CINXE.COM
زبان عربی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="fa" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>زبان عربی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )fawikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":[ "0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9\t%","۰\t۱\t۲\t۳\t۴\t۵\t۶\t۷\t۸\t۹\t٪"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ژانویه","فوریه","مارس","آوریل","مه","ژوئن","ژوئیه","اوت","سپتامبر","اکتبر","نوامبر","دسامبر"],"wgRequestId":"bc373266-60b8-4876-9e8c-ff362c803567","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"زبان_عربی","wgTitle":"زبان عربی","wgCurRevisionId":40676148,"wgRevisionId":40676148,"wgArticleId":14432,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["خطاهای CS1: فاقد periodical","یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی","پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت","خطاهای یادکرد: کاراکترهای نامرئی","خطاهای یادکرد: تاریخ","Languages without family color codes", "مقاله‌های دارای واژگان به زبان عربی","مقاله‌های دارای الگوهای سرنویس با صفحه هدف ناموجود","همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع","گستره جغرافیایی گنگ یا مبهم","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC","مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC","الگوهای درگاه با درگاه‌های ناموجود","صفحه‌های حاوی الگوی درگاه خالی","زبانهای ایزو ۶۳۹–۱","زبانهای دارای کد ایزو ۶۳۹–۲", "زبان عربی","زبانهای اردن","زبانهای اریتره","زبانهای اسرائیل","زبانهای الجزایر","زبانهای امارات متحده عربی","زبانهای ایران","زبانهای بحرین","زبانهای ترینیداد و توباگو","زبانهای تونس","زبانهای جبل طارق","زبانهای جیبوتی","زبانهای چاد","زبانهای دولت فلسطین","زبانهای سامی مرکزی","زبانهای سامی","زبانهای سنگال","زبانهای سودان جنوبی","زبانهای سودان","زبانهای سوریه","زبانهای سومالی","زبانهای سومالی‌لند","زبانهای سیسیل","زبانهای صحرای غربی","زبانهای عراق","زبانهای عربستان سعودی","زبانهای عمان","زبانهای فعل-فاعل-مفعول", "زبانهای فیلیپین","زبانهای قطر","زبانهای کامرون","زبانهای کومور","زبانهای کویت","زبانهای گامبیا","زبانهای لبنان","زبانهای لیبی","زبانهای مالی","زبانهای مراکش","زبانهای مسلمانان","زبانهای مصر","زبانهای موریتانی","زبانهای نهاد-فعل-مفعول","زبانهای نیجر","زبانهای یمن"],"wgPageViewLanguage":"fa","wgPageContentLanguage":"fa","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"زبان_عربی","wgRelevantArticleId":14432,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgRedirectedFrom":"عربی","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"status":{"levels":1}}},"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true, "wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"fa","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"fa"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":50000,"wgInternalRedirectTargetUrl":"/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C","wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q13955","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready", "site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.view.redirect","ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Edittools","ext.gadget.EasyNewSection","ext.gadget.signit","ext.gadget.decodesummary","ext.gadget.Watchlist","ext.gadget.switcher","ext.gadget.refToolbar", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=fa&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=fa&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arabic_albayancalligraphy.svg/1200px-Arabic_albayancalligraphy.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="528"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arabic_albayancalligraphy.svg/800px-Arabic_albayancalligraphy.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="352"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arabic_albayancalligraphy.svg/640px-Arabic_albayancalligraphy.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="282"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="زبان عربی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ویرایش" href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ویکی‌پدیا (fa)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//fa.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.fa"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="خوراک اتم برای ویکی‌پدیا" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-زبان_عربی rootpage-زبان_عربی skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">پرش به محتوا</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="منوی اصلی" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">منوی اصلی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">منوی اصلی</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> بازدید محتوا </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="مشاهدهٔ صفحهٔ اصلی [z]" accesskey="z"><span>صفحهٔ اصلی</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86%DB%8C" title="یافتن اطلاعات پس‌زمینه پیرامون رویدادهای کنونی"><span>رویدادهای کنونی</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%81%DB%8C" title="آوردن یک صفحهٔ تصادفی [x]" accesskey="x"><span>مقالهٔ تصادفی</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-collaboration" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-collaboration" > <div class="vector-menu-heading"> همکاری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1" title="فهرستی از تغییرات اخیر ویکی [r]" accesskey="r"><span>تغییرات اخیر</span></a></li><li id="n-cooperateing" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C"><span>ویکی‌نویس شوید!</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA" title="مکانی برای دریافتن"><span>راهنما</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="//fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D9%85%D8%A7"><span>تماس با ویکی‌پدیا</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ویکی‌پدیا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-fa.svg" style="width: 6em; height: 2em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="دانشنامهٔ آزاد" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-fa.svg" width="72" height="18" style="width: 4.5em; height: 1.125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D9%88" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>جستجو</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="جستجو در ویکی‌پدیا" aria-label="جستجو در ویکی‌پدیا" autocapitalize="sentences" title="جستجو در ویکی‌پدیا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ویژه:جستجو"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">جستجو</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ابزارهای شخصی"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغییر ظاهر اندازهٔ قلم، عرض و رنگ صفحه" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ظاهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ظاهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa" class=""><span>کمک مالی</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است." class=""><span>ایجاد حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o" class=""><span>ورود</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="گزینه‌های بیشتر" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارهای شخصی" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ابزارهای شخصی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="منوی کاربری" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_fa.wikipedia.org&uselang=fa"><span>کمک مالی</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C&returnto=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="از شما دعوت می‌شود که یک حساب ایجاد کنید و وارد شوید؛ هرچند که این کار اختیاری است."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ایجاد حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%87&returnto=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="توصیه می‌شود که به سامانه وارد شوید، گرچه اجباری نیست [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ورود</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحه‌هایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87" aria-label="دربارهٔ ویرایش‌کردن بیشتر بدانید"><span>بیشتر بدانید</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86" title="فهرست ویرایش‌ها انجام شده از این نشانی آی‌پی [y]" accesskey="y"><span>مشارکت‌ها</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D9%85%D9%86" title="بحث پیرامون ویرایش‌های این نشانی آی‌پی [n]" accesskey="n"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="وبگاه"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="فهرست" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">فهرست</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">نهفتن</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">بخش آغازین</div> </a> </li> <li id="toc-تاریخ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#تاریخ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱</span> <span>تاریخ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-تاریخ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های تاریخ</span> </button> <ul id="toc-تاریخ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-زبانهای_سامی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#زبانهای_سامی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۱.۱</span> <span>زبانهای سامی</span> </div> </a> <ul id="toc-زبانهای_سامی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-دستور_زبان" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#دستور_زبان"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲</span> <span>دستور زبان</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-دستور_زبان-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های دستور زبان</span> </button> <ul id="toc-دستور_زبان-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-تأثیر_زبانهای_دیگر_بر_زبان_عربی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#تأثیر_زبانهای_دیگر_بر_زبان_عربی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۱</span> <span>تأثیر زبانهای دیگر بر زبان عربی</span> </div> </a> <ul id="toc-تأثیر_زبانهای_دیگر_بر_زبان_عربی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-معرب‌سازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#معرب‌سازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۲.۲</span> <span>معرب‌سازی</span> </div> </a> <ul id="toc-معرب‌سازی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-مفرس_سازی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مفرس_سازی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳</span> <span>مفرس سازی</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-مفرس_سازی-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>تغییر وضعیت زیربخش‌های مفرس سازی</span> </button> <ul id="toc-مفرس_سازی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-دستور_زبان_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#دستور_زبان_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۱</span> <span>دستور زبان</span> </div> </a> <ul id="toc-دستور_زبان_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-اعداد_در_دستور_زبان_عربی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#اعداد_در_دستور_زبان_عربی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲</span> <span>اعداد در دستور زبان عربی</span> </div> </a> <ul id="toc-اعداد_در_دستور_زبان_عربی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-انواع_اعداد_اصلی_عربی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#انواع_اعداد_اصلی_عربی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲.۱</span> <span>انواع اعداد اصلی عربی</span> </div> </a> <ul id="toc-انواع_اعداد_اصلی_عربی-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-قواعد_اعداد_اصلی_با_معدود" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-4"> <a class="vector-toc-link" href="#قواعد_اعداد_اصلی_با_معدود"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲.۱.۱</span> <span>قواعد اعداد اصلی با معدود</span> </div> </a> <ul id="toc-قواعد_اعداد_اصلی_با_معدود-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-اعداد_ترتیبی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#اعداد_ترتیبی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۳.۲.۲</span> <span>اعداد ترتیبی</span> </div> </a> <ul id="toc-اعداد_ترتیبی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-گویش‌ها_و_لهجه‌ها" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#گویش‌ها_و_لهجه‌ها"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۴</span> <span>گویش‌ها و لهجه‌ها</span> </div> </a> <ul id="toc-گویش‌ها_و_لهجه‌ها-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-زبانهای_رایج_غیرعربی_در_کشورهای_عربی" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#زبانهای_رایج_غیرعربی_در_کشورهای_عربی"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۵</span> <span>زبانهای رایج غیرعربی در کشورهای عربی</span> </div> </a> <ul id="toc-زبانهای_رایج_غیرعربی_در_کشورهای_عربی-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-در_ایران" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#در_ایران"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۶</span> <span>در ایران</span> </div> </a> <ul id="toc-در_ایران-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-جستارهای_وابسته" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#جستارهای_وابسته"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۷</span> <span>جستارهای وابسته</span> </div> </a> <ul id="toc-جستارهای_وابسته-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پانویس‌ها_و_منابع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پانویس‌ها_و_منابع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۸</span> <span>پانویس‌ها و منابع</span> </div> </a> <ul id="toc-پانویس‌ها_و_منابع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-پیوند_به_بیرون" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#پیوند_به_بیرون"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">۹</span> <span>پیوند به بیرون</span> </div> </a> <ul id="toc-پیوند_به_بیرون-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="فهرست" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر وضعیت فهرست محتویات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تغییر وضعیت فهرست محتویات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">زبان عربی</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="به مقاله‌ای به یک زبان دیگر بروید. به ۲۴۸ زبان در دسترس است." > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-248" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">۲۴۸ زبان</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0" title="Араб бызшәа–آبخازی" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Араб бызшәа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="آبخازی" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Basa_Arab" title="Basa Arab–آچئی" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Basa Arab" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="آچئی" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BF%D1%8B%D0%B1%D0%B7%D1%8D" title="Арапыбзэ–آدیجیایی" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Арапыбзэ" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="آدیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Arabies" title="Arabies–آفریکانس" lang="af" hreflang="af" data-title="Arabies" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="آفریکانس" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Arabische_Sprache" title="Arabische Sprache–آلمانی سوئیسی" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Arabische Sprache" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="آلمانی سوئیسی" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%93%E1%88%A8%E1%89%A5%E1%8A%9B" title="ዓረብኛ–امهری" lang="am" hreflang="am" data-title="ዓረብኛ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="امهری" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Idioma_arabe" title="Idioma arabe–آراگونی" lang="an" hreflang="an" data-title="Idioma arabe" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="آراگونی" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Arabisc_spr%C7%A3c" title="Arabisc sprǣc–انگلیسی باستان" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Arabisc sprǣc" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="انگلیسی باستان" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80" title="अरबी–آنگیکا" lang="anp" hreflang="anp" data-title="अरबी" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="آنگیکا" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="اللغة العربية–عربی" lang="ar" hreflang="ar" data-title="اللغة العربية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="عربی" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%A0%DC%AB%DC%A2%DC%90_%DC%A5%DC%AA%DC%92%DC%9D%DC%90" title="ܠܫܢܐ ܥܪܒܝܐ–آرامی" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܠܫܢܐ ܥܪܒܝܐ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="آرامی" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="لعربية–عربی مراکشی" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لعربية" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="عربی مراکشی" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%BA%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%89" title="لغه عربى–عربی مصری" lang="arz" hreflang="arz" data-title="لغه عربى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="عربی مصری" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A7%B0%E0%A6%AC%E0%A7%80_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE" title="আৰবী ভাষা–آسامی" lang="as" hreflang="as" data-title="আৰবী ভাষা" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="آسامی" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/%C3%81rabe" title="Árabe–آستوری" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Árabe" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="آستوری" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D3%80%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D0%BC%D0%B0%D1%86%D3%80" title="ГӀараб мацӀ–آواری" lang="av" hreflang="av" data-title="ГӀараб мацӀ" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="آواری" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="अरबी भाषा–اودهی" lang="awa" hreflang="awa" data-title="अरबी भाषा" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="اودهی" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C6%8Fr%C9%99b_dili" title="Ərəb dili–ترکی آذربایجانی" lang="az" hreflang="az" data-title="Ərəb dili" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ترکی آذربایجانی" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="عرب دیلی–South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="عرب دیلی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="مقالهٔ خوب"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%92%D3%99%D1%80%D3%99%D0%BF_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Ғәрәп теле–باشقیری" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ғәрәп теле" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="باشقیری" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Basa_Arab" title="Basa Arab–بالیایی" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Basa Arab" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="بالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Arabische_Sproch" title="Arabische Sproch–باواریایی" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Arabische Sproch" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="باواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Arabu_kalba" title="Arabu kalba–ساموگیتی" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Arabu kalba" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="ساموگیتی" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Tataramon_na_Arabe" title="Tataramon na Arabe–Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Tataramon na Arabe" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Арабская мова–بلاروسی" lang="be" hreflang="be" data-title="Арабская мова" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="بلاروسی" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Арабская мова–بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Арабская мова" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="بلاروسی (دستورخط کلاسیک)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Basa_Arab" title="Basa Arab–Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Basa Arab" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Арабски език–بلغاری" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Арабски език" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="بلغاری" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="अरबी भाषा–Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="अरबी भाषा" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Basa_Arab" title="Basa Arab–بانجاری" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Basa Arab" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="بانجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%86%E0%A6%B0%E0%A6%AC%E0%A6%BF_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE" title="আরবি ভাষা–بنگالی" lang="bn" hreflang="bn" data-title="আরবি ভাষা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="بنگالی" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A8%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%96%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%91%E0%BC%8D" title="ཨ་རབ་སྐད།–تبتی" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ཨ་རབ་སྐད།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="تبتی" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Arabeg" title="Arabeg–برتون" lang="br" hreflang="br" data-title="Arabeg" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="برتون" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Arapski_jezik" title="Arapski jezik–بوسنیایی" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Arapski jezik" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="بوسنیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Saro_Arab" title="Saro Arab–Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Saro Arab" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D1%85%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BD" title="Араб хэлэн–Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Араб хэлэн" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/%C3%80rab" title="Àrab–کاتالان" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Àrab" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="کاتالان" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/%C4%80-l%C3%A1-b%C3%A1ik-ng%E1%B9%B3%CC%84" title="Ā-lá-báik-ngṳ̄–چینی مین شرقی" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Ā-lá-báik-ngṳ̄" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="چینی مین شرقی" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D0%B0%D1%8C%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D1%82" title="Ӏаьрбийн мотт–چچنی" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ӏаьрбийн мотт" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="چچنی" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Inarabigo" title="Inarabigo–سبویی" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Inarabigo" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="سبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chr mw-list-item"><a href="https://chr.wikipedia.org/wiki/%E1%8E%A0%E1%8E%B8%E1%8E%A0%E1%8E%B3%E1%8F%88%E1%8F%AF_%E1%8E%A6%E1%8F%AC%E1%8F%82%E1%8E%AF%E1%8F%8D%E1%8F%97" title="ᎠᎸᎠᎳᏈᏯ ᎦᏬᏂᎯᏍᏗ–چروکی" lang="chr" hreflang="chr" data-title="ᎠᎸᎠᎳᏈᏯ ᎦᏬᏂᎯᏍᏗ" data-language-autonym="ᏣᎳᎩ" data-language-local-name="چروکی" class="interlanguage-link-target"><span>ᏣᎳᎩ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/He%C3%A9v%C8%A7hevetan%C3%A9v%C8%AFhk%C4%97ha%27etanetse" title="Heévȧhevetanévȯhkėha'etanetse–شایانی" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Heévȧhevetanévȯhkėha'etanetse" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="شایانی" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B9%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8%DB%8C" title="زمانی عەرەبی–کردی مرکزی" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زمانی عەرەبی" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="کردی مرکزی" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Lingua_%C3%A0raba" title="Lingua àraba–کورسی" lang="co" hreflang="co" data-title="Lingua àraba" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="کورسی" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Arap_tili" title="Arap tili–ترکی کریمه" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Arap tili" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ترکی کریمه" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Arab%C5%A1tina" title="Arabština–چکی" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Arabština" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="چکی" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cu mw-list-item"><a href="https://cu.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%8C%D1%81%D0%BA%D1%8A_%D1%A9%EA%99%81%EA%99%91%D0%BA%D1%8A" title="Аравьскъ ѩꙁꙑкъ–اسلاوی کلیسایی" lang="cu" hreflang="cu" data-title="Аравьскъ ѩꙁꙑкъ" data-language-autonym="Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ" data-language-local-name="اسلاوی کلیسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Словѣньскъ / ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BF_%D1%87%C4%95%D0%BB%D1%85%D0%B8" title="Арап чĕлхи–چوواشی" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Арап чĕлхи" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="چوواشی" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Arabeg" title="Arabeg–ولزی" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Arabeg" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ولزی" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Arabisk_(sprog)" title="Arabisk (sprog)–دانمارکی" lang="da" hreflang="da" data-title="Arabisk (sprog)" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="دانمارکی" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Arabische_Sprache" title="Arabische Sprache–آلمانی" lang="de" hreflang="de" data-title="Arabische Sprache" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="آلمانی" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Erebki" title="Erebki–Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Erebki" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Arabska_r%C4%9Bc" title="Arabska rěc–صُربی سفلی" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Arabska rěc" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="صُربی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%A2%DE%A6%DE%83%DE%A6%DE%84%DE%A8" title="ޢަރަބި–دیوهی" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ޢަރަބި" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="دیوهی" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CE%B1%CE%B2%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1" title="Αραβική γλώσσα–یونانی" lang="el" hreflang="el" data-title="Αραβική γλώσσα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="یونانی" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Areb" title="Areb–امیلیانو-روما" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Areb" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="امیلیانو-روما" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Arabic" title="Arabic–انگلیسی" lang="en" hreflang="en" data-title="Arabic" data-language-autonym="English" data-language-local-name="انگلیسی" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Araba_lingvo" title="Araba lingvo–اسپرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Araba lingvo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="اسپرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Idioma_%C3%A1rabe" title="Idioma árabe–اسپانیایی" lang="es" hreflang="es" data-title="Idioma árabe" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="اسپانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Araabia_keel" title="Araabia keel–استونیایی" lang="et" hreflang="et" data-title="Araabia keel" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="استونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Arabiera" title="Arabiera–باسکی" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Arabiera" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="باسکی" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Arabi" title="Arabi–اکسترامادورایی" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Arabi" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="اکسترامادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Arabian_kieli" title="Arabian kieli–فنلاندی" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Arabian kieli" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="فنلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Araabia_kiil" title="Araabia kiil–Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Araabia kiil" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Arabiskt_m%C3%A1l" title="Arabiskt mál–فارویی" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Arabiskt mál" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="فارویی" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Arabe" title="Arabe–فرانسوی" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Arabe" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="فرانسوی" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Arabo" title="Arabo–آرپیتان" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Arabo" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="آرپیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Araabisk_spriak" title="Araabisk spriak–فریزی شمالی" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Araabisk spriak" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="فریزی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Arabysk" title="Arabysk–فریسی غربی" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Arabysk" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="فریسی غربی" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Araibis" title="An Araibis–ایرلندی" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Araibis" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ایرلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Arab_dili" title="Arab dili–گاگائوزیایی" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Arab dili" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="گاگائوزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E8%AA%9E" title="阿拉伯語–گن" lang="gan" hreflang="gan" data-title="阿拉伯語" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="گن" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Arab" title="Arab–Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Arab" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Arabais" title="Arabais–گیلی اسکاتلندی" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Arabais" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="گیلی اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Lingua_%C3%A1rabe" title="Lingua árabe–گالیسیایی" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Lingua árabe" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="گالیسیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Arave%C3%B1e%27%E1%BA%BD" title="Araveñe'ẽ–گوارانی" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Araveñe'ẽ" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="گوارانی" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Arab" title="Bahasa Arab–گورونتالو" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Bahasa Arab" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="گورونتالو" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B0%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B1%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8C%BA%F0%90%8C%B0_%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B6%F0%90%8C%B3%F0%90%8C%B0" title="𐌰𐍂𐌰𐌱𐌹𐍃𐌺𐌰 𐍂𐌰𐌶𐌳𐌰–گوتی" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌰𐍂𐌰𐌱𐌹𐍃𐌺𐌰 𐍂𐌰𐌶𐌳𐌰" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="گوتی" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%85%E0%AA%B0%E0%AA%AC%E0%AB%80_%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B7%E0%AA%BE" title="અરબી ભાષા–گجراتی" lang="gu" hreflang="gu" data-title="અરબી ભાષા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="گجراتی" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Alijunaiki_Tutko" title="Alijunaiki Tutko–Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Alijunaiki Tutko" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target"><span>Wayuunaiki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Arabish" title="Arabish–مانی" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Arabish" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="مانی" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Larabci" title="Larabci–هوسایی" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Larabci" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="هوسایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/%C3%82-l%C3%A2-pak-ng%C3%AE" title="Â-lâ-pak-ngî–Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Â-lâ-pak-ngî" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/%CA%BB%C5%8Clelo_%CA%BBAlapia" title="ʻŌlelo ʻAlapia–هاوایی" lang="haw" hreflang="haw" data-title="ʻŌlelo ʻAlapia" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="هاوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A2%D7%A8%D7%91%D7%99%D7%AA" title="ערבית–عبری" lang="he" hreflang="he" data-title="ערבית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="عبری" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="अरबी भाषा–هندی" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अरबी भाषा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="هندی" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Arbii_bhasa" title="Arbii bhasa–هندی فیجیایی" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Arbii bhasa" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="هندی فیجیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Arapski_jezik" title="Arapski jezik–کروات" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Arapski jezik" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="کروات" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Arab%C5%A1%C4%87ina" title="Arabšćina–صُربی علیا" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Arabšćina" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="صُربی علیا" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Arab" title="Arab–هائیتیایی" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Arab" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="هائیتیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Arab_nyelv" title="Arab nyelv–مجاری" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Arab nyelv" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="مجاری" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6" title="Արաբերեն–ارمنی" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Արաբերեն" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ارمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D5%A1%D5%A2%D5%A5%D6%80%D5%A7%D5%B6" title="Արաբերէն–Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Արաբերէն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Lingua_arabe" title="Lingua arabe–اینترلینگوا" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Lingua arabe" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="اینترلینگوا" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Jaku_Arab" title="Jaku Arab–ایبانی" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Jaku Arab" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ایبانی" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Arab" title="Bahasa Arab–اندونزیایی" lang="id" hreflang="id" data-title="Bahasa Arab" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="اندونزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/Arabic" title="Arabic–ایگبویی" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Arabic" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="ایگبویی" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Pagsasao_nga_Arabiko" title="Pagsasao nga Arabiko–ایلوکویی" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Pagsasao nga Arabiko" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ایلوکویی" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D3%80%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B8%D0%B9_%D0%BC%D0%BE%D1%82%D1%82" title="Ӏарбий мотт–اینگوشی" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Ӏарбий мотт" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="اینگوشی" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Arabiana_linguo" title="Arabiana linguo–ایدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Arabiana linguo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ایدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Arab%C3%ADska" title="Arabíska–ایسلندی" lang="is" hreflang="is" data-title="Arabíska" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ایسلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Lingua_araba" title="Lingua araba–ایتالیایی" lang="it" hreflang="it" data-title="Lingua araba" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ایتالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iu mw-list-item"><a href="https://iu.wikipedia.org/wiki/%E1%90%8A%E1%95%8B%E1%95%95" title="ᐊᕋᕕ–اینوکتیتوت" lang="iu" hreflang="iu" data-title="ᐊᕋᕕ" data-language-autonym="ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut" data-language-local-name="اینوکتیتوت" class="interlanguage-link-target"><span>ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ / inuktitut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A2%E3%83%A9%E3%83%93%E3%82%A2%E8%AA%9E" title="アラビア語–ژاپنی" lang="ja" hreflang="ja" data-title="アラビア語" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ژاپنی" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Arabik_languij" title="Arabik languij–Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Arabik languij" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/rabybau" title="rabybau–لوجبان" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="rabybau" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="لوجبان" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Basa_Arab" title="Basa Arab–جاوه‌ای" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Basa Arab" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="جاوه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ენა–گرجی" lang="ka" hreflang="ka" data-title="არაბული ენა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="گرجی" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Arab_tili" title="Arab tili–قره‌قالپاقی" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Arab tili" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="قره‌قالپاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tutlayt_ta%C9%9Brabt" title="Tutlayt taɛrabt–قبایلی" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tutlayt taɛrabt" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="قبایلی" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%8C%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BF%D1%8B%D0%B1%D0%B7%D1%8D" title="Хьэрыпыбзэ–کاباردینی" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Хьэрыпыбзэ" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="کاباردینی" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Arab%C9%A9%C9%A9_k%CA%8An%CA%8A%C5%8B" title="Arabɩɩ kʊnʊŋ–Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Arabɩɩ kʊnʊŋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/La%CC%B1ra%CC%B1ba_(a%CC%B1lyem)" title="La̱ra̱ba (a̱lyem)–تیاپی" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="La̱ra̱ba (a̱lyem)" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="تیاپی" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Kilabu" title="Kilabu–کنگویی" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Kilabu" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="کنگویی" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Arab" title="Bahasa Arab–Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Bahasa Arab" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D1%82%D1%96%D0%BB%D1%96" title="Араб тілі–قزاقی" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Араб тілі" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="قزاقی" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%97%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%A2%E1%9E%B6%E1%9E%9A%E1%9F%89%E1%9E%B6%E1%9E%94%E1%9F%8B" title="ភាសាអារ៉ាប់–خمری" lang="km" hreflang="km" data-title="ភាសាអារ៉ាប់" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="خمری" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%B0%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AC%E0%B3%80_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಅರಬ್ಬೀ ಭಾಷೆ–کانارا" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಅರಬ್ಬೀ ಭಾಷೆ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="کانارا" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%95%84%EB%9E%8D%EC%96%B4" title="아랍어–کره‌ای" lang="ko" hreflang="ko" data-title="아랍어" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="کره‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D0%BA%D1%8B%D0%B2" title="Араб кыв–کومی پرمیاک" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Араб кыв" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="کومی پرمیاک" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D1%82%D0%B8%D0%BB" title="Араб тил–قره‌چایی‐بالکاری" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Араб тил" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="قره‌چایی‐بالکاری" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D9%8E%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B2%D9%8E%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="عَربی زَبان–کشمیری" lang="ks" hreflang="ks" data-title="عَربی زَبان" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="کشمیری" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Arabische_Sprooch" title="Arabische Sprooch–کولش" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Arabische Sprooch" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="کولش" class="interlanguage-link-target"><span>Ripoarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ziman%C3%AA_ereb%C3%AE" title="Zimanê erebî–کردی" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zimanê erebî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="کردی" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D0%BA%D1%8B%D0%B2" title="Араб кыв–کومیایی" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Араб кыв" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="کومیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Arabek" title="Arabek–کورنی" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Arabek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="کورنی" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Lingua_Arabica" title="Lingua Arabica–لاتین" lang="la" hreflang="la" data-title="Lingua Arabica" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="لاتین" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Lingua_ar%C3%A1biga" title="Lingua arábiga–لادینو" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Lingua arábiga" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="لادینو" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Arabesch" title="Arabesch–لوگزامبورگی" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Arabesch" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="لوگزامبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%8C%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D0%BC%D0%B0%D0%B7" title="Аьраб маз–Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Аьраб маз" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D1%87%D3%80%D0%B0%D0%BB" title="Араб чӀал–لزگی" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Араб чӀал" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="لزگی" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Arabi_(lingua)" title="Arabi (lingua)–Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Arabi (lingua)" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Arabisch" title="Arabisch–لیمبورگی" lang="li" hreflang="li" data-title="Arabisch" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="لیمبورگی" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Lengua_%C3%A0raba" title="Lengua àraba–Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Lengua àraba" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Lingaz_arab" title="Lingaz arab–Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Lingaz arab" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Lengua_araba" title="Lengua araba–لومبارد" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Lengua