CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="be-tarask" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ліпіды — Вікіпэдыя</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )be_x_oldwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","студзень","люты","сакавік","красавік","травень","чэрвень","ліпень","жнівень","верасень","кастрычнік","лістапад","сьнежань"],"wgRequestId":"a30405b9-1a24-497c-8bc5-07b7fe7fe058","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ліпіды","wgTitle":"Ліпіды","wgCurRevisionId":2478796,"wgRevisionId":2478796,"wgArticleId":91403,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Старонкі, на якіх ужытыя магічныя спасылкі PMID","Вікіпэдыя:Старонкі, на якіх ужытыя магічныя спасылкі ISBN","Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы","Ліпіды"],"wgPageViewLanguage":"be-tarask","wgPageContentLanguage":"be-tarask","wgPageContentModel":"wikitext", "wgRelevantPageName":"Ліпіды","wgRelevantArticleId":91403,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"be-tarask","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"be-tarask"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11367","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["architecture","bitness","brands","fullVersionList","mobile","model","platform", "platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.blpEditNotice","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.wikibugs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin", "mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be-tarask&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=be-tarask&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=be-tarask&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.3"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ліпіды — Вікіпэдыя"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//be-tarask.m.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Рэдагаваць" href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Вікіпэдыя (be-tarask)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//be-tarask.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be-x-old"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Вікіпэдыя — Atom-стужка" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%88%D0%BD%D1%96%D1%8F_%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8B&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ліпіды rootpage-Ліпіды skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Перайсьці да зьместу</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Галоўнае меню" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Галоўнае меню</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Галоўнае меню</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Навігацыя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Наведаць галоўную старонку [z]" accesskey="z"><span>Галоўная старонка</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%8B%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Паказаць выпадковы артыкул [x]" accesskey="x"><span>Выпадковы артыкул</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%BE%D1%88%D1%83%D0%BA_%D0%BF%D0%B0_%D0%BA%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F%D1%85"><span>Рубрыкацыя</span></a></li><li id="n-featured" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B"><span>Абраныя артыкулы</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-participation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-participation" > <div class="vector-menu-heading"> Удзел </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li><li id="n-bad-image" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D1%96_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96"><span>Паведаміць пра памылку</span></a></li><li id="n-forum" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A4%D0%BE%D1%80%D1%83%D0%BC"><span>Форум</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%BF%D0%BE%D1%88%D0%BD%D1%96%D1%8F_%D0%B7%D1%8C%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%8B" title="Сьпіс апошніх зьменаў у Вікіпэдыі. [r]" accesskey="r"><span>Апошнія зьмены</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96"><span>Новыя старонкі</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%94%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B0" title="Месца, каб пра ўсё даведацца"><span>Дапамога</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Вікіпэдыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-be_x_old.svg" style="width: 7.5em; height: 1.3125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="вольная энцыкляпэдыя" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-be_x_old.svg" width="120" height="12" style="width: 7.5em; height: 0.75em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D0%BE%D1%88%D1%83%D0%BA" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Шукаць у Вікіпэдыі [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Пошук</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Пошук у Вікіпэдыі" aria-label="Пошук у Вікіпэдыі" autocapitalize="sentences" title="Шукаць у Вікіпэдыі [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Спэцыяльныя:Пошук"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Пошук</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Асабістыя прылады"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Выгляд" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Выгляд</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be-x-old.wikipedia.org&uselang=be-tarask" class=""><span>Ахвяраваньні</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%8C_%D1%80%D0%B0%D1%85%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%BA&returnto=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B" title="Мы прапануем вам стварыць уліковы запіс і ўвайсьці, але гэта не абавязкова" class=""><span>Стварыць уліковы запіс</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D1%83_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D1%83&returnto=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B" title="Вас запрашаюць увайсьці, хаця гэта і неабавязкова. [o]" accesskey="o" class=""><span>Увайсьці</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Болей парамэтраў" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Асабістыя прылады" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Асабістыя прылады</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Карыстацкае мэню" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_be-x-old.wikipedia.org&uselang=be-tarask"><span>Ахвяраваньні</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%86%D1%8C_%D1%80%D0%B0%D1%85%D1%83%D0%BD%D0%B0%D0%BA&returnto=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B" title="Мы прапануем вам стварыць уліковы запіс і ўвайсьці, але гэта не абавязкова"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Стварыць уліковы запіс</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A3%D0%B2%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B4_%D1%83_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D1%83&returnto=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B" title="Вас запрашаюць увайсьці, хаця гэта і неабавязкова. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Увайсьці</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Старонкі для неаўтарызаваных рэдактараў <a href="/wiki/%D0%94%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B0:%D0%A3%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BD%D1%8B" aria-label="Даведайцеся пра рэдагаваньне болей"><span>даведацца болей</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9C%D0%BE%D0%B9_%D1%83%D0%BD%D1%91%D1%81%D0%B0%D0%BA" title="Сьпіс рэдагаваньняў, зробленых з гэтага IP-адрасу [y]" accesskey="y"><span>Унёсак</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9C%D0%B0%D0%B5_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D1%8B" title="Старонка гутарак пра рэдагаваньні, зробленыя з гэтага IP-адрасу [n]" accesskey="n"><span>Гутаркі</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Сайт"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Зьмест" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Зьмест</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">схаваць</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Пачатак</div> </a> </li> <li id="toc-Катэгорыі" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Катэгорыі"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Катэгорыі</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Катэгорыі-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Пераключыць падразьдзел Катэгорыі</span> </button> <ul id="toc-Катэгорыі-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Тлустыя_ацылы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Тлустыя_ацылы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>Тлустыя ацылы</span> </div> </a> <ul id="toc-Тлустыя_ацылы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Гліцэраліпіды" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Гліцэраліпіды"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>Гліцэраліпіды</span> </div> </a> <ul id="toc-Гліцэраліпіды-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Гліцэрафасфаліпіды" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Гліцэрафасфаліпіды"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>Гліцэрафасфаліпіды</span> </div> </a> <ul id="toc-Гліцэрафасфаліпіды-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Сфінгаліпіды" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Сфінгаліпіды"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Сфінгаліпіды</span> </div> </a> <ul id="toc-Сфінгаліпіды-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Стэрын" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Стэрын"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.5</span> <span>Стэрын</span> </div> </a> <ul id="toc-Стэрын-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Прэнолы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Прэнолы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.6</span> <span>Прэнолы</span> </div> </a> <ul id="toc-Прэнолы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Цукраліпіды" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Цукраліпіды"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.7</span> <span>Цукраліпіды</span> </div> </a> <ul id="toc-Цукраліпіды-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Полікетыды" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Полікетыды"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.8</span> <span>Полікетыды</span> </div> </a> <ul id="toc-Полікетыды-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Крыніцы" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Крыніцы"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Крыніцы</span> </div> </a> <ul id="toc-Крыніцы-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Літаратура" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Літаратура"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Літаратура</span> </div> </a> <ul id="toc-Літаратура-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Зьмест" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Схаваць/паказаць зьмест" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Схаваць/паказаць зьмест</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Ліпіды</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Перайсьці да артыкула на іншай мове. Выбраць з: 112 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-112" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">112 моваў</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Lipied" title="Lipied — афрыкаанс" lang="af" hreflang="af" data-title="Lipied" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="афрыкаанс" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Lipide" title="Lipide — швайцарская нямецкая" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Lipide" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="швайцарская нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF" title="ليبيد — арабская" lang="ar" hreflang="ar" data-title="ليبيد" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="арабская" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Lipido" title="Lipido — арагонская" lang="an" hreflang="an" data-title="Lipido" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="арагонская" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1" title="লিপিড — асамская" lang="as" hreflang="as" data-title="লিপিড" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="асамская" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADpidu" title="Lípidu — астурыйская" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Lípidu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="астурыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Lipidl%C9%99r" title="Lipidlər — азэрбайджанская" lang="az" hreflang="az" data-title="Lipidlər" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="азэрбайджанская" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="لیپید — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="لیپید" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AA%E0%A6%BF%E0%A6%A1" title="লিপিড — бэнгальская" lang="bn" hreflang="bn" data-title="লিপিড" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="бэнгальская" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%BF%D0%B8%D0%B4%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Липидтар — башкірская" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Липидтар" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="башкірская" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B" title="Ліпіды — беларуская" lang="be" hreflang="be" data-title="Ліпіды" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="беларуская" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Lipid" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%BF%D0%B8%D0%B4" title="Липид — баўгарская" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Липид" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="баўгарская" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Lipidi" title="Lipidi — басьнійская" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Lipidi" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="басьнійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — брэтонская" lang="br" hreflang="br" data-title="Lipid" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="брэтонская" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADpid" title="Lípid — каталёнская" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Lípid" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="каталёнская" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — сэбуанская" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Lipid" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="сэбуанская" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Lipidy" title="Lipidy — чэская" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Lipidy" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="чэская" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — валійская" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Lipid" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="валійская" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — дацкая" lang="da" hreflang="da" data-title="Lipid" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="дацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%8A%D9%BE%D9%8A%D8%AF" title="ليپيد — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="ليپيد" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Lipide" title="Lipide — нямецкая" lang="de" hreflang="de" data-title="Lipide" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="нямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%8A%DE%AC%DE%93%DE%B0" title="ފެޓް — мальдыўская" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ފެޓް" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="мальдыўская" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Lipiidid" title="Lipiidid — эстонская" lang="et" hreflang="et" data-title="Lipiidid" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="эстонская" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9B%CE%B9%CF%80%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Λιπίδιο — грэцкая" lang="el" hreflang="el" data-title="Λιπίδιο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="грэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — ангельская" lang="en" hreflang="en" data-title="Lipid" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ангельская" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADpido" title="Lípido — гішпанская" lang="es" hreflang="es" data-title="Lípido" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="гішпанская" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Lipido" title="Lipido — эспэранта" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Lipido" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="эспэранта" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADpiu" title="Lípiu — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Lípiu" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Lipido" title="Lipido — баскаўская" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Lipido" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="баскаўская" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="لیپید — пэрсыдзкая" lang="fa" hreflang="fa" data-title="لیپید" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="пэрсыдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — фіджыйская гіндзі" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Lipid" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="фіджыйская гіндзі" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Lipide" title="Lipide — француская" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Lipide" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="француская" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Lipid%C3%AD" title="Lipidí — ірляндзкая" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Lipidí" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ірляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="добры артыкул"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADpido" title="Lípido — галіцыйская" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Lípido" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="галіцыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A7%80%EC%A7%88_(%EC%83%9D%EB%AC%BC%ED%95%99)" title="지질 (생물학) — карэйская" lang="ko" hreflang="ko" data-title="지질 (생물학)" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="карэйская" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BC%D5%AB%D5%BA%D5%AB%D5%A4" title="Լիպիդ — армянская" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Լիպիդ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="армянская" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%A1" title="लिपिड — гіндзі" lang="hi" hreflang="hi" data-title="लिपिड" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="гіндзі" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Lipidi" title="Lipidi — харвацкая" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Lipidi" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="харвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Lipida" title="Lipida — інданэзійская" lang="id" hreflang="id" data-title="Lipida" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="інданэзійская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Lipido" title="Lipido — інтэрлінгва" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Lipido" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="інтэрлінгва" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Fita" title="Fita — ісьляндзкая" lang="is" hreflang="is" data-title="Fita" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ісьляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Lipidi" title="Lipidi — італьянская" lang="it" hreflang="it" data-title="Lipidi" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="італьянская" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9C%D7%99%D7%A4%D7%99%D7%93" title="ליפיד — іўрыт" lang="he" hreflang="he" data-title="ליפיד" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="іўрыт" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Gajih" title="Gajih — яванская" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Gajih" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="яванская" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — пампанганская" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Lipid" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="пампанганская" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ლიპიდები — грузінская" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ლიპიდები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="грузінская" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%BF%D0%B8%D0%B4%D1%82%D0%B5%D1%80" title="Липидтер — казаская" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Липидтер" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="казаская" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — корнская" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Lipid" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="корнская" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Lipidi" title="Lipidi — суахілі" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Lipidi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="суахілі" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — гаіцянская крэольская" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Lipid" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="гаіцянская крэольская" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/L%C3%AEp%C3%AEd" title="Lîpîd — курдзкая" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Lîpîd" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="курдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%BF%D0%B8%D0%B4" title="Липид — кыргыская" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Липид" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="кыргыская" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%84%E0%BA%82%E0%BA%A1%E0%BA%B1%E0%BA%99" title="ໄຂມັນ — лаоская" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ໄຂມັນ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="лаоская" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Lipidum" title="Lipidum — лацінская" lang="la" hreflang="la" data-title="Lipidum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="лацінская" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Lip%C4%ABdi" title="Lipīdi — латыская" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Lipīdi" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="латыская" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — люксэмбурская" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Lipid" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="люксэмбурская" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Lipidai" title="Lipidai — летувіская" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Lipidai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="летувіская" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Lipid" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Lipidek" title="Lipidek — вугорская" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Lipidek" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="вугорская" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%BF%D0%B8%D0%B4" title="Липид — македонская" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Липид" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="македонская" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Lipida" title="Lipida — малягасійская" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Lipida" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="малягасійская" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B2%E0%B4%BF%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B4%A1%E0%B5%8D" title="ലിപ്പിഡ് — малаяламская" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ലിപ്പിഡ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="малаяламская" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — малайская" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Lipid" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="малайская" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — фіджыйская" lang="fj" hreflang="fj" data-title="Lipid" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="фіджыйская" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Lipide" title="Lipide — нідэрляндзкая" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Lipide" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="нідэрляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%84%82%E8%B3%AA" title="脂質 — японская" lang="ja" hreflang="ja" data-title="脂質" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="японская" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — нарвэская (букмал)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Lipid" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="нарвэская (букмал)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — нарвэская (нюнашк)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Lipid" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="нарвэская (нюнашк)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — аксытанская" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Lipid" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="аксытанская" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E0%AC%A8%E0%AD%87%E0%AC%B9%E0%AC%B8%E0%AC%BE%E0%AC%B0" title="ସ୍ନେହସାର — орыянская" lang="or" hreflang="or" data-title="ସ୍ନେହସାର" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="орыянская" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Suuphana" title="Suuphana — аромская" lang="om" hreflang="om" data-title="Suuphana" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="аромская" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Lipidlar" title="Lipidlar — узбэцкая" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Lipidlar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="узбэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B5%E0%A8%B8%E0%A8%BE" title="ਵਸਾ — панджабская" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਵਸਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="панджабская" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D9%BE%DA%88" title="لپڈ — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="لپڈ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D9%88%DA%93" title="غوړ — пуштунская" lang="ps" hreflang="ps" data-title="غوړ" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="пуштунская" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — ніжненямецкая" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Lipid" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ніжненямецкая" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Lipidy" title="Lipidy — польская" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Lipidy" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="польская" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/L%C3%ADpido" title="Lípido — партугальская" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Lípido" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="партугальская" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Lipid%C4%83" title="Lipidă — румынская" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Lipidă" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="румынская" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B" title="Ліпіды — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Ліпіды" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%BF%D0%B8%D0%B4%D1%8B" title="Липиды — расейская" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Липиды" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="расейская" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%BF%D0%B8%D0%B8%D1%82%D1%82%D1%8D%D1%80" title="Липииттэр — якуцкая" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Липииттэр" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="якуцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — шатляндзкая" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Lipid" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="шатляндзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Lipidet" title="Lipidet — альбанская" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Lipidet" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="альбанская" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Lipidi" title="Lipidi — сыцылійская" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Lipidi" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="сыцылійская" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BD%E0%B7%92%E0%B6%B4%E0%B7%92%E0%B6%A9" title="ලිපිඩ — сынгальская" lang="si" hreflang="si" data-title="ලිපිඩ" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="сынгальская" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — спрошчаная ангельская" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Lipid" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="спрошчаная ангельская" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — славацкая" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Lipid" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="славацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="абраны артыкул"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — славенская" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Lipid" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="славенская" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Baruur" title="Baruur — самалійская" lang="so" hreflang="so" data-title="Baruur" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="самалійская" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%84%DB%8C%D9%BE%DB%8C%D8%AF" title="لیپید — цэнтральнакурдзкая" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="لیپید" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="цэнтральнакурдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D0%BF%D0%B8%D0%B4" title="Липид — сэрбская" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Липид" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="сэрбская" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Lipidi" title="Lipidi — сэрбскахарвацкая" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Lipidi" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="сэрбскахарвацкая" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — сундзкая" lang="su" hreflang="su" data-title="Lipid" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="сундзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Lipidi" title="Lipidi — фінская" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Lipidi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="фінская" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — швэдзкая" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Lipid" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="швэдзкая" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Lipido" title="Lipido — Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Lipido" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AF%8A%E0%AE%B4%E0%AF%81%E0%AE%AE%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="கொழுமியம் — тамільская" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கொழுமியம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="тамільская" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%81_%E0%B0%AA%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కొవ్వు పదార్ధాలు — тэлуская" lang="te" hreflang="te" data-title="కొవ్వు పదార్ధాలు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="тэлуская" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%94" title="ลิพิด — тайская" lang="th" hreflang="th" data-title="ลิพิด" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="тайская" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Lipit" title="Lipit — турэцкая" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Lipit" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="турэцкая" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D0%B8" title="Ліпіди — украінская" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Ліпіди" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="украінская" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%AD%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%AA" title="شحمیات — урду" lang="ur" hreflang="ur" data-title="شحمیات" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="урду" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Lipidi" title="Lipidi — Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Lipidi" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Lipid" title="Lipid — віетнамская" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Lipid" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="віетнамская" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Lipido" title="Lipido — варайская" lang="war" hreflang="war" data-title="Lipido" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="варайская" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%84%82%E7%B1%BB" title="脂类 — ву" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="脂类" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ву" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%9C%D7%99%D7%A4%D7%99%D7%93" title="ליפיד — ідыш" lang="yi" hreflang="yi" data-title="ליפיד" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ідыш" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%84%82" title="脂 — кантонская" lang="yue" hreflang="yue" data-title="脂" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="кантонская" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Lipid%C4%81" title="Lipidā — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Lipidā" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%84%82%E9%A1%9E" title="脂類 — кітайская" lang="zh" hreflang="zh" data-title="脂類" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="кітайская" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11367#sitelinks-wikipedia" title="Рэдагаваць міжмоўныя спасылкі" class="wbc-editpage">Правіць спасылкі</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Прасторы назваў"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B" title="Паказаць зьмест старонкі [c]" accesskey="c"><span>Артыкул</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B1%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5:%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Абмеркаваньне зьместу старонкі (старонка не існуе) [t]" accesskey="t"><span>Абмеркаваньне</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Зьмяніць варыянт мовы" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">беларуская (тарашкевіца)</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Рэжымы"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit" title="Рэдагаваць гэтую старонку [v]" accesskey="v"><span>Рэдагаваць</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit" title="Рэдагаваць крынічны тэкст гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Рэдагаваць крыніцу</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=history" title="Мінулыя вэрсіі гэтай старонкі. [h]" accesskey="h"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Інструмэнты" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Інструмэнты</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Інструмэнты</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">схаваць</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Болей вопцыяў" > <div class="vector-menu-heading"> Дзеяньні </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B"><span>Чытаць</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit" title="Рэдагаваць гэтую старонку [v]" accesskey="v"><span>Рэдагаваць</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit" title="Рэдагаваць крынічны тэкст гэтай старонкі [e]" accesskey="e"><span>Рэдагаваць крыніцу</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=history"><span>Паказаць гісторыю</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Агульныя </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_%D0%BD%D0%B0_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%83/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B" title="Сьпіс усіх старонак, якія спасылаюцца на гэтую [j]" accesskey="j"><span>Спасылкі на старонку</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:RecentChangesLinked/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B" rel="nofollow" title="Апошнія зьмены ў старонках, на якія спасылаецца гэтая старонка [k]" accesskey="k"><span>Зьвязаныя рэдагаваньні</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96" title="Сьпіс усіх спэцыяльных старонак [q]" accesskey="q"><span>Спэцыяльныя старонкі</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&oldid=2478796" title="Сталая спасылка на гэтую вэрсію старонкі"><span>Сталая спасылка</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=info" title="Болей інфармацыі пра гэтую старонку"><span>Зьвесткі пра старонку</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:CiteThisPage&page=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&id=2478796&wpFormIdentifier=titleform" title="Інфармацыя пра тое, як цытатаваць гэтую старонку"><span>Цытаваць старонку</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fbe-tarask.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259B%25D1%2596%25D0%25BF%25D1%2596%25D0%25B4%25D1%258B"><span>Атрымаць скарочаны URL-адрас</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:QrCode&url=https%3A%2F%2Fbe-tarask.