CINXE.COM
Pontus Rumları - Vikipedi
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="tr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Pontus Rumları - Vikipedi</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )trwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","Ocak","Şubat","Mart","Nisan","Mayıs","Haziran","Temmuz","Ağustos","Eylül","Ekim","Kasım","Aralık"],"wgRequestId":"f774af75-907f-41bd-8c3c-e4d1769fd8b2","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Pontus_Rumları","wgTitle":"Pontus Rumları","wgCurRevisionId":33951834,"wgRevisionId":33951834,"wgArticleId":2322241,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Webarşiv şablonu wayback bağlantıları","Kullanımdan kaldırılmış görüntü sözdizimi kullanan sayfalar","Otomatik boyutlandırılan çoklu resim kullanılan sayfalar","Commons kategori bağlantısı Vikiveri'den çekilen sayfalar","GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri","Karadeniz Rumları","Türkiye'deki etnik gruplar","Rusya'daki etnik gruplar","Azerbaycan'daki etnik gruplar","Gürcistan'daki etnik gruplar","Yunanistan'daki etnik gruplar", "Antik Yunanlar","Kafkasya halkları","Ukrayna'daki etnik gruplar","Etnik Yunanlar"],"wgPageViewLanguage":"tr","wgPageContentLanguage":"tr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Pontus_Rumları","wgRelevantArticleId":2322241,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":33951834,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"tr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"tr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage", "wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q679524","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready", "wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.extra-toolbar-buttons","ext.gadget.HizliBilgi","ext.gadget.OpenStreetMap","ext.gadget.switcher","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=tr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=tr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Pontus.svg/1200px-Flag_of_Pontus.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Pontus.svg/800px-Flag_of_Pontus.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Pontus.svg/640px-Flag_of_Pontus.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Pontus Rumları - Vikipedi"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//tr.m.wikipedia.org/wiki/Pontus_Rumlar%C4%B1"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Değiştir" href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedi (tr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//tr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Pontus_Rumlar%C4%B1"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedi Atom beslemesi" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Pontus_Rumları rootpage-Pontus_Rumları skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">İçeriğe atla</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ana menü" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ana menü</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ana menü</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Gezinti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Anasayfa" title="Anasayfayı ziyaret et [z]" accesskey="z"><span>Anasayfa</span></a></li><li id="n-Hakkımızda" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda"><span>Hakkımızda</span></a></li><li id="n-İçindekiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:G%C3%B6z_at"><span>İçindekiler</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Rastgele" title="Rastgele bir sayfaya gidin [x]" accesskey="x"><span>Rastgele madde</span></a></li><li id="n-Seçkin-içerik" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Se%C3%A7kin_i%C3%A7erik"><span>Seçkin içerik</span></a></li><li id="n-Yakınımdakiler" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Yak%C4%B1n%C4%B1mdakiler"><span>Yakınımdakiler</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-Katılım" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-Katılım" > <div class="vector-menu-heading"> Katılım </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-sandbox" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Deneme_tahtas%C4%B1"><span>Deneme tahtası</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:K%C3%B6y_%C3%A7e%C5%9Fmesi" title="Güncel olaylarla ilgili son bilgiler"><span>Köy çeşmesi</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SonDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler" title="Vikide yapılmış son değişikliklerin listesi [r]" accesskey="r"><span>Son değişiklikler</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Y%C3%BCkle"><span>Dosya yükle</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedi:Topluluk_portali" title="Proje hakkında, neler yapabilirsiniz, ne nerededir"><span>Topluluk portali</span></a></li><li id="n-shop-text" class="mw-list-item"><a href="//shop.wikimedia.org"><span>Wikimedia dükkânı</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Yard%C4%B1m:%C4%B0%C3%A7indekiler" title="Yardım almak için"><span>Yardım</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Anasayfa" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-tr.svg" style="width: 6.6875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Özgür Ansiklopedi" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-tr.svg" width="104" height="13" style="width: 6.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C3%96zel:Ara" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Ara</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Vikipedi üzerinde ara" aria-label="Vikipedi üzerinde ara" autocapitalize="sentences" title="Vikipedi içinde ara [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Özel:Ara"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Ara</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Kişisel araçlar"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Sayfanın yazı tipi boyutunun, genişliğinin ve renginin görünümünü değiştirin" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Görünüm" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Görünüm</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr" class=""><span>Bağış yapın</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=Pontus+Rumlar%C4%B1" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir" class=""><span>Hesap oluştur</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=Pontus+Rumlar%C4%B1" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o" class=""><span>Oturum aç</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Daha fazla seçenek" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Kişisel araçlar" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Kişisel araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Kullanıcı menüsü" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_tr.wikipedia.org&uselang=tr"><span>Bağış yapın</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:HesapOlu%C5%9Ftur&returnto=Pontus+Rumlar%C4%B1" title="Bir hesap oluşturup oturum açmanız tavsiye edilmektedir ancak bu zorunlu değildir"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Hesap oluştur</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kullan%C4%B1c%C4%B1OturumuA%C3%A7ma&returnto=Pontus+Rumlar%C4%B1" title="Oturum açmanız tavsiye edilmektedir; ancak bu zorunlu değildir [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Oturum aç</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Çıkış yapmış editörler için sayfalar <a href="/wiki/Yard%C4%B1m:Giri%C5%9F" aria-label="Değişiklik yapma hakkında daha fazla bilgi edinin"><span>daha fazla bilgi</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:Katk%C4%B1lar%C4%B1m" title="Bu IP adresinden yapılmış değişiklikler listesi [y]" accesskey="y"><span>Katkılar</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:MesajSayfam" title="Bu IP adresindeki düzenlemeler hakkında tartışma [n]" accesskey="n"><span>Mesaj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="İçindekiler" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">İçindekiler</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">gizle</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Giriş</div> </a> </li> <li id="toc-Nüfus" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nüfus"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Nüfus</span> </div> </a> <ul id="toc-Nüfus-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Mitoloji" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Mitoloji"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Mitoloji</span> </div> </a> <ul id="toc-Mitoloji-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tarihçe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tarihçe"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Tarihçe</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tarihçe-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Tarihçe alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Tarihçe-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Antik_Çağ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Antik_Çağ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Antik Çağ</span> </div> </a> <ul id="toc-Antik_Çağ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Orta_Çağ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Orta_Çağ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Orta Çağ</span> </div> </a> <ul id="toc-Orta_Çağ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Modern_Çağ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Modern_Çağ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Modern Çağ</span> </div> </a> <ul id="toc-Modern_Çağ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Rum_Kırımı_ve_Nüfus_Mübadelesi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Rum_Kırımı_ve_Nüfus_Mübadelesi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Rum Kırımı ve Nüfus Mübadelesi</span> </div> </a> <ul id="toc-Rum_Kırımı_ve_Nüfus_Mübadelesi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Yerleşim_Yerleri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Yerleşim_Yerleri"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Yerleşim Yerleri</span> </div> </a> <ul id="toc-Yerleşim_Yerleri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Doğu_Anadolu_Rumları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Doğu_Anadolu_Rumları"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Doğu Anadolu Rumları</span> </div> </a> <ul id="toc-Doğu_Anadolu_Rumları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kültür" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kültür"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Kültür</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kültür-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Kültür alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Kültür-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dil" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dil"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Dil</span> </div> </a> <ul id="toc-Dil-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eğitim" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Eğitim"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Eğitim</span> </div> </a> <ul id="toc-Eğitim-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Türküler" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Türküler"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Türküler</span> </div> </a> <ul id="toc-Türküler-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Halk_oyunları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Halk_oyunları"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>Halk oyunları</span> </div> </a> <ul id="toc-Halk_oyunları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Pontus_Rum_mutfağı" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Pontus_Rum_mutfağı"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Pontus Rum mutfağı</span> </div> </a> <ul id="toc-Pontus_Rum_mutfağı-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Popüler_kültürde_Pontus_Rumları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Popüler_kültürde_Pontus_Rumları"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Popüler kültürde Pontus Rumları</span> </div> </a> <ul id="toc-Popüler_kültürde_Pontus_Rumları-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tanınmış_Pontus_Rumları" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tanınmış_Pontus_Rumları"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Tanınmış Pontus Rumları</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tanınmış_Pontus_Rumları-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Tanınmış Pontus Rumları alt bölümünü aç/kapa</span> </button> <ul id="toc-Tanınmış_Pontus_Rumları-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Antik_dönem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Antik_dönem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Antik dönem</span> </div> </a> <ul id="toc-Antik_dönem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Orta_Çağ_dönemi" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Orta_Çağ_dönemi"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Orta Çağ dönemi</span> </div> </a> <ul id="toc-Orta_Çağ_dönemi-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Modern_dönem" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Modern_dönem"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.3</span> <span>Modern dönem</span> </div> </a> <ul id="toc-Modern_dönem-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Video" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Video"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Video</span> </div> </a> <ul id="toc-Video-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Galeri" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Galeri"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Galeri</span> </div> </a> <ul id="toc-Galeri-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ayrıca_bakınız" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ayrıca_bakınız"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Ayrıca bakınız</span> </div> </a> <ul id="toc-Ayrıca_bakınız-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Konuyla_ilgili_yayınlar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Konuyla_ilgili_yayınlar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Konuyla ilgili yayınlar</span> </div> </a> <ul id="toc-Konuyla_ilgili_yayınlar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Dış_bağlantılar" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Dış_bağlantılar"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Dış bağlantılar</span> </div> </a> <ul id="toc-Dış_bağlantılar-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kaynakça" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaynakça"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Kaynakça</span> </div> </a> <ul id="toc-Kaynakça-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="İçindekiler" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="İçindekiler tablosunu değiştir" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">İçindekiler tablosunu değiştir</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Pontus Rumları</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Başka bir dildeki sayfaya gidin. 39 dilde mevcut" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-39" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">39 dil</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%86%D8%B7%D9%8A%D9%88%D9%86" title="يونانيون بنطيون - Arapça" lang="ar" hreflang="ar" data-title="يونانيون بنطيون" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arapça" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Pont_yunanlar%C4%B1" title="Pont yunanları - Azerbaycan dili" lang="az" hreflang="az" data-title="Pont yunanları" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbaycan dili" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B3%D1%8A%D1%80%D1%86%D0%B8" title="Понтийски гърци - Bulgarca" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Понтийски гърци" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgarca" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Grecs_p%C3%B2ntics" title="Grecs pòntics - Katalanca" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Grecs pòntics" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Katalanca" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Pont%C5%A1t%C3%AD_%C5%98ekov%C3%A9" title="Pontští Řekové - Çekçe" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Pontští Řekové" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Çekçe" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Pontosgriechen" title="Pontosgriechen - Almanca" lang="de" hreflang="de" data-title="Pontosgriechen" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Almanca" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%8C%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BF%CE%B9" title="Πόντιοι - Yunanca" lang="el" hreflang="el" data-title="Πόντιοι" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Yunanca" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Pontic_Greeks" title="Pontic Greeks - İngilizce" lang="en" hreflang="en" data-title="Pontic Greeks" data-language-autonym="English" data-language-local-name="İngilizce" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Grekoj_de_la_Ponto" title="Grekoj de la Ponto - Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Grekoj de la Ponto" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Griegos_p%C3%B3nticos" title="Griegos pónticos - İspanyolca" lang="es" hreflang="es" data-title="Griegos pónticos" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="İspanyolca" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Pontoko_greziar" title="Pontoko greziar - Baskça" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Pontoko greziar" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskça" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Pontiques" title="Pontiques - Fransızca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Pontiques" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Fransızca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Pontyske_Griken" title="Pontyske Griken - Batı Frizcesi" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Pontyske Griken" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Batı Frizcesi" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/P%C3%B3nticos" title="Pónticos - Galiçyaca" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Pónticos" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Galiçyaca" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%99%D7%95%D7%95%D7%A0%D7%99%D7%9D_%D7%A4%D7%95%D7%A0%D7%98%D7%99%D7%9D" title="יוונים פונטים - İbranice" lang="he" hreflang="he" data-title="יוונים פונטים" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="İbranice" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Pontski_Grci" title="Pontski Grci - Hırvatça" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Pontski Grci" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Hırvatça" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%B8%D5%B6%D5%BF%D5%A1%D6%81%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Պոնտացիներ - Ermenice" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Պոնտացիներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Ermenice" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Orang_Yunani_Pontos" title="Orang Yunani Pontos - Endonezce" lang="id" hreflang="id" data-title="Orang Yunani Pontos" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Endonezce" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Greci_del_Ponto" title="Greci del Ponto - İtalyanca" lang="it" hreflang="it" data-title="Greci del Ponto" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="İtalyanca" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%9D%E3%83%B3%E3%83%88%E3%82%B9%E4%BA%BA" title="ポントス人 - Japonca" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ポントス人" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japonca" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="პონტოელები - Gürcüce" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პონტოელები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Gürcüce" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Yewnan%C3%AAn_pont%C3%AE" title="Yewnanên pontî - Kürtçe" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Yewnanên pontî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="Kürtçe" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Ponto_graikai" title="Ponto graikai - Litvanca" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Ponto graikai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litvanca" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Orang_Yunani_Pontik" title="Orang Yunani Pontik - Malayca" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Orang Yunani Pontik" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Malayca" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Pontische_Grieken" title="Pontische Grieken - Felemenkçe" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Pontische Grieken" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Felemenkçe" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Pontiere" title="Pontiere - Norveççe Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Pontiere" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Norveççe Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%8B_%D0%B3%D1%80%D0%B5%D0%BA%D1%8A" title="Понты