CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Brontekst bekijken van Kenyapithecus - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":true,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"b1d1ebee-8293-4e0f-9967-732bfc7f8fd0","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Kenyapithecus","wgTitle":"Kenyapithecus","wgCurRevisionId":66133833,"wgRevisionId":0,"wgArticleId":5323867,"wgIsArticle":false,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"edit","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Kenyapithecus","wgRelevantArticleId":5323867,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl", "pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles": "ready","skins.vector.icons":"ready","ext.charinsert.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.edit.collapsibleFooter","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.charinsert","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession", "wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.charinsert.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6b/Kenyapithecus_wickeri.JPG"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="2095"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6b/Kenyapithecus_wickeri.JPG"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1397"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="1117"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Brontekst bekijken van Kenyapithecus - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Kenyapithecus"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Kenyapithecus&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kenyapithecus"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Kenyapithecus rootpage-Kenyapithecus skin-vector-2022 action-edit"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/25_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Kenyapithecus&returntoquery=action%3Dedit" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Kenyapithecus&returntoquery=action%3Dedit" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Kenyapithecus&returntoquery=action%3Dedit" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Kenyapithecus&returntoquery=action%3Dedit" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Brontekst bekijken van Kenyapithecus</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Dit artikel bestaat alleen in deze taal. Het artikel in andere talen toevoegen." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Talen toevoegen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kenyapithecus" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Overleg:Kenyapithecus&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Overleg over deze pagina (de pagina bestaat niet) [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Kenyapithecus"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kenyapithecus&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="selected collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kenyapithecus&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kenyapithecus&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Kenyapithecus"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kenyapithecus&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="selected collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kenyapithecus&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kenyapithecus&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Kenyapithecus" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Kenyapithecus" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Kenyapithecus&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DKenyapithecus%26action%3Dedit"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3DKenyapithecus%26action%3Dedit"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q133165" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle">← <a href="/wiki/Kenyapithecus" title="Kenyapithecus">Kenyapithecus</a></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><p>U hebt geen toestemming om deze pagina te bewerken, want: </p> <ul class="permissions-errors"><li class="mw-permissionerror-blockedtext"><div style="border-top:3.5px solid #c71e1e; line-height: 1.4; text-align: left; font-size: 1.1em;"> <div style="height:.5em"></div>  <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/Bestand:Cross_red_circle.