araba" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="لومبارد" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Liarabi" title="Liarabi–لینگالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Liarabi" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="لینگالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9E%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%AD%E0%BA%B2%E0%BA%A3%E0%BA%B1%E0%BA%9A" title="ພາສາອາຣັບ–لائوسی" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ພາສາອາຣັບ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="لائوسی" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Arab%C5%B3_kalba" title="Arabų kalba–لیتوانیایی" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Arabų kalba" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="لیتوانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Ar%C4%81bu_valoda" title="Arābu valoda–لتونیایی" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Arābu valoda" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="لتونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Bh%C3%A2sa_Arab" title="Bhâsa Arab–مادورایی" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Bhâsa Arab" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="مادورایی" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="अरबी भाषा–مایدیلی" lang="mai" hreflang="mai" data-title="अरबी भाषा" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="مایدیلی" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Basa_Arab" title="Basa Arab–Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Basa Arab" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%BD%D1%8C_%D0%BA%D1%8F%D0%BB%D1%8C" title="Арабонь кяль–مکشایی" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Арабонь кяль" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="مکشایی" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fiteny_arabo" title="Fiteny arabo–مالاگاسی" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fiteny arabo" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="مالاگاسی" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Reo_%C4%80rapi" title="Reo Ārapi–مائوری" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Reo Ārapi" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="مائوری" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Bahaso_Arab" title="Bahaso Arab–مینانگ‌کابویی" lang="min" hreflang="min" data-title="Bahaso Arab" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="مینانگ‌کابویی" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B0%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Арапски јазик–مقدونی" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Арапски јазик" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="مقدونی" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%B1%E0%B4%AC%E0%B4%BF_%E0%B4%AD%E0%B4%BE%E0%B4%B7" title="അറബി ഭാഷ–مالایالامی" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അറബി ഭാഷ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="مالایالامی" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Араб хэл–مغولی" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Араб хэл" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="مغولی" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%91%EA%AF%94%EA%AF%A5%EA%AF%95%EA%AF%A4%EA%AF%9B_%EA%AF%82%EA%AF%A3%EA%AF%9F" title="ꯑꯔꯥꯕꯤꯛ ꯂꯣꯟ–مانیپوری" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯑꯔꯥꯕꯤꯛ ꯂꯣꯟ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="مانیپوری" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="अरबी भाषा–مراتی" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अरबी भाषा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="مراتی" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="مقالهٔ برگزیده"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Arab" title="Bahasa Arab–مالایی" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bahasa Arab" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="مالایی" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Lingwa_G%C4%A7arbija" title="Lingwa Għarbija–مالتی" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Lingwa Għarbija" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="مالتی" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AC%E1%80%9B%E1%80%95%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8" title="အာရပ်ဘာသာစကား–برمه‌ای" lang="my" hreflang="my" data-title="အာရပ်ဘာသာစကား" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="برمه‌ای" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%BD%D1%8C_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D1%8C" title="Арабонь кель–ارزیایی" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Арабонь кель" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ارزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="عربی–مازندرانی" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="عربی" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="مازندرانی" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Araabsche_Spraak" title="Araabsche Spraak–آلمانی سفلی" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Araabsche Spraak" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="آلمانی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Arabies" title="Arabies–ساکسونی سفلی" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Arabies" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="ساکسونی سفلی" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="अरबी भाषा–نپالی" lang="ne" hreflang="ne" data-title="अरबी भाषा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="نپالی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="अरबी भाषा–نواریایی" lang="new" hreflang="new" data-title="अरबी भाषा" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="نواریایی" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Arabisch" title="Arabisch–هلندی" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Arabisch" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="هلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Arabisk" title="Arabisk–نروژی نی‌نُشک" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Arabisk" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="نروژی نی‌نُشک" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Arabisk" title="Arabisk–نروژی بوک‌مُل" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Arabisk" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="نروژی بوک‌مُل" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Arabum" title="Arabum–Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Arabum" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Arabe" title="Arabe–Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Arabe" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nso mw-list-item"><a href="https://nso.wikipedia.org/wiki/Searabia" title="Searabia–سوتویی شمالی" lang="nso" hreflang="nso" data-title="Searabia" data-language-autonym="Sesotho sa Leboa" data-language-local-name="سوتویی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Sesotho sa Leboa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/%C3%81s%C3%A1%C3%AD_Bizaad" title="Ásáí Bizaad–ناواهویی" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Ásáí Bizaad" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="ناواهویی" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Chiarabu" title="Chiarabu–نیانجایی" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Chiarabu" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="نیانجایی" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Arabi" title="Arabi–اکسیتان" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Arabi" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="اکسیتان" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Aruabien_kieli" title="Aruabien kieli–لیوی-کارلیان" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Aruabien kieli" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="لیوی-کارلیان" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Afaan_Arabaa" title="Afaan Arabaa–اورومویی" lang="om" hreflang="om" data-title="Afaan Arabaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="اورومویی" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B1%D0%B0%D0%B3_%C3%A6%D0%B2%D0%B7%D0%B0%D0%B3" title="Араббаг æвзаг–آسی" lang="os" hreflang="os" data-title="Араббаг æвзаг" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="آسی" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%85%E0%A8%B0%E0%A8%AC%E0%A9%80_%E0%A8%AD%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%BE" title="ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ–پنجابی" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/%C3%81rabe" title="Árabe–پاپیامنتو" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Árabe" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="پاپیامنتو" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Arabe" title="Arabe–Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Arabe" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Erabek" title="Erabek–Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Erabek" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_arabski" title="Język arabski–لهستانی" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Język arabski" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="لهستانی" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Lenga_ar%C3%A0bica" title="Lenga aràbica–پیدمونتی" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Lenga aràbica" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="پیدمونتی" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="عربی–پنجابی" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="عربی" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="پنجابی" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A_%DA%98%D8%A8%D9%87" title="عربي ژبه–پشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="عربي ژبه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="پشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADngua_%C3%A1rabe" title="Língua árabe–پرتغالی" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Língua árabe" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="پرتغالی" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Arawiya_simi" title="Arawiya simi–کچوایی" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Arawiya simi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="کچوایی" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Limba_arab%C4%83" title="Limba arabă–رومانیایی" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Limba arabă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="رومانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA" title="Арабский язык–روسی" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Арабский язык" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="روسی" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%81%D0%BA%D1%8B%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA" title="Арабскый язык–Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Арабскый язык" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Icyarabu" title="Icyarabu–کینیارواندایی" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Icyarabu" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="کینیارواندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%80%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="अरबीभाषा–سانسکریت" lang="sa" hreflang="sa" data-title="अरबीभाषा" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="سانسکریت" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B0%D0%B1_%D1%82%D1%8B%D0%BB%D0%B0" title="Арааб тыла–یاقوتی" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Арааб тыла" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="یاقوتی" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%9F%E1%B1%A8%E1%B1%9A%E1%B1%B5%E1%B1%A4%E1%B1%A0_%E1%B1%AF%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%A8%E1%B1%A5%E1%B1%A4" title="ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ–سانتالی" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱟᱨᱚᱵᱤᱠ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="سانتالی" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Limba_%C3%A0raba" title="Limba àraba–ساردینیایی" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Limba àraba" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ساردینیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Lingua_%C3%A0rabba" title="Lingua àrabba–سیسیلی" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Lingua àrabba" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="سیسیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Arabic" title="Arabic–اسکاتلندی" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Arabic" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="اسکاتلندی" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A_%D9%BB%D9%88%D9%84%D9%8A" title="عربي ٻولي–سندی" lang="sd" hreflang="sd" data-title="عربي ٻولي" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="سندی" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Ar%C3%A1bagiella" title="Arábagiella–سامی شمالی" lang="se" hreflang="se" data-title="Arábagiella" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="سامی شمالی" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Arapski_jezik" title="Arapski jezik–صرب و کرواتی" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Arapski jezik" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صرب و کرواتی" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tutlayt_Ta%C9%9B%E1%B9%9Babt" title="Tutlayt Taɛṛabt–تاچل‌هیت" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tutlayt Taɛṛabt" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="تاچل‌هیت" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%81%BD%E1%82%83%E1%82%87%E1%80%9E%E1%82%83%E1%82%87%E1%80%A2%E1%82%83%E1%82%87%E1%80%9B%E1%80%95%E1%80%BA%E1%82%89" title="ၽႃႇသႃႇဢႃႇရပ်ႉ–شانی" lang="shn" hreflang="shn" data-title="ၽႃႇသႃႇဢႃႇရပ်ႉ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="شانی" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B6%B6%E0%B7%92_%E0%B6%B7%E0%B7%8F%E0%B7%82%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="අරාබි භාෂාව–سینهالی" lang="si" hreflang="si" data-title="අරාබි භාෂාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="سینهالی" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Arabic_language" title="Arabic language–انگلیسی ساده" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Arabic language" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="انگلیسی ساده" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Arab%C4%8Dina" title="Arabčina–اسلواکی" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Arabčina" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="اسلواکی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="عربی زبان–Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="عربی زبان" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Arab%C5%A1%C4%8Dina" title="Arabščina–اسلوونیایی" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Arabščina" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="اسلوونیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Arabiakiel%C3%A2" title="Arabiakielâ–ایناری سامی" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Arabiakielâ" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ایناری سامی" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Chiarabhu" title="Chiarabhu–شونایی" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Chiarabhu" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="شونایی" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Carabi" title="Carabi–سومالیایی" lang="so" hreflang="so" data-title="Carabi" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="سومالیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuha_arabe" title="Gjuha arabe–آلبانیایی" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjuha arabe" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="آلبانیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%BF%D1%81%D0%BA%D0%B8_%D1%98%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA" title="Арапски језик–صربی" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Арапски језик" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="صربی" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Basa_Arab" title="Basa Arab–سوندایی" lang="su" hreflang="su" data-title="Basa Arab" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="سوندایی" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Arabiska" title="Arabiska–سوئدی" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Arabiska" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="سوئدی" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kiarabu" title="Kiarabu–سواحیلی" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kiarabu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="سواحیلی" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Arabsk%C5%8F_godka" title="Arabskŏ godka–سیلزیایی" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Arabskŏ godka" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="سیلزیایی" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/u_kamu_nu_Alapo" title="u kamu nu Alapo–Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="u kamu nu Alapo" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%85%E0%AE%B0%E0%AE%AA%E0%AF%81_%E0%AE%AE%E0%AF%8A%E0%AE%B4%E0%AE%BF" title="அரபு மொழி–تامیلی" lang="ta" hreflang="ta" data-title="அரபு மொழி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="تامیلی" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%B0%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AC%E0%B2%BF_%E0%B2%AC%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%86" title="ಅರಬ್ಬಿ ಬಾಸೆ–تولو" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಅರಬ್ಬಿ ಬಾಸೆ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="تولو" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B0%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%AC%E0%B1%80_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" title="అరబ్బీ భాష–تلوگویی" lang="te" hreflang="te" data-title="అరబ్బీ భాష" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="تلوگویی" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D0%BD%D0%B8_%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B1%D3%A3" title="Забони арабӣ–تاجیکی" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Забони арабӣ" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="تاجیکی" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A" title="ภาษาอาหรับ–تایلندی" lang="th" hreflang="th" data-title="ภาษาอาหรับ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="تایلندی" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Arap_dili" title="Arap dili–ترکمنی" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Arap dili" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="ترکمنی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Wikang_Arabe" title="Wikang Arabe–تاگالوگی" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Wikang Arabe" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="تاگالوگی" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/%C6%8Fr%C9%99bi_zyvon" title="Ərəbi zyvon–Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Ərəbi zyvon" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Arap%C3%A7a" title="Arapça–ترکی استانبولی" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Arapça" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ترکی استانبولی" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%80%D3%99%D0%BF_%D1%82%D0%B5%D0%BB%D0%B5" title="Гарәп теле–تاتاری" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Гарәп теле" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="تاتاری" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D0%B4%D1%8B%D0%BB" title="Араб дыл–تووایی" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Араб дыл" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="تووایی" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1_%D0%BA%D1%8B%D0%BB" title="Араб кыл–اودمورتی" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Араб кыл" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="اودمورتی" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%95%D8%B1%DB%95%D8%A8_%D8%AA%D9%89%D9%84%D9%89" title="ئەرەب تىلى–اویغوری" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئەرەب تىلى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="اویغوری" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%81%D1%8C%D0%BA%D0%B0_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Арабська мова–اوکراینی" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Арабська мова" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="اوکراینی" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="عربی زبان–اردو" lang="ur" hreflang="ur" data-title="عربی زبان" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="اردو" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Arab_tili" title="Arab tili–ازبکی" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Arab tili" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ازبکی" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/%C5%81%C3%A9ngua_araba" title="Łéngua araba–Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Łéngua araba" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Araban_kel%27" title="Araban kel'–وپس" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Araban kel'" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="وپس" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_%E1%BA%A2_R%E1%BA%ADp" title="Tiếng Ả Rập–ویتنامی" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tiếng Ả Rập" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ویتنامی" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Aroabiesche_toale" title="Aroabiesche toale–West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Aroabiesche toale" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Larab" title="Larab–ولاپوک" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Larab" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ولاپوک" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Arabe_(lingaedje)" title="Arabe (lingaedje)–والونی" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Arabe (lingaedje)" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="والونی" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Inarabo" title="Inarabo–وارایی" lang="war" hreflang="war" data-title="Inarabo" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="وارایی" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E8%AF%AD" title="阿拉伯语–وو" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="阿拉伯语" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="وو" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BC%D1%83%D0%B4%D0%B8%D0%BD_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%BD" title="Арабмудин келн–قلموقی" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Арабмудин келн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="قلموقی" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90" title="არაბული ნინა–Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="არაბული ნინა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A8%D7%90%D7%91%D7%99%D7%A9" title="אראביש–یدی" lang="yi" hreflang="yi" data-title="אראביש" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="یدی" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%88d%C3%A8_L%C3%A1r%C3%BAb%C3%A1w%C3%A1" title="Èdè Lárúbáwá–یوروبایی" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Èdè Lárúbáwá" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="یوروبایی" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Vahahlahboh" title="Vahahlahboh–چوانگی" lang="za" hreflang="za" data-title="Vahahlahboh" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="چوانگی" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Araobisch" title="Araobisch–زیلاندی" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Araobisch" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="زیلاندی" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%9C%E2%B5%93%E2%B5%9C%E2%B5%8D%E2%B4%B0%E2%B5%A2%E2%B5%9C_%E2%B5%9C%E2%B4%B0%E2%B5%84%E2%B5%95%E2%B4%B0%E2%B4%B1%E2%B5%9C" title="ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⵄⵕⴰⴱⵜ–آمازیغی معیار مراکش" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵜⵓⵜⵍⴰⵢⵜ ⵜⴰⵄⵕⴰⴱⵜ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="آمازیغی معیار مراکش" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E8%AF%AD" title="阿拉伯语–چینی" lang="zh" hreflang="zh" data-title="阿拉伯语" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="چینی" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E8%AA%9E" title="阿拉伯語–چینی ادبی" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="阿拉伯語" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="چینی ادبی" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/A-la-pek-g%C3%AD" title="A-la-pek-gí–مین نان" lang="nan" hreflang="nan" data-title="A-la-pek-gí" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="مین نان" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E9%98%BF%E6%8B%89%E4%BC%AF%E6%96%87" title="阿拉伯文–کانتونی" lang="yue" hreflang="yue" data-title="阿拉伯文" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="کانتونی" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q13955#sitelinks-wikipedia" title="ویرایش پیوندهای بین‌زبانی" class="wbc-editpage">ویرایش پیوندها</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="فضاهای نام"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="دیدن صفحهٔ محتویات [c]" accesskey="c"><span>مقاله</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" rel="discussion" title="گفتگو پیرامون محتوای صفحه [t]" accesskey="t"><span>بحث</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تغییر گونهٔ زبان" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">فارسی</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="بازدیدها"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=history" title="نسخه‌های پیشین این صفحه [h]" accesskey="h"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ابزارها" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ابزارها</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ابزارها</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">نهفتن</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="گزینه‌های بیشتر" > <div class="vector-menu-heading"> عمل‌ها </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C"><span>خواندن</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit" title="ویرایش کد مبدأ این صفحه [e]" accesskey="e"><span>ویرایش</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=history"><span>نمایش تاریخچه</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عمومی </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D9%86_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="فهرست همهٔ صفحه‌هایی که به این صفحه پیوند می‌دهند [j]" accesskey="j"><span>پیوندها به این صفحه</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%B7/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" rel="nofollow" title="تغییرات اخیر صفحه‌هایی که این صفحه به آنها پیوند دارد [k]" accesskey="k"><span>تغییرات مرتبط</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/ویکی‌پدیا:بارگذاری" title="بارگذاری تصاویر و پرونده‌های دیگر [u]" accesskey="u"><span>بارگذاری پرونده</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87" title="فهرستی از همهٔ صفحه‌های ویژه [q]" accesskey="q"><span>صفحه‌های ویژه</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&oldid=40676148" title="پیوند پایدار به این نسخه از این صفحه"><span>پیوند پایدار</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=info" title="اطلاعات بیشتر دربارهٔ این صفحه"><span>اطلاعات صفحه</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF&page=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&id=40676148&wpFormIdentifier=titleform" title="اطلاعات در خصوص چگونگی یادکرد این صفحه"><span>یادکرد این صفحه</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B2%25D8%25A8%25D8%25A7%25D9%2586_%25D8%25B9%25D8%25B1%25D8%25A8%25DB%258C"><span>دریافت نشانی کوتاه‌شده</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:QrCode&url=https%3A%2F%2Ffa.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B2%25D8%25A8%25D8%25A7%25D9%2586_%25D8%25B9%25D8%25B1%25D8%25A8%25DB%258C"><span>بارگیری کد QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> نسخه‌برداری </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:DownloadAsPdf&page=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=show-download-screen"><span>بارگیری به‌صورت PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&printable=yes" title="نسخهٔ قابل چاپ این صفحه [p]" accesskey="p"><span>نسخهٔ قابل چاپ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> در پروژه‌های دیگر </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Arabic_language" hreflang="en"><span>ویکی‌انبار</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibooks mw-list-item"><a href="https://fa.wikibooks.org/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکی‌کتاب</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikifunctions mw-list-item"><a href="https://www.wikifunctions.org/wiki/Z1001" hreflang="en"><span>ویکی‌توابع</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکی‌گفتاورد</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://fa.wikivoyage.org/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87:%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" hreflang="fa"><span>ویکی‌سفر</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q13955" title="پیوند به آیتم متصل‌شدۀ مخزن داده‌ها [g]" accesskey="g"><span>آیتم ویکی‌داده</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="ابزارهای صفحه"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ظاهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ظاهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انتقال به نوار کناری</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">نهفتن</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><span class="mw-redirectedfrom">(تغییرمسیر از <a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&redirect=no" class="mw-redirect" title="عربی">عربی</a>)</span></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="fa" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35359648">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}</style><table class="infobox"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above above" style="font-size:125%; color: black; background-color: ;">عربی</th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-subheader" style="font-size:110%; color: black; background-color: ;">اَلْعَرَبِیَّه</td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Arabic_albayancalligraphy.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arabic_albayancalligraphy.svg/150px-Arabic_albayancalligraphy.svg.png" decoding="async" width="150" height="66" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arabic_albayancalligraphy.svg/225px-Arabic_albayancalligraphy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Arabic_albayancalligraphy.svg/300px-Arabic_albayancalligraphy.svg.png 2x" data-file-width="343" data-file-height="151" /></a></span><div class="infobox-caption">«العربیة» در عربی نوشتاری (<a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%86%D8%B3%D8%AE" title="خط نسخ">خط نسخ</a>)</div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;">بیان</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;">/ˈʕarabi:/, /alʕaraˈbij:a/</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;">زبان بومی در</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" class="mw-redirect" title="اتحادیه کشورهای عرب">اتحادیه کشورهای عرب</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">شمار گویشوران</div></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;">۳۱۰ میلیون به‌عنوان <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%D9%84" class="mw-redirect" title="زبان اول">زبان اول</a>  (۲۰۱۱–۲۰۱۶)<sup id="cite_ref-e21_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-e21-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br />۲۷۰ میلیون به‌عنوان <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%85" title="زبان دوم">زبان دوم</a><sup id="cite_ref-e21_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-e21-1"><span class="cite-bracket">[</span>۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r32125605">.mw-parser-output .wrap{white-space:normal}</style><span class="wrap"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="خانواده‌های زبانی">تبار</a></div></span></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><div style="text-align:right;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبانهای آفروآسیایی">زبانهای آفروآسیایی</a> <ul style="line-height:100%; margin-right:1.35em;padding-right:0"><li> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبانهای سامی">سامی</a><ul style="line-height:100%;margin-right:0.45em;padding-right:0;"><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبانهای سامی غربی">سامی غربی</a><ul style="line-height:100%;margin-right:0.45em;padding-right:0;"><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="زبانهای سامی مرکزی">سامی مرکزی</a><ul style="line-height:100%;margin-right:0.45em;padding-right:0;"><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبانهای عربی">عربی</a><ul style="line-height:100%;margin-right:0.45em;padding-right:0;"><li><b>عربی</b></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">گونه‌های نخستین</div></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><div style="text-align:right;"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%D8%A7_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نیا عربی (صفحه وجود ندارد)">نیا عربی</a><br /><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عربی باستان">عربی باستان</a><br /><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="حجازی باستان (صفحه وجود ندارد)">حجازی باستان</a><br /><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="عربی کلاسیک">عربی کلاسیک</a> <ul style="line-height:100%; margin-right:1.35em;padding-right:0"><li><b>عربی</b></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">گونه‌های معیار</div></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><div><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="عربی نوین معیار">عربی نوین معیار</a></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;">گویش‌ها</th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><div><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="عربی مغربی">عربی مغربی</a></div> <div><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="گویش‌های عربی">گویش‌های عربی</a> (<a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی مصری">مصری</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی عراقی">عربی عراقی</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="عربی شامی">شامی</a>)</div> <div><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="گویش‌های عربی">گویش‌های عربی</a> (<a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="عربی شبه‌جزیره‌ای">شبه‌جزیره‌ای</a> <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC%DB%8C" title="عربی خلیجی">خلیجی</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عربی حجازی">حجازی</a>، <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عربی یمنی">یمنی</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D8%AF%DB%8C" title="عربی نجدی">نجدی</a>)</div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div> <div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32125605"><span class="wrap"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_(%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1)" title="خط (نوشتار)">سامانه نوشتاری</a></div></span></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="الفبای عربی">الفبای عربی</a><br /><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان یهودی-عربی">زبان یهودی-عربی</a><br /><a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="لاتین‌نویسی عربی">لاتین‌نویسی عربی</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r32125605"><span class="wrap"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%85%D8%B2%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF%D9%87_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C" title="زبان رمزگذاری‌شده دستی">گونه‌های اشاره</a></div></span></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;">عربی اشاره</td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="color: black; background-color: ;">وضعیت رسمی</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">زبان رسمی در</div></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="عربی نوین معیار">عربی نوین معیار</a> در ۲۷ کشور<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align: center; font-size: 95%;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; font-size: 100%; text-align: right;"><div>فهرست</div></div> <ul class="mw-collapsible-content" style="font-size: 105%; margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit; text-align: right; list-style: none none; margin-right: 0;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/23px-Flag_of_Algeria.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/35px-Flag_of_Algeria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/45px-Flag_of_Algeria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Bahrain.svg/23px-Flag_of_Bahrain.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Bahrain.svg/35px-Flag_of_Bahrain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Bahrain.svg/46px-Flag_of_Bahrain.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بحرین">بحرین</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Flag_of_the_Comoros.svg/23px-Flag_of_the_Comoros.svg.png" decoding="async" width="23" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Flag_of_the_Comoros.svg/35px-Flag_of_the_Comoros.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Flag_of_the_Comoros.svg/46px-Flag_of_the_Comoros.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B1" title="کومور">کومور</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Flag_of_Chad.svg/23px-Flag_of_Chad.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Flag_of_Chad.svg/35px-Flag_of_Chad.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Flag_of_Chad.svg/45px-Flag_of_Chad.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%86%D8%A7%D8%AF" title="چاد">چاد</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/23px-Flag_of_Egypt.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/35px-Flag_of_Egypt.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_Egypt.svg/45px-Flag_of_Egypt.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Flag_of_Eritrea.svg/23px-Flag_of_Eritrea.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Flag_of_Eritrea.svg/35px-Flag_of_Eritrea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Flag_of_Eritrea.svg/46px-Flag_of_Eritrea.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%87" title="اریتره">اریتره</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/23px-Flag_of_Iraq.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/35px-Flag_of_Iraq.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Flag_of_Iraq.svg/45px-Flag_of_Iraq.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/23px-Flag_of_Jordan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/35px-Flag_of_Jordan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Flag_of_Jordan.svg/46px-Flag_of_Jordan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Kuwait.svg/23px-Flag_of_Kuwait.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Kuwait.svg/35px-Flag_of_Kuwait.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Flag_of_Kuwait.svg/46px-Flag_of_Kuwait.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="کویت">کویت</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Lebanon.svg/23px-Flag_of_Lebanon.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Lebanon.svg/35px-Flag_of_Lebanon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Flag_of_Lebanon.svg/45px-Flag_of_Lebanon.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لبنان</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Libya.svg/23px-Flag_of_Libya.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Libya.svg/35px-Flag_of_Libya.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Libya.svg/46px-Flag_of_Libya.svg.png 2x" data-file-width="960" data-file-height="480" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی">لیبی</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_Mauritania.svg/23px-Flag_of_Mauritania.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_Mauritania.svg/35px-Flag_of_Mauritania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Flag_of_Mauritania.svg/45px-Flag_of_Mauritania.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موریتانی">موریتانی</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/23px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/35px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/45px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Oman.svg/23px-Flag_of_Oman.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Oman.svg/35px-Flag_of_Oman.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Flag_of_Oman.svg/46px-Flag_of_Oman.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="عمان">عمان</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Palestine.svg/23px-Flag_of_Palestine.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Palestine.svg/35px-Flag_of_Palestine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Flag_of_Palestine.svg/46px-Flag_of_Palestine.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="دولت فلسطین">دولت فلسطین</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Qatar.svg/23px-Flag_of_Qatar.svg.png" decoding="async" width="23" height="9" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Qatar.svg/35px-Flag_of_Qatar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Flag_of_Qatar.svg/46px-Flag_of_Qatar.svg.png 2x" data-file-width="1400" data-file-height="550" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1" title="قطر">قطر</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Flag_of_the_Sahrawi_Arab_Democratic_Republic.svg/23px-Flag_of_the_Sahrawi_Arab_Democratic_Republic.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Flag_of_the_Sahrawi_Arab_Democratic_Republic.svg/35px-Flag_of_the_Sahrawi_Arab_Democratic_Republic.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Flag_of_the_Sahrawi_Arab_Democratic_Republic.svg/46px-Flag_of_the_Sahrawi_Arab_Democratic_Republic.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="300" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="صحرای غربی">صحرای غربی</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/23px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/35px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/45px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی">عربستان سعودی</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/23px-Flag_of_Somalia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/35px-Flag_of_Somalia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Flag_of_Somalia.svg/45px-Flag_of_Somalia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی">سومالی</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/23px-Flag_of_Sudan.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/35px-Flag_of_Sudan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/46px-Flag_of_Sudan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/23px-Flag_of_Djibouti.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/35px-Flag_of_Djibouti.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/34/Flag_of_Djibouti.svg/45px-Flag_of_Djibouti.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی">جیبوتی</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/23px-Flag_of_Syria.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/35px-Flag_of_Syria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Flag_of_Syria.svg/45px-Flag_of_Syria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سوریه">سوریه</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tanzania.svg/23px-Flag_of_Tanzania.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tanzania.svg/35px-Flag_of_Tanzania.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Flag_of_Tanzania.svg/45px-Flag_of_Tanzania.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B2%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="تانزانیا">تانزانیا</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Zanzibar.svg/23px-Flag_of_Zanzibar.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Zanzibar.svg/35px-Flag_of_Zanzibar.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Zanzibar.svg/45px-Flag_of_Zanzibar.