грекъ - Osetçe" lang="os" hreflang="os" data-title="Понты грекъ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Osetçe" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnt mw-list-item"><a href="https://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%8C%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BF%CE%B9" title="Πόντιοι - Kuzeybatı Kafkasya" lang="pnt" hreflang="pnt" data-title="Πόντιοι" data-language-autonym="Ποντιακά" data-language-local-name="Kuzeybatı Kafkasya" class="interlanguage-link-target"><span>Ποντιακά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Gregos_p%C3%B4nticos" title="Gregos pônticos - Portekizce" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Gregos pônticos" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portekizce" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Greci_pontici" title="Greci pontici - Rumence" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Greci pontici" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Rumence" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%B9%D1%86%D1%8B" title="Понтийцы - Rusça" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Понтийцы" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Rusça" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Pontski_Grci" title="Pontski Grci - Sırp-Hırvat Dili" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Pontski Grci" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Sırp-Hırvat Dili" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Pontic_Greeks" title="Pontic Greeks - Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Pontic Greeks" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Pontsk%C3%AD_Gr%C3%A9ci" title="Pontskí Gréci - Slovakça" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Pontskí Gréci" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slovakça" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%93%D1%80%D1%86%D0%B8" title="Понтски Грци - Sırpça" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Понтски Грци" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Sırpça" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Pontier" title="Pontier - İsveççe" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Pontier" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="İsveççe" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BD%D1%82%D1%96%D0%B9%D1%81%D1%8C%D0%BA%D1%96_%D0%B3%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%B8" title="Понтійські греки - Ukraynaca" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Понтійські греки" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Ukraynaca" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Pontan_grekalai%C5%BEed" title="Pontan grekalaižed - Veps dili" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Pontan grekalaižed" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps dili" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%9C%AC%E9%83%BD%E4%BA%BA" title="本都人 - Çince" lang="zh" hreflang="zh" data-title="本都人" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Çince" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q679524#sitelinks-wikipedia" title="Dillerarası bağlantıları değiştir" class="wbc-editpage">Bağlantıları değiştir</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Ad alanları"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Pontus_Rumlar%C4%B1" title="İçerik sayfasını göster [c]" accesskey="c"><span>Madde</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tart%C4%B1%C5%9Fma:Pontus_Rumlar%C4%B1" rel="discussion" title="İçerik ile ilgili tartışma [t]" accesskey="t"><span>Tartışma</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Dil varyantını değiştir" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Türkçe</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Görünüm"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Pontus_Rumlar%C4%B1"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=history" title="Bu sayfanın geçmiş sürümleri [h]" accesskey="h"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Araçlar" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Araçlar</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Araçlar</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">gizle</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Daha fazla seçenek" > <div class="vector-menu-heading"> Eylemler </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Pontus_Rumlar%C4%B1"><span>Oku</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit" title="Bu sayfayı değiştir [v]" accesskey="v"><span>Değiştir</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit" title="Bu sayfanın kaynak kodunu düzenleyin [e]" accesskey="e"><span>Kaynağı değiştir</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=history"><span>Geçmişi gör</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Genel </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:SayfayaBa%C4%9Flant%C4%B1lar/Pontus_Rumlar%C4%B1" title="Bu sayfaya bağlantı vermiş tüm viki sayfalarının listesi [j]" accesskey="j"><span>Sayfaya bağlantılar</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C4%B0lgiliDe%C4%9Fi%C5%9Fiklikler/Pontus_Rumlar%C4%B1" rel="nofollow" title="Bu sayfadan bağlantı verilen sayfalardaki son değişiklikler [k]" accesskey="k"><span>İlgili değişiklikler</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C3%96zel:%C3%96zelSayfalar" title="Tüm özel sayfaların listesi [q]" accesskey="q"><span>Özel sayfalar</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&oldid=33951834" title="Bu sayfanın bu revizyonuna kalıcı bağlantı"><span>Kalıcı bağlantı</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=info" title="Bu sayfa hakkında daha fazla bilgi"><span>Sayfa bilgisi</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:KaynakG%C3%B6ster&page=Pontus_Rumlar%C4%B1&id=33951834&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu sayfadan nasıl kaynak göstereceği hakkında bilgi"><span>Bu sayfayı kaynak göster</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FPontus_Rumlar%25C4%25B1"><span>Kısaltılmış URL'yi al</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:QrCode&url=https%3A%2F%2Ftr.wikipedia.org%2Fwiki%2FPontus_Rumlar%25C4%25B1"><span>Karekodu indir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Yazdır/dışa aktar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:Kitap&bookcmd=book_creator&referer=Pontus+Rumlar%C4%B1"><span>Bir kitap oluştur</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C3%96zel:DownloadAsPdf&page=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=show-download-screen"><span>PDF olarak indir</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&printable=yes" title="Bu sayfanın basılmaya uygun sürümü [p]" accesskey="p"><span>Basılmaya uygun görünüm</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Diğer projelerde </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Pontic_Greeks" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q679524" title="Veri havuzundaki ilgili ögeye bağlantı [g]" accesskey="g"><span>Vikiveri ögesi</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Sayfa araçları"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Görünüm"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Görünüm</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">kenar çubuğuna taşı</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">gizle</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipedi, özgür ansiklopedi</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="tr" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28603389">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox vcard"><caption class="infobox-title fn org">Pontus Rumları</caption><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above nickname" style="font-size:115%; font-weight:normal;"><div lang="{{{yerel_ismi_dili}}}"><span style="white-space:nowrap;">Έλληνες του Πόντου (Ρωμιοί)</span></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Flag_of_Pontus.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Pontus.svg/300px-Flag_of_Pontus.svg.png" decoding="async" width="300" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Pontus.svg/450px-Flag_of_Pontus.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Flag_of_Pontus.svg/600px-Flag_of_Pontus.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span><div class="infobox-caption">Pontus Rumlarının bayraklarından biri</div></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:#b0c4de;">Toplam nüfus</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="center"><a href="https://en.wiktionary.org/wiki/circa" class="extiw" title="wiktionary:circa">c.</a> 2,000,000<sup id="cite_ref-Dufoix_2008_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Dufoix_2008-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> – 2,500,000<sup id="cite_ref-Phrankoulē-Argyrē_2006_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Phrankoulē-Argyrē_2006-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <abbr title="yaklaşık">y.</abbr> 369.000<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> – 500.000<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="center"></div></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:#b0c4de;">Önemli nüfusa sahip bölgeler</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><a href="/wiki/Yunanistan" title="Yunanistan">Yunanistan</a>, <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a>, <a href="/wiki/G%C3%BCrcistan" title="Gürcistan">Gürcistan</a>, <a href="/wiki/Rusya" title="Rusya">Rusya</a>, <a href="/wiki/Ukrayna" title="Ukrayna">Ukrayna</a>, <a href="/wiki/Kazakistan" title="Kazakistan">Kazakistan</a></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:#b0c4de;">Diller</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="center">Ağırlıklı olarak <a href="/wiki/Modern_Yunanca" title="Modern Yunanca">Modern Yunanca</a> ve <a href="/wiki/Pontus_Rumcas%C4%B1" title="Pontus Rumcası">Pontus Rumcası</a>. Ayrıca kendi ikamet ettikleri ülkelerin dilleri. (Bu diller <a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Türkçe">Türkçe</a>, <a href="/wiki/Rus%C3%A7a" title="Rusça">Rusça</a>, <a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BCce" title="Gürcüce">Gürcüce</a> ve <a href="/wiki/Urumca" title="Urumca">Urum dilidir</a>)</div></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="background-color:#b0c4de;">Din</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div class="center"><a href="/wiki/Yunan_Ortodoks_Kilisesi" class="mw-redirect" title="Yunan Ortodoks Kilisesi">Yunan Ortodoks Kilisesi</a>, <a href="/wiki/Rus_Ortodoks_Kilisesi" title="Rus Ortodoks Kilisesi">Rus Ortodoks Kilisesi</a>, <a href="/wiki/S%C3%BCnni_%C4%B0slam" class="mw-redirect" title="Sünni İslam">Sünni İslam</a> (Çoğunlukla Türkiye'de)</div></td></tr></tbody></table> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33560057">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box metadata side-box-right noprint selfref" style="width: 22em;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33560075">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Elliniki_glossa.jpeg/40px-Elliniki_glossa.jpeg" decoding="async" width="40" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Elliniki_glossa.jpeg/60px-Elliniki_glossa.jpeg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Elliniki_glossa.jpeg/80px-Elliniki_glossa.jpeg 2x" data-file-width="577" data-file-height="168" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist" style="vertical-align:middle; font-size:95%;"><b>Bu makale <a href="/wiki/Yunanca" title="Yunanca">Yunanca</a> metin içerir.</b> Tarayıcınızda bu karakterlere uygun <a href="/w/index.php?title=Yard%C4%B1m:%C3%96zel_karakterler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yardım:Özel karakterler (sayfa mevcut değil)">görüntüleme desteği</a> bulunmadığı takdirde, <a href="/w/index.php?title=Yedek_karakter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yedek karakter (sayfa mevcut değil)">soru işaretleri, kutular ve diğer semboller</a> görebilirsiniz.</div></div> </div> <p><b>Pontus Rumları</b> veya <b>Karadeniz Rumları</b> (<a href="/wiki/Yunanca" title="Yunanca">Yunanca</a>: Πόντιοι, Ελληνοπόντιοι <i>Póntioi, Ellinopóntioi</i>; <a href="/wiki/G%C3%BCrc%C3%BCce" title="Gürcüce">Gürcüce</a>: პონტოელი ბერძნები, <i>Pontoeli Berdznebi</i>), geleneksel olarak <a href="/wiki/Pontus" title="Pontus">Pontus</a> bölgesinde, Karadeniz'in kıyısında <a href="/wiki/Pontus_Alpleri" class="mw-redirect" title="Pontus Alpleri">Pontus Alpleri</a>'nde (<a href="/wiki/Kuzey_Anadolu_Da%C4%9Flar%C4%B1" title="Kuzey Anadolu Dağları">Kuzey Anadolu Dağları</a>) yaşayan etnik Rum grubudur.<sup id="cite_ref-Day,_Alan_John_2002_454_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Day,_Alan_John_2002_454-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Totten,_Samuel;_Bartrop,_Paul_Robert;_Jacobs,_Steven_L._2008_337_6-0" class="reference"><a href="#cite_note-Totten,_Samuel;_Bartrop,_Paul_Robert;_Jacobs,_Steven_L._2008_337-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Daha sonraları 1461'de <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı İmparatorluğu</a>'nun <a href="/wiki/Trabzon_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Trabzon İmparatorluğu">Trabzon İmparatorluğu</a>'nu fethetmesi ve <a href="/wiki/1828-1829_Osmanl%C4%B1-Rus_Sava%C5%9F%C4%B1" title="1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı">1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı</a> sonucu pek çok Pontuslu Rum <a href="/wiki/G%C3%BCney_Kafkasya" title="Güney Kafkasya">Güney Kafkasya</a>'daki Gürcistan'a ve Rus İmparatorluğu'nun <a href="/wiki/Kars_Oblast%C4%B1" title="Kars Oblastı">Kars Oblastı</a>'na göç etti. Güney <a href="/wiki/Rusya" title="Rusya">Rusya</a>, <a href="/wiki/Ukrayna" title="Ukrayna">Ukrayna</a> ve <a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m" title="Kırım">Kırım</a>'dakiler Kuzey Pontus Rumu olarak adlandırılır. Gürcistan, kuzeydoğu Anadolu ve eski Rus bölgesi <a href="/wiki/G%C3%BCney_Kafkasya" title="Güney Kafkasya">Güney Kafkasya</a>'dakiler, çağdaş Yunan akademik çevrelerinde sıklıkla Doğu Pontus Rumu ya da Kafkasyalı Rumlar olarak anılır, ama aynı zamanda bu tabirler Rum asıllı olup Türkçe konuşan <a href="/wiki/Urumlar" title="Urumlar">Urumları</a> da içerir. Pontus Rumları, <a href="/wiki/%C3%87a%C4%9Fda%C5%9F_Yunanca" class="mw-redirect" title="Çağdaş Yunanca">Çağdaş Yunancadan</a> farklı bir evrim geçirmiş <a href="/wiki/Pontus_Rumcas%C4%B1" title="Pontus Rumcası">Pontus Rumcasını</a> konuşurlar. Pontus Rumları, Pontus (günümüzde kuzeydoğu Türkiye), <a href="/wiki/G%C3%BCrcistan" title="Gürcistan">Gürcistan</a> ve Doğu Anadolu bölgelerinde en az MÖ 700'den 1922'ye kadar sürekli bir mevcudiyete sahiptiler.<sup id="cite_ref-Wood,_Michael_2005_109_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wood,_Michael_2005_109-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1915'ten 1922'ye kadar Pontus Rumlarının bir kısmı <a href="/wiki/Rum_K%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Rum Kırımı">Rum Kırımı</a>'nda öldürülmüşlerdir, geri kalanların da büyük bir kısmı ise 1923'te, Yunanistan ile Türkiye arasında Lozan Antlaşması tarafından tanımlanan <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye-Yunanistan_n%C3%BCfus_m%C3%BCbadelesi" title="Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi">nüfus değişimi</a> kapsamında Türkiye'den Yunanistan'a gönderilmişlerdir. Daha sonra Pontus Rumları, Yunanistan'da <a href="/wiki/Nea_Trapezounta,_Pieria" title="Nea Trapezounta, Pieria">Nea Trapezounda</a> (Yeni Trabzon) gibi kasabalar kurmuşlardır. Günümüzde Trabzon'un doğusunda <a href="/wiki/Pontus_Rumcas%C4%B1" title="Pontus Rumcası">Pontus Rumcasını</a> konuşmaya devam eden <a href="/wiki/M%C3%BCsl%C3%BCman_Yunanlar" class="mw-redirect" title="Müslüman Yunanlar">Müslüman Rumlar</a> bulunmaktadır. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nüfus"><span id="N.C3.BCfus"></span>Nüfus</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=1" title="Değiştirilen bölüm: Nüfus" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=1" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Nüfus"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Günümüzde, geniş çaplı evliliğe (aynı zamanda Pontuslu olmayan Yunanlarla) bağlı olarak, Pontus Rumlarının veya hâlâ Pontus'da yaşayan Rum kökenlilerin sayısı kesin olarak bilinmemektedir. 1988'den sonra, <a href="/wiki/Sovyetler_Birli%C4%9Fi" title="Sovyetler Birliği">Sovyetler Birliği</a>'ndeki Pontus Rumları, <a href="/wiki/Yunanistan" title="Yunanistan">Yunanistan</a>'da, <a href="/wiki/Atina" title="Atina">Atina</a> ve <a href="/wiki/Selanik" title="Selanik">Selanik</a>'e ve özellikle <a href="/wiki/Makedonya_(Yunanistan)" title="Makedonya (Yunanistan)">Yunan Makedonyası</a>'na ve çevresine yerleşmeye başladılar. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Mitoloji">Mitoloji</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=2" title="Değiştirilen bölüm: Mitoloji" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=2" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Mitoloji"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Grave_stele_03_pushkin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Grave_stele_03_pushkin.jpg/220px-Grave_stele_03_pushkin.jpg" decoding="async" width="220" height="405" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Grave_stele_03_pushkin.jpg/330px-Grave_stele_03_pushkin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Grave_stele_03_pushkin.jpg/440px-Grave_stele_03_pushkin.jpg 2x" data-file-width="1777" data-file-height="3269" /></a><figcaption>Karadeniz kıyısında bulunan iki Grek savaşçının mezarlık <a href="/wiki/Stel" title="Stel">steli</a>, <a href="/w/index.php?title=Taman_yar%C4%B1madas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taman yarımadası (sayfa mevcut değil)">Taman yarımadası</a>, M.Ö. 4. yüzyıl </figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Yunan_Mitolojisi" class="mw-redirect" title="Yunan Mitolojisi">Yunan Mitolojisi</a>'nde Karadeniz Bölgesi, <a href="/wiki/Yason" class="mw-redirect" title="Yason">Yason</a> ve <a href="/wiki/Argonotlar" title="Argonotlar">Argonotlar</a>'ın <a href="/wiki/Alt%C4%B1n_Post" title="Altın Post">Altın Post</a>'u aramak için yelken açtıkları yerdir. <a href="/wiki/Amazonlar" title="Amazonlar">Amazonlar</a> (<a href="/wiki/Yunan_Mitolojisi" class="mw-redirect" title="Yunan Mitolojisi">Yunan Mitolojisi</a>'ndeki kadın savaşçılar) da <a href="/wiki/Pontus" title="Pontus">Pontus</a>'ta (özellikle Pontus Rumları'nın yerleşim yerlerinden biri olan <a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m" title="Kırım">Kırım</a>'ın <a href="/w/index.php?title=Tavrida&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tavrida (sayfa mevcut değil)">Tavrida</a> bölgesi) yaşıyorlardı. Bu yüzden Pontus Rumları'nın savaş tarzının <a href="/wiki/Amazonlar" title="Amazonlar">Amazonlar</a>'dan geldiği söylenir. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarihçe"><span id="Tarih.C3.A7e"></span>Tarihçe</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=3" title="Değiştirilen bölüm: Tarihçe" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=3" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tarihçe"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Antik_Çağ"><span id="Antik_.C3.87a.C4.9F"></span>Antik Çağ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=4" title="Değiştirilen bölüm: Antik Çağ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=4" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Antik Çağ"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Greek_colonies_of_the_Euxine_Sea.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Greek_colonies_of_the_Euxine_Sea.svg/330px-Greek_colonies_of_the_Euxine_Sea.svg.png" decoding="async" width="330" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Greek_colonies_of_the_Euxine_Sea.svg/495px-Greek_colonies_of_the_Euxine_Sea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Greek_colonies_of_the_Euxine_Sea.svg/660px-Greek_colonies_of_the_Euxine_Sea.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="684" /></a><figcaption><a href="/wiki/Karadeniz" title="Karadeniz">Karadeniz</a>'deki Grek Kolonileri, M.Ö. 8. yüzyıl- M.Ö. 3. yüzyıl</figcaption></figure> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Daha fazla bilgi: <a href="/w/index.php?title=Antik_%C3%87a%C4%9Fda_Koloniler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antik Çağda Koloniler (sayfa mevcut değil)">Antik Çağda Koloniler</a>, <a href="/w/index.php?title=Roma_%C3%B6ncesi_K%C4%B1r%C4%B1m%27daki_Grekler&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roma öncesi Kırım'daki Grekler (sayfa mevcut değil)">Roma öncesi Kırım'daki Grekler</a> ve <a href="/w/index.php?title=Roma_K%C4%B1r%C4%B1m%27%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Roma Kırım'ı (sayfa mevcut değil)">Roma Kırım'ı</a></div> <p>Eski Anadolu'nun kuzey kıyılarının bilinen ilk Grek kolonisi M.Ö 800 dolaylarında kurulan <a href="/wiki/Sinop" title="Sinop">Sinope</a>'dir. Bu koloninin sakinleri İyon kenti olan <a href="/wiki/Milet" title="Milet">Miletos</a>'dan gelen tüccarlardı. Karadeniz kıyılarının kolonize edilmesinden sonra Karadeniz'in Grek dünyasındaki adı, Πόντος Αξεινος (Pontos Aksenios) (Konuksevmez Deniz)'dan Πόντος Εὔξεινος (Pontos Euksenios) (Konuksever Deniz)'e çevrilmiştir. Zamanla, bölgeye yerleşen Greklerin sayısı önemli ölçüde arttıkça, günümüzdeki <a href="/wiki/T%C3%BCrkiye" title="Türkiye">Türkiye</a>, <a href="/wiki/Bulgaristan" title="Bulgaristan">Bulgaristan</a>, <a href="/wiki/G%C3%BCrcistan" title="Gürcistan">Gürcistan</a>, <a href="/wiki/Rusya" title="Rusya">Rusya</a>, <a href="/wiki/Ukrayna" title="Ukrayna">Ukrayna</a> ve <a href="/wiki/Romanya" title="Romanya">Romanya</a>'nın Karadeniz kıyı şeridinde daha fazla koloni kuruldu. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Pontus_Eagle_Coin.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Pontus_Eagle_Coin.jpg/220px-Pontus_Eagle_Coin.jpg" decoding="async" width="220" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Pontus_Eagle_Coin.jpg/330px-Pontus_Eagle_Coin.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/Pontus_Eagle_Coin.jpg/440px-Pontus_Eagle_Coin.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="248" /></a><figcaption><a href="/wiki/Sinop" title="Sinop">Sinope</a>'de bulunmuş Antik Yunan'dan kalma madeni para, bir yüzünde <a href="/wiki/Nemf" title="Nemf">Nemf</a> tasviri öbür yüzünde ise kanatlarını açmış bir kartal, M.Ö. 4. yüzyıl</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Trabzon" title="Trabzon">Trapezus Bölgesi</a>'nden (daha sonra Trapezonda, günümüzde Trabzon), <a href="/wiki/Ksenofon" title="Ksenofon">Ksenofon</a> tarafından yazılan ve kendisi ile 10.000 paralı Grek askerinin <a href="/w/index.php?title=Kyros&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kyros (sayfa mevcut değil)">Kyros</a>'un (Genç) Pers tahtını ağabeyi <a href="/w/index.php?title=II._Artakserkses&action=edit&redlink=1" class="new" title="II. Artakserkses (sayfa mevcut değil)">II. Artakserkses</a>'den almak için başlattığı isyanın başarısız olmasından sonra Karadeniz'e geri çekilişlerinin hikâyesini anlattığı <a href="/wiki/Anabasis" title="Anabasis">Anabasis</a> adlı kitapta bahsedilir.<a href="/wiki/Ksenofon" title="Ksenofon">Ksenofon</a> kitabında, denizi gördükleri zaman ”Thalatta! Thalatta!” (Deniz! Deniz!) diye bağırdıklarını ve yerel halkın da onları anladığını çünkü onların da Grek olduğunu ve 300 yıldan fazla bir süredir orada yaşadıklarını da ekler.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Çeşitli Grek kolonileri arasında ticaret gelişmekle birlikte Pontus'un iç kesimlerinde yaşayan kabileler ile de ticaret gelişmiştir.Daha sonra <a href="/wiki/Trabzon" title="Trabzon">Trapezus</a> diğer koloniler arasında önemli bir konuma yükseldi ve "Pontus Rum Kültürü ve Medeniyeti"nin kalbi haline geldi. Bölgenin önemli yerleşimcilerinden biri de Karadeniz kıyısındaki <a href="/wiki/Paflagonya" title="Paflagonya">Tieon</a> bölgesinde doğan ve <a href="/wiki/Pergamon_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Pergamon Krallığı">Pergamon Krallığı</a>'nı M.Ö. 2. yüzyılda yöneten Grek kökenli <a href="/wiki/Philetairos" class="mw-redirect" title="Philetairos">Filetarios</a>'dur.<sup id="cite_ref-Renée_Dreyfus,_Ellen_Schraudolph_1996_24_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Renée_Dreyfus,_Ellen_Schraudolph_1996_24-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="thumb tright"> <div class="thumbinner" style="width:408px;"> <table style="background: transparent; border: 0; padding: 0; margin: 0;" cellspacing="0"> <tbody><tr> <td style="padding: 0; margin: 0;" class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Diogenes-statue-Sinop-enhanced.jpg" class="mw-file-description" title="Pontus Kralı VI. Mithridatis (135-63 M.Ö.) ve Sinoplu Diyojen (408-323 M.Ö.)"><img alt="Pontus Kralı VI. Mithridatis (135-63 M.Ö.) ve Sinoplu Diyojen (408-323 M.Ö.)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Diogenes-statue-Sinop-enhanced.jpg/200px-Diogenes-statue-Sinop-enhanced.jpg" decoding="async" width="200" height="267" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Diogenes-statue-Sinop-enhanced.jpg/300px-Diogenes-statue-Sinop-enhanced.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Diogenes-statue-Sinop-enhanced.jpg/400px-Diogenes-statue-Sinop-enhanced.jpg 2x" data-file-width="720" data-file-height="960" /></a></span> </td> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0; width: 2px"> </td> <td style="padding: 0; margin: 0;" class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Mithridates_VI.jpg" class="mw-file-description" title="Pontus Kralı VI. Mithridatis (135-63 M.Ö.) ve Sinoplu Diyojen (408-323 M.Ö.)"><img alt="Pontus Kralı VI. Mithridatis (135-63 M.Ö.) ve Sinoplu Diyojen (408-323 M.Ö.)" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Mithridates_VI.jpg/200px-Mithridates_VI.jpg" decoding="async" width="200" height="276" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Mithridates_VI.jpg/300px-Mithridates_VI.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Mithridates_VI.jpg/400px-Mithridates_VI.jpg 2x" data-file-width="586" data-file-height="810" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0;" colspan="3"><div class="thumbcaption">Pontus Kralı <a href="/wiki/VI._Mithridatis" title="VI. Mithridatis">VI. Mithridatis</a> (135-63 M.Ö.) ve <a href="/wiki/Diyojen" title="Diyojen">Sinoplu Diyojen</a> (408-323 M.Ö.)</div> </td></tr></tbody></table> </div> </div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Dioecesis_Pontica_400_AD.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Dioecesis_Pontica_400_AD.png/440px-Dioecesis_Pontica_400_AD.png" decoding="async" width="440" height="175" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Dioecesis_Pontica_400_AD.png/660px-Dioecesis_Pontica_400_AD.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Dioecesis_Pontica_400_AD.png 2x" data-file-width="835" data-file-height="333" /></a><figcaption><a href="/wiki/Dioecesis_Pontica" title="Dioecesis Pontica">Dioecesis Pontica</a> (Roma Dönemi), MS 400</figcaption></figure> <p>Bu bölge M.Ö. 281 yılında soyu Grek kenti olan Kius'un <a href="/wiki/Fars" class="mw-redirect" title="Fars">Fars</a> hükümdarı olan I. Ariobarzanes'e dayanan <a href="/wiki/I._Mithridatis_(Pontus_kral%C4%B1)" title="I. Mithridatis (Pontus kralı)">I. Mithridatis</a> tarafından bir krallık olarak şekillendi. I. Mithridatis'in soyundan gelenler arasından en çok öne çıkan kişi M.Ö. 90-65 yılları arasında Roma Cumhuriyeti'ne karşı yenilene kadar 3'ü de birbirinden şiddetli olan <a href="/w/index.php?title=Mithridatik_Sava%C5%9Flar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mithridatik Savaşları (sayfa mevcut değil)">Mithridatik Savaşları</a>'nı yapan <a href="/wiki/VI._Mithridatis" title="VI. Mithridatis">VI. Mithridatis</a>'dir. Hatıralarında, Grek dünyasının barbar Romalılara karşı koruyucusu olduğunu belirten <a href="/wiki/VI._Mithridatis" title="VI. Mithridatis">VI. Mitridatis (Büyük)</a>, <a href="/w/index.php?title=3._Mitridatik_Sava%C5%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="3. Mitridatik Savaşı (sayfa mevcut değil)">3. Mitridatik Savaşı</a>'nda yenilip krallığı yıkılmadan önce <a href="/wiki/Pontus_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Pontus Krallığı">Pontus Krallığı</a>'nı <a href="/wiki/Bitinya" title="Bitinya">Bitinya</a>, <a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m" title="Kırım">Kırım</a>, <a href="/wiki/Propontis" class="mw-redirect" title="Propontis">Propontis</a>'e kadar genişletmişti. <a href="/wiki/Pontus_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1" title="Pontus Krallığı">Pontus Krallığı</a>'nın yıkılmasıyla, <a href="/w/index.php?title=Bosporan_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bosporan Krallığı (sayfa mevcut değil)">Bosporan Krallığı</a> adı altında M.S. 4. yüzyılda <a href="/wiki/Hunlar" title="Hunlar">Hunlar</a>'a yenilene kadar <a href="/wiki/Roma_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Roma İmparatorluğu">Roma</a>'ya bağlı Kırım merkezli vasal bir devlet oluşturuldu.<a href="/wiki/Pontus" title="Pontus">Pontus</a>'un geri kalanı ise <a href="/wiki/Roma_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Roma İmparatorluğu">Roma İmparatorluğu</a>'nun bir parçası olmuş, dağlık iç kısım (Haldia) ise 6. yüzyılda tamamen <a href="/wiki/Bizans_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bizans İmparatorluğu">Doğu Roma İmparatorluğu</a>'na bağlanmıştır. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Orta_Çağ"><span id="Orta_.C3.87a.C4.9F"></span>Orta Çağ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=5" title="Değiştirilen bölüm: Orta Çağ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=5" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Orta Çağ"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Pontus" title="Pontus">Pontus</a>, <a href="/wiki/Bizans_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bizans İmparatorluğu">Bizans İmparatorluğu</a>'nu 1082'den 1185'e, imparatorluğun Anadolu'yu Selçuklu Türklerinden geri almak için yeniden dirildiği bir dönemde yöneten <a href="/wiki/Komnenos_Hanedan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Komnenos Hanedanı">Komnenos Hanedanı</a>'nın doğum yeriydi. <a href="/wiki/Konstantinopolis" title="Konstantinopolis">Konstantinopolis</a>'in <a href="/wiki/D%C3%B6rd%C3%BCnc%C3%BC_Ha%C3%A7l%C4%B1_Seferi" title="Dördüncü Haçlı Seferi">Dördüncü Haçlı Seferi</a> sonucu düşüşü ardından Bizans İmparatoru <a href="/wiki/I._Aleksios" title="I. Aleksios">I. Aleksios</a>'un soyundan gelen ve o zaman <a href="/wiki/Komnenos_Hanedan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Komnenos Hanedanı">Komnenos Hanedanı</a>'nın reisi olan <a href="/wiki/I._Aleksios_(Trabzon_imparatoru)" title="I. Aleksios (Trabzon imparatoru)">I. Aleksios</a>, <a href="/wiki/Trabzon_Rum_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="mw-redirect" title="Trabzon Rum İmparatorluğu">Trabzon Rum İmparatorluğu</a>'nu kurmuştur. İmparatorluk, Komnenoslar'ın Türk asıllı soylu bir aile olan ve <a href="/wiki/%C4%B0oannis_Aksuh" title="İoannis Aksuh">İoannis Aksuh</a> gibi ünlü politikacıları da içeren Aksuh ailesi ile evlilikler yapması sonucu oluşan ve <a href="/wiki/Komnenos_Hanedan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Komnenos Hanedanı">Komnenos Hanedanı</a>'nın bir kolu olan <a href="/wiki/Komnenos_Hanedan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Komnenos Hanedanı">Megas Komnenos Aksuh</a> (Aksuhos ya da Afuhekos da denir) ailesi tarafından da yönetildi. </p> <div class="thumb tright"> <div class="thumbinner" style="width:323px;"> <table style="background: transparent; border: 0; padding: 0; margin: 0;" cellspacing="0"> <tbody><tr> <td style="padding: 0; margin: 0;" class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Alexios_III_Megas_Komnenos.JPG" class="mw-file-description" title="Trabzon Rum İmparatoru III. Aleksios (1338-1390) ve Pontuslu bir Rum bilgini, devlet adamı ve kardinal olan Trabzonlu Kardinal Bessarion(1395-1472)[10]"><img alt="Trabzon Rum İmparatoru III. Aleksios (1338-1390) ve Pontuslu bir Rum bilgini, devlet adamı ve kardinal olan Trabzonlu Kardinal Bessarion(1395-1472)[10]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Alexios_III_Megas_Komnenos.JPG/145px-Alexios_III_Megas_Komnenos.JPG" decoding="async" width="145" height="369" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/06/Alexios_III_Megas_Komnenos.JPG 1.5x" data-file-width="216" data-file-height="550" /></a></span> </td> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0; width: 2px"> </td> <td style="padding: 0; margin: 0;" class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Bessarion_1476.JPG" class="mw-file-description" title="Trabzon Rum İmparatoru III. Aleksios (1338-1390) ve Pontuslu bir Rum bilgini, devlet adamı ve kardinal olan Trabzonlu Kardinal Bessarion(1395-1472)[10]"><img alt="Trabzon Rum İmparatoru III. Aleksios (1338-1390) ve Pontuslu bir Rum bilgini, devlet adamı ve kardinal olan Trabzonlu Kardinal Bessarion(1395-1472)[10]" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Bessarion_1476.JPG/170px-Bessarion_1476.JPG" decoding="async" width="170" height="361" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Bessarion_1476.JPG/255px-Bessarion_1476.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Bessarion_1476.JPG/340px-Bessarion_1476.JPG 2x" data-file-width="707" data-file-height="1500" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0;" colspan="3"><div class="thumbcaption">Trabzon Rum İmparatoru <a href="/wiki/III._Aleksios_(Trabzon_imparatoru)" title="III. Aleksios (Trabzon imparatoru)">III. Aleksios</a> (1338-1390) ve Pontuslu bir Rum bilgini, devlet adamı ve kardinal olan <a href="/w/index.php?title=Kardinal_Bessarion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kardinal Bessarion (sayfa mevcut değil)">Trabzonlu Kardinal Bessarion</a>(1395-1472)<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></div> </td></tr></tbody></table> </div> </div> <p><a href="/wiki/Trabzon_Rum_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="mw-redirect" title="Trabzon Rum İmparatorluğu">Trabzon Rum İmparatorluğu</a>, <a href="/wiki/Fatih_Sultan_Mehmed" class="mw-redirect" title="Fatih Sultan Mehmed">Fatih Sultan Mehmed</a> tarafından 1461 yılında fethedilinceye kadar 250 yıldan fazla bir süredir varlığını korumuştur. Ancak <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlıların</a>, bu bölgedeki Rum direnişini tamamen ortadan kaldırması 18 yıl daha sürecekti. Bu uzun süren direniş sırasında birçok Rum asil ve aristokrat, özellikle Orta Çağ Rusyası, <a href="/w/index.php?title=Orta_%C3%87a%C4%9F_G%C3%BCrcistan%E2%80%99%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orta Çağ Gürcistan’ı (sayfa mevcut değil)">Orta Çağ Gürcistan’ı</a>, <a href="/wiki/Safev%C3%AE" class="mw-redirect" title="Safevî">Safevî</a> ve <a href="/wiki/Karakoyunlu" class="mw-redirect" title="Karakoyunlu">Karakoyunlu</a> soyluları ile evlilik bağı kurarak kendilerine <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlılara</a> karşı destek ve koruma elde etmeye çalıştılar. Osmanlı, bu bölgede mutlak hakimiyeti sağladıktan sonra ise buradaki Rumlar'ın birçoğu Müslüman olmuş ve Müslüman olanların büyük bir kısmı Türk kültürünü benimsemiştir. Ancak günümüzde bile varlıklarını koruyan Trabzon'un doğusundaki <a href="/wiki/M%C3%BCsl%C3%BCman_Yunanlar" class="mw-redirect" title="Müslüman Yunanlar">Pontuslu Rum Müslümanlar</a>, Pontus kültürünü büyük ölçüde korumuşlardır. 1461 ve 1828-29 <a href="/w/index.php?title=T%C3%BCrk-Rus_Sava%C5%9F%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Türk-Rus Savaşı (sayfa mevcut değil)">Türk-Rus Savaşı</a> arası dönemde Pontuslu Rumların bir kısmı ekonomik nedenlerle (Madencilik, hayvan yetiştiriciliği vb.) Gürcistan ve Ermenistan civarına yerleşmiştir. Daha sonra bu grup kendilerini <a href="/w/index.php?title=Kafkasya_Rumlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kafkasya Rumları (sayfa mevcut değil)">Kafkasya Rumları</a> olarak tanımlamıştır. Osmanlı Dönemi'nde Pontus Rumları'nın birçoğu <a href="/wiki/M%C3%BCsl%C3%BCman" title="Müslüman">Müslüman</a> olmuş ve <a href="/wiki/T%C3%BCrk%C3%A7e" title="Türkçe">Türkçeyi</a> benimsemişlerdi. Bunun kendi istekleri dahilinde olmuş olma ihtimali yüksektir. Her ne kadar Osmanlıların, gayrimüslimlerden <a href="/wiki/Cizye" title="Cizye">cizye</a> alması ve <a href="/wiki/Dev%C5%9Firme" title="Devşirme">Devşirme</a> sistemi sebep olarak gösterilebilse de o zamanki Rum ruhban sınıfının bozulmuş olması, Rumların Müslüman olmasına daha büyük bir etkisi oldu. Örneğin; Rum Kilisesi hiyerarşisinin Hristiyanları büyük vergi ile yüklemesi ve Hristiyanların cenaze töreni hakkı için yüksek ücret istemesi, Rumlar'ın İslam'a geçmesinde etkili oluyordu.Hatta Hristiyan din adamlarının çocukları köle olarak sattığı bile iddia ediliyordu. İslam'a geçişin başka bir nedeni ise Rum Kilisesi'nin dogmatizmi idi. "Kutsal Ayin'de mayalı veya mayasız ekmek kullanmak” gibi ehemmiyetsizliğine sonsuz muhavere sağlayan Hristiyan doktrinlerin aksine İslam ilkelerinin açık anlayışı olması İslam'a geçişin en önemli sebeplerinden biri olarak görülür.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Modern_Çağ"><span id="Modern_.C3.87a.C4.9F"></span>Modern Çağ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=6" title="Değiştirilen bölüm: Modern Çağ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=6" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Modern Çağ"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33502344/mw-parser-output/.tmulti">.mw-parser-output .tmulti .multiimageinner{display:flex;flex-direction:column}.mw-parser-output .tmulti .trow{display:flex;flex-direction:row;clear:left;flex-wrap:wrap;width:100%;box-sizing:border-box}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{margin:1px;float:left}.mw-parser-output .tmulti .theader{clear:both;font-weight:bold;text-align:center;align-self:center;background-color:transparent;width:100%}.mw-parser-output .tmulti .thumbcaption{background-color:transparent}.mw-parser-output .tmulti .text-align-left{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .text-align-right{text-align:right}.mw-parser-output .tmulti .text-align-center{text-align:center}@media all and (max-width:720px){.mw-parser-output .tmulti .thumbinner{width:100%!important;box-sizing:border-box;max-width:none!important;align-items:center}.mw-parser-output .tmulti .trow{justify-content:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle{float:none!important;max-width:100%!important;box-sizing:border-box;text-align:center}.mw-parser-output .tmulti .tsingle .thumbcaption{text-align:left}.mw-parser-output .tmulti .trow>.thumbcaption{text-align:center}}</style><div class="thumb tmulti tright"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:boyut;max-width:442px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:boyut;max-width:223px"><div class="thumbimage" style="height:142px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Map_of_Pontus.jpg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Map_of_Pontus.jpg/221px-Map_of_Pontus.jpg" decoding="async" width="221" height="143" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Map_of_Pontus.jpg/332px-Map_of_Pontus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Map_of_Pontus.jpg/442px-Map_of_Pontus.jpg 2x" data-file-width="3289" data-file-height="2122" /></a></span></div></div><div class="tsingle" style="width:boyut;max-width:215px"><div class="thumbimage" style="height:142px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Tr_ponto2.gif" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Tr_ponto2.gif/213px-Tr_ponto2.gif" decoding="async" width="213" height="142" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Tr_ponto2.gif/320px-Tr_ponto2.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d9/Tr_ponto2.gif 2x" data-file-width="325" data-file-height="217" /></a></span></div></div></div><div class="trow" style="display:flex"><div class="thumbcaption"><a href="/wiki/1._D%C3%BCnya_Sava%C5%9F%C4%B1" class="mw-redirect" title="1. Dünya Savaşı">1. Dünya Savaşı</a>'ndan sonra kurulan Pontus Cumhuriyeti ve bayrağı</div></div></div></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33502344/mw-parser-output/.tmulti"><div class="thumb tmulti tright"><div class="thumbinner multiimageinner" style="width:boyut;max-width:442px"><div class="trow"><div class="tsingle" style="width:boyut;max-width:222px"><div class="thumbimage" style="height:145px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Pontian_Greek_family.JPG" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Pontian_Greek_family.JPG/220px-Pontian_Greek_family.JPG" decoding="async" width="220" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Pontian_Greek_family.JPG/330px-Pontian_Greek_family.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Pontian_Greek_family.JPG/440px-Pontian_Greek_family.JPG 2x" data-file-width="981" data-file-height="648" /></a></span></div></div><div class="tsingle" style="width:boyut;max-width:216px"><div class="thumbimage" style="height:145px;overflow:hidden"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Pontus_Greek_family.JPG" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Pontus_Greek_family.JPG/214px-Pontus_Greek_family.JPG" decoding="async" width="214" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Pontus_Greek_family.JPG/321px-Pontus_Greek_family.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Pontus_Greek_family.JPG/428px-Pontus_Greek_family.JPG 2x" data-file-width="946" data-file-height="640" /></a></span></div></div></div><div class="trow" style="display:flex"><div class="thumbcaption">20. yüzyıl başlarında Hristiyan Pontuslu Rum aile</div></div></div></div> <p>Hristiyan Pontus Rumları 1920'lere kadar Pontus bölgesinde ve 1990'lara kadar Gürcistan ve Ermenistan'da önemli bir nüfusa sahiptiler (nüfusun yaklaşık %25'i).<sup id="cite_ref-Pentzopoulos_2002_29-30_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pentzopoulos_2002_29-30-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Hatta günümüzde bile Türkiye'de 2018'den yana 345.000 Pontus Rumu'nun yaşadığı tahmin edilir. Bu sayıyı veren kaynaklar bunlardan Hristiyan olanları, etnik gerilimden dolayı kimliklerini ve dinlerini ifşa etmekten çekindiklerini belirtir.<sup id="cite_ref-joshuaproject.net_13-0" class="reference"><a href="#cite_note-joshuaproject.net-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Dillerini ve kültürlerini büyük ölçüde korumuş olan <a href="/wiki/M%C3%BCsl%C3%BCman_Yunanlar" class="mw-redirect" title="Müslüman Yunanlar">Pontuslu Rum Müslümanlar</a> dilsel ve etnik mensupluklarına rağmen Hristiyanları Rum (Ελληνικος), Müslümanları ise Türk (Τούρκος) olarak tanımlamaktadırlar. Tahmin edilen 345.000 Pontus Rum'unun önemli bir kısmı Türkleştirilerek asimile edilmiştir.