CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html lang="pl" dir="ltr" prefix="og: https://ogp.me/ns#"> <head> <meta charset="utf-8" /> <meta name="description" content="Przepisy dotyczące organizacji edukacji mniejszości wymagają doprecyzowania w zakresie realizacji prawa mniejszości oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym do nauki własnego języka, historii i kultury również w osobnych szkołach publicznych. RPO wystąpił w tej sprawie do minister edukacji Barbary Nowackiej" /> <link rel="canonical" href="http://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-edukacja-mniejszosci-jezyk-regionalny-men-odpowiedz" /> <meta property="og:type" content="Artykuł" /> <meta property="og:url" content="http://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-edukacja-mniejszosci-jezyk-regionalny-men-odpowiedz" /> <meta property="og:title" content="Problemy szkół dla mniejszości i społeczności posługującej się językiem regionalnym. Odpowiedź minister Barbary Nowackiej" /> <meta property="og:image" content="http://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/styles/780_x/public/2024-09/Liceum%20w%20Hajn%C3%B3wce%20Fot.%20Grzegorz%20Krzy%C5%BCewski%20BRPO.jpg?itok=KrKLwLSU" /> <meta name="twitter:card" content="summary_large_image" /> <meta name="twitter:title" content="Problemy szkół dla mniejszości i społeczności posługującej się językiem regionalnym. Odpowiedź minister Barbary Nowackiej" /> <meta name="twitter:description" content="Przepisy dotyczące organizacji edukacji mniejszości wymagają doprecyzowania w zakresie realizacji prawa mniejszości oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym do nauki własnego języka, historii i kultury również w osobnych szkołach publicznych. RPO wystąpił w tej sprawie do minister edukacji Barbary Nowackiej" /> <meta name="twitter:image" content="http://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/styles/780_x/public/2024-09/Liceum%20w%20Hajn%C3%B3wce%20Fot.%20Grzegorz%20Krzy%C5%BCewski%20BRPO.jpg?itok=KrKLwLSU" /> <meta name="Generator" content="Drupal 10 (https://www.drupal.org)" /> <meta name="MobileOptimized" content="width" /> <meta name="HandheldFriendly" content="true" /> <meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1, shrink-to-fit=no" /> <meta http-equiv="x-ua-compatible" content="ie=edge" /> <link rel="icon" href="/sites/default/files/favicon128_128_4.ico" type="image/vnd.microsoft.icon" /> <link rel="alternate" hreflang="pl" href="http://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-edukacja-mniejszosci-jezyk-regionalny-men-odpowiedz" /> <title>Problemy szkół dla mniejszości i społeczności posługującej się językiem regionalnym. Odpowiedź minister Barbary Nowackiej</title> <link rel="stylesheet" media="all" href="/sites/default/files/css/css_KP7Bzw-u8-Y_yQiQZ9I1kYhxuIbl1oOjHKTrpzMCLwo.css?delta=0&language=pl&theme=bootstrap_barrio_brpo&include=eJyNjtEOgzAIRX-o2k9qqEVlaYuDss2_3zIXHzTL9gLk3sOFyNy0CSwhggixHymji0d1yhwhd9rWTHU6-wVVYUIN95naeT9EWdjv6hf_x5ENulwNZe2M3MCCfuCycMXatD_yXRcFIQ1iJf4BF6y2YUlsgdzDBR5uzEbJyH96T3U0Ja4no81Y0G3fBaMAwysrvUi_T05XbVh8BEV3I7yrf9e-cLKMT_BfnIU" /> <link rel="stylesheet" media="all" href="/sites/default/files/css/css_Th6iZJrPNsDA0FnvYiSveyqOwQvXRx_JWniAKafSom8.css?delta=1&language=pl&theme=bootstrap_barrio_brpo&include=eJyNjtEOgzAIRX-o2k9qqEVlaYuDss2_3zIXHzTL9gLk3sOFyNy0CSwhggixHymji0d1yhwhd9rWTHU6-wVVYUIN95naeT9EWdjv6hf_x5ENulwNZe2M3MCCfuCycMXatD_yXRcFIQ1iJf4BF6y2YUlsgdzDBR5uzEbJyH96T3U0Ja4no81Y0G3fBaMAwysrvUi_T05XbVh8BEV3I7yrf9e-cLKMT_BfnIU" /> <link rel="stylesheet" media="print" href="/sites/default/files/css/css_jOGdo9Lp4uFjjIpAyTQempsHJSd0b2pgCFmV_y68nK4.css?delta=2&language=pl&theme=bootstrap_barrio_brpo&include=eJyNjtEOgzAIRX-o2k9qqEVlaYuDss2_3zIXHzTL9gLk3sOFyNy0CSwhggixHymji0d1yhwhd9rWTHU6-wVVYUIN95naeT9EWdjv6hf_x5ENulwNZe2M3MCCfuCycMXatD_yXRcFIQ1iJf4BF6y2YUlsgdzDBR5uzEbJyH96T3U0Ja4no81Y0G3fBaMAwysrvUi_T05XbVh8BEV3I7yrf9e-cLKMT_BfnIU" /> <meta