CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="be" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Аляксандр Васільевіч Сувораў — Вікіпедыя</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )bewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","студзень","люты","сакавік","красавік","Май","чэрвень","ліпень","жнівень","верасень","кастрычнік","лістапад","снежань"],"wgRequestId":"f5c25203-10f2-4e02-b669-e407ec2b2ee1","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Аляксандр_Васільевіч_Сувораў","wgTitle":"Аляксандр Васільевіч Сувораў","wgCurRevisionId":4843493,"wgRevisionId":4843493,"wgArticleId":18729,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Старонкі, якія ўжываюць пашырэнне JsonConfig","Вікіпедыя:Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі","Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN","Удакладненне арфаграфіі", "Вікіпедыя:Артыкулы, нейтральнасць якіх пад пытаннем","Вікіпедыя:Артыкулы з крыніцамі з Вікіданых","Вікіпедыя:Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікіданых без беларускага подпісу","Артыкулы са сцвярджэннямі без крыніц","Вікіпедыя:Старонкі з модулем Hatnote з чырвонай спасылкай","Вікіпедыя:Артыкулы без спасылак на крыніцы","Артыкулы са спасылкамі на Вікіцытатнік","Нарадзіліся 24 лістапада","Нарадзіліся ў 1730 годзе","Нарадзіліся ў Маскве","Памерлі 18 мая","Памерлі ў 1800 годзе","Памерлі ў Санкт-Пецярбургу","Пахаваныя ў Санкт-Пецярбургу", "Выпускнікі Першага кадэцкага корпуса","Кавалеры ордэна Святога апостала Андрэя Першазванага","Кавалеры ордэна Святога Георгія I класа","Кавалеры ордэна Святога Георгія II класа","Кавалеры ордэна Святога Георгія III класа","Кавалеры ордэна Святога Уладзіміра 1 ступені","Кавалеры ордэна Святога Аляксандра Неўскага","Кавалеры ордэна Святой Ганны","Кавалеры ордэна Чорнага арла","Кавалеры ордэна Чырвонага арла","Кавалеры ордэна Pour le Mérite","Кавалеры ордэна Святога Губерта","Узнагароджаныя Залатой зброяй «За адвагу»", "Кавалеры ордэна Белага арла (Рэч Паспалітая)","Кавалеры ордэна Святога Іаана Іерусалімскага (Расія)","Кавалеры Ваеннага і Гаспітальерскага Ордэна Святога Лазара Іерусалімскага","Асобы","Генерал-фельдмаршалы Расійскай імперыі","Военачальнікі Расійскай імперыі","Аляксандр Васільевіч Сувораў"],"wgPageViewLanguage":"be","wgPageContentLanguage":"be","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Аляксандр_Васільевіч_Сувораў","wgRelevantArticleId":18729,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"Аляксандр_Сувораў","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{ "accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":4843493,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"be","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"be"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q154232","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform", "platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp", "ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.edittop","ext.gadget.collapserefs","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.navboxNavigation","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.Statistics","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=be&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg/1200px-Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1853"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg/800px-Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1235"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg/640px-Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="988"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Аляксандр Васільевіч Сувораў — Вікіпедыя"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//be.m.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Правіць" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Вікіпедыя (be)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//be.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Вікіпедыя струмень Atom" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChanges&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Аляксандр_Васільевіч_Сувораў rootpage-Аляксандр_Васільевіч_Сувораў skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Перайсці да зместу</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Праект"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Галоўнае меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Галоўнае меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Галоўнае меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навігацыя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Адкрыць Галоўную старонку [z]" accesskey="z"><span>Галоўная старонка</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%83%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Пра праект, чым можна заняцца, дзе што шукаць"><span>Супольнасць</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChanges" title="Пералік нядаўніх змяненняў у віксе. [r]" accesskey="r"><span>Апошнія змены</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:NewPages"><span>Новыя старонкі</span></a></li><li id="n-Village-pump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC"><span>Форум</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Random" title="Паказаць выпадковую старонку [x]" accesskey="x"><span>Выпадковая старонка</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0" title="Дзе можна атрымаць тлумачэнні."><span>Даведка</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Вікіпедыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-be.svg" style="width: 7.625em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-be.svg" width="117" height="12" style="width: 7.3125em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Знайсці ў Вікіпедыі [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пошук</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Шукаць у Вікіпедыі" aria-label="Шукаць у Вікіпедыі" autocapitalize="sentences" title="Знайсці ў Вікіпедыі [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Адмысловае:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пошук</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Асабістыя інструменты"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Выгляд" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Выгляд</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be.wikipedia.org&uselang=be" class=""><span>Ахвяраваць</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CreateAccount&returnto=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80+%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87+%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Вам прапануецца стварыць уліковы запіс і ўвайсці ў сістэму, але гэта не абавязкова" class=""><span>Стварыць уліковы запіс</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UserLogin&returnto=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80+%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87+%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Вам прапануецца ўвайсці ў сістэму, але гэта неабавязкова. [o]" accesskey="o" class=""><span>Увайсці</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Больш магчымасцей" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Асабістыя інструменты" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Асабістыя інструменты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Меню ўдзельніка" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be.wikipedia.org&uselang=be"><span>Ахвяраваць</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CreateAccount&returnto=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80+%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87+%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Вам прапануецца стварыць уліковы запіс і ўвайсці ў сістэму, але гэта не абавязкова"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Стварыць уліковы запіс</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UserLogin&returnto=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80+%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87+%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Вам прапануецца ўвайсці ў сістэму, але гэта неабавязкова. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Увайсці</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Старонкі для ананімных рэдактараў <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0:%D0%94%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B0" aria-label="Даведацца больш пра праўку"><span>даведацца больш</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:MyContributions" title="Спіс правак, зробленых з гэтага IP-адраса [y]" accesskey="y"><span>Уклад</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:MyTalk" title="Размовы пра праўкі, зробленыя з гэтага IP-адраса [n]" accesskey="n"><span>Размовы</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Праект"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Змест" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Змест</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">схаваць</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Пачатак</div> </a> </li> <li id="toc-Асабістае_жыццё" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Асабістае_жыццё"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Асабістае жыццё</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Асабістае_жыццё-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Змяніць стан падраздзелу Асабістае жыццё</span> </button> <ul id="toc-Асабістае_жыццё-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Паходжанне" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Паходжанне"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Паходжанне</span> </div> </a> <ul id="toc-Паходжанне-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Маленства_(1730—1742)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Маленства_(1730—1742)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Маленства (1730—1742)</span> </div> </a> <ul id="toc-Маленства_(1730—1742)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Сям’я" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Сям’я"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Сям’я</span> </div> </a> <ul id="toc-Сям’я-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Ваенная_кар’ера" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Ваенная_кар’ера"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ваенная кар’ера</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Ваенная_кар’ера-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Змяніць стан падраздзелу Ваенная кар’ера</span> </button> <ul id="toc-Ваенная_кар’ера-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Пачатак" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Пачатак"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Пачатак</span> </div> </a> <ul id="toc-Пачатак-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Пры_Кацярыне_II_(1762—1796)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Пры_Кацярыне_II_(1762—1796)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Пры Кацярыне II (1762—1796)</span> </div> </a> <ul id="toc-Пры_Кацярыне_II_(1762—1796)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Вайна_супраць_Барскай_канфедэрацыі_(1769—1772)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Вайна_супраць_Барскай_канфедэрацыі_(1769—1772)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.1</span> <span>Вайна супраць Барскай канфедэрацыі (1769—1772)</span> </div> </a> <ul id="toc-Вайна_супраць_Барскай_канфедэрацыі_(1769—1772)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Руска-турэцкая_вайна_1768—1774" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Руска-турэцкая_вайна_1768—1774"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.2</span> <span>Руска-турэцкая вайна 1768—1774</span> </div> </a> <ul id="toc-Руска-турэцкая_вайна_1768—1774-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Абарона_Хыршова" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Абарона_Хыршова"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.2.1</span> <span>Абарона Хыршова</span> </div> </a> <ul id="toc-Абарона_Хыршова-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Бітва_пры_Казлуджы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Бітва_пры_Казлуджы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.2.2</span> <span>Бітва пры Казлуджы</span> </div> </a> <ul id="toc-Бітва_пры_Казлуджы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Паміж_дзвюма_руска-турэцкімі_войнамі._1774—1786" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Паміж_дзвюма_руска-турэцкімі_войнамі._1774—1786"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.3</span> <span>Паміж дзвюма руска-турэцкімі войнамі. 1774—1786</span> </div> </a> <ul id="toc-Паміж_дзвюма_руска-турэцкімі_войнамі._1774—1786-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Руска-турэцкая_вайна_1787—1792" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Руска-турэцкая_вайна_1787—1792"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.4</span> <span>Руска-турэцкая вайна 1787—1792</span> </div> </a> <ul id="toc-Руска-турэцкая_вайна_1787—1792-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Кінбурнская_бітва" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Кінбурнская_бітва"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.4.1</span> <span>Кінбурнская бітва</span> </div> </a> <ul id="toc-Кінбурнская_бітва-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Факшанская_бітва" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Факшанская_бітва"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.4.2</span> <span>Факшанская бітва</span> </div> </a> <ul id="toc-Факшанская_бітва-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Бітва_пры_Рымніку" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Бітва_пры_Рымніку"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.4.3</span> <span>Бітва пры Рымніку</span> </div> </a> <ul id="toc-Бітва_пры_Рымніку-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Узяцце_Ізмаіла" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Узяцце_Ізмаіла"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.4.4</span> <span>Узяцце Ізмаіла</span> </div> </a> <ul id="toc-Узяцце_Ізмаіла-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Паўстанне_Касцюшкі_1794_года._Штурм_Прагі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Паўстанне_Касцюшкі_1794_года._Штурм_Прагі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.5</span> <span>Паўстанне Касцюшкі 1794 года. Штурм Прагі</span> </div> </a> <ul id="toc-Паўстанне_Касцюшкі_1794_года._Штурм_Прагі-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Штурм_Прагі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#Штурм_Прагі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.5.1</span> <span>Штурм Прагі</span> </div> </a> <ul id="toc-Штурм_Прагі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Пры_Паўле_I" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Пры_Паўле_I"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Пры Паўле I</span> </div> </a> <ul id="toc-Пры_Паўле_I-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Няміласць" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Няміласць"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3.1</span> <span>Няміласць</span> </div> </a> <ul id="toc-Няміласць-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Італьянскі_паход_1799_года" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Італьянскі_паход_1799_года"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3.2</span> <span>Італьянскі паход 1799 года</span> </div> </a> <ul id="toc-Італьянскі_паход_1799_года-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Швейцарскі_паход" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Швейцарскі_паход"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3.3</span> <span>Швейцарскі паход</span> </div> </a> <ul id="toc-Швейцарскі_паход-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Вяртанне_ў_Расію._Смерць" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Вяртанне_ў_Расію._Смерць"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Вяртанне ў Расію. Смерць</span> </div> </a> <ul id="toc-Вяртанне_ў_Расію._Смерць-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Унёсак_Суворава_ў_ваенную_навуку" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Унёсак_Суворава_ў_ваенную_навуку"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Унёсак Суворава ў ваенную навуку</span> </div> </a> <ul id="toc-Унёсак_Суворава_ў_ваенную_навуку-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Узнагароды" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Узнагароды"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Узнагароды</span> </div> </a> <ul id="toc-Узнагароды-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-У_памяць_аб_Сувораве" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#У_памяць_аб_Сувораве"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>У памяць аб Сувораве</span> </div> </a> <ul id="toc-У_памяць_аб_Сувораве-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Зноскі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Зноскі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Зноскі</span> </div> </a> <ul id="toc-Зноскі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Літаратура" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Літаратура"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Літаратура</span> </div> </a> <ul id="toc-Літаратура-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Спасылкі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Спасылкі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Спасылкі</span> </div> </a> <ul id="toc-Спасылкі-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Змест" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Пераключыць змест" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Пераключыць змест</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Аляксандр Васільевіч Сувораў</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Перайсці да артыкула на іншай мове. Даступны на 67 мовах." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-67" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">67 моў</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%83%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%81" title="ألكسندر سوفوروف – арабская" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ألكسندر سوفوروف" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабская" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%B3%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%81%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%81" title="الكسندر سوفوروف – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الكسندر سوفوروف" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suv%C3%B3rov" title="Aleksandr Suvórov – астурыйская" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Aleksandr Suvórov" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – азербайджанская" lang="az" hreflang="az" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азербайджанская" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Аляксандар Сувораў – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Аляксандар Сувораў" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="выдатны артыкул"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8A%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Александър Суворов – балгарская" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Александър Суворов" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="балгарская" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suv%C3%B3rov" title="Aleksandr Suvórov – каталанская" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Aleksandr Suvórov" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталанская" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Alexandr_Vasiljevi%C4%8D_Suvorov" title="Alexandr Vasiljevič Suvorov – чэшская" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Alexandr Vasiljevič Suvorov" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чэшская" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Суворов Александр Васильевич – чувашская" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Суворов Александр Васильевич" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="чувашская" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – дацкая" lang="da" hreflang="da" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Alexander_Wassiljewitsch_Suworow" title="Alexander Wassiljewitsch Suworow – нямецкая" lang="de" hreflang="de" data-title="Alexander Wassiljewitsch Suworow" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="выдатны артыкул"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%81_%CE%A3%CE%BF%CF%85%CE%B2%CF%8C%CF%81%CE%BF%CF%86" title="Αλεξάντερ Σουβόροφ – грэчаская" lang="el" hreflang="el" data-title="Αλεξάντερ Σουβόροφ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грэчаская" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_Suvorov" title="Alexander Suvorov – англійская" lang="en" hreflang="en" data-title="Alexander Suvorov" data-language-autonym="English" data-language-local-name="англійская" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – эсперанта" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эсперанта" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suv%C3%B3rov" title="Aleksandr Suvórov – іспанская" lang="es" hreflang="es" data-title="Aleksandr Suvórov" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="іспанская" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – эстонская" lang="et" hreflang="et" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонская" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – баскская" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскская" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%D9%88%D8%B1%D9%81" title="الکساندر سوورف – фарсі" lang="fa" hreflang="fa" data-title="الکساندر سوورف" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="фарсі" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – фінская" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фінская" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Alexandre_Souvorov" title="Alexandre Souvorov – французская" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Alexandre Souvorov" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="французская" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – галісійская" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галісійская" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%9C%D7%9B%D7%A1%D7%A0%D7%93%D7%A8_%D7%A1%D7%95%D7%91%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%91" title="אלכסנדר סובורוב – іўрыт" lang="he" hreflang="he" data-title="אלכסנדר סובורוב" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="іўрыт" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Vasiljevi%C4%8D_Suvorov" title="Aleksandr Vasiljevič Suvorov – харвацкая" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Aleksandr Vasiljevič Suvorov" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="харвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Aleksander_Wasiljewi%C4%8D_Suworow" title="Aleksander Wasiljewič Suworow – верхнялужыцкая" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Aleksander Wasiljewič Suworow" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="верхнялужыцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Alekszandr_Vasziljevics_Szuvorov" title="Alekszandr Vasziljevics Szuvorov – венгерская" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Alekszandr Vasziljevics Szuvorov" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="венгерская" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D5%AC%D5%A5%D6%84%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D6%80_%D5%8D%D5%B8%D6%82%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B8%D5%BE" title="Ալեքսանդր Սուվորով – армянская" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ալեքսանդր Սուվորով" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянская" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – інданезійская" lang="id" hreflang="id" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="інданезійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Vasil%27evi%C4%8D_Suvorov" title="Aleksandr Vasil'evič Suvorov – італьянская" lang="it" hreflang="it" data-title="Aleksandr Vasil'evič Suvorov" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="італьянская" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%AC%E3%82%AF%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%89%E3%83%AB%E3%83%BB%E3%82%B9%E3%83%B4%E3%82%A9%E3%83%BC%E3%83%AD%E3%83%95" title="アレクサンドル・スヴォーロフ – японская" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アレクサンドル・スヴォーロフ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японская" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A0%E1%83%94_%E1%83%A1%E1%83%A3%E1%83%95%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%95%E1%83%98" title="ალექსანდრე სუვოროვი – грузінская" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ალექსანდრე სუვოროვი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузінская" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Александр Васильевич Суворов – казахская" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Александр Васильевич Суворов" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казахская" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%8C%EB%A0%89%EC%82%B0%EB%93%9C%EB%A5%B4_%EC%88%98%EB%B3%B4%EB%A1%9C%ED%94%84" title="알렉산드르 수보로프 – карэйская" lang="ko" hreflang="ko" data-title="알렉산드르 수보로프" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="карэйская" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Александр Суворов – кіргізская" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Александр Суворов" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="кіргізская" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Alexander_Suvorov" title="Alexander Suvorov – лацінская" lang="la" hreflang="la" data-title="Alexander Suvorov" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="лацінская" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Aleksandras_Suvorovas" title="Aleksandras Suvorovas – літоўская" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Aleksandras Suvorovas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="літоўская" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Aleksandrs_Suvorovs" title="Aleksandrs Suvorovs – латышская" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Aleksandrs Suvorovs" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латышская" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Alexandre_Souvorov" title="Alexandre Souvorov – малагасійская" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Alexandre Souvorov" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малагасійская" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Александар Суворов – македонская" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Александар Суворов" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македонская" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Александр Васильевич Суворов – мангольская" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Александр Васильевич Суворов" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="мангольская" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Soevorov" title="Aleksandr Soevorov – нідэрландская" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Aleksandr Soevorov" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нідэрландская" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – нарвежская (букмол)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="нарвежская (букмол)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Vasil%E2%80%99jevi%C4%8D_Suvorov" title="Aleksandr Vasil’jevič Suvorov – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Aleksandr Vasil’jevič Suvorov" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D1%8B_%D1%84%D1%8B%D1%80%D1%82" title="Суворов, Александр Василийы фырт – асецінская" lang="os" hreflang="os" data-title="Суворов, Александр Василийы фырт" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="асецінская" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A8%B2%E0%A9%88%E0%A8%97%E0%A8%9C%E0%A8%BC%E0%A9%88%E0%A8%82%E0%A8%A1%E0%A8%B0_%E0%A8%B8%E0%A9%81%E0%A8%B5%E0%A8%B0%E0%A9%8B%E0%A8%B5" title="ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਸੁਵਰੋਵ – панджабі" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਸੁਵਰੋਵ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="панджабі" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suworow" title="Aleksandr Suworow – польская" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Aleksandr Suworow" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польская" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Vasil%27evi%C4%8D_Suvorov" title="Aleksandr Vasil'evič Suvorov – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Aleksandr Vasil'evič Suvorov" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Alexander_Suvorov" title="Alexander Suvorov – партугальская" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Alexander Suvorov" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="партугальская" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – румынская" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынская" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Суворов, Александр Васильевич – руская" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Суворов, Александр Васильевич" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="руская" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Александер Суворов – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Александер Суворов" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Суворов Александр Васильевич – якуцкая" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Суворов Александр Васильевич" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="якуцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Alexander_Suvorov" title="Alexander Suvorov – шатландская" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Alexander Suvorov" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шатландская" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Aleksandar_Suvorov" title="Aleksandar Suvorov – сербскахарвацкая" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Aleksandar Suvorov" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="сербскахарвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Alexandr_Vasilievi%C4%8D_Suvorov" title="Alexandr Vasilievič Suvorov – славацкая" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Alexandr Vasilievič Suvorov" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="славацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Aleksander_Vasiljevi%C4%8D_Suvorov" title="Aleksander Vasiljevič Suvorov – славенская" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Aleksander Vasiljevič Suvorov" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="славенская" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Александар Суворов – сербская" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Александар Суворов" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сербская" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – шведская" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="шведская" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%84%E0%B8%8B%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B9%8C_%E0%B8%8B%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%AD%E0%B8%9F" title="อะเลคซันดร์ ซูโวรอฟ – тайская" lang="th" hreflang="th" data-title="อะเลคซันดร์ ซูโวรอฟ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайская" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – турэцкая" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2" title="Александр Суворов – татарская" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Александр Суворов" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="татарская" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87" title="Суворов Олександр Васильович – украінская" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Суворов Олександр Васильович" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украінская" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D9%88%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%81" title="الیگزاندر سویروف – урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="الیگزاندر سویروف" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Suvorov" title="Aleksandr Suvorov – узбекская" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Aleksandr Suvorov" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбекская" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Aleksandr_Vasilyevich_Suvorov" title="Aleksandr Vasilyevich Suvorov – в’етнамская" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Aleksandr Vasilyevich Suvorov" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="в’етнамская" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E5%8E%86%E5%B1%B1%E5%A4%A7%C2%B7%E7%93%A6%E8%A5%BF%E9%87%8C%E8%80%B6%E7%BB%B4%E5%A5%87%C2%B7%E8%8B%8F%E6%B2%83%E6%B4%9B%E5%A4%AB" title="亚历山大·瓦西里耶维奇·苏沃洛夫 – ву" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="亚历山大·瓦西里耶维奇·苏沃洛夫" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ву" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9A%E5%8E%86%E5%B1%B1%E5%A4%A7%C2%B7%E8%8B%8F%E6%B2%83%E6%B4%9B%E5%A4%AB" title="亚历山大·苏沃洛夫 – кітайская" lang="zh" hreflang="zh" data-title="亚历山大·苏沃洛夫" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кітайская" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BA%9E%E6%AD%B7%E5%B1%B1%E5%A4%A7%C2%B7%E8%98%87%E6%B2%83%E6%B4%9B%E5%A4%AB" title="亞歷山大·蘇沃洛夫 – кантонскі дыялект кітайскай" lang="yue" hreflang="yue" data-title="亞歷山大·蘇沃洛夫" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонскі дыялект кітайскай" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q154232#sitelinks-wikipedia" title="Правіць міжмоўныя спасылкі" class="wbc-editpage">Правіць спасылкі</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Прасторы назваў"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Паказаць уласна змест старонкі [c]" accesskey="c"><span>Старонка</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B:%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" rel="discussion" title="Размовы пра змест гэтай старонкі [t]" accesskey="t"><span>Размовы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Змяніць моўны варыянт" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">беларуская</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Віды"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit" title="Правіць старонку [v]" accesskey="v"><span>Правіць</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit" title="Правіць зыходны код гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Правіць зыходнік</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=history" title="Ранейшыя версіі гэтай старонкі. [h]" accesskey="h"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Інструменты" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Інструменты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Інструменты</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Больш магчымасцей" > <div class="vector-menu-heading"> Дзеянні </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit" title="Правіць старонку [v]" accesskey="v"><span>Правіць</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit" title="Правіць зыходны код гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Правіць зыходнік</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=history"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Агульныя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:WhatLinksHere/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Спіс вікістаронак, якія спасылаюцца сюды [j]" accesskey="j"><span>Сюды спасылаюцца</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:RecentChangesLinked/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" rel="nofollow" title="Нядаўнія змены ў старонках, на якія спасылаецца гэтая старонка [k]" accesskey="k"><span>Звязаныя праўкі</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:SpecialPages" title="Пералік усіх адмысловых старонак [q]" accesskey="q"><span>Адмысловыя старонкі</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&oldid=4843493" title="Нязменная спасылка на гэтую версію гэтай старонкі"><span>Нязменная спасылка</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=info" title="Больш звестак пра гэту старонку"><span>Звесткі пра старонку</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:CiteThisPage&page=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&id=4843493&wpFormIdentifier=titleform" title="Інфармацыя пра тое, як цытаваць гэтую старонку"><span>Цытаваць гэту старонку</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fbe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2590%25D0%25BB%25D1%258F%25D0%25BA%25D1%2581%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B4%25D1%2580_%25D0%2592%25D0%25B0%25D1%2581%25D1%2596%25D0%25BB%25D1%258C%25D0%25B5%25D0%25B2%25D1%2596%25D1%2587_%25D0%25A1%25D1%2583%25D0%25B2%25D0%25BE%25D1%2580%25D0%25B0%25D1%259E"><span>Атрымаць скарочаны URL-адрас</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:QrCode&url=https%3A%2F%2Fbe.