CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Gorzów Wielkopolski – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"3d264d8b-959c-47c3-84e6-56333a5d78ca","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Gorzów_Wielkopolski","wgTitle":"Gorzów Wielkopolski","wgCurRevisionId":75183158,"wgRevisionId":75183158,"wgArticleId":1907,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Strony używające rozszerzenia EasyTimeline","Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna","Szablon Układ wielokolumnowy bez szerokości","Układ wielokolumnowy - 2 kolumny","Gorzów Wielkopolski","Miasta wojewódzkie","Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku","Miasta w województwie lubuskim","Miasta na prawach powiatu"],"wgPageViewLanguage":"pl", "wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Gorzów_Wielkopolski","wgRelevantArticleId":1907,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75183158,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgCoordinates":{"lat":52.730833,"lon":15.238333},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true, "wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q104731","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.timeline.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready", "ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.timeline.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Collage_of_views_of_Gorzow_Wielkopolski%2C_Poland.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1772"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Collage_of_views_of_Gorzow_Wielkopolski%2C_Poland.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1182"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="945"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Gorzów Wielkopolski – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Gorzów_Wielkopolski rootpage-Gorzów_Wielkopolski skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Geografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Geografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Geografia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geografia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Geografia</span> </button> <ul id="toc-Geografia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Położenie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Położenie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Położenie</span> </div> </a> <ul id="toc-Położenie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ukształtowanie_terenu_i_geologia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ukształtowanie_terenu_i_geologia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Ukształtowanie terenu i geologia</span> </div> </a> <ul id="toc-Ukształtowanie_terenu_i_geologia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tereny_zielone" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tereny_zielone"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Tereny zielone</span> </div> </a> <ul id="toc-Tereny_zielone-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ochrona_przyrody" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ochrona_przyrody"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Ochrona przyrody</span> </div> </a> <ul id="toc-Ochrona_przyrody-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Klimat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Klimat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Klimat</span> </div> </a> <ul id="toc-Klimat-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Struktura_użytkowania_terenu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Struktura_użytkowania_terenu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Struktura użytkowania terenu</span> </div> </a> <ul id="toc-Struktura_użytkowania_terenu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Nazwa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Nazwa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Nazwa</span> </div> </a> <ul id="toc-Nazwa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Historia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Historia</span> </button> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przynależność_państwowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Przynależność_państwowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Przynależność państwowa</span> </div> </a> <ul id="toc-Przynależność_państwowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Architektura_i_urbanistyka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Architektura_i_urbanistyka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Architektura i urbanistyka</span> </div> </a> <ul id="toc-Architektura_i_urbanistyka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Demografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Demografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Demografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gospodarka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Gospodarka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Gospodarka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Gospodarka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Gospodarka</span> </button> <ul id="toc-Gospodarka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Przemysł" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Przemysł"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Przemysł</span> </div> </a> <ul id="toc-Przemysł-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Handel_i_usługi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Handel_i_usługi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Handel i usługi</span> </div> </a> <ul id="toc-Handel_i_usługi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Transport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Transport</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Transport-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Transport</span> </button> <ul id="toc-Transport-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Publiczny_transport_zbiorowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Publiczny_transport_zbiorowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Publiczny transport zbiorowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Publiczny_transport_zbiorowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_drogowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_drogowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Transport drogowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_drogowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_kolejowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_kolejowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Transport kolejowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_kolejowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_wodny_śródlądowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_wodny_śródlądowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>Transport wodny śródlądowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_wodny_śródlądowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Administracja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Administracja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Administracja</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Administracja-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Administracja</span> </button> <ul id="toc-Administracja-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Podział_administracyjny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Podział_administracyjny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Podział administracyjny</span> </div> </a> <ul id="toc-Podział_administracyjny-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Współpraca_międzynarodowa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Współpraca_międzynarodowa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Współpraca międzynarodowa</span> </div> </a> <ul id="toc-Współpraca_międzynarodowa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Bezpieczeństwo_publiczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Bezpieczeństwo_publiczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Bezpieczeństwo publiczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Bezpieczeństwo_publiczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Oświata_i_szkolnictwo_wyższe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Oświata_i_szkolnictwo_wyższe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Oświata i szkolnictwo wyższe</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Oświata_i_szkolnictwo_wyższe-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Oświata i szkolnictwo wyższe</span> </button> <ul id="toc-Oświata_i_szkolnictwo_wyższe-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Szkoły_i_placówki_wychowawcze" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Szkoły_i_placówki_wychowawcze"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Szkoły i placówki wychowawcze</span> </div> </a> <ul id="toc-Szkoły_i_placówki_wychowawcze-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Centrum_Edukacji_Zawodowej_i_Biznesu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Centrum_Edukacji_Zawodowej_i_Biznesu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Centrum Edukacji Zawodowej i Biznesu</span> </div> </a> <ul id="toc-Centrum_Edukacji_Zawodowej_i_Biznesu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Szkoły_wyższe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Szkoły_wyższe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.3</span> <span>Szkoły wyższe</span> </div> </a> <ul id="toc-Szkoły_wyższe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kultura_i_sztuka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kultura_i_sztuka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Kultura i sztuka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kultura_i_sztuka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Kultura i sztuka</span> </button> <ul id="toc-Kultura_i_sztuka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Wydarzenia_cykliczne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Wydarzenia_cykliczne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.1</span> <span>Wydarzenia cykliczne</span> </div> </a> <ul id="toc-Wydarzenia_cykliczne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Sport</span> </div> </a> <ul id="toc-Sport-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Lokalne_media" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Lokalne_media"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Lokalne media</span> </div> </a> <ul id="toc-Lokalne_media-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Wspólnoty_wyznaniowe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Wspólnoty_wyznaniowe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Wspólnoty wyznaniowe</span> </div> </a> <ul id="toc-Wspólnoty_wyznaniowe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ludzie_związani_z_miastem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ludzie_związani_z_miastem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Ludzie związani z miastem</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ludzie_związani_z_miastem-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Ludzie związani z miastem</span> </button> <ul id="toc-Ludzie_związani_z_miastem-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Honorowi_obywatele_miasta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Honorowi_obywatele_miasta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15.1</span> <span>Honorowi obywatele miasta</span> </div> </a> <ul id="toc-Honorowi_obywatele_miasta-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Zobacz_też" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Zobacz_też"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Zobacz też</span> </div> </a> <ul id="toc-Zobacz_też-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Gorzów Wielkopolski</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 70 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-70" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">70 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D9%88%D8%B1%D8%AC%D9%88%D9%81_%D9%88%D9%8A%D9%84%D9%83%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%B3%D9%83%D9%8A" title="غورجوف ويلكوبولسكي – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="غورجوف ويلكوبولسكي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%B6%D0%B0%D1%9E_%D0%92%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Гожаў Велькапольскі – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Гожаў Велькапольскі" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E_%D0%92%D0%B5%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Гораў Велікапольскі – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Гораў Велікапольскі" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%B6%D0%BE%D0%B2_%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Гожов Велкополски – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Гожов Велкополски" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_(munisipyo)" title="Gorzów Wielkopolski (munisipyo) – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Gorzów Wielkopolski (munisipyo)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%BA%CF%8C%CE%B6%CE%BF%CF%85%CF%86_%CE%92%CE%B9%CE%B5%CE%BB%CE%BA%CE%BF%CF%80%CF%8C%CE%BB%CF%83%CE%BA%CE%B9" title="Γκόζουφ Βιελκοπόλσκι – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Γκόζουφ Βιελκοπόλσκι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%B6%D1%83%D0%B2-%D0%92%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Гожув-Велькопольски – erzja" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Гожув-Велькопольски" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzja" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%98%D9%88%D9%81_%D9%88%DB%8C%D9%84%DA%A9%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="گورژوف ویلکوپولسکی – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="گورژوف ویلکوپولسکی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B3%A0%EC%A3%BC%ED%94%84%EB%B9%84%EC%97%98%EC%BD%94%ED%8F%B4%EC%8A%A4%ED%82%A4" title="고주프비엘코폴스키 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="고주프비엘코폴스키" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%B8%D5%AA%D5%B8%D6%82%D5%BE_%D5%8E%D5%A5%D5%AC%D5%AF%D5%B8%D5%BA%D5%B8%D5%AC%D5%BD%D5%AF%D5%AB" title="Գոժուվ Վելկոպոլսկի – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գոժուվ Վելկոպոլսկի" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%B6%D1%83%D0%B2-%D0%92%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Гожув-Велькопольски – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Гожув-Велькопольски" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%92%D7%95%D7%96%27%D7%95%D7%91_%D7%95%D7%99%D7%99%D7%9C%D7%A7%D7%95%D7%A4%D7%95%D7%9C%D7%A1%D7%A7%D7%99" title="גוז'וב ויילקופולסקי – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="גוז'וב ויילקופולסקי" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – kaszubski" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kaszubski" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Landsbergum_(iuxta_Wartam)" title="Landsbergum (iuxta Wartam) – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Landsbergum (iuxta Wartam)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Go%C5%BEova_Velkopolska" title="Gožova Velkopolska – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Gožova Velkopolska" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Go%C5%BEuvas" title="Gožuvas – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Gožuvas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%92%E1%83%9D%E1%83%9F%E1%83%A3%E1%83%95-%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%98" title="გოჟუვ-ველიკოპოლსკი – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="გოჟუვ-ველიკოპოლსკი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC%D9%88%D9%81_%D9%88%D9%8A%D9%84%D9%83%D9%88%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%B3%D9%83%D9%89" title="جورجوف ويلكوبولسكى – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="جورجوف ويلكوبولسكى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_(stad)" title="Gorzów Wielkopolski (stad) – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Gorzów Wielkopolski (stad)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B4%E3%82%B8%E3%83%A5%E3%83%95%E3%83%BB%E3%83%B4%E3%82%A3%E3%82%A8%E3%83%AB%E3%82%B3%E3%83%9D%E3%83%AB%E3%82%B9%E3%82%AD" title="ゴジュフ・ヴィエルコポルスキ – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ゴジュフ・ヴィエルコポルスキ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Gojuv_Velkopolski" title="Gojuv Velkopolski – krymskotatarski" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Gojuv Velkopolski" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krymskotatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%B6%D1%83%D0%B2-%D0%92%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9" title="Гожув-Велькопольский – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Гожув-Велькопольский" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gorzov_Vielkopolski" title="Gorzov Vielkopolski – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gorzov Vielkopolski" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Wjelgopolski_Gorz%C5%AFw" title="Wjelgopolski Gorzůw – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Wjelgopolski Gorzůw" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%B6%D0%BE%D0%B2_%D0%92%D1%98%D0%B5%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Гожов Вјелкополски – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Гожов Вјелкополски" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%B6%D1%83%D0%B2-%D0%92%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Гожув-Велькопольски – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Гожув-Велькопольски" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – tetum" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="tetum" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%9F%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%81%E0%B8%A2%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%AD%E0%B8%9B%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B5" title="กอชุฟวีแยลกอปอลสกี – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="กอชุฟวีแยลกอปอลสกี" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%B6%D1%83%D0%B2_%D0%92%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8" title="Гожув Велькопольски – udmurcki" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Гожув Велькопольски" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurcki" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%BE%D0%B6%D1%83%D0%B2-%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B8%D0%B9" title="Гожув-Великопольський – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Гожув-Великопольський" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B1%DA%98%D9%88%D9%88_%D9%88%DB%8C%D8%A6%D9%84%D9%88%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="گورژوو ویئلوپولسکی – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="گورژوو ویئلوپولسکی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Go%C5%BEuv-Vel%27kopol%27ski" title="Gožuv-Vel'kopol'ski – wepski" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Gožuv-Vel'kopol'ski" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="wepski" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Gorzów Wielkopolski – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Gorzów Wielkopolski" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A7%E6%B3%A2%E5%85%B0%E5%9C%B0%E5%8C%BA%E6%88%88%E8%8C%B9%E5%A4%AB" title="大波兰地区戈茹夫 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="大波兰地区戈茹夫" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A7%E6%B3%A2%E8%98%AD%E6%88%88%E7%A5%96%E5%A4%AB" title="大波蘭戈祖夫 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="大波蘭戈祖夫" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A4%A7%E6%B3%A2%E8%98%AD%E5%9C%B0%E5%8D%80%E6%88%88%E8%8C%B9%E5%A4%AB" title="大波蘭地區戈茹夫 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="大波蘭地區戈茹夫" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q104731#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&oldid=75183158" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&id=75183158&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGorz%25C3%25B3w_Wielkopolski"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FGorz%25C3%25B3w_Wielkopolski"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="polecany artykuł"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" hreflang="pl"><span>Wikipodróże</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q104731" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates" class="coordinates plainlinks">Na mapach: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&params=52.730833333333_N_15.238333333333_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 52°43′51″N 15°14′18″E"><span class="latitude">52°43′51″N</span> <span class="longitude">15°14′18″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 52,730833 15,238333"><span class="latitude">52,730833</span> <span class="longitude">15,238333</span></span></span></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage skin-invert-image" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Pomoc:Przekierowanie" title="Przekierowanie"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Redirect_arrow_without_text.svg/30px-Redirect_arrow_without_text.svg.png" decoding="async" width="30" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Redirect_arrow_without_text.svg/45px-Redirect_arrow_without_text.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Redirect_arrow_without_text.svg/60px-Redirect_arrow_without_text.svg.png 2x" data-file-width="47" data-file-height="20" /></a></span><span>Na tę stronę wskazuje <a href="/wiki/Pomoc:Przekierowanie" title="Pomoc:Przekierowanie">przekierowanie</a> z „Gorzów”. Zobacz też: <a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Gorzów (ujednoznacznienie)">inne znaczenia nazwy Gorzów</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">Gorzów Wielkopolski</div> </caption> <tbody><tr style="background:#eee; color:black; text-align:center; font-style:italic; border-bottom:1px solid #aaa;"> <td colspan="2"><a href="/wiki/Miasta_w_Polsce" title="Miasta w Polsce">miasto</a> na <a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">prawach powiatu</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Collage_of_views_of_Gorzow_Wielkopolski,_Poland.jpg" class="mw-file-description" title="Na fotografiach (zgodnie z ruchem wskazówek zegara): Estakada kolejowa, Filharmonia Gorzowska, Muzeum Warty „Spichlerz”, Bulwar Nadwarciański, Ratusz i wieża Katedry"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Collage_of_views_of_Gorzow_Wielkopolski%2C_Poland.jpg/162px-Collage_of_views_of_Gorzow_Wielkopolski%2C_Poland.jpg" decoding="async" width="162" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Collage_of_views_of_Gorzow_Wielkopolski%2C_Poland.jpg/244px-Collage_of_views_of_Gorzow_Wielkopolski%2C_Poland.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Collage_of_views_of_Gorzow_Wielkopolski%2C_Poland.jpg/325px-Collage_of_views_of_Gorzow_Wielkopolski%2C_Poland.jpg 2x" data-file-width="411" data-file-height="607" /></a></span><br />Na fotografiach (zgodnie z ruchem wskazówek zegara): <a href="/wiki/Estakada_kolejowa_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Estakada kolejowa w Gorzowie Wielkopolskim">Estakada kolejowa</a>, <a href="/wiki/Filharmonia_Gorzowska" title="Filharmonia Gorzowska">Filharmonia Gorzowska</a>, Muzeum <a href="/wiki/Warta" title="Warta">Warty</a> „Spichlerz”, <a href="/wiki/Bulwar_Nadwarcia%C5%84ski_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Bulwar Nadwarciański w Gorzowie Wielkopolskim">Bulwar Nadwarciański</a>, Ratusz i wieża <a href="/wiki/Katedra_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim">Katedry</a> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="ibox2"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg" class="mw-file-description"><img alt="Herb" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg/100px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg.png" decoding="async" width="100" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg/150px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg/200px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="900" /></a></span> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_flag.svg" class="mw-file-description"><img alt="Flaga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_flag.svg/100px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_flag.svg.png" decoding="async" width="100" height="55" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_flag.svg/150px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_flag.svg/200px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_flag.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="600" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Herb_Gorzowa_Wielkopolskiego" title="Herb Gorzowa Wielkopolskiego">Herb</a> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><a href="/wiki/Flaga_Gorzowa_Wielkopolskiego" class="mw-redirect" title="Flaga Gorzowa Wielkopolskiego">Flaga</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo">Państwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></span></span> </span><a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polska</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Podział administracyjny Polski">Województwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_flag.svg/22px-POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_flag.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_flag.svg/33px-POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_flag.svg/44px-POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_flag.svg.png 2x" data-file-width="960" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie" title="Województwo lubuskie">lubuskie</a> </p> </td></tr> <tr> <th>Data założenia </th> <td> <p>XIII wiek </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Prawa_miejskie" title="Prawa miejskie">Prawa miejskie</a> </th> <td> <p>2 lipca 1257<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Prezydent_miasta" title="Prezydent miasta">Prezydent</a> </th> <td> <p><a href="/wiki/Jacek_W%C3%B3jcicki_(samorz%C4%85dowiec)" title="Jacek Wójcicki (samorządowiec)">Jacek Wójcicki</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pole_powierzchni" title="Pole powierzchni">Powierzchnia</a> </th> <td> <p>85,73<sup id="cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-PopulacjaPowierzchnia-2">[2]</a></sup> km² </p> </td></tr> <tr> <th>Wysokość </th> <td> <p>19 do 105 m n.p.m. </p> </td></tr> <tr> <th>Populacja <small>(30.06.2024)</small><br />• liczba ludności<br />• gęstość </th> <td> <p><br />114 567<sup id="cite_ref-Populacja2024_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-Populacja2024-3">[3]</a></sup><br />1336,4 os./km² </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Plan_numeracji_krajowej" title="Plan numeracji krajowej">Strefa numeracyjna</a> </th> <td> <p>95 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kod_pocztowy" title="Kod pocztowy">Kod pocztowy</a> </th> <td> <p>66-400 do 66-414 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="https://pl.wikisource.org/wiki/Polskie_tablice_rejestracyjne" class="extiw" title="s:Polskie tablice rejestracyjne">Tablice rejestracyjne</a> </th> <td> <p>FG </p> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie województwa lubuskiego</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna województwa lubuskiego"><img alt="Mapa konturowa województwa lubuskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Gorzów Wielkopolski”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Lubusz_Voivodeship_location_map.svg/238px-Lubusz_Voivodeship_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="320" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Lubusz_Voivodeship_location_map.svg/357px-Lubusz_Voivodeship_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Lubusz_Voivodeship_location_map.svg/476px-Lubusz_Voivodeship_location_map.svg.png 2x" data-file-width="842" data-file-height="1133" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:24.279279279279%;left:38.106060606061%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=52.730833333333_N_15.238333333333_E_type:city_" title="Gorzów Wielkopolski"><img alt="Gorzów Wielkopolski" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-1em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Gorzów Wielkopolski</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Polski</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Polski"><img alt="Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Gorzów Wielkopolski”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/238px-Poland_adm_location_map.svg.png" decoding="async" width="238" height="231" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/357px-Poland_adm_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Poland_adm_location_map.svg/476px-Poland_adm_location_map.svg.png 2x" data-file-width="861" data-file-height="837" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:37.987179487179%;left:13.442367601246%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=52.730833333333_N_15.238333333333_E_type:city_" title="Gorzów Wielkopolski"><img alt="Gorzów Wielkopolski" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-1em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">Gorzów Wielkopolski</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"><span class="coordinates inline inline-and-top plainlinks"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&params=52.730833333333_N_15.238333333333_E_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 52°43′51″N 15°14′18″E"><span class="latitude">52°43′51″N</span> <span class="longitude">15°14′18″E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 52,730833 15,238333"><span class="latitude">52,730833</span> <span class="longitude">15,238333</span></span></span></a></span> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/TERC" title="TERC">TERC</a> (<a href="/wiki/TERYT" title="TERYT">TERYT</a>) </th> <td> <p>0861011 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/SIMC" title="SIMC">SIMC</a> </th> <td> <p>0935140 </p> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#EAECF0; color:black; text-align:center; border-top:1px solid #aaa;"><a href="/wiki/Slogan" title="Slogan">Hasło promocyjne</a>: Gorzów #StądJestem<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:var(--background-color-base, white); color:var(--color-base, black); border-top:1px solid #aaa;"><div style="text-align:center;"><b>Urząd miejski</b></div>ul. Sikorskiego 3-4<br />66-400 Gorzów Wielkopolski </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" class="extiw" title="commons:Category:Gorzów Wielkopolski">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Wikipodróże"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/28px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/42px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/56px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" class="extiw" title="voy:Gorzów Wielkopolski">Informacje w Wikipodróżach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Kategoria:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Wikinews"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/28px-Wikinews-logo.svg.png" decoding="async" width="28" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/42px-Wikinews-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Wikinews-logo.svg/56px-Wikinews-logo.svg.png 2x" data-file-width="759" data-file-height="415" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikinews.org/wiki/Kategoria:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" class="extiw" title="n:Kategoria:Gorzów Wielkopolski">Wiadomości w Wikinews</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Wikisłownik"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" class="extiw" title="wikt:Gorzów Wielkopolski">Hasło w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; border-top: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1)"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gorzow.pl">Strona internetowa</a> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; border-top:1px solid #aaa;"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bip.wrota.lubuskie.pl/umgorzow/">BIP</a> </td></tr> </tbody></table> <p><b>Gorzów Wielkopolski</b> – <a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">miasto na prawach powiatu</a> w zachodniej <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polsce</a>. Siedziba wojewody lubuskiego wraz z zespoloną administracją rządową na terenie <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie" title="Województwo lubuskie">województwa lubuskiego</a> oraz <a href="/wiki/Powiat_gorzowski" title="Powiat gorzowski">powiatu gorzowskiego</a>. Drugie co do wielkości miasto w województwie. Pod względem geograficznym, północna część miasta położona jest na <a href="/wiki/R%C3%B3wnina_Gorzowska" title="Równina Gorzowska">Równinie Gorzowskiej</a> będącej <a href="/wiki/Mezoregion" title="Mezoregion">mezoregionem</a> <a href="/wiki/Makroregion_(geografia)" title="Makroregion (geografia)">makroregionu</a> <a href="/wiki/Pojezierze_Po%C5%82udniowopomorskie" title="Pojezierze Południowopomorskie">Pojezierze Południowopomorskie</a>, a południowa w <a href="/wiki/Kotlina_Gorzowska" title="Kotlina Gorzowska">Kotlinie Gorzowskiej</a> będącej mezoregionem makroregionu <a href="/wiki/Pradolina_Toru%C5%84sko-Eberswaldzka" title="Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka">Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka</a>. Miasto leży nad <a href="/wiki/Warta" title="Warta">Wartą</a> u ujścia <a href="/wiki/K%C5%82odawka" title="Kłodawka">Kłodawki</a> i jej dopływem <a href="/wiki/Srebrna_(dop%C5%82yw_K%C5%82odawki)" title="Srebrna (dopływ Kłodawki)">Srebrną</a>, na wysokości od 19 do 105 m <a href="/wiki/N.p.m." title="N.p.m.">n.p.m.</a> Z miastem graniczy <a href="/wiki/Barlinecko-Gorzowski_Park_Krajobrazowy" title="Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy">Gorzowski Park Krajobrazowy</a><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup>. </p><p>W średniowieczu część ziemi santockiej w <a href="/wiki/Wielkopolska" title="Wielkopolska">Wielkopolsce</a> do 1252<sup id="cite_ref-jw_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-jw-6">[6]</a></sup>. W późniejszym okresie do 1945 roku miasto związane było z niemiecką <a href="/wiki/Brandenburgia" title="Brandenburgia">Brandenburgią</a>, a po <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojnie światowej</a> znalazło się w granicach Polski<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">[7]</a></sup>. </p><p>Gorzów Wielkopolski jest rdzeniem Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego (MOF)<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>, w skład którego wchodzą otaczające go gminy: <a href="/wiki/Bogdaniec_(wojew%C3%B3dztwo_lubuskie)" title="Bogdaniec (województwo lubuskie)">Bogdaniec</a>, <a href="/wiki/Deszczno" title="Deszczno">Deszczno</a>, <a href="/wiki/K%C5%82odawa_(gmina_w_wojew%C3%B3dztwie_lubuskim)" title="Kłodawa (gmina w województwie lubuskim)">Kłodawa</a>, <a href="/wiki/Santok" title="Santok">Santok</a>, <a href="/wiki/Lubiszyn" title="Lubiszyn">Lubiszyn</a> oraz <a href="/wiki/Strzelce_Kraje%C5%84skie" title="Strzelce Krajeńskie">Strzelce Krajeńskie</a>. Wraz z 24 gminami i 5 powiatami województwa lubuskiego oraz 4 gminami i 1 powiatem <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_zachodniopomorskie" title="Województwo zachodniopomorskie">województwa zachodniopomorskiego</a> tworzy Aglomerację Gorzowską zamieszkałą przez ponad 400 tys. mieszkańców<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geografia">Geografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Geografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Geografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Położenie"><span id="Po.C5.82o.C5.BCenie"></span>Położenie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Położenie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Położenie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Krainy-historyczne-Polski.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Krainy-historyczne-Polski.png/220px-Krainy-historyczne-Polski.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Krainy-historyczne-Polski.png/330px-Krainy-historyczne-Polski.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Krainy-historyczne-Polski.png/440px-Krainy-historyczne-Polski.png 2x" data-file-width="4961" data-file-height="4961" /></a><figcaption>Gorzów Wielkopolski, <a href="/wiki/Wielkopolska" title="Wielkopolska">Wielkopolska</a>, <a href="/wiki/Ziemia_lubuska" title="Ziemia lubuska">ziemia lubuska</a> i inne krainy historyczne Polski na tle współczesnych granic administracyjnych</figcaption></figure> <p>Gorzów Wielkopolski leży 51 km od granicy z <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcami</a> i około 137 km od ich stolicy – <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlina</a>. Do <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawy</a> jest 463 km. Większe miasta w pobliżu Gorzowa Wielkopolskiego to: <a href="/wiki/Pozna%C5%84" title="Poznań">Poznań</a> (165 km), <a href="/wiki/Szczecin" title="Szczecin">Szczecin</a> (111 km) i <a href="/wiki/Zielona_G%C3%B3ra" title="Zielona Góra">Zielona Góra</a> (113 km). </p><p>Pod względem geograficznym miasto położone jest na skraju <a href="/wiki/Kotlina_Gorzowska" title="Kotlina Gorzowska">Kotliny Gorzowskiej</a>, leżącej na <a href="/wiki/R%C3%B3wnina_Gorzowska" title="Równina Gorzowska">Równinie Gorzowskiej</a>, nad <a href="/wiki/Warta" title="Warta">Wartą</a> u ujścia <a href="/wiki/K%C5%82odawka" title="Kłodawka">Kłodawki</a>, na wysokości od 19 do 82 m <a href="/wiki/N.p.m." title="N.p.m.">n.p.m.</a><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">[10]</a></sup> </p><p>Po podbiciu <a href="/wiki/Lubuszanie" title="Lubuszanie">Lubuszan</a> przez <a href="/wiki/Polanie" title="Polanie">Polan</a>, tereny te zostały włączone do <a href="/wiki/Wielkopolska" title="Wielkopolska">Wielkopolski</a> i graniczyły z ziemią lubuską. Obszar dzisiejszego Gorzowa stanowił część <a href="/wiki/Kasztelania" title="Kasztelania">kasztelanii</a> <a href="/wiki/Santok" title="Santok">santockiej</a>, która była częścią Wielkopolski<sup id="cite_ref-jw_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-jw-6">[6]</a></sup>. Następnie w 1252 ziemia ta została włączona do <a href="/wiki/Marchia_Brandenburska" title="Marchia Brandenburska">Marchii Brandenburskiej</a>, stanowiąc zalążek <a href="/wiki/Nowa_Marchia" title="Nowa Marchia">Nowej Marchii</a><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">[11]</a></sup>. Do 1945 roku miasto związane było z niemiecką <a href="/wiki/Nowa_Marchia" title="Nowa Marchia">Nową Marchią</a>, a po II wojnie światowej znalazło się w granicach Polski, w województwie poznańskim. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ukształtowanie_terenu_i_geologia"><span id="Ukszta.C5.82towanie_terenu_i_geologia"></span>Ukształtowanie terenu i geologia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Ukształtowanie terenu i geologia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ukształtowanie terenu i geologia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: left; clear: left; text-align: center; margin-right: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Parki</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Park_Siemiradzkiego_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Park_Siemiradzkiego_BN.jpg/220px-Park_Siemiradzkiego_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Park_Siemiradzkiego_BN.jpg/330px-Park_Siemiradzkiego_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/82/Park_Siemiradzkiego_BN.jpg/440px-Park_Siemiradzkiego_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1280" /></a><figcaption>Panorama z platformy widokowej w Parku im. Henryka Siemiradzkiego</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Park_Wiosny_Lud%C3%B3w_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Park_Wiosny_Lud%C3%B3w_BN.jpg/220px-Park_Wiosny_Lud%C3%B3w_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Park_Wiosny_Lud%C3%B3w_BN.jpg/330px-Park_Wiosny_Lud%C3%B3w_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Park_Wiosny_Lud%C3%B3w_BN.jpg/440px-Park_Wiosny_Lud%C3%B3w_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1269" /></a><figcaption>Staw w <a href="/wiki/Park_Wiosny_Lud%C3%B3w_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Park Wiosny Ludów (Gorzów Wielkopolski)">Parku Wiosny Ludów</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:K%C5%82odawka_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/K%C5%82odawka_BN.jpg/220px-K%C5%82odawka_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/K%C5%82odawka_BN.jpg/330px-K%C5%82odawka_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/K%C5%82odawka_BN.jpg/440px-K%C5%82odawka_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1279" /></a><figcaption>Zieleniec nad <a href="/wiki/K%C5%82odawka" title="Kłodawka">Kłodawką</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Al.RMN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Al.RMN.jpg/220px-Al.RMN.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Al.RMN.jpg/330px-Al.RMN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Al.RMN.jpg/440px-Al.RMN.