CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="hr" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Tehnika – Wikipedija</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )hrwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy hr","wgMonthNames":["","siječanj","veljača","ožujak","travanj","svibanj","lipanj","srpanj","kolovoz","rujan","listopad","studeni","prosinac"],"wgRequestId":"195e90d5-1edf-48fa-ae5d-e968ad09e415","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Tehnika","wgTitle":"Tehnika","wgCurRevisionId":6775083,"wgRevisionId":6775083,"wgArticleId":99227,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Tehnika","Tehnologija","Tehničke znanosti"],"wgPageViewLanguage":"hr","wgPageContentLanguage":"hr","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Tehnika","wgRelevantArticleId":99227,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0, "wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"hr","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"hr"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2695280","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.5"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user": "ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Web2Cit","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking", "ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hr&modules=ext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=hr&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=hr&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Tehnika – Wikipedija"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//hr.m.wikipedia.org/wiki/Tehnika"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Uredi" href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedija (hr)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//hr.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Tehnika"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hr"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedija Atom izvor" href="/w/index.php?title=Posebno:Nedavne_promjene&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Tehnika rootpage-Tehnika skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Prijeđi na sadržaj</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Mrežno mjesto"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Glavni izbornik" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Glavni izbornik</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Glavni izbornik</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">sakrij</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Orijentacija </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Glavna_stranica" title="Posjeti glavnu stranicu [z]" accesskey="z"><span>Glavna stranica</span></a></li><li id="n-contents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedija:Sadr%C5%BEaj"><span>Sadržaj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Slu%C4%8Dajna_stranica" title="Učitavanje slučajne stranice [x]" accesskey="x"><span>Slučajna stranica</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Nedavne_promjene" title="Popis nedavnih promjena u wikiju [r]" accesskey="r"><span>Nedavne promjene</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedija:Kafi%C4%87" title="O projektu, što možete učiniti, gdje se što nalazi"><span>Kafić</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomo%C4%87:Sadr%C5%BEaj" title="Mjesto gdje se može dobiti pomoć"><span>Pomoć</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Glavna_stranica" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedija" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-hr.svg" style="width: 7.5em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Slobodna enciklopedija" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-hr.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Posebno:Tra%C5%BEi" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Pretraži Wikipediju [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Traži</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Pretraži projekt Wikipedija" aria-label="Pretraži projekt Wikipedija" autocapitalize="sentences" title="Pretraži Wikipediju [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Posebno:Traži"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Traži</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Osobni alati"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Izgled"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Izgled" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Izgled</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hr.wikipedia.org&uselang=hr" class=""><span>Donacije</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Posebno:Stvori_ra%C4%8Dun&returnto=Tehnika" title="Predlažemo Vam da stvorite račun i prijavite se, iako to nije obavezno" class=""><span>Stvori račun</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Posebno:Prijava&returnto=Tehnika" title="Predlažemo Vam da se prijavite, iako to nije obavezno [o]" accesskey="o" class=""><span>Prijavi se</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Više mogućnosti" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Osobni alati" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Osobni alati</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Suradnički izbornik" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_hr.wikipedia.org&uselang=hr"><span>Donacije</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Stvori_ra%C4%8Dun&returnto=Tehnika" title="Predlažemo Vam da stvorite račun i prijavite se, iako to nije obavezno"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Stvori račun</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Prijava&returnto=Tehnika" title="Predlažemo Vam da se prijavite, iako to nije obavezno [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Prijavi se</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Stranice za neprijavljene suradnike <a href="/wiki/Pomo%C4%87:Uvod" aria-label="Vidi više o uređivanju"><span>saznajte više</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Moji_doprinosi" title="Popis uređivanja učinjenih s ove IP adrese [y]" accesskey="y"><span>Doprinosi</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Moj_razgovor" title="Rasprava o uređivanjima s ove IP adrese [n]" accesskey="n"><span>Razgovor</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Esakrij\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"sitenotice\" lang=\"hr\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable class=\"plainlinks fmbox fmbox-system\" style=\"clear: both; margin: 0.2em 0; border: 1px solid #aaa; background: #f9f9f9; width: 100%; background: #f9f9f9; border:1px solid #E3B100;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\t\n\u003Ctd class=\"mbox-image\"\u003E\n \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Marko_Maruli%C4%87\" title=\"Marko Marulić\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png/40px-Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png\" decoding=\"async\" width=\"40\" height=\"40\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png/60px-Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png/80px-Wikipedia_Puzzleball_Maruli%C4%87_500.png 2x\" data-file-width=\"640\" data-file-height=\"640\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/td\u003E\n\u003Ctd class=\"mbox-text\" style=\"\"\u003E \u003Cb\u003EGodina \u003Ca href=\"/wiki/Marko_Maruli%C4%87\" title=\"Marko Marulić\"\u003EMarka Marulića\u003C/a\u003E\u003C/b\u003E – 500 godina od smrti oca hrvatske književnosti. \u003C/td\u003E\n\u003C/tr\u003E\n\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\n\u003Ctable class=\"plainlinks fmbox fmbox-system\" style=\"clear: both; margin: 0.2em 0; border: 1px solid #aaa; background: #f9f9f9; width: 100%; background: #f9f9f9; border:1px solid #eaa;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\t\n\u003Ctd class=\"mbox-image\"\u003E\n \u003Cspan typeof=\"mw:File\"\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Wikipedija:Kriteriji_zna%C4%8Dajnosti_po_temama\" title=\"Wikipedija:Kriteriji značajnosti po temama\"\u003E\u003Cimg src=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Help-content.svg/22px-Help-content.svg.png\" decoding=\"async\" width=\"22\" height=\"22\" class=\"mw-file-element\" srcset=\"//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Help-content.svg/33px-Help-content.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/36/Help-content.svg/44px-Help-content.svg.png 2x\" data-file-width=\"48\" data-file-height=\"48\" /\u003E\u003C/a\u003E\u003C/span\u003E\u003C/td\u003E\n\u003Ctd class=\"mbox-text\" style=\"\"\u003E \u003Ca href=\"/wiki/Wikipedija:Kriteriji_zna%C4%8Dajnosti_po_temama\" title=\"Wikipedija:Kriteriji značajnosti po temama\"\u003ERaspravite \u003Cb\u003Erazradu po temama kriterija\u003C/b\u003E o značajnosti!