CINXE.COM
Biomexanika — Vikipediya
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs" lang="az" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Biomexanika — Vikipediya</title> <script>(function(){var className="client-js";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )azwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","yanvar","fevral","mart","aprel","may","iyun","iyul","avqust","sentyabr","oktyabr","noyabr","dekabr"],"wgRequestId":"a68882d7-59ab-4889-912f-32b7684483e5","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Biomexanika","wgTitle":"Biomexanika","wgCurRevisionId":7507619,"wgRevisionId":7507619,"wgArticleId":747179,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Biomexanika"], "wgPageViewLanguage":"az","wgPageContentLanguage":"az","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Biomexanika","wgRelevantArticleId":747179,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"az","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"az"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":true,"wgVector2022LanguageInHeader":false,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q193378","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands", "architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.common-site":"ready","ext.gadget.logo":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","codex-search-styles":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.legacy.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.directLinkToCommons","ext.gadget.referenceTooltips", "ext.gadget.sidebarRelated","ext.gadget.metaBox","ext.gadget.EditToolbar","ext.gadget.EditToolbar-menu-page_elements","ext.gadget.EditToolbar_infobox_person","ext.gadget.EditToolbar_discussion","ext.gadget.EditToolbar_references","ext.gadget.markadmins","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=codex-search-styles%7Cext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cskins.vector.styles.legacy%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector"> <script async="" src="/w/load.php?lang=az&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=ext.gadget.common-site%2Clogo&only=styles&skin=vector"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=az&modules=site.styles&only=styles&skin=vector"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d5/Giovanni_Borelli_-_lim_joints_%28De_Motu_Animalium%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1474"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d5/Giovanni_Borelli_-_lim_joints_%28De_Motu_Animalium%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="983"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="786"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Biomexanika — Vikipediya"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//az.m.wikipedia.org/wiki/Biomexanika"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redaktə" href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipediya (az)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//az.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://az.wikipedia.org/wiki/Biomexanika"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipediya — Atom-lent" href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin-vector-legacy mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Biomexanika rootpage-Biomexanika skin-vector action-view"><div id="mw-page-base" class="noprint"></div> <div id="mw-head-base" class="noprint"></div> <div id="content" class="mw-body" role="main"> <a id="top"></a> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> <div class="mw-indicators"> </div> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Biomexanika</span></h1> <div id="bodyContent" class="vector-body"> <div id="siteSub" class="noprint">Vikipediya, azad ensiklopediya</div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="contentSub2"></div> <div id="jump-to-nav"></div> <a class="mw-jump-link" href="#mw-head">Naviqasiyaya keç</a> <a class="mw-jump-link" href="#searchInput">Axtarışa keç</a> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="az" dir="ltr"><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Giovanni_Borelli_-_lim_joints_(De_Motu_Animalium).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Giovanni_Borelli_-_lim_joints_%28De_Motu_Animalium%29.jpg/220px-Giovanni_Borelli_-_lim_joints_%28De_Motu_Animalium%29.jpg" decoding="async" width="220" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Giovanni_Borelli_-_lim_joints_%28De_Motu_Animalium%29.jpg/330px-Giovanni_Borelli_-_lim_joints_%28De_Motu_Animalium%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Giovanni_Borelli_-_lim_joints_%28De_Motu_Animalium%29.jpg/440px-Giovanni_Borelli_-_lim_joints_%28De_Motu_Animalium%29.jpg 2x" data-file-width="446" data-file-height="548" /></a><figcaption>17-ci əsrə aid ilk biomexanika əsərlərindən birinin səhifəsi (<i>De Motu Animalium</i>, Covanni Alfonso Borelli)</figcaption></figure> <p><b>Biomexanika</b> — mexanikanın <a href="/wiki/Model" title="Model">model</a> və <a href="/wiki/Metod" title="Metod">metodları</a> əsasında canlı <a href="/wiki/Toxuma" title="Toxuma">toxumaların</a>, ayrı-ayrı <a href="/wiki/Orqan_(biologiya)" title="Orqan (biologiya)">orqanların</a> və ya bütövlükdə <a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">orqanizmin</a> mexaniki xassələrini,<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> habelə onlarda baş verən mexaniki hadisələri öyrənən elm sahəsi.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Biomexanika <a href="/wiki/Biofizika" title="Biofizika">biofizikanın</a> bir qoludur. </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="az" dir="ltr"><h2 id="mw-toc-heading">Mündəricat</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#Etimologiyası"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Etimologiyası</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#Alt_bölmələri"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Alt bölmələri</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-3"><a href="#Bioaxışqan_mexanikası"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">Bioaxışqan mexanikası</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-4"><a href="#Biotribologiya"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">Biotribologiya</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-5"><a href="#Müqayisəli_biomexanika"><span class="tocnumber">2.3</span> <span class="toctext">Müqayisəli biomexanika</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-6"><a href="#Hesablamalı_biomexanika"><span class="tocnumber">2.4</span> <span class="toctext">Hesablamalı biomexanika</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-7"><a href="#Eksperimental_biomexanika"><span class="tocnumber">2.5</span> <span class="toctext">Eksperimental biomexanika</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-8"><a href="#Bütöv_mühit_biomexanikası"><span class="tocnumber">2.6</span> <span class="toctext">Bütöv mühit biomexanikası</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-9"><a href="#Bitki_biomexanikası"><span class="tocnumber">2.7</span> <span class="toctext">Bitki biomexanikası</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-10"><a href="#İdman_biomexanikası"><span class="tocnumber">2.8</span> <span class="toctext">İdman biomexanikası</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-11"><a href="#Biomexanikanın_digər_tətbiqi_alt_bölmələri"><span class="tocnumber">2.9</span> <span class="toctext">Biomexanikanın digər tətbiqi alt bölmələri</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-12"><a href="#Tarixi"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Tarixi</span></a> <ul> <li class="toclevel-2 tocsection-13"><a href="#Antik_dövr"><span class="tocnumber">3.1</span> <span class="toctext">Antik dövr</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-14"><a href="#İntibah"><span class="tocnumber">3.2</span> <span class="toctext">İntibah</span></a></li> <li class="toclevel-2 tocsection-15"><a href="#Sənaye_dövrü"><span class="tocnumber">3.3</span> <span class="toctext">Sənaye dövrü</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1 tocsection-16"><a href="#Tətbiqləri"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Tətbiqləri</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-17"><a href="#İstinadlar"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">İstinadlar</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-18"><a href="#Əlavə_oxu_üçün"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Əlavə oxu üçün</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-19"><a href="#Xarici_keçidlər"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Xarici keçidlər</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimologiyası"><span id="Etimologiyas.C4.B1"></span>Etimologiyası</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=1" title="Etimologiyası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=1" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Etimologiyası"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>"Biomexanika" (1899) və onunla əlaqəli olan "biomexaniki" (1856) sözü qədim yunan dilindəki βίος <i>bios</i> "həyat" və μηχανική <i>mēchanikē</i> "mexanika" sözlərindən yaranıb, canlı orqanizmlərin mexaniki prinsiplərinin, xüsusən də onların hərəkət və quruluşunun öyrənilməsini nəzərdə tutur.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Alt_bölmələri"><span id="Alt_b.C3.B6lm.C9.99l.C9.99ri"></span>Alt bölmələri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=2" title="Alt bölmələri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=2" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Alt bölmələri"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bioaxışqan_mexanikası"><span id="Bioax.C4.B1.C5.9Fqan_mexanikas.C4.B1"></span>Bioaxışqan mexanikası</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=3" title="Bioaxışqan mexanikası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=3" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Bioaxışqan mexanikası"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:RBC_micrograph.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6c/RBC_micrograph.jpg" decoding="async" width="144" height="166" class="mw-file-element" data-file-width="144" data-file-height="166" /></a><figcaption>Qırmızı qan hüceyrələri</figcaption></figure> <p>Bioloji axışqan və ya bioaxışqan mexanikası bioloji orqanizmlərin daxilindəki və ya ətrafındakı qaz və maye axınının öyrənilməsidir. Çox zaman öyrənilən maye bioaxışqan problemi insanın ürək-damar sistemindəki qan axını ilə bağlıdır. Müəyyən riyazi şərtlər daxilində qan axınını Navye-Stoks tənlikləri ilə modelləşdirmək olar. <i><a href="/wiki/%C4%B0n_vivo" title="İn vivo">In vivo</a></i> tam qanın sıxılabilməyən Nyuton mayesi olduğu fərz edilir. Bununla belə, bu fərziyyə arteriyadaxili irəli axını nəzərdən keçirərkən uğursuz olur. Mikroskopik miqyasda qırmızı qan hüceyrələrinin hər birinin təsiri əhəmiyyətli olur və tam qan artıq kəsilməz formada modelləşdirilə bilməz. Qan damarının diametri qırmızı qan hüceyrəsinin diametrindən bir qədər böyük olduqda, Fahreus-Lindqvist effekti meydana gəlir və divarın sürüşmə gərginliyində azalma olur. Bununla belə, qan damarının diametri daha da azaldıqca, qırmızı qan hüceyrələri damardan sıxılmalı olur və çox vaxt yalnız bir cərgə halında keçə bilir. Bu halda tərs Fahreus-Lindqvist effekti yaranır və divarın sürüşmə gərginliyi artır. </p><p>Qazlı bioaxışqan probleminə misal olaraq insan tənəffüsünü göstərmək olar. Bu yaxınlarda böcəklərdəki tənəffüs sistemləri təkmilləşdirilmiş mikroaxışqan cihazlarını layihələndirmək məqsədilə bioinspirasiya üçün tədqiq edilmişdir.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Biotribologiya">Biotribologiya</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=4" title="Biotribologiya bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=4" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Biotribologiya"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Biotribologiya bioloji sistemlərin sürtünməsi, aşınması və yağlanması, xüsusən də omba və diz kimi insan oynaqlarının öyrənilməsidir.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ümumiyyətlə, bu proseslər kontakt mexanikası və tribologiyası kontekstində öyrənilir. </p><p>Biotribologiyanın əlavə aspektlərinə iki səthin hərəkət zamanı təmasda olması, yəni bir-birinə sürtünməsi nəticəsində yaranan səthaltı zədələrin təhlili, məsələn, toxuma mühəndisliyi ilə hazırlanmış qığırdaqların qiymətləndirilməsi daxildir.<sup id="cite_ref-Whitney,_G._A._2014_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Whitney,_G._A._2014-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Müqayisəli_biomexanika"><span id="M.C3.BCqayis.C9.99li_biomexanika"></span>Müqayisəli biomexanika</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=5" title="Müqayisəli biomexanika bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=5" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Müqayisəli biomexanika"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Penguinu.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Penguinu.jpg/220px-Penguinu.jpg" decoding="async" width="220" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Penguinu.jpg/330px-Penguinu.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/bd/Penguinu.jpg 2x" data-file-width="414" data-file-height="295" /></a><figcaption>Su üzərindən tullanan saqqallı pinqvin</figcaption></figure> <p>Müqayisəli biomexanika biomexanikanın insanlar (fiziki antropologiyada olduğu kimi) və ya orqanizmlərin özlərinin funksiyaları, ekologiyası və uyğunlaşmaları haqqında daha çox məlumat əldə etmək üçün istifadə olunmasından asılı olmayaraq qeyri-insan orqanizmlərə tətbiqidir. Ümumi araşdırma sahələri Heyvanların hərəkəti və qidalanmasıdır , çünki bunlar orqanizmin uyğunluğu ilə güclü əlaqələrə malikdir və yüksək mexaniki tələblər qoyur. Heyvanların hərəkəti, qaçış, tullanma və uçma da daxil olmaqla bir çox təzahürlərə malikdir. Hərəkət sürtünmə, müqavimət, ətalət və s. cazibə qüvvəsini dəf etmək üçün enerji tələb edir, baxmayaraq ki, hansı amilin üstünlük təşkil etməsi ətraf mühitə görə dəyişir. </p><p>Müqayisəli biomexanika bir çox digər sahələrlə, o cümlədən <a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">ekologiya</a>, <a href="/wiki/Neyrobiologiya" title="Neyrobiologiya">neyrobiologiya</a>, inkişaf biologiyası, <a href="/wiki/Etologiya" title="Etologiya">etologiya</a> və <a href="/wiki/Paleontologiya" title="Paleontologiya">paleontologiya</a> ilə güclü şəkildə üst-üstə düşür və bu digər sahələrin jurnallarında məqalələr şəklində dərc olunur. Müqayisəli biomexanika, adətən, tibbdə (siçanlar və siçovullar kimi ümumi model orqanizmlərə münasibətdə), eləcə də mühəndislik problemlərinin həlli üçün təbiəti araşdıran <a href="/wiki/Biomimetika" title="Biomimetika">biomimetikada</a> tətbiq olunur. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Hesablamalı_biomexanika"><span id="Hesablamal.C4.B1_biomexanika"></span>Hesablamalı biomexanika</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=6" title="Hesablamalı biomexanika bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=6" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Hesablamalı biomexanika"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Hesablamalı biomexanika bioloji sistemlərin mexanikasını öyrənmək üçün <a href="/wiki/Sonlu_elementl%C9%99r_%C3%BCsulu" title="Sonlu elementlər üsulu">sonlu elementlər metodu</a> kimi mühəndis hesablama vasitələrinin tətbiqidir. Hesablama modelləri və simulyasiyalar eksperimental olaraq sınaqdan keçirilməsi çətin olan parametrlər arasındakı əlaqəni proqnozlaşdırmaq üçün istifadə olunur və ya eksperimentlərin vaxtını və xərclərini azaldan daha uyğun təcrübələrin dizaynı üçün istifadə olunur. Məsələn, onların necə fərqləndiyini anlamaq üçün bitki hüceyrələrinin böyüməsinin eksperimental müşahidəsini şərh etmək üçün sonlu elementlər analizindən istifadə edən mexaniki modelləşdirmədən istifadə edilmişdir.