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1400" /></a><figcaption>Aleja RMN przecinająca park Kopernika</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Park_S%C5%82owia%C5%84ski_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Park_S%C5%82owia%C5%84ski_BN.jpg/220px-Park_S%C5%82owia%C5%84ski_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Park_S%C5%82owia%C5%84ski_BN.jpg/330px-Park_S%C5%82owia%C5%84ski_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Park_S%C5%82owia%C5%84ski_BN.jpg/440px-Park_S%C5%82owia%C5%84ski_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1280" /></a><figcaption>Kładka w parku Słowiańskim</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Park_Zacisze_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Park_Zacisze_BN.jpg/220px-Park_Zacisze_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Park_Zacisze_BN.jpg/330px-Park_Zacisze_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Park_Zacisze_BN.jpg/440px-Park_Zacisze_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1271" /></a><figcaption>Park Zacisze</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Park_G%C3%B3rczy%C5%84ski_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Park_G%C3%B3rczy%C5%84ski_BN.jpg/220px-Park_G%C3%B3rczy%C5%84ski_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Park_G%C3%B3rczy%C5%84ski_BN.jpg/330px-Park_G%C3%B3rczy%C5%84ski_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/54/Park_G%C3%B3rczy%C5%84ski_BN.jpg/440px-Park_G%C3%B3rczy%C5%84ski_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1280" /></a><figcaption>Park Górczyński </figcaption></figure></div></div> <p>Gorzów Wielkopolski położony jest na siedmiu wzgórzach. Na jego obszarze można zauważyć dwa poziomy <a href="/wiki/Terasa" title="Terasa">teras</a> holoceńskich, w obrębie których występują liczne zachowane <a href="/wiki/Starorzecze" title="Starorzecze">starorzecza</a>. Prawobrzeżna część Gorzowa leży na silnie pofałdowanej północnej krawędzi pradoliny <a href="/wiki/Warta" title="Warta">Warty</a> o zróżnicowanych rzędnych od 23,0 do 82,0 m n.p.m. Lewobrzeżna, nizinna część o przeciętnej rzędnej wynoszącej 19 m n.p.m. obejmuje płaską terasę zalewową, przeciętą <a href="/wiki/Kana%C5%82_Ulgi_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Kanał Ulgi (Gorzów Wielkopolski)">Kanałem Ulgi</a><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[12]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tereny_zielone">Tereny zielone</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Tereny zielone" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Tereny zielone"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Miasto ma 9 parków o łącznej powierzchni 138,3 ha (w tym <a href="/wiki/Park_S%C5%82owia%C5%84ski_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Park Słowiański (Gorzów Wielkopolski)">Słowiański</a>, <a href="/wiki/Park_im._Siemiradzkiego_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Park im. Siemiradzkiego (Gorzów Wielkopolski)">Siemiradzkiego</a>, <a href="/wiki/Park_Kopernika_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Park Kopernika (Gorzów Wielkopolski)">Kopernika</a>, <a href="/wiki/Park_Wiosny_Lud%C3%B3w_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Park Wiosny Ludów (Gorzów Wielkopolski)">Wiosny Ludów</a>, <a href="/wiki/750-lecie_Gorzowa_Wielkopolskiego" title="750-lecie Gorzowa Wielkopolskiego">750-lecia</a>, <a href="/wiki/Park_Zacisze_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Park Zacisze (Gorzów Wielkopolski)">Zacisze</a>) oraz 141 <a href="/wiki/Skwer" title="Skwer">zieleńców</a> zajmujących łączną powierzchnię około 120,5 ha okalające tereny wokół placów, budynków i narożniki ulic. Wszystkie parki, zieleńce i <a href="/wiki/Miejska_przestrze%C5%84_zielona" title="Miejska przestrzeń zielona">tereny zieleni osiedlowej</a> zajmują łączną powierzchnię 342,7 ha<sup id="cite_ref-pl-bdr_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-pl-bdr-13">[13]</a></sup>. W granicach miasta występuje też jeden zwarty kompleks leśny stanowiący wschodni fragment Obszaru Chronionego Krajobrazu „Wysoczyzna Gorzowska”, związanego ze strefą krawędziową <a href="/wiki/Wysoczyzna_morenowa" title="Wysoczyzna morenowa">wysoczyzny morenowej</a>, biegnący od <a href="/wiki/Witnica" title="Witnica">Witnicy</a>, aż po Gorzów Wielkopolski. <a href="/wiki/Drzewostan" title="Drzewostan">Drzewostany</a> tego obszaru składają się przede wszystkim z sosny z domieszką drzew liściastych<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ochrona_przyrody">Ochrona przyrody</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Ochrona przyrody" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ochrona przyrody"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na obszarze miasta znajduje się <a href="/wiki/Rezerwat_przyrody_Gorzowskie_Murawy" title="Rezerwat przyrody Gorzowskie Murawy">rezerwat przyrody Gorzowskie Murawy</a> chroniący zbiorowiska roślinności kserotermicznej, szczególnie muraw ostnicowych, kłosownicowych i szczotlichowych oraz stanowisk gatunków roślin i zwierząt, m.in. <a href="/wiki/Ostnica_w%C5%82osowata" title="Ostnica włosowata">ostnicy włosowatej</a>, <a href="/wiki/Paj%C4%99cznica_liliowata" title="Pajęcznica liliowata">pajęcznicy liliowatej</a>, <a href="/wiki/Dzwonek_syberyjski" title="Dzwonek syberyjski">dzwonka syberyjskiego</a>, <a href="/wiki/Ostro%C5%82%C3%B3dka_kosmata" title="Ostrołódka kosmata">ostrołódki kosmatej</a>, <a href="/wiki/%C5%9Awiergotek_polny" title="Świergotek polny">świergotka polnego</a> i <a href="/wiki/%C5%9Alimak_%C5%BCeberkowany" title="Ślimak żeberkowany">ślimaka żeberkowego</a><sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Klimat">Klimat</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Klimat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Klimat"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W Gorzowie Wielkopolskim panuje klimat umiarkowany przejściowy z przewagą wpływów oceanicznych. <a href="/wiki/Opad_atmosferyczny" title="Opad atmosferyczny">Opady</a> roczne wynoszą około 550 mm. </p> <table style="width:19.2em;margin:0.5em;float:right;clear:right;text-align:center;border:solid 1px silver" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr><th colspan="12" style="padding:2px; font-size:90%; color:black; background:#efefef;"><a href="/wiki/Klimatogram" title="Klimatogram">Klimatogram</a><sup><a href="/wiki/Pomoc:Klimatogram" title="Pomoc:Klimatogram">i</a></sup> dla Gorzowa Wielkopolskiego </th></tr> <tr style="font-size:90%"><td>I</td><td>II</td><td>III</td><td>IV</td><td>V</td><td>VI</td><td>VII</td><td>VIII</td><td>IX</td><td>X</td><td>XI</td><td>XII</td></tr> <tr> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.84em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">42</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.6em;height:0.8em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.4em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">2</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.1em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">-2</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.7em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">35</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.6em;height:1.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.8em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">4</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.1em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">-2</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.78em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">39</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:8.2em;height:1.4em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.6em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">8</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.7em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">1</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.6em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">30</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:9em;height:2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:11em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">15</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:7.5em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">5</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.14em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">57</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:9.8em;height:2.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:12em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">20</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.3em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">9</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.14em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">57</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.4em;height:2.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:12.6em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">23</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.9em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">12</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.5em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">75</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.8em;height:2.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:13em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">25</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.3em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">14</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.14em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">57</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.8em;height:2.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:13em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">25</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.3em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">14</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.92em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">46</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10em;height:1.8em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:11.8em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">19</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.5em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">10</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.8em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">40</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:9.2em;height:1.4em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:10.6em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">13</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:7.7em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">6</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.76em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">38</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:8.4em;height:1em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.4em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">7</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.9em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">2</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-top:dotted 1px #cba;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;padding:0;margin:-1 0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.84em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">42</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.8em;height:0.8em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.6em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">3</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.3em; left:-.4em;width:1.6em;height:1.5em;text-align:right;z-index:4"><span style="font-size:80%">-1</span></div> </div></td> </tr> <tr><td colspan="12" style="padding:2px;text-align:left;font-size:85%;line-height:120%"><span style="color:red">Temperatury w °C</span><br /><span style="color:blue">Opad całkowity w mm</span><br /><i>Źródło: Meteomodel<sup id="cite_ref-Meteomodel_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-Meteomodel-16">[16]</a></sup></i></td></tr> <tr><td colspan="12"> <table class="collapsible collapsed" style="width: 100%; border: 1px solid #aaa; margin:1px 0 1px 0; border:0px;" cellspacing="2" cellpadding="1"><tbody><tr><th style="font-weight:600; font-size:95%; font-weight:bold; text-align:center;">Na <a href="/wiki/Jednostki_imperialne" title="Jednostki imperialne">jednostki imperialne</a></th></tr><tr><td style=""> <table style="width:19.2em;margin:0em;float:right;clear:right;text-align:center;border:solid 1px white" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr style="font-size:90%"><td>I</td><td>II</td><td>III</td><td>IV</td><td>V</td><td>VI</td><td>VII</td><td>VIII</td><td>IX</td><td>X</td><td>XI</td><td>XII</td></tr> <tr> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.84em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.7</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.6em;height:0.8em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.4em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">36</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.1em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">28</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.7em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.4</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.6em;height:1.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.8em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">39</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.1em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">28</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.78em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.5</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:8.2em;height:1.4em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.6em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">46</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.7em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">34</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.6em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.2</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:9em;height:2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:11em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">59</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:7.5em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">41</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.14em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">2.2</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:9.8em;height:2.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:12em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">68</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.3em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">48</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.14em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">2.2</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.4em;height:2.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:12.6em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">73</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.9em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">54</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.5em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">3</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.8em;height:2.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:13em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">77</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.3em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">57</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:1.14em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">2.2</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10.8em;height:2.2em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:13em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">77</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.3em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">57</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.92em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.8</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:10em;height:1.8em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:11.8em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">66</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.5em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">50</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.8em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.6</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:9.2em;height:1.4em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:10.6em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">55</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:7.7em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">43</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.76em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.5</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:8.4em;height:1em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:9.4em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">45</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.9em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">36</span></div> </div></td> <td><div style="width:1.6em;height:17em;position:relative;z-index:100;padding:0;margin:0"> <div style="height:6em;bottom:2em;width:1.6em;position:absolute;left:0;border-bottom:dotted 1px #abc;z-index:1;border-top:dotted 1px #cba;padding:0;margin:0"> </div> <div style="color:black; background:#ace;position:absolute;bottom:2em;left:.2em;width:1.2em;height:0.84em;z-index:3;overflow:hidden"> </div> <div style="color:blue;position:absolute;bottom:.5em;left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center"><span style="font-size:70%">1.7</span></div> <div style="overflow:hidden;color:black; background:#e44;position:absolute;left:.4em;width:0.8em;z-index:4;bottom:7.8em;height:0.8em;"> </div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:8.6em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">37</span></div> <div style="color:red;position:absolute;bottom:6.3em; left:0;width:1.6em;height:1.5em;text-align:center;z-index:4"><span style="font-size:80%">30</span></div> </div></td> </tr> <tr><td colspan="12" style="padding:2px;text-align:left;font-size:85%;line-height:120%"><span style="color:red">Temperatury w °F</span><br /><span style="color:blue">Opad całkowity w calach</span></td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> <table class="wikitable collapsible" style="margin:auto;"> <caption>Średnia temperatura i opady dla Gorzowa Wielkopolskiego </caption> <tbody><tr style="font-size:90%"> <th>Miesiąc </th> <th abbr="Styczeń">Sty </th> <th abbr="Luty">Lut </th> <th abbr="Marzec">Mar </th> <th abbr="Kwiecień">Kwi </th> <th abbr="Maj">Maj </th> <th abbr="Czerwiec">Cze </th> <th abbr="Lipiec">Lip </th> <th abbr="Sierpień">Sie </th> <th abbr="Wrzesień">Wrz </th> <th abbr="Październik">Paź </th> <th abbr="Listopad">Lis </th> <th abbr="Grudzień">Gru </th> <th style="border-left-width:medium">Roczna </th></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Rekordy maksymalnej temperatury [°C]</span> </th> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13,8 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">18,2 </td> <td style="background:#FF5000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">24,6 </td> <td style="background:#FF2800;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">30,6 </td> <td style="background:#FF2800;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">31,5 </td> <td style="background:#FF0000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">36,5 </td> <td style="background:#FF0000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">37,5 </td> <td style="background:#FF0000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">37,3 </td> <td style="background:#FF1400;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">33,0 </td> <td style="background:#FF3C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">28,7 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">20,3 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">15,3 </td> <td style="background:#FF0000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">37,5 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><abbr class="abbr" title="Średnie maksymalne temperatury w dzień">Średnie temperatury w dzień [°C]</abbr></span> </th> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">2,4 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">4,1 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8,3 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14,9 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">19,5 </td> <td style="background:#FF6400;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">22,7 </td> <td style="background:#FF5000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">24,8 </td> <td style="background:#FF5000;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">24,5 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">19,3 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13,3 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">6,9 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">3,4 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">13,7 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Średnie dobowe temperatury [°C]</span> </th> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-0,1 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">0,9 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">4,1 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9,5 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17,3 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">19,4 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">19 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14,3 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9,2 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">4,3 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">1,1 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">9,4 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><abbr class="abbr" title="Średnie minimalne temperatury w nocy">Średnie temperatury w nocy [°C]</abbr></span> </th> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-2,4 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-1,7 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">0,6 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">4,5 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8,8 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12,2 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14,3 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10,1 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">5,9 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">2,0 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-1 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">5,6 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Rekordy minimalnej temperatury [°C]</span> </th> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">-24,6 </td> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">-27,1 </td> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">-19,3 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-5,7 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-2,4 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">1,8 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">5,9 </td> <td style="background:#FFFFCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">4,5 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-0,5 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">-6,4 </td> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">-15,4 </td> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">-22,2 </td> <td style="background:#00008C;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">−27,1 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><a href="/wiki/Opad_atmosferyczny" title="Opad atmosferyczny">Opady</a> [mm] </span> </th> <td style="background:#A0B4FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">41,9 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">34,6 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">39,4 </td> <td style="background:#C8DCFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">29,5 </td> <td style="background:#8CA0FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">57 </td> <td style="background:#8CA0FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">56,7 </td> <td style="background:#6478FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">75 </td> <td style="background:#8CA0FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">56,8 </td> <td style="background:#A0B4FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">45,5 </td> <td style="background:#A0B4FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">40,4 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">38,4 </td> <td style="background:#A0B4FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">41,6 </td> <td style="background:#A0B4FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">556,8 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Średnia liczba dni deszczowych</span> </th> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">6 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">102 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Wilgotność [%]</span> </th> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">88 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">84 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">77 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">68 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">68 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">69 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">70 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">70 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">78 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">84 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">90 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">90 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">78 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Średnie <abbr class="abbr" title="Średnie usłonecznienie (średnia liczba godzin słonecznej bezchmurnej pogody)">usłonecznienie [h]</abbr></span> </th> <td style="background:#696969;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">50 </td> <td style="background:#666666;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">73 </td> <td style="background:#FFFACD;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">126 </td> <td style="background:#FFFF33;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">206 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">245 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">251 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">254 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">236 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">163 </td> <td style="background:#CCCCCC;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">110 </td> <td style="background:#696969;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">50 </td> <td style="background:#333333;color:#FFFFFF;font-size:85%;text-align:center;">40 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">1803 </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center;font-size:88%"><i>Źródło: meteomodel.pl na podstawie danych IMGW<sup id="cite_ref-Meteomodel_16-1" class="reference"><a href="#cite_note-Meteomodel-16">[16]</a></sup>, ekstrema dla lat (1951-2021), średnie dla lat (1991-2020) 12.03.2022</i> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Struktura_użytkowania_terenu"><span id="Struktura_u.C5.BCytkowania_terenu"></span>Struktura użytkowania terenu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Struktura użytkowania terenu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Struktura użytkowania terenu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="wikitable" style="font-size: 90%; text-align:right;"> <caption>Struktura użytkowania gruntów w mieście (2021)<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[17]</a></sup> </caption> <tbody><tr> <th>Rodzaj</th> <th>Powierzchnia</th> <th>% </th></tr> <tr> <td bgcolor="#ffebcd">Użytki rolne </td> <td>4 455 ha </td> <td>51,8% </td></tr> <tr> <td bgcolor="#ffebcd">Lasy i grunty leśne </td> <td>705 ha </td> <td>8,2% </td></tr> <tr> <td bgcolor="#ffebcd">Pozostałe grunty i nieużytki </td> <td>3 440 ha </td> <td>40,0% </td></tr> <tr> <td>Razem (Σ) </td> <td>8 600 ha </td> <td>100% </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nazwa">Nazwa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Nazwa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nazwa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Muzeum_Wodociagow_Bydgoszcz_Las_Gdanski_(klapa_kanalizacyjna)_(Gorzow).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Muzeum_Wodociagow_Bydgoszcz_Las_Gdanski_%28klapa_kanalizacyjna%29_%28Gorzow%29.jpg/220px-Muzeum_Wodociagow_Bydgoszcz_Las_Gdanski_%28klapa_kanalizacyjna%29_%28Gorzow%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Muzeum_Wodociagow_Bydgoszcz_Las_Gdanski_%28klapa_kanalizacyjna%29_%28Gorzow%29.jpg/330px-Muzeum_Wodociagow_Bydgoszcz_Las_Gdanski_%28klapa_kanalizacyjna%29_%28Gorzow%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Muzeum_Wodociagow_Bydgoszcz_Las_Gdanski_%28klapa_kanalizacyjna%29_%28Gorzow%29.jpg/440px-Muzeum_Wodociagow_Bydgoszcz_Las_Gdanski_%28klapa_kanalizacyjna%29_%28Gorzow%29.jpg 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a><figcaption>Zabytkowy właz studzienki kanalizacyjnej w <a href="/wiki/Muzeum_Wodoci%C4%85g%C3%B3w_w_Bydgoszczy" title="Muzeum Wodociągów w Bydgoszczy">Muzeum Wodociągów w Bydgoszczy</a> z pierwotną nazwą miasta</figcaption></figure> <p>Pierwotna niemiecka nazwa <b>Landsberg an der Warthe</b> pochodzi od słów „Land” (pol. <i>ziemia, kraina</i>) oraz „Berg” (pol. <i>góra</i>), będących częstymi elementami nazewnictwa niemieckich miast. Poza główną nazwą miasto posiadało element lokalizujący miasto, wynikający z dużej liczby miast w ówczesnej <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie" title="Święte Cesarstwo Rzymskie">Rzeszy Niemieckiej</a> posiadających tę nazwę. </p><p>Nazwa przypuszczalnie nawiązywała do <a href="/wiki/Brandenburgia" title="Brandenburgia">brandenburskiego</a> <a href="/wiki/Altlandsberg" title="Altlandsberg">Landsbergu</a>, położonego w <a href="/wiki/P%C5%82askowy%C5%BC_Barnim" title="Płaskowyż Barnim">ziemi barnimskiej</a><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18">[18]</a></sup>. </p><p>W XIV-XVII w. piśmiennictwie polskim nazwa niemiecka była spolszczana i zapisywana jako <i>Lencbark</i>, <i>Landzberk</i> czy <i>Landzberg</i><sup id="cite_ref-zysnarski_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-zysnarski-19">[19]</a></sup>. W książce „Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana” z 1843 r. podane są dwie nazwy miejscowości: <i>Landsberg</i> i <i>Gorzew</i><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20">[20]</a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21">[21]</a></sup>. </p><p>Na początku kwietnia 1945 roku zaczęła upowszechniać się nazwa <i>Gorzów</i><sup id="cite_ref-drymar_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-drymar-22">[22]</a></sup>. Nazwę tę nadano w analogii do <a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_%C5%9Al%C4%85ski" title="Gorzów Śląski">Gorzowa Śląskiego</a> w <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Województwo opolskie">województwie opolskim</a>, który w czasach niemieckich nazywał się <i>Landsberg in <a href="/wiki/G%C3%B3rny_%C5%9Al%C4%85sk" title="Górny Śląsk">Oberschlesien</a></i>, będącym miastem pogranicza etnicznego i mającym podwójną (polską i niemiecką) tradycję nazewniczą. W początkowym okresie <i><a href="/wiki/W%C5%82adza_ludowa" title="Władza ludowa">rządów ludowych</a></i> polskich stosowana była także nazwa <i>Kobyla Góra</i>, którą wywodzono z <a href="/wiki/Pseudonauka" title="Pseudonauka">„nieprecyzyjnego”</a>, XV-wiecznego opisu granic miasta. Nazwę <i>Kobylagóra</i> przedstawił w 1934 r. <a href="/wiki/Stanis%C5%82aw_Kozierowski" title="Stanisław Kozierowski">Stanisław Kozierowski</a> w swoim <i>Atlasie nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej</i><sup id="cite_ref-Kozierowski_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Kozierowski-23">[23]</a></sup>. Współczesna nauka odrzuca odnoszenie się tej nazwy do dawnego <i>Landsbergu nad Wartą</i>. </p><p>Po przyłączeniu Landsbergu an der Warthe do <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_pozna%C5%84skie_(1945%E2%80%931975)" title="Województwo poznańskie (1945–1975)">województwa poznańskiego</a>, od 7 lipca 1945 r. w dokumentach urzędowych funkcjonuje nazwa <b>Gorzów nad Wartą</b><sup id="cite_ref-drymar_22-1" class="reference"><a href="#cite_note-drymar-22">[22]</a></sup>. Dodany drugi człon <i>nad Wartą</i> był odzwierciedleniem niemieckiego określenia lokalizacyjnego <i>an der Warthe</i>. </p><p>2 marca 1946 roku <a href="/wiki/Komisja_Ustalania_Nazw_Miejscowo%C5%9Bci" title="Komisja Ustalania Nazw Miejscowości">Komisja Ustalania Nazw Miejscowości</a> podjęła decyzję o urzędowym brzmieniu nazwy <b>Gorzów Wielkopolski</b>. Zgodnie z Zarządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych nazwa Gorzów Wielkopolski urzędowo obowiązuje od 19 maja 1946 r.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24">[24]</a></sup> Miasto nie było do czasu włączenia do woj. poznańskiego związane z <a href="/wiki/Wielkopolska" title="Wielkopolska">Wielkopolską</a>, jednak obszar przed powstaniem miasta należał do <a href="/wiki/Santok" title="Santok">kasztelanii santockiej</a>, będącej częścią Wielkopolski. Przymiotnik <i>Wielkopolski</i> pojawia się w <a href="/wiki/Dziennik_Ustaw" title="Dziennik Ustaw">Dzienniku Ustaw</a> i <a href="/wiki/Monitor_Polski" title="Monitor Polski">Monitorze Polskim</a> dopiero na początku lat 50 XX w., czyli gdy miasto już nie należało do woj. poznańskiego. </p><p>Według nazewnictwa <a href="/wiki/Poczta_Polska" title="Poczta Polska">Poczty Polskiej</a> do 30 maja 1945 r. nazwa brzmiała <i>Kobylagóra</i>, następnie <i>Gorzów nad Wartą</i>, a od 5 listopada 1946 r. <i>Gorzów Wielkopolski</i><sup id="cite_ref-drymar_22-2" class="reference"><a href="#cite_note-drymar-22">[22]</a></sup>. </p><p>Na początku XXI w. pojawił się w lokalnej przestrzeni publicznej pomysł zmiany nazwy miasta poprzez usunięcie przymiotnika <i>Wielkopolski</i>, zakończony plebiscytem, w którym większość mieszkańców opowiedziała się za dotychczasową nazwą<sup id="cite_ref-tvp_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-tvp-25">[25]</a></sup> stosunkiem 25 000 do 10 000 głosów<sup id="cite_ref-gw0308_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-gw0308-26">[26]</a></sup>. Na początku II dekady XXI wieku miasto ponownie podjęło ten temat, wpisując zmianę nazwy do <i>Długoterminowej strategii zarządzania marką Gorzów</i><sup id="cite_ref-tvp_25-1" class="reference"><a href="#cite_note-tvp-25">[25]</a></sup>. Zmianę doradzają wszystkie agencje zajmujące się Public Relations i tworzenie wizerunku<sup id="cite_ref-gw0308_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-gw0308-26">[26]</a></sup>. Kwestia nazwy została podjęta w lokalnej debacie<sup id="cite_ref-nm_27-0" class="reference"><a href="#cite_note-nm-27">[27]</a></sup>, jednak nie wyszła poza to stadium<sup id="cite_ref-mg_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-mg-28">[28]</a></sup>. Latem 2015 r. temat powrócił do debaty w związku z nowelizacją przepisów dotyczących ważności dokumentów po zmianie nazwy miejscowości. Wobec zniesienia obowiązku ich wymiany część radnych zgłosiła wniosek o zmianę nazwy. Prezydent Miasta Gorzów Wielkopolski zapowiedział, że ewentualna zmiana zostanie poprzedzona przez referendum<sup id="cite_ref-gw0308_26-2" class="reference"><a href="#cite_note-gw0308-26">[26]</a></sup>. </p><p>W listopadzie 2023 roku zawiązał się Komitet Obywatelski – składający się z 66 osób – mający na celu zmianę nazwy miasta z <i>Gorzów Wielkopolski</i> na <i>Gorzów</i>. Komitet złożył do Prezydenta Miasta wniosek o przeprowadzenie w tej sprawie konsultacji społecznych. Prezydent przychylił się do wniosku i zarządził przeprowadzenie konsultacji w terminie od 6 maja do 2 sierpnia 2024 roku<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29">[29]</a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30">[30]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W okresie wczesnego średniowiecza (od X wieku), tereny ujścia rzeki Warty znajdowały się pod panowaniem i kontrolą państwa <a href="/wiki/Polanie" title="Polanie">Polan</a>, a następnie <a href="/wiki/Polska_wczesnopiastowska" title="Polska wczesnopiastowska">Królestwa Polskiego</a>. W średniowiecznej Polsce była to osada rzemieślniczo-handlowa<sup id="cite_ref-pwn_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-pwn-31">[31]</a></sup>. Postępujący proces <a href="/wiki/Polska_w_okresie_rozbicia_dzielnicowego" title="Polska w okresie rozbicia dzielnicowego">rozbicia dzielnicowego piastowskiego państwa polskiego</a>, doprowadził do utraty tych terenów na rzecz zachodnich sąsiadów. W 1249 roku <a href="/wiki/Ziemia_lubuska" title="Ziemia lubuska">ziemia lubuska</a> znalazła się w rękach brandenburskich poprzez <a href="/wiki/Zastaw" title="Zastaw">zastaw</a> jaki książę legnicki <a href="/wiki/Boles%C5%82aw_II_Rogatka" title="Bolesław II Rogatka">Bolesław Rogatka</a> uczynił wobec arcybiskupów <a href="/wiki/Magdeburg" title="Magdeburg">Magdeburga</a>. W 1260 roku <a href="/wiki/Konstancja_Przemys%C5%82%C3%B3wna" title="Konstancja Przemysłówna">Konstancja Przemysłówna</a> – księżniczka, córka księcia <a href="/wiki/Wielkopolska" title="Wielkopolska">wielkopolskiego</a> <a href="/wiki/Przemys%C5%82_I" title="Przemysł I">Przemysła I</a>, wyszła za Konrada, syna margrabiego <a href="/wiki/Marchia_Brandenburska" title="Marchia Brandenburska">brandenburskiego</a> <a href="/wiki/Jan_I_Aska%C5%84czyk" title="Jan I Askańczyk">Jana I Askańczyka</a> i jako posag wniosła ziemie <a href="/wiki/Kasztelania" title="Kasztelania">kasztelanii</a> <a href="/wiki/Santok" title="Santok">santockiej</a> bez samego grodu w Santoku. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Johann_Otto_Siegesallee1.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Johann_Otto_Siegesallee1.JPG/220px-Johann_Otto_Siegesallee1.JPG" decoding="async" width="220" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Johann_Otto_Siegesallee1.JPG/330px-Johann_Otto_Siegesallee1.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Johann_Otto_Siegesallee1.JPG/440px-Johann_Otto_Siegesallee1.JPG 2x" data-file-width="762" data-file-height="557" /></a><figcaption><a href="/wiki/Pomnik" title="Pomnik">Pomnik</a> Jana I Askańczyka w Berlinie – założyciela miasta</figcaption></figure> <p>Prawa miejskie Gorzów Wielkopolski otrzymał w 1257 roku. 2 lipca <a href="/wiki/Jan_I_Aska%C5%84czyk" title="Jan I Askańczyk">Jan I Askańczyk</a> – margrabia brandenburski z dynastii askańskiej wydał dokument, upoważniający rycerza Alberta de Luge do założenia niemal na granicy kasztelanii i ziemi lubuskiej miasta nad rzeką i nadania mu nazwy <i>Landisberch Nova</i> (Landsberg Nowy, dla rozróżnienia z <a href="/wiki/Altlandsberg" title="Altlandsberg">Altlandsbergiem</a> koło Berlina – w <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemczech</a> do 1945 r. nazwa Landsberg odnosiła się w sumie do 6 miejscowości)<sup id="cite_ref-:0_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-32">[32]</a></sup>. Miasto zostało założone jako przeciwwaga dla polskiego Santoka<sup id="cite_ref-pwn_31-1" class="reference"><a href="#cite_note-pwn-31">[31]</a></sup>. </p><p><i>Landisberch</i> szybko stał się ważnym ośrodkiem gospodarczym na wschodnich rubieżach <a href="/wiki/Marchia_Brandenburska" title="Marchia Brandenburska">Brandenburgii</a>. Z założeniem miasta zbiegła się budowa okazałej <a href="/wiki/Gotyk" title="Gotyk">gotyckiej</a> fary (kościoła parafialnego, od 1537 luterańskiego), dziś rzymskokatolickiej <a href="/wiki/Katedra_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim">katedry pw. Wniebowzięcia NMP</a>. Po wygaśnięciu dynastii Askańczyków w 1319 miasto przeszło we władanie <a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_pomorskie" title="Księstwo pomorskie">książąt zachodniopomorskich</a>, a w 1325 pod panowanie <a href="/wiki/Wittelsbachowie" title="Wittelsbachowie">Wittelsbachów</a><sup id="cite_ref-er_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-er-33">[33]</a></sup>. W 1329 podpisano w mieście <a href="/wiki/Pok%C3%B3j_w_Landsbergu" title="Pokój w Landsbergu">traktat pokojowy między Polską i Brandenburgią</a>. Po 1373 miasto przeszło pod kontrolę rodu <a href="/wiki/Luksemburgowie" title="Luksemburgowie">Luksemburgów</a> (<a href="/wiki/Kraje_Korony_Czeskiej" title="Kraje Korony Czeskiej">Kraje Korony Czeskiej</a>), którzy w 1402, mimo prowadzonych w tej sprawie negocjacji z <a href="/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_II_Jagie%C5%82%C5%82o" title="Władysław II Jagiełło">Władysławem Jagiełłą</a>, sprzedali Nową Marchię wraz z miastem <a href="/wiki/Zakon_krzy%C5%BCacki" title="Zakon krzyżacki">zakonowi krzyżackiemu</a>. W 1433 przeżył oblężenie <a href="/wiki/Husytyzm" title="Husytyzm">husytów</a>. W 1454 zakon krzyżacki sprzedał Nową Marchię <a href="/wiki/Fryderyk_II_%C5%BBelazny" title="Fryderyk II Żelazny">Fryderykowi II Hohenzollernowi</a>. W 1626 miasto ucierpiało przez <a href="/wiki/Wojna_trzydziestoletnia" title="Wojna trzydziestoletnia">szwedzką okupację</a>. Po 1648 miasto stało się ważnym punktem w handlu z Polską, który rozwinął się jeszcze w XVII w. przez powstanie licznych warsztatów tkackich i handlu wełną. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Meyers_b10_s0465_b1.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2c/Meyers_b10_s0465_b1.png" decoding="async" width="167" height="177" class="mw-file-element" data-file-width="167" data-file-height="177" /></a><figcaption>Herb miasta z XIX w.</figcaption></figure> <p>W czasie <a href="/wiki/Wojna_siedmioletnia" title="Wojna siedmioletnia">wojny siedmioletniej</a> miasto utrzymywało wojska rosyjskie, a na początku XIX wieku opłacało <a href="/wiki/Danina_publiczna" title="Danina publiczna">kontrybucję</a> armii <a href="/wiki/Napoleon_Bonaparte" title="Napoleon Bonaparte">Napoleona</a>. Od 1892 Gorzów był siedzibą powiatu grodzkiego (niem. <i>Stadtkreis</i>) i należał do <a href="/wiki/Rejencja_frankfurcka" title="Rejencja frankfurcka">rejencji frankfurckiej</a> w <a href="/wiki/Brandenburgia_(prowincja)" title="Brandenburgia (prowincja)">prowincji Brandenburgia</a>. </p><p>W 1892 roku miasto zostało wydzielone z powiatu i otrzymało status <a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">Miasto na prawach powiatu</a>. Około 1900 roku w mieście były dwa <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_(budynek)" title="Kościół (budynek)">kościoły</a> protestanckie, katolicki i <a href="/wiki/Synagoga" title="Synagoga">synagoga</a><sup id="cite_ref-MKL_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-MKL-34">[34]</a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Landsberg_a._Warthe_-_Warthepartie._1918_(69383529).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Landsberg_a._Warthe_-_Warthepartie._1918_%2869383529%29.jpg/220px-Landsberg_a._Warthe_-_Warthepartie._1918_%2869383529%29.jpg" decoding="async" width="220" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Landsberg_a._Warthe_-_Warthepartie._1918_%2869383529%29.jpg/330px-Landsberg_a._Warthe_-_Warthepartie._1918_%2869383529%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Landsberg_a._Warthe_-_Warthepartie._1918_%2869383529%29.jpg/440px-Landsberg_a._Warthe_-_Warthepartie._1918_%2869383529%29.jpg 2x" data-file-width="3351" data-file-height="2183" /></a><figcaption><a href="/wiki/Kartka_pocztowa" title="Kartka pocztowa">Kartka pocztowa</a> z panoramą miasta z 1918 roku</figcaption></figure> <p>Do przedwojennych osobistości Landsbergu należeli: <a href="/wiki/Max_Bahr" title="Max Bahr">Max Bahr</a> (właściciel fabryki worków <a href="/wiki/Juta_kolorowa" title="Juta kolorowa">jutowych</a>, właściciel willi zajmowanej obecnie przez Pałac Biskupi, inicjator budowy łaźni miejskiej (1928), która działała jeszcze na początku XXI wieku), <a href="/wiki/Hermann_Paucksch" title="Hermann Paucksch">Hermann Paucksch</a> – fabrykant z Zawarcia (fundator <a href="/wiki/Fontanna_Pauckscha" title="Fontanna Pauckscha">fontanny</a> z 1897 na Starym Rynku, nazwanej od jego nazwiska, odtworzonej w 1997 rękami gorzowian i dawnych niemieckich mieszkańców, właściciel willi Grodzkiego Domu Kultury na Zawarciu), <a href="/w/index.php?title=Gustaw_Schroeder&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gustaw Schroeder (strona nie istnieje)">Gustaw Schroeder</a> – założyciel fabryki kabli i sznurów, budowniczy willi, obecnie <a href="/wiki/Muzeum_Lubuskie_im._Jana_Dekerta_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim">Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta</a>. W Landsbergu nad <a href="/wiki/Warta" title="Warta">Wartą</a> urodziła się w 1929 <a href="/wiki/Christa_Wolf" title="Christa Wolf">Christa Wolf</a>, najsławniejsza pisarka <a href="/wiki/Niemiecka_Republika_Demokratyczna" title="Niemiecka Republika Demokratyczna">NRD</a>, kilkoro literatów, utalentowanych artystów i techników, przebywało tu także kilka ważnych postaci znanych z <a href="/wiki/Historia" title="Historia">historii</a> powszechnej np. <a href="/wiki/Friedrich_Schleiermacher" title="Friedrich Schleiermacher">Friedrich Schleiermacher</a>, <a href="/wiki/Gottfried_Benn" title="Gottfried Benn">Gottfried Benn</a>. Położenie miasta u ujścia Kłodawy (Kłodawki) do <a href="/wiki/Warta" title="Warta">Warty</a> na skrzyżowaniu wodnych i lądowych szlaków komunikacyjnych, dawało dogodne warunki do urbanizacji i rozwoju miasta, które rozkwitało dzięki pracy <a href="/wiki/Kupiec" title="Kupiec">kupców</a> i <a href="/wiki/Rzemie%C5%9Blnik" title="Rzemieślnik">rzemieślników</a>. Doprowadziło to do rozrośnięcia się miasta i przybrania jeszcze większej wartości ekonomiczno-strategicznej. </p><p>Podczas <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojny światowej</a> Niemcy utworzyli w mieście 9 obozów <a href="/wiki/Roboty_przymusowe_w_III_Rzeszy" title="Roboty przymusowe w III Rzeszy">pracy przymusowej</a> oraz 4 pododdziały robocze obozu jenieckiego <a href="/wiki/Stalag_III_C" title="Stalag III C">Stalag III C</a>, w których przetrzymywano jeńców francuskich, włoskich i radzieckich<sup id="cite_ref-pwn_31-2" class="reference"><a href="#cite_note-pwn-31">[31]</a></sup>. U schyłku wojny garnizon <a href="/wiki/Wehrmacht" title="Wehrmacht">Wehrmachtu</a> wycofując się do <a href="/wiki/Kostrzyn_nad_Odr%C4%85" title="Kostrzyn nad Odrą">Kostrzyna nad Odrą</a> wysadził oba mosty, a wkraczające od północy i wschodu oddziały 5 Armii Uderzeniowej <a href="/wiki/Armia_Czerwona" title="Armia Czerwona">Armii Czerwonej</a> gen. płk. Nikołaja Bierzarina<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35">[35]</a></sup> począwszy od 30 stycznia 1945 r. spaliły Stare Miasto (Śródmieście Gorzowa uległo zniszczeniu w około 60%)<sup id="cite_ref-gwnm_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-gwnm-36">[36]</a></sup>, dokonując też gwałtów na kilku tysiącach niemieckich kobiet (są to dane szacunkowe opracowane na podstawie wielu publikacji)<sup id="cite_ref-tabularasamagazin_37-0" class="reference"><a href="#cite_note-tabularasamagazin-37">[37]</a></sup><sup id="cite_ref-bundestag_38-0" class="reference"><a href="#cite_note-bundestag-38">[38]</a></sup> spośród około 30 tys. jego mieszkańców, którzy znajdowali się w jego granicach w chwili przejścia frontu<sup id="cite_ref-gwnm_36-1" class="reference"><a href="#cite_note-gwnm-36">[36]</a></sup>. </p><p>W marcu 1945 roku miasto przyjęło nazwę <b>Gorzów nad Wartą</b>, a później dodano przymiotnik <b>Wielkopolski</b>. Pierwszymi polskimi osadnikami spoza miasta byli kolejarze, którzy przybyli tu 3 lutego 1945 roku z radzieckim transportem wojskowym z wielkopolskiego Wągrowca. Pierwszym Komendantem Wojennym miasta był radziecki dowódca płk <a href="/w/index.php?title=Josif_Dragun&action=edit&redlink=1" class="new" title="Josif Dragun (strona nie istnieje)">Josif Dragun</a>, który władzę sprawował do 26 marca 1945, po czym przekazał ją polskiej administracji – pierwszemu prezydentowi miasta <a href="/wiki/Piotr_Wysocki_(polityk)" title="Piotr Wysocki (polityk)">Piotrowi Wysockiemu</a><sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39">[39]</a></sup>. Równocześnie powołana została w Gorzowie delegatura poznańskiego urzędu wojewódzkiego, w celu zapewnienia sprawnej polskiej administracji na zachodnim pograniczu. Ludność niemiecką, która nie opuściła miasta przed nadejściem <a href="/wiki/1_Front_Bia%C5%82oruski" title="1 Front Białoruski">1 Frontu Białoruskiego</a>, <a href="/wiki/Przesiedleniec" title="Przesiedleniec">przesiedlono</a><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40">[40]</a></sup> do <a href="/wiki/Radziecka_strefa_okupacyjna_w_Niemczech" title="Radziecka strefa okupacyjna w Niemczech">radzieckiej strefy okupacyjnej w Niemczech</a>. Do Gorzowa przybywali jednocześnie liczni <a href="/wiki/Polacy" title="Polacy">Polacy</a> wysiedleni z <a href="/wiki/Kresy_Wschodnie" title="Kresy Wschodnie">Kresów Wschodnich</a><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41">[41]</a></sup>. </p><p>W okresie powojennym następował ponowny szybki rozwój miasta. Od 1945 do 1950 roku Gorzów Wielkopolski pełnił rolę głównego ośrodka administracyjnego zachodnich powiatów województwa poznańskiego. Jednocześnie w Gorzowie rozpoczęła działalność <a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_rzymskokatolickiego_w_Polsce_(1944%E2%80%931989)" title="Podział administracyjny Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce (1944–1989)">administracja kościoła katolickiego</a>, obejmująca tereny północno-zachodniej Polski. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA_(do_1996).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA_%28do_1996%29.svg/170px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA_%28do_1996%29.svg.png" decoding="async" width="170" height="192" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA_%28do_1996%29.svg/255px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA_%28do_1996%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA_%28do_1996%29.svg/340px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA_%28do_1996%29.svg.png 2x" data-file-width="710" data-file-height="800" /></a><figcaption>Alternatywna wersja herbu miasta z okresu PRL</figcaption></figure> <p>Od 1950 roku miasto należało do nowo utworzonego <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_zielonog%C3%B3rskie_(1950%E2%80%931975)" title="Województwo zielonogórskie (1950–1975)">województwa zielonogórskiego</a>. Już w połowie lat 60 XX w. liczba ludności w mieście sięgnęła 50 tys. osób, przekraczając stan sprzed wojny. W końcu lat 60 XX wieku Gorzów Wielkopolski przeżył drugi w swych dziejach boom budowlany stając się miastem średniej wielkości, następuje dynamiczny rozwój przemysłu. W latach 70 XX w. powstały pierwsze publiczne placówki szkolnictwa wyższego. W 1975 r. stał się miastem wojewódzkim nowo utworzonego <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_gorzowskie" title="Województwo gorzowskie">województwa gorzowskiego</a>. W 1979 r. urodziła się stutysięczna gorzowianka<sup id="cite_ref-100_000_gorzowianka_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-100_000_gorzowianka-42">[42]</a></sup>. 19 lipca 1975 r. odsłonięto pomnik Polsko-Radzieckiego Braterstwa Broni<sup id="cite_ref-Sport_i_Turystyka_1988_43-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sport_i_Turystyka_1988-43">[43]</a></sup>. W latach 80 XX w. wybudowany został nowoczesny <a href="/wiki/Szpital" title="Szpital">szpital</a> wojewódzki. </p><p>Po pacyfikacji przez ZOMO <a href="/wiki/Strajk" title="Strajk">strajku</a> w Zakładach Mechanicznych „<a href="/wiki/Zak%C5%82ady_Przemys%C5%82u_Ci%C4%85gnikowego_%E2%80%9EUrsus%E2%80%9D" title="Zakłady Przemysłu Ciągnikowego „Ursus”">Ursus</a>” 16 grudnia 1981 w Gorzowie powstała silna organizacja <a href="/wiki/Niezale%C5%BCny_Samorz%C4%85dny_Zwi%C4%85zek_Zawodowy_%E2%80%9ESolidarno%C5%9B%C4%87%E2%80%9D" title="Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”">NSZZ „Solidarność”</a><sup id="cite_ref-zalozenie_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-zalozenie-44">[44]</a></sup>. Pierwszym demokratycznie wybranym przewodniczącym Zarządu Regionu Gorzowskiego Solidarności został Edward Borowski (pełnił tę funkcję aż do śmierci 4 sierpnia 1987). Po wprowadzeniu <a href="/wiki/Stan_wojenny" title="Stan wojenny">stanu wojennego</a> 13 grudnia 1981 zastrajkowały największe gorzowskie zakłady przemysłowe: ZWCh <a href="/wiki/Zak%C5%82ady_W%C5%82%C3%B3kien_Chemicznych_Stilon" title="Zakłady Włókien Chemicznych Stilon">Stilon</a>, <a href="/wiki/Silwana" title="Silwana">Silwana</a>, <a href="/wiki/Zak%C5%82ady_Przemys%C5%82u_Ci%C4%85gnikowego_%E2%80%9EUrsus%E2%80%9D" title="Zakłady Przemysłu Ciągnikowego „Ursus”">ZM Ursus</a>, <a href="/wiki/Zremb_Gorz%C3%B3w" title="Zremb Gorzów">Zremb</a>. 16 grudnia 1981 <a href="/wiki/Zmotoryzowane_Odwody_Milicji_Obywatelskiej" title="Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej">Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej</a> brutalnie rozbiły strajk w Ursusie. Solidarność w Gorzowie zeszła do podziemia. W 1982 rozpoczęto wydawanie biuletynu „Feniks” (do dziś organ ZR Gorzowskiego NSZZ Solidarność). W tym samym roku powstał w Gorzowie <a href="/w/index.php?title=M%C5%82odzie%C5%BCowy_Ruch_Oporu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Młodzieżowy Ruch Oporu (strona nie istnieje)">Młodzieżowy Ruch Oporu</a> (MRO) zrzeszający antykomunistyczną młodzież gorzowskich szkół średnich. 31 sierpnia 1982, w drugą rocznicę podpisania <a href="/wiki/Porozumienia_sierpniowe" title="Porozumienia sierpniowe">porozumień sierpniowych</a>, w centrum miasta miały miejsce wielogodzinne demonstracje solidarnościowe, nazwane później <a href="/wiki/Wydarzenia_gorzowskie" title="Wydarzenia gorzowskie">wydarzeniami gorzowskimi</a>. W 1983 w miejsce MRO powstał <a href="/w/index.php?title=Ruch_M%C5%82odzie%C5%BCy_Niezale%C5%BCnej&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ruch Młodzieży Niezależnej (strona nie istnieje)">Ruch Młodzieży Niezależnej</a> (RMN). Pierwszym przewodniczącym RMN był <a href="/wiki/Marek_Rusakiewicz" title="Marek Rusakiewicz">Marek Rusakiewicz</a>. RMN wydawał własne pismo podziemne „Szaniec” (łącznie w latach 1983–1989 ukazało się prawie 200 numerów) rozprowadzane wśród młodzieży szkół średnich. Wiosną 1989, z inspiracji Solidarności i RMN, odbyła się w Gorzowie Wielkopolskim kilkunastotysięczna manifestacja mieszkańców protestujących przeciwko planom budowy <a href="/wiki/Elektrownia_j%C4%85drowa" title="Elektrownia jądrowa">elektrowni jądrowej</a> w niedalekim <a href="/wiki/Klempicz" title="Klempicz">Klempiczu</a>. </p><p>Od 1999 roku Gorzów Wielkopolski jest siedzibą <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie" title="Województwo lubuskie">wojewody lubuskiego</a>. </p><p>Miasto w 2007 roku obchodziło <a href="/wiki/750-lecie_Gorzowa_Wielkopolskiego" title="750-lecie Gorzowa Wielkopolskiego">jubileusz 750-lecia lokacji</a> oraz od 2013 roku ma <a href="/wiki/Hejna%C5%82" title="Hejnał">hejnał</a> – skomponowany przez Jana Kupczyńskiego, który odtwarzany jest każdego dnia o godzinie 12:00 z budynku Urzędu Miasta, a także okolicznościowo podczas uroczystości miejskich<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45">[45]</a></sup>. </p><p>W 2016 roku w Gorzowie Wielkopolskim odkryto jedyne w Europie niemal kompletne szczątki prehistorycznego nosorożca <a href="/wiki/Stephanorhinus" title="Stephanorhinus">Stephanorhinusa</a><sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46">[46]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Przynależność_państwowa"><span id="Przynale.C5.BCno.C5.9B.C4.87_pa.C5.84stwowa"></span>Przynależność państwowa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Przynależność państwowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przynależność państwowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Gorzów, jako osada i następnie miasto, był kolejno częścią: </p> <ul><li>do 1252: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Banner_of_the_Kingdom_of_Poland.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Banner_of_the_Kingdom_of_Poland.svg/22px-Banner_of_the_Kingdom_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Banner_of_the_Kingdom_of_Poland.svg/33px-Banner_of_the_Kingdom_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Banner_of_the_Kingdom_of_Poland.svg/44px-Banner_of_the_Kingdom_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="384" /></a></span> <a href="/wiki/Polska_w_okresie_rozbicia_dzielnicowego" title="Polska w okresie rozbicia dzielnicowego">Polski</a><sup id="cite_ref-pwn_31-3" class="reference"><a href="#cite_note-pwn-31">[31]</a></sup> <ul><li>do 1252: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Chor%C4%85giew_ziemi_pozna%C5%84skiej.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Chor%C4%85giew_ziemi_pozna%C5%84skiej.svg/22px-Chor%C4%85giew_ziemi_pozna%C5%84skiej.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Chor%C4%85giew_ziemi_pozna%C5%84skiej.svg/33px-Chor%C4%85giew_ziemi_pozna%C5%84skiej.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Chor%C4%85giew_ziemi_pozna%C5%84skiej.svg/44px-Chor%C4%85giew_ziemi_pozna%C5%84skiej.svg.png 2x" data-file-width="388" data-file-height="239" /></a></span> <a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_wielkopolskie" title="Księstwo wielkopolskie">Księstwa wielkopolskiego</a></li></ul></li> <li>1252–1701: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_with_haloes_(1430-1806).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_with_haloes_%281430-1806%29.svg/22px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_with_haloes_%281430-1806%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_with_haloes_%281430-1806%29.svg/33px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_with_haloes_%281430-1806%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_with_haloes_%281430-1806%29.svg/44px-Banner_of_the_Holy_Roman_Emperor_with_haloes_%281430-1806%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%C5%9Awi%C4%99te_Cesarstwo_Rzymskie" title="Święte Cesarstwo Rzymskie">Świętego Cesarstwa Rzymskiego</a> <ul><li>1252–1319: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Brandenburg_(1657-1701).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg/22px-Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg/33px-Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg/44px-Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg.png 2x" data-file-width="780" data-file-height="560" /></a></span> <a href="/wiki/Marchia_Brandenburska" title="Marchia Brandenburska">Marchii Brandenburskiej</a></li> <li>1319–1325: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Grunwald_S%C5%82upsk_i_Szczecin.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Grunwald_S%C5%82upsk_i_Szczecin.svg/22px-Grunwald_S%C5%82upsk_i_Szczecin.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Grunwald_S%C5%82upsk_i_Szczecin.svg/33px-Grunwald_S%C5%82upsk_i_Szczecin.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Grunwald_S%C5%82upsk_i_Szczecin.svg/44px-Grunwald_S%C5%82upsk_i_Szczecin.svg.png 2x" data-file-width="944" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Ksi%C4%99stwo_pomorskie" title="Księstwo pomorskie">Księstwa pomorskiego</a><sup id="cite_ref-er_33-1" class="reference"><a href="#cite_note-er-33">[33]</a></sup></li> <li>1325–1373: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Brandenburg_(1657-1701).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg/22px-Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg/33px-Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg/44px-Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg.png 2x" data-file-width="780" data-file-height="560" /></a></span> <a href="/wiki/Marchia_Brandenburska" title="Marchia Brandenburska">Marchii Brandenburskiej</a></li> <li>1373–1402: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Bohemia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/22px-Flag_of_Bohemia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/33px-Flag_of_Bohemia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Flag_of_Bohemia.svg/44px-Flag_of_Bohemia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Kraje_Korony_Czeskiej" title="Kraje Korony Czeskiej">Krajów Korony Czeskiej</a></li> <li>1402–1454: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_the_State_of_the_Teutonic_Order.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Flag_of_the_State_of_the_Teutonic_Order.svg/22px-Flag_of_the_State_of_the_Teutonic_Order.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Flag_of_the_State_of_the_Teutonic_Order.svg/33px-Flag_of_the_State_of_the_Teutonic_Order.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Flag_of_the_State_of_the_Teutonic_Order.svg/44px-Flag_of_the_State_of_the_Teutonic_Order.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/Zakon_krzy%C5%BCacki" title="Zakon krzyżacki">Zakonu krzyżackiego</a></li> <li>1454–1701: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Brandenburg_(1657-1701).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg/22px-Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg/33px-Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg/44px-Flag_of_Brandenburg_%281657-1701%29.svg.png 2x" data-file-width="780" data-file-height="560" /></a></span> <a href="/wiki/Marchia_Brandenburska" title="Marchia Brandenburska">Marchii Brandenburskiej</a></li></ul></li> <li>1701–1871: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_the_Kingdom_of_Prussia_(1803-1892).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_the_Kingdom_of_Prussia_%281803-1892%29.svg/22px-Flag_of_the_Kingdom_of_Prussia_%281803-1892%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_the_Kingdom_of_Prussia_%281803-1892%29.svg/33px-Flag_of_the_Kingdom_of_Prussia_%281803-1892%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Flag_of_the_Kingdom_of_Prussia_%281803-1892%29.svg/44px-Flag_of_the_Kingdom_of_Prussia_%281803-1892%29.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span> <a href="/wiki/Kr%C3%B3lestwo_Prus" title="Królestwo Prus">Królestwa Prus</a></li> <li>1871–1918: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Germany_(1867%E2%80%931918).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/22px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/33px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg/44px-Flag_of_Germany_%281867%E2%80%931918%29.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Cesarstwo_Niemieckie" title="Cesarstwo Niemieckie">Cesarstwa Niemieckiego</a> <ul><li>1892–1918: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flagge_Preu%C3%9Fen_-_Provinz_Brandenburg.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Flagge_Preu%C3%9Fen_-_Provinz_Brandenburg.svg/22px-Flagge_Preu%C3%9Fen_-_Provinz_Brandenburg.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Flagge_Preu%C3%9Fen_-_Provinz_Brandenburg.svg/33px-Flagge_Preu%C3%9Fen_-_Provinz_Brandenburg.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Flagge_Preu%C3%9Fen_-_Provinz_Brandenburg.svg/44px-Flagge_Preu%C3%9Fen_-_Provinz_Brandenburg.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span> <a href="/wiki/Brandenburgia_(prowincja)" title="Brandenburgia (prowincja)">prowincji Brandeburgii</a></li></ul></li> <li>1918–1933: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_Germany.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/Republika_Weimarska" title="Republika Weimarska">Republiki Weimarskiej</a></li> <li>1933–1945: <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/III_Rzesza" title="III Rzesza"><img alt="III Rzesza" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/22px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/33px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg/44px-Flag_of_Germany_%281935%E2%80%931945%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/III_Rzesza" title="III Rzesza">III Rzeszy</a></li> <li>od 1945: <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Polska" title="Polska"><img alt="Polska" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span></span> <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polski</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Architektura_i_urbanistyka">Architektura i urbanistyka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Architektura i urbanistyka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Architektura i urbanistyka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobne artykuły: <a href="/wiki/Zabytki_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Zabytki w Gorzowie Wielkopolskim">Zabytki w Gorzowie Wielkopolskim</a> i <a href="/wiki/Pomniki_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Pomniki w Gorzowie Wielkopolskim">Pomniki w Gorzowie Wielkopolskim</a>.</i></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Zabudowa</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Widok_z_kozaczej_g%C3%B3ry_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Widok_z_kozaczej_g%C3%B3ry_BN.jpg/220px-Widok_z_kozaczej_g%C3%B3ry_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Widok_z_kozaczej_g%C3%B3ry_BN.jpg/330px-Widok_z_kozaczej_g%C3%B3ry_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Widok_z_kozaczej_g%C3%B3ry_BN.jpg/440px-Widok_z_kozaczej_g%C3%B3ry_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1271" /></a><figcaption>Widok z tzw. „Góry kozackiej” – <a href="/wiki/Wzniesienie" title="Wzniesienie">wzniesienia</a> w <a href="/wiki/Park_Zacisze_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Park Zacisze (Gorzów Wielkopolski)">Parku Zacisze</a>, na Śródmieście i osiedle Staszica</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Bulwar_i_mural_z_kaset%C4%85_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Bulwar_i_mural_z_kaset%C4%85_BN.jpg/220px-Bulwar_i_mural_z_kaset%C4%85_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Bulwar_i_mural_z_kaset%C4%85_BN.jpg/330px-Bulwar_i_mural_z_kaset%C4%85_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Bulwar_i_mural_z_kaset%C4%85_BN.jpg/440px-Bulwar_i_mural_z_kaset%C4%85_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1271" /></a><figcaption>Widok na bulwar nadwarciański z estakadą kolejową. W tle zabudowa Śródmieścia</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Ul.Nadbrze%C5%BCna1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Ul.Nadbrze%C5%BCna1.jpg/220px-Ul.Nadbrze%C5%BCna1.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Ul.Nadbrze%C5%BCna1.jpg/330px-Ul.Nadbrze%C5%BCna1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Ul.Nadbrze%C5%BCna1.jpg/440px-Ul.Nadbrze%C5%BCna1.jpg 2x" data-file-width="4398" data-file-height="2935" /></a><figcaption>Willa Herzoga z 1900 roku przy ul. Nadbrzeżnej</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Katedra_i_Titanic_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Katedra_i_Titanic_BN.jpg/220px-Katedra_i_Titanic_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Katedra_i_Titanic_BN.jpg/330px-Katedra_i_Titanic_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2d/Katedra_i_Titanic_BN.jpg/440px-Katedra_i_Titanic_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1271" /></a><figcaption>Wielkomiejska część miasta, w tle <a href="/wiki/Katedra_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim">Katedra gorzowska</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Gorzow_StaryRynekNoc.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/PL_Gorzow_StaryRynekNoc.JPG/220px-PL_Gorzow_StaryRynekNoc.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/PL_Gorzow_StaryRynekNoc.JPG/330px-PL_Gorzow_StaryRynekNoc.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/PL_Gorzow_StaryRynekNoc.JPG/440px-PL_Gorzow_StaryRynekNoc.JPG 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Stary Rynek nocą</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Deptak_na_Sikorskiego_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Deptak_na_Sikorskiego_BN.jpg/220px-Deptak_na_Sikorskiego_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Deptak_na_Sikorskiego_BN.jpg/330px-Deptak_na_Sikorskiego_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Deptak_na_Sikorskiego_BN.jpg/440px-Deptak_na_Sikorskiego_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1280" /></a><figcaption>Deptak wzdłuż ulicy Sikorskiego</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg/220px-We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg/330px-We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg/440px-We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1275" /></a><figcaption>Wełniany Rynek nocą</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_na_Woskowej_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_na_Woskowej_BN.jpg/220px-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_na_Woskowej_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_na_Woskowej_BN.jpg/330px-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_na_Woskowej_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_na_Woskowej_BN.jpg/440px-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_na_Woskowej_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1280" /></a><figcaption>Kościół Chrystusa Króla</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Kwadrat_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Kwadrat_BN.jpg/220px-Kwadrat_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Kwadrat_BN.jpg/330px-Kwadrat_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Kwadrat_BN.jpg/440px-Kwadrat_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1270" /></a><figcaption>Nowe Miasto – Plac Nieznanego Żołnierza zwany "Kwadratem"</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%C5%81a%C5%BAnia_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/%C5%81a%C5%BAnia_BN.jpg/220px-%C5%81a%C5%BAnia_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/%C5%81a%C5%BAnia_BN.jpg/330px-%C5%81a%C5%BAnia_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/%C5%81a%C5%BAnia_BN.jpg/440px-%C5%81a%C5%BAnia_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1275" /></a><figcaption>Dawna Łaźnia miejska</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Qubus_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Qubus_BN.jpg/220px-Qubus_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Qubus_BN.jpg/330px-Qubus_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Qubus_BN.jpg/440px-Qubus_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1280" /></a><figcaption><a href="/wiki/Qubus_Hotel" title="Qubus Hotel">Qubus Hotel</a> nocą</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg/220px-%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg/330px-%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg/440px-%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_We%C5%82niany_Rynek_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1271" /></a><figcaption>Widok na Śródmieście i ul. Wełniany Rynek. W tle Urząd Miasta.</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Dom_E.Jancarza.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Dom_E.Jancarza.JPG/220px-Dom_E.Jancarza.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Dom_E.Jancarza.JPG/330px-Dom_E.Jancarza.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Dom_E.Jancarza.JPG/440px-Dom_E.Jancarza.JPG 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1400" /></a><figcaption>Modernistyczny dom w zabudowie bliźniaczej przy ul. Chodkiewicza</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski,_Zawarcie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Zawarcie.jpg/220px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Zawarcie.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Zawarcie.jpg/330px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Zawarcie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Zawarcie.jpg/440px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Zawarcie.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1068" /></a><figcaption><a href="/wiki/Zawarcie" title="Zawarcie">Zawarcie</a>, lewobrzeżna część miasta</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Nowoczesny_biurowiec_Hawela%C5%84ska_6_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Nowoczesny_biurowiec_Hawela%C5%84ska_6_BN.jpg/220px-Nowoczesny_biurowiec_Hawela%C5%84ska_6_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Nowoczesny_biurowiec_Hawela%C5%84ska_6_BN.jpg/330px-Nowoczesny_biurowiec_Hawela%C5%84ska_6_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Nowoczesny_biurowiec_Hawela%C5%84ska_6_BN.jpg/440px-Nowoczesny_biurowiec_Hawela%C5%84ska_6_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1280" /></a><figcaption>Nowoczesny biurowiec przy ul. Hawelańskiej 6</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Plac_Grunwaldzki_%C5%81K.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Plac_Grunwaldzki_%C5%81K.jpg/220px-Plac_Grunwaldzki_%C5%81K.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Plac_Grunwaldzki_%C5%81K.jpg/330px-Plac_Grunwaldzki_%C5%81K.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Plac_Grunwaldzki_%C5%81K.jpg/440px-Plac_Grunwaldzki_%C5%81K.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1271" /></a><figcaption>Plac Grunwaldzki</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mury_obronne_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Mury_obronne_BN.jpg/220px-Mury_obronne_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Mury_obronne_BN.jpg/330px-Mury_obronne_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Mury_obronne_BN.jpg/440px-Mury_obronne_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1280" /></a><figcaption>Mury obronne z XV w. </figcaption></figure></div></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Mosty</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski,_Most_Staromiejski_-_fotopolska.eu_(225791).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Staromiejski_-_fotopolska.eu_%28225791%29.jpg/220px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Staromiejski_-_fotopolska.eu_%28225791%29.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Staromiejski_-_fotopolska.eu_%28225791%29.jpg/330px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Staromiejski_-_fotopolska.eu_%28225791%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Staromiejski_-_fotopolska.eu_%28225791%29.jpg/440px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Staromiejski_-_fotopolska.eu_%28225791%29.jpg 2x" data-file-width="1400" data-file-height="933" /></a><figcaption>Most Staromiejski</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski,_Most_Lubuski.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Lubuski.jpg/220px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Lubuski.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Lubuski.jpg/330px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Lubuski.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Lubuski.jpg/440px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Most_Lubuski.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1063" /></a><figcaption>Most Lubuski</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski,_most_kolejowy_(linia_367).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_most_kolejowy_%28linia_367%29.jpg/220px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_most_kolejowy_%28linia_367%29.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_most_kolejowy_%28linia_367%29.jpg/330px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_most_kolejowy_%28linia_367%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_most_kolejowy_%28linia_367%29.jpg/440px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_most_kolejowy_%28linia_367%29.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>Most kolejowy nad Wartą</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Kana%C5%82_ulgi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Kana%C5%82_ulgi.jpg/220px-Kana%C5%82_ulgi.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Kana%C5%82_ulgi.jpg/330px-Kana%C5%82_ulgi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d8/Kana%C5%82_ulgi.jpg/440px-Kana%C5%82_ulgi.jpg 2x" data-file-width="2524" data-file-height="1684" /></a><figcaption>Most kolejowy nad Kanałem Ulgi</figcaption></figure></div></div> <p>Układ historyczny Starego Miasta w ciągu ostatnich 50 lat uległ znacznemu przekształceniu ze względu na niemal całkowite jego zniszczenie w wyniku działań <a href="/wiki/II_wojna_%C5%9Bwiatowa" title="II wojna światowa">II wojny światowej</a> oraz w sposób jego odbudowy w latach 60. XX w., który zignorował średniowieczną strukturę działek i dokonał zmian w układzie ulic. Zachowany został jedynie zewnętrzny, historyczny obrys Starego Miasta z fragmentami <a href="/wiki/Mur_obronny" title="Mur obronny">murów obronnych</a> oraz czytelność większości ulic. Natomiast charakter nowej <a href="/wiki/Zabudowa" title="Zabudowa">zabudowy</a> – w większości mieszkaniowej wprowadzonej w jego obszar, nie nawiązał do historycznych wartości<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47">[47]</a></sup>. Dużą wartość historyczną ma jednak kompleks Nowego Miasta – w większości kamienic z przełomu XIX i XX w., którego układ wpisany został do <a href="/wiki/Rejestr_zabytk%C3%B3w_(Polska)" title="Rejestr zabytków (Polska)">rejestru zabytków</a>. </p><p>Obszar miasta rozdziela dolina rzeki Warty. W Gorzowie Wielkopolskim ponad Wartą wzniesiono 3 mosty drogowe: <a href="/wiki/Most_Staromiejski_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Most Staromiejski w Gorzowie Wielkopolskim">most Staromiejski</a>, <a href="/wiki/Most_Lubuski" title="Most Lubuski">most Lubuski</a> i <a href="/wiki/Most_w_Wieprzycach" title="Most w Wieprzycach">most w Wieprzycach</a> oraz most kolejowy, natomiast nad <a href="/wiki/Kana%C5%82_Ulgi_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Kanał Ulgi (Gorzów Wielkopolski)">Kanałem Ulgi</a> – 2 mosty drogowe oraz most kolejowy. </p><p>W mieście znajduje się również 10 mostów nad rzeką <a href="/wiki/K%C5%82odawka" title="Kłodawka">Kłodawką</a><sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48">[48]</a></sup> oraz <a href="/wiki/K%C5%82adka" title="Kładka">kładki dla pieszych</a><sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49">[49]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografia">Demografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Demografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Demografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Ludno%C5%9B%C4%87_Gorzowa_Wielkopolskiego" title="Ludność Gorzowa Wielkopolskiego">Ludność Gorzowa Wielkopolskiego</a>.</i></div> <p>Struktura demograficzna mieszkańców miasta według danych z 31 grudnia 2023 roku<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50">[50]</a></sup>: </p> <table class="wikitable" style="text-align:left"> <tbody><tr> <th>Opis </th> <th>Ogółem </th> <th>Mężczyźni </th> <th>Kobiety </th></tr> <tr> <td align="right">Ogółem </td> <td align="center"><sup>115 247</sup> (100%) </td> <td align="center"><sup>54 163</sup> <b>(47%)</b> </td> <td align="center"><sup>61 084</sup> <b>(53%)</b> </td></tr> <tr> <td align="right">Wiek przedprodukcyjny (0–17 lat) </td> <td align="center" colspan="3"><sup>14 945</sup> <b>(13%)</b> </td></tr> <tr> <td align="right">Wiek produkcyjny (mężczyźni 18–64 lata, kobiety 18–59 lat) </td> <td align="center" colspan="3"><sup>69 686</sup> <b>(60,5%)</b> </td></tr> <tr> <td align="right">Wiek poprodukcyjny (mężczyźni 65 lat i więcej, kobiety 60 lat i więcej) </td> <td align="center" colspan="3"><sup>30 616</sup> <b>(26,5%)</b> </td></tr></tbody></table> <p>Wykres liczby ludności miasta Gorzów Wielkopolski na przestrzeni ostatnich 4 stuleci: </p> <div class="timeline-wrapper"><map name="timeline_ib5kmf1k3dx0sfs8yag21aeqb82m16m"></map><img usemap="#timeline_ib5kmf1k3dx0sfs8yag21aeqb82m16m" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/pl/timeline/ib5kmf1k3dx0sfs8yag21aeqb82m16m.png" /></div> <p>Największą populację Gorzów Wielkopolski odnotował w 1999 roku – według danych <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Statystyczny" title="Główny Urząd Statystyczny">GUS</a> 126 406 mieszkańców<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51">[51]</a></sup>. Według danych z 30 czerwca 2014 roku liczba mieszkańców kształtowała się na poziomie 124 274 mieszkańców<sup id="cite_ref-GUS-30-VI-2014_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-GUS-30-VI-2014-52">[52]</a></sup><sup id="cite_ref-BDL_53-0" class="reference"><a href="#cite_note-BDL-53">[53]</a></sup>, pięć lat później odnotowano 123 691 mieszkańców<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54">[54]</a></sup>. </p><p>Według danych <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Statystyczny" title="Główny Urząd Statystyczny">GUS</a> z 31 grudnia 2023 roku miasto liczyło 115 247 mieszkańców<sup id="cite_ref-populacja2022_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-populacja2022-55">[55]</a></sup>, co lokuje je na 29. pozycji w kraju pod względem liczby ludności oraz na 36. pod względem powierzchni – 85,72 km²<sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56">[56]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gospodarka">Gospodarka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Gospodarka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gospodarka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W 2012 roku wydatki budżetu samorządu Gorzowa Wielkopolskiego wynosiły 420,9 mln zł, a dochody budżetu – 438,4 mln zł. Zadłużenie (<a href="/wiki/D%C5%82ug_publiczny" title="Dług publiczny">dług publiczny</a>) samorządu na koniec 2012 roku wynosiło 186,6 mln zł, co stanowiło 42,6% wysokości wykonywanych dochodów<sup id="cite_ref-RIO_JST_2012_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-RIO_JST_2012-57">[57]</a></sup>. </p><p>Miasto Gorzów Wielkopolski dostała nagrodę jako <a href="/wiki/Gmina_Fair_Play" title="Gmina Fair Play">Gmina Fair Play</a> – w kategorii dużych miast w Polsce, w konkursie organizowanym przez Instytut Badań Nad Gospodarką Rynkową 2009 roku<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58">[58]</a></sup> </p><p>W sierpniu 2014 roku <a href="/wiki/Stopa_bezrobocia" title="Stopa bezrobocia">stopa bezrobocia</a> w mieście wynosiło 6,3%, a w powiecie gorzowskim 9,6%<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59">[59]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Przemysł"><span id="Przemys.C5.82"></span>Przemysł</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Przemysł" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przemysł"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:ECG_widok_2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/ECG_widok_2.jpg/220px-ECG_widok_2.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/ECG_widok_2.jpg/330px-ECG_widok_2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/ECG_widok_2.jpg/440px-ECG_widok_2.jpg 2x" data-file-width="3271" data-file-height="2180" /></a><figcaption>Widok na <a href="/wiki/Elektrociep%C5%82ownia_Gorz%C3%B3w" title="Elektrociepłownia Gorzów">Elektrociepłownię Gorzów</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski,_ZWCH_Stilon.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_ZWCH_Stilon.jpg/220px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_ZWCH_Stilon.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_ZWCH_Stilon.jpg/330px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_ZWCH_Stilon.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_ZWCH_Stilon.jpg/440px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_ZWCH_Stilon.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Dawny <a href="/wiki/Biurowiec" title="Biurowiec">biurowiec</a> <a href="/wiki/Zak%C5%82ady_W%C5%82%C3%B3kien_Chemicznych_Stilon" title="Zakłady Włókien Chemicznych Stilon">ZWCh Stilonu</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Stilon_Agfa.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Stilon_Agfa.jpg/220px-Stilon_Agfa.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Stilon_Agfa.jpg/330px-Stilon_Agfa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Stilon_Agfa.jpg/440px-Stilon_Agfa.jpg 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a><figcaption>Taśma magnetofonowa tzw. <i>Stilonka</i>, produkowana w drugiej połowie XX w. przez ZWCh Stilon</figcaption></figure> <p>Miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłowym, którego początki sięgają czasów przedwojennych. Obecny jest przemysł chemiczny, energetyczny, elektroniczny, lekki, mechaniczny, farmaceutyczny, motoryzacyjny, metalowy, materiałów budowlanych i spożywczy<sup id="cite_ref-:0_32-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-32">[32]</a></sup>. </p><p>W latach 50. XX wieku zostały w Gorzowie Wielkopolskim uruchomione: <a href="/wiki/Elektrociep%C5%82ownia_Gorz%C3%B3w" title="Elektrociepłownia Gorzów">Elektrociepłownia Gorzów</a> (współcześnie zakład należący do <a href="/wiki/PGE_Polska_Grupa_Energetyczna" title="PGE Polska Grupa Energetyczna">PGE</a> Energia Ciepła S.A.), <a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82dzielnia_mleczarska" title="Spółdzielnia mleczarska">spółdzielnia mleczarska</a> (współcześnie zakład należący do <a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82dzielnia_Mleczarska_%E2%80%9EMlekpol%E2%80%9D_w_Grajewie" title="Spółdzielnia Mleczarska „Mlekpol” w Grajewie">SM „Mlekpol”</a>), <a href="/wiki/Zak%C5%82ady_W%C5%82%C3%B3kien_Chemicznych_Stilon" title="Zakłady Włókien Chemicznych Stilon">Zakłady Włókien Chemicznych Stilon</a><sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60">[60]</a></sup>, Gorzowskie Zakłady Przemysłu Jedwabniczego <a href="/wiki/Silwana" title="Silwana">Silwana</a>, <a href="/wiki/Gomad" title="Gomad">Gomad</a>, Zakład Napraw Taboru Kolejowego (<a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wagony" title="Gorzów Wagony">Gorzów Wagony</a>), Zakłady Mechaniczne <a href="/wiki/Zak%C5%82ady_Przemys%C5%82u_Ci%C4%85gnikowego_%E2%80%9EUrsus%E2%80%9D" title="Zakłady Przemysłu Ciągnikowego „Ursus”">„Ursus”</a> oraz weterynaryjne Zakłady Farmaceutyczne Biowet (współcześnie należące do francuskiej grupy Vétoquinol)<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61">[61]</a></sup>, a w latach 70. utworzono fabrykę prefabrykatów Prefadom. W październiku 1958 roku wyprodukowano pierwsze partie <a href="/wiki/Ta%C5%9Bma_magnetyczna" title="Taśma magnetyczna">taśmy magnetofonowej</a>. Od 1959 roku do końca lat 80. XX wieku miasto za sprawą <a href="/wiki/Kaseta_magnetofonowa" title="Kaseta magnetofonowa">kasety magnetofonowej</a> stało się znane miłośnikom muzyki<sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62">[62]</a></sup>. Wraz z wprowadzeniem na początku lat 90 XX w. reform gospodarczych <a href="/wiki/Plan_Balcerowicza" title="Plan Balcerowicza">Planu Balcerowicza</a> gospodarka gorzowska weszła w okres dużych przeobrażeń, gdyż konieczność konkurowania z firmami zagranicznymi spowodowała trudności największych gorzowskich zakładów produkcyjnych, skutkując ich upadkiem lub <a href="/wiki/Prywatyzacja" title="Prywatyzacja">prywatyzacją</a><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63">[63]</a></sup>: zamknięto Zakłady Mechaniczne Ursus, Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Rolno-Przemysłowe (rzeźnię miejską), Silwanę oraz wytwórnię makaranów; z kolei znaczne zmniejszenie zamówień zachwiało finansami Stilonu, wskutek czego jego załoga, licząca w latach 70. ok. 20 tys. osób, zmniejszyła się do kilku tysięcy, a ostatecznie zakład przejęty został przez francuskie przedsiębiorstwa Nylstar i Rhodia, niemniej ani liczba zatrudnionych w nim osób ani jego produkcja, nie zbliżyły się nigdy do historycznych rekordów<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64">[64]</a></sup>. </p><p>Zarazem Gorzów zaczął jednak przyciągać nowe inwestycje, zarówno polskie, jak i zagraniczne, szczególnie od 1997 roku, kiedy w mieście utworzona została podstrefa <a href="/wiki/Kostrzy%C5%84sko-S%C5%82ubicka_Specjalna_Strefa_Ekonomiczna" title="Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna">Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna</a>. W 1993 r. <a href="/wiki/Zak%C5%82ad_produkcyjny" title="Zakład produkcyjny">zakład produkcyjny</a> uruchomiła Volkswagen Elektrosystemy Sp. z o.o., która w 2006 została wykupiona przez japoński koncern <a href="/wiki/Grupa_Sumitomo" title="Grupa Sumitomo">Sumitomo</a> Electric Bordnetze. Jest to obecnie drugi pod względem wielkości pracodawca w mieście, zatrudniający ok. dwóch tysięcy pracowników<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65">[65]</a></sup>. Do innych powstałych po 1990 r. <a href="/wiki/Przedsi%C4%99biorstwo" title="Przedsiębiorstwo">przedsiębiorstw</a> produkcyjnych w Gorzowie należą: tajwański TPV Displays, amerykański <a href="/wiki/S._C._Johnson_%26_Son" title="S. C. Johnson & Son">S. C. Johnson</a>, francuska <a href="/w/index.php?title=Faurecia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Faurecia (strona nie istnieje)">Faurecia</a>, Yetico, Autogaleria, Simatra, Gamaplast, Goma, Kaskat i Inter-Sicherheits-Service. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Handel_i_usługi"><span id="Handel_i_us.C5.82ugi"></span>Handel i usługi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Handel i usługi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Handel i usługi"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Galerie i centra handlowe</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Askana_Gorz%C3%B3w_Wlkp..jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Askana_Gorz%C3%B3w_Wlkp..jpg/220px-Askana_Gorz%C3%B3w_Wlkp..jpg" decoding="async" width="220" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Askana_Gorz%C3%B3w_Wlkp..jpg/330px-Askana_Gorz%C3%B3w_Wlkp..jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Askana_Gorz%C3%B3w_Wlkp..jpg/440px-Askana_Gorz%C3%B3w_Wlkp..jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="421" /></a><figcaption><a href="/wiki/Galeria_Askana" title="Galeria Askana">Galeria Askana</a> otwarta w 2007 roku</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:NoVa_Park.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/NoVa_Park.jpg/220px-NoVa_Park.jpg" decoding="async" width="220" height="330" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/NoVa_Park.jpg/330px-NoVa_Park.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/NoVa_Park.jpg/440px-NoVa_Park.jpg 2x" data-file-width="683" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Centrum Handlowe <a href="/wiki/NoVa_Park" title="NoVa Park">NoVa Park</a> otwarte w 2012 roku</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Gorzow_Park111.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/PL_Gorzow_Park111.JPG/220px-PL_Gorzow_Park111.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/PL_Gorzow_Park111.JPG/330px-PL_Gorzow_Park111.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/PL_Gorzow_Park111.JPG/440px-PL_Gorzow_Park111.JPG 2x" data-file-width="2288" data-file-height="1712" /></a><figcaption>Centrum Handlowe „Park 111”</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Galeria_Manhttan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Galeria_Manhttan.jpg/220px-Galeria_Manhttan.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Galeria_Manhttan.jpg/330px-Galeria_Manhttan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Galeria_Manhttan.jpg/440px-Galeria_Manhttan.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1398" /></a><figcaption>Centrum Handlowe „Manhattan” (obecnie „Feeria”) na miesiąc przed planowanym otwarciem</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:CH_Panorama_Gorzow.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/CH_Panorama_Gorzow.jpg/220px-CH_Panorama_Gorzow.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/CH_Panorama_Gorzow.jpg/330px-CH_Panorama_Gorzow.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/CH_Panorama_Gorzow.jpg/440px-CH_Panorama_Gorzow.jpg 2x" data-file-width="2860" data-file-height="1892" /></a><figcaption>Centrum Handlowe „Panorama” </figcaption></figure></div></div> <p>W mieście działa wiele stacji benzynowych, serwisów, warsztatów, hurtowni, sklepów, punktów usługowych, istnieją oddziały większości działających w Polsce banków i towarzystw ubezpieczeniowych, dealerzy popularniejszych marek samochodowych. Istnieje wiele centrów handlowych oraz marketów wielkopowierzchniowych. W latach 90. XX w. upadających <a href="/wiki/Sp%C3%B3%C5%82dzielnia" title="Spółdzielnia">spółdzielni</a> szybko powstała sieć <a href="/wiki/Sklep" title="Sklep">sklepów</a>, rozwijały się również targowiska. Miasto w latach 90 XX w. otworzyło się na handel wielkopowierzchniowy, a pierwszym sklepem tego typu był Hit, który kilka lat później został wykupiony przez Tesco, które posiadało w Gorzowie dwa hipermarkety. Rozwijają się również galerie handlowe<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66">[66]</a></sup>. Pierwszym dużym przedsięwzięciem tego typu było Centrum Handlowe Panorama w dzielnicy Górczyn otwarte na początku tego wieku. Kolejno powstawały m.in. <a href="/w/index.php?title=Park_111&action=edit&redlink=1" class="new" title="Park 111 (strona nie istnieje)">Park 111</a>, <a href="/w/index.php?title=Galeria_M%C5%82y%C5%84ska&action=edit&redlink=1" class="new" title="Galeria Młyńska (strona nie istnieje)">Galeria Młyńska</a>, Kupiec Gorzowski, <a href="/wiki/Galeria_Askana" title="Galeria Askana">Galeria Askana</a>, Galeria Manhattan (od X 2015<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67">[67]</a></sup>, obecnie CH <i>Feeria</i>), a w międzyczasie odnowiony został Dom Towarowy Rolnik. W 2008 r. irlandzka firma Caelum Development rozpoczęła budowę największego obiektu handlowego w województwie – <a href="/wiki/NoVa_Park" title="NoVa Park">NoVa Park</a>, który został otwarty 18 kwietnia 2012r<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68">[68]</a></sup>. Planowana jest także nowa Galeria <a href="/w/index.php?title=Zielona_Przysta%C5%84_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zielona Przystań (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Zielona Przystań</a><sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69">[69]</a></sup>, której budowa zakończy się w 2014 r.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70">[70]</a></sup> W 2020 przystąpiono do budowy Parku Handlowego Walczaka oraz N-parku przy ul. Pomorskiej, a w 2021 rozpocznie się budowa Shopp City przy ul. Walczaka<sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71">[71]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Transport">Transport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Transport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Publiczny_transport_zbiorowy">Publiczny transport zbiorowy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Publiczny transport zbiorowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Publiczny transport zbiorowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobne artykuły: <a href="/wiki/Tramwaje_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Tramwaje w Gorzowie Wielkopolskim">Tramwaje w Gorzowie Wielkopolskim</a> i <a href="/wiki/Autobusy_miejskie_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Autobusy miejskie w Gorzowie Wielkopolskim">Autobusy miejskie w Gorzowie Wielkopolskim</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pesa_Twist_Gorz%C3%B3w.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Pesa_Twist_Gorz%C3%B3w.jpg/220px-Pesa_Twist_Gorz%C3%B3w.jpg" decoding="async" width="220" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Pesa_Twist_Gorz%C3%B3w.jpg/330px-Pesa_Twist_Gorz%C3%B3w.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Pesa_Twist_Gorz%C3%B3w.jpg/440px-Pesa_Twist_Gorz%C3%B3w.jpg 2x" data-file-width="3366" data-file-height="2536" /></a><figcaption>Tramwaj <a href="/wiki/Pesa_Twist" title="Pesa Twist">Pesa Twist</a> 2015N na linii tramwajowej nr 1</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:MZK_Gorz%C3%B3w_Wlkp._2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/MZK_Gorz%C3%B3w_Wlkp._2.jpg/220px-MZK_Gorz%C3%B3w_Wlkp._2.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/MZK_Gorz%C3%B3w_Wlkp._2.jpg/330px-MZK_Gorz%C3%B3w_Wlkp._2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/MZK_Gorz%C3%B3w_Wlkp._2.jpg/440px-MZK_Gorz%C3%B3w_Wlkp._2.jpg 2x" data-file-width="4805" data-file-height="3208" /></a><figcaption>Autobus <a href="/wiki/Solaris_Urbino_12" title="Solaris Urbino 12">Solaris Urbino 12</a></figcaption></figure> <p>Komunikacja miejska obsługiwana jest przez <a href="/wiki/Autobus" title="Autobus">autobusy</a> kursujące na 41 liniach dziennych i 3 nocnych, oraz <a href="/wiki/Tramwaj" title="Tramwaj">tramwaje</a> jeżdżące na 4 <a href="/wiki/Linia_tramwajowa" title="Linia tramwajowa">liniach</a>. Przewozy na zlecenie Wydziału Transportu Publicznego Urzędu Miasta Gorzowa Wielkopolskiego wykonuje <a href="/wiki/Miejski_Zak%C5%82ad_Komunikacji_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Miejski Zakład Komunikacji w Gorzowie Wielkopolskim">Miejski Zakład Komunikacji</a>. </p><p>Wszystkie autobusy MZK są pojazdami niskopodłogowymi, są to głównie <a href="/wiki/Solaris_Urbino_12" title="Solaris Urbino 12">Solaris Urbino 12</a> i <a href="/wiki/MAN_NL_2x2" title="MAN NL 2x2">MAN NL 2x2</a>. W 2011 roku zakupiono 11 nowych autobusów <a href="/wiki/MAN_Lion%E2%80%99s_City" title="MAN Lion’s City">MAN Lion’s City</a> NL283<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72">[72]</a></sup>, a w 2014 roku zakupiono sześć używanych 15-metrowych autobusów MAN Lion’s City LL NL313-15<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73">[73]</a></sup><sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74">[74]</a></sup><sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75">[75]</a></sup>. Do 2014 roku planowana była również wymiana przestarzałych tramwajów, których wiek dochodził do 50 lat na nowy tabor, co też nastąpiło. </p><p>Komunikacja miejska operuje zarówno na terenie miasta, jak i okolicznych gmin, a w lecie dowozi również ludzi na wybrane kąpieliska. Od 2011 roku wszystkie autobusy i tramwaje wyposażone są w automaty do sprzedaży biletów<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76">[76]</a></sup>. Dokupionych zostało również kilkanaście autobusów niskopodłogowych, Zakład zainstalował również nowe wiaty przystankowe<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77">[77]</a></sup>. W lutym 2013 roku komunikację miejską obsługiwało 36 dziennych linii autobusowych, 4 linie tramwajowe i 5 linii autobusowych nocnych<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78">[78]</a></sup>. </p><p>W 2022 roku z komunikacji miejskiej w przeciętny dzień powszedni korzystało 63 980 pasażerów, w sobotę 32 849 pasażerów, a w niedzielę średnio 21 923 osób. W skali całego miesiąca z MZK korzystało 1 584 591 pasażerów, podczas gdy w 2014 było to 1 903 909 osób, co oznacza spadek o 16,8% w ciągu ośmiu lat. 29,8% pasażerów podróżuje na podstawie biletów jednorazowych, 29% ma bilet okresowy, 1,1% kupuje karnety, a 0,1% bilety dobowe. 32% posiadało uprawnienia do przejazdów bezpłatnych (w grupie tej w czasie badań znaleźli się <a href="/wiki/Ukrai%C5%84ski_kryzys_uchod%C5%BAczy" title="Ukraiński kryzys uchodźczy">uchodźcy wojenni z Ukrainy</a>), a 8,1% pasażerów podróżowało bez biletu, pozbawiając miasto wpływów w wysokości 800–900 tys. zł. W 2021 wartość sprzedaży biletów sięgnęła kwoty 10,723 mln zł. Najbardziej popularnymi liniami wiosną 2022 były 1 (tramwajowa; 17,7% wszystkich pasażerów), 124 (12,1% pasażerów), 104 (10,3% pasażerów), 126 (9,9% pasażerów), 101 (9,0% pasażerów) i 125 (6,9% pasażerów), a najmniej popularną wykonująca 1 kurs dziennie linia 127, z której przez miesiąc korzysta 743 pasażerów wobec 192 139 na linii 124<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79">[79]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport_drogowy">Transport drogowy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Transport drogowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport drogowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Zachodnia_Obwodnica_Gorzowa,_Most_Wieprzycki.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Zachodnia_Obwodnica_Gorzowa%2C_Most_Wieprzycki.jpg/220px-Zachodnia_Obwodnica_Gorzowa%2C_Most_Wieprzycki.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Zachodnia_Obwodnica_Gorzowa%2C_Most_Wieprzycki.jpg/330px-Zachodnia_Obwodnica_Gorzowa%2C_Most_Wieprzycki.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Zachodnia_Obwodnica_Gorzowa%2C_Most_Wieprzycki.jpg/440px-Zachodnia_Obwodnica_Gorzowa%2C_Most_Wieprzycki.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1069" /></a><figcaption>Zachodnia obwodnica miasta, zlokalizowana w ciągu <a href="/wiki/Droga_ekspresowa_S3_(Polska)" title="Droga ekspresowa S3 (Polska)">drogi ekspresowej S3</a></figcaption></figure> <p>Gorzów Wielkopolski leży na ciągu komunikacyjnym drugiego <a href="/wiki/Paneuropejski_korytarz_transportowy" title="Paneuropejski korytarz transportowy">paneuropejskiego korytarza transportowego</a> przebiegającego z zachodu kraju na wschód. Poza tym przez miasto przebiegają 2 <a href="/wiki/Drogi_krajowe_w_Polsce" title="Drogi krajowe w Polsce">drogi krajowe</a> i 5 <a href="/wiki/Drogi_wojew%C3%B3dzkie_w_Polsce" title="Drogi wojewódzkie w Polsce">dróg wojewódzkich</a>. </p><p>Wykaz <a href="/wiki/Droga_(transport)" title="Droga (transport)">dróg</a>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Droga_ekspresowa_S3_(Polska)" title="Droga ekspresowa S3 (Polska)"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: #ED2224; font-weight: bold; border-radius:0.2em">S3</span></a><a href="/wiki/E65_(trasa_europejska)" title="E65 (trasa europejska)"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: #009933; white-space: nowrap; font-weight: bold; border-radius:0.2em">E65 </span></a> w kierunku <a href="/wiki/Szczecin" title="Szczecin">Szczecina</a> i <a href="/wiki/Zielona_G%C3%B3ra" title="Zielona Góra">Zielonej Góry</a>, której fragment stanowi <a href="/wiki/Zachodnia_obwodnica_Gorzowa_Wielkopolskiego" title="Zachodnia obwodnica Gorzowa Wielkopolskiego">zachodnia obwodnica Gorzowa Wielkopolskiego</a></li> <li><a href="/wiki/Droga_krajowa_nr_22_(Polska)" title="Droga krajowa nr 22 (Polska)"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: #ED2224; font-weight: bold; border-radius:0.2em">22</span></a> w kierunku <a href="/wiki/Przej%C5%9Bcie_graniczne_Kostrzyn-Kietz_(drogowe)" title="Przejście graniczne Kostrzyn-Kietz (drogowe)">przejścia granicznego Kostrzyn-Kietz</a> i <a href="/wiki/Wa%C5%82cz" title="Wałcz">Wałcza</a></li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_119" title="Droga wojewódzka nr 119"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">119</span></a> w kierunku <a href="/wiki/Szczecin" title="Szczecin">Szczecina</a></li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_151" title="Droga wojewódzka nr 151"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">151</span></a> w kierunku <a href="/wiki/%C5%9Awidwin" title="Świdwin">Świdwina</a></li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_132" title="Droga wojewódzka nr 132"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">132</span></a> w kierunku <a href="/wiki/Kostrzyn_nad_Odr%C4%85" title="Kostrzyn nad Odrą">Kostrzyna nad Odrą</a></li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_158" title="Droga wojewódzka nr 158"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">158</span></a> w kierunku <a href="/wiki/Drezdenko" title="Drezdenko">Drezdenka</a></li> <li><a href="/wiki/Droga_wojew%C3%B3dzka_nr_130" title="Droga wojewódzka nr 130"><span style="padding: 1px .5em; color: black; background-color: #fafd4a; font-weight: bold; border: 1px solid black; border-radius:0.2em">130</span></a> w kierunku <a href="/wiki/Barn%C3%B3wko_(wie%C5%9B)" title="Barnówko (wieś)">Barnówka</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport_kolejowy">Transport kolejowy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Transport kolejowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport kolejowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:WK14_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_plac_przed_dworcem.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/WK14_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_plac_przed_dworcem.JPG/220px-WK14_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_plac_przed_dworcem.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/WK14_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_plac_przed_dworcem.JPG/330px-WK14_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_plac_przed_dworcem.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/WK14_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_plac_przed_dworcem.JPG/440px-WK14_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_plac_przed_dworcem.JPG 2x" data-file-width="4608" data-file-height="3072" /></a><figcaption><a href="/wiki/Dworzec_kolejowy" title="Dworzec kolejowy">Dworzec kolejowy</a> przy ul. Dworcowej</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Stiopa_-_PESA_Link_foto1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Stiopa_-_PESA_Link_foto1.jpg/220px-Stiopa_-_PESA_Link_foto1.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Stiopa_-_PESA_Link_foto1.jpg/330px-Stiopa_-_PESA_Link_foto1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Stiopa_-_PESA_Link_foto1.jpg/440px-Stiopa_-_PESA_Link_foto1.jpg 2x" data-file-width="2400" data-file-height="1599" /></a><figcaption>Dwuczłonowy pociąg <a href="/wiki/Pesa_Link" title="Pesa Link">Pesa Link</a> z Berlina na linii kolejowej nr 203</figcaption></figure> <p>Miasto uzyskało pierwsze połączenie kolejowe 12 października 1857 roku, dzięki uruchomieniu 102,4 km jednotorowej linii na trasie: <a href="/wiki/Krzy%C5%BC_Wielkopolski" title="Krzyż Wielkopolski">Krzyż Wielkopolski</a> – Gorzów Wielkopolski – <a href="/wiki/Kostrzyn_nad_Odr%C4%85" title="Kostrzyn nad Odrą">Kostrzyn nad Odrą</a><sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80">[80]</a></sup>. Kolejnym połączeniem wybudowanym w latach 1885–1896 była 67,6 km jednotorowa linia na trasie: <a href="/wiki/D%C4%85br%C3%B3wka_Wielkopolska" title="Dąbrówka Wielkopolska">Dąbrówka Wielkopolska</a> – Gorzów Wielkopolski. </p><p>Obecnie przez miasto przebiegają 2 czynne <a href="/wiki/Linia_kolejowa" title="Linia kolejowa">linie kolejowe</a>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_203" title="Linia kolejowa nr 203"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: black; font-weight: bold;">203</span></a> w kierunku <a href="/wiki/Kostrzyn_nad_Odr%C4%85" title="Kostrzyn nad Odrą">Kostrzyna nad Odrą</a> i <a href="/wiki/Krzy%C5%BC_Wielkopolski" title="Krzyż Wielkopolski">Krzyża Wielkopolskiego</a>, która dzięki <a href="/wiki/Krzy%C5%BC_(stacja_kolejowa)" title="Krzyż (stacja kolejowa)">stacji węzłowej</a> łączy miasto ze <a href="/wiki/Szczecin" title="Szczecin">Szczecinem</a> i <a href="/wiki/Pozna%C5%84" title="Poznań">Poznaniem</a>, a <a href="/wiki/Kostrzyn_(stacja_kolejowa)" title="Kostrzyn (stacja kolejowa)">stacji Kostrzyn</a> – z <a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlinem</a></li> <li><a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_367" title="Linia kolejowa nr 367"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: black; font-weight: bold;">367</span></a> w kierunku <a href="/wiki/Zb%C4%85szynek" title="Zbąszynek">Zbąszynka</a>, która dzięki tamtejszej <a href="/wiki/Zb%C4%85szynek_(stacja_kolejowa)" title="Zbąszynek (stacja kolejowa)">stacji kolejowej</a> łączy Gorzów Wielkopolski z <a href="/wiki/Zielona_G%C3%B3ra" title="Zielona Góra">Zieloną Górą</a></li></ul> <p>Na terenie miasta poprowadzona jest również <a href="/wiki/Linia_kolejowa_nr_415" title="Linia kolejowa nr 415"><span style="padding: 1px .5em; color: white; background-color: black; font-weight: bold;">415</span></a> w kierunku <a href="/wiki/My%C5%9Blib%C3%B3rz" title="Myślibórz">Myśliborza</a>. Aktualnie w dokumentach <a href="/wiki/PKP_Polskie_Linie_Kolejowe" title="PKP Polskie Linie Kolejowe">PKP PLK</a> jest skreślona z ewidencji. W 2020 roku pojawił się pomysł reaktywacji tej linii w ramach programu <a href="/wiki/Program_Uzupe%C5%82niania_Lokalnej_i_Regionalnej_Infrastruktury_Kolejowej_Kolej_%2B" title="Program Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej +">Kolej+</a><sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81">[81]</a></sup>, jednak żaden z samorządów nie zdecydował się współfinansować tej inwestycji. Planowane jest za to uruchomienie niewielkiego odcinka tej linii do strefy przemysłowej w mieście i stworzenie tam przystanku „Gorzów Strefa Ekonomiczna”<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82">[82]</a></sup>. </p><p>Gorzów Wielkopolski jest największym miastem w Polsce bez dostępu do <a href="/wiki/Elektryfikacja_kolei" title="Elektryfikacja kolei">zelektryfikowanej</a> linii kolejowej<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83">[83]</a></sup>. Na terenie miasta znajdują się poniższe <a href="/wiki/Stacja_kolejowa" title="Stacja kolejowa">stacje</a> i <a href="/wiki/Przystanek_osobowy" title="Przystanek osobowy">przystanki osobowe</a>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_(stacja_kolejowa)" title="Gorzów Wielkopolski (stacja kolejowa)">Gorzów Wielkopolski</a></li> <li><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_Karnin" title="Gorzów Wielkopolski Karnin">Gorzów Wielkopolski Karnin</a></li> <li><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_Wieprzyce" title="Gorzów Wielkopolski Wieprzyce">Gorzów Wielkopolski Wieprzyce</a></li> <li><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_Zamo%C5%9Bcie" title="Gorzów Wielkopolski Zamoście">Gorzów Wielkopolski Zamoście</a></li> <li><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_Zieleniec" title="Gorzów Wielkopolski Zieleniec">Gorzów Wielkopolski Zieleniec</a></li> <li><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_Wschodni" title="Gorzów Wielkopolski Wschodni">Gorzów Wielkopolski Wschodni</a></li> <li><i><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_Chr%C3%B3%C5%9Bcik" title="Gorzów Wielkopolski Chróścik">Gorzów Wielkopolski Chróścik</a></i> (na nieczynnej linii kolejowej w kierunku <a href="/wiki/My%C5%9Blib%C3%B3rz" title="Myślibórz">Myśliborza</a>)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport_wodny_śródlądowy"><span id="Transport_wodny_.C5.9Br.C3.B3dl.C4.85dowy"></span>Transport wodny śródlądowy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Transport wodny śródlądowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport wodny śródlądowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W Gorzowie Wielkopolskim znajduje się <a href="/wiki/Port_rzeczny" title="Port rzeczny">port rzeczny</a> – <a href="/wiki/Port_Gorz%C3%B3w" title="Port Gorzów">Port Gorzów</a>, znajdujący się na trasie <a href="/wiki/E70_(mi%C4%99dzynarodowa_droga_wodna)" title="E70 (międzynarodowa droga wodna)">międzynarodowej drogi wodnej E70</a>. W mieście ponadto działa <a href="/wiki/Stocznia" title="Stocznia">stocznia</a> rzeczna oraz Stowarzyszenie Wodniaków Gorzowskich „Kuna”, które opiekuje się zabytkowym <a href="/wiki/MV_Kuna_(1884)" title="MV Kuna (1884)">lodołamaczem „Kuna”</a> (o tej samej nazwie) i remontuje <a href="/wiki/Kormoran_(1898)" title="Kormoran (1898)">holownik „Kormoran”</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Administracja">Administracja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Administracja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Administracja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Prezydenci_Gorzowa_Wielkopolskiego" title="Prezydenci Gorzowa Wielkopolskiego">prezydenci Gorzowa Wielkopolskiego</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:LUW.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/LUW.jpg/220px-LUW.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/LUW.jpg/330px-LUW.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/LUW.jpg/440px-LUW.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1400" /></a><figcaption>Budynek Lubuskiego <a href="/wiki/Urz%C4%85d_wojew%C3%B3dzki" title="Urząd wojewódzki">Urzędu Wojewódzkiego</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Wojew%C3%B3dzki_S%C4%85d_Administracyjny_w_ulica_Chrobrego_w_Gorzowie_Wlkp.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Wojew%C3%B3dzki_S%C4%85d_Administracyjny_w_ulica_Chrobrego_w_Gorzowie_Wlkp.JPG/220px-Wojew%C3%B3dzki_S%C4%85d_Administracyjny_w_ulica_Chrobrego_w_Gorzowie_Wlkp.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Wojew%C3%B3dzki_S%C4%85d_Administracyjny_w_ulica_Chrobrego_w_Gorzowie_Wlkp.JPG/330px-Wojew%C3%B3dzki_S%C4%85d_Administracyjny_w_ulica_Chrobrego_w_Gorzowie_Wlkp.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Wojew%C3%B3dzki_S%C4%85d_Administracyjny_w_ulica_Chrobrego_w_Gorzowie_Wlkp.JPG/440px-Wojew%C3%B3dzki_S%C4%85d_Administracyjny_w_ulica_Chrobrego_w_Gorzowie_Wlkp.JPG 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>Budynek <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dzki_s%C4%85d_administracyjny" title="Wojewódzki sąd administracyjny">Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorz%C3%B3w_S%C4%85d_Okregowy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Gorz%C3%B3w_S%C4%85d_Okregowy.jpg/220px-Gorz%C3%B3w_S%C4%85d_Okregowy.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Gorz%C3%B3w_S%C4%85d_Okregowy.jpg/330px-Gorz%C3%B3w_S%C4%85d_Okregowy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Gorz%C3%B3w_S%C4%85d_Okregowy.jpg/440px-Gorz%C3%B3w_S%C4%85d_Okregowy.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1402" /></a><figcaption>Budynek <a href="/wiki/S%C4%85d_okr%C4%99gowy" title="Sąd okręgowy">Sądu Okręgowego</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorzow_ZUS.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Gorzow_ZUS.JPG/220px-Gorzow_ZUS.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Gorzow_ZUS.JPG/330px-Gorzow_ZUS.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Gorzow_ZUS.JPG/440px-Gorzow_ZUS.JPG 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>Budynek Oddziału <a href="/wiki/Zak%C5%82ad_Ubezpiecze%C5%84_Spo%C5%82ecznych" title="Zakład Ubezpieczeń Społecznych">Zakładu Ubezpieczeń Społecznych</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Gorzow_Poczta.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/PL_Gorzow_Poczta.JPG/220px-PL_Gorzow_Poczta.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/PL_Gorzow_Poczta.JPG/330px-PL_Gorzow_Poczta.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/PL_Gorzow_Poczta.JPG/440px-PL_Gorzow_Poczta.JPG 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Gmach <a href="/wiki/Poczta_Polska" title="Poczta Polska">Poczty Polskiej</a></figcaption></figure> <p>Gorzów Wielkopolski ma status <a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">gminy miejskiej</a> <a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">na prawach powiatu</a>. Mieszkańcy wybierają do swojej <a href="/wiki/Rada_gminy" title="Rada gminy">rady miasta</a> 25 <a href="/wiki/Radny" title="Radny">radnych</a>. Organem wykonawczym władz jest <a href="/wiki/Prezydent_miasta" title="Prezydent miasta">prezydent miasta</a>. Siedzibą władz miasta jest urząd miasta przy ulicy Sikorskiego. </p><p>Miasto jest członkiem <a href="/wiki/Zwi%C4%85zek_Miast_Polskich" title="Związek Miast Polskich">Związku Miast Polskich</a>. </p><p>We wrześniu 1999 roku miasto zostało uhonorowane <a href="/w/index.php?title=Dyplom_Rady_Europy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyplom Rady Europy (strona nie istnieje)">Dyplomem Rady Europy</a>, a w 2002 roku zdobyło kolejne wyróżnienie tj. <a href="/w/index.php?title=Sztandar_Rady_Europy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sztandar Rady Europy (strona nie istnieje)">Sztandar Rady Europy</a>. </p><p>Miasto jest siedzibą <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie" title="Województwo lubuskie">Wojewody Lubuskiego</a> i jego urzędu wojewódzkiego oraz większości służb, inspekcji i straży administracji rządowej zespolonej z wojewodą: </p> <ul><li>lubuskiego Centrum Powiadamiania Ratunkowego</li> <li>lubuskiej Skoncentrowanej Dyspozytorni Medycznej</li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Stra%C5%BC_Po%C5%BCarna" title="Państwowa Straż Pożarna">komendy wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej</a></li> <li><a href="/wiki/Policja_(Polska)" title="Policja (Polska)">komendy wojewódzkiej Policji</a>,</li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Stra%C5%BC_Rybacka" title="Państwowa Straż Rybacka">komendy wojewódzkiej Państwowej Straży Rybackiej</a></li> <li><a href="/wiki/Kurator_o%C5%9Bwiaty" title="Kurator oświaty">kuratorium oświaty</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Inspekcja_Ochrony_Ro%C5%9Blin_i_Nasiennictwa" title="Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa">wojewódzkiego inspektoratu ochrony roślin i nasiennictwa</a></li> <li><a href="/wiki/S%C5%82u%C5%BCba_Geodezyjna_i_Kartograficzna" title="Służba Geodezyjna i Kartograficzna">wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Inspekcja_Farmaceutyczna" title="Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna">wojewódzkiego inspektoratu farmaceutycznego</a></li> <li><a href="/wiki/Inspekcja_Handlowa" title="Inspekcja Handlowa">wojewódzkiego inspektoratu inspekcji handlowej</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Nadzoru_Budowlanego" title="Główny Urząd Nadzoru Budowlanego">wojewódzkiego inspektoratu nadzoru budowlanego</a></li> <li><a href="/wiki/Inspekcja_Transportu_Drogowego" title="Inspekcja Transportu Drogowego">wojewódzkiego inspektoratu transportu drogowego</a></li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Inspekcja_Sanitarna" title="Państwowa Inspekcja Sanitarna">państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego</a> i wojewódzkiej stacji sanitarno-epidemiologicznej</li> <li>wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności</li> <li>lubuskiego <a href="/wiki/Zak%C5%82ad_Higieny_Weterynaryjnej" title="Zakład Higieny Weterynaryjnej">Zakładu Higieny Weterynaryjnej</a> oraz delegatury <a href="/wiki/Inspekcja_Weterynaryjna" title="Inspekcja Weterynaryjna">wojewódzkiego inspektoratu weterynarii</a></li> <li>delegatury <a href="/wiki/Inspekcja_Ochrony_%C5%9Arodowiska" title="Inspekcja Ochrony Środowiska">wojewódzkiego inspektoratu ochrony środowiska</a></li> <li>delegatury <a href="/wiki/Inspekcja_Jako%C5%9Bci_Handlowej_Artyku%C5%82%C3%B3w_Rolno-Spo%C5%BCywczych" title="Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych">wojewódzkiego inspektoratu jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych</a></li> <li>delegatury <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dzki_konserwator_zabytk%C3%B3w" title="Wojewódzki konserwator zabytków">wojewódzkiego urzędu ochrony zabytków</a></li></ul> <p>Miasto jest także siedzibą: </p> <ul><li><a href="/wiki/Urz%C4%85d_stanu_cywilnego" title="Urząd stanu cywilnego">urzędu stanu cywilnego</a></li> <li>Związku Celowego Gmin MG-6</li> <li><a href="/wiki/Powiat_gorzowski" title="Powiat gorzowski">starostwa powiatu gorzowskiego</a> (w którego skład nie wchodzi)</li> <li><a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Stra%C5%BC_Po%C5%BCarna" title="Państwowa Straż Pożarna">komendy miejskiej Państwowej Straży Pożarnej</a> (dla miasta i powiatu)</li> <li><a href="/wiki/Policja_(Polska)" title="Policja (Polska)">komendy miejskiej Policji</a> (dla miasta i powiatu)</li> <li>powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej (dla miasta i powiatu)</li> <li>powiatowego <a href="/wiki/Urz%C4%85d_pracy" title="Urząd pracy">urzędu pracy</a> (dla miasta i powiatu)</li> <li><a href="/wiki/Inspekcja_Weterynaryjna" title="Inspekcja Weterynaryjna">powiatowego inspektoratu weterynarii</a> (dla miasta i powiatu)</li> <li>biura powiatowego <a href="/wiki/Agencja_Restrukturyzacji_i_Modernizacji_Rolnictwa" title="Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa">Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa</a> (dla miasta i powiatu)</li> <li>Gorzowskiego Centrum Pomocy Rodzinie (dla miasta)</li> <li>powiatowego centrum pomocy rodzinie (dla powiatu)</li> <li>Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności nr 1 (dla miasta oraz powiatów: sulęcińskiego i słubickiego)</li> <li>Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności nr 2 (dla powiatu gorzowskiego)</li> <li>oddziału zamiejscowego wojewódzkiego <a href="/wiki/Urz%C4%85d_pracy" title="Urząd pracy">urzędu pracy</a></li> <li><a href="/wiki/Zak%C5%82ady_karne_w_Polsce" title="Zakłady karne w Polsce">zakładu karnego</a></li> <li><a href="/wiki/Wojskowa_Komenda_Uzupe%C5%82nie%C5%84_w_Gorzowie_Wielkopolskim" class="mw-redirect" title="Wojskowa Komenda Uzupełnień w Gorzowie Wielkopolskim">wojskowego centrum rekrutacji</a></li> <li><a href="/wiki/Urz%C4%85d_celno-skarbowy" title="Urząd celno-skarbowy">Lubuskiego Urzędu Celno-Skarbowego</a></li> <li><a href="/wiki/Urz%C4%85d_skarbowy" title="Urząd skarbowy">urzędu skarbowego</a></li> <li><a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Miar" title="Główny Urząd Miar">wydziału zamiejscowego okręgowego urzędu miar</a></li> <li>zarządu zlewni <a href="/wiki/Pa%C5%84stwowe_Gospodarstwo_Wodne_Wody_Polskie" title="Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie">Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie</a></li> <li>Ośrodka Transportu Leśnego <a href="/wiki/Regionalna_Dyrekcja_Las%C3%B3w_Pa%C5%84stwowych_w_Szczecinie" title="Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Szczecinie">Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie</a></li> <li>lubuskiego zarządu terenowego <a href="/wiki/Centralne_Biuro_%C5%9Aledcze_Policji" title="Centralne Biuro Śledcze Policji">Centralnego Biuro Śledczego Policji</a></li> <li>lubuskiego wydziału terenowego <a href="/w/index.php?title=Centralne_Biuro_Zwalczania_Cyberprzest%C4%99pczo%C5%9Bci_Policji&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości Policji (strona nie istnieje)">Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości Policji</a></li> <li>lubuskiego wydziału terenowego <a href="/wiki/Biuro_Spraw_Wewn%C4%99trznych_Policji" title="Biuro Spraw Wewnętrznych Policji">Biura Spraw Wewnętrznych Policji</a></li> <li>lubuskiego zespołu terenowego <a href="/wiki/Zak%C5%82ad_Emerytalno-Rentowy_Ministerstwa_Spraw_Wewn%C4%99trznych_i_Administracji" title="Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji">Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA</a></li> <li>samodzielnej sekcji zamiejscowej <a href="/wiki/Agencja_Bezpiecze%C5%84stwa_Wewn%C4%99trznego" title="Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego">Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego</a></li> <li>placówki <a href="/wiki/Stra%C5%BC_Graniczna_(Polska)" title="Straż Graniczna (Polska)">Straży Granicznej</a></li> <li>Delegatury Północno-Zachodniej <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Inspektorat_Transportu_Drogowego" title="Główny Inspektorat Transportu Drogowego">Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego</a> obejmującej zakresem działania teren województw lubuskiego i zachodniopomorskiego</li> <li>rejonu <a href="/wiki/Generalna_Dyrekcja_Dr%C3%B3g_Krajowych_i_Autostrad" title="Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad">Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad</a></li> <li><a href="/wiki/Generalny_Dyrektor_Ochrony_%C5%9Arodowiska" title="Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska">regionalnej dyrekcji ochrony środowiska</a></li> <li><a href="/wiki/Zak%C5%82ad_Ubezpiecze%C5%84_Spo%C5%82ecznych" title="Zakład Ubezpieczeń Społecznych">oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych</a></li> <li>biura terenowego <a href="/wiki/Kasa_Rolniczego_Ubezpieczenia_Spo%C5%82ecznego" title="Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego">Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego</a></li> <li>regionalnej stacji hydrologiczno-meteorologicznej <a href="/wiki/Instytut_Meteorologii_i_Gospodarki_Wodnej" title="Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej">Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB</a></li> <li><a href="/wiki/Archiwum_Pa%C5%84stwowe_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Archiwum Państwowe w Gorzowie Wielkopolskim">archiwum państwowego</a></li> <li>Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego</li> <li><a href="/wiki/Krajowy_O%C5%9Brodek_Wsparcia_Rolnictwa" title="Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa">oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa</a></li> <li>oddziału <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Statystyczny" title="Główny Urząd Statystyczny">urzędu statystycznego</a></li> <li>oddziału <a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Inspekcja_Pracy" title="Państwowa Inspekcja Pracy">okręgowego inspektoratu pracy</a></li> <li>delegatury oddziału <a href="/wiki/Narodowy_Fundusz_Zdrowia" title="Narodowy Fundusz Zdrowia">Narodowego Funduszu Zdrowia</a></li> <li>delegatury <a href="/wiki/Urz%C4%85d_marsza%C5%82kowski" title="Urząd marszałkowski">urzędu marszałkowskiego</a></li> <li>zespołu zamiejscowego <a href="/wiki/Regionalna_izba_obrachunkowa" title="Regionalna izba obrachunkowa">regionalnej izby obrachunkowej</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dzki_s%C4%85d_administracyjny" title="Wojewódzki sąd administracyjny">wojewódzkiego sądu administracyjnego</a></li> <li><a href="/wiki/Prokuratura_okr%C4%99gowa" title="Prokuratura okręgowa">prokuratury okręgowej</a></li> <li><a href="/wiki/Prokuratura_rejonowa" title="Prokuratura rejonowa">prokuratury rejonowej</a></li> <li>II Oddziału Informatycznego <a href="/wiki/S%C4%85d_apelacyjny" title="Sąd apelacyjny">Sądu Apelacyjnego w Szczecinie</a></li> <li><a href="/wiki/S%C4%85d_okr%C4%99gowy" title="Sąd okręgowy">sądu okręgowego</a></li> <li><a href="/wiki/S%C4%85d_rejonowy" title="Sąd rejonowy">sądu rejonowego</a></li> <li><a href="/wiki/Opiniodawczy_zesp%C3%B3%C5%82_s%C4%85dowych_specjalist%C3%B3w" title="Opiniodawczy zespół sądowych specjalistów">opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów</a></li> <li>diecezjalnego <a href="/wiki/S%C4%85d_ko%C5%9Bcielny" title="Sąd kościelny">sądu kościelnego</a></li> <li><a href="/wiki/Samorz%C4%85dowe_kolegium_odwo%C5%82awcze" title="Samorządowe kolegium odwoławcze">samorządowego kolegium odwoławczego</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dzki_o%C5%9Brodek_ruchu_drogowego" title="Wojewódzki ośrodek ruchu drogowego">wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego</a></li> <li><a href="/wiki/Medycyna_pracy" title="Medycyna pracy">wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy</a></li> <li>oddziału terenowego <a href="/wiki/Krwiodawstwo" title="Krwiodawstwo">regionalnego centrum krwiodawstwa i krwiolecznictwa</a></li> <li><a href="/wiki/Nowotw%C3%B3r" title="Nowotwór">Lubuskiego Biura Rejestracji Nowotworów</a></li> <li>delegatury <a href="/wiki/Instytut_Pami%C4%99ci_Narodowej" title="Instytut Pamięci Narodowej">Instytutu Pamięci Narodowej</a></li> <li>delegatury <a href="/wiki/Krajowe_Biuro_Wyborcze" title="Krajowe Biuro Wyborcze">Krajowego Biura Wyborczego</a></li> <li>biura <a href="/wiki/Urz%C4%85d_Dozoru_Technicznego" title="Urząd Dozoru Technicznego">Urzędu Dozoru Technicznego</a></li> <li>oddziału <a href="/wiki/Centralny_O%C5%9Brodek_Informatyki" title="Centralny Ośrodek Informatyki">Centralnego Ośrodka Informatyki</a></li> <li><a href="/wiki/Naczelna_Izba_Lekarska" title="Naczelna Izba Lekarska">okręgowej izby lekarskiej</a></li> <li>okręgowej izby <a href="/wiki/Piel%C4%99gniarka" title="Pielęgniarka">pielęgniarek</a> i <a href="/wiki/Po%C5%82o%C5%BCna" title="Położna">położnych</a></li> <li><a href="/wiki/Polska_Izba_In%C5%BCynier%C3%B3w_Budownictwa" title="Polska Izba Inżynierów Budownictwa">Lubuskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa</a></li> <li><a href="/wiki/Izba_Architekt%C3%B3w_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej">Lubuskiej Okręgowej Izby Architektów</a></li> <li><a href="/wiki/Euroregion_Pro_Europa_Viadrina" title="Euroregion Pro Europa Viadrina">Euroregionu Pro Europa Viadrina</a></li> <li>zarządu okręgowego <a href="/wiki/Polski_Zwi%C4%85zek_%C5%81owiecki" title="Polski Związek Łowiecki">Polskiego Związku Łowieckiego</a></li> <li>oddziału rejonowego <a href="/wiki/Polski_Czerwony_Krzy%C5%BC" title="Polski Czerwony Krzyż">Polskiego Czerwonego Krzyża</a></li></ul> <p>Mieszkańcy miasta wybierają posłów na Sejm RP z <a href="/wiki/Okr%C4%99g_wyborczy_nr_8_do_Sejmu_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Okręg wyborczy nr 8 do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej">okręgu wyborczego nr 8</a>, senatora z <a href="/wiki/Okr%C4%99g_wyborczy_nr_21_do_Senatu_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Okręg wyborczy nr 21 do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej">okręgu nr 21</a>, a posłów do <a href="/wiki/Parlament_Europejski" title="Parlament Europejski">Parlamentu Europejskiego</a> z <a href="/wiki/Okr%C4%99g_wyborczy_nr_13_do_Parlamentu_Europejskiego_w_Polsce" title="Okręg wyborczy nr 13 do Parlamentu Europejskiego w Polsce">okręgu wyborczego nr 13</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Podział_administracyjny"><span id="Podzia.C5.82_administracyjny"></span>Podział administracyjny</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=22" title="Edytuj sekcję: Podział administracyjny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Podział administracyjny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Dzielnice i <a href="/wiki/Osiedle_mieszkaniowe" title="Osiedle mieszkaniowe">osiedla mieszkaniowe</a> nie stanowią oficjalnego, prawnego podziału administracyjnego miasta. Nie są zgodnie z art. 5 Ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 roku <a href="/wiki/Jednostka_pomocnicza_gminy" title="Jednostka pomocnicza gminy">jednostkami pomocniczymi gminy</a>. W 2015 roku prezydent miasta wystąpił z propozycją formalnego ustanowienia ośmiu <a href="/wiki/Dzielnica_miasta" title="Dzielnica miasta">dzielnic</a><sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84">[84]</a></sup>. </p><p>Dotychczasowe nazwy osiedli i dzielnic funkcjonują jako nazwy potoczne poszczególnych obszarów miasta: <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r72799541">.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy dl,.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy ol,.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy ul{margin-top:0}.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy.uklad-nieprzenosny>div,.mw-parser-output .uklad-wielokolumnowy.uklad-nieprzenosny li{break-inside:avoid}</style> </p> <div class="uklad-wielokolumnowy" style="column-count: 2; column-width: min(11em, 48vw)"> <ul><li><a href="/wiki/Baczyna_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Baczyna (Gorzów Wielkopolski)">Baczyna-Santocko</a></li> <li><a href="/wiki/Chr%C3%B3%C5%9Bcik_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Chróścik (Gorzów Wielkopolski)">Chróścik</a></li> <li><a href="/wiki/Chwal%C4%99cice_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Chwalęcice (Gorzów Wielkopolski)">Chwalęcice</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%B3rczyn_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Górczyn (Gorzów Wielkopolski)">Górczyn</a></li> <li><a href="/wiki/Janice_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Janice (Gorzów Wielkopolski)">Janice-Wawrów</a></li> <li><a href="/wiki/Karnin_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Karnin (Gorzów Wielkopolski)">Karnin</a></li> <li><a href="/wiki/Ma%C5%82yszyn_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Małyszyn (Gorzów Wielkopolski)">Małyszyn</a></li> <li><a href="/wiki/Nowy_Dw%C3%B3r_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Nowy Dwór (Gorzów Wielkopolski)">Nowy Dwór</a></li> <li><a href="/wiki/Piaski_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Piaski (Gorzów Wielkopolski)">Piaski</a></li> <li><a href="/wiki/Siedlice_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Siedlice (Gorzów Wielkopolski)">Siedlice</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Śródmieście (Gorzów Wielkopolski)">Śródmieście</a></li> <li><a href="/wiki/Wieprzyce_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Wieprzyce (Gorzów Wielkopolski)">Wieprzyce</a></li> <li><a href="/wiki/Zakanale_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Zakanale (Gorzów Wielkopolski)">Zakanale</a></li> <li><a href="/wiki/Zawarcie" title="Zawarcie">Zawarcie</a></li> <li><a href="/wiki/Zieleniec_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Zieleniec (Gorzów Wielkopolski)">Zieleniec</a></li> <li><a href="/wiki/Wawr%C3%B3w" title="Wawrów">Wawrów</a></li></ul></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r72799541"> <div class="uklad-wielokolumnowy" style="column-count: 2; column-width: min(11em, 48vw)"> </div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Współpraca_międzynarodowa"><span id="Wsp.C3.B3.C5.82praca_mi.C4.99dzynarodowa"></span>Współpraca międzynarodowa</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=23" title="Edytuj sekcję: Współpraca międzynarodowa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=23" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Współpraca międzynarodowa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W związku z lokalizacją na obszarze <a href="/wiki/Pogranicze_(obszar)" title="Pogranicze (obszar)">pogranicza</a> miasto uczestniczy w strukturach <a href="/wiki/Euroregion" title="Euroregion">euroregionu</a> i jest największym ośrodkiem <a href="/wiki/Euroregion_Pro_Europa_Viadrina" title="Euroregion Pro Europa Viadrina">Euroregionu Pro Europa Viadrina</a>. Miasto ponadto utrzymuje kontakty z wieloma innymi miastami za polską granicą, m.in.: włoskim <a href="/wiki/Monopoli" title="Monopoli">Monopoli</a>, niemieckim <a href="/wiki/Poczdam" title="Poczdam">Poczdamem</a> oraz amerykańskim <a href="/wiki/Hazleton_(Pensylwania)" title="Hazleton (Pensylwania)">Hazleton</a><sup id="cite_ref-Współpraca_zagraniczna_miasta_85-0" class="reference"><a href="#cite_note-Współpraca_zagraniczna_miasta-85">[85]</a></sup>. </p><p>Lista <a href="/wiki/Miasta_partnerskie" title="Miasta partnerskie">miast partnerskich</a> Gorzowa Wielkopolskiego<sup id="cite_ref-Współpraca_zagraniczna_miasta_85-1" class="reference"><a href="#cite_note-Współpraca_zagraniczna_miasta-85">[85]</a></sup>: </p> <ul><li><a href="/wiki/Frankfurt_nad_Odr%C4%85" title="Frankfurt nad Odrą">Frankfurt nad Odrą</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a></li> <li><a href="/wiki/Cava_de%E2%80%99_Tirreni" title="Cava de’ Tirreni">Cava de’ Tirreni</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/22px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/33px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/44px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></span></span> </span><a href="/wiki/W%C5%82ochy" title="Włochy">Włochy</a></li> <li><a href="/wiki/Herford" title="Herford">Herford</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a></li> <li><a href="/wiki/Teramo" title="Teramo">Teramo</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/22px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/33px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/44px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></span></span> </span><a href="/wiki/W%C5%82ochy" title="Włochy">Włochy</a></li> <li><a href="/wiki/Eberswalde" title="Eberswalde">Eberswalde</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/22px-Flag_of_Germany.svg.png" decoding="async" width="22" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/33px-Flag_of_Germany.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Flag_of_Germany.svg/44px-Flag_of_Germany.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemcy</a></li> <li><a href="/wiki/J%C3%B6nk%C3%B6ping" title="Jönköping">Jönköping</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/22px-Flag_of_Sweden.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/33px-Flag_of_Sweden.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Flag_of_Sweden.svg/44px-Flag_of_Sweden.svg.png 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1000" /></span></span> </span><a href="/wiki/Szwecja" title="Szwecja">Szwecja</a></li> <li><a href="/wiki/Sumy" title="Sumy">Sumy</a>, <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/22px-Flag_of_Ukraine.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/33px-Flag_of_Ukraine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Flag_of_Ukraine.svg/44px-Flag_of_Ukraine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/Ukraina" title="Ukraina">Ukraina</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bezpieczeństwo_publiczne"><span id="Bezpiecze.C5.84stwo_publiczne"></span>Bezpieczeństwo publiczne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=24" title="Edytuj sekcję: Bezpieczeństwo publiczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=24" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bezpieczeństwo publiczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Komenda_Wojew%C3%B3dzka_PSP.