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%2590%25D0%25BB%25D1%258F%25D0%25BA%25D1%2581%25D0%25B0%25D0%25BD%25D0%25B4%25D1%2580_%25D0%2592%25D0%25B0%25D1%2581%25D1%2596%25D0%25BB%25D1%258C%25D0%25B5%25D0%25B2%25D1%2596%25D1%2587_%25D0%25A1%25D1%2583%25D0%25B2%25D0%25BE%25D1%2580%25D0%25B0%25D1%259E"><span>Спампаваць QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Друк/экспарт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80+%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87+%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E"><span>Стварыць кнігу</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:DownloadAsPdf&page=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=show-download-screen"><span>Спампаваць як PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&printable=yes" title="Друкавальная версія гэтай старонкі [p]" accesskey="p"><span>Для друку</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> У іншых праектах </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Alexander_Suvorov" hreflang="en"><span>Вікісховішча</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://be.wikiquote.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" hreflang="be"><span>Вікіцытатнік</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q154232" title="Спасылка на звязаны элемент рэпазітара даных [g]" accesskey="g"><span>Элемент Вікіданых</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Выгляд</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">перанесці да бакавой панэлі</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">схаваць</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(Пасля перасылкі з <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&redirect=no" class="mw-redirect" title="Аляксандр Сувораў">Аляксандр Сувораў</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="be" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4770514">.mw-parser-output .ambox{border:1px solid #a2a9b1;border-left:10px solid #36c;background-color:#fbfbfb;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .ambox+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+link+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+style+.ambox,.mw-parser-output .ambox+.mw-empty-elt+link+link+.ambox{margin-top:-1px}html body.mediawiki .mw-parser-output .ambox.mbox-small-left{margin:4px 1em 4px 0;overflow:hidden;width:238px;border-collapse:collapse;font-size:88%;line-height:1.25em}.mw-parser-output .ambox-speedy{border-left:10px solid #b32424;background-color:#fee7e6}.mw-parser-output .ambox-delete{border-left:10px solid #b32424}.mw-parser-output .ambox-content{border-left:10px solid #f28500}.mw-parser-output .ambox-style{border-left:10px solid #fc3}.mw-parser-output .ambox-good{border-left:10px solid #66cc44}.mw-parser-output .ambox-discussion{border-left:10px solid #339966}.mw-parser-output .ambox-merge{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-move{border-left:10px solid #9932cc}.mw-parser-output .ambox-protection{border-left:10px solid #a2a9b1}.mw-parser-output .ambox .mbox-text{border:none;padding:0.25em 0.5em;width:100%}.mw-parser-output .ambox .mbox-image{border:none;padding:2px 0 2px 0.5em;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-imageright{border:none;padding:2px 0.5em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .ambox .mbox-empty-cell{border:none;padding:0;width:1px}.mw-parser-output .ambox .mbox-image-div{width:52px}html.client-js body.skin-minerva .mw-parser-output .mbox-text-span{margin-left:23px!important}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .ambox{margin:0 10%}}</style><table class="plainlinks metadata ambox ambox-style" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Pamy%C5%82ka.svg" class="mw-file-description" title="Выправіць арфаграфію!"><img alt="Выправіць арфаграфію!" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Pamy%C5%82ka.svg/40px-Pamy%C5%82ka.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Pamy%C5%82ka.svg/60px-Pamy%C5%82ka.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Pamy%C5%82ka.svg/80px-Pamy%C5%82ka.svg.png 2x" data-file-width="38" data-file-height="38" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>Артыкул вымагае праверкі арфаграфіі</b><br />Удзельнік, які паставіў шаблон, не пакінуў тлумачэнняў.</div><div class="mbox-textsmall-div hide-when-compact" style="font-size:85%">Магчымы машынны пераклад, ужыванне ненарматыўнага правапісу або лексікі.<br />Для праверкі ёсць <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%9E%D0%B4%D0%B6%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%83" title="Вікіпедыя:Спраўджванне правапісу">адмысловыя праграмы</a>.</div></td></tr></tbody></table><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4770514"><table class="plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Ambox_scales.svg/40px-Ambox_scales.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Ambox_scales.svg/60px-Ambox_scales.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Ambox_scales.svg/80px-Ambox_scales.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%B5%D0%B9%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D1%83%D0%BD%D0%BA%D1%82_%D0%B3%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Вікіпедыя:Нейтральны пункт гледжання">Нейтральнасць</a> артыкула пад пытаннем</b></div><div class="mbox-textsmall-div hide-when-compact" style="font-size:85%">Падрабязнасці гл. на <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B:%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Размовы:Аляксандр Васільевіч Сувораў">старонцы абмеркавання</a>.</div></td></tr></tbody></table> <div class="hatnote navigation-not-searchable noprint dabhide">У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" class="mw-disambig" title="Сувораў">Сувораў</a>.</div> <table class="infobox infobox-6d380c3f4536291d" style="" data-name="Ваенны дзеяч"><tbody><tr><th colspan="2" scope="colgroup" class="infobox-above" style="background:#B0C4DE;">Аляксандр Васільевіч Сувораў</th></tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;"><span data-wikidata-claim-id="Q154232$4995d59c-453f-2705-a756-aacae62499ab" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P1559[LANGUAGE!:BE][LANGUAGE!:BE-X-OLD]"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Руская мова">руск.</a>: <span style="font-style: italic;" lang="ru">Александр Суворов</span></span></span></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style=""> <span data-wikidata-claim-id="q154232$09d7340c-4926-b6be-8d24-88ff84b01c49" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P18"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg/259px-Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg" decoding="async" width="259" height="400" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg/388px-Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg/518px-Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg 2x" data-file-width="1300" data-file-height="2007" /></a></span></span></span> </td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style=""> <span data-wikidata-claim-id="Q154232$71044636-40a6-1b23-09f7-b88b8f6d50a0" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P94"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suvorovy_COA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Suvorovy_COA.jpg/100px-Suvorovy_COA.jpg" decoding="async" width="100" height="89" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Suvorovy_COA.jpg/150px-Suvorovy_COA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Suvorovy_COA.jpg/200px-Suvorovy_COA.jpg 2x" data-file-width="385" data-file-height="343" /></a></span></span></span> </td></tr> <tr> <th class="plainlist">Дата нараджэння</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q154232$7224798D-9E3C-47E3-B660-734A40A75A31" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P569"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="nowrap"><abbr title="па юліянскім календары">13</abbr> <a href="/wiki/24_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="24 лістапада">(24) лістапада</a> <a href="/wiki/1730" title="1730">1730</a></span></span><sup id="cite_ref-_bc73136ce8af73c3_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-_bc73136ce8af73c3-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Месца нараджэння</th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="q154232$04863C25-310F-43C3-8002-F412F8F1C34D" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P19"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Масква">Масква</a></span>, <span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Маскоўская губерня">Маскоўская губерня</a></span>, <span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійская імперыя</a></span><sup id="cite_ref-_e06b39c5a8848581_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-_e06b39c5a8848581-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Дата смерці</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q154232$D2ABF271-0D2E-4AEB-B125-28BE6BB8CF04" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P570"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="nowrap"><abbr title="па юліянскім календары">6</abbr> <a href="/wiki/18_%D0%BC%D0%B0%D1%8F" title="18 мая">(18) мая</a> <a href="/wiki/1800" title="1800">1800</a></span></span><sup id="cite_ref-_bc73136ce8af73c3_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-_bc73136ce8af73c3-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-_97dae072883cfecb_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-_97dae072883cfecb-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <span style="white-space:nowrap;">(69 гадоў)</span></span> ці <span data-wikidata-claim-id="Q154232$85E43FA2-D6C3-4169-9D7A-8798886D242C" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P570"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="nowrap"><a href="/wiki/18_%D0%BC%D0%B0%D1%8F" title="18 мая">18 мая</a> <a href="/wiki/1800" title="1800">1800</a></span><span style="display:none">(<span class="dday">1800-05-18</span>)</span></span><sup id="cite_ref-_96d550c1d26a82d0_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-_96d550c1d26a82d0-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <span style="white-space:nowrap;">(69 гадоў)</span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Месца смерці</th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="q154232$DBE423DD-0AF7-46F3-A813-00B0AAF6E109" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P20"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%86%D1%8F%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Санкт-Пецярбург">Санкт-Пецярбург</a></span>, <span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійская імперыя</a></span><sup id="cite_ref-_e06b39c5a8848581_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-_e06b39c5a8848581-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Месца пахавання</th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$4387f536-433d-347e-4204-33eff6f28b38" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P119"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%88%D1%87%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%86%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0-%D0%9D%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D1%80%D1%8B" title="Дабравешчанская царква Аляксандра-Неўскай лаўры">Дабравешчанская царква Аляксандра-Неўскай лаўры</a></span></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Бацька</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q154232$C3186AA9-A3BC-4587-B712-293E79A12172" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P22"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Vasily+Suvorov&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Vasily Suvorov</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4445144" class="extiw" title="d:Q4445144">[d]</a></sup></span><sup id="cite_ref-_61313bc477a61413_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-_61313bc477a61413-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Маці</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q154232$718AE1ED-A454-4184-A1DC-3C4D01B6086A" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P25"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Yevdokiya+Manukova&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Yevdokiya Manukova</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q103804725" class="extiw" title="d:Q103804725">[d]</a></sup></span><sup id="cite_ref-_61313bc477a61413_5-1" class="reference"><a href="#cite_note-_61313bc477a61413-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Жонка</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q154232$86aeade7-4a14-89bc-dd84-1b48685d598e" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P26"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Varvara+Ivanovna+Prozorovskaya&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Varvara Ivanovna Prozorovskaya</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q13417964" class="extiw" title="d:Q13417964">[d]</a></sup></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Дзеці</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="q154232$f85f62e6-4ef2-52ef-a667-117a7444791a" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P40"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Natalya+Suvorova&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Natalya Suvorova</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4445161" class="extiw" title="d:Q4445161">[d]</a></sup></span></span> і <span data-wikidata-claim-id="q154232$c3be8c51-4b7a-40d8-6d0f-e2b290049696" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P40"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Arkadi+Suvorov&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Arkadi Suvorov</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4445142" class="extiw" title="d:Q4445142">[d]</a></sup></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Альма-матар</th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$48f020b1-4a03-fa94-a0a7-16ff98fff824" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P69"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D1%8B+%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D1%86%D0%BA%D1%96+%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%BF%D1%83%D1%81&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Першы кадэцкі корпус</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4349855" class="extiw" title="d:Q4349855">[d]</a></sup></span></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Грамадзянства</th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="q154232$F41ED9E3-B64A-4D86-A8E7-D57F7A13B256" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P27"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/20px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/30px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/40px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <span class="country-name"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійская імперыя</a></span></span></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Род войскаў</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q154232$D852DEA7-1088-480C-A99C-27628B2A5D84" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P241"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Руская імператарская армія">Руская імператарская армія</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$2ac74918-410b-351f-b200-99f64aee9a73" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P241"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%8F%D1%85%D0%BE%D1%82%D0%B0" title="Пяхота">пяхота</a></span></span> і <span data-wikidata-claim-id="Q154232$365a06cf-424a-52ad-8a38-1d34cc2d1518" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P241"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Кавалерыя">кавалерыя</a></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Званне</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q154232$17888e4a-4cfb-e9ec-3fed-e24eab022241" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P410"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%87%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Паручнік">паручнік</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$b8f7ae7b-48cb-90d0-dd1f-444c1bcc8b92" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P410"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=second-major&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">second-major</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q12151744" class="extiw" title="d:Q12151744">[d]</a></sup></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$8231b850-49f8-37f6-4d18-fee01ecd0d99" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P410"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%BC%E2%80%99%D0%B5%D1%80-%D0%BC%D0%B0%D1%91%D1%80" title="Прэм’ер-маёр">Прэм'ер-маёр</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$16ba77b0-41e2-1fec-3292-1fa765f171d5" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P410"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Палкоўнік">палкоўнік</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$0dd28d68-402e-3431-e0fc-59b2a1ce7abc" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P410"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%B1%D1%80%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%80&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">брыгадзір</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q41685" class="extiw" title="d:Q41685">[d]</a></sup></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$7e428383-4537-5a04-0ccb-ffa073330dc9" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P410"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D0%BC%D0%B0%D1%91%D1%80" title="Генерал-маёр">генерал-маёр</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$894bcbac-4852-8411-36f3-88b69474b975" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P410"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%87%D0%BD%D1%96%D0%BA&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">генерал-паручнік</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4135300" class="extiw" title="d:Q4135300">[d]</a></sup></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$99fdeaf6-43a4-7637-1067-21457ab5b9a8" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P410"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D0%B0%D0%BD%D1%88%D1%8D%D1%84" title="Генерал-аншэф">генерал-аншэф</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$58e87c66-41e8-4794-bd6e-cd04f3af94b8" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P410"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D1%84%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB_(%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F)" title="Генерал-фельдмаршал (Расія)">Генерал-фельдмаршал (Расія)</a></span></span> і <span data-wikidata-claim-id="Q154232$b82f5864-4e21-d0f1-52dc-5c6d16e08bbf" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P410"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96%D0%BC%D1%83%D1%81" title="Генералісімус">генералісімус</a></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Камандаваў</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q154232$5b8382ed-42cd-31bd-53e7-0541a77b6433" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P598"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D0%BC%D1%96%D1%8F" title="Руская імператарская армія">Руская імператарская армія</a></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$1841917c-43da-ab0f-68cc-20bb26d5c607" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P598"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Army+of+the+Holy+Roman+Empire&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Army of the Holy Roman Empire</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q520220" class="extiw" title="d:Q520220">[d]</a></sup></span></span>, <span data-wikidata-claim-id="Q154232$9f9091c8-4ff9-79a8-7324-ed6dec533565" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P598"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=12th+Astrakhan+Granadier+Regiment&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">12th Astrakhan Granadier Regiment</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4071709" class="extiw" title="d:Q4071709">[d]</a></sup></span></span> і <span data-wikidata-claim-id="Q154232$d8cd9dae-4c61-1bbe-5fd8-0bf86bd72380" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P598"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=62nd+Suzdal+Infantry+Regiment&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">62nd Suzdal Infantry Regiment</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q679197" class="extiw" title="d:Q679197">[d]</a></sup></span></span></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Бітвы/войны</th> <td class="plainlist"> <ul><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$BEDE7825-FB6C-4CA3-BD84-F15DDE363D5C" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%B4_%D0%A4%D0%B0%D0%BA%D1%88%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D1%96_(1789)" title="Бітва пад Факшанамі (1789)">Бітва пад Факшанамі</a></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$3C63F982-55D3-40C6-85C5-3262B8C1EE30" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%B4_%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B9_(1794)" title="Бітва пад Прагай (1794)">Бітва пад Прагай, 1794</a></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$0A842602-2FF7-44DC-9FC0-2FA28D939117" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Battle+of+Rymnik&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Battle of Rymnik</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2234632" class="extiw" title="d:Q2234632">[d]</a></sup></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$9F591D54-EF60-4097-85C9-1E7D1BF68B2E" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D0%BD%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_(1787)" title="Кінбурнская бітва (1787)">Кінбурнская бітва</a></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$EC2BE541-A650-4C7E-973B-80599FD7B7A1" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D1%8B" title="Напалеонаўскія войны">Напалеонаўскія войны</a></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$0b2f5c57-4d35-5bfd-0a77-5264b3ec0ef2" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Battle+of+Kozludzha&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Battle of Kozludzha</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1985387" class="extiw" title="d:Q1985387">[d]</a></sup></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$617e9e5d-4216-48ce-9b80-2fc056717046" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A8%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BC+%D0%86%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D1%96%D0%BB%D0%B0&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Штурм Ізмаіла</span></a></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2372093" class="extiw" title="d:Q2372093">[d]</a></sup></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$187f529d-49ce-660d-5885-b5a3a0b27873" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Battle+of+Cassano&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Battle of Cassano</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q858913" class="extiw" title="d:Q858913">[d]</a></sup></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$282b0a84-415b-c3f0-3e55-f0564af94ff6" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Battle+of+Trebbia&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Battle of Trebbia</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1088879" class="extiw" title="d:Q1088879">[d]</a></sup></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$69073fa6-4bf1-0a2f-a519-d896884e1e3c" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Battle+of+Novi&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Battle of Novi</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1194172" class="extiw" title="d:Q1194172">[d]</a></sup></span></span></li><li><span data-wikidata-claim-id="Q154232$c4984b84-447e-dc23-5a8c-9d8045a2ffd4" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P607"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span lang="en"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Devil%27s+Bridge&action=edit"><span style="color:var(--color-link-red, #d73333); text-decoration:inherit; text-decoration-color:var(--color-link-red, #d73333);">Devil's Bridge</span></a></span></span><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q14565076" class="extiw" title="d:Q14565076">[d]</a></sup></span></span></li></ul></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Узнагароды і званні</th> <td class="plainlist"> <div style="text-align:justify"><span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$E9701CB5-A882-46E8-87A1-4D75773AE7A0"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q15829804" title="Grand Cross of the Order of Maria Theresa"><img alt="Grand Cross of the Order of Maria Theresa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Ord.MariaTeresa-GC.png/63px-Ord.MariaTeresa-GC.png" decoding="async" width="63" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Ord.MariaTeresa-GC.png/96px-Ord.MariaTeresa-GC.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Ord.MariaTeresa-GC.png/125px-Ord.MariaTeresa-GC.png 2x" data-file-width="340" data-file-height="93" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$91ff4fc3-4c15-a385-054d-50bf64200c6a"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1126563" title="ордэн Святога апостала Андрэя Першазванага"><img alt="ордэн Святога апостала Андрэя Першазванага" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Andrew_ribbon.svg/41px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Andrew_ribbon.svg.png" decoding="async" width="41" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Andrew_ribbon.svg/63px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Andrew_ribbon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Andrew_ribbon.svg/82px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Andrew_ribbon.svg.png 2x" data-file-width="144" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$4fcbad0f-44dc-a734-5779-da10abb93961"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Order of St. George, 1st class"><img alt="Order of St. George, 1st class" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg/41px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg.png" decoding="async" width="41" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg/63px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg/82px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg.png 2x" data-file-width="144" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$a37234c9-4142-752c-11aa-53ef73bb3799"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Order of St. George, 2nd class"><img alt="Order of St. George, 2nd class" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg/41px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg.png" decoding="async" width="41" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg/63px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg/82px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg.png 2x" data-file-width="144" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$003da30a-40d4-78fa-fa4f-d812abbccd8e"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Order of St. George, 3rd class"><img alt="Order of St. George, 3rd class" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg/41px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg.png" decoding="async" width="41" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg/63px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg/82px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_George_ribbon.svg.png 2x" data-file-width="144" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$BD027418-4B53-43E6-BD9D-9CAB67507F37"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%B0" title="ордэн Святога Уладзіміра I ступені"><img alt="ордэн Святога Уладзіміра I ступені" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Vladimir_ribbon.svg/41px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Vladimir_ribbon.svg.png" decoding="async" width="41" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Vladimir_ribbon.svg/63px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Vladimir_ribbon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Vladimir_ribbon.svg/82px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Vladimir_ribbon.svg.png 2x" data-file-width="144" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$FBB7DCE8-5CB2-416A-B367-D8AFC569E6EE"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0_%D0%9D%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="ордэн Святога Аляксандра Неўскага"><img alt="ордэн Святога Аляксандра Неўскага" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Alexander_Nevsky_ribbon.svg/41px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Alexander_Nevsky_ribbon.svg.png" decoding="async" width="41" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Alexander_Nevsky_ribbon.svg/63px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Alexander_Nevsky_ribbon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Alexander_Nevsky_ribbon.svg/82px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Alexander_Nevsky_ribbon.svg.png 2x" data-file-width="144" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$966692e1-4e62-d2b2-51d1-b2c220ef989a"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B9_%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B" title="Ордэн Святой Ганны"><img alt="Ордэн Святой Ганны" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Anna_ribbon.svg/41px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Anna_ribbon.svg.png" decoding="async" width="41" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Anna_ribbon.svg/63px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Anna_ribbon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/RUS_Imperial_Order_of_Saint_Anna_ribbon.svg/82px-RUS_Imperial_Order_of_Saint_Anna_ribbon.svg.png 2x" data-file-width="144" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$C54169C6-793F-4211-B717-107FCD2B3747"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0" title="ордэн Чорнага арла"><img alt="ордэн Чорнага арла" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Order_of_the_Black_Eagle_-_Ribbon_bar.svg/62px-Order_of_the_Black_Eagle_-_Ribbon_bar.svg.