<sup id="cite_ref-Bidhendi2018_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bidhendi2018-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Son onillikdə tibbdə sonlu elementlər üsulu in vivo üçün müəyyən edilmiş alternativə çevrilmişdircərrahi qiymətləndirmə. Hesablamalı biomexanikanın əsas üstünlüklərindən biri etik məhdudiyyətlərə məruz qalmadan anatomiyanın endo-anatomik reaksiyasını təyin etmək qabiliyyətindədir.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bu FE modelləşdirməsini biomexanikanın bir neçə istiqamətdə genişlənməsinə gətirib çıxardı, halbuki bir neçə layihə hətta açıq mənbə fəlsəfəsini (məsələn, BioSpine) qəbul etdi.<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Eksperimental_biomexanika">Eksperimental biomexanika</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=7" title="Eksperimental biomexanika bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=7" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Eksperimental biomexanika"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Eksperimental biomexanika biomexanikada təcrübə və ölçmələrin tətbiqidir. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bütöv_mühit_biomexanikası"><span id="B.C3.BCt.C3.B6v_m.C3.BChit_biomexanikas.C4.B1"></span>Bütöv mühit biomexanikası</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=8" title="Bütöv mühit biomexanikası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=8" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Bütöv mühit biomexanikası"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Biomaterialların və biomayelərin mexaniki analizi, adətən, bütöv mühit mexanikasının anlayışları vasitəsilə aparılır. Maraqlanan uzunluq şkalaları materialın mikro struktur detallarının sırasına yaxınlaşdıqda bu fərziyyə pozulur . Biomaterialların ən diqqətəlayiq xüsusiyyətlərindən biri onların iyerarxik quruluşudur. Başqa sözlə, bu materialların mexaniki xüsusiyyətləri molekullardan toxuma və orqan səviyyələrinə qədər müxtəlif səviyyələrdə baş verən fiziki hadisələrə əsaslanır. </p><p>Biomateriallar sərt və yumşaq toxumalar olmaqla iki qrupa bölünür. Sərt toxumaların (taxta, qabıq və sümük kimi) mexaniki deformasiyası xətti elastiklik nəzəriyyəsi ilə təhlil edilə bilər. Digər tərəfdən, yumşaq toxumalar (dəri, vətər, əzələ və qığırdaq kimi) adətən böyük deformasiyalara məruz qalır və beləliklə, onların təhlili sonlu deformasiya nəzəriyyəsinə və kompüter simulyasiyalarına əsaslanır. Kəsilməz biomexanikaya maraq tibbi simulyasiyanın inkişafında realizm ehtiyacından qaynaqlanır.<sup id="cite_ref-Fung2_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Fung2-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="reference plainlinks" style="white-space:nowrap">:568</sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bitki_biomexanikası"><span id="Bitki_biomexanikas.C4.B1"></span>Bitki biomexanikası</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=9" title="Bitki biomexanikası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=9" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Bitki biomexanikası"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Biomexaniki prinsiplərin bitkilərə, bitki orqanlarına və hüceyrələrinə tətbiqi bitki biomexanikası adlanan altbölməni meydana gətirmişdir.<sup id="cite_ref-Niklas_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Niklas-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Bitkilər üçün biomexanikanın tətbiqi məhsulların dayanıqlığının öyrənilməsindən tutmuş ətraf mühitin gərginliyinə<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> mexanobiologiya ilə üst-üstə düşən hüceyrə və toxuma miqyasında inkişaf və morfogenezə qədər dəyişir.<sup id="cite_ref-Bidhendi2018_8-1" class="reference"><a href="#cite_note-Bidhendi2018-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İdman_biomexanikası"><span id=".C4.B0dman_biomexanikas.C4.B1"></span>İdman biomexanikası</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=10" title="İdman biomexanikası bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=10" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İdman biomexanikası"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>İdman biomexanikasında mexanika qanunları atletik performansı daha yaxşı başa düşmək və idman zədələrini azaltmaq üçün insan hərəkətinə tətbiq edilir . O, insan orqanlarının hərəkətlərini və kriket yarasa, hokkey çubuğu və nizə kimi idman alətlərinin hərəkətlərini başa düşmək üçün mexaniki fizikanın elmi prinsiplərinin tətbiqinə diqqət yetirir. Maşınqayırmanın elementləri (məsələn, gərginlikölçənlər), elektrik mühəndisliyi (məsələn, rəqəmsal filtrləmə), kompüter elmləri (məsələn, ədədi üsullar), yerişin təhlili (məsələn, güc platformaları) və klinik neyrofiziologiya (məsələn, səthi EMG) idman biomexanikasında istifadə olunan ümumi üsullardır.<sup id="cite_ref-Bartlett_14-0" class="reference"><a href="#cite_note-Bartlett-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>İdmanda biomexanika müəyyən bir tapşırığın, bacarıq və/və ya texnikanın icrası zamanı bədənin əzələ, oynaq və skelet hərəkətləri kimi ifadə edilə bilər. İdman bacarığı ilə bağlı biomexanikanın düzgün başa düşülməsi ən böyük təsirlərə malikdir: idmanın performansı, reabilitasiya və zədələrin qarşısının alınması, idman ustalığı. Doktor Mixael Yessisin qeyd etdiyi kimi, demək olar ki, ən yaxşı idmançı öz bacarığını ən yaxşı şəkildə yerinə yetirən idmançıdır.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Biomexanikanın_digər_tətbiqi_alt_bölmələri"><span id="Biomexanikan.C4.B1n_dig.C9.99r_t.C9.99tbiqi_alt_b.C3.B6lm.C9.99l.C9.99ri"></span>Biomexanikanın digər tətbiqi alt bölmələri</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=11" title="Biomexanikanın digər tətbiqi alt bölmələri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=11" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Biomexanikanın digər tətbiqi alt bölmələri"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Allometriya</li> <li>Heyvanların hərəkəti və yürüyüşün təhlili</li> <li>Ürək-damar biomexanikası</li> <li>Erqonomika</li> <li>Məhkəmə biomexanikası</li> <li>İnsan faktorları mühəndisliyi və peşə biomexanikası</li> <li>Zədə biomexanikası</li> <li>İmplant (dərman), ortopedik biomexanika və protez biomexanikası</li> <li>Kinestetika</li> <li>Kineziologiya (kinetika + fiziologiya)</li> <li>Muskloskeletal və ortopedik biomexanika</li> <li>Reabilitasiya</li> <li>Yumşaq cisim dinamikası</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tarixi">Tarixi</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=12" title="Tarixi bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=12" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Tarixi"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Antik_dövr"><span id="Antik_d.C3.B6vr"></span>Antik dövr</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=13" title="Antik dövr bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=13" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Antik dövr"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Platonun tələbəsi Aristotel heyvan anatomiyası ilə işlədiyinə görə ilk biomexanik hesab edilə bilər. Aristotel heyvanların hərəkəti haqqında ilk kitabı <i>De Motu Animalium</i> və ya Heyvanların Hərəkəti haqqında yazdı.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> O, təkcə heyvanların bədənlərini mexaniki sistemlər kimi görməklə kifayətlənməyib, bir hərəkətin həyata keçirilməsini təsəvvür etmək və əslində bunu etmək arasındakı fizioloji fərq kimi sualların arxasınca getdi.<sup id="cite_ref-:0_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <i>"Heyvanların hissələri haqqında" adlı</i> başqa bir əsərində o, sidiyi böyrəklərdən sidik kisəsinə aparmaq üçün sidik kanalının peristaltikadan necə istifadə etdiyini dəqiq təsvir etmişdir.<sup id="cite_ref-Fung2_11-1" class="reference"><a href="#cite_note-Fung2-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="reference plainlinks" style="white-space:nowrap">:2</sup> </p><p>Roma İmperiyasının yüksəlişi ilə texnologiya fəlsəfədən daha populyarlaşdı və növbəti biomexanika yarandı. Mark Avrelinin həkimi Qalen (e.ə. 129–210-cu il) özünün məşhur əsəri olan hissələrin funksiyası haqqında (insan bədəni haqqında) yazdı. Bu növbəti 1400 il üçün dünyanın standart tibbi kitabı olardı.<sup id="cite_ref-asbweb.org_18-0" class="reference"><a href="#cite_note-asbweb.org-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="İntibah"><span id=".C4.B0ntibah"></span>İntibah</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=14" title="İntibah bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=14" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İntibah"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Növbəti böyük biomexanik Leonardo da Vinçinin doğulması ilə 1452-ci ilə qədər olmayacaqdı . Da Vinci rəssam, mexanik və mühəndis idi. Mexanika və hərbi və mülki mühəndislik layihələrinə töhfə verdi. Elm və mexanikadan böyük anlayışa sahib idi və anatomiyanı mexanika kontekstində öyrəndi. O, əzələ qüvvələrini və hərəkətlərini təhlil etdi və birgə funksiyaları öyrəndi. Bu tədqiqatlar biomexanika sahəsində tədqiqatlar hesab edilə bilər. Leonardo da Vincimexanika kontekstində anatomiyanı öyrənmişdir. O, əzələ qüvvələrinin mənşəyi və daxiletmələri birləşdirən xətlər boyunca hərəkət etdiyini təhlil etdi və oynaq funksiyasını öyrəndi. Da Vinçi öz maşınlarında bəzi heyvan xüsusiyyətlərini təqlid etməyə meyillidir. Məsələn, insanların uça biləcəyi vasitələr tapmaq üçün quşların uçuşunu tədqiq etdi; və o dövrdə atlar mexaniki gücün əsas mənbəyi olduğu üçün, bu heyvanın tətbiq etdiyi qüvvələrdən daha yaxşı faydalanacaq maşınlar hazırlamaq üçün onların əzələ sistemlərini tədqiq etdi.<sup id="cite_ref-Mason_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mason-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>1543-cü ildə Qalenin "Hissələrin funksiyası haqqında" əsəri 29 yaşında Andreas Vesalius tərəfindən etiraz edildi. Vesalius "İnsan bədəninin quruluşu haqqında" adlı öz əsərini nəşr etdi. Bu əsərdə Vezalius Qalenin buraxdığı, əsrlər boyu dünya səviyyəsində qəbul edilməyəcək bir çox səhvləri düzəltdi. Kopernikin ölümü ilə ətrafdakı dünyanı və onun necə işlədiyini başa düşmək və öyrənmək istəyi yarandı. Ölüm yatağında o, "Səma sferalarının inqilabları haqqında" əsərini nəşr etdirdi. Bu iş təkcə elm və fizikada inqilab etmədi, həm də mexanikanın və sonrakı biomexanikanın inkişafında da inqilab etdi.<sup id="cite_ref-:0_17-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Mexanikanın atası və yarım ştatlı biomexanik Qalileo Qaliley Kopernikin ölümündən 21 il sonra anadan olub. Qalileo tibb məktəbində oxuduğu uzun illər ərzində professorların öyrətdiklərini sübut edə bilmədiklərini gördü və o, hər şeyin isbatı ilə məşğul olan riyaziyyata keçdi. Sonra 25 yaşında Pizaya getdi və riyaziyyatdan dərs dedi. O, çox yaxşı mühazirəçi idi və tələbələr onun danışdığını eşitmək üçün digər təlimatçılarını tərk edirdilər, buna görə də istefa vermək məcburiyyətində qaldı. Daha sonra Paduadakı daha da nüfuzlu bir məktəbdə professor oldu. Onun ruhu və təlimi dünyanı bir daha elm istiqamətinə aparacaqdı. Elm illəri ərzində Qaliley bir çox biomexaniki aspektləri aşkara çıxardı. Məsələn, o, "heyvanların kütlələrinin onların ölçülərinə görə qeyri-mütənasib şəkildə artdığını və nəticədə sümüklərin perimetrboyu qeyri-mütənasib şəkildə artması nəticəsində, ölçülərdən əlavə yükdaşımaya da uyğunlaşmalı olduğunu kəşf etdi. Sümük kimi boruvari strukturun əyilmə müqaviməti ağırlığa görə içi boş hala gələrək, diametrə nəzərən artır. Dəniz heyvanları qurudakı heyvanlardan daha böyük ola bilər, çünki suyun qaldırma qüvvəsi onların toxumalarını yüngülləşdirir."<sup id="cite_ref-:0_17-2" class="reference"><a href="#cite_note-:0-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Qalileo Qaliley sümüklərin müqaviməti ilə maraqlandı və sümüklərin boş olduğunu söylədi, çünki bu, minimum çəki ilə maksimum güc verir. O qeyd edib ki, heyvanların sümük kütlələri ölçülərinə görə qeyri-mütənasib şəkildə artıb. Nəticə etibarilə, sümüklər həm də ölçüdə deyil, ölçüdə qeyri-mütənasib şəkildə artmalıdır. Bunun səbəbi boruvari strukturun (məsələn, sümük) əyilmə gücünün onun çəkisinə nisbətən daha səmərəli olmasıdır. Mason bu fikrin bioloji optimallaşdırma prinsiplərinin ilk qavrayışlarından biri olduğunu irəli sürür.<sup id="cite_ref-Mason_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-Mason-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>17-ci əsrdə Dekart bütün canlı sistemlərin, o cümlədən insan bədəni (amma ruh yox) sadəcə eyni mexaniki qanunlarla idarə olunan maşınlar olduğu fəlsəfi sistem təklif etdi ki, bu da biyomekanik tədqiqatı təşviq etmək və saxlamaq üçün çox şey etdi. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sənaye_dövrü"><span id="S.C9.99naye_d.C3.B6vr.C3.BC"></span>Sənaye dövrü</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=15" title="Sənaye dövrü bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=15" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Sənaye dövrü"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Növbəti böyük biomexanik, Covanni Alfonso Borelli , Dekartın mexaniki fəlsəfəsini qəbul etdi və yerimə, qaçış, tullanma, quşların uçuşu, balıqların üzməsi və hətta ürəyin yığılıb-açılmasını mexaniki çərçivədə öyrəndi. O, insanın ağırlıq mərkəzinin mövqeyini təyin edə, udulan və buraxılan havanın həcmini hesablaya və ölçə bildi və tənəffüsün əzələlər tərəfindən idarə olunduğunu və ekspirasiyanın toxuma elastikliyindən qaynaqlandığını göstərdi. </p><p>Borelli ilk dəfə başa düşdü ki, "əzələ sisteminin rıçaqları gücü deyil, hərəkəti böyüdür, beləliklə əzələlər hərəkətə müqavimət göstərənlərdən daha böyük qüvvələr yaratmalıdır".<sup id="cite_ref-:0_17-3" class="reference"><a href="#cite_note-:0-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Şəxsən tanıdığı Qalileyin işindən təsirlənərək Nyuton hərəkət qanunlarını nəşr etməmişdən xeyli əvvəl insan bədəninin müxtəlif oynaqlarında statik tarazlıq haqqında intuitiv anlayışa malik idi.<sup id="cite_ref-Humphrey_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Humphrey-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Onun işi çox vaxt biomexanika tarixində ən mühüm hesab olunur, çünki o, gələcək nəsillərin işini və tədqiqatlarını davam etdirməsinə yol açan çoxlu yeni kəşflər etdi. </p><p>Biomexanika sahəsində hər hansı bir böyük sıçrayış etmədən əvvəl Borellidən çox illər keçdi. Bundan sonra getdikcə daha çox alim insan bədəni və onun funksiyaları haqqında öyrənməyə başladı. Biomexanikada 19-cu və ya 20-ci əsrin görkəmli alimləri çox deyil, çünki bu sahə indi bir şeyi bir insana aid etmək üçün çox genişdir. Bununla belə, bu sahə hər il böyüməyə davam edir və insan bədəni haqqındakı kəşflərin çoxalması sayəsində irəliləməyə davam edir. Sahə çox populyarlaşdığı üçün ötən əsrdə bir çox institut və laboratoriyalar açılıb və insanlar araşdırmalarını davam etdirirlər. 