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Cross_red_circle.svg/46px-Cross_red_circle.svg.png" decoding="async" width="46" height="46" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Cross_red_circle.svg/69px-Cross_red_circle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Cross_red_circle.svg/92px-Cross_red_circle.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a><figcaption></figcaption></figure> <big><b>U heeft geen bewerkingsrechten</b></big><br />De opgegeven reden van uw blokkering luidt: <b>Open proxy - <a href="/wiki/Wikipedia:Blockreason9" title="Wikipedia:Blockreason9">Nadere informatie</a>.</b> <div style="height:.5em"></div> <p><i>Indien u enkel Wikipedia wenst te lezen is dit van geen enkel belang. U heeft toegang tot alle aanwezige informatie.</i> </p><p>U klikte op een link om een pagina op Wikipedia te bewerken, hetzij om de tekst daarvan aan te passen, hetzij om een nieuw artikel aan te maken. U kunt dit (op dit moment) niet doen omdat u geblokkeerd bent. Als u Wikipedia enkel wenst te lezen mist u niets. </p> <ul><li><b>Niet aangemelde gebruiker:</b> indien u geen gebruik maakt van een <a href="/wiki/Help:Aanmelden" class="mw-redirect" title="Help:Aanmelden">gebruikersaccount</a> en u krijgt deze melding, dan is uw externe <a href="/wiki/IP-adres" title="IP-adres">IP-adres</a> geblokkeerd. Een IP-adres is een nummer waarmee uw computer op het internet kan worden geïdentificeerd. Dat van u is <b>8.222.208.146</b>. Als er problemen zijn met anonieme gebruikers, zoals in het geval van vandalisme, wordt daarvan soms het IP-adres geblokkeerd. <b>Dit is niet noodzakelijkerwijs persoonlijk bedoeld.</b> Veel mensen delen hun IP-adres met andere gebruikers. Dit is bijna zeker het geval indien u via een school of bedrijf met het internet bent verbonden. Ongewenste bewerkingen van iemand anders kunnen helaas de reden zijn dat u nu geen bewerkingsrechten heeft. Ook kan het zijn dat uw IP-adres is geblokkeerd omdat u via een mobiele internetverbinding bewerkingen in Wikipedia wilt uitvoeren. Mobiele netwerken wijzen dynamische IP-adressen toe die om beveiligingsredenen standaard zijn geblokkeerd voor anonieme bewerkingen. <ul><li>Oplossing: sommige blokkeringen worden opgelegd voor een korte periode. Kijk in <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciaal:Ipblocklist&ip=8.222.208.146">het logboek</a></span> tot wanneer de blokkering loopt. U kunt daar ook zien welk type blokkering is opgelegd. Ziet u de vermelding <i>alleen anoniemen</i> staan, dan zult u wel bewerkingsrechten hebben indien u <a href="/wiki/Speciaal:Aanmelden" title="Speciaal:Aanmelden">inlogt</a> als een geregistreerde gebruiker. Ziet u ook de vermelding <i>aanmaken account geblokkeerd</i>, dan kunt u via uw huidige internetverbinding geen account aanmaken. Is deze laatste vermelding er echter niet, dan kunt u gewoon een <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciaal:Userlogin&type=signup">gebruikersaccount aanmaken</a></span>. Informatie over andere oplossingen vindt u op de pagina <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://nl.wikimedia.org/wiki/Help:Oplossingen_voor_geblokkeerde_gebruikers">Oplossingen voor geblokkeerde gebruikers</a></span>.</li></ul></li></ul> <ul><li><b>Geregistreerde gebruiker:</b> uw gebruikersaccount kan geblokkeerd zijn. Als u niet weet waarom u geblokkeerd bent, kijk dan op uw overlegpagina. Mogelijk vindt u daar een toelichting. Ook kunt u tijdens een blokkade uw overlegpagina blijven bewerken en kunt u daar vragen stellen over de reden van de blokkade; tenzij u deze mogelijkheid expliciet is ontnomen.</li></ul> <p><i>Voor verdere vragen kunt u <a href="/wiki/Speciaal:Contactpagina" title="Speciaal:Contactpagina">contact opnemen</a> met het e-mailteam van de Nederlandstalige Wikipedia. Als u een geregistreerde gebruiker bent, vermeld dan ook een link naar uw gebruikerspagina.</i> </p> </div></li><li class="mw-permissionerror-globalblocking-blockedtext-range"><b>Uw IP-adres bevindt zich in een bereik dat <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Global_blocks" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Global blocks">op alle wiki’s van de Wikimedia Foundation geblokkeerd is</a>.