CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="eo" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Latina lingvo - Vikipedio</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eowikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januaro","februaro","marto","aprilo","majo","junio","julio","aŭgusto","septembro","oktobro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"51c2a953-db9f-4c85-8e36-23dc850414b8","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Latina_lingvo","wgTitle":"Latina lingvo","wgCurRevisionId":8911136,"wgRevisionId":8911136,"wgArticleId":2464,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj","Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo","Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn","Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB","Latina lingvo","Mortintaj lingvoj de Italio","Lingvoj laŭ alfabeto","Lingvoj de Italio","Lingvoj de Vatikano","Romia Imperio"],"wgPageViewLanguage":"eo","wgPageContentLanguage":"eo","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Latina_lingvo","wgRelevantArticleId":2464,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Latino","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":8911136,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eo","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eo"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/Latina_lingvo","wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q397","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.niceInfoboxes":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.Rekta-ligilo-al-Komunejo","ext.gadget.DocTabs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eo&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.gadget.niceInfoboxes&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.21"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Latina lingvo - Vikipedio"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eo.m.wikipedia.org/wiki/Latina_lingvo"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redakti" href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedio (eo)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eo.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Latina_lingvo"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedio Atom-fonto" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Latina_lingvo rootpage-Latina_lingvo skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltu al enhavo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Ĉefa menuo" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ĉefa menuo" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ĉefa menuo</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ĉefa menuo</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigado </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-desciption" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do"><span>Ĉefpaĝo</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portalo:Komunumo" title="Pri la projekto, kion vi povas fari, kie vi povas trovi ion"><span>Komunuma portalo</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Diskutejo"><span>Diskutejo</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Aktuala%C4%B5oj" title="Trovi fonajn informojn pri nunaj eventoj"><span>Aktualaĵoj</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Listo de la lastaj ŝanĝoj en la vikio. [r]" accesskey="r"><span>Lastaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Novaj_pa%C4%9Doj"><span>Novaj paĝoj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Hazarda_pa%C4%9Do" title="Iri al hazarda paĝo [x]" accesskey="x"><span>Hazarda paĝo</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Helpo:Enhavo" title="La loko por eltrovi"><span>Helpo</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Specialaj_pa%C4%9Doj"><span>Specialaj paĝoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedio" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-eo.svg" style="width: 6.875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eo.svg" width="109" height="13" style="width: 6.8125em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Ser%C4%89i" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio" aria-label="Serĉi tra Vikipedio" autocapitalize="sentences" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personaj iloj"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspekto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspekto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=eo.wikipedia.org&uselang=eo" class=""><span>Donaci</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Latina+lingvo" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga" class=""><span>Krei konton</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Latina+lingvo" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o" class=""><span>Ensaluti</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Pliaj agordoj" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personaj iloj" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personaj iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menuo de uzanto" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=eo.wikipedia.org&uselang=eo"><span>Donaci</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Latina+lingvo" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krei konton</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Latina+lingvo" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Ensaluti</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Paĝoj por elsalutitaj redaktistoj <a href="/wiki/Helpo:Enkonduko" aria-label="Lernu pli pri redaktado"><span>Lernu pli</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Miaj_kontribuoj" title="Listo de redaktoj faritaj el ĉi tiu IPa adreso [y]" accesskey="y"><span>Kontribuoj</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Mia_diskutpa%C4%9Do" title="Diskuto pri redaktoj sub tiu ĉi IP adreso [n]" accesskey="n"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Enhavo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Enhavo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kaŝi</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Komenco</div> </a> </li> <li id="toc-Historio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historio</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historio-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Historio subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Historio-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Komuna_deveno" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Komuna_deveno"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Komuna deveno</span> </div> </a> <ul id="toc-Komuna_deveno-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Malnova_Latino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Malnova_Latino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Malnova Latino</span> </div> </a> <ul id="toc-Malnova_Latino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klasika_Latino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Klasika_Latino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Klasika Latino</span> </div> </a> <ul id="toc-Klasika_Latino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vulgara_Latino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vulgara_Latino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Vulgara Latino</span> </div> </a> <ul id="toc-Vulgara_Latino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mezepoka_Latino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mezepoka_Latino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Mezepoka Latino</span> </div> </a> <ul id="toc-Mezepoka_Latino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Renesanca_Latino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Renesanca_Latino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Renesanca Latino</span> </div> </a> <ul id="toc-Renesanca_Latino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Nova_Latino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Nova_Latino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>Nova Latino</span> </div> </a> <ul id="toc-Nova_Latino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Moderna_Latino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Moderna_Latino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.8</span> <span>Moderna Latino</span> </div> </a> <ul id="toc-Moderna_Latino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Religia_uzado" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Religia_uzado"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.9</span> <span>Religia uzado</span> </div> </a> <ul id="toc-Religia_uzado-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uzado_de_Latino_por_motoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Uzado_de_Latino_por_motoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.10</span> <span>Uzado de Latino por motoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Uzado_de_Latino_por_motoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Aliaj_modernaj_uzoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Aliaj_modernaj_uzoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.11</span> <span>Aliaj modernaj uzoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Aliaj_modernaj_uzoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Skribo_kaj_elparolo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Skribo_kaj_elparolo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Skribo kaj elparolo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Skribo_kaj_elparolo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Skribo kaj elparolo subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Skribo_kaj_elparolo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Historio_de_la_latina_alfabeto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Historio_de_la_latina_alfabeto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Historio de la latina alfabeto</span> </div> </a> <ul id="toc-Historio_de_la_latina_alfabeto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Elparolo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Elparolo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Elparolo</span> </div> </a> <ul id="toc-Elparolo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Akcento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Akcento"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Akcento</span> </div> </a> <ul id="toc-Akcento-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Gramatiko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gramatiko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Gramatiko</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gramatiko-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Gramatiko subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Gramatiko-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Vortordo_en_Latino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vortordo_en_Latino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Vortordo en Latino</span> </div> </a> <ul id="toc-Vortordo_en_Latino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Specimeno" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Specimeno"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Specimeno</span> </div> </a> <ul id="toc-Specimeno-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literaturo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literaturo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Literaturo</span> </div> </a> <ul id="toc-Literaturo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-En_la_aktualo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#En_la_aktualo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>En la aktualo</span> </div> </a> <ul id="toc-En_la_aktualo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bildogalerio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bildogalerio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Bildogalerio</span> </div> </a> <ul id="toc-Bildogalerio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Notoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Notoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Notoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Bibliografio</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vidu_ankaŭ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Vidu_ankaŭ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Vidu ankaŭ</span> </div> </a> <ul id="toc-Vidu_ankaŭ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eksteraj_ligiloj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Eksteraj_ligiloj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Eksteraj ligiloj</span> </div> </a> <ul id="toc-Eksteraj_ligiloj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Enhavtabelo" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Latina lingvo</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Iru al artikolo en alia lingvo. Havebla en 241 lingvo" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-241" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">241 lingvoj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B0%D2%AD%D1%8B%D0%BD_%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0" title="Алаҭын бызшәа — abĥaza" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Алаҭын бызшәа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abĥaza" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Latyn" title="Latyn — afrikansa" lang="af" hreflang="af" data-title="Latyn" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikansa" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Lateinische_Sprache" title="Lateinische Sprache — svisgermana" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Lateinische Sprache" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="svisgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%AE%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%88%B5%E1%8C%A5" title="ሮማይስጥ — amhara" lang="am" hreflang="am" data-title="ሮማይስጥ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhara" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%ADn" title="Latín — aragona" lang="an" hreflang="an" data-title="Latín" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragona" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/L%C3%A6den" title="Læden — Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Læden" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — Obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Latin" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="Obolo" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%A8_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="लैटिन भाषा — angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="लैटिन भाषा" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="اللغة اللاتينية — araba" lang="ar" hreflang="ar" data-title="اللغة اللاتينية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="araba" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A0%DC%AB%DC%A2%DC%90_%DC%A0%DC%90%DC%9B%DC%9D%DC%A2%DC%9D%DC%90" title="ܠܫܢܐ ܠܐܛܝܢܝܐ — Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܠܫܢܐ ܠܐܛܝܢܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="لاتينية — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لاتينية" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%89" title="لاتينى — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="لاتينى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A7%87%E0%A6%9F%E0%A6%BF%E0%A6%A8_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE" title="লেটিন ভাষা — asama" lang="as" hreflang="as" data-title="লেটিন ভাষা" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asama" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Idioma_llat%C3%ADn" title="Idioma llatín — astura" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Idioma llatín" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="astura" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%BC%D0%B0%D1%86%D3%80" title="Латин мацӀ — avara" lang="av" hreflang="av" data-title="Латин мацӀ" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="avara" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Lat%C4%B1n_dili" title="Latın dili — azerbajĝana" lang="az" hreflang="az" data-title="Latın dili" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajĝana" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="لاتین دیلی — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="لاتین دیلی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Латин теле — baŝkira" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Латин теле" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baŝkira" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Basa_Latin" title="Basa Latin — balia" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Basa Latin" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balia" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Latein" title="Latein — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Latein" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Luot%C4%ABnu_kalba" title="Luotīnu kalba — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Luotīnu kalba" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Tataramon_na_Latin" title="Tataramon na Latin — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Tataramon na Latin" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Лацінская мова — belorusa" lang="be" hreflang="be" data-title="Лацінская мова" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belorusa" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%86%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Лацінская мова — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Лацінская мова" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Латински език — bulgara" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Латински език" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgara" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%88%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%A8" title="लैटिन — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="लैटिन" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — bambara" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Latin" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="bambara" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BF%E0%A6%A8_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE" title="লাতিন ভাষা — bengala" lang="bn" hreflang="bn" data-title="লাতিন ভাষা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengala" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%8F%E0%BD%B2%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%91%E0%BC%8D" title="ལ་ཏིན་སྐད། — tibeta" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ལ་ཏིན་སྐད།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibeta" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — bretona" lang="br" hreflang="br" data-title="Latin" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretona" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Latinski_jezik" title="Latinski jezik — bosna" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Latinski jezik" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosna" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Saro_Latin" title="Saro Latin — Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Saro Latin" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B0_%D1%85%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BD" title="Лата хэлэн — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Лата хэлэн" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Llat%C3%AD" title="Llatí — kataluna" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Llatí" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataluna" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Lengua_Latin" title="Lengua Latin — Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Lengua Latin" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/L%C3%A1-d%C4%ADng-ng%E1%B9%B3%CC%84" title="Lá-dĭng-ngṳ̄ — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Lá-dĭng-ngṳ̄" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%BD_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D1%82" title="Латинан мотт — ĉeĉena" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Латинан мотт" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ĉeĉena" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Linatin" title="Linatin — cebua" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Linatin" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebua" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8F%82%E1%8E%B6%E1%8E%BB_%E1%8E%A4%E1%8F%82%E1%8F%AC%E1%8F%82%E1%8E%AF%E1%8F%8D%E1%8F%97" title="ᎠᏂᎶᎻ ᎤᏂᏬᏂᎯᏍᏗ — ĉeroka" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᏂᎶᎻ ᎤᏂᏬᏂᎯᏍᏗ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="ĉeroka" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زمانی لاتینی — sorana" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زمانی لاتینی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorana" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Lingua_latina" title="Lingua latina — korsika" lang="co" hreflang="co" data-title="Lingua