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D0%259B%25D1%2596%25D0%25BF%25D1%2596%25D0%25B4%25D1%258B"><span>Спампаваць QR-код</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Друк/экспарт </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:Book&bookcmd=book_creator&referer=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B"><span>Стварыць кнігу</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:DownloadAsPdf&page=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=show-download-screen"><span>Загрузіць як PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&printable=yes" title="Вэрсія гэтай старонкі для друку [p]" accesskey="p"><span>Вэрсія для друку</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> У іншых праектах </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Lipids" hreflang="en"><span>Вікісховішча</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11367" title="Спасылка на аб’ект у рэпазыторыі зьвестак [g]" accesskey="g"><span>Аб’ект Вікізьвестак</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Выгляд"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Выгляд</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">перанесьці ў бакавую панэль</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">схаваць</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="be-tarask" dir="ltr"><p><b>Ліпі́ды</b> (ад <a href="/wiki/%D0%93%D1%80%D1%8D%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0" title="Грэцкая мова">грэц</a>. <i><span lang="el">λίπος</span></i>, lípos — «<a href="/wiki/%D0%A2%D0%BB%D1%83%D1%88%D1%87%D1%8B" title="Тлушчы">тлушч</a>») — тлустыя <a href="/wiki/%D0%9A%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F" title="Кісьля">кісьлі</a>, а таксама іхныя вытворныя, як паводле радыкалу, гэтак і паводле карбаксільнай групы. </p><p>Выкарыстоўваемае раней вызначэньне ліпідаў, як групы арганічных злучэньняў, добра рашчынальных у непалярных арганічных рашчынальніках (<a href="/wiki/%D0%91%D1%8D%D0%BD%D0%B7%D0%BE%D0%BB" title="Бэнзол">бэнзол</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%86%D1%8D%D1%82%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ацэтон (старонка не існуе)">ацэтон</a>, <a href="/wiki/%D0%A5%D0%BB%D1%8F%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%BE%D1%80%D0%BC" title="Хляраформ">хляраформ</a>) і практычна нерашчынальных у вадзе, зьяўляецца недакладным. Па-першае, такое вызначэньне замест слушнай характарыстыкі клясы <a href="/wiki/%D0%A5%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B0%D0%B5_%D0%B7%D0%BB%D1%83%D1%87%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5" title="Хімічнае злучэньне">хімічных злучэньняў</a> кажа толькі аб фізычных уласьцівасьцях. Па-другое, у цяперашні час вядомая дастатковая колькасьць злучэньняў, нерашчынальных у непалярных рашчынальніках альбо, наадварот, добра рашчынальных у вадзе, якія, тым ня менш, адносяцца да ліпідаў. У сучаснай арганічнай хіміі вызначэньне тэрміну «ліпіды» заснавана на біясынтэтычнай роднасьці дадзеных злучэньняў — да ліпідаў адносяць тлустыя кісьлі і іхныя вытворныя. У той жа час у біяхіміі і іншых разьдзелах біялёгіі да ліпідаў па-ранейшаму прынята адносіць і гідрафобныя ці амфіфільныя рэчывы іншай хімічнай прыроды<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Асноўныя біялягічныя функцыі ліпідаў уключаюць здольнасьць да назапашваньня энэргіі, а таксама яны выступаюць у якасьці структурных кампанэнтаў вузных мэмбранаў<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Яны ўплываюць на пранікальнасьць вузаў і актыўнасьць многіх <a href="/wiki/%D0%A4%D1%8D%D1%80%D0%BC%D1%8D%D0%BD%D1%82%D1%8B" title="Фэрмэнты">фэрмэнтаў</a>, удзельнічаюць у перадачы <a href="/wiki/%D0%9D%D1%8D%D1%80%D0%B2%D0%B0" title="Нэрва">нэрвовага</a> імпульсу, у цяглічным скарачэньні, стварэньні міжвузных кантактаў, у імуннахімічных працэсах<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ліпіды маюць шырокае прымяненьне ў касмэтычнай і харчовай прамысловасьці, а таксама ў галіне <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%8D%D1%85%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%91%D0%B3%D1%96%D1%96" title="Нанатэхналёгіі">нанатэхналёгіяў</a><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Катэгорыі"><span id=".D0.9A.D0.B0.D1.82.D1.8D.D0.B3.D0.BE.D1.80.D1.8B.D1.96"></span>Катэгорыі</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=1" title="Рэдагаваць сэкцыю «Катэгорыі»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=1" title="Правіць зыходнік раздзела: Катэгорыі"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Тлустыя_ацылы"><span id=".D0.A2.D0.BB.D1.83.D1.81.D1.82.D1.8B.D1.8F_.D0.B0.D1.86.D1.8B.D0.BB.D1.8B"></span>Тлустыя ацылы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=2" title="Рэдагаваць сэкцыю «Тлустыя ацылы»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=2" title="Правіць зыходнік раздзела: Тлустыя ацылы"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">Асноўны артыкул: <a href="/wiki/%D0%A2%D0%BB%D1%83%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%96" title="Тлустыя кісьлі">Тлустыя кісьлі</a></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Prostacyclin-2D-skeletal.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Prostacyclin-2D-skeletal.png/220px-Prostacyclin-2D-skeletal.png" decoding="async" width="220" height="273" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Prostacyclin-2D-skeletal.png/330px-Prostacyclin-2D-skeletal.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Prostacyclin-2D-skeletal.png/440px-Prostacyclin-2D-skeletal.png 2x" data-file-width="1614" data-file-height="2000" /></a><figcaption>Прыклад простагляндыну, то бок эйказаноіднай тлустай кісьлі, — <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Простацыклін (старонка не існуе)">простацыклін</a>.</figcaption></figure> <p>Тлустыя ацылы ёсьць агульным тэрмінам дзеля апісаньня <a href="/wiki/%D0%A2%D0%BB%D1%83%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%96" title="Тлустыя кісьлі">тлустых кісьляў</a>, іхных спалучэньняў і вытворных. Яны ўяўляюць сабой разнастайную групу малекулаў, сынтэзаваных шляхам падаўжэньня ланцуга з ацэтыль-КоА праймэрам з групамі малёнілу-КоА або мэтыльмалёнілу-КоА. Гэты працэс мае назоў сынтэз тлустых кісьляў<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Яны складаюцца з вуглевадароднага ланцугу, які сканчваецца групай <a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D1%8B%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%96" title="Карбонавыя кісьлі">карбонавай кісьлі</a>. Такая будова надае малекуле <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хімічная палярнасьць (старонка не існуе)">палярны</a> гідрафільны канец і непалярны гідрафобны канец, нерастваральны ў вадзе. Структура тлустых кісьляў лічыцца адной з найбольш грунтоўных катэгорыяў біялягічных ліпідаў і звычайна выкарыстоўваецца ў якасьці будаўнічых блёкаў больш структурна складаных ліпідаў. Вугляродны ланцуг, звычайна даўжынёй ад 4 да 24 атамаў вугляроду<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, можа быць насычаным або ненасычаным і можа быць далучаны да функцыянальных групаў, якія зьмяшчаюць <a href="/wiki/%D0%A2%D0%BB%D0%B5%D0%BD" title="Тлен">кісларод</a>, <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%8B" title="Галягены">галягены</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D0%B7%D0%BE%D1%82" title="Азот">азот</a> і <a href="/wiki/%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0" title="Серка">серку</a>. Калі тлустая кісьля ўтрымлівае <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%83%D0%B2%D1%8F%D0%B7%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Падвойная сувязь (старонка не існуе)">падвойную сувязь</a>, існуе магчымасьць стварэньня цыс- альбо транс- <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%8B%D1%81-%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81_%D1%96%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D1%8D%D1%80%D1%8B%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Цыс-транс ізамэрыя (старонка не існуе)">геамэтрычнай ізамэрыі</a>, што істотна ўплывае на канфігурацыю малекулы. </p><p>Падвойныя цыс-сувязі выклікаюць загіны ланцуга тлустых кісьляў, звычайна гэты эфэкт больш часты пры большай колькасьці падвойных сувязяў. Тры <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%B4%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D1%83%D0%B2%D1%8F%D0%B7%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Падвойныя сувязі (старонка не існуе)">падвойныя сувязі</a> ў 18-вугляроднай <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ліналенавая кісьля (старонка не існуе)">ліналенавай кісьлі</a>, найбольш распаўсюджаным тлуста-ацыльным ланцугу расьлінных <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%8B%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D0%BE%D1%96%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тылякоід (старонка не існуе)">тылякоідных</a> мэмбранаў, робяць гэтыя мэмбраны вельмі плыннымі, не зважаючы на нізкія тэмпэратуры навакольнага асяродзьдзя<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, а таксама прымушаюць ліналенавую кісьлю выразна паказваць рэзкія пікі ў <sup>13</sup>С спэктрапіі ядзернага магнітнага рэзанансу <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D0%BB%D1%8F%D1%80%D0%B0%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хлярапласт (старонка не існуе)">хлярапластаў</a>. Гэта, у сваю чаргу, адыгрывае важную ролю ў структуры і функцыі вузных мэмбранаў<sup id="cite_ref-FOOTNOTEDevlin1997193—195_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDevlin1997193—195-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Большасьць прыродных тлустых кісьляў маюць цыс-канфігурацыю, але транс-форма існуе ў некаторых натуральных і часткова гідрагенізаваных тлушчах і алеях<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Прыкладамі біялягічна важных тлустых кісьляў ёсьць <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%B9%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%96%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эйказаноід (старонка не існуе)">эйказаноіды</a>, якія пераважна вылучаюцца з <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%80%D0%B0%D1%85%D1%96%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Арахідонавая кісьля (старонка не існуе)">арахідонавай</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%B9%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BF%D1%8D%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%8D%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эйказапэнтаэнавая кісьля (старонка не існуе)">эйказапэнтаэнавай</a> кісьляў, якія ўтрымліваюць <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B4%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Простагляндын (старонка не існуе)">простагляндыны</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D1%9E%D0%BA%D0%B0%D1%82%D1%80%D1%8B%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Леўкатрыен (старонка не існуе)">леўкатрыены</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B1%D0%B0%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Трамбаксан (старонка не існуе)">трамбаксаны</a>. <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%BE%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D1%8D%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Доказагексаэнавая кісьля (старонка не існуе)">Доказагексаэнавая кісьля</a> таксама важная ў біялягічных сыстэмах, асабліва ў дачыненьні да зроку<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Іншымі асноўнымі клясамі ліпідаў у катэгорыі тлустых кісьляў ёсьць тлустыя этэры і тлустыя аміды. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BA%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%8D%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B" title="Складаныя этэры">Складаныя этэры</a> тлустых кісьляў улучаюць важныя біяхімічныя прамежкавыя прадукты, як то складаныя воскавыя этэры, вытворныя тыяэтэра тлустых кісьляў <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%8D%D0%BD%D0%B7%D1%8B%D0%BC_%D0%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="Каэнзым А (старонка не існуе)">каэнзыма А</a>, вытворныя тыяэтэра тлустых кісьляў ACP і карнітыны тлустых кісьляў. Тлустыя аміды ўлучаюць N-ацылэтаналаміны, як то <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B1%D1%96%D0%BD%D0%BE%D1%96%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Канабіноід (старонка не існуе)">канабіноідны</a> нэўрамэдыятар <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Анандамід (старонка не існуе)">анандамід</a><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Гліцэраліпіды"><span id=".D0.93.D0.BB.D1.96.D1.86.D1.8D.D1.80.D0.B0.D0.BB.D1.96.D0.BF.D1.96.D0.B4.D1.8B"></span>Гліцэраліпіды</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=3" title="Рэдагаваць сэкцыю «Гліцэраліпіды»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=3" title="Правіць зыходнік раздзела: Гліцэраліпіды"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Fat_triglyceride_shorthand_formula.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Fat_triglyceride_shorthand_formula.PNG/220px-Fat_triglyceride_shorthand_formula.PNG" decoding="async" width="220" height="97" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Fat_triglyceride_shorthand_formula.PNG/330px-Fat_triglyceride_shorthand_formula.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/be/Fat_triglyceride_shorthand_formula.PNG/440px-Fat_triglyceride_shorthand_formula.PNG 2x" data-file-width="1152" data-file-height="510" /></a><figcaption>Прыклад трохгліцэрыду ненасычанага тлушчу (C<sub>55</sub>H<sub>98</sub>O<sub>6</sub>). Левая частка: гліцэрына, а правая частка, зьверху ўніз: <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D1%96%D1%82%D1%8B%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Пальмітынавая кісьля (старонка не існуе)">пальмітынавая кісьля</a>, <a href="/wiki/%D0%90%D0%BB%D0%B5%D1%96%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F" title="Алеінавая кісьля">алеінавая кісьля</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BB%D1%8C%D1%84%D0%B0-%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Альфа-ліналенавая кісьля (старонка не існуе)">альфа-ліналенавая кісьля</a>.