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Komenda_Wojew%C3%B3dzka_PSP.jpg/220px-Komenda_Wojew%C3%B3dzka_PSP.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Komenda_Wojew%C3%B3dzka_PSP.jpg/330px-Komenda_Wojew%C3%B3dzka_PSP.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Komenda_Wojew%C3%B3dzka_PSP.jpg/440px-Komenda_Wojew%C3%B3dzka_PSP.jpg 2x" data-file-width="2600" data-file-height="1732" /></a><figcaption>Budynek Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Baza_LPR_w_Gorzowie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Baza_LPR_w_Gorzowie.jpg/220px-Baza_LPR_w_Gorzowie.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Baza_LPR_w_Gorzowie.jpg/330px-Baza_LPR_w_Gorzowie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Baza_LPR_w_Gorzowie.jpg/440px-Baza_LPR_w_Gorzowie.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1399" /></a><figcaption>Baza Lotniczego Pogotowia Ratunkowego</figcaption></figure> <p>W Gorzowie Wielkopolskim znajduje się <a href="/wiki/Centrum_powiadamiania_ratunkowego" title="Centrum powiadamiania ratunkowego">centrum powiadamiania ratunkowego</a>, które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do <a href="/wiki/Numer_alarmowy" title="Numer alarmowy">numerów alarmowych</a>: <a href="/wiki/112_(numer_alarmowy)" title="112 (numer alarmowy)">112</a>, <a href="/wiki/Policja_(Polska)" title="Policja (Polska)">997</a>, <a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Stra%C5%BC_Po%C5%BCarna" title="Państwowa Straż Pożarna">998</a> i <a href="/wiki/Pa%C5%84stwowe_Ratownictwo_Medyczne" title="Państwowe Ratownictwo Medyczne">999</a><sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86">[86]</a></sup>. </p><p>Główną instytucją bezpieczeństwa i porządku publicznego w mieście jest Komenda Miejska Policji, do której przyporządkowane są 2 komisariaty<sup id="cite_ref-87" class="reference"><a href="#cite_note-87">[87]</a></sup>. Każdy obszar działania komisariatów dzieli się na <a href="/wiki/Rewir" title="Rewir">rewiry</a> do których przyporządkowany jest <a href="/wiki/Dzielnicowy" title="Dzielnicowy">dzielnicowy</a>. W Gorzowie Wielkopolskim znajduje się 19 wydziałów <a href="/wiki/Komenda_Wojew%C3%B3dzka_Policji_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Komenda Wojewódzka Policji w Gorzowie Wielkopolskim">Komendy Wojewódzkiej Policji</a>, laboratorium kryminalistyczne, a także <a href="/wiki/Sztab" title="Sztab">sztab</a> lubuskiej policji. </p><p>Gorzów Wielkopolski jest położony w <a href="/wiki/Strefa_nadgraniczna" title="Strefa nadgraniczna">strefie nadgranicznej</a> i zasięgiem służbowym obejmuje je <a href="/wiki/Plac%C3%B3wka_Stra%C5%BCy_Granicznej_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Placówka Straży Granicznej w Gorzowie Wielkopolskim">placówka Straży Granicznej w Gorzowie Wielkopolskim</a><sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88">[88]</a></sup>. </p><p>Miasto jest siedzibą Komendy Wojewódzkiej <a href="/wiki/Pa%C5%84stwowa_Stra%C5%BC_Po%C5%BCarna" title="Państwowa Straż Pożarna">Państwowej Straży Pożarnej</a> i podzielone jest na obszary działania 2 jednostek ratowniczo-gaśniczych, wchodzących w skład Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89">[89]</a></sup>. </p><p>Gorzów Wielkopolski posiada <a href="/wiki/Stra%C5%BC_miejska" title="Straż miejska">straż miejską</a>, która jest zorganizowana w jednym oddziale obejmującym 5 rejonów<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90">[90]</a></sup>. Jej podstawowym zadaniem jest ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych. </p><p>Przy Wielospecjalistycznym Szpitalu Wojewódzkim zlokalizowane jest <a href="/wiki/L%C4%85dowisko_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski-Szpital" title="Lądowisko Gorzów Wielkopolski-Szpital">lądowisko</a> dla śmigłowców <a href="/wiki/Lotnicze_Pogotowie_Ratunkowe" title="Lotnicze Pogotowie Ratunkowe">Lotniczego Pogotowia Ratunkowego</a>. Jego budowa rozpoczęła się w 2013 roku<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91">[91]</a></sup>, a rok później zostało ono oddane do użytku. </p><p>W mieście znajdował się garnizon wojsk pruskich – w 1783 roku stacjonowały w nim cztery <a href="/wiki/Szwadron" title="Szwadron">szwadrony</a>. Po <a href="/wiki/Zjednoczenie_Niemiec_(1866%E2%80%931871)" title="Zjednoczenie Niemiec (1866–1871)">utworzeniu Rzeszy Niemieckiej</a>, w garnizonie stacjonowały: <a href="/wiki/54_Pu%C5%82k_Artylerii_Polowej_(Nowomarchijski)" title="54 Pułk Artylerii Polowej (Nowomarchijski)">54 Pułk Artylerii Polowej</a>, a następnie <a href="/wiki/50_Pu%C5%82k_Piechoty_(III_Rzesza)" title="50 Pułk Piechoty (III Rzesza)">50 Pułk Piechoty</a>. Obecnie po rozformowaniu dwóch <a href="/wiki/Jednostka_wojskowa" title="Jednostka wojskowa">jednostek</a> w mieście w 1999 roku, pozostałe w mieście instytucje wojskowe zostały przyporządkowane do <a href="/wiki/Garnizon_Skwierzyna" title="Garnizon Skwierzyna">Garnizonu Skwierzyna</a>, są to m.in.: <a href="/wiki/Wojskowa_Komenda_Uzupe%C5%82nie%C5%84_w_Gorzowie_Wielkopolskim" class="mw-redirect" title="Wojskowa Komenda Uzupełnień w Gorzowie Wielkopolskim">Wojskowe Centrum Rekrutacji w Gorzowie Wielkopolskim</a> i Wojskowa Specjalistyczna Przychodnia Lekarska. </p><p>Planowane jest przywrócenie gorzowskiego <a href="/wiki/Garnizon_(Polska)" title="Garnizon (Polska)">garnizonu</a>, poprzez sformowanie jednostek wojskowych w ramach <a href="/wiki/17_Brygada_Zmechanizowana" title="17 Brygada Zmechanizowana">17 Wielkopolskiej Brygady Zmechanizowanej</a> oraz <a href="/wiki/12_Wielkopolska_Brygada_Obrony_Terytorialnej" title="12 Wielkopolska Brygada Obrony Terytorialnej">12 Wielkopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej</a><sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92">[92]</a></sup><sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93">[93]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Oświata_i_szkolnictwo_wyższe"><span id="O.C5.9Bwiata_i_szkolnictwo_wy.C5.BCsze"></span>Oświata i szkolnictwo wyższe</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=25" title="Edytuj sekcję: Oświata i szkolnictwo wyższe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=25" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Oświata i szkolnictwo wyższe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/O%C5%9Bwiata_i_szkolnictwo_wy%C5%BCsze_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Oświata i szkolnictwo wyższe w Gorzowie Wielkopolskim">Oświata i szkolnictwo wyższe w Gorzowie Wielkopolskim</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Szkoły_i_placówki_wychowawcze"><span id="Szko.C5.82y_i_plac.C3.B3wki_wychowawcze"></span>Szkoły i placówki wychowawcze</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=26" title="Edytuj sekcję: Szkoły i placówki wychowawcze" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=26" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Szkoły i placówki wychowawcze"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Szkoły</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Zabytkowa_szko%C5%82a_-_obecnie_II_LO_04.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Zabytkowa_szko%C5%82a_-_obecnie_II_LO_04.JPG/220px-Zabytkowa_szko%C5%82a_-_obecnie_II_LO_04.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Zabytkowa_szko%C5%82a_-_obecnie_II_LO_04.JPG/330px-Zabytkowa_szko%C5%82a_-_obecnie_II_LO_04.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Zabytkowa_szko%C5%82a_-_obecnie_II_LO_04.JPG/440px-Zabytkowa_szko%C5%82a_-_obecnie_II_LO_04.JPG 2x" data-file-width="5184" data-file-height="3456" /></a><figcaption>Budynek II Liceum Ogólnokształcącego im. M. Skłodowskiej-Curie</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Zesp%C3%B3%C5%82Szko%C5%82y.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Zesp%C3%B3%C5%82Szko%C5%82y.jpg/220px-Zesp%C3%B3%C5%82Szko%C5%82y.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Zesp%C3%B3%C5%82Szko%C5%82y.jpg/330px-Zesp%C3%B3%C5%82Szko%C5%82y.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Zesp%C3%B3%C5%82Szko%C5%82y.jpg/440px-Zesp%C3%B3%C5%82Szko%C5%82y.jpg 2x" data-file-width="4912" data-file-height="3264" /></a><figcaption>Budynek Zespołu Szkół Ekonomicznych im. Stefana Starzyńskiego</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:A-Szko%C5%82a_Muzyczna.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/A-Szko%C5%82a_Muzyczna.jpg/220px-A-Szko%C5%82a_Muzyczna.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/A-Szko%C5%82a_Muzyczna.jpg/330px-A-Szko%C5%82a_Muzyczna.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/A-Szko%C5%82a_Muzyczna.jpg/440px-A-Szko%C5%82a_Muzyczna.jpg 2x" data-file-width="3200" data-file-height="2133" /></a><figcaption>Budynek Szkoły Muzycznej</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Zabytkowy_budynek_szko%C5%82y_01.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Zabytkowy_budynek_szko%C5%82y_01.JPG/220px-Zabytkowy_budynek_szko%C5%82y_01.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Zabytkowy_budynek_szko%C5%82y_01.JPG/330px-Zabytkowy_budynek_szko%C5%82y_01.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Zabytkowy_budynek_szko%C5%82y_01.JPG/440px-Zabytkowy_budynek_szko%C5%82y_01.JPG 2x" data-file-width="5184" data-file-height="3456" /></a><figcaption>Budynek Szkoły Podstawowej nr 1 im. Marii Konopnickiej </figcaption></figure></div></div> <p>W mieście działa 8 publicznych <a href="/wiki/Liceum_og%C3%B3lnokszta%C5%82c%C4%85ce" title="Liceum ogólnokształcące">liceów ogólnokształcących</a>, zespoły szkół szkolnictwa zawodowego, 2 publiczne <a href="/wiki/Szko%C5%82a_muzyczna" title="Szkoła muzyczna">szkoły muzyczne</a> (I i II stopnia) oraz <a href="/wiki/Liceum_plastyczne" title="Liceum plastyczne">liceum plastyczne</a><sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94">[94]</a></sup>. Gorzów Wielkopolski posiada dużą liczbę szkół niepublicznych wszystkich szczebli. Ponadto, w mieście funkcjonują dwie instytucje publiczne nadzorujące i wspomagające oświatę na obszarze województwa: Lubuskie Kuratorium Oświaty oraz Wojewódzki <a href="/wiki/O%C5%9Brodek_metodyczny" title="Ośrodek metodyczny">Ośrodek Metodyczny</a>. </p><p>Gorzów Wielkopolski jest organem prowadzącym dla 80 placówek oświatowych, w tym dla: </p> <ul><li>29 <a href="/wiki/Przedszkole" title="Przedszkole">przedszkoli</a> (w tym 1 przedszkole specjalne i 3 integracyjne),</li> <li>20 <a href="/wiki/Szko%C5%82a_podstawowa" title="Szkoła podstawowa">szkół podstawowych</a> (w tym 1 dla dorosłych, 5 z oddziałami integracyjnymi, 1 mistrzostwa sportowego z oddziałami sportowymi i 5 z oddziałami sportowymi),</li> <li>10 liceów ogólnokształcących (w tym 2 dla dorosłych),</li> <li>8 <a href="/wiki/Technikum" title="Technikum">techników</a>,</li> <li>7 <a href="/wiki/Zasadnicza_szko%C5%82a_zawodowa" title="Zasadnicza szkoła zawodowa">szkół branżowych</a> I stopnia i jednej II stopnia,</li> <li><a href="/wiki/Szko%C5%82a_policealna" title="Szkoła policealna">szkoły policealnej</a>,</li> <li>2 szkół przysposabiających do pracy,</li> <li>3 innych placówek, w tym: Zespołu Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych, Młodzieżowego Domu Kultury i Międzyszkolnego Ośrodka Sportowego.</li></ul> <p>Przedszkola i szkoły działają samodzielnie lub w zespołach, w szkołach podstawowych zorganizowane są oddziały „0”. Kształcenie ustawiczne, praktyczne oraz dokształcanie teoretyczno-zawodowe dla pracowników młodocianych realizowane jest w „Centrum Kształcenia Zawodowego”. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Centrum_Edukacji_Zawodowej_i_Biznesu">Centrum Edukacji Zawodowej i Biznesu</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=27" title="Edytuj sekcję: Centrum Edukacji Zawodowej i Biznesu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=27" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Centrum Edukacji Zawodowej i Biznesu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W 2016 roku w Gorzowie Wielkopolskim ruszyła realizacja programu <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.zawodowcy.gorzow.pl/">„Zawodowcy w Gorzowie”</a>, którego jednym z głównych elementów była budowa Centrum Edukacji Zawodowej i Biznesu. W lutym 2020 roku, w poszpitalnych obiektach przy ul. Warszawskiej, rozpoczęła się jego budowa. Swoją siedzibę będą miały tam szkoły zawodowe: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zsm.edu.gorzow.pl/">Zespół Szkół Mechanicznych</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://zsbgorzow.pl/zsb/">Zespół Szkół Budowlanych i Samochodowych</a> oraz <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ckz.gorzow.pl/">Centrum Kształcenia Zawodowego.</a>. Placówka rozpoczęła działalność w 2022 roku<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95">[95]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Szkoły_wyższe"><span id="Szko.C5.82y_wy.C5.BCsze"></span>Szkoły wyższe</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=28" title="Edytuj sekcję: Szkoły wyższe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=28" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Szkoły wyższe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Uczelnie</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:AJP_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/AJP_BN.jpg/220px-AJP_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/AJP_BN.jpg/330px-AJP_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/AJP_BN.jpg/440px-AJP_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1271" /></a><figcaption>Budynek Akademii im. Jakuba z Paradyża</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:AWF_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/AWF_BN.jpg/220px-AWF_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/AWF_BN.jpg/330px-AWF_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/AWF_BN.jpg/440px-AWF_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1271" /></a><figcaption>Budynek Zamiejscowego Wydziału Kultury Fizycznej </figcaption></figure></div></div> <p>Miasto jest rozwijającym się ośrodkiem <a href="/wiki/Studia_wy%C5%BCsze" title="Studia wyższe">studiów wyższych</a> w zachodniej Polsce. Pierwszą <a href="/wiki/Uczelnia" title="Uczelnia">szkołą wyższą</a> w powojennym Gorzowie Wielkopolskim było utworzone w 1947 roku <a href="/wiki/Zielonog%C3%B3rsko-Gorzowskie_Wy%C5%BCsze_Seminarium_Duchowne" title="Zielonogórsko-Gorzowskie Wyższe Seminarium Duchowne">Wyższe Seminarium Duchowne</a>, które następnie przeniesiono w 1952 roku do <a href="/wiki/Go%C5%9Bcikowo" title="Gościkowo">Paradyża</a>. Obecnie najważniejsze placówki szkolnictwa wyższego to: </p> <ul><li><a href="/wiki/Akademia_im._Jakuba_z_Parady%C5%BCa_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim">Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim</a></li> <li><a href="/wiki/Zamiejscowy_Wydzia%C5%82_Kultury_Fizycznej_w_Gorzowie_Wielkopolskim_Akademii_Wychowania_Fizycznego_im._Eugeniusza_Piaseckiego_w_Poznaniu" title="Zamiejscowy Wydział Kultury Fizycznej w Gorzowie Wielkopolskim Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu">Zamiejscowy Wydział Kultury Fizycznej w Gorzowie Wielkopolskim</a> – filia <a href="/wiki/Akademia_Wychowania_Fizycznego_im._Eugeniusza_Piaseckiego_w_Poznaniu" title="Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu">Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu</a></li> <li><a href="/wiki/Wy%C5%BCsza_Szko%C5%82a_Biznesu_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Wyższa Szkoła Biznesu w Gorzowie Wielkopolskim">Wyższa Szkoła Biznesu w Gorzowie Wielkopolskim</a></li> <li>Wyższa Szkoła Zawodowa w Gorzowie Wielkopolskim (przeniesiona z <a href="/wiki/Kostrzyn_nad_Odr%C4%85" title="Kostrzyn nad Odrą">Kostrzyna nad Odrą</a>, pierwotnie założona w <a href="/wiki/Kamie%C5%84_Ma%C5%82y_(wojew%C3%B3dztwo_lubuskie)" title="Kamień Mały (województwo lubuskie)">Kamieniu Małym</a>)</li> <li><a href="/wiki/Collegium_Medicum_Uniwersytetu_Zielonog%C3%B3rskiego" title="Collegium Medicum Uniwersytetu Zielonogórskiego">Collegium Medicum Uniwersytetu Zielonogórskiego</a> Instytutu Nauk Medycznych: <ul><li><a href="/wiki/Katedra_(jednostka_organizacyjna)" title="Katedra (jednostka organizacyjna)">Katedry</a> Hematologii i Medycyny Nuklearnej <a href="/wiki/Uniwersytet_Zielonog%C3%B3rski" title="Uniwersytet Zielonogórski">Uniwersytetu Zielonogórskiego</a> (obie na bazie Wielospecjalistycznego Szpitala Wojewódzkiego w Gorzowie Wielkopolskim przy ul. Dekerta)</li></ul></li> <li><a href="/wiki/Wydzia%C5%82_Teologiczny_Uniwersytetu_Szczeci%C5%84skiego" title="Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego">Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego</a> <ul><li><a href="/wiki/Zielonog%C3%B3rsko-Gorzowskie_Wy%C5%BCsze_Seminarium_Duchowne" title="Zielonogórsko-Gorzowskie Wyższe Seminarium Duchowne">Zielonogórsko-Gorzowskie Wyższe Seminarium Duchowne</a> w Gościkowie-Paradyżu z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim</li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kultura_i_sztuka">Kultura i sztuka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=29" title="Edytuj sekcję: Kultura i sztuka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=29" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kultura i sztuka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Muzea</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PL_Gorz%C3%B3w_Muzeum.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/PL_Gorz%C3%B3w_Muzeum.JPG/220px-PL_Gorz%C3%B3w_Muzeum.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/PL_Gorz%C3%B3w_Muzeum.JPG/330px-PL_Gorz%C3%B3w_Muzeum.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/PL_Gorz%C3%B3w_Muzeum.JPG/440px-PL_Gorz%C3%B3w_Muzeum.JPG 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Willa fabrykancka Gustawa Schroedera obecnie <a href="/wiki/Muzeum_Lubuskie_im._Jana_Dekerta_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim">Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta</a><sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96">[96]</a></sup></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Muzeum_Lubuskie_-_Spichlerz_-_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Muzeum_Lubuskie_-_Spichlerz_-_BN.jpg/220px-Muzeum_Lubuskie_-_Spichlerz_-_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Muzeum_Lubuskie_-_Spichlerz_-_BN.jpg/330px-Muzeum_Lubuskie_-_Spichlerz_-_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Muzeum_Lubuskie_-_Spichlerz_-_BN.jpg/440px-Muzeum_Lubuskie_-_Spichlerz_-_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1271" /></a><figcaption>Muzeum Warty „Spichlerz” </figcaption></figure></div></div> <p>W mieście działa <a href="/wiki/Muzeum_Lubuskie_im._Jana_Dekerta_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim">Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta</a>, będące najstarszym muzeum w województwie. Składa się z czterech oddziałów: Muzeum Sztuk Dawnych, Muzeum Grodu Santok, Muzeum Warty oraz Muzeum Kultury i Techniki Wiejskiej. </p> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Biblioteki</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski,_Biblioteka_Publiczna_im._Zbigniewa_Herberta.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Biblioteka_Publiczna_im._Zbigniewa_Herberta.jpg/220px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Biblioteka_Publiczna_im._Zbigniewa_Herberta.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Biblioteka_Publiczna_im._Zbigniewa_Herberta.jpg/330px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Biblioteka_Publiczna_im._Zbigniewa_Herberta.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Biblioteka_Publiczna_im._Zbigniewa_Herberta.jpg/440px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Biblioteka_Publiczna_im._Zbigniewa_Herberta.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1067" /></a><figcaption>Budynek Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Zbigniewa Herberta</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Biblioteka_G%C5%82%C3%B3wna_PWSZ_w_Gorzowie2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Biblioteka_G%C5%82%C3%B3wna_PWSZ_w_Gorzowie2.JPG/220px-Biblioteka_G%C5%82%C3%B3wna_PWSZ_w_Gorzowie2.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Biblioteka_G%C5%82%C3%B3wna_PWSZ_w_Gorzowie2.JPG/330px-Biblioteka_G%C5%82%C3%B3wna_PWSZ_w_Gorzowie2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Biblioteka_G%C5%82%C3%B3wna_PWSZ_w_Gorzowie2.JPG/440px-Biblioteka_G%C5%82%C3%B3wna_PWSZ_w_Gorzowie2.JPG 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a><figcaption>Biblioteka główna Akademii im. Jakuba z Paradyża</figcaption></figure></div></div> <p>Według danych z 2006 w mieście działało 15 placówek bibliotecznych, z których w 2006 korzystało 33 644 czytelników<sup id="cite_ref-pl-bdr_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-pl-bdr-13">[13]</a></sup>. Największą biblioteką jest <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dzka_i_Miejska_Biblioteka_Publiczna_im._Zbigniewa_Herberta_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wielkopolskim">Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Herberta</a>, które prócz wypożyczalni głównej posiada 3 oddziały oraz filie. Biblioteka ta posiada w swoich zbiorach 389 373 książek<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97">[97]</a></sup>. W styczniu 2008 r. otwarta została jej nowa siedziba. W nowoczesnym gmachu mieszczą się obecnie wszystkie działy, wcześniej rozrzucone w wielu lokalizacjach w mieście, a ponadto przeniesiony z ul. Pomorskiej Ośrodek Alliance Française, jak również galeria oraz kawiarnia. </p><p>W okresie PRL w mieście funkcjonowało 5 <a href="/wiki/Kino" title="Kino">kin</a>: „Muza”, „Kolejarz”, „Kapitol”, „Kopernik” (oddane do użytku w 1975 roku przy ul. Warszawskiej, z widownią na 570 osób) oraz „Słońce” – najstarsze kino w powojennym Gorzowie Wielkopolskim, mieszczące się w centrum miasta przy ul. Chrobrego. Obecnie w mieście są 2 <a href="/wiki/Multipleks_kinowy" title="Multipleks kinowy">multipleksy</a> sieci kin: <a href="/wiki/Helios_(sie%C4%87_kin)" title="Helios (sieć kin)">Helios</a> z 5 salami znajdującym się w <a href="/wiki/Galeria_Askana" title="Galeria Askana">Galerii Askana</a> oraz <a href="/wiki/Multikino" title="Multikino">Multikino</a> – również z 5 salami, w Centrum Handlowym „Feeria”. </p><p><a href="/w/index.php?title=Miejski_O%C5%9Brodek_Sztuki_w_Gorzowie_Wielkopolskim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miejski Ośrodek Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim (strona nie istnieje)">Miejski Ośrodek Sztuki</a> przy ul. Pomorskiej 73 prowadzi natomiast<sup id="cite_ref-mosart_98-0" class="reference"><a href="#cite_note-mosart-98">[98]</a></sup>: </p> <ul><li>Kino „60 krzeseł” – będące kinem studyjnym z widownią na 60 osób, gdzie wyświetlane są produkcje filmowe spoza głównego nurtu komercyjnego. Kino to powstało we wrześniu 2002. Projekcje odbywają się od września do czerwca. W siedzibie kina działa również Dyskusyjny Klub Filmowy „Megaron”</li> <li>Galerię Sztuki BWA</li> <li>edukację artystyczną w różnych dziedzinach sztuki</li></ul> <p><a href="/w/index.php?title=Miejskie_Centrum_Kultury_w_Gorzowie_Wielkopolskim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Miejskie Centrum Kultury w Gorzowie Wielkopolskim (strona nie istnieje)">Miejskie Centrum Kultury</a> prowadzi z kolei<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99">[99]</a></sup>: </p> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Amfiteatr_Gorzowski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amfiteatr Gorzowski (strona nie istnieje)">Amfiteatr Gorzowski</a></li> <li>obiekt kulturalny „Zawarcie”, obejmujący salę salą widowiskową mieszczącą 170 osób, wyposażoną w lustra, a także klub środowiskowy „Capitolek”, klub seniora „Złoty Kłos”, ZTL „Gorzowiacy”, zespół taneczny „Move Up” i sekcje szkoły „Dance Mix”</li> <li>Klub Kultury „Jedynka” przy ul. Chrobrego</li> <li>Klub Kultury „Zodiak” przy ul. Słonecznej</li> <li>Inkluzywną Pracownię Edukacji Artystycznej przy ul. Chrobrego</li> <li>Małą Galerię <a href="/wiki/Gorzowskie_Towarzystwo_Fotograficzne" title="Gorzowskie Towarzystwo Fotograficzne">Gorzowskiego Towarzystwa Fotograficznego</a> przy ul. Chrobrego 4</li></ul> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Filharmonia_Gorzowska_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Filharmonia_Gorzowska_BN.jpg/220px-Filharmonia_Gorzowska_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Filharmonia_Gorzowska_BN.jpg/330px-Filharmonia_Gorzowska_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Filharmonia_Gorzowska_BN.jpg/440px-Filharmonia_Gorzowska_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1275" /></a><figcaption><a href="/wiki/Filharmonia_Gorzowska" title="Filharmonia Gorzowska">Filharmonia Gorzowska</a></figcaption></figure> <p>18 maja 2011 roku została otwarta <a href="/wiki/Filharmonia_Gorzowska" title="Filharmonia Gorzowska">Filharmonia Gorzowska</a><sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100">[100]</a></sup>. Inwestycja zrealizowana została kosztem 130 mln zł. </p><p>W świecie muzyki dużą renomę w kraju posiada także <a href="/wiki/Jazz_Club_%E2%80%9EPod_Filarami%E2%80%9D" title="Jazz Club „Pod Filarami”">Jazz Club „Pod Filarami”</a>, który co roku gości wielu artystów jazzowych zarówno z Polski, jak i zagranicy<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101">[101]</a></sup>. </p> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Teatry</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski,_Teatr_Juliusza_Osterwy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Teatr_Juliusza_Osterwy.jpg/220px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Teatr_Juliusza_Osterwy.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Teatr_Juliusza_Osterwy.jpg/330px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Teatr_Juliusza_Osterwy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Teatr_Juliusza_Osterwy.jpg/440px-Gorz%C3%B3w_Wielkopolski%2C_Teatr_Juliusza_Osterwy.jpg 2x" data-file-width="3648" data-file-height="2736" /></a><figcaption><a href="/wiki/Teatr_im._Juliusza_Osterwy_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim">Teatr im. Juliusza Osterwy</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Bar_Agata.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Bar_Agata.jpg/220px-Bar_Agata.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Bar_Agata.jpg/330px-Bar_Agata.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Bar_Agata.jpg/440px-Bar_Agata.jpg 2x" data-file-width="2904" data-file-height="1937" /></a><figcaption><a href="/wiki/Teatr_Kreatury" title="Teatr Kreatury">Teatr Kreatury</a>, happening grupy „Wesołe Miasteczko” w barze mlecznym „Agata” – wieczór autorski <a href="/wiki/Waldemar_Fydrych" title="Waldemar Fydrych">W. Fydrycha</a> (2001 r.) </figcaption></figure></div></div> <p>Miasto jest siedzibą następujących scen teatralnych: </p> <ul><li><a href="/wiki/Teatr_im._Juliusza_Osterwy_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim">Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim</a> (scena główna oraz scena letnia),</li> <li><a href="/wiki/Teatr_Kreatury" title="Teatr Kreatury">Teatr Kreatury</a></li> <li><a href="/wiki/Cyganie" class="mw-redirect" title="Cyganie">Cygański</a> Teatr Muzyczny „Terno”</li> <li>Teatr „Na Murku”</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Wydarzenia_cykliczne">Wydarzenia cykliczne</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=30" title="Edytuj sekcję: Wydarzenia cykliczne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=30" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wydarzenia cykliczne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Wydarzenia cykliczne</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Bulwar_noc%C4%85_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Bulwar_noc%C4%85_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski.JPG/220px-Bulwar_noc%C4%85_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski.JPG" decoding="async" width="220" height="144" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Bulwar_noc%C4%85_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski.JPG/330px-Bulwar_noc%C4%85_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Bulwar_noc%C4%85_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski.JPG/440px-Bulwar_noc%C4%85_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski.JPG 2x" data-file-width="2780" data-file-height="1820" /></a><figcaption><a href="/wiki/Juwenalia" title="Juwenalia">Juwenalia</a> 2009</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:B%C5%82onia_nadwarcia%C5%84skie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/B%C5%82onia_nadwarcia%C5%84skie.jpg/220px-B%C5%82onia_nadwarcia%C5%84skie.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/B%C5%82onia_nadwarcia%C5%84skie.jpg/330px-B%C5%82onia_nadwarcia%C5%84skie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/B%C5%82onia_nadwarcia%C5%84skie.jpg/440px-B%C5%82onia_nadwarcia%C5%84skie.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1400" /></a><figcaption>Dni Gorzowa 2015</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:RomaneDyvesa.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/RomaneDyvesa.jpg/220px-RomaneDyvesa.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/RomaneDyvesa.jpg/330px-RomaneDyvesa.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/RomaneDyvesa.jpg/440px-RomaneDyvesa.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1401" /></a><figcaption>Mural promujący Międzynarodowe Spotkania Zespołów Cygańskich <a href="/wiki/Polska_Roma" title="Polska Roma">Romane Dyvesa</a></figcaption></figure></div></div> <p>Imprezy cykliczne organizowane współcześnie w Gorzowie Wielkopolskim: </p> <ul><li>Konfrontacje Fotograficzne – maj danego roku, od 1974 r.<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102">[102]</a></sup>;</li> <li>W Gorzowie od 1988 roku<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103">[103]</a></sup> odbywa się najstarszy festiwal muzyki romskiej „Międzynarodowe Spotkania Zespołów Cygańskich Romane Dyvesa”<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104">[104]</a></sup> – lipiec danego roku<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105">[105]</a></sup>;</li> <li>„Dobry wieczór Gorzów” – impreza zastąpiła od 2020 r. „Dni Gorzowa nad Wartą”;</li> <li><a href="/wiki/Reggae_nad_Wart%C4%85" title="Reggae nad Wartą">Reggae nad Wartą</a>;</li> <li>Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Jana Sebastiana Bacha – październik, od 1986<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106">[106]</a></sup>;</li> <li><a href="/wiki/Gorz%C3%B3w_Jazz_Celebrations" title="Gorzów Jazz Celebrations">Gorzów Jazz Celebrations</a> organizowane od 2005 r. przez Jazz Club „Pod Filarami” (do 2004 r. jako <a href="/wiki/Pomorska_Jesie%C5%84_Jazzowa" title="Pomorska Jesień Jazzowa">Pomorska Jesień Jazzowa</a>);</li> <li>Gorzowskie Spotkania Teatralne – od 1983 r., w listopadzie<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107">[107]</a></sup>;</li> <li>Międzynarodowy Festiwal Muzyczny <i>Serenada nad Wartą</i> – od 2005 r.;</li> <li>Międzynarodowe Spotkania Orkiestr Dętych Alte Kameraden<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108">[108]</a></sup> – od 2008 r.;</li> <li>Konwent Fantastyki Gorcon – od 2018 r.;</li> <li>Międzynarodowy Festiwal Tańca <i>Folk Przystań</i> od 1994 r., od czerwca do lipca;</li> <li>Wartownia – od 2021 r., od czerwca do sierpnia cykl cotygodniowych darmowych imprez elektronicznych, alternatywnych i hiphopowych</li></ul> <p>Imprezy cykliczne, których organizowania współcześnie zaprzestano: </p> <ul><li>Do 2004 r. odbyło się 11 razy Biennale Sztuki Sakralnej <i>Sacrum</i><sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109">[109]</a></sup> (obecnie już się nie odbywa)</li> <li>„Dni Gorzowa nad Wartą” – czerwiec danego roku<sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110">[110]</a></sup></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sport">Sport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=31" title="Edytuj sekcję: Sport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=31" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Sport_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Sport w Gorzowie Wielkopolskim">Sport w Gorzowie Wielkopolskim</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Stadion_Jancarza_BN.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Stadion_Jancarza_BN.jpg/220px-Stadion_Jancarza_BN.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Stadion_Jancarza_BN.jpg/330px-Stadion_Jancarza_BN.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Stadion_Jancarza_BN.jpg/440px-Stadion_Jancarza_BN.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1275" /></a><figcaption>Zawody żużlowe z cyklu <a href="/wiki/Grand_Prix_na_%C5%BCu%C5%BClu" title="Grand Prix na żużlu">Speedway Grand Prix</a> na stadionie im. Edwarda Jancarza</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Stadion_Warty_w_Gorzowie_Wielkopolskim.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Stadion_Warty_w_Gorzowie_Wielkopolskim.jpg/220px-Stadion_Warty_w_Gorzowie_Wielkopolskim.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Stadion_Warty_w_Gorzowie_Wielkopolskim.jpg/330px-Stadion_Warty_w_Gorzowie_Wielkopolskim.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Stadion_Warty_w_Gorzowie_Wielkopolskim.jpg/440px-Stadion_Warty_w_Gorzowie_Wielkopolskim.jpg 2x" data-file-width="4160" data-file-height="3120" /></a><figcaption>Stadion lekkoatletyczny im. Lubuskich Olimpijczyków</figcaption></figure> <p>W Gorzowie Wielkopolskim istnieje rozbudowana infrastruktura sportowa, a działalność prowadzi wiele klubów w różnorodnych dyscyplinach. Miasto jednak najbardziej kojarzy się ze <a href="/wiki/Sport_%C5%BCu%C5%BClowy" title="Sport żużlowy">sportem żużlowym</a><sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111">[111]</a></sup>. Od 1947 roku w mieście działa klub sportowy <a href="/wiki/Stal_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_(%C5%BCu%C5%BCel)" title="Stal Gorzów Wielkopolski (żużel)">Stal Gorzów Wielkopolski</a><sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112">[112]</a></sup>, którego wychowankiem jest 5-krotny <a href="/wiki/Indywidualne_mistrzostwa_%C5%9Bwiata_na_%C5%BCu%C5%BClu" title="Indywidualne mistrzostwa świata na żużlu">mistrz świata na żużlu</a> <a href="/wiki/Bartosz_Zmarzlik" title="Bartosz Zmarzlik">Bartosz Zmarzlik</a>. </p><p>Najpopularniejsze dyscypliny sportu w mieście obok żużla to <a href="/wiki/Koszyk%C3%B3wka" title="Koszykówka">koszykówka</a> – reprezentowana przez <a href="/wiki/AZS_AJP_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="AZS AJP Gorzów Wielkopolski">AZS AJP</a> oraz <a href="/wiki/Pi%C5%82ka_no%C5%BCna" title="Piłka nożna">piłka nożna</a> – reprezentowana przez <a href="/wiki/Stilon_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_(pi%C5%82ka_no%C5%BCna)" title="Stilon Gorzów Wielkopolski (piłka nożna)">Stilon</a> i <a href="/wiki/Warta_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_(pi%C5%82ka_no%C5%BCna)" title="Warta Gorzów Wielkopolski (piłka nożna)">Wartę</a> </p><p>Gorzów Wielkopolski posiada także bogate tradycje w <a href="/wiki/Sporty_wodne" title="Sporty wodne">sportach wodnych</a>: <a href="/wiki/Kajakarstwo" title="Kajakarstwo">kajakarstwie</a> i <a href="/wiki/Wio%C5%9Blarstwo" title="Wioślarstwo">wioślarstwie</a> oraz <a href="/wiki/P%C5%82ywanie_(sport)" title="Pływanie (sport)">pływaniu</a> i <a href="/wiki/Pi%C5%82ka_wodna" title="Piłka wodna">piłce wodnej</a>. </p><p>Od 1945 do 2023 roku gorzowscy sportowcy i reprezentanci gorzowskich klubów zdobyli łącznie 12 medali <a href="/wiki/Igrzyska_olimpijskie" title="Igrzyska olimpijskie">igrzysk olimpijskich</a>: 8 w kajakarstwie, 3 w wioślarstwie i 1 w kolarstwie szosowym, oraz 5 medali <a href="/wiki/Igrzyska_europejskie" title="Igrzyska europejskie">igrzysk europejskich</a> – wszystkie w kajakarstwie. </p><p>W 2024 roku w najwyższych klasach rozgrywkowych w Polsce występują 4 gorzowskie drużyny: </p> <ul><li><a href="/wiki/Stal_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_(%C5%BCu%C5%BCel)" title="Stal Gorzów Wielkopolski (żużel)">ebut.pl Stal</a> (żużel; ostatni sezon: 4. miejsce)</li> <li><a href="/wiki/AZS_AJP_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="AZS AJP Gorzów Wielkopolski">PSI Enea AJP</a> (koszykówka kobiet; ostatni sezon: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Silver_medal_with_cup.svg" class="mw-file-description"><img alt="srebro" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Silver_medal_with_cup.svg/16px-Silver_medal_with_cup.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Silver_medal_with_cup.svg/24px-Silver_medal_with_cup.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Silver_medal_with_cup.svg/32px-Silver_medal_with_cup.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="800" /></a></span> wicemistrzostwo Polski)</li> <li><a href="/wiki/Cuprum_Stilon_Gorz%C3%B3w" title="Cuprum Stilon Gorzów">Cuprum Stilon</a> (siatkówka mężczyzn; <a href="/wiki/Beniaminek" title="Beniaminek">beniaminek</a>)</li> <li><a href="/wiki/Alfa_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Alfa Gorzów Wielkopolski">KS Alfa</a> (piłka wodna; ostatni sezon: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Silver_medal_with_cup.svg" class="mw-file-description"><img alt="srebro" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Silver_medal_with_cup.svg/16px-Silver_medal_with_cup.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Silver_medal_with_cup.svg/24px-Silver_medal_with_cup.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/98/Silver_medal_with_cup.svg/32px-Silver_medal_with_cup.svg.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="800" /></a></span> wicemistrzostwo Polski)</li></ul> <p>W mieście znajdują się m.in. takie obiekty sportowe jak: <a href="/wiki/Stadion_im._Edwarda_Jancarza_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Stadion im. Edwarda Jancarza w Gorzowie Wielkopolskim">Stadion im. Edwarda Jancarza</a> (użytkowany przez żużlowców), <a href="/wiki/Stadion_O%C5%9Brodka_Sportu_i_Rekreacji_w_Gorzowie_Wielkopolskim" class="mw-redirect" title="Stadion Ośrodka Sportu i Rekreacji w Gorzowie Wielkopolskim">Stadion OSiR</a> (użytkowany przez drużyny piłkarskie), <a href="/wiki/Stadion_lekkoatletyczny_im._Lubuskich_Olimpijczyk%C3%B3w_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Stadion lekkoatletyczny im. Lubuskich Olimpijczyków w Gorzowie Wielkopolskim">Stadion lekkoatletyczny im. Lubuskich Olimpijczyków w Gorzowie Wielkopolskim</a> (użytkowany przez gorzowskie kluby i sekcje <a href="/wiki/Lekkoatletyka" title="Lekkoatletyka">lekkoatletyczne</a>), <a href="/wiki/Arena_Gorz%C3%B3w" title="Arena Gorzów">Arena Gorzów</a> (hala widowiskowo-sportowa, w której odbywają się mecze rozgrywek ligowych na szczeblu centralnym), Hala CEZiB (hala sportowa, w której odbywają się mecze rozgrywek ligowych na szczeblu okręgowym), <a href="/wiki/Centrum_Sportowo-Rehabilitacyjne_S%C5%82owianka" title="Centrum Sportowo-Rehabilitacyjne Słowianka">Centrum Sportowo-Rehabilitacyjne Słowianka</a>, przystanie kajakowe i wioślarskie oraz <a href="/wiki/Pole_golfowe" title="Pole golfowe">pole golfowe</a> „Zawarcie”. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Lokalne_media">Lokalne media</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=32" title="Edytuj sekcję: Lokalne media" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=32" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Lokalne media"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Media_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Kategoria:Media w Gorzowie Wielkopolskim">Media w Gorzowie Wielkopolskim</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Wspólnoty_wyznaniowe"><span id="Wsp.C3.B3lnoty_wyznaniowe"></span>Wspólnoty wyznaniowe</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=33" title="Edytuj sekcję: Wspólnoty wyznaniowe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=33" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Wspólnoty wyznaniowe"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Biskupi_zielonog%C3%B3rsko-gorzowscy" title="Biskupi zielonogórsko-gorzowscy">Biskupi zielonogórsko-gorzowscy</a>.</i></div> <div class="ImageGroup" style="max-width:235px; float: right; clear: right; text-align: center; margin-left: 1.4em;"><div style="font-weight:bold;">Kościoły</div><div class="ImageGroupUnits"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Katedra_Gorzow_2022.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Katedra_Gorzow_2022.jpg/220px-Katedra_Gorzow_2022.jpg" decoding="async" width="220" height="236" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Katedra_Gorzow_2022.jpg/330px-Katedra_Gorzow_2022.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Katedra_Gorzow_2022.jpg/440px-Katedra_Gorzow_2022.jpg 2x" data-file-width="3456" data-file-height="3706" /></a><figcaption>Budynek <a href="/wiki/Katedra" title="Katedra">katedry</a> <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%82aci%C5%84ski" title="Kościół łaciński">rzymskokatolickiej</a></figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorzow_cerkiew.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Gorzow_cerkiew.jpg/220px-Gorzow_cerkiew.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Gorzow_cerkiew.jpg/330px-Gorzow_cerkiew.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/Gorzow_cerkiew.jpg/440px-Gorzow_cerkiew.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2000" /></a><figcaption><a href="/wiki/Cerkiew_prawos%C5%82awna" title="Cerkiew prawosławna">Cerkiew prawosławna</a> przy ul. Kostrzyńskiej</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Gorz%C3%B3w-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Baptyst%C3%B3w.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Gorz%C3%B3w-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Baptyst%C3%B3w.jpg/220px-Gorz%C3%B3w-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Baptyst%C3%B3w.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Gorz%C3%B3w-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Baptyst%C3%B3w.jpg/330px-Gorz%C3%B3w-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Baptyst%C3%B3w.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Gorz%C3%B3w-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Baptyst%C3%B3w.jpg/440px-Gorz%C3%B3w-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Baptyst%C3%B3w.jpg 2x" data-file-width="3645" data-file-height="2435" /></a><figcaption>Budynek zboru <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Chrze%C5%9Bcijan_Baptyst%C3%B3w_w_RP" title="Kościół Chrześcijan Baptystów w RP">Kościoła Chrześcijan Baptystów</a> przy ul. Kosynierów Gdyńskich</figcaption></figure><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Aw._Tr%C3%B3jcy_w_Gorzowie.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Aw._Tr%C3%B3jcy_w_Gorzowie.jpg/220px-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Aw._Tr%C3%B3jcy_w_Gorzowie.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Aw._Tr%C3%B3jcy_w_Gorzowie.jpg/330px-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Aw._Tr%C3%B3jcy_w_Gorzowie.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Aw._Tr%C3%B3jcy_w_Gorzowie.jpg/440px-Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Aw._Tr%C3%B3jcy_w_Gorzowie.