1977-ci ildə Amerika Biomexanika Cəmiyyətinin yaradılması ilə bu sahə böyüməyə davam edir və bir çox yeni kəşflər edir.<sup id="cite_ref-asbweb.org_18-1" class="reference"><a href="#cite_note-asbweb.org-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>19-cu əsrdə Etyen-Culs Marey hərəkəti elmi cəhətdən araşdırmaq üçün kinematoqrafiyadan istifadə etdi. O, yer reaksiya qüvvələrini hərəkətlə əlaqələndirən ilk şəxs olmaqla müasir "hərəkət analizi" sahəsini açdı. Almaniyada Ernst Henrix Veber və Vilhelm Eduard Veber qardaşları insan yerişi haqqında çoxlu fərziyyə irəli sürdülər, lakin mühəndislik mexanikasında son nailiyyətlərdən istifadə edərək elmi əhəmiyyətli dərəcədə inkişaf etdirən Kristian Vilhelm Braune idi. Eyni dövrdə sənaye inqilabının tələbləri ilə Fransa və Almaniyada materialların mühəndis mexanikası inkişaf etməyə başladı.. Bu, dəmir yolu mühəndisi Karl Kulman və anatomist Hermann von Meyerin insan bud sümüyündəki gərginlik nümunələrini oxşar formalı kranda olanlarla müqayisə etdikdə sümük biomexanikasının yenidən doğulmasına səbəb oldu. Bu tapıntıdan ilhamlanan Culius Volff özünün məşhur sümüklərin yenidən qurulması qanununu təklif etdi.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tətbiqləri"><span id="T.C9.99tbiql.C9.99ri"></span>Tətbiqləri</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=16" title="Tətbiqləri bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=16" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Tətbiqləri"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Fayl:Protein_translation.gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Protein_translation.gif/220px-Protein_translation.gif" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/94/Protein_translation.gif 1.5x" data-file-width="250" data-file-height="250" /></a><figcaption>Ribosom zülal dinamikasına əsaslanan bioloji maşındır</figcaption></figure> <p>Biyomekanikanın tədqiqi hüceyrənin daxili işindən tutmuş əzaların hərəkətinə və inkişafına, yumşaq toxumaların,<sup id="cite_ref-Whitney,_G._A._2014_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-Whitney,_G._A._2014-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> və sümüklərin mexaniki xüsusiyyətlərinə qədər dəyişir . Biyomekanika tədqiqatının bəzi sadə nümunələrinə əzalara təsir edən qüvvələrin tədqiqi, quşların və həşəratların uçuşunun aerodinamikası, balıqlarda üzmənin hidrodinamikası və bütövlükdə ayrı-ayrı hüceyrələrdən bütöv orqanizmlərə qədər həyatın bütün formalarında hərəkətin tədqiqi daxildir. Canlı toxumaların fizioloji davranışı haqqında artan anlayışla tədqiqatçılar toxuma mühəndisliyi sahəsini inkişaf etdirə, həmçinin xərçəng də daxil olmaqla geniş spektrli patologiyalar üçün təkmilləşdirilmiş müalicə üsullarını inkişaf etdirə bilirlər.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Biomexanika insanın dayaq-hərəkət sistemini öyrənmək üçün də tətbiq olunur. Belə tədqiqat insan 3D hərəkətini öyrənmək üçün insan bədəninə əlavə edilmiş markerlərin trayektoriyalarını çəkmək üçün insanın yer reaksiya qüvvələrini öyrənmək üçün güc platformalarından və infraqırmızı videoqrafiyadan istifadə edir. </p><p>Biomexanika ortopediya sənayesində insan oynaqları, diş hissələri, xarici fiksasiyalar və digər tibbi məqsədlər üçün ortopedik implantların dizaynı üçün geniş istifadə olunur. Biotribologiya bunun çox vacib hissəsidir. Ortopedik implantlar üçün istifadə olunan biomaterialların performansı və funksiyasının öyrənilməsidir. Dizaynı təkmilləşdirmək və tibbi və klinik məqsədlər üçün uğurlu biomateriallar istehsal etmək üçün mühüm rol oynayır. Belə bir nümunə toxuma mühəndisliyi ilə hazırlanmış qığırdaqdadır.<sup id="cite_ref-Whitney,_G._A._2014_7-2" class="reference"><a href="#cite_note-Whitney,_G._A._2014-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Zərbə kimi qəbul edilən oynaqların dinamik yüklənməsi Emanuel Villert tərəfindən ətraflı müzakirə edilir.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>O, həm də mühəndislik sahəsi ilə bağlıdır , çünki bioloji sistemləri təhlil etmək üçün çox vaxt ənənəvi mühəndislik elmlərindən istifadə edir . Nyuton mexanikasının və/yaxud material elmlərinin bəzi sadə tətbiqləri bir çox bioloji sistemlərin mexanikasına düzgün yaxınlaşma təmin edə bilər . Tətbiqi mexanika, xüsusən də davamlı mexanika , mexanizm təhlili, struktur analizi, kinematika və dinamika kimi maşınqayırma fənləri biomexanikanın öyrənilməsində mühüm rol oynayır.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Adətən, bioloji sistemlər insan tərəfindən qurulmuş sistemlərdən qat-qat mürəkkəbdir. Demək olar ki, hər bir biomexaniki tədqiqatda ədədi üsullar tətbiq olunur. Tədqiqat bir neçə modelləşdirmə, kompüter simulyasiyası və eksperimental ölçmələr daxil olmaqla, təkrarlanan hipotez və yoxlama prosesində aparılır . </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="İstinadlar"><span id=".C4.B0stinadlar"></span>İstinadlar</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=17" title="İstinadlar bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=17" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: İstinadlar"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982878">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text">R. McNeill Alexander (2005) <i>Mechanics of animal movement</i>, Current Biology Volume 15, Issue 16, 23 August 2005, Pages R616-R619. <a href="/wiki/DOI" class="mw-redirect" title="DOI">DOI</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2Fj.cub.2005.08.016">10.1016/j.cub.2005.08.016</a></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><i>Hatze, Herbert. </i>"The meaning of the term biomechanics". Journal of Biomechanics. 7 (12). 1974: 189–190. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2F0021-9290%2874%2990060-8">10.1016/0021-9290(74)90060-8</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/4837555">4837555</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Journal+of+Biomechanics&rft.atitle=The+meaning+of+the+term+biomechanics&rft.volume=7&rft.issue=12&rft.pages=189-190&rft.date=1974&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2F0021-9290%2874%2990060-8&rft_id=info%3Apmid%2F4837555&rft.aulast=Hatze&rft.aufirst=Herbert&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4913744">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/12px-Wikisource-logo.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Oxford_English_Dictionary" class="mw-redirect" title="Oxford English Dictionary">Oxford English Dictionary</a>, Third Edition, November 2010, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oed.com/view/Entry/19232"><i>s.vv.</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20230703084238/https://www.oed.com/start;jsessionid=E9284AC1C496190BE8C8BB3898C6B93E?authRejection=true&url=%2Fview%2FEntry%2F19232">Arxivləşdirilib</a> 2023-07-03 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><i>Aboelkassem, Yasser. </i>"Selective pumping in a network: insect-style microscale flow transport". Bioinspiration & Biomimetics. 8 (2). 2013: 026004. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2013BiBi....8b6004A">2013BiBi....8b6004A</a>. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1088%2F1748-3182%2F8%2F2%2F026004">10.1088/1748-3182/8/2/026004</a>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23538838">23538838</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Bioinspiration+%26+Biomimetics&rft.atitle=Selective+pumping+in+a+network%3A+insect-style+microscale+flow+transport&rft.volume=8&rft.issue=2&rft.pages=026004&rft.date=2013&rft_id=info%3Apmid%2F23538838&rft_id=info%3Adoi%2F10.1088%2F1748-3182%2F8%2F2%2F026004&rft_id=info%3Abibcode%2F2013BiBi....8b6004A&rft.aulast=Aboelkassem&rft.aufirst=Yasser&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Davim, J. Paulo. </i>Biotribology. John Wiley & Sons. 2013. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-118-61705-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-118-61705-2"><bdi>978-1-118-61705-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biotribology&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons&rft.date=2013&rft.isbn=978-1-118-61705-2&rft.aulast=Davim&rft.aufirst=J.+Paulo&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Ostermeyer, Georg-Peter; Popov, Valentin L.; Shilko, Evgeny V.; Vasiljeva, Olga S., redaktorlar "Multiscale Biomechanics and Tribology of Inorganic and Organic Systems". Springer Tracts in Mechanical Engineering <span class="ref-info">(ingilis)</span>. 2021. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="İstifadə ödənişsizdir"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1007%2F978-3-030-60124-9">10.1007/978-3-030-60124-9</a></span>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-3-030-60123-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-3-030-60123-2"><bdi>978-3-030-60123-2</bdi></a>. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/2195-9862">2195-9862</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Springer+Tracts+in+Mechanical+Engineering&rft.atitle=Multiscale+Biomechanics+and+Tribology+of+Inorganic+and+Organic+Systems&rft.date=2021&rft.issn=2195-9862&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2F978-3-030-60124-9&rft.isbn=978-3-030-60123-2&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Whitney,_G._A._2014-7"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Whitney,_G._A._2014_7-0"><sup><i>1</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Whitney,_G._A._2014_7-1"><sup><i>2</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Whitney,_G._A._2014_7-2"><sup><i>3</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><i>Whitney, G. A.; Jayaraman, K.; Dennis, J. E.; Mansour, J. M. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4641823">"Scaffold-free cartilage subjected to frictional shear stress demonstrates damage by cracking and surface peeling"</a>. J Tissue Eng Regen Med. 11 (2). 2014: 412–424. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1002%2Fterm.1925">10.1002/term.1925</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central" class="mw-redirect" title="PubMed Central">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="İstifadə ödənişsizdir"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4641823">4641823</a></span>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24965503">24965503</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=J+Tissue+Eng+Regen+Med.&rft.atitle=Scaffold-free+cartilage+subjected+to+frictional+shear+stress+demonstrates+damage+by+cracking+and+surface+peeling&rft.volume=11&rft.issue=2&rft.pages=412-424&rft.date=2014&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4641823&rft_id=info%3Apmid%2F24965503&rft_id=info%3Adoi%2F10.1002%2Fterm.1925&rft.aulast=Whitney&rft.aufirst=G.+A.&rft.au=Jayaraman%2C+K.&rft.au=Dennis%2C+J.+E.&rft.au=Mansour%2C+J.+M.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC4641823&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Bidhendi2018-8"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Bidhendi2018_8-0"><sup><i>1</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Bidhendi2018_8-1"><sup><i>2</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><i>Bidhendi, Amir J; Geitmann, Anja. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5761827">"Finite element modeling of shape changes in plant cells"</a>. Plant Physiology. 176 (1). January 2018: 41–56. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1104%2Fpp.17.01684">10.1104/pp.17.01684</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central" class="mw-redirect" title="PubMed Central">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="İstifadə ödənişsizdir"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5761827">5761827</a></span>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29229695">29229695</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Plant+Physiology&rft.atitle=Finite+element+modeling+of+shape+changes+in+plant+cells&rft.volume=176&rft.issue=1&rft.pages=41-56&rft.date=2018-01&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5761827&rft_id=info%3Apmid%2F29229695&rft_id=info%3Adoi%2F10.1104%2Fpp.17.01684&rft.aulast=Bidhendi&rft.aufirst=Amir+J&rft.au=Geitmann%2C+Anja&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5761827&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text">Tsouknidas, A., Savvakis, S., Asaniotis, Y., Anagnostidis, K., Lontos, A., Michailidis, N. (2013) The effect of kyphoplasty parameters on the dynamic load transfer within the lumbar spine considering the response of a bio-realistic spine segment. Clinical Biomechanics 28 (9–10), pp. 949–955.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://blog.ucbmsh.org/department/computational-biomechanics">"Computational Biomechanics – BLOGS"</a>. <small>2022-04-04 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20220404153131/https://blog.ucbmsh.org/department/computational-biomechanics">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2022-04-24</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Computational+Biomechanics+%E2%80%93+BLOGS&rft_id=https%3A%2F%2Fblog.ucbmsh.org%2Fdepartment%2Fcomputational-biomechanics&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Fung2-11"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Fung2_11-0"><sup><i>1</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Fung2_11-1"><sup><i>2</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFFung1993">Fung, 1993</a></span> </li> <li id="cite_note-Niklas-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Niklas_12-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Niklas, Karl J. </i><span class="cs1-lock-registration" title="Ödənişsiz qeydiyyat tələb olunur"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/plantbiomechanic0000nikl/page/622">Plant Biomechanics: An Engineering Approach to Plant Form and Function</a></span> (1). New York, NY: University of Chicago Press. 1992. səh. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/plantbiomechanic0000nikl/page/622">622</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-226-58631-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-226-58631-1"><bdi>978-0-226-58631-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Plant+Biomechanics%3A+An+Engineering+Approach+to+Plant+Form+and+Function&rft.place=New+York%2C+NY&rft.pages=622&rft.edition=1&rft.pub=University+of+Chicago+Press&rft.date=1992&rft.isbn=978-0-226-58631-1&rft.aulast=Niklas&rft.aufirst=Karl+J.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fplantbiomechanic0000nikl%2Fpage%2F622&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><i>Forell, G. V.; Robertson, D.; Lee, S. Y.; Cook, D. D. </i>"Preventing lodging in bioenergy crops: a biomechanical analysis of maize stalks suggests a new approach". J Exp Bot. 66 (14). 2015: 4367–4371. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<span class="cs1-lock-free" title="İstifadə ödənişsizdir"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1093%2Fjxb%2Ferv108">10.1093/jxb/erv108</a></span>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25873674">25873674</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=J+Exp+Bot&rft.atitle=Preventing+lodging+in+bioenergy+crops%3A+a+biomechanical+analysis+of+maize+stalks+suggests+a+new+approach&rft.volume=66&rft.issue=14&rft.pages=4367-4371&rft.date=2015&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fjxb%2Ferv108&rft_id=info%3Apmid%2F25873674&rft.aulast=Forell&rft.aufirst=G.+V.&rft.au=Robertson%2C+D.&rft.au=Lee%2C+S.+Y.