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="341" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%DA%AF%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="زنگبار">زنگبار</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/23px-Flag_of_Tunisia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/35px-Flag_of_Tunisia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Flag_of_Tunisia.svg/45px-Flag_of_Tunisia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="تونس">تونس</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/23px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/35px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg/46px-Flag_of_the_United_Arab_Emirates.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="امارات متحده عربی">امارات متحده عربی</a><br /><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/23px-Flag_of_Yemen.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/35px-Flag_of_Yemen.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Flag_of_Yemen.svg/45px-Flag_of_Yemen.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span> </span><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a><br /><br /><b>سازمان‌ها</b><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="اتحادیه آفریقا">اتحادیه آفریقا</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" class="mw-redirect" title="اتحادیه کشورهای عرب">اتحادیه کشورهای عرب</a><br /><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="سازمان همکاری اسلامی">سازمان همکاری اسلامی</a><br /><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="سازمان ملل متحد">سازمان ملل متحد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><div style="padding:0.1em 0;line-height:1.2em;">زبان اقلیت<br />شناخته‌شده در</div></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><div style="vertical-align:middle;"><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align: center; font-size: 95%;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; font-size: 100%; text-align: right;"><div>فهرست</div></div> <ul class="mw-collapsible-content" style="font-size: 105%; margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit; text-align: right; list-style: none none; margin-right: 0;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"> <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A6%DB%8C" title="برونئی">برونئی</a><br /><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A6%D9%88%D8%AA%D8%A7" class="mw-redirect" title="سئوتا">سئوتا</a><br /><a href="/wiki/%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3" title="قبرس">قبرس</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%86%D8%B2%DB%8C" title="اندونزی">اندونزی</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a><br /><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="مالی">مالی</a><br /><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87" title="ملیلیه">ملیلیه</a><br /><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1" title="نیجر">نیجر</a><br /><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان">پاکستان</a><br /><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="سنگال">سنگال</a></li></ul> </div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AA%D9%86%D8%B8%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="فهرست تنظیم‌کنندگان زبان">تنظیم‌شده توسط</a></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><div class="mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align: center; font-size: 95%;"> <div style="line-height: 1.6em; font-weight: bold; font-size: 100%; text-align: right;"><div>فهرست</div></div> <ul class="mw-collapsible-content" style="font-size: 105%; margin-top: 0; margin-bottom: 0; line-height: inherit; text-align: right; list-style: none none; margin-right: 0;"><li style="line-height: inherit; margin: 0"> <span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d2/Blank.png" decoding="async" width="26" height="17" class="mw-file-element" data-file-width="3" data-file-height="2" /></span></span> <a href="/w/index.php?title=Arabic_Language_International_Council&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arabic Language International Council (صفحه وجود ندارد)">Arabic Language International Council</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a>: <a href="/w/index.php?title=Supreme_Council_of_the_Arabic_language_in_Algeria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Supreme Council of the Arabic language in Algeria (صفحه وجود ندارد)">Supreme Council of the Arabic language in Algeria</a><br /><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a>: <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%82%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%87" title="فرهنگستان زبان عربی قاهره">فرهنگستان زبان عربی قاهره</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="اسرائیل">اسرائیل</a>: <a href="/w/index.php?title=Academy_of_the_Arabic_Language_in_Israel&action=edit&redlink=1" class="new" title="Academy of the Arabic Language in Israel (صفحه وجود ندارد)">Academy of the Arabic Language in Israel</a><br /><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a>: <a href="/w/index.php?title=Iraqi_Academy_of_Sciences&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iraqi Academy of Sciences (صفحه وجود ندارد)">Iraqi Academy of Sciences</a><br /><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a>: <a href="/w/index.php?title=Jordan_Academy_of_Arabic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jordan Academy of Arabic (صفحه وجود ندارد)">Jordan Academy of Arabic</a><br /><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی">لیبی</a>: Academy of the Arabic Language in Jamahiriya<br /><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a>: <a href="/w/index.php?title=Academy_of_the_Arabic_Language_in_Rabat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Academy of the Arabic Language in Rabat (صفحه وجود ندارد)">Academy of the Arabic Language in Rabat</a><br /><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی">عربستان سعودی</a>: <a href="/w/index.php?title=Academy_of_the_Arabic_Language_in_Riyadh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Academy of the Arabic Language in Riyadh (صفحه وجود ندارد)">Academy of the Arabic Language in Riyadh</a><br /><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی">سومالی</a>: <a href="/w/index.php?title=Academy_of_the_Arabic_Language_in_Mogadishu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Academy of the Arabic Language in Mogadishu (صفحه وجود ندارد)">Academy of the Arabic Language in Mogadishu</a><br /><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a>: <a href="/w/index.php?title=Academy_of_the_Arabic_Language_in_Khartoum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Academy of the Arabic Language in Khartoum (صفحه وجود ندارد)">Academy of the Arabic Language in Khartoum</a><br /><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سوریه">سوریه</a>: <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82" title="فرهنگستان زبان عربی در دمشق">فرهنگستان زبان عربی در دمشق</a> (قدیمی‌ترین)<br /><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="تونس">تونس</a>: <a href="/w/index.php?title=Beit_Al-Hikma_Foundation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beit Al-Hikma Foundation (صفحه وجود ندارد)">Beit Al-Hikma Foundation</a> </li></ul> </div></td></tr><tr><th colspan="2" class="infobox-header" style="color: black; background-color: ;">کدهای زبان</th></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B1%E2%80%93%DB%B6%DB%B3%DB%B9" title="ایزو ۱–۶۳۹">ایزو ۱–۶۳۹</a></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><code>ar</code></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B2%E2%80%93%DB%B6%DB%B3%DB%B9" title="ایزو ۲–۶۳۹">ایزو ۲–۶۳۹</a></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><code><a href="https://iso639-3.sil.org/code/ara" class="extiw" title="iso639-3:ara">ara</a></code></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label" style="padding-top:0.225em;line-height:1.1em; padding-left:0.5em;"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B3%E2%80%93%DB%B6%DB%B3%DB%B9" title="ایزو ۳–۶۳۹">ایزو ۳–۶۳۹</a></th><td class="infobox-data" style="line-height:1.35em;"><code><a href="https://iso639-3.sil.org/code/ara" class="extiw" title="iso639-3:ara">ara</a></code></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="line-height:1.35em;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Arabic_Varieties_Map.svg" class="mw-file-description"><img alt="{{{mapalt}}}" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Arabic_Varieties_Map.svg/300px-Arabic_Varieties_Map.svg.png" decoding="async" width="300" height="168" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Arabic_Varieties_Map.svg/450px-Arabic_Varieties_Map.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Arabic_Varieties_Map.svg/600px-Arabic_Varieties_Map.svg.png 2x" data-file-width="2051" data-file-height="1151" /></a></span><div style="text-align:right;">پراکندگی جمعیت عرب‌زبانان، سبز تیره به معنی زبان بیشینه و سبز روشن به معنی زبان کمینه</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data" style="line-height:1.35em;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Arabic_speaking_world.svg" class="mw-file-description"><img alt="{{{mapalt2}}}" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Arabic_speaking_world.svg/300px-Arabic_speaking_world.svg.png" decoding="async" width="300" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Arabic_speaking_world.svg/450px-Arabic_speaking_world.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Arabic_speaking_world.svg/600px-Arabic_speaking_world.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span><div style="text-align:right;">استفاده از زبان عربی به عنوان زبان ملی (سبز)، زبان رسمی (آبی تیره) و زبان محلی/اقلیت (آبی روشن)</div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-below noprint selfref" style="background-color:#dbe7ff;padding:0.3em 0.5em;text-align:right;line-height:1.3;"><b>این نوشتار شامل نمادهای آوایی <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="الفبای آوانگاری بین‌المللی">آی‌پی‌ای</a> است.</b> بدون پشتیبانی مناسب <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%88%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C" title="الفبای آوانگاری بین‌المللی">تفسیر</a>، ممکن است <a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%87" title="موجیباکه">علامت‌های سوال، جعبه یا دیگر نمادها</a> را جای نویسه‌های <a href="/wiki/%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DA%A9%D8%AF" title="یونی‌کد">یونی‌کد</a> ببینید.</td></tr></tbody></table> <p><b>زبان عَرَبی</b> (به <a class="mw-selflink selflink">عربی</a>: <i lang="ar" dir="rtl"><bdi>اللُّغَة العَرَبِيّة</bdi></i>) (<a class="external text" href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8e/Al_arabic.ogg">گوش دادن</a>) یکی از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبانهای سامی">زبانهای سامی</a> و یکی از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%D9%84_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF" title="زبانهای رسمی سازمان ملل متحد">شش زبان رسمی سازمان ملل متحد</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="زبان مقدس">زبان مقدس</a> در <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">اسلام</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="زبان رسمی">زبان رسمی</a> در <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="جهان عرب">جهان عرب</a>، و زبان اقلیت در بقیه کشورهای <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="شمال آفریقا">شمال آفریقا</a> است.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عربی زبان رسمی ۲۵ <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="کشور">کشور</a> و با ۴۷۰ میلیون نفر <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="گویشور">گویشور</a> جزء <a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="پرگویش‌ترین زبانهای جهان">پرگویش‌ترین زبانهای جهان</a> است.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> امروزه این زبان دارای۱۳ <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4" title="گویش">گویش</a> و <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="گویش‌های عربی">گویش‌های گوناگون</a> است ولی <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="عربی نوین معیار">عربی نوین معیار</a> به‌عنوان <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C" title="زبان رسمی">زبان رسمی</a> نوشتار در همهٔ <a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="کشورهای عربی">کشورهای عربی</a> پذیرفته شده است.<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>۱۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> تأثیر عربی بر دیگر زبانهای جهان مانند <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">فارسی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%D9%88" title="زبان پشتو">پَشتو</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">اُردو</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هندی">هندی</a>، و زبانهای گوناگون خانوادهٔ <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C" title="زبانهای ترکی">زبانهای ترکی</a> چشمگیر است.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>۱۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>۱۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>۱۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>۱۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>زبان عربی، زبان <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> و بسیاری از نخستین نوشتارهای <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86" title="مسلمان">مسلمانان</a> است و نزد همهٔ مسلمانان یک <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="زبان مقدس">زبان مقدس</a> محسوب می‌شود.<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>۱۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="دوران طلایی اسلام">دوران طلایی اسلام</a>، عربی به‌عنوان نخستین زبان <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="جهان اسلام">جهان اسلام</a> از اهمیت بالایی برخوردار بود و آثار <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85" title="علم">علمی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="ادبیات">ادبی</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="دینی">دینی</a> فراوانی به این زبان نوشته می‌شد. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاریخ"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.DB.8C.D8.AE"></span>تاریخ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=1" title="ویرایش بخش: تاریخ"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r35841839">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-right:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقاله‌های اصلی: <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عربی باستان">عربی باستان</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="عربی کلاسیک">عربی کلاسیک</a></div> <p>تاریخ زبان عربی را در یک روش می‌توان به پیش و پس از اسلام تقسیم کرد. در زمان‌های پیش از اسلام زبان عربی به دو شاخهٔ <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی جنوبی باستانی">عربی جنوبی</a> و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی میان‌رودانی شمالی">عربی شمالی</a> بخش‌بندی می‌گردید. عربی جنوبی در <a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86" title="سرزمین">سرزمین</a> <a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a> کنونی به کار می‌رفت و تحت تأثیر <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7" title="ارتباط">ارتباط</a> با <a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="مصریان باستان">مصریان باستان</a> و <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%DB%8C%D9%82%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فنیقی‌ها">تمدن فنیقی</a> قرار گرفته بود. این زبان با ظهور اسلام کم‌کم به دست فراموشی سپرده‌شد و به جای آن زبان عربی شمالی که مبنای عربی امروزی است در سراسر عربستان غلبه پیدا کرد. این زبان را اکنون عربی کلاسیک نیز می‌نامند. این زبان با <a href="/wiki/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="فتوحات مسلمانان">فتوحات مسلمانان</a> و زبان عربی قرآنی که نزدیکی بسیاری به زبان شکل‌یافتهٔ عربی داشت با گذشت زمان فراگیر شد و امروزه به‌عنوان زبان عربی کلاسیک در همه‌جای جهان عرب‌زبان پراکنده شده است.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>۱۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>۱۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>۱۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="زبانهای_سامی"><span id=".D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B3.D8.A7.D9.85.DB.8C"></span>زبانهای سامی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=2" title="ویرایش بخش: زبانهای سامی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبانهای سامی">زبانهای سامی</a></div> <p>یکی از زیرشاخه‌های خانوادهٔ <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبانهای آفریقایی-آسیایی">زبانهای آفریقایی-آسیایی</a> است که ریشهٔ آن به <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خاورمیانه">خاورمیانه</a> بازمی‌گردد. این زبان‌ها در <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7" title="غرب آسیا">غرب آسیا</a>، <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="شمال آفریقا">شمال آفریقا</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AE_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="شاخ آفریقا">شاخ آفریقا</a>، و همچنین در گروه‌های بزرگ مهاجری در <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="آمریکای شمالی">آمریکای شمالی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7" title="اروپا">اروپا</a> و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B2%DB%8C" title="استرالزی">استرالزی</a> بیش از سیصد و سی میلیون <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="گویشور">گویشور</a> دارند. هر چند برخی سامیان هنوز هم در مناطق دورافتاده عربستان زندگی می‌کنند، در گذشت روزهای بسیاری از آنها به تدریج از شبه‌جزیره خارج شدند و به مناطق اطراف کوچ کردند و در زبان و فرهنگ با مردم آن مناطق آمیخته شدند. در طی این مهاجرت‌ها تمدن‌های بزرگی در مناطق اطراف به‌وجود آمد که از آن‌جمله می‌توان به تمدن‌های بابلی، آرامی، سومری، کنعانی و عبری اشاره کرد. زبانهای باستانی ایجاد شده در هر منطقه با هم تفاوت‌های آشکاری دارند ولی همگی جزء زبانهای سامی به‌شمار می‌آیند. </p><p>پرگویشورترین زبانهای سامی در جهان امروز از این قرارند: عربی (۴۷۰ میلیون)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="زبان امهری">امهری</a> (۲۲ میلیون)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="زبان تیگرینیا">تیگرینیا</a> (۷ میلیون)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبان عبری">عبری</a> (۹ میلیون)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D9%87" title="زبان تیگره">تیگره</a> (~۱٫۰۵ میلیون)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبان آرامی">آرامی</a> (۵۷۵٬۰۰۰ تا ۱ میلیون) و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="زبان مالتی">مالتی</a> (۴۸۳٬۰۰۰). </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="دستور_زبان"><span id=".D8.AF.D8.B3.D8.AA.D9.88.D8.B1_.D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86"></span>دستور زبان</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=3" title="ویرایش بخش: دستور زبان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="دستور زبان عربی (صفحه وجود ندارد)">دستور زبان عربی</a></div> <p>کاربری (<a href="/wiki/%D8%B5%D8%B1%D9%81" title="صرف">صرف</a>) <a href="/wiki/%D9%81%D8%B9%D9%84" title="فعل">فعل</a> در این زبان به دو <a href="/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="زمان گذشته">زمان گذشته</a> (ماضی) و اکنون (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B6%D8%A7%D8%B1%D8%B9" title="مضارع">مضارع</a>) است که با کمک صیغهٔ مضارع صیغه‌های آینده (<a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="مستقبل (صفحه وجود ندارد)">مستقبل</a>) هم ساخته می‌شود؛ و هر کدام از این دسته‌ها چهارده صیغه است. </p><p>زبان عربی قالبی و اشتقاقی است، بدین معنا که عرب‌زبانان از الگوهای افعال، تفعیل، مفاعله، استفعال و… بهره می‌برند و با ریختن ریشهٔ واژه در این قالب‌ها که «باب» نامیده می‌شوند، واژه می‌سازند. برای نمونه از واژهٔ پارسی زمان، مشتق‌هائی مانند ازمنه، مزمن و زمن ساخته شده است که شناسائی ریشهٔ آن را دشوار می‌کند.<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>۱۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> نمونهٔ دیگر، واژهٔ پارسی «کادیک» به صورت قاضی و سایر مشتقات آن مانند قضاوت و مقتضی و … <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://web.archive.org/web/20131202222134/http://persianacademy.zxq.net/ParsiMianeh.pdf">[۴]</a> نمونه‌ای دیگر واژه «مورَخ» به معنی تعیین زمان رویدادهاست و در قرآن و عربی پیش از اسلام نبوده و ریشهٔ عربی ندارد. <a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="مجدالدین فیروزآبادی">فیروزآبادی</a> در <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%8F_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="القاموسُ المحیط (صفحه وجود ندارد)">القاموسُ المحیط</a> آن را بر گرفته از «ماه رخ» دانسته است، اما برخی از زبان‌شناسان معاصر آن را اسم فاعل از «تاریخ» می‌دانند و خود تاریخ را عربی شده از «تاریک» می‌دانند؛ زیرا سخن از گذشته‌ها در تاریکی و ابهام قرار دارد. در گاه‌نامهٔ «اَلدِراساتُ الأَدَبیَّة» بهار و تابستان ۱۳۴۳. نویسنده دیدگاه‌های مختلف را در این خصوص آورده و نظر <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%B2%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="حمزه اصفهانی">حمزه اصفهانی</a> را در مورد عربی‌شده از «ماه رخ» یا «تاریک» را بررسی نموده است. و نتیجه‌گیری نموده که عربی‌شده از «تاریک» بیشتر محتمل است و به منطق نزدیکترست.<sup id="cite_ref-ReferenceA_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>۲۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> عرب‌ها شمار زیادی از <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="واژه‌های فارسی">واژه‌های فارسی</a> را برابر <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4" title="گویش">گویش</a> خود دگرگون کردند و شماری از همین <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87" title="واژه">واژه‌ها</a> به‌وسیلهٔ ایشان و کارگزاران ایرانیِ آنها به پارسی وارد شد. چند نمونه از این گروه واژه‌های «فیل»، «فردوس»، «ابریق»، «قهستان» و «کنز» هستند که به ترتیب از واژه‌های پارسی «پیل»، «پردیس»، «آبریز»، «کوهستان» و «گنج» ساخته شده‌اند. عربی‌سازی شمار دیگری از واژه‌های پارسی و راه یافتن آنها به پارسی از الگوی پیچیده‌تری پیروی می‌کند.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>۲۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> یک نمونه واژهٔ «جنحه» است که در پارسی کنونی کاربرد حقوقی دارد. این واژه از مفرد کردن واژهٔ «جُناح» ساخته شده است، اما «جناح» خود عربی‌شدهٔ واژهٔ پارسی «گناه» است.<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>۲۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> واژگانی مانند «پهلوان» (پهلوان) و «مهرجان» (بر گرفته از <a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="مهرگان">مهرگان</a> که برای هرگونه جشن به‌کار می‌رود) در عربی نیز برگرفته از <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="واژگان فارسی">واژگان فارسی</a> هستند<sup id="cite_ref-ReferenceA_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-ReferenceA-20"><span class="cite-bracket">[</span>۲۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> واژه‌هائی مانند برنامه (برنامج)، فیروز، تنور، خندق، قناة، قلعة (کلات)، منجنیق، اسفناج، دیوان، برزخ، بلبل، حنا، یاسمین، سرو، عدس، شهی، آجر، گچ (به عربی جص)، خنجر (برگرفته از واژهٔ خونگر)، طربوش (بر گرفته از سرپوش) از پارسی گرفته شده‌اند. در قرآن نیز واژگان پارسی فراوانی راه یافته است.<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>۲۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> که از این دید پرنفوذترین زبان بر ادبیات قرآنی انگاشته می‌شود: دین، سراج (برگرفته از چراغ)، جند، سجیل (بر گرفته از سنگ گل)، نمارق (جمع واژهٔ نرمک ایرانی به معنی بالش)، وزیر (از وَچیر پهلوی)، مسک (از مشک پهلوی)، عفریت (از آفرید).<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>۲۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>۲۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>۲۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>۲۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>۲۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> از دیگر واژه‌هائی که از پارسی به عربی رفته‌اند می‌توان به: هندسه (برگرفته از اندازه / هَنداچک)، محراب (برگرفته از مهراب) و مسجد (برگرفته از مَزگت) اشاره کرد.<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>۳۰<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="تأثیر_زبانهای_دیگر_بر_زبان_عربی"><span id=".D8.AA.D8.A3.D8.AB.DB.8C.D8.B1_.D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.AF.DB.8C.DA.AF.D8.B1_.D8.A8.D8.B1_.D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86_.D8.B9.D8.B1.D8.A8.DB.8C"></span>تأثیر زبانهای دیگر بر زبان عربی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=4" title="ویرایش بخش: تأثیر زبانهای دیگر بر زبان عربی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:WebsitesByLanguagePieChart.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/WebsitesByLanguagePieChart.svg/220px-WebsitesByLanguagePieChart.svg.png" decoding="async" width="220" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/WebsitesByLanguagePieChart.svg/330px-WebsitesByLanguagePieChart.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/88/WebsitesByLanguagePieChart.svg/440px-WebsitesByLanguagePieChart.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="410" /></a><figcaption>درصد <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D8%A8%D8%B1_%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="زبانهای مورد استفاده بر روی اینترنت">زبانهای مورد استفاده بر روی اینترنت</a> - عربی ۳٪</figcaption></figure> <p>از این میان می‌توان به تأثیر زبانهای <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="فارسی">فارسی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبان عبری">عبری</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%AF%DB%8C" title="زبان اکدی">اکدی</a> و <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="لاتین">لاتین</a> بر آن اشاره کرد، حتی در نوشتار <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> چنین واژه‌هائی یافت می‌شوند هر چند که زبان عربی بنا بر ویژگی نهادین خود که واژه‌ها در آن صرف می‌شوند چهرهٔ <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87" title="وام‌واژه">وام‌واژه‌ها</a> را چنان دگرگون می‌نماید که شناسائی ریشهٔ آن بسیار دشوار می‌گردد. برای نمونه واژهٔ عربی «جلّاب» بر وزن «فعّال» برگرفته از واژهٔ فارسی «گلاب» است.<sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>۳۱<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%86" title="ابن خلدون">ابن خلدون</a> بر این نظر است که زبان عربی در نتیجهٔ آمیزش با زبانهای غیرعربی (عجمی) فاسد شده و برخی احکام آن دگرگونه شده و اعراب آن تغییر یافته است؛ و برای همین او زبان <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%86" title="بادیه‌نشینان">بادیه‌نشینان</a> عرب را از لحاظ عربیّت ریشه‌دارتر و اصیل‌تر از زبان شهریان عرب می‌داند.<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>۳۲<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="معرب‌سازی"><span id=".D9.85.D8.B9.D8.B1.D8.A8.E2.80.8C.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>معرب‌سازی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=5" title="ویرایش بخش: معرب‌سازی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="واژه معرب">واژه معرب</a></div> <p>در زبان عربی واژگان بسیار زیادی وجود دارد که به آنها «معرّبات» یعنی «عربی‌شده» می‌گویند. ریشهٔ بسیاری از معرّبات هنوز ناشناخته است. سازمان استانداردسازی عربی کوشش فراوانی کرده تا ریشهٔ این‌گونه واژگان شناسائی شود، اما برای اینکه در عربی‌سازی معمولاً واژگان بیگانه به‌طور کامل برهم ریخته می‌شود، نمی‌توان به سادگی این‌گونه معرّبات را ریشه‌یابی نمود. گفته می‌شود حدود ۵ هزار <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="واژه معرب">واژه معرّب</a> از واژگان رایج در زبان <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="پارسی">پارسی</a> به زبان عربی راه یافته است. واژگانی مانند «جَص»، «مُجَصِص» و مشتقات آن از «گچ» و «اساطیر» و «اسطوره» از «Stori» لاتین و «خارطة» و «خوارط» از «Carta» و «منهی عنه» و «نهی» از «نه» و «No» فارسی و سانسکریت است.<sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>۳۳<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> واژهٔ «کتاب» ریشهٔ <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%AF%DB%8C" title="زبان اکدی">اَکَّدی</a> دارد و همراه با <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="قرآن">قرآن</a> به عربی اندر آمده است<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>۳۴<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>۳۵<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> در دو سدهٔ گذشته نیز واژگان فراوانی از <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبانهای اروپایی">زبانهای اروپایی</a> به عربی راه یافته‌اند. برای نمونه «تکنولوژی» که گفته می‌شود «التکنولوجیه» یا در سیاست (مانند: الإمبریالیة، الإیدیولوجیا…)، یا هنر و ادبیات (مانند: رومانسیة، خارطة از کارتوگرافی Carta- باکلوریا(Bachelor)-ماجستر(Master)- فلسفه، فلم (فیلم)، سیناریو (سناریو)...) یا صنعت و تکنولوژی (مانند: باص، رادیو، اوراش/ ورشه(Workshop) - تلیفون، تلفزیون، Technic- تقنی -. کمبیوتر…). در کتاب «<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%87_%D9%81%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AC%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%87" title="الکلمات الفارسیه فی المعاجم العربیه">الکلمات الفارسیه فی المعاجم العربیه</a>» حدود ۳ هزار کلمه عربی که از زبان <a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="پارسی">پارسی</a> به عربی راه یافته‌اند را به همراه توضیحات برای هر واژه آورده است. قبلاً نیز جوالیقی ۸۳۸ کلمه و در کتاب المنجد ۳۲۱ کلمه و ادی شیر، در کتاب واژه‌های پارسی عربی‌شده، ۱۰۷۴ واژه پارسی را توضیح داده است.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>۳۶<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>۳۷<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مفرس_سازی"><span id=".D9.85.D9.81.D8.B1.D8.B3_.D8.B3.D8.A7.D8.B2.DB.8C"></span>مفرس سازی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=6" title="ویرایش بخش: مفرس سازی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Bashar_ibn_Burd,_sketch,_1967.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Bashar_ibn_Burd%2C_sketch%2C_1967.jpg/220px-Bashar_ibn_Burd%2C_sketch%2C_1967.jpg" decoding="async" width="220" height="264" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c5/Bashar_ibn_Burd%2C_sketch%2C_1967.jpg 1.5x" data-file-width="273" data-file-height="328" /></a><figcaption><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%AF" title="بشار بن برد">بشار بن برد</a> شاعر ایرانی‌تبار در دوران امویان و عباسیان به زبان عربی شعر می‌سرود.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>۳۸<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>در زبان عربی واژگانی از دوره شکل‌گیری عربی قرآن تا دوره معاصر وجود دارد که به آن «مفرّس» به معنای «فارسی شده» می‌گویند. واژگان راهیافته به زبان عربی از راه‌های تجارت، سیاحت، زیارت، به جزیرة العرب راهیافته است. این واژگان به علت دو ویژگی ساخت پذیری و محتواپذیری زبان عربی، در زبان مقصد هضم شده است. فعل‌ها، واژگان و حروف مفرّس از مسیر <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="زبان‌شناسی">زبان‌شناسی</a> قابلیت شناسایی دارند.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p><p>واژگان مفرّس شمار فراوانی از لهجه‌ها و گویش‌های فارسی قدیم و جدید را در بر می‌گیرند که با بررسی زبان شناختی زبان فارسی قابلیت شناسایی و دریافت دارند. مانند: صولجان، أرجُوان، تَسَربَلَ<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B2%D9%85%D9%86%D8%AF_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="ویکی‌پدیا:نیازمند منبع"><span title="این ادعا نیازمند ارجاعات به منابع معتبر است.">نیازمند منبع</span></a></i>]</sup></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="دستور_زبان_2"><span id=".D8.AF.D8.B3.D8.AA.D9.88.D8.B1_.D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86_2"></span>دستور زبان</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=7" title="ویرایش بخش: دستور زبان"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>صفت (و موصوف) و مضاف (و مضافٌ‌الیه: تعلق یک چیز به چیز دیگر که هر دو اسم باشند) در زبان عربی همانند زبان انگلیسی و البته گاهی زبان <a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="فارسی تاجیکی">فارسی تاجیکی</a> است یعنی صفت پیش از موصوف (البته در زبان انگلیسی از یک حرف اس اضافه نیز استفاده می‌شود) بر عکس زبان فارسی.<sup class="Fix-tag"><sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87%D9%94_%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%87_%D8%A8%D8%A7_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D9%81%D8%AA%D9%87" class="mw-redirect" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژهٔ مقابله با جانبداری سازمان یافته"><span title="گسترهٔ جغرافیایی متن اطراف این برچسب مبهم است.">کجا؟</span></a></i>]</sup></sup> صرف فعل در زبان عربی دو نوع ثلاثی و رباعی دارد برای افعالی مانند ذهب و زلزل که هر یک به دو دسته صرف ساده ماضی و مضارع و صرف مزید (موارد خاص مانند امر کردن مطاوعه) ماضی و مضارع تقسیم می‌شود. همچنین باب‌های (وزن‌های) خاصی مانند باب مکان سَجَدَ (مَفعِل:مسجد) و باب زمان نیز دارد. افعال برخی صحیح و برخی معتل (دارای حروف صدادار عله الف، ی یا و) هستند و بر اساس اینکه محل حرف عله در کجای واژه فعل باشد معتل العین یا معتل الام خوانده می‌شود مانند قول و صرف این‌گونه افعال زمانی که دو حرف صدادار کنار هم بیایند متفاوت است مثلاً قال به جای <s>قَوَلَ</s> و بسته به شرایط ممکن است کسره و حرف عله به حرف صدادار ی و فتحه و حرف عله به حرف صدادار آ و ضمه به او تبدیل شوند و گاهی حرف عله ساکن شود یا حذف شود مانند وجد و یجد یا تجعید. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="اعداد_در_دستور_زبان_عربی"><span id=".D8.A7.D8.B9.D8.AF.D8.A7.D8.AF_.D8.AF.D8.B1_.D8.AF.D8.B3.D8.AA.D9.88.D8.B1_.D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86_.D8.B9.D8.B1.D8.A8.DB.8C"></span>اعداد در دستور زبان عربی</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=8" title="ویرایش بخش: اعداد در دستور زبان عربی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>در دستور <a class="mw-selflink selflink">زبان عربی</a> اعداد به دو گروه اعداد اصلی و <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A8%DB%8C_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="اعداد ترتیبی (زبان‌شناسی)">اعداد ترتیبی</a> تقسیم می‌شوند. </p><p>اعداد اصلی عددهایی هستند که نشان دهنده تعداد و کثرت <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%88%D8%AF" title="معدود">معدود</a> هستند. برخلاف اعداد ترتیبی که نشان دهنده ترتیب و جایگاه معدود هستند. </p><p>در زبان عربی، اعداد اصلی قبل از معدود می‌آیند اما در اعداد ترتیبی ابتدا معدود می‌آیند. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="انواع_اعداد_اصلی_عربی"><span id=".D8.A7.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.B9_.D8.A7.D8.B9.D8.AF.D8.A7.D8.AF_.D8.A7.D8.B5.D9.84.DB.8C_.D8.B9.D8.B1.D8.A8.DB.8C"></span>انواع اعداد اصلی عربی</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=9" title="ویرایش بخش: انواع اعداد اصلی عربی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>۱. اعداد مفرد: شامل عدد ۳ تا ۱۰ می‌شود. </p><p>۲. اعداد مُرکَّب: شامل اعداد از ۱۱ تا ۱۹ می‌شود. (دلیل این نامگذاری به خاطر ترکیبی بودن اجزای این عددهاست که ساخته شده از ترکیب دو عدد هستند) </p><p>۳. اعداد معطوف: شامل اعداد ۲۱ تا ۹۹ می‌شود. که البته اعداد عقود در بین آنها نیست. </p><p>۴. اعداد عقود: عددهایی که به‌صورت ده تا ده تا تشکیل و شمارش می‌شوند و آغازشان از ۱۰ است: ۱۰-۲۰-۳۰-۴۰-۵۰-۶۰-۷۰-۸۰-۹۰. و تا ۹۰ ادامه دارد. </p> <div class="mw-heading mw-heading6"><h6 id="قواعد_اعداد_اصلی_با_معدود"><span id=".D9.82.D9.88.D8.A7.D8.B9.D8.AF_.D8.A7.D8.B9.D8.AF.D8.A7.D8.AF_.D8.A7.D8.B5.D9.84.DB.8C_.D8.A8.D8.A7_.D9.85.D8.B9.D8.AF.D9.88.D8.AF"></span>قواعد اعداد اصلی با معدود</h6><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=10" title="ویرایش بخش: قواعد اعداد اصلی با معدود"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>- معدود در اعداد ۱ و ۲ و ۱۱ و ۱۲ در حکم رابطه وصفی هستند؛ یعنی در حرکت گذاری و اعراب، در جنسیت، در معرفه و نکره مانند هم هستند. </p><p>- معدود در اعداد ۳ تا ۱۰ از نظر جنسیت برخلاف عدد است. از نظر حرکت نیز همواره <a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1_(%D9%86%D8%AD%D9%88)" title="جر (نحو)">مجرور</a> است. مانند: تلاثةُ رجالٍ </p><p>- معدود در اعداد ۱۳ تا ۹۹ «چه معطوف باشد، چه عقود» به‌صورت مفرد آمده و همیشه حرکت <a href="/wiki/%D9%86%D8%B5%D8%A8_(%D9%86%D8%AD%D9%88)" title="نصب (نحو)">منصوب</a> می‌گیرد. مانند: اربعة عشر رجلاً. </p><p>البته در اعداد ۱۳ تا ۱۹ رقم یکان از نظر جنسیت با معدود مخالف است.<sup id="cite_ref-:0_39-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="اعداد_ترتیبی"><span id=".D8.A7.D8.B9.D8.AF.D8.A7.D8.AF_.D8.AA.D8.B1.D8.AA.DB.8C.D8.A8.DB.8C"></span>اعداد ترتیبی</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=11" title="ویرایش بخش: اعداد ترتیبی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>اعداد ترتیبی به اعدادی گفته می‌شود که نشان دهنده جایگاه یا ترتیب معدود هستند. </p><p>این اعداد در دستور زبان با معدود خود در رابطه وصفی «موصوف+صفت» قرار می‌گیرند و از همدیگر تبعیت می‌نمایند. </p><p>مانند: الصفحةِ الثالثةِ. الدرسُ الثامنُ<sup id="cite_ref-:0_39-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-39"><span class="cite-bracket">[</span>۳۹<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="گویش‌ها_و_لهجه‌ها"><span id=".DA.AF.D9.88.DB.8C.D8.B4.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D9.84.D9.87.D8.AC.D9.87.E2.80.8C.D9.87.D8.A7"></span>گویش‌ها و لهجه‌ها</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=12" title="ویرایش بخش: گویش‌ها و لهجه‌ها"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_0" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm/220px--%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" height="124" data-durationhint="447" data-mwtitle="العلمانية_غايتنا_Secularism_is_our_goal.webm" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fc/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm.480p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="480p.vp9.webm" data-width="854" data-height="480" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fc/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm.720p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="720p.vp9.webm" data-width="1280" data-height="720" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fc/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm.1080p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="1080p.vp9.webm" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fc/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-width="1920" data-height="1080" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fc/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="240" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fc/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="360" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fc/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="360" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3A%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_%D8%BA%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D9%86%D8%A7_Secularism_is_our_goal.webm&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English (en)" data-dir="ltr" /></video></span><figcaption>نمونه صحبت‌های یک عرب زبان</figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r35841839"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">مقالهٔ اصلی: <a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="گویش‌های عربی">گویش‌های عربی</a></div> <p>چارچوب جغرافیائی که گویشوران زبان عربی در آن پیشینه‌اند را <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="جهان عرب">جهان عرب</a> می‌نامند که شامل بیش از ۲۰ کشور می‌شود که از <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خاورمیانه">خاورمیانه</a> آغاز شده و تا شمال باختری آفریقا ادامه می‌یابد. </p><p>زبان عربی شمار فراوانی از گویش‌ها و لهجه‌های گوناگون را دربرمی‌گیرد که به‌طور کلی به سه بخش تقسیم می‌شود: </p> <ul><li>عربی کلاسیک یا قرآنی <i>(به <a class="mw-selflink selflink">عربی</a>: <i lang="ar" dir="rtl"><bdi>اللغة العربیة الفصحی</bdi></i>)</i></li> <li>عربی استاندارد یا شیوا یا کتابی</li> <li>عربی گفتاری یا دارجة <i>(به <a class="mw-selflink selflink">عربی</a>: <i lang="ar" dir="rtl"><bdi>اللهجة العامیة</bdi></i>)</i></li></ul> <p>در کشورهای عربی <a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%AC%D9%87" title="لهجه">لهجه</a> استاندارد برای آموزش در آموزشگاه‌ها و نوشتن کتاب و روزنامه به کار برده می‌شود. </p><p>اما هر بخشی از جهان <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8" class="mw-redirect" title="عرب">عرب</a>، گویش محلی ویژه خود را دارد که گاه تفاوت‌های میان آنها به اندازه‌ای است که عرب‌ها مجبور به سخن‌وری به عربی کتابی یا <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a> یا زبان واسط دیگری با هم می‌شوند. دلیل شمار فراوان گویش‌ها و لهجه‌ها در زبان عربی را تأثیر زبانهای پیشین موجود در آن بخش‌ها پیش از چیرگی زبان عربی بر آن منطقه‌ها دانسته‌اند. در حالت کلی عربی گفتاری را به دو بخش <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="خاورمیانه">خاورمیانه‌ای</a> و باختری تقسیم می‌کنند اما به‌طور دقیق‌تر عربی دارای ۴ گویش زیرست که هر کدام خود دارای لهجه‌های فراوانیست. </p> <ul><li><a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%AC%D9%87_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="لهجه مصری">گویش مصری</a></li> <li>گویش باختری (شامل لهجه‌های: <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکشی</a>، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="تونس">تونسی</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایری</a> و…)</li> <li>گویش شامی (شامل لهجه‌های: <a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لبنانی</a>، <a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="فلسطین">فلسطینی</a>، و عرب زبانان غرب کشور <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a>)</li> <li>گویش شرقی (شامل لهجه‌های <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراقی</a>، کویتی، شرق سوریه، ساحل <a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="خلیج فارس">خلیج فارس</a> از عراق تا کشور عمان و سواحل جنوبی و جنوب غرب ایران، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B2" title="اهواز">اهواز</a> و در <a href="/wiki/%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="آبادان">آبادان</a> و <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" title="شادگان">شادگان</a> و <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B4%D8%AA_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دشت آزادگان">دشت آزادگان</a>)</li></ul> <p>از این میان <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی مصری">عربی مصری</a> به عنوان گویش گفتاری زبان دوم مشترک میان همه عرب‌زبانان به کار می‌رود؛ و دلیل آن وجود انبوه فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی و رادیوئی و منابع عربی به این گویشست. </p><p>تفاوت لهجه‌ها در گویش‌های روزانه زبان عربی در واژگان، دستور زبان و شیوهٔ آوایش واژه‌ها به چشم می‌خورد. </p><p>بیشترین تفاوت‌ها بین گویش‌های غرب و شرق کشورهای عرب‌زبان وجود دارد؛ برای نمونه (<a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="کویت">کویتی</a> و <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C" class="mw-redirect" title="مراکشی">مراکشی</a>) </p><p>در تفاوت‌های مربوط به چگونگی آوایِش می‌توان به چگونگی آوایِش حرف /ق/ اشاره نمود که در لهجه بادیه‌نشینان و عراقی‌ها /گ/، در لهجه مصری و سوریه /ء/ و در لهجه فلسطینی /ک/ تلفظ می‌شود. یا چگونگی تلفظ /ج/ که در لهجه مصری /گ/ آوایِش می‌شود مانند <i>الجمهوریة</i> => <i>الگمهوریة</i> و در <a href="/wiki/%D9%84%D9%87%D8%AC%D9%87_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="لهجه لبنانی">لهجه لبنانی</a> و لهجه بعضی از <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8" class="mw-redirect" title="عرب">عرب‌های</a> <a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="خوزستان">خوزستان</a> <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a> به ویژه برخی از قبیله‌های «سواری، حیدری» این حرف نزدیک به /ژ/ آوایِش می‌گردد. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="زبانهای_رایج_غیرعربی_در_کشورهای_عربی"><span id=".D8.B2.D8.A8.D8.A7.D9.86.E2.80.8C.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B1.D8.A7.DB.8C.D8.AC_.D8.BA.DB.8C.D8.B1.D8.B9.D8.B1.D8.A8.DB.8C_.D8.AF.D8.B1_.DA.A9.D8.B4.D9.88.