</b> <p>Deze blokkade is ingesteld door <a href="/wiki/Gebruiker:Jon_Kolbert" title="Gebruiker:Jon Kolbert">‪Jon Kolbert‬</a>. De opgegeven reden is <i><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/NOP" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/NOP">Open proxy/Webhost</a>: See the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/WM:OP/H" class="extiw" title="m:WM:OP/H">help page</a> if you are affected </i>. </p> <ul><li>Aanvang blokkade: 27 aug 2023 16:12</li> <li>Einde blokkade: 27 aug 2028 16:12</li></ul> <p>Uw huidige IP-adres is 8.222.208.146. Het geblokkeerde bereik is 8.222.128.0/17. </p><p>Vermeld alle bovenstaande gegevens als u ergens op deze blokkade reageert. Als u denkt dat u per abuis bent geblokkeerd, kunt u aanvullende informatie en instructies vinden in het algemene beleid <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/No_open_proxies" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/No open proxies">Geen open proxy’s</a>. </p> Anders kunt u om de blokkering bespreken <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Global" class="extiw" title="m:Steward requests/Global">een verzoek om beoordeling op Meta-Wiki plaatsen</a>. U kunt ook een e-mail sturen naar de <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/VRT" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/VRT">VRT</a>-wachtrij van de <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Stewards" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Stewards">stewards</a> op <kbd>stewards@wikimedia.org</kbd> met daarin alle bovenstaande gegevens.</li></ul><hr /> <p>U kunt de brontekst van deze pagina bekijken en kopiëren. </p><textarea readonly="" accesskey="," id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" style="" class="mw-editfont-monospace" lang="nl" dir="ltr" name="wpTextbox1">{{Taxobox zoogdier | naam = ''Kenyapithecus'' | titelweergave = cursief | status = uitgestorven | statusbron = | rl-id = | fossiel = Midden-Mioceen | afbeelding = Kenyapithecus wickeri.JPG | afbeeldingtekst = ''Kenyapithecus wickeri'' | orde = [[Primates]] | onderorde = [[Haplorhini]] | infraorde = [[Simiiformes]] | familie = [[Hominidae]] | onderfamilie = [[Dryopithecinae]] | taxon = [[Geslacht (biologie)|Geslacht]] | w-naam = ''Kenyapithecus'' | auteur = [[Louis Leakey|Leakey]] | datum = 1961 | haakjes = | typesoort = ''Kenyapithecus wickeri'' | afbeeldingII = | afbeeldingIItekst = }} '''''Kenyapithecus'''''<ref>{{Citeer web|url=http://www.prehistoric-wildlife.com/species/k/kenyapithecus.html|titel=Kenyapithecus|bezochtdatum=27-10-2021|werk=www.prehistoric-wildlife.com|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210514045006/http://www.prehistoric-wildlife.com/species/k/kenyapithecus.html|archiefdatum=2021-05-14}}</ref><ref>{{Citeer web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=100574|titel=Fossilworks: Kenyapithecus|bezochtdatum=27-10-2021|werk=fossilworks.org|archiefdatum=27-10-2021|archiefurl=https://web.archive.org/web/20211027182756/http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=100574|dodeurl=ja}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.mindat.org/taxon-4827692.html|titel=Mindat.org|bezochtdatum=27-10-2021|werk=www.mindat.org|archiefurl=https://web.archive.org/web/20211027182756/https://www.mindat.org/taxon-4827692.html|archiefdatum=2021-10-27}}</ref> is een [[Geslacht (biologie)|geslacht]] van [[Uitsterven|uitgestorven]] [[primaten]], dat in het Midden-[[Mioceen]] in [[Oost-Afrika]] voorkwam. In [[Kenia]] zijn fossielen gevonden aan de rand van de [[Grote Slenk|Great Rift Valley]], teruggewonnen uit aardlagen, die 15,5 tot 14 miljoen jaar oud zijn. ''Kenyapithecus'' is een [[neologisme]]. De naam van het geslacht is afgeleid van de plaats van ontdekking in [[Kenia]] (Engels: Kenya) en van het [[Grieks]]e woord πίθηκος ([[Oudgrieks]] uitgesproken píthēkos: 'aap'). ''Kenyapithecus'' betekent dus 'Kenia aap'. [[Bestand:Kenyapithecus wickeri.JPG|thumb|upright|Afgietsels van tanden van ''Kenyapithecus wickeri'']] == Vondsten == ===''Kenyapithecus wickeri''=== In 1959 wees de boer Fred Wicker [[Louis Leakey]] op een vindplaats van fossielen. In april 1961 begonnen de opgravingen. Daarbij werden twee [[bovenkaaksbeen]]deren gevonden en tanden van de [[Mandibula (gewervelden)|onderkaak]]. [[Bestand:(left to right) Mary Douglas Nicol Leakey (1913-1996) and her husband Louis Seymour Bazett Leakey (1903-1972).jpg|thumb|left|Het echtpaar Leakey in 1962]] Het geslacht ''Kenyapithecus'' werd in 1961 door [[Louis Leakey]] benoemd met als [[typesoort]] ''Kenyapithecus wickeri''<ref>{{Citeer web|url=https://www.mindat.org/taxon-4974708.html|titel=Mindat.org|bezochtdatum=27-10-2021|werk=www.mindat.org|archiefurl=https://web.archive.org/web/20211027182758/https://www.mindat.org/taxon-4974708.html|archiefdatum=2021-10-27}}</ref><ref>{{Citeer web|url=http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=133716|titel=Fossilworks: Kenyapithecus wickeri|bezochtdatum=27-10-2021|werk=fossilworks.org|archiefdatum=27-10-2021|archiefurl=https://web.archive.org/web/20211027182759/http://fossilworks.org/bridge.pl?a=taxonInfo&taxon_no=133716|dodeurl=ja}}</ref>. De [[soortaanduiding]] eert Wicker. Het [[holotype]] is '''KNM-FT 46a''', een linkerbovenkaaksbeen. Drie andere fossielen werden door Leakey toegewezen. De vier specimina werden door hem als afkomstig van een enkel individu beschouwd en het geheel als een [[holotype]] gezien. Latere [[literatuur]] verwijst echter consequent naar KNM-FT 46a als het holotype dat dan desnoods als een [[lectotype]] kan worden beschouwd. Onder de drie aanvullende fossielen bevindt zich KNM-FT 47, een rechterbovenkaaksbeen. Verder is er KNM FT 3637, een bovenste tweede rechtervoortand. Het laatste is KNM FT 48, een onderste eerste rechter[[kies]]. Een apart geval is KNM FT 46b, een bovenste linker[[hoektand]] die voor een tijdje in de lege [[tandkas]] van het holotype was gelijmd. Wellicht behoort het aan een vrouwelijk exemplaar. In de jaren daarna werden door Leakey nog wat fossielen toegewezen, maar de juistheid daarvan werd onmiddellijk betwist. Een daarvan is KNM-FT 49, een bovenste eerste linkervoortand. In 1969 werd dit als te groot beschouwd maar dat kwam voort uit de neiging het [[gebit]] van ''Kenyapithecus'' als klein en mensachtig te zien. KNM FT 8 is een niet uitgekomen bovenste linkerhoektand, beschreven in 1978. KNM FT 39 is een grote bovenste rechterhoektand. Deze werd in 1976 aan ''[[Proconsul]] nyanzae''<ref>{{Citeer web|url=http://fossilworks.org/?a=taxonInfo&taxon_no=157733|titel=Fossilworks: Proconsul nyanzae|bezochtdatum=27-10-2021|werk=fossilworks.org|archiefdatum=27-10-2021|archiefurl=https://web.archive.org/web/20211027182756/http://fossilworks.org/?a=taxonInfo&taxon_no=157733|dodeurl=ja}}</ref> toegewezen, opnieuw vanuit het vooroordeel dat ''Kenyapithecus'' geen grote hoektanden zou hebben bezeten. KNM FT 45 is een linker[[Mandibula (gewervelden)|onderkaak]] die in 1968 door Leakey aan ''Dryopithecus'' werd toegewezen. De kaak werd door Andrew in 1971 aan een ''Ramapithecus wickeri''<ref>{{Citeer web|url=https://www.mindat.org/taxon-9021610.html|titel=Mindat.org|bezochtdatum=27-10-2021|werk=www.mindat.org|archiefurl=https://web.archive.org/web/20211027192838/https://www.mindat.org/taxon-9021610.html|archiefdatum=2021-10-27}}</ref> toegewezen. [[Ralph von Koenigswald]] begreep in 1972 dat het van een lid van de [[Pongidae]] was, wat uiteindelijk bijdroeg aan het besef dat ''Kenyapithecus'' zelf bij die groep hoorde. KNM FT 7 is een rechteronderkaak, beschreven in 1973. KNM FT 3636 is een onderste linkerhoektand, in 1971 aan de soort toegewezen. KNM FT 28 is een onderste rechterhoektand, oorspronkelijk in 1976 toegewezen aan ''Proconsul''. Hetzelfde overkwam de onderste derde [[premolaar]] KNM FT 35. KNM FT 34 is een onderste derde linkerkies. KNM FT 40 is een onderste derde rechterkies in een stuk kaak. Leakey was ervan overtuigd dat ''Kenyapithecus'' een directe voorloper van de mens was. Daarnaast nam hij een nauwe verwantschap aan met ''[[Ramapithecus]]'' uit India. Fossielen die niet in dit beeld pasten, bijvoorbeeld omdat de hoektanden te groot waren, werden door hem toegewezen aan ''[[Proconsul]]''. Al in 1967, na het vinden van verdere skeletfragmenten, publiceerde Louis Leakey een herziene beschrijving ('herziene diagnose') van het geslacht ''Kenyapithecus'', waarin, naast verschillende kenmerken van het gebit, de slechts licht uitstekende [[snuit]] werd genoemd, evenals een [[Anatomie|anatomische]] nabijheid tot ''Ramapithecus''. Sommige onderzoekers voegden de [[soort]] zelfs bij dit laatste geslacht, als een ''Ramapithecus wickeri''. In 1985 begreep [[Martin Pickford]] dat dit tot een heilloze verwarring had geleid. Hij wees dit materiaal alsnog aan ''Kenyapithecus'' toe, daarmee meteen aantonend dat ''Ramapithecus'' zelf ook geen mensachtige was. Onderkaak KNM FT 3318, die gebruikt was om de kaakvorm van ''Kenyapithecus'' te beschrijven, werd door hem juist uit het materiaal verwijderd en aan ''Proconsul'' toegewezen. Het was per ongeluk als afkomstig uit Ternan gelabeld. In 2008 was het gehele gebit bekend, behalve de onderste voortanden. Er zijn slechts weinig [[postcrania]] bekend. Wel is er in 1994 een stuk onderste [[opperarmbeen]] toegewezen, specimen KNM-FT 2751. De ongeveer 14 miljoen jaar oude fossielen van ''Kenyapithecus wickeri'' komen uitsluitend van een vindplaats in de buurt van Fort