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="1401" /></a><figcaption>Budynek <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ewangelicko-Augsburski_w_RP" class="mw-redirect" title="Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP">kościoła luterańskiego</a> przy <a href="/wiki/Ulica_Franciszka_Walczaka_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Ulica Franciszka Walczaka w Gorzowie Wielkopolskim">ul. Walczaka</a> </figcaption></figure></div></div> <p>W Gorzowie Wielkopolskim znajduje się <a href="/wiki/Katedra_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim">katedra</a> <a href="/wiki/Diecezja_zielonog%C3%B3rsko-gorzowska" title="Diecezja zielonogórsko-gorzowska">diecezji zielonogórsko-gorzowskiej</a>, która jest jego głównym <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_katolicki" title="Kościół katolicki">kościołem rzymskokatolickim</a>. Miasto posiada 14 <a href="/wiki/Parafia" title="Parafia">parafii</a>, które są podzielone pomiędzy 3 <a href="/wiki/Dekanat" title="Dekanat">dekanaty</a>: <a href="/wiki/Dekanat_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_%E2%80%93_Katedra" title="Dekanat Gorzów Wielkopolski – Katedra">Gorzów Wielkopolski – Katedra</a>, <a href="/wiki/Dekanat_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_%E2%80%93_Chrystusa_Kr%C3%B3la" title="Dekanat Gorzów Wielkopolski – Chrystusa Króla">Chrystusa Króla</a> i <a href="/wiki/Dekanat_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_%E2%80%93_Tr%C3%B3jcy_%C5%9Awi%C4%99tej" title="Dekanat Gorzów Wielkopolski – Trójcy Świętej">Trójcy Świętej</a>. W gorzowskiej <a href="/wiki/Parafia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_Kr%C3%B3lowej_Polski_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Gorzowie Wielkopolskim">parafii Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski</a> mieści się <a href="/wiki/Sanktuarium_%C5%9Bw._Weroniki_Giuliani_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Sanktuarium św. Weroniki Giuliani w Gorzowie Wielkopolskim">sanktuarium św. Weroniki Giuliani</a>. </p><p>2 czerwca 1997 roku w Gorzowie Wielkopolskim <a href="/wiki/Papie%C5%BC" title="Papież">papież</a> <a href="/wiki/Jan_Pawe%C5%82_II" title="Jan Paweł II">Jan Paweł II</a> podczas <a href="/wiki/Podr%C3%B3%C5%BC_apostolska_Jana_Paw%C5%82a_II_do_Polski_(1997)" title="Podróż apostolska Jana Pawła II do Polski (1997)">VI pielgrzymki do Polski</a> wygłosił <a href="/wiki/Liturgia_s%C5%82owa" title="Liturgia słowa">liturgię słowa</a> i modlił się w katedrze przy grobie <a href="/wiki/Biskup" title="Biskup">biskupa</a> <a href="/wiki/Wilhelm_Pluta_(duchowny)" title="Wilhelm Pluta (duchowny)">Wilhelma Pluty</a>. </p><p>Na cmentarzu znajduje się kaplica wiernych <a href="/wiki/Parafia_greckokatolicka_%C5%9Bw._Jozafata_Biskupa_i_M%C4%99czennika_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Parafia greckokatolicka św. Jozafata Biskupa i Męczennika w Gorzowie Wielkopolskim">parafii</a> <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_greckokatolicki_w_Polsce" title="Kościół greckokatolicki w Polsce">obrządku greckokatolickiego</a><sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113">[113]</a></sup>. W Gorzowie Wielkopolskim mieści się także <a href="/wiki/Polski_Autokefaliczny_Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Prawos%C5%82awny" title="Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny">prawosławna</a> <a href="/wiki/Cerkiew_Narodzenia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim">cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy</a> (<a href="/wiki/Parafia_Narodzenia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim">parafialna</a>)<sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114">[114]</a></sup>, <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Polskokatolicki_w_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Kościół Polskokatolicki w Rzeczypospolitej Polskiej">polskokatolicki</a> <a href="/wiki/Parafia_%C5%9Bw._J%C3%B3zefa_Oblubie%C5%84ca_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Parafia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim">kościół św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny (parafialny</a>) oraz <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Awi%C4%99tej_Tr%C3%B3jcy_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Kościół Świętej Trójcy w Gorzowie Wielkopolskim">kościół luterański Świętej Trójcy</a> (<a href="/wiki/Parafia_Ewangelicko-Augsburska_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gorzowie Wielkopolskim">parafialny</a>)<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115">[115]</a></sup><sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116">[116]</a></sup>. </p><p>Swoje <a href="/wiki/Zb%C3%B3r" title="Zbór">zbory</a> w Gorzowie Wielkopolskim posiadają <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Adwentyst%C3%B3w_Dnia_Si%C3%B3dmego_w_RP" title="Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w RP">adwentyści dnia siódmego</a> (<a href="/wiki/Zb%C3%B3r_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Adwentyst%C3%B3w_Dnia_Si%C3%B3dmego_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Zbór Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w Gorzowie Wielkopolskim">zbór adwentystyczny w Gorzowie Wielkopolskim</a>)<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117">[117]</a></sup>, <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Chrze%C5%9Bcijan_Baptyst%C3%B3w_w_RP" title="Kościół Chrześcijan Baptystów w RP">baptyści</a> (<a href="/wiki/Zb%C3%B3r_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Chrze%C5%9Bcijan_Baptyst%C3%B3w_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Gorzowie Wielkopolskim">Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Gorzowie Wielkopolskim</a>, II Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Gorzowie Wielkopolskim)<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118">[118]</a></sup>, <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowy_w_RP" title="Kościół Zielonoświątkowy w RP">Kościół Zielonoświątkowy</a> (<a href="/wiki/Zb%C3%B3r_Ko%C5%9Bcio%C5%82a_Zielono%C5%9Bwi%C4%85tkowego_%E2%80%9EHosanna%E2%80%9D_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Zbór Kościoła Zielonoświątkowego „Hosanna” w Gorzowie Wielkopolskim">zbór zielonoświątkowy w Gorzowie Wielkopolskim</a>)<sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119">[119]</a></sup>, wierni <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Bo%C5%BCy#Kościół_Boży_w_Polsce" title="Kościół Boży">Kościoła Bożego w Polsce</a> (Kościół Boży „Dla Ciebie Niebo”)<sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120">[120]</a></sup>, <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Bo%C5%BCy_w_Chrystusie_(Polska)" title="Kościół Boży w Chrystusie (Polska)">Kościoła Bożego w Chrystusie</a> (Wspólnota „Górna Izba”)<sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121">[121]</a></sup>, <a href="/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Ewangelicko-Reformowany_w_RP" title="Kościół Ewangelicko-Reformowany w RP">Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP</a> (diaspora w Gorzowie, miejscowi ewangelicy reformowani są otoczeni opieką duszpasterską przez <a href="/wiki/Parafia_Ewangelicko-Augsburska_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gorzowie Wielkopolskim">parafię ewangelicko-augsburską</a>)<sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122">[122]</a></sup>, <a href="/wiki/Reformowani_bapty%C5%9Bci" title="Reformowani baptyści">reformowanych baptystów</a> (Ewangeliczny Zbór Reformowany w Gorzowie Wielkopolskim)<sup id="cite_ref-123" class="reference"><a href="#cite_note-123">[123]</a></sup>, <a href="/wiki/Mesja%C5%84skie_Zbory_Bo%C5%BCe_(Dnia_Si%C3%B3dmego)" title="Mesjańskie Zbory Boże (Dnia Siódmego)">Mesjańskich Zborów Bożych</a> (punkt misyjny w Bydgoszczy podległy zborowi w <a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawie</a>)<sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124">[124]</a></sup> oraz Mesjańskiej Społeczności Wywołanych<sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125">[125]</a></sup>. </p><p>W Gorzowie Wielkopolskim działalność kaznodziejską prowadzi również 9 zborów <a href="/wiki/%C5%9Awiadkowie_Jehowy" title="Świadkowie Jehowy">Świadków Jehowy</a> z dwoma <a href="/wiki/Sala_kr%C3%B3lestwa" title="Sala królestwa">Salami Królestwa</a><sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126">[126]</a></sup>. </p><p>Poza kościołami chrześcijańskimi, w mieście istnieją także miejsca spotkań modlitewnych <a href="/wiki/Muzu%C5%82manin" title="Muzułmanin">muzułmanów</a>, ośrodek filialny Związku Buddyjskiego „Zen Rinzai” oraz centrum <a href="/wiki/Buddyjski_Zwi%C4%85zek_Diamentowej_Drogi_Linii_Karma_Kagyu" title="Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu">buddystów Diamentowej Drogi</a>. </p><p>Do 1939 roku istniała w mieście <a href="/wiki/Synagoga_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Synagoga w Gorzowie Wielkopolskim">synagoga</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ludzie_związani_z_miastem"><span id="Ludzie_zwi.C4.85zani_z_miastem"></span>Ludzie związani z miastem</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=34" title="Edytuj sekcję: Ludzie związani z miastem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=34" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ludzie związani z miastem"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_urodzeni_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Kategoria:Ludzie urodzeni w Gorzowie Wielkopolskim">Ludzie urodzeni w Gorzowie Wielkopolskim</a>.</i></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Z tym tematem związana jest kategoria: <a href="/wiki/Kategoria:Ludzie_zwi%C4%85zani_z_Gorzowem_Wielkopolskim" title="Kategoria:Ludzie związani z Gorzowem Wielkopolskim">Ludzie związani z Gorzowem Wielkopolskim</a>.</i></div> <ul><li>W Gorzowie Wielkopolskim urodził się <a href="/wiki/Kazimierz_Marcinkiewicz" title="Kazimierz Marcinkiewicz">Kazimierz Marcinkiewicz</a> – <a href="/wiki/Prezes_Rady_Ministr%C3%B3w" title="Prezes Rady Ministrów">premier</a> <a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polski</a> w latach 2005–2006, oraz <a href="/wiki/Marek_Jurek" title="Marek Jurek">Marek Jurek</a> – <a href="/wiki/Marsza%C5%82ek_Sejmu_Rzeczypospolitej_Polskiej" title="Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej">Marszałek Sejmu</a> w latach 2005–2007</li> <li>Z Gorzowa Wielkopolskiego pochodzi wielu ludzi ze świata polskiej muzyki m.in. <a href="/wiki/Adam_Ba%C5%82dych" title="Adam Bałdych">Adam Bałdych</a>, <a href="/wiki/Piotr_Bukartyk" title="Piotr Bukartyk">Piotr Bukartyk</a>, bracia <a href="/wiki/Dawid_Kwiatkowski" title="Dawid Kwiatkowski">Dawid</a> i <a href="/wiki/Micha%C5%82_Kwiatkowski_(piosenkarz)" title="Michał Kwiatkowski (piosenkarz)">Michał</a> Kwiatkowscy oraz <a href="/wiki/Krystyna_Pro%C5%84ko" title="Krystyna Prońko">Krystyna Prońko</a></li> <li>W Gorzowie Wielkopolskim urodziło się wielu sportowców, reprezentantów Polski m.in. <a href="/wiki/Paulina_Dudek" title="Paulina Dudek">Paulina Dudek</a>, <a href="/wiki/Edward_Jancarz" title="Edward Jancarz">Edward Jancarz</a>, <a href="/wiki/Micha%C5%82_Jeli%C5%84ski" title="Michał Jeliński">Michał Jeliński</a>, <a href="/wiki/Dawid_Kownacki" title="Dawid Kownacki">Dawid Kownacki</a>, <a href="/wiki/Tomasz_Kucharski" title="Tomasz Kucharski">Tomasz Kucharski</a>, <a href="/wiki/Beata_Soko%C5%82owska-Kulesza" title="Beata Sokołowska-Kulesza">Beata Sokołowska-Kulesza</a> i <a href="/wiki/Agnieszka_Szott-Hejmej" title="Agnieszka Szott-Hejmej">Agnieszka Szott-Hejmej</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Honorowi_obywatele_miasta">Honorowi obywatele miasta</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=35" title="Edytuj sekcję: Honorowi obywatele miasta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=35" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Honorowi obywatele miasta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Honorowi_Obywatele_Miasta_Gorzowa_Wielkopolskiego" title="Honorowi Obywatele Miasta Gorzowa Wielkopolskiego">Honorowi Obywatele Miasta Gorzowa Wielkopolskiego</a>.</i></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zobacz_też"><span id="Zobacz_te.C5.BC"></span>Zobacz też</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=36" title="Edytuj sekcję: Zobacz też" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=36" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Zobacz też"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_gorzowski" title="Powiat gorzowski">Powiat gorzowski</a></li> <li><a href="/wiki/Barlinecko-Gorzowski_Park_Krajobrazowy" title="Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy">Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy</a></li> <li><a href="/wiki/Cmentarz_%C5%BCydowski_w_Gorzowie_Wielkopolskim" title="Cmentarz żydowski w Gorzowie Wielkopolskim">Cmentarz żydowski w Gorzowie Wielkopolskim</a></li> <li><a href="/wiki/Reneta_Landsberska" title="Reneta Landsberska">Reneta Landsberska</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=37" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=37" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://um.gorzow.pl/historia-miasta.html">Historia miasta</a>. um.gorzow.pl. [dostęp 2024-08-24]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-PopulacjaPowierzchnia-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-PopulacjaPowierzchnia_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-roku,7,21.html"><i>Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku</i></a> [online], Główny Urząd Statystyczny, 22 lipca 2024<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2024-07-22&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Powierzchnia+i+ludno%C5%9B%C4%87+w+przekroju+terytorialnym+w+2024+roku&rft_id=https%3A%2F%2Fstat.gov.pl%2Fobszary-tematyczne%2Fludnosc%2Fludnosc%2Fpowierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-roku%2C7%2C21.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Populacja2024-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Populacja2024_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-r-stan-w-dniu-30-06,6,37.html"><i>Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2024 r. (stan w dniu 30.06)</i></a> [online], Główny Urząd Statystyczny, 15 października 2024<span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-28]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2024-10-15&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ludno%C5%9B%C4%87.+Stan+i+struktura+ludno%C5%9Bci+oraz+ruch+naturalny+w+przekroju+terytorialnym+w+2024+r.+%28stan+w+dniu+30.06%29&rft_id=https%3A%2F%2Fstat.gov.pl%2Fobszary-tematyczne%2Fludnosc%2Fludnosc%2Fludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-w-2024-r-stan-w-dniu-30-06%2C6%2C37.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://um.gorzow.pl/gorzow-stadjestem.html">Gorzów #StądJestem</a>. um.gorzow.pl. [dostęp 2024-08-01]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.zpkwl.gorzow.pl/index.php/o-nas/parki-krajobrazowe/barlinecko-gorzowski-park-krajobrazowy-old"><i>Gorzowski Park Krajobrazowy - Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Lubuskiego</i></a> [online], zpkwl.gorzow.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Gorzowski+Park+Krajobrazowy+-+Zesp%C3%B3%C5%82+Park%C3%B3w+Krajobrazowych+Wojew%C3%B3dztwa+Lubuskiego&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.zpkwl.gorzow.pl%2Findex.php%2Fo-nas%2Fparki-krajobrazowe%2Fbarlinecko-gorzowski-park-krajobrazowy-old" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-jw-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-jw_6-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-jw_6-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text">Jerzy Walachowicz, <i>Geneza i ustrój polityczny Nowej Marchii do początków XIV wieku</i>, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa–Poznań 1980, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8301019417" title="Specjalna:Książki/8301019417">ISBN <span class="isbn">83-01-01941-7</span></a>, s. 35.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text">Landsberg an der Warthe – Gorzów Wielkopolski 1257-1997, Gorzów 1997; E. Rymar, Gorzowskie prawo składu, w: tegoż, Studia i materiały z dziejów Nowej Marchii i Gorzowa, Gorzów 1999, s. 157.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://um.gorzow.pl/strategia-rozwoju-miejskiego-obszaru-funkcjonalnego.html"><i>Strategia Rozwoju Ponadlokalnego MOF GW 2030 - Urząd Miasta Gorzowa Wielkopolskiego</i></a> [online], gorzow.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Strategia+Rozwoju+Ponadlokalnego+MOF+GW+2030+-+Urz%C4%85d+Miasta+Gorzowa+Wielkopolskiego&rft_id=https%3A%2F%2Fum.gorzow.pl%2Fstrategia-rozwoju-miejskiego-obszaru-funkcjonalnego.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Gorzów</span><span class="cite-name-initials" title="Gorzów" style="display:none">G.</span> </span><span class="cite-lastname">Wlkp.</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Gorzów</span><span class="cite-name-initials" title="Gorzów">G.</span></span>, <i>Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, s 4</i>, 2015<span class="accessdate"> [dostęp 2020-11-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Gorz%C3%B3w&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Strategia+Zintegrowanych+Inwestycji+Terytorialnych%2C+s+4&rft.date=2015&rft.aulast=Wlkp." style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140422134041/http://www.psh.gov.pl/plik/id,4747.pdf">Gorzów Wielkopolski w bazie Państwowej Służby Hydrograficznej</a>. www.psh.gov.pl. [dostęp 2013-02-18]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.psh.gov.pl/plik/id,4747.pdf">tego adresu</a> (2014-04-22)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text">Wiktor Fenrych, <i>Nowa Marchia w dziejach politycznych Polski w XIII i XIV wieku</i>, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1959, s. 6.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Położenie miasta. W: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bip.wrota.lubuskie.pl/umgorzow/system/obj/486_2_STDM_2009_tekst.pdf">Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gorzowa Wlkp</a></i>. Cz. I: Część ogólna. Gorzów Wielkopolski: Urząd Miasta Gorzowa Wielkopolskiego, 2009-11-25, s. 4. [dostęp 2014-11-30].<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Studium+uwarunkowa%C5%84+i+kierunk%C3%B3w+zagospodarowania+przestrzennego+miasta+Gorzowa+Wlkp&rft.atitle=Po%C5%82o%C5%BCenie+miasta&rft.date=2009-11-25&rft.pub=Urz%C4%85d+Miasta+Gorzowa+Wielkopolskiego&rft.place=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski&rft.pages=4&rft_id=http%3A%2F%2Fbip.wrota.lubuskie.pl%2Fumgorzow%2Fsystem%2Fobj%2F486_2_STDM_2009_tekst.pdf"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-pl-bdr-13"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-pl-bdr_13-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-pl-bdr_13-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start">Bank Danych Regionalnych – Strona główna</a>. <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Statystyczny" title="Główny Urząd Statystyczny">GUS</a>. [dostęp 2010-09-14].</cite></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Rekreacja i zieleń. W: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bip.wrota.lubuskie.pl/umgorzow/system/obj/486_2_STDM_2009_tekst.pdf">Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gorzowa Wlkp</a></i>. Cz. III: Diagnoza stanu istniejącego. Gorzów Wielkopolski: Urząd Miasta Gorzowa Wielkopolskiego, 2009-11-25, s. 59. [dostęp 2014-11-30].<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Studium+uwarunkowa%C5%84+i+kierunk%C3%B3w+zagospodarowania+przestrzennego+miasta+Gorzowa+Wlkp&rft.atitle=Rekreacja+i+ziele%C5%84&rft.date=2009-11-25&rft.pub=Urz%C4%85d+Miasta+Gorzowa+Wielkopolskiego&rft.place=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski&rft.pages=59&rft_id=http%3A%2F%2Fbip.wrota.lubuskie.pl%2Fumgorzow%2Fsystem%2Fobj%2F486_2_STDM_2009_tekst.pdf"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://gorzow.rdos.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=147:rezerwaty-przyrody-wojewodztwa-lubuskiego&catid=49:rezerwaty-przyrody&Itemid=161">Rejestr rezerwatów przyrody województwa lubuskiego, RDOŚ Gorzów Wielkopolski stan na 21 marca 2014</a>. [dostęp 2014-04-01].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Meteomodel-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Meteomodel_16-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Meteomodel_16-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://meteomodel.pl/dane/srednie-miesieczne/?imgwid=352150300&par=tm&max_empty=2">Średnie i sumy miesięczne (Meteomodel)</a>. [dostęp 2022-03-12]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://geoportal.pgi.gov.pl/css/atlasy_gi/images/studium-gorzow-wielkopolski.pdf">Studium wykonalności na potrzeby sporządzenia Atlasu geologiczno-inżynierskiego Gorzowa Wielkopolskiego</a>. pgi.gov.pl. [dostęp 2024-09-14]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">E.</span><span class="cite-name-initials" style="display:none">E.</span> </span><span class="cite-lastname">Rymar</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">E.</span><span class="cite-name-initials">E.</span></span>, <i>Historia polityczna i społeczna Nowej Marchii w średniowieczu (do roku 1535)</i>, Gorzów Wielkopolski 2015, s. 162<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=E.&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Historia+polityczna+i+spo%C5%82eczna+Nowej+Marchii+w+%C5%9Bredniowieczu+%28do+roku+1535%29&rft.place=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski&rft.date=2015&rft.aulast=Rymar" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-zysnarski-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-zysnarski_19-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://gorzowhistoria.pl/notatniki/jerzy-zysnarski/22-legenda-o-kobylej-gorze">Jerzy Zysnarski, <i>Legenda o Kobylej Górze</i></a>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Santok</i>, [w:] <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Michał</span><span class="cite-name-initials" title="Michał" style="display:none">M.</span> </span><span class="cite-lastname">Baliński</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Michał</span><span class="cite-name-initials" title="Michał">M.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Tymoteusz</span><span class="cite-name-initials" title="Tymoteusz" style="display:none">T.</span> </span><span class="cite-lastname">Lipiński</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Tymoteusz</span><span class="cite-name-initials" title="Tymoteusz">T.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://polona.pl/item/starozytna-polska-pod-wzgledem-historycznym-jeograficznym-i-statystycznym-opisana-t-1,OTczMzk2OTI/6/#info:metadata"><i>Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana</i></a>, wyd. 1, t. 1, Warszawa: <a href="/wiki/Samuel_Orgelbrand" title="Samuel Orgelbrand">S. Orgelbrand</a>, 1843, s. 127<span class="accessdate"> [dostęp 2022-09-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.place=Warszawa&rft.atitle=Santok&rft.edition=1&rft.aufirst=Micha%C5%82&rft.aulast=Bali%C5%84ski&rft.date=1843&rft.pub=%5B%5BSamuel+Orgelbrand%7CS.+Orgelbrand%5D%5D&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Staro%C5%BCytna+Polska+pod+wzgl%C4%99dem+historycznym%2C+jeograficznym+i+statystycznym+opisana&rft_id=https%3A%2F%2Fpolona.pl%2Fitem%2Fstarozytna-polska-pod-wzgledem-historycznym-jeograficznym-i-statystycznym-opisana-t-1%2COTczMzk2OTI%2F6%2F%23info%3Ametadata" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Santok</i>, [w:] <a href="/wiki/Micha%C5%82_Bali%C5%84ski" title="Michał Baliński"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Michał</span><span class="cite-name-initials" title="Michał" style="display:none">M.</span> </span><span class="cite-lastname">Baliński</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Michał</span><span class="cite-name-initials" title="Michał">M.</span></span></a>, <a href="/wiki/Tymoteusz_Lipi%C5%84ski" title="Tymoteusz Lipiński"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Tymoteusz</span><span class="cite-name-initials" title="Tymoteusz" style="display:none">T.</span> </span><span class="cite-lastname">Lipiński</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Tymoteusz</span><span class="cite-name-initials" title="Tymoteusz">T.</span></span></a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/11160/edition/18107?language=pl"><i>Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana</i></a>, wyd. 2, t. 1, Warszawa: S. Orgelbrand, 1885, s. 113<span class="accessdate"> [dostęp 2022-09-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.place=Warszawa&rft.atitle=Santok&rft.edition=2&rft.aufirst=Micha%C5%82&rft.aulast=Bali%C5%84ski&rft.date=1885&rft.pub=S.+Orgelbrand&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Staro%C5%BCytna+Polska+pod+wzgl%C4%99dem+historycznym%2C+jeograficznym+i+statystycznym+opisana&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.wbc.poznan.pl%2Fdlibra%2Fpublication%2F11160%2Fedition%2F18107%3Flanguage%3Dpl" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-drymar-22"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-drymar_22-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-drymar_22-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-drymar_22-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text">Dariusz Rymar (w imieniu Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Archiwum i Pamiątek Przeszłości), List do Prezydenta Miasta Gorzowa (Henryka Woźniaka), Gorzów 13.11.1995 r., opublikowany w „Gorzowskie Wiadomości Samorządowe” nr 11 (27), listopad 2000.</span> </li> <li id="cite_note-Kozierowski-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Kozierowski_23-0">↑</a></span> <span class="reference-text">S. Kozierowski, 1934. <i>Atlas nazw geograficznych Słowiańszczyzny Zachodniej</i>. Poznań: Nauka i Praca. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160716084119/http://halat.pl/atlas_slowianszczyzny_zach.jpg">mapa</a>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text">Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i <a href="/wiki/Ministerstwo_Ziem_Odzyskanych" title="Ministerstwo Ziem Odzyskanych">Ziem Odzyskanych</a> z dnia 7 maja 1946 r. (<span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP19460440085">M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85</a></span>).</span> </li> <li id="cite_note-tvp-25"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-tvp_25-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-tvp_25-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tvp.info/4127232/informacje/polska/miasta-szykuja-sie-do-zmiany-nazw/">Miasta szykują się do zmiany nazw</a>. Telewizja Polska SA, 2011-03-11. [dostęp 2015-02-05].</cite></span> </li> <li id="cite_note-gw0308-26"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-gw0308_26-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-gw0308_26-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-gw0308_26-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Kamil Siałkowski: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wyborcza.pl/1,75248,18481859,gorzow-nie-wielkopolski-dal-nam-przyklad-stargard-jak-zmieniac.html">Gorzów (nie) Wielkopolski. Dał nam przykład Stargard, jak zmieniać nazwę mamy?</a>. [w:] <i>Gazeta Wyborcza</i> [on-line]. Agora SA, 2015-08-03. [dostęp 2015-08-05].</cite></span> </li> <li id="cite_note-nm-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-nm_27-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://gorzowwielkopolski.naszemiasto.pl/artykul/czy-gorzow-powinien-byc-tylko-gorzowem-czy-potrzebny-jest,2588426,art,t,id,tm.html">Czy Gorzów powinien być tylko Gorzowem? Czy potrzebny jest nam „Wielkopolski”?</a>. Polskapresse sp. z o.o, 2010-11-09. [dostęp 2015-02-05].</cite></span> </li> <li id="cite_note-mg-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mg_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Robert Trębowicz: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150318020635/http://www.mygorzow.pl/content/nasze-miejsce-w-lubuskiem-gorz%C3%B3w-czy-gorz%C3%B3w-wielkopolski">Nasze miejsce w Lubuskiem: Gorzów, czy Gorzów Wielkopolski?</a>. 2014-02-16. [dostęp 2015-02-05]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mygorzow.pl/content/nasze-miejsce-w-lubuskiem-gorzów-czy-gorzów-wielkopolski">tego adresu</a> (2015-03-18)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Marcin</span><span class="cite-name-initials" title="Marcin" style="display:none">M.</span> </span><span class="cite-lastname">Rynkiewicz</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Marcin</span><span class="cite-name-initials" title="Marcin">M.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pap.pl/aktualnosci/bedzie-zmiana-nazwy-miasta-gorzow-wielkopolski"><i>Będzie zmiana nazwy miasta Gorzów Wielkopolski?</i></a> [online], www.pap.pl, 16 listopada 2023<span class="accessdate"> [dostęp 2023-11-26]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Marcin&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=B%C4%99dzie+zmiana+nazwy+miasta+Gorz%C3%B3w+Wielkopolski%3F&rft.date=2023-11-16&rft.aulast=Rynkiewicz&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.pap.pl%2Faktualnosci%2Fbedzie-zmiana-nazwy-miasta-gorzow-wielkopolski" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://um.gorzow.pl/aktualnosci/gorzow-czy-gorzow-wielkopolski-konsultacje-spoleczne.html"><i>Konsultacje: Gorzów Wielkopolski czy Gorzów?</i></a> [online], Urząd Miasta Gorzowa Wielkopolskiego, 16 listopada 2023<span class="accessdate"> [dostęp 2023-11-26]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2023-11-16&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Konsultacje%3A+Gorz%C3%B3w+Wielkopolski+czy+Gorz%C3%B3w%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fum.gorzow.pl%2Faktualnosci%2Fgorzow-czy-gorzow-wielkopolski-konsultacje-spoleczne.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-pwn-31"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-pwn_31-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-pwn_31-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-pwn_31-2">c</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-pwn_31-3">d</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3906896"><i>Gorzów Wielkopolski</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">Encyklopedia PWN</a></i> [online], <a href="/wiki/Wydawnictwo_Naukowe_PWN" title="Wydawnictwo Naukowe PWN">Wydawnictwo Naukowe PWN</a><span class="accessdate"> [dostęp 2024-10-09]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=unknown&rft.atitle=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.jtitle=%5B%5BWydawnictwo+Naukowe+PWN%5D%5D&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.pwn.pl%2Fhaslo%2F%3B3906896" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-:0-32"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_32-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_32-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Zdzisław</span><span class="cite-name-initials" title="Zdzisław" style="display:none">Z.</span> </span><span class="cite-lastname">Linkowski</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Zdzisław</span><span class="cite-name-initials" title="Zdzisław">Z.</span></span>, <i>Księga pamiątkowa miasta Gorzowa, s. 41</i>, 2000, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8388135082" title="Specjalna:Książki/8388135082">ISBN <span class="isbn">83-88135-08-2</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Zdzis%C5%82aw&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ksi%C4%99ga+pami%C4%85tkowa+miasta+Gorzowa%2C+s.+41&rft.isbn=83-88135-08-2&rft.date=2000&rft.aulast=Linkowski" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-er-33"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-er_33-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-er_33-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Edward Rymar. <em>Rywalizacja o ziemię lubuską i kasztelanię międzyrzecką w latach 1319–1326, ze szczególnym uwzględnieniem stosunków pomorsko-śląskich</em>. „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”. XXXIV (4), s. 492, 494, 1979. Wrocław: <a href="/wiki/Zak%C5%82ad_Narodowy_im._Ossoli%C5%84skich" title="Zakład Narodowy im. Ossolińskich">Zakład Narodowy im. Ossolińskich</a>, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk. <span class="issn"><a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/0037-7511">0037-7511</a></span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Rywalizacja+o+ziemi%C4%99+lubusk%C4%85+i+kasztelani%C4%99+mi%C4%99dzyrzeck%C4%85+w+latach+1319%E2%80%931326%2C+ze+szczeg%C3%B3lnym+uwzgl%C4%99dnieniem+stosunk%C3%B3w+pomorsko-%C5%9Bl%C4%85skich&rft.jtitle=%C5%9Al%C4%85ski+Kwartalnik+Historyczny+Sob%C3%B3tka&rft.date=1979&rft.volume=XXXIV&rft.issue=4&rft.aulast=Rymar&rft.aufirst=Edward&rft.pages=492%2C+494&rft.issn=0037-7511"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-MKL-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-MKL_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>Wielki Leksykon Rozmów Meyera</i>. Wydanie VI, tom 12, Lipsk/Wiedeń 1908, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zeno.org/Meyers-1905/A/Landsberg+%5B1%5D?hl=landsberg+an+der+warthe">s. 120.</a></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Jarosław Miłkowski: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://gorzowwielkopolski.naszemiasto.pl/ile-osob-zginelo-w-katastrofie-pociagu-czyli-historia/ar/c5-9110069">Ile osób zginęło w katastrofie pociągu, czyli historia Gorzowa i regionu rocznikiem pisana</a>. 2022-11-29. [dostęp 2023-01-29].</cite></span> </li> <li id="cite_note-gwnm-36"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-gwnm_36-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-gwnm_36-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Jarosław Miłkowski: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://gorzowwielkopolski.naszemiasto.pl/przyszlosc-miasta-byla-budowana-na-przeszlosci-czyli-jak/ar/c5-9187661">Przyszłość miasta była budowana na przeszłości, czyli jak Gorzów się z Niemcami pojednał</a>. 2023-01-28. [dostęp 2023-01-29].</cite></span> </li> <li id="cite_note-tabularasamagazin-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-tabularasamagazin_37-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.tabularasamagazin.de/vergewaltigungen-durch-die-rote-armee-waren-die-opfer-selbst-schuld/">Vergewaltigungen durch die „Rote Armee” – Waren die Opfer selbst schuld?</a>. www.tabularasamagazin.de. [dostęp 2022-07-11].</cite></span> </li> <li id="cite_note-bundestag-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-bundestag_38-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bundestag.de/resource/blob/872014/6f0f8229e73376473c576aa0aba143b2/WD-1-023-21-pdf-data.pdf">Vergewaltigungen von Frauen im Zweiten Weltkrieg. Ausgewählte Literatur zu Schätzungen der Anzahl</a>. www.bundestag.de. [dostęp 2022-07-11].</cite></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Bogdan</span><span class="cite-name-initials" title="Bogdan" style="display:none">B.</span> </span><span class="cite-lastname">Kucharski</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Bogdan</span><span class="cite-name-initials" title="Bogdan">B.</span></span>, <i>Gorzów Wielkopolski i okolice</i>, Poznań: Wyd. Poznańskie, 1981, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321002420" title="Specjalna:Książki/8321002420">ISBN <span class="isbn">83-210-0242-0</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/830196481">830196481</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=Pozna%C5%84&rft.aufirst=Bogdan&rft.aulast=Kucharski&rft.date=1981&rft.isbn=83-210-0242-0&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski+i+okolice&rft.pub=Wyd.+Pozna%C5%84skie&rft_id=info%3Aoclcnum%2F830196481" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/wiki/Edmund_Osma%C5%84czyk" title="Edmund Osmańczyk">Edmund Jan Osmańczyk</a>: <i>Encyklopedia ONZ i stosunków międzynarodowych</i>. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1982, s. 438. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321400922" title="Specjalna:Książki/8321400922">ISBN <span class="isbn">83-214-0092-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Encyklopedia+ONZ+i+stosunk%C3%B3w+mi%C4%99dzynarodowych&rft.aulast=Osma%C5%84czyk&rft.aufirst=Edmund+Jan&rft.pub=Wiedza+Powszechna&rft.place=Warszawa&rft.pages=438&rft.isbn=83-214-0092-2"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://gorzow.wyborcza.pl/gorzow/1,35207,5752898,Kresowianie_z_Gorzowa_chca_miec_swoje_muzeum.html">Kresowianie z Gorzowa chcą mieć swoje muzeum</a>, gazeta.pl/gorzow/, [dostęp 2009-06-07].</span> </li> <li id="cite_note-100_000_gorzowianka-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100_000_gorzowianka_42-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120414025116/http://gorzow.turegion.pl/">Gorzów Wielkopolski w Turegion.pl</a>. turegion.pl. [dostęp 2014-11-30]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gorzow.turegion.pl">tego adresu</a> (2012-04-14)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-Sport_i_Turystyka_1988-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Sport_i_Turystyka_1988_43-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><i>Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939–1945</i>, <span class="cite-name-full">Czesław</span><span class="cite-name-initials" title="Czesław" style="display:none">C.</span> <span class="cite-lastname">Czubryt-Borkowski</span> (oprac.), <span class="cite-name-full">Zygmunt</span><span class="cite-name-initials" title="Zygmunt" style="display:none">Z.</span> <span class="cite-lastname">Czarnocki</span> (oprac.), Warszawa: Sport i Turystyka, 1988, s. 232, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8321727093" title="Specjalna:Książki/8321727093">ISBN <span class="isbn">83-217-2709-3</span></a>, <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/830085367">830085367</a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Przewodnik+po+upami%C4%99tnionych+miejscach+walk+i+m%C4%99cze%C5%84stwa+lata+wojny+1939%E2%80%931945&rft.isbn=83-217-2709-3&rft.place=Warszawa&rft.pub=Sport+i+Turystyka&rft.date=1988&rft_id=info%3Aoclcnum%2F830085367" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-zalozenie-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-zalozenie_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">NSZZ Solidarność Gorzów: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.solidarnosc.org.pl/gorzow/pl/article/show/category,12,id,41-.html">NSZZ Solidarność Gorzów</a>. [dostęp 2010-12-26].</cite></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.wimbp.gorzow.pl/h/hejnal/hejnal_hejnal.html"><i>Hejnał Gorzowa Wielkopolskiego</i></a> [online], Multimedialna Encyklopedia Gorzowa<span class="accessdate"> [dostęp 2020-10-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Hejna%C5%82+Gorzowa+Wielkopolskiego&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.wimbp.gorzow.pl%2Fh%2Fhejnal%2Fhejnal_hejnal.html" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text">„Polityka” 29.2020 (3270) z dnia 14.07.2020; Nauka i cywilizacja; s. 56.</span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Wartości kulturowe. W: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bip.wrota.lubuskie.pl/umgorzow/system/obj/486_2_STDM_2009_tekst.pdf">Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gorzowa Wlkp</a></i>. Cz. III: Diagnoza stanu istniejącego. Gorzów Wielkopolski: Urząd Miasta Gorzowa Wielkopolskiego, 2009-11-25, s. 54. [dostęp 2014-11-30].<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Studium+uwarunkowa%C5%84+i+kierunk%C3%B3w+zagospodarowania+przestrzennego+miasta+Gorzowa+Wlkp&rft.atitle=Warto%C5%9Bci+kulturowe&rft.date=2009-11-25&rft.pub=Urz%C4%85d+Miasta+Gorzowa+Wielkopolskiego&rft.place=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski&rft.pages=54&rft_id=http%3A%2F%2Fbip.wrota.lubuskie.pl%2Fumgorzow%2Fsystem%2Fobj%2F486_2_STDM_2009_tekst.pdf"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text">Mosty przy ul. Owocowej, ul. Chodkiewicza, al. Odrodzenia, ul. Mickiewicza, ul. Borowskiego, ul. Dąbrowskiego, ul. Chrobrego, ul. Wybickiego, ul. Sikorskiego, ul. Składowej.</span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text">Kładka łącząca ul. Żwirki i Wigury z ul. Wyszyńskiego, kładka w Parku Wiosny Ludów.</span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bdl.stat.gov.pl/bdl/dane/teryt/tablica#">Struktura demograficzna</a>. stat.gov.pl, 2023-12-31. [dostęp 2024-08-24]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text">GUS Bank Danych Regionalnych, faktyczne miejsce zamieszkania, stan na 31 XII 1999.</span> </li> <li id="cite_note-GUS-30-VI-2014-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-GUS-30-VI-2014_52-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Joanna</span><span class="cite-name-initials" title="Joanna" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Stańczak</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Joanna</span><span class="cite-name-initials" title="Joanna">J.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Agnieszka</span><span class="cite-name-initials" title="Agnieszka" style="display:none">A.</span> </span><span class="cite-lastname">Znajewska</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Agnieszka</span><span class="cite-name-initials" title="Agnieszka">A.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Aleksandra</span><span class="cite-name-initials" title="Aleksandra" style="display:none">A.</span> </span><span class="cite-lastname">Daniłowska</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Aleksandra</span><span class="cite-name-initials" title="Aleksandra">A.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5468/6/12/1/ludnosc_stan_i_struktura_w_przekroju_terytorialnym_30062014.pdf"><i>Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym</i></a>, <span class="cite-name-full">Dorota</span><span class="cite-name-initials" title="Dorota" style="display:none">D.</span> <span class="cite-lastname">Szałtys</span>, Warszawa: <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Statystyczny" title="Główny Urząd Statystyczny">Główny Urząd Statystyczny</a>, Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy, 28 października 2014<span class="issn">, <a href="/wiki/International_Standard_Serial_Number" title="International Standard Serial Number">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/issn/1734-6118">1734-6118</a></span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=Warszawa&rft.aufirst=Joanna&rft.aulast=Sta%C5%84czak&rft.date=2014-10-28&rft.issn=1734-6118&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ludno%C5%9B%C4%87.+Stan+i+struktura+ludno%C5%9Bci+oraz+ruch+naturalny+w+przekroju+terytorialnym&rft.pub=%5B%5BG%C5%82%C3%B3wny+Urz%C4%85d+Statystyczny%5D%5D%2C+Departament+Bada%C5%84+Demograficznych+i+Rynku+Pracy&rft_id=http%3A%2F%2Fstat.gov.pl%2Fdownload%2Fgfx%2Fportalinformacyjny%2Fpl%2Fdefaultaktualnosci%2F5468%2F6%2F12%2F1%2Fludnosc_stan_i_struktura_w_przekroju_terytorialnym_30062014.pdf" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-BDL-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-BDL_53-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://stat.gov.pl/bdl/app/strona.html?p_name=indeks">Dane krótkookresowe ⇒ Ludność</a>. [w:] <i><a href="/wiki/Bank_Danych_Lokalnych" title="Bank Danych Lokalnych">Bank Danych Lokalnych</a></i> [on-line]. <a href="/wiki/G%C5%82%C3%B3wny_Urz%C4%85d_Statystyczny" title="Główny Urząd Statystyczny">Główny Urząd Statystyczny</a>. [dostęp 2015-06-02].</cite></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/Tables.aspx"><i>Baza Demografia</i></a> [online], 25 kwietnia 2020<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2020-04-25&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Baza+Demografia&rft_id=http%3A%2F%2Fdemografia.stat.gov.pl%2Fbazademografia%2FTables.aspx" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-populacja2022-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-populacja2022_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/teryt/tablica"><i>Gorzów Wielkopolski w liczbach</i></a> [online], Polska w liczbach<span class="accessdate"> [dostęp 2024-06-27]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski+w+liczbach&rft_id=https%3A%2F%2Fbdl.stat.gov.pl%2FBDL%2Fdane%2Fteryt%2Ftablica" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-56">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/teryt/tablica"><i>Główny Urząd Statystyczny / Obszary tematyczne / Ludność / Ludność / Zgony według miesięcy</i></a> [online], stat.gov.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2022-11-30]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=G%C5%82%C3%B3wny+Urz%C4%85d+Statystyczny+%2F+Obszary+tematyczne+%2F+Ludno%C5%9B%C4%87+%2F+Ludno%C5%9B%C4%87+%2F+Zgony+wed%C5%82ug+miesi%C4%99cy&rft_id=https%3A%2F%2Fbdl.stat.gov.pl%2FBDL%2Fdane%2Fteryt%2Ftablica" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-RIO_JST_2012-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-RIO_JST_2012_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.zielonagora.rio.gov.pl/strona.php?id=51">Analizy > Wykonanie budżetu przez lubuskie JST w roku 2012 (zestawienie tabelaryczne) PDF</a>. Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze. s. 24, 41. [dostęp 2014-10-10].