\u003C/a\u003E \u003C/td\u003E\n\u003C/tr\u003E\n\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Mrežno mjesto"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Sadržaj" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Sadržaj</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">sakrij</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Početak</div> </a> </li> <li id="toc-Objekti" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Objekti"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Objekti</span> </div> </a> <ul id="toc-Objekti-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tehnologija" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tehnologija"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Tehnologija</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Tehnologija-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Sadržaj cjeline Tehnologija</span> </button> <ul id="toc-Tehnologija-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Postupci" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Postupci"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Postupci</span> </div> </a> <ul id="toc-Postupci-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Znanja_i_vještine" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Znanja_i_vještine"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Znanja i vještine</span> </div> </a> <ul id="toc-Znanja_i_vještine-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Fundamentalna_istraživanja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Fundamentalna_istraživanja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.1</span> <span>Fundamentalna istraživanja</span> </div> </a> <ul id="toc-Fundamentalna_istraživanja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Primijenjena_istraživanja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Primijenjena_istraživanja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.2</span> <span>Primijenjena istraživanja</span> </div> </a> <ul id="toc-Primijenjena_istraživanja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Razvojna_istraživanja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Razvojna_istraživanja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.3</span> <span>Razvojna istraživanja</span> </div> </a> <ul id="toc-Razvojna_istraživanja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Razvoj_proizvoda" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Razvoj_proizvoda"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2.4</span> <span>Razvoj proizvoda</span> </div> </a> <ul id="toc-Razvoj_proizvoda-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Racionalizacija" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Racionalizacija"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Racionalizacija</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Racionalizacija-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Sadržaj cjeline Racionalizacija</span> </button> <ul id="toc-Racionalizacija-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tehnologičnost" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tehnologičnost"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Tehnologičnost</span> </div> </a> <ul id="toc-Tehnologičnost-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Standardizacija" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Standardizacija"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Standardizacija</span> </div> </a> <ul id="toc-Standardizacija-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-(Normizacija)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#(Normizacija)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>(Normizacija)</span> </div> </a> <ul id="toc-(Normizacija)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tipizacija" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tipizacija"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Tipizacija</span> </div> </a> <ul id="toc-Tipizacija-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Organizacija_proizvodnje" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Organizacija_proizvodnje"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Organizacija proizvodnje</span> </div> </a> <ul id="toc-Organizacija_proizvodnje-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Pojedinačna_proizvodnja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Pojedinačna_proizvodnja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.1</span> <span>Pojedinačna proizvodnja</span> </div> </a> <ul id="toc-Pojedinačna_proizvodnja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Maloserijska_proizvodnja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Maloserijska_proizvodnja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.2</span> <span>Maloserijska proizvodnja</span> </div> </a> <ul id="toc-Maloserijska_proizvodnja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Velikoserijska_proizvodnja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Velikoserijska_proizvodnja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.3</span> <span>Velikoserijska proizvodnja</span> </div> </a> <ul id="toc-Velikoserijska_proizvodnja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Masovna_proizvodnja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Masovna_proizvodnja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5.4</span> <span>Masovna proizvodnja</span> </div> </a> <ul id="toc-Masovna_proizvodnja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Organizacija_potpore" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Organizacija_potpore"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Organizacija potpore</span> </div> </a> <ul id="toc-Organizacija_potpore-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Kibernetika" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Kibernetika"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6.1</span> <span>Kibernetika</span> </div> </a> <ul id="toc-Kibernetika-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Inovacija" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Inovacija"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Inovacija</span> </div> </a> <ul id="toc-Inovacija-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Intelektualno_vlasništvo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Intelektualno_vlasništvo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Intelektualno vlasništvo</span> </div> </a> <ul id="toc-Intelektualno_vlasništvo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tehnička_kultura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tehnička_kultura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Tehnička kultura</span> </div> </a> <ul id="toc-Tehnička_kultura-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tehnološki_razvoj_i_društvena_zrelost_ljudske_vrste" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tehnološki_razvoj_i_društvena_zrelost_ljudske_vrste"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Tehnološki razvoj i društvena zrelost ljudske vrste</span> </div> </a> <ul id="toc-Tehnološki_razvoj_i_društvena_zrelost_ljudske_vrste-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Poveznice" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Poveznice"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Poveznice</span> </div> </a> <ul id="toc-Poveznice-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Sadržaj" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Prikaz sadržaja stranice" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Prikaz sadržaja stranice</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Tehnika</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Idi na druge jezične varijante članka. Dostupan je na 65 jezika" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-65" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">65 jezika</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Technik" title="Technik – švicarski njemački" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Technik" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="švicarski njemački" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%82%D9%86%D9%8A%D8%A9_(%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82%D8%A9)" title="تقنية (طريقة) – arapski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="تقنية (طريقة)" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arapski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Texnika" title="Texnika – azerbajdžanski" lang="az" hreflang="az" data-title="Texnika" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajdžanski" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Техника – baškirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Техника" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baškirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Technik" title="Technik – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Technik" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8D%D1%85%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Тэхніка – bjeloruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Тэхніка" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="bjeloruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%8D%D1%85%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Тэхніка – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Тэхніка" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Техника – bugarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Техника" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bugarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Teknik" title="Teknik – bretonski" lang="br" hreflang="br" data-title="Teknik" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretonski" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Tehnika" title="Tehnika – bosanski" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Tehnika" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosanski" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/T%C3%A8cnica" title="Tècnica – katalonski" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Tècnica" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="katalonski" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Technika" title="Technika – češki" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Technika" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="češki" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Technika" title="Technika – kašupski" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Technika" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="kašupski" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Teknik" title="Teknik – danski" lang="da" hreflang="da" data-title="Teknik" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danski" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Technik" title="Technik – njemački" lang="de" hreflang="de" data-title="Technik" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="njemački" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Technique_(method)" title="Technique (method) – engleski" lang="en" hreflang="en" data-title="Technique (method)" data-language-autonym="English" data-language-local-name="engleski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Tekniko" title="Tekniko – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Tekniko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/T%C3%A9cnica" title="Técnica – španjolski" lang="es" hreflang="es" data-title="Técnica" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="španjolski" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Tehnika" title="Tehnika – estonski" lang="et" hreflang="et" data-title="Tehnika" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonski" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Teknika" title="Teknika – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Teknika" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Tekniikka" title="Tekniikka – finski" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Tekniikka" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finski" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Tekniga" title="Tekniga – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Tekniga" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Technique" title="Technique – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Technique" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/T%C3%A4chnik" title="Tächnik – sjevernofrizijski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Tächnik" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="sjevernofrizijski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Tecniche" title="Tecniche – furlanski" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Tecniche" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="furlanski" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Technyk" title="Technyk – zapadnofrizijski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Technyk" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zapadnofrizijski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/T%C3%A9cnica" title="Técnica – galicijski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Técnica" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicijski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Technika" title="Technika – mađarski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Technika" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="mađarski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8F%D5%A5%D5%AD%D5%B6%D5%AB%D5%AF%D5%A1" title="Տեխնիկա – armenski" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Տեխնիկա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenski" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Tekniko" title="Tekniko – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Tekniko" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Tecnica" title="Tecnica – talijanski" lang="it" hreflang="it" data-title="Tecnica" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="talijanski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E6%8A%80%E8%A1%93" title="技術 – japanski" lang="ja" hreflang="ja" data-title="技術" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japanski" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Техника – kazaški" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Техника" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazaški" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EA%B8%B0%EC%88%A0" title="기술 – korejski" lang="ko" hreflang="ko" data-title="기술" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korejski" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Tekn%C3%AEk" title="Teknîk – kurdski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Teknîk" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Техника – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Техника" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Techniek" title="Techniek – limburški" lang="li" hreflang="li" data-title="Techniek" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburški" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Tehnika" title="Tehnika – latvijski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Tehnika" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latvijski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%8C" title="Техникась – moksha" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Техникась" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="moksha" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA" title="Техник – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Техник" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Techniek" title="Techniek – nizozemski" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Techniek" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nizozemski" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Teknikk" title="Teknikk – norveški nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Teknikk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norveški nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Teknikk" title="Teknikk – norveški bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Teknikk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norveški bokmål" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Tecnica" title="Tecnica – okcitanski" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Tecnica" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okcitanski" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Tehniekku" title="Tehniekku – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Tehniekku" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Technologia" title="Technologia – poljski" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Technologia" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="poljski" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%AE%D9%86%D9%8A%DA%A9" title="تخنيک – paštunski" lang="ps" hreflang="ps" data-title="تخنيک" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paštunski" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/T%C3%A9cnica" title="Técnica – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Técnica" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Allwiya" title="Allwiya – kečuanski" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Allwiya" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="kečuanski" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Tehnic%C4%83" title="Tehnică – rumunjski" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Tehnică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumunjski" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Техника – ruski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Техника" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Техника – jakutski" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Техника" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakutski" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/T%C3%A9nnica" title="Ténnica – sardski" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Ténnica" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardski" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Tehnika" title="Tehnika – srpsko-hrvatski" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Tehnika" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="srpsko-hrvatski" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Tehnika" title="Tehnika – slovenski" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Tehnika" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovenski" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Teknika" title="Teknika – albanski" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Teknika" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanski" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%85%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B0" title="Техника – srpski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Техника" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="srpski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Technik" title="Technik – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Technik" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Teknik" title="Teknik – švedski" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Teknik" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="švedski" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D2%B7%D2%B3%D0%B8%D0%B7%D0%BE%D1%82" title="Таҷҳизот – tadžički" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Таҷҳизот" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadžički" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Texnik%C9%99" title="Texnikə – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Texnikə" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%85%D0%BD%D1%96%D0%BA%D0%B0" title="Техніка – ukrajinski" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Техніка" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukrajinski" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Texnika" title="Texnika – uzbečki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Texnika" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbečki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%8A%80%E6%9C%AF%E6%96%B9%E6%B3%95" title="技术方法 – kineski" lang="zh" hreflang="zh" data-title="技术方法" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="kineski" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ki-su%CC%8Dt" title="Ki-su̍t – min nan kineski" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Ki-su̍t" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="min nan kineski" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2695280#sitelinks-wikipedia" title="Poveznice na druge jezike" class="wbc-editpage">Uredi poveznice</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Imenski prostori"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tehnika" title="Pogledaj sadržaj [c]" accesskey="c"><span>Stranica</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Razgovor:Tehnika" rel="discussion" title="Razgovorna stranica [t]" accesskey="t"><span>Razgovor</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Promijeni jezičnu varijantu" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">hrvatski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Pogledi"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Tehnika"><span>Čitaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit" title="Uredite ovu stranicu [v]" accesskey="v"><span>Uredi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit" title="Uredite izvorni kôd ove stranice [e]" accesskey="e"><span>Uredi kôd</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=history" title="Ranije izmjene na ovoj stranici [h]" accesskey="h"><span>Vidi povijest</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Pomagala"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Pomagala" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Pomagala</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Pomagala</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">sakrij</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Više mogućnosti" > <div class="vector-menu-heading"> Radnje </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Tehnika"><span>Čitaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit" title="Uredite ovu stranicu [v]" accesskey="v"><span>Uredi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit" title="Uredite izvorni kôd ove stranice [e]" accesskey="e"><span>Uredi kôd</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=history"><span>Vidi povijest</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Razno </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:%C5%A0to_vodi_ovamo/Tehnika" title="Popis svih stranica koje sadrže poveznice na ovu stranicu [j]" accesskey="j"><span>Što vodi ovamo</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Povezane_promjene/Tehnika" rel="nofollow" title="Nedavne promjene na stranicama koje su povezane s navedenom stranicom [k]" accesskey="k"><span>Povezane promjene</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedija:Upload" title="Postavi datoteke [u]" accesskey="u"><span>Postavi datoteku</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Posebno:Posebne_stranice" title="Popis svih posebnih stranica [q]" accesskey="q"><span>Posebne stranice</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tehnika&oldid=6775083" title="Trajna poveznica na ovu verziju stranice"><span>Trajna poveznica</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=info" title="Više informacija o ovoj stranici"><span>Podatci o stranici</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Citiraj&page=Tehnika&id=6775083&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacije o tome kako citirati ovu stranicu"><span>Citiraj ovu stranicu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Skra%C4%87iva%C4%8D_adresa&url=https%3A%2F%2Fhr.wikipedia.org%2Fwiki%2FTehnika"><span>Skraćeni URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:QrCode&url=https%3A%2F%2Fhr.wikipedia.org%2Fwiki%2FTehnika"><span>Preuzmi QR kôd</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Ispis/izvoz </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:Zbirka&bookcmd=book_creator&referer=Tehnika"><span>Stvori knjigu</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Posebno:DownloadAsPdf&page=Tehnika&action=show-download-screen"><span>Preuzmi kao PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Tehnika&printable=yes" title="Inačica za ispis ove stranice [p]" accesskey="p"><span>Inačica za ispis</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Wikimedijini projekti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Techniques" hreflang="en"><span>Zajednički poslužitelj</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2695280" title="Poveznica na stavku na projektu Wikipodatci [g]" accesskey="g"><span>Stavka na Wikipodatcima</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Pomagala"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Izgled"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Izgled</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">premjesti</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">sakrij</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Izvor: Wikipedija</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="hr" dir="ltr"><p><b>Tehnika</b> (<a href="/wiki/Gr%C4%8Dki" class="mw-redirect" title="Grčki">grč.</a> <span lang="grc" class="polytonic">τέχνη</span>, <i>umijeće</i>, <i>vještina</i>) skup je svih <a href="/w/index.php?title=Oru%C4%91e&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oruđe (stranica ne postoji)">oruđa</a> i znanja <a href="/wiki/Proizvodnja" title="Proizvodnja">proizvodnje</a> koja su se <a href="/wiki/Historija" title="Historija">historijski</a> razvijala i koja čovjeku omogućuju djelovanje na <a href="/wiki/Priroda" title="Priroda">prirodu</a> u svrhu prilagodbe prirodnih resursa svojim potrebama. </p><p>U širem smislu riječi ona obuhvaća sve vrste tvorevina koje su rezultat ljudskih aktivnosti, uključivo građevine, strojeve, instalacije, uređaje, oružja, materije, sirovine i dr, kao i načine njihove izgradnje, izrade, obrade ili prerade. Uključeni su i načini i objekti za lov, uzgoj, zaštitu, njegu i preradu životinja i biljaka ili njihovih prirodnih produkata za industrijske ili prehrambene potrebe. </p><p>Konačno, pojam tehnike pokriva i sve intelektualne aktivnosti, znanja i postupke, neophodne za navedene načine gradnje, izrade, obrade i prerade, kao i sredstva i znanja s područja organizacije, planiranja i upravljanja proizvodnjom ili pratećom administracijom, kao i sve vrste sredstava i znanja za sve oblike komunikacija, te skupljanja, selekcije, obrade, pohrane i čuvanja informacija. </p><p>Sastavnice tehnike čine: </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Objekti">Objekti</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=1" title="Uredi odlomak: Objekti" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=1" title="Uredi kôd odjeljka Objekti"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kultivirani teritorij i akvatorij (melioracije, hidro-sistemi, luke i dr.), stvari i materije kao <a href="/wiki/Gra%C4%91evina" class="mw-redirect" title="Građevina">građevine</a>, <a href="/wiki/Strojevi" title="Strojevi">strojevi</a>, infrastruktura, instalacije, <a href="/wiki/Alat" title="Alat">alati</a>, sirovine, <a href="/wiki/Materijali" class="mw-redirect" title="Materijali">materijali</a> i dr. </p><p>Iako bi bilo smisleno tehniku klasificirati prema objektima, uvriježilo se tehniku dijeliti prema strukama, kao što su: </p> <ul><li><a href="/wiki/Strojarstvo" title="Strojarstvo">Strojarstvo</a></li> <li>Geoistraživanja</li> <li><a href="/wiki/Urbanizam" title="Urbanizam">Urbanizam</a></li> <li><a href="/wiki/Rudarstvo" title="Rudarstvo">Rudarstvo</a></li> <li><a href="/wiki/Energetika" title="Energetika">Energetika</a></li> <li><a href="/wiki/Gra%C4%91evinarstvo" title="Građevinarstvo">Građevinarstvo</a></li> <li><a href="/wiki/Industrija" title="Industrija">Industrija</a> (proizvodnja strojeva i uređaja) <ul><li><a