</figcaption></figure> <p>Гліцэраліпіды фармуюцца з мона-, ды- і трохскладных <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BB%D1%96%D1%86%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гліцэрына (старонка не існуе)">гліцэрынаў</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Найбольш вядомымі зь іх ёсьць трохэтэры тлустых кісьляў гліцэрыны, званыя <a href="/wiki/%D0%A2%D0%BB%D1%83%D1%88%D1%87%D1%8B" title="Тлушчы">трохгліцэрыдамі</a>. У гэтых злучэньнях кожная з трох гідраксільных групаў гліцэрыны этэрыфікавана рознымі тлустымі кісьлямі. Паколькі яны выконваюць функцыю назапашвальніка энэргіі, гэтыя ліпіды складаюць асноўную частку запасу тлушчу ў тканках жывёлаў. <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%96%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%BB%D1%96%D0%B7&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гідроліз (старонка не існуе)">Гідроліз</a> складанаэтэрных сувязяў трохгліцэрыдаў і вызваленьне гліцэрыны і тлустых кісьляў з тлушчавай тканкі ёсьць пачатковымі этапамі <a href="/wiki/%D0%9C%D1%8D%D1%82%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%BC" title="Мэтабалізм">мэтабалізму</a> тлушчу<sup id="cite_ref-FOOTNOTEvanHoldeMathews1996630—631_15-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEvanHoldeMathews1996630—631-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Дадатковыя падклясы гліцэраліпідаў прадстаўленыя глюказілгліцэрынамі, якія характарызуюцца наяўнасьцю <a href="/wiki/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%86%D1%83%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%B4%D1%8B" title="Монацукрыды">монацукрыдаў</a>, злучаных з гліцэрынай праз <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%83%D0%B2%D1%8F%D0%B7%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гліказідная сувязь (старонка не існуе)">гліказідную сувязь</a>. Прыкладамі структураў гэтае катэгорыі ёсьць дыгаляктазілдыяцылгліцэрыны, якія можна знайсьці ў расьлінных мэмбранах<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, і сэміналіпіды, якія ўваходзяць да складу вузаў <a href="/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%BA" title="Народак">народкаў</a> сысуноў<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Гліцэрафасфаліпіды"><span id=".D0.93.D0.BB.D1.96.D1.86.D1.8D.D1.80.D0.B0.D1.84.D0.B0.D1.81.D1.84.D0.B0.D0.BB.D1.96.D0.BF.D1.96.D0.B4.D1.8B"></span>Гліцэрафасфаліпіды</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=4" title="Рэдагаваць сэкцыю «Гліцэрафасфаліпіды»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=4" title="Правіць зыходнік раздзела: Гліцэрафасфаліпіды"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Phosphatidyl-ethanolamine.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Phosphatidyl-ethanolamine.svg/220px-Phosphatidyl-ethanolamine.svg.png" decoding="async" width="220" height="95" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Phosphatidyl-ethanolamine.svg/330px-Phosphatidyl-ethanolamine.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/Phosphatidyl-ethanolamine.svg/440px-Phosphatidyl-ethanolamine.svg.png 2x" data-file-width="660" data-file-height="286" /></a><figcaption>Структура <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D1%81%D1%84%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%B4%D1%8B%D0%BB%D1%8D%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фасфатыдылэтаналамін (старонка не існуе)">фасфатыдылэтаналаміну</a>.</figcaption></figure> <p>Гліцэрафасфаліпіды, якія звычайна адносяць <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D1%81%D1%84%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фасфаліпід (старонка не існуе)">фасфаліпідаў</a>, паўсюдна распаўсюджаныя ў прыродзе і ёсьць ключавымі кампанэнтамі <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ліпідны пласт (старонка не існуе)">ліпіднага пласту</a> вузаў<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, а таксама удзельнічаюць у мэтабалізьме і <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8B%D0%B3%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8D%D0%BC%D0%B0_%D0%B2%D1%83%D0%B7%D0%B0%D1%9E&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сыгнальная сыстэма вузаў (старонка не існуе)">вузнай трансдукцыі</a><sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/w/index.php?title=%D0%9D%D1%8D%D1%80%D0%B2%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%82%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Нэрвовая тканка (старонка не існуе)">Нэрвовая тканка</a>, уключна з той, якая зьмяшчаецца ў <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D1%8B_%D0%BC%D0%BE%D0%B7%D0%B0%D0%B3" title="Галаўны мозаг">галаўным мозгу</a>, зьмяшчае адносна вялікую колькасьць гліцэрафасфаліпідаў, і зьмены ў іхным складзе могуць справакаваць розныя нэўралягічныя разлады<sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Гліцэрафасфаліпіды могуць быць падзеленыя на асобныя клясы паводле прыроды палярнай галаўной групы ў становішчы sn-3 асноўнага ланцуга гліцэрыны ў <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D1%9E%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%91%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эўкарыёт (старонка не існуе)">эўкарыётаў</a> і эўбактэрыяў, або становішчы sn-1 у выпадку <a href="/wiki/%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B5%D1%96" title="Археі">археяў</a><sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Прыкладамі гліцэрафасфаліпідаў у <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%96%D1%8F%D0%BB%D1%8F%D0%B3%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BC%D1%8D%D0%BC%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Біялягічная мэмбрана (старонка не існуе)">біялягічных мэмбранах</a> ёсьць <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D1%81%D1%84%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%B4%D1%8B%D0%BB%D1%85%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фасфатыдылхалін (старонка не існуе)">фасфатыдылхалін</a>, вядомы як <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D0%B5%D1%86%D1%8B%D1%86%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Лецыцін (старонка не існуе)">лецыцін</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D1%81%D1%84%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%B4%D1%8B%D0%BB%D1%8D%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фасфатыдылэтаналамін (старонка не існуе)">фасфатыдылэтаналамін</a>, вядомы як <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B5%D1%84%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кефалін (старонка не існуе)">кефалін</a>, і <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D1%81%D1%84%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%B4%D1%8B%D0%BB%D1%81%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фасфатыдылсэрын (старонка не існуе)">фасфатыдылсэрын</a>. У дадатак да таго, што яны ёсьць асноўным кампанэнтам вузных мэмбранаў і месцамі, дзе лучацца ўнутры- і міжвузныя бялкі, некаторыя гліцэрафасфаліпіды ў эўкарыятычных вузах, як то <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D1%81%D1%84%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%B4%D1%8B%D0%BB%D1%96%D0%BD%D0%B0%D0%B7%D1%96%D1%82%D0%BE%D0%BB%D1%8C&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фасфатыдыліназітоль (старонка не існуе)">фасфатыдыліназітолі</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D0%B0%D1%81%D1%84%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фасфатыдная кісьля (старонка не існуе)">фасфатыдныя кісьлі</a>, ёсьць альбо папярэднікамі, альбо самі ёсьць мэмбраннымі <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Другасны пасродак (старонка не існуе)">другаснымі пасродкамі</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEvanHoldeMathews1996844_22-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEvanHoldeMathews1996844-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Зазвычай, адна або абедзьве гэтыя гідраксільныя групы ацыляваныя доўгаланцуговымі тлустымі кісьлямі, але існуюць таксама гліцэрафасфаліпіды, зьвязаныя з алкільны і 1Z-алькеніламі (<a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BB%D1%8F%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D1%8F%D0%B3%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Плязмаляген (старонка не існуе)">плязмаляген</a>), а таксама варыянты дыалкільных этэраў у археяў<sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Сфінгаліпіды"><span id=".D0.A1.D1.84.D1.96.D0.BD.D0.B3.D0.B0.D0.BB.D1.96.D0.BF.D1.96.D0.B4.D1.8B"></span>Сфінгаліпіды</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=5" title="Рэдагаваць сэкцыю «Сфінгаліпіды»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=5" title="Правіць зыходнік раздзела: Сфінгаліпіды"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Sphingomyelin-horizontal-2D-skeletal.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Sphingomyelin-horizontal-2D-skeletal.png/220px-Sphingomyelin-horizontal-2D-skeletal.png" decoding="async" width="220" height="63" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Sphingomyelin-horizontal-2D-skeletal.png/330px-Sphingomyelin-horizontal-2D-skeletal.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/92/Sphingomyelin-horizontal-2D-skeletal.png/440px-Sphingomyelin-horizontal-2D-skeletal.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="314" /></a><figcaption>Будова <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%84%D1%96%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%B5%D0%BB%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сфінгаміелін (старонка не існуе)">сфінгаміеліну</a>.</figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%84%D1%96%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сфінгаліпід (старонка не існуе)">Сфінгаліпіды</a> ўяўляюць сабой складанае групу злучэньняў<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, якія маюць агульную структурную рысу, сфінгападобную аснову, якая сынтэзуецца de novo з <a href="/wiki/%D0%90%D0%BC%D1%96%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%96" title="Амінакісьлі">амінакісьлі</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D0%B5%D1%80%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Серын (старонка не існуе)">серыну</a> і доўгаланцуговага тлустага ацылу-КоА, а затым ператвараецца ў <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%8D%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Цэрамід (старонка не існуе)">цэраміды</a>, фасфасфінгаліпіды, глікасфінгаліпіды ды іншыя злучэньні. Галоўную сфінгападобную аснову сысуноў звычайна называюць <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%84%D1%96%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сфінгазін (старонка не існуе)">сфінгазінам</a>. Цэраміды (N-ацыл-сфінгоідныя асновы) ёсьць асноўнай падклясай вытворных сфінгоідных асноваў з аміднай тлустай кісьляй. Тлустыя кісьлі звычайна бываюць насычанымі або монаненасычанымі даўжынёю ланцуга ад 16 да 26 атамаў <a href="/wiki/%D0%92%D1%83%D0%B3%D0%BB%D1%8F%D1%80%D0%BE%D0%B4" title="Вуглярод">вугляроду</a><sup id="cite_ref-FOOTNOTEDevlin1997421—422_25-0" class="reference"><a href="#cite_note-FOOTNOTEDevlin1997421—422-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Асноўнымі фасфасфінгаліпідамі сысуноў лічацца <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%84%D1%96%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%B5%D0%BB%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сфінгаміелін (старонка не існуе)">сфінгаміеліны</a> (цэрамідныя фасфахаліны)<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, у той час для <a href="/wiki/%D0%92%D1%83%D1%81%D1%8F%D0%BA%D1%96" title="Вусякі">вусякоў</a> пераважна вылучаецца ўтрыманьне цэрамідных фасфаэтаноламінаў<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Грыбы зьмяшчаюць у сябе фітацэрамідныя фасфаіназітолі і групы, якія зьмяшчаюць <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B7%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Маноза (старонка не існуе)">манозу</a><sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Глікасфінгаліпіды ўяўляюць сабой разнастайнае сямейства малекулаў, якія складаюцца з аднаго або некалькіх рэшткаў цукру, зьвязаных праз гліказідную сувязь з сфінгоіднай асновай. Прыкладамі іх ёсьць простыя і складаныя глікасфінгаліпіды, як то <a href="/w/index.php?title=%D0%A6%D1%8D%D1%80%D0%B0%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%B7%D1%8B%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Цэрабразыд (старонка не існуе)">цэрабразыды</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D1%96%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гангліязыд (старонка не існуе)">гангліязыды</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Стэрын"><span id=".D0.A1.D1.82.D1.8D.D1.80.D1.8B.D0.BD"></span>Стэрын</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=6" title="Рэдагаваць сэкцыю «Стэрын»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=6" title="Правіць зыходнік раздзела: Стэрын"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Cholesterol.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Cholesterol.svg/220px-Cholesterol.svg.png" decoding="async" width="220" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Cholesterol.svg/330px-Cholesterol.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Cholesterol.svg/440px-Cholesterol.svg.png 2x" data-file-width="613" data-file-height="390" /></a><figcaption>Хімічная структура <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BD" title="Халестэрын">халестэрыну</a>. На выяве бачна чатыры колцы ў ягонай будове.