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D8.B9.D8.B1.D8.A8.DB.8C"></span>زبانهای رایج غیرعربی در کشورهای عربی</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=13" title="ویرایش بخش: زبانهای رایج غیرعربی در کشورهای عربی"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>از ۲۲ کشور عربی، ۸ کشور بیش از یک زبان رسمی (علاوه بر عربی) دارند و ۱۹ کشور هم علاوه بر زبانهای رسمی، زبانهای مهم و پرگویش دیگری هم دارند. زبان مادری نیمی از جمعیت کشورهای عربی <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7" title="شمال آفریقا">شمال آفریقا</a> مانند مراکش و الجزایر <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%BA%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان آمازیغی">زبان آمازیغی</a> است و در <a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="قانون اساسی">قانون اساسی</a> جدید این دو کشور زبان <a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B2%DB%8C%D8%BA%DB%8C" class="mw-redirect" title="آمازیغی">آمازیغی</a> به عنوان زبان رسمی در کنار فرانسه و عربی به رسمیت شناخته شده است. </p> <table class="wikitable sortable" style="text-align:center"> <tbody><tr> <th>ردیف</th> <th>نام کشور</th> <th>زبان رسمی دیگر</th> <th>سایر زبانهای مهم رایج </th></tr> <tr style="background:#9acdff;"> <th colspan="4">آفریقا </th></tr> <tr> <th>۱ </th> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="الجزایر">الجزایر</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان بربری">زبان بربری</a> (زبان آمازیغی)</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">زبان فرانسوی</a> در تجارت و آموزش </td></tr> <tr> <th>۲ </th> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="مراکش">مراکش</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان بربری">زبان بربری</a> (زبان آمازیغی)</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">زبان فرانسوی</a> در اسناد دولتی </td></tr> <tr> <th>۳ </th> <td><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی">لیبی</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان بربری">زبان بربری</a> (زبان آمازیغی) </td></tr> <tr> <th>۴ </th> <td><a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="تونس">تونس</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان بربری">زبان بربری</a> (زبان آمازیغی)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">زبان فرانسوی</a> در تجارت و آموزش </td></tr> <tr> <th>۵ </th> <td><a href="/wiki/%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="مصر">مصر</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A8%D8%B7%DB%8C" title="زبان قبطی">زبان قبطی</a> (زبان مذهبی مسیحیان)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="زبان دومری">زبان دومری</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="زبان نوبی">زبان نوبی</a> (زبان قدیم مردم حبشه) </td></tr> <tr> <th>۶ </th> <td><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="سومالی">سومالی</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان سومالیایی">زبان سومالیایی</a></td> <td> </td></tr> <tr> <th>۷ </th> <td><a href="/wiki/%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="جیبوتی">جیبوتی</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">زبان فرانسوی</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان سومالیایی">زبان سومالیایی</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%81%D8%A7%D8%B1" title="زبان عفار">زبان عفار</a> به عنوان زبانهای ملی </td></tr> <tr> <th>۸ </th> <td><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="سودان">سودان</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">زبان انگلیسی</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="زبان نوبی">زبان نوبی</a> (زبان قدیم مردم حبشه)، <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان فور (صفحه وجود ندارد)">زبان فور</a> در <a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%81%D9%88%D8%B1" title="دارفور">دارفور</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="زبان دومری">زبان دومری</a> توسط کولی‌ها، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A8%D8%B7%DB%8C" title="زبان قبطی">زبان قبطی</a> (زبان مذهبی مسیحیان) </td></tr> <tr> <th>۹ </th> <td><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موریتانی">موریتانی</a></td> <td>-</td> <td><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان پولار (صفحه وجود ندارد)">زبان پولار</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86%DA%A9%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان سونینکه (صفحه وجود ندارد)">زبان سونینکه</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%84%D9%88%D9%81" title="زبان ولوف">زبان ولوف</a> به عنوان زبانهای ملی، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">زبان فرانسوی</a> </td></tr> <tr> <th>۱۰ </th> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%82%D9%85%D8%B1" class="mw-redirect" title="اتحاد قمر">قمر</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">زبان فرانسوی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="زبان قمری">زبان قمری</a></td> <td>- </td></tr> <tr style="background:#9acdff;"> <th colspan="4">آسیا </th></tr> <tr> <th>۱۱ </th> <td><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="عراق">عراق</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان کردی">زبان کردی</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان آشوری">زبان آشوری</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبان ارمنی">زبان ارمنی</a> </td></tr> <tr> <th>۱۲ </th> <td><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عربستان">عربستان</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">زبان اردو</a> (کارگران پاکستانی)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%87%DB%8C%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%A7" title="زبان روهینگیا">زبان روهینگیا</a> (کارگران بنگلادشی)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%84%D9%88%DA%AF" title="زبان تاگالوگ">زبان تاگالوگ</a> (کارگران فیلیپینی) </td></tr> <tr> <th>۱۳ </th> <td><a href="/wiki/%DB%8C%D9%85%D9%86" title="یمن">یمن</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="زبان مهری">زبان مهری</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان سوکوتری (صفحه وجود ندارد)">زبان سوکوتری</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">زبان انگلیسی</a> </td></tr> <tr> <th>۱۴ </th> <td><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="عمان">عمان</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%DB%8C" title="زبان بلوچی">زبان بلوچی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هندی">زبان هندی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">زبان اردو</a>، <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان شهری (صفحه وجود ندارد)">زبان شهری</a> (زبان جبالی) </td></tr> <tr> <th>۱۵ </th> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA" class="mw-redirect" title="امارات">امارات</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">زبان انگلیسی</a></td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">زبان اردو</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هندی">زبان هندی</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">زبان فارسی</a> به عنوان زبانهای ملی </td></tr> <tr> <th>۱۶ </th> <td><a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B1" title="قطر">قطر</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">زبان انگلیسی</a> (زبان تأیید شده)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">زبان اردو</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان هندی">زبان هندی</a> </td></tr> <tr> <th>۱۷ </th> <td><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="بحرین">بحرین</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">زبان اردو</a>، </td></tr> <tr> <th>۱۸ </th> <td><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="کویت">کویت</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">زبان انگلیسی</a> (در تجارت)، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">زبان اردو</a> </td></tr> <tr> <th>۱۹ </th> <td><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="سوریه">سوریه</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان کردی">زبان کردی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبان ارمنی">زبان ارمنی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زبان ترکی استانبولی">زبان ترکی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان آشوری">زبان آشوری</a> </td></tr> <tr> <th>۲۰ </th> <td><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="اردن">اردن</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبان ارمنی">زبان ارمنی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%86%D8%B1%DA%A9%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان چرکسی">زبان چرکسی</a> </td></tr> <tr> <th>۲۱ </th> <td><a href="/wiki/%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="لبنان">لبنان</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبان ارمنی">زبان ارمنی</a>، <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">زبان فرانسوی</a> </td></tr> <tr> <th>۲۲ </th> <td><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="دولت فلسطین">فلسطین</a></td> <td>-</td> <td><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبان عبری">زبان عبری</a> </td></tr> <tr style="background:#9acdff;"> <th>کل </th> <td>۲۲</td> <td>۸ کشور</td> <td>۱۹ کشور </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="در_ایران"><span id=".D8.AF.D8.B1_.D8.A7.DB.8C.D8.B1.D8.A7.D9.86"></span>در ایران</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=14" title="ویرایش بخش: در ایران"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>زبان بومی مردمان عرب ایران و <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عرب‌های خوزستان">عرب‌های خوزستان</a> که بیشتر در جنوب ایران سکونت دارند نیز عربی است. همچنین بسیاری از واژه‌های عربی در زبان فارسی و گفت و گوی محاوره ای ایرانیان وارد شده است. </p><p>زبان عربی فصیح در سطوح متوسطه اول و دوم در مدارس ایران در قالب <a href="/wiki/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8_%D8%AF%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="کتاب درسی">کتاب درسی</a> (متوسطه اول و متوسطه دوم: عربی، زبان قرآن) آموزش داده می‌شود و به آن یک زنگ در هفته اختصاص داده شده است. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="جستارهای_وابسته"><span id=".D8.AC.D8.B3.D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.87.D8.A7.DB.8C_.D9.88.D8.A7.D8.A8.D8.B3.D8.AA.D9.87"></span>جستارهای وابسته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=15" title="ویرایش بخش: جستارهای وابسته"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div style="-moz-column-count:2; -webkit-column-count:2; column-count:2;">* <a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D9%85%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="برهم‌کنش زبانهای فارسی و عربی">برهم‌کنش زبانهای فارسی و عربی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست واژگان فارسی با ریشه عربی">فهرست واژگان فارسی با ریشه عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7_%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="فهرست واژگان عربی با ریشه فارسی">فهرست واژگان عربی با ریشه فارسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ادبیات عربی">ادبیات عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="خط عربی">خط عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی بحرانی">عربی بحرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی عراقی">عربی عراقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی تونسی">عربی تونسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی جنوبی باستانی">عربی جنوبی باستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88" class="mw-redirect" title="عربی جنوبی نو">عربی جنوبی نو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عربی حجازی">عربی حجازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی خراسانی">عربی خراسانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC%DB%8C" title="عربی خلیجی">عربی خلیجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D9%85%D8%B3%D9%87" class="mw-redirect" title="عربی خمسه">عربی خمسه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی خوزستانی">عربی خوزستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%AD%DB%8C" title="عربی شحی">عربی شحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B5%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="عربی صعیدی">عربی صعیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B8%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="عربی ظفاری">عربی ظفاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی عمانی">عربی عمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی لبنانی">عربی لبنانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی مصری">عربی مصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی میان رودانی شمالی">عربی میان رودانی شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="عربی نوین معیار">عربی نوین معیار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عربی‌سازی">عربی‌سازی</a></li></ul></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پانویس‌ها_و_منابع"><span id=".D9.BE.D8.A7.D9.86.D9.88.DB.8C.D8.B3.E2.80.8C.D9.87.D8.A7_.D9.88_.D9.85.D9.86.D8.A7.D8.A8.D8.B9"></span>پانویس‌ها و منابع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=16" title="ویرایش بخش: پانویس‌ها و منابع"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r37199623">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width reflist-columns-2"> <ol class="references"> <li id="cite_note-e21-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-e21_1-0">۱٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-e21_1-1">۱٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39868036">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#3a3;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ethnologue.com/language/ara">"Arabic – Ethnologue"</a>. <i>Ethnologue</i>. Simons, Gary F. and Charles D. Fennig (eds.). 2018. Ethnologue: Languages of the World, 21st edition. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160105171142/https://www.ethnologue.com/language/ara">Archived</a> from the original on 5 January 2016<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 February</span> 2018</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Ethnologue&rft.atitle=Arabic+%E2%80%93+Ethnologue&rft_id=%2F%2Fwww.ethnologue.com%2Flanguage%2Fara&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFWright2001">Wright (2001</a>:492)</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFAl-Jallad" class="citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Al-Jallad, Ahmad. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.academia.edu/18470301/Al_Jallad_2018_The_earliest_stages_of_Arabic_and_its_linguistic_classification">"Al-Jallad. 2018. The earliest stages of Arabic and its linguistic classification"</a> (به انگلیسی).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Al-Jallad.+2018.+The+earliest+stages+of+Arabic+and+its+linguistic+classification&rft.aulast=Al-Jallad&rft.aufirst=Ahmad&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.academia.edu%2F18470301%2FAl_Jallad_2018_The_earliest_stages_of_Arabic_and_its_linguistic_classification&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Cite_journal" title="الگو:Cite journal">cite journal</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">Cite journal requires <code class="cs1-code">|journal=</code> (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:CS1_errors#missing_periodical" class="mw-redirect" title="راهنما:CS1 errors">help</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.imna.ir/news/401724/زبان-عربی-ستون-واقعی-تنوع-فرهنگی-بشریت">«زبان عربی، ستون واقعی تنوع فرهنگی بشریت»</a>. <i>ایمنا</i>. <bdi>۲۰۱۹-۱۲-۱۸</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A7%DB%8C%D9%85%D9%86%D8%A7&rft.atitle=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%8C+%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86+%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C+%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C+%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA&rft.date=2019-12-18&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.imna.ir%2Fnews%2F401724%2F%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C-%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C-%D8%AA%D9%86%D9%88%D8%B9-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r28290294">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}</style></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://rasekhoon.net/article/show/1086189/عناصر-سامی-در-زبان-عربی">«عناصر سامی در زبان عربی»</a>. <i>rasekhoon.net</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=rasekhoon.net&rft.atitle=%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1+%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Frasekhoon.net%2Farticle%2Fshow%2F1086189%2F%D8%B9%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://tumarandishe.ir/fa/note/دستور-تطبیقی-زبان-های-سامی/">«دستور تطبیقی زبانهای سامی»</a>. <i>پایگاه خبری طومار اندیشه</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DB%8C+%D8%B7%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%B1+%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87&rft.atitle=%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1+%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82%DB%8C+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Ftumarandishe.ir%2Ffa%2Fnote%2F%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1-%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sainazaban.ir/arabic/">«آموزش زبان عربی و مکالمه آنلاین»</a>. <i>آکادمی زبان ساینا</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A2%DA%A9%D8%A7%D8%AF%D9%85%DB%8C+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%A7&rft.atitle=%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C+%D9%88+%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87+%D8%A2%D9%86%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86&rft_id=https%3A%2F%2Fsainazaban.ir%2Farabic%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.mashreghnews.ir/news/242945/محبوب-ترین-لهجه-در-میان-عرب-زبانان">«محبوب‌ترین لهجه در میان عرب زبانان»</a>. <i>مشرق نیوز</i>. <bdi>۲۰۱۳-۰۸-۲۲</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82+%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2&rft.atitle=%D9%85%D8%AD%D8%A8%D9%88%D8%A8%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86+%D9%84%D9%87%D8%AC%D9%87+%D8%AF%D8%B1+%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86&rft.date=2013-08-22&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.mashreghnews.ir%2Fnews%2F242945%2F%D9%85%D8%AD%D8%A8%D9%88%D8%A8-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%84%D9%87%D8%AC%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFالریحانه2016" class="citation web">الریحانه، پشتیبانی سایت (<bdi>۲۰۱۶-۱۱-۱۸</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://alreihane.com/تفاوت-عربي-فصيح-با-لهجه‌ها/">«تفاوت عربی فصیح با لهجه‌ها؛ تفاوت‌ها و شباهت‌های عربی فصیح و لهجه‌ها در چیست؟»</a>. <i>الریحانه</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A7%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86%D9%87&rft.atitle=%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C+%D9%81%D8%B5%DB%8C%D8%AD+%D8%A8%D8%A7+%D9%84%D9%87%D8%AC%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%D8%9B+%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7+%D9%88+%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D9%87%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C+%D9%81%D8%B5%DB%8C%D8%AD+%D9%88+%D9%84%D9%87%D8%AC%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7+%D8%AF%D8%B1+%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F&rft.date=2016-11-18&rft.aulast=%D8%A7%D9%84%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86%D9%87&rft.aufirst=%D9%BE%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA&rft_id=https%3A%2F%2Falreihane.com%2F%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A-%D9%81%D8%B5%D9%8A%D8%AD-%D8%A8%D8%A7-%D9%84%D9%87%D8%AC%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.ignatius.edu/faculty/turner/languages.htm">سه فهرست</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110927062910/http://www2.ignatius.edu/faculty/turner/languages.htm">بایگانی‌شده</a> در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۱ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>، <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=arb">اثنولوگ</a>، <a rel="nofollow" class="external text" href="https://au.encarta.msn.com/encyclopedia_761576546/Arabic_Language.html">انکارتا</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080724175054/http://au.encarta.msn.com/encyclopedia_761576546/Arabic_Language.html">بایگانی‌شده</a> در ۲۴ ژوئیه ۲۰۰۸ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>، <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite class="citation cs2 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071203134724/http://encarta.msn.com/media_701500404/Languages_Spoken_by_More_Than_10_Million_People.html">"Languages spoken by more than 10 million people"</a>, <i>Microsoft Encatra</i> (به انگلیسی), 2006, archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://encarta.msn.com/media_701500404/Languages_Spoken_by_More_Than_10_Million_People.html">the original</a> on 3 December 2007<span class="reference-accessdate">, retrieved <span class="nowrap">14 February</span> 2008</span></cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=Microsoft+Encatra&rft.atitle=Languages+spoken+by+more+than+10+million+people&rft.date=2006&rft_id=http%3A%2F%2Fencarta.msn.com%2Fmedia_701500404%2FLanguages_Spoken_by_More_Than_10_Million_People.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span> Retrieved on 2007-02-18.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://farkhari.com/My%20Web%20Site/Articles/Arabi%20dar%20Dari.htm">«تأثیر زبان و ادب عربی بر زبان و ادب دری»</a>. <i>farkhari.com</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=farkhari.com&rft.atitle=%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C+%D8%A8%D8%B1+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%A7%D8%AF%D8%A8+%D8%AF%D8%B1%DB%8C&rft_id=http%3A%2F%2Ffarkhari.com%2FMy%2520Web%2520Site%2FArticles%2FArabi%2520dar%2520Dari.htm&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39868036"><cite id="CITEREFنغزگوی_کهن2013" class="citation journal cs1">نغزگوی کهن, مهرداد (2013-08-23). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200812002351/https://rjhll.basu.ac.ir/article_472.html">"بررسی تأثیر زبان عربی بر نظام واجی زبان فارسی وگونه‌های آن"</a>. <i>پژوهش‌های زبان‌شناسی تطبیقی</i>. <b>3</b> (5): 65–94. <a href="/wiki/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF" title="شماره استاندارد بین‌المللی پیایند">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/2252-0740">2252-0740</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://rjhll.basu.ac.ir/article_472.html">the original</a> on 12 August 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 August</span> 2020</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C+%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82%DB%8C&rft.atitle=%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C+%D8%A8%D8%B1+%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85+%D9%88%D8%A7%D8%AC%DB%8C+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D9%88%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%A2%D9%86&rft.volume=3&rft.issue=5&rft.pages=65-94&rft.date=2013-08-23&rft.issn=2252-0740&rft.aulast=%D9%86%D8%BA%D8%B2%DA%AF%D9%88%DB%8C+%DA%A9%D9%87%D9%86&rft.aufirst=%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF&rft_id=https%3A%2F%2Frjhll.basu.ac.ir%2Farticle_472.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=196245">«SID.ir | بررسی تأثیر زبان عربی بر نظام واجی زبان فارسی و گونه‌های آن»</a>. <i>www.sid.ir</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.sid.ir&rft.atitle=SID.ir+%7C+%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%AA%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D8%B1+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C+%D8%A8%D8%B1+%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85+%D9%88%D8%A7%D8%AC%DB%8C+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D9%88+%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%A2%D9%86&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sid.ir%2Ffa%2Fjournal%2FViewPaper.aspx%3Fid%3D196245&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hawzah.net/fa/Article/View/82950/رابطه-دو-سویه-زبان-فارسی-زبان-عربی-">«رابطه دو سویه زبان فارسی- زبان عربی»</a>. <i>hawzah.net</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=hawzah.net&rft.atitle=%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87+%D8%AF%D9%88+%D8%B3%D9%88%DB%8C%D9%87+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&rft_id=https%3A%2F%2Fhawzah.net%2Ffa%2FArticle%2FView%2F82950%2F%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%87-%D8%AF%D9%88-%D8%B3%D9%88%DB%8C%D9%87-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C-&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="http://ensani.ir/file/download/article/20101130153439-266.pdf" class="citation book"><i>زبان مقدس - حسین توفیقی «پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی»</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3+-+%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86+%D8%AA%D9%88%D9%81%DB%8C%D9%82%DB%8C+%C2%AB%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D9%88+%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C%C2%BB&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://transnet.ir/blog/arabic-language-history/">«مروری بر تاریخچه زبان عربی و قدمت آن»</a>. <i>وبلاگ شبکه مترجمین ایران</i>. <bdi>۲۰۲۰-۰۱-۲۲</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D9%88%D8%A8%D9%84%D8%A7%DA%AF+%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87+%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%DB%8C%D9%86+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.atitle=%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C+%D8%A8%D8%B1+%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C+%D9%88+%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%AA+%D8%A2%D9%86&rft.date=2020-01-22&rft_id=https%3A%2F%2Ftransnet.ir%2Fblog%2Farabic-language-history%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFنت2019" class="citation web">نت، العربیة (<bdi>۲۰۱۹-۱۲-۱۸</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://farsi.alarabiya.net/fa/middle-east/2019/12/18/18-دسامبر-روز-جهانی-زبان-عربی،-زبان-به-جا-مانده-از-دوران-سامی-ها.html">«18 دسامبر روز جهانی زبان عربی، زبان به‌جا مانده از دوران سامی‌ها»</a>. <i>العربیة نت</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%A9+%D9%86%D8%AA&rft.atitle=18+%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1+%D8%B1%D9%88%D8%B2+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%8C+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%A7+%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87+%D8%A7%D8%B2+%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&rft.date=2019-12-18&rft.aulast=%D9%86%D8%AA&rft.aufirst=%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%A9&rft_id=https%3A%2F%2Ffarsi.alarabiya.net%2Ffa%2Fmiddle-east%2F2019%2F12%2F18%2F18-%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%8C-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%A7-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%87%D8%A7.html&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://iranianlc.com/arabic-language-types/">«انواع زبان عربی را بشناسید»</a>. <i>آموزشگاه زبان ایران آکسفورد (ایرانیان)</i>. <bdi>۲۰۱۸-۰۷-۱۱</bdi><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%A2%DA%A9%D8%B3%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF+%28%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86%29&rft.atitle=%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C+%D8%B1%D8%A7+%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF&rft.date=2018-07-11&rft_id=https%3A%2F%2Firanianlc.com%2Farabic-language-types%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text">علوی مقدم، سید محمد: زبان و ادبیات پارسی: «وجود چند واژه بیگانه به زبان فارسی گزندی وارد نمی‌سازد». در: گاهنامه «حافظ»، نیمه دوم مرداد ۱۳۸۵ - شماره ۳۳. (از صفحه ۴۶ تا ۴۹).</span> </li> <li id="cite_note-ReferenceA-20"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_20-0">۲۰٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-ReferenceA_20-1">۲۰٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFمحمدعلی_امام_شوشتری1347" class="citation">محمدعلی امام شوشتری (<bdi>۱۳۴۷</bdi>)، <i>فرهنگ واژه‌های فارسی در زبان عربی</i>، انتشارات انجمن آثار ملی</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86+%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1+%D9%85%D9%84%DB%8C&rft.date=1347&rft.au=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85+%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">اطلاع بیشتر نگاه شود الدراساتُ الأدبیّة» بهار و تابستان ۱۳۴۳ - شماره ۲۱ و ۲۲ صفحه ۲۹ تا۳۶ پایگاه مجلات تخصصی نور. <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/21741/28/text">[۱]</a></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFدکترمحمد_عجم1386" class="citation web">دکترمحمد عجم (<bdi>۴ مهر ۱۳۸۶</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111104202648/http://www.deilamestan.com/news_loader/news.aspx?index=54">«اهمیت زبان فارسی در عصر دهکده جهانی»</a>. همشهری آنلاین. بایگانی‌شده از <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.deilamestan.com/news_loader/news.aspx?index=54">اصلی</a> در ۴ نوامبر ۲۰۱۱<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۵ دی ۱۳۹۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A7%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%AA+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%AF%D9%87%DA%A9%D8%AF%D9%87+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C&rft.pub=%D9%87%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C+%D8%A2%D9%86%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%86&rft.date=1386&rft.au=%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%B9%D8%AC%D9%85&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.deilamestan.com%2Fnews_loader%2Fnews.aspx%3Findex%3D54&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFالمطران_أَدَّی_شِیر1987" class="citation">المطران أَدَّی شِیر (<bdi>۱۹۸۷</bdi>)، <i>الألفاظ الفارسیة المعربة</i>، طبعة دارالعرب للبستانی القاهرة الطبعة الثانیة</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B8+%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%A9&rft.pub=%D8%B7%D8%A8%D8%B9%D8%A9+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8+%D9%84%D9%84%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C+%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D8%B9%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A9&rft.date=1987&rft.au=%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D9%86+%D8%A3%D9%8E%D8%AF%D9%8E%D9%91%DB%8C+%D8%B4%D9%90%DB%8C%D8%B1&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFدکترمحمد_عجم1386" class="citation web">دکترمحمد عجم (<bdi>۲۴ خرداد ۱۳۸۶</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aftabir.com/articles/view/religion/religion/c7c1181807328_quran_p1.php/آیا-در-قران-کلمات-غیر-عربی-وجود-دارد">«آیا در قرآن کلمات غیر عربی وجود دارد»</a>. سایت آفتاب<span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۵ دی ۱۳۹۰</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%D8%A2%DB%8C%D8%A7+%D8%AF%D8%B1+%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86+%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%AA+%D8%BA%DB%8C%D8%B1+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C+%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF&rft.pub=%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA+%D8%A2%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%A8&rft.date=1386&rft.au=%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%B9%D8%AC%D9%85&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.aftabir.com%2Farticles%2Fview%2Freligion%2Freligion%2Fc7c1181807328_quran_p1.php%2F%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%BA%DB%8C%D8%B1-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFمحمد_التونجی1998" class="citation"><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AC%DB%8C" title="محمد التونجی">محمد التونجی</a> (<bdi>۱۹۹۸</bdi>)، <i>معجم المعربات الفارسیة: منذ بواکیر العصر الحاضر</i>، مکتبة لبنان ناشرون، بیروت</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%AA+%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%A9%3A+%D9%85%D9%86%D8%B0+%D8%A8%D9%88%D8%A7%DA%A9%DB%8C%D8%B1+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1+%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1&rft.pub=%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8%D8%A9+%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86+%D9%86%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%8C+%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%AA&rft.date=1998&rft.au=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AC%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFجلال_الدین_السیوطی_(برگردان_محمدجعفر_اسلامی)؛1362" class="citation">جلال الدین السیوطی (برگردان محمدجعفر اسلامی)؛ (<bdi>۱۳۶۲</bdi>)، <i>ریشه یابی واژه‌ها در قرآن</i>، شرکت سهامی انتشار</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87+%DB%8C%D8%A7%D8%A8%DB%8C+%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7+%D8%AF%D8%B1+%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86&rft.pub=%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA+%D8%B3%D9%87%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1&rft.date=1362&rft.au=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84+%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B7%DB%8C+%28%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86+%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%29%D8%9B&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFآرتور_جفری_(برگردان_فریدون_بدره‌ای)1388" class="citation">آرتور جفری (برگردان فریدون بدره‌ای) (<bdi>۱۳۸۸</bdi>)، <i>واژه‌های دخیل در قرآن مجید</i>، توس</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%AF%D8%AE%DB%8C%D9%84+%D8%AF%D8%B1+%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86+%D9%85%D8%AC%DB%8C%D8%AF&rft.pub=%D8%AA%D9%88%D8%B3&rft.date=1388&rft.au=%D8%A2%D8%B1%D8%AA%D9%88%D8%B1+%D8%AC%D9%81%D8%B1%DB%8C+%28%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86+%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%AF%D9%88%D9%86+%D8%A8%D8%AF%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C%29&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFحبیب‌الله_نوبخت1353" class="citation">حبیب‌الله نوبخت (<bdi>۱۳۵۳</bdi>)، <i>دیوان دین در تفسیر قرآن مبین</i>، چاپخانه وزارت اطلاعات و جهانگردی</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86+%D8%AF%DB%8C%D9%86+%D8%AF%D8%B1+%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1+%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86+%D9%85%D8%A8%DB%8C%D9%86&rft.pub=%DA%86%D8%A7%D9%BE%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87+%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA+%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA+%D9%88+%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%AF%DB%8C&rft.date=1353&rft.au=%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87+%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%AE%D8%AA&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFجلال_الدین_السیوطی1999" class="citation">جلال الدین السیوطی (<bdi>۱۹۹۹</bdi>)، <i>المهذب فیما وقع فی القرآن من المعرب</i>، مکتبة مشکاة الاسلامیة</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%B0%D8%A8+%D9%81%DB%8C%D9%85%D8%A7+%D9%88%D9%82%D8%B9+%D9%81%DB%8C+%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86+%D9%85%D9%86+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%A8&rft.pub=%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8%D8%A9+%D9%85%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9&rft.date=1999&rft.au=%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84+%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D9%88%D8%B7%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFأبو_منصور_الجوالیقی1969" class="citation">أبو منصور الجوالیقی (<bdi>۱۹۶۹</bdi>)، <i>المعرب من الکلام الأعجمی علی حروف المعجم</i>، طبعة القاهرة</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B1%D8%A8+%D9%85%D9%86+%D8%A7%D9%84%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85+%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B9%D8%AC%D9%85%DB%8C+%D8%B9%D9%84%DB%8C+%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85&rft.pub=%D8%B7%D8%A8%D8%B9%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A9&rft.date=1969&rft.au=%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1+%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%82%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFآذرتاش_آذرنوش1354" class="citation">آذرتاش آذرنوش (<bdi>۱۳۵۴</bdi>)، <i>راه‌های نفوذ فارسی در فرهنگ و زبان تازی (پیش از اسلام)</i>، انتشارات دانشگاه تهران</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B1%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D9%86%D9%81%D9%88%D8%B0+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF+%D9%88+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%AA%D8%A7%D8%B2%DB%8C+%28%D9%BE%DB%8C%D8%B4+%D8%A7%D8%B2+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%29&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.date=1354&rft.au=%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%AA%D8%A7%D8%B4+%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D9%86%D9%88%D8%B4&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFابن_خلدون" class="citation book">ابن خلدون. <i><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AE%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%86" title="مقدمه ابن خلدون">مقدمه ابن خلدون</a></i>. ج. دوم. ترجمهٔ <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="محمد پروین گنابادی">محمد پروین گنابادی</a>. تهران: <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C_%D9%88_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C" title="انتشارات علمی و فرهنگی">انتشارات علمی و فرهنگی</a>. صص. <bdi>باب چهارم، فصل بیست‌ودوم (ص ۷۵۱–۷۵۰)</bdi>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D9%87+%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D8%AE%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%86&rft.place=%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86&rft.pages=%3Cbdi%3E%D8%A8%D8%A7%D8%A8+%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%D8%8C+%D9%81%D8%B5%D9%84+%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%AF%D9%88%D9%85+%28%D8%B5+%DB%B7%DB%B5%DB%B1-%DB%B7%DB%B5%DB%B0%29%3C%2Fbdi%3E&rft.pub=%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C+%D9%88+%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C&rft.au=%D8%A7%D8%A8%D9%86+%D8%AE%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%86&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">و تأثیر زبان فارسی بر زبان و ادبیات شبه قاره هند <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.hozehonari.com/PrintListItem.aspx?id=22896">[۲]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181008103419/http://www.hozehonari.com/PrintListItem.aspx?id=22896">بایگانی‌شده</a> در ۸ اکتبر ۲۰۱۸ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> حوزه هنری دکترعجم</span> </li> <li id="cite_note-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-34">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFحلام_الجیلالی2003" class="citation">حلام الجیلالی (<bdi>۲۰۰۳</bdi>)، <i>الأثیل والدخیل فی معاجمنا العربیة</i>، مکتبة علوم اللغة العربیة؛ طَبعَةُ دارِ ابنِ حَزمٍ</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%DB%8C%D9%84+%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%AE%DB%8C%D9%84+%D9%81%DB%8C+%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AC%D9%85%D9%86%D8%A7+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%A9&rft.pub=%D9%85%DA%A9%D8%AA%D8%A8%D8%A9+%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85+%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%A9%D8%9B+%D8%B7%D9%8E%D8%A8%D8%B9%D9%8E%D8%A9%D9%8F+%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%90+%D8%A7%D8%A8%D9%86%D9%90+%D8%AD%D9%8E%D8%B2%D9%85%D9%8D&rft.date=2003&rft.au=%D8%AD%D9%84%D8%A7%D9%85+%D8%A7%D9%84%D8%AC%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFشهاب_الدین_أحمد_الخفاجی" class="citation">شهاب الدین أحمد الخفاجی (<bdi>۱۳۸۳ ه. ق</bdi>)، <i>شفاء الغلیل فیما فی کلام العرب من الدخیل</i>، طبعة المطبعة الوهبیة مصر</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D8%B4%D9%81%D8%A7%D8%A1+%D8%A7%D9%84%D8%BA%D9%84%DB%8C%D9%84+%D9%81%DB%8C%D9%85%D8%A7+%D9%81%DB%8C+%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8+%D9%85%D9%86+%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%AE%DB%8C%D9%84&rft.pub=%D8%B7%D8%A8%D8%B9%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B7%D8%A8%D8%B9%D8%A9+%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%87%D8%A8%DB%8C%D8%A9+%D9%85%D8%B5%D8%B1&rft.au=%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%A8+%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86+%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%81%D8%A7%D8%AC%DB%8C&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span> <span class="cs1-visible-error error citation-comment">کاراکتر zero width joiner character در <code class="cs1-code">|تاریخ=</code> در موقعیت 7 (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#invisible_char" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>); </span><span class="cs1-visible-error error citation-comment">تاریخ وارد شده در <code class="cs1-code">|تاریخ=</code> را بررسی کنید (<a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF#bad_date" title="راهنما:خطاهای الگوی یادکرد">کمک</a>)</span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text">تأثیر زبان فارسی بر زبان عربی <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://hamshahrionline.ir/news-8213.aspx">[۳]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120317155939/http://hamshahrionline.ir/news-8213.aspx">بایگانی‌شده</a> در ۱۷ مارس ۲۰۱۲ توسط <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> روزنامه همشهری</span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=78602">«SID.ir | ارتباط زبان فارسی با زبانهای سامی پیش از اسلام»</a>. <i>www.sid.ir</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۰-۰۸-۲۱</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.sid.ir&rft.atitle=SID.ir+%7C+%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C+%D8%A8%D8%A7+%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C+%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D9%BE%DB%8C%D8%B4+%D8%A7%D8%B2+%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.sid.ir%2Ffa%2Fjournal%2FViewPaper.aspx%3Fid%3D78602&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite id="CITEREFعراق2017" class="citation web">عراق، شرکت ناسار-تجارت با (<bdi>۲۰۱۷-۱۲-۰۸</bdi>). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.naasar.ir/bashaar-2/">«عوامل پیدایی هجا در نزد بشار بن برد - زندگی‌نامه بشار بن برد - هجو در شعر عباسی»</a>. <i>شرکت ناسار (مرکز ترجمه عربی و اعزام مترجم)</i><span class="reference-accessdate">. دریافت‌شده در <bdi>۲۰۲۳-۱۲-۲۵</bdi></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA+%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B1+%28%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2+%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C+%D9%88+%D8%A7%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%85+%D9%85%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%29&rft.atitle=%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84+%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C+%D9%87%D8%AC%D8%A7+%D8%AF%D8%B1+%D9%86%D8%B2%D8%AF+%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1+%D8%A8%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D8%AF+-+%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87+%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1+%D8%A8%D9%86+%D8%A8%D8%B1%D8%AF+-+%D9%87%D8%AC%D9%88+%D8%AF%D8%B1+%D8%B4%D8%B9%D8%B1+%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C&rft.date=2017-12-08&rft.aulast=%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82&rft.aufirst=%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA+%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B1-%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%AA+%D8%A8%D8%A7&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.naasar.ir%2Fbashaar-2%2F&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> <li id="cite_note-:0-39"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_39-0">۳۹٫۰</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_39-1">۳۹٫۱</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><i>مبادی العربیة، رشید الشرتونی، جلد ۴ صفحه ۱۵۳ تا ۱۵۸</i>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C+%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%A9%D8%8C+%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%8C+%D8%AC%D9%84%D8%AF+%DB%B4+%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87+%DB%B1%DB%B5%DB%B3+%D8%AA%D8%A7+%DB%B1%DB%B5%DB%B8&rfr_id=info%3Asid%2Ffa.wikipedia.org%3A%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86+%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="Z3988"></span><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r28290294"></span> </li> </ol></div> <ul><li>حجازی، محمود فهمی، «زبان‌شناسی عربی: درآمدی تاریخی - تطبیقی در پرتو فرهنگ و زبانهای سامی»، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="علوم انسانی">علوم انسانی</a> دانشگاه‌ها، شرکت به‌نشر، ۱۳۷۹.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="پیوند_به_بیرون"><span id=".D9.BE.DB.8C.D9.88.D9.86.D8.AF_.D8.A8.D9.87_.D8.A8.DB.8C.D8.B1.D9.88.D9.86"></span>پیوند به بیرون</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&section=17" title="ویرایش بخش: پیوند به بیرون"><span>ویرایش</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39940593">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><div class="side-box side-box-left plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r38264903">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/34px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/51px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/68px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به <i><b><a href="https://fa.wikiquote.