<sup id="cite_ref-joshuaproject.net_13-1" class="reference"><a href="#cite_note-joshuaproject.net-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Önceleri, 19. yüzyılda Rus yanlısı Pontus Rumları, <a href="/wiki/Kuzey_Anadolu_Da%C4%9Flar%C4%B1" title="Kuzey Anadolu Dağları">Pontus Alpleri</a>'nden ve <a href="/wiki/Erzurum" title="Erzurum">Erzurum</a>'dan ayrılarak Kars civarına yerleşti (Güney Gürcistan'daki Kafkas Rumları ile birlikte).Dağlık bir bölgede olan Kars vilayeti <a href="/wiki/93_Harbi" title="93 Harbi">93 Harbi</a>'nin ardından 1878 <a href="/wiki/San_Stefano_Antla%C5%9Fmas%C4%B1" class="mw-redirect" title="San Stefano Antlaşması">San Stefano Antlaşması</a> ile Rus İmparatorluğu'na teslim edildi. Bunun üzerine Pontusluların bir kısmı İslam'ı reddetti ve ana yurtlarını terk etti. Onların “Ortodoks Dünyasının Koruyucuları“ ise onları, Kars vilayetini Hristiyanlaştırmak adına Gürcüler, güneydeki Ruslar hatta Ortodoks olmayan Ermeniler, Almanlar ve Estonyalılar ile birlikte yeni ele geçirdikleri bu yere yerleştirdi. <a href="/wiki/I._D%C3%BCnya_Sava%C5%9F%C4%B1" title="I. Dünya Savaşı">I. Dünya Savaşı</a> arifesinde <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı İmparatorluğu</a>'nda iktidarı ele geçiren <a href="/wiki/J%C3%B6n_T%C3%BCrkler" title="Jön Türkler">Jön Türkler</a> ülkenin içindeki Hristiyan olan Ermeniler'i, Asurlar'ı ve Rumlar'ı, o dönemdeki durum sebebiyle Osmanlı'ya bağlamak ve kendi devletlerini kurmamaları için tedbirler almıştır. Ancak bu tedbirler Osmanlı sonrası dönemde ırkçı bir hal almış ve <a href="/wiki/I._D%C3%BCnya_Sava%C5%9F%C4%B1" title="I. Dünya Savaşı">I. Dünya Savaşı</a> sırasındaki <a href="/wiki/Arap_%C4%B0syan%C4%B1" class="mw-redirect" title="Arap İsyanı">Arap İsyanı</a> sebebiyle bu durumun Türk olmayan Müslümanlar'a dahi etkileri olmuştur. Bu tedbirler daha sonraları Hristiyanlar'ın büyük bir bölümünün başka ülkelere göçüyle sonuçlanacaktı. 1916'da <a href="/wiki/Trabzon" title="Trabzon">Trabzon</a>, Rus İmparatorluğu kuvvetleri tarafından ele geçirildi. Ancak <a href="/wiki/Ekim_Devrimi" title="Ekim Devrimi">Ekim Devrimi</a> sebebiyle Rus kuvvetleri <a href="/wiki/Rus_%C4%B0%C3%A7_Sava%C5%9F%C4%B1" title="Rus İç Savaşı">Rus İç Savaşı</a>'na katılmak için Trabzon'u terk ettiler. </p> <div class="thumb tright"> <div class="thumbinner" style="width:383px;"> <table style="background: transparent; border: 0; padding: 0; margin: 0;" cellspacing="0"> <tbody><tr> <td style="padding: 0; margin: 0;" class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Trabzon_Greeks_1915.JPG" class="mw-file-description" title="20. yüzyıl başlarında Pontuslu Rum fikir insanları ve işadamları"><img alt="20. yüzyıl başlarında Pontuslu Rum fikir insanları ve işadamları" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Trabzon_Greeks_1915.JPG/200px-Trabzon_Greeks_1915.JPG" decoding="async" width="200" height="138" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Trabzon_Greeks_1915.JPG/300px-Trabzon_Greeks_1915.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Trabzon_Greeks_1915.JPG/400px-Trabzon_Greeks_1915.JPG 2x" data-file-width="878" data-file-height="608" /></a></span> </td> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0; width: 2px"> </td> <td style="padding: 0; margin: 0;" class="thumbimage"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Pontian_Greek_women.JPG" class="mw-file-description" title="20. yüzyıl başlarında Pontuslu Rum fikir insanları ve işadamları"><img alt="20. yüzyıl başlarında Pontuslu Rum fikir insanları ve işadamları" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Pontian_Greek_women.JPG/175px-Pontian_Greek_women.JPG" decoding="async" width="175" height="127" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Pontian_Greek_women.JPG/263px-Pontian_Greek_women.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Pontian_Greek_women.JPG/350px-Pontian_Greek_women.JPG 2x" data-file-width="822" data-file-height="598" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="padding: 0; margin: 0; border: 0;" colspan="3"><div class="thumbcaption">20. yüzyıl başlarında Pontuslu Rum fikir insanları ve işadamları</div> </td></tr></tbody></table> </div> </div> <p>1917-1922 yılları arasında Trabzon Metropoliti Hrisanthus tarafından yönetilen ancak hiçbir devlet tarafından tanınmayan <a href="/wiki/Pontus_Cumhuriyeti" title="Pontus Cumhuriyeti">Pontus Cumhuriyeti</a> kuruldu. 1917 yılında Yunanistan ve İtilaf devletleri tarafından Ponto-Ermeni Federasyonu'nun bir parçası olarak Helenik bir özerk bölge oluşturması planlanmıştı.<sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Paris_Bar%C4%B1%C5%9F_Konferans%C4%B1" title="Paris Barış Konferansı">Paris Barış Konferansı</a>'nda alınan kararlar sonucu Hrisanthus, tamamen bağımsız bir <a href="/wiki/Pontus_Cumhuriyeti" title="Pontus Cumhuriyeti">Pontus Cumhuriyeti</a>'nin kurulmasını önermişti. Ancak bu teklifi ne Yunanistan ne de diğer ülkelerin delegeleri tarafından desteklendi.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:The_Historical_Atlas,_1911_%E2%80%93_Distribution_of_Races_in_the_Balkan_Peninsula_and_Asia_Minor.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/The_Historical_Atlas%2C_1911_%E2%80%93_Distribution_of_Races_in_the_Balkan_Peninsula_and_Asia_Minor.jpg/260px-The_Historical_Atlas%2C_1911_%E2%80%93_Distribution_of_Races_in_the_Balkan_Peninsula_and_Asia_Minor.jpg" decoding="async" width="260" height="186" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/The_Historical_Atlas%2C_1911_%E2%80%93_Distribution_of_Races_in_the_Balkan_Peninsula_and_Asia_Minor.jpg/390px-The_Historical_Atlas%2C_1911_%E2%80%93_Distribution_of_Races_in_the_Balkan_Peninsula_and_Asia_Minor.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/The_Historical_Atlas%2C_1911_%E2%80%93_Distribution_of_Races_in_the_Balkan_Peninsula_and_Asia_Minor.jpg/520px-The_Historical_Atlas%2C_1911_%E2%80%93_Distribution_of_Races_in_the_Balkan_Peninsula_and_Asia_Minor.jpg 2x" data-file-width="1144" data-file-height="818" /></a><figcaption><a href="/wiki/Anadolu" title="Anadolu">Anadolu</a> ve <a href="/wiki/K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_Asya" class="mw-redirect" title="Küçük Asya">Küçük Asya</a>'nın 1911 yılındaki etnik dağılımı (Mavi:Rum nüfusunun yoğun olduğu yerler)</figcaption></figure> <p>Ruslar Pontus'u boşalttıktan sonra bölgedeki Rumlar ve Ermeniler, bölgedeki Türk milisleriyle çatışma içine girdiler. <a href="/wiki/S%C3%BCryani_K%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Süryani Kırımı">Süryani Kırımı</a> ve <a href="/wiki/Ermeni_K%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Ermeni Kırımı">Ermeni Kırımı</a> sonucu Pontus Rumları aynı şeyin kendi başlarına gelmemesi için 1923 yılında Türkiye ile Yunanistan arası nüfus mübadelesini kabul eden Lozan Antlaşması imzalanana kadar sürecek bir silahlı direnişe (αντάρτικο του Πόντου) geçtiler. Hristiyan Rumların çoğu, <a href="/wiki/Ekim_Devrimi" title="Ekim Devrimi">Ekim Devrimi</a> sebebiyle oluşan kaos sonucu Rusya'ya sığınmayıp Yunanistan'a göç etti. İslam'ı kabul etmiş olup bölgenin kuzeydoğusunda yaşayan Rumlar, devlet tarafından Türk sayıldı ve Türk kültürünü bölgede hâkim kılmak için asimile edilmeye çalışıldılar. Ancak halen dilini ve kültürünü korumuş Müslüman Rumlar da bulunmaktadır. Pontus Rumları'nın ana dili olan Pontus Rumcası, Türkiye'de halen konuşulmaktadır.<sup id="cite_ref-:1_16-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Nüfus mübadelesi sonrası birçok Pontus Rum'u <a href="/wiki/Attika" title="Attika">Attika</a> ve <a href="/wiki/Makedonya_(Yunanistan)" title="Makedonya (Yunanistan)">Makedonya</a>'ya yerleştirildi. <a href="/wiki/Sovyetler_Birli%C4%9Fi" title="Sovyetler Birliği">Sovyetler Birliği</a>'ndeki Pontus Rumları ise ağırlıklı olarak <a href="/wiki/G%C3%BCrcistan_Sovyet_Sosyalist_Cumhuriyeti" title="Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti">Gürcistan SSC</a> ve <a href="/wiki/Ermenistan_Sovyet_Sosyalist_Cumhuriyeti" title="Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti">Ermenistan SSC</a>'ye yerleşmişti. Ayrıca Pontus Rumları, Karadeniz'deki <a href="/wiki/Odessa" title="Odessa">Odessa</a> ve <a href="/wiki/Sohum" title="Sohum">Sohum</a>'da da önemli bir varlığa sahiptirler. <a href="/wiki/II._D%C3%BCnya_Sava%C5%9F%C4%B1" title="II. Dünya Savaşı">II. Dünya Savaşı</a> sonrası 100.000 Rum (37.000'i Kafkasya'dan), Stalin tarafından Orta Asya'ya sürülmüştür. Bu Eski Sovyet Ülkeleri'nde Pontus Rum toplulukları halen mevcuttur. Ayrıca <a href="/wiki/Almanya" title="Almanya">Almanya</a>, <a href="/wiki/Avustralya" title="Avustralya">Avustralya</a> ve <a href="/wiki/Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri" title="Amerika Birleşik Devletleri">Amerika Birleşik Devletleri</a>'nde de çok sayıda Pontus Rum'u bulunur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Rum_Kırımı_ve_Nüfus_Mübadelesi"><span id="Rum_K.C4.B1r.C4.B1m.C4.B1_ve_N.C3.BCfus_M.C3.BCbadelesi"></span>Rum Kırımı ve Nüfus Mübadelesi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=7" title="Değiştirilen bölüm: Rum Kırımı ve Nüfus Mübadelesi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=7" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Rum Kırımı ve Nüfus Mübadelesi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ayrıca bakınız: <a href="/wiki/Rum_K%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Rum Kırımı">Rum Kırımı</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:PONTIC-GENOCIDE.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/PONTIC-GENOCIDE.jpg/220px-PONTIC-GENOCIDE.jpg" decoding="async" width="220" height="136" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/PONTIC-GENOCIDE.jpg/330px-PONTIC-GENOCIDE.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/PONTIC-GENOCIDE.jpg/440px-PONTIC-GENOCIDE.jpg 2x" data-file-width="450" data-file-height="278" /></a><figcaption>Ölü Pontus Rumlarının bedenleri, 1916</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/S%C3%BCryaniler" title="Süryaniler">Süryaniler</a>, <a href="/wiki/Ermeniler" title="Ermeniler">Ermeniler</a> ve diğer Osmanlı azınlıkları gibi Pontuslu Rumlar da özellikle Trabzon'da ve <a href="/wiki/Kars_Oblast%C4%B1" title="Kars Oblastı">Kars Oblastı</a>'nda (1918 yılında Osmanlı kontrolüne geçti), Ruslar ve Ermeniler ile işbirliği yaptıkları için öldürüldü.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ekim Devrimi'ni takiben Rusların bu bölgelerden çekilmesi üzerine Pontuslular ayaklandılar ve <a href="/wiki/Pontus_Cumhuriyeti" title="Pontus Cumhuriyeti">Pontus Cumhuriyeti</a>'ni kurdular. <a href="/wiki/Pontus_Ayaklanmas%C4%B1" title="Pontus Ayaklanması">Pontus Ayaklanması</a> sırasında birçok Rum'un çatışmalar neticesiyle öldüğü belirtilir. Sayı tam olarak belli olmasa da Türk kaynaklarında 200.000, yabancı kaynaklarda 400.000 Pontus Rum'unun çatışmalar, Kırım ve amele taburunda çalıştırılma suretiyle öldürüldüğü belirtilir. 1923 yılında <a href="/wiki/Lozan_Antla%C5%9Fmas%C4%B1" title="Lozan Antlaşması">Lozan Antlaşması</a>'nın imzalanması sonucu nüfus mübadelesi sebebiyle Pontus Rumları Yunanistan'a göç etti. Neal Ascherson bu durum hakkında ”Karadeniz” adlı kitabında der ki </p> <table class="cquote pullquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; background-color: transparent; width: auto;"> <tbody><tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: inherit; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“ </td> <td style="vertical-align: top; border: none; color: inherit; padding: 4px 10px;">Taksim Meydanı'ndaki Türk gazeteleri 1923 felaketinin hesabını şu şekilde sunuyor:Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle bu bölgede yaşayan Yunanlar kendi ülkelerine geri döndüler[…].' Kendi ülkelerine mi? Dönmek mi? Onlar Pontus’da 3000 yıla yakın bir süredir yaşıyorlardı. Onların lehçeleri 20. yy. Atinalılarınca anlaşılabilir değildi.<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: inherit; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">” </td></tr> </tbody></table> <p>Pontuslu Rumların bir kısmı Yunanistan'a giderken öldü. Bu yolculukların kayda değer hesapları Steve Papadopoulos'un ”Pontus Tarihi ve Kültürü” üzerine yaptığı çalışmalarına dahil edildi. Göç eden Pontus Rumları Birleşik Devletler'e şöyle bir yazı göndermişlerdi: </p> <table class="cquote pullquote" role="presentation" style="margin:auto; border-collapse: collapse; border: none; background-color: transparent; width: auto;"> <tbody><tr> <td style="width: 20px; vertical-align: top; border: none; color: inherit; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: left; padding: 10px 10px;">“ </td> <td style="vertical-align: top; border: none; color: inherit; padding: 4px 10px;">Birçok yaşlı ve çocuk yolculuk sırasında öldü. Mürettebat öldüklerini fark edince onları denize attılar. Ölen çocukların annesi, çocukları yaşıyormuş gibi davranmaya başladı. Ölülere ne yapıldığına tanık olanlar da Yunanistan'da düzgün bir cenaze yapılabilmesi için aynı şekilde sanki onlar ölmemiş gibi davranmaya başladılar. </td> <td style="width: 20px; vertical-align: bottom; border: none; color: inherit; font-size: 40px; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-weight: bold; line-height: .6em; text-align: right; padding: 10px 10px;">” </td></tr> </tbody></table> <p>1928 yılında Yunanistan'daki nüfus sayımına göre toplam 240.695 tane Pontus Rum'u Yunanistan'a göç etmişti. Bunlardan 11.435'i Rusya'dan, 47.091'i Kafkasya'dan ve 182.169'u <a href="/wiki/Pontus" title="Pontus">Pontus</a> bölgesinden geliyordu.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Türkiye'de ise 345.000 Pontus Rum'unun yaşadığı tahmin ediliyor. Ancak tahminlerin daha da fazla olduğu tahmin ediliyor.<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Yerleşim_Yerleri"><span id="Yerle.C5.9Fim_Yerleri"></span>Yerleşim Yerleri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=8" title="Değiştirilen bölüm: Yerleşim Yerleri" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=8" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Yerleşim Yerleri"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Evler2b.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Evler2b.jpg/330px-Evler2b.jpg" decoding="async" width="330" height="137" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Evler2b.jpg/495px-Evler2b.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/16/Evler2b.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="207" /></a><figcaption>Taşradaki geleneksel Pontus evleri</figcaption></figure> <p>Pontus Rumları'nın zamanında yerleştiği bölgeler (bölgelerin günümüzdeki isimleri parantez içinde belirtilmiştir): </p> <dl><dt><a href="/wiki/Pontus" title="Pontus">Pontus</a>'ta</dt> <dd><a href="/wiki/Amasya" title="Amasya">Amasea</a>, <a href="/wiki/Samsun" title="Samsun">Samsunda (Amisos)</a>, <a href="/w/index.php?title=Aphene&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aphene (sayfa mevcut değil)">Aphene</a>, <a href="/wiki/Akda%C4%9Fmadeni" title="Akdağmadeni">Argyrion (Akdağmadeni)</a>, <a href="/wiki/G%C3%BCm%C3%BC%C5%9Fhane" title="Gümüşhane">Argyropolis (Gümüşhane)</a>, <a href="/wiki/Pazar,_Rize" title="Pazar, Rize">Athina (Pazar)</a>, <a href="/wiki/Bafra" title="Bafra">Bafra</a>, <a href="/wiki/Comana_Pontica" class="mw-redirect" title="Comana Pontica">Comana Pontica (Gümenek)</a>, <a href="/wiki/G%C3%BCm%C3%BC%C5%9Fhac%C4%B1k%C3%B6y" title="Gümüşhacıköy">Etonia (Gümüşhacıköy)</a>, <a href="/wiki/Fatsa" title="Fatsa">Fatsa</a>, <a href="/wiki/Konaklar" class="mw-disambig" title="Konaklar">Galiana (Konaklar)</a>, <a href="/wiki/Yomra" title="Yomra">Gemoura (Yomra)</a>, <a href="/wiki/Hopa" title="Hopa">Hopa</a>, <a href="/wiki/Olucak,_G%C3%BCm%C3%BC%C5%9Fhane" title="Olucak, Gümüşhane">Imera (Olucak)</a>, <a href="/w/index.php?title=Kakatsis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kakatsis (sayfa mevcut değil)">Kakatsis</a>, <a href="/wiki/Kelkit" title="Kelkit">Kelkit</a>, <a href="/wiki/Giresun" title="Giresun">Cerasus(Giresun)</a>, <a href="/wiki/F%C4%B1nd%C4%B1kl%C4%B1,_Rize" class="mw-redirect" title="Fındıklı, Rize">Kissa (Fındıklı)</a>, <a href="/wiki/%C5%9Eebinkarahisar" title="Şebinkarahisar">Kolonia (Şebinkarahisar)</a>, <a href="/wiki/Koyulhisar" title="Koyulhisar">Nikopolis (Koyulhisar)</a>, <a href="/wiki/Ordu" class="mw-disambig" title="Ordu">Kotyora (Ordu)</a>, <a href="/wiki/Ya%C4%9Fl%C4%B1dere,_G%C3%BCm%C3%BC%C5%9Fhane" title="Yağlıdere, Gümüşhane">Kromni (Yağlıdere)</a>, <a href="/wiki/Yazl%C4%B1k,_Ayd%C4%B1ntepe" title="Yazlık, Aydıntepe">Livera (Yazlık)</a>, <a href="/wiki/Ma%C3%A7ka" title="Maçka">Matsouka (Maçka)</a>, <a href="/wiki/Mesudiye,_Ordu" class="mw-redirect" title="Mesudiye, Ordu">Meletios (Mesudiye)</a>, <a href="/wiki/Merzifon" title="Merzifon">Suşehri (Andıryas), Gölova (Avganıs), Akıncılar (Ezbider), İmranlı (Ümraniye Habeş), Myrsiphon (Merzifon)</a>, <a href="/w/index.php?title=Ayd%C4%B1nlar,_Torul&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aydınlar, Torul (sayfa mevcut değil)">Mouzena (Aydınlar)</a>, <a href="/wiki/Niksar" title="Niksar">Neocaesarea (Niksar)</a>, <a href="/wiki/Of" title="Of">Ofis (Of)</a>, <a href="/wiki/%C3%9Cnye" title="Ünye">Oinoe (Ünye)</a>, <a href="/wiki/Ak%C3%A7aabat" title="Akçaabat">Platana (Akçaabat)</a>, <a href="/wiki/Rize" title="Rize">Rizounta (Rize)</a>, <a href="/wiki/Dumanl%C4%B1" class="mw-disambig" title="Dumanlı">Santa (Dumanlı)</a>, <a href="/wiki/Sinop,_Turkey" class="mw-redirect" title="Sinop, Turkey">Sinope (Sinop)</a>, <a href="/wiki/S%C3%BCrmene" title="Sürmene">Sourmena (Sürmene)</a>, <a href="/wiki/Terme" title="Terme">Therme (Terme)</a>,<a href="/wiki/Themiskira" title="Themiskira">Themiskira</a>, <a href="/wiki/Tokat" class="mw-disambig" title="Tokat">Evdokia (Tokat)</a>, <a href="/wiki/Tonya" title="Tonya">Thoania (Tonya)</a>, <a href="/wiki/Trabzon" title="Trabzon">Trebizond (Trabzon)</a>, <a href="/wiki/Tirebolu" title="Tirebolu">Tripolis (Tirebolu)</a>, <a href="/wiki/%C5%9Eiran" title="Şiran">Cheriana (Şiran)</a>.</dd></dl> <dl><dt>Pontus dışında</dt> <dd><a href="/wiki/Adapazar%C4%B1" title="Adapazarı">Adapazarı</a>, <a href="/wiki/Balya" title="Balya">Palea (Balya)</a>, <a href="/wiki/Bayburt" title="Bayburt">Baiberdon (Bayburt)</a>, <a href="/wiki/%C3%87orum" title="Çorum">Efchaneia (Çorum)</a>, <a href="/wiki/Sivas" title="Sivas">Sebastia (Sivas)</a>, <a href="/wiki/Erzurum" title="Erzurum">Theodosiopolis (Erzurum)</a>, <a href="/wiki/Erzincan" title="Erzincan">Erzincan</a> (daha fazla bilgi için bakınız:<b>Doğu Anadolu Rumları</b>) Rusya Küçük Asyası (bakınız; <a href="/wiki/Batum_Oblast%C4%B1" title="Batum Oblastı">Batum Oblastı</a>, <a href="/wiki/Kars_Oblast%C4%B1" title="Kars Oblastı">Kars Oblast</a> ve <a href="/w/index.php?title=Kafkasya_Yunanlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kafkasya Yunanları (sayfa mevcut değil)">Kafkasya Yunanları</a>) ve Rusya <a href="/wiki/Transkafkasya" class="mw-redirect" title="Transkafkasya">Transkafkasyası</a> (bakınız; <a href="/wiki/Karadeniz_Guberniyas%C4%B1" title="Karadeniz Guberniyası">Černomore Guberniya</a>, <a href="/wiki/Kutaisi_Guberniyas%C4%B1" title="Kutaisi Guberniyası">Kutais Guberniya</a>, <a href="/wiki/Tiflis_Guberniyas%C4%B1" title="Tiflis Guberniyası">Tiflis Guberniya</a>, <a href="/wiki/Batum" title="Batum">Bathys Limni</a>, <a href="/wiki/Sukhumi" class="mw-redirect" title="Sukhumi">Dioskourias (Sevastoupolis)</a>, <a href="/wiki/Gonia" title="Gonia">Gonia</a>, <a href="/wiki/Poti" title="Poti">Phasis</a>, <a href="/wiki/Pitsunda" title="Pitsunda">Pytius</a> ve <a href="/wiki/Tsalka" title="Tsalka">Tsalka</a>).</dd></dl> <dl><dt><a href="/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m" title="Kırım">Kırım</a> ve Kuzey <a href="/wiki/Azak_Denizi" title="Azak Denizi">Azak Denizi</a></dt> <dd><a href="/wiki/Chersonesos_Taurica" class="mw-redirect" title="Chersonesos Taurica">Chersonesos</a>, <a href="/wiki/Yevpatoria" class="mw-redirect" title="Yevpatoria">Kerkinitida</a>, <a href="/w/index.php?title=Panticapaeum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panticapaeum (sayfa mevcut değil)">Panticapaeum</a>, <a href="/wiki/Sudak" title="Sudak">Soughdaia (Sudak)</a>, <a href="/wiki/Tanais" title="Tanais">Tanais</a>, <a href="/wiki/Feodosiya" class="mw-redirect" title="Feodosiya">Theodosia (Feodosiya)</a>.</dd></dl> <dl><dt><a href="/wiki/Taman_Yar%C4%B1madas%C4%B1" title="Taman Yarımadası">Taman Yarımadası</a>, <a href="/wiki/Krasnodar_Kray%C4%B1" title="Krasnodar Krayı">Krasnodar Krayı</a> ve <a href="/wiki/Stavropol_Kray%C4%B1" title="Stavropol Krayı">Stavropol Krayı</a> (özellikle <a href="/wiki/Yessentuki" title="Yessentuki">Yessentuki</a>'de)</dt> <dd><a href="/w/index.php?title=Germonassa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Germonassa (sayfa mevcut değil)">Germonassa</a>, <a href="/wiki/Anapa" title="Anapa">Gorgippa (Anapa)</a>, <a href="/wiki/Heraclea_Pontica" class="mw-redirect" title="Heraclea Pontica">Heraclea Pontica</a>, <a href="/w/index.php?title=Phanagoria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Phanagoria (sayfa mevcut değil)">Phanagoria</a>.