</cite></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140813095343/http://www.gmina.fairplay.pl/artykuly.php?id=178">Spis laureatów nagrody Gminy Fair Play</a>. [dostęp 2010-01-02]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gmina.fairplay.pl/artykuly.php?id=178">tego adresu</a> (2014-08-13)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141205012939/http://www.gorzow.pup.info.pl/Urzad/Analizy-i-statystyki/Stopa-bezrobocia">Stopa bezrobocia</a>. Powiatowy Urząd Pracy w Gorzowie Wielkopolskim. [dostęp 2014-11-30]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gorzow.pup.info.pl/Urzad/Analizy-i-statystyki/Stopa-bezrobocia">tego adresu</a> (2014-12-05)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text">Władysław Kurkiewicz „25 lat Polski Ludowej“ Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, s. 117</span> </li> <li id="cite_note-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-61">↑</a></span> <span class="reference-text">Władysław Kurkiewicz „25 lat Polski Ludowej“ Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1971, s. 197</span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Artur</span><span class="cite-name-initials" title="Artur" style="display:none">A.</span> </span><span class="cite-lastname">Brykner</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Artur</span><span class="cite-name-initials" title="Artur">A.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Dariusz</span><span class="cite-name-initials" title="Dariusz" style="display:none">D.</span> </span><span class="cite-lastname">Barański</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Dariusz</span><span class="cite-name-initials" title="Dariusz">D.</span></span>, <i>Kronika Wieku, s. 47</i>, 2002, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8388784854" title="Specjalna:Książki/8388784854">ISBN <span class="isbn">83-88784-85-4</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Artur&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kronika+Wieku%2C+s.+47&rft.isbn=83-88784-85-4&rft.date=2002&rft.aulast=Brykner" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120831001043/http://www.stilon.com.pl/plikinew/historia.php">Historia ZWCh „Stilon”</a>. www.stilon.com.pl. [dostęp 2013-02-18]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stilon.com.pl/plikinew/historia.php">tego adresu</a> (2012-08-31)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Jerzy Synowiec: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/VmjiJ">Stilon – piękna historia Gorzowa</a>. [w:] <i>A-Zetka</i> [on-line]. Firma Alpi, 12-07-23. [dostęp 2014-11-30]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.a-zetka.pl/index.php?op=wiadomosci&id=0468">tego adresu</a> (2013-05-03)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Łukasz Jaeszke: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://evertiq.pl/news/8901">Zwolnienia w Sumitomo Electric w Gorzowie</a>. Evertiq New Media AB, 2012-08-09. [dostęp 2014-10-10].</cite></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/KTNCS"><i>Otwarto nową galerię handlową w Gorzowie Wlkp</i></a> [online], Onet.pl, 18 kwietnia 2012<span class="accessdate"> [dostęp 2014-11-30]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://biznes.onet.pl/otwarto-nowa-galerie-handlowa-w-gorzowie-wlkp,18512,5108040,news-detal">adresu</a> 2014-11-30]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2012-04-18&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Otwarto+now%C4%85+galeri%C4%99+handlow%C4%85+w+Gorzowie+Wlkp&rft_id=http%3A%2F%2Fbiznes.onet.pl%2Fotwarto-nowa-galerie-handlowa-w-gorzowie-wlkp%2C18512%2C5108040%2Cnews-detal" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gorzowwielkopolski.naszemiasto.pl/tylko-u-nas-tak-na-manhattanie-rosla-galeria-manhattan/ar/c3-4794252">Tylko u nas: tak na Manhattanie rosła galeria Manhattan. Zaraz będzie mieć trzy lata</a>.</span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Katarzyna Warnke; Marcin Cichoń: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141022190359/http://www.gorzow24.pl/news/12796/atak-zakupoholikow-na-zawarcie-fotoreportaz.html">Atak zakupoholików na Zawarcie</a>. gorzow24.pl, 2012-04-18. [dostęp 2013-02-18]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gorzow24.pl/news/12796/atak-zakupoholikow-na-zawarcie-fotoreportaz.html">tego adresu</a> (2014-10-22)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Miłosz Żurawski: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20120709114923/http://gorzow24.pl/news/9264/galeria-piast-w-2012.html">Nowe C.H. w Gorzowie</a>. gorzow24.pl, 2010-06-15. [dostęp 2013-02-18].</cite></span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Filip Górecki: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140408034213/http://www.gorzow24.pl/news/14318/podsumowanie-2012-marzec-kwiecien.html">Podsumowanie 2012: marzec, kwiecień</a>. gorzow24.pl, 2012-12-25. [dostęp 2013-02-18]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gorzow24.pl/news/14318/podsumowanie-2012-marzec-kwiecien.html">tego adresu</a>].</cite></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gorzow.tvp.pl/50724294/na-polnocnym-obrzezu-gorzowa-powstanie-ogromny-park-handlowy">Na północnym obrzeżu Gorzowa powstanie ogromny park handlowy</a>.</span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Radosław Skarżyński: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.komunikacja.org/html/akt_2011.08.html#news1421">Gorzów „miastem lwa”. Zobacz zdjęcia najnowszych autobusów</a>. [w:] <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.komunikacja.org">Gorzowska Komunikacja Miejska</a></i> [on-line]. 2011-08-17. [dostęp 2014-11-30].</cite></span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Radosław Skarżyński: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.komunikacja.org/html/akt_2014.10.html#news2305">Nowe autobusy przekazane dla MZK</a>. [w:] <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.komunikacja.org">Gorzowska Komunikacja Miejska</a></i> [on-line]. 2014-10-22. [dostęp 2014-11-30].</cite></span> </li> <li id="cite_note-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-74">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20141204031422/http://www.gorzow.pl/przystan/archiwum-aktualnosci/48-miasto/21895-wiecej-autobusow">Więcej autobusów</a>. [w:] <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20100130042708/http://www.gorzow.pl/przystan/">Gorzów przystań</a></i> [on-line]. Urząd Miasta Gorzowa Wielkopolskiego, 2014-10-21. [dostęp 2014-11-30].</cite></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mzk-gorzow.com.pl/index.php/informacje/tabor">MZK Gorzów – Tabor</a>. Miejski Zakład Komunikacji w Gorzowie Wielkopolskim Sp. z o.o. [dostęp 2014-11-30].</cite></span> </li> <li id="cite_note-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-76">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110913020424/http://infogorzow.com/2011/03/11/automaty-biletowe-juz-niebawem/">Automaty biletowe już niebawem</a>. www.infogorzow.com. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://infogorzow.com/2011/03/11/automaty-biletowe-juz-niebawem/">tego adresu</a> (2011-09-13)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110225111311/http://infogorzow.com/2011/01/11/mzk-modernizuje-sie/">MZK Modernizuje się: będą automaty do biletów</a>. www.infogorzow.com. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://infogorzow.com/2011/01/11/mzk-modernizuje-sie/">tego adresu</a> (2011-02-25)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-78"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-78">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://mzk-gorzow.com.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=55">Rozkład jazdy MZK Gorzów</a>. www.mzk-gorzow.com.pl. [dostęp 2013-02-18].</cite></span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Jarosław Miłkowski: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.msn.com/pl-pl/finanse/najpopularniejsze-artykuly/ilu-pasa%C5%BCer%C3%B3w-je%C5%BAdzi-tramwajem-a-ilu-autobusem-kt%C3%B3ra-linia-jest-najpopularniejsza/ar-AA10Gnrk?ocid=entnewsntp&cvid=4ba6b6f1e02448229aa8956dba8faf58">Ilu pasażerów jeździ tramwajem, a ilu autobusem? Która linia jest najpopularniejsza?</a>. 2022-08-15. [dostęp 2022-08-15].</cite></span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://bazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=465&okno=historia&od=0&do=175">Ogólnopolska Baza Kolejowa</a>. [dostęp 2009-01-26].</cite></span> </li> <li id="cite_note-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-81">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gorzowianin.com/wiadomosc/16264-bezposrednim-pociagiem-z-gorzowa-do-szczecina-to-mozliwe.html"><i>Bezpośrednim pociągiem z Gorzowa do Szczecina? To możliwe</i></a> [online], gorzowianin.com<span class="accessdate"> [dostęp 2022-01-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Bezpo%C5%9Brednim+poci%C4%85giem+z+Gorzowa+do+Szczecina%3F+To+mo%C5%BCliwe&rft_id=https%3A%2F%2Fgorzowianin.com%2Fwiadomosc%2F16264-bezposrednim-pociagiem-z-gorzowa-do-szczecina-to-mozliwe.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gorzowianin.com/wiadomosc/17189-dojedziemy-pociagiem-do-strefy-ekonomicznej-w-gorzowie.html"><i>Dojedziemy pociągiem do Strefy Ekonomicznej w Gorzowie?</i></a> [online], gorzowianin.com<span class="accessdate"> [dostęp 2022-01-16]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Dojedziemy+poci%C4%85giem+do+Strefy+Ekonomicznej+w+Gorzowie%3F&rft_id=https%3A%2F%2Fgorzowianin.com%2Fwiadomosc%2F17189-dojedziemy-pociagiem-do-strefy-ekonomicznej-w-gorzowie.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-83">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Karol Trammer: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://zm.org.pl/?a=zbs93-miasta_niezelektryfikowane">Miasta niezelektryfikowane</a>. [dostęp 2024-01-16].</cite></span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151202004457/http://wiadomosci.onet.pl/lubuskie/gorzow-wielkopolski-podzieli-sie-na-dzielnice-prezydent-spelnia-przedwyborcza/01scx2"><i>Gorzów Wielkopolski podzieli się na dzielnice? Prezydent spełnia przedwyborczą obietnicę</i></a> [online], Onet.pl, 29 listopada 2015<span class="accessdate"> [dostęp 2016-01-08]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://wiadomosci.onet.pl/lubuskie/gorzow-wielkopolski-podzieli-sie-na-dzielnice-prezydent-spelnia-przedwyborcza/01scx2">adresu</a> 2015-12-02]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.date=2015-11-29&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski+podzieli+si%C4%99+na+dzielnice%3F+Prezydent+spe%C5%82nia+przedwyborcz%C4%85+obietnic%C4%99&rft_id=http%3A%2F%2Fwiadomosci.onet.pl%2Flubuskie%2Fgorzow-wielkopolski-podzieli-sie-na-dzielnice-prezydent-spelnia-przedwyborcza%2F01scx2" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Współpraca_zagraniczna_miasta-85"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Współpraca_zagraniczna_miasta_85-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Współpraca_zagraniczna_miasta_85-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://um.gorzow.pl/miasta-partnerskie.html">Miasta partnerskie</a>. um.gorzow.pl. [dostęp 2024-04-24]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20180215143519/https://bip.uke.gov.pl/download/gfx/bip/pl/defaultaktualnosci/38/4/1/aus__al_112_tab_2_ed_36.pdf">Wykaz NKA dla lokalizacji Ab. Służb Alarmowych 112</a>. bip.uke.gov.pl. [dostęp 2024-09-04]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bip.uke.gov.pl/download/gfx/bip/pl/defaultaktualnosci/38/4/1/aus__al_112_tab_2_ed_36.pdf">tego adresu</a> (2018-02-15)]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-87">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gorzow-wielkopolski.policja.gov.pl/go1/o-nas/struktura/10360,Struktura.html">Struktura</a>. gorzow-wielkopolski.policja.gov.pl. [dostęp 2024-09-04]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.strazgraniczna.pl/pl/straz-graniczna/struktura-sg/placowki/2231,Placowka-SG-w-Gorzowie-Wielkopolskim.html">Placówka SG</a>. strazgraniczna.pl. [dostęp 2024-09-05]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gov.pl/web/kmpsp-gorzow-wielkopolski/struktura-organizacyjna">Struktura organizacyjna</a>. gov.pl. [dostęp 2024-09-05]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://um.gorzow.pl/straz-miejska.html">Straż Miejska</a>. um.gorzow.pl. [dostęp 2024-09-04]. <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Filip Górecki: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131022043923/http://gorzow24.pl/news/14603/debatowali-o-szpitalu-spolka-dziejowa-koniecznoscia-fotoreportaz.html">Debatowali o szpitalu. Spółka dziejową koniecznością?</a>. 2013-02-16. [dostęp 2012-02-18]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gorzow24.pl/news/14603/debatowali-o-szpitalu-spolka-dziejowa-koniecznoscia-fotoreportaz.html">tego adresu</a> (2013-10-22)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-92">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://gazetalubuska.pl/w-gorzowie-znow-bedzie-stacjonowac-wojsko-ma-to-byc-czesc-17-wielkopolskiej-brygady-zmechanizowanej/ar/c3-18402105">[1]</a></span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gorzowianin.com/wiadomosc/23568-wojsko-wroci-do-gorzowa-powstanie-nowa-jednostka-wojskowa-i-wot.html"><i>Wojsko wróci do Gorzowa. Powstanie nowa jednostka wojskowa i WOT</i></a> [online], com/wiadomosc/23568-wojsko-wroci-do-gorzowa-powstanie-nowa-jednostka-wojskowa-i-wot.html<span class="accessdate"> [dostęp 2024-04-23]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wojsko+wr%C3%B3ci+do+Gorzowa.+Powstanie+nowa+jednostka+wojskowa+i+WOT&rft_id=https%3A%2F%2Fgorzowianin.com%2Fwiadomosc%2F23568-wojsko-wroci-do-gorzowa-powstanie-nowa-jednostka-wojskowa-i-wot.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-94">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wed.edu.gorzow.pl/"><i>Wydział Edukacji Urzędu Miasta Gorzowa Wielkopolskiego »</i></a> [online], www.wed.edu.gorzow.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-11-03]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wydzia%C5%82+Edukacji+Urz%C4%99du+Miasta+Gorzowa+Wielkopolskiego+%C2%BB&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.wed.edu.gorzow.pl%2F" style="display:none"> </span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gorzow.pl/PL/3235/2808/Centrum_Edukacji_Zawodowej_i_Biznesu_-_nowoczesne_ksztalcenie_w_Gorzowie/k/"><i>Centrum Edukacji Zawodowej i Biznesu – nowoczesne kształcenie w Gorzowie</i></a> [online], Gorzów – Centrum Edukacji Zawodowej i Biznesu – nowoczesne kształcenie w Gorzowie<span class="accessdate"> [dostęp 2020-11-03]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Centrum+Edukacji+Zawodowej+i+Biznesu+%E2%80%93+nowoczesne+kszta%C5%82cenie+w+Gorzowie&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.gorzow.pl%2FPL%2F3235%2F2808%2FCentrum_Edukacji_Zawodowej_i_Biznesu_-_nowoczesne_ksztalcenie_w_Gorzowie%2Fk%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.muzeumlubuskie.pl/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=18&Itemid=69.">Muzeum Lubuskie – Kolejna witryna oparta na WordPressie</a>.</span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">WiMBP w Gorzowie Wlkp: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wimbp.gorzow.pl/?p=d&d=12">Zbiory WiMBP w Gorzowie Wlkp</a>. [dostęp 2008-08-12].</cite></span> </li> <li id="cite_note-mosart-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-mosart_98-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mosart.pl/o-nas"><i>O nas</i></a> [online], mosart.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2024-09-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=O+nas&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.mosart.pl%2Fo-nas" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://mckgorzow.pl/">Miejskie Centrum Kultury</a></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110522035301/http://www.gorzow24.pl/news/11064/otwarcie-filharmonii-oklaskom-nie-bylo-konca-fotoreportaz-wideo.html">artykuł o otwarciu Filharmonii Gorzowskiej z portalu gorzow24.pl z 19 maja 2011</a>. [dostęp 2011-05-29]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gorzow24.pl/news/11064/otwarcie-filharmonii-oklaskom-nie-bylo-konca-fotoreportaz-wideo.html">tego adresu</a> (22 maja 2011)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130926193851/http://gorzow.gazeta.pl/gorzow/1,35207,7396428,Dlaczego_w_Gorzowie_bardzo_udal_nam_sie_jazz.html">Dlaczego w Gorzowie bardzo udał nam się jazz</a>. [w:] <i><a href="/wiki/Gazeta.pl" title="Gazeta.pl">Gazeta.pl Gorzów Wielkopolski</a></i> [on-line]. <a href="/wiki/Agora_(przedsi%C4%99biorstwo)" title="Agora (przedsiębiorstwo)">Agora S.A.</a>, 2009-12-23. [dostęp 2014-11-30]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gorzow.wyborcza.pl/gorzow/1,88312,7396428,Dlaczego_w_Gorzowie_bardzo_udal_nam_sie_jazz.html/">tego adresu</a> (2013-09-26)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Adam Sobota: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090213185507/http://gtf.cba.pl/konfrontacje.html">XXXIV Konfrontacje Fotograficzne 2008</a>. Gorzowskie Towarzystwo Fotograficzne, 2008. [dostęp 2009-03-09]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gtf.cba.pl/konfrontacje.html">tego adresu</a> (2009-02-13)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Urząd Miasta</span><span class="cite-name-initials" title="Urząd Miasta" style="display:none">U.M.</span> </span><span class="cite-lastname">Gorzowa</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Urząd Miasta</span><span class="cite-name-initials" title="Urząd Miasta">U.M.</span></span>, <i>Gorzów Wielkopolski, roz. „Co nam w duszy gra”</i>, 2019, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788392792642" title="Specjalna:Książki/9788392792642">ISBN <span class="isbn">978-83-927926-4-2</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Urz%C4%85d+Miasta&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski%2C+roz.+%E2%80%9ECo+nam+w+duszy+gra%E2%80%9D&rft.isbn=978-83-927926-4-2&rft.date=2019&rft.aulast=Gorzowa" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.wimbp.gorzow.pl/r/romane_dyvesa/romane_dyvesa.html"><i>Romane Dyvesa – Multimedialna Encyklopedia Gorzowa</i></a> [online], encyklopedia.wimbp.gorzow.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2020-11-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Romane+Dyvesa+%E2%80%93+Multimedialna+Encyklopedia+Gorzowa&rft_id=https%3A%2F%2Fencyklopedia.wimbp.gorzow.pl%2Fr%2Fromane_dyvesa%2Fromane_dyvesa.html" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-105"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-105">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">PAP: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120614013233/http://www.ziemialubuska.pl/2405,2312,,.html">Międzynarodowe Spotkania Zespołów Cygańskich Romane Dyvesa 2008</a>. ziemialubuska.pl. [dostęp 2009-03-07]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ziemialubuska.pl/2405,2312,,.html">tego adresu</a> (2012-06-14)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Dariusz Barański: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://gorzow.wyborcza.pl/gorzow/1,35207,5811201,W_Gorzowie_trwa_konkurs_mlodych_pianistow.html">W Gorzowie trwa konkurs młodych pianistów</a>. Gazeta Wyborcza Gorzów/Agora SA, 2008-10-14. [dostęp 2009-03-06].</cite></span> </li> <li id="cite_note-107"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-107">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Marcin Słowiński: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090425002147/http://www.gorzow24.pl/news/5174/xxv-gorzowskie-spotkania-teatralne-tuz-tuz-co-zobaczymy.html">XXV Gorzowskie Spotkania Teatralne tuż, tuż. Co zobaczymy?</a>. gorzow24.pl, 2008-11-12. [dostęp 2009-03-09]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.gorzow24.pl/news/5174/xxv-gorzowskie-spotkania-teatralne-tuz-tuz-co-zobaczymy.html">tego adresu</a> (2009-04-25)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-108">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141204033530/http://www.emceka.home.pl/emceka/pl/altekameraden/o-imprezie">O festiwalu</a>. Miejskie Centrum Kultury w Gorzowie Wielkopolskim. [dostęp 2014-11-30]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.emceka.home.pl/emceka/pl/altekameraden/o-imprezie">tego adresu</a> (2014-12-04)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-109">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Jarosław Libelt: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110927140343/http://www.niedziela.pl/artykul_w_niedzieli.php?doc=ed200416&nr=218">XI Biennale Sztuki Sakralnej – Ostatnie sacrum?</a>. <a href="/wiki/Niedziela_(czasopismo)" title="Niedziela (czasopismo)">Tygodnik Niedziela</a> edycja zielonogórsko-gorzowska 16/2004. [dostęp 2009-03-07]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.niedziela.pl/artykul_w_niedzieli.php?doc=ed200416&nr=218">tego adresu</a> (2011-09-27)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-110">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181219151606/http://www.dnigorzowa.pl/">Dni Gorzowa nad Wartą</a>. [dostęp 2021-06-04]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dnigorzowa.pl">tego adresu</a> (2018-12-19)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Bernard</span><span class="cite-name-initials" title="Bernard" style="display:none">B.</span> </span><span class="cite-lastname">Woltmann</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Bernard</span><span class="cite-name-initials" title="Bernard">B.</span></span>, <i>Zarys historii sportu w Gorzowie Wlkp: 1945–1997, s. 32</i>, 1998<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Bernard&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zarys+historii+sportu+w+Gorzowie+Wlkp%3A+1945%E2%80%931997%2C+s.+32&rft.date=1998&rft.aulast=Woltmann" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Robert</span><span class="cite-name-initials" title="Robert" style="display:none">R.</span> </span><span class="cite-lastname">Borowy</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Robert</span><span class="cite-name-initials" title="Robert">R.</span></span>, <i>Siedem dekad Stali: KS Stal Gorzów Wlkp. 1947-2017 : 70 lat, s. 13.</i>, 2017<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Robert&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Siedem+dekad+Stali%3A+KS+Stal+Gorz%C3%B3w+Wlkp.+1947-2017+%3A+70+lat%2C+s.+13.&rft.date=2017&rft.aulast=Borowy" style="display:none"> </span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://grekokatolicy.pl/grekokatolicy/parafie-ukgk/diecezja-wroclawsko-gdanska/parafia-greckokatolicka-pw-sw-jozafata-biskupa-i-meczennik-w-gorzowie-wielkopolskim/"><i>Parafia Greckokatolicka pw. Św. Jozafata Biskupa i Męczennik w Gorzowie Wielkopolskim</i></a> [online], grekokatolicy.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-01-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Parafia+Greckokatolicka+pw.+%C5%9Aw.+Jozafata+Biskupa+i+M%C4%99czennik+w+Gorzowie+Wielkopolskim&rft_id=https%3A%2F%2Fgrekokatolicy.pl%2Fgrekokatolicy%2Fparafie-ukgk%2Fdiecezja-wroclawsko-gdanska%2Fparafia-greckokatolicka-pw-sw-jozafata-biskupa-i-meczennik-w-gorzowie-wielkopolskim%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.orthodox.pl/administracja/metropolie/diecezja-wroclawsko-szczecinska/dekanat-szczecinski/"><i>Dekanat szczeciński</i></a> [online], orthodox.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-01-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Dekanat+szczeci%C5%84ski&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.orthodox.pl%2Fadministracja%2Fmetropolie%2Fdiecezja-wroclawsko-szczecinska%2Fdekanat-szczecinski%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.luteranie.pl/gorzow-wielkopolski-kosciol-swietej-trojcy/"><i>Gorzów Wielkopolski – kościół Świętej Trójcy</i></a> [online], luteranie.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-01-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski+%E2%80%93+ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82+%C5%9Awi%C4%99tej+Tr%C3%B3jcy&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.luteranie.pl%2Fgorzow-wielkopolski-kosciol-swietej-trojcy%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.luteranie.pl/gorzow-wielkopolski/"><i>Gorzów Wielkopolski</i></a> [online], luteranie.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-01-15]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Gorz%C3%B3w+Wielkopolski&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.luteranie.pl%2Fgorzow-wielkopolski%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://adwent.pl/kontakt/zbory/"><i>Zbory</i></a> [online], adwent.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zbory&rft_id=https%3A%2F%2Fadwent.pl%2Fkontakt%2Fzbory%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://baptysci.pl/zbory"><i>Zbory</i></a> [online], baptysci.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zbory&rft_id=https%3A%2F%2Fbaptysci.pl%2Fzbory" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-119"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-119">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kz.pl/znajdz-swoj-kosciol/"><i>Znajdź Kościół</i></a> [online], kz.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Znajd%C5%BA+Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82&rft_id=https%3A%2F%2Fkz.pl%2Fznajdz-swoj-kosciol%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kosciolbozy.pl/adresy-kosciolow/"><i>Adresy kościołów</i></a> [online], kosciolbozy.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Adresy+ko%C5%9Bcio%C5%82%C3%B3w&rft_id=https%3A%2F%2Fkosciolbozy.pl%2Fadresy-kosciolow%2F" style="display:none"> </span>.</cite><br />* <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dlaciebieniebo.pl"><i>Kościół Boży „Dla Ciebie Niebo”</i></a> [online], dlaciebieniebo.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82+Bo%C5%BCy+%E2%80%9EDla+Ciebie+Niebo%E2%80%9D&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.dlaciebieniebo.pl" style="display:none"> </span>.<span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">strona główna serwisu</span></cite></span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://kbwch.pl/zbory/"><i>Zbory</i></a> [online], kbwch.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-11-09]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Zbory&rft_id=http%3A%2F%2Fkbwch.pl%2Fzbory%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Super</span><span class="cite-name-initials" title="Super" style="display:none">S.</span> </span><span class="cite-lastname">User</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Super</span><span class="cite-name-initials" title="Super">S.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.reformowany.pl/index.php/diaspora/56-diaspora"><i>Diaspora</i></a> [online], reformowany.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2017-07-09]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Super&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Diaspora&rft.aulast=User&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.reformowany.pl%2Findex.php%2Fdiaspora%2F56-diaspora" style="display:none"> </span>.</cite>< br />*<cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://reformowani.pl/index.php/kosciol/parafie-kosciola"><i>Parafie Kościoła</i></a> [online], reformowani.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Parafie+Ko%C5%9Bcio%C5%82a&rft_id=https%3A%2F%2Freformowani.pl%2Findex.php%2Fkosciol%2Fparafie-kosciola" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-123">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://reformowanigorzow.pl/o-nas/"><i>Ewangeliczny Zbór Reformowany w Gorzowie Wielkopolskim</i></a> [online], reformowanigorzow.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2021-11-11]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Ewangeliczny+Zb%C3%B3r+Reformowany+w+Gorzowie+Wielkopolskim&rft_id=https%3A%2F%2Freformowanigorzow.pl%2Fo-nas%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-124">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://zboryboze.pl/o-nas/kontakt/"><i>Kontakt – Zbory</i></a> [online], zboryboze.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2023-03-27]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Kontakt+%E2%80%93+Zbory&rft_id=http%3A%2F%2Fzboryboze.pl%2Fo-nas%2Fkontakt%2F" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Paweł</span><span class="cite-name-initials" title="Paweł" style="display:none">P.</span> </span><span class="cite-lastname">Ciecieląg</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Paweł</span><span class="cite-name-initials" title="Paweł">P.</span></span><span class="cite-at-al" title="Paweł Ciecieląg, Arkadiusz Góralczyk, Grzegorz Gudaszewski, Zbigniew Pasek"> i inni</span>, <i>Wyznania religijne w Polsce w latach 2019–2021</i>, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2022, s. 237, <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788367087179" title="Specjalna:Książki/9788367087179">ISBN <span class="isbn">978-83-67087-17-9</span></a><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=Warszawa&rft.aufirst=Pawe%C5%82&rft.aulast=Cieciel%C4%85g&rft.date=2022&rft.isbn=978-83-67087-17-9&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wyznania+religijne+w+Polsce+w+latach+2019%E2%80%932021&rft.pub=Zak%C5%82ad+Wydawnictw+Statystycznych" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text">Dane według <cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://apps.jw.org/ui/P/meeting-search.html#/weekly-meetings"><i>wyszukiwarki zborów</i></a>, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy <a href="/wiki/Jw.org" title="Jw.org">jw.org</a><span class="accessdate"> [dostęp 2023-02-05]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.place=na+oficjalnej+stronie+%C5%9Awiadk%C3%B3w+Jehowy+%5B%5Bjw.org%5D%5D&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=wyszukiwarki+zbor%C3%B3w&rft_id=https%3A%2F%2Fapps.jw.org%2Fui%2FP%2Fmeeting-search.html%23%2Fweekly-meetings" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&veaction=edit&section=38" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&action=edit&section=38" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://um.gorzow.pl/">Oficjalna strona Gorzowa Wlkp.</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://jkccl2.webwave.dev/">Przewodnik po zabytkach Gorzowa</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sztetl.org.pl/pl/article/gorzow-wielkopolski/5,historia/">Historia Żydów w Gorzowie Wielkopolskim</a> na portalu Wirtualny Sztetl</li> <li><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090308153900/http://www.bip.gorzow.pl/">Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miasta Gorzowa Wielkopolskiego</a>. bip.gorzow.pl. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bip.gorzow.pl/">tego adresu</a> (2009-03-08)].</cite></li> <li><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_V/73"><i>Landsberg nad Wartą</i></a>, [w:] <a href="/wiki/S%C5%82ownik_geograficzny_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Słownik geograficzny Królestwa Polskiego"><i>Słownik geograficzny Królestwa Polskiego</i></a>, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 73<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=S%C5%82ownik+geograficzny+Kr%C3%B3lestwa+Polskiego&rft.atitle=Landsberg+nad+Wart%C4%85&rft.place=Warszawa&rft.date=1884" style="display:none"> </span>.</cite></li> <li><cite class="citation"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XV_cz.2/210"><i>Landsberg</i></a>, [w:] <a href="/wiki/S%C5%82ownik_geograficzny_Kr%C3%B3lestwa_Polskiego" title="Słownik geograficzny Królestwa Polskiego"><i>Słownik geograficzny Królestwa Polskiego</i></a>, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 210<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=S%C5%82ownik+geograficzny+Kr%C3%B3lestwa+Polskiego&rft.atitle=Landsberg&rft.place=Warszawa&rft.date=1902" style="display:none"> </span>.</cite></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gorzow.com.pl/">http://www.gorzow.com.pl/</a> Gorzow.com.pl Zdjęcia – architektura, miejsca i chwile Gorzów Wielkopolski w obiektywie smartfona</li></ul> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74983602">.mw-parser-output .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);margin:auto;text-align:center;padding:3px;margin-top:1em;clear:both}.mw-parser-output table.navbox:not(.pionowy){width:100%}.mw-parser-output .navbox+.navbox{border-top:0;margin-top:0}.mw-parser-output .navbox.pionowy{width:250px;float:right;clear:right;margin:0 0 0.4em 1.4em}.mw-parser-output .navbox.pionowy .before,.mw-parser-output .navbox.pionowy .after{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.caption,.mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background:#ccf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox .tnavbar{font-weight:normal;font-size:xx-small;white-space:nowrap;padding:0}.mw-parser-output .navbox>.tnavbar{margin-left:1em;float:left}.mw-parser-output .navbox .below>hr+.tnavbar{margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox .below>.tnavbar:before{content:"Ten szablon: "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:after{content:" · "}.mw-parser-output .navbox .tnavbar li:last-child:after{content:none}.mw-parser-output .navbox hr{margin:0.2em 1em}.mw-parser-output .navbox .title{background:#ddf;text-align:center;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content:not(.grupa-szablonów-nawigacyjnych){margin-top:2px;padding:0;font-size:smaller;overflow:auto}.mw-parser-output .navbox .above+div,.mw-parser-output .navbox .above+.navbox-main-content,.mw-parser-output .navbox .below,.mw-parser-output .navbox .title+.grid{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below{background:#ddf;text-align:center;margin-left:auto;margin-right:auto}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex{display:flex;flex-direction:row}.mw-parser-output .navbox .flex>.before,.mw-parser-output .navbox .flex>.after{align-self:center;text-align:center}.mw-parser-output .navbox .flex>.navbox-main-content{flex-grow:1}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .before{margin-right:0.5em}.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .after{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox .inner-columns,.mw-parser-output .navbox .inner-group,.mw-parser-output .navbox .inner-standard{border-spacing:0;border-collapse:collapse;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis{text-align:right;vertical-align:middle}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.opis+.spis{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td{padding:0;width:100%}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>td:first-child{text-align:center}.mw-parser-output .navbox .inner-standard .inner-standard>tbody>tr>td{text-align:left}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-odd,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>.navbox-even{padding:0 0.3em}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-standard>tbody>tr>th+td{border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns{table-layout:fixed}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{padding:0;border-left:2px solid var(--background-color-base,#fff);border-right:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td{vertical-align:top}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr+tr>td{border-top:2px solid var(--background-color-base,#fff)}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:first-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:first-child{border-left:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>th:last-child,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td:last-child{border-right:0}.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ul,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>ol,.mw-parser-output .navbox .inner-columns>tbody>tr>td>dl{text-align:left;column-width:24em}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+table{margin-top:2px}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.opis,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>.spis{padding:0.1em 1em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-toggle,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.mw-collapsible-toggle{width:4em;text-align:right;margin-right:0.4em}.mw-parser-output .navbox>.fakebar,.mw-parser-output .navbox .inner-group>div.mw-collapsible>.fakebar{float:left;width:4em;height:1em}.mw-parser-output .navbox .opis{background:#ddf;padding:0 1em;white-space:nowrap;font-weight:bold}.mw-parser-output .navbox.pionowy .opis{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-even,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-odd{background:transparent}.mw-parser-output .navbox.pionowy .navbox-odd,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .navbox-even{background:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .navbox .inner-group>div>div+div{background:transparent}.mw-parser-output .navbox p{margin:0;padding:0.3em 0}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:gold}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:silver}.mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,.mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#c96}.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ul,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>dl,.mw-parser-output .navbox .navbox-main-content>ol{column-width:24em;text-align:left}.mw-parser-output .navbox ul{list-style:none}.mw-parser-output .navbox .references{background:transparent}.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dd,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist dt,.mw-parser-output .navbox .hwrap .hlist li{white-space:normal}.mw-parser-output .navbox .rok{display:inline-block;width:4em;padding-right:0.5em;text-align:right}.mw-parser-output .navbox .navbox-statistics{margin-top:2px;border-top:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:small}.mw-parser-output .navbox-summary>.title{font-weight:bold;font-size:larger}.mw-parser-output .navbox:not(.grupa-szablonów) .navbox{margin:0;border:0;padding:0}.mw-parser-output .navbox.grupa-szablonów>.grupa-szablonów-nawigacyjnych>.navbox:first-child{margin-top:2px}@media(max-width:800px){.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.before,.mw-parser-output .navbox:not(.pionowy) .flex>.after{display:none}}.mw-parser-output .navbox .opis img,.mw-parser-output .navbox .opis .flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.flagicon,.mw-parser-output .navbox>.caption>.image{display:none}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.caption,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>tbody>tr>th{background-color:#3a3c3e}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .title,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.above,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox>.mw-collapsible-content>.below,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox .opis{background-color:#303234}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a1,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a1 .opis{background:#715f00}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a2,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a2 .opis{background:#5f5f5f}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .opis.a3,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbox.medaliści .a3 .opis{background:#764617}}</style><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie" title="Szablon:Województwo lubuskie"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Województwo lubuskie (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie" title="Województwo lubuskie">Województwo lubuskie</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">Miasta na prawach powiatu</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Gorzów Wielkopolski</a> <i>(siedziba wojewody)</i></li> <li><a href="/wiki/Zielona_G%C3%B3ra" title="Zielona Góra">Zielona Góra</a> <i>(siedziba sejmiku)</i></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Powiat_(Polska)" title="Powiat (Polska)">Powiaty</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_gorzowski" title="Powiat gorzowski">gorzowski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_kro%C5%9Bnie%C5%84ski_(wojew%C3%B3dztwo_lubuskie)" title="Powiat krośnieński (województwo lubuskie)">krośnieński</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_mi%C4%99dzyrzecki" title="Powiat międzyrzecki">międzyrzecki</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_nowosolski" title="Powiat nowosolski">nowosolski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_s%C5%82ubicki" title="Powiat słubicki">słubicki</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_strzelecko-drezdenecki" title="Powiat strzelecko-drezdenecki">strzelecko-drezdenecki</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_sul%C4%99ci%C5%84ski" title="Powiat sulęciński">sulęciński</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_%C5%9Bwiebodzi%C5%84ski" title="Powiat świebodziński">świebodziński</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_wschowski" title="Powiat wschowski">wschowski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_zielonog%C3%B3rski" title="Powiat zielonogórski">zielonogórski</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_%C5%BCaga%C5%84ski" title="Powiat żagański">żagański</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_%C5%BCarski" title="Powiat żarski">żarski</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne zagadnienia</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Podział administracyjny województwa lubuskiego">Podział administracyjny</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Herb województwa lubuskiego">Herb</a></li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Flaga województwa lubuskiego">Flaga</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Herb województwa lubuskiego"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg/50px-POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg.png" decoding="async" width="50" height="58" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg/75px-POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg/100px-POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg.png 2x" data-file-width="546" data-file-height="630" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Szablon:Podział administracyjny Polski"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/wiki/Dyskusja_szablonu:Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Dyskusja szablonu:Podział administracyjny Polski"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Podzia%C5%82_administracyjny_Polski&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_Polski" title="Podział administracyjny Polski">Podział administracyjny Polski</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Województwa</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_dolno%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo dolnośląskie">dolnośląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_kujawsko-pomorskie" title="Województwo kujawsko-pomorskie">kujawsko-pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubelskie" title="Województwo lubelskie">lubelskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie" title="Województwo lubuskie">lubuskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%82%C3%B3dzkie" title="Województwo łódzkie">łódzkie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_ma%C5%82opolskie" title="Województwo małopolskie">małopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_mazowieckie" title="Województwo mazowieckie">mazowieckie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_opolskie" title="Województwo opolskie">opolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_podkarpackie" title="Województwo podkarpackie">podkarpackie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_podlaskie" title="Województwo podlaskie">podlaskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_pomorskie" title="Województwo pomorskie">pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bl%C4%85skie" title="Województwo śląskie">śląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskie" title="Województwo świętokrzyskie">świętokrzyskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_warmi%C5%84sko-mazurskie" title="Województwo warmińsko-mazurskie">warmińsko-mazurskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_wielkopolskie" title="Województwo wielkopolskie">wielkopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_zachodniopomorskie" title="Województwo zachodniopomorskie">zachodniopomorskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Siedziby wojewodów<br />i sejmików</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Bia%C5%82ystok" title="Białystok">Białystok</a></li> <li><a href="/wiki/Bydgoszcz" title="Bydgoszcz">Bydgoszcz</a></li> <li><a href="/wiki/Gda%C5%84sk" title="Gdańsk">Gdańsk</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Gorzów Wielkopolski</a></li> <li><a href="/wiki/Katowice" title="Katowice">Katowice</a></li> <li><a href="/wiki/Kielce" title="Kielce">Kielce</a></li> <li><a href="/wiki/Krak%C3%B3w" title="Kraków">Kraków</a></li> <li><a href="/wiki/Lublin" title="Lublin">Lublin</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81%C3%B3d%C5%BA" title="Łódź">Łódź</a></li> <li><a