Ternan in het westen van Kenia. ===Andere soorten=== In 1948 was bij Rusinga het bovenkaaksbeen '''BMNH M16649''' ontdekt. In 1950 werd dat door Wilfrid Le Gros Clark en Louis Leakey benoemd als een nieuwe [[soort]] van ''[[Sivapithecus]]'': ''Sivapithecus africanus.'' In 1967 hernoemde Leakey dit tot een tweede soort van ''Kenyapithecus'': ''Kenyapithecus africanus''. Daaraan werden ook fossielen toegevoegd, die eerder aan ''[[Proconsul]] nyanzae'' waren toegewezen. Al in 1969 werden die weer door David Pilbeam uit het materiaal, het hypodigma, verwijderd. De vondsten van ''Kenyapithecus africanus'', die dateren van 15,5 tot 14 miljoen jaar oud, komen uit het gebied Tugen Hills en uit Nachola in het district [[Samburu County|Samburu]]. Gezien het beperkte verband tussen de twee soorten, was het van het begin af aan controversieel om ze toe te wijzen aan een gemeenschappelijk geslacht, mede vanwege het kleine aantal ontdekte botten. Na het vinden van een gedeeltelijk [[skelet]] in de Tugen-heuvels, dat veel extra informatie bood, werden de fossielen van ''Kenyapithecus africanus'' in 1999 uit het geslacht ''Kenyapithecus'' gehaald en samen met andere vondsten als ''Equatorius africanus'' toegewezen aan het nieuw benoemde geslacht ''[[Equatorius]]''. Deze hergroepering werd echter enkele maanden later bekritiseerd. Toch werd zij daarna gemeenlijk aanvaard, omdat ''[[Griphopithecus]]'' min of meer in bouw tussen beide genera staat en die dan ook in het geslacht zou moeten vallen; het is minder verwarrend de drie geslachtsnamen te gebruiken. De fossielen van ''Kenyapithecus wickeri'' van een vindplaats in [[Turkije]], die in 2008 zijn benoemd als ''Kenyapithecus kizili'', zijn niet algemeen erkend als behorend tot het geslacht. De soort is gebaseerd op een aantal losse tanden die al in 1977 gedeeltelijk aan ''K. wickeri'' waren toegewezen. Het holotype is '''L1620''', een linkerbovenkaaksbeen. ==Beschrijving== [[Bestand:Kenyapithecus wickeri mandible fort ternan 14maf.jpg|thumb|Een afgietsel van een toegewezen onderkaak]] ===Grootte=== ''Kenyapithecus'' is een relatief grote basale [[Mensapen|mensaap]]. De [[seksuele dimorfie]] is aanzienlijk. Wellicht waren de mannen tweemaal zwaarder dan de vrouwen. Sommige individuen hebben grote bovenste hoektanden. Die tonen een duidelijk ''Canine Honing Complex'', het aanscherpen van de tandkronen. ===Onderscheidende kenmerken=== In 2008 werden onderscheidende kenmerken aangegeven van het geslacht als zodanig. De centrale voortanden hebben geen knobbeltje of verticale richel aan de tongzijde, terwijl de zijranden aan de tongzijde extreem ontwikkeld zijn. Bij de bovenste premolaren zijn de protocoon en de paracoon even groot en verbonden door een doorlopende verheven kam aan de mesiale zijde. De bovenste kiezen hebben lage afgeronde kronen met dik glazuur met een laag [[Dentine|dentinerelief]] en slechts sporen van een ''[[Cingulum (anatomie)|cingulum]]''. De onderste hoektanden zijn slank met een lage kroon, vergeleken met de hoogte van de tandhals. De luchtholte in het bovenkaaksbeen is hoog maar beperkt van omvang. De basis van het [[jukbeen]] staat hoog. De kam tussen jukbeen en de wal van de tandkassen draait hoger dan bij ''Equatorius'' zijwaarts boven de bovenrand van die wal. De onderste derde premolaren hebben een opstaand doorlopend ''cingulum'' aan de tongzijde. De bovenste kiezen hebben een minder uitgebreid ''cingulum'' bij de protocoon. Vergeleken met ''Equatorius'' hellen de wortels van de bovenste hoektanden minder naar achteren. ====''Kenyapithecus kizili''==== In 2008 werden ook kenmerken aangegeven waarin '' Kenyapithecus kizili'' zich zou onderscheiden van ''Kenyapithecus wickeri''. De eerste bovenste voortand is hoger in verhouding tot de breedte in de richting van de tandenrij gemeten, waarbij de randen aan de tongzijde elkaar aan de tandhals ontmoeten in een scherpe V. De tweede bovenste voortand is veel smaller dan de eerste, met symmetrische snijranden. De bovenste hoektand heeft bij mannen een duidelijk ''cingulum'' aan de lipzijde. De onderste hoektand heeft een sterk uitstekend ''cingulum'' aan de tongzijde en bij mannen een dubbele verticale groeve aan de mesiale rand van de tongzijde. Bij de bovenste derde en vierde [[premolaar]] zijn de protocoon en paracoon aan de mesiale zijde verbonden door een verheven kam die de mesiale uitholling scheidt van de rest van het kauwvlak. De onderste derde premolaar heeft een ondiepe beperkte uitholling tussen de distale richel en de richel aan