latina" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsika" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Latin_tili" title="Latin tili — Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Latin tili" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Latina" title="Latina — ĉeĥa" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Latina" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ĉeĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/%C5%81acy%C5%84sczi_j%C3%A3z%C3%ABk" title="Łacyńsczi jãzëk — Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Łacyńsczi jãzëk" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%8A_%D1%A9%EA%99%81%EA%99%91%D0%BA%D1%8A" title="Латиньскъ ѩꙁꙑкъ — malnovslava" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Латиньскъ ѩꙁꙑкъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="malnovslava" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D1%87%C4%95%D0%BB%D1%85%D0%B8" title="Латин чĕлхи — ĉuvaŝa" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Латин чĕлхи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ĉuvaŝa" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Lladin" title="Lladin — kimra" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Lladin" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="kimra" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — dana" lang="da" hreflang="da" data-title="Latin" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dana" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Latein" title="Latein — germana" lang="de" hreflang="de" data-title="Latein" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="germana" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Latinki" title="Latinki — Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Latinki" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/%C5%81aty%C5%84%C5%A1%C4%87ina" title="Łatyńšćina — malsuprasoraba" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Łatyńšćina" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="malsuprasoraba" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Boros_Latin" title="Boros Latin — Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Boros Latin" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1" title="Λατινική γλώσσα — greka" lang="el" hreflang="el" data-title="Λατινική γλώσσα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greka" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%A8in" title="Latèin — Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Latèin" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — angla" lang="en" hreflang="en" data-title="Latin" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="leginda artikolo"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%ADn" title="Latín — hispana" lang="es" hreflang="es" data-title="Latín" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hispana" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Ladina_keel" title="Ladina keel — estona" lang="et" hreflang="et" data-title="Ladina keel" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estona" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — eŭska" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Latin" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="eŭska" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Lengua_latina" title="Lengua latina — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Lengua latina" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="لاتین — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="لاتین" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Latina" title="Latina — finna" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Latina" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finna" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Ladina_kiil" title="Ladina kiil — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Ladina kiil" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%ADnskt_m%C3%A1l" title="Latínskt mál — feroa" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Latínskt mál" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroa" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — franca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Latin" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="franca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Latin" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Latiinsk_spriak" title="Latiinsk spriak — nord-frisa" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Latiinsk spriak" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="nord-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Lenghe_latine" title="Lenghe latine — friula" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Lenghe latine" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friula" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Latyn" title="Latyn — okcident-frisa" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Latyn" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="okcident-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Laidin" title="An Laidin — irlanda" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Laidin" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Latin_dili" title="Latin dili — Gagauz" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Latin dili" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="Gagauz" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E4%B8%81%E8%AA%9E" title="拉丁語 — Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="拉丁語" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Laten" title="Laten — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Laten" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Laideann" title="Laideann — skot-gaela" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Laideann" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="skot-gaela" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Lingua_latina" title="Lingua latina — galega" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Lingua latina" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galega" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Lasio%C3%B1e%27%E1%BA%BD" title="Lasioñe'ẽ — gvarania" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Lasioñe'ẽ" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="gvarania" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B0%F0%90%8D%84%F0%90%8C%B9%F0%90%8C%BD%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8C%BA%F0%90%8C%B0%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B6%F0%90%8C%B3%F0%90%8C%B0" title="𐌻𐌰𐍄𐌹𐌽𐌹𐍃𐌺𐌰𐍂𐌰𐌶𐌳𐌰 — Gothic" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌻𐌰𐍄𐌹𐌽𐌹𐍃𐌺𐌰𐍂𐌰𐌶𐌳𐌰" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Gothic" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Ladjyn" title="Ladjyn — manksa" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Ladjyn" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manksa" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Harshen_Latin" title="Harshen Latin — haŭsa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Harshen Latin" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="haŭsa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/L%C3%A2-t%C3%AAn-ng%C3%AE" title="Lâ-tên-ngî — Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Lâ-tên-ngî" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9C%D7%98%D7%99%D7%A0%D7%99%D7%AA" title="לטינית — hebrea" lang="he" hreflang="he" data-title="לטינית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrea" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%A8_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="लातिन भाषा — hinda" lang="hi" hreflang="hi" data-title="लातिन भाषा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hinda" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Latin" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Latinski_jezik" title="Latinski jezik — kroata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Latinski jezik" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/%C5%81a%C4%87on%C5%A1%C4%87ina" title="Łaćonšćina — suprasoraba" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Łaćonšćina" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="suprasoraba" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Laten" title="Laten — haitia kreola" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Laten" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haitia kreola" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Latin_nyelv" title="Latin nyelv — hungara" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Latin nyelv" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungara" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Լատիներեն — armena" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Լատիներեն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armena" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BC%D5%A1%D5%BF%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Լատիներէն — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Լատիներէն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Lingua_latin" title="Lingua latin — Interlingvao" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Lingua latin" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingvao" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Jaku_Latin" title="Jaku Latin — ibana" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Jaku Latin" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ibana" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Latin" title="Bahasa Latin — indonezia" lang="id" hreflang="id" data-title="Bahasa Latin" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — Interlingveo" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Latin" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingveo" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Pagsasao_a_Latin" title="Pagsasao a Latin — iloka" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Pagsasao a Latin" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloka" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D1%82" title="Латиний мотт — inguŝa" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Латиний мотт" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inguŝa" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Latina_linguo" title="Latina linguo — Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Latina linguo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%ADna" title="Latína — islanda" lang="is" hreflang="is" data-title="Latína" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islanda" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Lingua_latina" title="Lingua latina — itala" lang="it" hreflang="it" data-title="Lingua latina" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="itala" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%A9%E3%83%86%E3%83%B3%E8%AA%9E" title="ラテン語 — japana" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ラテン語" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japana" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Latn" title="Latn — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Latn" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Basa_Latin" title="Basa Latin — java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Basa Latin" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ენა — kartvela" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ლათინური ენა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="kartvela" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Lat%C4%B1n_tili" title="Latın tili — Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Latın tili" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Talatint" title="Talatint — kabila" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Talatint" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabila" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%8B%D0%B1%D0%B7%D1%8D" title="Латиныбзэ — kabarda" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Латиныбзэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabarda" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Lat%C9%9B%C5%8B_k%CA%8An%CA%8A%C5%8B" title="Latɛŋ kʊnʊŋ — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Latɛŋ kʊnʊŋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Lati%CC%B1n_(a%CC%B1lyem)" title="Lati̱n (a̱lyem) — Tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Lati̱n (a̱lyem)" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="Tyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Kilatini" title="Kilatini — Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Kilatini" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Basa_Latin" title="Basa Latin — Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Basa Latin" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Латын тілі — kazaĥa" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Латын тілі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazaĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Latiinerisut" title="Latiinerisut — gronlanda" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Latiinerisut" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="gronlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%97%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%A1%E1%9E%B6%E1%9E%8F%E1%9E%B6%E1%9F%86%E1%9E%84" title="ភាសាឡាតាំង — kmera" lang="km" hreflang="km" data-title="ភាសាឡាតាំង" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kmera" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%9F%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ಲ್ಯಾಟಿನ್ — kanara" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಲ್ಯಾಟಿನ್" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kanara" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%9D%BC%ED%8B%B4%EC%96%B4" title="라틴어 — korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="라틴어" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D1%82%D0%B8%D0%BB" title="Латин тил — karaĉaj-balkara" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Латин тил" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karaĉaj-balkara" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%B2%D8%B7%D9%90%D9%86_%D8%B2%D9%8E%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="لٲطِن زَبان — kaŝmira" lang="ks" hreflang="ks" data-title="لٲطِن زَبان" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kaŝmira" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Latting" title="Latting — kolonja" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Latting" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="kolonja" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ziman%C3%AA_lat%C3%AEn%C3%AE" title="Zimanê latînî — kurda" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zimanê latînî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurda" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%BA%D1%8B%D0%B2" title="Латин кыв — komia" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Латин кыв" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="komia" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — kornvala" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Latin" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornvala" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Lingua_Latina" title="Lingua Latina — latino" lang="la" hreflang="la" data-title="Lingua Latina" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latino" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%ADn" title="Latín — judhispana" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Latín" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="judhispana" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%A4in" title="Latäin — luksemburga" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Latäin" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburga" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D3%8F%D0%B8%D0%BD_%D0%BC%D0%B0%D0%B7" title="Латӏин маз — Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Латӏин маз" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D1%87%D3%80%D0%B0%D0%BB" title="Латин чӀал — lezga" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Латин чӀал" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezga" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Latina_(lingua)" title="Latina (lingua) — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Latina (lingua)" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Latien" title="Latien — limburga" lang="li" hreflang="li" data-title="Latien" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburga" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/L%C3%A9ngoa_lat%C3%ACnn-a" title="Léngoa latìnn-a — ligura" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Léngoa latìnn-a" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ligura" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Lingaz_latin" title="Lingaz latin — Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Lingaz latin" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — lombarda" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Latin" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombarda" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Latina" title="Latina — lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Latina" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9E%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%A5%E0%BA%B2%E0%BB%81%E0%BA%95%E0%BA%87" title="ພາສາລາແຕງ — laŭa" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ພາສາລາແຕງ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laŭa" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Lotyn%C5%B3_kalba" title="Lotynų kalba — litova" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Lotynų kalba" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litova" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Lat%C4%AB%C5%86u_valoda" title="Latīņu valoda — latva" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Latīņu valoda" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latva" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%BD%D1%8C_%D0%BA%D1%8F%D0%BB%D1%8C" title="Латинонь кяль — mokŝa" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Латинонь кяль" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mokŝa" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fiteny_latina" title="Fiteny latina — malagasa" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fiteny latina" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malagasa" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%B9%D1%8B%D0%BB%D0%BC%D0%B5" title="Латин йылме — Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Латин йылме" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Reo_R%C4%81tini" title="Reo Rātini — maoria" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Reo Rātini" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="maoria" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Латински јазик — makedona" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Латински јазик" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedona" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B4%BF%E0%B5%BB" title="ലാറ്റിൻ — malajalama" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ലാറ്റിൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalama" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Латин хэл — mongola" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Латин хэл" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongola" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%82%EA%AF%A6%EA%AF%87%EA%AF%A4%EA%AF%9F_%EA%AF%82%EA%AF%A3%EA%AF%9F" title="ꯂꯦꯇꯤꯟ ꯂꯣꯟ — manipura" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯂꯦꯇꯤꯟ ꯂꯣꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipura" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%85%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%A8_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="लॅटिन भाषा — marata" lang="mr" hreflang="mr" data-title="लॅटिन भाषा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marata" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%B9%D3%B9%D0%BB%D0%BC%D3%B9" title="Латин йӹлмӹ — Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Латин йӹлмӹ" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Latin" title="Bahasa Latin — malaja" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bahasa Latin" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaja" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Lingwa_Latina" title="Lingwa Latina — malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Lingwa Latina" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="malta" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Lh%C3%A9ngua_lhatina" title="Lhéngua lhatina — miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Lhéngua lhatina" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9C%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%90%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8" title="လက်တင်ဘာသာစကား — birma" lang="my" hreflang="my" data-title="လက်တင်ဘာသာစကား" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birma" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%8D%D0%BD%D1%8C_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Латинэнь кель — erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Латинэнь кель" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="لاتین — mazandarana" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="لاتین" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandarana" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Lengua_latina" title="Lengua latina — napola" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Lengua latina" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napola" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Latiensche_Spraak" title="Latiensche Spraak — platgermana" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Latiensche Spraak" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="platgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Latien" title="Latien — Low Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Latien" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Low Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%A8_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="रोमन भाषा — nepala" lang="ne" hreflang="ne" data-title="रोमन भाषा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepala" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%9F%E0%A4%BF%E0%A4%A8_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="ल्याटिन भाषा — nevara" lang="new" hreflang="new" data-title="ल्याटिन भाषा" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="nevara" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Latijn" title="Latijn — nederlanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Latijn" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — novnorvega" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Latin" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="novnorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — dannorvega" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Latin" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="dannorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Latinum" title="Latinum — Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Latinum" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%AEn" title="Latîn — Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Latîn" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Chilatini" title="Chilatini — njanĝa" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Chilatini" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="njanĝa" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — okcitana" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Latin" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okcitana" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Latinan_kieli" title="Latinan kieli — Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Latinan kieli" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B2%E0%AC%BE%E0%AC%9F%E0%AC%BF%E0%AC%A8_%E0%AC%AD%E0%AC%BE%E0%AC%B7%E0%AC%BE" title="ଲାଟିନ ଭାଷା — orijo" lang="or" hreflang="or" data-title="ଲାଟିନ ଭାଷା" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="orijo" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%B3_%C3%A6%D0%B2%D0%B7%D0%B0%D0%B3" title="Латинаг æвзаг — oseta" lang="os" hreflang="os" data-title="Латинаг æвзаг" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="oseta" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A8%A4%E0%A9%80%E0%A8%A8%E0%A9%80_%E0%A8%AD%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%BE" title="ਲਾਤੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ — panĝaba" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਲਾਤੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panĝaba" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pag mw-list-item"><a href="https://pag.wikipedia.org/wiki/Salitan_Latino" title="Salitan Latino — pangasina" lang="pag" hreflang="pag" data-title="Salitan Latino" data-language-autonym="Pangasinan" data-language-local-name="pangasina" class="interlanguage-link-target"><span>Pangasinan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Latin" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Latin" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pfl mw-list-item"><a href="https://pfl.wikipedia.org/wiki/Latein" title="Latein — Palatine German" lang="pfl" hreflang="pfl" data-title="Latein" data-language-autonym="Pälzisch" data-language-local-name="Palatine German" class="interlanguage-link-target"><span>Pälzisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81acina" title="Łacina — pola" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Łacina" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="pola" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Lenga_latin-a" title="Lenga latin-a — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Lenga latin-a" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="لاطینی — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="لاطینی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%8A_%DA%98%D8%A8%D9%87" title="لاتيني ژبه — paŝtua" lang="ps" hreflang="ps" data-title="لاتيني ژبه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paŝtua" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Latim" title="Latim — portugala" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Latim" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugala" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Latin_simi" title="Latin simi — keĉua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Latin simi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keĉua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — romanĉa" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Latin" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanĉa" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Limba_latin%C4%83" title="Limba latină — rumana" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Limba latină" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumana" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Latinica" title="Latinica — arumana" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Latinica" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="arumana" class="interlanguage-link-target"><span>Armãneashti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA" title="Латинский язык — rusa" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Латинский язык" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusa" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%8B%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA" title="Латиньскый язык — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Латиньскый язык" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Ikilatini" title="Ikilatini — ruanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Ikilatini" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="ruanda" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="लातिनीभाषा — sanskrito" lang="sa" hreflang="sa" data-title="लातिनीभाषा" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskrito" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D1%8B%D0%BB%D0%B0" title="Латыын тыла — jakuta" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Латыын тыла" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakuta" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9E%E1%B1%9F%E1%B1%B4%E1%B1%A4%E1%B1%B1_%E1%B1%AF%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%A8%E1%B1%A5%E1%B1%A4" title="ᱞᱟᱴᱤᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ — santala" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱞᱟᱴᱤᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santala" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Limba_latina" title="Limba latina — sarda" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Limba latina" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sarda" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Lingua_latina" title="Lingua latina — sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Lingua latina" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Laitin" title="Laitin — skota" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Laitin" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skota" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B7%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="لاطيني — sinda" lang="sd" hreflang="sd" data-title="لاطيني" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sinda" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/L%C3%A1htengiella" title="Láhtengiella — nord-samea" lang="se" hreflang="se" data-title="Láhtengiella" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="nord-samea" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Latinski_jezik" title="Latinski jezik — serbo-Kroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Latinski jezik" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-Kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tutlayt_Talatint" title="Tutlayt Talatint — ŝelha" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tutlayt Talatint" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ŝelha" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BD%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%8A" title="ලතින් — sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ලතින්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Latin" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Latin%C4%8Dina" title="Latinčina — slovaka" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Latinčina" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaka" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="لاطینی زبان — Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="لاطینی زبان" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Latin%C5%A1%C4%8Dina" title="Latinščina — slovena" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Latinščina" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovena" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Chiratini" title="Chiratini — ŝona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Chiratini" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="ŝona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Af-Laatiin" title="Af-Laatiin — somala" lang="so" hreflang="so" data-title="Af-Laatiin" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somala" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuha_latine" title="Gjuha latine — albana" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjuha latine" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albana" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Латински језик — serba" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Латински језик" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serba" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Latiensk" title="Latiensk — Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Latiensk" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Basa_Lat%C3%A9n" title="Basa Latén — sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Basa Latén" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sunda" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — sveda" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Latin" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sveda" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kilatini" title="Kilatini — svahila" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kilatini" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="svahila" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/%C5%81a%C4%87ina" title="Łaćina — silezi-pola" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Łaćina" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="silezi-pola" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%B2%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%80%E0%AE%A9%E0%AF%8D" title="இலத்தீன் — tamila" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இலத்தீன்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamila" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="లాటిన్ — telugua" lang="te" hreflang="te" data-title="లాటిన్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugua" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%BD%D0%B8_%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%BD%D3%A3" title="Забони лотинӣ — taĝika" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Забони лотинӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taĝika" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%99" title="ภาษาละติน — taja" lang="th" hreflang="th" data-title="ภาษาละติน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="taja" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Latyn_dili" title="Latyn dili — turkmena" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Latyn dili" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmena" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Wikang_Latin" title="Wikang Latin — tagaloga" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Wikang Latin" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagaloga" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Latyni_zyvon" title="Latyni zyvon — Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Latyni zyvon" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Tok_Latin" title="Tok Latin — Tokpisino" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Tok Latin" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="Tokpisino" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Latince" title="Latince — turka" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Latince" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turka" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Латин теле — tatara" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Латин теле" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatara" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%B4%D1%8B%D0%BB" title="Латин дыл — tuva" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Латин дыл" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuva" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%BA%D1%8B%D0%BB" title="Латин кыл — udmurta" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Латин кыл" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurta" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%D9%89%D9%86_%D8%AA%D9%89%D9%84%D9%89" title="لاتىن تىلى — ujgura" lang="ug" hreflang="ug" data-title="لاتىن تىلى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgura" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Латинська мова — ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Латинська мова" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="لاطینی زبان — urduo" lang="ur" hreflang="ur" data-title="لاطینی زبان" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urduo" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Lotin_tili" title="Lotin tili — uzbeka" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Lotin tili" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeka" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/%C5%81%C3%A9ngua_%C5%82atina" title="Łéngua łatina — venecia" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Łéngua łatina" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="venecia" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Latinan_kel%27" title="Latinan kel' — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Latinan kel'" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Latinh" title="Tiếng Latinh — vjetnama" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tiếng Latinh" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vjetnama" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Latyn" title="Latyn — West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Latyn" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Latin" title="Latin — Volapuko" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Latin" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Volapuko" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Lat%C3%A9n" title="Latén — valona" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Latén" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valona" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Linatin" title="Linatin — varaja" lang="war" hreflang="war" data-title="Linatin" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varaja" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E4%B8%81%E6%96%87" title="拉丁文 — vua" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="拉丁文" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vua" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%BD" title="Латин келн — kalmuka" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Латин келн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="kalmuka" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Ulwimi_lwesiLatini" title="Ulwimi lwesiLatini — ksosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Ulwimi lwesiLatini" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="ksosa" class="interlanguage-link-target"><span>IsiXhosa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="ლათინური ნინა — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ლათინური ნინა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9C%D7%90%D7%98%D7%99%D7%99%D7%9F" title="לאטיין — jida" lang="yi" hreflang="yi" data-title="לאטיין" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jida" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%88d%C3%A8_L%C3%A1t%C3%ACn%C3%AC" title="Èdè Látìnì — joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Èdè Látìnì" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Latijn" title="Latijn — Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Latijn" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B5%93%E2%B5%9C%E2%B5%8D%E2%B4%B0%E2%B5%A2%E2%B5%9C_%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%8D%E2%B4%B0%E2%B5%9C%E2%B5%89%E2%B5%8F%E2%B5%9C" title="ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⵍⴰⵜⵉⵏⵜ — tamaziĥta maroka norma" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⵍⴰⵜⵉⵏⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamaziĥta maroka norma" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E4%B8%81%E8%AF%AD" title="拉丁语 — ĉina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="拉丁语" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ĉina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E4%B8%81%E8%AA%9E" title="拉丁語 — Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="拉丁語" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Lating-g%C3%AD" title="Lating-gí — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Lating-gí" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%8B%89%E4%B8%81%E6%96%87" title="拉丁文 — kantona" lang="yue" hreflang="yue" data-title="拉丁文" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantona" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/ILatin" title="ILatin — zulua" lang="zu" hreflang="zu" data-title="ILatin" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulua" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q397#sitelinks-wikipedia" title="Redakti interlingvajn ligilojn" class="wbc-editpage">Redakti ligilojn</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomspacoj"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Latina_lingvo" title="Vidi la artikolon [c]" accesskey="c"><span>Artikolo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskuto:Latina_lingvo" rel="discussion" title="Diskuto pri la artikolo [t]" accesskey="t"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝanĝi lingvan varianton" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Esperanto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vidoj"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Latina_lingvo"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=history" title="Antaŭaj versioj de ĉi tiu paĝo. [h]" accesskey="h"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Iloj" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Iloj</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Pliaj opcioj" > <div class="vector-menu-heading"> Agoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Latina_lingvo"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=history"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ĝenerale </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kio_ligas_%C4%89i_tien%3F/Latina_lingvo" title="Listo de ĉiuj vikiaj paĝoj kiuj ligas ĉi tien [j]" accesskey="j"><span>Ligiloj ĉi tien</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Rilataj_%C5%9Dan%C4%9Doj/Latina_lingvo" rel="nofollow" title="Lastaj ŝanĝoj en paĝoj kiuj ligas al ĉi tiu paĝo [k]" accesskey="k"><span>Rilataj ŝanĝoj</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eo" title="Alŝuti dosierojn [u]" accesskey="u"><span>Alŝuti dosieron</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&oldid=8911136" title="Porĉiama ligilo al ĉi versio de la paĝo"><span>Konstanta ligilo</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=info" title="Pli da informo pri ĉi tiu paĝo"><span>Informoj pri la paĝo</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Citi&page=Latina_lingvo&id=8911136&wpFormIdentifier=titleform" title="Informoj pri kiel citi ĉi tiun paĝon"><span>Citi ĉi tiun artikolon</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FLatina_lingvo"><span>Akiri mallongigitan URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:QrCode&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FLatina_lingvo"><span>Elŝutu QR-kodon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Presi/elporti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Latina+lingvo"><span>Krei libron</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:DownloadAsPdf&page=Latina_lingvo&action=show-download-screen"><span>Elŝuti kiel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&printable=yes" title="Presebla versio de tiu ĉi paĝo [p]" accesskey="p"><span>Presebla versio</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En aliaj projektoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Latin_language" hreflang="en"><span>Vikimedia Komunejo</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://eo.wikibooks.org/wiki/Latina" hreflang="eo"><span>Vikilibroj</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikifunctions mw-list-item"><a href="https://www.wikifunctions.org/wiki/Z1403" hreflang="en"><span>Wikifunctions</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://eo.wikinews.org/wiki/Kategorio:Latina_lingvo" hreflang="eo"><span>Vikinovaĵoj</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://eo.wikiquote.org/wiki/Latina_lingvo" hreflang="eo"><span>Vikicitaro</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q397" title="Ligilo al konektita datuma ero [g]" accesskey="g"><span>Ero en Vikidatumoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspekto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kaŝi</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">El Vikipedio, la libera enciklopedio</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Alidirektita el <a href="/w/index.php?title=Latino&redirect=no" class="mw-redirect" title="Latino">Latino</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eo" dir="ltr"><table><tbody><tr><td style="padding:0.2em;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Helpo:Apartigiloj" title="Helpo:Apartigiloj"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/40px-Disambig-dark.svg.png" decoding="async" width="25" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Disambig-dark.svg/60px-Disambig-dark.svg.png 2x" data-file-width="444" data-file-height="340" /></a></span></td><td style="padding:0.2em;"><i><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Latina&action=history">Latina</a></span> alidirektas ĉi tien. Koncerne aliajn signifojn aliru la apartigilon <a href="/wiki/Latina_(apartigilo)" class="mw-disambig" title="Latina (apartigilo)">Latina (apartigilo)</a>.