name="deklaracja-dostępności" content="https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/deklaracja-dostepnosci-serwisu-bip-brpo-gov-pl"> </head> <body class="layout-one-sidebar layout-sidebar-first page-node-28254 path-node node--type-artykul lang-pl">  <div id="skip-link"> <ul> <li><a href="#block-menupl" class="visually-hidden focusable"> Przejdź do menu głównego</a></li> <li><a href="#main-content" class="visually-hidden focusable">Przejdź do treści</a></li> <li><a href="#block-stopkapl" class="visually-hidden focusable">Przejdź to informacji o kontakcie </a></li> <li><a href="https://bip.brpo.gov.pl/pl/sitemap" class="visually-hidden focusable">Przejdź do mapy serwisu</a></li> </ul> </div> <h1 class="visually-hidden">Biuletyn Informacji Publicznej RPO</h1> <div class="flc-prefsEditor-separatedPanel fl-prefsEditor-separatedPanel"> <div class="flc-slidingPanel-panel flc-prefsEditor-iframe"></div> <div class="fl-panelBar"> <span class="fl-prefsEditor-buttons"> <button id="reset" class="flc-prefsEditor-reset fl-prefsEditor-reset"><span class="fl-icon-undo"></span> Resetuj</button> <button id="show-hide" class="flc-slidingPanel-toggleButton fl-prefsEditor-showHide"> Show/Hide</button> </span> </div> </div> <nav class="flc-toc-tocContainer"></nav> <div class="dialog-off-canvas-main-canvas" data-off-canvas-main-canvas> <div id="page-wrapper"> <div id="page"> <header id="header" class="header" aria-label="Nagłówek strony"> <div class="branding_brpo_wrapper"> <div id="branding_brpo" class="justify-content-center align-items-center container"> <section class="row region region-branding-brpo"> <div id="block-brandingbrpopl" class="block-content-basic block block-block-content block-block-content7dca4a4b-f1d7-4fef-ad9a-96a05ed6e4ab"> <div class="content"> <div class="clearfix text-formatted field field--name-body field--type-text-with-summary field--label-hidden field__item"><div class="container-fluid"><div class="row"><div class="col-2"><img class="godlo_class" src="/sites/default/files/herb_polski.svg" data-entity-uuid="" data-entity-type="" alt="Godło RP" width="3158" height="3716" id="godlo_kontener"></div><div class="col-8"><a href="/pl" id="strona_glowna" title="Przejdź do strony głównej"><img class="logo_class" src="/sites/default/files/logo_rpo_2022_06_17_v2.png" data-entity-uuid="" data-entity-type="" alt="Logo RPO" width="550" height="148" id="logo_kontener_pl"></a></div><div class="col-2"><a class="bip_kontener" href="https://www.gov.pl/web/bip" title="Przejdź do Strony Głównej Biuletynu Informacji Publicznej"><img class="logo_class" src="/sites/default/files/BIP.svg" data-entity-uuid="" data-entity-type="" alt="Logo BIP" width="128" height="150" id="bip_kontener"></a></div></div></div><div class="biuletyn">Biuletyn Informacji Publicznej RPO</div></div> </div> </div> </section> </div> </div> <div class="pasek_gorny_brpo_wrapper"> <div id="pasek_gorny_brpo" class="container"> <section class="row region region-pasek-gorny-brpo"> <div id="block-pasekgornypl" class="block-content-basic block block-block-content block-block-content454cc595-ca63-4693-b8a8-fffb2bbf1446"> <div class="content"> <div class="clearfix text-formatted field field--name-body field--type-text-with-summary field--label-hidden field__item"><nav class="navbar navbar-expand-lg "><div class="d-flex flex-grow-1"><div class="w-100 text-right"> </div></div><div class="navbar-collapse flex-grow-1" id="pasek_gorny"><ul class="navbar-nav ml-auto flex-nowrap" role="list"><li class="nav-item etykieta_szukaj"><a class="nav-link" href="/site-search" title="Wyszukiwarka">Szukaj</a></li><li class="nav-item"><a class="nav-link" href="/infolinia" title="Telefon do RPO"><span class="light">Infolinia:</span><span class="semibold"> 800 676 676</span></a></li><li class="nav-item polski_jezyk_migowy_m"><a class="nav-link" href="https://www.rpo.gov.pl/pl/content/glusi" title="Informacje o RPO w Polskim Języku Migowym">Głusi</a></li><li class="nav-item"><a