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="extiw" title="q:زبان عربی">زبان عربی</a></b></i> در ویکی‌گفتاورد موجود است.</div></div> </div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40355799">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r39648996">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-left-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#b3ccff}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#dbe7ff}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e5edff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navbox-list li{unicode-bidi:isolate}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زبان_عربی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40261389">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="الگو:زبان و الفبای عربی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:زبان و الفبای عربی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبان و الفبای عربی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زبان_عربی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a class="mw-selflink selflink">زبان عربی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">عمومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">زبان عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="الفبای عربی">الفبای عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="خط عربی">خط عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="اعراب‌گذاری عربی">اعراب‌گذاری عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D8%A8%D8%AC%D8%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تاریخ ابجد عربی (صفحه وجود ندارد)">تاریخ ابجد عربی</a> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/en:History_of_the_Arabic_alphabet" class="extiw" title="w:en:History of the Arabic alphabet">en</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لاتین عربی (صفحه وجود ندارد)">لاتین عربی</a> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/en:Romanization_of_Arabic" class="extiw" title="w:en:Romanization of Arabic">en</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8_%D8%AC%D9%85%D9%84" title="حساب جمل">حساب جمل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%86%D8%B4_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%B1_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="کنش عربی بر زبانهای دیگر (صفحه وجود ندارد)">کنش عربی بر زبانهای دیگر</a> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/en:Influence_of_Arabic_on_other_languages" class="extiw" title="w:en:Influence of Arabic on other languages">en</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="الفبای عربی">الفبا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" class="mw-redirect" title="اعداد عربی">اعداد عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D9%82%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="رقم‌های شرقی عربی (صفحه وجود ندارد)">رقم‌های شرقی عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%84_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بریل عربی (صفحه وجود ندارد)">بریل عربی</a> (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/en:Algerian_Braille" class="extiw" title="w:en:Algerian Braille">en</a>) <ul><li><a href="/w/index.php?title=Algerian_Braille&action=edit&redlink=1" class="new" title="Algerian Braille (صفحه وجود ندارد)">الجزایری</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%AA%D8%B4%DA%A9%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="حرکت تشکیل (صفحه وجود ندارد)">حرکت تشکیل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A1" class="mw-redirect" title="ء">همزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A9" class="mw-redirect" title="ة">تاء تأنیث</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">حروف</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7" class="mw-redirect" title="ا">ألف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8" title="ب">باء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA" title="ت">تاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB" title="ث">ثاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC" title="ج">جیم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD" title="ح">حاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE" title="خ">خاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF" title="د">دال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0" title="ذ">ذال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1" title="ر">راء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2" title="ز">زای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3" title="س">سین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4" title="ش">شین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5" title="ص">صاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6" title="ض">ضاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7" title="ط">طاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B8" title="ظ">ظاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9" title="ع">عین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA" title="غ">غین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81" title="ف">فاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82" title="ق">قاف</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9" title="ک">کاف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84" title="ل">لام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85" title="م">میم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86" title="ن">نون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87" title="ه">هاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88" title="و">واو</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C" title="ی">یاء</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="گویش‌های عربی">گونه‌های برجسته</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">باستانی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان نیاعربی">نیاعربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عربی باستان">باستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عربی شمالی باستانی (صفحه وجود ندارد)">عربی شمالی باستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی جنوبی باستانی">عربی جنوبی باستانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">معیار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="عربی کلاسیک">کلاسیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="عربی نوین معیار">نوین معیار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="زبان مالتی">مالتی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">محلی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی مصری">نیلی-مصری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B5%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="عربی صعیدی">صعیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی سودانی">سودانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="عربی چادی">چادی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="عربی شامی">شامی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="عربی شامی شمالی">شامی شمالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="عربی شامی جنوبی">شامی جنوبی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="عربی مغربی">مغربی</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="گویش‌های عربی پیشاهلالی">پیشاهلالی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="گویش‌های عربی هلالی">هلالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="عربی مراکشی">مراکشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی تونسی">تونسی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی عراقی">عراقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="عربی شبه‌جزیره‌ای">شبه‌جزیره‌ای</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عربی یمنی">یمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D9%87%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="عربی تهامه‌ای">تهامه‌ای</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">قومی / مذهبی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان یهودی-عربی">یهودی-عربی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">علمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ادبیات عربی">ادبیات عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="نام عربی">نام عربی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زبان‌شناسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%84%D9%81%D8%B8%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تلفظات عربی (صفحه وجود ندارد)">تلفظات عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B1%D9%88%D9%81_%D8%B4%D9%85%D8%B3%DB%8C_%D9%88_%D9%82%D9%85%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="حروف شمسی و قمری (صفحه وجود ندارد)">حروف شمسی و قمری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%AD%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="نحو عربی (صفحه وجود ندارد)">نحو عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ریشه سامی (صفحه وجود ندارد)">ریشه سامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85_%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="ام قرائت (صفحه وجود ندارد)">ام قرائت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%84_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="تحلیل عربی قرآن (صفحه وجود ندارد)">تحلیل عربی قرآن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><div class="hlist"><ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="خوشنویسی در جهان اسلام">خوشنویسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="خط عربی">خط</a></li></ul></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="خط دیوانی">خط دیوانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A8%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="الفبای جاوی">الفبای جاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%DA%A9%D9%88%D9%81%DB%8C" title="خط کوفی">خط کوفی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%85%D8%AD%D9%82%D9%82" title="خط محقق">خط محقق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%86%D8%B3%D8%AE" title="خط نسخ">خط نسخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%AA%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%82" title="خط تعلیق">خط تعلیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%82" class="mw-redirect" title="خط نستعلیق">خط نستعلیق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%B1%D9%82%D8%B9%D9%87" title="خط رقعه">خط رقعه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D9%85%DA%A9%D9%87%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شاه مکهی (صفحه وجود ندارد)">شاه مکهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="خط سینی">خط سینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%AB%D9%84%D8%AB" title="خط ثلث">خط ثلث</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="خط بهاری">خط بهاری</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="گویش‌های_عربی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="الگو:گویش‌های عربی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:گویش‌های عربی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:گویش‌های عربی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="گویش‌های_عربی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="گویش‌های عربی">گویش‌های</a> <a class="mw-selflink selflink">عربی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">پیشااسلامی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان نیاعربی">نیاعربی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عربی باستان">عربی باستان</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ادبیات نوین</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="عربی کلاسیک">کلاسیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="عربی نوین معیار">نوین معیار</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">گویش‌های نوین</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="عربی شبه‌جزیره‌ای">شبه‌جزیره‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مرکزی-شرقی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی بحرانی">بحرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC%DB%8C" title="عربی خلیجی">خلیجی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="عربی اماراتی">اماراتی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC%DB%8C_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عربی خلیجی بحرینی">بحرینی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%82%D8%B7%D8%B1%DB%8C" title="عربی قطری">قطری</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="عربی کویتی">کویتی</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D8%AF%DB%8C" title="عربی نجدی">نجدی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">غربی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عربی حجازی">حجازی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عربی حجازی">شهری</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عربی حجازی">بدوی</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جنوبی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="عربی بارقی">بارقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عربی یمنی">یمنی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="عربی حضرموتی">حضرموتی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عربی صنعایی">صنعایی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D8%B9%D8%B2%DB%8C-%D8%B9%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="عربی تعزی-عدنی">تعزی-عدنی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D9%87%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="عربی تهامه‌ای">تهامه‌ای</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عربی یهودی-یمنی">یهودی-یمنی</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی عمانی">عمانی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%AD%DB%8C" title="عربی شحی">شحی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B8%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="عربی ظفاری">ظفاری</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شمال‌غربی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%DB%8C" title="عربی بدوی">بدوی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی مصری">نیلی-مصری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شمالی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی مصری">مصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B5%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="عربی صعیدی">صعیدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="عربی یهودی-مصری">یهودی-مصری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مرکزی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="عربی چادی">چادی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="عربی نیجریه‌ای">نیجریه‌ای</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی سودانی">سودانی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی عراقی">عراقی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شمالی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="عربی موصلی">موصلی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="عربی یهودی-عراقی">یهودی-عراقی</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="عربی قبرسی">قبرسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A2%D9%86%D8%A7%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عربی آناتولیایی">آناتولیایی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جنوبی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی عراقی">عراقی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="عربی بغدادی">بغدادی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="عربی بصراوی">بصراوی</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی خوزستانی">خوزستانی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="عربی شامی">شامی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="عربی شامی شمالی">شمالی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی لبنانی">لبنانی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="عربی سوری">سوری</a></span> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AD%D9%84%D8%A8%DB%8C" title="عربی حلبی">حلبی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D8%B4%D9%82%DB%8C" title="عربی دمشقی">دمشقی</a></span></li></ul></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عربی کیلیکیایی">کیلیکیایی</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="عربی شامی جنوبی">جنوبی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86%DB%8C" title="عربی اردنی">اردنی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عربی فلسطینی">فلسطینی</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="عربی مغربی">مغربی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="گویش‌های عربی پیشاهلالی">پیشاهلالی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="گویش‌های عربی پیشاهلالی شهری">شهری</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی تونسی">تونسی شمال‌شرقی</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C#گویش‌ها" title="گویش‌های عربی پیشاهلالی">روستایی شرقی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی تونسی">ساحلی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی تونسی">صفاقصی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AC%DB%8C%D8%AC%D9%84%DB%8C" title="عربی جیجلی">جیجلی</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C#گویش‌ها" title="گویش‌های عربی پیشاهلالی">روستایی غربی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;">طراره‌ای</span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AC%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="عربی جبلی">جبلی</a></span></li></ul></li> <li>عربی یهودی-مغربی <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="عربی یهودی-مراکشی">یهودی-مراکشی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="عربی یهودی-طرابلسی">یهودی-طرابلسی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی یهودی-تونسی">یهودی-تونسی</a></span></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="عربی اندلسی">اندلسی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="عربی سیسیلی">سیسیلی</a></i> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="زبان مالتی">مالتی</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="گویش‌های عربی هلالی">هلالی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C#گویش‌ها" title="گویش‌های عربی هلالی">سلیمی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عربی لیبیایی">لیبیایی</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C#گویش‌ها" title="گویش‌های عربی هلالی">هلالی شرقی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی تونسی">تونسی</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C#گویش‌ها" title="گویش‌های عربی هلالی">هلالی مرکزی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="عربی الجزایری">الجزایری</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عربی صحرایی">صحرایی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;">الجزایری شرقی</span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%87%D9%84%D8%A7%D9%84%DB%8C#گویش‌ها" title="گویش‌های عربی هلالی">معقلی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="عربی مراکشی غربی">مراکشی غربی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="عربی مراکشی شرقی">مراکشی شرقی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%88%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی وهرانی">الجزایری غربی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی حسانی">حسانی</a></span></li> <li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="عربی مراکشی">مراکشی</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="عربی آسیای میانه">آسیای میانه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی خراسانی">خراسانی</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی شروانی">شروانی</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان یهودی-عربی">یهودی-عربی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="عربی یهودی-عراقی">یهودی-عراقی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="عربی یهودی بغداد">بغدادی</a></span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="عربی یهودی-مصری">یهودی-مصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="عربی یهودی-مراکشی">یهودی-مراکشی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;">کجال</span></li> <li><span style="font-size:90%;">وقال</span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="عربی یهودی-طرابلسی">یهودی-طرابلسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی یهودی-تونسی">یهودی-تونسی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;">تونسن</span></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عربی یهودی-یمنی">یهودی-یمنی</a> <ul><li><span style="font-size:90%;">عدنی</span></li> <li><span style="font-size:90%;">بیضایی</span></li> <li><span style="font-size:90%;">حبانی</span></li> <li><span style="font-size:90%;">صنعایی</span></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%88%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="کریول‌های عربی">کریول‌ها</a> و <a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="پیجین‌های عربی">پیجین‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C" title="عربی بمباشی">بمباشی</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AC%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="عربی جوبا">جوبا</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="عربی ماریدی">ماریدی</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="زبان نوبی">نوبی</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C#تورکو" title="عربی چادی">تورکو</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="عربی پیجین خلیج فارس">عربی پیجین خلیج فارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%AC%DB%8C%D9%86_%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="عربی پیجین بنگالی اردن">عربی پیجین بنگالی اردن</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>واژگان <i>خوابیده</i> زبانهای منقرض‌شده را نشان می‌دهند.</div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زبانهای_سامی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="الگو:زبانهای سامی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="بحث الگو:زبانهای سامی"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبانهای سامی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زبانهای_سامی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبانهای سامی">زبانهای سامی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="سامی_شرقی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="زبانهای سامی شرقی">سامی شرقی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%AF%DB%8C" title="زبان اکدی">اکدی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان ابلایی">ابلایی</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="سامی_غربی_و_مرکزی" style="font-size:114%;margin:0 4em">سامی <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبانهای سامی غربی">غربی</a> و <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="زبانهای سامی مرکزی">مرکزی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="شمال‌غربی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبانهای سامی شمال‌غربی">شمال‌غربی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%86%D8%B9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبانهای کنعانی">کنعانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبان عبری">عبری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="عبری توراتی">توراتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عبری میشنایی">میشنایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عبری قرون وسطایی">قرون وسطایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="عبری مزراحی">میزراهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عبری یمنی">یمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="عبری سفاردی">سفاردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عبری اشکنازی">اشکنازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="عبری سامری">سامری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="عبری نوین">نوین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;font-weight: normal;"><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%86%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="زبان فنیقی">فنیقی</a></i></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%88%D9%86%DB%8C" title="زبان پونی">پونی</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;font-weight: normal;">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C" title="زبان عمونی">عمونی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="زبان موابی">موآبی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C" title="زبان ادومی">ادومی</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبان آرامی">آرامی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="غربی" scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;font-weight: normal;"><a href="/w/index.php?title=Western_Aramaic_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western Aramaic languages (صفحه وجود ندارد)">غربی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Jewish_Palestinian_Aramaic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jewish Palestinian Aramaic (صفحه وجود ندارد)">فلسطینی یهودی</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Samaritan_Aramaic_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samaritan Aramaic language (صفحه وجود ندارد)">سامری</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Christian_Palestinian_Aramaic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Christian Palestinian Aramaic (صفحه وجود ندارد)">فلسطینی مسیحی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A8%D8%B7%DB%8C" title="زبان نبطی">نبطی</a></i></li> <li><i><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4_%D8%AA%D8%AF%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="گویش تدمری">تدمری</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%86%D9%88_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آرامی نو غربی (صفحه وجود ندارد)">آرامی نو غربی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.5em;font-weight: normal;"><a href="/w/index.php?title=Eastern_Aramaic_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Aramaic languages (صفحه وجود ندارد)">شرقی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Biblical_Aramaic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Biblical Aramaic (صفحه وجود ندارد)">انجیلی</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Aramaic_of_Hatra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aramaic of Hatra (صفحه وجود ندارد)">Hatran</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان سریانی">سریانی</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="آرامی یهودی بابلی">آرامی یهودی بابلی</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%86%D9%88_%DA%A9%D9%84%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آرامی نو کلدانی">آرامی نو کلدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%86%D9%88_%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="آرامی نو آشوری">آرامی نو آشوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7" title="زبان سنایا">سنایا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Koy_Sanjaq_Syriac_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Koy Sanjaq Syriac language (صفحه وجود ندارد)">Koy Sanjaq Surat</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=H%C3%A9rtevin_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hértevin language (صفحه وجود ندارد)">Hértevin</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4_%D8%B7%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="گویش طوریه">طوریه</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Mlahs%C3%B4_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mlahsô language (صفحه وجود ندارد)">Mlahsô</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%A6%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان مندائی">مندائی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبانهای یهودی-آرامی">یهودی-آرامی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Suriyani_Malayalam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Suriyani Malayalam (صفحه وجود ندارد)">مالایالام سریانی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><span class="nobold">سایر</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="عربستانی شمالی باستان (صفحه وجود ندارد)">عربستانی شمالی باستان</a></i> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Dadanitic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dadanitic (صفحه وجود ندارد)">Dadanitic</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Taymanitic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taymanitic (صفحه وجود ندارد)">Taymanitic</a></i></li></ul></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Amorite_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amorite language (صفحه وجود ندارد)">Amorite</a></i> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%DA%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان اوگاریتی">اوگاریتی</a></i></li></ul></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Eteocypriot_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eteocypriot language (صفحه وجود ندارد)">Eteocypriot</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Himyaritic_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Himyaritic language (صفحه وجود ندارد)">Himyaritic</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Sutean_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sutean language (صفحه وجود ندارد)">Sutean</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="عربی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="گویش‌های عربی">عربی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ادبی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">عربی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="عربی کلاسیک">کلاسیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="عربی نوین معیار">نوین معیار</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="گویش‌های عربی">گویش‌ها</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="مشرقی" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="عربی مشرقی">مشرقی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="عربی شبه‌جزیره‌ای">شبه‌جزیره‌ای</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B8%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="عربی ظفاری">ظفاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC%DB%8C" title="عربی خلیجی">خلیجی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی بحرانی">بحرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA%DB%8C" title="عربی کویتی">کویتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%AD%DB%8C" title="عربی شحی">شحی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عربی حجازی">حجازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D8%AC%D8%AF%DB%8C" title="عربی نجدی">نجدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی عمانی">عمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عربی یمنی">یمنی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عربی یهودی-یمنی">یهودی-یمنی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%DB%8C" title="عربی بدوی">بدوی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%DB%8C" title="عربی بدوی">بدوی شرق مصر و شبه‌جزیره</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight: normal;">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی مصری">مصری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B5%D8%B9%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="عربی صعیدی">صعیدی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="عربی شامی">شامی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="عربی قبرسی">قبرسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی لبنانی">لبنانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="عربی فلسطینی">فلسطینی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" class="mw-redirect" title="عربی عراقی">عراقی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%84%DB%8C" title="عربی موصلی">موصلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="عربی یهودی-عراقی">یهودی-عراقی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی سودانی">سودانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="عربی آسیای میانه">آسیای میانه</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="عربی آسیای میانه">تاجیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%D9%87" title="عربی آسیای میانه">ازبکی</a></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی شروانی">شروانی</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="عربی مغربی">مغربی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="عربی الجزایری">الجزایری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عربی صحرایی">صحرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="عربی چادی">چادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="عربی حسانی">حسانی</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="عربی اندلسی">اندلسی</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عربی لیبیایی">لیبیایی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="عربی یهودی-طرابلسی">یهودی-طرابلسی</a></li></ul></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="عربی سیسیلی">سیسیلی</a></i> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="زبان مالتی">مالتی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="عربی مراکشی">مراکشی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="عربی یهودی-مراکشی">یهودی-مراکشی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی تونسی">تونسی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی یهودی-تونسی">یهودی-تونسی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><span class="nobold">سایر</span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="عربی باستان">عربی باستان</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D8%A8%D8%B7%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عربی نبطی (صفحه وجود ندارد)">عربی نبطی</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="عربی پیشاکلاسیک (صفحه وجود ندارد)">عربی پیشاکلاسیک</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="سامی_جنوبی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="زبانهای سامی جنوبی">سامی جنوبی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جنوبی غربی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="عربستانی جنوبی باستان">جنوبی باستان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Razihi_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Razihi language (صفحه وجود ندارد)">Razihi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Faifi_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Faifi language (صفحه وجود ندارد)">Faifi</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Sabaean_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sabaean language (صفحه وجود ندارد)">Sabaean</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Minaean_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Minaean language (صفحه وجود ندارد)">Minaean</a></i></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Qatabanian_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qatabanian language (صفحه وجود ندارد)">Qatabanian</a></i> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Awsanian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Awsanian (صفحه وجود ندارد)">Awsānian</a></i></li></ul></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Hadramautic_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hadramautic language (صفحه وجود ندارد)">Hadramautic</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبانهای سامی اتیوپیایی">اتیوپیایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight: normal;">شمالی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B9%D8%B2" title="زبان گعز">گعز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="زبان تیگرینیا">تیگرینیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D9%87" title="زبان تیگره">تیگره</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Dahalik_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dahalik language (صفحه وجود ندارد)">Dahalik</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight: normal;">جنوبی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="زبان امهری">امهری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Argobba_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Argobba language (صفحه وجود ندارد)">Argobba</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight: normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زبان هراری">هراری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%84%D8%AA%D9%87" title="زبان سیلته">سیلته</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zay_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zay language (صفحه وجود ندارد)">Zay</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight: normal;">بیرونی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background: transparent; font-weight: normal;"><i>گروه ان</i></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Gafat_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gafat language (صفحه وجود ندارد)">Gafat</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D9%88" title="زبان سودو">سودو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;background: transparent; font-weight: normal;"><i>گروه تی‌تی</i></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/w/index.php?title=Mesmes_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mesmes language (صفحه وجود ندارد)">Mesmes</a></i></li> <li><a href="/w/index.php?title=Muher_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Muher language (صفحه وجود ندارد)">Muher</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%AF%DB%8C" title="زبانهای گوراگی">West Gurage</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Mesqan_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mesqan language (صفحه وجود ندارد)">Mesqan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ezha_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ezha language (صفحه وجود ندارد)">Ezha</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%86%D9%87%D8%A7" title="زبان چها">چها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gura_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gura language (صفحه وجود ندارد)">Gura</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gumer_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gumer language (صفحه وجود ندارد)">Gumer</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Gyeto_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gyeto language (صفحه وجود ندارد)">Gyeto</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B1" title="زبان اینور">اینور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D9%88%D8%B1" title="زبان اینور">اندگون</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="عربستانی جنوبی نوین">عربستانی جنوبی نوین</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bathari_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bathari language (صفحه وجود ندارد)">Bathari</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Harsusi_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Harsusi language (صفحه وجود ندارد)">Harsusi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hoby%C3%B3t_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hobyót language (صفحه وجود ندارد)">Hobyot</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="زبان مهری">مهری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Shehri_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shehri language (صفحه وجود ندارد)">Shehri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Soqotri_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Soqotri language (صفحه وجود ندارد)">Soqotri</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>نام‌هوای <i>خوابیده</i> نشان‌دهنده <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="مرگ زبان (زبان‌شناسی)">زبانهای مرده</a>، به جز <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3" title="زبان مقدس">زبانهای مقدس</a>، هستند.