href="/wiki/Olsztyn" title="Olsztyn">Olsztyn</a></li> <li><a href="/wiki/Opole" title="Opole">Opole</a></li> <li><a href="/wiki/Pozna%C5%84" title="Poznań">Poznań</a></li> <li><a href="/wiki/Rzesz%C3%B3w" title="Rzeszów">Rzeszów</a></li> <li><a href="/wiki/Szczecin" title="Szczecin">Szczecin</a></li> <li><a href="/wiki/Toru%C5%84" title="Toruń">Toruń</a></li> <li><a href="/wiki/Warszawa" title="Warszawa">Warszawa</a></li> <li><a href="/wiki/Wroc%C5%82aw" title="Wrocław">Wrocław</a></li> <li><a href="/wiki/Zielona_G%C3%B3ra" title="Zielona Góra">Zielona Góra</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Podziały administracyjne<br />województw</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_dolno%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Podział administracyjny województwa dolnośląskiego">dolnośląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_kujawsko-pomorskiego" title="Podział administracyjny województwa kujawsko-pomorskiego">kujawsko-pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_lubelskiego" title="Podział administracyjny województwa lubelskiego">lubelskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Podział administracyjny województwa lubuskiego">lubuskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_%C5%82%C3%B3dzkiego" title="Podział administracyjny województwa łódzkiego">łódzkie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_ma%C5%82opolskiego" title="Podział administracyjny województwa małopolskiego">małopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_mazowieckiego" title="Podział administracyjny województwa mazowieckiego">mazowieckie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Podział administracyjny województwa opolskiego">opolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_podkarpackiego" title="Podział administracyjny województwa podkarpackiego">podkarpackie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_podlaskiego" title="Podział administracyjny województwa podlaskiego">podlaskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_pomorskiego" title="Podział administracyjny województwa pomorskiego">pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Podział administracyjny województwa śląskiego">śląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskiego" title="Podział administracyjny województwa świętokrzyskiego">świętokrzyskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_warmi%C5%84sko-mazurskiego" title="Podział administracyjny województwa warmińsko-mazurskiego">warmińsko-mazurskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_wielkopolskiego" title="Podział administracyjny województwa wielkopolskiego">wielkopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Podzia%C5%82_administracyjny_wojew%C3%B3dztwa_zachodniopomorskiego" title="Podział administracyjny województwa zachodniopomorskiego">zachodniopomorskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row">Herby województw</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_dolno%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Herb województwa dolnośląskiego">dolnośląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_kujawsko-pomorskiego" title="Herb województwa kujawsko-pomorskiego">kujawsko-pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_lubelskiego" title="Herb województwa lubelskiego">lubelskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Herb województwa lubuskiego">lubuskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_%C5%82%C3%B3dzkiego" title="Herb województwa łódzkiego">łódzkie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_ma%C5%82opolskiego" title="Herb województwa małopolskiego">małopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_mazowieckiego" title="Herb województwa mazowieckiego">mazowieckie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Herb województwa opolskiego">opolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_podkarpackiego" title="Herb województwa podkarpackiego">podkarpackie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_podlaskiego" title="Herb województwa podlaskiego">podlaskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_pomorskiego" title="Herb województwa pomorskiego">pomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Herb województwa śląskiego">śląskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskiego" title="Herb województwa świętokrzyskiego">świętokrzyskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_warmi%C5%84sko-mazurskiego" title="Herb województwa warmińsko-mazurskiego">warmińsko-mazurskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_wielkopolskiego" title="Herb województwa wielkopolskiego">wielkopolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Herb_wojew%C3%B3dztwa_zachodniopomorskiego" title="Herb województwa zachodniopomorskiego">zachodniopomorskie</a></li></ul> </td></tr><tr class="a5"><th class="navbox-group opis" scope="row">Flagi województw</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_dolno%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Flaga województwa dolnośląskiego">dolnośląskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_dolno%C5%9Bl%C4%85skim" title="Flagi gmin w województwie dolnośląskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_dolno%C5%9Bl%C4%85skim" title="Flagi powiatów w województwie dolnośląskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_kujawsko-pomorskiego" title="Flaga województwa kujawsko-pomorskiego">kujawsko-pomorskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_kujawsko-pomorskim" title="Flagi gmin w województwie kujawsko-pomorskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_kujawsko-pomorskim" title="Flagi powiatów w województwie kujawsko-pomorskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_lubelskiego" title="Flaga województwa lubelskiego">lubelskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_lubelskim" title="Flagi gmin w województwie lubelskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_lubelskim" title="Flagi powiatów w województwie lubelskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Flaga województwa lubuskiego">lubuskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_lubuskim" title="Flagi gmin w województwie lubuskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_lubuskim" title="Flagi powiatów w województwie lubuskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_%C5%82%C3%B3dzkiego" title="Flaga województwa łódzkiego">łódzkie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%82%C3%B3dzkim" title="Flagi gmin w województwie łódzkim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%82%C3%B3dzkim" title="Flagi powiatów w województwie łódzkim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_ma%C5%82opolskiego" title="Flaga województwa małopolskiego">małopolskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_ma%C5%82opolskim" title="Flagi gmin w województwie małopolskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_ma%C5%82opolskim" title="Flagi powiatów w województwie małopolskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_mazowieckiego" title="Flaga województwa mazowieckiego">mazowieckie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_mazowieckim" title="Flagi gmin w województwie mazowieckim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_mazowieckim" title="Flagi powiatów w województwie mazowieckim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_opolskiego" title="Flaga województwa opolskiego">opolskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_opolskim" title="Flagi gmin w województwie opolskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_opolskim" title="Flagi powiatów w województwie opolskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_podkarpackiego" title="Flaga województwa podkarpackiego">podkarpackie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_podkarpackim" title="Flagi gmin w województwie podkarpackim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_podkarpackim" title="Flagi powiatów w województwie podkarpackim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_podlaskiego" title="Flaga województwa podlaskiego">podlaskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_podlaskim" title="Flagi gmin w województwie podlaskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_podlaskim" title="Flagi powiatów w województwie podlaskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_pomorskiego" title="Flaga województwa pomorskiego">pomorskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_pomorskim" title="Flagi gmin w województwie pomorskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_pomorskim" title="Flagi powiatów w województwie pomorskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bl%C4%85skiego" title="Flaga województwa śląskiego">śląskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%9Bl%C4%85skim" title="Flagi gmin w województwie śląskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%9Bl%C4%85skim" title="Flagi powiatów w województwie śląskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskiego" title="Flaga województwa świętokrzyskiego">świętokrzyskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskim" title="Flagi gmin w województwie świętokrzyskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskim" title="Flagi powiatów w województwie świętokrzyskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_warmi%C5%84sko-mazurskiego" title="Flaga województwa warmińsko-mazurskiego">warmińsko-mazurskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_warmi%C5%84sko-mazurskim" title="Flagi gmin w województwie warmińsko-mazurskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_warmi%C5%84sko-mazurskim" title="Flagi powiatów w województwie warmińsko-mazurskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_wielkopolskiego" title="Flaga województwa wielkopolskiego">wielkopolskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_wielkopolskim" title="Flagi gmin w województwie wielkopolskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_wielkopolskim" title="Flagi powiatów w województwie wielkopolskim">p</a>)</li> <li><a href="/wiki/Flaga_wojew%C3%B3dztwa_zachodniopomorskiego" title="Flaga województwa zachodniopomorskiego">zachodniopomorskie</a> (<a href="/wiki/Flagi_gmin_w_wojew%C3%B3dztwie_zachodniopomorskim" title="Flagi gmin w województwie zachodniopomorskim">g</a>) (<a href="/wiki/Flagi_powiat%C3%B3w_w_wojew%C3%B3dztwie_zachodniopomorskim" title="Flagi powiatów w województwie zachodniopomorskim">p</a>)</li></ul> </td></tr><tr class="a6"><th class="navbox-group opis" scope="row">Województwa proponowane</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/17._wojew%C3%B3dztwo" title="17. województwo">17. województwo</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_cz%C4%99stochowskie_(projektowane)" title="Województwo częstochowskie (projektowane)">częstochowskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Wojew%C3%B3dztwo_podbeskidzkie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Województwo podbeskidzkie (strona nie istnieje)">podbeskidzkie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_staropolskie" title="Województwo staropolskie">staropolskie</a></li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Brodkowopolskie" title="Województwo środkowopolskie">środkowopolskie</a> (wschodniowielkopolskie)</li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Brodkowopomorskie" title="Województwo środkowopomorskie">środkowopomorskie</a></li> <li><a href="/wiki/Warszawa_(projekt_wojew%C3%B3dztwa)" title="Warszawa (projekt województwa)">Warszawa</a></li></ul> </td></tr><tr class="a7"><th class="navbox-group opis" scope="row">Inne jednostki podziału</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_(Polska)" title="Powiat (Polska)">powiaty</a></li> <li><a href="/wiki/Gmina_(Polska)" title="Gmina (Polska)">gminy</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_location_map.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/POL_location_map.svg/60px-POL_location_map.svg.png" decoding="async" width="60" height="56" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/POL_location_map.svg/90px-POL_location_map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/POL_location_map.svg/120px-POL_location_map.svg.png 2x" data-file-width="497" data-file-height="463" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego" title="Szablon:Miasta województwa lubuskiego"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Miasta województwa lubuskiego (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Miasta_wojew%C3%B3dztwa_lubuskiego&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Miasta <a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_lubuskie" title="Województwo lubuskie">województwa lubuskiego</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta na prawach powiatu</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Gorzów Wielkopolski</a></li> <li><a href="/wiki/Zielona_G%C3%B3ra" title="Zielona Góra">Zielona Góra</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta powiatowe</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Krosno_Odrza%C5%84skie" title="Krosno Odrzańskie">Krosno Odrzańskie</a></li> <li><a href="/wiki/Mi%C4%99dzyrzecz" title="Międzyrzecz">Międzyrzecz</a></li> <li><a href="/wiki/Nowa_S%C3%B3l" title="Nowa Sól">Nowa Sól</a></li> <li><a href="/wiki/S%C5%82ubice" title="Słubice">Słubice</a></li> <li><a href="/wiki/Strzelce_Kraje%C5%84skie" title="Strzelce Krajeńskie">Strzelce Krajeńskie</a></li> <li><a href="/wiki/Sul%C4%99cin" title="Sulęcin">Sulęcin</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiebodzin" title="Świebodzin">Świebodzin</a></li> <li><a href="/wiki/Wschowa" title="Wschowa">Wschowa</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBaga%C5%84" title="Żagań">Żagań</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%BBary" title="Żary">Żary</a></li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row">Miasta gminne</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Babimost" title="Babimost">Babimost</a></li> <li><a href="/wiki/Brody_(powiat_%C5%BCarski)" title="Brody (powiat żarski)">Brody</a></li> <li><a href="/wiki/Bytom_Odrza%C5%84ski" title="Bytom Odrzański">Bytom Odrzański</a></li> <li><a href="/wiki/Cybinka" title="Cybinka">Cybinka</a></li> <li><a href="/wiki/Czerwie%C5%84sk" title="Czerwieńsk">Czerwieńsk</a></li> <li><a href="/wiki/Dobiegniew" title="Dobiegniew">Dobiegniew</a></li> <li><a href="/wiki/Drezdenko" title="Drezdenko">Drezdenko</a></li> <li><a href="/wiki/Gozdnica" title="Gozdnica">Gozdnica</a></li> <li><a href="/wiki/Gubin" title="Gubin">Gubin</a></li> <li><a href="/wiki/I%C5%82owa" title="Iłowa">Iłowa</a></li> <li><a href="/wiki/Jasie%C5%84_(miasto)" title="Jasień (miasto)">Jasień</a></li> <li><a href="/wiki/Kargowa" title="Kargowa">Kargowa</a></li> <li><a href="/wiki/Kostrzyn_nad_Odr%C4%85" title="Kostrzyn nad Odrą">Kostrzyn nad Odrą</a></li> <li><a href="/wiki/Ko%C5%BCuch%C3%B3w" title="Kożuchów">Kożuchów</a></li> <li><a href="/wiki/Lubniewice" title="Lubniewice">Lubniewice</a></li> <li><a href="/wiki/Lubsko" title="Lubsko">Lubsko</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%81%C4%99knica" title="Łęknica">Łęknica</a></li> <li><a href="/wiki/Ma%C5%82omice" title="Małomice">Małomice</a></li> <li><a href="/wiki/Nowe_Miasteczko" title="Nowe Miasteczko">Nowe Miasteczko</a></li> <li><a href="/wiki/Nowogr%C3%B3d_Bobrza%C5%84ski" title="Nowogród Bobrzański">Nowogród Bobrzański</a></li> <li><a href="/wiki/O%C5%9Bno_Lubuskie" title="Ośno Lubuskie">Ośno Lubuskie</a></li> <li><a href="/wiki/Oty%C5%84" title="Otyń">Otyń</a></li> <li><a href="/wiki/Rzepin" title="Rzepin">Rzepin</a></li> <li><a href="/wiki/Skwierzyna" title="Skwierzyna">Skwierzyna</a></li> <li><a href="/wiki/S%C5%82awa_(miasto)" title="Sława (miasto)">Sława</a></li> <li><a href="/wiki/Sulech%C3%B3w" title="Sulechów">Sulechów</a></li> <li><a href="/wiki/Szlichtyngowa" title="Szlichtyngowa">Szlichtyngowa</a></li> <li><a href="/wiki/Szprotawa" title="Szprotawa">Szprotawa</a></li> <li><a href="/wiki/Torzym" title="Torzym">Torzym</a></li> <li><a href="/wiki/Trzciel" title="Trzciel">Trzciel</a></li> <li><a href="/wiki/Witnica" title="Witnica">Witnica</a></li> <li><a href="/wiki/Zb%C4%85szynek" title="Zbąszynek">Zbąszynek</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg/60px-POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg.png" decoding="async" width="60" height="69" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg/90px-POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg/120px-POL_wojew%C3%B3dztwo_lubuskie_COA.svg.png 2x" data-file-width="546" data-file-height="630" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Dzielnice_Gorzowa_Wielkopolskiego" title="Szablon:Dzielnice Gorzowa Wielkopolskiego"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Dzielnice_Gorzowa_Wielkopolskiego&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Dzielnice Gorzowa Wielkopolskiego (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Dzielnice_Gorzowa_Wielkopolskiego&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Dzielnice i osiedla <a class="mw-selflink selflink">Gorzowa Wielkopolskiego</a></div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Dzielnice</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Baczyna_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Baczyna (Gorzów Wielkopolski)">Baczyna</a></li> <li><a href="/wiki/Chr%C3%B3%C5%9Bcik_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Chróścik (Gorzów Wielkopolski)">Chróścik</a></li> <li><a href="/wiki/Chwal%C4%99cice_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Chwalęcice (Gorzów Wielkopolski)">Chwalęcice</a></li> <li><a href="/wiki/G%C3%B3rczyn_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Górczyn (Gorzów Wielkopolski)">Górczyn</a></li> <li><a href="/wiki/Janice_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Janice (Gorzów Wielkopolski)">Janice</a></li> <li><a href="/wiki/Karnin_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Karnin (Gorzów Wielkopolski)">Karnin</a></li> <li><a href="/wiki/Ma%C5%82yszyn_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Małyszyn (Gorzów Wielkopolski)">Małyszyn</a></li> <li><a href="/wiki/Nowy_Dw%C3%B3r_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Nowy Dwór (Gorzów Wielkopolski)">Nowy Dwór</a></li> <li><a href="/wiki/Piaski_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Piaski (Gorzów Wielkopolski)">Piaski</a></li> <li><a href="/wiki/Siedlice_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Siedlice (Gorzów Wielkopolski)">Siedlice</a></li> <li><a href="/wiki/%C5%9Ar%C3%B3dmie%C5%9Bcie_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Śródmieście (Gorzów Wielkopolski)">Śródmieście</a></li> <li><a href="/wiki/Wieprzyce_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Wieprzyce (Gorzów Wielkopolski)">Wieprzyce</a></li> <li><a href="/wiki/Zakanale_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Zakanale (Gorzów Wielkopolski)">Zakanale</a></li> <li><a href="/wiki/Zawarcie" title="Zawarcie">Zawarcie</a></li> <li><a href="/wiki/Zieleniec_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Zieleniec (Gorzów Wielkopolski)">Zieleniec</a></li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Osiedla</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Osiedle_Chemik_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Osiedle Chemik (Gorzów Wielkopolski)">Chemik</a></li> <li><a href="/wiki/Osiedle_Dolinki" title="Osiedle Dolinki">Dolinki</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_Europejskie_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Europejskie (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Europejskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_Parkowe_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Parkowe (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Parkowe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_Piaski_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Piaski (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Piaski</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_Przylesie_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Przylesie (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Przylesie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_Sady_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Sady (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Sady</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_S%C5%82oneczne_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Słoneczne (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Słoneczne</a></li> <li><a href="/wiki/Osiedle_Staszica_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)" title="Osiedle Staszica (Gorzów Wielkopolski)">Staszica</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_Tartaczne_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Tartaczne (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Tartaczne</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_U%C5%82a%C5%84skie_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Ułańskie (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Ułańskie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_Ustronie_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Ustronie (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Ustronie</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_Zacisze_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Zacisze (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Zacisze</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Osiedle_Zielona_Dolina_(Gorz%C3%B3w_Wielkopolski)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Osiedle Zielona Dolina (Gorzów Wielkopolski) (strona nie istnieje)">Zielona Dolina</a></li></ul> </td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg" class="mw-file-description" title="Herb Gorzowa Wielkopolskiego"><img alt="Herb Gorzowa Wielkopolskiego" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg/45px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg.png" decoding="async" width="45" height="54" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg/68px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg/90px-POL_Gorz%C3%B3w_Wielkopolski_COA.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="900" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Dawne_powiaty_pruskiej_prowincji_Brandenburgia" title="Szablon:Dawne powiaty pruskiej prowincji Brandenburgia"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Dawne_powiaty_pruskiej_prowincji_Brandenburgia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Dawne powiaty pruskiej prowincji Brandenburgia (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Dawne_powiaty_pruskiej_prowincji_Brandenburgia&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption">Podział administracyjny <a href="/wiki/Brandenburgia_(prowincja)" title="Brandenburgia (prowincja)">Prowincji Brandenburgia</a> <i>(Provinz Brandenburg)</i> 1815–1946</div><div class="mw-collapsible-content flex"><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_berli%C5%84ska" title="Rejencja berlińska">Rejencja berlińska</a><small> (1816–1821)</small><br /><i>Regierungsbezirk Berlin</i></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a1_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_frankfurcka" title="Rejencja frankfurcka">Rejencja frankfurcka</a><br /><i>Regierungsbezirk Frankfurt</i></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a2_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Chociebu%C5%BC" title="Chociebuż">Chociebuż</a> <i>Cottbus</i> <small>(od 1886)</small></li> <li><a href="/wiki/Forst_(Lausitz)" title="Forst (Lausitz)">Forst (Lausitz)</a> <small>(od 1897)</small></li> <li><a href="/wiki/Frankfurt_nad_Odr%C4%85" title="Frankfurt nad Odrą">Frankfurt nad Odrą</a> <i>Frankfurt (Oder)</i> <small>(od 1826)</small></li> <li><a href="/wiki/Gubin_(Niemcy)" title="Gubin (Niemcy)">Gubin</a> <i>Guben</i> <small>(od 1884)</small></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Landsberg (Warthe)</a> <small>(od 1892)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a2_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty ziemskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Arnswalde" title="Powiat Arnswalde">Arnswalde</a> <small>(do 1938)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Calau" title="Powiat Calau">Calau</a></li> <li><a href="/wiki/Landkreis_Cottbus" title="Landkreis Cottbus">Cottbus</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Crossen_(Oder)" title="Powiat Crossen (Oder)">Crossen (Oder)</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_C%C3%BCstrin" title="Powiat Cüstrin">Cüstrin</a> <small>(do 1835)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Friedeberg_Nm." title="Powiat Friedeberg Nm.">Friedeberg Nm.</a> <small>(do 1938)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Guben" title="Powiat Guben">Guben</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_K%C3%B6nigsberg_Nm." title="Powiat Königsberg Nm.">Königsberg Nm.</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Landsberg_(Warthe)" title="Powiat Landsberg (Warthe)">Landsberg (Warthe)</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Lebus" title="Powiat Lebus">Lebus</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Luckau" title="Powiat Luckau">Luckau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_L%C3%BCbben_(Spreewald)" title="Powiat Lübben (Spreewald)">Lübben (Spreewald)</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Meseritz" title="Powiat Meseritz">Meseritz</a> <small>(od 1938)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Oststernberg" title="Powiat Oststernberg">Oststernberg</a> <small>(od 1873)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Schwerin_(Warthe)" title="Powiat Schwerin (Warthe)">Schwerin (Warthe)</a> <small>(od 1938)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Soldin" title="Powiat Soldin">Soldin</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Sorau_(Lausitz)" title="Powiat Sorau (Lausitz)">Sorau (Lausitz)</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Spremberg_(Lausitz)" title="Powiat Spremberg (Lausitz)">Spremberg (Lausitz)</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Sternberg_(Brandenburgia)" title="Powiat Sternberg (Brandenburgia)">Sternberg</a> <small>(do 1873)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Weststernberg" title="Powiat Weststernberg">Weststernberg</a> <small>(od 1873)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Z%C3%BCllichau-Schwiebus" title="Powiat Züllichau-Schwiebus">Züllichau-Schwiebus</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Rejencja_poczdamska" title="Rejencja poczdamska">Rejencja poczdamska</a><br /><i>Regierungsbezirk Potsdam</i></th><td class="navbox-list spis"><table class="inner-standard"><tbody><tr class="a3_1"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty miejskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Berlin" title="Berlin">Berlin</a> <small>(1822–1875)</small></li> <li><a href="/wiki/Brandenburg_an_der_Havel" title="Brandenburg an der Havel">Brandenburg an der Havel</a> <small>(od 1881)</small></li> <li><a href="/wiki/Charlottenburg" title="Charlottenburg">Charlottenburg</a> <small>(1877–1920)</small></li> <li><a href="/wiki/Wilmersdorf_(Berlin)" title="Wilmersdorf (Berlin)">Deutsch-Wilmersdorf</a> <small>(1907–1920)</small></li> <li><a href="/wiki/Eberswalde" title="Eberswalde">Eberswalde</a> <small>(od 1911)</small></li> <li><a href="/wiki/Lichtenberg_(dzielnica_Berlina)" title="Lichtenberg (dzielnica Berlina)">Lichtenberg</a> <small>(1908–1920)</small></li> <li><a href="/wiki/Neuk%C3%B6lln_(dzielnica)" title="Neukölln (dzielnica)">Neukölln</a> <small>(1899–1920)</small></li> <li><a href="/wiki/Poczdam" title="Poczdam">Poczdam</a> <i>Potsdam</i></li> <li><a href="/wiki/Rathenow" title="Rathenow">Rathenow</a> <small>(od 1925)</small></li> <li><a href="/wiki/Sch%C3%B6neberg_(Berlin)" title="Schöneberg (Berlin)">Schöneberg</a> <small>(1899–1920)</small></li> <li><a href="/wiki/Spandau" title="Spandau">Spandau</a> <small>(1886–1920)</small></li> <li><a href="/wiki/Wittenberge" title="Wittenberge">Wittenberge</a> <small>(od 1922)</small></li></ul> </td></tr><tr class="a3_2"><th class="navbox-group opis" scope="row">Powiaty ziemskie</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Powiat_Angerm%C3%BCnde_(1818%E2%80%931952)" title="Powiat Angermünde (1818–1952)">Angermünde</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Beeskow-Storkow" title="Powiat Beeskow-Storkow">Beeskow-Storkow</a> <small>(od 1836)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_J%C3%BCterbog-Luckenwalde" title="Powiat Jüterbog-Luckenwalde">Jüterbog-Luckenwalde</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Niederbarnim" title="Powiat Niederbarnim">Niederbarnim</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Oberbarnim" title="Powiat Oberbarnim">Oberbarnim</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Osthavelland" title="Powiat Osthavelland">Osthavelland</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Ostprignitz" title="Powiat Ostprignitz">Ostprignitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Prenzlau_(1818%E2%80%931952)" title="Powiat Prenzlau (1818–1952)">Prenzlau</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Ruppin" title="Powiat Ruppin">Ruppin</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Teltow" title="Powiat Teltow">Teltow</a> <small>(od 1836)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Teltow-Storkow" title="Powiat Teltow-Storkow">Teltow-Storkow</a> <small>(do 1835)</small></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Templin" title="Powiat Templin">Templin</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Westhavelland" title="Powiat Westhavelland">Westhavelland</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Westprignitz" title="Powiat Westprignitz">Westprignitz</a></li> <li><a href="/wiki/Powiat_Zauch-Belzig" title="Powiat Zauch-Belzig">Zauch-Belzig</a></li></ul> </td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table><div class="navbox-after after"> <p><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wappen_Mark_Brandenburg.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Wappen_Mark_Brandenburg.png/70px-Wappen_Mark_Brandenburg.png" decoding="async" width="70" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Wappen_Mark_Brandenburg.png/105px-Wappen_Mark_Brandenburg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Wappen_Mark_Brandenburg.png/140px-Wappen_Mark_Brandenburg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="800" /></a></span> </p> </div></div></div> <div class="navbox do-not-make-smaller mw-collapsible mw-collapsed" data-expandtext="pokaż" data-collapsetext="ukryj"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r74983602"><ul class="tnavbar noprint plainlinks hlist"><li><a href="/wiki/Szablon:Powiat_gorzowski_(dawny)" title="Szablon:Powiat gorzowski (dawny)"><span title="Pokaż ten szablon">p</span></a></li><li><a href="/w/index.php?title=Dyskusja_szablonu:Powiat_gorzowski_(dawny)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dyskusja szablonu:Powiat gorzowski (dawny) (strona nie istnieje)"><span title="Dyskusja na temat tego szablonu">d</span></a></li><li title="Możesz edytować ten szablon. Użyj przycisku podglądu przed zapisaniem zmian."><a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szablon:Powiat_gorzowski_(dawny)&action=edit">e</a></li></ul><div class="navbox-title caption"><a href="/wiki/Powiat_gorzowski" title="Powiat gorzowski">Powiat gorzowski</a> (1945–1975)</div><div class="mw-collapsible-content"><div class="hlist navbox-above above"> <ul><li>Siedziba powiatu – <a class="mw-selflink selflink">Gorzów Wielkopolski</a></li></ul> </div><table class="navbox-main-content inner-standard"><tbody><tr class="a1"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo" title="Województwo">Przynależność wojewódzka</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_pozna%C5%84skie_(1945%E2%80%931975)" title="Województwo poznańskie (1945–1975)">woj. poznańskie</a> (1946–50)</li> <li><a href="/wiki/Wojew%C3%B3dztwo_zielonog%C3%B3rskie_(1950%E2%80%931975)" title="Województwo zielonogórskie (1950–1975)">woj. zielonogórskie</a> (1950–75)</li></ul> </td></tr><tr class="a2"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_miejska" title="Gmina miejska">Miasta</a></th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">Gorzów Wielkopolski <i>(Gorzów n. W.)</i></a> (1945–48 <a href="/wiki/Powiat_grodzki" title="Powiat grodzki">→</a>)</li> <li><a href="/wiki/Kostrzyn_nad_Odr%C4%85" title="Kostrzyn nad Odrą">Kostrzyn</a> (<a href="/wiki/Powiat_choje%C5%84ski" title="Powiat chojeński">←</a> 1946–75)</li> <li><a href="/wiki/Skwierzyna" title="Skwierzyna">Skwierzyna</a> (<a href="/wiki/Powiat_skwierzy%C5%84ski" title="Powiat skwierzyński">←</a> 1961–75)</li> <li><a href="/wiki/Witnica" title="Witnica">Witnica</a> (1945–75)</li></ul> </td></tr><tr class="a3"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gmina_wiejska" title="Gmina wiejska">Gminy wiejskie</a><br />(1945–54 i 1973–75)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-odd"> <ul><li><a href="/wiki/Bogdaniec_(gmina)" title="Bogdaniec (gmina)">Bogdaniec</a> (1945–54, 1973–75)</li> <li><a href="/wiki/Deszczno_(gmina)" title="Deszczno (gmina)">Deszczno</a> (1945–46, 1973–75)</li> <li><a href="/wiki/Kamie%C5%84_Ma%C5%82y_(gmina)" title="Kamień Mały (gmina)">Kamień Mały</a> (1946–47, 1973–75)</li> <li><a href="/wiki/K%C5%82odawa_(gmina_w_wojew%C3%B3dztwie_lubuskim)" title="Kłodawa (gmina w województwie lubuskim)">Kłodawa</a> (1945–54, 1973–75)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Gmina_Krasowiec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gmina Krasowiec (strona nie istnieje)">Krasowiec</a> (1945–46)</li> <li><a href="/wiki/Lipki_Wielkie_(gmina)" title="Lipki Wielkie (gmina)">Lipki Wielkie</a> (1945–54 i 1973–75)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Gmina_Lubno&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gmina Lubno (strona nie istnieje)">Lubno</a> (1945–46)</li> <li><a href="/wiki/Lubiszyn_(gmina)" title="Lubiszyn (gmina)">Lubiszyn</a> (1945–54, 1973–75)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Gmina_R%C3%B3%C5%BCanki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gmina Różanki (strona nie istnieje)">Różanki</a> (1945–46)</li> <li><a href="/wiki/Santok_(gmina)" title="Santok (gmina)">Santok</a> (1945–54, 1973–75)</li> <li><a href="/wiki/Skwierzyna_(gmina)" title="Skwierzyna (gmina)">Skwierzyna</a> (1973–75)</li> <li><a href="/wiki/Witnica_(gmina)" title="Witnica (gmina)">Witnica</a> (1945–46, 1948–54, 1973–75)</li> <li><a href="/wiki/Zieleniec_(gmina)" title="Zieleniec (gmina)">Zieleniec</a> (1945–54)</li></ul> </td></tr><tr class="a4"><th class="navbox-group opis" scope="row"><a href="/wiki/Gromada_(podzia%C5%82_administracyjny)" title="Gromada (podział administracyjny)">Gromady</a> (1954–72)</th><td class="navbox-list spis hlist navbox-even"> <ul><li><a href="/wiki/Baczyna_(gromada)" title="Baczyna (gromada)">Baczyna</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Bogdaniec_(gromada)" title="Bogdaniec (gromada)">Bogdaniec</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/D%C4%85broszyn_(gromada)" title="Dąbroszyn (gromada)">Dąbroszyn</a> (1954–58)</li> <li><a href="/wiki/Deszczno_(gromada)" title="Deszczno (gromada)">Deszczno</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Janczewo_(gromada_w_powiecie_gorzowskim)" title="Janczewo (gromada w powiecie gorzowskim)">Janczewo</a> (1954–58)</li> <li><a href="/wiki/Jeniniec_(gromada)" title="Jeniniec (gromada)">Jeniniec</a> (1954–57)</li> <li><a href="/wiki/Kamie%C5%84_Ma%C5%82y_(gromada)" title="Kamień Mały (gromada)">Kamień Mały</a> (1959–72)</li> <li><a href="/wiki/Kamie%C5%84_Wielki_(gromada)" title="Kamień Wielki (gromada)">Kamień Wielki</a> (1954–59)</li> <li><a href="/wiki/K%C5%82odawa_(gromada_w_powiecie_gorzowskim)" title="Kłodawa (gromada w powiecie gorzowskim)">Kłodawa</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Krasowiec_(gromada)" title="Krasowiec (gromada)">Krasowiec</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Lipki_Wielkie_(gromada)" title="Lipki Wielkie (gromada)">Lipki Wielkie</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Lubczyno_(gromada)" title="Lubczyno (gromada)">Lubczyno</a> (1954–57)</li> <li><a href="/wiki/Lubiszyn_(gromada)" title="Lubiszyn (gromada)">Lubiszyn</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Lubno_(gromada)" title="Lubno (gromada)">Lubno</a> (1954–57)</li> <li><a href="/wiki/%C5%81upowo_(gromada)" title="Łupowo (gromada)">Łupowo</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Murzynowo_(gromada)" title="Murzynowo (gromada)">Murzynowo</a> (1954 <a href="/wiki/Powiat_skwierzy%C5%84ski" title="Powiat skwierzyński">→ i ←</a> 1961–68)</li> <li><a href="/wiki/Nowiny_Wielkie_(gromada)" title="Nowiny Wielkie (gromada)">Nowiny Wielkie</a> (1954–58)</li> <li><a href="/wiki/Pyrzany_(gromada)" title="Pyrzany (gromada)">Pyrzany</a> (1954–58)</li> <li><a href="/wiki/R%C3%B3%C5%BCanki_(gromada)" title="Różanki (gromada)">Różanki</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Santok_(gromada)" title="Santok (gromada)">Santok</a> (1954–72)</li> <li><a href="/wiki/Siedlice_(gromada)" title="Siedlice (gromada)">Siedlice</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Skwierzyna_(gromada)" title="Skwierzyna (gromada)">Skwierzyna</a> (1969–72)</li> <li><a href="/wiki/Stare_Polichno_(gromada)" title="Stare Polichno (gromada)">Stare Polichno</a> (1954–57)</li> <li><a href="/wiki/%C5%9Awiniary_(gromada_w_powiecie_gorzowskim)" title="Świniary (gromada w powiecie gorzowskim)">Świniary</a> (<a href="/wiki/Powiat_skwierzy%C5%84ski" title="Powiat skwierzyński">←</a> 1961–68)</li> <li><a href="/wiki/Trzebiszewo_(gromada)" title="Trzebiszewo (gromada)">Trzebiszewo</a> (<a href="/wiki/Powiat_skwierzy%C5%84ski" title="Powiat skwierzyński">←</a> 1961–68)</li> <li><a href="/wiki/Ulim_(gromada)" title="Ulim (gromada)">Ulim</a> (1954–57)</li> <li><a href="/wiki/Wieprzyce_(gromada)" title="Wieprzyce (gromada)">Wieprzyce</a> (1954–61)</li> <li><a href="/wiki/Witnica_(gromada)" title="Witnica (gromada)">Witnica</a> (1959–72)</li> <li><a href="/wiki/Zieleniec_(gromada)" title="Zieleniec (gromada)">Zieleniec</a> (1954–72)</li></ul> </td></tr></tbody></table></div></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-g"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description"><a href="/wiki/Miasto_na_prawach_powiatu" title="Miasto na prawach powiatu">miasto na prawach powiatu</a></span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/131368942">131368942</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n82047256">n82047256</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4034340-6">4034340-6</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb155346150">155346150</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge191169">ge191169</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007564470905171">987007564470905171</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/Gorzow-Wielkopolski">place/Gorzow-Wielkopolski</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/5747482">5747482</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski">Gorzów_Wielkopolski</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski">Gorzów_Wielkopolski</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gorzów_Wielkopolski&oldid=75183158">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gorzów_Wielkopolski&oldid=75183158</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Gorz%C3%B3w_Wielkopolski" title="Kategoria:Gorzów Wielkopolski">Gorzów Wielkopolski</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_wojew%C3%B3dzkie" title="Kategoria:Miasta wojewódzkie">Miasta wojewódzkie</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_w_Polsce_lokowane_w_XIII_wieku" title="Kategoria:Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku">Miasta w Polsce lokowane w XIII wieku</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_w_wojew%C3%B3dztwie_lubuskim" title="Kategoria:Miasta w województwie lubuskim">Miasta w województwie lubuskim</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_na_prawach_powiatu" title="Kategoria:Miasta na prawach powiatu">Miasta na prawach powiatu</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Strony_u%C5%BCywaj%C4%85ce_rozszerzenia_EasyTimeline" title="Kategoria:Strony używające rozszerzenia EasyTimeline">Strony używające rozszerzenia EasyTimeline</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablony_cytowania_%E2%80%93_problemy_%E2%80%93_cytuj_%E2%80%93_strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Kategoria:Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna">Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_Uk%C5%82ad_wielokolumnowy_bez_szeroko%C5%9Bci" title="Kategoria:Szablon Układ wielokolumnowy bez szerokości">Szablon Układ wielokolumnowy bez szerokości</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uk%C5%82ad_wielokolumnowy_-_2_kolumny" title="Kategoria:Układ wielokolumnowy - 2 kolumny">Układ wielokolumnowy - 2 kolumny</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 8 lis 2024, 20:59.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Gorz%C3%B3w_Wielkopolski&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-694cf4987f-5pjpl","wgBackendResponseTime":204,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.921","walltime":"2.784","ppvisitednodes":{"value":44615,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":541316,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":113225,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":23,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":27,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":166914,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":5,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1946.331 1 -total"," 22.21% 432.330 56 Szablon:Cytuj_stronę"," 11.48% 223.531 46 Szablon:Cytuj"," 10.62% 206.764 1 Szablon:Polskie_miasto_infobox"," 10.04% 195.386 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 7.58% 147.588 9 Szablon:Szablon_nawigacyjny"," 6.36% 123.777 1 Szablon:Województwo_lubuskie"," 5.32% 103.628 1 Szablon:Średnia_temperatura_i_opady"," 3.45% 67.203 6 Szablon:Średnia_temperatura_i_opady/line"," 2.67% 51.953 12 Szablon:Dmbox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.749","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6770744,"limit":52428800},"limitreport-logs":"parent:title = \"Szablon:Przekierowanie\"\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\n{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\nwspółrzędne = \"52°43′51″N 15°14′18″E\"\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Polskie miasto infobox\",\n [\"geohack\"] = \"type:city\",\n}\nmap = \"lubuskie\"\nmap = \"Polska\"\nmap = \"lubuskie\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Gorzów Wielkopolski”\",\n [\"description\"] = \"Gorzów Wielkopolski\",\n [\"latitude\"] = 52.730833333333,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=52.730833333333_N_15.238333333333_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 15.238333333333,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"u góry nieco na lewo\",\n [\"rx\"] = 90.692424242424,\n [\"ry\"] = 77.75540112559,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 38.106060606061,\n [\"y\"] = 24.279279279279,\n}\nmap = \"Polska\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „Gorzów Wielkopolski”\",\n [\"description\"] = \"Gorzów Wielkopolski\",\n [\"latitude\"] = 52.730833333333,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=52.730833333333_N_15.238333333333_E_type:city_\",\n [\"longitude\"] = 15.238333333333,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"po lewej nieco u góry\",\n [\"rx\"] = 31.992834890966,\n [\"ry\"] = 87.889362101313,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 13.442367601246,\n [\"y\"] = 37.987179487179,\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = false\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = false\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\n\n== Szablon:Szablon nawigacyjny ==\n\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-68ws6","timestamp":"20241124191043","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Gorz\u00f3w Wielkopolski","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Gorz%C3%B3w_Wielkopolski","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q104731","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q104731","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-08-23T16:55:53Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/7\/7e\/Collage_of_views_of_Gorzow_Wielkopolski%2C_Poland.jpg","headline":"miasto w wojew\u00f3dztwie lubuskim"}</script> </body> </html>