</figcaption></figure> <p>Стэрыны, як то <a href="/wiki/%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BD" title="Халестэрын">халестэрын</a> і ягоныя вытворныя, ёсьць важным кампанэнтам мэмбранных ліпідаў<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> поруч з гліцэрафасфаліпідамі і сфінгаміелінамі. Іншымі прыкладамі стэрынаў ёсьць <a href="/w/index.php?title=%D0%96%D0%BE%D1%9E%D1%86%D0%B5%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Жоўцевая кісьля (старонка не існуе)">жоўцевыя кісьлі</a> і вытворныя<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, якія ў сысуноў ёсьць акісьленымі вытворнымі халестэрыну і сынтэзуюцца ў <a href="/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%87%D0%B0%D0%BD%D1%8C" title="Печань">печані</a>. Расьліннымі эквівалентамі ёсьць <a href="/w/index.php?title=%D0%A4%D1%96%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Фітастэрын (старонка не існуе)">фітастэрыны</a>, як то <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%8D%D1%82%D0%B0-%D1%81%D1%8B%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бэта-сытастэрын (старонка не існуе)">β-сытастэрын</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%82%D1%8B%D0%B3%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Стыгмастэрын (старонка не існуе)">стыгмастэрын</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Брасыкастэрын (старонка не існуе)">брасыкастэрын</a>. Апошняе з памянёных злучэньняў таксама выкарыстоўваецца як біямаркер росту <a href="/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%96" title="Водарасьці">багавіньня</a><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Пераважным стэрынам у вузных мэмбранах грыбоў ёсьць <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D1%80%D0%B3%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эргастэрын (старонка не існуе)">эргастэрын</a><sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Стэрыны ёсьць <a href="/wiki/%D0%A1%D1%82%D1%8D%D1%80%D0%BE%D1%96%D0%B4%D1%8B" title="Стэроіды">стэроідамі</a>, у якіх адзін з атамаў вадароду замешчаны гідраксільнай групай у пазыцыі 3 вугляроднага ланцуга. Яны маюць агульную з стэроідамі тую ж зьлітую структуру ядра з чатырох колцаў. Стэроіды выконваюць розныя біялягічныя ролі, у тым ліку ўлучаюцца ў <a href="/wiki/%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%8B" title="Гармоны">гарманальную</a> і сыгнальную сыстэму. Стэроіды з васемнаццацьцю атамамі вугляроду (C18) уключаюць у сябе сямейства <a href="/wiki/%D0%AD%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%8B" title="Эстрагены">эстрагенаў</a>, у той час як стэроіды C19 складаюцца з <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Андрагены (старонка не існуе)">андрагенаў</a>, як то <a href="/wiki/%D0%A2%D1%8D%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D0%BE%D0%BD" title="Тэстастэрон">тэстастэрон</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Андрастэрон (старонка не існуе)">андрастэрон</a>. Падкляса C21 улучае <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гестагены (старонка не існуе)">гестагены</a>, а таксама <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BB%D1%8E%D0%BA%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D1%96%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Глюкакартыкоід (старонка не існуе)">глюкакартыкоіды</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%8D%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D1%96%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мінэралакартыкоід (старонка не існуе)">мінэралакартыкоіды</a><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/w/index.php?title=%D0%A1%D1%8D%D0%BA%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D0%BE%D1%96%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Сэкастэроід (старонка не існуе)">Сэкастэроіды</a>, якія зьмяшчаюць розныя формы вітаміну D, характарызуюцца расшчапленьнем колца B асноўнае структуры<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Прэнолы"><span id=".D0.9F.D1.80.D1.8D.D0.BD.D0.BE.D0.BB.D1.8B"></span>Прэнолы</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=7" title="Рэдагаваць сэкцыю «Прэнолы»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=7" title="Правіць зыходнік раздзела: Прэнолы"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Geraniol_structure.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Geraniol_structure.png/220px-Geraniol_structure.png" decoding="async" width="220" height="51" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Geraniol_structure.png/330px-Geraniol_structure.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Geraniol_structure.png/440px-Geraniol_structure.png 2x" data-file-width="3716" data-file-height="863" /></a><figcaption>Будова аднаго з <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%BE%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прэнол (старонка не існуе)">прэнолаў</a>.</figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%BE%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прэнол (старонка не існуе)">Прэнолавыя</a> ліпіды сынтэзуюцца з ізапэнтэнілдыфасфату і дымэтылалілдыфасфату, якія зьмяшчаюць пяць вугляродных атамаў ды пераважна атрымліваюцца з дапамогай <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%8D%D0%B2%D0%B0%D0%BB%D1%91%D0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%BA%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BB%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мэвалёнавая кісьля (старонка не існуе)">мэвалёнавай кісьлі</a><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Простыя ізапрэноіды, як то лінейныя сьпірты, дыфасфаты і г. д., утвараюцца шляхам пасьлядоўнага далучэньня злучэньняў зь пяцьцю атамамі вугляроду і клясыфікуюцца ў залежнасьці ад колькасці гэтых <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%8D%D1%80%D0%BF%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тэрпен (старонка не існуе)">тэрпенаў</a>. Структуры, якія зьмяшчаюць больш за 40 атамаў вугляродаў, вядомыя як <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%96%D1%82%D1%8D%D1%80%D0%BF%D0%B5%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Політэрпен (старонка не існуе)">політэрпены</a>. Важнымі простымі ізапрэноідамі ёсьць <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BD%D0%BE%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Каратыноіды (старонка не існуе)">каратыноіды</a>, якія дзеюць як <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%BD%D1%82%D1%8B%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%8B%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Антыаксыдант (старонка не існуе)">антыаксыданты</a> і як субстанцыя вітаміну А<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Іншымі біялягічна важнымі клясамі малекулаў ёсьць <a href="/w/index.php?title=%D0%A5%D1%96%D0%BD%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Хінон (старонка не існуе)">хіноны</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%96%D0%B4%D1%80%D0%B0%D1%85%D1%96%D0%BD%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гідрахінон (старонка не існуе)">гідрахіноны</a>, якія ўтрымліваюць ізапрэноідны хвост, прымацаваны да хінанаіднага ядра неізапрэноіднага паходжаньня<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Прыкладамі гэтых клясаў ёсьць вітамін Е і вітамін К, а таксама <a href="/w/index.php?title=%D0%A3%D0%B1%D1%96%D1%85%D1%96%D0%BD%D0%BE%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Убіхінон (старонка не існуе)">ўбіхіноны</a>. Пракарыёты сынтэзуюць поліпрэнолы, гэтак званыя <a href="/w/index.php?title=%D0%91%D0%B0%D0%BA%D1%82%D0%B0%D0%BF%D1%80%D1%8D%D0%BD%D0%BE%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Бактапрэнол (старонка не існуе)">бактапрэнолы</a>, у якіх канцавая ізапрэноідная частка, прымацаваная да атаму кіслароду, застаецца ненасычанай, у той час як у жывёлаў поліпрэнолы (<a href="/w/index.php?title=%D0%94%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%85%D0%BE%D0%BB&action=edit&redlink=1" class="new" title="Даліхол (старонка не існуе)">даліхолы</a>) канцавы ізапрэноід скарочаны<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Цукраліпіды"><span id=".D0.A6.D1.83.D0.BA.D1.80.D0.B0.D0.BB.D1.96.D0.BF.D1.96.D0.B4.D1.8B"></span>Цукраліпіды</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=8" title="Рэдагаваць сэкцыю «Цукраліпіды»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=8" title="Правіць зыходнік раздзела: Цукраліпіды"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Kdo2-lipidA.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Kdo2-lipidA.png/220px-Kdo2-lipidA.png" decoding="async" width="220" height="190" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Kdo2-lipidA.png/330px-Kdo2-lipidA.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Kdo2-lipidA.png/440px-Kdo2-lipidA.png 2x" data-file-width="1667" data-file-height="1440" /></a><figcaption>Структура цукраліпіду Kdo<sub>2</sub>-ліпід А.</figcaption></figure> <p>Цукраліпіды апісваюць злучэньні, у якіх тлустыя кісьлі зьвязаныя з асновай цукру, утвараючы структуры, сумяшчальныя з двухпластавай мэмбранай. У цукраліпідах <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D1%86%D1%83%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Монацукрыд (старонка не існуе)">монацукрыд</a> замяняе аснову гліцэрыны, якая прысутнічае ў гліцэраліпідах і гліцэрафасфаліпідах. Найбольш вядомыя цукраліпіды — гэта ацыляваны <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BB%D1%8E%D0%BA%D0%BE%D0%B7%D0%B0%D0%BC%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Глюкозамін (старонка не існуе)">глюкозамін</a> субстанцыі кампанэнту <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4_%D0%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ліпід А (старонка не існуе)">ліпідаў А</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D1%96%D1%86%D1%83%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ліпаполіцукрыд (старонка не існуе)">ліпаполіцукрыдаў</a> у <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D1%9E%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B1%D0%B0%D0%BA%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%8B%D1%96&action=edit&redlink=1" class="new" title="Грамадмоўныя бактэрыі (старонка не існуе)">грамадмоўных бактэрыяў</a>. Тыповымі малекуламі ліпідаў А ёсьць <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%8B%D1%86%D1%83%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%B4&action=edit&redlink=1" class="new" title="Дыцукрыд (старонка не існуе)">дыцукрыды</a> глюкозаміну, якія вылучаюць зь сямью тлушчавымі ацыльнымі ланцугамі. Мінімальны ліпаполіцукрыд, неабходны для росту <a href="/w/index.php?title=%D0%9A%D1%96%D1%88%D0%B0%D1%87%D0%BD%D1%8B_%D0%BF%D1%80%D1%83%D1%82%D0%BE%D0%BA&action=edit&redlink=1" class="new" title="Кішачны пруток (старонка не існуе)">кішачнага прутку</a>, — гэта Kdo<sub>2</sub>-ліпід А<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Полікетыды"><span id=".D0.9F.D0.BE.D0.BB.D1.96.D0.BA.D0.B5.D1.82.D1.8B.D0.B4.D1.8B"></span>Полікетыды</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=9" title="Рэдагаваць сэкцыю «Полікетыды»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=9" title="Правіць зыходнік раздзела: Полікетыды"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B5%D1%82%D1%8B%D0%B4%D1%8B&action=edit&redlink=1" class="new" title="Полікетыды (старонка не існуе)">Полікетыды</a> сынтэзуюцца шляхам <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%96%D0%BC%D1%8D%D1%80%D1%8B%D0%B7%D0%B0%D1%86%D1%8B%D1%8F&action=edit&redlink=1" class="new" title="Палімэрызацыя (старонка не існуе)">палімэрызацыі</a> <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D1%86%D1%8D%D1%82%D1%8B%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%B0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ацэтыльная група (старонка не існуе)">ацэтыльных</a> і <a href="/w/index.php?title=%D0%9F%D1%80%D0%B0%D0%BF%D1%96%D1%8F%D0%BD%D1%96%D0%BB-%D0%9A%D0%BE%D0%90&action=edit&redlink=1" class="new" title="Прапіяніл-КоА (старонка не існуе)">прапіянілавых</a> субадзінак клясычнымі фэрмэнтамі, а таксама ітэрацыйнымі і шматмодульнымі фэрмэнтамі, якія маюць агульныя мэханічныя асаблівасьці з сынтазамі тлустых кісьляў. Яны складаюцца з мноства <a href="/w/index.php?title=%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0%D1%81%D0%BD%D1%8B_%D0%BC%D1%8D%D1%82%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D1%96%D1%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="Другасны мэтабаліт (старонка не існуе)">другасных мэтабалітаў</a> і натуральных прадуктаў, а таксама маюць вялікую структурную разнастайнасьць<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Многія полікетыды ўяўляюць сабой цыклічныя малекулы, асновы якіх часта мадыфікуюцца шляхам <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D0%BB%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%96%D0%BB%D1%8F%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гліказіляваньне (старонка не існуе)">гліказіляваньня</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%9C%D1%8D%D1%82%D1%8B%D0%BB%D1%8F%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Мэтыляваньне (старонка не існуе)">мэтыляваньня</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%93%D1%96%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%BA%D1%81%D1%96%D0%BB%D1%8F%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5&action=edit&redlink=1" class="new" title="Гідраксіляваньне (старонка не існуе)">гідраксіляваньня</a>, <a href="/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%82%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0-%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%9E%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D1%87%D1%8B%D1%8F_%D1%80%D1%8D%D0%B0%D0%BA%D1%86%D1%8B%D1%96" title="Затляняльна-аднаўленчыя рэакцыі">затляненьня</a> або іншых працэсаў. Многія шырока карыстаныя процімікробныя, проціпаразытныя і проціпухлінныя сродкі ёсьць полікетыдамі або вытворнымі ад іх, як то <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D1%80%D1%8B%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BC%D1%96%D1%86%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эрытраміцын (старонка не існуе)">эрытраміцыны</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%A2%D1%8D%D1%82%D1%80%D0%B0%D1%86%D1%8B%D0%BA%D0%BB%D1%96%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Тэтрацыклін (старонка не існуе)">тэтрацыкліны</a>, <a href="/w/index.php?title=%D0%90%D0%B2%D1%8D%D1%80%D0%BC%D1%8D%D0%BA%D1%82%D1%8B%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Авэрмэктын (старонка не існуе)">авэрмэктыны</a> і супрацьпухлінныя <a href="/w/index.php?title=%D0%AD%D0%BF%D0%B0%D1%82%D1%8B%D0%BB%D1%91%D0%BD&action=edit&redlink=1" class="new" title="Эпатылён (старонка не існуе)">эпатылёны</a><sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Крыніцы"><span id=".D0.9A.D1.80.D1.8B.D0.BD.D1.96.D1.86.D1.8B"></span>Крыніцы</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=10" title="Рэдагаваць сэкцыю «Крыніцы»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=10" title="Правіць зыходнік раздзела: Крыніцы"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="references-small" style="font-size:85%; -moz-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-count:2; list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120603060700/http://thesaurus.rusnano.com/wiki/article1073">«Липид»</a>. Роснано.