&rft.au=Cook%2C+D.+D.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Bartlett-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Bartlett_14-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Bartlett, Roger. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/introductiontosp0000bart">Introduction to sports biomechanics</a> (1). New York, NY: Routledge. 1997. səh. 304. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-419-20840-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-419-20840-2"><bdi>978-0-419-20840-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Introduction+to+sports+biomechanics&rft.place=New+York%2C+NY&rft.pages=304&rft.edition=1&rft.pub=Routledge&rft.date=1997&rft.isbn=978-0-419-20840-2&rft.aulast=Bartlett&rft.aufirst=Roger&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fintroductiontosp0000bart&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Michael Yessis. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/secretsofrussian0000mich">Secrets of Russian Sports Fitness & Training</a>. 2008. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-9817180-2-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-9817180-2-6"><bdi>978-0-9817180-2-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Secrets+of+Russian+Sports+Fitness+%26+Training&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-9817180-2-6&rft.au=Michael+Yessis&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsecretsofrussian0000mich&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Abernethy, Bruce; Vaughan Kippers; Stephanie J. Hanrahan; Marcus G. Pandy; Alison M. McManus; Laurel MacKinnon. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biophysicalfound0000unse_v7u4">Biophysical foundations of human movement</a> (3rd). Champaign, IL: Human Kinetics. 2013. səh. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biophysicalfound0000unse_v7u4/page/84">84</a>. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-1-4504-3165-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-1-4504-3165-1"><bdi>978-1-4504-3165-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biophysical+foundations+of+human+movement&rft.place=Champaign%2C+IL&rft.pages=84&rft.edition=3rd&rft.pub=Human+Kinetics&rft.date=2013&rft.isbn=978-1-4504-3165-1&rft.aulast=Abernethy&rft.aufirst=Bruce&rft.au=Vaughan+Kippers&rft.au=Stephanie+J.+Hanrahan&rft.au=Marcus+G.+Pandy&rft.au=Alison+M.+McManus&rft.au=Laurel+MacKinnon&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbiophysicalfound0000unse_v7u4&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-:0-17"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-:0_17-0"><sup><i>1</i></sup></a> <a href="#cite_ref-:0_17-1"><sup><i>2</i></sup></a> <a href="#cite_ref-:0_17-2"><sup><i>3</i></sup></a> <a href="#cite_ref-:0_17-3"><sup><i>4</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><i>Martin, R. Bruce. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130808074008/http://www.asbweb.org/html/biomechanics/genealogy/genealogy.htm">"A genealogy of biomechanics"</a>. Presidential Lecture presented at the 23rd Annual Conference of the American Society of Biomechanics University of Pittsburgh, Pittsburgh PA. 23 October 1999. <small>8 August 2013 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.asbweb.org/html/biomechanics/genealogy/genealogy.htm">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2 January</span> 2014</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Presidential+Lecture+presented+at+the+23rd+Annual+Conference+of+the+American+Society+of+Biomechanics+University+of+Pittsburgh%2C+Pittsburgh+PA&rft.atitle=A+genealogy+of+biomechanics&rft.date=1999-10-23&rft.aulast=Martin&rft.aufirst=R.+Bruce&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.asbweb.org%2Fhtml%2Fbiomechanics%2Fgenealogy%2Fgenealogy.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-asbweb.org-18"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-asbweb.org_18-0"><sup><i>1</i></sup></a> <a href="#cite_ref-asbweb.org_18-1"><sup><i>2</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.asbweb.org/about-biomechanics/the-original-biomechanists/">"American Society of Biomechanics » The Original Biomechanists"</a>. www.asbweb.org <span class="ref-info">(ingilis)</span>. <small>2020-08-28 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200828152827/http://www.asbweb.org/about-biomechanics/the-original-biomechanists/">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2017-10-25</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.asbweb.org&rft.atitle=American+Society+of+Biomechanics+%C2%BB+The+Original+Biomechanists&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.asbweb.org%2Fabout-biomechanics%2Fthe-original-biomechanists%2F&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Mason-19"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-Mason_19-0"><sup><i>1</i></sup></a> <a href="#cite_ref-Mason_19-1"><sup><i>2</i></sup></a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Mason, Stephen. </i><span class="cs1-lock-registration" title="Ödənişsiz qeydiyyat tələb olunur"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/historyofscience00maso">A History of the Sciences</a></span>. New York, NY: Collier Books. 1962. səh. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/historyofscience00maso/page/550">550</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+History+of+the+Sciences&rft.place=New+York%2C+NY&rft.pages=550&rft.pub=Collier+Books&rft.date=1962&rft.aulast=Mason&rft.aufirst=Stephen&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fhistoryofscience00maso&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-Humphrey-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Humphrey_20-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><i>Humphrey, Jay D. </i> The Royal Society (redaktor). "Continuum biomechanics of soft biological tissues". Proceedings of the Royal Society of London A. 459 (2029). 2003: 3–46. <a href="/wiki/Bibcode" title="Bibcode">Bibcode</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2003RSPSA.459....3H">2003RSPSA.459....3H</a>. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1098%2Frspa.2002.1060">10.1098/rspa.2002.1060</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Proceedings+of+the+Royal+Society+of+London+A&rft.atitle=Continuum+biomechanics+of+soft+biological+tissues&rft.volume=459&rft.issue=2029&rft.pages=3-46&rft.date=2003&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frspa.2002.1060&rft_id=info%3Abibcode%2F2003RSPSA.459....3H&rft.au=Humphrey%2C+Jay+D.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><i>R. Bruce Martin. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100917074516/http://asbweb.org/html/biomechanics/genealogy/genealogy.htm">"A Genealogy of Biomechanics"</a>. 23rd Annual Conference of the American Society of Biomechanics. 23 October 1999. <small>17 September 2010 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.asbweb.org/html/biomechanics/genealogy/genealogy.htm">orijinalından</a> arxivləşdirilib</small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">13 October</span> 2010</small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=A+Genealogy+of+Biomechanics&rft.pub=23rd+Annual+Conference+of+the+American+Society+of+Biomechanics&rft.date=1999-10-23&rft.au=R.+Bruce+Martin&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.asbweb.org%2Fhtml%2Fbiomechanics%2Fgenealogy%2Fgenealogy.htm&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal"><i>Nia, H.T.; və b. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5621647">"Solid stress and elastic energy as measures of tumour mechanopathology"</a>. Nature Biomedical Engineering <span class="ref-info">(ingilis)</span>. 004. 2017: 0004. <a href="/wiki/R%C9%99q%C9%99mli_obyektin_identifikatoru" title="Rəqəmli obyektin identifikatoru">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fs41551-016-0004">10.1038/s41551-016-0004</a>. <a href="/wiki/PubMed_Central" class="mw-redirect" title="PubMed Central">PMC</a> <span class="cs1-lock-free" title="İstifadə ödənişsizdir"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5621647">5621647</a></span>. <a href="/wiki/PubMed_Identifier" class="mw-redirect" title="PubMed Identifier">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28966873">28966873</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature+Biomedical+Engineering&rft.atitle=Solid+stress+and+elastic+energy+as+measures+of+tumour+mechanopathology&rft.volume=004&rft.pages=0004&rft.date=2017&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5621647&rft_id=info%3Apmid%2F28966873&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fs41551-016-0004&rft.aulast=Nia&rft.aufirst=H.T.&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC5621647&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Willert, Emanuel. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.springer.com/de/book/9783662602959">Stoßprobleme in Physik, Technik und Medizin: Grundlagen und Anwendungen</a> <span class="ref-info">(alman)</span>. Springer Vieweg. 2020. <small>2021-05-15 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210515104752/https://www.springer.com/de/book/9783662602959">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2022-04-24</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Sto%C3%9Fprobleme+in+Physik%2C+Technik+und+Medizin%3A+Grundlagen+und+Anwendungen&rft.pub=Springer+Vieweg&rft.date=2020&rft.aulast=Willert&rft.aufirst=Emanuel&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.springer.com%2Fde%2Fbook%2F9783662602959&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>Holzapfel, Gerhard A.; Ogden, Ray W. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=Qq5JDOvo0YwC&pg=PA75">Biomechanical Modelling at the Molecular, Cellular and Tissue Levels</a>. Springer Science & Business Media. 2009. səh. 75. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-3-211-95875-9" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-3-211-95875-9"><bdi>978-3-211-95875-9</bdi></a>. <small>2021-04-18 tarixində <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210418172221/https://books.google.com/books?id=Qq5JDOvo0YwC&pg=PA75">arxivləşdirilib</a></small><span class="reference-accessdate">. <small>İstifadə tarixi: <span class="nowrap">2022-04-24</span></small></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biomechanical+Modelling+at+the+Molecular%2C+Cellular+and+Tissue+Levels&rft.pages=75&rft.pub=Springer+Science+%26+Business+Media&rft.date=2009&rft.isbn=978-3-211-95875-9&rft.aulast=Holzapfel&rft.aufirst=Gerhard+A.&rft.au=Ogden%2C+Ray+W.&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DQq5JDOvo0YwC%26pg%3DPA75&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Əlavə_oxu_üçün"><span id=".C6.8Flav.C9.99_oxu_.C3.BC.C3.A7.C3.BCn"></span>Əlavə oxu üçün</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=18" title="Əlavə oxu üçün bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=18" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Əlavə oxu üçün"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r6982891">.mw-parser-output .refbegin{font-size:90%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul{margin-left:0}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{margin-left:0;padding-left:3.2em;text-indent:-3.2em}.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul,.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents ul li{list-style:none}@media(max-width:720px){.mw-parser-output .refbegin-hanging-indents>ul>li{padding-left:1.6em;text-indent:-1.6em}}.mw-parser-output .refbegin-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .refbegin-columns ul{margin-top:0}.mw-parser-output .refbegin-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="refbegin" style=""> <ul><li><cite class="citation book">Cowin, Stephen C., redaktorBone mechanics handbook (2nd). New York: Informa Healthcare. 2008. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8493-9117-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8493-9117-0"><bdi>978-0-8493-9117-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Bone+mechanics+handbook&rft.place=New+York&rft.edition=2nd&rft.pub=Informa+Healthcare&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-8493-9117-0&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><i>Fischer-Cripps, Anthony C. </i>Introduction to contact mechanics (2nd). New York: Springer. 2007. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-387-68187-0" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-387-68187-0"><bdi>978-0-387-68187-0</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Introduction+to+contact+mechanics&rft.place=New+York&rft.edition=2nd&rft.pub=Springer&rft.date=2007&rft.isbn=978-0-387-68187-0&rft.aulast=Fischer-Cripps&rft.aufirst=Anthony+C.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><i>Fung, Y.-C. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biomechanicsmech0000fung">Biomechanics: Mechanical Properties of Living Tissues</a>. New York: Springer-Verlag. 1993. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-387-97947-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-387-97947-2"><bdi>978-0-387-97947-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biomechanics%3A+Mechanical+Properties+of+Living+Tissues&rft.place=New+York&rft.pub=Springer-Verlag&rft.date=1993&rft.isbn=978-0-387-97947-2&rft.aulast=Fung&rft.aufirst=Y.-C.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbiomechanicsmech0000fung&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><i>Gurtin, Morton E. </i>An introduction to continuum mechanics (6). San Diego: Acad. Press. 1995. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-12-309750-7" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-12-309750-7"><bdi>978-0-12-309750-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=An+introduction+to+continuum+mechanics&rft.place=San+Diego&rft.edition=6&rft.pub=Acad.+Press&rft.date=1995&rft.isbn=978-0-12-309750-7&rft.aulast=Gurtin&rft.aufirst=Morton+E.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><i>Humphrey, Jay D. </i>Cardiovascular solid mechanics : cells, tissues, and organs. New York: Springer. 2002. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-387-95168-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-387-95168-3"><bdi>978-0-387-95168-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Cardiovascular+solid+mechanics+%3A+cells%2C+tissues%2C+and+organs&rft.place=New+York&rft.pub=Springer&rft.date=2002&rft.isbn=978-0-387-95168-3&rft.aulast=Humphrey&rft.aufirst=Jay+D.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><i>Mazumdar, Jagan N. </i>Biofluids mechanics (Reprint 1998.). Singapore: World Scientific. 1993. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-981-02-0927-8" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-981-02-0927-8"><bdi>978-981-02-0927-8</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biofluids+mechanics&rft.place=Singapore&rft.edition=Reprint+1998.&rft.pub=World+Scientific&rft.date=1993&rft.isbn=978-981-02-0927-8&rft.aulast=Mazumdar&rft.aufirst=Jagan+N.&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book">Mow, Van C.; Huiskes, Rik, redaktorlar Basic orthopaedic biomechanics & mechano-biology (3). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. 2005. səh. 2. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-7817-3933-7" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-7817-3933-7"><bdi>978-0-7817-3933-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Basic+orthopaedic+biomechanics+%26+mechano-biology&rft.place=Philadelphia&rft.pages=2&rft.edition=3&rft.pub=Lippincott+Williams+%26+Wilkins&rft.date=2005&rft.isbn=978-0-7817-3933-7&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book">Peterson, Donald R.; Bronzino, Joseph D., redaktorlar <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biomechanicsprin0000unse">Biomechanics : principles and applications</a> (2. rev.). Boca Raton: CRC Press. 2008. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8493-8534-6" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8493-8534-6"><bdi>978-0-8493-8534-6</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biomechanics+%3A+principles+and+applications&rft.place=Boca+Raton&rft.edition=2.+rev.&rft.pub=CRC+Press&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-8493-8534-6&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbiomechanicsprin0000unse&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><i>Temenoff, J.S.; Mikos, A.G. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/biomaterialsinte0000teme">Biomaterials : the Intersection of biology and materials science</a> (Internat.). Upper Saddle River, N.J.: Pearson/Prentice Hall. 2008. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-13-009710-1" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-13-009710-1"><bdi>978-0-13-009710-1</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Biomaterials+%3A+the+Intersection+of+biology+and+materials+science&rft.place=Upper+Saddle+River%2C+N.J.&rft.edition=Internat.&rft.pub=Pearson%2FPrentice+Hall&rft.date=2008&rft.isbn=978-0-13-009710-1&rft.aulast=Temenoff&rft.aufirst=J.S.&rft.au=Mikos%2C+A.G.&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbiomaterialsinte0000teme&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book">Totten, George E.; Liang, Hong, redaktorlar Mechanical tribology : materials, characterization, and applications. New York: Marcel Dekker. 2004. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-8247-4873-9" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-8247-4873-9"><bdi>978-0-8247-4873-9</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Mechanical+tribology+%3A+materials%2C+characterization%2C+and+applications&rft.place=New+York&rft.pub=Marcel+Dekker&rft.date=2004&rft.isbn=978-0-8247-4873-9&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><i>Waite, Lee; Fine, Jerry. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/appliedbiofluidm0000wait">Applied biofluid mechanics</a>. New York: McGraw-Hill. 2007. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-07-147217-3" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-07-147217-3"><bdi>978-0-07-147217-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Applied+biofluid+mechanics&rft.place=New+York&rft.pub=McGraw-Hill&rft.date=2007&rft.isbn=978-0-07-147217-3&rft.aulast=Waite&rft.aufirst=Lee&rft.au=Fine%2C+Jerry&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fappliedbiofluidm0000wait&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li> <li><cite class="citation book"><i>Young, Donald F.; Bruce R. Munson; Theodore H. Okiishi. </i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/briefintroductio0000youn">A brief introduction to fluid mechanics</a> (3rd). Hoboken, N.J.: Wiley. 2004. <a href="/wiki/International_Standard_Book_Number" class="mw-redirect" title="International Standard Book Number">ISBN</a> <a href="/wiki/X%C3%BCsusi:KitabM%C9%99nb%C9%99l%C9%99ri/978-0-471-45757-2" title="Xüsusi:KitabMənbələri/978-0-471-45757-2"><bdi>978-0-471-45757-2</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+brief+introduction+to+fluid+mechanics&rft.place=Hoboken%2C+N.J.&rft.edition=3rd&rft.pub=Wiley&rft.date=2004&rft.isbn=978-0-471-45757-2&rft.aulast=Young&rft.aufirst=Donald+F.&rft.au=Bruce+R.+Munson&rft.au=Theodore+H.+Okiishi&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbriefintroductio0000youn&rfr_id=info%3Asid%2Faz.wikipedia.org%3ABiomexanika" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4913744"></li></ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xarici_keçidlər"><span id="Xarici_ke.C3.A7idl.C9.99r"></span>Xarici keçidlər</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit&section=19" title="Xarici keçidlər bölməsini redaktə et" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redaktə</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit&section=19" title="Bölmənin mənbə kodunu redaktə et: Xarici keçidlər"><span>mənbəni redaktə et</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://biomch-l.isbweb.org/">Biomechanics and Movement Science Listserver (Biomch-L)</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110907151226/http://bones.ame.nd.edu/links.html">Biomechanics Links</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130808074008/http://www.asbweb.org/html/biomechanics/genealogy/genealogy.htm">A Genealogy of Biomechanics</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Biologiya" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#90EE90"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Biologiya" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Biologiya" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/Biologiya" title="Biologiya">Biologiya</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#90EE90;width:1px">Bölmələri</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Anatomiya" title="Anatomiya">Anatomiya</a></li> <li><a href="/wiki/Astrobiologiya" title="Astrobiologiya">Astrobiologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Bioco%C4%9Frafiya" title="Biocoğrafiya">Biocoğrafiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Bioloji_antropologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioloji antropologiya (səhifə mövcud deyil)">Bioloji antropologiya</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Biomexanika</a></li> <li><a href="/wiki/Biofizika" title="Biofizika">Biofizika</a></li> <li><a href="/wiki/Bioinformatika" title="Bioinformatika">Bioinformatika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Biostatistika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biostatistika (səhifə mövcud deyil)">Biostatistika</a></li> <li><a href="/wiki/Botanika" title="Botanika">Botanika</a></li> <li><a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Epidemologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Epidemologiya (səhifə mövcud deyil)">Epidemologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Epigenetika" title="Epigenetika">Epigenetika</a></li> <li><a href="/wiki/Farmakologiya" title="Farmakologiya">Farmakologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Fiziologiya" title="Fiziologiya">Fiziologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Genomatika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genomatika (səhifə mövcud deyil)">Genomatika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C3%BCceyr%C9%99_mikrobiologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hüceyrə mikrobiologiyası (səhifə mövcud deyil)">Hüceyrə mikrobiologiyası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hesablama_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hesablama biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Hesablama biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/Histologiya" title="Histologiya">Histologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Xronobiologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Xronobiologiya (səhifə mövcud deyil)">Xronobiologiya</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">İnkişaf biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nsan_biologiyas%C4%B1" title="İnsan biologiyası">İnsan biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0mmunologiya" title="İmmunologiya">İmmunologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kimy%C9%99vi_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kimyəvi biologiya (səhifə mövcud deyil)">Kimyəvi biologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Koqnitiv_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koqnitiv biologiya (səhifə mövcud deyil)">Koqnitiv biologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kvant_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kvant biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Kvant biologiyası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Qoruma_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qoruma biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Qoruma biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/Lipidologiya" title="Lipidologiya">Lipidologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Mikrobiologiya" title="Mikrobiologiya">Mikrobiologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">Molekulyar biologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Mikologiya" title="Mikologiya">Mikologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nanobiotexnologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nanobiotexnologiya (səhifə mövcud deyil)">Nanobiotexnologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Neyroelm" title="Neyroelm">Neyroelm</a></li> <li><a href="/wiki/Okean_biologiyas%C4%B1" title="Okean biologiyası">Okean biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/Paleontologiya" title="Paleontologiya">Paleontologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Parazitologiya" title="Parazitologiya">Parazitologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Patologiya" title="Patologiya">Patologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Psixologiya" title="Psixologiya">Psixologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Riyazi_v%C9%99_n%C9%99z%C9%99ri_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Riyazi və nəzəri biologiya (səhifə mövcud deyil)">Riyazi biologiya</a></li> <li><a href="/wiki/N%C9%99sil_art%C4%B1rma" title="Nəsil artırma">Reproduktiv biologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Sitologiya" title="Sitologiya">Sitologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sosiobiologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sosiobiologiya (səhifə mövcud deyil)">Sosiobiologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Struktural_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Struktural biologiya (səhifə mövcud deyil)">Struktural biologiya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sintetik_biologiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sintetik biologiya (səhifə mövcud deyil)">Sintetik biologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Sistematika" class="mw-redirect" title="Sistematika">Sistematika</a></li> <li><a href="/wiki/Sistem_biologiyas%C4%B1" title="Sistem biologiyası">Sistem biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl_biologiyas%C4%B1" title="Təkamül biologiyası">Təkamül biologiyası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=T%C9%99kam%C3%BCl_inki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Təkamül inkişaf biologiyası (səhifə mövcud deyil)">Təkamül inkişaf biologiyası</a></li> <li><a href="/wiki/Toksikologiya" title="Toksikologiya">Toksikologiya</a></li> <li><a href="/wiki/%C3%9Czvi_kimya" title="Üzvi kimya">Üzvi kimya</a></li> <li><a href="/wiki/Virusologiya" title="Virusologiya">Virusologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Zoologiya" title="Zoologiya">Zoologiya</a></li></ul> </div></td><td class="navbox-image" rowspan="4" style="width:1px;padding:0px 0px 0px 7px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Fayl:Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/140px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg" decoding="async" width="140" height="222" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/210px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/de/Tree_of_life_by_Haeckel.jpg/280px-Tree_of_life_by_Haeckel.jpg 2x" data-file-width="1804" data-file-height="2856" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#90EE90;width:1px"><a href="/w/index.php?title=Bioloji_orqanizasiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bioloji orqanizasiya (səhifə mövcud deyil)">Həyatın iyerarxiyası</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Biosfer" title="Biosfer">Biosfer</a> >  <a href="/wiki/Ekosistem" title="Ekosistem">Ekosistem</a> > <a href="/wiki/Biosenoz" title="Biosenoz">Biosenoz</a> > <a href="/wiki/Populyasiya" title="Populyasiya">Populyasiya </a> >  <a href="/wiki/Orqanizm" title="Orqanizm">Orqanizm</a> > <a href="/wiki/Bioloji_sistem" title="Bioloji sistem">Orqan sistemi</a> > <a href="/w/index.php?title=Orqan_(anatomiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orqan (anatomiya) (səhifə mövcud deyil)">Orqan</a> > <a href="/wiki/Toxuma" title="Toxuma">Toxuma </a> > <a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99" title="Hüceyrə">Hüceyrə</a> > <a href="/wiki/Orqanell%C9%99r" title="Orqanellər">Orqanellər</a> > <a href="/w/index.php?title=Biomolekulyar_kompleks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biomolekulyar kompleks (səhifə mövcud deyil)">Biomolekulyar kompleks</a> > <a href="/wiki/Molekul" title="Molekul">Molekul</a> (<a href="/wiki/Makromolekul" title="Makromolekul">Makromolekul</a>, <a href="/wiki/Biomolekullar" class="mw-redirect" title="Biomolekullar">Biomolekul</a>) > <a href="/wiki/Atom" title="Atom">Atom</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#90EE90;width:1px"><a href="/wiki/Biologiya" title="Biologiya">Əsasları</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/H%C3%BCceyr%C9%99_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si" title="Hüceyrə nəzəriyyəsi">Hüceyrə nəzəriyyəsi</a></li> <li><a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a></li> <li><a href="/wiki/Enerji" title="Enerji">Enerji çevrilməsi</a></li> <li><a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl" title="Təkamül">Təkamül</a></li> <li><a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a></li> <li><a href="/wiki/Homeostaz" title="Homeostaz">Homeostaz</a></li> <li><a href="/wiki/Taksonomiya" title="Taksonomiya">Taksonomiya </a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="background:#90EE90;width:1px">Prinsiplər</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl" title="Təkamül">Təkamül</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Adaptasiya_(biologiya)" title="Adaptasiya (biologiya)">Adaptasiya </a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C6%8Fn_erk%C9%99n_m%C9%99lum_h%C9%99yat_formalar%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ən erkən məlum həyat formaları (səhifə mövcud deyil)">Ən erkən məlum həyat formaları</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Funksiya_(biologiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Funksiya (biologiya) (səhifə mövcud deyil)">Funksiya </a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Genetik_s%C3%BCr%C3%BCkl%C9%99nm%C9%99&action=edit&redlink=1" class="new" title="Genetik sürüklənmə (səhifə mövcud deyil)">Genetik sürüklənmə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gen_ax%C4%B1n%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gen axını (səhifə mövcud deyil)">Gen axını</a></li> <li><a href="/wiki/Makrot%C9%99kam%C3%BCl" title="Makrotəkamül">Makrotəkamül</a></li> <li><a href="/wiki/Mikrot%C9%99kam%C3%BCl" title="Mikrotəkamül">Mikrotəkamül</a></li> <li><a href="/wiki/Mutasiya" title="Mutasiya">Mutasiya</a></li> <li><a href="/wiki/T%C9%99bii_se%C3%A7m%C9%99" title="Təbii seçmə">Təbii seçmə</a></li> <li><a