</i></td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Latin_Phrasebooks_Banner.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Latin_Phrasebooks_Banner.jpg/775px-Latin_Phrasebooks_Banner.jpg" decoding="async" width="775" height="114" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Latin_Phrasebooks_Banner.jpg/1163px-Latin_Phrasebooks_Banner.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/Latin_Phrasebooks_Banner.jpg/1550px-Latin_Phrasebooks_Banner.jpg 2x" data-file-width="4096" data-file-height="600" /></a><figcaption></figcaption></figure> <table class="infobox" style="border: gray solid 1px; width: 23em; -moz-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; -webkit-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; box-shadow: 4px 4px 4px #CCC;"> <tbody><tr> <td align="center" style="background-color:#c9ffd9; color:black;" colspan="2" class="kaplinio komikso"><b>Latino <br /> Latine: <span class="lang-la" lang="la">Lingua latīna</span></b> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#c9ffd9; color:black;"><b><a href="/wiki/Mortinta_lingvo" title="Mortinta lingvo">mortinta lingvo</a> • antikva lingvo • lingvo • <a href="/wiki/Sanktaj_lingvoj" title="Sanktaj lingvoj">sankta lingvo</a></b> </th></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#c9ffd9; color:black;"><b><a href="/wiki/Latin-faliskaj_lingvoj" title="Latin-faliskaj lingvoj">Latin-faliskaj lingvoj</a> • sud-Eŭropaj lingvoj</b> </th></tr> <tr> <td><b>Parolata en</b> </td> <td><a href="/wiki/Vatikano" title="Vatikano">Vatikano</a> </td></tr> <tr> <td><b>Skribo</b> </td> <td>latina </td></tr> <tr> <th align="center" style="background-color:#c9ffd9; color:black;" colspan="2"><b>Lingvistika <a href="/wiki/Lingva_familio" title="Lingva familio"><span style="color:black; border:1px dotted black;background-color:#c9ffd9; color:black;">klasifiko</span></a></b> </th></tr> <tr> <td colspan="2"><a href="/wiki/Hinde%C5%ADropa_lingvo" class="mw-redirect" title="Hindeŭropa lingvo">Hindeŭropa</a><br /> <dl><dd><a href="/wiki/Italika_lingvo" class="mw-redirect" title="Italika lingvo">Italika</a> <dl><dd><a href="/wiki/Latino-faliska_lingvo" class="mw-redirect" title="Latino-faliska lingvo">Latino-faliska</a> <dl><dd><b>Latino</b></dd></dl></dd></dl></dd></dl> </td></tr> <tr> <th align="center" style="background-color:#c9ffd9; color:black;" colspan="2">Oficiala statuso </th></tr> <tr> <td><b>Oficiala lingvo en</b> </td> <td><a href="/wiki/Vatikanurbo" class="mw-redirect" title="Vatikanurbo">Vatikanurbo</a> </td></tr> <tr> <td><b>Reguligita de</b> </td> <td><a href="/wiki/Papa_Akademio_de_Latina_Lingvo" title="Papa Akademio de Latina Lingvo">Papa Akademio de Latina Lingvo</a> </td></tr> <tr> <th align="center" style="background-color:#c9ffd9; color:black;" colspan="2">Lingvaj kodoj </th></tr> <tr> <td><b>Lingvaj kodoj</b> </td> <td> </td></tr> <tr> <td>  <b><a href="/wiki/ISO_639" title="ISO 639">ISO 639</a>-1</b> </td> <td>la </td></tr> <tr> <td>  <b><a href="/wiki/ISO_639" title="ISO 639">ISO 639</a>-2</b> </td> <td>lat </td></tr> <tr> <td>  <b><a href="/wiki/ISO_639-3" title="ISO 639-3">ISO 639-3</a></b> </td> <td>lat </td></tr> <tr> <td>  <b><a href="/wiki/SIL_internacia" title="SIL internacia">SIL</a></b> </td> <td>LTN </td></tr> <tr> <td>  <b>Glottolog</b> </td> <td>lati1261 </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo">Angla</a> nomo</b> </td> <td>Latin </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo">Franca</a> nomo</b> </td> <td>latin </td></tr> <tr> <td colspan="3" align="center" style="background-color:#c9ffd9; color:black;"><b>Vikipedio</b> </td></tr> <tr> <td colspan="3" align="center" class="infoboximage"><div class="noprint toccolours" style="vertical-align: top; padding:0; font-size: 90%; text-align:center;"> <table style="background:transparent;"> <tbody><tr> <td width="1%" style="padding:.2em;background-color:#eef8ff;border:0;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Wikipedia-logo.png" class="mw-file-description" title="Emblemo de Vikipedio"><img alt="Emblemo de Vikipedio" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Wikipedia-logo.png/17px-Wikipedia-logo.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Wikipedia-logo.png/26px-Wikipedia-logo.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Wikipedia-logo.png/34px-Wikipedia-logo.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="200" /></a></span> </td> <td width="98%;" style="background-color:#eef8ff;border:0;">Vizitu <a href="/wiki/Vikipedio" title="Vikipedio">vikipedion</a> <b><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Pagina_prima" class="extiw" title="la:Pagina prima">en la latina lingvo</a></b>! </td></tr></tbody></table></div> </td></tr> <tr><td class="shangu-shablonon infoboximage" colspan="2" style="text-align:center;padding:0 0.2em 0.2em 0.2em"><div class="noprint toccolours" style="border:2px solid #a2a9b1;padding:5px;background-color:#c9ffd9;color:black;font-size:xx-small;font-weight:normal"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q397" title="d:Q397"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/15px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/23px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a><figcaption></figcaption></figure><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Informkestoj" title="Vikipedio:Informkestoj"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/15px-Information_icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/23px-Information_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/30px-Information_icon.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></a><figcaption></figcaption></figure><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="text-align:center"><a href="/wiki/%C5%9Cablono:Informkesto_lingvo" title="Ŝablono:Informkesto lingvo">v</a> • <a href="/wiki/%C5%9Cablono-Diskuto:Informkesto_lingvo" title="Ŝablono-Diskuto:Informkesto lingvo">d</a> • <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Cablono%3AInformkesto_lingvo&action=edit">r</a></span></div></td></tr> </tbody></table> <p><b>Latino</b><sup id="cite_ref-Lingvonomoj_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Lingvonomoj-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> aŭ la <b>latina lingvo</b> estas <a href="/wiki/Italika_lingvaro" title="Italika lingvaro">italika lingvo</a>, kaj siavice membro de la <a href="/wiki/Hinde%C5%ADropa_lingvaro" title="Hindeŭropa lingvaro">hindeŭropa lingvaro</a>,<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kiu estis origine parolata en la areo de <a href="/wiki/Antikva_Romo" class="mw-redirect" title="Antikva Romo">antikva Romo</a>. Ĝi ankaŭ estis la ĉefa lingvo de la <a href="/wiki/Romia_imperio" class="mw-redirect" title="Romia imperio">romia imperio</a> (kune kun la <a href="/wiki/Greka_lingvo" title="Greka lingvo">greka lingvo</a>) kaj poste de la <a href="/wiki/Katolikismo" title="Katolikismo">katolika eklezio</a>, kaj <a href="/wiki/Interlingvo" title="Interlingvo">interlingvo</a> de <a href="/wiki/Okcidenta_civilizo" title="Okcidenta civilizo">okcidenta civilizo</a> ĝis 1750. Dekomence ĝi etendiĝis samtempe kiel la propra imperio.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Inter malkleruloj Latino iompostiome simpliĝis kaj fariĝis nova lingvo, <b><a href="/wiki/Vulgara_latino" title="Vulgara latino">vulgara Latino</a></b>, kiu siavice pluevoluis post la disfalo de la imperio, kreante la <b>latinidajn lingvojn</b> (la <a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo">franca</a>, <a href="/wiki/Hispana_lingvo" title="Hispana lingvo">hispana</a>, <a href="/wiki/Itala_lingvo" title="Itala lingvo">itala</a>, <a href="/wiki/Portugala_lingvo" title="Portugala lingvo">portugala</a>, <a href="/wiki/Rumana_lingvo" title="Rumana lingvo">rumana</a>, <a href="/wiki/Latinidaj_lingvoj" class="mw-redirect" title="Latinidaj lingvoj">ktp.</a>). La klasika Latino ĉesis esti denaske parolata lingvo post ĉirkaŭ la jaro 300 en kelkaj regionoj kaj en aliaj ankoraŭ dum postaj jarcentoj, sed pli kaj pli aparte de la pura klasika latino, tio estas pli kaj pli modifita. En la lernejoj dum la <a href="/wiki/Renesanco" title="Renesanco">renesanco</a>, Latino fariĝis pli ĝuste kaj klasike parolata laŭ la modelo de <a href="/wiki/Cicerono" title="Cicerono">Cicerono</a>. </p><p>Dum multe de la historio de Okcidenta civilizo, ĝi estis la lingvo de registaroj, <a href="/wiki/Papo" title="Papo">papoj</a>, <a href="/wiki/Sciencisto" title="Sciencisto">sciencistoj</a>, <a href="/wiki/Sanktuloj" class="mw-redirect" title="Sanktuloj">sanktuloj</a>, nobeloj, muzikistoj kaj eĉ poetoj. Ĝi estas la lingvo de <a href="/wiki/Julio_Cezaro" title="Julio Cezaro">Julio Cezaro</a>, <a href="/wiki/Vergilio" title="Vergilio">Vergilio</a>, <a href="/wiki/Ovidio" title="Ovidio">Ovidio</a>, <a href="/wiki/A%C5%ADgusteno" title="Aŭgusteno">Aŭgusteno</a>, <a href="/wiki/Abelardo" title="Abelardo">Abelardo</a>, <a href="/wiki/Tomaso_de_Akvino" title="Tomaso de Akvino">Tomaso de Akvino</a>, <a href="/wiki/Dante" class="mw-redirect" title="Dante">Dante</a>, <a href="/wiki/Koperniko" title="Koperniko">Koperniko</a>, <a href="/wiki/Erasmo" class="mw-redirect mw-disambig" title="Erasmo">Erasmo</a>, <a href="/wiki/More" class="mw-redirect" title="More">More</a>, <a href="/wiki/Kalvino" class="mw-redirect" title="Kalvino">Kalvino</a>, <a href="/wiki/Galileo" class="mw-disambig" title="Galileo">Galileo</a>, <a href="/wiki/Bakono" class="mw-redirect" title="Bakono">Bakono</a>, <a href="/wiki/Kartezio" class="mw-redirect" title="Kartezio">Kartezio</a>, <a href="/wiki/Spinozo" class="mw-redirect" title="Spinozo">Spinozo</a>, <a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Neŭtono</a> kaj <a href="/wiki/Linnaeus" class="mw-redirect" title="Linnaeus">Linnaeus</a>. Pluraj gravaj urboj en la mondo havas propran <a href="/wiki/Latinaj_urbonomoj" title="Latinaj urbonomoj">latinan nomon</a>. </p><p>Eĉ ĝis la frua <a href="/wiki/20-a_jarcento" title="20-a jarcento">20-a jarcento</a>, Latino restis ordinara parto de klerigado en <a href="/wiki/Okcidento" title="Okcidento">Okcidento</a> kaj de la katolika <a href="/wiki/Trenta_meso" title="Trenta meso">trenta meso</a>. Pro la graviĝo de presarto kaj naciaj aspiradoj ekde la <a href="/wiki/16-a_jarcento" title="16-a jarcento">16-a jarcento</a> la latina en longa procezo perdis iom post iom la funkcion de interlingvo. Sed eĉ hodiaŭ ĝi estas fonto por sciencistoj, kiam ili inventas novan vorton aŭ por la nomado de ĵus malkovritaj bestoj kaj plantoj, jam per tute modernigita latino. Nur <a href="/wiki/Vatikano" title="Vatikano">Vatikano</a> kaj la katolika eklezio ankoraŭ uzas Latinon oficiale, eĉ eldonante vortaron de novaj vortoj.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sed eĉ en la katolika eklezio, Latino mortis kiel efektiva laborlingvo de la episkopoj kaj <a href="/wiki/Sacerdoto" class="mw-redirect" title="Sacerdoto">sacerdotoj</a> post la <a href="/wiki/Dua_Vatikana_koncilio" title="Dua Vatikana koncilio">dua Vatikana koncilio</a>; praktike oni uzas pleje la <a href="/wiki/Itala" class="mw-disambig" title="Itala">italan</a> en ĉiutaga vivo kaj en la diversaj landoj la respektivajn proprajn lingvojn. Ekzemple, la <a href="/wiki/Katekismo" class="mw-redirect" title="Katekismo">katekismo</a> estis redaktita en la franca kaj en aliaj lingvoj, kvankam la oficiala redakto estas en Latino. Uzadon de la latina kiel viva lingvo liturgie kaj ĉiutage ankaŭ en niaj tagoj proponas la usona <a href="/wiki/Familia_Sancti_Hieronymi" title="Familia Sancti Hieronymi">Familia Sancti Hieronymi</a>. </p><p>En la mezepoka kaj renesanca okcidento, regado de Latino estis necesa por alta klerigado, ĉar la alta scio de la okcidenta civilizo estis disponebla plejparte per latinaj libroj kaj latinlingvaj universitatoj. (La <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo">angla</a> havas similan rolon hodiaŭ). </p><p>Latino estis unu el la ĉefaj fontoj, el kiu <a href="/wiki/Esperanto" title="Esperanto">Esperanto</a> pruntis vortojn. Ekzemple: <i>facila, sed, tamen, okulo, akvo</i>. Ĉirkaŭ 75% el la vortoj de teksto Esperanta estas el lingvo latina aŭ latinida. Latino ankaŭ estas la radiko, rekte aŭ nerekte, de tre granda parto de la klera, eleganta vortprovizo de la <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo">angla lingvo</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historio">Historio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=1" title="Redakti sekcion: Historio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=1" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Historio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Hermes_16_illustration1.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Hermes_16_illustration1.png/170px-Hermes_16_illustration1.png" decoding="async" width="170" height="286" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Hermes_16_illustration1.png/255px-Hermes_16_illustration1.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Hermes_16_illustration1.png/340px-Hermes_16_illustration1.png 2x" data-file-width="458" data-file-height="770" /></a><figcaption>La Duenos skribaĵo, kiel registrita de Heinrich Dressel.</figcaption></figure> <p>La etapoj de Latino: </p> <ul><li><a href="/wiki/Malnova_Latino" title="Malnova Latino">Malnova Latino</a></li> <li><a href="/wiki/Klasika_latina" class="mw-redirect" title="Klasika latina">Klasika Latino</a> (-300 al 300)</li> <li><a href="/wiki/Vulgara_latino" title="Vulgara latino">Vulgara Latino</a> (-100 al 1000) <ul><li><a href="/wiki/Latinidaj_lingvoj" class="mw-redirect" title="Latinidaj lingvoj">latinidaj lingvoj</a> (1000 - )</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Mezepoka_latina" class="mw-redirect" title="Mezepoka latina">Mezepoka Latino</a> (300 al 1400)</li> <li><a href="/wiki/Humanisma_Latino" class="mw-redirect" title="Humanisma Latino">Humanisma Latino</a> (1400 al 1800)</li> <li><a href="/wiki/Novlatina" class="mw-redirect" title="Novlatina">Novlatino</a> (1650 - )</li></ul> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Linguistic_Landscape_of_Central_Italy.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Linguistic_Landscape_of_Central_Italy.png/330px-Linguistic_Landscape_of_Central_Italy.png" decoding="async" width="330" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Linguistic_Landscape_of_Central_Italy.png/500px-Linguistic_Landscape_of_Central_Italy.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Linguistic_Landscape_of_Central_Italy.png/960px-Linguistic_Landscape_of_Central_Italy.png 2x" data-file-width="2232" data-file-height="990" /></a><figcaption>Lingva panoramo de Centra Italio en la komenco de la Romia ekspansio.</figcaption></figure> <p>Nombraj historiaj fazoj de la lingvo estis agnoskitaj, el kiuj ĉiuj distingatas per subtilaj diferencoj en vortotrezoro, uzado, literumado, morfologio, kaj sintakso. Ankaŭ ne estas klaraj kaj rapide alireblaj reguloj de klasigo; diversaj fakuloj emfazas diferencajn trajtojn. Kiel rezulto, la listo havas variaĵojn, same kiel alternativajn nomojn. </p><p>Aldone al la historiaj fazoj, la <a href="/wiki/Eklezia_Latino" class="mw-redirect" title="Eklezia Latino">eklezia Latino</a> referencas al la stiloj uzitaj de la verkistoj de la <a href="/wiki/Romkatolika_Eklezio" class="mw-redirect" title="Romkatolika Eklezio">Romkatolika Eklezio</a> el la <a href="/wiki/Malfrua_Antikveco" title="Malfrua Antikveco">Malfrua Antikveco</a> antaŭen, same kiel la protestantaj fakuloj. </p><p>Post la falo de la <a href="/wiki/Okcidenta_Romia_Imperio" class="mw-redirect" title="Okcidenta Romia Imperio">Okcidenta Romia Imperio</a> en 476 kaj la Ĝermanaj regnoj anstataŭis ĝin, la <a href="/wiki/%C4%9Cermanaj_popoloj" class="mw-redirect" title="Ĝermanaj popoloj">Ĝermanaj popoloj</a> adoptis la Latinon kiel la lingvo plej taŭga por juraj kaj aliaj, pli formalaj uzoj.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Komuna_deveno">Komuna deveno</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=2" title="Redakti sekcion: Komuna deveno" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=2" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Komuna deveno"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Jam <a href="/wiki/William_Jones" title="William Jones">William Jones</a> argumentis pri la komuna deventrunko de la tri lingvoj <a href="/wiki/Sanskrito" title="Sanskrito">sanskrito</a>, <a href="/wiki/Greka_lingvo" title="Greka lingvo">greka lingvo</a> kaj latino jene: </p> <table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> La sanskrita lingvo, kiom ajn antikva ĝi estas, havas mirindan strukturon; ĝi estas pli perfekta ol la greka lingvo, pli abunde riĉa ol la latina lingvo, kaj pli delikata ol ili ambaŭ. Tamen, ĝi havas tiom grandan proksimecon kun tiuj du aliaj lingvoj, proksimecon videblan pro la verbaj radikoj kaj pro la gramatikaj formoj, ke tiu parenceco tute ne povas esti konsiderata kiel hazarda fenomeno; tiom forta, verdire, ke neniu filologo povus pristudi tiujn tri lingvojn, sen opinii ke ili elmerĝiĝis el iu komuna fonto, kiu, eble, ne plu ekzistas. Estas ankaŭ similaj kialoj, kvankam ne tiom fortaj, por supozi ke same la gotika, kaj la kelta lingvo, malgraŭ miksado kun malsama idiomo, havas la saman devenon kiel la sanskrita, kaj ankaŭ la pra-<a href="/wiki/Persa" class="mw-redirect" title="Persa">persa</a> (avesta lingvo) povas aldoniĝi al tiu sama familio.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Malnova_Latino">Malnova Latino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=3" title="Redakti sekcion: Malnova Latino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=3" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Malnova Latino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8860200">.mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.5em;font-style:italic}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}html.skin-theme-clientpref-light .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#F9F9F9;color:black;border:1px solid #AAAAAA}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}}</style> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Malnova_Latino" title="Malnova Latino">Malnova Latino</a>.</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Lapis-niger.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Lapis-niger.jpg/170px-Lapis-niger.jpg" decoding="async" width="170" height="237" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Lapis-niger.jpg/255px-Lapis-niger.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Lapis-niger.jpg 2x" data-file-width="289" data-file-height="403" /></a><figcaption>La "Lapis Niger" (Nigra ŝtono), probable la plej antikva survivanta Latina skribaĵo, el Romo, ĉirkaŭ 600 a.K. dum la duon-legenda <a href="/wiki/Roma_monarkio" title="Roma monarkio">Roma monarkio</a>.