class="nav-link" href="/en" title="Zmiana języka na angielski"><span class="semibold">EN</span></a></li></ul></div></nav><nav class="navbar navbar-expand-lg "><div class="d-flex flex-grow-1"><div class="w-100 text-right"> </div></div><div class="navbar-collapse flex-grow-1" id="pasek_gorny_ua"><ul class="navbar-nav ml-auto flex-nowrap" role="list"><li class="nav-item pasek_flaga_ua" aria-hidden="true"> </li><li class="nav-item"><a class="nav-link" href="/pl/content/rpo-yak-otrimati-dopomogu-ukraina" title=""><span class="semibold">Як отримати допомогу</span></a></li><li class="nav-item"><a class="nav-link" href="/pl/content/rpo-kak-poluchit-pomosch-ukraina" title=""><span class="semibold">Как получить помощь</span></a></li></ul></div></nav></div> </div> </div> </section> </div> </div> <nav class="navbar navbar-expand-lg" id="navbar-main"> <button class="navbar-toggler navbar-toggler-right" type="button" data-toggle="collapse" data-target="#CollapsingNavbar" aria-controls="CollapsingNavbar" aria-expanded="false" aria-label="Toggle navigation"><span class="navbar-toggler-icon"></span></button> <div class="collapse navbar-collapse justify-content-center" id="CollapsingNavbar"> <nav role="navigation" aria-labelledby="block-menupl-menu" id="block-menupl" class="block block-menu navigation menu--menu-pl"> <h2 class="visually-hidden" id="block-menupl-menu">Menu PL</h2> <ul class="clearfix nav" data-component-id="bootstrap_barrio:menu"> <li class="nav-item"> <a href="/pl/content/zlozenie-wniosku-do-rzecznika-praw-obywatelskich" class="nav-link nav-link--pl-content-zlozenie-wniosku-do-rzecznika-praw-obywatelskich" data-drupal-link-system-path="content/jak-mozna-zwrocic-sie-do-rpo">Kontakt</a> </li> <li class="nav-item menu-item--collapsed"> <a href="/pl/content/rzecznik-i-biuro" class="nav-link nav-link--pl-content-rzecznik-i-biuro" data-drupal-link-system-path="content/rzecznik-i-biuro">Rzecznik i Biuro</a> </li> <li class="nav-item"> <a href="/pl/sprawy-wazne-dla-obywateli" class="nav-link nav-link--pl-sprawy-wazne-dla-obywateli" data-drupal-link-system-path="sprawy-wazne-dla-obywateli">Sprawy Obywateli</a> </li> <li class="nav-item"> <a href="/pl/konstytucja" title="Katalog spraw z podziałem wg artykułów Konstytucji RP" class="nav-link nav-link--pl-konstytucja" data-drupal-link-system-path="konstytucja">Konstytucja</a> </li> <li class="nav-item"> <a href="/pl/tagi/dostepne-wybory" class="nav-link nav-link--pl-tagi-dostepne-wybory" data-drupal-link-system-path="taxonomy/term/1426">Dostępne wybory</a> </li> <li class="nav-item"> <a href="https://bip.brpo.gov.pl/pl/sygnalisci" class="nav-link nav-link-https--bipbrpogovpl-pl-sygnalisci">Sygnaliści</a> </li> </ul> </nav> </div> </nav> </header> <div class="highlighted"> <aside class="container section clearfix" role="complementary"> <div data-drupal-messages-fallback class="hidden"></div> </aside> </div> <div id="main-wrapper" class="layout-main-wrapper clearfix"> <div id="main" class="container"> <div id="block-bootstrap-barrio-brpo-breadcrumbs" class="block block-system block-system-breadcrumb-block"> <div class="content"> <nav role="navigation" aria-label="breadcrumb" style=""> <ol class="breadcrumb"> <li class="breadcrumb-item"> <a href="/pl">Strona główna</a> </li> </ol> </nav> </div> </div> <div class="row row-offcanvas row-offcanvas-left clearfix"> <main class="main-content col" id="content" role="main"> <section class="section"> <a id="main-content" tabindex="-1"></a> <div id="block-bootstrap-barrio-brpo-page-title" class="block block-core block-page-title-block"> <div class="content"> <h2 class="title"><span class="field field--name-title field--type-string field--label-hidden">Problemy szkół dla mniejszości i społeczności posługującej się językiem regionalnym. Odpowiedź minister Barbary Nowackiej </span> </h2> </div> </div> <div id="block-bootstrap-barrio-brpo-content" class="block block-system block-system-main-block"> <div class="content"> <div data-history-node-id="28254" class="node