</div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="عربستان_سعودی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="الگو:موضوعات عربستان سعودی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:موضوعات عربستان سعودی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:موضوعات عربستان سعودی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="عربستان_سعودی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="عربستان سعودی">عربستان سعودی</a> </div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">تاریخ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="عربستان پیش از اسلام">عربستان پیش از اسلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87" title="محمد در مدینه">محمد در مدینه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="خلافت راشدین">خلافت راشدین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C" title="خلافت اموی">خلافت اموی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="خلافت عباسی">خلافت عباسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Emirate_of_Diriyah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Emirate of Diriyah (صفحه وجود ندارد)">Emirate of Diriyah</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D9%86%D8%AC%D8%AF" title="امیرنشین نجد">امیرنشین نجد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%B2" title="پادشاهی حجاز">پادشاهی حجاز</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Unification_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Unification of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">Unification</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Modern_history_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Modern history of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">Modern history</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="تاریخ معاصر برده‌داری در عربستان سعودی">تاریخ معاصر برده‌داری در عربستان سعودی</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="5" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Emblem_of_Saudi_Arabia" title="Emblem of Saudi Arabia"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Emblem_of_Saudi_Arabia.svg/100px-Emblem_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="100" height="109" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Emblem_of_Saudi_Arabia.svg/150px-Emblem_of_Saudi_Arabia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Emblem_of_Saudi_Arabia.svg/200px-Emblem_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="610" data-file-height="662" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جغرافیا</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:Borders_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:Borders of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">مرزها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="فهرست شهرهای عربستان سعودی">شهرها و شهرک‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Climate_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Climate of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">آب و هوا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_earthquakes_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of earthquakes in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">زمین‌لرزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="محافظه‌های عربستان">محافظه‌های عربستان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_mountains_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of mountains in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">کوه‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="استان‌های عربستان سعودی">استان‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_wadis_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of wadis of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">Wadis</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سیاست</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%87%DB%8C%D8%A6%D8%AA_%D8%A8%DB%8C%D8%B9%D8%AA&action=edit&redlink=1" class="new" title="هیئت بیعت (صفحه وجود ندارد)">هیئت بیعت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="مجلس وزیران عربستان سعودی">مجلس وزیران عربستان سعودی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Consultative_Assembly_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Consultative Assembly of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">Consultative Assembly</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%AF%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81%DB%8C%D9%86" title="خادم الحرمین الشریفین">خادم الحرمین الشریفین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Foreign_relations_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Foreign relations of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">Foreign relations</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="پادشاه عربستان سعودی">پادشاه عربستان سعودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="اداره تحقیقات عمومی عربستان سعودی">اداره تحقیقات عمومی عربستان سعودی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=National_Security_Council_(Saudi_Arabia)&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Security Council (Saudi Arabia) (صفحه وجود ندارد)">National Security Council</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="برنامه هسته‌ای عربستان سعودی">برنامه هسته‌ای عربستان سعودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" class="mw-redirect" title="نخست وزیر عربستان سعودی">نخست وزیر عربستان سعودی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:2.95em;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Legal_system_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Legal system of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">قوانیت</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Basic_Law_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Basic Law of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">قوانین ابتدایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Capital_punishment_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Capital punishment in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">اعدام</a></li> <li><a href="/wiki/Freedom_of_religion_in_Saudi_Arabia" class="mw-redirect" title="Freedom of religion in Saudi Arabia">آزادی مذهبی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Human_rights_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Human rights in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">حقوق بشر</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=LGBT_rights_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="LGBT rights in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">حقوق دگرباشان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%B2_%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="تجاوز جنسی در عربستان سعودی (صفحه وجود ندارد)">تجاوز جنسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="حقوق زنان در عربستان سعودی">حقوق زنان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%85%DB%8C%D8%AA%D9%87_%D8%A7%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%87_%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81_%D9%88_%D9%86%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D9%85%D9%86%DA%A9%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="کمیته امر به معروف و نهی از منکر عربستان سعودی">کمیته امر به معروف و نهی از منکر عربستان سعودی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saudi_Arabian_passport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saudi Arabian passport (صفحه وجود ندارد)">گذرنامه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Visa_policy_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Visa policy of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">Visa policy</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;">نظامی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%BE%D8%AF%D8%A7%D9%81%D9%86%D8%AF_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="نیروی پدافند هوایی سلطنتی سعودی">نیروی پدافند هوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="نیروی هوایی سلطنتی سعودی">نیروی هوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="نیروی زمینی عربستان سعودی">نیروی زمینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C" title="ریاست دستگاه اطلاعاتی عمومی">ریاست دستگاه اطلاعاتی عمومی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saudi_Arabian_military_ranks&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saudi Arabian military ranks (صفحه وجود ندارد)">Military ranks</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saudi_Arabian_National_Guard&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saudi Arabian National Guard (صفحه وجود ندارد)">گارد ملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="نیروی دریایی سلطنتی سعودی">نیروی دریایی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اقتصاد</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Agriculture_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agriculture in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">کشاورزی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_companies_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of companies of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">شرکت‌ها</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Council_of_Economic_and_Development_Affairs_(Saudi_Arabia)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Council of Economic and Development Affairs (Saudi Arabia) (صفحه وجود ندارد)">Council of Economic and Development Affairs</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Energy_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Energy in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">انرژی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%81%D8%AA%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="میدان‌های نفتی عربستان سعودی">میدان‌های نفتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_the_oil_industry_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of the oil industry in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">تاریخچه صنعت نفت</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Foreign_workers_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Foreign workers in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">کارگردان خارجی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Irrigation_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Irrigation in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">آبیاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D9%BE%DA%A9" title="اوپک">اوپک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="ریال سعودی">ریال سعودی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Saudi_Arabian_Monetary_Agency&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saudi Arabian Monetary Agency (صفحه وجود ندارد)">Saudi Arabian Monetary Agency (بانک مرکزی)</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Supreme_Economic_Council_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Supreme Economic Council of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">Supreme Economic Council</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%84" title="تداول">تداول</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Telecommunications_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telecommunications in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">ارتباطات</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="گردشگری در عربستان">گردشگری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Transport_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transport in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">ترابری</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جامعه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="سانسور در عربستان سعودی">سانسور</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Crime_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crime in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">جرم</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Demographics_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demographics of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">جمعیت‌شناسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Education_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Education in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">آموزش و پرورش</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=List_of_universities_and_colleges_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of universities and colleges in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">فهرست دانشگاه‌ها</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Health_care_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Health care in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">مراقبت سلامت</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Human_trafficking_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Human trafficking in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">قاچاق انسان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Obesity_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Obesity in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">چاقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Polygamy_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Polygamy in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">چندهمسری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Prostitution_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Prostitution in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">تن‌فروشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="تروریسم در عربستان سعودی">تروریسم</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Response_of_Saudi_Arabia_to_ISIL&action=edit&redlink=1" class="new" title="Response of Saudi Arabia to ISIL (صفحه وجود ندارد)">پاسخ به داعش</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Water_supply_and_sanitation_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Water supply and sanitation in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">تامین آب و فاضلاب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فرهنگ عربستان سعودی (صفحه وجود ندارد)">فرهنگ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Saudi_Arabian_art&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saudi Arabian art (صفحه وجود ندارد)">هنر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="سینمای عربستان">سینما</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="آشپزی عربستان سعودی">آشپزی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">زبان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Media_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Media of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">رسانه</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Television_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Television in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">تلویزیون</a></li></ul></li> <li><a href="/w/index.php?title=Music_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Music of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">موسیقی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Public_holidays_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Public holidays in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">تعطیلات رسمی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Religion_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Religion in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">دین</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="اسلام در عربستان">اسلام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4_%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="ورزش در عربستان سعودی">ورزش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Theatre_in_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theatre in Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">نمایش</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0.5em;padding-right:0.5em;font-weight:normal;">نشان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="سرود ملی عربستان سعودی">سرود ملی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Emblem_of_Saudi_Arabia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Emblem of Saudi Arabia (صفحه وجود ندارد)">نشان ملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%DA%86%D9%85_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="پرچم عربستان سعودی">پرچم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA%DB%8C%D9%86" title="شهادتین">شهادتین</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="رده:عربستان سعودی">رده</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ملی‌گرایی_عربی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:#008000; color:white;"><div id="ملی‌گرایی_عربی" style="font-size:114%;margin:0 4em">ملی‌گرایی عربی</div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:right; background-color: #008000; color:white; vertical-align:top; black-space:nowrap;">مفاهیم پایه</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام">دین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="جهان عرب">جهان عرب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="امت عربی (صفحه وجود ندارد)">امت عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D9%85" class="mw-redirect" title="پان عربیسم">وحدت عربی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">زبان عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B9%D8%AB%DB%8C%D8%B3%D9%85" title="بعثیسم">بعثیسم</a></li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="9" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Arab_world.png/200px-Arab_world.png" decoding="async" width="200" height="131" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Arab_world.png/300px-Arab_world.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Arab_world.png 2x" data-file-width="330" data-file-height="216" /></span></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:right; background-color: #008000; color:white; vertical-align:top; black-space:nowrap;">موسسان</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%A8%DB%8C" title="عبدالرحمن کواکبی">عبدالرحمن کواکبی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B7%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="ساطع الحصری">ساطع الحصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B3%D8%B7%D9%86%D8%B7%DB%8C%D9%86_%D8%B2%D8%B1%DB%8C%D9%82" class="mw-redirect" title="قسطنطین زریق">قسطنطین زریق</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%B2%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد عزه دروزه (صفحه وجود ندارد)">محمد عزه دروزه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%88%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="زکی الارسوزی">زکی الارسوزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%84_%D8%B9%D9%81%D9%84%D9%82" title="میشل عفلق">میشل عفلق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A8%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D8%B1" title="صلاح‌الدین بیطار">صلاح‌الدین بیطار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DA%A9%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%88%D8%B2%DB%8C" title="زکی ارسوزی">زکی ارسوزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2_%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="عزیز علی المصری">عزیز علی المصری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:right; background-color: #008000; color:white; vertical-align:top; black-space:nowrap;">رویدادهای مهم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="انقلاب بزرگ عربی">انقلاب بزرگ عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="کنفرانس عربی اول (صفحه وجود ندارد)">کنفرانس عربی اول</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="عید الشهداء (صفحه وجود ندارد)">شهدای ششم می</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="کنفرانس عمومی سوریه (صفحه وجود ندارد)">کنفرانس عمومی سوریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="جمهوری متحد عربی">جمهوری متحد عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحاد عربی (صفحه وجود ندارد)">اتحاد عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحادیه جمهوری‌های عربی (صفحه وجود ندارد)">اتحادیه جمهوری‌های عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رنسانس عربی">رنسانس عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7_%D9%88_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%D8%A7_(%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B0%E2%80%93%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B1)" class="mw-redirect" title="اعتراضات در جنوب غربی آسیا و شمال آفریقا (۲۰۱۰–۲۰۱۱)">انقلاب‌های عربی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:right; background-color: #008000; color:white; vertical-align:top; black-space:nowrap;">سازمان‌های رسمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="اتحادیه عرب">اتحادیه عرب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AE%D9%84%DB%8C%D8%AC_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="شورای همکاری خلیج فارس">شورای همکاری خلیج فارس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحاد مغرب عربی (صفحه وجود ندارد)">اتحاد مغرب عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شورای عربی (صفحه وجود ندارد)">شورای عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="پارلمان عربی (صفحه وجود ندارد)">پارلمان عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="کشورهای متحد عربی">کشورهای متحد عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="انجمن جوانان عرب">الفتات</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:right; background-color: #008000; color:white; vertical-align:top; black-space:nowrap;">احزاب</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%A8%D8%B9%D8%AB" title="حزب بعث">حزب بعث</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B2%D8%A8_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="حزب عربی دموکراتیک ناصری (صفحه وجود ندارد)">حزب عربی دموکراتیک ناصری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="شورای ملی عربی (صفحه وجود ندارد)">شورای ملی عربی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87%D9%94_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحادیهٔ دموکراتیک متحد (صفحه وجود ندارد)">اتحادیهٔ دموکراتیک متحد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:right; background-color: #008000; color:white; vertical-align:top; black-space:nowrap;">جنبش‌های مردمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87%D9%94_%D9%82%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="کنگرهٔ قومی عرب (صفحه وجود ندارد)">کنگرهٔ قومی عرب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنبش ناصری‌های مستقل (صفحه وجود ندارد)">جنبش ناصری‌های مستقل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="جنبش ملی‌گراهای عرب (صفحه وجود ندارد)">جنبش ملی‌گراهای عرب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحاد جوانان ملی‌گرای عرب (صفحه وجود ندارد)">اتحاد جوانان ملی‌گرای عرب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان متحد ملی ناصری (صفحه وجود ندارد)">سازمان متحد ملی ناصری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D8%AF_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="اتحاد ناصری‌های تونس (صفحه وجود ندارد)">اتحاد ناصری‌های تونس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="سازمان ملی ناصری‌های لبنان (صفحه وجود ندارد)">سازمان ملی ناصری‌های لبنان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:right; background-color: #008000; color:white; vertical-align:top; black-space:nowrap;">رهبران سیاسی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="شریف حسین">شریف حسین بن علی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="جمال عبدالناصر">جمال عبدالناصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D9%88%D8%AA%D9%84%DB%8C" title="شکری قوتلی">شکری قوتلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8" title="امین الحافظ">امین الحافظ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A8%D9%84%D8%A7" class="mw-redirect" title="احمد بن بلا">احمد بن بله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81" title="عبدالسلام عارف">عبدالسلام عارف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="ابراهیم الحمدی (صفحه وجود ندارد)">ابراهیم الحمدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A8%DA%A9%D8%B1" title="احمد حسن البکر">احمد حسن البکر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%88%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="هواری بومدین">هواری بومدین</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%B1_%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%AA" title="یاسر عرفات">یاسر عرفات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_%D8%A7%D8%B3%D8%AF" title="حافظ اسد">حافظ الاسد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86" title="صدام حسین">صدام حسین</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B0%D8%A7%D9%81%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="معمر القذافی (صفحه وجود ندارد)">معمر القذافی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:right; background-color: #008000; color:white; vertical-align:top; black-space:nowrap;">اندیشمندان معاصر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%82%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="احمد الشقیری">احمد الشقیری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="خیرالدین حسیب (صفحه وجود ندارد)">خیرالدین حسیب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%B9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="فاضل الربیعی (صفحه وجود ندارد)">فاضل الربیعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D9%85%DB%8C_%D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="فهمی هویدی">فهمی هویدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%D9%85%DB%8C_%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="عزمی بشاره">عزمی بشاره</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبد الوهاب المسیری (صفحه وجود ندارد)">عبد الوهاب المسیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C" title="طارق البشری">طارق البشری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D9%88%D9%86_%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سعدون حمادی">سعدون حمادی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B9%D9%86_%D8%A8%D8%B4%D9%88%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="معن بشور (صفحه وجود ندارد)">معن بشور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C" class="mw-redirect" title="عبدالعزیز الدوری">عبدالعزیز الدوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87" title="محمد عماره">محمد عماره</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%A7%D8%AC%DB%8C_%D8%B9%D9%84%D9%88%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="ناجی علوش (صفحه وجود ندارد)">ناجی علوش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86" title="برهان غلیون">برهان غلیون</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%DB%8C%D8%B5%D9%84_%D8%AC%D9%84%D9%88%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="فیصل جلول (صفحه وجود ندارد)">فیصل جلول</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%81%D8%B1&action=edit&redlink=1" class="new" title="محمد المسفر (صفحه وجود ندارد)">محمد المسفر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="جمال الاتاسی">جمال الاتاسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبدالستار قاسم (صفحه وجود ندارد)">عبدالستار قاسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D9%85%D8%AA_%D8%B3%DB%8C%D9%81%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87" title="عصمت سیف‌الدوله">عصمت سیف‌الدوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%B9%D8%A7%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="محمد عابد الجابری">محمد عابد الجابری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="عزیز السید جاسم">عزیز السید جاسم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:right; background-color: #008000; color:white; vertical-align:top; black-space:nowrap;">شخصیت‌های سرشناس</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D9%81%D8%AE%D8%B1%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="علی فخرو (صفحه وجود ندارد)">علی فخرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="عبدالحمید مهری">عبدالحمید مهری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="خالد السفیانی (صفحه وجود ندارد)">خالد السفیانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B6%DB%8C%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="ضیاءالدین داوود (صفحه وجود ندارد)">ضیاءالدین داوود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C_%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%84" title="حمدی قندیل">حمدی قندیل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%84%DB%8C%D9%85_%D9%82%D9%86%D8%AF%DB%8C%D9%84&action=edit&redlink=1" class="new" title="عبدالحلیم قندیل (صفحه وجود ندارد)">عبدالحلیم قندیل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%84_%D8%B4%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%84%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="کمال شاتیلا (صفحه وجود ندارد)">کمال شاتیلا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D8%B3%D8%B9%D8%AF&action=edit&redlink=1" class="new" title="مصطفی سعد (صفحه وجود ندارد)">مصطفی سعد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%B1%D8%AC_%D8%AD%D8%A8%D8%B4" title="جورج حبش">جورج حبش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%B1%D9%87%D8%AC&action=edit&redlink=1" class="new" title="بشاره مرهج (صفحه وجود ندارد)">بشاره مرهج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B9%D9%87" title="بسام الشکعه">بسام الشکعه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="علاءالدین الاعرجی (صفحه وجود ندارد)">علاءالدین الاعرجی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%DB%8C%D8%B5%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%A7%D9%86%D8%B9&action=edit&redlink=1" class="new" title="فیصل الصانع (صفحه وجود ندارد)">فیصل الصانع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7%DB%8C%D8%A8" title="احمد الخطیب">احمد الخطیب</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D9%84%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B3&action=edit&redlink=1" class="new" title="خالد الرواس (صفحه وجود ندارد)">خالد الرواس</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9%D9%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="حسن نافعه (صفحه وجود ندارد)">حسن نافعه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3" style="background:#008000;-moz-border-radius:2px;-webkit-border-radius:2px; color:white;"><div><a href="/w/index.php?title=%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8&action=edit&redlink=1" class="new" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه جهان عرب (صفحه وجود ندارد)">ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه جهان عرب</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=پاکستان&#124;link=پاکستان_زبانهای_پاکستان" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="الگو:زبانهای پاکستان"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:زبانهای پاکستان (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبانهای پاکستان"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=پاکستان&#124;link=پاکستان_زبانهای_پاکستان" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="پاکستان"><img alt="پاکستان" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/23px-Flag_of_Pakistan.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/35px-Flag_of_Pakistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/45px-Flag_of_Pakistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="زبانهای پاکستان">زبانهای پاکستان</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زبانهای رسمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88" title="زبان اردو">اردو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="انگلیسی پاکستانی">انگلیسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Provincial_languages_of_Pakistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Provincial languages of Pakistan (صفحه وجود ندارد)">زبانهای ایالتی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%DB%8C" title="زبان پنجابی">پنجابی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B4%D8%AA%D9%88" title="زبان پشتو">پشتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%86%D8%AF%DB%8C" title="زبان سندی">سندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%DB%8C" title="زبان بلوچی">بلوچی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زبانهای اقلیت<br /><small style="font-size:85%;">(برپایهٔ <a href="/wiki/%D8%AA%D9%82%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تقسیمات کشوری پاکستان">تقسیمات کشوری پاکستان</a>)</small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF" title="کشمیر آزاد">کشمیر آزاد</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="زبان دوگری">دوگری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D9%88%D8%AC%D8%B1%DB%8C" title="زبان گوجری">گوجری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B4%D9%85%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="زبان کشمیری">کشمیری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زبان پوتواری">پوتواری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="ایالت بلوچستان پاکستان">بلوچستان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%88%DB%8C%DB%8C" title="زبان براهویی">براهویی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4_%D8%AF%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="گویش دهواری">دهواری</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4_%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DA%AF%DB%8C" title="گویش هزارگی">هزارگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%87%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان کهترانی (صفحه وجود ندارد)">کهترانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4_%D9%88%D9%86%D8%AA%D8%B3%DB%8C" title="گویش ونتسی">ونتسی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82_%D9%82%D8%A8%DB%8C%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84" title="مناطق قبیله‌ای فدرال">مناطق قبیله‌ای فدرال</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="زبان ارموری">زبان ارموری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%84%D9%87%D8%AC%D9%87_%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="لهجه وزیرستانی (صفحه وجود ندارد)">وزیرستانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%DA%AF%D9%84%DA%AF%D8%AA-%D8%A8%D9%84%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="گلگت-بلتستان">گلگت-بلتستان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="زبان بلتی">بلتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%88%D8%B1%DA%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان پورگی (صفحه وجود ندارد)">پورگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%B4%D8%B3%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="بروشسکی">بروشسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%A7%DA%A9%DB%8C" title="زبان دوماکی">دوماکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="زبان کهوار">کهوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%86%D8%AF%D9%84%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C" title="زبان کندل‌شاهی">کندل‌شاهی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان مونجانی">مونجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B4%DB%8C%D9%86%D8%A7" title="زبان شینا">شینا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88%DB%8C%DA%AF%D9%84%DB%8C" title="زبان ویگلی">ویگلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%AE%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان وخی">وخی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AE%DB%8C%D8%A8%D8%B1_%D9%BE%D8%AE%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%AE%D9%88%D8%A7" class="mw-redirect" title="خیبر پختونخوا">خیبر<br />پختونخوا</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%B4%D8%B3%DA%A9%DB%8C" class="mw-redirect" title="بروشسکی">بروشسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C" title="زبان بدیشی">بدیشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B7%D8%B1%DB%8C" title="زبان بطری">بطری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%86%D9%84%DB%8C%D8%B3%D9%88" title="زبان چلیسو">چلیسو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%84%DB%8C" title="زبان داملی">داملی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%AA%DB%8C" title="زبان گواربتی">گواربتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%88" title="زبان گابارو">گابارو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%86%D8%AF%DA%A9%D9%88" title="زبان هندکو">هندکو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبان کالامی">کالامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B4" class="mw-redirect" title="زبان کالاش">کالاش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%84%DA%A9%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="زبان کلکوتی">کلکوتی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C%D8%B1%DB%8C" title="کامویری">کامویری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1" class="mw-redirect" title="زبان کهوار">کهوار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D9%87%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان کوهستانی">کوهستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D9%87" title="زبان پالوله">پالوله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="زبان توروالی">توروالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%AC%DB%8C" title="زبان اشوجی">اشوجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%AF%D8%BA%D9%87" title="زبان یدغه">یدغه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%BE%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8_(%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86)" class="mw-redirect" title="پنجاب (پاکستان)">پنجاب</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DA%AF%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان بگری (صفحه وجود ندارد)">بگری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%DA%AF%D8%B1%DB%8C" title="زبان دوگری">دوگری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان راجستانی">راجستانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="زبانهای لندا">زبانهای لندا</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زبان پوتواری">پوتواری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="زبان سرائیکی">سرائیکی</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Punjabi_dialects&action=edit&redlink=1" class="new" title="Punjabi dialects (صفحه وجود ندارد)">other varieties</a></i></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%84%D8%AA_%D8%B3%D9%86%D8%AF" title="ایالت سند">سند</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%A6%D8%B1" title="زبان آئر">آئر</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%DA%AF%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان بگری (صفحه وجود ندارد)">بگری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان بهایا (صفحه وجود ندارد)">بهایا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%87%D8%A7%D8%AA%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان دهاتکی (صفحه وجود ندارد)">دهاتکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D9%88%D8%A6%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7" title="زبان گوئاریا">گوئاریا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="زبان گجراتی">گجراتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="زبان جدگالی">جدگالی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان ژانداورا (صفحه وجود ندارد)">ژانداورا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%88%DA%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان جوگی (صفحه وجود ندارد)">جوگی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان کولی (صفحه وجود ندارد)">کولی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زبان پارکری کولی">پارکری</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%DA%86%DB%8C" title="زبان کچی">کچی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D9%88%D8%B1%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان لورکی (صفحه وجود ندارد)">لورکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زبان مارواری">مارواری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D9%85%D9%88%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان میمونی (صفحه وجود ندارد)">میمونی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان میواری (صفحه وجود ندارد)">میواری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%D8%AF%DA%A9%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان اودکی (صفحه وجود ندارد)">اودکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان راجستانی">راجستانی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">جستارهای مرتبط</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبانهای هندوآریایی">زبانهای هندوآریایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="زبانهای داردی">زبانهای داردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبانهای ایرانی">زبانهای ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان اشاره هندوپاکستانی">زبان اشاره پاکستانی</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D8%AF%D8%A8_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D9%87%D9%86%D8%AF" class="mw-redirect" title="زبان و ادب فارسی در هند">فارسی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=History_of_Hindustani&action=edit&redlink=1" class="new" title="History of Hindustani (صفحه وجود ندارد)">هندوستانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hindi_in_Pakistan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hindi in Pakistan (صفحه وجود ندارد)">هندی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D8%BA%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان جغتایی">جغتایی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%88&action=edit&redlink=1" class="new" title="الگو:زبانهای مالدیو (صفحه وجود ندارد)">الگو:زبانهای مالدیو</a> </p> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q13955#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="داده‌های_کتابخانه‌ای_frameless&#124;text-top&#124;10px&#124;alt=ویرایش_در_ویکی‌داده&#124;link=https&#58;//www.wikidata.org/wiki/Q13955#identifiers&#124;class=noprint&#124;ویرایش_در_ویکی‌داده" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7:%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="راهنما:داده‌های کتابخانه‌ای">داده‌های کتابخانه‌ای</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q13955#identifiers" title="ویرایش در ویکی‌داده"><img alt="ویرایش در ویکی‌داده" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-rtl-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کتابخانه‌های ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4241223-7">آلمان</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007294709605171">اسرائیل</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85006306">ایالات متحده آمریکا</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00560295">ژاپن</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=ph118564&CON_LNG=ENG">جمهوری چک</a></span></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%A9_(%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87)" class="mw-redirect" title="سوداک (شناسه)">سوداک (فرانسه)</a> <ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.idref.fr/027219623">1</a></span></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=&#124;link=_زبانهای_اسپانیا" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="الگو:زبانهای اسپانیا"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:زبانهای اسپانیا (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبانهای اسپانیا"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=&#124;link=_زبانهای_اسپانیا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/23px-Flag_of_Spain.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/35px-Flag_of_Spain.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Flag_of_Spain.svg/45px-Flag_of_Spain.svg.png 2x" data-file-width="750" data-file-height="500" /></span></span></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبانهای اسپانیا (صفحه وجود ندارد)">زبانهای</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="اسپانیا">اسپانیا</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رسمی/ملی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اسپانیایی">اسپانیایی</a> (یا <a href="/w/index.php?title=Names_given_to_the_Spanish_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Names given to the Spanish language (صفحه وجود ندارد)">کاستیلی</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زبانهای<br />محلی / اقلیت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رسمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="زبان باسکی">باسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" title="زبان کاتالان">کاتالان</a> / <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان والنسیایی">والنسیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان گالیسی">گالیسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%B3%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="زبان اکسیتان">اکسیتان</a> <ul><li><small><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="گویش آرانی">آرانی</a></small></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">به رسمیت<br />شناخته‌شده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C" title="زبان آراگونی">آراگونی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="زبان آستوری">آستوری</a> / <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%86%DB%8C" title="زبان لئونی">لئونی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">به رسمیت<br />شناخته‌نشده</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Silbo_Gomero&action=edit&redlink=1" class="new" title="Silbo Gomero (صفحه وجود ندارد)">Gomeran whistled language</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اکسترمادورایی">اکسترمادورایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hispano-Arabic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hispano-Arabic (صفحه وجود ندارد)">Hispano-Arabic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Hispano-Berber&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hispano-Berber (صفحه وجود ندارد)">Hispano-Berber</a></li> <li>ایبری-رومانی <ul><li><small><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D9%84%D9%88" title="زبان کالو">کالو</a></i></small></li> <li><small><i><a href="/w/index.php?title=Erromintxela_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Erromintxela language (صفحه وجود ندارد)">Erromintxela</a></i></small></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%88" title="زبان لادینو">لادینو</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4" title="گویش">گویش‌های</a> <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبانهای اسپانیایی (صفحه وجود ندارد)">زبانهای اسپانیایی</a></li></ul> </div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زبانهای فرهنگی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="زبان یونانی باستان">یونانی باستان</a> و <a href="/wiki/%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86_%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9" title="لاتین کلاسیک">لاتین کلاسیک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">فرانسوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان آلمانی">آلمانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زبانهای مهاجر/ غیربومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="زبان بلغاری">بلغاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زبان چینی">چینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان ایتالیایی">ایتالیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">فرانسوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان آلمانی">آلمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="زبان پرتغالی">پرتغالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان رومانیایی">رومانیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%B3%DB%8C" title="زبان روسی">روسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زبان اوکراینی">اوکراینی</a>، غیره.