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Order_of_the_Black_Eagle_-_Ribbon_bar.svg/95px-Order_of_the_Black_Eagle_-_Ribbon_bar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Order_of_the_Black_Eagle_-_Ribbon_bar.svg/124px-Order_of_the_Black_Eagle_-_Ribbon_bar.svg.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$0DE6BA7C-E33D-495F-B582-C3D2FD5B70B4"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q93732" title="ордэн Чырвонага арла"><img alt="ордэн Чырвонага арла" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/PRU_Roter_Adlerorden_BAR.svg/62px-PRU_Roter_Adlerorden_BAR.svg.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/PRU_Roter_Adlerorden_BAR.svg/95px-PRU_Roter_Adlerorden_BAR.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/PRU_Roter_Adlerorden_BAR.svg/124px-PRU_Roter_Adlerorden_BAR.svg.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$DCD52548-DFFB-4B4E-9986-7DBEFBDA35D8"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Pour_le_M%C3%A9rite" title="Pour le Mérite"><img alt="Pour le Mérite" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg/62px-D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg/95px-D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg/124px-D-PRU_Pour_le_Merite_1_BAR.svg.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$19de0d35-4831-16ca-8800-c37fd89218ea"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q699459" title="ордэн Святога Губерта"><img alt="ордэн Святога Губерта" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/DE-BY_Orden_des_Heiligen_Hubertus_BAR.svg/62px-DE-BY_Orden_des_Heiligen_Hubertus_BAR.svg.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/DE-BY_Orden_des_Heiligen_Hubertus_BAR.svg/95px-DE-BY_Orden_des_Heiligen_Hubertus_BAR.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/DE-BY_Orden_des_Heiligen_Hubertus_BAR.svg/124px-DE-BY_Orden_des_Heiligen_Hubertus_BAR.svg.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$69063782-4612-7f6f-511c-62d44ba2d02b"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q567417" title="Order of the Most Holy Annunciation"><img alt="Order of the Most Holy Annunciation" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Order_of_the_Most_Holy_Annunciation_BAR.svg/62px-Order_of_the_Most_Holy_Annunciation_BAR.svg.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Order_of_the_Most_Holy_Annunciation_BAR.svg/95px-Order_of_the_Most_Holy_Annunciation_BAR.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Order_of_the_Most_Holy_Annunciation_BAR.svg/124px-Order_of_the_Most_Holy_Annunciation_BAR.svg.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$c1c5a2da-4ec4-4c43-75b6-2482f551c057"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1422957" title="ордэн Святых Маўрыкія і Лазара"><img alt="ордэн Святых Маўрыкія і Лазара" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Cavaliere_SSML_BAR.svg/62px-Cavaliere_SSML_BAR.svg.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Cavaliere_SSML_BAR.svg/95px-Cavaliere_SSML_BAR.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Cavaliere_SSML_BAR.svg/124px-Cavaliere_SSML_BAR.svg.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$b5d03aef-4871-4245-61aa-7712b6dcae74"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1683024" title="ордэн Святога Януарыя"><img alt="ордэн Святога Януарыя" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/IT_TSic_Order_Santo_Gennaro_BAR.svg/62px-IT_TSic_Order_Santo_Gennaro_BAR.svg.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/IT_TSic_Order_Santo_Gennaro_BAR.svg/95px-IT_TSic_Order_Santo_Gennaro_BAR.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/IT_TSic_Order_Santo_Gennaro_BAR.svg/124px-IT_TSic_Order_Santo_Gennaro_BAR.svg.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$80bdf0a1-4bed-e764-9f41-b93637b79689"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2633112" title="залатая зброя «За храбрасць»"><img alt="залатая зброя «За храбрасць»" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Order_of_Glory_Ribbon_Bar.png/41px-Order_of_Glory_Ribbon_Bar.png" decoding="async" width="41" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Order_of_Glory_Ribbon_Bar.png/63px-Order_of_Glory_Ribbon_Bar.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b8/Order_of_Glory_Ribbon_Bar.png 2x" data-file-width="72" data-file-height="30" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$4B9BC182-4A3A-4F8B-85D2-96D0CA06B2C6"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%90%D1%80%D0%BB%D0%B0" title="ордэн Белага арла"><img alt="ордэн Белага арла" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/POL_Order_Or%C5%82a_Bia%C5%82ego_BAR.svg/62px-POL_Order_Or%C5%82a_Bia%C5%82ego_BAR.svg.png" decoding="async" width="62" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/POL_Order_Or%C5%82a_Bia%C5%82ego_BAR.svg/95px-POL_Order_Or%C5%82a_Bia%C5%82ego_BAR.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/POL_Order_Or%C5%82a_Bia%C5%82ego_BAR.svg/124px-POL_Order_Or%C5%82a_Bia%C5%82ego_BAR.svg.png 2x" data-file-width="218" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$3FAE1E92-B8E1-4764-9432-3D4433C25190"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q32360670" title="Ордэн Сьвятога Яна Ерусалімскага"><img alt="Ордэн Сьвятога Яна Ерусалімскага" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/RUS_Order_of_Saint_John_of_Jerusalem_ribbon.svg/41px-RUS_Order_of_Saint_John_of_Jerusalem_ribbon.svg.png" decoding="async" width="41" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/RUS_Order_of_Saint_John_of_Jerusalem_ribbon.svg/63px-RUS_Order_of_Saint_John_of_Jerusalem_ribbon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/RUS_Order_of_Saint_John_of_Jerusalem_ribbon.svg/82px-RUS_Order_of_Saint_John_of_Jerusalem_ribbon.svg.png 2x" data-file-width="144" data-file-height="60" /></a></span></span></span> <span class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P166" data-wikidata-claim-id="Q154232$955227c9-491f-dac9-893f-b5671a1ce368"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span class="mw-default-size mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q830796" title="Order of Saint Lazarus"><img alt="Order of Saint Lazarus" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Lazarus_cross.svg/17px-Lazarus_cross.svg.png" decoding="async" width="17" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Lazarus_cross.svg/26px-Lazarus_cross.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Lazarus_cross.svg/34px-Lazarus_cross.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></a></span></span></span></div></td> </tr> <tr> <th class="plainlist">Аўтограф</th> <td class="plainlist"> <span data-wikidata-claim-id="Q154232$64b4a640-44f1-9a8d-0a69-1f11ab30a8c1" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P109"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84_%D0%96%D0%97%D0%9B.svg" class="mw-file-description"><img alt="Выява аўтографа" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84_%D0%96%D0%97%D0%9B.svg/150px-%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84_%D0%96%D0%97%D0%9B.svg.png" decoding="async" width="150" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84_%D0%96%D0%97%D0%9B.svg/225px-%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84_%D0%96%D0%97%D0%9B.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84_%D0%96%D0%97%D0%9B.svg/300px-%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84_%D0%96%D0%97%D0%9B.svg.png 2x" data-file-width="865" data-file-height="158" /></a></span></span></span></td> </tr><tr><td colspan="2" class="" style="text-align:center;;"><span data-wikidata-claim-id="q154232$970803FE-B776-44E9-B54B-9E32F1D20644" class="wikidata-claim" data-wikidata-property-id="P373"><span class="wikidata-snak wikidata-main-snak"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Alexander_Suvorov" title="commons:Category:Alexander Suvorov"><img alt="Лагатып Вікісховішча" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Alexander_Suvorov" class="extiw" title="commons:Category:Alexander Suvorov">Медыяфайлы на Вікісховішчы</a></span></span></td></tr> </tbody></table> <p><b>Аляксандр Васільевіч Сувораў</b> — (<span style="white-space: nowrap;"><a href="/wiki/24_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="24 лістапада">13</a></span><a href="/wiki/24_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="24 лістапада"> <span style="white-space: nowrap;">(24) лістапада</span></a> <a href="/wiki/1730" title="1730">1730</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B2%D0%B0" title="Масква">Масква</a> — <a href="/wiki/18_%D0%BC%D0%B0%D1%8F" title="18 мая">6 (18) мая</a> <a href="/wiki/1800" title="1800">1800</a>, <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%86%D1%8F%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Санкт-Пецярбург">Санкт-Пецярбург</a>) — <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Расія">расійскі</a> палкаводзец. <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96%D0%BC%D1%83%D1%81" title="Генералісімус">Генералісімус</a> (1799). <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D1%84" title="Граф">Граф</a> Рымніцкі (у Расіі) і <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%88%D1%87%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Свяшчэнная Рымская імперыя">Свяшчэннай Рымскай імперыі</a>, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BD%D1%8F%D0%B7%D1%8C" title="Князь">князь</a> Італьянскі (у Расіі, 1799)<sup id="cite_ref-Энцыклапедыя_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Энцыклапедыя-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D1%84%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB" title="Генерал-фельдмаршал">Генерал-фельдмаршал</a> аўстрыйскіх і сардзінскіх войск, гранд і <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%86" title="Прынц">прынц</a> каралеўскай крыві Сардзінскага каралеўства. Кавалер усіх расійскіх і многіх замежных ваенных ордэнаў. Камандаваў у больш за 60 бітваў. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Асабістае_жыццё"><span id=".D0.90.D1.81.D0.B0.D0.B1.D1.96.D1.81.D1.82.D0.B0.D0.B5_.D0.B6.D1.8B.D1.86.D1.86.D1.91"></span>Асабістае жыццё</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=1" title="Правіць раздзел: Асабістае жыццё" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=1" title="Правіць зыходнік раздзела: Асабістае жыццё"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Паходжанне"><span id=".D0.9F.D0.B0.D1.85.D0.BE.D0.B4.D0.B6.D0.B0.D0.BD.D0.BD.D0.B5"></span>Паходжанне</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=2" title="Правіць раздзел: Паходжанне" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=2" title="Правіць зыходнік раздзела: Паходжанне"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Паводле аўтабіяграфіі Аляксандра Суворава, яго продак, шведскі шляхціц Сувар, выехаў у Маскоўскую дзяржаву ў 1622 годзе на службу да цара <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%A4%D1%91%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Міхаіл Фёдаравіч">Міхаіла Фёдаравіча</a><sup id="cite_ref-kam_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-kam-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Бацька, <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Васіль Іванавіч Сувораў (няма такой старонкі)">Васіль Іванавіч Сувораў</a> — <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D0%B0%D0%BD%D1%88%D1%8D%D1%84" title="Генерал-аншэф">генерал-аншэф</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сенатар (няма такой старонкі)">сенатар</a> — аўтар першага рускага ваеннага слоўніка, хрэснік <a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_I_(%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96)" title="Пётр I (імператар расійскі)">Пятра I</a>. Маці — Аўдоцця (Еўдакія) Федасееўна з Мануковых<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, яе бацька, Феадосій Сямёнавіч, паходзіў з маскоўскага дваранскага роду і быў дзякам Памеснага прыказу<cite style="font-style:normal"><span style="background: #ffeaea; color: #444444;"></span><sup class="noprint" style="white-space: nowrap">[<i><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%8B" title="Вікіпедыя:Спасылкі на крыніцы"><span title="не пазначана крыніца на сцвярджэнне" style=""><span style="background-color:yellow">крыніца?</span></span></a></i>]</sup></cite>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Маленства_(1730—1742)"><span id=".D0.9C.D0.B0.D0.BB.D0.B5.D0.BD.D1.81.D1.82.D0.B2.D0.B0_.281730.E2.80.941742.29"></span>Маленства (1730—1742)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=3" title="Правіць раздзел: Маленства (1730—1742)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=3" title="Правіць зыходнік раздзела: Маленства (1730—1742)"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Названы ў імя святога князя <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9D%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" class="mw-redirect" title="Аляксандр Неўскі">Аляксандра Неўскага</a>. Дзяцінства правёў у бацькоўскім <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%91%D0%BD%D1%82%D0%B0%D0%BA" title="Маёнтак">маёнтку</a>. Пад кіраўніцтвам бацькі вывучаў <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Артылерыя">артылерыю</a> і <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D1%84%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Фартыфікацыя">фартыфікацыю</a><sup id="cite_ref-Энцыклапедыя_6-1" class="reference"><a href="#cite_note-Энцыклапедыя-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Займаўся фізічнымі практыкаваннямі. Сябар сям’і, генерал <a href="/wiki/%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BC_%D0%93%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%B1%D0%B0%D0%BB" class="mw-redirect" title="Абрам Ганібал">Абрам Ганібал</a> прапанаваў Васілю Сувораву ваенную кар’еру для сына. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Сям’я"><span id=".D0.A1.D1.8F.D0.BC.E2.80.99.D1.8F"></span>Сям’я</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=4" title="Правіць раздзел: Сям’я" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=4" title="Правіць зыходнік раздзела: Сям’я"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/16_%D1%81%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="16 студзеня">16 студзеня</a> <a href="/wiki/1774" title="1774">1774</a> года ў Маскве ажаніўся з князёўнай Варварай Іванаўнай <i>Малодшай</i> Празароўскай (1750—1806), дачкой князя Івана Андрэевіча <i>Малодшага</i> Празароўскага і Марыі Міхайлаўны, народжанай князёўны Галіцынай. У 1779 годзе выкрыў жонку ў здрадзе і падаў на развод, але неўзабаве адклікаў яго. У 1784 годзе спыніў зносіны з жонкай. Дачка — Наталля (1775—1844), сын — <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%8C_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аркадзь Сувораў (няма такой старонкі)">Аркадзь</a> (1784—1811) стаў генералам. Праз пакаленне яго род абарваўся. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ваенная_кар’ера"><span id=".D0.92.D0.B0.D0.B5.D0.BD.D0.BD.D0.B0.D1.8F_.D0.BA.D0.B0.D1.80.E2.80.99.D0.B5.D1.80.D0.B0"></span>Ваенная кар’ера</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=5" title="Правіць раздзел: Ваенная кар’ера" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=5" title="Правіць зыходнік раздзела: Ваенная кар’ера"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Пачатак"><span id=".D0.9F.D0.B0.D1.87.D0.B0.D1.82.D0.B0.D0.BA"></span>Пачатак</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=6" title="Правіць раздзел: Пачатак" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=6" title="Правіць зыходнік раздзела: Пачатак"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>У 1742 годзе яго прынялі ў <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D1%91%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BA" class="mw-redirect" title="Сямёнаўскі полк">Сямёнаўскі полк</a> для хутчэйшага атрымання пазней афіцэрскага чыну, быццам за выслугу, паводле тагачасных законаў Расійскай імперыі. У 1747 годзе Сувораў фактычна паступіў у полк<sup id="cite_ref-Энцыклапедыя_6-2" class="reference"><a href="#cite_note-Энцыклапедыя-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> на шэсць з паловай гадоў. Падчас навучання ў Сухапутным шляхецкім кадэцкім корпусе вывучыў некалькі замежных моў. У 1754 годзе атрымаў першы афіцэрскі чын <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%87%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Паручнік">паручніка</a> і прызначэнне ў Інгерманландскі пяхотны полк. У 1756—1758 гадах служыў у Ваеннай калегіі. </p><p>Падчас <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D1%96%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Сямігадовая вайна">Сямігадовай вайны (1756—1763)</a> знаходзіўся на тылавой службе ў чыне обер-правіянтмайстра, затым <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%91%D1%80" title="Маёр">маёра</a> і прэм’ер-маёра. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Fall_of_Kolberg_in_1761.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Fall_of_Kolberg_in_1761.jpg/276px-Fall_of_Kolberg_in_1761.jpg" decoding="async" width="276" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Fall_of_Kolberg_in_1761.jpg/414px-Fall_of_Kolberg_in_1761.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Fall_of_Kolberg_in_1761.jpg/552px-Fall_of_Kolberg_in_1761.jpg 2x" data-file-width="2206" data-file-height="1385" /></a><figcaption>Мастак <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9A%D0%B0%D1%86%D1%8D%D0%B1%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандр Кацэбу (няма такой старонкі)">Аляксандр Кацэбу</a>. «<i>Узяцце крэпасці Кольберг падчас Сямігадовай вайны</i>». Холст, алей. <a href="/wiki/1852" title="1852">1852</a>. 226х352 см.</figcaption></figure><p> У 1758 годзе сп. Суворава прызначылі камендантам <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BB%D1%8C" class="mw-redirect" title="Мемель">Мемеля</a>, з 1759 — афіцэр галоўнай кватэры расійскага дзеючага войска. Упершыню распачаў бой <a href="/wiki/25_%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="25 ліпеня">14 (25) ліпеня</a> <a href="/wiki/1759" title="1759">1759</a> года на чале эскадрона драгун супраць нямецкіх драгун. Неўзабаве Суворава прызначаюць дзяжурным афіцэрам пры камандзіры дывізіі <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BC_%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BC%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A4%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%80" title="Вілім Вілімавіч Фермар">Віліме Фермары</a>. 1 (13) жніўня 1759 года ўдзельнічаў у <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%83%D0%BD%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B4%D0%BE%D1%80%D1%84%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0,_1759&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кунерсдорфская бітва, 1759 (няма такой старонкі)">бітве пад Кунерсдорфам</a>. У 1760 годзе галоўнакамандуючы расійскім войскам Вілім Фермар прызначыў яго сваім генеральным дзяжурным. </p><p>У <a href="/wiki/1761" title="1761">1761</a> на чале коннага атрада прыкрываў адступленне расійскага войска да <a href="/wiki/%D0%92%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%BB%D0%B0%D1%9E" class="mw-redirect" title="Вроцлаў">Брэслава</a>. Нанёс шэраг параз прускаму войску ў <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Польшча">Польшчы</a>. Удзельнічаў у баях ля <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%81%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ландсберг (няма такой старонкі)">Ландсберга</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%80%D1%88%D1%82%D0%B0%D0%B9%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бірштайн (няма такой старонкі)">Бірштайна</a>, в. Вейсенцін, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B4" title="Навогард">Наўгарта</a>, в. Келец, ва ўзяцці <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гольнаў (няма такой старонкі)">Гольнаў</a>, садзейнічаў аблогаваму корпусу <a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D1%86%D0%B0%D1%9E" class="mw-redirect" title="Пётр Румянцаў">Пятра Румянцава</a> ў авалоданні <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кольберг (няма такой старонкі)">Кольбергам</a> (Калабжэг). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Пры_Кацярыне_II_(1762—1796)"><span id=".D0.9F.D1.80.D1.8B_.D0.9A.D0.B0.D1.86.D1.8F.D1.80.D1.8B.D0.BD.D0.B5_II_.281762.E2.80.941796.29"></span>Пры <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%86%D1%8F%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B0_II" title="Кацярына II">Кацярыне II</a> (1762—1796)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=7" title="Правіць раздзел: Пры Кацярыне II (1762—1796)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=7" title="Правіць зыходнік раздзела: Пры Кацярыне II (1762—1796)"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>З <a href="/wiki/7_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8F" title="7 верасня">26 жніўня (7 верасня)</a> <a href="/wiki/1762" title="1762">1762</a> сп. Сувораў — <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Палкоўнік">палкоўнік</a>, камандзір Астраханскага пяхотнага палка. Пасля каранацыі ў Маскве расійская імператрыца Кацярына II на прыёме падаравала яму свой партрэт. Пазней Сувораў напіша на партрэце: «<i>Гэтае першае спатканне праклала мне шлях да славы…</i>»<cite style="font-style:normal"><span style="background: #ffeaea; color: #444444;"></span><sup class="noprint" style="white-space: nowrap">[<i><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%8B" title="Вікіпедыя:Спасылкі на крыніцы"><span title="не пазначана крыніца на сцвярджэнне" style=""><span style="background-color:yellow">крыніца?</span></span></a></i>]</sup></cite>. </p><p>У <a href="/wiki/1763" title="1763">1763</a>—1769 камандаваў Суздальскім пяхотным палком у <a href="/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%9B%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Новая Ладага">Новай Ладазе</a>, дзе склаў «<a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Палкавая ўстанова">Палкавую ўстанову</a>». З верасня <a href="/wiki/1768" title="1768">1768</a> — <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Брыгадзір (няма такой старонкі)">брыгадзір</a> (званне між палкоўнікам і генералам). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Вайна_супраць_Барскай_канфедэрацыі_(1769—1772)"><span id=".D0.92.D0.B0.D0.B9.D0.BD.D0.B0_.D1.81.D1.83.D0.BF.D1.80.D0.B0.D1.86.D1.8C_.D0.91.D0.B0.D1.80.D1.81.D0.BA.D0.B0.D0.B9_.D0.BA.D0.B0.D0.BD.D1.84.D0.B5.D0.B4.D1.8D.D1.80.D0.B0.D1.86.D1.8B.D1.96_.281769.E2.80.941772.29"></span>Вайна супраць Барскай канфедэрацыі (1769—1772)</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=8" title="Правіць раздзел: Вайна супраць Барскай канфедэрацыі (1769—1772)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=8" title="Правіць зыходнік раздзела: Вайна супраць Барскай канфедэрацыі (1769—1772)"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%84%D0%B5%D0%B4%D1%8D%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Барская канфедэрацыя">Барская канфедэрацыя</a></b></div> <p><a href="/wiki/22_%D0%BC%D0%B0%D1%8F" title="22 мая">15 (22) мая</a> 1769 года Аляксандра Суворава прызначылі камандзірам брыгады з Смаленскага, Суздальскага і Ніжагародскага мушкяцёрскіх палкоў для ўдзелу ў вайне супраць Барскай канфедэрацыі ў <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D1%87_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%8F" title="Рэч Паспалітая">Рэчы Паспалітай</a>. Падчас карнага пахода за 30 дзён яго брыгада прайшла 850 вёрст. У дарозе захварэла 6 ваенных. </p><p>Яго войска штодзень перамяшчалася і змушала войскі канфедэратаў да адступлення. <a href="/wiki/14_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8F" title="14 верасня">2 (14) верасня</a> <a href="/wiki/1769" title="1769">1769</a> года сп. Сувораў перамог канфедэратаў у бітве ля вёскі <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%8D%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B0" class="mw-disambig" title="Арэхава">Арэхава</a>. <a href="/wiki/12_%D1%81%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="12 студзеня">1 (12) студзеня</a> <a href="/wiki/1770" title="1770">1770</a> года атрымаў званне <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D0%BC%D0%B0%D1%91%D1%80" title="Генерал-маёр">генерал-маёра</a>. У гэтым жа годзе атрымлівае яшчэ колькі перамог у Польшчы, за што ў верасні атрымлівае сваю першую ўзнагароду — <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B9_%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B" title="Ордэн Святой Ганны">ордэн Св. Ганны</a>, у той час яшчэ прыватная ўзнагарода спадкаемцы прастолу <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BB_I_(%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96)" title="Павел I (імператар расійскі)">Паўла Пятровіча</a>. У кастрычніку яго прызначаюць загадваць расійскім войскам у Люблінскай акрузе. Пры пераправе праз <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0" title="Вісла">Віслу</a> зваліўся і разбіў сабе грудзі аб пантон, з прычыны чаго некалькі месяцаў знаходзіўся на лячэнні. Пасля лячэння, у 12 мая <a href="/wiki/1771" title="1771">1771</a> перамог ля в. Лянцкарона (<a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%8F_%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D1%87%D0%B0" title="Малая Польшча">Малая Польшча</a>) французскага генерала <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%BB%D1%8C_%D0%94%D0%B7%D1%8E%D0%BC%D1%83%D1%80%27%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шарль Дзюмур'е (няма такой старонкі)">Шарля Дзюмур’е</a><sup id="cite_ref-Энцыклапедыя_6-3" class="reference"><a href="#cite_note-Энцыклапедыя-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> і пры Замосце. У жніўні ўзнагароджаны трэцяй ступенню (абыходзячы чацвёртую) <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D1%81%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" class="mw-redirect" title="Ордэн святога Георгія">ордэна Св. Георгія</a>. </p><p>23 верасня 1771 года ў <a href="/wiki/%D0%91%D0%BE%D0%B9_%D0%BF%D1%80%D1%8B_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87%D0%B0%D1%85_(1771)" title="Бой пры Сталовічах (1771)">Сталавіцкай бітве</a> атрад Суворава з 900 чалавек перамог 2-тысячнае войска <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%9A%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5" title="Вялікае Княства Літоўскае">Вялікага Княства Літоўскага</a> на чале з гетманам <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%BB_%D0%9A%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D1%84%D0%B0%D1%81_%D0%90%D0%B3%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Міхал Клеафас Агінскі">Міхалам Агінскім</a><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Аляксандр Сувораў таксама загадваў трохмесячнаю аблогаю <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%9E" title="Кракаў">Кракава</a>, што скончылася капітуляцыяй гарнізона <a href="/wiki/22_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="22 красавіка">15 (22) красавіка</a> <a href="/wiki/1772" title="1772">1772</a> года. За гэта Кацярына II узнагародзіла Суворава 1000 <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D1%8B%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%B5%D1%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чырвонец (няма такой старонкі)">чырвонцаў</a> і яшчэ 10 тысяч рублёў даслала яму для раздачы ўдзельнікам<cite style="font-style:normal"><span style="background: #ffeaea; color: #444444;"></span><sup class="noprint" style="white-space: nowrap">[<i><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%8B" title="Вікіпедыя:Спасылкі на крыніцы"><span title="не пазначана крыніца на сцвярджэнне" style=""><span style="background-color:yellow">крыніца?</span></span></a></i>]</sup></cite>. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Руска-турэцкая_вайна_1768—1774"><span id=".D0.A0.D1.83.D1.81.D0.BA.D0.B0-.D1.82.D1.83.D1.80.D1.8D.D1.86.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D0.B2.D0.B0.D0.B9.D0.BD.D0.B0_1768.E2.80.941774"></span>Руска-турэцкая вайна 1768—1774</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=9" title="Правіць раздзел: Руска-турэцкая вайна 1768—1774" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=9" title="Правіць зыходнік раздзела: Руска-турэцкая вайна 1768—1774"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_(1768%E2%80%941774)" title="Руска-турэцкая вайна (1768—1774)">Руска-турэцкая вайна (1768—1774)</a></b></div> <p>Пасля польскай кампаніі Сувораў быў адпраўлены ў Фінляндыю для інспекцыі і ўмацавання мяжы са Швецыяй. Але ўжо ў красавіку <a href="/wiki/1773" title="1773">1773</a> года ён дамогся прызначэння на Балканскі тэатр <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_(1768%E2%80%941774)" title="Руска-турэцкая вайна (1768—1774)">руска-турэцкай вайны 1768—1774</a> у 1-ю армію фельдмаршала <a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D1%86%D0%B0%D1%9E-%D0%97%D0%B0%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Пётр Аляксандравіч Румянцаў-Задунайскі">П. А. Румянцава</a>, у корпус генерал-аншэфа Салтыкова. У хуткім часе пасля прызначэння ён прыбыў у Негоешці 6 (17) мая і атрымаў загад ажыццявіць разведку боем крэпасці Туртукай. 10 (21) мая пасля паспяховага адбіцця турэцкай атакі Сувораў вырашае неадкладна правесці разведку і без узгаднення захапіць умацаваны туртукайский гарнізон («першы пошук на Туртукай»). Турэцкія войскі не чакалі хуткага рэваншу, таму Туртукай быў узяты значна меншымі, чым у туркаў, сіламі і з мінімальнымі стратамі. Сувораў у бою быў моцна паранены. За самавольныя дзеянні Сувораў быў адданы суду. Ваенная Калегія прысудзіла яго да смяротнага пакарання, але Кацярына II не зацвердзіла прысуд, напісаўшы: «Пераможцаў не судзяць». </p><p>Камандаванне, аднак, не скарысталася перамогай Суворава і турэцкія войскі ізноў увайшлі і прыняліся ўмацоўваць Туртукай. Таму 17 (28) чэрвеня Сувораў ажыццявіў другі пошук на Туртукай і зноў захапіў яго, нягледзячы на чатырохразовую перавагу турэцкіх войск. За перамогі ў Туртукаі Сувораў быў узнагароджаны <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Ордэн Святога Георгія">ордэнам Св. Георгія</a> II ступені. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Абарона_Хыршова"><span id=".D0.90.D0.B1.D0.B0.D1.80.D0.BE.D0.BD.D0.B0_.D0.A5.D1.8B.D1.80.D1.88.D0.BE.D0.B2.D0.B0"></span>Абарона Хыршова</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=10" title="Правіць раздзел: Абарона Хыршова" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=10" title="Правіць зыходнік раздзела: Абарона Хыршова"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>У ліпені Сувораў быў прызначаны начальнікам абароны горада <a href="/wiki/%D0%A5%D1%8B%D1%80%D1%88%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Хыршова">Хыршова</a>. <a href="/wiki/14_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8F" title="14 верасня">3 (14) верасня</a> <a href="/wiki/1773" title="1773">1773</a> туркі сілай у 4 тыс. пяхоты і 3 тыс. конніцы паспрабавалі ўзяць Хыршова штурмам. Сувораў падпусціў іх на блізкую адлегласць, а затым імкліва контратакаваў з некалькіх напрамкаў. Туркі панеслі вялікія страты. З турэцкага боку загінула больш за тысячу чалавек, у тым ліку двое пашай, з рускага 200 чалавек было паранена. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Бітва_пры_Казлуджы"><span id=".D0.91.D1.96.D1.82.D0.B2.D0.B0_.D0.BF.D1.80.D1.8B_.D0.9A.D0.B0.D0.B7.D0.BB.D1.83.D0.B4.D0.B6.D1.8B"></span>Бітва пры Казлуджы</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=11" title="Правіць раздзел: Бітва пры Казлуджы" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=11" title="Правіць зыходнік раздзела: Бітва пры Казлуджы"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D1%8B_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%BB%D1%83%D0%B4%D0%B6%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бітва пры Казлуджы (няма такой старонкі)">Бітва пры Казлуджы</a></b></div> <p>У канцы кастрычніка Сувораў атрымоўвае водпуск і з’язджае ў Маскву. 17 (28) сакавіка 1774 года ён узведзены ў чын генерал-паручыка. Неўзабаве ён вяртаецца ў войска і спачатку прыкрывае наступ дывізіі Каменскага на <a href="/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B6%D1%8B%D0%BA" class="mw-redirect" title="Базарджык">Базарджык</a>, а затым яго корпус злучаецца з дывізіяй Каменскага і прымае ўдзел у <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D1%8B_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%BB%D1%83%D0%B4%D0%B6%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бітва пры Казлуджы (няма такой старонкі)">бітве ля Казлуджы</a> (<a href="/wiki/21_%D1%87%D1%8D%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="21 чэрвеня">10(21) чэрвеня</a> <a href="/wiki/1774" title="1774">1774</a> года), калі Сувораў захапіў вышыню ў тылу турэцкага лагера, а затым пры падтрымцы пяхоты корпуса Каменскага разграміў усё войска Абдул-Разака. Страты рускіх склалі 209 чал. Туркі страцілі 1,2 тыс. чал. У гэтай бітве, якая вырашыла вынік кампаніі <a href="/wiki/1774" title="1774">1774</a> года і прывяла да заключэння <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%83%D1%87%D1%83%D0%BA-%D0%9A%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B6%D1%8B%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%BD%D1%8B_%D0%B4%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B2%D0%BE%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кучук-Кайнарджыйскі мірны дагавор (няма такой старонкі)">Кучук-Кайнарджыйскага мірнага дагавора</a>, дзеянні Суворава сталі адным з вырашальных фактараў перамогі рускага войска. </p><p>Горад Казлуджы атрымоўвае назву <a href="/wiki/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0_(%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B4)" title="Суворава (горад)">Суворава</a>, і працягвае насіць яго да цяперашняга часу. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suvorov_by_Schteiben.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Suvorov_by_Schteiben.jpg/214px-Suvorov_by_Schteiben.jpg" decoding="async" width="214" height="260" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Suvorov_by_Schteiben.jpg/321px-Suvorov_by_Schteiben.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Suvorov_by_Schteiben.jpg/428px-Suvorov_by_Schteiben.jpg 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1821" /></a><figcaption>«Партрэт А. В. Суворава». Мастак <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A8%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%B1%D0%B5%D0%BD" title="Карл Карлавіч Штэйбен">К. Штэйбен</a>, 1815</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Паміж_дзвюма_руска-турэцкімі_войнамі._1774—1786"><span id=".D0.9F.D0.B0.D0.BC.D1.96.D0.B6_.D0.B4.D0.B7.D0.B2.D1.8E.D0.BC.D0.B0_.D1.80.D1.83.D1.81.D0.BA.D0.B0-.D1.82.D1.83.D1.80.D1.8D.D1.86.D0.BA.D1.96.D0.BC.D1.96_.D0.B2.D0.BE.D0.B9.D0.BD.D0.B0.D0.BC.D1.96._1774.E2.80.941786"></span>Паміж дзвюма руска-турэцкімі войнамі. 1774—1786</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=12" title="Правіць раздзел: Паміж дзвюма руска-турэцкімі войнамі. 1774—1786" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=12" title="Правіць зыходнік раздзела: Паміж дзвюма руска-турэцкімі войнамі. 1774—1786"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>У <a href="/wiki/1774" title="1774">1774</a> годзе Сувораў быў прызначаны камандуючым 6-й маскоўскай дывізіяй і ў жніўні таго ж года быў накіраваны для ўдзелу ў падаўленні <a href="/wiki/%D0%A1%D1%8F%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_1773%E2%80%941775" class="mw-redirect" title="Сялянская вайна 1773—1775">Сялянскай вайны</a> пад кіраўніцтвам <a href="/wiki/%D0%95%D0%BC%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BD_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9F%D1%83%D0%B3%D0%B0%D1%87%D0%BE%D1%9E" title="Емяльян Іванавіч Пугачоў">Е. І. Пугачова</a>, што сведчыла аб тым, што ўрад адносіўся да паўстання з вялікай сур’ёзнасцю. Аднак да моманту прыбыцця Суворава да <a href="/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%BB%D0%B3%D0%B0" title="Волга">Волгі</a> асноўныя сілы паўстанцаў былі разгромлены падпалкоўнікам <a href="/wiki/%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BE%D0%BD" title="Іван Іванавіч Міхельсон">І. І. Міхельсонам</a>. Сувораў з войскам адпраўляецца ў <a href="/wiki/%D0%A6%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%8B%D0%BD" class="mw-redirect" title="Царыцын">Царыцын</a>, дзе ў пачатку верасня злучаецца з Міхельсонам і пачынае пераслед Пугачова. Ля ракі <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%A3%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8C" title="Вялікі Узень">Вялікі Узень</a> ён амаль нагнаў яго, але ў гэты час казацкі сотнік Харчоў ужо ўзяў у палон Пугачова. Сувораў адвёз палоннага ў Сімбірск і некаторы час займаўся ліквідацыяй атрадаў мяцежнікаў і супакаеннем насельніцтва, якое апынулася ў зоне ўплыву паўстання. </p><p>У <a href="/wiki/1775" title="1775">1775</a> годзе атрымаў гадавы адпачынак з-за смерці бацькі і атрыманнем спадчыны. У гэтым жа годзе <a href="/wiki/21_%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%9E%D0%BD%D1%8F" title="21 жніўня">12 (21) жніўня</a> нарадзілася дачка Наташа. Праз год у <a href="/wiki/1776" title="1776">1776</a> годзе прызначаецца камандзірам Санкт-Пецярбургскай дывізіі. У другой палове гэтага жа года абвастрылася становішча ў <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8B%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%85%D0%B0%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" title="Крымскае ханства">Крымскім ханстве</a>, што было выклікана бесперапыннымі спробамі <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Турцыя">Турцыі</a> вярнуць <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D1%8B%D0%BC" title="Крым">Крым</a> пад свой кантроль. У сувязі з гэтым, у лістападзе 1776 года Сувораў атрымаў прызначэнне ў Крым у склад войск генерал-паручніка Празароўскага, дзе неўзабаве вымушаны быў на час хваробы Празароўскага прыняць камандаванне ўсімі рускімі войскамі на паўвостраве і ў дэльце <a href="/wiki/%D0%94%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%B9" title="Дунай">Дуная</a>. Сувораў падтрымаў абранне на пасаду хана <a href="/w/index.php?title=%D0%A8%D0%B0%D0%B3%D1%96%D0%BD-%D0%93%D1%96%D1%80%D1%8D%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Шагін-Гірэй (няма такой старонкі)">Шагін-Гірэя</a>, абранага пад моцным ціскам рускай дыпламатыі і арміі. Папярэдні хан — стаўленік <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Турцыя">Турцыі</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D0%B5%D1%82-%D0%93%D1%96%D1%80%D1%8D%D0%B9_IV&action=edit&redlink=1" class="new" title="Даўлет-Гірэй IV (няма такой старонкі)">Даўлет-Гірэй IV</a> — у пачатку <a href="/wiki/1777" title="1777">1777</a> года паспрабаваў аказаць супраціўленне, але быў разбіты манеўрамі сувораўскай пяхоты і конніцы і збег у Турцыю. </p><p>Пасля нармалізацыі становішча на паўвостраве Сувораў атрымаў водпуск па хваробе і з’ехаў да сям’і ў <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Палтава">Палтаву</a>, адтуль у канцы 1777 года прызначаны камандуючым кубанскім корпусам, дзе перад ім паўстала задача невялікім войскам пакрыць вялізарную мяжу. За тры месяца службы на Кубані ён арганізаваў дбайна прадуманую сістэму ўмацаванняў, спалучэнняў стацыянарных гарнізонаў, размешчаных ва ўмацаваннях, з рухомымі рэзервамі, заўсёды гатовымі падтрымаць любы з гарнізонаў участку, зрабіўшы лінію абароны непрыступнай для качэўнікаў. Сувораў арганізаваў выдатна пастаўленую разведку, якая дазваляла яму быць у курсе настрояў і намераў горскіх і нагайскіх лідараў. Выявіўшы вялікае дыпламатычнае мастацтва ў спалучэнні з рашучымі дзеяннямі, Сувораў дамогся спынення хваляванняў сярод мясцовых нагайцаў. У мэтах усталявання сяброўскіх адносін з мясцовым мусульманскім насельніцтвам Сувораў строга забараняў жорсткі зварот з палоннымі і рашуча забараніў грубіянства ў дачыненні да бяззбройнага насельніцтва </p><p>У маі <a href="/wiki/1778" title="1778">1778</a> года быў прызначаны на месца Празароўскага ў Крым, адначасова <a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%8C" title="Кубань">Кубань</a> была пакінутая яму ў падначаленні. Галоўнай задачай Суворава ў Крыму стала недапушчэнне турэцкага ўварвання, небяспека якога ў той час рэзка ўзрасла. У сярэдзіне <a href="/wiki/1778" title="1778">1778</a> года ён прадухіліў высадку турэцкага дэсанта ў Ахціярскай бухце, чым была сарвана спроба Турцыі развязаць новую вайну ў нявыгадным для Расіі міжнародным становішчы: Сувораў рэарганізаваў абарону ўзбярэжжа і папярэдзіў, што любыя спробы высадкі турэцкіх войск будуць перарывацца сілай, таму турэцкае войска якое надышло на караблях не вырашылася спрабаваць высадзіцца, і <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Турцыя">Турцыя</a> прызнала Шагін-Гірэя ханам. </p><p>У сувязі з гэтым, асноўная частка рускіх войск у <a href="/wiki/1779" title="1779">1779</a> годзе выводзіцца з Крыма, і ў маі Сувораў прызначаецца камандуючым Маларасійскай дывізіяй у Палтаве, а неўзабаве пераводзіцца ў Наварасійскую губерню камандуючым памежнай дывізіяй, г. зн. у непасрэднае падначаленне <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8B%D0%B3%D0%BE%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9F%D0%B0%D1%86%D1%91%D0%BC%D0%BA%D1%96%D0%BD" title="Рыгор Аляксандравіч Пацёмкін">Пацёмкіну</a>. З пачатку <a href="/wiki/1780" title="1780">1780</a> па канец <a href="/wiki/1781" title="1781">1781</a> года Сувораў у Астрахані, дзе камандуе войскамі і рыхтуе паход супраць Ірана, які, аднак, не ажыццяўляецца. Затым у снежні <a href="/wiki/1781" title="1781">1781</a> года ён пераведзены ў Казань, а ў жніўні <a href="/wiki/1782" title="1782">1782</a> года ізноў накіраваны на <a href="/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D1%8C" title="Кубань">Кубань</a> для падаўлення нагайскага паўстання. Каля крэпасці Крэменчык Сувораў цалкам разбіў нагайскія войскі, дзякуючы чаму большасць татарскіх мурзаў выказалі пакорнасць Сувораву і прызналі далучэнне Крыма і нагайскіх зямель да Расіі. На працягу <a href="/wiki/1783" title="1783">1783</a> года Сувораў здзяйсняе экспедыцыі супраць асобных атрадаў нагайцаў. За далучэнне нагайскіх татараў Сувораў атрымаў <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%B0" title="Ордэн Святога Уладзіміра">ордэн Св. Уладзіміра</a> першай ступені. </p><p>Пасля прызнання Турцыяй уваходжання гэтых зямель у склад <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Расія">Расіі</a>, у красавіку <a href="/wiki/1784" title="1784">1784</a> года Сувораў прызначаны камандуючым Уладзімірскай дывізіяй, у <a href="/wiki/1785" title="1785">1785</a> года камандзірам Санкт-Пецярбургскай дывізіі. </p><p><a href="/wiki/3_%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="3 кастрычніка">22 верасня (3 кастрычніка)</a> <a href="/wiki/1786" title="1786">1786</a> года ўзведзены ў <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D0%B0%D0%BD%D1%88%D1%8D%D1%84" title="Генерал-аншэф">генерал-аншэфы</a>. У студзені <a href="/wiki/1786" title="1786">1786</a> года становіцца камандуючым Крэменчугскай дывізіяй. У гэтай якасці Сувораў і прыняў удзел у паказальных вучэннях у прысутнасці расійскай імператрыцы і аўстрыйскага імператара. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Russian_infantry_in_1786-96.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Russian_infantry_in_1786-96.jpg/175px-Russian_infantry_in_1786-96.jpg" decoding="async" width="175" height="246" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Russian_infantry_in_1786-96.jpg/263px-Russian_infantry_in_1786-96.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6e/Russian_infantry_in_1786-96.jpg 2x" data-file-width="349" data-file-height="491" /></a><figcaption>Радавы и обер-афіцэр пяхотнага палка ў форме 1786—1796 гадоў</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Руска-турэцкая_вайна_1787—1792"><span id=".D0.A0.D1.83.D1.81.D0.BA.D0.B0-.D1.82.D1.83.D1.80.D1.8D.D1.86.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D0.B2.D0.B0.D0.B9.D0.BD.D0.B0_1787.E2.80.941792"></span><a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_1787%E2%80%941792" class="mw-redirect" title="Руска-турэцкая вайна 1787—1792">Руска-турэцкая вайна 1787—1792</a></h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=13" title="Правіць раздзел: Руска-турэцкая вайна 1787—1792" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=13" title="Правіць зыходнік раздзела: Руска-турэцкая вайна 1787—1792"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Кінбурнская_бітва"><span id=".D0.9A.D1.96.D0.BD.D0.B1.D1.83.D1.80.D0.BD.D1.81.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D0.B1.D1.96.D1.82.D0.B2.D0.B0"></span>Кінбурнская бітва</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=14" title="Правіць раздзел: Кінбурнская бітва" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=14" title="Правіць зыходнік раздзела: Кінбурнская бітва"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D0%BD%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_(1787)" title="Кінбурнская бітва (1787)">Кінбурнская бітва (1787)</a></b></div> <p>З пачаткам руска-турэцкай вайны 1787—1792 гадоў генерал-аншэф Сувораў быў прызначаны камандзірам кінбурнскага корпуса, на які ўскладалася абарона Чарнаморскага ўзбярэжжа, ад вусця Буга да Перакопа. Галоўны ўдар у пачатку вайны туркі накіравалі на крэпасць Кінбурн, якую абараняў гарнізон (4 тысячы чалавек) на чале з Суворавым. <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D0%BD%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_(1787)" title="Кінбурнская бітва (1787)">Бітва ля Кінбурна</a> адбылося <a href="/wiki/12_%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="12 кастрычніка">1 (12) кастрычніка</a> <a href="/wiki/1787" title="1787">1787</a> года. Высадзіўшы дэсант у колькасці 5-6 тыс. чалавек, турэцкія караблі адышлі, а войскі дэсанту пачалі прасоўвацца да крэпасці. Сувораў забараняў контратакаваць, пакуль туркі не падышлі на 200 крокаў да крэпасці, а затым сам узначаліў контратаку. У выніку некалькіх хваль атакі, турэцкія войскі былі прыціснуты да берагу, і іх рэшткі ўначы вярнуліся на караблі, страціўшы каля 4 тысяч забітымі. Страты рускіх войск склалі каля 500 чалавек. За абарону Кірнбурна Сувораў атрымаў <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8D%D1%8F_%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн Андрэя Першазваннага (няма такой старонкі)">ордэн Андрэя Першазваннага</a>, у баі быў двойчы паранены. </p><p>У наступным годзе Сувораў у складзе войска Пацёмкіна прыняў удзел у аблозе Ачакава. Ён неаднаразова прапаноўваў пачаць штурм, аднак Пацёмкін марудзіў. Падчас аблогі Сувораў паспяхова адбіваў вылазкі непрыяцеля, якія заміналі аблогавым працам. Асабліва буйная вылазка, у якой колькасць туркаў дасягнула 3 тысяч чалавек, адбылася <a href="/wiki/7_%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%9E%D0%BD%D1%8F" title="7 жніўня">27 ліпеня (7 жніўня)</a>. Сувораў асабіста павёў у бой два грэнадзёрскія батальёны і адкінуў туркаў, пры гэтым быў паранены. Адначасова ён прапанаваў на плячах адыходзячых уварвацца ў крэпасць, гэта жа прапаноўваў і аўстрыйскі прынц дэ Лін (Аўстрыя ўступіла ў вайну на баку Расіі ў студзені <a href="/wiki/1788" title="1788">1788</a> года). Аднак Пацёмкін і тут скамандаваў адыходзіць. З-за рознагалоссяў з Пацёмкіным Сувораў здаў камандаванне Бібікаву. У выніку, Ачакаў быў узяты толькі ў канцы <a href="/wiki/1788" title="1788">1788</a> года. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Факшанская_бітва"><span id=".D0.A4.D0.B0.D0.BA.D1.88.D0.B0.D0.BD.D1.81.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D0.B1.D1.96.D1.82.D0.B2.D0.B0"></span>Факшанская бітва</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=15" title="Правіць раздзел: Факшанская бітва" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=15" title="Правіць зыходнік раздзела: Факшанская бітва"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%B4_%D0%A4%D0%B0%D0%BA%D1%88%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D1%96" class="mw-redirect" title="Бітва пад Факшанамі">Бітва пад Факшанамі</a></b></div> <p>У <a href="/wiki/1789" title="1789">1789</a> года Сувораву быў дадзены 7-тысячны атрад для прыкрыцця левага берага ракі <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%BA%D0%B0_%D0%94%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рака Дубец (няма такой старонкі)">Дубец</a> і падтрымкі ў выпадку неабходнасці саюзных войск. З прычыны павольнага пасоўвання рускага войска, турэцкія войскі пад камандаваннем Асмана-пашы (30 тысяч чалавек) зрушыліся да Аджуда, каб разбіць аўстрыйскія войскі. Камандуючы аўстрыйскай дывізіяй (18 тысяч чалавек) Фрыдрых-Іосія Кобург звярнуўся за дапамогай да Суворава, які <a href="/wiki/28_%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="28 ліпеня">17 (28) ліпеня</a> злучыў свой атрад з аўстрыйцамі (прайшоўшы за 26 гадзін 40 вёрст). У 3 гадзіны раніцы <a href="/wiki/29_%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="29 ліпеня">18 (29) ліпеня</a> аб’яднаныя войскі пад камандаваннем Суворава высунуліся да паселішча <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%BA%D1%88%D0%B0%D0%BD%D1%8B" class="mw-redirect" title="Факшаны">Факшаны</a>, дзе ў выніку 10-гадзіннага бою ўшчэнт разграмілі турэцкае войска, страты якога склалі 1600 чалавек і 12 гармат, страты руска-аўстрыйскіх войск склалі 400 чалавек. </p> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Бітва_пры_Рымніку"><span id=".D0.91.D1.96.D1.82.D0.B2.D0.B0_.D0.BF.D1.80.D1.8B_.D0.A0.D1.8B.D0.BC.D0.BD.D1.96.D0.BA.D1.83"></span>Бітва пры Рымніку</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=16" title="Правіць раздзел: Бітва пры Рымніку" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=16" title="Правіць зыходнік раздзела: Бітва пры Рымніку"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D1%8B_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бітва пры Рымніке (няма такой старонкі)">Бітва пры Рымніке</a></b></div> <p>Пасля перамогі пры Факшанах Пацёмкін сцягнуў асноўную частку рускіх войскаў да <a href="/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D1%8D%D1%80" title="Бендэр">Бендэра</a>. Паміж тым, 100-тысячная турэцкая армія пад камандаваннем Юсуф-пашы зноў пачала набліжацца да Факшан, дзе стаяў аўстрыйскі корпус, папярэдне паслаўшы адзін атрад на ўсход ад Дубца для дэзарганізацыі рускіх. Гэты атрад стаў пераследвацца арміяй генерала Рэпіна. На дапамогу аўстрыйцам ізноў выступіў Сувораў і, пройдучы 100 км за 2,5 сутак, злучыўся з імі на вачах у непрыяцеля. <a href="/wiki/22_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8F" title="22 верасня">11(22) верасня</a> 1789 года армія пад камандаваннем Суворава (25 тысяч чалавек), нягледзячы на чатырохразовую перавагу туркаў, непрыкметна фарсіравалі раку <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D0%BD%D1%96%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рымнік (няма такой старонкі)">Рымнік</a> і атакавалі турэцкія войскі. Бітва пры Рымніку працягвалася 12 гадзін і завяршылася поўным разгромам турэцкага войска, якое страціла да 20 тысяч чалавек забітымі. Страты саюзных войск склалі 600 чалавек (400 аўстрыйцаў і 200 рускіх). За перамогу ў бітве пры Рымніку Сувораў атрымаў тытул графа Рымніцкага і <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Ордэн Святога Георгія">ордэн Св. Георгія</a> I ступені (сёмы ўзнагароджаны за ўсю гісторыю ордэна), а таксама тытул графа <a href="/wiki/%D0%90%D1%9E%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Аўстрыйская імперыя">Аўстрыйскай імперыі</a>. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Soviet_Union_stamp_Suvorov_Izmail_1941.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Soviet_Union_stamp_Suvorov_Izmail_1941.jpg/150px-Soviet_Union_stamp_Suvorov_Izmail_1941.jpg" decoding="async" width="150" height="207" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Soviet_Union_stamp_Suvorov_Izmail_1941.jpg/225px-Soviet_Union_stamp_Suvorov_Izmail_1941.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d1/Soviet_Union_stamp_Suvorov_Izmail_1941.jpg/300px-Soviet_Union_stamp_Suvorov_Izmail_1941.jpg 2x" data-file-width="1297" data-file-height="1792" /></a><figcaption><center><small><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%88%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Паштовая марка">Паштовая марка</a> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a>, з серыі «К 150 гадавіне ўзяцця крэпасці Ізмаіл».<br /> Штурм Ізмаіла.<br /> <a href="/wiki/1941" title="1941">1941</a>, 15 <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B9%D0%BA%D0%B0" title="Капейка">капеек</a> (<a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B3_%D0%A6%D0%A4%D0%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="Каталаг ЦФА (няма такой старонкі)">ЦФА</a> 803, <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B3_%D0%BC%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA_%D0%A1%D0%BA%D0%BE%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Каталаг марак Скот (няма такой старонкі)">Скот</a> 833)</small></center></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Узяцце_Ізмаіла"><span id=".D0.A3.D0.B7.D1.8F.D1.86.D1.86.D0.B5_.D0.86.D0.B7.D0.BC.D0.B0.D1.96.D0.BB.D0.B0"></span>Узяцце Ізмаіла</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=17" title="Правіць раздзел: Узяцце Ізмаіла" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=17" title="Правіць зыходнік раздзела: Узяцце Ізмаіла"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B7%D1%8F%D1%86%D1%86%D0%B5_%D0%86%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D1%96%D0%BB%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Узяцце Ізмаіла (няма такой старонкі)">Узяцце Ізмаіла</a></b></div> <p>У <a href="/wiki/1790" title="1790">1790</a> года Паўднёвая армія Пацёмкіна, атрымаўшы шэраг перамог, наблізілася да <a href="/wiki/%D0%86%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D1%96%D0%BB" title="Ізмаіл">Ізмаіла</a> — найбольш магутнай крэпасці на левым беразе <a href="/wiki/%D0%94%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%B9" title="Дунай">Дуная</a>. Крэпасць была ўмацавана па апошніх патрабаваннях ваеннага мастацтва і лічылася непераможнай. Аблога Ізмаіла зацягнулася. Пацёмкін так і не змог узяць крэпасць і даручыў далейшую аблогу Сувораву, які прыбыў у рускі лагер <a href="/wiki/13_%D1%81%D0%BD%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D1%8F" title="13 снежня">2(13) снежня</a>. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Avsuvorov.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d1/Avsuvorov.jpg" decoding="async" width="198" height="259" class="mw-file-element" data-file-width="198" data-file-height="259" /></a><figcaption>Конны помнік Сувораву ў <a href="/wiki/%D0%A6%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C" title="Ціраспаль">Ціраспалі</a></figcaption></figure> <p>На працягу 8 дзён Сувораў рыхтаваў войскі да штурму, стварыўшы роў і вал накшталт ізмаільскага. Нарэшце, ён паслаў ультыматум каменданту крэпасці Мехмету-пашы з патрабаваннем здачы. Пасля адмовы апошняга <a href="/wiki/22_%D1%81%D0%BD%D0%B5%D0%B6%D0%BD%D1%8F" title="22 снежня">11(22) снежня</a> <a href="/wiki/1790" title="1790">1790</a> рускія войскі, якімі камандаваў Сувораў, штурмам узялі <a href="/wiki/%D0%86%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D1%96%D0%BB" title="Ізмаіл">Ізмаіл</a>. Страты рускіх склалі 4 тыс. забітымі і 6 тыс. параненымі. Туркі страцілі 26 тыс. забітымі і 9 тыс. палоннымі. Узяцце Ізмаіла з’явілася адным з вырашальных фактараў перамогі ў вайне. Сувораў атрымаў ганаровае званне падпалкоўніка лейб-гвардыі Прэабражэнскага палка. </p><p>З <a href="/wiki/1791" title="1791">1791</a>, камандуючы рускімі войскамі ў <a href="/wiki/%D0%A4%D1%96%D0%BD%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D1%8F" title="Фінляндыя">Фінляндыі</a>, Сувораў кіраваў будаўніцтвам умацаванняў на мяжы са <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Швецыя">Швецыяй</a>. Яму таксама было даручана камандаванне над Рочансальмскім портам і Саймскай флатыліяй. Пасля смерці Пацёмкіна ў <a href="/wiki/1792" title="1792">1792</a> годзе прызначаны камандуючым войскамі на поўдні Расіі — у Екацерынаслаўскай губерні і Таўрыцкай вобласці (<a href="/wiki/1792" title="1792">1792</a>—<a href="/wiki/1794" title="1794">1794</a>). Пасля перамогі ў руска-турэцкай вайне паўстала неабходнасць умацавання новай руска-турэцкай мяжы, якая пралягала па рацэ <a href="/wiki/%D0%94%D0%BD%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%80" title="Днестр">Днестр</a>. Праца па складанні плану інжынернай падрыхтоўкі меж была даручана Сувораву. Галоўную ўвагу Сувораў надаў умацаванню левага берагу ў ніжнім цячэнні Днястра. Па яго загаду на левым беразе Днястра на месцы спаленага туркамі сяла была пабудавана крэпасць Сярэдняя і ў <a href="/wiki/1792" title="1792">1792</a> годзе закладзены горад <a href="/wiki/%D0%A6%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C" title="Ціраспаль">Ціраспаль</a>. Пад кіраўніцтвам Суворава здзяйсняецца будаўніцтва крапасных будынкаў у Гаджыбеі (<a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D1%8D%D1%81%D0%B0" title="Адэса">Адэсе</a>). </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Паўстанне_Касцюшкі_1794_года._Штурм_Прагі"><span id=".D0.9F.D0.B0.D1.9E.D1.81.D1.82.D0.B0.D0.BD.D0.BD.D0.B5_.D0.9A.D0.B0.D1.81.D1.86.D1.8E.D1.88.D0.BA.D1.96_1794_.D0.B3.D0.BE.D0.B4.D0.B0._.D0.A8.D1.82.D1.83.D1.80.D0.BC_.D0.9F.D1.80.D0.B0.D0.B3.D1.96"></span>Паўстанне Касцюшкі 1794 года. Штурм Прагі</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=18" title="Правіць раздзел: Паўстанне Касцюшкі 1794 года. Штурм Прагі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=18" title="Правіць зыходнік раздзела: Паўстанне Касцюшкі 1794 года. Штурм Прагі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5_%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8E%D1%88%D0%BA%D1%96" class="mw-redirect" title="Паўстанне Касцюшкі">Паўстанне Касцюшкі</a></b></div> <p>У маі <a href="/wiki/1794" title="1794">1794</a> года Сувораў накіраваны ў Падолію для падрыхтоўкі да другой польскай кампаніі. У першай палове жніўня залічаны ў склад войска генерал-аншэфа <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D1%8D%D0%BF%D0%BD%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікалай Васільевіч Рэпнін (няма такой старонкі)">Н. В. Рэпніна</a> з 4,5-тыс. атрадам уступіў на тэрыторыю <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D1%87_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%8F" title="Рэч Паспалітая">Рэчы Паспалітай</a>. Колькасць сувораўскіх войск пасля далучэння іншых атрадаў узрасла да 11 тыс. салдат. За 6 дзён Сувораў атрымаў 4 перамогі над паўстанцамі Тадэвуша Касцюшкі: <a href="/wiki/14_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8F" title="14 верасня">3(14) верасня</a> ля мястэчка Дзівін; на наступны дзень пры <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B1%D1%80%D1%8B%D0%BD" title="Кобрын">Кобрыне</a> авангард Суворава разбіў да 1000 конніцы <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C_%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Караль Серакоўскі (няма такой старонкі)">Караля Серакоўскага</a>. <a href="/wiki/17_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8F" title="17 верасня">6(17) верасня</a> пры манастыры Крупчыцы (у цяп. час в. Чыжэўшчына) Сувораў атакаваў корпус Серакоўскаго (колькасць 16—18 тыс. пры 28 арудыях) і з вялікімі стратамі (3 тыс.) адкінуў яго да <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D1%8D%D1%81%D1%82" title="Брэст">Брэст</a>а. <a href="/wiki/19_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8F" title="19 верасня">8(19) верасня</a> ізноў пазмагаўся з войскамі Серакоўскаго (да 16 тыс.) пры Брэсце (у раёне сучаснага <a href="/wiki/%D0%A6%D1%8F%D1%80%D1%8D%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8C" class="mw-redirect" title="Цярэспаль">Цярэспаля</a>) і цалкам іх разграміў. Паўстанцы страцілі 5 тыс. забітымі і 7 тыс. палоннымі, сярод рускіх страты склалі 1000 чалавек забітымі. Страта цэлага корпуса выклікала маральны надлом сярод удзельнікаў паўстання. </p><p>10 кастрычніка кіраўнік паўстанцаў <a href="/wiki/%D0%A2%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D0%B2%D1%83%D1%88_%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8E%D1%88%D0%BA%D0%B0" title="Тадэвуш Касцюшка">Касцюшка</a> быў узяты ў палон атрадам <a href="/wiki/%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%AF%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%84%E2%80%99%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A4%D0%B5%D1%80%D0%B7%D0%B5%D0%BD" title="Іван Яўстаф’евіч Ферзен">Ферзена</a>, які затым далучыўся да Суворава, з прычыны чаго колькасць войск апошняга узрасла да 17 тыс. салдат. </p><p>Гэтыя войскі зрушыліся на <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Варшава">Варшаву</a>. Насустрач войскам Суворава быў накіраваны атрад генерала Маена, які складаўся з 5 560 салдат (у тым ліку 1 103 кавалерыі) і 9 гармат. У 5 гадзін раніцы <a href="/wiki/26_%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="26 кастрычніка">15(26) кастрычніка</a> пры Кабылцы пачаўся бой, які доўжыўся больш за 5 гадзін і скончыўся разгромам польскіх войск, частка з якіх адступіла да <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%B0_(%D0%BF%D1%80%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4_%D0%92%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B2%D1%8B)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прага (прыгарад Варшавы) (няма такой старонкі)">Прагі</a>, прыгараду Варшавы на правым беразе <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0" title="Вісла">Віслы</a>. </p><p>Да <a href="/wiki/1_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="1 лістапада">21 кастрычніка (1 лістапада)</a> войскі Суворава займаліся на подступах да Варшавы падрыхтоўкай салдат, нарыхтоўкай фашын, лесвіц і тыноў для пераадолення ўмацаванняў. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Rzez_Pragi.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Rzez_Pragi.jpg/267px-Rzez_Pragi.jpg" decoding="async" width="267" height="189" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Rzez_Pragi.jpg/401px-Rzez_Pragi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Rzez_Pragi.jpg/534px-Rzez_Pragi.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="566" /></a><figcaption>«Разня ў Празе». Погляд на падзеі з польскага боку</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading5"><h5 id="Штурм_Прагі"><span id=".D0.A8.D1.82.D1.83.D1.80.D0.BC_.D0.9F.D1.80.D0.B0.D0.B3.D1.96"></span>Штурм Прагі</h5><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=19" title="Правіць раздзел: Штурм Прагі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=19" title="Правіць зыходнік раздзела: Штурм Прагі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%A8%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BC_%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B3%D1%96,_1794" class="mw-redirect" title="Штурм Прагі, 1794">Штурм Прагі, 1794</a></b></div> <p><a href="/wiki/3_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="3 лістапада">23 кастрычніка (3 лістапада)</a> войскі Суворава (да 25 тысяч салдат пры 86 гарматах) падышлі да Прагі і пачалі артылерыйскі абстрэл горада і яго муроў. Назаўтра, прыблізна ў 5 гадзін раніцы, сем калон пайшлі на прыступ паўразбураных артылерыйскім агнём умацаванняў, якія абараняліся гарнізонам і ўзброенымі гарадскімі апалчэнцамі (20—30 тысяч) пры 106 гарматах. Рускія калоны пад агнём уварваліся ў Прагу з розных бакоў. Сярод абаронцаў Прагі пачалася паніка, і да 9 гадзін раніцы <a href="/wiki/4_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="4 лістапада">24 кастрычніка (4 лістапада)</a> польскія войскі капітулявалі. </p><p>У баі загінула, паводле розных даных, ад 10 тыс.