de distale hoek aan de tongzijde. Er zijn twee mogelijke verschillen die niet controleerbaar zijn wegens gebrek aan materiaal van ''K. wickeri''. De onderste voortanden hebben opstaande snijranden die beperkt zijn tot de onderste helft en elkaar ontmoeten in een scherpe V. Bij mannen is de wortel van de onderste hoektand erg lang ten opzichte van de tandhals. ===Skelet=== De [[snuit]] stak wellicht niet sterk uit. De [[snijtand]]en zijn symmetrisch met ruwe rimpels aan de tongzijde. De eerste bovenste snijtand heeft geen versterkende verticale centrale richel. De tandkas van de hoektand staat vrijwel verticaal. De premolaren zijn relatief groot en missen ''cingula''. Hun grensvlak tussen glazuur en dentine heeft slechts een laag reliëf. De bovenste derde premolaar heeft slechts één in plaats van twee wortels aan de lipzijde. Bij de bovenste vierde premolaar zijn de diagonale kammen tussen de knobbels zwak ontwikkeld. De kiezen hebben vier hoofdknobbels en minimale rimpels op het kauwvlak. De tweede kies is langer en breder dan de eerste kies. De derde kies is groot. De tanden hebben dik tandglazuur. De onderste hoektanden zijn relatief lang en hebben nauwelijks rimpels. Bij de bovenste kiezen is het ''cingulum'' aan de zijde van de protocoon volledig afwezig. De onderste kiezen hebben slechts een gering ontwikkeld ''cingulum'', verdikking aan de basis en dit is volledig afwezig aan de lipzijde. Bij de onderste kiezen zijn geen extra knobbeltjes aangetroffen. Op het kauwvlak van de onderste eerste en tweede kies is de uitholling aan de mesiale zijde, het trigonide, ingesnoerd. De luchtholte in het bovenkaaksbeen is hoog boven de wortels van de kiezen. De tandkas van de hoektand staat relatief ver van de luchtholte. De tandkassen van de hoektanden vormen diepe verticale groeven. De voorste basis van het jukbeen is kort en verticaal in plaats van lang en hellend. Het jukbeen is hoog en sterk naar buiten uitdijend. Het bovenkaaksbeen heeft een dunne interne vleugel als bijdrage aan het [[verhemelte]]. Het verhemelte lijkt gewelfd te zijn geweest. Het is dik en matig hoog. De symfyse van de onderkaken helt sterk naar voren, versterkt door een krachtige beenring, de ''torus transversus inferior'' die sterk naar achteren uitsteekt. De achterwand van de symfyse helt maar onder een geleidelijke hoek met de wal van de tandkassen. Bij het opperarmbeen zijn de ''trochlea'' en ''zona coniodea'' ondieper dan bij moderne [[Homininae]]. De binnenste onderste gewrichtsknobbel is kort en sterk naar achteren gericht. De buitenste knobbel is van voor naar achter breed. De ''fossa coronoidea'' is groter dan de ''fossa radialis''. Het buitenste gewrichtsvlak voor het contact met de ''processus olecrani'' van de [[ellepijp]] steekt naar achter als goed ontwikkelde richel. ==Fylogenie== Tot in de jaren tachtig werd ''Kenyapithecus'' als een lid van Ramapithecinae gezien die zelf dan weer Hominidae zouden zijn, in de beperkte zin die tegenwoordig als [[Homininae]] wordt aangeduid. Pickford begreep in 1985 dat het een lid van de [[Ponginae]] was, dus een verwant van de huidige [[orang-oetans]]. Sommige analyses geven echter een meer basale positie, onder in de [[Hominidae]] in de ruime zin. ==Levenswijze== ''Kenyapithecus'' leefde op een vrij nat en dicht bebost hoogland. Als pongine kon hij vermoedelijk goed klimmen. Er zijn echter ook aanwijzingen dat graslanden in de habitat aanwezig waren. De vorm van het opperarmbeen, met een naar achteren gerichte binnenste onderste gewrichtsknobbel, wijst op een goed vermogen met vier poten op de grond te lopen. Het dikke glazuur van de kiezen kan gebruikt zijn om harde grassen te verwerken. Leakey ondersteunde in 1968 zijn stelling dat ''Kenyapithecus'' een voorloper van de mens was met de interpretatie van gebroken botten als bewerkt door stenen werktuigen. Scheenbeenderen en schedels van [[antilopen]] zouden gekraakt zijn om het merg en de hersenen op te eten. Hij meende zelfs bij Fort Ternan een stuk lava ontdekt te hebben dat als hamer zou zijn versleten en bij de botten aanwezig was. ''Kenyapithecus'' zou dus de oudste bekende gebruiker en maker van werktuigen zijn, zevenmaal ouder dan de toenmalige recordhouder, ''[[Homo habilis]]''. Hij zou dus minstens ook een aaseter zijn geweest en misschien zelfs een jager, het begin van een verhoogd agressieniveau dat mensachtigen zou kenmerken. Deze claim trok eerst weinig aandacht. Leakey had een lange geschiedenis van wilde ideeën waar hij achteraf weer van terugkwam. In de loop