href="/wiki/Brodogradnja" title="Brodogradnja">Brodogradnja</a></li> <li><a href="/wiki/Vozilo" title="Vozilo">vozila</a> i radni <a href="/wiki/Strojevi" title="Strojevi">strojevi</a></li> <li><a href="/wiki/Alat" title="Alat">Alati</a> i alatni strojevi</li> <li>elektrika</li> <li><a href="/wiki/Elektronika" title="Elektronika">elektronika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ratna_tehnika&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ratna tehnika (stranica ne postoji)">ratna tehnika</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Procesna_industrija&action=edit&redlink=1" class="new" title="Procesna industrija (stranica ne postoji)">procesna industrija</a></li> <li><a href="/wiki/Prehrambena_industrija" title="Prehrambena industrija">prehrambena industrija</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/Tehnologija" title="Tehnologija">Tehnologija</a> transporta i pretovara</li> <li>Medicinska oprema</li></ul> <p>. itd. </p><p>Tehnološki razvitak stalno donosi nove grane tzv. "<b>novih i visokih tehnologija</b>", kao što su: </p> <ul><li>mikroelektronika</li> <li>nuklearna tehnika</li> <li><a href="/wiki/Nanotehnologija" title="Nanotehnologija">nanotehnologija</a></li> <li><a href="/wiki/Biotehnologija" title="Biotehnologija">biotehnologija</a></li> <li><a href="/wiki/Genetski_in%C5%BEenjering" class="mw-redirect" title="Genetski inženjering">genetski inženjering</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Svemirska_tehnologija&action=edit&redlink=1" class="new" title="Svemirska tehnologija (stranica ne postoji)">svemirska tehnologija</a></li></ul> <p>. itd. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tehnologija">Tehnologija</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=2" title="Uredi odlomak: Tehnologija" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=2" title="Uredi kôd odjeljka Tehnologija"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tehnologija, koju čine postupci, znanja i vještine, i tehnika, međusobno se isprepliću, pa tako tehnologija u užem smislu riječi uz postupke, znanja i vještine redovito obuhvaća i objekte (uređaje, instalacije i dr.) neophodne za ostvarenje te tehnologije. Tehnologija obuhvaća: </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Postupci">Postupci</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=3" title="Uredi odlomak: Postupci" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=3" title="Uredi kôd odjeljka Postupci"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Rutinski i standardizirani postupci (građenja, izrade, prerade, uzgoja, reciklaže i dr.). Podrazumijevaju se poznati i provjereni postupci, najčešće definirani i standardima, kojima se osigurava obavezni minimalni kvalitet i ujednačenost u razmjeni dobara, te sigurnost pri njihovoj primjeni. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Znanja_i_vještine"><span id="Znanja_i_vje.C5.A1tine"></span>Znanja i vještine</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=4" title="Uredi odlomak: Znanja i vještine" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=4" title="Uredi kôd odjeljka Znanja i vještine"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Suvremene tehnologije temelje se na znanosti i inventivnosti, pa postoji preklapanje s područjem znanosti. Pri tome pod okrilje tehnike spadaju direktno primjenjiva praktična znanja. Pojedine više kategorije znanja podjednako pripadaju znanosti i tehnici, i osnove su za transfer znanja iz znanosti u tehniku ili tehnologiju. Znanjem i inventivnošću dolazi se do tehnoloških inovacija, odnosno novih ili inoviranih postupaka koji su pokretačka snaga tehnološkog razvoja. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Fundamentalna_istraživanja"><span id="Fundamentalna_istra.C5.BEivanja"></span>Fundamentalna istraživanja</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=5" title="Uredi odlomak: Fundamentalna istraživanja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=5" title="Uredi kôd odjeljka Fundamentalna istraživanja"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Znanstvene teorije i fundamentalna istraživanja nuždan su preduvjet za tehnološki razvitak. Ona međutim mogu i ne moraju rezultirati znanstvenim otkrićima s praktičnom primjenom. Izuzetno su skupa i dugotrajna, pa su uglavnom privilegija (ali i trošak) razvijenih i bogatih gospodarstava. Znanstvena otkrića se ne mogu štititi patentom, već se smatraju općim dobrom, te objavom postaju dostupna čitavom čovječanstvu. U domenu su čiste znanosti, dok tehniku opslužuju sljedeće razine znanja: </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Primijenjena_istraživanja"><span id="Primijenjena_istra.C5.BEivanja"></span>Primijenjena istraživanja</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=6" title="Uredi odlomak: Primijenjena istraživanja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=6" title="Uredi kôd odjeljka Primijenjena istraživanja"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Usmjerena su na konkretne praktične ciljeve, a izvode se za vlastite potrebe pojedinih korporacija ili privrednih grana, ili se izvode "po narudžbi". </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Razvojna_istraživanja"><span id="Razvojna_istra.C5.BEivanja"></span>Razvojna istraživanja</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=7" title="Uredi odlomak: Razvojna istraživanja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=7" title="Uredi kôd odjeljka Razvojna istraživanja"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>U funkciji su razvitka konkretnih projekata, privrednih grana, tvrtki ili proizvoda. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Razvoj_proizvoda">Razvoj proizvoda</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=8" title="Uredi odlomak: Razvoj proizvoda" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=8" title="Uredi kôd odjeljka Razvoj proizvoda"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Obuhvaća koncipiranje i projektnu razradu konkretnih proizvoda s pratećom dokumentacijom (prospekti, upute za uporabu, dokazi kvalitete, servisne informacije i dr.), vodeći računa o funkcionalnosti, tehnologičnosti, ergonomici, dizajnu, koristeći <a href="/wiki/Standard" title="Standard">normizaciju</a>, tipizaciju i druge oblike racionalizacije proizvodnje, zavisne o apsorpcionoj moći dostupnog tržišta. Osobit značaj u razvoju proizvoda, kao i u općem uspjehu tvrtki i gospodarstava pripada inventivnosti, odnosno brojnosti <a href="/w/index.php?title=%27%27%27inovacija%27%27%27&action=edit&redlink=1" class="new" title="'''inovacija''' (stranica ne postoji)">'''inovacija'''</a>, koje su neizostavni čimbenik u borbi protiv stagnacije, a zatim i degradacije tvrtki, kao i gospodarskih grana i nacionalnih gospodarstava u cjelini. </p><p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Racionalizacija">Racionalizacija</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=9" title="Uredi odlomak: Racionalizacija" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=9" title="Uredi kôd odjeljka Racionalizacija"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Bitnu komponentu tehnološkog razvitka čine ekonomičnost i rentabilnost proizvodnje, tj. racionalizacija, kojom se nastoji ostvariti zadovoljavajuću kvalitetu proizvoda uz što je moguće manje inpute (uložene resurse). Nastoji se ostvariti putem: </p> <ul><li>prikladne konstrukcije</li> <li>tehnologičnosti proizvoda</li> <li>normizacije, odnosno standardizacije</li> <li>tipizacije</li> <li>dobre organizacije proizvodnje i potpornih aktivnosti.</li> <li>dobre organizacije poslovanja</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tehnologičnost"><span id="Tehnologi.C4.8Dnost"></span>Tehnologičnost</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=10" title="Uredi odlomak: Tehnologičnost" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=10" title="Uredi kôd odjeljka Tehnologičnost"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tehnologičnost proizvoda ostvaruje se takvom konstrukcijom proizvoda, koja osigurava optimalan odnos između uloženih resursa i postignute kvalitete pri datim pogonskim uvjetima i apsorpcijskoj moći tržišta. </p><p>Konstruktivno rješenje istog proizvoda za masovnu proizvodnju bitno će se razlikovati od rješenja za maloserijsku proizvodnju, jer će koristiti i različitu proizvodnu opremu, tehnologiju i organizaciju proizvodnje. </p><p>Za proizvod koji ima dobar omjer između postignute kvalitete i uloženih resursa (proizvodne cijene) kažemo da je tehnologičan. Proizvod koji nije tehnologičan, u pravilu ne može biti ni konkurentan na svjetskom tržištu. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Standardizacija">Standardizacija</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=11" title="Uredi odlomak: Standardizacija" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=11" title="Uredi kôd odjeljka Standardizacija"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="(Normizacija)"><span id=".28Normizacija.29"></span>(Normizacija)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=12" title="Uredi odlomak: (Normizacija)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=12" title="Uredi kôd odjeljka (Normizacija)"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Propisivanje obaveznih tehničkih <b>normi</b> kojima se definiraju izmjere, materijali i kvaliteta raznih proizvoda ili postupci ispitivanja, proračunavanja ili ispitivanja kvalitete tehničke robe. U cilju racionalizacije industrijske proizvodnje, veliki dio često korištene tehničke robe poput vijčane robe, fitinga (ventili, zasuni, koljena i drugi cijevni elementi), limovi i metalni profili, dimenzije i položaji pričvrsnih elemenata elektromotora i dr. definiran je normama. Uz repromaterijal i poluproizvode, normirani su i postupci ispitivanja i provjere kvalitete (načini kontrole zavara, provjere nepropusnosti cijevnih instalacija, uzimanja i ispitivanja kvalitete betona itd), pa i postupci proračuna strojnih elemenata, sklopova i sustava, električnih instalacija, dopuštenih odstupanja kolosijeka i dizaličnih staza i dr). </p><p>U pojedinim granama tehnike, propisane su i posebne norme specifične za te grane (npr. Građevinske norme u graditeljstvu ili prometne norme o izgledu i mjerama prometnih znakova). </p><p>Standardizacijom se postižu: </p> <ul><li>ujednačenost izmjera i kvalitete tehničke robe,</li> <li>zamjenljivost dijelova,</li> <li>izbjegavanje ponovnog konstruiranja elemenata i poluproizvoda koji su jednom već konstruktivno riješeni (ušteda intelektualnog angažmana skupe radne snage),</li> <li>jednoznačnost tehničkih detalja pri ugovaranju isporuka i kooperantskih aranžmana,</li> <li>neusporedivo brža i ekonomičnija proizvodnja u užem i širem smislu,</li> <li>i dr.</li></ul> <p>Primjena, odnosno pridržavanje normi je obavezno. Odstupanja su dopuštena samo u iznimnim, opravdanim slučajevima, odnosno kada je norma ili neki njen dio neobavezujući. </p><p>Svaka zemlja propisuje svoje nacionalne norme, pri čemu se norme srednje razvijenih zemalja često svode na prevođenje normi razvijenijih susjeda. Iako je ustanovljena Internacionalna organizacija za standardizaciju (ISO) koja je zapravo mreža nacionalnih institucija iz 157 zemalja, sve su industrijski aktivne zemlje zadržale i svoje nacionalne norme. </p><p>Jedna od najbolje i najkompletnije razrađenih normi je njemački DIN (Deutsche Industrie Normen), pa je prenesen u mnoge nacionalne norme. </p><p>U Hrvatskoj, o normizaciji brine <b>Hrvatski Zavod za Normizaciju (HZN)</b>, a zadaća mu je između ostaloga, uspostava nacionalnog sustava normi <b>HRN</b>, koje se velikim dijelom definiraju na temelju međunarodnog sustava normi koje propisuje ISO (International Organization for Standardization). Usvajanje Hrvatskih normi provodi se za sada usvajanjem međunarodnih normi u izvornom obliku, prevođenjem tih normi, a tek neznatnim dijelom razvijanjem vlastitih normi. </p><p>Ni danas nisu ostvareni nužni preduvjeti za jedinstveni sustav standardizacije, odnosno normiranja i normi na planetarnoj razini, već i zbog toga što su na snazi dva različita sustava jediničnih mjera (metrički i imperijalni sustav mjera-anglosakssonske mjere, tj. colni). </p><p>U međunarodnim aranžmanima ugovorom se definira koje će se norme primjenjivati u konkretnoj isporuci. Tehnička dokumentacija inozemnog isporučitelja podliježe provjeri sukladnosti s domaćim normama i tehničkim propisima (tzv. "<b>nostrifikacija</b>" dokumentacije). Ako su propisi zemlje kupca strožiji od istih u primijenjenim standardima, moraju se provesti odgovarajuće prilagodbe dokumentacije i/ili isporučenog objekta, ponekad i certifikacija za zemlju kupca (na primjer certificiranje za označavanje CE, ili UL certifikacija za područje SAD-a). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tipizacija">Tipizacija</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=13" title="Uredi odlomak: Tipizacija" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=13" title="Uredi kôd odjeljka Tipizacija"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Tipizacijom se može smatrati neka vrsta interne standardizacije unutar tvrtke ili korporacije. Propisivanjem prioritetnih izmjera, tolerancija, vrsta materijala i dr. moguće je značajno smanjiti šarenilo dobavljenih materijala i alata. Smišljenom tipizacijom strojnih elemenata i sklopova, moguće je isti sklop koristiti u više proizvoda, odnosno postići modularnost, te izbjeći usitnjenost serija, što će povoljno utjecati na troškove proizvodnje. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Organizacija_proizvodnje">Organizacija proizvodnje</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=14" title="Uredi odlomak: Organizacija proizvodnje" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=14" title="Uredi kôd odjeljka Organizacija proizvodnje"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Kvaliteta organiziranosti proizvodnje i poslovanja od presudnog su značaja za racionalnost, pa prema tome i konkurentnost tvrtke. Organizacija proizvodnje je funkcija tipa proizvodnje, a on je opet zavisan o frekvenciji isporuka, odnosno količini proizvedene robe u jedinici vremena, ili trajanju izrade jednog proizvoda. U industriji razlikujemo sljedeće tipove proizvodnje: </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Pojedinačna_proizvodnja"><span id="Pojedina.C4.8Dna_proizvodnja"></span>Pojedinačna proizvodnja</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=15" title="Uredi odlomak: Pojedinačna proizvodnja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=15" title="Uredi kôd odjeljka Pojedinačna proizvodnja"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Pojedinačna proizvodnja se primjenjuje u proizvodnji krupne opreme (brodogradnja, krupna mehanizacija poput velikih dizalica, strojeva za otvoreni kop, mostova i sl.) i graditeljstvu. Svaki proizvod se u pravilu posebno ugovara po posebnom projektu. Na realizaciji koja može trajati više mjeseci ili godina sudjeluje puno radnika, kooperanata i dobavljača. Za uspješnost ovog tipa proizvodnje presudno je dobro i realno planiranje i koordinacija brojnih sudionika. Posebnim tehnikama (mrežno planiranje i sl.) precizno se definiraju zadaci i rokovi svih sudionika, tako da se izbjegnu čekanja na isporuke i zastoji ugradnje ili montaže proizvoda. </p><p>Značajna je također uloga tipizacije koja će unatoč pojedinačnoj proizvodnji omogućiti serijsku izradu pojedinih tipiziranih sklopova ili elemenata. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Maloserijska_proizvodnja">Maloserijska proizvodnja</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=16" title="Uredi odlomak: Maloserijska proizvodnja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=16" title="Uredi kôd odjeljka Maloserijska proizvodnja"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>karakteristična je za proizvodnju krupne mehanizacije, željezničkih i teških vozila, sitnih plovila, alatnih i poljoprivrednih strojeva i sl. </p><p>Proizvodi su u pravilu tipizirani, a kupac bira između ponuđenih tipova. Projekti su unaprijed definirani, a poboljšanja i izmjene se uvode iz serije u seriju. Serije broje od jednog do nekoliko ili nekoliko desetaka komada. Tipizacija treba omogućiti izradu tipskih elemenata ili sklopova u većim serijama (dakle po povoljnijoj cijeni) za skladište, čime se skraćuje i rok isporuke gotovog proizvoda. </p><p>Poseban oblik maloserijske proizvodnje je tzv. <b>proizvodnja bez skladišta</b> ili <b>proizvodnja bez pogona</b>. Mnogi renomirani proizvođači krupne mehanizacije uopće nemaju vlastitih proizvodnih pogona, nego samo razvoj i konstrukciju, vrlo jaku i rigoroznu ulaznu kontrolu i eventualno prostor za završnu montažu. Svu proizvodnju distribuiraju mnoštvu bezimenih kooperanata, koji su obavezni svoje isporuke izvršiti u precizno definiran vrijeme. </p><p>Takvom organizacijom ušteđuju se troškovi skladištenja i vrijednost polugotovih proizvoda, koja se, kao i troškovi škarta i sl. na taj način prebacuju na leđa kooperanata. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Velikoserijska_proizvodnja">Velikoserijska proizvodnja</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=17" title="Uredi odlomak: Velikoserijska proizvodnja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=17" title="Uredi kôd odjeljka Velikoserijska proizvodnja"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Velikoserijska je proizvodnja karakteristična za krupnije kućanske aparate (tzv. "bijelu tehniku"), konfekcijski namještaj, motore, različiti repromaterijal i sl. Veličine serija su reda veličine stotina do nekoliko tisuća, zavisno o vrsti robe i osvojenom tržištu. Uz tipizaciju važno je primijeniti optimalan stupanj automatizacije, primjeren apsorpcionoj moći dostupnog tržišta. Značajan dio investiranja u pokretanje proizvodnje otpada na proizvodnu opremu i automatizaciju. Ne smiju se zaboraviti ni troškovi servisiranja i rješavanja reklamacija i garantnih obveza. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Masovna_proizvodnja">Masovna proizvodnja</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=18" title="Uredi odlomak: Masovna proizvodnja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=18" title="Uredi kôd odjeljka Masovna proizvodnja"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Masovna proizvodnja je proizvodnja u milijunskim količinama. Kod jednostavnih proizvoda poput vijčane robe, elektroinstalacijskog materijala, streljiva i sl. temelji se na automatizaciji. Osjetan dio troškova često otpada na konfekcioniranje proizvoda (automatske linije za brojenje, pakiranje, etiketiranje, paletiranje i dr.). </p><p>Kod složenih proizvoda (automobilska industrija, elektronička oprema, računala i sl.) ogromna su ulaganja u robotizaciju, pa u tom slučaju govorimo o automatskim tvornicama, u kojima se uloga čovjeka svodi na pripremu linija za novi model ili proizvod, kontrolu i zamjenu istrošenog alata. </p><p>Potreba za što bržom izmjenom novih modela proizvoda dovela je do razvitka informatičkih sustava (CAD-CAM i s.) koji integriranjem automatske tehnološke pripreme i upravljanja kompjuteriziranom produkcijskom opremom na temelju konstrukcijske dokumentacije skraćuju vrijeme preorijentacije na novi model. </p><p>Karakteristike ovog tipa proizvodnje su: velika produktivnost po radniku i velika ulaganja u robotizaciju, a uvjetovan je velikim i sigurnim tržištem. Marketing i sposobnost osvajanja i zadržavanja tržišta, presudni su za opstanak takve vrste proizvođača. </p><p>Česte su specijalizacije za pojedine sklopove (motore, gume, diesel-pumpe i sl.), pa se krajnji proizvod sastavlja iz sklopova s raznih strana svijeta. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Organizacija_potpore">Organizacija potpore</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=19" title="Uredi odlomak: Organizacija potpore" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=19" title="Uredi kôd odjeljka Organizacija potpore"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Proizvodnju prate i opslužuju i brojne aktivnosti potpore kao što su tehnološka priprema, osiguranje alata, interni transport, kontrola, ispitivanja i atestiranja, kretanje pogonske dokumentacije, informacijski obuhvat, sustav skladištenja (materijala i repromaterijala, poluproizvoda, alata, gotove robe itd.), što se sve zajedničkim imenom može nazvati "organizacijom potpore". </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Kibernetika">Kibernetika</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=20" title="Uredi odlomak: Kibernetika" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=20" title="Uredi kôd odjeljka Kibernetika"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Radni procesi sadrže tijek robe i tijek informacija. Proces je stabilan, ako su ta oba tijeka dobro sinkronizirana. Kako u sustavima automatizacije, tako i u proizvodnim procesima, nije dopustivo da se osnovni proces (tijek robe ili proizvodni proces) zadržava zbog čekanja na informaciju ili druge aktivnosti potpore. </p><p>Nauka koja izučava odnose i međusobni utjecaj tijekova robe i tijeka informacija, zove se kibernetika. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Inovacija"><a href="/wiki/Inovacija" title="Inovacija">Inovacija</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=21" title="Uredi odlomak: Inovacija" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=21" title="Uredi kôd odjeljka Inovacija"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>U uvjetima žestoke konkurencije i zasićenog tržišta tvrtke koje ne inoviraju, stagniraju, a stagnacija je uvod u odumiranje. U širem smislu riječi, <b>inovacija je svaki zahvat kojim se smanjuju inputi, tj. troškovi proizvodnje i administracije, povećava produktivnost ili iskorištenje opreme ili vremena, poboljšava kvaliteta proizvoda ili usluga, povećava sigurnost, smanjuje škart, unaprjeđuje plasman i dr., odnosno svaka mjera koja vodi ka porastu konkurentnosti.</b> </p><p>Osobito je važna uloga inovacija u poduzetništvu, pa se poduzetništvo i definira kao trajno nastojanje da se traženjem inovacija i njihovom komercijalizacijom ostvari profit. </p><p>Sukladno prethodnim definicijama, inovacije u širem smislu riječi obuhvaćaju organizacijske, poslovne, administrativne i druge vrste inovacija, od sitnih korisnih ideja do krupnih zahvata reorganizacije ili izmjena poslovne politike. </p><p>Posebna vrsta inovacija su <b>tehnološke inovacije</b>, od kategorije korisnog prijedloga, preko tehničkih unapređenja do izuma, kao najviše kategorije tehnoloških inovacija. U razvijenim gospodarstvima, inovacijama i inovatorima posvećuje se posebna pažnja, a inventivnost visoko kotira na ljestvici sustava vrijednosti. Najvrjednijim resursom tvrtki ne smatraju se materijalna dobra poput zgrada, pogona ili kapitala (to se uvijek može naći na tržištu), nego znanje, iskustvo i inventivnost sadržana u industrijskoj tradiciji nacije i kvalitetnom kadru. </p><p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Intelektualno_vlasništvo"><span id="Intelektualno_vlasni.C5.A1tvo"></span>Intelektualno vlasništvo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=22" title="Uredi odlomak: Intelektualno vlasništvo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=22" title="Uredi kôd odjeljka Intelektualno vlasništvo"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Za uspješnost tvrtki važni su svi oblici inovacija, a osobit značaj imaju inovacije pod zajedničkim imenom <b>"intelektualno vlasništvo".</b> Ova grupa inovacija u cijelom je svijetu posebno regulirana specijalističkom legislativom, a svom kreatoru ili subjektu komu ju je kreator ili vlasnik ustupio, osigurava pravo <b>monopola</b> u proizvodnji ili primjeni ili korištenju, čime ostvaruje bitnu prednost u tržišnoj utakmici. </p><p>Intelektualno vlasništvo sadrži sljedeće kategorije: </p> <ul><li><a href="/wiki/Inovacija#Izum" title="Inovacija">Izum</a> (tehnološka inovacija koju se može štititi <a href="/wiki/Inovacija#Patent" title="Inovacija">patentom</a>) i na njemu temeljeni prošireni oblici tehnoloških znanja: <ul><li><a href="/wiki/Inovacija#Licenca" title="Inovacija">Licencija</a></li> <li><a href="/wiki/Inovacija#Know-How_(znati_kako)" title="Inovacija">Know-How</a> (Znati kako)</li></ul></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/Inovacija#Topografija_poluvodičkih_proizvoda" title="Inovacija">Topografija poluvodičkih proizvoda</a></li></ul> <ul><li>(Industrijski) <a href="/wiki/Inovacija#Industrijski_dizajn" title="Inovacija">Dizajn</a></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/Inovacija#Intelektualno_vlasništvo" title="Inovacija">Žig</a> kao prepoznatljiv element za označavanje proizvoda ili usluga, s oblicima: <ul><li>Verbalni žig (riječ ili kombinacija riječi, slogan) i</li> <li>Figurativni žig (logotip, šara ili grafički oblikovana riječ ili znak)</li></ul></li></ul> <ul><li><a href="/wiki/Inovacija#Intelektualno_vlasništvo" title="Inovacija">Autorstvo</a>, koje može i ne mora imati tehnnički sadržaj.</li></ul> <dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><dl><dd><a href="/wiki/Inovacija" title="Inovacija"><b>Detaljno</b></a></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl></dd></dl> <p><br /> Iako se inovacije, pa i izumi uvijek oslanjaju na postojeće stanje tehnike, epohalni izumi 19. i 20. stoljeća poput parnog stroja, SUS motora (motori s unutrašnjim sagorijevanjem), izmjenične i polifazne struje, asinkronog motora, tranzistora i poluvodičke tehnologije, bili su uzrokom skokovitog uzleta tehnološkog razvoja. S povećanjem opsega proizvodnje od pojedinačne - manufakturne do masovne, morala se mijenjati i organizacija proizvodnje. </p><p>Tehnološki razvoj je prvo teški fizički rad čovjeka zamijenio snagom strojeva pokretanih pogonskim gorivima (parni stroj i SUS motor), zatim (barem u masovnoj proizvodnji) sveo fizički rad na minimum u korist intelektualnog rada (automatizacija i robotizacija tvornica), te konačno danas eliminira dosadne intelektualne rutine oslobađajući čovjeka za kreativno stvaralaštvo pomoću suvremenih računalnih programa. </p><p>Ako isključimo epohalne izume, koji su bili preduvjet industrijske, pa i nedavne informatičke revolucije u tehnološkom razvoju, najveći broj tehnoloških inovacija, pa i izuma nudi tek neznatna poboljšanja ili drugorazredne novitete. Pa ipak, i takvi su izumi od velikog značaja u uvjetima današnje konkurencije na svjetskom tržištu, na kome je stalno plasiranje novih modela imperativ i pitanje opstanka. Osim toga, niz sitnijih poboljšanja, korak po korak kroz duže vremensko razdoblje rezultira bitnim unapređenjem (primjer: postupno poboljšanje performansi računalnih procesora ili povećanje kapaciteta optičkih diskova od CD-a do DVD-a s plavom laserskom zrakom (<a href="/w/index.php?title=Blue-Ray&action=edit&redlink=1" class="new" title="Blue-Ray (stranica ne postoji)">Blue-Ray</a>), polučilo je bitna poboljšanja kroz desetgodišnje razdoblje). </p><p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tehnička_kultura"><span id="Tehni.C4.8Dka_kultura"></span><a href="/wiki/Tehni%C4%8Dka_kultura" title="Tehnička kultura">Tehnička kultura</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=23" title="Uredi odlomak: Tehnička kultura" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=23" title="Uredi kôd odjeljka Tehnička kultura"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>kao bitan nacionalni resurs sa značajnim utjecajem na opću tehnološku pismenost stanovništva, generator je brojnosti tehničke inteligencije, a time i konkurentne sposobnosti nacije u uvjetima žestoke utakmice na međunarodnom, ali i domaćem tržištu. </p><p><br /> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tehnološki_razvoj_i_društvena_zrelost_ljudske_vrste"><span id="Tehnolo.C5.A1ki_razvoj_i_dru.C5.A1tvena_zrelost_ljudske_vrste"></span>Tehnološki razvoj i društvena zrelost ljudske