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> да 13,5 тыс. палякаў <sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> і крыху больш узята ў палон, з рускага баку, згодна з афіцыйнай рэляцыяй, забіта 580 салдат і паранена 960. </p><p>Расійскі генерал фон Клуген так успамінаў аб мінулым баі ў Празе<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p><p>«<i>У нас стралялі з вокнаў хат і з стрэх, і нашы салдаты, урываючыся ў хаты, забівалі ўсіх, хто ім ні трапляўся <…> Разлютаванасць і смага помсты дайшлі да найвысокай ступені <…> афіцэры былі ўжо не ў сілах спыніць кровапраліцце <…> У моста надышла зноў разня. Нашы салдаты стралялі ў натоўпы, не разбіраючы нікога, — і пранізлівы крык жанчын, лямант дзяцей наводзілі жах на душу. Справядліва гавораць, што разлітая чалавечая кроў узбуджае род ап’янення. Разлютаваныя нашы салдаты ў кожнай жывой істоце бачылі згубіцеля нашых падчас паўстання ў Варшаве. „Нет нікому пардона!“ — крычалі нашы салдаты і забівалі ўсіх, не адрозніваючы ні гадоў ні пола…</i>» </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Drawing_of_Suvorov_by_Norblin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fb/Drawing_of_Suvorov_by_Norblin.jpg/174px-Drawing_of_Suvorov_by_Norblin.jpg" decoding="async" width="174" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fb/Drawing_of_Suvorov_by_Norblin.jpg 1.5x" data-file-width="190" data-file-height="262" /></a><figcaption>Накід галавы Суворава, зроблены з натуры ў <a href="/wiki/1795" title="1795">1795</a> г. графікам <a href="/w/index.php?title=%D0%AF%D0%BD_%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ян Норблін (няма такой старонкі)">Янам Норблінам</a>. <i>Малюнак зроблены ўжо пасля штурму Прагі, таму не адрозніваецца дакладнасцю і вядомы сваёй некарэктнасцю адлюстравання твару Суворава</i></figcaption></figure> <p>Сувораў прыняў дэпутатаў з Варшавы прама на поле бою, сярод мноства трупаў, дэманстратыўна папярэджваючы палякаў аб наступствах далейшага супраціву. </p><p>Падзеі ў Празе, польскія і французскія сродкі масавай інфармацыі перадалі вобраз Суворава ў вачах заходнееўрапейцаў як жорсткага палкаводца. </p><p>29 кастрычніка (<a href="/wiki/9_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="9 лістапада">9 лістапада</a>) на беразе <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0" title="Вісла">Віслы</a> магістрат паднёс Сувораву хлеб-соль і гарадскія ключы, якія сімвалізавалі капітуляцыю <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Варшава">Варшавы</a>. Пазней магістрат ад імя жыхароў Варшавы падарыў Сувораву залатую табакерку з алмазамі і надпісам «Варшава — свайму збавіцелю». На просьбу караля <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D1%9E_%D0%90%D1%9E%D0%B3%D1%83%D1%81%D1%82_%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D1%8F%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Станіслаў Аўгуст Панятоўскі">Станіслава</a> вызваліць аднаго польскага афіцэра, Сувораў вызваліў у якасці падарунку 500 палонных афіцэраў, і яшчэ да таго дадому былі адпушчаны 6 тысяч польскіх апалчэнцаў. </p><p>Пасля капітуляцыі Варшавы і абвешчанай Суворавым амністыі войскі паўстанцаў па ўсёй Польшчы на працягу тыдня склалі зброю. </p><p>Пасля бітвы за Прагу Сувораў накіраваў імператрыцы Кацярыне II ліст, які складалася з трох слоў: «<i>Ура! Варшава наша!</i>» і атрымаў адказ «<i>Ура! Фельдмаршал Сувораў!</i>»<sup id="cite_ref-kam_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-kam-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. За ўзяцце Прагі Сувораў удастоіўся вышэйшага воінскага чыну <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB" title="Фельдмаршал">фельдмаршала</a>, яму быў падараваны маёнтак у 7 тысяч душ, ён таксама атрымаў прускія ордэны Чорнага Арла, Чырвонага Арла і іншыя ўзнагароды. </p><p>За ваенныя поспехі 1794 года Сувораў атрымаў ад імператрыцы Кобрынскую воласць і іншыя беларускія землі з 13279 душамі прыгонных сялян. На душы тады лічылася дарослае мужчынскае насельніцтва, значыцца, агулам генерал-фельдмаршал атрымаў у падарунак не менш за 60 тысяч сялян і членаў іх сямей.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>У пачатку <a href="/wiki/1795" title="1795">1795</a> года Сувораў быў прызначаны камандуючым усімі рускімі войскамі ў Польшчы, затым галоўнакамандуючым 80-тысячнай арміяй, размешчанай у Браслаўскай, Вазнясенскай, Харкаўскай і Екацерынаслаўскай губернях са штаб-кватэрай у Тульчыне. У гэты перыяд ён напісаў «<a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%B2%D1%83%D0%BA%D0%B0_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%86%D1%8C" title="Навука перамагаць">Навуку перамагаць</a>» — выдатны помнік рускай ваеннай думкі. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suvorov4.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Suvorov4.jpg/216px-Suvorov4.jpg" decoding="async" width="216" height="244" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Suvorov4.jpg/324px-Suvorov4.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Suvorov4.jpg/432px-Suvorov4.jpg 2x" data-file-width="907" data-file-height="1024" /></a><figcaption>Фельдмаршал Сувораў у няміласці</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Пры_Паўле_I"><span id=".D0.9F.D1.80.D1.8B_.D0.9F.D0.B0.D1.9E.D0.BB.D0.B5_I"></span>Пры <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BB_I_(%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96)" title="Павел I (імператар расійскі)">Паўле I</a></h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=20" title="Правіць раздзел: Пры Паўле I" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=20" title="Правіць зыходнік раздзела: Пры Паўле I"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Няміласць"><span id=".D0.9D.D1.8F.D0.BC.D1.96.D0.BB.D0.B0.D1.81.D1.86.D1.8C"></span>Няміласць</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=21" title="Правіць раздзел: Няміласць" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=21" title="Правіць зыходнік раздзела: Няміласць"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Пасля смерці <a href="/wiki/17_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="17 лістапада">6 (17) лістапада</a> <a href="/wiki/1796" title="1796">1796</a> года <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%86%D1%8F%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B0_II" title="Кацярына II">Кацярыны II</a> на прастол уступіў Павел I, фанатычны прыхільнік <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%9F%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Каралеўства Прусія">прускай</a> ваеннай сістэмы Фрыдрыха Вялікага, у адпаведнасці з якой ён стаў рэфарміраваць рускае войска. Былі ўведзены новая форма адзення, новы воінскі статут. Галоўная ўвага надавалася муштры войск, аглядам і парадам. Прыхільнік «асвечанай» манархіі, які стварыў сваю сістэму арганізацыі і забеспячэнні войск і з поспехам яе ўжываў, Сувораў выступаў супраць насаджэння імператарам <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BB_I_(%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96)" title="Павел I (імператар расійскі)">Паўлам I</a> прускіх палачных парадкаў у войску, што выклікала варожыя адносіны да яго прыдворных колаў. Насуперак указанням Паўла I, Сувораў працягваў выхоўваць салдат па-свойму. Ён гаварыў: «Рускія прускіх заўсёды білі, што ж тут пераняць?», «Пудра не порах, букля не гармата, каса не цясак, і я не немец, а прыродны русак». Гэтыя акалічнасці выклікалі раздражненне і гнеў імператара, і <a href="/wiki/17_%D0%BB%D1%8E%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="17 лютага">6(17) лютага</a> <a href="/wiki/1797" title="1797">1797</a> года Сувораў быў звольнены ў адстаўку без права нашэння мундзіра і ў красавіку прыбыў у свой маёнтак <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B1%D1%80%D1%8B%D0%BD" title="Кобрын">Кобрын</a>, а ўжо ў маі года быў высланы ў іншы маёнтак — сяло <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%87%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5-%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канчанскае-Сувораўскае (няма такой старонкі)">Канчанскае</a> (Баравіцкі павет, <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%9E%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%8F" title="Наўгародская губерня">Наўгародская губерня</a>). Нагляд за адстаўным фельдмаршалам быў ускладзены на баравіцкага гараднічага А. Л. Вындомскага, які аднак, пакутуючы ад сваёй ролі, здолеў спаслацца на хваробу і занятасць, і гэты абавязак была ўскладзены на А. Н. Нікалаева, які прывозіў у Кобрын загад аб ссылцы Суворава і арыштаваў афіцэраў, якія прыехалі з Суворавым у Кобрын. </p><p>Карэспандэнцыя Суворава перлюстрыравалася, яму не дазволена было выязджаць далей 10 км ад сяла, пра ўсіх яго наведвальнікаў дакладвалася. Як піша Петрушэўскі: </p> <blockquote> <p>«З данясення бачна хатняе жыццё Суворава. Ён уставаў за 2 гадзіны да світання, піў гарбату, абліваўся вадою, досвіткам ішоў у царкву, дзе стаяў ютрань і абедню, прычым сам чытаў і спяваў. Абед падаваўся а 7-й гадзіне, пасля абеду Сувораў спаў, потым абмываўся, у свой час ішоў да вячэрні, пасля таго абмываўся разы тры і клаўся спаць. Скаромнага ён не еў, быў увесь дзень адзін і размаўляў толькі са сваімі людзьмі, некалькімі адстаўнымі салдатамі. Насіў ён звычайна каніфасны камзольчик, адна нага ў боце, іншая (параненая) у туфлі; па нядзелях і іншых святах апранаў егерскую куртку і каску; у высокаўрачыстыя дні куртку замяняў фельдмаршальскім мундзірам без швіва, але з ордэнамі. Свой просты штодзённы гарнітур Сувораў зрэшты яшчэ спрашчаў да мінімуму: хадзіў без кашулі, у адной ніжняй бялізне, як рабіў звычайна ў лагерны час» </p> </blockquote> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suvorov_1799.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Suvorov_1799.jpg/193px-Suvorov_1799.jpg" decoding="async" width="193" height="239" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Suvorov_1799.jpg/290px-Suvorov_1799.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Suvorov_1799.jpg/386px-Suvorov_1799.jpg 2x" data-file-width="546" data-file-height="676" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A3%D1%82%D0%BA%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікалай Іванавіч Уткін (няма такой старонкі)">М. І. Уткін</a>. Партрэт А. В. Суворава. 1818 г. Гравюра з <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Portrait_of_Alexander_Suvorov_by_J_H_Schmidt_1800.jpg" title="Файл:Portrait of Alexander Suvorov by J H Schmidt 1800.jpg">партрэта 1800 года</a>.</figcaption></figure> <p>У пачатку верасня <a href="/wiki/1798" title="1798">1798</a> года да Суворава прыехаў стары калега генерал-маёр Прэва дэ Люміна, адпраўлены Паўлам I пазнаць меркаванне Суворава аб тым, як весці вайну з французамі ў сучасных умовах (перамогі Напалеона выклікалі занепакоенасць рускага двара). Сувораў прадыктаваў дзевяць правіл вядзенні вайны, якія адлюстроўвалі наступальную стратэгію палкаводца. </p><p><a href="/wiki/12_%D0%BB%D1%8E%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="12 лютага">12 лютага</a> <a href="/wiki/1798" title="1798">1798</a> года князь <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8D%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%93%D0%B0%D1%80%D1%87%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Андрэй Іванавіч Гарчакоў (няма такой старонкі)">Гарчакоў</a> атрымаў загад ехаць да Суворава і паведаміць ад імя Паўла, што фельдмаршал можа вярнуцца ў <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%86%D1%8F%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" class="mw-redirect" title="Пецярбург">Пецярбург</a>. Аднак Сувораў працягваў выклікаць незадаволенасць Паўла, па-ранейшаму стала паджартоўваючы і высмейваючы новыя ваенныя парадкі. Неўзабаве Сувораў выявіў жаданне вярнуцца назад у Канчанскае; ранейшы нагляд быў з яго сняць, перапіска не кантраляваліся. У сяле здароўе Суворава пагоршылася, узмацнілася нудота і раздражняльнасць, і Сувораў прыняў рашэнне выдаліцца ў манастыр і напісаў прашэнне <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%BB_I_(%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96)" title="Павел I (імператар расійскі)">Паўлу I</a>. Адказу не было, а <a href="/wiki/17_%D0%BB%D1%8E%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="17 лютага">6 (17) лютага</a> ў Канчанскае прыехаў флігель-ад’ютант Талбухін і прывёз Сувораву пісьмо імператара: «<i>Граф Аляксандр Васільевіч! Зараз нам не час разлічвацца. Вінаватага Бог прабачыць. Рымскі імператар патрабуе вас у начальнікі свайго войска і ўручае вам лёс Аўстрыі і Італіі…</i>» </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Італьянскі_паход_1799_года"><span id=".D0.86.D1.82.D0.B0.D0.BB.D1.8C.D1.8F.D0.BD.D1.81.D0.BA.D1.96_.D0.BF.D0.B0.D1.85.D0.BE.D0.B4_1799_.D0.B3.D0.BE.D0.B4.D0.B0"></span>Італьянскі паход 1799 года</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=22" title="Правіць раздзел: Італьянскі паход 1799 года" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=22" title="Правіць зыходнік раздзела: Італьянскі паход 1799 года"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%86%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%8F%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Італьянскі паход Суворава">Італьянскі паход Суворава</a></b></div> <p>У <a href="/wiki/1798" title="1798">1798</a> г. <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Расія">Расія</a> ўступіла ў 2-ю антыфранцузскую кааліцыю (<a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D1%80%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%8F" title="Вялікабрытанія">Вялікабрытанія</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D1%9E%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Аўстрыя">Аўстрыя</a>, <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Турцыя">Турцыя</a>, <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%90%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D0%B7%D0%B2%D1%8E%D1%85_%D0%A1%D1%96%D1%86%D1%8B%D0%BB%D1%96%D0%B9" title="Каралеўства Абедзвюх Сіцылій">Каралеўства Абедзвюх Сіцылій</a>). Было створана аб’яднанае руска-аўстрыйскае войска для паходу ў паўночную <a href="/wiki/%D0%86%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Італія">Італію</a>, захопленую войскамі <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%87%D0%B0%D1%8F_%D0%94%D1%8B%D1%80%D1%8D%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Выканаўчая Дырэкторыя (няма такой старонкі)">Французскай Дырэкторыі</a>. Першапачаткова на чале арміі планавалася паставіць эрцгерцага Іосіфа. Але па патрабаванні <a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D1%96%D1%8F" title="Англія">Англіі</a> <a href="/wiki/%D0%90%D1%9E%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Аўстрыя">Аўстрыя</a> звярнулася з просьбай да Паўла I прызначыць камандуючым Суворава. Выкліканы з ссылкі палкаводзец прыбыў у <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B0" title="Вена">Вену</a> <a href="/wiki/25_%D1%81%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="25 сакавіка">14 (25) сакавіка</a>, дзе імператар Франц I прысвоіў Сувораву званне аўстрыйскага фельдмаршала. <a href="/wiki/15_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="15 красавіка">4 (15) красавіка</a> палкаводзец прыбывае да рускіх войск у <a href="/wiki/%D0%92%D0%B5%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0" title="Верона">Верону</a>, а на наступны дзень перайшоў з войскамі ў <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%B6%D0%B0" title="Валеджа">Валеджа</a>. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suvorovs_Battle_By_Adda.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Suvorovs_Battle_By_Adda.jpg/225px-Suvorovs_Battle_By_Adda.jpg" decoding="async" width="225" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Suvorovs_Battle_By_Adda.jpg/338px-Suvorovs_Battle_By_Adda.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Suvorovs_Battle_By_Adda.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="480" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8D_%D0%90%D0%B4%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бітва на рацэ Ада (няма такой старонкі)">Бітва на рацэ Ада</a>. Мастак Спіяванеці</figcaption></figure> <p>Ужо <a href="/wiki/19_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="19 красавіка">8 (19) красавіка</a> пачалося выступленне з <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%B6%D0%B0" title="Валеджа">Валеджа</a> да <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%B0_(%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0)" title="Ада (рака)">ракі Ада</a> саюзных руска-аўстрыйскіх войск колькасцю каля 80 тысяч чалавек пад камандаваннем Суворава. Перад паходам ён выступіў з зваротам да італьянскага народа. Першым сутыкненнем сувораўскіх войск з французамі на захопленай імі італьянскай тэрыторыі, з’явілася ўзяцце <a href="/wiki/22_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="22 красавіка">10 (22) красавіка</a> горада-крэпасці <a href="/wiki/%D0%91%D1%80%D1%8D%D1%88%D1%8B%D1%8F" title="Брэшыя">Брэшыя</a> (у гэтым баі вызначыўся генерал-маёр князь <a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%96%D1%91%D0%BD" title="Пётр Іванавіч Баграціён">Баграціён</a>). Узяцце Брэшыі дало магчымасць пачаць блакаду варожых крэпасцей <a href="/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%83%D1%8F" title="Мантуя">Мантуя</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B5%D1%80%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пескера (няма такой старонкі)">Пескера</a> (на што было дадзена 20 тысяч чалавек) і пачаць рух асноўнай часткі арміі да <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BB%D0%B0%D0%BD" title="Мілан">Мілан</a>а, куды для яго абароны адыходзілі часткі французскай арміі, якія замацаваліся на процілеглым беразе ракі Ада. <a href="/wiki/26_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="26 красавіка">15 (26) красавіка</a> быў узяты горад Лека, <a href="/wiki/27_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="27 красавіка">16 (27) красавіка</a> пачалася асноўная частка <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BD%D0%B0_%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8D_%D0%90%D0%B4%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бітва на рацэ Ада (няма такой старонкі)">бітвы на рацэ Ада</a>: рускія войскі пераправіліся праз раку нанеслі паражэнне французскай арміі пад кіраўніцтвам вядомага палкаводца <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BD_%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%BE%D1%80_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D0%BE" title="Жан Віктор Маро">Жана Маро</a>. Французы страцілі каля 3 тысяч забітымі і каля 2 тысяч палоннымі. Заключным этапам бітвы на рацэ Адда стала бітву пры Вердэрыа, вынікам якой стала здача французскай дывізіі генерала Серур’е. </p> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suvorov_Trebbia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Suvorov_Trebbia.jpg/256px-Suvorov_Trebbia.jpg" decoding="async" width="256" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Suvorov_Trebbia.jpg/384px-Suvorov_Trebbia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Suvorov_Trebbia.jpg/512px-Suvorov_Trebbia.jpg 2x" data-file-width="1919" data-file-height="1209" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D1%8B_%D0%A2%D1%80%D1%8D%D0%B1%D1%96%D1%96,_1799&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бітва пры Трэбіі, 1799 (няма такой старонкі)">Бітва пры Трэбіі</a>. Мастак <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%AF%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%84%D1%96%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9A%D0%B0%D1%86%D1%8D%D0%B1%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандр Яўстафіевіч Кацэбу (няма такой старонкі)">А.Кацэбу</a></figcaption></figure> <p>У выніку бітвы французскае войска адступіла і <a href="/wiki/28_%D0%BA%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="28 красавіка">17 (28) красавіка</a> саюзныя войскі ўступілі ў <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BB%D0%B0%D0%BD" title="Мілан">Мілан</a>. <a href="/wiki/1_%D0%BC%D0%B0%D1%8F" title="1 мая">20 красавіка (1 мая)</a> яны выступілі да ракі <a href="/wiki/%D0%9F%D0%BE_(%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0)" title="По (рака)">По</a>. У гэтым паходзе былі ўзяты крэпасці Пяск’ера, Тартона, Піцігетоне, у кожнай з якіх Сувораў пакідаў гарнізон з ліку аўстрыйцаў, таму яго войска паступова скарачалася. У пачатку мая Сувораў пачаў рух на <a href="/wiki/%D0%A2%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%BD" title="Турын">Турын</a>. <a href="/wiki/16_%D0%BC%D0%B0%D1%8F" title="16 мая">5 (16) мая</a> французскі атрад генерала Маро каля Марэнга напаў на аўстрыйскі дывізіён, але з дапамогай атрада Баграціёна быў адкінуты. Французскія войскі вымушаны былі адступіць, пакінуўшы без бою крэпасці Казале і Валенцу і адкрыўшы дарогу на Турын, які быў узяты без бою (дзякуючы падтрымцы мясцовых жыхароў і П’емонцкай нацыянальнай гвардыі) <a href="/wiki/26_%D0%BC%D0%B0%D1%8F" title="26 мая">15 (26) мая</a>. У выніку практычна ўся паўночная Італія была ачышчана ад французскіх войск. </p><p>У сярэдзіне мая ў Фларэнцыю прыбыла армія генерала <a href="/wiki/%D0%96%D0%B0%D0%BA_%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B4" title="Жак Макдональд">Макдональда</a> і зрушылася да <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D1%83%D1%8F" title="Генуя">Генуі</a> на злучэнні з Маро. <a href="/wiki/17_%D1%87%D1%8D%D1%80%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="17 чэрвеня">6 (17) чэрвеня</a> на рацэ <a href="/w/index.php?title=%D0%A0%D0%B0%D0%BA%D0%B0_%D0%A2%D1%80%D1%8D%D0%B1%D1%96%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Рака Трэбіі (няма такой старонкі)">Трэбія</a> пачалася <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D1%8B_%D0%A2%D1%80%D1%8D%D0%B1%D1%96%D1%96,_1799&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бітва пры Трэбіі, 1799 (няма такой старонкі)">бітва</a> паміж руска-аўстрыйскімі войскамі Суворава і французскай арміяй Макдональда. Яна доўжылася трое сутак і скончылася паражэннем французаў, якія страцілі забітымі і ўзятымі ў палон палову свайго войска. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suvorov_by_Novi.jpeg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Suvorov_by_Novi.jpeg/313px-Suvorov_by_Novi.jpeg" decoding="async" width="313" height="191" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Suvorov_by_Novi.jpeg/470px-Suvorov_by_Novi.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Suvorov_by_Novi.jpeg/626px-Suvorov_by_Novi.jpeg 2x" data-file-width="940" data-file-height="574" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D1%8B_%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%96,_1799&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бітва пры Нові, 1799 (няма такой старонкі)">Бітва пры Нові</a>. Мастак А.Кацэбу</figcaption></figure> <p>У ліпені <a href="/wiki/1799" title="1799">1799</a> года здаліся крэпасці Алесандрыя і Мантуя. Пасля падзення апошняй Сувораў быў узведзены ў княжую годнасць і стаў князем Італьянскім, а сардзінскі кароль <a href="/wiki/%D0%A4%D0%B5%D1%80%D0%B4%D1%8B%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B4_IV_%D0%9D%D0%B5%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96" class="mw-redirect" title="Фердынанд IV Неапалітанскі">Фердынанд IV</a> узвёў яго ў ранг гранда <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%90%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D0%B7%D0%B2%D1%8E%D1%85_%D0%A1%D1%96%D1%86%D1%8B%D0%BB%D1%96%D0%B9" title="Каралеўства Абедзвюх Сіцылій">Каралеўства Абедзвюх Сіцылій</a> з нашчадкавым тытулам прынца і кузена караля. Паміж тым, новы галоўнакамандуючы французскіх войск у Італіі генерал <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D1%96_%D0%96%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бартэлемі Жубер (няма такой старонкі)">Б.Жубер</a> аб’яднаў усі французскія атрады і выступіў да П’емонта. 3 (14) жніўня французы занялі Нові. Да Нові падышла і армія саюзнікаў, і <a href="/wiki/15_%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%9E%D0%BD%D1%8F" title="15 жніўня">4 (15) жніўня</a> пачалося <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D1%80%D1%8B_%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%96,_1799&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бітва пры Нові, 1799 (няма такой старонкі)">бітва пры Нові</a>. Падчас 18-гадзіннай бітвы французскае італьянскае войска было цалкам разгромлена, страціўшы забітымі 7 тыс. чалавек (уключаючы і яе камандуючага Жубера), 4,5 тысяч палонных, 5 тысяч параненых і 4 тыс. дэзерціраў. Бітва пры Нові стала апошняй буйнай бітвай падчас Італьянскага паходу. Пасля яго імператар Павел I загадаў, каб Сувораву аказваліся такія жа ўшанаванні, якія да гэтага аказваліся толькі імператару. </p><p>Вынікам італьянскага паходу стала вызваленне ў кароткі тэрмін Паўночнай Італіі ад французскага панавання. Перамогі саюзнікаў былі абумоўлены, галоўным чынам, высокімі маральна-баявымі якасцямі рускіх войск і выбітным палкаводчым мастацтвам Суворава. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Vasily_Surikov_-_Suvorov_Crossing_the_Alps_in_1799_-_Google_Art_Project.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Vasily_Surikov_-_Suvorov_Crossing_the_Alps_in_1799_-_Google_Art_Project.jpg/199px-Vasily_Surikov_-_Suvorov_Crossing_the_Alps_in_1799_-_Google_Art_Project.jpg" decoding="async" width="199" height="267" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Vasily_Surikov_-_Suvorov_Crossing_the_Alps_in_1799_-_Google_Art_Project.jpg/299px-Vasily_Surikov_-_Suvorov_Crossing_the_Alps_in_1799_-_Google_Art_Project.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Vasily_Surikov_-_Suvorov_Crossing_the_Alps_in_1799_-_Google_Art_Project.jpg/398px-Vasily_Surikov_-_Suvorov_Crossing_the_Alps_in_1799_-_Google_Art_Project.jpg 2x" data-file-width="4616" data-file-height="6197" /></a><figcaption>Карціна <a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D1%80%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%9E" title="Васіль Іванавіч Сурыкаў">В. І. Сурыкава</a> «Пераход Суворава праз Альпы ў 1799 годзе»</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Швейцарскі_паход"><span id=".D0.A8.D0.B2.D0.B5.D0.B9.D1.86.D0.B0.D1.80.D1.81.D0.BA.D1.96_.D0.BF.D0.B0.D1.85.D0.BE.D0.B4"></span>Швейцарскі паход</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=23" title="Правіць раздзел: Швейцарскі паход" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=23" title="Правіць зыходнік раздзела: Швейцарскі паход"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <b><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Швейцарскі паход Суворава">Швейцарскі паход Суворава</a></b></div> <p>Пасля вызвалення Паўночнай Італіі Сувораў меркаваў разгарнуць наступ на <a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Францыя">Францыю</a>, наносячы галоўны ўдар у кірунку <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D1%8C" title="Грэнобль">Грэнобль</a>—<a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D1%91%D0%BD" title="Ліён">Ліён</a>—<a href="/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%B6" title="Парыж">Парыж</a>. Але гэты план быў сарваны саюзнікамі, якія не жадалі ўзмацнення ўплыву Расіі ў раёне Міжземнага мора і Італіі. Вялікабрытанія і Аўстрыя вырашылі выдаліць рускае войска з Паўночнай Італіі. Сувораву было загадана, пакінуўшы ў Італіі аўстрыйскія войскі, на чале рускіх войск накіравацца ў Швейцарыю, злучыцца з корпусам <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D1%8B%D0%BC%D1%81%D0%BA%D1%96-%D0%9A%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандр Міхайлавіч Рымскі-Корсакаў (няма такой старонкі)">А. М. Рымскага-Корсакава</a>, які дзейнічаў там і адтуль наступаць супраць Францыі. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suvorov_Gotthard.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Suvorov_Gotthard.jpg/183px-Suvorov_Gotthard.jpg" decoding="async" width="183" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Suvorov_Gotthard.jpg/275px-Suvorov_Gotthard.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Suvorov_Gotthard.jpg/366px-Suvorov_Gotthard.jpg 2x" data-file-width="1746" data-file-height="1500" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%84_%D0%86%D0%BE%D1%81%D1%96%D1%84%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Адольф Іосіфавіч Шарлемань (няма такой старонкі)">А. І. Шарлемань</a>. «Фельдмаршал Сувораў на вяршыні Сен-Гатарда 13 верасня 1799 года»</figcaption></figure> <p>Рускія войскі за шэсць сутак прайшлі 150 км ад <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Алесандрыя">Алесандрыі</a> да <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Таверна (няма такой старонкі)">Таверна</a>. Па прыбыцці ў Таверна, выявілася, што аўстрыйцы ў парушэнні дасягнутых дамоўленасцей даставіць туды 1429 мулаў, неабходных для перавозкі правіянту і артылерыі, не зрабілі гэтага. Паміж тым, сваю артылерыю і абозы рускае войска адправіла іншым шляхам. Мулы былі дастаўлены толькі праз 4 дня і ўсяго 650 штук. Аўстрыйскія афіцэры далі таксама няправільныя звесткі аб колькасці французскага войска (амаль на траціну яе пераменшыўшы) і аб тапаграфіі маршруту (сцвярджаючы, што ўздоўж Люцэрнскага возера ідзе пешаходная сцяжынка, якой насамрэч не было. </p> <p><a href="/wiki/11_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8F" title="11 верасня">31 жніўня (11 верасня)</a> рускія войскі, нарэшце, выступілі. Пачаўся гераічны <a href="/wiki/%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D1%86%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Швейцарскі паход Суворава">Швейцарскі паход Суворава</a> <a href="/wiki/1799" title="1799">1799</a> года, які стаў буйным дасягненнем ваеннага мастацтва. Першым буйным сутыкненнем з французамі стаў штурм перавалу <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B5%D0%BD-%D0%93%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сен-Гатард (няма такой старонкі)">Сен-Гатард</a>, які адкрываў шлях у Швейцарыю. Узяўшы вёскі Урзерн і Госпіталь, рускія войскі пачалі штурм раніцай <a href="/wiki/24_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8F" title="24 верасня">13 (24) верасня</a>. З вялікай цяжкасцю з трэцяга прыступу перавал быў узяты. 14 (25) верасня рускія войскі, злучыўшыся ў адзін атрад зрушыліся да Швіца, дзе на шляху ізноў неабходна было штурмаваць французскія ўмацаванні ў выключна цяжкіх умовах: у раёне Чортава моста, які быў перакінуты праз цясніну, па якой цякла рака Рэйс. Да моста выходзіў вузкі тунэль, прабіты ў вялізных практычна стромых уцёсах. </p><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:ChertovMost.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/ChertovMost.jpg/195px-ChertovMost.jpg" decoding="async" width="195" height="241" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/ChertovMost.jpg/293px-ChertovMost.