</figcaption></figure> <p>La plej antikva konata formo de Latino estas la Malnova Latino, kiu estis parolita el la <a href="/wiki/Roma_monarkio" title="Roma monarkio">Roma monarkio</a> ĝis la fina parto de la periodo de la <a href="/wiki/Roma_Respubliko" class="mw-redirect" title="Roma Respubliko">Roma Respubliko</a>. Ĝi estas atestita kaj en skribaĵoj kaj en kelkaj el plej fruaj survivantaj Latinaj literaturaj verkoj, kiel la komedioj de <a href="/wiki/Pla%C5%ADto" title="Plaŭto">Plaŭto</a> kaj <a href="/wiki/Terencio" title="Terencio">Terencio</a>. La <a href="/wiki/Latina_alfabeto" title="Latina alfabeto">Latina alfabeto</a> estis derivita el la <a href="/wiki/Etruska_alfabeto" title="Etruska alfabeto">Etruska alfabeto</a>. La skribmaniero de tiu lasta estis ŝanĝita el sia dekomenca maniero kiel dekstre-maldekstren aŭ per <a href="/wiki/Bustrofedono" class="mw-redirect" title="Bustrofedono">bustrofedona</a><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> skribmaniero al tio kio estis finfine, nome strikte maldekstre-dekstrena skribmaniero.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Klasika_Latino">Klasika Latino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=4" title="Redakti sekcion: Klasika Latino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=4" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Klasika Latino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200" /> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Klasika_Latino" class="mw-redirect" title="Klasika Latino">Klasika Latino</a>.</div> <p>Dum la fina parto de la periodo de la Roma Respubliko kaj en la unuaj jaroj de la imperio, nova klasika Latino aperis, kiel konscia kreitaĵo de oratoroj, poetoj, historiistoj kaj aliaj <a href="/wiki/Legoscio" title="Legoscio">kleraj</a> homoj, kiuj verkis la grandajn verkojn de la <a href="/wiki/Klasikaj_studoj" title="Klasikaj studoj">klasika literaturo</a>, kiuj estis instruitaj en la lernejoj de <a href="/wiki/Gramatiko" title="Gramatiko">gramatiko</a> kaj <a href="/wiki/Retoriko" title="Retoriko">retoriko</a>. La nuntempa instruado en gramatiko derivas siajn radikojn el tiaj romiaj lernejoj, kiuj utilis kiel speco de neformala lingva akademio dediĉita al plutenado kaj pludaŭrigado de la edukita parolmaniero.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vulgara_Latino">Vulgara Latino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=5" title="Redakti sekcion: Vulgara Latino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=5" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vulgara Latino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200" /> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikoloj <a href="/wiki/Vulgara_Latino" class="mw-redirect" title="Vulgara Latino">Vulgara Latino</a> kaj <a href="/wiki/Latinidaj_lingvoj" class="mw-redirect" title="Latinidaj lingvoj">Latinidaj lingvoj</a>.</div> <p>Filologia analizo de arkaikaj Latinaj verkoj, kiel tiuj de <a href="/wiki/Pla%C5%ADto" title="Plaŭto">Plaŭto</a>, kiuj enhavas pecojn da ĉiutaga parolmaniero, indikas, ke parolita lingvo, nome Vulgara Latino (terminigita kiel <span class="lang-la" lang="la">sermo vulgi</span>, "la parolmaniero de la homamasoj", fare de <a href="/wiki/Cicerono" title="Cicerono">Cicerono</a>), ekzistis konkurence kun la klera klasika Latino. La neformala lingvo estis rare skribita, kaj tiel la filologoj disponas nur el unuopaj vortoj kaj frazoj cititaj de klasikaj aŭtoroj kaj de tiuj trovitaj en grafitioj.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Estas tialoj por supozi, ke la parolmaniero estis unuforma nek diakronie nek geografie. Male, la romiigitaj eŭropaj populacioj logike disvolvigis siajn proprajn dialektojn de la lingvo, kio eventuale kondukis al la diferencigo de la <a href="/wiki/Latinidaj_lingvoj" class="mw-redirect" title="Latinidaj lingvoj">Latinidaj lingvoj</a>.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La <a href="/wiki/Falo_de_la_Okcidenta_Romia_Imperio" title="Falo de la Okcidenta Romia Imperio">Falo de la Okcidenta Romia Imperio</a> rezultis en deterioro de la edukaj normigoj kio rezultis en Malfrua Latino, nome postklasika stadio de la lingvo konstatebla en la kristanaj tiamaj verkoj. Tio kongruis kun la ĉiutaga parolmaniero, ne nur pro dekadenco en edukado sed ankaŭ pro deziro etendi la verkojn al la homamasoj. </p><p>Spite la dialektan variadon, kiu certe troviĝas en ajna disvastigita lingvo, la lingvoj ĉefe de Hispanio, Francio, Portugalio, kaj Italio retenis remarkindan unuecon en fonologiaj formoj kaj disvolvigoj, helpite de la stabiliga influo de ilia komuna <a href="/wiki/Kristano" title="Kristano">kristana</a> (romkatolika) kulturo. Nur je la <a href="/wiki/Islama_invado_de_Iberio" title="Islama invado de Iberio">maŭra konkero de Iberio</a> en 711, kiu tranĉis la komunikadon inter la ĉefaj latinidaj regionoj, la lingvoj ekdiverĝis serioze.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La vulgarlatina dialekto kiu poste iĝos la <a href="/wiki/Rumana_lingvo" title="Rumana lingvo">rumana</a> diverĝis iom pli el la aliaj variaĵoj, ĉar ĝi estis tre separata el la unuigintaj influoj de la okcidenta parto de la Imperio. </p><p>Unu ŝlosila markilo ĉu difinita latinida trajto troviĝis en Vulgara Latino estas kompari ĝin kun ĝia paralelaĵo en klasika Latino. Se tiu ne estis preferita en Klasika Latino, tiam plej verŝajne venis el nedokumentita tiutempa Vulgara Latino. Por ekzemplo, la latinida vorto por "ĉevalo" (itale <span class="lang-it" lang="it"><i>cavallo</i></span>, france <span class="lang-fr" lang="fr"><i>cheval</i></span>, hispane <span class="lang-es" lang="es"><i>caballo</i></span>, portugale <span class="lang-pt" lang="pt"><i>cavalo</i></span> kaj rumane <span class="lang-ro" lang="ro"><i>cal</i></span>) devenas el Latina <span class="lang-la" lang="la"><i>caballus</i></span>. Tamen, la Klasika Latino uzis <span class="lang-la" lang="la"><i>equus</i></span>. Tial, <span class="lang-la" lang="la"><i>caballus</i></span> estis plej verŝajne la parolita formo, respektive en Vulgara Latino.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Vulgara Latino ekdiverĝis en distingaj lingvoj ĉirkaŭ la 9a jarcento aŭ antaŭe, kiam ekaperis la plej fruaj konataj latinidaj skribaĵoj. Ili estis, tra tiu periodo, limigitaj al ĉiutaga parolmaniero, ĉar ankoraŭ estis la Mezepoka Latino kio estis uzita por skribado.<sup id="cite_ref-:0_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mezepoka_Latino">Mezepoka Latino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=6" title="Redakti sekcion: Mezepoka Latino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=6" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Mezepoka Latino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200" /> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Mezepoka_Latino" class="mw-redirect" title="Mezepoka Latino">Mezepoka Latino</a>.</div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Calligraphy.malmesbury.bible.arp.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Calligraphy.malmesbury.bible.arp.jpg/220px-Calligraphy.malmesbury.bible.arp.jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Calligraphy.malmesbury.bible.arp.jpg/330px-Calligraphy.malmesbury.bible.arp.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Calligraphy.malmesbury.bible.arp.jpg/440px-Calligraphy.malmesbury.bible.arp.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1011" /></a><figcaption>La latina Malmesbury <a href="/wiki/Biblio" title="Biblio">Biblio</a> el 1407.</figcaption></figure> <p>La Mezepoka Latino estis skriba Latino uzata dum tiu parto de la postklasika periodo kiam ne ekzistas koresponda nacilingva Latino. La parolata lingvo disvolviĝis en la variaj fruaj latinidaj lingvoj; tamen, en la edukita kaj oficiala mondo, Latino pluis sen natura parolata bazo. Krome, tiu Latino etendiĝis en landojn kie neniam estis parolita Latino, kiel en ĝermanaj kaj slavaj nacioj. Tio estis utila por internacia komunikado inter la ŝtatoj membroj de la <a href="/wiki/Sankta_Romia_Imperio" title="Sankta Romia Imperio">Sankta Romia Imperio</a> kaj ties aliancanoj. </p><p>Sen la institucioj de la Romia Imperio kiuj estis subtenintaj ties unuformecon, la Mezepoka Latino perdis sian lingvan koheron: por ekzemplo, en klasika Latino <span class="lang-la" lang="la"><i>sum</i></span> kaj <span class="lang-la" lang="la"><i>eram</i></span> estas uzata kiel helpaj verboformoj en perfekta kaj plusperfekta pasivo, kiuj estas duvortaj tensoj. Mezepoka Latino uzas <span class="lang-la-x-medieval" lang="la-x-medieval"><i>fui</i></span> kaj <span class="lang-la-x-medieval" lang="la-x-medieval"><i>fueram</i></span> anstataŭe.<sup id="cite_ref-thorley13-15_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-thorley13-15-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Krome, la signifoj de multaj vortoj ŝanĝiĝis kaj novaj vortoj estis enkondukitaj el la naciaj lingvoj. Identigeblaj individuaj stiloj de klasike malĝusta Latino restis.<sup id="cite_ref-thorley13-15_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-thorley13-15-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Renesanca_Latino">Renesanca Latino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=7" title="Redakti sekcion: Renesanca Latino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=7" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Renesanca Latino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200" /> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Renesanca_Latino" class="mw-redirect" title="Renesanca Latino">Renesanca Latino</a>.</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Incunabula_distribution_by_language.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Incunabula_distribution_by_language.png/220px-Incunabula_distribution_by_language.png" decoding="async" width="220" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Incunabula_distribution_by_language.png/330px-Incunabula_distribution_by_language.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Incunabula_distribution_by_language.png/440px-Incunabula_distribution_by_language.png 2x" data-file-width="1394" data-file-height="950" /></a><figcaption>Plej el la presitaj libroj de la <a href="/wiki/15-a_jarcento" title="15-a jarcento">15-a jarcento</a> (<a href="/wiki/Inkunablo" title="Inkunablo">inkunabloj</a>) estis en Latino, dum la verkoj en <a href="/wiki/Nacia_lingvo" title="Nacia lingvo">naciaj lingvoj</a> ludis nur duarangajn rolojn.<sup id="cite_ref-ISTC_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-ISTC-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>La <a href="/wiki/Renesanco" title="Renesanco">Renesanco</a> dum mallonge plifortigis la postenon de Latino kiel parolita lingvo pro sia adoptado fare de la <a href="/wiki/Renesanca_Humanismo" title="Renesanca Humanismo">Renesancaj Humanistoj</a>. Ofte estritaj de membroj de la klerikaro, ili estis kortuŝitaj pri la akcelitaj dismuntado de restoj de la klasika mondo kaj la rapida perdo de ties literaturo. Ili baraktis por konservi tion kion ili povis kaj por restaŭri al Latino tia kia ĝi estis kaj enkondukis la praktikon produkti reviziitajn eldonojn de la literaturaj verkoj kiuj restis komparante survivantajn <a href="/wiki/Manuskripto" title="Manuskripto">manuskriptojn</a>. Je la 15-a jarcento ili estis anstataŭante la Mezepokan Latinon per versioj subtenitaj de la fakuloj de la ĵus aperintaj universitatoj, kiuj klopodis per sia fakuleco malkovri kia la klasika lingvo estis estinta.<sup id="cite_ref-:0_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Nova_Latino">Nova Latino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=8" title="Redakti sekcion: Nova Latino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=8" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Nova Latino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dum la komenco de la Moderna Epoko, Latino ankoraŭ estis la plej grava lingvo de kulturo en Eŭropi. Tiel, ĝis la fino de la 17-a jarcento la majoritato de libroj kaj preskaŭ ĉiuj el la diplomataj dokumentoj estis verkitaj en Latino. Poste, plej diplomataj dokumentoj estis verkitaj en <a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo">franca</a> (nome <a href="/wiki/Latinida_lingvaro" title="Latinida lingvaro">latinida lingvo</a>) kaj poste en naciaj aŭ aliaj lingvoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Moderna_Latino">Moderna Latino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=9" title="Redakti sekcion: Moderna Latino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=9" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Moderna Latino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200" /> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikoloj <a href="/wiki/Moderna_Latino" title="Moderna Latino">Moderna Latino</a> kaj <a href="/wiki/Eklezia_Latino" class="mw-redirect" title="Eklezia Latino">Eklezia Latino</a>.</div> <p>Spite manko de indiĝenaj parolantoj, Latino estas ankoraŭ uzata por variaj celoj en nuntempa mondo. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Religia_uzado">Religia uzado</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=10" title="Redakti sekcion: Religia uzado" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=10" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Religia uzado"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Wallsend_platfom_2_02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wallsend_platfom_2_02.jpg/170px-Wallsend_platfom_2_02.jpg" decoding="async" width="170" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wallsend_platfom_2_02.jpg/255px-Wallsend_platfom_2_02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Wallsend_platfom_2_02.jpg/340px-Wallsend_platfom_2_02.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="1600" /></a><figcaption>Signaloj en la Wallsend Metrostacio estas en <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo">angla</a> kaj Latino, kiel omaĝo al la rolo de Wallsend kiel unu el la lokoj de la <a href="/wiki/Romia_Imperio" title="Romia Imperio">Romia Imperio</a>, nome la orienta pinto de la <a href="/wiki/Muro_de_Hadriano" title="Muro de Hadriano">Muro de Hadriano</a> en Segedunum.</figcaption></figure> <p>La plej granda organizo kiu retenas Latinon en oficialaj kaj preskaŭ-oficialaj kuntekstoj estas la <a href="/wiki/Katolika_Eklezio" title="Katolika Eklezio">Katolika Eklezio</a>. La Katolika Eklezio diris, ke la <a href="/wiki/Meso" class="mw-disambig" title="Meso">meso</a> ne nepre devas esti dirita en Latino en la koncilio de 1962-1965. Latino restas la lingvo de la <a href="/wiki/Roma_rito" title="Roma rito">Roma rito</a>; la <a href="/wiki/Trenta_meso" title="Trenta meso">Trenta meso</a> estas dirita en Latino. Kvankam la meso de papo <a href="/wiki/Pa%C5%ADlo_la_6-a" title="Paŭlo la 6-a">Paŭlo la 6-a</a> estas kutime dirita en la loka lingvo, ĝi povas esti kaj ofte estas dirita en Latino, ĉu parte ĉu tute, speciale por multlingva publiko. Ĝi estas la oficiala lingvo de la <a href="/wiki/Apostola_Se%C4%9Do" class="mw-redirect" title="Apostola Seĝo">Sankta Seĝo</a>, la ĉefa lingvo de ties oficiala <a href="/wiki/Gazeto" title="Gazeto">gazeto</a>, nome <span class="lang-la" lang="la"><a href="/wiki/Acta_Apostolicae_Sedis" title="Acta Apostolicae Sedis">Acta Apostolicae Sedis</a></span>, kaj la laborlingvo de la <a href="/wiki/Tribunalo_de_la_Roma_Rota" title="Tribunalo de la Roma Rota">Tribunalo de la Roma Rota</a>. <a href="/wiki/Vatikanurbo" class="mw-redirect" title="Vatikanurbo">Vatikanurbo</a> estas hejmo ankaŭ de la nura <a href="/wiki/Banka%C5%ADtomato" title="Bankaŭtomato">bankaŭtomato</a> kiu donas instrukciojn en Latino.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> En la <a href="/wiki/Pontifikaj_Universitatoj" title="Pontifikaj Universitatoj">Pontifikaj Universitatoj</a> postgradigaj kursoj de <a href="/wiki/Kanona_juro" title="Kanona juro">Kanona juro</a> estas instruitaj en Latino, kaj artikoloj estas verkitaj en la sama lingvo. </p><p>En la <a href="/wiki/Anglikana_Eklezio" class="mw-redirect" title="Anglikana Eklezio">Anglikana Eklezio</a>, post la publikigo de la <i><a href="/wiki/Book_of_Common_Prayer" title="Book of Common Prayer">Book of Common Prayer</a></i> de 1559, latinlingva eldono estis publikigita en 1560 por ties uzado en universitatoj kiel <a href="/wiki/Oxford_University" class="mw-redirect" title="Oxford University">Oksfordo</a> kaj la ĉefaj "public schools" (<a href="/wiki/United_Kingdom" class="mw-redirect" title="United Kingdom">anglaj</a> privataj akademioj), kie la liturgio estis ankoraŭ permesita en Latino.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Estis kelkaj latinlingvaj tradukoj ekde tiam, kiel Latina eldono de 1979 fare de <i>USA Anglican Book of Common Prayer</i>.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Former_logo_of_the_European_Council_and_Council_of_the_European_Union_(2009).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Former_logo_of_the_European_Council_and_Council_of_the_European_Union_%282009%29.svg/220px-Former_logo_of_the_European_Council_and_Council_of_the_European_Union_%282009%29.svg.png" decoding="async" width="220" height="130" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Former_logo_of_the_European_Council_and_Council_of_the_European_Union_%282009%29.svg/330px-Former_logo_of_the_European_Council_and_Council_of_the_European_Union_%282009%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Former_logo_of_the_European_Council_and_Council_of_the_European_Union_%282009%29.svg/440px-Former_logo_of_the_European_Council_and_Council_of_the_European_Union_%282009%29.svg.png 2x" data-file-width="380" data-file-height="224" /></a><figcaption>La multlingva <a href="/wiki/E%C5%ADropa_Unio" title="Eŭropa Unio">Eŭropa Unio</a> adoptis latinlingvajn nomojn en ikonaj nomoj de kelkaj el ties institucioj kiel klopodo de lingva kompromiso, nome "ekumena naciismo" komuna al plej el la kontinento kaj kiel signo de kontinenta heredo (kiel la <a href="/wiki/Konsilio_de_la_E%C5%ADropa_Unio" title="Konsilio de la Eŭropa Unio">EU Konsilio</a>: <span class="lang-la" lang="la">Consilium</span>)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Uzado_de_Latino_por_motoj">Uzado de Latino por motoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=11" title="Redakti sekcion: Uzado de Latino por motoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=11" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Uzado de Latino por motoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En la <a href="/wiki/Okcidenta_mondo" class="mw-redirect" title="Okcidenta mondo">Okcidenta mondo</a>, multaj organizoj, registaroj kaj lernejoj uzas Latino por siaj motoj pro ties asocio kun formaleco, seriozeco, tradicio kaj la radikoj de la <a href="/wiki/Okcidenta_kulturo" class="mw-redirect" title="Okcidenta kulturo">Okcidenta kulturo</a>.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La moto de <a href="/wiki/Kanado" title="Kanado">Kanado</a> <span class="lang-la" lang="la"><i>A mari usque ad mare</i></span> ("el maro ĝis maro") kaj plej el la motoj de <a href="/wiki/Provincoj_kaj_teritorioj_de_Kanado" title="Provincoj kaj teritorioj de Kanado">Provincoj kaj teritorioj de Kanado</a> estas ankaŭ en Latino. La Kanada Viktoria Kruco estas modelita laŭ la Brita <a href="/wiki/Viktoria_kruco" title="Viktoria kruco">Viktoria Kruco</a> kiu havas la surskribon "For Valour" (pro kuraĝo). Ĉar Kanado estas oficiale dulingva, la kanada medalo anstataŭis la anglalingvan surskribon per la samsignifa Latina <span class="lang-la" lang="la"><i>Pro Valore</i></span>. </p><p>La moto de <a href="/wiki/Hispanio" title="Hispanio">Hispanio</a> <i><a href="/wiki/Plus_ultra" class="mw-redirect" title="Plus ultra">PLVS VLTRA</a></i>, kun la signifo "transe", estas ankaŭ Latina origine.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ĝi estis prenita el la persona moto de <a href="/wiki/Karlo_la_5-a_(Sankta_Romia_Imperio)" title="Karlo la 5-a (Sankta Romia Imperio)">Karlo la 5-a</a>, <a href="/wiki/Sankta_Romia_Imperio" title="Sankta Romia Imperio">Sankta Romia Imperiestro</a> kaj Reĝo de Hispanio (kiel Karlo la 1-a), kaj estas modifo al malo de la origina frazo <span class="lang-la" lang="la"><i>Non (terrae) plus ultra</i></span> ("Ne estas tero transe"). Tio laŭdire estis surskribita kiel averto sur la <a href="/wiki/Heraklaj_Kolonoj" title="Heraklaj Kolonoj">Heraklaj Kolonoj</a> de la <a href="/wiki/%C4%9Cibraltara_Markolo" title="Ĝibraltara Markolo">Ĝibraltara Markolo</a>, kiuj markis la bordon de la tiame konata mondo. Karlo adoptis la moton post la malkovro de la <a href="/wiki/Nova_Mondo" title="Nova Mondo">Nova Mondo</a> fare de <a href="/wiki/Kristoforo_Kolumbo" title="Kristoforo Kolumbo">Kristoforo Kolumbo</a>, kaj tio havas ankaŭ metaforajn sugestojn pri la riskoj kaj baraktoj necesaj por atingi elstarecon. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Seal_of_Kansas.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Seal_of_Kansas.svg/250px-Seal_of_Kansas.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Seal_of_Kansas.svg/330px-Seal_of_Kansas.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Seal_of_Kansas.svg/500px-Seal_of_Kansas.