</dd></dl> <dl><dt>Ukrayna'nın güneybatı kıyıları ve <a href="/wiki/Balkanlar" title="Balkanlar">Balkanlar</a>'ın doğusu</dt> <dd><a href="/w/index.php?title=Antiphilos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antiphilos (sayfa mevcut değil)">Antiphilos</a>, <a href="/wiki/Sozopol" class="mw-redirect" title="Sozopol">Apollonia (Sozopol)</a>, <a href="/w/index.php?title=Germonakris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Germonakris (sayfa mevcut değil)">Germonakris</a>, <a href="/wiki/Mariupol" title="Mariupol">Mariupol</a>, <a href="/wiki/Nesebar" title="Nesebar">Mesembria (Nesebar)</a>, <a href="/w/index.php?title=Nikonis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nikonis (sayfa mevcut değil)">Nikonis</a>, <a href="/wiki/Varna" title="Varna">Odessos (Varna)</a>, <a href="/w/index.php?title=Olbia,_Ukraine&action=edit&redlink=1" class="new" title="Olbia, Ukraine (sayfa mevcut değil)">Olbia</a>, Tira.</dd></dl> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ayrıca bakınız: <a href="/w/index.php?title=Rusya_Yunanlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rusya Yunanları (sayfa mevcut değil)">Rusya Yunanları</a> ve <a href="/w/index.php?title=Ukrayna_Yunanlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ukrayna Yunanları (sayfa mevcut değil)">Ukrayna Yunanları</a></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Doğu_Anadolu_Rumları"><span id="Do.C4.9Fu_Anadolu_Rumlar.C4.B1"></span>Doğu Anadolu Rumları</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=9" title="Değiştirilen bölüm: Doğu Anadolu Rumları" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=9" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Doğu Anadolu Rumları"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Rural_pontic_house.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Rural_pontic_house.jpg/220px-Rural_pontic_house.jpg" decoding="async" width="220" height="91" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Rural_pontic_house.jpg/330px-Rural_pontic_house.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Rural_pontic_house.jpg/440px-Rural_pontic_house.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="207" /></a><figcaption>Kırsal Pontus evleri</figcaption></figure> <p>Doğu Anadolu'nun yüksek platosuna özgü olan ve <a href="/wiki/Trabzon_Rum_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" class="mw-redirect" title="Trabzon Rum İmparatorluğu">Trabzon Rum İmparatorluğu</a> sınırlarının hemen güneyinde yer alan etnik Rumlar (<a href="/wiki/Erzurum_Vilayeti" title="Erzurum Vilayeti">Erzurum Vilayeti</a>) hem Pontus Rumlarından hem de Kafkasyalı Rumlardan farklılaşır.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Buradaki Rumların bir kısmının kökeni 1461 yılında Trabzon'un fethedilmesiyle bu bölgelere göç eden Rumlara dayanır. Buradaki Rumların büyük bir kısmının kökeni, geç Roma ve Bizans döneminde buraya <a href="/wiki/Kuzey_Anadolu_Da%C4%9Flar%C4%B1" title="Kuzey Anadolu Dağları">Pontus Alpleri</a>'nden gelen çiftçilere, askerlere, devlet memurlarına ve tüccarlara dayanır. Batı, Orta Karadeniz ve <a href="/wiki/Kuzey_Anadolu_Da%C4%9Flar%C4%B1" title="Kuzey Anadolu Dağları">Pontus Alpleri</a>'nde bulunan büyük Rum nüfusunun aksine Erzurum ve Erzincan bölgelerinde çoğunlukla Türkçe ve Ermenice konuşulur. Rumlar bu bölgede nüfusun sadece küçük bir kısmını oluşturur.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Sonuç olarak bu bölgeye yerleşen Rumlar, Ermeni v e Türk kültütel etkilerine maruz kalmışlar ve yaşadıkları bölge Bizans'tan sonra <a href="/wiki/Sel%C3%A7uklu_Hanedan%C4%B1" title="Selçuklu Hanedanı">Selçuklu Hanedanının</a> ve Türk beyliklerin hakimiyeti altında kalmasından dolayı Rumlar arasında Türkçenin kullanımı artmıştır.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu bölgedeki Rumlar'ın çoğunluğunun İslam'ı kabul ederek “Türk olduğu” ve bir kısmının ise 19. yüzyılda tekrar Hristiyan olmak üzere gizli Hristiyan olduğu bilinmektedir. 19. yüzyıl ve 20. yüzyılın başlarında <a href="/wiki/Erzurum" title="Erzurum">Erzurum</a>, Ruslar tarafından birçok kere işgal edildi. Bu dönemde Hristiyan olan Pontus Rumları'nın, Ruslar ile işbirliği yaptığı ve Erzurum'un kuzeyindeki bölgelere yerleştiği bilinmektedir. </p><p>Kuzey Anadolu Rumları Klasik Osmanlı dönemi ve 1829 arasında, Kars'a, <a href="/wiki/Ermenistan" title="Ermenistan">Ermenistan</a>'a, <a href="/wiki/G%C3%BCrcistan" title="Gürcistan">Gürcistan</a>'a ve Güney Rusya'ya göç etmiştir. Bu bölgelere göç edenler Kafkas kültürü etkisinde kalmaları sonucu bu bölgedeki Rumlar <a href="/w/index.php?title=Kafkasya_Rumlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kafkasya Rumları (sayfa mevcut değil)">Kafkasya Rumları</a> olarak adlandırılır.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 20. yüzyılın başlarına kadar Hristiyan kalan Rumlar ya 1923 nüfus mübadelesi sonucu <a href="/wiki/Yunanistan" title="Yunanistan">Yunanistan</a>'a gönderildi ya da <a href="/wiki/Rum_K%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Rum Kırımı">Rum Kırımı</a> sırasında öldü.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kültür"><span id="K.C3.BClt.C3.BCr"></span>Kültür</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=10" title="Değiştirilen bölüm: Kültür" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=10" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kültür"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Sumela_From_Across_Valley.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Sumela_From_Across_Valley.JPG/450px-Sumela_From_Across_Valley.JPG" decoding="async" width="450" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Sumela_From_Across_Valley.JPG/675px-Sumela_From_Across_Valley.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Sumela_From_Across_Valley.JPG/900px-Sumela_From_Across_Valley.JPG 2x" data-file-width="5400" data-file-height="2134" /></a><figcaption><a href="/wiki/S%C3%BCmela_Manast%C4%B1r%C4%B1" title="Sümela Manastırı">Sümela Manastırı</a>'nın yakından görünüşü</figcaption></figure> <p>Pontus Kültürü, farklı bölgelerin topoğrafyasından etkilenmiştir. <a href="/wiki/Trabzon" title="Trabzon">Trapezonda</a>, <a href="/wiki/Samsun" title="Samsun">Samsunda</a>, <a href="/wiki/Giresun" title="Giresun">Karasunda</a> ve <a href="/wiki/Sinop" title="Sinop">Sinopi</a> gibi ticari şehirlerde; sanat ve eğitim kozmopolit bir orta sınıfın kontrolü altında gelişti. <a href="/wiki/G%C3%BCm%C3%BC%C5%9Fhane" title="Gümüşhane">Argipolis</a> gibi iç kesimde kalan şehirlerde ekonomi tarım ve madenciliğe dayanıyordu Bu durum, gelişmiş limanları bulunan şehirler ile <a href="/wiki/Kuzey_Anadolu_Da%C4%9Flar%C4%B1" title="Kuzey Anadolu Dağları">Pontus Alpleri</a>'nin tabanından uzanan vadi ve ovalarda kurulmuş şehirler arasında kültürel ve ekonomik bir fark yarattı. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dil">Dil</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=11" title="Değiştirilen bölüm: Dil" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=11" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Dil"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ayrıca bakınız: <a href="/wiki/Pontus_Rumcas%C4%B1" title="Pontus Rumcası">Pontus Rumcası</a></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Phrontisterion_of_Trapezous.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Phrontisterion_of_Trapezous.JPG/300px-Phrontisterion_of_Trapezous.JPG" decoding="async" width="300" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Phrontisterion_of_Trapezous.JPG/450px-Phrontisterion_of_Trapezous.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Phrontisterion_of_Trapezous.JPG/600px-Phrontisterion_of_Trapezous.JPG 2x" data-file-width="797" data-file-height="500" /></a><figcaption><a href="/wiki/Kanuni_Anadolu_Lisesi" title="Kanuni Anadolu Lisesi">Kemerkaya Rum Koleji</a> (<i>Φροντιστήριο Τραπεζούντος</i> Frontistirio Trapezuntas), 20. yüzyıl başları</figcaption></figure> <p>Pontus Rumcası, çoğu Modern Yunanca lehçeleri gibi <a href="/wiki/Helenistik" class="mw-redirect" title="Helenistik">Helenistik</a> ve <a href="/wiki/Roma" title="Roma">Roma</a> dönemlerinde MÖ 4. yy ve MS 4. yy arasında konuşulan <a href="/wiki/Koini_Yunancas%C4%B1" class="mw-redirect" title="Koini Yunancası">Koini Yunancası</a>'ndan türemiştir. M.S. 11. yy'da <a href="/wiki/Sel%C3%A7uklu_Devleti" class="mw-redirect" title="Selçuklu Devleti">Selçuklu Devleti</a>'nin <a href="/wiki/K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_Asya" class="mw-redirect" title="Küçük Asya">Küçük Asya</a>'yı ele geçirmesinden sonra <a href="/wiki/Pontus" title="Pontus">Pontus</a> bölgesi <a href="/wiki/Bizans_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bizans İmparatorluğu">Bizans İmparatorluğu</a>'ndan ayrı kaldı.<sup id="cite_ref-Reference_H_26-0" class="reference"><a href="#cite_note-Reference_H-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Pontusluların ana karadaki Yunanlardan ayrı kalması sonucu Pontus Rumcası, belirgin bir şekilde farklı olarak gelişti.<sup id="cite_ref-Reference_H_26-1" class="reference"><a href="#cite_note-Reference_H-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bununla birlikte Pontus Rumcası, yakın bölgelerde konuşulan Türkçe, <a href="/wiki/Fars%C3%A7a" title="Farsça">Farsça</a> ve <a href="/wiki/Kafkas_dilleri" title="Kafkas dilleri">Kafkas dillerinden</a> etkilenmiştir. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eğitim"><span id="E.C4.9Fitim"></span>Eğitim</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=12" title="Değiştirilen bölüm: Eğitim" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=12" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Eğitim"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Pontus_Rum_1903.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Pontus_Rum_1903.JPG/300px-Pontus_Rum_1903.JPG" decoding="async" width="300" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Pontus_Rum_1903.JPG/450px-Pontus_Rum_1903.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/Pontus_Rum_1903.JPG/600px-Pontus_Rum_1903.JPG 2x" data-file-width="971" data-file-height="743" /></a><figcaption>Pontuslu Rum öğrenciler ve öğretmenleri, 1902-1903 Trabzon</figcaption></figure> <p>Pontus Rumlarının zengin kültürü, bölgedeki eğitim kurumlarına, kiliselerine ve manastırlarına yansımıştır. Bu yapıların arasından en çok bilineni 1682-1921 yılları arasında bölgedeki Rumların eğitiminin hızlı bir şekilde gelişmesini sağlayan <a href="/wiki/Kanuni_Anadolu_Lisesi" title="Kanuni Anadolu Lisesi">Kemerkaya Rum Koleji</a>'dir (<i>Φροντιστήριο Τραπεζούντος</i> Frontistirio Trapezuntas).<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu okul, halen Trabzon'da Kanuni Anadolu Lisesi adıyla eğitimini sürdürmektedir.<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Diğer Rum kurumlarına örnek olarak 1682-1722 yılları arasında kullanılan <a href="/wiki/G%C3%BCm%C3%BC%C5%9Fhane" title="Gümüşhane">Argyrupolis</a>'deki okul, <a href="/wiki/Sinop" title="Sinop">Sinope</a>'de 38 lise, <a href="/wiki/Giresun" title="Giresun">Karesunda</a>'da 39 lise ve pek çok kilise ve manastır örnek verilebilir. Kiliselere örnek olarak <a href="/wiki/Trabzon" title="Trabzon">Trapezonda</a>'daki <a href="/wiki/Yeni_Cuma_Camii" title="Yeni Cuma Camii">Hagios Evgenios Kilisesi</a> ve <a href="/wiki/Trabzon_Ayasofya_M%C3%BCzesi" class="mw-redirect" title="Trabzon Ayasofya Müzesi">Ayasofya Kilisesi</a>, manastırlara ise başta aralarında en ünlü olan <a href="/wiki/S%C3%BCmela_Manast%C4%B1r%C4%B1" title="Sümela Manastırı">Panagia Sumela</a> olmak üzere St. George ve St. Ioannes Vazelonos Manastırları örnek verilebilir. 19. yüzyılda <a href="/wiki/Osmanl%C4%B1_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Osmanlı İmparatorluğu">Osmanlı İmparatorluğu</a>'ndaki okuryazar oranı en yüksek olan yerlerden biri <a href="/wiki/Trabzon_Vilayeti" title="Trabzon Vilayeti">Trabzon Vilayeti</a>'dir. Bunda bölgede bulunan Pontus Rumları'nın kurduğu okulların büyük bir payı vardır. Osmanlı vergi kayıtlarına göre günümüz Trabzon'unun <a href="/wiki/%C3%87aykara" title="Çaykara">Çaykara</a> ve <a href="/wiki/Dernekpazar%C4%B1" title="Dernekpazarı">Dernekpazarı</a> ilçelerinde yer alan 17. yüzyılda İslam'ı kabul etmiş olan Pontus Rumları, eğitimdeki ustalıkları ile tanınırlardı. Bu bölgede eğitim görmüş olan hocalar, Anadolu'da binlerce öğrenciye medreselerde dersler verdi. Bu bölgedeki okulların bir kısmı Arapça ile Pontus Rumcası da öğretti (daha az derecede Farsça ve Osmanlı Türkçesi de öğretildi). Cumhuriyet'in ilk dönemlerinde medreseler kaldırılsa da, bazı medreseler uzak konumlarından dolayı 20. yüzyılın ikinci yarısına kadar devam etti.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu eğitim mirasının etkileri, günümüzde bile devam etmekte olup pek çok din adamı, bilim insanı ve siyasetçi, <a href="/wiki/Nak%C5%9Fibendilik" title="Nakşibendilik">Nakşibendilik</a> tarikatına bağlı olan Rum alimlerden önemli bir ölçüde etkilenmiştir. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Türküler"><span id="T.C3.BCrk.C3.BCler"></span>Türküler</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=13" title="Değiştirilen bölüm: Türküler" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=13" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Türküler"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Matzouka_macukali.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Matzouka_macukali.jpg/300px-Matzouka_macukali.jpg" decoding="async" width="300" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Matzouka_macukali.jpg/450px-Matzouka_macukali.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Matzouka_macukali.jpg/600px-Matzouka_macukali.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="507" /></a><figcaption>Geleneksek Pontus müzik enstrümanları: <a href="/wiki/Kemen%C3%A7e" title="Kemençe">Kemençe</a>, <a href="/wiki/Davul" title="Davul">davul</a>, <a href="/wiki/Zurna" title="Zurna">zurna</a>, 1950 civarı <a href="/wiki/Trabzon" title="Trabzon">Trapezonda</a></figcaption></figure> <p>Pontus müziği; <a href="/wiki/Antik_Yunan" class="mw-redirect" title="Antik Yunan">Antik Yunan</a>, <a href="/wiki/Bizans_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bizans İmparatorluğu">Bizans</a> ve <a href="/wiki/Kafkasya" title="Kafkasya">Kafkasya</a>'nın (özellikle Kars'ta) müzikal öğelerini taşır. Muhtemelen, bu duruma bölgedeki Rumlar ile yaşayan diğer halkların da bir katkısı vardır ancak bu etki belirgin değildir. </p><p>Dil ve diğer kültürel özellikler gibi müzik tarzı da Pontus <a href="/wiki/Topografya" class="mw-redirect" title="Topografya">topografyasından</a> etkilenmiştir. Bölgenin dağları ve nehirleri bölgedeki Rum toplulukları arasındaki iletişimi engelledi ve bu durum müziğin tarzının yöreden yöreye değişmesine yol açtı. Bu müzik tarzlarının şekillenmesinde, bölgedeki Rum olmayan halkların da etkisi vardır. Bu nedenle Doğu Pontus'un müzik tarzı, Batı ve Güneybatı Pontus'unkinden daha farklıdır. Örneğin Kars'taki Pontus müziğinde; <a href="/wiki/Kafkas" class="mw-redirect" title="Kafkas">Kafkas</a> müziğinin ve Anadolu'daki çalgıların etkileri görülebilir. Türklerin <a href="/wiki/Karadeniz_B%C3%B6lgesi" title="Karadeniz Bölgesi">Karadeniz Bölgesi</a>'ndeki müzik ve dansları Pontus Rumlarınınkine çok benzer ve Türklerin yaygın müzikleri melodi bakımından Rumlarınki ile aynıdır. Bazı <a href="/wiki/A%C4%9F%C4%B1t" title="Ağıt">ağıtlar</a> ve <a href="/wiki/Balad" title="Balad">baladlar</a> dışında bu müzik daha çok halk oyunlarında kullanılır. Pontus müziğinin kökeni, 9. yüzyılda <a href="/wiki/Bizans_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bizans İmparatorluğu">Bizans İmparatorluğu</a>'nda ortaya çıkan <a href="/wiki/Epik_%C5%9Fiir" title="Epik şiir">epik</a> ya da <a href="/w/index.php?title=Destans%C4%B1_%C5%9Fiir&action=edit&redlink=1" class="new" title="Destansı şiir (sayfa mevcut değil)">destansı şiirlere</a> dayanan Akritik müziğe dayanmaktadır. Akritik müzik, <a href="/wiki/Bizans_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu" title="Bizans İmparatorluğu">Bizans İmparatorluğu</a>'nun doğu sınırlarını savunan Akriteslerin maceralarını konu alan müzik türüdür. Pontus müzik enstrümanları arasındaki en popüleri; kit kema ve Rebek gibi Orta Çağ Avrupası'ndaki diğer yaylı müzik enstrümanları ile ilişkilendirilen kemençedir (Yunanca:Ποντιακή λύρα). Ayrıca <a href="/wiki/Dankiyo" class="mw-redirect" title="Dankiyo">dankiyo</a>, <a href="/wiki/Tulum_(%C3%A7alg%C4%B1)" title="Tulum (çalgı)">tulum</a>, aulos ve kaval da kullanılan enstrümanlara örnek verilebilir. </p><p>Zurnanın türü bölgeden bölgeye değişir. <a href="/wiki/Bafra" title="Bafra">Bafra</a> tarzı zurna büyüklüğü ve çıkardığı farklı ses ile diğer türlerinden belirgin bir biçimde ayrılır. Kema, Bafra ve Batı Pontus'ta çok popülerdi. Kapadokya kökenli olan Kemane, <a href="/wiki/Kapadokya" title="Kapadokya">Kapadokya</a> ve <a href="/wiki/Pontus" title="Pontus">Pontus</a>'da yaşayan Rumlar arasında çok popülerdi. Kars'da ise <a href="/wiki/Def" title="Def">def</a>, <a href="/wiki/Ud" class="mw-redirect" title="Ud">ud</a> ve <a href="/wiki/Klarnet" title="Klarnet">klarnet</a> çok popülerdi. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Halk_oyunları"><span id="Halk_oyunlar.C4.B1"></span>Halk oyunları</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=14" title="Değiştirilen bölüm: Halk oyunları" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=14" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Halk oyunları"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Verbreitungskarte_der_t%C3%BCrkischen_Volkst%C3%A4nze.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Verbreitungskarte_der_t%C3%BCrkischen_Volkst%C3%A4nze.png/300px-Verbreitungskarte_der_t%C3%BCrkischen_Volkst%C3%A4nze.png" decoding="async" width="300" height="128" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Verbreitungskarte_der_t%C3%BCrkischen_Volkst%C3%A4nze.png/450px-Verbreitungskarte_der_t%C3%BCrkischen_Volkst%C3%A4nze.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Verbreitungskarte_der_t%C3%BCrkischen_Volkst%C3%A4nze.png/600px-Verbreitungskarte_der_t%C3%BCrkischen_Volkst%C3%A4nze.png 2x" data-file-width="2194" data-file-height="939" /></a><figcaption>Türkiye'deki halk oyunlarının yaygın olduğu bölgeye göre dağılımı. <a href="/wiki/Horon" title="Horon">Horon</a> mavi renkte gösterilmiştir.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Horon" title="Horon">Horon</a>, <a href="/wiki/Yunanlar" title="Yunanlar">Yunan</a> ve <a href="/wiki/Fars" class="mw-redirect" title="Fars">Fars</a> dans stillerinin özelliklerini korur. Bu dansın adı, köken olarak Yunancada ”dans“ anlamına gelen ”Horoi” (Χοροί, tekili; Χορος) kelimesinden gelmektedir. Bu oyun dairesel olarak ve kısa adım atarak oynanır. Pontus halk oyunlarından benzersiz olanı ise hızlıca dönerek oynanan tremulodur (<a href="/wiki/Rumca" class="mw-redirect" title="Rumca">Rumca</a>:Τρέμουλο). Diğer Yunan oyunları gibi bu oyunlar da bir daire içinde çizgisel bir hareket içinde oynanır. Ayrıca Pontus dansları diğer Orta Doğu oyunları ile tek bir kişi tarafından yönetilmemesi bakımından benzerlik taşır. En ünlü halk oyunları arasında: <a href="/wiki/Horon" title="Horon">Horon</a>, <a href="/wiki/Serra" class="mw-disambig" title="Serra">Serra</a>, <a href="/w/index.php?title=Maheria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maheria (sayfa mevcut değil)">Maheria</a>, <a href="/w/index.php?title=Prihhos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prihhos (sayfa mevcut değil)">Prihhos</a>, <a href="/wiki/Ko%C3%A7ari" title="Koçari">Koçari</a> ve <a href="/w/index.php?title=Omal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omal (sayfa mevcut değil)">Omal</a> bulunur. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Pontus_Rum_mutfağı"><span id="Pontus_Rum_mutfa.C4.9F.C4.B1"></span>Pontus Rum mutfağı</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=15" title="Değiştirilen bölüm: Pontus Rum mutfağı" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=15" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Pontus Rum mutfağı"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pontus Rum mutfağına özgü yemeklerden birkaçı: </p> <ul><li><b>Felia (Φελία)</b>: Bir çeşit tatlıdır.</li> <li><b>Kinteata (Κινθέατα)</b>: Mısır unu ve ısırgan otu ile yapılan bir çorbadır.</li> <li><b>Otía (Ωτία)</b>: Bir çeşit kızartma tatlısıdır.</li> <li><b><a href="/w/index.php?title=Piro%C5%9Fki&action=edit&redlink=1" class="new" title="Piroşki (sayfa mevcut değil)">Piroşki</a> (πιροσκί)</b>: Rusya'da da yenilen bir yiyecektir.</li> <li><b><a href="/wiki/Pita" title="Pita">Pita</a> (Πισία)</b> : Araplar tarafından da yenilen Orta Doğu'ya özgü bir pidedir.</li> <li><b>Sousamópita (Σουσαμόπιτα)</b>: Adı “Saray tatlısı” olarak da bilinir.</li> <li><b>Tanoménon sorvá ya da Tanofái (τανωμένον σορβά ή τανοφάι)</b>: Adı ”Yayla çorbası” olarak da bilinir. Karadenizli Türkler arasında da yaygındır.</li> <li><b>Tsirichtá (Τσιριχτά)</b>: Lokmanın Pontus'a özgü versiyonudur. Lokmadan farkı ise şerbetsiz olarak da yenilmesi ve şeklinin lokmanın aksine yuvarlak olmamasıdır.</li> <li><b>Varenika (βαρένικα)</b>: Mantının Pontus'a özgü şeklidir. Suyu ile yenmez.</li> <li><b>Perek (Περέκ)</b>: Mantının Pontus'a özgü şeklidir. Varenika'dan farkı suyu ile yenmesidir.</li> <li><b>Lahana çorbası (Λάχανα σορβά)</b>: Karadenizli Türkler arasında da yaygın olan bir çorbadır.</li> <li><b>Paskalya yumurtası (Πασχαλινά αυγά)</b>: Zamanında bölgedeki Hristiyanlar yapıyordu.</li> <li><b>Fustoron (Φούστορον)</b>: Pontus'a özgü bir omlet çeşididir.</li> <li><b><a href="/wiki/%C4%B0mambay%C4%B1ld%C4%B1" title="İmambayıldı">İmambayıldı</a> (Ιμάμ μπαϊλντί)</b>: Türkler arasında da yaygın bir yemektir.</li> <li><b>Bereketi (Μπερεκέτι)</b> : Lavaş ve köy peyniri ile tavada yapılan bir börektir.