vrste</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=24" title="Uredi odlomak: Tehnološki razvoj i društvena zrelost ljudske vrste" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=24" title="Uredi kôd odjeljka Tehnološki razvoj i društvena zrelost ljudske vrste"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Prijelomni koraci u racionalzaciji proizvodnje kroz povijest bili su uvjetovani trenutnim društvenim odnosima i dostignutim stupnjem tehnološkog razvoja, a treba ih zahvaliti izumiteljstvu, kao posebno važnim elementom toga razvoja. </p><p>Od robovlasničkog ustroja temeljenog na ulaganju rada i života stotina tisuća robova, ali i zavidne razine znanja tadašnjih "arhitekata", u grandiozne projekte ostvarene uz inventivnu primjenu primitivnih <a href="/wiki/Tehnologija" title="Tehnologija">tehnologija</a> (Egipatske piramide, Abu-Simbel i dr.), razvoj tehnologije teče u smjeru smanjenja opsega fizičkog napora primjenom boljih alata i naprednije tehnologije. S druge strane, porast potrebe za <a href="/wiki/Mineralne_sirovine" title="Mineralne sirovine">sirovinama</a> i energijom <a href="/wiki/Ugljen" title="Ugljen">ugljena</a>, uvjetuje otvaranje mnogih <a href="/wiki/Rudnik" title="Rudnik">rudnika</a>, u kojima opet presudnu ulogu u produktivnosti ima fizički rad mnogih generacija <a href="/wiki/Rudar" title="Rudar">rudara</a>. </p><p>Industrijsku revoluciju iza razdoblja manufakturne proizvodnje omogućili su izum parnog stroja, ali i temeljite organizacijske promjene, poput razbijanja procesa proizvodnje na pojedine jednostavne operacije i zahvate, koji se izvode na pokretnoj traci. Mnogostruko povećanje produktvnosti, nije međutim išlo pod ruku s humanizacijom rada, nego često naprotiv nova organizacija proizvodnje i suvremena tehnologija stvara svojevrsno novo "industrijsko roblje". Čovjek na traci otuđen je od svog rada, nema uvda u cjeloviti proces, i izgubio je radost stvaranja u kojoj su uživali majstori manufakture. </p><p>Sljedi razdoblje automatizacije, koja ide za smanjenjem količine ljudskog rada putem skuplje automatizirane opreme, do informatičke revolucje omogućene izumom trazistzora i poluvodičke tehnike, koja fizički angažman čovjeka u proizvodnom procesu svodi na minimum, uz rapidni porast intelektualnog angažmana i primjenu visokosofisticirane robotizirane opreme. U najnovije vrijeme, tj krajem 20. stoljeća, razvoj informatike i računarstva omogućio je oslobađanje čoveka od dosadnih rutinskih intelektualnih poslova koje obavlja suvremena računalna oprema, oslobađajući čovjeka za kreativan rad. </p><p>Razvoj znanosti od sredine 20. stoljeća na dalje otvara sasvim nove tehnologije, poput nuklearne tehnike, nanotehnologije, genetike i sl, noseći sobom neslućene mogućnosti, ali i opasnosti. </p><p>Na žalost, razvoj društvene svijesti i morala čovječanstva u velikom je raskoraku s tehnološkim razvojem, stavljenim isključivo u službu ostvarenja superprofita, pa i pod cijenu sasvim nerazboritog korištenja prirodnih resursa, što nas dovodi na rub ekološke katastrofe planetarnih razmjera. </p><p>Sustavno uništavanje preostalih prašuma koje nam daju kisik i prirodnu klimatsku ravnotežu, neodgovorno srljanje u ratnu i mirnodobsku primjenu atomske energije bez rješenja problema zračećeg otpada i postupaka u akcidentnim situacijama, bezobzirno zagađivanje tla i voda koje život znače, počinjene i potencijalne zlouporabe genetičkog inženjeringa, istrebljenje životinjskih vrsta zbog neshvatljivo glupih "proizvoda" poput pepeljara od šaka gorila i dr. ozbiljno prijete osjetljivoj ravnoteži planeta, pa održivi razvoj postaje imperativom daljnje primjene sve moćnije tehnologije. </p><p>Većina populacije razvijenog (osobito poslovnog) svijeta parazitira na malobrojnom kreativnom dijelu populacije koja je zaslužna za stvaralaštvo i eksponencjalni uzlet znanosti i tehnologije. Opsesivna želja za sticanjem i posjedovanjem, na vrhu je zapadnjačkog sustava vrijednosti, koji prodire i u istočne kulture, pa čak i one s izuzetno čvrstom tradicijom poput Japana. Smišljeno generiranje potrošačkog mentaliteta radi održanje tržišnih apetita vodi prema hiperprodukciji svega i svačega. Bogatoj klijenteli je namijenjena proizvodnja statusnih simbola basnoslovnih cijena, a siromašnijim slojevma društva masovna proizvodnja petparačke robe sumnjive ili nikakve uporabne vrijednosti, koja se ubrzo pretvara u otpad. </p><p>Većina svjetske populacije istovremeno životari na rubu gladi. Poveća li se kupovna moć i standard siromašnog dijela svijeta, rapidno će porasti <a href="/wiki/Iscrpljivanje_resursa" title="Iscrpljivanje resursa">iscrpljivanje prirodnih resursa</a> i devastiranje planete, koje već danas ima zabrinjavajuće razmjere. </p><p>Sljedeća revolucija koju čovječanstvo treba, morala bi biti revolucija <a href="/w/index.php?title=Dru%C5%A1tvena_svijest&action=edit&redlink=1" class="new" title="Društvena svijest (stranica ne postoji)">društvene svijesti</a> i morala, koja će stvaralaštvo radi profita zamijeniti stvaralaštvom radi <a href="/w/index.php?title=Op%C4%87a_dobrobit&action=edit&redlink=1" class="new" title="Opća dobrobit (stranica ne postoji)">opće dobrobiti</a>, a parazitiranje na kreativnosti i stvaralaštvu manjine zamijeniti stvaralaštvom većine čovječanstva. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Poveznice">Poveznice</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&veaction=edit&section=25" title="Uredi odlomak: Poveznice" class="mw-editsection-visualeditor"><span>uredi</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Tehnika&action=edit&section=25" title="Uredi kôd odjeljka Poveznice"><span>uredi kôd</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Izum" title="Izum">Izum</a></li> <li><a href="/wiki/Inovacija" title="Inovacija">Inovacija</a></li> <li><a href="/wiki/Inovacija#Izum" title="Inovacija">Izum</a></li> <li><a href="/wiki/Tehni%C4%8Dka_kultura" title="Tehnička kultura">Tehnička kultura</a></li> <li><a href="/wiki/Tehni%C4%8Dka_kultura_(%C4%8Dasopis)" title="Tehnička kultura (časopis)">Tehnička kultura (časopis)</a></li> <li><a href="/wiki/Tehni%C4%8Dke_znanosti" title="Tehničke znanosti">Tehničke znanosti</a></li> <li><a href="/wiki/Tehnologija" title="Tehnologija">Tehnologija</a></li> <li><a href="/wiki/Inovacija#Patent" title="Inovacija">Intelektualno vlasništvo</a></li> <li><a href="/wiki/Patent" title="Patent">Patent</a></li> <li><a href="/wiki/Standard" title="Standard">Standard</a></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Dobavljeno iz "<a dir="ltr" href="https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Tehnika&oldid=6775083">https://hr.wikipedia.org/w/index.php?title=Tehnika&oldid=6775083</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Posebno:Kategorije" title="Posebno:Kategorije">Kategorije</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorija:Tehnika" title="Kategorija:Tehnika">Tehnika</a></li><li><a href="/wiki/Kategorija:Tehnologija" title="Kategorija:Tehnologija">Tehnologija</a></li><li><a href="/wiki/Kategorija:Tehni%C4%8Dke_znanosti" title="Kategorija:Tehničke znanosti">Tehničke znanosti</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ova stranica posljednji je put uređivana 13. studenoga 2023. u 02:55.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst je dostupan pod licencijom <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.hr">Creative Commons: Imenuj autora/Dijeli pod istim uvjetima</a>; mogu se primjenjivati i dodatni uvjeti. Pogledajte <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">Uvjete upotrebe</a> za detalje.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Zaštita privatnosti</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Impresum">Impresum</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedija:Op%C4%87e_odricanje_od_odgovornosti">Odricanje od odgovornosti</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Kodeks ponašanja</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Razvojni programeri</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/hr.wikipedia.org">Statistika</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Izjava o kolačićima</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//hr.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Tehnika&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Prikaz za mobilne uređaje</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-szrlp","wgBackendResponseTime":175,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.028","walltime":"0.036","ppvisitednodes":{"value":132,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":67,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":10,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":3,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 3.237 1 Predložak:Polytonic","100.00% 3.237 1 -total"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-8nvzv","timestamp":"20241124025403","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Tehnika","url":"https:\/\/hr.wikipedia.org\/wiki\/Tehnika","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2695280","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2695280","author":{"@type":"Organization","name":"Doprinositelji projektima Wikimedije"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2007-06-13T20:38:17Z","dateModified":"2023-11-13T01:55:11Z"}</script> </body> </html>