van de jaren zeventig echter werd het duidelijk dat moderne mensapen tot spontaan werktuiggebruik in staat waren. De literatuur begon nu naar ''Kenyapithecus'' te verwijzen als bewijs voor de hypothese dat zulk gedrag wellicht oorspronkelijk was voor de mensapen als geheel. De moderne [[chimpansee]] zou zelfs vijftien miljoen jaar bij ''Kenyapithecus'' in techniek achterlopen. Toen Pickford had geconcludeerd dat ''Kenyapithecus'' een verwant van orang-oetans was en vermoedelijk helemaal geen [[Carnivoor|vleeseter]], besloot hij de hypothese van het werktuiggebruik in de kiem te smoren voordat zij een eigen leven zou kunnen gaan leiden. Hij had de desbetreffende fossielen alle zelf bestudeerd en kon melden dat het merg van de [[scheenbeen]]deren kennelijk nooit gegeten was, want de botten waren niet opengemaakt. De beschadigingen konden alle eenvoudig verklaard worden door ''trampling'', het vertrapt worden van beenderen doordat andere dieren er overheen liepen. Er zou geen bewijs zijn dat het stuk lava bij enige botten lag en normale verwering zou door Leakey voor slijtage bij het gebruik zijn aangezien. {{Appendix|2= '''Literatuur''' * Leakey, L.S.B. 1962. "A new lower Pliocene fossil Primate from Kenya". ''Annals and Magazine Natural History'' '''13'''(4): 689-697 * Leakey, L. 1967. "Development of aggression as a factor in early human and pre-human evolution", in: Clemente, Lindsley, ''Aggression and defence: neural mechanisms and social patterns. Brain Function'', vol. 5, pp.&nbsp;1–11 University of California Press, Berkeley * Leakey, L.S.B. 1967. "An early Miocene member of Hominidae". ''Nature'', '''213''': 155-163 * Leakey, L. 1968. "Bone smashing by late Miocene Hominidae". ''Nature'' '''218''': 528-530 * Simons, E.L. 1969. "Late Miocene Hominid from Fort Ternan, Kenya". ''Nature'': '''221''': 448-451 * Andrews, P.J. 1971. "''Ramapithecus wickeri'' mandible from Fort Ternan, Kenya". ''Nature'', '''231''': 192-194 * Andrews, P. & Walker, A.C. 1976. "The primate and other fauna from Fort Ternan, Kenya". In: (G. Isaac & R. McCown. Eds): ''Human Origins: Louis Leakey and the East African Evidence'', pp.&nbsp;279–304. Menlo Park, California: Benjamin * Shipman, P. 1977. ''Palaeoecology, taphonomic history and population dynamics of the vetebrate fossil assemblage from the Middle Miocene deposits exposed at Fort Ternan'', Ph.D. Thesis, University of New York. 395 pp * Shipman, P., Walker, A., Van Couvering, J.A.H. & Hooker, P.J. 1981. "The Fort Ternan Hominoid site, Kenya: Geology, Taphonomy and Pateoecology". ''Journal of Human Evolution'' '''I0''': 49-72 * Martin Pickford, 1985, "A new look at ''Kenyapithecus'' based on recent discoveries in Western Kenya", ''Journal of Human Evolution'', '''14'''(2): 113-143 * M. Pickford. 1986. "Did ''Kenyapithecus'' utilise stones?" ''Folia Primatologica (Basel)'' '''47'''(1): 1-7 * Pickford. M. 1987. "Fort Ternan (Kenya) paleoecology". ''Journal of Human Evolution''. '''16''': 305-309 * Kappelman. J. 1991. "The paleoenvironment of ''Kenyapithecus'' at Fort Ternan". ''Journal of Human Evolution''. '''20''': 95-129 * Cerling, T.E., Quade, J., Ambrose, S.R. & Sikes, N.E. 1991. "Fossil soils, grasses and carbon isotopes from Fort Ternan, Kenya: grassland or woodland? ''Journal of Human Evolution'' '''21''': 295-306 * Gregory J. Retallack, 1992, "Comment on the paleoenvironment of ''Kenyapithecus'' at Fort Ternan", ''Journal of Human Evolution'', '''23''': 363-369 * McCrossin, M.L. 1994. "Semi-terrestrial adaptations of ''Kenyapithecus''". ''American Journal of Physical Anthropology'' (Supplement 18): 142 * Ward, S.C., Brown, B., Hill, A., Kelley, J. & Downs, W., 1999, "''Equatorius'': A new hominoid genus from the middle Miocene of Kenya". ''Science'' '''285''': 1382-1386 * Jay Kelley, Peter Andrews & Berna Alpagut, 2008, "A new hominoid species from the middle Miocene site of Paşalar, Turkey". ''Journal of Human Evolution'', '''54'''(4): 455–479 * Kelley, J., 2008, "Identification of a single birth cohort in ''Kenyapithecus kizili'' and the nature of sympatry between ''K. kizili'' and ''Griphopithecus alpani'' at Paşalar", ''Journal of Human Evolution'' '''54'''(4): 530-537 '''Noten''' {{References}} * {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=de|titel=Kenyapithecus|oldid=188074342|datum=20200216}} }} [[Categorie:Uitgestorven primaten]] </textarea><div class="templatesUsed"><div class="mw-templatesUsedExplanation"><p>Op deze pagina gebruikte sjablonen: </p></div><ul> <li><a