CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Reanimatie - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"0298cc68-158d-43b4-96e9-145413449c0b","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Reanimatie","wgTitle":"Reanimatie","wgCurRevisionId":68275105,"wgRevisionId":68275105,"wgArticleId":82535,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Onbereikbare externe link","Wikipedia:Gesproken Wikipedia","Reanimatie"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Reanimatie","wgRelevantArticleId":82535,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true, "wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q185325","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready", "ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init", "ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/15/Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1311"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg/800px-Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="874"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg/640px-Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="699"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Reanimatie - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Reanimatie"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Reanimatie"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Reanimatie rootpage-Reanimatie skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/23_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Reanimatie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Reanimatie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Reanimatie" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Reanimatie" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Beademing" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Beademing"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Beademing</span> </div> </a> <ul id="toc-Beademing-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Borstcompressie_(hartmassage)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Borstcompressie_(hartmassage)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Borstcompressie (hartmassage)</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Borstcompressie_(hartmassage)-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Borstcompressie (hartmassage)-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Borstcompressie_(hartmassage)-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Werking" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Werking"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Werking</span> </div> </a> <ul id="toc-Werking-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Uitvoering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Uitvoering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Uitvoering</span> </div> </a> <ul id="toc-Uitvoering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Professionele_hulpverlening" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Professionele_hulpverlening"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Professionele hulpverlening</span> </div> </a> <ul id="toc-Professionele_hulpverlening-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kans_op_succes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kans_op_succes"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Kans op succes</span> </div> </a> <ul id="toc-Kans_op_succes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ongewenste_reanimatie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ongewenste_reanimatie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Ongewenste reanimatie</span> </div> </a> <ul id="toc-Ongewenste_reanimatie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Richtlijnen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Richtlijnen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Richtlijnen</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Richtlijnen-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Richtlijnen-subkopje inklappen</span> </button> <ul id="toc-Richtlijnen-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ABC-protocol" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ABC-protocol"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>ABC-protocol</span> </div> </a> <ul id="toc-ABC-protocol-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Actuele_richtlijnen_BLS/AED" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Actuele_richtlijnen_BLS/AED"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Actuele richtlijnen BLS/AED</span> </div> </a> <ul id="toc-Actuele_richtlijnen_BLS/AED-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Cursussen_en_certificering" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Cursussen_en_certificering"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Cursussen en certificering</span> </div> </a> <ul id="toc-Cursussen_en_certificering-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Zie_ook" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Zie_ook"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Zie ook</span> </div> </a> <ul id="toc-Zie_ook-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Externe_links" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Externe_links"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Externe links</span> </div> </a> <ul id="toc-Externe_links-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Reanimatie</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 65 talen" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-65" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">65 talen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Kardiopulmon%C3%AAre_resussitasie" title="Kardiopulmonêre resussitasie – Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Kardiopulmonêre resussitasie" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D9%86%D8%B9%D8%A7%D8%B4_%D9%82%D9%84%D8%A8%D9%8A_%D8%B1%D8%A6%D9%88%D9%8A" title="إنعاش قلبي رئوي – Arabisch" lang="ar" hreflang="ar" data-title="إنعاش قلبي رئوي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Arabisch" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cr%C9%99yin_xarici_masaj%C4%B1" title="Ürəyin xarici masajı – Azerbeidzjaans" lang="az" hreflang="az" data-title="Ürəyin xarici masajı" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Azerbeidzjaans" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%80%D0%B4%D1%8D%D1%87%D0%BD%D0%B0-%D0%BB%D1%91%D0%B3%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D1%8D%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Сардэчна-лёгачная рэанімацыя – Belarussisch" lang="be" hreflang="be" data-title="Сардэчна-лёгачная рэанімацыя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Belarussisch" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8D%D1%80%D1%86%D0%B0%D0%B2%D0%B0-%D0%BB%D1%91%D0%B3%D0%B0%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D1%8D%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F" title="Сэрцава-лёгачная рэанімацыя – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Сэрцава-лёгачная рэанімацыя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BE-%D0%BF%D1%83%D0%BB%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D1%8A%D1%80%D0%B2%D0%B0_%D0%BF%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D1%89" title="Кардио-пулмонарна първа помощ – Bulgaars" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Кардио-пулмонарна първа