node--type-artykul node--view-mode-full ds-1col clearfix"> <div class="field field--name-field-data field--type-daterange field--label-inline"> <div class="field__label">Data:</div> <div class='field__items'> <div class="field__item"><time datetime="2024-11-26T06:00:00Z" class="datetime">2024-11-26</time> </div> <div class="field__item"><time datetime="2024-09-30T13:00:00Z" class="datetime">2024-09-30</time> </div> </div> </div> <div class="field field--name-dynamic-block-fieldnode-socialmedia field--type-ds field--label-hidden field__item"><div class="views-element-container"><div class="view view-socialmedia view-id-socialmedia view-display-id-block_1 js-view-dom-id-30a2c568c293d02bf895fadc4e7532eae6ff37ecc6bb9b72173933058a0cf9c3"> <div class="view-content"> <div class="views-row"> <div class="views-field views-field-nothing"><span class="field-content"><span class="social_div">podziel się tym na: <a class="social_tweet" href="https://twitter.com/intent/tweet?original_referer=http://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-edukacja-mniejszosci-jezyk-regionalny-men-odpowiedz&text= &url=http://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-edukacja-mniejszosci-jezyk-regionalny-men-odpowiedz" target="_blank">twitter</a> <a class="social_facebook" href="https://www.facebook.com/sharer/sharer.php?u=http://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-edukacja-mniejszosci-jezyk-regionalny-men-odpowiedz" target="_blank">facebook</a></span></span></div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="field field--name-dynamic-block-fieldnode-blok-obrazek-z-linkiem field--type-ds field--label-hidden field__item"><div class="views-element-container"><div class="view view-obrazek-z-linkiem view-id-obrazek_z_linkiem view-display-id-block_1 js-view-dom-id-365c988d947447a437116df0cb439cffbe847b5c39a7ae914a637bd925a1d31b"> </div> </div> </div> <div class="clearfix text-formatted field field--name-body field--type-text-with-summary field--label-hidden field__item"><ul style="list-style-type:disc;"> <li style="tab-stops:list 36.0pt;"><strong>Przepisy dotyczące organizacji edukacji mniejszości wymagają doprecyzowania w zakresie realizacji prawa mniejszości oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym do nauki własnego języka, historii i kultury również w osobnych szkołach publicznych</strong></li> <li style="tab-stops:list 36.0pt;"><strong>Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił w tej sprawie do minister edukacji Barbary Nowackiej</strong></li> <li><strong>AKTUALIZACJA 26.11.2024: Kwestie te są przedmiotem prac Zespołu ds. Edukacji powołanego w ramach Komisji Wspólnej Rządu oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Minister Barbara Nowacka zapowiada, że resort przygotuje propozycję legislacyjną dotyczącą możliwości zwolnienia ucznia, który uczestniczy w nauce języka mniejszości z nauki drugiego języka obcego.</strong></li> </ul> <p><span style="font-family:"Calibri",sans-serif;font-size:14.0pt;">R</span>zecznik monitoruje realizację przez państwo obowiązków ochrony praw mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, w tym prawa mniejszości do nauki własnego języka oraz nauki we własnym języku.</p> <p>Od 2023 r. RPO prowadzi postępowanie wyjaśniające dotyczące konsekwencji rozbieżności interpretacyjnych przepisów ustawy o systemie oświaty oraz ustawy – Prawo oświatowe w zakresie organizacji nauki języka mniejszości w szkołach publicznych, w których wszyscy uczniowie i uczennice objęci są obowiązkową nauką tego języka. </p> <p>Do BRPO wpłynęły wnioski ze sprzecznymi postulatami odnośnie do edukacji w takiej placówce. Pierwszy dotyczył podjęcia działań na rzecz właściwego zabezpieczenia realizacji prawa mniejszości i społeczności posługującej się językiem regionalnym do nauki własnego języka w osobnych szkołach. Drugi był prośbą o interwencję w sprawie negatywnych skutków rezygnacji ucznia z nauki języka mniejszości w takiej szkole. Mogą one polegać na nieklasyfikowaniu ucznia z przedmiotu obejmującego naukę języka mniejszości, a w konsekwencji braku promocji. Źródeł wątpliwości i zastrzeżeń należy się dopatrywać w aktualnych przepisach regulujących szkolnictwo mniejszości.