href="/wiki/Sjabloon:Appendix" title="Sjabloon:Appendix">Sjabloon:Appendix</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:Appendix&action=edit" title="Sjabloon:Appendix">bekijk bron</a>) (uitgebreid beveiligd)</li><li><a href="/wiki/Sjabloon:Bronvermelding_anderstalige_Wikipedia" title="Sjabloon:Bronvermelding anderstalige Wikipedia">Sjabloon:Bronvermelding anderstalige Wikipedia</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:Bronvermelding_anderstalige_Wikipedia&action=edit" title="Sjabloon:Bronvermelding anderstalige Wikipedia">bekijk bron</a>) (semi-beveiligd)</li><li><a href="/wiki/Sjabloon:Bronvermelding_anderstalige_Wikipedia/styles.css" title="Sjabloon:Bronvermelding anderstalige Wikipedia/styles.css">Sjabloon:Bronvermelding anderstalige Wikipedia/styles.css</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:Bronvermelding_anderstalige_Wikipedia/styles.css&action=edit" title="Sjabloon:Bronvermelding anderstalige Wikipedia/styles.css">bewerken</a>) </li><li><a href="/wiki/Sjabloon:Citeer_web" title="Sjabloon:Citeer web">Sjabloon:Citeer web</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:Citeer_web&action=edit" title="Sjabloon:Citeer web">bekijk bron</a>) (semi-beveiligd)</li><li><a href="/wiki/Sjabloon:Cursief" title="Sjabloon:Cursief">Sjabloon:Cursief</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:Cursief&action=edit" title="Sjabloon:Cursief">bewerken</a>) </li><li><a href="/wiki/Sjabloon:Hekje" title="Sjabloon:Hekje">Sjabloon:Hekje</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:Hekje&action=edit" title="Sjabloon:Hekje">bekijk bron</a>) (beveiligd)</li><li><a href="/wiki/Sjabloon:IsNum" title="Sjabloon:IsNum">Sjabloon:IsNum</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:IsNum&action=edit" title="Sjabloon:IsNum">bewerken</a>) </li><li><a href="/wiki/Sjabloon:References" title="Sjabloon:References">Sjabloon:References</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:References&action=edit" title="Sjabloon:References">bekijk bron</a>) (uitgebreid beveiligd)</li><li><a href="/wiki/Sjabloon:Taxobox" title="Sjabloon:Taxobox">Sjabloon:Taxobox</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:Taxobox&action=edit" title="Sjabloon:Taxobox">bekijk bron</a>) (semi-beveiligd)</li><li><a href="/wiki/Sjabloon:Taxobox_zoogdier" title="Sjabloon:Taxobox zoogdier">Sjabloon:Taxobox zoogdier</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:Taxobox_zoogdier&action=edit" title="Sjabloon:Taxobox zoogdier">bewerken</a>) </li><li><a href="/wiki/Sjabloon:Wikidata_afbeelding" title="Sjabloon:Wikidata afbeelding">Sjabloon:Wikidata afbeelding</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:Wikidata_afbeelding&action=edit" title="Sjabloon:Wikidata afbeelding">bekijk bron</a>) (semi-beveiligd)</li><li><a href="/wiki/Sjabloon:Wikitaal" title="Sjabloon:Wikitaal">Sjabloon:Wikitaal</a> (<a href="/w/index.php?title=Sjabloon:Wikitaal&action=edit" title="Sjabloon:Wikitaal">bewerken</a>) </li><li><a href="/wiki/Module:String" title="Module:String">Module:String</a> (<a href="/w/index.php?title=Module:String&action=edit" title="Module:String">bekijk bron</a>) (uitgebreid beveiligd)</li><li><a href="/wiki/Module:Titelweergave" title="Module:Titelweergave">Module:Titelweergave</a> (<a href="/w/index.php?title=Module:Titelweergave&action=edit" title="Module:Titelweergave">bewerken</a>) </li><li><a href="/wiki/Module:Wikidata" title="Module:Wikidata">Module:Wikidata</a> (<a href="/w/index.php?title=Module:Wikidata&action=edit" title="Module:Wikidata">bewerken</a>) </li></ul></div><p id="mw-returnto">Terug naar <a href="/wiki/Kenyapithecus" title="Kenyapithecus">Kenyapithecus</a>.</p> <noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Kenyapithecus">https://nl.wikipedia.org/wiki/Kenyapithecus</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks catlinks-allhidden" data-mw="interface"></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Kenyapithecus&action=edit&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-7wcxz","wgBackendResponseTime":169,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.013","walltime":"0.018","ppvisitednodes":{"value":27,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":831,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":2,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 2.177 1 -total"," 95.63% 2.082 2 Sjabloon:Halfbr"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6b7f745dd4-7wcxz","timestamp":"20241125105210","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>