помощ" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Bulgaars" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B9%E0%A7%83%E0%A6%A6%E0%A7%8D%E2%80%8C-%E0%A6%AB%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A6%AB%E0%A7%81%E0%A6%B8%E0%A7%80%E0%A6%AF%E0%A6%BC_%E0%A6%AA%E0%A7%81%E0%A6%A8%E0%A6%B0%E0%A7%81%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9C%E0%A7%80%E0%A6%AC%E0%A6%A8" title="হৃদ্‌-ফুসফুসীয় পুনরুজ্জীবন – Bengaals" lang="bn" hreflang="bn" data-title="হৃদ্‌-ফুসফুসীয় পুনরুজ্জীবন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Bengaals" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kardiopulmonalna_reanimacija" title="Kardiopulmonalna reanimacija – Bosnisch" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Kardiopulmonalna reanimacija" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Bosnisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Reanimaci%C3%B3_cardiopulmonar" title="Reanimació cardiopulmonar – Catalaans" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Reanimació cardiopulmonar" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Catalaans" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kardiopulmon%C3%A1ln%C3%AD_resuscitace" title="Kardiopulmonální resuscitace – Tsjechisch" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kardiopulmonální resuscitace" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tsjechisch" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="uitgelicht artikel"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Herz-Lungen-Wiederbelebung" title="Herz-Lungen-Wiederbelebung – Duits" lang="de" hreflang="de" data-title="Herz-Lungen-Wiederbelebung" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Duits" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%81%CE%B4%CE%B9%CE%BF%CF%80%CE%BD%CE%B5%CF%85%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B6%CF%89%CE%BF%CE%B3%CF%8C%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B7" title="Καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση – Grieks" lang="el" hreflang="el" data-title="Καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Grieks" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cardiopulmonary_resuscitation" title="Cardiopulmonary resuscitation – Engels" lang="en" hreflang="en" data-title="Cardiopulmonary resuscitation" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Engels" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Kora-pulma_revivigo" title="Kora-pulma revivigo – Esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Kora-pulma revivigo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Reanimaci%C3%B3n_cardiopulmonar" title="Reanimación cardiopulmonar – Spaans" lang="es" hreflang="es" data-title="Reanimación cardiopulmonar" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Spaans" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Elustamine" title="Elustamine – Estisch" lang="et" hreflang="et" data-title="Elustamine" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Estisch" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Bihotz-biriketako_bizkortze" title="Bihotz-biriketako bizkortze – Baskisch" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Bihotz-biriketako bizkortze" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Baskisch" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C" title="احیای قلبی‌ریوی – Perzisch" lang="fa" hreflang="fa" data-title="احیای قلبی‌ریوی" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Perzisch" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Painelu-puhalluselvytys" title="Painelu-puhalluselvytys – Fins" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Painelu-puhalluselvytys" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Fins" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9animation_cardiopulmonaire" title="Réanimation cardiopulmonaire – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Réanimation cardiopulmonaire" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Reanimaasje" title="Reanimaasje – Fries" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Reanimaasje" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="Fries" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Athbheochan_chardascamh%C3%B3gach" title="Athbheochan chardascamhógach – Iers" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Athbheochan chardascamhógach" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="Iers" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%97%D7%99%D7%99%D7%90%D7%94" title="החייאה – Hebreeuws" lang="he" hreflang="he" data-title="החייאה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Hebreeuws" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Kardiopulmonalna_reanimacija" title="Kardiopulmonalna reanimacija – Kroatisch" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Kardiopulmonalna reanimacija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%AB%D6%80%D5%BF-%D5%A9%D5%B8%D6%84%D5%A1%D5%B5%D5%AB%D5%B6_%D5%BE%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A5%D5%B6%D5%A4%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D6%81%D5%B8%D6%82%D5%B4" title="Սիրտ-թոքային վերակենդանացում – Armeens" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սիրտ-թոքային վերակենդանացում" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Armeens" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Reanimation_cardiopulmonar" title="Reanimation cardiopulmonar – Interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Reanimation cardiopulmonar" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Resusitasi_jantung_paru" title="Resusitasi jantung paru – Indonesisch" lang="id" hreflang="id" data-title="Resusitasi jantung paru" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Indonesisch" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Kordio-Pulmonala_Rivivigo" title="Kordio-Pulmonala Rivivigo – Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Kordio-Pulmonala Rivivigo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Endurl%C3%ADfgun" title="Endurlífgun – IJslands" lang="is" hreflang="is" data-title="Endurlífgun" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="IJslands" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Rianimazione_cardiopolmonare" title="Rianimazione cardiopolmonare – Italiaans" lang="it" hreflang="it" data-title="Rianimazione cardiopolmonare" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Italiaans" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%BF%83%E8%82%BA%E8%98%87%E7%94%9F%E6%B3%95" title="心肺蘇生法 – Japans" lang="ja" hreflang="ja" data-title="心肺蘇生法" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Japans" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%8B%AC%ED%8F%90%EC%86%8C%EC%83%9D%EC%88%A0" title="심폐소생술 – Koreaans" lang="ko" hreflang="ko" data-title="심폐소생술" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Koreaans" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Resuscitatio_cardiopulmonaria" title="Resuscitatio cardiopulmonaria – Latijn" lang="la" hreflang="la" data-title="Resuscitatio cardiopulmonaria" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Latijn" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Reanimacija" title="Reanimacija – Litouws" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Reanimacija" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Litouws" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Kardiopulmon%C4%81l%C4%81_reanim%C4%81cija" title="Kardiopulmonālā reanimācija – Lets" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Kardiopulmonālā reanimācija" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Lets" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B5%BC%E0%B4%A1%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B5%8B%E0%B4%AA%E0%B5%BE%E0%B4%AE%E0%B5%8B%E0%B4%A3%E0%B4%B1%E0%B4%BF_%E0%B4%B1%E0%B5%86%E0%B4%B8%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B1%E0%B5%8D%E0%B4%B1%E0%B5%87%E0%B4%B7%E0%B5%BB" title="കാർഡിയോപൾമോണറി റെസസിറ്റേഷൻ – Malayalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="കാർഡിയോപൾമോണറി റെസസിറ്റേഷൻ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="Malayalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D2%AF%D1%80%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0%D0%B6" title="Зүрхний массаж – Mongools" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Зүрхний массаж" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="Mongools" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Resusitasi_kardiopulmonari" title="Resusitasi kardiopulmonari – Maleis" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Resusitasi kardiopulmonari" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Maleis" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7" title="عملیات احیا – Mazanderani" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="عملیات احیا" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="Mazanderani" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Hjerte-lunge-redning" title="Hjerte-lunge-redning – Noors - Bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Hjerte-lunge-redning" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Noors - Bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Reanimacion_cardiopulmonara" title="Reanimacion cardiopulmonara – Occitaans" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Reanimacion cardiopulmonara" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Occitaans" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Resuscytacja_kr%C4%85%C5%BCeniowo-oddechowa" title="Resuscytacja krążeniowo-oddechowa – Pools" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Resuscytacja krążeniowo-oddechowa" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Pools" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Reanima%C3%A7%C3%A3o_cardiorrespirat%C3%B3ria" title="Reanimação cardiorrespiratória – Portugees" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Reanimação cardiorrespiratória" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Portugees" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Resuscitarea_cardiopulmonar%C4%83" title="Resuscitarea cardiopulmonară – Roemeens" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Resuscitarea cardiopulmonară" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Roemeens" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B4%D0%B5%D1%87%D0%BD%D0%BE-%D0%BB%D1%91%D0%B3%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F" title="Сердечно-лёгочная реанимация – Russisch" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Сердечно-лёгочная реанимация" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Russisch" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/V%C3%A1ibmu-geahpes-jiellun" title="Váibmu-geahpes-jiellun – Noord-Samisch" lang="se" hreflang="se" data-title="Váibmu-geahpes-jiellun" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="Noord-Samisch" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Kardiopulmonalna_reanimacija" title="Kardiopulmonalna reanimacija – Servo-Kroatisch" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Kardiopulmonalna reanimacija" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Servo-Kroatisch" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Cardiopulmonary_resuscitation" title="Cardiopulmonary resuscitation – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Cardiopulmonary resuscitation" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kardiopulmon%C3%A1lna_resuscit%C3%A1cia" title="Kardiopulmonálna resuscitácia – Slowaaks" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kardiopulmonálna resuscitácia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Slowaaks" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/O%C5%BEivljanje" title="Oživljanje – Sloveens" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Oživljanje" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Sloveens" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B8%D0%BE%D0%BF%D1%83%D0%BB%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%BD%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0" title="Кардиопулмонална реанимација – Servisch" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Кардиопулмонална реанимација" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Servisch" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Hj%C3%A4rt-lungr%C3%A4ddning" title="Hjärt-lungräddning – Zweeds" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Hjärt-lungräddning" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Zweeds" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AF%80%E0%AE%B3%E0%AF%81%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AF%81%E0%AE%9A%E0%AF%8D_%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%B5%E0%AE%BE%E0%AE%9A%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="மீளுயிர்ப்புச் சுவாசம் – Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மீளுயிர்ப்புச் சுவாசம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%83%E0%B0%A6%E0%B0%AF%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B6_%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%A8%E0%B0%82" title="హృదయశ్వాసకోశ పునరుజ్జీవనం – Telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="హృదయశ్వాసకోశ పునరుజ్జీవనం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="Telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%83%E0%B8%88%E0%B8%9C%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%9B%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%81%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%9E" title="การนวดหัวใจผายปอดกู้ชีพ – Thai" lang="th" hreflang="th" data-title="การนวดหัวใจผายปอดกู้ชีพ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Thai" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Resusitasyong_kardyopulmonaryo" title="Resusitasyong kardyopulmonaryo – Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Resusitasyong kardyopulmonaryo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Kalp_masaj%C4%B1" title="Kalp masajı – Turks" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Kalp masajı" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Turks" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D1%86%D0%B5%D0%B2%D0%BE-%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%B0_%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BC%D0%B0%D1%86%D1%96%D1%8F" title="Серцево-легенева реанімація – Oekraïens" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Серцево-легенева реанімація" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Oekraïens" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D9%84%D8%A8%DB%8C_%D8%B1%D8%A6%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%A1" title="قلبی رئوی احیاء – Urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="قلبی رئوی احیاء" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="Urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Yurak-o%CA%BBpka_reanimatsiyasi" title="Yurak-oʻpka reanimatsiyasi – Oezbeeks" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Yurak-oʻpka reanimatsiyasi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Oezbeeks" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%93i_s%E1%BB%A9c_tim_ph%E1%BB%95i" title="Hồi sức tim phổi – Vietnamees" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Hồi sức tim phổi" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="Vietnamees" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%BF%83%E8%82%BA%E5%A4%8D%E8%8B%8F" title="心肺复苏 – Wuyu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="心肺复苏" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Wuyu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%99-%D7%A4%D7%99-%D7%90%D7%A8" title="סי-פי-אר – Jiddisch" lang="yi" hreflang="yi" data-title="סי-פי-אר" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="Jiddisch" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%BF%83%E8%82%BA%E5%A4%8D%E8%8B%8F" title="心肺复苏 – Chinees" lang="zh" hreflang="zh" data-title="心肺复苏" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Chinees" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%BF%83%E8%82%BA%E5%BE%A9%E7%94%A6%E6%B3%95" title="心肺復甦法 – Kantonees" lang="yue" hreflang="yue" data-title="心肺復甦法" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Kantonees" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q185325#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Reanimatie" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Reanimatie" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Reanimatie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Reanimatie"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Reanimatie" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Reanimatie" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&oldid=68275105" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Reanimatie&id=68275105&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FReanimatie"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FReanimatie"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Reanimatie"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Reanimatie&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Cardiopulmonary_resuscitation" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q185325" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-gesproken_wiki" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><div style="font-size:87%;" title="Klik op de startbutton om de geluidsopname van het artikel te starten"><span style="cursor:help; border-bottom: 1px dotted #555555;" title="Door op de afspeelknop te klikken kunt u dit artikel beluisteren. Na het opnemen kan het artikel gewijzigd zijn, waardoor de tekst van de opname wellicht verouderd is.">Beluister</span> <span class="gesproken_wiki_player" style="display:inline-block; vertical-align:middle;"><span typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="80" style="width:80px;" data-durationhint="827" data-mwtitle="Nl-Reanimatie-article.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Nl-Reanimatie-article.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5d/Nl-Reanimatie-article.ogg/Nl-Reanimatie-article.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /></audio></span></span></span> (<a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nl-Reanimatie-article.ogg" class="extiw" title="commons:File:Nl-Reanimatie-article.ogg">info</a>)</div> </div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><div id="spoiler" align="center" style="margin:1em auto; width:fit-content; overflow:hidden;"><div style="display:flex; align-items:center; justify-content:center; gap:0.5em; border-top:2px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1); border-bottom:2px solid var(--border-color-subtle,#c8ccd1); padding:0.1em 0.2em;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Esculaap4.svg" class="mw-file-description" title="Esculaap"><img alt="Esculaap" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Esculaap4.svg/26px-Esculaap4.svg.png" decoding="async" width="26" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Esculaap4.svg/40px-Esculaap4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Esculaap4.svg/53px-Esculaap4.svg.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="300" /></a></span></div> <div style="text-wrap:balance;"><small>Neem het <a href="/wiki/Wikipedia:Voorbehoud_bij_medische_informatie" title="Wikipedia:Voorbehoud bij medische informatie"><i><b>voorbehoud bij medische informatie</b></i></a> in acht.<br />Raadpleeg bij gezondheidsklachten een <a href="/wiki/Arts" title="Arts">arts</a>.</small></div> </div></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg/260px-Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg" decoding="async" width="260" height="284" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg/390px-Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg/520px-Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg 2x" data-file-width="846" data-file-height="924" /></a><figcaption>Reanimatie</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_1" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm/260px--Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="260" height="146" data-durationhint="785" data-mwtitle="Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Bestand:Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/92/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/92/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/92/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/92/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm.1080p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="1080p.vp9.webm" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/92/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="256" data-height="144" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/92/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/92/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/92/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm/Hoe_moet_je_reanimeren_-_EHBO.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" /></video></span><figcaption>Hoe moet je reanimeren? - <a href="/wiki/Universiteit_van_Nederland" title="Universiteit van Nederland">Universiteit van Nederland</a></figcaption></figure> <p><b>Reanimatie</b> (letterlijk opnieuw tot leven brengen, maar gebruikt in de betekenis van dat proberen) is het kunstmatig overnemen van de <a href="/wiki/Ademhaling_(mens)" class="mw-redirect" title="Ademhaling (mens)">ademhaling</a> en de <a href="/wiki/Bloedsomloop" class="mw-redirect" title="Bloedsomloop">bloedsomloop</a> wanneer er sprake is van zowel een circulatiestilstand als een ademhalingsstilstand. Reanimeren bestaat uit het geven van beademing en borstcompressie (hartmassage). Indien zowel de ademhaling als de circulatie weer op gang gebracht moeten worden, spreekt men ook wel van <b>cardiopulmonale resuscitatie</b> (<b>CPR</b>). </p><p>De constante aanvoer van zuurstofrijk bloed is van levensbelang. Onze organen kunnen niet functioneren zonder zuurstof. De hersenen zijn het kwetsbaarst: na vier tot zes minuten zonder zuurstof raakt al een (groot) gedeelte zo beschadigd, dat normaal functioneren misschien niet meer mogelijk is. Het transport van zuurstof via ons bloed kan op twee manieren worden verstoord: </p> <ul><li>Bloed wordt niet meer rondgepompt omdat het hart niet (goed) functioneert. Het hart kan wel bewegen (fibrilleren) maar heeft geen effectieve pompwerking. We spreken dan van een circulatiestilstand. Bij een hartstilstand is er geen of vrijwel geen beweging.