</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">گونه‌های معیار</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%84" title="اسپانیایی کاستیل">اسپانیایی کاستیل</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Standard_Asturian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Standard Asturian (صفحه وجود ندارد)">آستوری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Standard_Basque&action=edit&redlink=1" class="new" title="Standard Basque (صفحه وجود ندارد)">باسکی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Standard_Catalan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Standard Catalan (صفحه وجود ندارد)">کاتالان</a> / <a href="/w/index.php?title=Standard_Valencian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Standard Valencian (صفحه وجود ندارد)">والنسیایی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Standard_Galician&action=edit&redlink=1" class="new" title="Standard Galician (صفحه وجود ندارد)">گالیسیایی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زبانهای اشاره</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اشاره اسپانیایی">زبان اشاره اسپانیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" title="زبان اشاره کاتالان">زبان اشاره کاتالان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اشاره والنسیایی">زبان اشاره والنسیایی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زبانهای_یهودی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="الگو:زبانهای یهودی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:زبانهای یهودی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبانهای یهودی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زبانهای_یهودی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="زبانهای یهودی">زبانهای یهودی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="آفروآسیایی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبانهای آفروآسیایی">آفروآسیایی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8.25em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبان عبری">عبری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.25em;font-weight:normal;">دوره‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="عبری توراتی">توراتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عبری میشنایی">میشنایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%86_%D9%88%D8%B3%D8%B7%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عبری قرون وسطایی">قرون وسطایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86" title="عبری نوین">نوین</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:6.25em;font-weight:normal;">گویش‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%A7%D8%B2%DB%8C" title="عبری اشکنازی">اشکنازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="عبری سفاردی">سفاردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C" title="عبری مزراحی">مزراحی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عبری یمنی">یمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C" title="عبری طبریه‌ای">طبریه‌ای</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="عبری سامری">سامری</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8.25em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبانهای یهودی-آرامی">یهودی-آرامی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="آرامی" scope="row" class="navbox-group" style="width:6.25em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبان آرامی">آرامی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="آرامی توراتی (صفحه وجود ندارد)">توراتی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Targum_(Aramaic_dialects)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Targum (Aramaic dialects) (صفحه وجود ندارد)">Targum</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84%DB%8C" title="آرامی یهودی بابلی">تلمودی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jewish_Palestinian_Aramaic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jewish Palestinian Aramaic (صفحه وجود ندارد)">Jewish Palestinian Aramaic</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/w/index.php?title=Galilean_dialect&action=edit&redlink=1" class="new" title="Galilean dialect (صفحه وجود ندارد)">جلیلی</a>)</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=Barzani_Jewish_Neo-Aramaic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Barzani Jewish Neo-Aramaic (صفحه وجود ندارد)">Barzani</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D8%A6%D9%88%D9%84%D8%A7" title="هولئولا">هولئولا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lishana_Deni&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lishana Deni (صفحه وجود ندارد)">Lishana Deni</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="لشان ددان">لشان ددان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="زبان لیشانی نوشان">زبان لیشانی نوشان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Betanure_Jewish_Neo-Aramaic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Betanure Jewish Neo-Aramaic (صفحه وجود ندارد)">Betanure Jewish Neo-Aramaic</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Samaritan_Aramaic_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Samaritan Aramaic language (صفحه وجود ندارد)">Samaritan Aramaic</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:8.25em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="زبان یهودی-عربی">یهودی-عربی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="زبان_عربی" scope="row" class="navbox-group" style="width:6.25em;font-weight:normal;"><a class="mw-selflink selflink">زبان عربی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="عربی یهودی-عراقی">یهودی-عراقی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="عربی یهودی بغداد">بغدادی</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="عربی یهودی-مصری">یهودی-مصری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4%DB%8C" title="عربی یهودی-مراکشی">یهودی-مراکشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D9%84%D8%B3%DB%8C" title="عربی یهودی-طرابلسی">یهودی-طرابلسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C" title="عربی یهودی-تونسی">یهودی-تونسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DB%8C%D9%85%D9%86%DB%8C" title="عربی یهودی-یمنی">یهودی-یمنی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="سایرین" scope="row" class="navbox-group" style="width:8.25em;font-weight:normal;">سایرین</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Kayla_dialect&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kayla dialect (صفحه وجود ندارد)">Kayla</a> / <a href="/w/index.php?title=Qwara_dialect&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qwara dialect (صفحه وجود ندارد)">Qwara</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="زبانهای کوشی">کوشی</a>)</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=Judeo-Berber_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Judeo-Berber language (صفحه وجود ندارد)">یهودی-بربری</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبانهای بربری">بربری</a>)</span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="هندواروپایی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبانهای هندواروپایی">هندواروپایی</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.0em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%98%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبانهای ژرمنی">ژرمنی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.5em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%B4" title="زبان ییدیش">ییدیش</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="گویش‌ها_/_لوتراها" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/w/index.php?title=Yiddish_dialects&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yiddish dialects (صفحه وجود ندارد)">گویش‌ها</a> / <i>لوتراها</i></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Eastern_Yiddish&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Yiddish (صفحه وجود ندارد)">Eastern</a> (<a href="/w/index.php?title=Galitzish&action=edit&redlink=1" class="new" title="Galitzish (صفحه وجود ندارد)">Galitzish</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lithuanian_Yiddish&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lithuanian Yiddish (صفحه وجود ندارد)">Litvish</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Poylish&action=edit&redlink=1" class="new" title="Poylish (صفحه وجود ندارد)">Poylish</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yiddish_dialects&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yiddish dialects (صفحه وجود ندارد)">Ukrainish</a></li> <li><i><a href="/w/index.php?title=Klezmer-loshn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Klezmer-loshn (صفحه وجود ندارد)">Klezmer-loshn</a></i>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Western_Yiddish&action=edit&redlink=1" class="new" title="Western Yiddish (صفحه وجود ندارد)">Western</a> (<a href="/w/index.php?title=Judeo-Alsatian&action=edit&redlink=1" class="new" title="Judeo-Alsatian (صفحه وجود ندارد)">Judeo-Alsatian</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lachoudisch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lachoudisch (صفحه وجود ندارد)">Lachoudisch</a>)</li> <li><a href="/w/index.php?title=Judaeo-Dutch&action=edit&redlink=1" class="new" title="Judaeo-Dutch (صفحه وجود ندارد)">Judaeo-Dutch</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Scots-Yiddish&action=edit&redlink=1" class="new" title="Scots-Yiddish (صفحه وجود ندارد)">Scots-Yiddish</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%8C%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D8%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان اشاره ییدیش (صفحه وجود ندارد)">زبان اشاره ییدیش</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.5em"><a href="/w/index.php?title=Jewish_English_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jewish English languages (صفحه وجود ندارد)">انگلیسی یهودی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Yeshivish&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yeshivish (صفحه وجود ندارد)">Yeshivish</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yinglish&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yinglish (صفحه وجود ندارد)">Yinglish</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Heblish&action=edit&redlink=1" class="new" title="Heblish (صفحه وجود ندارد)">Heblish</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.0em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C" title="زبانهای رومی">رومی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="یهودی-رومی" scope="row" class="navbox-group" style="width:9.5em"><a href="/w/index.php?title=Judaeo-Romance_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Judaeo-Romance languages (صفحه وجود ندارد)">یهودی-رومی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" title="زبان یهودی-کاتالان">یهودی-کاتالان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="زبان ایتالیایی-یهودی">ایتالیایی-یهودی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%85%D9%88%D9%86%D8%AA%DB%8C" title="زبان یهودی-پیدمونتی">یهودی-پیدمونتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%88" title="زبان لادینو">لادینو</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Haketia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haketia (صفحه وجود ندارد)">هاکتیا</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tetuani_Ladino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tetuani Ladino (صفحه وجود ندارد)">تتوانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%84%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="یهودی-لاتین (صفحه وجود ندارد)">یهودی-لاتین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="زبان شوادی">یهودی-اکسیتان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zarphatic_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zarphatic language (صفحه وجود ندارد)">یهودی-فرانسوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="زبان یهودی-پرتغالی">یهودی پرتغالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C" title="زبان یهودی-آراگونی">یهودی-آراگونی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.0em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبانهای هندوایرانی">هندوایرانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="یهودی-ایرانی" scope="row" class="navbox-group" style="width:9.5em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبانهای یهودی-ایرانی">یهودی-ایرانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%A7" title="گویش یهودی بخارا">بخاری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%AA%DB%8C" title="زبان یهودی-تاتی">جوهوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF" class="mw-redirect" title="زبان فارسیهود">فارسیهود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یهودی-همدانی">یهودی-همدانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان یهودی-شیرازی">یهودی-شیرازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="زبان یهودی-اصفهانی">یهودی-اصفهانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبانهای یهودی-آرامی">یهودی-کردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C" title="زبان یهودی-یزدی">یهودی-یزدی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یهودی-کرمانی">یهودی-کرمانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یهودی-کاشانی">یهودی-کاشانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AC%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="زبان یهودی-بروجردی">یهودی-بروجردی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان یهودی-خوانساری (صفحه وجود ندارد)">یهودی-خوانساری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان یهودی-خمینی (صفحه وجود ندارد)">یهودی-خمینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DA%AF%D9%84%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یهودی-گلپایگانی">یهودی-گلپایگانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبان یهودی-نهاوندی (صفحه وجود ندارد)">یهودی-نهاوندی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="سایرین" scope="row" class="navbox-group" style="width:16.75em;font-weight:normal;">سایرین</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%DA%A9" title="زبان یوانیک">یوانیک</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان یونانی">یونانی</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D9%86%D8%B9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان کنعانی">کنعانی</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="زبانهای اسلاوی">اسلاوی</a>)</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=Judeo-Marathi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Judeo-Marathi (صفحه وجود ندارد)">یهودی-مراتی</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبانهای هندوآریایی">هندوآریایی</a>)</span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="سایر" style="font-size:114%;margin:0 4em">سایر</div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%DA%86%D8%A7%D9%82%DB%8C" title="زبان کریمچاقی">کریمچاقی</a> / <a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%85" title="زبان کاراییم">کاراییم</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C" title="زبانهای ترکی">ترکی</a>)</span></li> <li><a href="/w/index.php?title=Judeo-Malayalam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Judeo-Malayalam (صفحه وجود ندارد)">یهودی-مالایام</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%AF%DB%8C" title="زبانهای دراویدی">دراویدی</a>)</span></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="زبان یهودی-گرجی">یهودی-گرجی</a> <span style="font-size:90%;">(<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C" title="زبانهای کارتولی">کارتولی</a>)</span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="زبانهای_آفروآسیایی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="الگو:زبانهای آفروآسیایی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:زبانهای آفروآسیایی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبانهای آفروآسیایی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="زبانهای_آفروآسیایی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A2%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبانهای آفروآسیایی">زبانهای آفروآسیایی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبانهای بربری">بربری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="زبان قبایلی">قبایلی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%81%DB%8C%D8%AA" title="زبان تریفیت">تریفیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B4%D8%A7%D9%88%DB%8C" title="زبان شاوی">شاوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B4%D9%84%D8%AD%DB%8C%D8%AA" title="زبان تشلحیت">تشلحیت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%82%DB%8C" title="زبان طوارقی">طوارقی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="زبانهای چادی">چادی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%88%D8%B3%D9%87" title="زبان هوسه">هوسه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D8%B4%DB%8C" title="زبانهای کوشی">کوشی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D9%81%D8%A7%D8%B1" title="زبان عفار">عفار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%AC%D8%A7" class="mw-redirect" title="زبان بجا">بجا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88" title="زبان اورومو">اورومو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان سومالیایی">سومالیایی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="زبان مصری">مصری</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B5%D8%B1%DB%8C" title="زبان مصری">مصری باستان</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A8%D8%B7%DB%8C" title="زبان قبطی">قبطی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%85%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="زبانهای اوموتی">اوموتی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%88%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%A7" title="زبان وولایتا">وولایتا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبانهای سامی">سامی شمالی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DA%A9%D8%AF%DB%8C" title="زبان اکدی">اکدی</a></i></li> <li><a class="mw-selflink selflink">عربی</a> (<a href="/wiki/%DA%AF%D9%88%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="گویش‌های عربی">گویش‌های عربی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="زبان آرامی">آرامی</a> (<a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%86%D9%88_%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="آرامی نو آشوری">آرامی نو آشوری</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبان عبری">عبری</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D9%86%DB%8C%D9%82%DB%8C" title="زبان فنیقی">فنیقی</a></i></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبانهای سامی اتیوپیایی">اتیوپیایی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88%D9%BE%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبانهای سامی اتیوپیایی">زبانهای اتیوپیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D9%87%D8%B1%DB%8C" title="زبان امهری">امهری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%DB%8C%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%A7" title="زبان تیگرینیا">تیگرینیا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%DB%8C%DA%AF%D8%B1%D9%87" title="زبان تیگره">تیگره</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B9%D8%B2" title="زبان گعز">گعز</a></i></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%DA%AF%DB%8C" title="زبانهای گوراگی">گوراگی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>نام‌های <i>خوابیده</i> نشان‌دهنده <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%DA%AF_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_(%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C)" title="مرگ زبان (زبان‌شناسی)">زبانهای مرده</a> هستند</div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r40381259">.mw-parser-output .portalbox{float:left;border:solid #aaa 1px;padding:0}.mw-parser-output .portalbox.tleft{margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalbox.tright{margin:0.5em 0 0.5em 1em}.mw-parser-output .portalbox>ul{display:table;box-sizing:border-box;padding:0.1em;max-width:175px;background:#f9f9f9;font-size:85%;line-height:110%;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox>ul>li{display:table-row}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:first-child{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox>ul>li>span:last-child{display:table-cell;padding:0.2em 0.3em 0.2em 0.2em;vertical-align:middle}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .portalbox>ul{background:transparent}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=مکزیک&#124;link=مکزیک_زبانهای_مکزیک" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="الگو:زبانهای مکزیک"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:زبانهای مکزیک (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبانهای مکزیک"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=مکزیک&#124;link=مکزیک_زبانهای_مکزیک" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مکزیک"><img alt="مکزیک" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/23px-Flag_of_Mexico.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/35px-Flag_of_Mexico.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Flag_of_Mexico.svg/46px-Flag_of_Mexico.svg.png 2x" data-file-width="980" data-file-height="560" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبانهای مکزیک (صفحه وجود ندارد)">زبانهای</a> <a href="/wiki/%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9" title="مکزیک">مکزیک</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">رسمی/<br />بومی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">۱۰۰٬۰۰۰+<br />گویشور</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="اسپانیایی مکزیکی">اسپانیایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%A7%D8%AA%D9%84" title="زبان ناواتل">ناواتل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%D9%88%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان مایایی یوکاتانی">مایایی یوکاتانی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mixtecan_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mixtecan languages (صفحه وجود ندارد)">Mixtec</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zapotec_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zapotec languages (صفحه وجود ندارد)">Zapotec</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tzeltal_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tzeltal language (صفحه وجود ندارد)">Tzeltal Maya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tzotzil_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tzotzil language (صفحه وجود ندارد)">Tzotzil Maya</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Otomi_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Otomi language (صفحه وجود ندارد)">Otomí</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Totonacan_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Totonacan languages (صفحه وجود ندارد)">Totonac</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mazatecan_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mazatecan languages (صفحه وجود ندارد)">Mazatec</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ch%E2%80%99ol_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ch’ol language (صفحه وجود ندارد)">Ch'ol</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Huastec_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huastec language (صفحه وجود ندارد)">Huastec</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chinantecan_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinantecan languages (صفحه وجود ندارد)">Chinantec</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mixe_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mixe languages (صفحه وجود ندارد)">Mixe</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mazahua_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mazahua language (صفحه وجود ندارد)">Mazahua</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pur%C3%A9pecha_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Purépecha language (صفحه وجود ندارد)">Purépecha</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">۱۰٬۰۰۰–۱۰۰٬۰۰۰<br />گویشور</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Tlapanec_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tlapanec language (صفحه وجود ندارد)">Tlapanec</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tarahumara_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tarahumara language (صفحه وجود ندارد)">Tarahumara</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Amuzgo_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Amuzgo language (صفحه وجود ندارد)">Amuzgo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chatino_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chatino language (صفحه وجود ندارد)">Chatino</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tojolab%27al_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tojolab'al language (صفحه وجود ندارد)">Tojolab'al</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sierra_Popoluca&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sierra Popoluca (صفحه وجود ندارد)">Sierra Popoluca</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chontal_Maya_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chontal Maya language (صفحه وجود ندارد)">Chontal de Tabasco</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Huichol_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huichol language (صفحه وجود ندارد)">Huichol</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mayo_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mayo language (صفحه وجود ندارد)">Mayo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tepehu%C3%A1n_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tepehuán language (صفحه وجود ندارد)">Tepehuán</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Trique_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Trique language (صفحه وجود ندارد)">Trique</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cora_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cora language (صفحه وجود ندارد)">Cora</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Popolocan_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Popolocan languages (صفحه وجود ندارد)">Popolocan</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Huave_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huave language (صفحه وجود ندارد)">Huave</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cuicatec_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cuicatec language (صفحه وجود ندارد)">Cuicatec</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Yaqui_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yaqui language (صفحه وجود ندارد)">Yaqui</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Q%E2%80%99anjob%E2%80%99al_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Q’anjob’al language (صفحه وجود ندارد)">Q'anjob'al</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tepehua_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tepehua languages (صفحه وجود ندارد)">Tepehua</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زیر ۱۰٬۰۰۰<br />گویشور</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Pame_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pame language (صفحه وجود ندارد)">Pame</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mam_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mam language (صفحه وجود ندارد)">Mam</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tequistlatecan_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tequistlatecan languages (صفحه وجود ندارد)">Chontal of Oaxaca</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chuj_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chuj language (صفحه وجود ندارد)">Chuj</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zacatepec_Mixtec&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zacatepec Mixtec (صفحه وجود ندارد)">Tacuate</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chichimeca_Jonaz_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chichimeca Jonaz language (صفحه وجود ندارد)">Chichimeca Jonaz</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Huarijio_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Huarijio language (صفحه وجود ندارد)">Huarijío</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chocho_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chocho language (صفحه وجود ندارد)">Chocho</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Pima_Bajo_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pima Bajo language (صفحه وجود ندارد)">Pima Bajo</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Q%27eqchi%27_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Q'eqchi' language (صفحه وجود ندارد)">Q'eqchí</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Lacandon_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lacandon language (صفحه وجود ندارد)">Lacandón</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Jakaltek_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jakaltek language (صفحه وجود ندارد)">Jakaltek</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Matlatzinca_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Matlatzinca language (صفحه وجود ندارد)">Matlatzinca</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Seri_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seri language (صفحه وجود ندارد)">Seri</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ixcatec_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ixcatec language (صفحه وجود ندارد)">Ixcatec</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%DB%8C%DA%86%D9%87" title="زبان کیچه">کیچه</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kaqchikel_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaqchikel language (صفحه وجود ندارد)">Kaqchikel</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Paipai_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paipai language (صفحه وجود ندارد)">Paipai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cocopah_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cocopah language (صفحه وجود ندارد)">Cucapá</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Mocho%E2%80%99_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mocho’ language (صفحه وجود ندارد)">Mototzintleco</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kumeyaay_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kumeyaay language (صفحه وجود ندارد)">Kumiai</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=O%27odham_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="O'odham language (صفحه وجود ندارد)">Pápago</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Fox_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fox language (صفحه وجود ندارد)">Kikapú</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ixil_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ixil language (صفحه وجود ندارد)">Ixil</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Cochim%C3%AD_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cochimí language (صفحه وجود ندارد)">Cochimí</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Kiliwa_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kiliwa language (صفحه وجود ندارد)">Kiliwa</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Awakatek_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Awakatek language (صفحه وجود ندارد)">Aguacatec</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="3" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">غیررسمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D8%AF%DB%8C%DA%86" title="زبان پلات‌دیچ">پلات‌دیچ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Chipilo_Venetian_dialect&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chipilo Venetian dialect (صفحه وجود ندارد)">ونتی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="زبان انگلیسی">انگلیسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%DB%8C" title="زبان فرانسوی">فرانسوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DA%A9%DB%8C" title="زبان باسکی">باسکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86" title="زبان کاتالان">کاتالان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبان عبری">عبری</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">عربی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%86%DB%8C%D9%86%DB%8C" title="زبان چینی">چینی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="زبان پرتغالی">پرتغالی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%98%D8%A7%D9%BE%D9%86%DB%8C" title="زبان ژاپنی">ژاپنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان رومانی">رومانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">اشاره</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%85%DA%A9%D8%B2%DB%8C%DA%A9%DB%8C" title="زبان اشاره مکزیکی">زبان اشاره مکزیکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اشاره مایایی">زبان اشاره مایایی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><b>یادداشت: زبانهای رسمی بر اساس شمار گویشوران از زیاد به کم مرتب شده‌اند</b></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=لیبی&#124;link=لیبی_زبانهای_لیبی" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="الگو:زبانهای لیبی"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="بحث الگو:زبانهای لیبی (صفحه وجود ندارد)"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:زبانهای لیبی"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=لیبی&#124;link=لیبی_زبانهای_لیبی" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی"><img alt="لیبی" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Libya.svg/23px-Flag_of_Libya.svg.png" decoding="async" width="23" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Libya.svg/35px-Flag_of_Libya.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/05/Flag_of_Libya.svg/46px-Flag_of_Libya.svg.png 2x" data-file-width="960" data-file-height="480" /></a></span></span> <a href="/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="زبانهای لیبی (صفحه وجود ندارد)">زبانهای</a> <a href="/wiki/%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="لیبی">لیبی</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زبان رسمی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a class="mw-selflink selflink">عربی</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86_%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%A7%D8%B1" title="عربی نوین معیار">معیار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="عربی لیبیایی">گویش لیبیایی</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زبانهای اقلیت</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبانهای بربری">بربری</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Awjilah_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Awjilah language (صفحه وجود ندارد)">Awjilah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ghadam%C3%A8s_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ghadamès language (صفحه وجود ندارد)">Ghadamès</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Nafusi_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nafusi language (صفحه وجود ندارد)">Nafusi</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Sokna_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sokna language (صفحه وجود ندارد)">Sawknah</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tamahaq_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tamahaq language (صفحه وجود ندارد)">Tamahaq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tamasheq_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tamasheq language (صفحه وجود ندارد)">Tamasheq</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Zuwara_Berber&action=edit&redlink=1" class="new" title="Zuwara Berber (صفحه وجود ندارد)">Zuwara</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%B1%DB%8C" title="زبان دومری">دومری</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Tebu_languages&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tebu languages (صفحه وجود ندارد)">تبو</a> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Teda_language&action=edit&redlink=1" class="new" title="Teda language (صفحه وجود ندارد)">تداگا</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">زبان اشاره</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87_%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="زبان اشاره لیبیایی">زبان اشاره لیبیایی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r39648996"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="23x15px&#124;border_&#124;alt=ایران&#124;link=ایران_موضوعات_ایران" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40355799"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r40261389"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-نمایش"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="الگو:موضوعات ایران"><abbr title="مشاهدهٔ این الگو">ن</abbr></a></li><li class="nv-بحث"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AD%D8%AB_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بحث الگو:موضوعات ایران"><abbr title="بحث پیرامون این الگو">ب</abbr></a></li><li class="nv-ویرایش"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B4_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88:%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ویژه:ویرایش صفحه/الگو:موضوعات ایران"><abbr title="ویرایش کردن این الگو">و</abbr></a></li></ul></div><div id="23x15px&#124;border_&#124;alt=ایران&#124;link=ایران_موضوعات_ایران" style="font-size:114%;margin:0 4em"><span style="position: relative; bottom: 1px;"><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران"><img alt="ایران" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/23px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="23" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/35px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/46px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a></span></span></span> موضوعات <a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">ایران</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="تاریخ_ایران" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تاریخ ایران">تاریخ ایران</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div id="پیش_از_تاریخ"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" class="mw-redirect" title="ایران پیش از تاریخ">پیش از تاریخ</a></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">باستانی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;font-weight:normal;font-size:85%;">۵۵۰–۳۴۰۰ <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="گاه‌شماری دوران مشترک">ق.م.</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A7%E2%80%93%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="تمدن کورا–ارس">تمدن کورا–ارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" class="mw-redirect" title="نیاعیلامی">نیاعیلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85_(%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86)" class="mw-redirect" title="عیلام (تمدن)">عیلام (تمدن)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%84%D9%88%D8%A8%DB%8C_(%D9%82%D9%88%D9%85)" title="لولوبی (قوم)">لولوبی (قوم)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DA%A9%D8%AF" class="mw-redirect" title="اکد">اکد</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="کاسیان">کاسیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="منائیان">منائیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D9%86%D9%88" title="امپراتوری آشوری نو">امپراتوری آشوری نو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%88" title="اورارتو">اورارتو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D8%AF" title="پادشاهی ماد">پادشاهی ماد</a></li> <li>(<a href="/wiki/%D8%B3%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%A7" class="mw-redirect" title="سکاها">سکاها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84_%D9%86%D9%88" title="امپراتوری بابل نو">امپراتوری بابل نو</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;font-weight:normal;font-size:85%;">۵۵۰ ق.م. – ۲۲۴ <a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9" class="mw-redirect" title="گاه‌شماری دوران مشترک">ب.م.</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C" title="شاهنشاهی هخامنشی">شاهنشاهی هخامنشی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="ارمنستان بزرگ">ارمنستان بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AA%D9%88%D8%B1%D9%BE%D8%A7%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D9%86" title="آتورپاتکان">آتورپاتکان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D9%88%DA%A9%DB%8C%D9%87" title="پادشاهی کاپادوکیه">پادشاهی کاپادوکیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D9%88%DA%A9%DB%8C" title="امپراتوری سلوکی">امپراتوری سلوکی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%87" title="فرترکه">فرترکه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="شاهان پارس">شاهان پارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D9%BE%D9%86%D8%AA%D9%88%D8%B3" class="mw-redirect" title="پادشاهی پنتوس">پادشاهی پنتوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاهنشاهی اشکانی">شاهنشاهی اشکانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;font-weight:normal;font-size:85%;">۲۲۴–۶۵۱ ب.م.</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="شاهنشاهی ساسانی">شاهنشاهی ساسانی</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">قرون وسطی<br />اوایل مدرنیته</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;font-weight:normal;font-size:85%;">۶۳۷–۱۰۵۵</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D9%86" title="خلافت راشدین">خلافت راشدین</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%A7%D9%85%D9%88%DB%8C" title="خلافت اموی">خلافت اموی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%81%D8%AA_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="خلافت عباسی">خلافت عباسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="طاهریان">طاهریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%B7%D8%A8%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="علویان طبرستان">علویان طبرستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="صفاریان">صفاریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D8%B3%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="دولت سامانی">دولت سامانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="زیاریان">زیاریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84_%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%87" title="آل بویه">آل بویه</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;font-weight:normal;font-size:85%;">۹۷۵–۱۴۳۲</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B2%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غزنویان">غزنویان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="غوریان">غوریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%82%DB%8C" title="امپراتوری سلجوقی">امپراتوری سلجوقی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%85%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="خوارزمشاهیان">خوارزمشاهیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="اتابکان آذربایجان">اتابکان آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="ایلخانان">ایلخانان</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="کرتیان">کرتیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%84_%D9%85%D8%B8%D9%81%D8%B1" title="آل مظفر">آل مظفر</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D9%88%D9%BE%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="چوپانیان">چوپانیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="جلایریان">جلایریان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;font-weight:normal;font-size:85%;">۱۳۷۰–۱۹۲۵</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%85%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="امپراتوری تیموری">امپراتوری تیموری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%84%D9%88" class="mw-redirect" title="قراقویونلو">قراقویونلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%82%E2%80%8C%D9%82%D9%88%DB%8C%D9%88%D9%86%D9%84%D9%88" title="آق‌قویونلو">آق‌قویونلو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%81%D9%88%DB%8C" title="ایران صفوی">ایران صفوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="افشاریان">افشاریان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="زندیان">زندیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C" title="ایران قاجاری">ایران قاجاری</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="خانات قفقاز">خانات قفقاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="اشغال ایران در جنگ جهانی اول">اشغال ایران در جنگ جهانی اول</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%D9%88%D9%84" title="اشغال تبریز در جنگ جهانی اول">اشغال تبریز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF_%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B7%E2%80%8C%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85" title="نبرد رباط‌کریم">نبرد رباط‌کریم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B4%D8%BA%D8%A7%D9%84_%D8%A8%D9%88%D8%B4%D9%87%D8%B1" title="اشغال بوشهر">اشغال بوشهر</a></li></ul></li></ul></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مدرن</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;font-weight:normal;font-size:85%;">۱۹۲۵–۱۹۷۹</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C" title="دودمان پهلوی">دودمان پهلوی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%A6%D9%84%D9%87_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="غائله آذربایجان">غائله آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%88%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مجلس مؤسسان دوم ایران">مجلس مؤسسان دوم ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D8%AF%D8%AA%D8%A7%DB%8C_%DB%B2%DB%B8_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="کودتای ۲۸ مرداد">کودتای ۲۸ مرداد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%DB%B1%DB%B3%DB%B5%DB%B7" title="انقلاب ۱۳۵۷">انقلاب ۱۳۵۷</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%85%D9%88%D9%82%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دولت موقت ایران">دولت موقت ایران</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:9.0em;font-weight:normal;font-size:85%;"><span style="font-size: 120%;"><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ایران">جمهوری اسلامی</a></span><br />۱۹۷۹–اکنون</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تاریخ جمهوری اسلامی ایران">تاریخ جمهوری اسلامی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="جدایی‌خواهی عرب‌ها در خوزستان">جدایی‌خواهی عرب‌ها در خوزستان</a> <ul><li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D9%88%DA%AF%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%86" title="گروگان‌گیری سفارت ایران در لندن">گروگان‌گیری سفارت ایران در لندن</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%AF" title="درگیری‌های اروندرود">درگیری‌های اروندرود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="جنگ ایران و عراق">جنگ ایران و عراق</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1_%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%AC_%D8%AF%D8%B1_%D9%85%DA%A9%D9%87" title="کشتار حجاج در مکه">کشتار حجاج در مکه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87_%DB%B6%DB%B5%DB%B5_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="پرواز شماره ۶۵۵ ایران ایر">پرواز شماره ۶۵۵ ایران ایر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%BE%DA%98%D8%A7%DA%A9" class="mw-redirect" title="درگیری ایران و پژاک">درگیری ایران و پژاک</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="شورش در بلوچستان">شورش در بلوچستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D9%87%D9%85_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="پیامدهای انتخابات ریاست‌جمهوری دهم ایران">پیامدهای انتخابات ریاست‌جمهوری دهم ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="جنگ داخلی سوریه">جنگ داخلی سوریه</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%A8%D8%A7_%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D8%B4" title="جنگ با داعش">جنگ با داعش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85_%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DA%A9" title="برنامه جامع اقدام مشترک">برنامه جامع اقدام مشترک</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%AC_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7_%D8%A7%D8%B2_%D8%A8%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%85" title="خروج آمریکا از برجام">خروج آمریکا از برجام</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%DB%8C_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B6_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران">اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%B1%DB%8C_%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B8%E2%80%93%DB%B1%DB%B3%DB%B9%DB%B7_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اعتصابات سراسری ۱۳۹۸–۱۳۹۷ ایران">اعتصابات سراسری ۱۳۹۸–۱۳۹۷ ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%88%DB%8C%D8%AF-%DB%B1%DB%B9_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دنیاگیری کووید-۱۹ در ایران">دنیاگیری کووید-۱۹ در ایران</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">همچنین ببینید</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تاریخ ایران">تاریخ ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF" title="ایران بزرگ">ایران بزرگ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="مردمان ایرانی‌تبار">مردمان ایرانی‌تبار</a> (<a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبانهای ایرانی">زبانهای ایرانی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%A7%E2%80%93%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="تمدن کورا–ارس">تمدن کورا–ارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86_%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%81%D8%AA" title="تمدن جیرفت">تمدن جیرفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C" title="آریایی">آریایی‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="فارسی‌زبانان">فارسی‌زبانان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C" title="مردم آذری">مردم آذری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="مردمان قفقاز">مردمان قفقاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D9%84%D8%B1" title="تاریخ مردم لر">تاریخ مردم لر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست شاهان ایران">فهرست شاهان ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D8%A4%D8%B3%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="فهرست رؤسای کشور ایران">فهرست رؤسای کشور ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:تاریخ شهرها در ایران">رده:تاریخ شهرها در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تاریخ نظامی ایران">تاریخ نظامی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AF%D9%85%D9%88%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="تاریخ دموکراسی در ایران باستان">تاریخ دموکراسی در ایران باستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B3%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="فهرست ایران در سال‌ها">فهرست ایران در سال‌ها</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div>ق.