</li> <li><b>Lavaş (Λαβάσια)</b>: Ekmeğin bir çeşididir.</li> <li><b>Makarina (Μακαρίνα)</b>: Pontus'a özgü bir makarnadır.</li> <li><b>Tsatsupel (Τσατσουπέλ)</b>: Pontus'a özgü bir sostur.</li> <li><b>Pontus salatası (Ποντιακή σαλάτα)</b>: Pontus'a özgü bir salatadır.</li> <li><b><a href="/wiki/Siron" title="Siron">Siron</a> (Σιρόν)</b>: Pontus'a özgü bir yemektir. Karadenizli Türkler arasında da yaygındır</li> <li><b>Pontus patates kızartması</b>: Patates kızartmasının Pontus'a özgü versiyonudur.</li> <li><b>Tiroklosti (Τυροκλωστη)</b>: Peynir kuymağı. Günümüzde Çaykara ve Beşköy yörelerinde yapılmaya devam edilen Pontus'a özgü kahvaltılık bir yemektir.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Popüler_kültürde_Pontus_Rumları"><span id="Pop.C3.BCler_k.C3.BClt.C3.BCrde_Pontus_Rumlar.C4.B1"></span>Popüler kültürde Pontus Rumları</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=16" title="Değiştirilen bölüm: Popüler kültürde Pontus Rumları" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=16" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Popüler kültürde Pontus Rumları"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Theodoros_Angelopoulos" class="mw-redirect" title="Theodoros Angelopoulos">Theodoros Angelopoulos</a> tarafından yönetmenliği yapılan ve 1984 yılında vizyona giren <i><a href="/w/index.php?title=Kitara%27ya_Yolculuk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kitara'ya Yolculuk (sayfa mevcut değil)">Kitara'ya Yolculuk</a></i> (Ταξίδι στα Κύθηρα)<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> adlı filmin ana karakteri <a href="/wiki/Yunan_%C4%B0%C3%A7_Sava%C5%9F%C4%B1" title="Yunan İç Savaşı">Yunan İç Savaşı</a> sonucu Sovyetler Birliği'ne sürgün edildi. 32 yıl sonra ise ana karakter Yunanistan'a geri döner.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Konstantinos_Giannaris&action=edit&redlink=1" class="new" title="Konstantinos Giannaris (sayfa mevcut değil)">Konstantinos Giannaris</a> tarafından yönetmenliği yapılan ve 1998 yılında vizyona giren <i><a href="/w/index.php?title=Kentin_K%C4%B1y%C4%B1s%C4%B1ndan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kentin Kıyısından (sayfa mevcut değil)">Kentin Kıyısından</a></i> (<i>Από την άκρη της πόλης</i>)<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> adlı filmde <a href="/wiki/Atina" title="Atina">Atina</a>'nın gizli fuhuş dünyasındaki Kazakistanlı Pontus Rumu bir gencin yaşamı anlatılıyor.</li> <li>1999 yılında vizyona giren <i>Toprak ve Su</i> (Χώμα και νερό)<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> karakterlerden biri, striptiz kulübü için kadın-kaçakçılığı yapan Gürcistanlı bir Pontus Rumu.</li> <li><a href="/w/index.php?title=Thea_Halo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Thea Halo (sayfa mevcut değil)">Thea Halo</a>'nun annesi Sano Halo'nun anlattığı anılardan yola çıkarak kaleme aldığı ve 2000 yılında basılan kitabı "Halen benim adım değil: Türkiye'deki Ölüm Yürüyüşünden Amerika'daki Yeni Eve, Genç Bir Kızın Kırım ve Hayatta Kalmasının Gerçek Hikayesi", Pontus'taki yaşam tarzı ve <a href="/wiki/Rum_K%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Rum Kırımı">Rum Kırımı</a>'nı anlatıyor.</li> <li>2000 yılında vizyona giren <i>Aşırı Zavallı, Inc.</i> (Πάμπτωχοι Α.Ε.) adlı filmde<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> karakterlerden biri Sovyetler Birliği'nden gelen Thymios Hloridis adında bir Pontus Rumudur. Kaos teorisinde uzman olan Hloridis kaçak puro satarak geçimini sağlamaya çalışıyor.</li> <li>2004 yapımı Türk filmi olan <a href="/wiki/Bulutlar%C4%B1_Beklerken" title="Bulutları Beklerken">Bulutları Beklerken</a> adlı filmde<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> nüfus mübadelesi sırasında Yunanistan'a gitmeden Mersin'de evlatlık edinilen Ayşe, uzun bir süre sonra giden kardeşini bulmak için Yunanistan'a gider. Yolculuk sırasında Sovyetler Birliği'nden gelen ve Pontuslu Rum olan Thanassis ile tanışır. Filmde <a href="/wiki/Rum_K%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Rum Kırımı">Rum Kırımı</a>'na göndermeler yapılmıştır.</li> <li>Peter Stefanidis'in senaryosunu yazdığı ve yönettiği 2008 yılında vizyona giren<i><a href="/w/index.php?title=Pontos_(2008_film)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pontos (2008 film) (sayfa mevcut değil)">Pontos</a></i> adlı kısa filmde<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/Rum_K%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Rum Kırımı">Rum Kırımı</a> iki karakterin perspektifinden anlatılmıştır: Kemal (Lee Mason) ve Pantzo (Ross Black).</li> <li>2012 yılında <a href="/w/index.php?title=Stephanos_Papadopoulos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stephanos Papadopoulos (sayfa mevcut değil)">Stephanos Papadopoulos</a> tarafından yazılan <i><a href="/wiki/Karadeniz" title="Karadeniz">Karadeniz</a></i> adlı kitapta Pontus Rumları'nın göçü hayal edilerek yazılmıştır. Kitap Sheep Meadow Press tarafından basılmıştır.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tanınmış_Pontus_Rumları"><span id="Tan.C4.B1nm.C4.B1.C5.9F_Pontus_Rumlar.C4.B1"></span>Tanınmış Pontus Rumları</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=17" title="Değiştirilen bölüm: Tanınmış Pontus Rumları" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=17" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Tanınmış Pontus Rumları"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Ayrıca bakınız: <a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1%27n%C4%B1n_listesi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pontus Rumları'nın listesi (sayfa mevcut değil)">Pontus Rumları'nın listesi</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Alexander2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Alexander2.jpg/140px-Alexander2.jpg" decoding="async" width="140" height="167" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Alexander2.jpg/210px-Alexander2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cf/Alexander2.jpg 2x" data-file-width="237" data-file-height="283" /></a><figcaption><a href="/wiki/Aleksandros_%C4%B0psilantis_(1792-1828)" class="mw-redirect" title="Aleksandros İpsilantis (1792-1828)">Aleksandros İpsilantis</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:General_Markos.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/General_Markos.jpg/140px-General_Markos.jpg" decoding="async" width="140" height="216" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/General_Markos.jpg/210px-General_Markos.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/General_Markos.jpg/280px-General_Markos.jpg 2x" data-file-width="1124" data-file-height="1736" /></a><figcaption><a href="/wiki/Markos_Vafiadis" title="Markos Vafiadis">Markos Vafiadis</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Voula_Patoulidou.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Voula_Patoulidou.JPG/140px-Voula_Patoulidou.JPG" decoding="async" width="140" height="184" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Voula_Patoulidou.JPG/210px-Voula_Patoulidou.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Voula_Patoulidou.JPG/280px-Voula_Patoulidou.JPG 2x" data-file-width="400" data-file-height="527" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Voula_Patoulidou&action=edit&redlink=1" class="new" title="Voula Patoulidou (sayfa mevcut değil)">Voula Patoulidou</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosya:Mike_Zambidis.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Mike_Zambidis.png/140px-Mike_Zambidis.png" decoding="async" width="140" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Mike_Zambidis.png/210px-Mike_Zambidis.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Mike_Zambidis.png/280px-Mike_Zambidis.png 2x" data-file-width="749" data-file-height="963" /></a><figcaption><a href="/wiki/Mike_Zambidis" title="Mike Zambidis">Mike Zambidis</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Antik_dönem"><span id="Antik_d.C3.B6nem"></span>Antik dönem</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=18" title="Değiştirilen bölüm: Antik dönem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=18" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Antik dönem"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Diyojen" title="Diyojen">Diyojen</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bion_of_Borysthenes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bion of Borysthenes (sayfa mevcut değil)">Bion of Borysthenes</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heraclides_Ponticus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heraclides Ponticus (sayfa mevcut değil)">Heraclides Ponticus</a></li> <li><a href="/wiki/Strabon" title="Strabon">Strabon</a></li> <li><a href="/wiki/Philetairos" class="mw-redirect" title="Philetairos">Philetairos</a> (ca. 343 BC–263 BC)<sup id="cite_ref-Renée_Dreyfus,_Ellen_Schraudolph_1996_24_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-Renée_Dreyfus,_Ellen_Schraudolph_1996_24-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/VI._Mithridatis" title="VI. Mithridatis">VI. Mithridatis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Herakleiayal%C4%B1_Memnon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Herakleiayalı Memnon (sayfa mevcut değil)">Herakleiayalı Memnon</a></li> <li><a href="/wiki/Markion" title="Markion">Markion</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sinoplu_Aquila&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sinoplu Aquila (sayfa mevcut değil)">Sinoplu Aquila</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pontuslu_Evagrios&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pontuslu Evagrios (sayfa mevcut değil)">Pontuslu Evagrios</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Orta_Çağ_dönemi"><span id="Orta_.C3.87a.C4.9F_d.C3.B6nemi"></span>Orta Çağ dönemi</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=19" title="Değiştirilen bölüm: Orta Çağ dönemi" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=19" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Orta Çağ dönemi"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/II._Aleksios_(Trabzon_imparatoru)" title="II. Aleksios (Trabzon imparatoru)">II. Aleksios Komnenos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trabzonlu_Athanasios&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trabzonlu Athanasios (sayfa mevcut değil)">Trabzonlu Athanasios</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=VIII._John&action=edit&redlink=1" class="new" title="VIII. John (sayfa mevcut değil)">VIII. John</a></li> <li><a href="/wiki/V._Maksimos" title="V. Maksimos">V. Maksimos</a></li> <li><a href="/wiki/Mihail_Panaretos" title="Mihail Panaretos">Mihail Panaretos</a></li> <li><a href="/wiki/Georgios_Amirutzis" class="mw-redirect" title="Georgios Amirutzis">Georgios Amirutzis</a></li> <li><a href="/wiki/Grigorios_Hioniadis" title="Grigorios Hioniadis">Grigorios Hioniadis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trabzonlu_George&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trabzonlu George (sayfa mevcut değil)">Trabzonlu George</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Basilios_Bessarion&action=edit&redlink=1" class="new" title="Basilios Bessarion (sayfa mevcut değil)">Basilios Bessarion</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Modern_dönem"><span id="Modern_d.C3.B6nem"></span>Modern dönem</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=20" title="Değiştirilen bölüm: Modern dönem" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=20" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Modern dönem"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ioannis_Amanatidis" class="mw-redirect" title="Ioannis Amanatidis">Ioannis Amanatidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Peter_Andrikidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Peter Andrikidis (sayfa mevcut değil)">Peter Andrikidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Antonis_Antoniadis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antonis Antoniadis (sayfa mevcut değil)">Antonis Antoniadis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=A.I._Bezzerides&action=edit&redlink=1" class="new" title="A.I. Bezzerides (sayfa mevcut değil)">A.I. Bezzerides</a></li> <li><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%94%CE%B5%CE%BB%CE%B7%CE%B3%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%BD%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82" class="extiw" title="el:Αλέξανδρος Δεληγιαννίδης">Alexander Deligiannidis</a></li> <li><a href="/wiki/Dimitris_Diamantidis" title="Dimitris Diamantidis">Dimitris Diamantidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alex_Dimitriades&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alex Dimitriades (sayfa mevcut değil)">Alex Dimitriades</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Odysseas_Dimitriadis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Odysseas Dimitriadis (sayfa mevcut değil)">Odysseas Dimitriadis</a></li> <li><a href="/wiki/Ioannis_Fetfatzidis" class="mw-redirect" title="Ioannis Fetfatzidis">Ioannis Fetfatzidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Adonis_Georgiadis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adonis Georgiadis (sayfa mevcut değil)">Adonis Georgiadis</a></li> <li><a href="/wiki/Yorgos_Yeoryiadis_(1987_do%C4%9Fumlu_futbolcu)" title="Yorgos Yeoryiadis (1987 doğumlu futbolcu)">Yorgos Yeoryiadis</a></li> <li><a href="/wiki/Yorgos_Yeoryiadis_(1972_do%C4%9Fumlu_futbolcu)" title="Yorgos Yeoryiadis (1972 doğumlu futbolcu)">Yorgos Yeoryiadis</a></li> <li><a href="/wiki/George_Gurdjieff" class="mw-redirect" title="George Gurdjieff">George Gurdjieff</a></li> <li><a href="/wiki/Nikos_Kapetanidis" class="mw-redirect" title="Nikos Kapetanidis">Nikos Kapetanidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Michael_Katsidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Michael Katsidis (sayfa mevcut değil)">Michael Katsidis</a></li> <li><a href="/wiki/Stelios_Kazantzidis" class="mw-redirect" title="Stelios Kazantzidis">Stelios Kazantzidis</a></li> <li><a href="/wiki/Yevhen_Khacheridi" class="mw-redirect" title="Yevhen Khacheridi">Yevhen Khacheridi</a></li> <li><a href="/wiki/Matheos_Kofidis" class="mw-redirect" title="Matheos Kofidis">Matheos Kofidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Savvas_Kofidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Savvas Kofidis (sayfa mevcut değil)">Savvas Kofidis</a></li> <li><a href="/wiki/Mike_Lazaridis" title="Mike Lazaridis">Mike Lazaridis</a></li> <li><a href="/wiki/Yuri_Lodygin" class="mw-redirect" title="Yuri Lodygin">Yuri Lodygin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stan_Longinidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stan Longinidis (sayfa mevcut değil)">Stan Longinidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Takis_Loukanidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Takis Loukanidis (sayfa mevcut değil)">Takis Loukanidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dimitris_Melissanidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dimitris Melissanidis (sayfa mevcut değil)">Dimitris Melissanidis</a></li> <li><a href="/wiki/Ioannis_Melissanidis" class="mw-redirect" title="Ioannis Melissanidis">Ioannis Melissanidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kostas_Nestoridis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kostas Nestoridis (sayfa mevcut değil)">Kostas Nestoridis</a></li> <li><a href="/wiki/Alexandros_Nikolaidis" class="mw-redirect" title="Alexandros Nikolaidis">Alexandros Nikolaidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Apostolos_Nikolaidis_(%C5%9Fark%C4%B1c%C4%B1)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Apostolos Nikolaidis (şarkıcı) (sayfa mevcut değil)">Apostolos Nikolaidis</a></li> <li><a href="/wiki/Demis_Nikolaidis" title="Demis Nikolaidis">Demis Nikolaidis</a></li> <li><a href="/wiki/Antonios_Nikopolidis" class="mw-redirect" title="Antonios Nikopolidis">Antonios Nikopolidis</a></li> <li><a href="/wiki/Lazaros_Papadopoulos" class="mw-redirect" title="Lazaros Papadopoulos">Lazaros Papadopoulos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Stephanos_Papadopoulos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stephanos Papadopoulos (sayfa mevcut değil)">Stephanos Papadopoulos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kaloeridis_Dimitrios&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaloeridis Dimitrios (sayfa mevcut değil)">Kaloeridis Dimitrios</a></li> <li><a href="/wiki/Mimis_Papaioannou" class="mw-redirect" title="Mimis Papaioannou">Mimis Papaioannou</a></li> <li><a href="/wiki/Theodoros_Papaloukas" class="mw-redirect" title="Theodoros Papaloukas">Theodoros Papaloukas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dimitrios_Partsalidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dimitrios Partsalidis (sayfa mevcut değil)">Dimitrios Partsalidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ioannis_Passalidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ioannis Passalidis (sayfa mevcut değil)">Ioannis Passalidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Voula_Patoulidou&action=edit&redlink=1" class="new" title="Voula Patoulidou (sayfa mevcut değil)">Voula Patoulidou</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dimitris_Psathas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dimitris Psathas (sayfa mevcut değil)">Dimitris Psathas</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Viktor_Sarianidi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Viktor Sarianidi (sayfa mevcut değil)">Viktor Sarianidi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ivan_Savvidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ivan Savvidis (sayfa mevcut değil)">Ivan Savvidis</a></li> <li><a href="/wiki/Giourkas_Seitaridis" class="mw-redirect" title="Giourkas Seitaridis">Giourkas Seitaridis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nikolaos_Siranidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nikolaos Siranidis (sayfa mevcut değil)">Nikolaos Siranidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pamphylia_Tanailidi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pamphylia Tanailidi (sayfa mevcut değil)">Pamphylia Tanailidi</a></li> <li><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82_%CE%A4%CE%B5%CF%81%CE%B6%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82" class="extiw" title="el:Τάκης Τερζόπουλος">Takis Terzopoulos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chrysanthos_Theodoridis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chrysanthos Theodoridis (sayfa mevcut değil)">Chrysanthos Theodoridis</a></li> <li><a href="/wiki/Vasilis_Torosidis" title="Vasilis Torosidis">Vasilis Torosidis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Vasilis_N._Triantafillidis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vasilis N. Triantafillidis (sayfa mevcut değil)">Vasilis N. Triantafillidis</a></li> <li><a href="/wiki/Matthaios_Tsahouridis" class="mw-redirect" title="Matthaios Tsahouridis">Matthaios Tsahouridis</a></li> <li><a href="/wiki/Iovan_Tsaous" class="mw-redirect" title="Iovan Tsaous">Iovan Tsaous</a></li> <li><a href="/wiki/Markos_Vafiadis" title="Markos Vafiadis">Markos Vafiadis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Makis_Voridis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Makis Voridis (sayfa mevcut değil)">Makis Voridis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Alexandros_Ypsilantis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alexandros Ypsilantis (sayfa mevcut değil)">Alexandros Ypsilantis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Demetrios_Ypsilantis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demetrios Ypsilantis (sayfa mevcut değil)">Demetrios Ypsilantis</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fyodor_Yurchikhin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fyodor Yurchikhin (sayfa mevcut değil)">Fyodor Yurchikhin</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nikos_Xanthopoulos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nikos Xanthopoulos (sayfa mevcut değil)">Nikos Xanthopoulos</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nikos_Zachariadis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nikos Zachariadis (sayfa mevcut değil)">Nikos Zachariadis</a></li> <li><a href="/wiki/Mike_Zambidis" title="Mike Zambidis">Mike Zambidis</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Video">Video</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=21" title="Değiştirilen bölüm: Video" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=21" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Video"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Pontus Rumlar'ının kültürü, şarkıları ve halk oyunları hakkında bir belgesel <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a>'da <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=S88cqrtkjcA"><span class="plainlinks">ΤΟ ΑΛΑΤΙ ΤΗΣ ΓΗΣ - Ποντος HD</span></a></li> <li>Pontus Rum müziği ve halk oyunlarını gösteren bir belgesel <a href="/wiki/YouTube" title="YouTube">YouTube</a>'da <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=GDU4JGt7yJM"><span class="plainlinks">ΤΟ ΑΛΑΤΙ ΤΗΣ ΓΗΣ - Ποντιακό γλέντι HD</span></a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Galeri">Galeri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=22" title="Değiştirilen bölüm: Galeri" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=22" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Galeri"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul class="gallery mw-gallery-nolines"> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Pontus_Rumlar%C4%B1n%C4%B1n.JPG" class="mw-file-description" title="Cenevre'de zengin bir Pontus Rum'u aile."