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a4/ChertovMost.jpg 2x" data-file-width="389" data-file-height="480" /></a><figcaption>Пераход Суворава праз Чортаў мост. Мастак <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%AF%D1%9E%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%84%27%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9A%D0%B0%D1%86%D1%8D%D0%B1%D1%83&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандр Яўстаф'евіч Кацэбу (няма такой старонкі)">А. Е. Кацэбу</a></figcaption></figure><p>Абышоўшы па дне цясніны французаў, рускія войскі здолелі адкінуць іх ад выхаду з тунэлю і бой завязаўся ўжо за сам <a href="/w/index.php?title=%D0%A7%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%9E_%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Чортаў мост (няма такой старонкі)">Чортаў мост</a>. З цяжкасцю яго атрымалася ўзяць, не дапусціўшы разбурэння. З баямі і цяжкай барацьбой з неспрыяльнымі прыроднымі ўмовамі войска рушыла далей. Найбольш цяжкім выпрабаваннем на Сен-Гатардскай дарозе быў пераход праз найбольш высокую і стромкую заснежаную гару Бінтнерберг, супраць і пасярэдзіне вадаспаду. Пры пераходзе загінула мноства рускіх салдат. Нарэшце, перайшоўшы праз гару і ўступіўшы ў Альтдорф Сувораў выявіў адсутнасць дарогі ўздоўж Люцернскага возара, аб якой яму гаварылі аўстрыйцы, што рабіла немагчымым ісці на Швіц. </p><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suworow-denkmal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Suworow-denkmal.jpg/193px-Suworow-denkmal.jpg" decoding="async" width="193" height="212" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Suworow-denkmal.jpg/290px-Suworow-denkmal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Suworow-denkmal.jpg/386px-Suworow-denkmal.jpg 2x" data-file-width="772" data-file-height="846" /></a><figcaption>Помнік Сувораву ў швейцарскіх Альпах</figcaption></figure><p> Паміж тым пачаў канчацца правіянт, ля Фірвальштэдскага возера канцэнтраваліся французскія войскі, і Сувораў прыняў рашэнне накіраваць сваю армію праз магутны горны хрыбет Расшток і, перайшоўшы праз яго, выйсці ў Мутэнскую даліну, а адтуль ісці на Швіц. Падчас гэтага найцяжкага пераходу Сувораў (якому ўжо было больш за 70 гадоў) цяжка захварэў. Пераход праз Расшток заняў 12 гадзін. Спусціўшыся да вёскі Мутэн, якая была занята французамі, рускія пачалі яе штурм, што стала поўнай нечаканасцю для французаў. Да вечара <a href="/wiki/30_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8F" title="30 верасня">19 (30) верасня</a> ўсе сувораўскія войскі засяродзіліся ў Мутэнскай даліне і тут даведаліся аб поўным разгроме корпуса Рымскага-Корсакова, на дапамогу якому яны спяшаліся. Сувораўскія войскі апынуліся блакіраванымі французамі. </p><p>Рускае войска здолела прадзерціся праз французскія пазіцыі і з баямі рушыла наперад праз заснежаныя горы і перавалы. Ужо практычна не засталося правіянту і патронаў, вопратка і абутак знасілася, шматлікія салдаты і афіцэры былі босы. Пасля таго, як апошняя аўстрыйская брыгада пакінула рускіх (у Гларысе) генералітэт рускага войска прыняў рашэнне прабівацца праз хрыбет Панкіс (Рынгенкопф) у даліну ракі <a href="/wiki/%D0%A0%D1%8D%D0%B9%D0%BD" title="Рэйн">Рэйн</a> на злучэнне з астаткамі корпуса Рымскага-Корсакова. Гэта быў апошні і адзін з найбольш цяжкіх пераходаў. Былі скінутыя ў прорву ўсе гарматы, страчана каля 300 мулаў. Французы напалі на ар’ергард рускага войска, але, нават маючы запас куль і артылерыю, былі адкінуты рускімі ў штыкавой атацы. Апошнім выпрабаваннем быў спуск з гары Панкіс (адлюстраваны на карціне Сурыкава «Пераход Суворава праз Альпы»). У пачатку кастрычніка <a href="/wiki/1799" title="1799">1799</a> года прыбыццём да аўстрыйскага горада Фельдкірхе Швейцарскі паход Суворава завяршыўся. </p><p>За гэты беспрэцэндэнтны па цяжкасцях і гераічнасці паход Сувораў быў удастоены вышэйшага воінскага звання <a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96%D0%BC%D1%83%D1%81" title="Генералісімус">генералісімуса</a>, стаўшы чацвёртым генералісімусам у Расіі. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Вяртанне_ў_Расію._Смерць"><span id=".D0.92.D1.8F.D1.80.D1.82.D0.B0.D0.BD.D0.BD.D0.B5_.D1.9E_.D0.A0.D0.B0.D1.81.D1.96.D1.8E._.D0.A1.D0.BC.D0.B5.D1.80.D1.86.D1.8C"></span>Вяртанне ў Расію. Смерць</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=24" title="Правіць раздзел: Вяртанне ў Расію. Смерць" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=24" title="Правіць зыходнік раздзела: Вяртанне ў Расію. Смерць"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/9_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="9 лістапада">29 кастрычніка (9 лістапада)</a> <a href="/wiki/1799" title="1799">1799</a> года Сувораў атрымаў ад Паўла I два рэскрыпты, у якіх паведамлялася пра разрыў саюза з Аўстрыяй і загадвалася рыхтаваць рускае войска да вяртання ў Расію. У другой палове лістапада рускае войска пачало вяртацца. У Багеміі і Паўночнай Аўстрыі яно размясцілася на адпачынак (сам Сувораў спыніўся ў <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Прага">Празе</a>) у чаканні магчымага аднаўлення вайны з Французскай рэспублікай. Аднак яго не адбылося і <a href="/wiki/25_%D1%81%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="25 студзеня">14 (25) студзеня</a> 1800 года рускае войска канчаткова рушыла на Радзіму. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Suvorov_Grave_Down.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Suvorov_Grave_Down.JPG/220px-Suvorov_Grave_Down.JPG" decoding="async" width="220" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Suvorov_Grave_Down.JPG/330px-Suvorov_Grave_Down.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Suvorov_Grave_Down.JPG/440px-Suvorov_Grave_Down.JPG 2x" data-file-width="1145" data-file-height="1559" /></a><figcaption>Магіла Суворава ў <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0-%D0%9D%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D1%80%D0%B0" title="Аляксандра-Неўская лаўра">Аляксандра-Неўскай лаўры</a></figcaption></figure> <p>У <a href="/wiki/%D0%9A%D1%80%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%9E" title="Кракаў">Кракаве</a> Сувораў здаў камандаванне Розенбергу і накіраваўся ў <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%86%D1%8F%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Санкт-Пецярбург">Санкт-Пецярбург</a>. У дарозе ён захварэў і спыніўся ў сваім маёнтку ў <a href="/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B1%D1%80%D1%8B%D0%BD" title="Кобрын">Кобрыне</a>. Накіраваны імператарам да Суворава лейб-медык І. І. Вейкарт змог дамагчыся паляпшэння стану Суворава, генералісімус змог працягнуць шлях. У Пецярбургу яму рыхтавалася ўрачыстая сустрэча. Аднак, нечакана ў гэты час Сувораў ізноў трапляе ў няміласць. Афіцыйнай падставай да яе было тое, што ў Італьянскім і Швейцарскім паходах Сувораў трымаў пры сабе дзяжурнага генерала, што належала мець толькі манарху. Адносна сапраўдных прычын няміласці высоўваюцца самыя розныя версіі. </p><p>Хвароба Суворава абвастрылася. Урачыстая сустрэча была скасавана. Па прыездзе ў Пецярбург Сувораў спыніўся дома ў мужа сваёй пляменніцы <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B7%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A5%D0%B2%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дзмітрый Іванавіч Хвастоў (няма такой старонкі)">Д. Хвастова</a>. Павел I адмовіўся прыняць палкаводца. Па адной версіі, перад смерцю Сувораў сказаў фаварыту імператара графу <a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9A%D1%83%D1%82%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Іван Паўлавіч Кутайсаў (няма такой старонкі)">Кутайсаву</a>, які прыехаў запатрабаваць справаздачы пра яго дзеянні: «Я рыхтуюся аддаць справаздачу Богу, а пра гаспадара я зараз і думаць не жадаю…». </p><p>Таксама паводле адной з версій, да паміраючага Суворава прыехаў <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B0%D1%84" title="Граф">граф</a> Хвастоў. Сувораў сказаў яму, развітваючыся: «Міця, бо ты добры чалавек, не пішы вершаў. А ўжо калі не можаш не пісаць, то, напрамілую Бог, не друкуй». </p><p>Хвароба Суворава прагрэсавала, пачалася <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%B0" title="Гангрэна">гангрэна</a>, і а другой гадзіне дня <a href="/wiki/18_%D0%BC%D0%B0%D1%8F" title="18 мая">6 (18) мая</a> Аляксандр Васільевіч Сувораў памёр. Сувораў быў пахаваны ў Ніжняй Благавешчанскай царкве <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0-%D0%9D%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D1%80%D0%B0" title="Аляксандра-Неўская лаўра">Аляксандра-Неўскай лаўры</a> пры вялізнай колькасці народа. На надмагільнай пліце высечаны кароткі надпіс: «Тут ляжыць Сувораў». </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Унёсак_Суворава_ў_ваенную_навуку"><span id=".D0.A3.D0.BD.D1.91.D1.81.D0.B0.D0.BA_.D0.A1.D1.83.D0.B2.D0.BE.D1.80.D0.B0.D0.B2.D0.B0_.D1.9E_.D0.B2.D0.B0.D0.B5.D0.BD.D0.BD.D1.83.D1.8E_.D0.BD.D0.B0.D0.B2.D1.83.D0.BA.D1.83"></span>Унёсак Суворава ў ваенную навуку</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=25" title="Правіць раздзел: Унёсак Суворава ў ваенную навуку" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=25" title="Правіць зыходнік раздзела: Унёсак Суворава ў ваенную навуку"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4770514"><table class="plainlinks metadata ambox ambox-content" role="presentation"><tbody><tr><td class="mbox-image"><div class="mbox-image-div"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%8B" title="Спасылкі на крыніцы"><img alt="Спасылкі на крыніцы" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/48px-Question_book-4.svg.png" decoding="async" width="48" height="37" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/72px-Question_book-4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Question_book-4.svg/96px-Question_book-4.svg.png 2x" data-file-width="262" data-file-height="204" /></a></span></div></td><td class="mbox-text"><div class="mbox-text-span"><b>Артыкулу нестае <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%8B" title="Вікіпедыя:Спасылкі на крыніцы">спасылак на крыніцы</a>.</b></div><div class="mbox-textsmall-div hide-when-compact" style="font-size:85%"><span class="hide-when-compact"> Змест артыкулаў мусіць быць <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%8F%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C" title="Вікіпедыя:Правяральнасць">правяральным</a> або іх могуць выдаліць.<br />Вы можаце <a class="external text" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit">адрэдагаваць</a> артыкул і дадаць спасылкі на <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%9E%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%82%D1%8D%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%8B" title="Вікіпедыя:Аўтарытэтныя крыніцы">аўтарытэтныя крыніцы</a>.<br /></span></div></td></tr></tbody></table> <p>Сувораў увайшоў у сусветную гісторыю як геніяльны палкаводзец і ваенны мысляр. Гэта быў адзін з найбольш адукаваных людзей свайго часу, які валодаў шырокімі ведамі не толькі ў ваенных навуках, але і ў іншых абласцях ведаў. Сувораў пакінуў вялізную ваенна-тэарэтычную і практычную спадчыну, узбагаціў усе вобласці ваеннай справы новымі высновамі і становішчамі. Адкінуўшы састарэлыя прынцыпы кардоннай стратэгіі і лінейнай тактыкі, Сувораў распрацаваў і ўжыў у палкаводніцкай практыцы больш дасканалыя формы і спосабы вядзення ўзброенай барацьбы, якія нашмат апярэдзілі сваю эпоху і забяспечылі рускаму ваеннаму мастацтву вядучае месца. Ён даў больш 60 бітв і баёў і ўсе іх выйграў. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%83_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%BB%D0%B5_%D0%A2%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%83_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%BB%D0%B5_%D0%A2%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0.jpg/210px-%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%83_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%BB%D0%B5_%D0%A2%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0.jpg" decoding="async" width="210" height="289" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%83_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%BB%D0%B5_%D0%A2%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0.jpg/315px-%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%83_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%BB%D0%B5_%D0%A2%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%83_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%BB%D0%B5_%D0%A2%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0.jpg/420px-%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D1%8F%D1%82%D0%BD%D0%B8%D0%BA_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%83_%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%BB%D0%B5_%D0%A2%D1%80%D0%BE%D0%B8%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B3%D0%BE_%D0%BC%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0.jpg 2x" data-file-width="2096" data-file-height="2880" /></a><figcaption>Алегарычны помнік Сувораву ў <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%86%D1%8F%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3" title="Санкт-Пецярбург">Пецярбургу</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Міхаіл Іванавіч Казлоўскі">Міхаіл Казлоўскі</a>, <a href="/wiki/1801" title="1801">1801</a></figcaption></figure><p> Стратэгія Суворава адрознівалася выключнай актыўнасцю і рашучасцю. Галоўнай мэтай ваенных дзеянняў ставілася знішчэнне войска суперніка ў адкрытых палявых бітвах. Асноўным спосабам стратэгічных дзеянняў лічыўся <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%83%D0%BF" title="Наступ">наступ</a>. «Праўдзівае правіла ваеннага мастацтва, — вучыў Сувораў, — прама напасці на суперніка з самога адчувальнага для яго боку, а не схадзіцца, нясмела прабіраючыся вакольнымі дарогамі… справа можа быць вырашана толькі прамым адважным наступам». Аддаючы перавагу наступу, Сувораў лічыў магчымым у асобных выпадках звяртацца да абароны і нават да <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D1%81%D1%82%D1%83%D0%BF&action=edit&redlink=1" class="new" title="Адступ (няма такой старонкі)">адступлення</a> ў інтарэсах захавання войскаў ад удару суперніка, які перавышае колькасцю. Вялікае значэнне Сувораў надаваў канцэнтрацыі сіл і сродкаў на найважнейшых кірунках. </p><p>Сувораў быў не толькі буйнейшым стратэгам, але і найдасканалым тактыкам. Асобай заслугай Суворава было ўдасканаленне тактыцы калон у спалучэнні з рассыпным ладам — спосаб бою, створаны на Захадзе толькі падчас войнаў Французскай рэвалюцыі канца XVIII стагоддзя і развіты затым <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BE%D0%BD" class="mw-redirect" title="Напалеон">Напалеонам</a>. У тактыцы Суворава правільна спалучаліся агонь і штыкавы ўдар. Надаючы вялікае значэнне агню для дасягнення перамогі, ён падняў на небывалую да яго вышыню і мастацтва зруйнавальнага штыкавога ўдару. Сувораўская тактыка засноўвалася на дбайным уліку становішча, быстрыні, раптоўнасці дзеянняў. </p><p>Сувораў стварыў перадавую сістэму выхавання і навучанні войск. У яе аснове ляжала перакананне, што чалавек з’яўляецца вырашальным фактарам перамогі. Ён быў ворагам бязмэтнай і бессэнсоўнай муштры, імкнуўся абудзіць у салдатах пачуццё нацыянальнай самасвядомасці і каханне да радзімы, прызвычаіць іх да адважных, ініцыятыўных і майстэрскіх дзеянняў у самых разнастайных умовах баявога становішча. Галоўная ўвага звярталася на навучанне войск таму, што трэба на вайне. Сувораў патрабаваў ад падпарадкаваных яснага разумення сутнасці задач, якія стаяць перад імі. </p><p>Выяўляючы нястомны клопат аб салдатах, іх побыце і патрэбах і падзяляючы з імі ўсе нягоды паходнага жыцця, Сувораў заваяваў бязмежны давер і каханне войска. </p><p>Палкаводніцкая дзейнасць Суворава пакінула глыбокі след у гісторыі рускага войска. Паслядоўнік <a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_I_(%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96)" title="Пётр I (імператар расійскі)">Пятра I</a> і вучань П. А. Румянцава, Сувораў выхаваў плеяду выдатных рускіх палкаводцаў і военачальнікаў, сярод якіх найбольш выбітнымі былі <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%86%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%91%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9A%D1%83%D1%82%D1%83%D0%B7%D0%B0%D1%9E" title="Міхаіл Іларыёнавіч Кутузаў">М. І. Кутузаў</a> і <a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%96%D1%91%D0%BD" title="Пётр Іванавіч Баграціён">П. І. Баграціён</a>. На ідэях Суворава былі выхаваныя <a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%B9_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9C%D1%96%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%96%D0%BD" title="Дзмітрый Аляксеевіч Мілюцін">Д. А. Мілюцін</a>, <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%94%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Міхаіл Іванавіч Драгаміраў">М. І. Драгаміраў</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D1%80%D1%83%D1%81%D1%96%D0%BB%D0%B0%D1%9E" title="Аляксей Аляксеевіч Брусілаў">А. А. Брусілаў</a> і іншыя вядомыя рускія ваенныя дзеячы. Сувораў аказаў значны ўплыў і на замежную ваенную думку. Рускі ваенны гісторык Ф. Н. Глінка ў «Кароткім напісанні Вайскоўца часопіса» (<a href="/wiki/1877" title="1877">1877</a>) пісаў: <i>«Зараз ужо ясна і адкрыта, што шматлікія правілы ваеннага мастацтва заняў Напалеон у нашага Сувораў. Гэтага не аспрэчваюць самі французы; у гэтым прызнаецца і сам Напалеон; у лістах з Егіпта, перахопленых англічанамі, ён відавочна гаворыць Дырэкторыі, што Суворава датуль не спыняць на шляхі перамог, пакуль не спасцігнуць асаблівага яго мастацтва ваяваць і не супрацьпаставяць яму яго ўласных правіл»</i>. </p><p>Выказванні сучаснікаў: </p> <ul><li>Маро называў марш Суворава да Трэбіі (стратэгічны манеўр) вяршыняй ваеннага мастацтва.</li> <li>«Я быў вельмі малады падчас бітвы пры Трэбіі; гэтая няўдача магла бы мець згубны ўплыў на маю кар’еру; мяне выратавала толькі тое, што пераможцам маім быў Сувораў» — маршал Макдональд</li> <li>Таленавіты генерал Масена гаварыў, што аддаў бы ўсе свае перамогі за адзін Швейцарскі паход Суворава</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Узнагароды"><span id=".D0.A3.D0.B7.D0.BD.D0.B0.D0.B3.D0.B0.D1.80.D0.BE.D0.B4.D1.8B"></span>Узнагароды</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=26" title="Правіць раздзел: Узнагароды" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=26" title="Правіць зыходнік раздзела: Узнагароды"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Order_of_St._George,_1st_class_with_star_and_sash_4.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Order_of_St._George%2C_1st_class_with_star_and_sash_4.jpg/114px-Order_of_St._George%2C_1st_class_with_star_and_sash_4.jpg" decoding="async" width="114" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Order_of_St._George%2C_1st_class_with_star_and_sash_4.jpg/171px-Order_of_St._George%2C_1st_class_with_star_and_sash_4.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Order_of_St._George%2C_1st_class_with_star_and_sash_4.jpg/228px-Order_of_St._George%2C_1st_class_with_star_and_sash_4.jpg 2x" data-file-width="351" data-file-height="567" /></a><figcaption>Ордэн Св. Георгія 1-й ступені</figcaption></figure> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B0_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8D%D1%8F_%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн Святога апостала Андрэя Першазваннага (няма такой старонкі)">Ордэн Святога апостала Андрэя Першазваннага</a> (09.11.1787) — за <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D0%BD%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D1%82%D0%B2%D0%B0_(1787)" title="Кінбурнская бітва (1787)">бітву пад Кінбурнам</a>; дыямантавыя знакі да ордэну (1789) — за бітву пры Рымніке;</li> <li>А. В. Суворов з’яўляецца адным з 3-х Георгіеўскіх кавалераў за ўсю гісторыю ордэна, якія ўзнагароджаны з 3-й па 1-ю ступень <ul><li><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Ордэн Святога Георгія">Ордэн Святога Георгія</a> 1-га кл. (18.10.1789, № 7) — «цудоўнае мастацтва і выдатная мужнасць ва ўсякім разе, найбольш жа пры атацы шматлікіх турэцкіх сіл, вярхоўным візірам узначаленых у 11 дзень верасня на рацэ Рымніке»;</li> <li><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Ордэн Святога Георгія">Ордэн Святога Георгія</a> 2-га кл. (30.07.1773, № 8) — «За ажыццяўлённую адважную і мужную справа з даручаным яго кіраўніцтву дэташаментам пры атацы на Туртукай»;</li> <li><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F" title="Ордэн Святога Георгія">Ордэн Святога Георгія</a> 3-га кл. (19.08.1771, № 34) — «За адвагу і мужныя подзвігі, аказаныя 770 і 771 гадоў з даручаным яму дэташаментам супраць польскіх падбухторшчыкаў, калі ён разважлівымі распараджэннямі ў адбыўшыхся бітвах, дзівячы ўсюду іх партыі, атрымаў над імі перамогі»;</li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%97%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%8F_%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%8F_%C2%AB%D0%97%D0%B0_%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%83%C2%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Залатая зброя «За адвагу» (няма такой старонкі)">Залатая шпага з дыямантамі</a> і лаўрамі (10.07.1775) — у гонар перамогі над туркамі; другая шпага з дыяментамі і лаўровымі вянкамі за перамогу пры Рымніке (1789);</li> <li><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%B0" title="Ордэн Святога Уладзіміра">Ордэн Святога Уладзіміра</a> 1-й ст. (28.07.1783) — за перамогі над нагайскімі татарамі ў Крыму;</li> <li><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0_%D0%9D%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Ордэн Святога Аляксандра Неўскага">Ордэн Святога Аляксандра Неўскага</a> (20.12.1771) — за перамогу над польскімі канфедэратамі;</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B9_%D0%90%D0%BD%D0%BD%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн Святой Анны (няма такой старонкі)">Ордэн Святой Анны</a> (09.1770) — за баі з польскімі канфедэратамі ;</li> <li>Кавалер вялікага крыжа <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%8B%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%B6&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн Мальтыйскі крыж (няма такой старонкі)">Іаана Іерусалімскага</a>;</li> <li>Аўстрыйскі Ваенны <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%96_%D0%A2%D1%8D%D1%80%D1%8D%D0%B7%D1%96%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн Марыі Тэрэзіі (няма такой старонкі)">ордэн Марыі Тэрэзіі</a> 1-й кл. ;</li> <li>Прускі <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A7%D1%8B%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%90%D1%80%D0%BB%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн Чырвонага Арла (няма такой старонкі)">ордэн Чырвонага Арла</a> 1-й ст.;</li> <li>Прускі <a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%90%D1%80%D0%BB%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн Чорнага Арла (няма такой старонкі)">ордэн Чорнага Арла</a> ;</li> <li>Прускі «За ваенныя заслугі» ;</li> <li>Польскі <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%90%D1%80%D0%BB%D0%B0" title="Ордэн Белага Арла">ордэн Белага Арла</a>;</li> <li>Польскі <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Ордэн Святога Станіслава">ордэн Св. Станіслава</a>;</li> <li>Сардзінскі — <a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%8B%D1%88%D1%8D%D0%B9%D1%88%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%91%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%88%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Вышэйшы ордэн Святога Благавешчання (няма такой старонкі)">Св. Анунцыаты</a>;</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D1%8B%D1%85_%D0%9C%D0%B0%D1%9E%D1%80%D1%8B%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D1%96_%D0%9B%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ордэн Святых Маўрыкія і Лазара (няма такой старонкі)">Св. Маўрыкія і Лазара</a> (Сардзінія);</li> <li>Каралеўствы абедзвюх Сіцылій — Св. Януарыя;</li> <li>баварскі — Св. Губерта і Залатога льва;</li> <li>французскі — Кармельской багародзіцы і Св. Лазара</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="У_памяць_аб_Сувораве"><span id=".D0.A3_.D0.BF.D0.B0.D0.BC.D1.8F.D1.86.D1.8C_.D0.B0.D0.B1_.D0.A1.D1.83.D0.B2.D0.BE.D1.80.D0.B0.D0.B2.D0.B5"></span>У памяць аб Сувораве</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=27" title="Правіць раздзел: У памяць аб Сувораве" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=27" title="Правіць зыходнік раздзела: У памяць аб Сувораве"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Order_of_suvorov_medal_3rd_class.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Order_of_suvorov_medal_3rd_class.jpg/190px-Order_of_suvorov_medal_3rd_class.jpg" decoding="async" width="190" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/da/Order_of_suvorov_medal_3rd_class.jpg 1.5x" data-file-width="250" data-file-height="250" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Ордэн Суворава">Ордэн Суворава</a> III ступені</figcaption></figure> <p>Сувораў быў першым чалавекам, у гонар якога ў Расіі быў заснаваны <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%B9_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0,_%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%86%D1%8F%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Музей Суворава, Санкт-Пецярбург (няма такой старонкі)">мемарыяльны музей</a>. У Расіі і іншых краінах ёсць <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%83%D0%B7%D0%B5%D1%96_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Музеі Суворава (няма такой старонкі)">музеі Суворава</a>; у яго гонар узведзены помнікі; імем Суворава названыя атолы, населеныя пункты, вуліцы і іншыя аб’екты ў шматлікіх гарадах. Пабудаваны ў <a href="/wiki/1904" title="1904">1904</a> годзе <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D1%81%D0%B5%D1%86_%22%D0%9A%D0%BD%D1%8F%D0%B7%D1%8C_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E%22&action=edit&redlink=1" class="new" title="Браненосец "Князь Сувораў" (няма такой старонкі)">эскадраны браняносец</a> атрымаў імя «Князь Сувораў», імя палкаводца атрымаў і шэраг іншых ваенных і грамадзянскіх судоў. </p><p>У перыяд <a href="/wiki/%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%90%D0%B9%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0" title="Вялікая Айчынная вайна">Вялікай Айчыннай вайны</a> <a href="/wiki/29_%D0%BB%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%8F" title="29 ліпеня">29 ліпеня</a> <a href="/wiki/1942" title="1942">1942</a> года Указам Прэзідыўма Вярхоўнага Савета <a href="/wiki/%D0%A1%D0%A1%D0%A1%D0%A0" class="mw-redirect" title="СССР">СССР</a> заснаваны ваенны <a href="/wiki/%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B0" title="Ордэн Суворава">Ордэн Суворава</a> трох ступеняў. Адбылося звыш сямі тысяч узнагароджанняў гэтым ордэнам. Дзясяткі партызанскіх атрадаў, брыгад і злучэнняў, якія дзейнічалі на акупаванай тэрыторыі, насілі імя Суворава. </p><p>Пастановай СНК СССР і ЦК УКП(б) <a href="/wiki/21_%D0%B6%D0%BD%D1%96%D1%9E%D0%BD%D1%8F" title="21 жніўня">21 жніўня</a> <a href="/wiki/1943" title="1943">1943</a> год створаны сувораўскія ваенныя вучылішча, адно з якіх <a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%81%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%B2%D1%83%D1%87%D1%8B%D0%BB%D1%96%D1%88%D1%87%D0%B0" class="mw-redirect" title="Мінскае сувораўскае вучылішча">дзейнічае і ў Мінску</a>. </p><p>Выява Суворава прысутнічае на банкнотах <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D0%B4%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0" class="mw-redirect" title="Прыднястроўская Малдаўская Рэспубліка">Прыднястроўскай Малдаўскай Рэспублікі</a> — <a href="/wiki/%D0%9F%D1%80%D1%8B%D0%B4%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D1%80%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96_%D1%80%D1%83%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Прыднястроўскі рубель">прыднястроўскіх рублях</a>, а таксама на <a href="/w/index.php?title=%D0%AE%D0%B1%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B9%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%82%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Юбілейныя манеты (няма такой старонкі)">юбілейных манетах</a> <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F" title="Расія">Расіі</a>. </p><p>У Швейцарыі і Ліхтэнштэйне выпушчаныя маркі з выявай палкаводца<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>У 1986 годзе ў рамках серыі «<a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%BF%D0%BE%D0%BC%D0%BD%D1%96%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Літаратурныя помнікі (няма такой старонкі)">Літаратурныя помнікі</a>» былі выдадзеныя лісты Суворава, у аглядзе ад выдаўца напісана: <i>«Лісты Суворава з’яўляюцца важнейшым гістарычным помнікам другой паловы XVIII стагоддзя — эпохі, на якую прыходзіцца вырашэнне вялікіх гістарычных задач, якія стаялі перад Расіяй на працягу некалькіх стагоддзяў»</i>. </p><p>Беларускія гісторыкі <a href="/wiki/%D0%A3._%D0%90%D1%80%D0%BB%D0%BE%D1%9E" class="mw-redirect" title="У. Арлоў">У. Арлоў</a> і <a href="/wiki/%D0%93._%D0%A1%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87" class="mw-redirect" title="Г. Сагановіч">Г. Сагановіч</a>, характарызуючы асобу А. Суворава, сцвярджаюць аднак, што <i>на працягу ўсёй сваёй кар’еры ён аддана служыў жандарскай палітыцы царызму і, дарэчы, не ўдзельнічаў ні ў адной абарончай вайне</i> і што, хоць <i>для Расіі ён сапраўды выдатны палкаводзец, для Беларусі — найперш камандзір акупантаў</i>.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>З іншага боку, дырэктар музея імя А. В. Суворава Я. Бабенка гаворыць аб русафобскай кампаніі па дыскрэдытаціі палкаводца ў Беларусі і аспрэчвае недарэчныя і галаслоўныя, паводле яго меркавання, абвінавачванні, якія распаўсюджваюцца праз не названыя ёй газетныя і інтэрнэт-артыкулы. У прыватнасці, аспрэчваюцца абвінавачванні ў тым што мясцовае насельніцтва падвяргалася масавым забойствам, што Сувораў быў жорсткі і помслівы, што ён імкнуўся задушыць народнае паўстанне, што менавіта ён прынёс прыгоннае права ў Беларусь.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Таксама рад аўтараў лічыць, што абарончай для Расіі была, напрыклад, <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0-%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%BD%D0%B0_(1787%E2%80%941791)" title="Руска-турэцкая вайна (1787—1791)">руска-турэцкая вайна 1787—1791/1792 гг.</a>, якую пачала Турцыя<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Зноскі"><span id=".D0.97.D0.BD.D0.BE.D1.81.D0.BA.D1.96"></span>Зноскі</h2></div> <div class="reflist columns" style="list-style-type: decimal;"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-_bc73136ce8af73c3-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-_bc73136ce8af73c3_1-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-_bc73136ce8af73c3_1-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q13433827" data-entity-id="Q25859114"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/s:%D0%A0%D0%91%D0%A1/%D0%92%D0%A2/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" class="extiw" title="ru:s:РБС/ВТ/Суворов, Александр Васильевич">Суворов, Александр Васильевич</a> // <i><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q21175490" class="extiw" title="d:Q21175490">Русский биографический словарь</a></i><span class="wef_low_priority_links"> — <span title="Санкт-Петербург" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap">СПб.</span>: 1912. — Т. 20. — С. 7–89.</span></span><div style="display:none"><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q25859114">https://wikidata.org/wiki/Track:Q25859114</a>"></a><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21175490">https://wikidata.org/wiki/Track:Q21175490</a>"></a><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551">https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551</a>"></a></div></span> </li> <li id="cite_note-_e06b39c5a8848581-2"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-_e06b39c5a8848581_2-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-_e06b39c5a8848581_2-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q59157237 citetype_Q7094076" data-entity-id="Q130368343"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://tritius.kmol.cz/authority/864402">Suvorov, Alexandr Vasiljevič, 1729-1800</a> // Olomouc City Library regional database<span class="wef_low_priority_links"></span> <small>Праверана 26 верасня 2024.</small></span><div style="display:none"><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q130368343">https://wikidata.org/wiki/Track:Q130368343</a>"></a></div></span> </li> <li id="cite_note-_97dae072883cfecb-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-_97dae072883cfecb_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q13433827" data-entity-id="Q24474888"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/s:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" class="extiw" title="ru:s:ЭСБЕ/Суворов, Александр Васильевич">Суворов, Александр Васильевич</a> // <i><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q23892969" class="extiw" title="d:Q23892969">Энциклопедический словарь</a></i><span class="wef_low_priority_links"> — <span title="Санкт-Петербург" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help; white-space: nowrap">СПб.</span>: <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B3%D0%B0%D1%83%D0%B7_%E2%80%94_%D0%95%D1%84%D1%80%D0%BE%D0%BD_(%D0%B8%D0%B7%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE)" class="extiw" title="ru:Брокгауз — Ефрон (издательство)">Брокгауз — Ефрон</a>, 1901. — Т. XXXIа. — С. 896–898.</span></span><div style="display:none"><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137">https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137</a>"></a><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892969">https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892969</a>"></a><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358">https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358</a>"></a><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24474888">https://wikidata.org/wiki/Track:Q24474888</a>"></a></div></span> </li> <li id="cite_note-_96d550c1d26a82d0-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-_96d550c1d26a82d0_4-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q59157237 citetype_Q7094076" data-entity-id="Q130368343"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://tritius.kmol.cz/authority/864402">Suvorov, Alexandr Vasiljevič, 1729-1800</a> // Olomouc City Library regional database<span class="wef_low_priority_links"></span> <small>Праверана 25 верасня 2024.