href="/wiki/N%C3%B6vl%C9%99%C5%9Fm%C9%99" title="Növləşmə">Növləşmə</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Bioloji_m%C3%BCxt%C9%99liflik" title="Bioloji müxtəliflik">Bioloji müxtəliflik</a></li> <li><a href="/wiki/T%C9%99bii_birlikl%C9%99r" title="Təbii birliklər">Təbii birliklər</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%C4%B0cma_(ekologiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="İcma (ekologiya) (səhifə mövcud deyil)">İcma</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekosistem_ekologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekosistem ekologiyası (səhifə mövcud deyil)">Ekosistem</a></li> <li><a href="/wiki/Ya%C5%9Fay%C4%B1%C5%9F_sah%C9%99si" title="Yaşayış sahəsi">Yaşayış sahəsi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ekoloji_ni%C5%9F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ekoloji niş (səhifə mövcud deyil)">Niş</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Populyasiya_ekologiyas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Populyasiya ekologiyası (səhifə mövcud deyil)">Populyasiya dinamikası</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Resurs_(biologiya)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Resurs (biologiya) (səhifə mövcud deyil)">Resurslar</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">Molekulyar<br />biologiya</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=H%C3%BCceyr%C9%99_siqnal%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hüceyrə siqnalı (səhifə mövcud deyil)">Hüceyrə siqnalı</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">İnkişaf</a></li> <li><a href="/wiki/Epigenetika" title="Epigenetika">Epigenetika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gen_ifad%C9%99sinin_t%C9%99nziml%C9%99nm%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gen ifadəsinin tənzimlənməsi (səhifə mövcud deyil)">Gen tənzimlənməsi</a></li> <li><a href="/wiki/Meyoz_b%C3%B6l%C3%BCnm%C9%99" title="Meyoz bölünmə">Meyoz bölünmə</a></li> <li><a href="/wiki/Mitoz_b%C3%B6l%C3%BCnm%C9%99" title="Mitoz bölünmə">Mitoz bölünmə</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Post-transkripsional_modifikasiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Post-transkripsional modifikasiya (səhifə mövcud deyil)">Post-transkripsional modifikasiya</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><a href="/wiki/Biokimya" title="Biokimya">Biokimya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Karbohidratlar" title="Karbohidratlar">Karbohidratlar</a></li> <li><a href="/wiki/Fermentl%C9%99r" title="Fermentlər">Fermentlər</a></li> <li><a href="/wiki/Lipidl%C9%99r" title="Lipidlər">Lipidlər</a></li> <li><a href="/wiki/Madd%C9%99l%C9%99r_m%C3%BCbadil%C9%99si" title="Maddələr mübadiləsi">Metabolizm</a></li> <li><a href="/wiki/Nuklein_tur%C5%9Fular%C4%B1" title="Nuklein turşuları">Nuklein turşuları</a></li> <li><a href="/wiki/Fotosintez" title="Fotosintez">Fotosintez</a></li> <li><a href="/wiki/Z%C3%BClallar" title="Zülallar">Zülallar</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#90EE90"><div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span title="Category"><img alt="Category" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/16px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/24px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Folder_Hexagonal_Icon.svg/32px-Folder_Hexagonal_Icon.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="31" /></span></span> <b><a href="/wiki/Kateqoriya:Biologiya" title="Kateqoriya:Biologiya">Kateqoriya</a></b></li> <li><span typeof="mw:File"><span title="Commons page"><img alt="Commons page" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/12px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="12" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/18px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/24px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <b><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biology" class="extiw" title="commons:Category:Biology">Commons</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Biologiya_bölmələri" style="padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Biologiya_b%C3%B6lm%C9%99l%C9%99ri" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Biologiya_bölmələri" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/Biologiya" title="Biologiya">Biologiya</a> bölmələri</div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Anatomiya" title="Anatomiya">Anatomiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/Astrobiologiya" title="Astrobiologiya">Astrobiologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/Bioakustika" title="Bioakustika">Bioakustika</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Bioinformatika" title="Bioinformatika">Bioinformatika</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Bioloji_sistematika" class="mw-redirect" title="Bioloji sistematika">Bioloji sistematika</a> <span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0nki%C5%9Faf_biologiyas%C4%B1" title="İnkişaf biologiyası">İnkişaf biologiyası</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/%C4%B0nsan_biologiyas%C4%B1" title="İnsan biologiyası">İnsan biologiyası</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Biofizika" title="Biofizika">Biofizika</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Biokimya" title="Biokimya">Biokimya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Botanika" title="Botanika">Botanika</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Ekologiya" title="Ekologiya">Ekologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Etologiya" title="Etologiya">Etologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Fiziologiya" title="Fiziologiya">Fiziologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/Genetika" title="Genetika">Genetika</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Genomika" title="Genomika">Genomika</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/Abiogenez" title="Abiogenez">Həyatın yaranışı</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Hidrobiologiya" title="Hidrobiologiya">Hidrobiologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Histologiya" title="Histologiya">Histologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Kosmik_biologiya" title="Kosmik biologiya">Kosmik biologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Kriobiologiya" title="Kriobiologiya">Kriobiologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Mikologiya" title="Mikologiya">Mikologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Mikrobiologiya" title="Mikrobiologiya">Mikrobiologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Molekulyar_biologiya" title="Molekulyar biologiya">Molekulyar biologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Okean_biologiyas%C4%B1" title="Okean biologiyası">Okean biologiyası</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Paleontologiya" title="Paleontologiya">Paleontologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Parazitologiya" title="Parazitologiya">Parazitologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Patologiya" title="Patologiya">Patologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Protistologiya" title="Protistologiya">Protistologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span> <a href="/wiki/Riyazi_biologiya" title="Riyazi biologiya">Riyazi biologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Sitologiya" title="Sitologiya">Sitologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Taksonomiya" title="Taksonomiya">Taksonomiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/T%C9%99kam%C3%BCl_biologiyas%C4%B1" title="Təkamül biologiyası">Təkamül biologiyası</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Virusologiya" title="Virusologiya">Virusologiya</a><span style="font-weight:bold;"> ·</span>  <a href="/wiki/Zoologiya" title="Zoologiya">Zoologiya</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Fizikanın_bölmələri" style="text-align:center;;padding:3px"><table class="nowraplinks collapsible collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2" style="background:#6495ED"><span style="float:left;text-align:left;width:5em;margin-right:0.5em"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Fizikan%C4%B1n_b%C3%B6lm%C9%99l%C9%99ri" title="Bu şablona bax"><img alt="⛭" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon_white.svg/14px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon_white.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon_white.svg/21px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon_white.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wikipedia_interwiki_section_gear_icon_white.svg/28px-Wikipedia_interwiki_section_gear_icon_white.svg.png 2x" data-file-width="14" data-file-height="14" /></a></span></span><div id="Fizikanın_bölmələri" style="font-size:114%;margin:0 5em"><span style="color:#FFFFFF">Fizikanın bölmələri</span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background:lavender;">Fizikanın bölmələri</th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/T%C9%99tbiqi_fizika" title="Tətbiqi fizika">Tətbiqi fizika</a> • <a href="/w/index.php?title=Eksperimental_fizika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eksperimental fizika (səhifə mövcud deyil)">Eksperimental fizika</a> • <a href="/wiki/N%C9%99z%C9%99ri_fizika" title="Nəzəri fizika">Nəzəri fizika</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background:lavender;"><a href="/wiki/Enerji" title="Enerji">Enerji</a> və <a href="/wiki/H%C9%99r%C9%99k%C9%99t" class="mw-disambig" title="Hərəkət">Hərəkət</a></th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Klassik_mexanika" title="Klassik mexanika">Klassik mexanika</a> • <a href="/w/index.php?title=Laqranj_mexanikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laqranj mexanikası (səhifə mövcud deyil)">Laqranj mexanikası</a> • <a href="/w/index.php?title=Hamilton_mexanikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hamilton mexanikası (səhifə mövcud deyil)">Hamilton mexanikası</a> • <a href="/wiki/B%C3%BCt%C3%B6v_m%C3%BChit_mexanikas%C4%B1" title="Bütöv mühit mexanikası">Bütöv mühit mexanikası</a> • <a href="/w/index.php?title=F%C9%99za_mexanikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fəza mexanikası (səhifə mövcud deyil)">Fəza mexanikası</a> • <a href="/w/index.php?title=Statistik_mexanika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statistik mexanika (səhifə mövcud deyil)">Statistik mexanika</a> • <a href="/wiki/Termodinamika" title="Termodinamika">Termodinamika</a> • <a href="/wiki/Termodinamik_prosesl%C9%99r" title="Termodinamik proseslər">Termodinamik proseslər</a> • <a href="/w/index.php?title=Hidromexanika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hidromexanika (səhifə mövcud deyil)">Hidromexanika</a> • <a href="/wiki/Kvant_mexanikas%C4%B1" title="Kvant mexanikası">Kvant mexanikası</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background:lavender;"><a href="/wiki/Dal%C4%9Fa_(fizika)" title="Dalğa (fizika)">Dalğalar</a> və <a href="/wiki/Sah%C9%99_(Fizika)" class="mw-redirect" title="Sahə (Fizika)">sahələr</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Cazib%C9%99_q%C3%BCvv%C9%99si" title="Cazibə qüvvəsi">Cazibə qüvvəsi</a> • <a href="/wiki/Elektromaqnetizm" class="mw-redirect" title="Elektromaqnetizm">Elektromaqnetizm</a> • <a href="/w/index.php?title=Kvant_sah%C9%99_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kvant sahə nəzəriyyəsi (səhifə mövcud deyil)">Kvant sahə nəzəriyyəsi</a> • <a href="/wiki/Nisbilik_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si" title="Nisbilik nəzəriyyəsi">Nisbilik nəzəriyyəsi</a> (<a href="/wiki/X%C3%BCsusi_nisbilik_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si" title="Xüsusi nisbilik nəzəriyyəsi">Xüsusi nisbilik nəzəriyyəsi</a>) • <a href="/wiki/%C3%9Cmumi_nisbilik_n%C9%99z%C9%99riyy%C9%99si" title="Ümumi nisbilik nəzəriyyəsi">Ümumi nisbilik nəzəriyyəsi</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background:lavender;">Fiziki elmlər</th><td class="navbox-list navbox-even" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/w/index.php?title=S%C3%BCr%C9%99tl%C9%99ndirici_fizikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sürətləndirici fizikası (səhifə mövcud deyil)">Sürətləndirici fizikası</a> • <a href="/wiki/Akustika" title="Akustika">Akustika</a> • <a href="/wiki/Astrofizika" title="Astrofizika">Astrofizika</a> • <a href="/w/index.php?title=Heliofizika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heliofizika (səhifə mövcud deyil)">Heliofizika</a> • <a href="/w/index.php?title=N%C3%BCv%C9%99_astrofizikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nüvə astrofizikası (səhifə mövcud deyil)">Nüvə astrofizikası</a> • <a href="/w/index.php?title=G%C3%BCn%C9%99%C5%9F_fizikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Günəş fizikası (səhifə mövcud deyil)">Günəş fizikası</a> • <a href="/w/index.php?title=Kosmik_fizika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kosmik fizika (səhifə mövcud deyil)">Kosmik fizika</a> • <a href="/w/index.php?title=Ulduzlar_fizikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ulduzlar fizikası (səhifə mövcud deyil)">Ulduzlar fizikası</a> • <a href="/w/index.php?title=Atom,_molekul_v%C9%99_optika_fizikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Atom, molekul və optika fizikası (səhifə mövcud deyil)">Atom, molekul və optika fizikası</a>  • <a href="/w/index.php?title=Kimy%C9%99vi_fizika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kimyəvi fizika (səhifə mövcud deyil)">Kimyəvi fizika</a> • <a href="/wiki/Hesablama_fizikas%C4%B1" title="Hesablama fizikası">Hesablama fizikası</a> • <a href="/w/index.php?title=Kondens%C9%99_olunmu%C5%9F_m%C3%BChit_fizikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kondensə olunmuş mühit fizikası (səhifə mövcud deyil)">Kondensə olunmuş mühit fizikası</a> (<a href="/w/index.php?title=B%C9%99rk_cisiml%C9%99r_fizikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bərk cisimlər fizikası (səhifə mövcud deyil)">Bərk cisimlər fizikası</a>) • <a href="/w/index.php?title=R%C9%99q%C9%99msal_fizika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Rəqəmsal fizika (səhifə mövcud deyil)">Rəqəmsal fizika</a> • <a href="/w/index.php?title=Fizika_m%C3%BCh%C9%99ndisliyi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fizika mühəndisliyi (səhifə mövcud deyil)">Fizika mühəndisliyi</a> • <a href="/wiki/Riyazi_fizika" title="Riyazi fizika">Riyazi fizika</a> • <a href="/wiki/N%C3%BCv%C9%99_fizikas%C4%B1" title="Nüvə fizikası">Nüvə fizikası</a> • <a href="/wiki/Optika" title="Optika">Optika</a> (<a href="/w/index.php?title=H%C9%99nd%C9%99si_optika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Həndəsi optika (səhifə mövcud deyil)">Həndəsi optika</a>) • <a href="/w/index.php?title=Qeyri-x%C9%99tti_optika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qeyri-xətti optika (səhifə mövcud deyil)">Qeyri-xətti optika</a> • <a href="/w/index.php?title=Dal%C4%9Fa_optikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dalğa optikası (səhifə mövcud deyil)">Dalğa optikası</a> • <a href="/wiki/Kvant_optikas%C4%B1" title="Kvant optikası">Kvant optikası</a> • <a href="/wiki/Hiss%C9%99cikl%C9%99r_fizikas%C4%B1" title="Hissəciklər fizikası">Hissəciklər fizikası</a> • <a href="/w/index.php?title=Astrohiss%C9%99cik_fizikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astrohissəcik fizikası (səhifə mövcud deyil)">Astrohissəcik fizikası</a> • <a href="/w/index.php?title=Plazma_fizikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Plazma fizikası (səhifə mövcud deyil)">Plazma fizikası</a> • <a href="/w/index.php?title=Polimer_fizikas%C4%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polimer fizikası (səhifə mövcud deyil)">Polimer fizikası</a> • <a href="/w/index.php?title=Statistik_fizika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Statistik fizika (səhifə mövcud deyil)">Statistik fizika</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px;background:lavender;"><a href="/wiki/Fizika" title="Fizika">Fizika</a> və <a href="/wiki/Biologiya" title="Biologiya">biologiya</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Biofizika" title="Biofizika">Biofizika</a> • <a href="/w/index.php?title=Kardiofizika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kardiofizika (səhifə mövcud deyil)">Kardiofizika</a> • <a class="mw-selflink selflink">Biomexanika</a> • <a href="/w/index.php?title=Tibbi_fizika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tibbi fizika (səhifə mövcud deyil)">Tibbi fizika</a> • <a href="/wiki/Neyrofizika" title="Neyrofizika">Neyrofizika</a> • <a href="/wiki/Aqrofizika" title="Aqrofizika">Aqrofizika</a> • <a href="/wiki/Atmosfer_fizikas%C4%B1" title="Atmosfer fizikası">Atmosfer fizikası</a> • <a href="/w/index.php?title=%C4%B0qtisadi_fizika&action=edit&redlink=1" class="new" title="İqtisadi fizika (səhifə mövcud deyil)">İqtisadi fizika</a> • <a href="/wiki/Geofizika" title="Geofizika">Geofizika</a> • <a href="/wiki/Psixofizika" title="Psixofizika">Psixofizika</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div role="navigation" class="navbox" aria-label="Naviqasiya şablonu" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1px"><div style="padding: 0px 18px 0px 0px; width: 100%;"><div style="float: left;"><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="white-space:nowrap;font-size:xx-small"> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%C5%9Eablon:Xarici_ke%C3%A7idl%C9%99r" title="Bu şablona bax"><img alt="Bu şablona bax" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/14px-Searchtool.