</span> </li> <li id="cite_note-2"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text">Subramaniam, S.; Fahy, E.; Gupta, S.; Sud, M.; Byrnes, R. W.; Cotter, D.; Dinasarapu, A. R.; Maurya, M. R. (October 2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3383319">«Bioinformatics and systems biology of the lipidome»</a>. Chemical Reviews. 111 (10): 6452–6490. <a href="//doi.org/10.1021/cr200295k" class="extiw" title="doi:10.1021/cr200295k">doi:10.1021/cr200295k</a>. PMC 3383319. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21939287?dopt=Abstract">PMID 21939287</a>.</span> </li> <li id="cite_note-3"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text">Липиды / Л. Д. Бергельсон // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.</span> </li> <li id="cite_note-4"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text">Mashaghi, S.; Jadidi, T.; Koenderink, G.; Mashaghi, A. (02.2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3588097">«Lipid nanotechnology»</a>. International Journal of Molecular Sciences. 14 (2): 4242–4282. <a href="//doi.org/10.3390/ijms14024242" class="extiw" title="doi:10.3390/ijms14024242">doi:10.3390/ijms14024242</a>. PMC 3588097. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23429269?dopt=Abstract">PMID 23429269</a>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b> <span class="reference-text">Vance, J. E.; Vance, D. E. (2002). «Biochemistry of Lipids, Lipoproteins and Membranes». Amsterdam: Elsevier. — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/9780444511393" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-444-51139-3</a>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text">Brown, H. A., ed. (2007). «Lipodomics and Bioactive Lipids: Mass Spectrometry Based Lipid Analysis». Methods in Enzymology. Vol. 423. Boston: Academic Press. — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/9780123738950" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-12-373895-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text">Hunt, S. M.; Groff, J. L.; Gropper, S. A. (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/advancednutritio00grof/page/98">«Advanced Nutrition and Human Metabolism»</a>. Belmont, California: West Pub. Co. — С. 98. — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/9780314044679" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-314-04467-9</a>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text">Yashroy, R. C. (1987). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.researchgate.net/publication/230822408">«13C NMR studies of lipid fatty acyl chains of chloroplast membranes»</a>. Indian Journal of Biochemistry and Biophysics. 24 (6): 177—178. — <a href="//doi.org/10.1016/0165-022X(91)90019-S" class="extiw" title="doi:10.1016/0165-022X(91)90019-S">doi:10.1016/0165-022X(91)90019-S</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/3428918?dopt=Abstract">PMID 3428918</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDevlin1997193—195-9"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDevlin1997193—195_9-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDevlin1997">Devlin 1997</a>. С. 193—195.</span> </li> <li id="cite_note-10"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text">Hunter, J. E. (11.2006). «Dietary trans fatty acids: review of recent human studies and food industry responses». Lipids. 41 (11): 967–992. — <a href="//doi.org/10.1007/s11745-006-5049-y" class="extiw" title="doi:10.1007/s11745-006-5049-y">doi:10.1007/s11745-006-5049-y</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17263298?dopt=Abstract">PMID 17263298</a>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b> <span class="reference-text">Furse, S. (2.12.2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.samuelfurse.com/2011/12/a-long-name-a-long-lipid-docosahexaenoic-acid/">«A Long Lipid, a Long Name: Docosahexaenoic Acid»</a>. The Lipid Chronicles.</span> </li> <li id="cite_note-12"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dhaomega3.org/Overview/DHA-for-Optimal-Brain-and-Visual-Functioning">«DHA for Optimal Brain and Visual Functioning»</a>. DHA/EPA Omega-3 Institute.</span> </li> <li id="cite_note-13"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b> <span class="reference-text">Fezza, F.; De Simone, C.; Amadio, D.; Maccarrone, M. (2008). «Fatty Acid Amide Hydrolase: A Gate-Keeper of the Endocannabinoid System». Lipids in Health and Disease. Subcellular Biochemistry. Vol. 49. — С. 101—132. — <a href="//doi.org/10.1007/978-1-4020-8831-5_4" class="extiw" title="doi:10.1007/978-1-4020-8831-5 4">doi:10.1007/978-1-4020-8831-5_4</a>. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/9781402088308" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-4020-8830-8</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18751909?dopt=Abstract">PMID 18751909</a>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b> <span class="reference-text">Coleman, R. A.; Lee D. P. (03.2004). «Enzymes of triacylglycerol synthesis and their regulation». Progress in Lipid Research. 43 (2): 134—176. — <a href="//doi.org/10.1016/S0163-7827(03)00051-1" class="extiw" title="doi:10.1016/S0163-7827(03)00051-1">doi:10.1016/S0163-7827(03)00051-1</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14654091?dopt=Abstract">PMID 14654091</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEvanHoldeMathews1996630—631-15"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEvanHoldeMathews1996630—631_15-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFvanHoldeMathews1996">van Holde & Mathews 1996</a>. С. 630—631.</span> </li> <li id="cite_note-16"><b><a href="#cite_ref-16">^</a></b> <span class="reference-text">Hölzl, G.; Dörmann, P. (09.2007). «Structure and function of glycoglycerolipids in plants and bacteria». Progress in Lipid Research. 46 (5): 225—243. — <a href="//doi.org/10.1016/j.plipres.2007.05.001" class="extiw" title="doi:10.1016/j.plipres.2007.05.001">doi:10.1016/j.plipres.2007.05.001</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17599463?dopt=Abstract">PMID 17599463</a>.</span> </li> <li id="cite_note-17"><b><a href="#cite_ref-17">^</a></b> <span class="reference-text">Honke, K.; Zhang, Y.; Cheng, X.; Kotani, N.; Taniguchi, N. (2004). «Biological roles of sulfoglycolipids and pathophysiology of their deficiency». Glycoconjugate Journal. 21 (1–2): 59—62. — <a href="//doi.org/10.1023/B:GLYC.0000043749.06556.3d" class="extiw" title="doi:10.1023/B:GLYC.0000043749.06556.3d">doi:10.1023/B:GLYC.0000043749.06556.3d</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15467400?dopt=Abstract">PMID 15467400</a>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><b><a href="#cite_ref-18">^</a></b> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.samuelfurse.com/2011/11/the-structure-of-a-membrane/">«The Structure of a Membrane»</a>. The Lipid Chronicles.</span> </li> <li id="cite_note-19"><b><a href="#cite_ref-19">^</a></b> <span class="reference-text">Berridge, M. J.; Irvine, R. F. (09.1989). «Inositol phosphates and cell signalling». Nature. 341 (6239): 197—205. — <a href="//doi.org/10.1038/341197a0" class="extiw" title="doi:10.1038/341197a0">doi:10.1038/341197a0</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2550825?dopt=Abstract">PMID 2550825</a>.</span> </li> <li id="cite_note-20"><b><a href="#cite_ref-20">^</a></b> <span class="reference-text">Farooqui, A. A.; Horrocks, L. A.; Farooqui, T. (06.2000). «Glycerophospholipids in brain: their metabolism, incorporation into membranes, functions, and involvement in neurological disorders». Chemistry and Physics of Lipids. 106 (1): 1—29. — <a href="//doi.org/10.1016/S0009-3084(00)00128-6" class="extiw" title="doi:10.1016/S0009-3084(00)00128-6">doi:10.1016/S0009-3084(00)00128-6</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10878232?dopt=Abstract">PMID 10878232</a>.</span> </li> <li id="cite_note-21"><b><a href="#cite_ref-21">^</a></b> <span class="reference-text">Ivanova, P. T.; Milne, S. B.; Byrne, M. O.; Xiang, Y.; Brown, H. A. (2007). «Glycerophospholipid identification and quantitation by electrospray ionization mass spectrometry». Lipidomics and Bioactive Lipids: Mass-Spectrometry–Based Lipid Analysis. Methods in Enzymology. Vol. 432. — С. 21—57. — <a href="//doi.org/10.1016/S0076-6879(07)32002-8" class="extiw" title="doi:10.1016/S0076-6879(07)32002-8">doi:10.1016/S0076-6879(07)32002-8</a>. <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/9780123738950" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-12-373895-0</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17954212?dopt=Abstract">PMID 17954212</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEvanHoldeMathews1996844-22"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEvanHoldeMathews1996844_22-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFvanHoldeMathews1996">van Holde & Mathews 1996</a>. С. 844.</span> </li> <li id="cite_note-23"><b><a href="#cite_ref-23">^</a></b> <span class="reference-text">Paltauf, F. (12.1994). «Ether lipids in biomembranes». Chemistry and Physics of Lipids. 74 (2): 101—139. — <a href="//doi.org/10.1016/0009-3084(94)90054-X" class="extiw" title="doi:10.1016/0009-3084(94)90054-X">doi:10.1016/0009-3084(94)90054-X</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7859340?dopt=Abstract">PMID 7859340</a>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><b><a href="#cite_ref-24">^</a></b> <span class="reference-text">Merrill, A. H.; Sandoff, K. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bio.ijs.si/~krizaj/group/Predavanja%202011/Biochemistry%20Lipids%20Lipoproteins%20and%20Membranes/14.pdf">«Chapter 14: Sphingolipids: Metabolism and Cell Signaling»</a>. In Vance, J. E.; Vance, E. E. (eds.). «Biochemistry of Lipids, Lipoproteins and Membranes» (4th ed.). Amsterdam: Elsevier. — С. 373—407. — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/9780444511386" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-444-51138-6</a>.</span> </li> <li id="cite_note-FOOTNOTEDevlin1997421—422-25"><b><a href="#cite_ref-FOOTNOTEDevlin1997421—422_25-0">^</a></b> <span class="reference-text"><a href="#CITEREFDevlin1997">Devlin 1997</a>. С. 421—422.</span> </li> <li id="cite_note-26"><b><a href="#cite_ref-26">^</a></b> <span class="reference-text">Hori, T.; Sugita, M. (1993). «Sphingolipids in lower animals». Progress in Lipid Research. 32 (1): 25—45. — <a href="//doi.org/10.1016/0163-7827(93)90003-F" class="extiw" title="doi:10.1016/0163-7827(93)90003-F">doi:10.1016/0163-7827(93)90003-F</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8415797?dopt=Abstract">PMID 8415797</a>.</span> </li> <li id="cite_note-27"><b><a href="#cite_ref-27">^</a></b> <span class="reference-text">Wiegandt, H. (01.1992). «Insect glycolipids». Biochimica et Biophysica Acta (BBA) — Lipids and Lipid Metabolism. 1123 (2): 117—126. — <a href="//doi.org/10.1016/0005-2760(92)90101-Z" class="extiw" title="doi:10.1016/0005-2760(92)90101-Z">doi:10.1016/0005-2760(92)90101-Z</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1739742?dopt=Abstract">PMID 1739742</a>.</span> </li> <li id="cite_note-28"><b><a href="#cite_ref-28">^</a></b> <span class="reference-text">Guan, X.; Wenk M. R. (05.2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2741%2F2923">«Biochemistry of inositol lipids»</a>. Frontiers in Bioscience. 13 (13): 3239—3251. — <a href="//doi.org/10.2741/2923" class="extiw" title="doi:10.2741/2923">doi:10.2741/2923</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18508430?dopt=Abstract">PMID 18508430</a>.</span> </li> <li id="cite_note-29"><b><a href="#cite_ref-29">^</a></b> <span class="reference-text">Bach, D.; Wachtel, E. (03.2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1016%2FS0005-2736%2803%2900017-8">«Phospholipid/cholesterol model membranes: formation of cholesterol crystallites»</a>. Biochimica et Biophysica Acta (BBA) — Biomembranes. 