</p> <p>RPO powziął informację, że praktyka szkół publicznych z nauczaniem języka mniejszości, polegająca na ustanowieniu wymogu złożenia deklaracji o woli podjęcia nauki języka mniejszości już na etapie rekrutacji, została zakwestionowana przez Najwyższą Izbę Kontroli oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej i Podlaskie Kuratorium Oświaty – jako niezgodna z wyrażoną w art. 14 ust. 1 pkt 2 Prawa oświatowego zasadą powszechnej dostępności rekrutacji do szkoły publicznej oraz dobrowolnym charakterem wniosku, o którym mowa w § 2 rozporządzenia MEN z 18 sierpnia 2017 r. Rozbieżności interpretacyjne dotyczą też skutku oświadczenia o rezygnacji z nauki języka mniejszości w szkole dla mniejszości na podstawie tego rozporządzenia.</p> <p>Problem był wielokrotnie sygnalizowany MEN przez stronę społeczną. Dlatego RPO z zadowoleniem przyjął stanowisko przedstawiciela resortu, według którego są prowadzone analizy ws. zmian przepisów dotyczących szkolnictwa mniejszości, a resort widzi "potrzebę wypracowania rozwiązania – wspólnie ze wszystkimi mniejszościami – które pozwoli zapewnić możliwie szeroką ofertę edukacyjną uczniom zainteresowanym podtrzymywaniem własnej tożsamości narodowej".</p> <p>Na tej kanwie RPO przedstawia minister Barbarze Nowackiej uwagi wobec aktualnych uregulowań prawnych dotyczących organizacji edukacji mniejszości, które wymagają doprecyzowania w zakresie realizacji prawa mniejszości oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym do nauki własnego języka, historii i kultury również w osobnych szkołach publicznych.</p> <p>Z zobowiązań międzynarodowych – zwłaszcza art. 8 Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych w związku z art. 14 Konwencji Ramowej o ochronie mniejszości narodowych – wynika proaktywna rola państwa, polegająca na tworzeniu struktur organizacyjnych umożliwiających nauczanie języków mniejszości oraz języka regionalnego. Obowiązki państwa podejmowania działań na rzecz podtrzymania tożsamości kulturowo-językowej mniejszości oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym potwierdzają art. 27 zd. drugie oraz art. 35 ust. 1 Konstytucji RP. W jej art. 35 ust. 2 przewidziano zaś prawo mniejszości do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych. </p> <p>W ustawie o systemie oświaty wskazano formy organizacyjne nauczania języka mniejszości w: </p> <ul style="list-style-type:disc;"> <li style="tab-stops:list 36.0pt;">osobnych grupach, oddziałach lub szkołach; </li> <li style="tab-stops:list 36.0pt;">grupach, oddziałach lub szkołach – z dodatkową nauką języka oraz własnej historii i kultury;</li> <li style="tab-stops:list 36.0pt;">międzyszkolnych zespołach nauczania.</li> </ul> <p>Mniejszości i społeczność posługująca się językiem regionalnym wywodzą z tego prawo do organizacji nauczania języka w osobnych szkołach; na taką możliwość wskazuje ustawa o systemie oświaty. Prowadzi to do wniosku, że jedną z form organizacji nauczania w języku mniejszości lub mniejszości w formie dodatkowej jest objęcie tym przedmiotem wszystkich uczniów i uczennic danej szkoły.</p> <p>Nauka języka mniejszości odbywa się na wniosek rodziców lub ucznia. Sposób złożenia wniosku rodziców nie został rozstrzygnięty w ustawie. Wątpliwości może budzić, czy uregulowanie wnioskowania o naukę języka mniejszości stanowi materię delegacji do wydania rozporządzenia z ustawy o systemie oświaty. Przewiduje się też możliwość rezygnacji z nauki języka mniejszości lub języka regionalnego, przy jednoczesnym braku określenia skutków wywoływanych złożeniem takiego oświadczenia. Rodzi to problemy dla szkół publicznych, w których nauka języka mniejszości lub języka regionalnego prowadzona jest we wszystkich oddziałach oraz objęty jest nią każdy uczeń i każda uczennica. Zagadnienie to budzi wiele wątpliwości i może prowadzić do wniosku, że wskazane jest doprecyzowanie w przepisach skutków, jakie wywołuje złożenie oświadczenia o rezygnacji z takiej nauki. Zmiany powinny uwzględniać prawo mniejszości do nauczania własnego języka w osobnych szkołach.