</li> <li>Er wordt geen zuurstof meer in het bloed opgenomen. Dit wordt een ademhalingsstilstand genoemd.</li></ul> <p>Als er sprake is van een ademhalings- en circulatiestilstand wordt dit de <a href="/wiki/Klinisch_dood" title="Klinisch dood">klinische dood</a> genoemd. Door zo snel mogelijk te starten met de reanimatie kan <a href="/wiki/Hersendood" title="Hersendood">hersendood</a> echter worden voorkomen. Het is dus van groot belang dat de reanimatie zo snel mogelijk wordt gestart. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Beademing">Beademing</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Beademing" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Beademing"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="hatnote" style="margin-bottom:0.5em; padding:0.5em 0 0.5em 1.6em; font-size:95%;" role="note"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" data-file-width="480" data-file-height="480" /></span></span> <i>Zie <a href="/wiki/Beademing" title="Beademing">Beademing</a> voor het hoofdartikel over dit onderwerp.</i></div> <p><a href="/wiki/Beademing" title="Beademing">Beademing</a> kan worden toegepast via <a href="/wiki/Mond-op-mondbeademing" title="Mond-op-mondbeademing">mond-op-mondbeademing</a> of <a href="/wiki/Mond-op-neusbeademing" title="Mond-op-neusbeademing">mond-op-neusbeademing</a>, of met een <a href="/wiki/Beademingsapparaat" title="Beademingsapparaat">beademingsapparaat</a>. </p><p>Wanneer er professionele hulp aanwezig is, start men met het beademen met behulp van een beademingsballon (<i>ambu-bag</i>). De patiënt moet ook <a href="/wiki/Intuberen" class="mw-redirect" title="Intuberen">geïntubeerd</a> worden. Wanneer de luchtweg om een of andere reden niet meer doorgankelijk is, dient een <a href="/wiki/Tracheotomie" title="Tracheotomie">tracheotomie</a> plaats te vinden. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Borstcompressie_(hartmassage)"><span id="Borstcompressie_.28hartmassage.29"></span>Borstcompressie (hartmassage)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: Borstcompressie (hartmassage)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: Borstcompressie (hartmassage)"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Chest_compressions.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Chest_compressions.gif/260px-Chest_compressions.gif" decoding="async" width="260" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Chest_compressions.gif/390px-Chest_compressions.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/df/Chest_compressions.gif 2x" data-file-width="500" data-file-height="282" /></a><figcaption>Borstcompressies op een oefenpop</figcaption></figure> <p>Borstcompressie of hartmassage is het uitvoeren van handelingen op een patiënt met een circulatiestilstand om het bloed weer te laten circuleren, en zo tijd te winnen tot door hulpverleners gepoogd kan worden de circulatie meer blijvend te herstellen, waarbij meestal gebruik wordt gemaakt van een <a href="/wiki/Automatische_externe_defibrillator" title="Automatische externe defibrillator">Automatische externe defibrillator</a> (AED). </p><p>De theorie achter het masseren is dat, door het eerst indrukken en daarna loslaten van de <a href="/wiki/Borstkas" class="mw-redirect" title="Borstkas">borstkas</a>, er een negatieve druk wordt gecreëerd in het hart, waardoor de grote vaten bloed kunnen aanzuigen. Die negatieve druk wordt pas na een reeks massages bereikt. In de praktijk komt dit neer op het ritmisch krachtig drukken op de borstkas, waardoor er een afwisselende positieve en negatieve druk wordt opgebouwd in de thorax met als gevolg dat de grote vaten bloed aanzuigen. Uit onderzoek bleek dat de 15 compressies die in het verleden werden gehanteerd, onvoldoende waren. Met 30 massages heeft men langer voordeel van de negatieve druk. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Werking">Werking</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Werking" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Werking"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het exacte mechanisme waardoor hartmassage werkt, is niet volledig begrepen - directe compressie van de hartkamers tussen het <a href="/wiki/Borstbeen" title="Borstbeen">sternum</a> en de ruggengraat speelt een rol, maar ook de drukschommelingen in de borstholte als geheel, in samenwerking met kleppen in de grote aders en in het hart. In het verleden dacht men dat het <a href="/wiki/Hart" title="Hart">hart</a> enigszins werd leeggedrukt en er een zekere bloedstroming op gang kwam. Tijdens operaties waarbij de borstkas is geopend, kan het hart zelf met de hand worden beetgepakt en worden ingeknepen wat een veel betere pompwerking geeft, maar wat buiten de operatiekamer natuurlijk niet uitvoerbaar is. Om de kwaliteit van hartmassages enorm te verbeteren, kan gebruik worden gemaakt van het manueel <a href="/wiki/Hartmassageapparaat" title="Hartmassageapparaat">hartmassageapparaat</a>, dat door iedereen die getraind is in reanimatietechnieken kan worden toegepast. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Uitvoering">Uitvoering</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Uitvoering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Uitvoering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het is heel belangrijk alleen te masseren als er inderdaad een circulatiestilstand bestaat. Iemand met een echte circulatiestilstand raakt binnen enkele (ca. 10) seconden <a href="/wiki/Bewusteloos" class="mw-redirect" title="Bewusteloos">bewusteloos</a> en iemand die na die tijd nog reageert heeft dus nooit een hartstilstand. Ook <a href="/wiki/Epilepsie" title="Epilepsie">epileptische aanvallen</a> worden onterecht weleens voor een hartstilstand aangezien, maar hartmassage is hierbij niet nodig en kan gevaarlijk zijn. </p><p>Om een effectieve hartmassage toe te dienen, moet krachtig worden gemasseerd. De patiënt moet op een harde ondergrond liggen (plank of vloer, geen matras) en het borstbeen moet (bij een volwassene) 5 – 6 cm worden ingedrukt. Dit geeft vooral bij ouderen (de meest voorkomende kandidaten voor hartmassage) een gerede kans op de breuk van één of meer ribben, vooral als de masserende hand niet helemaal goed geplaatst wordt. De massage moet met beide handen (muis van de hand geplaatst op de handrug van de andere) worden verricht en worden ondersteund door het lichaamsgewicht van de hulpverlener. Zelfs dan is het zwaar werk dat velen niet langer dan een paar minuten goed volhouden. Hartmassage op een acteur op televisie of in de film geeft om deze reden vaak een vertekend beeld van het werkelijke proces. </p><p>Een veel gebruikt muzieknummer bij het oefenen van een hartmassage is <i><a href="/wiki/Stayin%27_Alive" title="Stayin' Alive">Stayin' Alive</a></i> van de <a href="/wiki/Bee_Gees" title="Bee Gees">Bee Gees</a> omdat de beat hiervan het juiste ritme aangeeft voor een succesvolle hartmassage. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Professionele_hulpverlening">Professionele hulpverlening</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=5" title="Bewerk dit kopje: Professionele hulpverlening" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=5" title="De broncode bewerken van de sectie: Professionele hulpverlening"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Meestal zal een professionele <a href="/wiki/Hulpverlener" title="Hulpverlener">hulpverlener</a> niet binnen enkele minuten ter plaatse zijn. Het is daarom belangrijk dat zo veel mogelijk mensen de basale reanimatievaardigheden aanleren. Omdat een circulatiestilstand meestal wordt veroorzaakt door het onregelmatig samentrekken van het hart, ook wel fibrillatie genoemd, is daarbij het gebruik van een <a href="/wiki/Automatische_externe_defibrillator" title="Automatische externe defibrillator">automatische externe defibrillator</a> (AED) aan te bevelen. Alleen met behulp van dit apparaat kan het normale hartritme mogelijk worden hersteld. AED's komen op steeds meer plaatsen in <a href="/wiki/Nederland" title="Nederland">Nederland</a> en <a href="/wiki/Belgi%C3%AB" title="België">België</a> beschikbaar. </p><p>Wanneer er professionele eerste hulp is van een <a href="/wiki/Ambulance" title="Ambulance">ambulance</a> (in België samen met een <a href="/wiki/Mobiele_Urgentiegroep" title="Mobiele Urgentiegroep">MUG-team</a>) of in het <a href="/wiki/Ziekenhuis" title="Ziekenhuis">ziekenhuis</a> kan er <a href="/wiki/Medicatie" class="mw-redirect" title="Medicatie">medicatie</a> ter ondersteuning gegeven worden en kan er bijkomend ingegrepen worden. De overlevingskansen van het slachtoffer hangen sterk af van de snelheid waarmee de professionele hulp ter plaatse is. Alvorens te <a href="/wiki/Beademen" class="mw-redirect" title="Beademen">beademen</a> instrueert men dus liefst een omstander om hulp te halen of <a href="/wiki/Alarmnummer" title="Alarmnummer">112</a> te bellen. </p><p>In principe gaat men door met de reanimatie totdat professionele hulp het overneemt, het slachtoffer bijkomt of weer normaal ademt, of het slachtoffer door een arts is doodverklaard. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kans_op_succes">Kans op succes</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=6" title="Bewerk dit kopje: Kans op succes" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=6" title="De broncode bewerken van de sectie: Kans op succes"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Er wordt internationaal veel onderzoek verricht op het gebied van reanimatie. Opvallend daarbij zijn de aanmerkelijk grote verschillen tussen de diverse onderzoeken. Een sluitend succespercentage is daarom ook niet te geven. In het algemeen kan worden gesteld, dat de kans op succes helaas niet groot is. Belangrijke aspecten die de kans van slagen bepalen zijn: </p> <ul><li>De conditie van het slachtoffer voorafgaand aan de reanimatie;</li> <li>De tijd waarbinnen de reanimatie/eerste schok heeft plaatsgevonden;</li> <li>De kwaliteit van de uitgevoerde beademingen en borstcompressies;</li> <li>De snelheid en kwaliteit van de verdere opvolging door professionele hulpverleners.</li></ul> <p>In een Zweeds onderzoek uit 2005 werd bij 29.700 reanimatiepatiënten gekeken hoeveel er een maand na de revalidatie nog in leven waren. Van de niet door omstanders gereanimeerden was dit 2,2%; indien door niet-professionals werd gereanimeerd overleefde 4,9% terwijl het percentage opliep tot 9,2% als reanimatie werd geboden door toevallig als omstander aanwezige professionele hulpverleners.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Volgens dit onderzoek loopt een aanzienlijk deel van de mensen die met succes worden gereanimeerd aanmerkelijke neurologische schade op. </p><p>Hoewel de overlevingskans klein is, zijn pogingen tot reanimatie niet zinloos. Als het niet lukt, hoeft de hulpverlener (amateur of professional) zich echter niet schuldig te voelen; dat zal meestal de uitkomst zijn. 70% tot 80% van de reanimaties buiten het ziekenhuis zijn niet succesvol. Aannemelijk is, dat dit getal bij aanwezigheid en gebruik van een AED veel lager zou liggen. Cijfers van de Amsterdam Arena en Schiphol bevestigen dit.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Naar aanleiding hiervan wordt het gebruik van AED's bij reanimaties gestimuleerd. Een voorbeeld hiervan is het BurgerAED initiatief in Noord-Holland waar burgers als 'first responders' (<a href="/wiki/Burgerhulpverlening" title="Burgerhulpverlening">burgerhulpverleners</a>) met AED's reanimatie starten in afwachting van professionele hulp. </p><p>Uit een Japans onderzoek (2006)<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> zou blijken dat in geval van hartstilstand na een hartaanval de overlevingskansen verdubbelen indien enkel en alleen hartmassage toegepast wordt. Beademing zou tijdverspilling zijn. Aangenomen werd dat bij een hartstilstand door de hartaanval de persoon automatisch extra zuurstof krijgt door de hyperventilatie waarmee de aanval begon, maar door de stilgevallen bloedcirculatie bereikt deze zuurstof de hersenen niet meer. Indien snel ingegrepen wordt en enkel hartmassage toegepast wordt, zou de ademhaling vanzelf weer op gang moeten komen. Hartmassage is op zich ook een minieme, onrechtstreekse vorm van beademing want de borstholte wordt afwisselend groter en kleiner, aldus Japanse wetenschappers. Bij verstikking zou de combinatie met beademing dan wel meer aangewezen zijn. </p><p>Internationaal wordt er getwijfeld aan de uitkomsten van het Japanse onderzoek, mede door de omstandigheden en de uitgangscijfers ervan. Ook in Nederland worden er vraagtekens bij gezet. De <a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Reanimatieraad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nederlandse Reanimatieraad (de pagina bestaat niet)">Nederlandse Reanimatieraad</a> (NRR) sluit zich aan bij de <a href="/w/index.php?title=Europese_Reanimatieraad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Europese Reanimatieraad (de pagina bestaat niet)">Europese Reanimatieraad</a> (ERR) en ziet dan ook geen reden haar richtlijnen aan te passen.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Er worden proeven gedaan met het koelen van de hersenen tijdens reanimatie. Ambulancepersoneel zorgt in de beginfase van de reanimatie voor een forse temperatuurdaling in het hoofd van de patiënt, waardoor het metabolisme in de hersenen daalt en dus minder snel zuurstofgebrek optreedt. De aanname is dat patiënten hierdoor een betere overlevingskans hebben, ook na de reanimatie (postreanimatie-mortaliteit). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ongewenste_reanimatie">Ongewenste reanimatie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=7" title="Bewerk dit kopje: Ongewenste reanimatie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=7" title="De broncode bewerken van de sectie: Ongewenste reanimatie"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Soms wenst een patiënt/ slachtoffer in voorkomend geval niet gereanimeerd te worden of vinden artsen reanimatie zinloos. Om niet-reanimeerafspraken beter zichtbaar te maken, bestaan er een niet-reanimatiepenning en niet-reanimatiepolsbandje. Deze niet-reanimatiepenning en niet-reanimatiepolsbandjes hebben in België juridisch gezien geen enkele waarde en voor de hulpdiensten in België is alleen het formulier met daarop de DNR-codes van toepassing. Het DNR-formulier dient op zijn minst ondertekend te zijn door een arts en de patient zelf. Indien een patiënt het originele formulier niet bij zich heeft of in huis heeft, dienen de hulpdiensten over te gaan tot reanimatie tot het originele document door familie of hulpverleners wordt gevonden. </p><p>Omdat een van de vier pijlers van een succesvolle reaniamatie snel starten is, moet er niet gezocht worden naar een 'reanimeer mij niet verklaring'. Alleen als vooraf 100% duidelijk is dat diegene niet gereanimeerd wenst te worden hoeft er niet gestart te worden. Mocht tijdens de reanimatie duidelijk worden dat er een niet-reanimatieverklaring is mag een burgerhulpverlener doorgaan. Een leek hoeft de emotionele beslissing om te stoppen niet te nemen.