1610 (2): 187—197. — <a href="//doi.org/10.1016/S0005-2736(03)00017-8" class="extiw" title="doi:10.1016/S0005-2736(03)00017-8">doi:10.1016/S0005-2736(03)00017-8</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12648773?dopt=Abstract">PMID 12648773</a>.</span> </li> <li id="cite_note-30"><b><a href="#cite_ref-30">^</a></b> <span class="reference-text">Russell, D. W. (2003). «The enzymes, regulation, and genetics of bile acid synthesis». Annual Review of Biochemistry. 72: 137—174. — <a href="//doi.org/10.1146/annurev.biochem.72.121801.161712" class="extiw" title="doi:10.1146/annurev.biochem.72.121801.161712">doi:10.1146/annurev.biochem.72.121801.161712</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12543708?dopt=Abstract">PMID 12543708</a>.</span> </li> <li id="cite_note-31"><b><a href="#cite_ref-31">^</a></b> <span class="reference-text">Villinski, J. C.; Hayes, J. M.; Brassell, S. C.; Riggert, V. L.; Dunbar, R. (2008). «Sedimentary sterols as biogeochemical indicators in the Southern Ocean». Organic Geochemistry. 39 (5): 567—588. — <a href="//doi.org/10.1016/j.orggeochem.2008.01.009" class="extiw" title="doi:10.1016/j.orggeochem.2008.01.009">doi:10.1016/j.orggeochem.2008.01.009</a>.</span> </li> <li id="cite_note-32"><b><a href="#cite_ref-32">^</a></b> <span class="reference-text">Deacon, J. (2005). «Fungal Biology». Cambridge, Massachusetts: Blackwell Publishers. — С. 342. — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/9781405130660" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-4051-3066-0</a>.</span> </li> <li id="cite_note-33"><b><a href="#cite_ref-33">^</a></b> <span class="reference-text">Stryer, L.; Berg, J. M.; Tymoczko, J. L. (2007). «Biochemistry» (6th ed.). San Francisco: W. H. Freeman. — С. 749. — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/9780716787242" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-7167-8724-2</a>.</span> </li> <li id="cite_note-34"><b><a href="#cite_ref-34">^</a></b> <span class="reference-text">Bouillon, R.; Verstuyf, A.; Mathieu, C.; Van Cromphaut, S.; Masuyama, R.; Dehaes, P.; Carmeliet, G. (12.2006). «Vitamin D resistance». Best Practice & Research. Clinical Endocrinology & Metabolism. 20 (4): 627—645. — <a href="//doi.org/10.1016/j.beem.2006.09.008" class="extiw" title="doi:10.1016/j.beem.2006.09.008">doi:10.1016/j.beem.2006.09.008</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17161336?dopt=Abstract">PMID 17161336</a>.</span> </li> <li id="cite_note-35"><b><a href="#cite_ref-35">^</a></b> <span class="reference-text">Kuzuyama, T.; Seto, H. (04.2003). «Diversity of the biosynthesis of the isoprene units». Natural Product Reports. 20 (2): 171—183. — <a href="//doi.org/10.1039/b109860h" class="extiw" title="doi:10.1039/b109860h">doi:10.1039/b109860h</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12735695?dopt=Abstract">PMID 12735695</a>.</span> </li> <li id="cite_note-36"><b><a href="#cite_ref-36">^</a></b> <span class="reference-text">Rao, A. V.; Rao, L. G. (03.2007). «Carotenoids and human health». Pharmacological Research. 55 (3): 207—216. — <a href="//doi.org/10.1016/j.phrs.2007.01.012" class="extiw" title="doi:10.1016/j.phrs.2007.01.012">doi:10.1016/j.phrs.2007.01.012</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17349800?dopt=Abstract">PMID 17349800</a>.</span> </li> <li id="cite_note-37"><b><a href="#cite_ref-37">^</a></b> <span class="reference-text">Brunmark, A.; Cadenas, E. (1989). «Redox and addition chemistry of quinoid compounds and its biological implications». Free Radical Biology & Medicine. 7 (4): 435—477. — <a href="//doi.org/10.1016/0891-5849(89)90126-3" class="extiw" title="doi:10.1016/0891-5849(89)90126-3">doi:10.1016/0891-5849(89)90126-3</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2691341?dopt=Abstract">PMID 2691341</a>.</span> </li> <li id="cite_note-38"><b><a href="#cite_ref-38">^</a></b> <span class="reference-text">Swiezewska, E.; Danikiewicz, W. (07.2005). «Polyisoprenoids: structure, biosynthesis and function». Progress in Lipid Research. 44 (4): 235—258. — <a href="//doi.org/10.1016/j.plipres.2005.05.002" class="extiw" title="doi:10.1016/j.plipres.2005.05.002">doi:10.1016/j.plipres.2005.05.002</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16019076?dopt=Abstract">PMID 16019076</a></span> </li> <li id="cite_note-39"><b><a href="#cite_ref-39">^</a></b> <span class="reference-text">Raetz, C. R.; Garrett, T. A.; Reynolds, C. M.; Shaw, W. A.; Moore, J. D.; Smith, D. C.; et al. (05.2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1194%2Fjlr.M600027-JLR200">«Kdo2-Lipid A of Escherichia coli, a defined endotoxin that activates macrophages via TLR-4»</a>. Journal of Lipid Research. 47 (5): 1097—1111. — <a href="//doi.org/10.1194/jlr.M600027-JLR200" class="extiw" title="doi:10.1194/jlr.M600027-JLR200">doi:10.1194/jlr.M600027-JLR200</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16479018?dopt=Abstract">PMID 16479018</a>.</span> </li> <li id="cite_note-40"><b><a href="#cite_ref-40">^</a></b> <span class="reference-text">Walsh, C. T. (03.2004). «Polyketide and nonribosomal peptide antibiotics: modularity and versatility». Science. 303 (5665): 1805—1810. — <a href="//doi.org/10.1126/science.1094318" class="extiw" title="doi:10.1126/science.1094318">doi:10.1126/science.1094318</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15031493?dopt=Abstract">PMID 15031493</a>.</span> </li> <li id="cite_note-41"><b><a href="#cite_ref-41">^</a></b> <span class="reference-text">Caffrey, P.; Aparicio, J. F.; Malpartida, F.; Zotchev, S. B. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://zenodo.org/record/894350">«Biosynthetic engineering of polyene macrolides towards generation of improved antifungal and antiparasitic agents»</a>. Current Topics in Medicinal Chemistry. 8 (8): 639—653. — <a href="//doi.org/10.2174/156802608784221479" class="extiw" title="doi:10.2174/156802608784221479">doi:10.2174/156802608784221479</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18473889?dopt=Abstract">PMID 18473889</a>.</span> </li> <li id="cite_note-42"><b><a href="#cite_ref-42">^</a></b> <span class="reference-text">Minto, R. E.; Blacklock, B. J. (07.2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2515280">Biosynthesis and function of polyacetylenes and allied natural products»</a>. Progress in Lipid Research. 47 (4): 233—306. — <a href="//doi.org/10.1016/j.plipres.2008.02.002" class="extiw" title="doi:10.1016/j.plipres.2008.02.002">doi:10.1016/j.plipres.2008.02.002</a>. <a class="external mw-magiclink-pmid" rel="nofollow" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18387369?dopt=Abstract">PMID 18387369</a>.</span> </li> </ol> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Літаратура"><span id=".D0.9B.D1.96.D1.82.D0.B0.D1.80.D0.B0.D1.82.D1.83.D1.80.D0.B0"></span>Літаратура</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&veaction=edit&section=11" title="Рэдагаваць сэкцыю «Літаратура»" class="mw-editsection-visualeditor"><span>рэдагаваць</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&action=edit&section=11" title="Правіць зыходнік раздзела: Літаратура"><span>рэдагаваць крыніцу</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="citation" id="CITEREFDevlin1997"><i>Devlin TM</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=A40BEAAAQBAJ">Textbook of Biochemistry: With Clinical Correlations</a>. — 4th ed.. — Chichester: John Wiley & Sons, 1997. — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/978-0-471-17053-2" title="Спэцыяльныя:BookSources/978-0-471-17053-2">ISBN <span class="nowrap">978-0-471-17053-2</span></a></span></li> <li><span class="citation" id="CITEREFvanHoldeMathews1996"><i>van Holde K. E., Mathews C. K.</i> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=A40BEAAAQBAJ">Biochemistry</a>. — 2nd ed.. — Menlo Park, California: Benjamin/Cummings Pub. Co., 1996. — <a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:BookSources/978-0-8053-3931-4" title="Спэцыяльныя:BookSources/978-0-8053-3931-4">ISBN <span class="nowrap">978-0-8053-3931-4</span></a></span></li></ul>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Атрымана з «<a dir="ltr" href="https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Ліпіды&oldid=2478796">https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Ліпіды&oldid=2478796</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D0%A1%D0%BF%D1%8D%D1%86%D1%8B%D1%8F%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D1%8B%D1%8F:%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%96" title="Спэцыяльныя:Катэгорыі">Катэгорыя</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B" title="Катэгорыя:Ліпіды">Ліпіды</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Схаваныя катэгорыі: <ul><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96,_%D0%BD%D0%B0_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D1%83%D0%B6%D1%8B%D1%82%D1%8B%D1%8F_%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_PMID" title="Катэгорыя:Старонкі, на якіх ужытыя магічныя спасылкі PMID">Старонкі, на якіх ужытыя магічныя спасылкі PMID</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%A1%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D1%96,_%D0%BD%D0%B0_%D1%8F%D0%BA%D1%96%D1%85_%D1%83%D0%B6%D1%8B%D1%82%D1%8B%D1%8F_%D0%BC%D0%B0%D0%B3%D1%96%D1%87%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D1%81%D0%BF%D0%B0%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BA%D1%96_ISBN" title="Катэгорыя:Вікіпэдыя:Старонкі, на якіх ужытыя магічныя спасылкі ISBN">Вікіпэдыя:Старонкі, на якіх ужытыя магічныя спасылкі ISBN</a></li><li><a href="/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D1%8D%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%8B%D1%8F:%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%86%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F_%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8B" title="Катэгорыя:Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы">Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Гэтая старонка апошні раз рэдагавалася 1 лютага 2024 году ў 12:05.</li> <li id="footer-info-copyright">Гэты тэкст даступны на ўмовах <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.be">ліцэнзіі Creative Commons Attribution/Share-Alike 4.0</a>; у асобных выпадках могуць ужывацца дадатковыя ўмовы. <span class="noprint">Глядзіце падрабязнасьці ва <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/be-tarask">Ўмовах выкарыстаньня</a>.</span><br />Wikipedia® — зарэгістраваны гандлёвы знак <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, некамэрцыйнай арганізацыі.<br /></li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Палітыка прыватнасьці</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%9F%D1%80%D0%B0_%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8E">Пра Вікіпэдыю</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D0%92%D1%96%D0%BA%D1%96%D0%BF%D1%8D%D0%B4%D1%8B%D1%8F:%D0%90%D0%B4%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_%D0%B0%D0%B4_%D0%B0%D0%B4%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%8C%D1%86%D1%96">Адмова ад адказнасьці</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Кодэкс паводзінаў</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://www.mediawiki.org/wiki/How_to_contribute/be-tarask">Распрацоўнікі</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/be-tarask.wikipedia.org">Статыстыка</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Заява пра маркёр</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//be-tarask.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Мабільная вэрсія</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-749c85c58b-mv4rj","wgBackendResponseTime":168,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.121","walltime":"0.151","ppvisitednodes":{"value":1205,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":4846,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1395,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":24584,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 93.152 1 -total"," 25.25% 23.523 1 Шаблён:Асноўны_артыкул"," 21.16% 19.713 2 Шаблён:Кніга"," 16.09% 14.984 1 Шаблён:Крыніцы"," 15.55% 14.487 2 Шаблён:ISBN"," 6.99% 6.507 1 Шаблён:Мова-el"," 5.73% 5.338 4 Шаблён:Зноска"," 3.55% 3.306 1 Шаблён:Мова_тэксту"," 2.02% 1.879 2 Шаблён:Trim"," 1.80% 1.676 1 Шаблён:Тэкст_моўнай_спасылкі"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.013","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":776694,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-648bd44df8-tnzrj","timestamp":"20241117160759","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u041b\u0456\u043f\u0456\u0434\u044b","url":"https:\/\/be-tarask.wikipedia.org\/wiki\/%D0%9B%D1%96%D0%BF%D1%96%D0%B4%D1%8B","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11367","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11367","author":{"@type":"Organization","name":"\u0423\u0434\u0437\u0435\u043b\u044c\u043d\u0456\u043a\u0456 \u043f\u0440\u0430\u0435\u043a\u0442\u0430\u045e \u0412\u0456\u043a\u0456\u043c\u0435\u0434\u044b\u044f"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2010-11-13T18:30:09Z","dateModified":"2024-02-01T09:05:54Z"}</script> </body> </html>