><img alt="Cenevre'de zengin bir Pontus Rum'u aile." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Pontus_Rumlar%C4%B1n%C4%B1n.JPG/150px-Pontus_Rumlar%C4%B1n%C4%B1n.JPG" decoding="async" width="150" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Pontus_Rumlar%C4%B1n%C4%B1n.JPG/225px-Pontus_Rumlar%C4%B1n%C4%B1n.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Pontus_Rumlar%C4%B1n%C4%B1n.JPG/300px-Pontus_Rumlar%C4%B1n%C4%B1n.JPG 2x" data-file-width="838" data-file-height="670" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Cenevre'de zengin bir Pontus Rum'u aile.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Pontic_Greeks.JPG" class="mw-file-description" title="Orta sınıf bir Pontus Rum'u aile."><img alt="Orta sınıf bir Pontus Rum'u aile." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Pontic_Greeks.JPG/95px-Pontic_Greeks.JPG" decoding="async" width="95" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Pontic_Greeks.JPG/143px-Pontic_Greeks.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Pontic_Greeks.JPG/190px-Pontic_Greeks.JPG 2x" data-file-width="593" data-file-height="747" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Orta sınıf bir Pontus Rum'u aile.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Yunanlilar_Trabzon.JPG" class="mw-file-description" title="Trabzon'da evinin avlusunda Pontus Yunan aile."><img alt="Trabzon'da evinin avlusunda Pontus Yunan aile." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Yunanlilar_Trabzon.JPG/156px-Yunanlilar_Trabzon.JPG" decoding="async" width="156" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Yunanlilar_Trabzon.JPG/233px-Yunanlilar_Trabzon.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Yunanlilar_Trabzon.JPG/311px-Yunanlilar_Trabzon.JPG 2x" data-file-width="983" data-file-height="759" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Trabzon" title="Trabzon">Trabzon</a>'da evinin avlusunda Pontus Yunan aile.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Greeks_Trabzon.JPG" class="mw-file-description" title="Trabzon'da Pontuslu Rum bayanlar ve çocukları."><img alt="Trabzon'da Pontuslu Rum bayanlar ve çocukları." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Greeks_Trabzon.JPG/166px-Greeks_Trabzon.JPG" decoding="async" width="166" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Greeks_Trabzon.JPG/249px-Greeks_Trabzon.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Greeks_Trabzon.JPG/332px-Greeks_Trabzon.JPG 2x" data-file-width="1203" data-file-height="871" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Trabzon'da Pontuslu Rum bayanlar ve çocukları. </div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Yunan_Trabzon_1900.JPG" class="mw-file-description" title="Trabzon'da Pontus Rum'u çift."><img alt="Trabzon'da Pontus Rum'u çift." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Yunan_Trabzon_1900.JPG/78px-Yunan_Trabzon_1900.JPG" decoding="async" width="78" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Yunan_Trabzon_1900.JPG/117px-Yunan_Trabzon_1900.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Yunan_Trabzon_1900.JPG/156px-Yunan_Trabzon_1900.JPG 2x" data-file-width="651" data-file-height="1000" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Trabzon'da Pontus Rum'u çift.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Yunanl%C4%B1lar_Karadeniz_Giresun_Kerasounta.JPG" class="mw-file-description" title="Giresun'da Pontus Rum atletizm takımı."><img alt="Giresun'da Pontus Rum atletizm takımı." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Yunanl%C4%B1lar_Karadeniz_Giresun_Kerasounta.JPG/164px-Yunanl%C4%B1lar_Karadeniz_Giresun_Kerasounta.JPG" decoding="async" width="164" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Yunanl%C4%B1lar_Karadeniz_Giresun_Kerasounta.JPG/246px-Yunanl%C4%B1lar_Karadeniz_Giresun_Kerasounta.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Yunanl%C4%B1lar_Karadeniz_Giresun_Kerasounta.JPG/328px-Yunanl%C4%B1lar_Karadeniz_Giresun_Kerasounta.JPG 2x" data-file-width="928" data-file-height="680" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Giresun" title="Giresun">Giresun</a>'da Pontus Rum atletizm takımı.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Trabzon_Yunan_Okulu.JPG" class="mw-file-description" title="Pontus Rum'u kız öğrencileri."><img alt="Pontus Rum'u kız öğrencileri." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Trabzon_Yunan_Okulu.JPG/160px-Trabzon_Yunan_Okulu.JPG" decoding="async" width="160" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Trabzon_Yunan_Okulu.JPG/240px-Trabzon_Yunan_Okulu.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Trabzon_Yunan_Okulu.JPG/319px-Trabzon_Yunan_Okulu.JPG 2x" data-file-width="934" data-file-height="702" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Pontus Rum'u kız öğrencileri.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Greeks_Georgia_Batumi.JPG" class="mw-file-description" title="Batum'daki Pontus Rumları."><img alt="Batum'daki Pontus Rumları." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Greeks_Georgia_Batumi.JPG/162px-Greeks_Georgia_Batumi.JPG" decoding="async" width="162" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Greeks_Georgia_Batumi.JPG/243px-Greeks_Georgia_Batumi.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Greeks_Georgia_Batumi.JPG/324px-Greeks_Georgia_Batumi.JPG 2x" data-file-width="913" data-file-height="677" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Batum" title="Batum">Batum</a>'daki Pontus Rumları.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Pontus_Greek_Soccer_Team.JPG" class="mw-file-description" title="'Pontos', Pontus Rum takımı."><img alt="'Pontos', Pontus Rum takımı." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Pontus_Greek_Soccer_Team.JPG/176px-Pontus_Greek_Soccer_Team.JPG" decoding="async" width="176" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Pontus_Greek_Soccer_Team.JPG/264px-Pontus_Greek_Soccer_Team.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Pontus_Greek_Soccer_Team.JPG/352px-Pontus_Greek_Soccer_Team.JPG 2x" data-file-width="640" data-file-height="437" /></a></span></div> <div class="gallerytext">'Pontos', Pontus Rum takımı.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Pontus_Yunan_kano.JPG" class="mw-file-description" title="Trabzon sahilinde Pontus Rumları kanosu."><img alt="Trabzon sahilinde Pontus Rumları kanosu." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Pontus_Yunan_kano.JPG/189px-Pontus_Yunan_kano.JPG" decoding="async" width="189" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Pontus_Yunan_kano.JPG/283px-Pontus_Yunan_kano.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Pontus_Yunan_kano.JPG/377px-Pontus_Yunan_kano.JPG 2x" data-file-width="794" data-file-height="506" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Trabzon sahilinde Pontus Rumları kanosu.</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 205px"> <div class="thumb" style="width: 200px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosya:Caucasus_Greek_Major_in_the_Russian_Imperial_Army,_Christos_Adamidis_from_Muzarat,_Ardahan_district..JPG" class="mw-file-description" title="Rus İmparatorluk Ordusu üyesi olarak Kafkasya'dan Pontus Rumları."><img alt="Rus İmparatorluk Ordusu üyesi olarak Kafkasya'dan Pontus Rumları." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Caucasus_Greek_Major_in_the_Russian_Imperial_Army%2C_Christos_Adamidis_from_Muzarat%2C_Ardahan_district..JPG/70px-Caucasus_Greek_Major_in_the_Russian_Imperial_Army%2C_Christos_Adamidis_from_Muzarat%2C_Ardahan_district..JPG" decoding="async" width="70" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Caucasus_Greek_Major_in_the_Russian_Imperial_Army%2C_Christos_Adamidis_from_Muzarat%2C_Ardahan_district..JPG/105px-Caucasus_Greek_Major_in_the_Russian_Imperial_Army%2C_Christos_Adamidis_from_Muzarat%2C_Ardahan_district..JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Caucasus_Greek_Major_in_the_Russian_Imperial_Army%2C_Christos_Adamidis_from_Muzarat%2C_Ardahan_district..JPG/140px-Caucasus_Greek_Major_in_the_Russian_Imperial_Army%2C_Christos_Adamidis_from_Muzarat%2C_Ardahan_district..JPG 2x" data-file-width="234" data-file-height="400" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Rus İmparatorluk Ordusu üyesi olarak Kafkasya'dan Pontus Rumları.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ayrıca_bakınız"><span id="Ayr.C4.B1ca_bak.C4.B1n.C4.B1z"></span>Ayrıca bakınız</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=23" title="Değiştirilen bölüm: Ayrıca bakınız" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=23" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Ayrıca bakınız"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Trabzon" title="Trabzon">Trabzon</a>, Pontus Rumları'nın kültürel başkenti</li> <li><a href="/wiki/Kapadokya_Rumlar%C4%B1" title="Kapadokya Rumları">Kapadokya Rumları</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kafkasya_Rumlar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kafkasya Rumları (sayfa mevcut değil)">Kafkasya Rumları</a></li> <li><a href="/wiki/Urumlar" title="Urumlar">Urumlar</a></li> <li><a href="/wiki/Lazlar" title="Lazlar">Lazlar</a></li> <li><a href="/wiki/Lazlar%C4%B1n_Helenle%C5%9Ftirilmesi" title="Lazların Helenleştirilmesi">Lazların Helenleştirilmesi</a></li> <li><a href="/wiki/Rum_K%C4%B1r%C4%B1m%C4%B1" title="Rum Kırımı">Rum Kırımı</a></li> <li><a href="/wiki/M%C3%BCsl%C3%BCman_Rumlar" title="Müslüman Rumlar">Müslüman Rumlar</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Konuyla_ilgili_yayınlar"><span id="Konuyla_ilgili_yay.C4.B1nlar"></span>Konuyla ilgili yayınlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=24" title="Değiştirilen bölüm: Konuyla ilgili yayınlar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=24" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Konuyla ilgili yayınlar"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Halo, Thea. <i>Not Even My Name</i>. Picador. 2000. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-312-26211-2" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-312-26211-2">978-0-312-26211-2</a>.</li> <li>Berikashvili, Svetlana. <i>Morphological aspects of Pontic Greek spoken in Georgia</i>. LINCOM GmbH, 2017. <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-3-8628-8852-8" title="Özel:KitapKaynakları/978-3-8628-8852-8">978-3-8628-8852-8</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Dış_bağlantılar"><span id="D.C4.B1.C5.9F_ba.C4.9Flant.C4.B1lar"></span>Dış bağlantılar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=25" title="Değiştirilen bölüm: Dış bağlantılar" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=25" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Dış bağlantılar"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33560057"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r33560105">@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .sistersitebox{display:none!important}}</style><div class="side-box side-box-right"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r33560075"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons'ta <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Pontic_Greeks" class="extiw" title="commons:Category:Pontic Greeks"><span style="">Pontic Greeks</span></a></b></i> ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pontos.gr">Yunanistan’daki Pontusluların kurduğu birlik</a>25 Ağustos 2020 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200825222416/https://www.pontos.gr/">arşivlendi</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.transoxiana.org/Eran/Articles/bondyrev.html#*">Greklerin Karadeniz’i nasıl kolonize ettiklerini harita üzerinde gösteren bir websitesi</a>23 Nisan 2019 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190423131349/http://www.transoxiana.org/Eran/Articles/bondyrev.html#*">arşivlendi</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pontosworld.com/index.php#*">Pontus Rumları hakkında bir websitesi</a>24 Mart 2019 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190324182419/http://pontosworld.com/index.php#*">arşivlendi</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kaynakça"><span id="Kaynak.C3.A7a"></span>Kaynakça</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&veaction=edit&section=26" title="Değiştirilen bölüm: Kaynakça" class="mw-editsection-visualeditor"><span>değiştir</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&action=edit&section=26" title="Bölümün kaynak kodunu değiştir: Kaynakça"><span>kaynağı değiştir</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32805677">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-count:2}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-count:3}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Dufoix_2008-1"><strong><a href="#cite_ref-Dufoix_2008_1-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Dufoix, Stephane (2008). <span class="plainlinks"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/diasporas00dufo_756"><i>Diasporas</i><span style="padding-left:0.15em"><span typeof="mw:File"><span title="Sınırlı deneme süresince özgürce erişilebilir, normalde ise abonelik gereklidir"><img alt="Sınırlı deneme süresince özgürce erişilebilir, normalde ise abonelik gereklidir" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Lock-blue-alt-2.svg/9px-Lock-blue-alt-2.svg.png" decoding="async" width="9" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Lock-blue-alt-2.svg/14px-Lock-blue-alt-2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Lock-blue-alt-2.svg/18px-Lock-blue-alt-2.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="813" /></span></span></span></a></span>. University of California Press. s. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/diasporas00dufo_756/page/n62">40</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/9780520941298" title="Özel:KitapKaynakları/9780520941298">9780520941298</a>. <q>For example, there are 2 million Pontic Greeks worldwide, mostly in Russia, Ukraine, Greece, Germany, and Sweden.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Diasporas&rft.pages=40&rft.pub=University+of+California+Press&rft.date=2008&rft.isbn=9780520941298&rft.aulast=Dufoix&rft.aufirst=Stephane&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fdiasporas00dufo_756&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Phrankoulē-Argyrē_2006-2"><strong><a href="#cite_ref-Phrankoulē-Argyrē_2006_2-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Phrankoulē-Argyrē, Ioustinē (2006). <i>Spyridon, Archbishop of America, 1996 – 1999: the heritage</i>. Hellēnika Grammata. s. 175. <q>Οι ξεριζωμένοι και διασκορπισμένοι στα πέρατα της οικουμένης έλληνες του Πόντου συμποσούνται σήμερα γύρω στα 2.500.000.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Spyridon%2C+Archbishop+of+America%2C+1996+%E2%80%93+1999%3A+the+heritage&rft.pages=175&rft.pub=Hell%C4%93nika+Grammata&rft.date=2006&rft.aulast=Phrankoul%C4%93-Argyr%C4%93&rft.aufirst=Ioustin%C4%93&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><strong><a href="#cite_ref-3">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://joshuaproject.net/people_groups/14444">"Pontic people group in all countries | Joshua Project"</a>. <i>joshuaproject.net</i>. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230605040434/https://www.joshuaproject.net/people_groups/14444">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">15 Haziran</span> 2023</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=joshuaproject.net&rft.atitle=Pontic+people+group+in+all+countries+%7C+Joshua+Project&rft_id=https%3A%2F%2Fjoshuaproject.net%2Fpeople_groups%2F14444&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><strong><a href="#cite_ref-4">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web">Bateman, Jessica. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.com/travel/article/20190812-the-revival-of-a-second-greek-language">"The revival of a second Greek language"</a>. <i><a href="/wiki/BBC" title="BBC">BBC</a></i> (İngilizce). 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20221019134116/https://www.bbc.com/travel/article/20190812-the-revival-of-a-second-greek-language">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">15 Haziran</span> 2023</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BBC&rft.atitle=The+revival+of+a+second+Greek+language&rft.aulast=Bateman&rft.aufirst=Jessica&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bbc.com%2Ftravel%2Farticle%2F20190812-the-revival-of-a-second-greek-language&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Day,_Alan_John_2002_454-5"><strong><a href="#cite_ref-Day,_Alan_John_2002_454_5-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Alan John Day; Roger East; Richard Thomas (2002). <i>A Political and Economic Dictionary of Eastern Europe</i>. Psychology Press. s. 454. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/1857430638" title="Özel:KitapKaynakları/1857430638">1857430638</a>. <q>Pontic Greeks An ethnic Greek minority found in Georgia and originally concentrated in the breakaway republic of Abkhazia. The Pontic Greeks are ultimately descended from Greek colonists of the Caucasus region (who named the Black Sea the Pontic Sea)</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+Political+and+Economic+Dictionary+of+Eastern+Europe&rft.pages=454&rft.pub=Psychology+Press&rft.date=2002&rft.isbn=1857430638&rft.au=Alan+John+Day&rft.au=Roger+East&rft.au=Richard+Thomas&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Totten,_Samuel;_Bartrop,_Paul_Robert;_Jacobs,_Steven_L._2008_337-6"><strong><a href="#cite_ref-Totten,_Samuel;_Bartrop,_Paul_Robert;_Jacobs,_Steven_L._2008_337_6-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Totten, Samuel; Bartrop, Paul Robert; Jacobs, Steven L. (2008). <i>Dictionary of Genocide: A-L</i>. ABC-CLIO. s. 337. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0313346429" title="Özel:KitapKaynakları/0313346429">0313346429</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Dictionary+of+Genocide%3A+A-L&rft.pages=337&rft.pub=ABC-CLIO&rft.date=2008&rft.isbn=0313346429&rft.au=Totten%2C+Samuel&rft.au=Bartrop%2C+Paul+Robert&rft.au=Jacobs%2C+Steven+L.&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-Wood,_Michael_2005_109-7"><strong><a href="#cite_ref-Wood,_Michael_2005_109_7-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Wood, Michael (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/insearchofmythsh00mich"><i>In Search of Myths & Heroes: Exploring Four Epic Legends of the World</i></a>. University of California Press. s. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/insearchofmythsh00mich/page/109">109</a>. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0520247248" title="Özel:KitapKaynakları/0520247248">0520247248</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=In+Search+of+Myths+%26+Heroes%3A+Exploring+Four+Epic+Legends+of+the+World&rft.pages=109&rft.pub=University+of+California+Press&rft.date=2005&rft.isbn=0520247248&rft.au=Wood%2C+Michael&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Finsearchofmythsh00mich&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><strong><a href="#cite_ref-8">^</a></strong> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.angelfire.com/folk/pontian_net/News/who.html">Who are the Pontians?</a> 30 Mart 2019 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190330101526/http://www.angelfire.com/folk/pontian_net/News/who.html">arşivlendi</a>.. Angelfire.com. Retrieved on 2011-02-12.</span> </li> <li id="cite_note-Renée_Dreyfus,_Ellen_Schraudolph_1996_24-9"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-Renée_Dreyfus,_Ellen_Schraudolph_1996_24_9-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Renée_Dreyfus,_Ellen_Schraudolph_1996_24_9-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Renée Dreyfus; Ellen Schraudolph (1996). <i>Pergamon: The Telephos Frieze from the Great Altar</i>. <a href="/wiki/University_of_Texas_Press" title="University of Texas Press">University of Texas Press</a>. s. 24. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/0-88401-091-0" title="Özel:KitapKaynakları/0-88401-091-0">0-88401-091-0</a>. <q>Philetairos of Tios on the Black Sea, son of a Greek father and a Paphlagonian mother, a high-ranking officer in the army of King Lysimachos and also his confidant, was the actual founder of Pergamon.</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Pergamon%3A+The+Telephos+Frieze+from+the+Great+Altar&rft.pages=24&rft.pub=University+of+Texas+Press&rft.date=1996&rft.isbn=0-88401-091-0&rft.au=Ren%C3%A9e+Dreyfus&rft.au=Ellen+Schraudolph&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><strong><a href="#cite_ref-10">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Bunson, Matthew (2004). <i>OSV's encyclopedia of Catholic history</i>. Our Sunday Visitor Publishing. s. 141. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/1-59276-026-0" title="Özel:KitapKaynakları/1-59276-026-0">1-59276-026-0</a>. <q>BESSARION, JOHN (c. 1395-1472) + Greek scholar, cardinal, and statesman. One of the foremost figures in the rise of the intellectual Renaissance</q></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=OSV%27s+encyclopedia+of+Catholic+history&rft.pages=141&rft.pub=Our+Sunday+Visitor+Publishing&rft.date=2004&rft.isbn=1-59276-026-0&rft.au=Bunson%2C+Matthew&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><strong><a href="#cite_ref-11">^</a></strong> <span class="reference-text">The Preaching of Islam (1896, 1913) - Thomas Walker Arnold</span> </li> <li id="cite_note-Pentzopoulos_2002_29-30-12"><strong><a href="#cite_ref-Pentzopoulos_2002_29-30_12-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Pentzopoulos, Dimitri (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=PDc-WW6YhqEC&pg=PA28&dq=%22northern+epirus%22%2Bflorence#v=onepage&q=%22northern%20epirus%22%2Bflorence&f=false"><i>The Balkan exchange of minorities and its impact on Greece</i></a>. C. Hurst & Co. Publishers. ss. 29-30. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-1-85065-702-6" title="Özel:KitapKaynakları/978-1-85065-702-6">978-1-85065-702-6</a>. 11 Aralık 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191211213158/https://books.google.com/books?id=PDc-WW6YhqEC&pg=PA28&dq=%22northern+epirus%22%2Bflorence#v=onepage&q=%22northern%20epirus%22%2Bflorence&f=false">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">3 Nisan</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Balkan+exchange+of+minorities+and+its+impact+on+Greece&rft.pages=29-30&rft.pub=C.+Hurst+%26+Co.+Publishers&rft.date=2002&rft.isbn=978-1-85065-702-6&rft.aulast=Pentzopoulos&rft.aufirst=Dimitri&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DPDc-WW6YhqEC%26pg%3DPA28%26dq%3D%2522northern%2Bepirus%2522%252Bflorence%23v%3Donepage%26q%3D%2522northern%2520epirus%2522%252Bflorence%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-joshuaproject.net-13"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-joshuaproject.net_13-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-joshuaproject.net_13-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://joshuaproject.net/people_groups/14444/TU">"Arşivlenmiş kopya"</a>. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190329071424/https://joshuaproject.net/people_groups/14444/TU">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">29 Mart</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ar%C5%9Fivlenmi%C5%9F+kopya&rft_id=https%3A%2F%2Fjoshuaproject.net%2Fpeople_groups%2F14444%2FTU&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-14"><strong><a href="#cite_ref-14">^</a></strong> <span class="reference-text">A Short History of Modern Greece, 1821-1940, Edward Seymour Forster, 1941, p. 66.</span> </li> <li id="cite_note-15"><strong><a href="#cite_ref-15">^</a></strong> <span class="reference-text">Dimitri Kitsikis, <i>Propagande et pressions en politique internationale, 1919-1920 (Paris, 1963) pp. 417-422.</i></span> </li> <li id="cite_note-:1-16"><strong><a href="#cite_ref-:1_16-0">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180521232337/http://repairfuture.net/index.php/tr/kimligi-tuerkiye-den-bak-s/pontus-un-kripto-hristiyan-rumlar-islam-ve-h-ristiyanl-k-aras-nda">"<span style="padding-left:0.2em;">"</span>Crypto-Pontus Greeks, between Islam and Christianity." (In Turkish)"</a>. <i>repairfuture.net</i>. 21 Mayıs 2018 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://repairfuture.net/index.php/tr/kimligi-tuerkiye-den-bak-s/pontus-un-kripto-hristiyan-rumlar-islam-ve-h-ristiyanl-k-aras-nda">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">6 Ocak</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=repairfuture.net&rft.atitle=%22Crypto-Pontus+Greeks%2C+between+Islam+and+Christianity.%22+%28In+Turkish%29&rft_id=https%3A%2F%2Frepairfuture.net%2Findex.php%2Ftr%2Fkimligi-tuerkiye-den-bak-s%2Fpontus-un-kripto-hristiyan-rumlar-islam-ve-h-ristiyanl-k-aras-nda&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><strong><a href="#cite_ref-17">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.academia.edu/36532427/The_Pre_war_Ottoman_Empire_and_The_Greek_Genocide">"The Pre-war Ottoman Empire and The Greek Genocide"</a>. academia.edu. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200809173403/https://www.academia.edu/36532427/The_Pre_war_Ottoman_Empire_and_The_Greek_Genocide">arşivlendi</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Pre-war+Ottoman+Empire+and+The+Greek+Genocide&rft.pub=academia.edu&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.academia.edu%2F36532427%2FThe_Pre_war_Ottoman_Empire_and_The_Greek_Genocide&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><strong><a href="#cite_ref-18">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Ascherson, Neal (1996). <i>Black Sea</i>. s. 184. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-8090-1593-1" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-8090-1593-1">978-0-8090-1593-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Black+Sea&rft.pages=184&rft.date=1996&rft.isbn=978-0-8090-1593-1&rft.aulast=Ascherson&rft.aufirst=Neal&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><strong><a href="#cite_ref-19">^</a></strong> <span class="reference-text">Standard Languages and Language Standards: Greek, Past and Present, Alexandra Georgakopoulou, Michael Stephen Silk, page 52, 2009</span> </li> <li id="cite_note-20"><strong><a href="#cite_ref-20">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190413154031/http://www.ortodokslartoplulugu.org/makaleler/karadenizde-gizli-hristiyanlik/">"Crypto-Christianity in the Black sea"</a>. <i>Ortodokslar Topluluğu(The Orthodox society)</i>. 24 Eylül 2014. 13 Nisan 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ortodokslartoplulugu.org/makaleler/karadenizde-gizli-hristiyanlik/">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">6 Ocak</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ortodokslar+Toplulu%C4%9Fu%28The+Orthodox+society%29&rft.atitle=Crypto-Christianity+in+the+Black+sea&rft.date=2014-09-24&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ortodokslartoplulugu.org%2Fmakaleler%2Fkaradenizde-gizli-hristiyanlik%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-21"><strong><a href="#cite_ref-21">^</a></strong> <span class="reference-text">Topalidis, Sam, 'A Pontic Greek History' (2006), introduction.</span> </li> <li id="cite_note-22"><strong><a href="#cite_ref-22">^</a></strong> <span class="reference-text">Koromela, Marianna and Evert, Lisa,'Pontos-Anatolia : northern Asia Minor and the Anatolian plateau east of the upper Euphrates : images of a Journey', (1989), p. 37.</span> </li> <li id="cite_note-23"><strong><a href="#cite_ref-23">^</a></strong> <span class="reference-text">Topalidis, Sam, 'A Pontic Greek History' (2006), pp. 39-46.</span> </li> <li id="cite_note-24"><strong><a href="#cite_ref-24">^</a></strong> <span class="reference-text">Xanthopoulou-Kyriakou, Artemis, 'The Diaspora of the Greeks of the Pontos: Historical Background', Journal of Refugee Studies, 4, (1991), pp. 26-31.</span> </li> <li id="cite_note-25"><strong><a href="#cite_ref-25">^</a></strong> <span class="reference-text">Topalidis, Sam, 'A Pontic Greek History' (2006), pp. 22-25.</span> </li> <li id="cite_note-Reference_H-26"><strong>^</strong> <a href="#cite_ref-Reference_H_26-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-Reference_H_26-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><cite class="kaynak web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190420141518/http://pontosworld.com/index.php/dialect/overview/282-development-of-the-pontic-greek-dialect-3">"Arşivlenmiş kopya"</a>. 20 Nisan 2019 tarihinde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pontosworld.com/index.php/dialect/overview/282-development-of-the-pontic-greek-dialect-3">kaynağından</a> arşivlendi<span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">20 Nisan</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ar%C5%9Fivlenmi%C5%9F+kopya&rft_id=http%3A%2F%2Fpontosworld.com%2Findex.php%2Fdialect%2Foverview%2F282-development-of-the-pontic-greek-dialect-3&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><strong><a href="#cite_ref-27">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Özdalga, Elisabeth (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=sRtTyyGIgXsC&pg=PA259&dq=frontistirion%2Bottoman&hl=el&ei=VWq3TLrQF4OD4AacounwCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCsQ6AEwAA#v=onepage&q=In%201683%2C%20a%20teachers%27%20college%20(Frontistirio)%20was%20opened%20in%20Trabzon%2C%20which%20provided%20a%20major%20impetus%20for%20the%20development%20of%20the%20so-called%20%27Pontus%20Renaissance%27%2C%20ie%2C%20the%20rapid%20expansion%20of%20Greek%20education%20throughout%20the%20region.&f=false"><i>Late Ottoman society: the intellectual legacy</i></a>. Routledge. s. 259. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-415-34164-6" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-415-34164-6">978-0-415-34164-6</a>. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191210140331/https://books.google.com/books?id=sRtTyyGIgXsC&pg=PA259&dq=frontistirion%2Bottoman&hl=el&ei=VWq3TLrQF4OD4AacounwCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCsQ6AEwAA#v=onepage&q=In%201683%2C%20a%20teachers%27%20college%20(Frontistirio)%20was%20opened%20in%20Trabzon%2C%20which%20provided%20a%20major%20impetus%20for%20the%20development%20of%20the%20so-called%20%27Pontus%20Renaissance%27%2C%20ie%2C%20the%20rapid%20expansion%20of%20Greek%20education%20throughout%20the%20region.&f=false">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">22 Nisan</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Late+Ottoman+society%3A+the+intellectual+legacy&rft.pages=259&rft.pub=Routledge&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-415-34164-6&rft.aulast=%C3%96zdalga&rft.aufirst=Elisabeth&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DsRtTyyGIgXsC%26pg%3DPA259%26dq%3Dfrontistirion%252Bottoman%26hl%3Del%26ei%3DVWq3TLrQF4OD4AacounwCQ%26sa%3DX%26oi%3Dbook_result%26ct%3Dresult%26resnum%3D1%26ved%3D0CCsQ6AEwAA%23v%3Donepage%26q%3DIn%25201683%252C%2520a%2520teachers%2527%2520college%2520%28Frontistirio%29%2520was%2520opened%2520in%2520Trabzon%252C%2520which%2520provided%2520a%2520major%2520impetus%2520for%2520the%2520development%2520of%2520the%2520so-called%2520%2527Pontus%2520Renaissance%2527%252C%2520ie%252C%2520the%2520rapid%2520expansion%2520of%2520Greek%2520education%2520throughout%2520the%2520region.%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><strong><a href="#cite_ref-28">^</a></strong> <span class="reference-text"><cite class="kaynak kitap">Bryer, Anthony; Winfield, David (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?ei=l6qwTP_PJpDG4gaDjYClBg&ct=result&id=gmfqAAAAMAAJ&dq=Trebizond%2Bgreek%2Bphrontisterion&q=phrontisterion#search_anchor"><i>The post-Byzantine monuments of Pontos</i></a>. Ashgate. s. xxxiii. <a href="/wiki/Uluslararas%C4%B1_Standart_Kitap_Numaras%C4%B1" title="Uluslararası Standart Kitap Numarası">ISBN</a> <a href="/wiki/%C3%96zel:KitapKaynaklar%C4%B1/978-0-86078-864-5" title="Özel:KitapKaynakları/978-0-86078-864-5">978-0-86078-864-5</a>. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191210185616/https://books.google.com/books?ei=l6qwTP_PJpDG4gaDjYClBg&ct=result&id=gmfqAAAAMAAJ&dq=Trebizond%2Bgreek%2Bphrontisterion&q=phrontisterion#search_anchor">arşivlendi</a><span class="reference-accessdate">. Erişim tarihi: <span class="nowrap">22 Nisan</span> 2019</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+post-Byzantine+monuments+of+Pontos&rft.pages=xxxiii&rft.pub=Ashgate&rft.date=2006&rft.isbn=978-0-86078-864-5&rft.aulast=Bryer&rft.aufirst=Anthony&rft.au=Winfield%2C+David&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fei%3Dl6qwTP_PJpDG4gaDjYClBg%26ct%3Dresult%26id%3DgmfqAAAAMAAJ%26dq%3DTrebizond%252Bgreek%252Bphrontisterion%26q%3Dphrontisterion%23search_anchor&rfr_id=info%3Asid%2Ftr.wikipedia.org%3APontus+Rumlar%C4%B1" class="Z3988"><span style="display:none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><strong><a href="#cite_ref-29">^</a></strong> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://intersci.ss.uci.edu/wiki/eBooks/MidEast/BOOKS/A%20Nation%20of%20Empire%20Meeker.pdf">A Nation of Empire - Ottoman Legacy Turkish Modernity</a> 17 Kasım 2015 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151117014622/http://intersci.ss.uci.edu/wiki/eBooks/MidEast/BOOKS/A%20Nation%20of%20Empire%20Meeker.pdf">arşivlendi</a>. Michael E. Meeker - University of California Press, 2001</span> </li> <li id="cite_note-30"><strong><a href="#cite_ref-30">^</a></strong> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.karalahana.com/english/omer_asan.htm">Trabzon Greek - A language without a Tongue</a> 11 Haziran 2008 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080611151243/http://www.karalahana.com/english/omer_asan.htm">arşivlendi</a>. Ömer Asan on Karalahana.com</span> </li> <li id="cite_note-31"><strong><a href="#cite_ref-31">^</a></strong> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt0088241/">Taxidi sta Kythira (1984)</a> 23 Ağustos 2018 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180823200420/https://www.imdb.com/title/tt0088241/">arşivlendi</a>., imdb.com</span> </li> <li id="cite_note-32"><strong><a href="#cite_ref-32">^</a></strong> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt0181547/">Apo Tin Akri Tis Polis</a> 7 Eylül 2019 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190907100918/https://www.imdb.com/title/tt0181547/">arşivlendi</a>., imdb.com</span> </li> <li id="cite_note-33"><strong><a href="#cite_ref-33">^</a></strong> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt0230167/Homa">kai nero</a>, imdb.com</span> </li> <li id="cite_note-34"><strong><a href="#cite_ref-34">^</a></strong> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt0273937/">The Very Poor, Inc.</a> 9 Şubat 2017 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170209175913/http://www.imdb.com/title/tt0273937/">arşivlendi</a>., imdb.com</span> </li> <li id="cite_note-35"><strong><a href="#cite_ref-35">^</a></strong> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt0418309/">Waiting for the Clouds</a> 7 Eylül 2019 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190907083723/https://www.imdb.com/title/tt0418309/">arşivlendi</a>., imdb.com</span> </li> <li id="cite_note-36"><strong><a href="#cite_ref-36">^</a></strong> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imdb.com/title/tt1553201/">Pontos (2008)</a> 10 Şubat 2017 tarihinde <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> sitesinde <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170210153118/http://www.imdb.com/title/tt1553201/">arşivlendi</a>., imdb.com</span> </li> </ol></div> <div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q679524&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Otorite_kontrolü_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q679524&#124;class=noprint&#124;Bunu_Vikiveri&#039;de_düzenleyin" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Otorite_kontrol%C3%BC" title="Otorite kontrolü">Otorite kontrolü</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q679524" title="Bunu Vikiveri'de düzenleyin"><img alt="Bunu Vikiveri'de düzenleyin" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><span class="nowrap"><a href="/wiki/T%C3%BCmle%C5%9Fik_Otorite_Dosyas%C4%B1" title="Tümleşik Otorite Dosyası">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/1247206696">1247206696</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pontus_Rumları&oldid=33951834">https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pontus_Rumları&oldid=33951834</a>" sayfasından alınmıştır</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C3%96zel:Kategoriler" title="Özel:Kategoriler">Kategori</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Karadeniz_Rumlar%C4%B1" title="Kategori:Karadeniz Rumları">Karadeniz Rumları</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:T%C3%BCrkiye%27deki_etnik_gruplar" title="Kategori:Türkiye'deki etnik gruplar">Türkiye'deki etnik gruplar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Rusya%27daki_etnik_gruplar" title="Kategori:Rusya'daki etnik gruplar">Rusya'daki etnik gruplar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Azerbaycan%27daki_etnik_gruplar" title="Kategori:Azerbaycan'daki etnik gruplar">Azerbaycan'daki etnik gruplar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:G%C3%BCrcistan%27daki_etnik_gruplar" title="Kategori:Gürcistan'daki etnik gruplar">Gürcistan'daki etnik gruplar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Yunanistan%27daki_etnik_gruplar" title="Kategori:Yunanistan'daki etnik gruplar">Yunanistan'daki etnik gruplar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Antik_Yunanlar" title="Kategori:Antik Yunanlar">Antik Yunanlar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Kafkasya_halklar%C4%B1" title="Kategori:Kafkasya halkları">Kafkasya halkları</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Ukrayna%27daki_etnik_gruplar" title="Kategori:Ukrayna'daki etnik gruplar">Ukrayna'daki etnik gruplar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Etnik_Yunanlar" title="Kategori:Etnik Yunanlar">Etnik Yunanlar</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Gizli kategoriler: <ul><li><a href="/wiki/Kategori:Webar%C5%9Fiv_%C5%9Fablonu_wayback_ba%C4%9Flant%C4%B1lar%C4%B1" title="Kategori:Webarşiv şablonu wayback bağlantıları">Webarşiv şablonu wayback bağlantıları</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Kullan%C4%B1mdan_kald%C4%B1r%C4%B1lm%C4%B1%C5%9F_g%C3%B6r%C3%BCnt%C3%BC_s%C3%B6zdizimi_kullanan_sayfalar" title="Kategori:Kullanımdan kaldırılmış görüntü sözdizimi kullanan sayfalar">Kullanımdan kaldırılmış görüntü sözdizimi kullanan sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Otomatik_boyutland%C4%B1r%C4%B1lan_%C3%A7oklu_resim_kullan%C4%B1lan_sayfalar" title="Kategori:Otomatik boyutlandırılan çoklu resim kullanılan sayfalar">Otomatik boyutlandırılan çoklu resim kullanılan sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:Commons_kategori_ba%C4%9Flant%C4%B1s%C4%B1_Vikiveri%27den_%C3%A7ekilen_sayfalar" title="Kategori:Commons kategori bağlantısı Vikiveri'den çekilen sayfalar">Commons kategori bağlantısı Vikiveri'den çekilen sayfalar</a></li><li><a href="/wiki/Kategori:GND_tan%C4%B1mlay%C4%B1c%C4%B1s%C4%B1_olan_Vikipedi_maddeleri" title="Kategori:GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri">GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Sayfa en son 22.33, 5 Ekim 2024 tarihinde değiştirildi.</li> <li id="footer-info-copyright">Metin <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.tr">Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı</a> altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/tr">Kullanım Şartlarını</a> ve <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/tr">Gizlilik Politikasını</a> kabul etmiş olursunuz.<br />Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a> tescilli markasıdır.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik politikası</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedi:Hakk%C4%B1nda">Vikipedi hakkında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedi:Genel_sorumluluk_reddi">Sorumluluk reddi</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kuralları</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Geliştiriciler</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/tr.wikipedia.org">İstatistikler</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Çerez politikası</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//tr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Pontus_Rumlar%C4%B1&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil görünüm</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-l5lf5","wgBackendResponseTime":201,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.555","walltime":"0.830","ppvisitednodes":{"value":2980,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":68808,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4769,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":16,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":5,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":54161,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 628.706 1 -total"," 32.58% 204.820 1 Şablon:Kaynakça"," 16.25% 102.184 11 Şablon:Kitap_kaynağı"," 14.18% 89.151 1 Şablon:Commons_kategori"," 12.57% 79.046 1 Şablon:Commons"," 12.20% 76.727 1 Şablon:Kardeş_proje"," 12.04% 75.700 1 Şablon:Etnik_grup_bilgi_kutusu"," 11.71% 73.612 1 Şablon:Yan_kutu"," 11.40% 71.697 1 Şablon:Bilgi_kutusu"," 10.58% 66.539 2 Şablon:Öyleyse_göster"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.245","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4999213,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-7cbgz","timestamp":"20241124154651","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Pontus Rumlar\u0131","url":"https:\/\/tr.wikipedia.org\/wiki\/Pontus_Rumlar%C4%B1","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q679524","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q679524","author":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia projelerine katk\u0131da bulunanlar"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2018-04-01T17:59:00Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bf\/Flag_of_Pontus.svg","headline":"Geleneksel olarak Pontus b\u00f6lgesinde, Karadeniz k\u0131y\u0131lar\u0131nda ve Kuzeydo\u011fu Anadolu'nun Pontus da\u011flar\u0131nda ya\u015fayan etnik Yunan grubu"}</script> </body> </html>