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Binnen een zorginstelling moet een zorgverlener van elke patiënt weten welk medisch beleid er gevoerd wordt. Het niet starten, als er geen niet-reanimatiebeleid is, is strafbaar. <sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Richtlijnen">Richtlijnen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=8" title="Bewerk dit kopje: Richtlijnen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=8" title="De broncode bewerken van de sectie: Richtlijnen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>In Nederland vormt de <a href="/w/index.php?title=Nederlandse_Reanimatieraad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nederlandse Reanimatieraad (de pagina bestaat niet)">Nederlandse Reanimatieraad</a> (NRR) het belangrijkste instituut op het gebied van de publicatie van richtlijnen ten aanzien van de reanimatie. De richtlijnen gelden als meest gehanteerde protocollen voor leken. </p><p>Zowel de leken-eerstehulpverlener (<a href="/wiki/EHBO" class="mw-redirect" title="EHBO">EHBO</a>'er) als de professional hanteren het ABC-protocol. De leek voert het BLS (Basic Life Support) al dan niet met een <a href="/wiki/Automatische_externe_defibrillator" title="Automatische externe defibrillator">AED</a> (Automatische Externe Defibrillator) uit, terwijl de professionele eerstehulpverlener (<a href="/wiki/Anesthesiemedewerker" title="Anesthesiemedewerker">anesthesiemedewerker</a>, IC-verpleegkundige, ambulanceverpleegkundige, artsen) de ALS (<a href="/wiki/Advanced_Trauma_Life_Support" title="Advanced Trauma Life Support">Advance Life Support</a>) uitvoert. Er wordt gebruikgemaakt van Europese reanimatieprotocollen, die op enkele punten aangepast zijn door de NRR. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ABC-protocol">ABC-protocol</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=9" title="Bewerk dit kopje: ABC-protocol" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=9" title="De broncode bewerken van de sectie: ABC-protocol"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Internationaal hanteert men consequent het <a href="/wiki/ABCDE-methode" title="ABCDE-methode"><i>ABC</i>-protocol</a>. </p> <ul><li><b>A</b>irway (luchtweg)</li> <li><b>B</b>reathing (ademhaling)</li> <li><b>C</b>irculation (circulatie)</li></ul> <p>Pas als de problemen in de luchtweg, ademhaling en circulatie onder controle zijn, gaat men verder met de </p> <ul><li><b>D</b>isability (bewustzijn, houding van de patiënt om zenuwletsels te voorkomen)</li> <li><b>E</b>xpose / Environment (omgevingsfactoren, met name warmte- en koudeletsels).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Actuele_richtlijnen_BLS/AED"><span id="Actuele_richtlijnen_BLS.2FAED"></span>Actuele richtlijnen BLS/AED</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=10" title="Bewerk dit kopje: Actuele richtlijnen BLS/AED" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=10" title="De broncode bewerken van de sectie: Actuele richtlijnen BLS/AED"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>De richtlijnen worden elke vijf jaar gepubliceerd tijdens het Congres van de NRR (Nederlandse Reanimatie Raad) In april 2021 zijn de nieuwste richtlijnen gepubliceerd. Bij een ademhalingsstilstand gaat men uit van een circulatiestilstand. </p><p>De actuele richtlijnen zijn als volgt: </p> <ul><li>Eigen veiligheid, die van het slachtoffer en die van omstanders eerst in acht nemen</li> <li>Aanspreken / licht schudden aan de schouders slachtoffer (controle bewustzijn)</li> <li>indien geen bewustzijn of ademhaling dan 112 bellen of laten bellen door omstanders. Laat naar een AED zoeken.</li> <li>Een bewusteloos slachtoffer controleren op ademhaling (door middel van <i>chin-lift</i>: controleer gedurende 10 seconden kijken, luisteren en voelen of er een ademhaling aanwezig is.) <ul><li>Bij aanwezige ademhaling:</li></ul></li> <li>Instructies opvolgen die de 112-centralist geeft, eerste hulp verlenen en slachtoffer in <a href="/wiki/Stabiele_zijligging" title="Stabiele zijligging">stabiele zijligging</a> leggen <ul><li>Bij afwezige normale ademhaling:</li></ul></li> <li>112-centralist heeft u ondertussen aan de telefoon, laat weten dat het een reanimatie betreft. Indien mogelijk door omstanders een AED (Automatische Externe Defibrillator) laten halen.</li> <li>Start met 30 borstcompressies (ca. 18 seconden ofwel minstens 100 per minuut) achtereen op het midden van de borst en beadem 2 keer.</li> <li>Sluit de AED zo snel mogelijk aan en volg de gesproken aanwijzingen die het apparaat geeft. Let op dat tijdens analyse zowel het slachtoffer als de draden niet aangeraakt worden.</li> <li>Ga door met de cyclus van 30 borstcompressies en 2 beademingen totdat professionele hulp (bijvoorbeeld ambulancemedewerkers) de medische zorg heeft overgenomen.</li></ul> <p>De huidige richtlijn (sinds 2016) stelt het belang van het geven van borstcompressies boven dat van beademen; liever geen beademing en wel borstcompressies dan niets doen, het op gang houden van circulatie staat voorop. Bij drenkelingen en kleine kinderen is beademen wel van levensbelang. </p><p>Niet starten reanimatie: </p> <ul><li>Als eigen veiligheid in het geding komt en er geen professionele hulp aanwezig is (>15 minuten zonder alarmering)</li> <li>Duidelijke decapitatie (hoofd gescheiden van de romp)</li></ul> <p>In 2013 zijn er richtlijnen <i>Besluitvorming over reanimatie</i> gekomen.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Cursussen_en_certificering">Cursussen en certificering</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=11" title="Bewerk dit kopje: Cursussen en certificering" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=11" title="De broncode bewerken van de sectie: Cursussen en certificering"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Door geheel Nederland worden reanimatie- en AED (Automatische Externe Defibrillator)-cursussen gegeven, de zogenaamde BLS (Basic Life Support)-cursus. </p><p>In deze cursussen wordt gewerkt volgens zeer welomschreven protocollen die tot stand komen in een internationale consensus. De protocollen zijn een compromis tussen: </p> <ol><li>wat naar de huidige stand van de wetenschap het beste is voor de patiënt;</li> <li>wat men van een toevallige omstander, die geen arts is, kan verlangen aan kennis en diagnostische vaardigheden;</li> <li>wat statistisch de meest waarschijnlijke diagnose is bij een bewusteloze, polsloze en/of niet ademende patiënt.</li></ol> <p>Het is ook mogelijk een officieel internationaal erkend (European Resuscitation Council) certificaat BLS/AED te halen bij de certificatie-instellingen van de Nederlandse Reanimatie Raad. </p><p>Cursussen waar met zekerheid de NRR-richtlijnen worden toegepast worden geleid door instructeurs die zijn gecertificeerd door de NRR. Zij worden elke twee jaar zelf getraind in het geven van de verschillende cursussen, bijvoorbeeld BLS en AED. Men kan deze instructeurs terugvinden in het register van de ERC (European Resuscitation Council). Deze registratie, heeft mede als doel om de kwaliteit van de trainingen te garanderen. </p><p>In principe is iedereen bevoegd een AED-apparaat te gebruiken, maar is niet iedereen bekwaam. Onjuist gebruik door gebrek aan training kan leiden tot een niet adequate reanimatiepoging. Het is verstandig om de trainingen minstens één keer per jaar te herhalen. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Zie_ook">Zie ook</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=12" title="Bewerk dit kopje: Zie ook" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=12" title="De broncode bewerken van de sectie: Zie ook"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Eerste_Hulp_bij_Ongelukken" class="mw-redirect" title="Eerste Hulp bij Ongelukken">Eerste Hulp bij Ongelukken</a> (EHBO)</li> <li><a href="/wiki/Resusci_Anne" title="Resusci Anne">Resusci Anne</a></li> <li><a href="/wiki/Burgerhulpverlening" title="Burgerhulpverlening">Burgerhulpverlening</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Externe_links">Externe links</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&veaction=edit&section=13" title="Bewerk dit kopje: Externe links" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Reanimatie&action=edit&section=13" title="De broncode bewerken van de sectie: Externe links"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.reanimatieraad.nl/_content/pages/richtlijnen%202015/Hoofdstuk1_BLS.pdf">Richtlijnen reanimatie volwassenen Reanimatieraad</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110909232433/http://www.hartstichting.nl/hart_en_vaten/hartstilstand_en_reanimatie/">Hartstichting: hartstilstand en reanimatie</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php/Reanimatie">eestehulpwiki: Reanimatie</a></li></ul> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">Herlitz J, Svensson L, Holmberg S, Angquist KA,Young M. Efficacy of bystander <a href="/w/index.php?title=Cordiopulmonale_Resuscitatie&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cordiopulmonale Resuscitatie (de pagina bestaat niet)">CPR</a>: intervention by lay people and by health care professionals. Resuscitation. 2005 Sep;66(3):291-5.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">'Meer kans overleven hartstilstand op Schiphol', <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.nrc.nl/anp/article1845260.ece/Meer_kans_overleven_hartstilstand_op_Schiphol">[1]</a><sup><a href="/wiki/Wikipedia:Onbereikbare_externe_links" title="Wikipedia:Onbereikbare externe links">[dode link]</a></sup>, NRC handelsblad, 2 oktober 2007 (link geraadpleegd 6 nov 2009)</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text">SOS-KANTO study group. Cardiopulmonary resuscitation by bystanders with chest compressions only (SOSKANTO):an observational study. Lancet 2007; 369: 920-26</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text">Reactie NRR op Japans onderzoek, <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://web.archive.org/web/20190124203319/https://www.reanimatieraad.nl/news/?c=&code=DYRMqY78ZMGXHDQyhjYVpZaHXYBpsMkU">[2]</a>, Nederlandse Reanimatieraad, 20 maart 2007 (link geraadpleegd 24 januari 2019)</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.reanimatieraad.nl/">Richtlijnen voor basale reanimatie voor volwassenen, blz 15</a> www.reanimatieraad.nl</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nursing.nl/verpleegkundige-ontslagen-na-weigeren-reanimatie/">Verpleegkundige ontslagen na weigeren reanimatie</a> www.nursing.nl</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://web.archive.org/web/20131102073451/http://www.verenso.nl/wat-doen-wij/vakinhoudelijke-producten/richtlijnen/anticiperende-besluitvorming-over-reanimatie-bij-kwetsbare-ouderen/">https://web.archive.org/web/20131102073451/http://www.verenso.nl/wat-doen-wij/vakinhoudelijke-producten/richtlijnen/anticiperende-besluitvorming-over-reanimatie-bij-kwetsbare-ouderen/</a></span> </li> </ol></div></div> </div> <div class="interProject commons mw-list-item" style="display:none;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Cardiopulmonary_resuscitation" class="extiw" title="commons:Cardiopulmonary resuscitation">Mediabestanden</a></div> <div class="interProjectTemplate interProject-groot toccolours" style="display:flex; gap:1em; align-items:center; clear:both; margin:1em 0 -0.5em 0;"> <div style="min-width:max-content;"><span class="noviewer noresize" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="25" height="34" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/38px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></div> <div>Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina <i><b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Cardiopulmonary_resuscitation" class="extiw" title="commons:Cardiopulmonary resuscitation">Reanimatie</a></b></i> op <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a>.</div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67045932">.mw-parser-output .gesproken_wiki_player .vjs-subs-caps-button{display:none}</style>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Reanimatie&oldid=68275105">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Reanimatie&oldid=68275105</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Reanimatie" title="Categorie:Reanimatie">Reanimatie</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Verborgen categorieën: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Onbereikbare_externe_link" title="Categorie:Wikipedia:Onbereikbare externe link">Wikipedia:Onbereikbare externe link</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Wikipedia:Gesproken_Wikipedia" title="Categorie:Wikipedia:Gesproken Wikipedia">Wikipedia:Gesproken Wikipedia</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 20 okt 2024 om 22:36.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Reanimatie&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-w7plk","wgBackendResponseTime":137,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.085","walltime":"0.122","ppvisitednodes":{"value":398,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":3527,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":492,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":3929,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 74.230 1 -total"," 37.35% 27.722 1 Sjabloon:Appendix"," 32.59% 24.189 1 Sjabloon:References"," 31.08% 23.071 1 Sjabloon:Gesproken_Wikipedia_klein"," 12.29% 9.124 1 Sjabloon:Commons"," 7.59% 5.636 1 Sjabloon:Zie_hoofdartikel"," 4.03% 2.992 1 Sjabloon:Dode_link"," 3.99% 2.961 1 Sjabloon:Multiparameters"," 3.63% 2.692 1 Sjabloon:InterProject"," 3.59% 2.662 1 Sjabloon:Zusterproject_box"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.002","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":584233,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.canary-5b9b5c9fb9-vlnp2","timestamp":"20241102143353","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Reanimatie","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Reanimatie","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q185325","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q185325","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2004-08-26T12:07:20Z","dateModified":"2024-10-20T21:36:29Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/15\/Illustration_of_cardiopulmonary_resuscitation.jpg","headline":"noodprocedure in het overnemen van ademhaling en bloedsomloop bij een plotseling hartstilstand"}</script> </body> </html>