م. = قبل از میلاد / م. = میلادی</div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="جغرافیا" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جغرافیای ایران">جغرافیا</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مرزهای ایران">مرزهای ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:شهرهای ایران">رده:شهرهای ایران</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست شهرهای ایران">فهرست شهرهای ایران</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%84%D8%B1%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست زمین‌لرزه‌های ایران">فهرست زمین‌لرزه‌های ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86" title="آذربایجان">آذربایجان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="استان سیستان و بلوچستان">استان سیستان و بلوچستان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="جنگل‌های هیرکانی">جنگل‌های هیرکانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B2" title="قفقاز">قفقاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="بخش‌های کردنشین ایران">بخش‌های کردنشین</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فلات ایران">فلات ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87" title="دریاچه ارومیه">دریاچه ارومیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست جزیره‌های ایران">جزایر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%A9%D9%88%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست کوه‌های ایران">فهرست کوه‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="استان‌های ایران">استان‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%AD%D8%B4_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حیات وحش ایران">حیات وحش</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="سیاست_در_ایران" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سیاست در ایران">سیاست در ایران</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کلی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سانسور در ایران">سانسور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران">قانون اساسی</a> (<a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جنبش مشروطه ایران">جنبش مشروطه</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="انتخابات در ایران">انتخابات</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_(%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B8)" title="انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۸۸)">انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="سیاست خارجی ایران">سیاست خارجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%A8%D8%B4%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران">حقوق بشر</a> (<a href="/wiki/%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82_%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="حقوق دگرباشان در ایران">حقوق دگرباشان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%88%D9%87_%D9%82%D8%B6%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%87_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران">قوه قضائیه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران">نیروهای مسلح</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ارتش جمهوری اسلامی ایران">ارتش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران">نیروی هوایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%B4_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران">نیروی دریایی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA" title="وزارت اطلاعات">وزارت اطلاعات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%DA%AF_%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جنگ سایبری در ایران">جنگ سایبری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="برنامه هسته‌ای ایران">برنامه هسته‌ای</a> (<a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B1%DB%B7%DB%B4%DB%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت">قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AD%D8%B2%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست حزب‌ها در ایران">فهرست حزب‌ها</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD_%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جناح اصول‌گرایان جمهوری اسلامی ایران">اصول‌گرایان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DA%AF%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="پروپاگاندا در ایران">پروپاگاندا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شهادت در ایران">شهادت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD_%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%E2%80%8C%D8%B7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="جناح اصلاح‌طلبان جمهوری اسلامی ایران">اصلاح‌طلبان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تروریسم در ایران">تروریسم</a> (<a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="جمهوری اسلامی ایران و پرونده‌های تروریسم دولتی">پرونده‌های تروریسم دولتی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF" title="انقلاب سفید">انقلاب سفید</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4_%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جنبش زنان ایران">جنبش زنان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">شوراها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="مجلس خبرگان رهبری">مجلس خبرگان رهبری</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%AA%D8%B4%D8%AE%DB%8C%D8%B5_%D9%85%D8%B5%D9%84%D8%AD%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85" title="مجمع تشخیص مصلحت نظام">مجمع تشخیص مصلحت نظام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B4%D9%87%D8%B1_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7" title="شوراهای اسلامی شهر و روستا">شوراهای اسلامی شهر و روستا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="شورای نگهبان">شورای نگهبان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="مجلس شورای اسلامی">مجلس شورای اسلامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C" title="شورای عالی امنیت ملی">شورای عالی امنیت ملی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست مقامات عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران">مقامات عالی‌رتبه</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست سفیران ایران">سفیران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رئیس‌جمهور ایران">رئیس‌جمهور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست استانداران ایران">استانداران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رهبر جمهوری اسلامی ایران">رهبر</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="اقتصاد" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اقتصاد ایران">اقتصاد</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">کلی</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Bonyad&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bonyad (صفحه وجود ندارد)">Bonyad <small style="font-size:85%;">(charitable trust)</small></a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%82%D8%B1_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فقر در ایران">فقر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%BA%D8%B2%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فرار مغزها از ایران">فرار مغزها</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فهرست شرکت‌های ایرانی">فهرست شرکت‌ها</a> (<a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="صنعت خودروسازی ایران">صنعت خودروسازی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B3%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فساد در ایران">فساد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="سازمان همکاری اقتصادی">سازمان همکاری اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تاریخ اقتصادی ایران">تاریخ اقتصادی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اقتصاد ایران">اقتصاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B1%DA%98%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="انرژی در ایران">انرژی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84_%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D9%85%D8%AD%DB%8C%D8%B7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مسائل زیست‌محیطی در ایران">مسائل زیست‌محیطی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران">سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DA%A9%DB%8C%D8%AA_%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مالکیت فکری در ایران">مالکیت فکری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B3_%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بورس نفت ایران">بورس نفت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رتبه‌بندی‌های بین‌المللی ایران">رتبه‌بندی‌های بین‌المللی</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Iran_and_the_World_Trade_Organization&action=edit&redlink=1" class="new" title="Iran and the World Trade Organization (صفحه وجود ندارد)">Iran and the World Trade Organization</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مالیات در ایران">مالیات</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_economic_laws_in_Iran&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of economic laws in Iran (صفحه وجود ندارد)">Main economic laws</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Economy_of_the_Middle_East&action=edit&redlink=1" class="new" title="Economy of the Middle East (صفحه وجود ندارد)">Economy of the Middle East</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF" title="برج میلاد">برج میلاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AA%D8%AC%D9%87%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AA_%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست تجهیزات نظامی ساخت ایران">تجهیزات نظامی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="برنامه هسته‌ای ایران">برنامه هسته‌ای</a> (<a href="/wiki/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%DB%B1%DB%B7%DB%B4%DB%B7_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D9%86%DB%8C%D8%AA" title="قطعنامه ۱۷۴۷ شورای امنیت">قطعنامه ۱۷۴۷</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="خصوصی‌سازی در ایران">خصوصی‌سازی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ریال ایران">ریال</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سازمان فضایی ایران">سازمان فضایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85" title="ستاد اجرایی فرمان امام">ستاد اجرایی فرمان امام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1" title="دیوان محاسبات کشور">دیوان محاسبات کشور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B3_%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بورس اوراق بهادار تهران">بورس اوراق بهادار تهران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بانکداری در ایران">بانکداری</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ارتباطات در ایران">ارتباطات</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A8%D8%AE%D8%B4_%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C" title="بخش اقتصادی">بخش‌های اقتصادی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="کشاورزی در ایران">کشاورزی</a> (<a href="/wiki/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF_%D9%85%DB%8C%D9%88%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تولید میوه در ایران">تولید میوه</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بانکداری در ایران">بانکداری و بیمه</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بانکداری در ایران">بانکداری</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران">بانک مرکزی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%A8_(%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C)" title="شتاب (بانکداری)">شتاب</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="بازی‌های ویدئویی در ایران">بازی‌های ویدیویی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ساخت‌وساز در ایران">ساخت‌وساز</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="صنایع دفاعی ایران">صنایع دفاعی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مراقبت سلامت در ایران">مراقبت سلامت</a> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مراقبت سلامت در ایران">دارویی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="صنعت در ایران">صنعت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="معادن ایران">معدن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA_%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="صنعت نفت ایران">صنعت نفت</a> (<a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%88_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3" title="شرکت نفت ایران و انگلیس">ایران و انگلیس</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ارتباطات در ایران">ارتباطات</a> (<a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شرکت مخابرات ایران">شرت مخابرات</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ترابری در ایران">ترابری</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست شرکت‌های هواپیمایی ایران">شرکت‌های هواپیمایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%88%DB%8C_%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="متروی تهران">متروی تهران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A2%D9%87%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="راه‌آهن ایران">راه‌آهن</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران">کشتیرانی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="گردشگری در ایران">گردشگری</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding:0.35em 1.0em;line-height:1.2em;"><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C" title="شرکت دولتی">شرکت دولتی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D8%AF%D9%81%D8%A7%D8%B9_%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران">سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4_%D9%88_%D9%86%D9%88%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران">سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سازمان صنایع هوایی ایران">سازمان صنایع هوایی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9_%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="صنایع الکترونیک ایران">صنایع الکترونیک ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D9%86%D9%81%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="شرکت ملی نفت ایران">شرکت ملی نفت ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%82_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="صندوق توسعه ملی ایران">صندوق توسعه ملی ایران</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">مکان‌ها</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1_%D8%B9%D8%B3%D9%84%D9%88%DB%8C%D9%87" title="بندر عسلویه">بندر عسلویه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF_%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1" title="منطقه آزاد تجاری-صنعتی چابهار">منطقه آزاد تجاری-صنعتی چابهار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87_%DA%A9%DB%8C%D8%B4" title="جزیره کیش">جزیره کیش</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_Iranian_research_centers&action=edit&redlink=1" class="new" title="List of Iranian research centers (صفحه وجود ندارد)">Research centers</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="جامعه" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:جامعه ایران">جامعه</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جمعیت‌شناسی ایران">جمعیت‌شناسی ایران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AC_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="زبانهای رایج در ایران">زبانهای رایج در ایران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="زبان فارسی">زبان فارسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C" title="زبان ارمنی">زبان ارمنی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبان ترکی آذربایجانی">زبان ترکی آذربایجانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C" title="زبانهای کردی">زبانهای کردی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D9%84%D8%B1%DB%8C" title="زبان لری">زبان لری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B1%DB%8C" title="زبان عبری">زبان عبری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%DA%AF%D8%B1%D8%AC%DB%8C" title="زبان گرجی">زبان گرجی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%86%D9%88_%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C" title="آرامی نو آشوری">آرامی نو آشوری</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="زبانهای ایرانی">زبانهای ایرانی</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">مردم</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جمعیت‌شناسی ایران">جمعیت‌شناسی ایران</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%85%D9%82%DB%8C%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC" title="ایرانیان مقیم خارج">ایرانیان مقیم خارج</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اقوام ساکن ایران">اقوام ساکن ایران</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%85%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ارمنی‌های ایران">ارمنی‌های ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="آشوریان ایران">آشوریان ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B0%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آذری‌های ایرانی">آذری‌های ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%86%D8%B1%DA%A9%D8%B3%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="چرکس‌ها در ایران">چرکس‌ها در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%B1%D8%AC%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="گرجی‌های ایران">گرجی‌های ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="کردهای ایران">کردهای ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تاریخ یهودیان در ایران">تاریخ یهودیان در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%85%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ترکمن‌های ایران">ترکمن‌های ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%A9%D9%88%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="کولی‌های ایران">کولی‌های ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جت‌های ایران">جت‌های ایران</a></li></ul></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دین در ایران">دین در ایران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="روحانی‌گرایی در ایران">روحانی‌گرایی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اسلام در ایران">اسلام در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="بهائیان ایرانی">بهائیت در ایران</a> (<a href="/wiki/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A6%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="بهائی‌ستیزی">بهائی‌ستیزی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مسیحیان ایران">مسیحیت در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%DB%8C%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="یهودیان ایرانی">یهودیت در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="زرتشتیان ایران">زرتشتیان ایران</a> (<a href="/wiki/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B2%D8%B1%D8%AA%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="آزار زرتشتیان">آزار زرتشتیان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دین در ایران">دین در ایران</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;font-weight:normal;">دیگر</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B3%D8%A7%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فساد در ایران">فساد در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جرم در ایران">جرم در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="آموزش در ایران">آموزش در ایران</a> (<a href="/wiki/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4_%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="آموزش عالی در ایران">آموزش عالی در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="فهرست دانشمندان ایرانی پیش از دوران معاصر">فهرست دانشمندان ایرانی پیش از دوران معاصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست دانشگاه‌های ایران">فهرست دانشگاه‌های ایران</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%D9%85%D8%BA%D8%B2%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فرار مغزها از ایران">فرار مغزها از ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA_%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مراقبت سلامت در ایران">مراقبت سلامت در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رتبه‌بندی‌های بین‌المللی ایران">رتبه‌بندی‌های بین‌المللی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="قانون شهروندی ایران">قانون شهروندی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%87_%D8%A2%D8%A8_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="خدمات فاضلاب و عرضه آب در ایران">خدمات فاضلاب و عرضه آب در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="زنان در ایران">زنان در ایران</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فرهنگ ایرانی">فرهنگ ایرانی</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="معماری ایرانی">معماری ایرانی</a> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="معماری هخامنشیان">معماری هخامنشیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فهرست معماران ایرانی">فهرست معماران ایرانی</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="هنر ایرانی">هنر ایرانی</a> (<a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%B1_%D9%86%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7_%D9%88_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="هنر نوگرا و معاصر ایران">هنر نوگرا و معاصر ایران</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ستاره‌شناسی در ایران">ستاره‌شناسی در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%B1_%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D9%88%D8%A8%D9%84%D8%A7%DA%AF%E2%80%8C%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سیر زمانی وبلاگ‌نویسی در ایران">سیر زمانی وبلاگ‌نویسی در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="گاه‌شماری در ایران">گاه‌شماری در ایران</a> (<a href="/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2" title="نوروز">نوروز</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مد در ایران">مد در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A4%D8%B3%D8%B3%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B4%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="مؤسسه خاورشناسی دانشگاه شیکاگو">مؤسسه خاورشناسی دانشگاه شیکاگو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سینمای ایران">سینمای ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جواهرات ملی ایران">جواهرات ملی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%B4%D9%BE%D8%B2%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="آشپزی ایرانی">آشپزی ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%E2%80%8C%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="فرهنگ‌عامه ایرانی">فرهنگ‌عامه ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%E2%80%8C%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="جریان‌های روشن‌فکری در ایران">جریان‌های روشن‌فکری در ایران</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7&action=edit&redlink=1" class="new" title="فهرست ایرانی‌ها (صفحه وجود ندارد)">ایرانیان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C" title="ایران‌شناسی">ایران‌شناسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="اسلام در ایران">اسلام در ایران</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%86_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86" title="اسلام آوردن ایرانیان">اسلام آوردن ایرانیان</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="ادبیات فارسی">ادبیات فارسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رسانه در ایران">رسانه در ایران</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7_%D9%88_%D9%88%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست خبرگزاری‌ها و وبگاه‌های خبری ایران">فهرست خبرگزاری‌ها و وبگاه‌های خبری ایران</a> (<a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%A7" title="ایسنا">ایسنا</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فهرست روزنامه‌های ایران">فهرست روزنامه‌های ایران</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" class="mw-redirect" title="اساطیر ایرانی">اساطیر ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%84%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="نمادهای ملی ایران">نمادهای ملی ایران</a> (<a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF_%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="سرود شاهنشاهی ایران">سرود شاهنشاهی ایران</a>)</li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%A9_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="تریاک در ایران">تریاک در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%BA_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="باغ ایرانی">باغ ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D9%85_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" class="mw-redirect" title="نام فارسی">نام فارسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فلسفه در ایران">فلسفه در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B9%D8%B7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="تعطیلات عمومی در ایران">تعطیلات عمومی در ایران</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&action=edit&redlink=1" class="new" title="پیشاهنگی در ایران (صفحه وجود ندارد)">پیشاهنگی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ورزش در ایران">ورزش در ایران</a> (<a href="/wiki/%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="فوتبال در ایران">فوتبال</a>، <a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%DA%86%D8%B1%D8%AE%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="دوچرخه‌سواری در ایران">دوچرخه‌سواری</a>)</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:5.2em;font-weight:normal;"><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="موسیقی در ایران">موسیقی در ایران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AD%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="موسیقی نواحی ایران">موسیقی نواحی ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%AC%D8%A7%D8%B2_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موسیقی جاز ایرانی">جاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%D9%BE_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موسیقی پاپ ایرانی">موسیقی پاپ ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%BE_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C" title="رپ فارسی">رپ فارسی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%B1%D8%A7%DA%A9_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موسیقی راک ایرانی">موسیقی راک ایرانی</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="موسیقی سنتی ایرانی">موسیقی سنتی ایرانی</a></li> <li><i><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ای ایران">ای ایران</a></i></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">سایر موضوعات</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4_%D9%88_%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" class="mw-redirect" title="دانش و فناوری در ایران">دانش و فناوری در ایران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2%DB%8C" title="ایرانی‌ستیزی">ایرانی‌ستیزی</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%84%D8%B3" title="تهرانجلس">تهرانجلس</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2" style="font-weight:bold;"><div> <ul><li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Symbol_category_class.svg" class="mw-file-description" title="رده"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:ایران">رده</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Portal-puzzle.svg" class="mw-file-description" title="درگاه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/16px-Portal-puzzle.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/24px-Portal-puzzle.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Portal-puzzle.svg/32px-Portal-puzzle.svg.png 2x" data-file-width="32" data-file-height="28" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87:%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="درگاه:ایران">درگاه</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:People_icon.svg" class="mw-file-description" title="ویکی‌پروژه"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/16px-People_icon.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/24px-People_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/People_icon.svg/32px-People_icon.svg.png 2x" data-file-width="100" data-file-height="100" /></a></span> <a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%B1%D9%88%DA%98%D9%87_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="ویکی‌پدیا:ویکی‌پروژه ایران">ویکی‌پروژه</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐847495b4dd‐84c7v Cached time: 20241128122232 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 1.812 seconds Real time usage: 2.638 seconds Preprocessor visited node count: 12589/1000000 Post‐expand include size: 868364/2097152 bytes Template argument size: 42881/2097152 bytes Highest expansion depth: 29/100 Expensive parser function count: 35/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 225853/5000000 bytes Lua time usage: 0.907/10.000 seconds Lua memory usage: 21989230/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1758.937 1 -total 33.56% 590.276 60 الگو:Navbox 29.14% 512.550 1 الگو:پانویس 14.32% 251.912 1 الگو:Infobox_language 14.01% 246.444 1 الگو:Infobox 10.59% 186.272 16 الگو:یادکرد_وب 8.03% 141.181 3 الگو:به_عربی 6.82% 119.893 3 الگو:Collapsible_list 6.67% 117.303 2 الگو:Navbox_with_collapsible_groups 6.55% 115.278 2 الگو:مدرک --> <!-- Saved in parser cache with key fawiki:pcache:14432:|#|:idhash:canonical and timestamp 20241128122232 and revision id 40676148. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">برگرفته از «<a dir="ltr" href="https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=زبان_عربی&oldid=40676148">https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=زبان_عربی&oldid=40676148</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87:%D8%B1%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7" title="ویژه:رده‌ها">رده‌ها</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رده:زبان عربی">زبان عربی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%86" title="رده:زبانهای اردن">زبانهای اردن</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D9%87" title="رده:زبانهای اریتره">زبانهای اریتره</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84" title="رده:زبانهای اسرائیل">زبانهای اسرائیل</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1" title="رده:زبانهای الجزایر">زبانهای الجزایر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF%D9%87_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رده:زبانهای امارات متحده عربی">زبانهای امارات متحده عربی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="رده:زبانهای ایران">زبانهای ایران</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%86" title="رده:زبانهای بحرین">زبانهای بحرین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%A7%DA%AF%D9%88" title="رده:زبانهای ترینیداد و توباگو">زبانهای ترینیداد و توباگو</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AA%D9%88%D9%86%D8%B3" title="رده:زبانهای تونس">زبانهای تونس</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%82" title="رده:زبانهای جبل طارق">زبانهای جبل طارق</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AC%DB%8C%D8%A8%D9%88%D8%AA%DB%8C" title="رده:زبانهای جیبوتی">زبانهای جیبوتی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%86%D8%A7%D8%AF" title="رده:زبانهای چاد">زبانهای چاد</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA_%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86" title="رده:زبانهای دولت فلسطین">زبانهای دولت فلسطین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C_%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C" title="رده:زبانهای سامی مرکزی">زبانهای سامی مرکزی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C" title="رده:زبانهای سامی">زبانهای سامی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%84" title="رده:زبانهای سنگال">زبانهای سنگال</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%DB%8C" title="رده:زبانهای سودان جنوبی">زبانهای سودان جنوبی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="رده:زبانهای سودان">زبانهای سودان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87" title="رده:زبانهای سوریه">زبانهای سوریه</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="رده:زبانهای سومالی">زبانهای سومالی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D9%84%D9%86%D8%AF" title="رده:زبانهای سومالی‌لند">زبانهای سومالی‌لند</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%84" title="رده:زبانهای سیسیل">زبانهای سیسیل</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B5%D8%AD%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رده:زبانهای صحرای غربی">زبانهای صحرای غربی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82" title="رده:زبانهای عراق">زبانهای عراق</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C" title="رده:زبانهای عربستان سعودی">زبانهای عربستان سعودی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86" title="رده:زبانهای عمان">زبانهای عمان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%D8%B9%D9%84-%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%84-%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84" title="رده:زبانهای فعل-فاعل-مفعول">زبانهای فعل-فاعل-مفعول</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%81%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D9%86" title="رده:زبانهای فیلیپین">زبانهای فیلیپین</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%82%D8%B7%D8%B1" title="رده:زبانهای قطر">زبانهای قطر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D9%86" title="رده:زبانهای کامرون">زبانهای کامرون</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%D9%85%D9%88%D8%B1" title="رده:زبانهای کومور">زبانهای کومور</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D9%88%DB%8C%D8%AA" title="رده:زبانهای کویت">زبانهای کویت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%AF%D8%A7%D9%85%D8%A8%DB%8C%D8%A7" title="رده:زبانهای گامبیا">زبانهای گامبیا</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:زبانهای لبنان">زبانهای لبنان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%84%DB%8C%D8%A8%DB%8C" title="رده:زبانهای لیبی">زبانهای لیبی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="رده:زبانهای مالی">زبانهای مالی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%B4" title="رده:زبانهای مراکش">زبانهای مراکش</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="رده:زبانهای مسلمانان">زبانهای مسلمانان</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1" title="رده:زبانهای مصر">زبانهای مصر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C" title="رده:زبانهای موریتانی">زبانهای موریتانی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D8%B9%D9%84-%D9%85%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84" title="رده:زبانهای نهاد-فعل-مفعول">زبانهای نهاد-فعل-مفعول</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%DB%8C%D8%AC%D8%B1" title="رده:زبانهای نیجر">زبانهای نیجر</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D9%85%D9%86" title="رده:زبانهای یمن">زبانهای یمن</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">رده‌های پنهان: <ul><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_CS1:_%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%AF_periodical" title="رده:خطاهای CS1: فاقد periodical">خطاهای CS1: فاقد periodical</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C" title="رده:یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی">یادکردهای دارای منبع به زبان انگلیسی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DA%A9_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA" title="رده:پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت">پیوندهای وی‌بک الگوی بایگانی اینترنت</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B1%D8%A6%DB%8C" title="رده:خطاهای یادکرد: کاراکترهای نامرئی">خطاهای یادکرد: کاراکترهای نامرئی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D8%AF:_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE" title="رده:خطاهای یادکرد: تاریخ">خطاهای یادکرد: تاریخ</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:Languages_without_family_color_codes" title="رده:Languages without family color codes">Languages without family color codes</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%88%D8%A7%DA%98%DA%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C" title="رده:مقاله‌های دارای واژگان به زبان عربی">مقاله‌های دارای واژگان به زبان عربی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%B3%D8%B1%D9%86%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D8%A8%D8%A7_%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87_%D9%87%D8%AF%D9%81_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF" title="رده:مقاله‌های دارای الگوهای سرنویس با صفحه هدف ناموجود">مقاله‌های دارای الگوهای سرنویس با صفحه هدف ناموجود</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%87%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%A8%D8%B9" title="رده:همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع">همه مقاله‌های دارای عبارت‌های بدون منبع</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D9%87_%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DA%AF%D9%86%DA%AF_%DB%8C%D8%A7_%D9%85%D8%A8%D9%87%D9%85" title="رده:گستره جغرافیایی گنگ یا مبهم">گستره جغرافیایی گنگ یا مبهم</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_GND" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های GND</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_J9U" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های J9U</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_LCCN" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های LCCN</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NDL" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NDL</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_NKC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های NKC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7_%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87_%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_SUDOC" title="رده:مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC">مقاله‌های ویکی‌پدیا همراه شناسه‌های SUDOC</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%A8%D8%A7_%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF" title="رده:الگوهای درگاه با درگاه‌های ناموجود">الگوهای درگاه با درگاه‌های ناموجود</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%AE%D8%A7%D9%84%DB%8C" title="رده:صفحه‌های حاوی الگوی درگاه خالی">صفحه‌های حاوی الگوی درگاه خالی</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B6%DB%B3%DB%B9%E2%80%93%DB%B1" title="رده:زبانهای ایزو ۶۳۹–۱">زبانهای ایزو ۶۳۹–۱</a></li><li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AF%D9%87:%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%AF_%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%88_%DB%B6%DB%B3%DB%B9%E2%80%93%DB%B2" title="رده:زبانهای دارای کد ایزو ۶۳۹–۲">زبانهای دارای کد ایزو ۶۳۹–۲</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> این صفحه آخرین‌بار در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۴ ساعت ۱۷:۴۴ ویرایش شده است.</li> <li id="footer-info-copyright">همهٔ نوشته‌ها تحت <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar">مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike</a> در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">شرایط استفاده</a> را بخوانید.<br /> ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">بنیاد ویکی‌مدیا</a> است.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">سیاست حفظ حریم خصوصی</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87">دربارهٔ ویکی‌پدیا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%DB%8C%DA%A9%DB%8C%E2%80%8C%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%A7:%D8%AA%DA%A9%D8%B0%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C">تکذیب‌نامه‌ها</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">آیین‌نامه رفتاری</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/fa?uselang=fa">توسعه‌دهندگان</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/fa.wikipedia.org">آمار</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بیانیهٔ کوکی</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//fa.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نمای موبایل</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-847495b4dd-x7xzl","wgBackendResponseTime":230,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.812","walltime":"2.638","ppvisitednodes":{"value":12589,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":868364,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":42881,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":29,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":35,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":225853,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1758.937 1 -total"," 33.56% 590.276 60 الگو:Navbox"," 29.14% 512.550 1 الگو:پانویس"," 14.32% 251.912 1 الگو:Infobox_language"," 14.01% 246.444 1 الگو:Infobox"," 10.59% 186.272 16 الگو:یادکرد_وب"," 8.03% 141.181 3 الگو:به_عربی"," 6.82% 119.893 3 الگو:Collapsible_list"," 6.67% 117.303 2 الگو:Navbox_with_collapsible_groups"," 6.55% 115.278 2 الگو:مدرک"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.907","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":21989230,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-847495b4dd-84c7v","timestamp":"20241128122232","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0632\u0628\u0627\u0646 \u0639\u0631\u0628\u06cc","url":"https:\/\/fa.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q13955","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q13955","author":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0634\u0627\u0631\u06a9\u062a\u200c\u06a9\u0646\u0646\u062f\u06af\u0627\u0646 \u067e\u0631\u0648\u0698\u0647\u0654 \u0648\u06cc\u06a9\u06cc\u200c\u0645\u062f\u06cc\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-10-25T14:57:07Z","dateModified":"2024-11-26T17:44:16Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/bf\/Arabic_albayancalligraphy.svg","headline":"\u0632\u0628\u0627\u0646 \u0633\u0627\u0645\u06cc"}</script> </body> </html>