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/21px-Searchtool.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Searchtool.svg/28px-Searchtool.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span> </span></div>  Lüğətlər və ensiklopediyalar</div></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/1867466">Böyük rus</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/biomechanics-science">Britannica (onlayn)</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.treccani.it/enciclopedia/biomeccanica">Treccani</a> · <a rel="nofollow" class="external text" href="http://esu.com.ua/search_articles.php?id=35328">Müasir Ukrayna</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r5571132">.mw-parser-output .ts-navbox-plaintitle{font-size:100%!important;margin:0 6em!important}</style></div><table class="nowraplinks authoritycontrol collapsible collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="Normativ_yoxlama" class="ts-navbox-plaintitle" style="font-size:114%;margin:0 5em"><a href="/wiki/Normativ_yoxlama" title="Normativ yoxlama">Normativ yoxlama</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"><a href="/wiki/Fransa_Milli_Kitabxanas%C4%B1" title="Fransa Milli Kitabxanası">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11940775h">11940775h</a> · <a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4006880-8">4006880-8</a> · <a href="/wiki/LCCN" title="LCCN">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/sh85014236">sh85014236</a> · <a href="/wiki/Microsoft_Academic" title="Microsoft Academic">Microsoft</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.microsoft.com/#/detail/170700871">170700871</a> · <span title="Yaponiya milli parlament kitabxanası" style="border-bottom: 1px dotted; cursor: help;">NDL</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00978273">00978273</a> · <a href="/wiki/%C3%87ex_Respublikas%C4%B1_Milli_Kitabxanas%C4%B1" title="Çex Respublikası Milli Kitabxanası">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph118914">ph118914</a></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐849f99967d‐psbgh Cached time: 20241124220834 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.464 seconds Real time usage: 0.660 seconds Preprocessor visited node count: 1937/1000000 Post‐expand include size: 108334/2097152 bytes Template argument size: 101/2097152 bytes Highest expansion depth: 6/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 95468/5000000 bytes Lua time usage: 0.245/10.000 seconds Lua memory usage: 3745322/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 460.694 1 -total 54.80% 252.451 1 Şablon:Reflist 29.94% 137.910 8 Şablon:Cite_journal 19.36% 89.184 20 Şablon:Cite_book 14.78% 68.105 1 Şablon:Xarici_istinadlar 7.65% 35.229 1 Şablon:Biologiya 7.64% 35.189 2 Şablon:Navbox 4.54% 20.901 4 Şablon:Cite_web 3.59% 16.531 1 Şablon:Vebarxiv 3.36% 15.475 2 Şablon:Naviqasiya_cədvəli --> <!-- Saved in parser cache with key azwiki:pcache:idhash:747179-0!canonical and timestamp 20241124220834 and revision id 7507619. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Mənbə — "<a dir="ltr" href="https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Biomexanika&oldid=7507619">https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Biomexanika&oldid=7507619</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:Kateqoriyalar" title="Xüsusi:Kateqoriyalar">Kateqoriya</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kateqoriya:Biomexanika" title="Kateqoriya:Biomexanika">Biomexanika</a></li></ul></div></div> </div> </div> <div id="mw-navigation"> <h2>Naviqasiya menyusu</h2> <div id="mw-head"> <nav id="p-personal" class="mw-portlet mw-portlet-personal vector-user-menu-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-personal-label" > <h3 id="p-personal-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Şəxsi alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anonuserpage" class="mw-list-item"><span title="Redaktə edərkən istifadə etdiyiniz IP ünvanı üçün istifadəçi səhifəsi">Daxil olmamısınız</span></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:M%C3%BCzakir%C9%99S%C9%99hif%C9%99m" title="Bu IP ünvanından edilmiş müzakirələr [n]" accesskey="n"><span>Müzakirə</span></a></li><li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C3%B6hf%C9%99l%C9%99rim" title="Bu IP ünvanından edilən redaktələrin siyahısı [y]" accesskey="y"><span>Töhfələr</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:HesabYarat&returnto=Biomexanika" title="Hesab yaratmaq və daxil olmaq üçün təşviq olunursunuz; Ancaq məcburi deyil"><span>Hesab yarat</span></a></li><li id="pt-login" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DaxilOl&returnto=Biomexanika" title="Daxil olmanız tövsiyə olunur, amma bu məcburi tələb deyil. [o]" accesskey="o"><span>Daxil ol</span></a></li> </ul> </div> </nav> <div id="left-navigation"> <nav id="p-namespaces" class="mw-portlet mw-portlet-namespaces vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-namespaces-label" > <h3 id="p-namespaces-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Ad fəzaları</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Biomexanika" title="Məqalənin məzmununu göstər [c]" accesskey="c"><span>Məqalə</span></a></li><li id="ca-talk" class="new mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=M%C3%BCzakir%C9%99:Biomexanika&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Məqalə haqqında müzakirə (səhifə mövcud deyil) [t]" accesskey="t"><span>Müzakirə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-variants" class="mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-variants-label" > <input type="checkbox" id="p-variants-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-variants" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-variants-label" > <label id="p-variants-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">azərbaycanca</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation"> <nav id="p-views" class="mw-portlet mw-portlet-views vector-menu-tabs vector-menu-tabs-legacy vector-menu" aria-labelledby="p-views-label" > <h3 id="p-views-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Görünüş</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected mw-list-item"><a href="/wiki/Biomexanika"><span>Oxu</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&veaction=edit" title="Bu səhifəni redaktə et [v]" accesskey="v"><span>Redaktə</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=edit" title="Səhifənin cari kodunu redaktə et [e]" accesskey="e"><span>Mənbəni redaktə et</span></a></li><li id="ca-history" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=history" title="Bu səhifənin keçmiş nüsxələri. [h]" accesskey="h"><span>Tarixçəyə bax</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-cactions" class="mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-menu-dropdown vector-menu" aria-labelledby="p-cactions-label" title="Daha çox seçim" > <input type="checkbox" id="p-cactions-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-cactions" class="vector-menu-checkbox" aria-labelledby="p-cactions-label" > <label id="p-cactions-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Daha çox</span> </label> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </nav> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <h3 >Axtar</h3> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="vector-search-box-form"> <div id="simpleSearch" class="vector-search-box-inner" data-search-loc="header-navigation"> <input class="vector-search-box-input" type="search" name="search" placeholder="Vikipediyada axtar" aria-label="Vikipediyada axtar" autocapitalize="sentences" title="Vikipediya saytında axtar [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <input type="hidden" name="title" value="Xüsusi:Axtar"> <input id="mw-searchButton" class="searchButton mw-fallbackSearchButton" type="submit" name="fulltext" title="Bu mətnin olduğu səhifələri axtar" value="Axtar"> <input id="searchButton" class="searchButton" type="submit" name="go" title="Əgər varsa, eyni adı daşıyan səhifəyə keç" value="Get"> </div> </form> </div> </div> </div> <div id="mw-panel" class="vector-legacy-sidebar"> <div id="p-logo" role="banner"> <a class="mw-wiki-logo" href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifə"></a> </div> <nav id="p-navigation" class="mw-portlet mw-portlet-navigation vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-navigation-label" > <h3 id="p-navigation-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Naviqasiya</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ana_s%C9%99hif%C9%99" title="Ana səhifəni ziyarət edin [z]" accesskey="z"><span>Ana səhifə</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:K%C9%99nd_meydan%C4%B1" title="Layihə haqqında, nələr edəbilərsiniz, axtardıqlarınızı harda tapmaq olar"><span>Kənd meydanı</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:%C4%B0cma_portal%C4%B1" title="Gündəlik xəbərlər ilə əlaqəli məlumatlar"><span>İcma portalı</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:SonD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r" title="Vikidəki son dəyişikliklər siyahısı [r]" accesskey="r"><span>Son dəyişikliklər</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:T%C9%99sad%C3%BCfi" title="Təsadüfi məqaləyə keç [x]" accesskey="x"><span>Təsadüfi məqalə</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Layihələr" class="mw-portlet mw-portlet-Layihələr vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Layihələr-label" > <h3 id="p-Layihələr-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Layihələr</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-Seçilmiş-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Seçilmiş məqalələr</span></a></li><li id="n-Seçilmiş-siyahılar" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Se%C3%A7ilmi%C5%9F_siyah%C4%B1lar"><span>Seçilmiş siyahılar</span></a></li><li id="n-Yaxşı-məqalələr" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yax%C5%9F%C4%B1_m%C9%99qal%C9%99l%C9%99r"><span>Yaxşı məqalələr</span></a></li><li id="n-Məqalə-namizədləri" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99qal%C9%99_namiz%C9%99dl%C9%99ri"><span>Məqalə namizədləri</span></a></li><li id="n-Mövzulu-ay" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C3%B6vzulu_ay"><span>Mövzulu ay</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-Xüsusi" class="mw-portlet mw-portlet-Xüsusi vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-Xüsusi-label" > <h3 id="p-Xüsusi-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Xüsusi</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Biziml%C9%99_%C9%99laq%C9%99"><span>Bizimlə əlaqə</span></a></li><li id="n-sitesupport" class="mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=az" title="Bizə dəstək verin"><span>İanə et</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/K%C3%B6m%C9%99k:M%C3%BCnd%C9%99ricat" title="Yardım almaq üçün."><span>Kömək</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-tb" class="mw-portlet mw-portlet-tb vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-tb-label" > <h3 id="p-tb-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Alətlər</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:S%C9%99hif%C9%99y%C9%99Ke%C3%A7idl%C9%99r/Biomexanika" title="Vikidə bu məqaləyə bağlantılar [j]" accesskey="j"><span>Səhifəyə keçidlər</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:%C6%8Flaq%C9%99liD%C9%99yi%C5%9Fiklikl%C9%99r/Biomexanika" rel="nofollow" title="Bu məqaləyə aid başqa səhifələrdə yeni dəyişikliklər [k]" accesskey="k"><span>Əlaqəli redaktələr</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipediya:Yükləmə_sehrbazı" title="Yeni şəkil və ya multimedia faylı yüklə [u]" accesskey="u"><span>Fayl yüklə</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/X%C3%BCsusi:X%C3%BCsusiS%C9%99hif%C9%99l%C9%99r" title="Xüsusi səhifələrin siyahısı [q]" accesskey="q"><span>Xüsusi səhifələr</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&oldid=7507619" title="Bu səhifənin bu versiyasına daimi keçid"><span>Daimi keçid</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&action=info" title="Bu səhifə haqqında ətraflı məlumat"><span>Səhifə məlumatları</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:CiteThisPage&page=Biomexanika&id=7507619&wpFormIdentifier=titleform" title="Bu səhifəyə necə istinad etmək barədə məlumat"><span>Bu səhifəyə istinad et</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FBiomexanika"><span>Qısaldılmış URL əldə et</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:QrCode&url=https%3A%2F%2Faz.wikipedia.org%2Fwiki%2FBiomexanika"><span>QR-kodu endir</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-coll-print_export" class="mw-portlet mw-portlet-coll-print_export vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-coll-print_export-label" > <h3 id="p-coll-print_export-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Çap et/ixrac</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:Book&bookcmd=book_creator&referer=Biomexanika"><span>Kitab yarat</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=X%C3%BCsusi:DownloadAsPdf&page=Biomexanika&action=show-download-screen"><span>PDF kimi yüklə</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Biomexanika&printable=yes" title="Səhifənin çap versiyası [p]" accesskey="p"><span>Çap versiyası</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-wikibase-otherprojects" class="mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-wikibase-otherprojects-label" > <h3 id="p-wikibase-otherprojects-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər layihələrdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biomechanics" hreflang="en"><span>Vikianbar</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q193378" title="Bağlanan məlumatların saxlanması elementinə keçid [g]" accesskey="g"><span>Vikidata elementi</span></a></li> </ul> </div> </nav> <nav id="p-lang" class="mw-portlet mw-portlet-lang vector-menu-portal portal vector-menu" aria-labelledby="p-lang-label" > <h3 id="p-lang-label" class="vector-menu-heading " > <span class="vector-menu-heading-label">Digər dillərdə</span> </h3> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Biomeganika" title="Biomeganika – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Biomeganika" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%8A%D9%83%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%83%D8%A7_%D8%AD%D9%8A%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="ميكانيكا حيوية – ərəb" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ميكانيكا حيوية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ərəb" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Biuomekan%C4%97ka" title="Biuomekanėka – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Biuomekanėka" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D1%8F%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Біямеханіка – belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Біямеханіка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биомеханика – bolqar" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Биомеханика" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bolqar" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%9C%E0%A7%88%E0%A6%AC_%E0%A6%AC%E0%A6%B2%E0%A6%AC%E0%A6%BF%E0%A6%9C%E0%A7%8D%E0%A6%9E%E0%A6%BE%E0%A6%A8" title="জৈব বলবিজ্ঞান – benqal" lang="bn" hreflang="bn" data-title="জৈব বলবিজ্ঞান" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="benqal" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Biomec%C3%A0nica" title="Biomecànica – katalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Biomecànica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Biomechanika" title="Biomechanika – çex" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Biomechanika" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="çex" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Biomechanik" title="Biomechanik – alman" lang="de" hreflang="de" data-title="Biomechanik" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alman" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BC%CE%B2%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%B7%CF%87%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE" title="Εμβιομηχανική – yunan" lang="el" hreflang="el" data-title="Εμβιομηχανική" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="yunan" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Biomechanics" title="Biomechanics – ingilis" lang="en" hreflang="en" data-title="Biomechanics" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ingilis" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Biome%C4%A5aniko" title="Biomeĥaniko – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Biomeĥaniko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Biomec%C3%A1nica" title="Biomecánica – ispan" lang="es" hreflang="es" data-title="Biomecánica" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ispan" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Biomekanika" title="Biomekanika – bask" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Biomekanika" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="bask" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="بیومکانیک – fars" lang="fa" hreflang="fa" data-title="بیومکانیک" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="fars" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Biomekaniikka" title="Biomekaniikka – fin" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Biomekaniikka" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fin" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Biom%C3%A9canique" title="Biomécanique – fransız" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Biomécanique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="fransız" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Biomeganika" title="Biomeganika – qərbi friz" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Biomeganika" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="qərbi friz" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Biomechanics" title="Biomechanics – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Biomechanics" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%91%D7%99%D7%95%D7%9E%D7%9B%D7%A0%D7%99%D7%A7%D7%94" title="ביומכניקה – ivrit" lang="he" hreflang="he" data-title="ביומכניקה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ivrit" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Biomechanika" title="Biomechanika – macar" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Biomechanika" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="macar" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BF%D5%A5%D5%B6%D5%BD%D5%A1%D5%B4%D5%A5%D5%AD%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Կենսամեխանիկա – erməni" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Կենսամեխանիկա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="erməni" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Biomekanika" title="Biomekanika – indoneziya" lang="id" hreflang="id" data-title="Biomekanika" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indoneziya" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Biomekaniko" title="Biomekaniko – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Biomekaniko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Biomeccanica" title="Biomeccanica – italyan" lang="it" hreflang="it" data-title="Biomeccanica" data-language-autonym="İtaliano" data-language-local-name="italyan" class="interlanguage-link-target"><span>İtaliano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%90%E3%82%A4%E3%82%AA%E3%83%A1%E3%82%AB%E3%83%8B%E3%82%AF%E3%82%B9" title="バイオメカニクス – yapon" lang="ja" hreflang="ja" data-title="バイオメカニクス" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="yapon" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90" title="ბიომექანიკა – gürcü" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ბიომექანიკა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gürcü" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биомеханика – qazax" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Биомеханика" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="qazax" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%88%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95_%E0%B2%AF%E0%B2%82%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಜೈವಿಕ ಯಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಜೈವಿಕ ಯಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%83%9D%EB%AC%BC%EC%97%AD%ED%95%99" title="생물역학 – koreya" lang="ko" hreflang="ko" data-title="생물역학" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreya" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Biomechanika" title="Biomechanika – litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Biomechanika" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биомеханика – makedon" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Биомеханика" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedon" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Biomekanik" title="Biomekanik – malay" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Biomekanik" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malay" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Biomechanica" title="Biomechanica – holland" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Biomechanica" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="holland" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Biomecanica" title="Biomecanica – oksitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Biomecanica" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Biomechanika" title="Biomechanika – polyak" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Biomechanika" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polyak" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Biomec%C3%A2nica" title="Biomecânica – portuqal" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Biomecânica" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portuqal" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Biomecanic%C4%83" title="Biomecanică – rumın" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Biomecanică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumın" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биомеханика – rus" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Биомеханика" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rus" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Biomehanika" title="Biomehanika – serb-xorvat" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Biomehanika" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serb-xorvat" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Биомеханика – serb" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Биомеханика" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serb" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Biomekanik" title="Biomekanik – isveç" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Biomekanik" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="isveç" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%89%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%B5%E0%AE%BF%E0%AE%9A%E0%AF%88%E0%AE%AF%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="உயிர்விசையியல் – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="உயிர்விசையியல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C" title="ชีวกลศาสตร์ – tay" lang="th" hreflang="th" data-title="ชีวกลศาสตร์" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tay" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Biyomekanika" title="Biyomekanika – taqaloq" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Biyomekanika" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="taqaloq" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Biyomekanik" title="Biyomekanik – türk" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Biyomekanik" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="türk" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%96%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D1%85%D0%B0%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Біомеханіка – ukrayna" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Біомеханіка" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrayna" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D9%85%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="حیاتی میکانیات – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="حیاتی میکانیات" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Biomexanika" title="Biomexanika – özbək" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Biomexanika" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="özbək" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/C%C6%A1_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Cơ sinh học – vyetnam" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cơ sinh học" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vyetnam" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%8A%9B%E5%AD%A6" title="生物力学 – çin" lang="zh" hreflang="zh" data-title="生物力学" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="çin" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%94%9F%E7%89%A9%E5%8A%9B%E5%AD%B8" title="生物力學 – kanton" lang="yue" hreflang="yue" data-title="生物力學" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kanton" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q193378#sitelinks-wikipedia" title="Dillərarası keçidləri redaktə et" class="wbc-editpage">Keçidləri redaktə et</a></span></div> </div> </nav> </div> </div> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Bu səhifə sonuncu dəfə 03:35, 6 mart 2024 tarixində redaktə edilib.</li> <li id="footer-info-copyright">Mətn <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.az">Creative Commons Attribution-ShareAlike lisenziyası</a> altındadır, bəzi hallarda əlavə şərtlər tətbiq oluna bilər. Ətraflı məlumat üçün <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">istifadə şərtlərinə</a> baxın.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Gizlilik siyasəti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipediya:Haqq%C4%B1nda">Vikipediya haqqında</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipediya:M%C9%99suliyy%C9%99td%C9%99n_imtina">Məsuliyyətdən imtina</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Davranış Kodeksi</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Tərtibatçılar</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/az.wikipedia.org">Statistikalar</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Kuki məlumatı</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//az.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Biomexanika&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobil versiya</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("This page is using the deprecated ResourceLoader module \"codex-search-styles\".\n[1.43] Use a CodexModule with codexComponents to set your specific components used: https://www.mediawiki.org/wiki/Codex#Using_a_limited_subset_of_components");mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-wfhcx","wgBackendResponseTime":136,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.464","walltime":"0.660","ppvisitednodes":{"value":1937,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":108334,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":101,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":6,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":95468,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 460.694 1 -total"," 54.80% 252.451 1 Şablon:Reflist"," 29.94% 137.910 8 Şablon:Cite_journal"," 19.36% 89.184 20 Şablon:Cite_book"," 14.78% 68.105 1 Şablon:Xarici_istinadlar"," 7.65% 35.229 1 Şablon:Biologiya"," 7.64% 35.189 2 Şablon:Navbox"," 4.54% 20.901 4 Şablon:Cite_web"," 3.59% 16.531 1 Şablon:Vebarxiv"," 3.36% 15.475 2 Şablon:Naviqasiya_cədvəli"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.245","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3745322,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-849f99967d-psbgh","timestamp":"20241124220834","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Biomexanika","url":"https:\/\/az.wikipedia.org\/wiki\/Biomexanika","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q193378","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q193378","author":{"@type":"Organization","name":"Vikimedia layih\u0259l\u0259rin\u0259 t\u00f6hf\u0259 ver\u0259nl\u0259r"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2022-04-24T09:43:37Z","dateModified":"2024-03-06T03:35:28Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/d\/d5\/Giovanni_Borelli_-_lim_joints_%28De_Motu_Animalium%29.jpg"}</script> </body> </html>