</small></span><div style="display:none"><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q130368343">https://wikidata.org/wiki/Track:Q130368343</a>"></a></div></span> </li> <li id="cite_note-_61313bc477a61413-5"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-_61313bc477a61413_5-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-_61313bc477a61413_5-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span class="wikidata_cite citetype_Q35127 citetype_Q7094076 citetype_Q33270056 citetype_Q130719186" data-entity-id="Q19847326"><i class="wef_low_priority_links"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Leo_van_de_Pas" class="extiw" title="en:Leo van de Pas">Pas L. v.</a></i> Genealogics<span class="wef_low_priority_links"> — 2003.</span></span><div style="display:none"><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847329">https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847329</a>"></a><a href="<a class="external free" href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847326">https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847326</a>"></a></div></span> </li> <li id="cite_note-Энцыклапедыя-6"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Энцыклапедыя_6-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Энцыклапедыя_6-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Энцыклапедыя_6-2"><sup><i><b>в</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Энцыклапедыя_6-3"><sup><i><b>г</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text">Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 2 т. Т.2 : Кадэцкі корпус—Яцкевіч / Рэдкал. : Г.П Пашкоў, (гал. рэд.) і інш.; Маст. З. Э. Герасімовіч. — 2-ое выд. — Мінск : БелЭн, 2007. — 688с. : іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789851103931" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-11-0393-1</a> — Старонка 639</span> </li> <li id="cite_note-kam-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-kam_7-0"><sup><i><b>а</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-kam_7-1"><sup><i><b>б</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://history.tuad.nsk.ru/Author/Russ/B/Bantysh-Kamensky/feld/g-29.html">Д. Н. Бантыш-Каменский, Биографии генерал-фельдмаршалов</a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070521195939/http://history.tuad.nsk.ru/Author/Russ/B/Bantysh-Kamensky/feld/g-29.html">Архівавана</a> 21 мая 2007.</span></small> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="рускай мовай">(руск.)</span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation"><i>Сергей Эдуардович Цветков</i>. <span style="" lang="ru"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sergeytsvetkov.livejournal.com/960269.html">Армянские корни Суворова — правда или миф?</a></span> <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="рускай мовай">(руск.)</span><span class="hidden-ref" style="display:none"></span> (28 лістапада 2019).</span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 2 т. Т.2 : Кадэцкі корпус—Яцкевіч / Рэдкал. : Г.П Пашкоў, (гал. рэд.) і інш.; Маст. З. Э. Герасімовіч. — 2-ое выд. — Мінск : БелЭн, 2007. — 688с. : іл. <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/9789851103931" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-985-11-0393-1</a> — Старонкі 623—624</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://syw-cwg.narod.ru/ptm/lbr.html">Вторая Польская война 1794 года (Восстание Костюшко) // Керсновский «История русской армии»</a><span class="ref-info" style="margin-left:0.2em">(недаступная спасылка)</span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://fershal.narod.ru/Memories/Texts/Suvorov/Times.htm">По даных Бантыш-Каменскага</a></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://fershal.narod.ru/Memories/Texts/Bulgarin/Bulgarin_6_3.htm">Воспоминания Ф. В. Булгарина, ч.6, гл.3</a> — Булгарын перадае расказ фон Клуге, які быў у падпарадкаванні Сувораву пры штурме Прагі</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">У. Арлоў, Г. Сагановіч. Дзесяць вякоў беларускай гісторыі, Мн., 1997.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ng.ru/collection/2004-09-24/22_rossika.html">Юрий Квасников. К 150-летию филателистической «Россики»// Независимая газета от 24 сентября 2004 года</a></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">У. Арлоў, Г. Сагановіч, Дзесяць вякоў беларускай гісторыі, Мн., 1997</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://mnsvu.org/index2.php?option=content&task=view&id=141&pop=1">http://mnsvu.org/index2.php?option=content&task=view&id=141&pop=1</a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110727091341/http://mnsvu.org/index2.php?option=content&task=view&id=141&pop=1">Архівавана</a> 27 ліпеня 2011.</span></small> Е. Бабенко. Историческое мифотворчество</span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://slovari.yandex.ru/dict/bse/article/00067/57600.htm?text=%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%BE-%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0&stpar1=1.2.1">БСЭ</a><span class="ref-info" style="margin-left:0.2em">(недаступная спасылка)</span></span> </li> </ol></div> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Літаратура"><span id=".D0.9B.D1.96.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B0"></span>Літаратура</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=28" title="Правіць раздзел: Літаратура" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=28" title="Правіць зыходнік раздзела: Літаратура"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Александр Васильевич Суворов: К 250-летию со дня рождения / Отв. ред. Л. Г. Бескровный. — М.: Наука, 1980. — 280 с.</li> <li>Александр Васильевич Суворов: Библиографическое пособие / Сост. К. Н. Шапошникова. Белгород, 1999.</li> <li>Александр Васильевич Суворов глазами современников / Сост. Э. И. Юрченко. М., 1999.</li> <li><i>Алексеев С.</i> Рассказы о Суворове и русских солдатах. — М.: Детская литература, 1968. — 127 с.</li> <li><i>Анисимов Е. В., Каменский А. Б.</i> Россия в XVIII — первой половине XIX вв. — М., 1994.</li> <li>Биография Александра Васильевича Суворова, им самим писанная в 1786 году // Время и судьбы: Воен.-мемуар. сб. Вып. 1. — М.: Воениздат, 1991. — С. 143—157.</li> <li>Бескровный Л. Г. Итальянский и швейцарский походы А. В. Суворова // Военно-исторический журнал. — 1974. —№ 8. —С. 98—103.</li> <li>Генералиссимус Суворов. Жизнь его в своих вотчинах. М.: Патриот, 1993. — 128 с.</li> <li><i>Григорьев С. Т.</i> Александр Суворов: Ист. повесть. — М.: Мысль 1990. — 319 с.</li> <li><i>Грусланов В. Н., Лободин М. П.</i> Шпага Суворова. — Л.: Детская литература, 1990. — 239 с.</li> <li><i>Драгунов Г. П.</i> Чёртов мост. По следам Суворова в Швейцарии. — М.: Мысль, 1995. — 238 с.</li> <li><i>Заичкин И. А., Почкаев И. Н.</i> Екатерининские орлы. М.: Мысль, 1996. — 350 с.</li> <li><i>Золотарев В. А., Межевич М. Н., Скородумов Д. Е.</i> Во славу Отечества Российского. (Развитие военной мысли и военного искусства в России во второй половине XVIII века.) — М., 1984.</li> <li><i>Лебедянский М. С.</i> Памятник А. В. Суворову. Биография московского памятника. М.: Московский Рабочий, 1989. — 32 с.</li> <li><i>Лопатин B.C.</i> Потёмкин и Суворов. — М.: Наука, 1992. — 288 с.</li> <li>Суворов в Петербурге. — Л.: Лениздат, 1978. — 304 с.</li> <li><i>Михайлов О. Н.</i> Суворов. — Ростов-на-Дону: Изд-во «Феникс», 1997. — 640 с. — <a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:BookSources/585880439X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 5-85880-439-X</a>.</li> <li><i>Осипов К.</i> Александр Васильевич Суворов. — М.: Воениздат, 1950. — 384 с.</li> <li>П. А. Румянцев, А. В. Суворов, М. И. Кутузов: документы и материалы. — Киев: Наукова думка, 1974. — 87 с.</li> <li><i>Петров А.</i> Суворов и Домбровский: встреча на Треббии [1799] // Родина. — 1994. № 12.- С. 84-88.</li> <li><i>Помарнацкий А. В.</i> Портреты А. В. Суворова. — Л.:Эрмитаж, 1963. — 180 с</li> <li><i>Раковский Л.</i> Генералиссимус Суворов. — Л.: Лениздат, 1975. — 527 с.</li> <li><i>Рогулин Н. Г.</i> «Полковое учреждение» А. В. Суворова и пехотные инструкции екатерининского времени. — СПб.: Дмитрий Буланин, 2005. — 248 с.</li> <li><i>Ростунов И. И.</i> Генералиссимус Александр Васильевич Суворов. — М.: Воениздат, 1989.</li> <li><i>Семанов С. Н.</i> Александр Васильевич Суворов. Суворов в воспоминаниях современников. — М.: Русский мир, 2000. — 560 с.</li> <li><i>Соловьев В. А.</i> Суворов на Кубани, 1778—1793. — Краснодар: Кн. изд-во, 1986. — 190 с.</li> <li>Советская военная энциклопедия, М., <a href="/wiki/1978" title="1978">1978</a>.</li> <li>Суворов А. В. — М.: Наука, 1980. — 278 с.</li> <li>Суворов А. В.: Великий сын России. — М.: Тиада-Х, 2000. — 320 с.</li> <li>Суворов А. В. Сборник документов. —T. 1. — М., 1949.</li> <li><i>Суворов А. В.</i> Наука побеждать. — М.: Воениздат, 1987. — 39 с.</li> <li><i>Суворов А. В.</i> Письма / Изд. подгот. B.C. Лопатин; Отв. ред. А. М. Самсонов. — М.: Наука, 1986. — 807 с.</li> <li>Суворовский сборник. — М.: Изд-во АН СССР, 1951. — 280 с.</li> <li><i>Цветков С. Э.</i> Александр Суворов. 1730—1800. — М.: Центрполиграф, 2005. — 495 с.</li> <li><i>Шишов А. В.</i> Генералиссимус великой империи. — М.: Олма, 2005. — 480 с.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Спасылкі"><span id=".D0.A1.D0.BF.D0.B0.D1.81.D1.8B.D0.BB.D0.BA.D1.96"></span>Спасылкі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&veaction=edit&section=29" title="Правіць раздзел: Спасылкі" class="mw-editsection-visualeditor"><span>правіць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&action=edit&section=29" title="Правіць зыходнік раздзела: Спасылкі"><span>правіць зыходнік</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="infobox sisterproject noprint wikiquote-box" style="width: 250px;"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="https://be.wikiquote.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="q:Аляксандр Сувораў"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/25px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="30" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/38px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/50px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a><figcaption></figcaption></figure> У <a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%86%D1%8B%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Вікіцытатнік">Вікіцытатніку</a> ёсць старонка па тэме <b><span class="wikiquote-ref"><a href="https://be.wikiquote.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" class="extiw" title="q:Аляксандр Сувораў">Аляксандр Сувораў</a></span></b></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://youtube.com/watch?v=zFGlD6gvNm4">Гісторыя пад знакам Пагоні. Сувораў і Беларусь</a> на <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.svu.ru/index.sema?a=articles&pid=13">Біяграфія и спадчына Суворова на сайце Сувораўскага ваенного вучылішча <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="рускай мовай">(руск.)</span></a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://history.scps.ru/lib/suvorov01.htm"><i>Сувораў А. В.</i> Аўтабіяграфія <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="рускай мовай">(руск.)</span></a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100206183458/http://history.scps.ru/lib/suvorov01.htm">Архівавана</a> 6 лютага 2010.</span></small></li> <li><a rel="nofollow" class="external free" href="http://www.suvorovmuseum.spb.ru/">http://www.suvorovmuseum.spb.ru/</a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170914075416/http://suvorovmuseum.spb.ru/">Архівавана</a> 14 верасня 2017.</span></small></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://history.scps.ru/suvorov/pt00.htm">А. Петрушевский. «Генералиссимус князь Суворов» <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="рускай мовай">(руск.)</span></a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131029190651/http://history.scps.ru/suvorov/pt00.htm">Архівавана</a> 29 кастрычніка 2013.</span></small></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://history.scps.ru/lib/suvorov00.htm">Сувораў Аляксандр Васільевіч: сборнік матэрыялаў аб вялікім палкаводцы <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="рускай мовай">(руск.)</span></a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100904141733/http://history.scps.ru/lib/suvorov00.htm">Архівавана</a> 4 верасня 2010.</span></small></li> <li><a rel="nofollow" class="external free" href="http://monar.ru/index.php?map/holop/Suvorov">http://monar.ru/index.php?map/holop/Suvorov</a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080804070358/http://monar.ru/index.php?map%2Fholop%2FSuvorov">Архівавана</a> 4 жніўня 2008.</span></small></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://knihi.com/10viakou/10v322.html">У. Арлоў, Г. Сагановіч. Дзесяць вякоў беларускай гісторыі. — Мн., 1997.</a> <small><span style="white-space: nowrap;"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090925171226/http://knihi.com/10viakou/10v322.html">Архівавана</a> 25 верасня 2009.</span></small></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4785216">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Генералісімусы_Расіі" data-name="Генералісімусы Расіі" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE%D0%BD:%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96%D0%BC%D1%83%D1%81%D1%8B_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%96" title="Прагляд гэтага шаблона"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Генералісімусы_Расіі" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%96%D0%BC%D1%83%D1%81" title="Генералісімус">Генералісімусы Расіі</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_the_Tzar_of_Muscovia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_the_Tzar_of_Muscovia.svg/22px-Flag_of_the_Tzar_of_Muscovia.svg.png" decoding="async" width="22" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_the_Tzar_of_Muscovia.svg/33px-Flag_of_the_Tzar_of_Muscovia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_the_Tzar_of_Muscovia.svg/44px-Flag_of_the_Tzar_of_Muscovia.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D1%86%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0" class="mw-redirect" title="Рускае царства">Рускае царства</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D1%91%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A8%D1%8D%D1%96%D0%BD" title="Аляксей Сямёнавіч Шэін">Аляксей Сямёнавіч Шэін</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D1%91%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%AE%D1%80%E2%80%99%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Фёдар Юр’евіч Рамаданаўскі">Фёдар Юр’евіч Рамаданаўскі</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Russia.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/22px-Flag_of_Russia.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/33px-Flag_of_Russia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Flag_of_Russia.svg/44px-Flag_of_Russia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійская імперыя</a></th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%94%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%9E" title="Аляксандр Данілавіч Меншыкаў">Аляксандр Данілавіч Меншыкаў</a></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BD%D1%82%D0%BE%D0%BD_%D0%A3%D0%BB%D1%8C%D1%80%D1%8B%D1%85_%D0%91%D1%80%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%88%D0%B2%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Антон Ульрых Браўншвайгскі">Антон Ульрых Браўншвайгскі</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Аляксандр Васільевіч Сувораў</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_the_Soviet_Union.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/22px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/33px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/44px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%8E%D0%B7_%D0%A1%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%86%D0%BA%D1%96%D1%85_%D0%A1%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%A0%D1%8D%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BA" title="Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік">СССР</a></th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%86%D0%BE%D1%81%D1%96%D1%84_%D0%92%D1%96%D1%81%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%91%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BD" title="Іосіф Вісарыёнавіч Сталін">Іосіф Вісарыёнавіч Сталін</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4785216"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Генерал-фельдмаршалы_Расійскай_імперыі" data-name="Генерал-фельдмаршалы Расіі" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><span class="navbox-gear" style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE%D0%BD:%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D1%84%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB%D1%8B_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%96" title="Прагляд гэтага шаблона"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Генерал-фельдмаршалы_Расійскай_імперыі" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D1%84%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB_(%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F)" title="Генерал-фельдмаршал (Расія)">Генерал-фельдмаршалы</a> <a href="/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%8F" title="Расійская імперыя">Расійскай імперыі</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">XVII стагоддзе</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%91%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фёдар Аляксеевіч Галовін (няма такой старонкі)">Ф. А. Галовін</a> <small>(1700)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%AF%D1%9E%D0%B3%D0%B5%D0%BD_%D0%9A%D1%80%D1%83%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Карл Яўген Круа (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">К.-Е. Круа</span></a> <small>(1700)</small></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 7px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Imperia-Rus.png" class="mw-file-description" title="Герб Расійскай імперыі"><img alt="Герб Расійскай імперыі" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Imperia-Rus.png/75px-Imperia-Rus.png" decoding="async" width="75" height="81" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Imperia-Rus.png/113px-Imperia-Rus.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Imperia-Rus.png/150px-Imperia-Rus.png 2x" data-file-width="464" data-file-height="504" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">XVIII стагоддзе</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81_%D0%9F%D1%8F%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A8%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%86%D0%B5%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Барыс Пятровіч Шарамецеў (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">Б. П. Шарамецеў</span></a> <small>(1701)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%94%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9C%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%9E" title="Аляксандр Данілавіч Меншыкаў"><span style="white-space: nowrap;">А. Д. Меншыкаў</span></a> <small>(1709, пазбаўлены ў 1727)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%82%D0%B0_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D1%8D%D0%BF%D0%BD%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Анікіта Іванавіч Рэпнін (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">А. І. Рэпнін</span></a> <small>(1724)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%86%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Міхаіл Міхайлавіч Галіцын (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">М. М. Галіцын</span></a> <small>(1725)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BD_%D0%9A%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80_%D0%A1%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B3%D0%B0" title="Ян Казімір Сапега"><span style="white-space: nowrap;">Я. К. Сапега</span></a> <small>(1726)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%AF%D0%BA%D0%B0%D1%9E_%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%96%D0%BC%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D1%80%D1%83%D1%81" title="Якаў Вілімавіч Брус"><span style="white-space: nowrap;">Я. В. Брус</span></a> <small>(1726)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C_%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%94%D0%B0%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%83%D0%BA%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Васіль Уладзіміравіч Далгарукаў (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">В. У. Далгарукаў</span></a> <small>(1728)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%AE%D1%80%27%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A2%D1%80%D1%83%D0%B1%D1%8F%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Іван Юр'евіч Трубяцкой (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">І. Ю. Трубяцкой</span></a> <small>(1728)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BD_%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="Іаган Мініх (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">І. Мініх</span></a> <small>(1732)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%9F%D1%8F%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9B%D0%B0%D1%81%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пётр Пятровіч Ласі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">П. П. Ласі</span></a> <small>(1736)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%8E%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D1%96%D0%BA_%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC,_%D0%BF%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%86_%D0%93%D0%B5%D1%81%D0%B5%D0%BD-%D0%93%D0%BE%D0%BC%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Людовік Вільгельм, прынц Гесен-Гомбургскі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">прынц Людовік Вільгельм Гесен-Гомбургскі</span></a> <small>(1742)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%82%D0%B0_%D0%AE%D1%80%27%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A2%D1%80%D1%83%D0%B1%D1%8F%D1%86%D0%BA%D0%BE%D0%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікіта Юр'евіч Трубяцкой (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">М. Ю. Трубяцкой</span></a> <small>(1756)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%81%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D1%83%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BB%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандр Барысавіч Бутурлін (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">А. Б. Бутурлін</span></a> <small>(1756)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%A0%D1%8B%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D1%83%D0%BC%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксей Рыгоравіч Разумоўскі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">А. Р. Разумоўскі</span></a> <small>(1756)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%86%D1%8F%D0%BF%D0%B0%D0%BD_%D0%A4%D1%91%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%90%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сцяпан Фёдаравіч Апраксін (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">С. Ф. Апраксін</span></a> <small>(1756)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D1%91%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D1%9E" title="Пётр Сямёнавіч Салтыкоў"><span style="white-space: nowrap;">П. С. Салтыкоў</span></a> <small>(1759)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A8%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандр Іванавіч Шувалаў (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">А. І. Шувалаў</span></a> <small>(1761)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A8%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%9E" title="Пётр Іванавіч Шувалаў"><span style="white-space: nowrap;">П. І. Шувалаў</span></a> <small>(1761)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%9B%D1%8E%D0%B4%D0%B2%D1%96%D0%B3,_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B0%D0%B3_%D0%93%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD-%D0%91%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Карл Людвіг, герцаг Гольштэйн-Бекскі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">герцаг Карл Людвіг Гольштэйн-Бекскі</span></a> <small>(1762)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%90%D1%9E%D0%B3%D1%83%D1%81%D1%82_%D0%A4%D1%80%D1%8B%D0%B4%D1%80%D1%8B%D1%85,_%D0%BF%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%86_%D0%93%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD-%D0%91%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пётр Аўгуст Фрыдрых, прынц Гольштэйн-Бекскі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">прынц Пётр Аўгуст Фрыдрых Гольштэйн-Бекскі</span></a> <small>(1762)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3,_%D0%BF%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%86_%D0%A8%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%B2%D1%96%D0%B3-%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Георг, прынц Шлезвіг-Гальштэйнскі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">прынц Георг Шлезвіг-Гальштэйнскі</span></a> <small>(1762)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B9_%D0%9F%D1%8F%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D1%8F%D1%81%D1%82%D1%83%D0%B6%D0%B0%D1%9E-%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксей Пятровіч Бястужаў-Румін (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">А. П. Бястужаў-Румін</span></a> <small>(1762)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%80%D1%8B%D0%BB%D0%B0_%D0%A0%D1%8B%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D0%B0%D0%B7%D1%83%D0%BC%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Кірыла Рыгоравіч Разумоўскі"><span style="white-space: nowrap;">К. Р. Разумоўскі</span></a> <small>(1764)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%86%D1%8B%D0%BD,_1718&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандр Міхайлавіч Галіцын, 1718 (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">А. М. Галіцын</span></a> <small>(1769)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8F%D0%BD%D1%86%D0%B0%D1%9E-%D0%97%D0%B0%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Пётр Аляксандравіч Румянцаў-Задунайскі"><span style="white-space: nowrap;">П. А. Румянцаў</span></a> <small>(1770)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%85%D0%B0%D1%80_%D0%A0%D1%8B%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%8B%D1%88%D0%BE%D1%9E" title="Захар Рыгоравіч Чарнышоў"><span style="white-space: nowrap;">З. Р. Чарнышоў</span></a> <small>(1773)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9B%D1%8E%D0%B4%D0%B2%D1%96%D0%B3_IX_(%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84_%D0%93%D0%B5%D1%81%D1%8D%D0%BD-%D0%94%D0%B0%D1%80%D0%BC%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%86%D0%BA%D1%96)" title="Людвіг IX (ландграф Гесэн-Дармштацкі)"><span style="white-space: nowrap;">ландграф Людвіг IX Гесэн-Дармштацкі</span></a> <small>(1774)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%A0%D1%8B%D0%B3%D0%BE%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9F%D0%B0%D1%86%D1%91%D0%BC%D0%BA%D1%96%D0%BD" title="Рыгор Аляксандравіч Пацёмкін"><span style="white-space: nowrap;">Р. А. Пацёмкін</span></a> <small>(1784)</small></li> <li><a class="mw-selflink selflink"><span style="white-space: nowrap;">А. В. Сувораў</span></a> <small>(1794)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікалай Іванавіч Салтыкоў (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">М. І. Салтыкоў</span></a> <small>(1796)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A0%D1%8D%D0%BF%D0%BD%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мікалай Васільевіч Рэпнін (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">М. В. Рэпнін</span></a> <small>(1796)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%A0%D1%8B%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A7%D0%B0%D1%80%D0%BD%D1%8B%D1%88%D0%BE%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Іван Рыгоравіч Чарнышоў (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">І. Р. Чарнышоў</span></a> <small>(1796)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%9F%D1%8F%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Іван Пятровіч Салтыкоў (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">І. П. Салтыкоў</span></a> <small>(1796)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%AD%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%BF%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Іван Карлавіч Эльмпт (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">І. К. Эльмпт</span></a> <small>(1797)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D1%86%D1%96%D0%BD_%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9C%D1%83%D1%81%D1%96%D0%BD-%D0%9F%D1%83%D1%88%D0%BA%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Валянцін Платонавіч Мусін-Пушкін (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">В. П. Мусін-Пушкін</span></a> <small>(1797)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%A4%D1%8F%D0%B4%D0%BE%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9A%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Міхаіл Фядотавіч Каменскі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">М. Ф. Каменскі</span></a> <small>(1797)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%82%D0%B0%D1%80_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%81%D0%BA_%D0%B4%D1%8D-%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Віктар Францыск дэ-Брольі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">В. Ф. дэ-Брольі</span></a> <small>(1797)</small></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">XIX стагоддзе</th><td class="navbox-list navbox-odd hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандр Аляксандравіч Празароўскі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">А. А. Празароўскі</span></a> <small>(1807)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%93%D1%83%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D1%96%D1%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Іван Васілевіч Гудовіч (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">І. В. Гудовіч</span></a> <small>(1807)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%86%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%91%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9A%D1%83%D1%82%D1%83%D0%B7%D0%B0%D1%9E" title="Міхаіл Іларыёнавіч Кутузаў"><span style="white-space: nowrap;">М. І. Кутузаў</span></a> <small>(1812)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%91%D0%B0%D0%B3%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%B4%D1%8D_%D0%A2%D0%BE%D0%BB%D1%96" title="Міхаіл Багданавіч Барклай дэ Толі"><span style="white-space: nowrap;">М. Б. Барклай-дэ-Толі</span></a> <small>(1814)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%82%D1%83%D1%80_%D0%A3%D1%8D%D0%BB%D1%81%D0%BB%D1%96_%D0%A3%D1%8D%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%B3%D1%82%D0%B0%D0%BD" title="Артур Уэлслі Уэлінгтан"><span style="white-space: nowrap;">А. Велінгтан</span></a> <small>(1818)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%A5%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%86%D1%96%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%92%D1%96%D1%82%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%88%D1%82%D1%8D%D0%B9%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пётр Хрысціянавіч Вітгенштэйн (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">П. Х. Вітгенштэйн</span></a> <small>(1826)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D0%B1%D1%96%D1%8F%D0%BD_%D0%92%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B3%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9E%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BD-%D0%A1%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фабіян Вільгельмавіч Остэн-Сакен (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">Ф. В. Остэн-Сакен</span></a> <small>(1826)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%94%D0%B7%D1%96%D0%B1%D1%96%D1%87-%D0%97%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96" title="Іван Іванавіч Дзібіч-Забалканскі"><span style="white-space: nowrap;">І. І. Дзібіч</span></a> <small>(1829)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%A4%D1%91%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Іван