</p> <p>Zastrzeżenia budzi także określony w rozporządzeniu MEN termin na złożenie wniosku o objęcie nauką języka mniejszości. Wydaje się on odpowiedni w przypadku organizacji nauczania języka mniejszości lub języka regionalnego w grupach i oddziałach, jednak w przypadku wyboru szkoły dla mniejszości zasadne jest wymaganie złożenia deklaracji, o której mowa w rozporządzeniu MEN, już na etapie postępowania rekrutacyjnego. Wydaje się bowiem, że samo uczestnictwo w procesie rekrutacyjnym do szkoły dla mniejszości (lub społeczności posługującej się językiem regionalnym) wskazuje na to, iż uczeń i jego rodzice akceptują tę szczególną formułę kształcenia.</p> <p>Kształcenie w szkole z nauką języka mniejszości lub języka regionalnego nie ma charakteru obowiązkowego, nawet w szkołach podstawowych. Wobec tego wniosek o objęcie nauką języka mniejszości lub języka regionalnego, wymagany na etapie postępowania rekrutacyjnego do szkół dla mniejszości lub społeczności posługującej się językiem regionalnym, nadal ma charakter dobrowolny. Wątpliwości budzi również, czy w tej sytuacji nauka języka mniejszości lub języka regionalnego powinna być inicjowana na wniosek ucznia lub rodzica – jeżeli zgodnie ze statutem szkoły każdy uczeń jest obowiązkowo objęty nauką języka mniejszości lub języka regionalnego.</p> <p>Wydaje się, że w przypadku szkół dla mniejszości i społeczności posługującej się językiem regionalnym, wola nauczania języka mniejszości lub regionalnego powinna zostać potwierdzona oświadczeniem pełnoletniego ucznia lub rodzica. Procedura powinna zatem zostać doprecyzowana w sposób pozwalający szkołom dla mniejszości i społeczności posługującej się językiem regionalnym wymagać złożenia deklaracji woli nauki języka mniejszości już na etapie postępowania rekrutacyjnego.</p> <p>Nauczanie języka mniejszości oraz języka regionalnego w osobnych szkołach nie powinno być oceniane jako naruszenie zasady powszechnej dostępności rekrutacji. Zastrzeżenie wymogu złożenia wniosku o objęcie nauką języka mniejszości lub regionalnego umożliwia bowiem ubieganie się o przyjęcie do danej placówki na równych, przejrzystych i możliwych do spełnienia zasadach, co stanowi główny sens zasady powszechnej dostępności rekrutacji. Sam fakt udziału w rekrutacji do szkoły dla mniejszości lub społeczności posługującej się językiem regionalnym można odczytywać jako wolę objęcia nauką takiego języka. Niemniej jednak przepisy wymagają dogłębnej analizy pod kątem ich spójności, co zostało odnotowane także przez NIK.</p> <p>Opisany stan prawny nie pozwala mniejszościom i społeczności posługującej się językiem regionalnym na pełną realizację ich prawa do organizacji nauczania własnego języka, historii i kultury w osobnych szkołach. Wydaje się, że brak spójności przepisów w dużej mierze wynika z nieuznania szkół dla mniejszości za oddzielny rodzaj szkoły w art. 2 pkt 2 Prawa oświatowego. Z kolei upoważnienie do wydania rozporządzenia z art. 13 ust. 3 ustawy o systemie oświaty nie odpowiada wymogom art. 92 ust. 1 Konstytucji RP. Nie zawiera ono wytycznych co do treści rozporządzenia. W efekcie każde rozporządzenie wydawane na podstawie art. 13 ust. 3 ustawy o systemie oświaty jest niezgodne z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP.</p> <p>RPO prosi minister Barbarę Nowacką o uwzględnienie tych uwag, a zwłaszcza o rozważenie uznania szkół dla mniejszości oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym jako odrębnych rodzajów szkół.