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a><figcaption>La <a href="/wiki/Moto" title="Moto">moto</a> de <a href="/wiki/Kansaso" title="Kansaso">Kansaso</a> nome "ad astra per aspera" (tie videbla super la steloj) aŭ "per aspera ad astra" estas uzata ankaŭ de multaj aliaj institucioj, ekzemple militistaj, en la tuta mondo.</figcaption></figure> <p>Kelkaj <a href="/wiki/Sub%C5%9Dtatoj_de_Usono" title="Subŝtatoj de Usono">Usonaj Subŝtatoj</a> havas latinlingvajn motojn: kiel la moto de <a href="/wiki/Konektikuto" title="Konektikuto">Konektikuto</a> nome <span class="lang-la" lang="la"><i>Qui transtulit sustinet</i></span> ("kiu transplantis subtenas"); de <a href="/wiki/Kansaso" title="Kansaso">Kansaso</a> nome <span class="lang-la" lang="la"><i>Ad astra per aspera</i></span> ("Al steloj tra aspraĵoj"); de <a href="/wiki/Koloradio" title="Koloradio">Koloradio</a> nome <span class="lang-la" lang="la"><i>Nil sine numine</i></span> ("Nenio sen providenco"); de <a href="/wiki/Mi%C4%89igano" title="Miĉigano">Miĉigano</a> nome <span class="lang-la" lang="la"><i>Si quaeris peninsulam amoenam, circumspice</i></span> ("Se vi volas plezuran duoninsulon, rigardu ĉirkaŭ vi"); de <a href="/wiki/Misurio" title="Misurio">Misurio</a> nome <span class="lang-la" lang="la"><i>Salus populi suprema lex esto</i></span> ("La salvo de la popolo estos la suprema leĝo"); de <a href="/wiki/Norda_Karolino" title="Norda Karolino">Norda Karolino</a> nome <span class="lang-la" lang="la"><i>Esse quam videri</i></span> ("Esti pli ol aspekti"); de <a href="/wiki/Virginio" title="Virginio">Virginio</a> nome <span class="lang-la" lang="la"><i>Sic semper tyrannis</i></span> ("Tiel ĉiam kontraŭ tiranoj"); kaj de <a href="/wiki/Okcidenta_Virginio" title="Okcidenta Virginio">Okcidenta Virginio</a> nome <span class="lang-la" lang="la"><i>Montani semper liberi</i></span> ("Montanoj estas ĉiam liberaj"). </p><p>Multaj militistaj organizoj nuntempe havas Latinlingvajn motojn, kiel <span class="lang-la" lang="la"><i>Semper paratus</i></span> ("ĉiam pretaj"), moto de la <a href="/wiki/Usona_Marborda_Gardistaro" title="Usona Marborda Gardistaro">Usona Marborda Gardistaro</a>; <span class="lang-la" lang="la"><i>Semper fidelis</i></span> ("ĉiam fidelaj"), moto de la <a href="/wiki/Usona_Marinfanteria_Korpuso" title="Usona Marinfanteria Korpuso">Usona Marinfanteria Korpuso</a>; <i>Semper Supra</i> (“ĉiam supre”), moto de la Usona Spacforto; kaj <span class="lang-la" lang="la"><i>Per ardua ad astra</i></span> ("Tra malfacilo/lukto al la steloj"), nome moto de la brita <a href="/wiki/Re%C4%9Da_aerarmeo" class="mw-redirect" title="Reĝa aerarmeo">Reĝa aerarmeo</a> (RAF). </p><p>Kelkaj kolegioj kaj universitatoj adoptis latinlingvaj motojn, ekzemple la moto de la <a href="/wiki/Universitato_Harvard" title="Universitato Harvard">Universitato Harvard</a> estas <span class="lang-la" lang="la"><i>Veritas</i></span> ("vero"). Veritas estis la diino de la vero, filino de Saturno, kaj patrino de Virto. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Aliaj_modernaj_uzoj">Aliaj modernaj uzoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=12" title="Redakti sekcion: Aliaj modernaj uzoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=12" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Aliaj modernaj uzoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:F%C3%BCnffranken_(cropped).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/F%C3%BCnffranken_%28cropped%29.jpg/220px-F%C3%BCnffranken_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="220" height="221" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/37/F%C3%BCnffranken_%28cropped%29.jpg 1.5x" data-file-width="300" data-file-height="301" /></a><figcaption>Monero de kvin <a href="/wiki/Svisa_franko" title="Svisa franko">svisaj frankoj</a> kun la <a href="/wiki/Latina" class="mw-redirect" title="Latina">latina</a> surskribo <i>Confoederatio Helvetica.</i></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Svisio" class="mw-redirect" title="Svisio">Svisio</a> adoptis la latinlingvan mallongan nomon de la lando <span class="lang-la" lang="la"><i>Helvetia</i></span> en moneroj kaj poŝtmarkoj, ĉar tie ne estas loko por meti ĉiujn <a href="/wiki/Lingvoj_de_Svisio" title="Lingvoj de Svisio">kvar oficialajn lingvojn</a> de la lando. Pro simila tialo, ĝi adoptis internacian kodon por vehikloj kaj interreto <i>CH</i>, kiu signifas <span class="lang-la" lang="la"><i>Confœderatio Helvetica</i></span>, nome kompleta latinlingva nomo de la lando. </p><p>Kelkaj filmoj kun agado okazanta en antikveco, kiel <i><a href="/wiki/Sebastiane" title="Sebastiane">Sebastiane</a></i> kaj <i><a href="/wiki/The_Passion_of_the_Christ" class="mw-redirect" title="The Passion of the Christ">The Passion of the Christ</a></i>, estis faritaj kun dialogo en Latino en la intenco montri realismon. Aliokaze, la Latina dialogo estas uzata pro sia asocio kun religio aŭ filozofio, en filmoj aŭ <a href="/wiki/Televido" title="Televido">televidaj</a> serioj kiel respektive <i><a href="/wiki/The_Exorcist" title="The Exorcist">The Exorcist</a></i> kaj <i><a href="/wiki/Lost_(televida_serio)" title="Lost (televida serio)">Lost</a></i> (epizodo "Jughead"). Subtekstoj estas kutime montrataj por la profito de tiuj kiuj ne komprenas Latinon, plej verŝajne majoritato en la nuntempa socio. Estas ankaŭ multaj <a href="/wiki/Kanto" title="Kanto">kantoj</a> kun latinlingva vortumado. Ekzemple la "libreto" por la oper-oratorio <span class="lang-la" lang="la"><i>Oedipus rex</i></span> de <a href="/wiki/Igor_Stravinski" title="Igor Stravinski">Igor Stravinski</a> estas en Latino. Eble pli popularaj estas kantoj kiel <i><a href="/wiki/Adeste_Fideles" title="Adeste Fideles">Adeste Fideles</a></i>, por celebro de <a href="/wiki/Kristnasko" title="Kristnasko">Kristnasko</a> en kelkaj landoj, <i><a href="/wiki/Gaudeamus_igitur" title="Gaudeamus igitur">Gaudeamus igitur</a></i>, en universitataj medioj, kaj la kolekto <i><a href="/wiki/Carmina_Burana_(Orff)" title="Carmina Burana (Orff)">Carmina Burana</a></i>, nome poeziaj manuskriptoj en mezepoka latino, kiuj estis malkovritaj en 1803 kaj uzitaj de <a href="/wiki/Carl_Orff" title="Carl Orff">Carl Orff</a>, por sia samnoma verko, kiu estis siavice celo de multaj koncertoj, registraĵoj kaj eĉ filmoj.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La kontinua instruado de Latino estas ofte vidita kiel tre altvalora komponanto de la beletra edukado. Latino estas instruata en multaj altlernejoj, speciale en Eŭropo kaj Ameriko. Ĝi estas ofta en britaj <i><a href="/wiki/Public_school_(Unui%C4%9Dinta_Re%C4%9Dlando)" title="Public school (Unuiĝinta Reĝlando)">public schools</a></i> kaj <i>grammar schools</i>, la italaj <span class="lang-it" lang="it"><i>liceo classico</i></span> kaj <span class="lang-it" lang="it"><i>liceo scientifico</i></span>, la germanaj <span class="lang-de" lang="de"><i><a href="/wiki/Gimnazio" title="Gimnazio">Humanistisches Gymnasium</a></i></span> kaj la nederlandaj <span class="lang-nl" lang="nl"><i>gymnasium</i></span>. </p><p>Foje, kelkaj amaskomunikiloj, celantaj entuziasmulojn, elsendas en Latino. Rimarkindaj ekzemploj estas Radio Bremen en <a href="/wiki/Germanio" title="Germanio">Germanio</a>, <a href="/wiki/YLE" class="mw-disambig" title="YLE">YLE</a> radio en <a href="/wiki/Finnlando" title="Finnlando">Finnlando</a> (la elsendaĵo "Nuntii Latini" el 1989 ĝis ĝi estis fermita en Junio 2019),<sup id="cite_ref-RTE2019-06-24a_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-RTE2019-06-24a-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj Vatikana Radio kaj Televido, ĉiuj el kiuj elsendas novajn segmentojn kaj alian materialon en Latino.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Estas multaj retejoj kaj forumoj kiuj estas funkciigitaj en Latino fare de entuziasmuloj. La <a href="/wiki/Latinlingva_Vikipedio" title="Latinlingva Vikipedio">Latinlingva Vikipedio</a> fine de Marto 2021 havas pli ol 135 000 artikoloj. </p><p>Fakte, studi Latinon povas plibonigi lernadon de diversaj kapabloj kaj speciale de ekkono de diversaj lingvoj, partikulare de la <a href="/wiki/Hinde%C5%ADropa_lingvaro" title="Hindeŭropa lingvaro">Hindeŭropa lingvaro</a>, sed ne necese de <a href="/wiki/Latinida_lingvaro" title="Latinida lingvaro">Latinida lingvaro</a>. Ĝenerale, studi Latinon kreas pli riĉan edukadon kaj por sciencaj (latinlingvaj <a href="/wiki/Scienca_nomo" class="mw-redirect" title="Scienca nomo">sciencaj nomoj</a> de animaloj kaj plantoj en <a href="/wiki/Biologio" title="Biologio">biologio</a>, de diversaj konceptoj en <a href="/wiki/Medicino" title="Medicino">medicino</a> ktp.) kaj por beletraj studoj.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Skribo_kaj_elparolo">Skribo kaj elparolo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=13" title="Redakti sekcion: Skribo kaj elparolo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=13" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Skribo kaj elparolo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Abecedarium_latinum_clasicum.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Abecedarium_latinum_clasicum.svg/330px-Abecedarium_latinum_clasicum.svg.png" decoding="async" width="330" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Abecedarium_latinum_clasicum.svg/495px-Abecedarium_latinum_clasicum.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Abecedarium_latinum_clasicum.svg/660px-Abecedarium_latinum_clasicum.svg.png 2x" data-file-width="137" data-file-height="53" /></a><figcaption>La <a href="/wiki/Latina_alfabeto" title="Latina alfabeto">Latina alfabeto</a> en la klasika epoko konsistis el 23 literoj. La tipografio de la bildo estas de surŝtona tipo, kiel ĝi aperas en la <a href="/wiki/Trajana_Kolono" title="Trajana Kolono">Trajana Kolono</a>.</figcaption></figure> <p>Latino uzas la <a href="/wiki/Latina_alfabeto" title="Latina alfabeto">latinan alfabeton</a>, originale nur majuskle aŭ manskribita per romia kursiva skribado ne facile deĉifreblaj por uzanto de la tradicia alfabeto latina. Al la originalaj 21 literoj, <i>ABCDEFGHIKLMNOPQRSTVX</i>, poste venis <i>Y</i> kaj <i>Z</i>, asimilitaj pruntoj por pli facile bonvenigi <a href="/wiki/Neologismo" title="Neologismo">neologismojn</a> el la pli prestiĝa <a href="/wiki/Helena_lingvo" class="mw-redirect" title="Helena lingvo">Helena lingvo</a>. Tial same venis <i>K</i>, malgraŭ tio ke ĝi preskaŭ ekskluzive troviĝas ĉe <i>kalendæ</i> apud <i>calendæ</i> (speciatim, calendæ propriæ sunt Latinorum, neque enim Græci hac appellatione, quamvis origine Græca sit, sed alia utuntur ad denotandum primum mensis diem). Litero <i>U</i> uziĝis por kaj la vokala kaj konsonanta variantoj; tiel same ĉe <i>I</i>. Dum la <a href="/wiki/Mezepoko" title="Mezepoko">mezepoko</a> konsonanta <i>U</i> komencis esti skribata per <i>V</i>, kaj konsonanta <i>I</i> per <i>J</i>. Adicie, <a href="/wiki/Ligaturo" title="Ligaturo">ligaturoj</a> komencis esti uzataj, precipe kiam ili reprezentas <a href="/wiki/Diftongo" title="Diftongo">diftongon</a>. Aktuale, la latina <a href="/wiki/Ortografio" title="Ortografio">ortografio</a> plejparte sekvas la italan normon, t.e. distingi inter vokala kaj konsonanta <i>U</i> kaj <i>V</i>, sed ne inter <i>I</i> kaj <i>J</i>, sen ligaturoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Historio_de_la_latina_alfabeto">Historio de la latina alfabeto</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=14" title="Redakti sekcion: Historio de la latina alfabeto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=14" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Historio de la latina alfabeto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La latina alfabeto devenas de la <a href="/wiki/Greka_alfabeto" title="Greka alfabeto">greka alfabeto</a> ne rekte, sed per la <a href="/wiki/Etruska_alfabeto" title="Etruska alfabeto">etruska alfabeto</a>. Komence la latina alfabeto estis: ABCDEFZHIKLMNOPQRSTVX. Oni vidas ke estas tri literoj por la sama sono /k/: <i>C</i>, <i>K</i> kaj <i>Q</i>, tio devenas de la fakto ke la <a href="/wiki/Etruska_lingvo" title="Etruska lingvo">etruska lingvo</a>, kiel <a href="/wiki/%C5%9Cemida_lingvaro" title="Ŝemida lingvaro">ŝemidaj lingvoj</a> havis malsamajn <a href="/wiki/Fonemo" title="Fonemo">fonemojn</a> por guturala surda sono, sed la latina havis nur unu fonemon /k/ kvankam kun tri <a href="/wiki/Alofono" title="Alofono">alofonoj</a>, sekve oni uzis <i>C</i> antaŭ <i>A</i>, <i>K</i> antaŭ <i>E</i> kaj <i>I</i> kaj <i>Q</i> antaŭ <i>U</i> kaj <i>O</i>, sed ne estis speciala litero por reprezenti la fonemon /g/, kiu ne ekzistis en la etruska; alie <i>S</i> kaj <i>Z</i> reprezentis la saman fonemon /s/. Finfine, en la <a href="/wiki/3-a_jarcento_a.K." title="3-a jarcento a.K.">3-a jarcento a.K.</a>, oni reformis la alfabeton kaj ĝi restis tiel: </p><p>ABCDEFGHILMNOPQRSTVX. </p><p>Kiam en la mezo de <a href="/wiki/2-a_jarcento_a.K." title="2-a jarcento a.K.">2-a jarcento a.K.</a>, <a href="/wiki/Romo" title="Romo">Romo</a> konkeris grekajn urbojn, fakte dekomence grekparolantajn areojn en suda Italio, oni prenis grekajn literojn<i> K</i>, <i>Y</i> kaj <i>Z</i>. <i>Z</i> ne reprezentis plu /s/, kiel antaŭe, sed /dz/. Kaj aperis finfine la "klasika" latina alfabeto. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Elparolo">Elparolo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=15" title="Redakti sekcion: Elparolo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=15" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Elparolo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Cicer%C3%B3n_denuncia_a_Catilina,_por_Cesare_Maccari.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Cicer%C3%B3n_denuncia_a_Catilina%2C_por_Cesare_Maccari.jpg/220px-Cicer%C3%B3n_denuncia_a_Catilina%2C_por_Cesare_Maccari.jpg" decoding="async" width="220" height="132" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Cicer%C3%B3n_denuncia_a_Catilina%2C_por_Cesare_Maccari.jpg/330px-Cicer%C3%B3n_denuncia_a_Catilina%2C_por_Cesare_Maccari.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Cicer%C3%B3n_denuncia_a_Catilina%2C_por_Cesare_Maccari.jpg/440px-Cicer%C3%B3n_denuncia_a_Catilina%2C_por_Cesare_Maccari.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="614" /></a><figcaption><i>Cicerono denuncas Katilinon</i>, <a href="/wiki/Fresko" title="Fresko">fresko</a> de Cesare Maccari, 1882–88. Oni ne povas certiĝi pri kiel precize prononcis romianoj sian latinan lingvon.</figcaption></figure> <p>Kompreneble oni ne scias kiel precize prononcis la romianoj, ĉar en tiu tempo ne estis sonaparatoj. En la fino de <a href="/wiki/19-a_jarcento" title="19-a jarcento">19-a jarcento</a>, la <a href="/wiki/Katolika_eklezio" class="mw-redirect" title="Katolika eklezio">katolika eklezio</a> kreis oficialan elparolon bazita sur la <a href="/wiki/Itala_lingvo" title="Itala lingvo">itala lingvo</a>. En multaj protestantaj landoj estis reago kaj oni intencis krei "sciencan prononcon" de la latina. </p><p>La lingvohistoriaj kaj fonologiaj esploroj malkovris la verŝajnan sonsistemon, elparolon de Latino; tiun elparolon oni nomas <b>restaŭrita elparolo</b>. En <a href="/wiki/1956" title="1956">1956</a> la unua "Congrès International pour le Latin Vivant" (Internacia Kongreso por la Viva Latino) aprobis rezolucion, kiu rekomendis la nuran uzon de "restaŭrita elparolo" en Eŭropaj nereligiaj lernejoj. Tiel, multaj eŭropanoj, kiuj lernis Latinon en lernejo post tiu kongreso, pensas ke ĝi estas la nura "vera" elparolo de la latina, sed ĝi estas nur konvencia elparolo, kun ia scienca bazo, sed tre diskutinda. </p><p>En modernaj tekstoj oni foje uzas super la vokaloj horizontalajn strekojn aŭ arkojn (ā ē ī ō ū ; ă ě ĭ ŏ ŭ) por helpi la lingvolernadon. Tiuj strekoj ne ekzistis en Latino; ili nun montras por la lernantoj la longecon aŭ mallongecon de la vokalo (silablongo tre gravas en la latina). </p><p>Restaŭrita prononco </p> <div style="-moz-column-count:5; -webkit-column-count:5; column-count:5;"> <ul><li><i>ae</i> [ae̯]</li> <li><i>au</i> : [au̯]</li> <li><i>c</i> : [k]</li> <li><i>ch</i> : [kʰ]</li> <li><i>g</i> : [g]</li> <li><i>h</i> : [h]</li> <li><i>i</i> : [i]/[j]</li> <li><i>m</i> : [m]</li> <li><i>oe</i> [oe̯]</li> <li><i>ph</i> : [pʰ]</li> <li><i>qu</i> : [kʷ]</li> <li><i>r</i> : [ɾ]</li> <li><i>s</i> : [s]</li> <li><i>th</i> : [tʰ]</li> <li><i>u</i> : [u]/[w]</li> <li><i>x</i> : [ks]</li> <li><i>y</i> : [y]</li> <li><i>z</i> : [dz]</li></ul> </div> <p>Ekzemple, la literoj <i>v</i> kaj <i>u</i> plej verŝajne aludis al duonvokalo /ŭ/ (kiel en <i>aŭto</i>, <i>ŭa!</i>). Sed en "VVA" la prononco de unua "V" estas vokala, ne eblas la prononco /ŭŭa/ sed du silaba /u'ŭa/, alie en "SILVANVS", la lasta V esta klare vokala: /nus/, sed la unua V eble estas vokala aŭ duonvokala: /sil'ŭa'nus/ aŭ /si'lu'a'nus/, klare la prononco /si'lu'a'nus'/ ne taŭgas, sed la sistemo proponita ne klarigas kiel V estas vokalo aŭ duonvokalo. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Missa_tridentina_002.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Missa_tridentina_002.jpg/220px-Missa_tridentina_002.jpg" decoding="async" width="220" height="295" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Missa_tridentina_002.jpg/330px-Missa_tridentina_002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Missa_tridentina_002.jpg/440px-Missa_tridentina_002.jpg 2x" data-file-width="540" data-file-height="723" /></a><figcaption>La ĉefa sceno de la <a href="/wiki/Trenta_meso" title="Trenta meso">Trenta meso</a> dirita en latino. La katolika eklezio ege hegemoniis en la uzado kaj prononcado de Latino dum la lasta jarmilo.</figcaption></figure> <p>La restaŭrita prononco pretendas reprodukti la klasikan prononcon, t. e., la prononco de la tempo de <a href="/wiki/Cicerono" title="Cicerono">Cicerono</a>, sed ĝi miksas prononcojn tre malproksimajn en la tempo. Pro la evoluo de certaj sonoj en <a href="/wiki/Vulgara_latino" title="Vulgara latino">vulgara Latino</a>, oni dum jarcentoj instruis "malĝustan" prononcon de la klasika lingvo. Inter tiuj enradikiĝintaj prononcoj menciindas [e] por <i>ae</i> kaj [rondigita e] por <i>oe</i>. Sed OE kaj AE evoluis al [e] antaŭ la klasika erao, kiel oni povas vidi en grafitoj de <a href="/wiki/Pompeo" title="Pompeo">Pompeo</a>, sekve la prononco [ajdes] por [aedes] estas arkaisma, ne klasika, kvankam la "restaŭrita prononco" diras la malon. En la klasika erao, eble oni prononcis ankoraŭ la C kiel /k/, sed tute ne plu AE kaj OE kiel diftongoj. </p><p>La elparolo de <i>c</i> laŭ la restaŭrita elparolo estas ĉiam /k/. Oni elparolis ĝin ekde la frua mezepoko antaŭ altaj vokaloj (<i>ae, e, i, oe, y</i>) kiel /c/ kaj oni elparolis nur antaŭ la malaltaj vokaloj kiel /k/; tiu elparolo radikiĝis eĉ en Hungario. En aliaj lingvoj tiu /c/ plusimpliĝis al /s/. (En Italio ekzistas tria elparola metodo, ĉar ili elparolas ĝin antaŭ altaj vokaloj kiel /ĉ/; same antaŭ altaj vokaloj sonas la <i>g</i> kiel /ĝ/, kaj la <i>gn</i> sonrilato estas elparolata kiel [nj].) </p><p>Tiel oni elparolas la nomon de <i>Cicero</i> [CIcero:] (Hungario) aŭ [KIkero] (Okcident-Eŭropo) (en Italio kiel [ĈIĉero]). Oni povas ĉiun akcepti, sed oni devas esti konsekvenca. </p><p>En <a href="/wiki/Francio" title="Francio">Francio</a>, <a href="/wiki/Britio" class="mw-redirect" title="Britio">Britio</a> kaj <a href="/wiki/Nordio" title="Nordio">Nordio</a>, interalie, la natura prononco de <i>Cicero</i> estas [SIsero] - sed kompreneble tio validas nur kiam oni tiun vorton uzas dum nacilingva parolado. Ŝanĝante al Latino, oni samtempe devas ŝanĝi la prononcon. </p><p>Alie, oni povas ekspliki la originon de vortoj kiel <i>Kaiser</i> en la <a href="/wiki/Germana_lingvo" title="Germana lingvo">germana lingvo</a>, nerekte el la parolata latina, sed el la skriba formo, sekve oni ne povas rigardi la evoluon de latinaj vortoj en nelatinaj lingvoj kiel helpaj, ĉar la latina ĉiam restis kiel skriba lingvo, eĉ en landoj kie neniu parolis ĝin. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Akcento">Akcento</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=16" title="Redakti sekcion: Akcento" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=16" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Akcento"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En multaj <a href="/wiki/Lernolibro" title="Lernolibro">lernolibroj</a> oni markas latinan akcenton per signo ´ (akuto); do "ímperat" estu [IMperat]. </p><p>La <a href="/wiki/Akcento" title="Akcento">akcento</a> estas plej ofte kiel en Esperanto: je la dua silabo de la vortofino. Se tiu silabo estas mallonga, la akcento migras pli antaŭen (ekz. am<b>ī</b>cus, sed f<b>ā</b>bula, ĉar en tiu vorto <i>u</i> estas mallonga). – La longo aŭ mallongo de silaboj (kaj la vokaloj) ne estas antaŭdirebla, oni devas lerni ilin kun la vorto. La silaboj finiĝantaj je konsonanto estas ĉiam longaj. Oni devas memori nur la sonrilaton t.n. <i>muta cum liquida</i>, kiam la sonanton sekvas <i>p, b, t, d, g, c</i>, kaj pli poste <i>r</i> aŭ <i>l</i> , ekz. <i>li<b>br</b>um</i>: tie la du konsonantoj (br) komencas kune la duan silabon kaj la <i>li-</i> silabo restas mallonga. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gramatiko">Gramatiko</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=17" title="Redakti sekcion: Gramatiko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=17" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Gramatiko"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm/220px--WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" height="124" data-durationhint="154" data-mwtitle="WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Dosiero:WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/be/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/be/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/be/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm.1080p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="1080p.vp9.webm" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/be/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/be/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/be/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/be/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm/WIKITONGUES-_Titus_speaking_Latin.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" /></video></span><figcaption>Studento parolanta pri la angla por la parto de latina lingvo</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_1" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm/220px--Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" height="124" data-durationhint="170" data-mwtitle="Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Dosiero:Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm.1080p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="1080p.vp9.webm" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="256" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm/Easy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AEasy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3AEasy_spoken_Latin_for_beginners_with_subtitles.webm&lang=la&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="la" label="Latina ‪(la)‬" data-dir="ltr" /></video></span><figcaption>Literoj por la latina</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><audio id="mwe_player_2" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="88" data-mwtitle="Pronunciation_of_Latin_(Text).ogg" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Dosiero:Pronunciation_of_Latin_(Text).ogg"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/12/Pronunciation_of_Latin_%28Text%29.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/12/Pronunciation_of_Latin_%28Text%29.ogg/Pronunciation_of_Latin_%28Text%29.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /></audio></span><figcaption>Latinlingva sonregistraĵo</figcaption></figure> <p>Klasika Latino estis tre <b>fleksia</b> lingvo, en kiu diversaj finaĵoj indikas la gramatikan funkcion de vortoj. </p><p>Ĉe la <b>substantivo</b> kaj <b>adjektivo</b> estas ses <b>kazoj</b>, kies formoj malsamas laŭ la <b>nombro</b>, <b>genro</b>, kaj <b><a href="/wiki/Deklinacio" class="mw-disambig" title="Deklinacio">deklinacio</a></b> (specifa fleksiaro) de la vorto. Jen la kazoj de la virgenra dua-deklinacia vorto <i>amicus</i> (longaj vokaloj markitaj per ĉapelo): </p> <table class="wikitable"> <tbody><tr> <th>kazo</th> <th>singularo</th> <th>pluralo</th> <th>proksimuma traduko </th></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Nominativo" title="Nominativo">nominativo</a></td> <td>amîcus</td> <td>amîcî</td> <td><i>amiko(j)</i> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Genitivo" title="Genitivo">genitivo</a></td> <td>amîcî</td> <td>amîcôrum</td> <td><i>de amiko(j)</i> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Dativo" title="Dativo">dativo</a></td> <td>amîcô</td> <td>amîcîs</td> <td><i>al amiko(j)</i> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Akuzativo" title="Akuzativo">akuzativo</a></td> <td>amîcum</td> <td>amîcôs</td> <td><i>amiko(j)n</i> </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Ablativo" title="Ablativo">ablativo</a></td> <td>amîcô</td> <td>amîcîs</td> <td><i>el/per amiko(j)</i> (aŭ post prepozicio) </td></tr> <tr> <td><a href="/wiki/Vokativo" title="Vokativo">vokativo</a></td> <td>ô amîce</td> <td>ô amîcî</td> <td><i>ho amiko(j)!</i> </td></tr></tbody></table> <p>Tiuj rilatoj, kiujn ne esprimas ia kazo, esprimiĝas per <b>prepozicioj</b> kune kun la ablativo (aŭ kelkfoje la akuzativo). La antikva prapatra lingvo de la latina kaj la aliaj <b><a href="/wiki/Hinde%C5%ADropa_lingvaro" title="Hindeŭropa lingvaro">hindeŭropaj lingvoj</a></b> enhavis du pliajn kazojn: la <b><a href="/wiki/Instrumentalo" title="Instrumentalo">instrumentalo</a></b> kaj la <b><a href="/wiki/Lokativo" title="Lokativo">lokativo</a></b>. En la latina, la instrumentalo enfaldiĝis en la dativon, kaj la lokativo en la ablativon aŭ foje la dativon. </p><p>En la <b><a href="/wiki/Vulgara_latina" class="mw-redirect" title="Vulgara latina">vulgara latina</a></b>, la restantaj kazoj iom post iom malvastiĝis al du, nominativo/akuzativo kaj genitivo/dativo, kaj poste estis anstataŭitaj per prepozicioj aŭ vortordo. Inter la nunaj <a href="/wiki/Latinidaj_lingvoj" class="mw-redirect" title="Latinidaj lingvoj">latinidaj lingvoj</a>, nur la <a href="/wiki/Rumana_lingvo" title="Rumana lingvo">rumana</a> ankoraŭ distingas tiujn du kazojn krom la pronomoj. </p><p>La substantivo kaj ĝiaj adjektivoj akordas laŭ kazo, genro, kaj nombro: </p> <ul><li><b>bonus amicus</b> <i>bona amiko</i> (virgenra nominativa singulara)</li> <li><b>bonorum amicorum</b> <i>de (la) bonaj amikoj</i> (virgenra genetiva plurala)</li> <li><b>bonam amicam</b> <i>bonan amikinon</i> (ingenra akuzativa singulara)</li></ul> <p>La verbo fleksiiĝas laŭ la <b>nombro</b> (singulara, plurala) kaj <b>persono</b> (unua, dua, tria) de la subjekto, kaj laŭ <b>tempo</b> (<a href="/wiki/Prezenco" title="Prezenco">prezenco</a>, <a href="/wiki/Imperfekto" class="mw-redirect" title="Imperfekto">imperfekto</a>, <a href="/wiki/Paseo" class="mw-redirect" title="Paseo">pasea</a> <a href="/wiki/Perfekto" class="mw-redirect" title="Perfekto">perfekto</a>, <a href="/wiki/Pluskvamperfekto" class="mw-redirect" title="Pluskvamperfekto">pluskvamperfekto</a>, <a href="/wiki/Futuro" class="mw-redirect" title="Futuro">futuro</a>, futura perfekto), <b>voĉo</b> (aktivo, pasivo) kaj <b>modo</b> (<a href="/wiki/Indikativo" title="Indikativo">indikativo</a>, <a href="/wiki/Subjunktivo" title="Subjunktivo">subjunktivo</a>, <a href="/wiki/Imperativo" title="Imperativo">imperativo</a>). Ankaŭ estas la <b>infinitivo</b>, la adjektivecaj <b>participoj</b> (prezenca, perfekta, futura) kaj gerundivoj, kaj la substantivecaj <b><a href="/wiki/Gerundio" title="Gerundio">gerundio</a></b> kaj <b><a href="/wiki/Supino" title="Supino">supino</a></b>. </p><p><b>Adverboj</b> kaj <b>konjunkcioj</b> ne fleksiiĝas. Ankaŭ ne ekzistas artikolo, same kiel en la plej multaj el la nuntempaj <a href="/wiki/Slava_lingvaro" title="Slava lingvaro">slavaj lingvoj</a>. La artikoloj de la <a href="/wiki/Latinidaj_lingvoj" class="mw-redirect" title="Latinidaj lingvoj">latinidaj lingvoj</a> evoluis el la montraj pronomoj de la klasika latina (<i>ille</i>, <i>illa</i>, <i>illud</i> aŭ <i>ipsus</i>, <i>ipsa</i>, <i>ipsum</i>). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vortordo_en_Latino">Vortordo en Latino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=18" title="Redakti sekcion: Vortordo en Latino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=18" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vortordo en Latino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200" /> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Vortordo_en_Latino" title="Vortordo en Latino">Vortordo en Latino</a>.</div> <p>La ĝenerala vortordo de klasika latino estas <b><a href="/wiki/SOV" class="mw-disambig" title="SOV">SOV</a></b> - subjekto unue, objekto sekve, kaj fine la verbo. Tamen, pro la vasta fleksiado, la vortordo estis tre variebla kaj libera. Subjekto, Objekto, ĉefVerbo povas aperi ajnvice; adjektivoj povas aperi antaŭ- aŭ postmetite; hiperbato estas afero sufiĉe ordinara. Estas konsiderinda variado en la latina vortordo ĉe diversaj aŭtoroj, en diversaj stiloj kaj tra diversaj epokoj. En historiaj verkoj de <a href="/wiki/Julio_Cezaro" title="Julio Cezaro">Julio Cezaro</a> la ĉefverbo pli ofte aperas frazofine, ol en la filozofiaj verkoj de <a href="/wiki/Cicerono" title="Cicerono">Cicerono</a>; la vortordo en poeziaĵoj estas pli varia ol en la prozaĵoj. La adeptoj de la sintaks-orda tipologio klasas Latinon kiel SOV-lingvon, kun la ordoj "prepozicio-substantivo", "substantivo-genitivo" (sed ankaŭ "genitivo-substantivo") kaj "adjektivo-substantivo" (sed ankaŭ "substantivo-adjektivo"). Kvankam la vortordo en Latino estas libera, ĝi ne estas arbitra. Variado en la ordo indikas diversajn nuancojn de senco kaj emfazo. </p><p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Specimeno">Specimeno</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=19" title="Redakti sekcion: Specimeno" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=19" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Specimeno"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><i>Pater Noster</i> (<a href="/wiki/Patro_Nia" class="mw-redirect" title="Patro Nia">Patro Nia</a>) </p> <div class="poem"> <p>Pater noster, qui es in caelis,<br /> sanctificetur nomen tuum.<br /> Adveniat regnum tuum.<br /> Fiat voluntas tua,<br /> sicut in caelo et in terra.<br /> Panem nostrum quotidianum da nobis hodie,<br /> et dimitte nobis debita nostra<br /> sicut et nos dimittimus debitoribus nostris.<br /> Et ne nos inducas in tentationem,<br /> sed libera nos a malo. </p> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literaturo">Literaturo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=20" title="Redakti sekcion: Literaturo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=20" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Literaturo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La ora epoko de <a href="/wiki/Latina_literaturo" class="mw-redirect" title="Latina literaturo">latina literaturo</a> estis en la 1-a jarcento a.K. (la fina jarcento de la Romia Respubliko) sub la plumo de <a href="/wiki/Cicerono" title="Cicerono">Cicerono</a>, <a href="/wiki/Cezaro" class="mw-disambig" title="Cezaro">Cezaro</a>, <a href="/wiki/Lukrecio" title="Lukrecio">Lukrecio</a>, <a href="/wiki/Katulo" title="Katulo">Katulo</a> kaj aliaj. La sekva jarcento (la unua de la Imperio) estis la epoko arĝenta. Ĝi floris sub la plumo de <a href="/wiki/Vergilio" title="Vergilio">Vergilio</a>, <a href="/wiki/Horacio" title="Horacio">Horacio</a>, <a href="/wiki/Ovidio" title="Ovidio">Ovidio</a>, <a href="/wiki/Lukano_(romia_poeto)" title="Lukano (romia poeto)">Lukano</a> kaj aliaj. </p><p><a href="/wiki/Makaronia_poezio" title="Makaronia poezio">Makaronia poezio</a> nomiĝas la poemaj produktoj miksitaj el latina kaj vulgaraj lingvoj (ekz. la itala, franca, germana). Karaktero grava de la tuto estis, ke ankaŭ la nelatinaj vortoj submetitas al la latina gramatiko. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="En_la_aktualo">En la aktualo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=21" title="Redakti sekcion: En la aktualo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=21" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: En la aktualo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; background: #F9F9F9; text-align: left; font-size: 95%;"><div class="rellink boilerplate seealso"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Searchtool.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/18px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="18" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/27px-Searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/36px-Searchtool.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> Vidu ankaŭ: <a href="/wiki/Moderna_Latino" title="Moderna Latino">Moderna Latino</a></div></div> <p>La instruado kaj uzado de la latina lingvo, neniam kiel unua aŭ gepatra lingvo, pluis en la okcidenta kultursistemo (instruado, universitato, religio ktp.) ĝis la aktualo, ne nur en Eŭropo, sed ankaŭ en Usono kaj aliaj mondopartoj. Ĝi ĝuis la prestiĝon de la antikva kulturo kaj partikulare de tiu de la <a href="/wiki/Romia_Imperio" title="Romia Imperio">Romia Imperio</a>, kiel lulilo de la eŭropa civilizacio. Krom la rezisto en la moderna eduksistemo (el mezlernejo al la universitato ĉefe por filologiaj karieroj), la latino estas ankoraŭ disvastigata kiel alternativa lingvo, ekzemple por parolrondoj, gazetoj, <a href="/wiki/Latinlingva_Vikipedio" title="Latinlingva Vikipedio">propra Vikipedio</a> ktp. La <a href="/wiki/Papa_Akademio_de_Latina_Lingvo" title="Papa Akademio de Latina Lingvo">Papa Akademio de Latina Lingvo</a> listigas celojn, metodojn kaj detalajn normojn pri agado de la <a href="/wiki/Institucio" title="Institucio">institucio</a>; ĝi interalie atentigas neprecon utiligi nuntempajn rimedojn de <a href="/wiki/Amaskomunikilo" title="Amaskomunikilo">amaskomunikiloj</a> por propagi la latinan lingvon; sub kontrolo de la Akademio estas kreata <i>Parvum verborum novatorum léxicum</i> ("Eta <a href="/wiki/Leksikono" title="Leksikono">leksikono</a> de novaj <a href="/wiki/Vorto" title="Vorto">vortoj</a>"); en ĝi estas konfirmataj <a href="/wiki/Neologismo" title="Neologismo">neologismoj</a>, kiujn oni povas uzi en oficiala lingvo de <a href="/wiki/Vatikano" title="Vatikano">Vatikano</a> kaj <a href="/wiki/Katolika_eklezio" class="mw-redirect" title="Katolika eklezio">Katolika eklezio</a>. Tiu Akademio eldonas trarigardon de siaj laboraĵoj en periodaĵo "Latinitas". Grava leksikografo kaj tradukisto papa estis dum multaj jaroj la tirolano <a href="/wiki/Karl_Egger" title="Karl Egger">Karl Egger</a>. </p><p>Sur tiu bazo la latino estis proponita ankaŭ kiel bazo por kelkaj <a href="/wiki/Planlingvo" title="Planlingvo">planlingvoj</a>, kiel <i><a href="/wiki/Latino_sine_flexione" class="mw-redirect" title="Latino sine flexione">Latino sine flexione</a></i>, <a href="/wiki/Interlingvao" title="Interlingvao">Interlingvao</a> kaj aliaj, ĉu rekte aŭ kiel akso de la <a href="/wiki/Latinidaj_lingvoj" class="mw-redirect" title="Latinidaj lingvoj">latinidaj lingvoj</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bildogalerio">Bildogalerio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=22" title="Redakti sekcion: Bildogalerio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=22" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Bildogalerio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Forum_inscription.jpg" class="mw-file-description" title="Plej malnova latina teksto, el Universitato Graz"><img alt="Plej malnova latina teksto, el Universitato Graz" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Forum_inscription.jpg/54px-Forum_inscription.jpg" decoding="async" width="54" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Forum_inscription.jpg/81px-Forum_inscription.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Forum_inscription.jpg/108px-Forum_inscription.jpg 2x" data-file-width="220" data-file-height="486" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Plej malnova latina teksto, el Universitato <a href="/wiki/Graz" title="Graz">Graz</a></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Lapis-niger.jpg" class="mw-file-description" title="Plej maljuna latina inskribo"><img alt="Plej maljuna latina inskribo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Lapis-niger.jpg/86px-Lapis-niger.jpg" decoding="async" width="86" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Lapis-niger.jpg/129px-Lapis-niger.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Lapis-niger.jpg/172px-Lapis-niger.jpg 2x" data-file-width="289" data-file-height="403" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Plej maljuna latina inskribo</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Duenos_inscription.jpg" class="mw-file-description" title="Duenos inskribo"><img alt="Duenos inskribo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Duenos_inscription.jpg/116px-Duenos_inscription.jpg" decoding="async" width="116" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Duenos_inscription.jpg/174px-Duenos_inscription.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/33/Duenos_inscription.jpg/232px-Duenos_inscription.jpg 2x" data-file-width="448" data-file-height="464" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Duenos</i> inskribo</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notoj">Notoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=23" title="Redakti sekcion: Notoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=23" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Notoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-count:2; padding-right: 6px;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Lingvonomoj-1"><a href="#cite_ref-Lingvonomoj_1-0">↑</a> <span class="reference-text">Wennergren, Bertilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bertilow.com/pmeg/gramatiko/propraj_nomoj/landoj_popoloj_lingvoj.html#i-r76">"Lingvonomoj"</a> <i><a href="/wiki/PMEG" class="mw-redirect" title="PMEG">PMEG</a></i></span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text">Goldman, Norma; Nyenhuis, Jacob E. (1982). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=fORWW12AoTAC">Latin via Ovid: a first course.</a> Detroit: Wayne State University Press. p. xv. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0814317324" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-8143-1732-4</a>. OCLC 8934659. Konsultita la 22an de marto 2021.</span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text">Sihler, Andrew L. (2008). New comparative grammar of Greek and Latin (en inglés). Oxford: Oxford University Press. p. 16. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780195373363" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-537336-3</a>. OCLC 262718788.</span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071225174714/http://www.cmri.org/span-latin-v2.html">La Misa en Latín</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/history-of-Europe">History of Europe - Barbarian migrations and invasions</a> (<a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a>). Alirita 2021-02-06 . </span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text">William Jones, <i>Tria Parolado al la Azia Societo de Kolkato</i>, 1786.</span> </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDiringer1996">Diringer 1996</a>, paĝoj 533–4</span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;"> (1958-01-01) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=H9xLAQAAMAAJ">Collier's Encyclopedia: With Bibliography and Index</a></i> (<a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a>). Collier. “In Italy, all alphabets were originally written from right to left; the oldest Latin inscription, which appears on the lapis niger of the seventh century BC, is in bustrophedon, but all other early Latin inscriptions run from right to left.”.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Sacks-2003">Sacks, David.  (2003) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/languagevisibleu00sack/page/80">Language Visible: Unraveling the Mystery of the Alphabet from A to Z</a></i>. Londono: Broadway Books, <span style="white-space:nowrap;">p. [htt://archive.org/details/languagevisibleu00sack/e/80 80]</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780767911726" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-7679-1172-6</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Pope-1966">Pope, Mildred K.  (1966) <i>From Latin to modern French with especial consideration of Anglo-Norman; phonology and morphology</i>, Publications of the University of Manchester, no. 229. French series, no. 6. Manchester: Manchester university press, <span style="white-space:nowrap;">p. 3</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Monroe-1902">Monroe, Paul.  (1902) <i>Source book of the history of education for the Greek and Roman period</i>. London, New York: Macmillan & Co., <span style="white-space:nowrap;">p. 346–352</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHermanWright2000">Herman & Wright 2000</a>, paĝoj 17–18</span> </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHermanWright2000">Herman & Wright 2000</a>, p. 8</span> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Pei-1976">Pei, Mario.  (1976) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/storyoflatinroma0000peim/page/76">The story of Latin and the Romance languages</a></i>, <span style="white-space:nowrap;">1‑a eldono</span>, New York: Harper & Row, <span style="white-space:nowrap;">p. [htt://archive.org/details/storyoflatinroma0000im/e/76 76–81]</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780060133122" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-06-013312-2</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFHermanWright2000">Herman & Wright 2000</a>, paĝoj 1–3</span> </li> <li id="cite_note-:0-16">↑ <a href="#cite_ref-:0_16-0"><sup>16,0</sup></a> <a href="#cite_ref-:0_16-1"><sup>16,1</sup></a> <span class="reference-text">.  <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ruf.rice.edu/~kemmer/Words04/structure/latin.html">History of Latin</a>. Alirita 3a de Decembro 2019 . </span> </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/Romance-languages/Latin-and-the-development-of-the-Romance-languages#ref74713">Romance Languages</a> (1a de Aŭgusto 2019). Alirita 3a de Decembro 2019 . </span> </li> <li id="cite_note-thorley13-15-18">↑ <a href="#cite_ref-thorley13-15_18-0"><sup>18,0</sup></a> <a href="#cite_ref-thorley13-15_18-1"><sup>18,1</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Elabani-1998">Elabani, Moe.  (1998) <i>Documents in medieval Latin</i>. Ann Arbor: University of Michigan Press, <span style="white-space:nowrap;">p. 13–15</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780472085675" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-472-08567-5</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-ISTC-19"><a href="#cite_ref-ISTC_19-0">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110312185857/http://www.bl.uk/catalogues/istc/index.html">Incunabula Short Title Catalogue</a>. <a href="/wiki/British_Library" class="mw-redirect" title="British Library">British Library</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bl.uk/catalogues/istc/index.html">la originalo</a> je 12a de Marto 2011. Alirita 2a de Marto 2011 . </span> </li> <li id="cite_note-20"><a href="#cite_ref-20">↑</a> <span class="reference-text">.  <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=GoQ6bJY4nbM">What is Latin? the history of this ancient language, and the proper way we might use it</a> (<a href="/wiki/3-a_de_marto" title="3-a de marto">3-a de marto</a> <a href="/wiki/2019" title="2019">2019</a>). Alirita 3a de Decembro 2019 . </span> </li> <li id="cite_note-21"><a href="#cite_ref-21">↑</a> <span class="reference-text">Moore, Malcolm, "<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/1540843/Popes-Latinist-pronounces-death-of-a-language.html">Pope's Latinist pronounces death of a language</a>", 28a de Januaro 2007. </span> </li> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120612041548/http://justus.anglican.org/resources/bcp/Latin1560/BCP_Latin1560.htm">Liber Precum Publicarum, The Book of Common Prayer in Latin (1560). Society of Archbishop Justus, resources, Book of Common Prayer, Latin, 1560. Alirita la 22an de Majo 2012</a>. Justus.anglican.org. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://justus.anglican.org/resources/bcp/Latin1560/BCP_Latin1560.htm">la originalo</a> je 12a de Junio 2012. Alirita <a href="/wiki/9-a_de_a%C5%ADgusto" title="9-a de aŭgusto">9-a de aŭgusto</a> <a href="/wiki/2012" title="2012">2012</a> . </span> </li> <li id="cite_note-23"><a href="#cite_ref-23">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120904233552/http://justus.anglican.org/resources/bcp/Latin1979/Latin_1979.htm">Society of Archbishop Justus, resources, Book of Common Prayer, Latin, 1979. Alirita la 22an de Majo 2012</a>. Justus.anglican.org. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://justus.anglican.org/resources/bcp/Latin1979/Latin_1979.htm">la originalo</a> je 4a de Septembro 2012. Alirita 9a de Aŭgusto 2012 . </span> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.firstthings.com/blogs/firstthoughts/2011/08/e2809cdoes-anybody-know-what-veritas-ise2809d">“Does Anybody Know What ‘Veritas’ Is?” | Gene Fant</a> (<a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a>). Alirita 2021-02-19 . </span> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.lamoncloa.gob.es/espana/simbolosdelestado/Paginas/index.aspx">La Moncloa. Símbolos del Estado</a> (<a href="/wiki/Hispana_lingvo" title="Hispana lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">hispane</span></a>). Alirita 2019-09-30 . </span> </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://carleos.epv.uniovi.es/~faustino/tradukoj/subtitolitaj/carmina%20burana/carmina%20burana.html">en persona retejo</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210801172649/https://carleos.epv.uniovi.es/~faustino/tradukoj/subtitolitaj/carmina%20burana/carmina%20burana.html">Arkivigite je</a> 2021-08-01 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Kun Esperantlingvaj subtekstoj.</span> </li> <li id="cite_note-RTE2019-06-24a-27"><a href="#cite_ref-RTE2019-06-24a_27-0">↑</a> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rte.ie/news/world/2019/0624/1057298-latin/">Finnish broadcaster ends Latin news bulletins</a>", <i>RTÉ News</i>, 24a de Junio 2019. </span> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100618130408/http://www.radiobremen.de/nachrichten/latein/">Latein: Nuntii Latini mensis lunii 2010: Lateinischer Monats rückblick</a> (<a href="/wiki/Latino" class="mw-redirect" title="Latino"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">latine</span></a>). Radio Bremen. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radiobremen.de/nachrichten/latein/">la originalo</a> je 18a de Junio 2010. Alirita 16a de Julio 2010 . <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100618130408/http://www.radiobremen.de/nachrichten/latein/">Arkivigite je</a> 2010-06-18 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>  <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100618130408/http://www.radiobremen.de/nachrichten/latein/">Arkivita kopio</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radiobremen.de/nachrichten/latein/">la originalo</a> je 2010-06-18. Alirita 2021-03-23 .</span> </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> <span class="reference-text">Dymond, Jonny, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/6079852.stm">Finland makes Latin the King</a>",  <i><a href="/wiki/BBC" title="BBC">BBC</a> Online</i>, <a href="/wiki/24-a_de_oktobro" title="24-a de oktobro">24-a de oktobro</a> <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>. </span> </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100718065851/http://www.yle.fi/radio1/tiede/nuntii_latini/">Nuntii Latini</a> (<a href="/wiki/Latino" class="mw-redirect" title="Latino"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">latine</span></a>). YLE Radio 1. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yle.fi/radio1/tiede/nuntii_latini/">la originalo</a> je 18a de Julio 2010. Alirita 17a de Julio 2010 . </span> </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.rosettastone.com/homeschool/languages/study-latin/">Why Should We Study Latin | Rosetta Stone® Homeschool</a> (<a href="/wiki/En-US" class="mw-redirect" title="En-US">en-US</a>). Alirita 2021-03-06 . </span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografio">Bibliografio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=24" title="Redakti sekcion: Bibliografio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=24" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Bibliografio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Baldi, Philip (2002). The foundations of Latin. Berlin: Mouton de Gruyter.</li> <li>Bennett, Charles E. (1908). Latin Grammar. Chicago: Allyn and Bacon. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781176197060" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-176-19706-0</a>.</li> <li>Clark, Victor Selden (1900). Studies in the Latin of the Middle Ages and the Renaissance. Lancaster: The New Era Printing Company.</li> <li>Diringer, David (1996) [1947]. The Alphabet – A Key to the History of Mankind. New Delhi: Munshiram Manoharlal Publishers Private Ltd. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9788121507486" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-81-215-0748-6</a>.</li> <li>Herman, József; Wright, Roger (tradukisto) (2000). Vulgar Latin. University Park, PA: Pennsylvania State University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780271020006" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-271-02000-6</a>.</li> <li>Sihler, Andrew L (2008). New comparative grammar of Greek and Latin. New York: Oxford University Press.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vidu_ankaŭ"><span id="Vidu_anka.C5.AD"></span>Vidu ankaŭ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=25" title="Redakti sekcion: Vidu ankaŭ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=25" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vidu ankaŭ"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint tright portal" style="border:solid #aaa 1px;text-align:center;margin:0.5em 0 0.5em 1em;"> <table style="background:#f9f9f9;font-size:90%;line-height:110%;max-width:210px;padding:1ex;"> <tbody><tr valign="middle"><td style="text-align:center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:BabelBar.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Portala ikono" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/BabelBar.jpg/40px-BabelBar.jpg" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/BabelBar.jpg/60px-BabelBar.jpg 1.5x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></td><td style="padding:0 1ex;vertical-align:middle;font-style:italic;font-weight:bold;"><a href="/wiki/Portalo:Lingvo" title="Portalo:Lingvo"><span style="color:white; padding:0.5px .7ex; display: block; background: #778899">Portalo pri Lingvo</span></a></td></tr></tbody></table></div> <ul><li><a href="/wiki/Esperantigo_de_vortoj_el_latina_fonto" title="Esperantigo de vortoj el latina fonto">Esperantigo de vortoj el latina fonto</a></li> <li><i>Nove Latina</i> aŭ <a href="/wiki/Moderna_Latino" title="Moderna Latino">Moderna Latino</a></li> <li><a href="/wiki/Listo_de_latinaj_eldiroj" title="Listo de latinaj eldiroj">Listo de latinaj eldiroj</a></li> <li><a href="/wiki/Latinida_lingvo" class="mw-redirect" title="Latinida lingvo">Latinida lingvo</a></li> <li><a href="/wiki/Lingvistiko" title="Lingvistiko">Lingvistiko</a></li> <li><a href="/wiki/Listo_de_lingvoj" class="mw-redirect" title="Listo de lingvoj">Listo de lingvoj</a></li> <li><a href="/wiki/Lingva_familio" title="Lingva familio">Lingva familio</a></li> <li><a href="/wiki/Latinaj_eldiroj" class="mw-redirect" title="Latinaj eldiroj">Latinaj eldiroj</a></li> <li><a href="/wiki/Latinitas_(perioda%C4%B5o)" title="Latinitas (periodaĵo)">Latinitas (periodaĵo)</a></li> <li><a href="/wiki/Oxford_Latin_Dictionary" title="Oxford Latin Dictionary">Oxford Latin Dictionary</a></li> <li><a href="/wiki/Erfordia_Latina" title="Erfordia Latina">Radielsendoj latinlingvaj el Erfurto</a></li> <li><a href="/wiki/Akihiko_Watanabe" title="Akihiko Watanabe">Akihiko Watanabe</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eksteraj_ligiloj">Eksteraj ligiloj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&veaction=edit&section=26" title="Redakti sekcion: Eksteraj ligiloj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Latina_lingvo&action=edit&section=26" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Eksteraj ligiloj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" id="aliaj_projektoj" style="float: right; clear: right; width: 250px; border: 1px solid #aaa; padding: 4px; font-size: 90%; background: #f9f9f9;"> <ul class="noarchive"><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Latin_language?uselang=eo">Latina lingvo en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span></li><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Latin_language?uselang=eo">Kategorio Latina lingvo en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span></li><li class="dictionary"><a href="https://eo.wiktionary.org/wiki/Kategorio:Latina" class="extiw" title="wikt:Kategorio:Latina">Latina lingvo en la <span>Vikivortaro</span></a> (Universala vortaro)</li><li class="books"><a href="https://eo.wikibooks.org/wiki/Kategorio:Libro:Kurso_de_klasika_Latino" class="extiw" title="b:Kategorio:Libro:Kurso de klasika Latino">Latina lingvo en <span>Vikilibroj</span></a> (Pedagogiaj libroj)</li><li class="quote"><a href="https://eo.wikiquote.org/wiki/Latino" class="extiw" title="q:Latino">Latina lingvo en la <span>Vikicitaro</span></a> (Kolekto de citaĵoj)</li><li class="source"><a href="https://eo.wikisource.org/wiki/Kategorio:Latina_lingvo" class="extiw" title="s:Kategorio:Latina lingvo">Latina lingvo en <span>Vikifontaro</span></a> (Universala biblioteko)</li><li class="news"><a href="https://eo.wikinews.org/wiki/Kategorio:Latina_lingvo" class="extiw" title="n:Kategorio:Latina lingvo">Latina lingvo en <span>Vikinovaĵoj</span></a> (Liberaj novaĵoj) </li></ul> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ephemeris.alcuinus.net">Ephemeris</a> - Gazeto en Latino.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.latincrosswords.com">Hebdomada Aenigmatum</a> - <i>Hebdomada Aenigmatum</i>, gazeto de krucvortenigmoj Latine.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.latinitatis.com/latinitas/menu_de.htm">Bonega superrigardo pri la uzo de la latina kiel viva lingvo</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120208181512/http://www.latinitatis.com/latinitas/menu_de.htm">Arkivigite je</a> 2012-02-08 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yleradio1.fi/tiede/nuntii">Nuntii Latini</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20031001185127/http://www.yleradio1.fi/tiede/nuntii/">Arkivigite je</a> 2003-10-01 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> - radiodissendo en Latino.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://la.wikipedia.com/">Latina Vikipedio</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vatican.va/latin/latin_index.html">Latina retpaĝaro el Vatikanurbo kun amaso da tekstoj novaj kaj malnovaj.</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.radiovaticana.org/ted/articolo.asp?c=532131">Novaĵoj vatikanurbaj en la latina, legeblaj kaj elŝuteblaj per MP3.</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://curlie.org/la/">"Curlie"</a> - ligiloj al la latinaj retpaĝoj kolektitaj de <a href="/wiki/DMoz" class="mw-redirect" title="DMoz">DMoz</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.voxlatina.uni-saarland.de">Konata latinlingva gazeto <i>Vox Latina</i> el Germanio.</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.learnlangs.com/latin.htm">Lernu la latinan</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070501161605/http://www.learnlangs.com/latin.htm">Arkivigite je</a> 2007-05-01 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <a href="/wiki/Angla_lingvo" title="Angla lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">angle</span></a></li></ul> <ul><li><span class="plainlinks"><i>En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo <a class="external text" href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Latin&oldid=1013996382">Latin</a> en la angla Vikipedio. </i></span></li></ul> <div style="position:absolute; z-index:100; right:20px; top:-40px; background-color:transparent" class="metadata" id="featured-star"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Listo_de_havendaj_artikoloj" title="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj"><img alt="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/1000HA.png" decoding="async" width="36" height="36" class="mw-file-element" data-file-width="36" data-file-height="36" /></a></span></div> <div class="noprint" style="clear:both; margin-top:0px; border: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); padding: 0px; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa); color:inherit"> <table> <tbody><tr> <td class="navbox-group"><a href="/wiki/Norma_datumaro" title="Norma datumaro">Bibliotekoj</a> </td> <td class="plainlinks hlist" style="font-size: 80%;"> <ul><li><a href="/wiki/Helpo:Bibliotekoj" title="Helpo:Bibliotekoj">PeEnEo</a>: <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/?curid=2464">2464</a></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Komuna_Norma_Datumaro" title="Komuna Norma Datumaro">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4114364-4">4114364-4</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Kontrolnumero_de_la_Kongresa_Biblioteko_de_Usono" title="Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/names/sh85074944">sh85074944</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Francio" title="Nacia Biblioteko de Francio">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11935508t">11935508t</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Dieto" title="Nacia Biblioteko de Dieto">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00569314">00569314</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_la_%C4%88e%C4%A5a_Respubliko" title="Nacia Biblioteko de la Ĉeĥa Respubliko">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph122187">ph122187</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Hispanio" title="Nacia Biblioteko de Hispanio">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://datos.bne.es/resource/XX526920">XX526920</a></span></li></ul> </td></tr></tbody></table> </div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Elŝutita el "<a dir="ltr" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Latina_lingvo&oldid=8911136">https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Latina_lingvo&oldid=8911136</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kategorioj" title="Specialaĵo:Kategorioj">Kategorioj</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Latina_lingvo" title="Kategorio:Latina lingvo">Latina lingvo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Mortintaj_lingvoj_de_Italio" title="Kategorio:Mortintaj lingvoj de Italio">Mortintaj lingvoj de Italio</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Lingvoj_la%C5%AD_alfabeto" title="Kategorio:Lingvoj laŭ alfabeto">Lingvoj laŭ alfabeto</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Lingvoj_de_Italio" title="Kategorio:Lingvoj de Italio">Lingvoj de Italio</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Lingvoj_de_Vatikano" title="Kategorio:Lingvoj de Vatikano">Lingvoj de Vatikano</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Romia_Imperio" title="Kategorio:Romia Imperio">Romia Imperio</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kaŝitaj kategorioj: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kun_eksmodaj_cit%C5%9Dablonoj" title="Kategorio:Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj">Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Listo_de_arkivitaj_pa%C4%9Doj_de_Retarkivo" title="Kategorio:Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo">Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kiuj_uzas_ISBNajn_magiajn_ligilojn" title="Kategorio:Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn">Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Havendaj_artikoloj_pli_grandaj_ol_30_kB" title="Kategorio:Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB">Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ĉi tiu paĝo estis lastafoje redaktita je 11:11, 5 nov. 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">La teksto disponeblas laŭ la permesilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo">Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe 4.0 Neadaptita</a>; eble aldonaj kondiĉoj aplikeblas. Vidu la <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">uzkondiĉojn</a> por detaloj.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Regularo pri respekto de la privateco</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedio:Enkonduko">Pri Vikipedio</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedio:Malgarantio">Malgarantioj</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programistoj</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eo.wikipedia.org">Statistikoj</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklaro pri kuketoj</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eo.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Latina_lingvo&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Poŝtelefona vido</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Latina lingvo</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>241 lingvoj</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Aldoni temon</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.eqiad.main-75687f9f4b-p7fvq","wgBackendResponseTime":234,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.697","walltime":"1.037","ppvisitednodes":{"value":9233,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":60628,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":20641,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":29,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":25955,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 778.864 1 -total"," 51.30% 399.577 1 Ŝablono:Informkesto_lingvo"," 20.25% 157.725 1 Ŝablono:Referencoj"," 9.23% 71.859 12 Ŝablono:Cite_web"," 8.64% 67.275 13 Ŝablono:Citaĵo_el_la_reto"," 8.51% 66.245 1 Ŝablono:Banderolo-P948"," 5.98% 46.586 1 Ŝablono:Ŝanĝu_ŝablonon"," 5.28% 41.122 7 Ŝablono:ĈuLingvo"," 4.39% 34.193 6 Ŝablono:Citaĵo_el_libro"," 4.17% 32.491 1 Ŝablono:Projektoj"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.266","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3423720,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-79cd87d5f8-8fgx7","timestamp":"20250319180631","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Latina lingvo","url":"https:\/\/eo.wikipedia.org\/wiki\/Latina_lingvo","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q397","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q397","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-03-27T14:06:35Z","headline":"hind-e\u016dropa lingvo, kiu estis la \u0109eflingvo de Romio"}</script> </body> </html>