Фёдаравіч Паскевіч"><span style="white-space: nowrap;">І. Ф. Паскевіч</span></a> <small>(1829)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%86%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%BD,_%D1%8D%D1%80%D1%86%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B0%D0%B3_%D0%90%D1%9E%D1%81%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Іаган, эрцгерцаг Аўстрыйскі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">эрцгерцаг Іаган Аўстрыйскі</span></a> <small>(1837)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%86%D0%BE%D0%B7%D0%B5%D1%84_%D0%A0%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D1%86%D0%BA%D1%96" title="Іозеф Радэцкі"><span style="white-space: nowrap;">І. Радзецкі</span></a> <small>(1849)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%91%D1%82%D1%80_%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D0%B9%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%92%D0%B0%D0%BB%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пётр Міхайлавіч Валконскі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">П. М. Валконскі</span></a> <small>(1850)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%A1%D1%8F%D0%BC%D1%91%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%92%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%BE%D1%9E" title="Міхаіл Сямёнавіч Варанцоў"><span style="white-space: nowrap;">М. С. Варанцоў</span></a> <small>(1856)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%86%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Аляксандр Іванавіч Баратынскі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">А. І. Баратынскі</span></a> <small>(1859)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%91%D0%B4%D0%B0%D1%80_%D0%A4%D1%91%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фёдар Фёдаравіч Берг (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">Ф. Ф. Берг</span></a> <small>(1865)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%B1%D1%80%D1%8D%D1%85%D1%82,_%D0%B3%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B0%D0%B3_%D0%A6%D0%B5%D1%88%D1%8D%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Альбрэхт, герцаг Цешэн (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">Альбрэхт, герцаг Цешэн</span></a> <small>(1872)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%A4%D1%80%D1%8B%D0%B4%D1%80%D1%8B%D1%85_III_%D0%93%D0%BE%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%86%D0%BE%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%BD" title="Фрыдрых III Гогенцолерн"><span style="white-space: nowrap;">Фрыдрых III, кронпрынц Германскі</span></a> <small>(1872)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%B1%D1%80%D1%8D%D1%85%D1%82_%D0%A4%D1%80%D1%8B%D0%B4%D1%80%D1%8B%D1%85,_%D0%BF%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%86_%D0%9F%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Альбрэхт Фрыдрых, прынц Прускі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">прынц Альбрэхт Фрыдрых Прускі</span></a> <small>(1872)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%80%D1%8B%D0%B4%D1%80%D1%8B%D1%85_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB,_%D0%BF%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%86_%D0%9F%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фрыдрых Карл, прынц Прускі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">прынц Фрыдрых Карл Прускі</span></a> <small>(1872)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%A4%D1%80%D1%8B%D0%B4%D1%80%D1%8B%D1%85,_%D0%BF%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%86_%D0%9F%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Карл Фрыдрых, прынц Прускі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">прынц Карл Фрыдрых Прускі</span></a> <small>(1872)</small></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%82,_%D0%BA%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C_%D0%A1%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%BE%D0%BD%D1%96%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Альберт, кароль Саксоніі (няма такой старонкі)"><span style="white-space: nowrap;">Альберт, кронпрынц Саксоніі</span></a> <small>(1872)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%93%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D1%83%D1%82_%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%BB_%D0%91%D0%B5%D1%80%D0%BD%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%B4_%D1%84%D0%BE%D0%BD_%D0%9C%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%82%D0%BA%D0%B5_(%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%B9%D1%88%D1%8B)" title="Гельмут Карл Бернхард фон Мольтке (старэйшы)"><span style="white-space: nowrap;">Г. К. Б. фон Мольтке</span></a> <small>(1872)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D1%85%D0%B0%D1%96%D0%BB_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Міхаіл Мікалаевіч"><span style="white-space: nowrap;">вял. кн. Міхаіл Мікалаевіч</span></a> <small>(1878)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8D%D0%B9%D1%88%D1%8B" title="Мікалай Мікалаевіч Старэйшы"><span style="white-space: nowrap;">вял. кн. Мікалай Мікалаевіч Ст.</span></a> <small>(1878)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_II_(%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80_%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D1%96)" title="Аляксандр II (імператар расійскі)"><span style="white-space: nowrap;">імператар Аляксандр II</span></a> <small>(1878)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%86%D0%BE%D1%81%D1%96%D1%84_%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%93%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Іосіф Уладзіміравіч Гурка"><span style="white-space: nowrap;">І. В. Гурка</span></a> <small>(1894)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%94%D0%B7%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%B9_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B5%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%9C%D1%96%D0%BB%D1%8E%D1%86%D1%96%D0%BD" title="Дзмітрый Аляксеевіч Мілюцін"><span style="white-space: nowrap;">Д. А. Мілюцін</span></a> <small>(1898)</small></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">XX стагоддзе</th><td class="navbox-list navbox-even hlist" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D0%9D%D1%96%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0_I_%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87" title="Нікола I Петравіч"><span style="white-space: nowrap;">кароль Чарногорыі Нікола I</span></a> <small>(1910)</small></li> <li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C_I" title="Караль I"><span style="white-space: nowrap;">кароль Румыніі Караль I</span></a> <small>(1912)</small></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4785216"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-label="Навігацыйны шаблон" data-name="External links" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist toCollapsibleCount navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinks nowrap" style="font-size:85%;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D0%A8%D0%B0%D0%B1%D0%BB%D0%BE%D0%BD:%D0%92%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96" title="Прагляд гэтага шаблона"><img alt="⚙️" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span> </span></div>  Слоўнікі і энцыклапедыі</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.enciclopedia.cat/enciclopedies/gran-enciclopedia-catalana/EC-GEC-0064721.xml">Вялікая каталанская</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://snl.no/Aleksandr_Suvorov">Вялікая нарвежская</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://bigenc.ru/c/suvorov-aleksandr-vasil-evich-176290">Вялікая расійская (навукова-адукацыйны партал)</a> · <a href="https://be.wikisource.org/wiki/ru:%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" class="extiw" title="s:ru:ЭСБЕ/Суворов, Александр Васильевич">Бракгаўза і Эфрона</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.krugosvet.ru/enc/istoriya/SUVOROV_ALEKSANDR_VASILEVICH.html">Кругасвет</a> · <a href="https://be.wikisource.org/wiki/ru:%D0%9C%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2" class="extiw" title="s:ru:МЭСБЕ/Суворов">Малы Бракгаўза і Эфрона</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kansallisbiografia.fi/kb/artikkeli/623">Нацыянальная біяграфія Фінляндыя</a> · <a href="https://be.wikisource.org/wiki/ru:%D0%A0%D0%91%D0%A1/%D0%92%D0%A2/%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2,_%D0%90%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87" class="extiw" title="s:ru:РБС/ВТ/Суворов, Александр Васильевич">Рускі біяграфічны</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vle.lt/straipsnis/aleksandr-suvorov">Універсальная літоўская энцыклапедыя</a> · <a href="https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Suv%C3%A1rov,_Alexander_Vasilievich" class="extiw" title="wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Suvárov, Alexander Vasilievich">Britannica (11-th)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Aleksandr-Vasilyevich-Suvorov-Graf-Rimniksky">Britannica (онлайн)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/suworow-alexander-wassiljewitsch">Brockhaus</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nndb.com/people/324/000098030">Notable Names Database</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/alexandre-vassilievitch-souvorov/">Universalis</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://tass.ru/info/18579287">Даведка ТАСС</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/f/F041517.php">Швейцарскі гістарычны</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px">Генеалогія і некрапалістыка</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=11248">Find a Grave</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.geni.com/profile/index/6000000003138681853">Geni.com</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://en.rodovid.org/wk/Person:62335">Rodovid</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.genealogics.org/getperson.php?personID=I00376114&tree=LEO">genealogics.org</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3748793">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0;text-align: left;"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Нарматыўны_кантроль" class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C" title="Нарматыўны кантроль">Нарматыўны кантроль</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/%D0%92%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0" title="Ватыканская апостальская бібліятэка">BAV</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/processed/BAV%7CADV10003173">ADV10003173</a> · <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%86%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D1%96%D1%96" title="Нацыянальная бібліятэка Іспаніі">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX1131877">XX1131877</a> · <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%96" title="Нацыянальная бібліятэка Францыі">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb130116371">130116371</a> · <span title="CiNii" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">CiNii</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ci.nii.ac.jp/author/DA01041138">DA01041138</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/118620134">118620134</a> · <span title="Istituto Centrale per il Catalogo Unico" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">ICCU</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://opac.sbn.it/opacsbn/opac/iccu/scheda_authority.jsp?bid=IEIV024909">IEIV024909</a> · <span title="Міжнародны ідэнтыфікатар стандартных найменняў" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">ISNI</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://isni-url.oclc.nl/isni/0000000120988157">0000000120988157</a> · <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B_%D0%BD%D1%83%D0%BC%D0%B0%D1%80_%D0%91%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D1%96_%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D1%80%D1%8D%D1%81%D0%B0" title="Кантрольны нумар Бібліятэкі Кангрэса">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/n82019621">n82019621</a> · <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D1%96%D1%96" title="Нацыянальная бібліятэка Латвіі">LNB</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/processed/LNB%7CLNC10-000118373">000118373</a> · <span title="Нацыянальная бібліятэка Чэхіі" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NKC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/jn20000720290">jn20000720290</a> · <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%8C%D1%88%D1%87%D1%8B" title="Нацыянальная бібліятэка Польшчы">NLP</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/KHW/makwww.exe?BM=01&IM=04&NU=01&WI=a0000001187690">a0000001187690</a> · <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%96_%D1%9E%D0%BD%D1%96%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%97%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B0" title="Нацыянальная і ўніверсітэцкая бібліятэка Заграба">NSK</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/processed/NSK%7C000186966">000186966</a> · <span title="KB National Library of the Netherlands" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NTA</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p073586323">073586323</a> · <span title="NUKAT" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NUKAT</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/processed/NUKAT%7Cn01090003">n01090003</a> · <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%B1%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D1%8F%D1%82%D1%8D%D0%BA%D0%B0_%D0%A8%D0%B2%D0%B5%D1%86%D1%8B%D1%96" title="Каралеўская бібліятэка Швецыі">LIBRIS</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://libris.kb.se/auth/277265">277265</a> · <span title="SUDOC" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">SUDOC</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/050550705">050550705</a> · <a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/5065426">5065426</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Узята з "<a dir="ltr" href="https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Аляксандр_Васільевіч_Сувораў&oldid=4843493">https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Аляксандр_Васільевіч_Сувораў&oldid=4843493</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Categories" title="Адмысловае:Categories">Катэгорыі</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%8F_24_%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B0" title="Катэгорыя:Нарадзіліся 24 лістапада">Нарадзіліся 24 лістапада</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%8F_%D1%9E_1730_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Катэгорыя:Нарадзіліся ў 1730 годзе">Нарадзіліся ў 1730 годзе</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%96%D1%81%D1%8F_%D1%9E_%D0%9C%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B2%D0%B5" title="Катэгорыя:Нарадзіліся ў Маскве">Нарадзіліся ў Маскве</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96_18_%D0%BC%D0%B0%D1%8F" title="Катэгорыя:Памерлі 18 мая">Памерлі 18 мая</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96_%D1%9E_1800_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D0%B5" title="Катэгорыя:Памерлі ў 1800 годзе">Памерлі ў 1800 годзе</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BB%D1%96_%D1%9E_%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%86%D1%8F%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3%D1%83" title="Катэгорыя:Памерлі ў Санкт-Пецярбургу">Памерлі ў Санкт-Пецярбургу</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%9E_%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D1%82-%D0%9F%D0%B5%D1%86%D1%8F%D1%80%D0%B1%D1%83%D1%80%D0%B3%D1%83" title="Катэгорыя:Пахаваныя ў Санкт-Пецярбургу">Пахаваныя ў Санкт-Пецярбургу</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%BF%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%BD%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%BF%D1%83%D1%81%D0%B0" title="Катэгорыя:Выпускнікі Першага кадэцкага корпуса">Выпускнікі Першага кадэцкага корпуса</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%B0_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D1%8D%D1%8F_%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B7%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Святога апостала Андрэя Першазванага">Кавалеры ордэна Святога апостала Андрэя Першазванага</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F_I_%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%B0" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Святога Георгія I класа">Кавалеры ордэна Святога Георгія I класа</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F_II_%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%B0" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Святога Георгія II класа">Кавалеры ордэна Святога Георгія II класа</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B3%D1%96%D1%8F_III_%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D1%81%D0%B0" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Святога Георгія III класа">Кавалеры ордэна Святога Георгія III класа</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80%D0%B0_1_%D1%81%D1%82%D1%83%D0%BF%D0%B5%D0%BD%D1%96" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Святога Уладзіміра 1 ступені">Кавалеры ордэна Святога Уладзіміра 1 ступені</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0_%D0%9D%D0%B5%D1%9E%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Святога Аляксандра Неўскага">Кавалеры ордэна Святога Аляксандра Неўскага</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B9_%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Святой Ганны">Кавалеры ордэна Святой Ганны</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A7%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Чорнага арла">Кавалеры ордэна Чорнага арла</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A7%D1%8B%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Чырвонага арла">Кавалеры ордэна Чырвонага арла</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_Pour_le_M%C3%A9rite" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Pour le Mérite">Кавалеры ордэна Pour le Mérite</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%93%D1%83%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%82%D0%B0" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Святога Губерта">Кавалеры ордэна Святога Губерта</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A3%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%97%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B9_%D0%B7%D0%B1%D1%80%D0%BE%D1%8F%D0%B9_%C2%AB%D0%97%D0%B0_%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%B0%D0%B3%D1%83%C2%BB" title="Катэгорыя:Узнагароджаныя Залатой зброяй «За адвагу»">Узнагароджаныя Залатой зброяй «За адвагу»</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0_(%D0%A0%D1%8D%D1%87_%D0%9F%D0%B0%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%8F)" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Белага арла (Рэч Паспалітая)">Кавалеры ордэна Белага арла (Рэч Паспалітая)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%BE%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%86%D0%B0%D0%B0%D0%BD%D0%B0_%D0%86%D0%B5%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_(%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D1%8F)" title="Катэгорыя:Кавалеры ордэна Святога Іаана Іерусалімскага (Расія)">Кавалеры ордэна Святога Іаана Іерусалімскага (Расія)</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D1%8B_%D0%92%D0%B0%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D1%96_%D0%93%D0%B0%D1%81%D0%BF%D1%96%D1%82%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%9E%D1%80%D0%B4%D1%8D%D0%BD%D0%B0_%D0%A1%D0%B2%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B3%D0%B0_%D0%9B%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80%D0%B0_%D0%86%D0%B5%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0" title="Катэгорыя:Кавалеры Ваеннага і Гаспітальерскага Ордэна Святога Лазара Іерусалімскага">Кавалеры Ваеннага і Гаспітальерскага Ордэна Святога Лазара Іерусалімскага</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%81%D0%BE%D0%B1%D1%8B" title="Катэгорыя:Асобы">Асобы</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%93%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BB-%D1%84%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%B4%D0%BC%D0%B0%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%BB%D1%8B_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%96" title="Катэгорыя:Генерал-фельдмаршалы Расійскай імперыі">Генерал-фельдмаршалы Расійскай імперыі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D0%BE%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D1%87%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%96%D0%BA%D1%96_%D0%A0%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B9_%D1%96%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%8B%D1%96" title="Катэгорыя:Военачальнікі Расійскай імперыі">Военачальнікі Расійскай імперыі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E" title="Катэгорыя:Аляксандр Васільевіч Сувораў">Аляксандр Васільевіч Сувораў</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Схаваныя катэгорыі: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96,_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%8F_%D1%9E%D0%B6%D1%8B%D0%B2%D0%B0%D1%8E%D1%86%D1%8C_%D0%BF%D0%B0%D1%88%D1%8B%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D0%B5_JsonConfig" title="Катэгорыя:Старонкі, якія ўжываюць пашырэнне JsonConfig">Старонкі, якія ўжываюць пашырэнне JsonConfig</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B7_%D0%BD%D0%B5%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D0%BC%D1%96_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі">Вікіпедыя:Артыкулы з непрацоўнымі спасылкамі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96,_%D0%BD%D0%B0_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D1%83%D0%B6%D1%8B%D1%82%D1%8B_%D1%87%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_ISBN" title="Катэгорыя:Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN">Старонкі, на якіх ужыты чароўныя спасылкі ISBN</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A3%D0%B4%D0%B0%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B5_%D0%B0%D1%80%D1%84%D0%B0%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D1%96%D1%96" title="Катэгорыя:Удакладненне арфаграфіі">Удакладненне арфаграфіі</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B,_%D0%BD%D0%B5%D0%B9%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D0%BF%D0%B0%D0%B4_%D0%BF%D1%8B%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D0%B5%D0%BC" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Артыкулы, нейтральнасць якіх пад пытаннем">Вікіпедыя:Артыкулы, нейтральнасць якіх пад пытаннем</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B7_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86%D0%B0%D0%BC%D1%96_%D0%B7_%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%85" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Артыкулы з крыніцамі з Вікіданых">Вікіпедыя:Артыкулы з крыніцамі з Вікіданых</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D1%81%D0%B0_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D1%8D%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B3%D0%B0_%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%83" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікіданых без беларускага подпісу">Вікіпедыя:Артыкулы са спасылкамі на элементы Вікіданых без беларускага подпісу</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D1%81%D0%B0_%D1%81%D1%86%D0%B2%D1%8F%D1%80%D0%B4%D0%B6%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D1%8F%D0%BC%D1%96_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86" title="Катэгорыя:Артыкулы са сцвярджэннямі без крыніц">Артыкулы са сцвярджэннямі без крыніц</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96_%D0%B7_%D0%BC%D0%BE%D0%B4%D1%83%D0%BB%D0%B5%D0%BC_Hatnote_%D0%B7_%D1%87%D1%8B%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B9_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%B9" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Старонкі з модулем Hatnote з чырвонай спасылкай">Вікіпедыя:Старонкі з модулем Hatnote з чырвонай спасылкай</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D0%B1%D0%B5%D0%B7_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D0%BA_%D0%BD%D0%B0_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BD%D1%96%D1%86%D1%8B" title="Катэгорыя:Вікіпедыя:Артыкулы без спасылак на крыніцы">Вікіпедыя:Артыкулы без спасылак на крыніцы</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B_%D1%81%D0%B0_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D0%B0%D0%BC%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D1%86%D1%8B%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BD%D1%96%D0%BA" title="Катэгорыя:Артыкулы са спасылкамі на Вікіцытатнік">Артыкулы са спасылкамі на Вікіцытатнік</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Апошняе змяненне старонкі адбылося 23:16, 21 верасня 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">Тэкст даступны на ўмовах <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be">ліцэнзіі Creative Commons Attribution-ShareAlike</a>, у асобных выпадках могуць дзейнічаць дадатковыя ўмовы. Падрабязней гл. <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Умовы_выкарыстання">Умовы выкарыстання</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Палітыка прыватнасці</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A8%D1%82%D0%BE_%D1%82%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D1%81%D0%B2%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F">Пра Вікіпедыю</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B0%D0%B4_%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%96">Адмова ад адказнасці</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Распрацоўшчыкі</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/be.wikipedia.org">Статыстыка</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Заява пра cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//be.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мабільная версія</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-74cc59cb9d-wcpxk","wgBackendResponseTime":201,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.597","walltime":"2.863","ppvisitednodes":{"value":4554,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":242821,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":12963,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":30,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":69,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":27248,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":71,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 2535.326 1 -total"," 76.40% 1936.869 1 Шаблон:Ваенны_дзеяч"," 75.58% 1916.180 1 Шаблон:Картка"," 29.60% 750.442 14 Шаблон:Wikidata"," 6.49% 164.534 1 Шаблон:Бібліяінфармацыя"," 4.57% 115.790 1 Шаблон:Картка/імя"," 3.79% 96.103 1 Шаблон:Асоба/Агульныя_праверкі"," 2.71% 68.592 1 Шаблон:Зноскі"," 2.59% 65.759 1 Шаблон:Ifsubst"," 2.56% 65.011 3 Шаблон:Ambox"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"1.171","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":11667639,"limit":52428800},"limitreport-logs":"Got title of Q19908137 from label: «Брокгауз — Ефрон»\nGot person name of Q19847329 from label: «Leo van de Pas»\npersonNameToAuthorName: «Leo van de Pas»: have «I1 I2 de Fa» match\nGot person name of Q19847329 from label: «Leo van de Pas»\npersonNameToAuthorName: «Leo van de Pas»: have «I1 I2 de Fa» match\nLoaded datatype wikibase-item of P945 from wikidata, consider passing datatype argument to formatProperty call or to Wikidata/config\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 10,\n [\"time\"] = \"+1770-09-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"9087ad0d6645eeef2ccebc10b0c32a86430725c8\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1771-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"0990eda7d0a9210efebbde4f8204e0f8e6a3a278\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985786\",\n [\"precision\"] = 11,\n [\"time\"] = \"+1772-08-30T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"248bee05b4a022079def659bb52812896be7b902\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985786\",\n [\"precision\"] = 11,\n [\"time\"] = \"+1773-08-10T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"ea57cd4e94e7f74b755a8ddbe6358f5334dcba15\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1775-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"809d8c962a514ab00b2890c593b606fa082b2f70\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1783-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"fc3bafbedd95aebbff82feeca6a57f389bc036e6\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1787-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"58f53574639a589418ce0b7da33a40d08b35dfab\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985786\",\n [\"precision\"] = 11,\n [\"time\"] = \"+1789-10-29T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"927a8a2c00b871ca621d0fde0a1232aa3467a47f\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1794-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"ccf5652e9c182ec2ae78360582cc5556e1c7b8c4\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1794-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"ccf5652e9c182ec2ae78360582cc5556e1c7b8c4\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1799-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"8b2a826ec7b94b114ea712dbca4e51d7c93e031d\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1799-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"8b2a826ec7b94b114ea712dbca4e51d7c93e031d\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1799-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"8b2a826ec7b94b114ea712dbca4e51d7c93e031d\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1799-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"8b2a826ec7b94b114ea712dbca4e51d7c93e031d\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1800-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"63a31fda8e82892347ac8570b9d6c2e3607a05bb\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\ntable#1 {\n [\"P585\"] = table#2 {\n table#3 {\n [\"datatype\"] = \"time\",\n [\"datavalue\"] = table#4 {\n [\"type\"] = \"time\",\n [\"value\"] = table#5 {\n [\"after\"] = 0,\n [\"before\"] = 0,\n [\"calendarmodel\"] = \"http://www.wikidata.org/entity/Q1985727\",\n [\"precision\"] = 9,\n [\"time\"] = \"+1800-00-00T00:00:00Z\",\n [\"timezone\"] = 0,\n },\n },\n [\"hash\"] = \"63a31fda8e82892347ac8570b9d6c2e3607a05bb\",\n [\"property\"] = \"P585\",\n [\"snaktype\"] = \"value\",\n },\n },\n}\n","limitreport-profile":[["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntityStatements","420","33.9"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getEntity","260","21.0"],["?","160","12.9"],["recursiveClone \u003CmwInit.lua:45\u003E","140","11.3"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::callParserFunction","60","4.8"],["gsplit \u003Cmw.text.lua:244\u003E","40","3.2"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getSiteLinkPageName","40","3.2"],["(for generator)","20","1.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::match","20","1.6"],["MediaWiki\\Extension\\Scribunto\\Engines\\LuaSandbox\\LuaSandboxCallback::getLabel","20","1.6"],["[others]","60","4.8"]]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-b9b867ddb-n7mmn","timestamp":"20241128093357","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0410\u043b\u044f\u043a\u0441\u0430\u043d\u0434\u0440 \u0412\u0430\u0441\u0456\u043b\u044c\u0435\u0432\u0456\u0447 \u0421\u0443\u0432\u043e\u0440\u0430\u045e","url":"https:\/\/be.wikipedia.org\/wiki\/%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80_%D0%92%D0%B0%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8C%D0%B5%D0%B2%D1%96%D1%87_%D0%A1%D1%83%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%B0%D1%9E","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q154232","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q154232","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0434\u0437\u0435\u043b\u044c\u043d\u0456\u043a\u0456 \u043f\u0440\u0430\u0435\u043a\u0442\u0430\u045e \u0412\u0456\u043a\u0456\u043c\u0435\u0434\u044b\u044f"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-11-06T09:36:22Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d7\/Suvorov_with_a_Field-Marshal%27s_batoon.jpg","headline":"\u0440\u0430\u0441\u0456\u0439\u0441\u043a\u0456 \u043f\u0430\u043b\u043a\u0430\u0432\u043e\u0434\u0437\u0435\u0446"}</script> </body> </html>