</p> <h3>Odpowiedz Barbary Nowackiej, minister edukacji</h3> <p>W odpowiedzi na wystąpienie z 2 września 2024r. (znak XI.816.7.2023.JK) w sprawie wprowadzenia zmiany polegającej na uznaniu szkół dla mniejszości oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym jako odrębnych rodzajów szkół wymienionych w art. 2 pkt 2 ustawy - Prawo oświatowe, uprzejmie informuję, że poruszone przez Pana Rzecznika kwestie dotyczące organizacji nauczania języka mniejszości narodowych, etnicznych i języka regionalnego, w tym m.in. funkcjonowania szkół prowadzących nauczanie w języku mniejszości narodowej jest przedmiotem prac Zespołu ds. Edukacji powołanego w ramach Komisji Wspólnej Rządu oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</p> <p>Pierwsze spotkanie Zespołu ds. Edukacji odbyło się 8 października 2024 r. Strona Rządowa (Ministerstwo Edukacji Narodowej i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji) oraz przedstawiciele mniejszości określili swoje priorytetowe zadania i problemy do rozwiązania w obszarze oświaty mniejszościowej. Ustalono, że na następne spotkanie (w listopadzie) MEN przygotuje propozycję legislacyjną dotyczącą możliwości zwolnienia ucznia, który uczestniczy w nauce języka mniejszości z nauki drugiego języka obcego.</p> <p>XI.816.7.2023</p> </div> <h3 class="field-label-above">Załączniki:</h3> <ul > <li><div> <div class="field field--name-field-media-document field--type-file field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Dokument</div> <div class="field__item"> <span class="file file--mime-application-pdf file--application-pdf"> <a href="/sites/default/files/2024-09/Do_ME_edukacja_mniejszosci_2_09_2024.pdf" type="application/pdf">Do_ME_edukacja_mniejszosci_2_09_2024.pdf</a></span> </div> </div> </div> </li> <li><div> <div class="field field--name-field-media-document field--type-file field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Dokument</div> <div class="field__item"> <span class="file file--mime-application-pdf file--application-pdf"> <a href="/sites/default/files/2024-11/Odpowiedz_ME_edukacja_mniejszosci_12_11_2024.pdf" type="application/pdf">Odpowiedz_ME_edukacja_mniejszosci_12_11_2024.pdf</a></span> </div> </div> </div> </li> </ul> </div> </div> </div> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockklauzule-block-2" id="block-views-block-klauzule-block-2"> <div class="content"> <div><div class="view view-klauzule view-id-klauzule view-display-id-block_2 js-view-dom-id-20691258477685220f4c1a1613bade104dde3b8c08591066a63c4bcef6490e70"> </div> </div> </div> </div> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockklauzule-block-1" id="block-views-block-klauzule-block-1"> <div class="content"> <div><div class="view view-klauzule view-id-klauzule view-display-id-block_1 js-view-dom-id-17e633e8956ee296494e999ec708cc9fc7721aa040046757c27cd2797fb9ad59"> </div> </div> </div> </div> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockzdjecia-block-1" id="block-views-block-zdjecia-block-1"> <div class="content"> <div><div class="view view-zdjecia view-id-zdjecia view-display-id-block_1 js-view-dom-id-0988e02d8b934f95c27290d32006ac48d55cd2dedebc2989a6f67a7238cca97f"> <div class="view-content"> <div id="views-bootstrap-zdjecia-block-1" class="carousel slide" data-interval="5000" data-ride="carousel" data-pause="hover" > <ol class="carousel-indicators"> <li class="active" data-target="#views-bootstrap-zdjecia-block-1" data-slide-to="0"></li> </ol> <div class="carousel-inner"> <div class="carousel-item active"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/780_x/public/2024-09/Liceum%20w%20Hajn%C3%B3wce%20Fot.%20Grzegorz%20Krzy%C5%BCewski%20BRPO.jpg?itok=KrKLwLSU" width="780" height="520" alt="wejście do szkoły z widokiem drzwi i tablic " title="" /> <div class="carousel-caption d-none d-md-block"> <h3>Liceum w Hajnówce Fot. Grzegorz Krzyżewski BRPO</h3> </div> </div> </div> <a class="carousel-control-prev" href="#views-bootstrap-zdjecia-block-1" role="button" data-slide="prev"> <span class="carousel-control-prev-icon" aria-hidden="true"></span> <span class="sr-only">Poprzednie</span> </a> <a class="carousel-control-next" href="#views-bootstrap-zdjecia-block-1" role="button" data-slide="next"> <span class="carousel-control-next-icon" aria-hidden="true"></span> <span class="sr-only">Dalej</span> </a> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockstopka-artykulu-block-1" id="block-views-block-stopka-artykulu-block-1"> <div class="content"> <div><div class="info-udos view view-stopka-artykulu view-id-stopka_artykulu view-display-id-block_1 js-view-dom-id-82fd0eca2e97e6f985d79873d03299ef2ba76c9fe4af17a68f44b66d424efbc2"> <div class="view-header"> <p class="class-footer-information-text">Informacja o udostępnieniu:</p> </div> <div class="view-content"> <div class="views-row"> <span class="views-field views-field-field-autor-informacji"><span class="views-label views-label-field-autor-informacji class-footer-information-label">Autor informacji: </span><span class="field-content class-footer-information-field">Łukasz Starzewski</span></span><div class="views-field views-field-created"><span class="views-label views-label-created class-footer-information-label">Data publikacji: </span><span class="field-content class-footer-information-field"><time datetime="2024-09-30T15:00:00+02:00" class="datetime">2024-09-30 15:00:00</time> </span></div><div class="views-field views-field-name-2"><span class="views-label views-label-name-2 class-footer-information-label">Osoba udostępniająca: </span><span class="field-content class-footer-information-field">Łukasz Starzewski</span></div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockhistoria-zmian-block-1" id="block-views-block-historia-zmian-block-1"> <div class="content"> <div><div class="view view-historia-zmian view-id-historia_zmian view-display-id-block_1 js-view-dom-id-06399263a37075ff8906f29feda973ed8616f06c99bc70b2cfeb688de650f200"> <div class="view-header"> <p class="class-footer-information-text">Historia zmian:</p> </div> <div class="view-content"> <div class="views-row"> <div class="views-row"> <div class="views-field views-field-changed views-accordion-header js-views-accordion-header-06399263a37075ff8906f29feda973ed8616f06c99bc70b2cfeb688de650f200"><span class="views-label views-label-changed">Data: </span><span class="field-content"><time datetime="2024-11-26T14:02:52+01:00" class="datetime">2024-11-26 14:02:52</time> </span></div><div class="views-field views-field-title-1"><span class="views-label views-label-title-1">Tytuł: </span><span class="field-content"><a href="/pl/content/rpo-edukacja-mniejszosci-jezyk-regionalny-men-odpowiedz" hreflang="pl">Problemy szkół dla mniejszości i społeczności posługującej się językiem regionalnym. Odpowiedź minister Barbary Nowackiej </a></span></div><div class="views-field views-field-revision-log"><span class="views-label views-label-revision-log">Opis: </span><span class="field-content">Dochodzi odpowiedź minister Barbary Nowackiej i nowy tytuł </span></div><div class="views-field views-field-name"><span class="views-label views-label-name">Operator: </span><span class="field-content">Łukasz Starzewski</span></div> </div> <div class="views-row"> <div class="views-field views-field-changed views-accordion-header js-views-accordion-header-06399263a37075ff8906f29feda973ed8616f06c99bc70b2cfeb688de650f200"><span class="views-label views-label-changed">Data: </span><span class="field-content"><time datetime="2024-09-30T15:50:18+02:00" class="datetime">2024-09-30 15:50:18</time> </span></div><div class="views-field views-field-title-1"><span class="views-label views-label-title-1">Tytuł: </span><span class="field-content"><a href="/pl/node/28254/revisions/31327/view" hreflang="pl">Problemy szkół dla mniejszości i społeczności posługującej się językiem regionalnym. Pismo do MEN</a></span></div><div class="views-field views-field-name"><span class="views-label views-label-name">Operator: </span><span class="field-content">Łukasz Starzewski</span></div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </section> </main> <div class="sidebar_first sidebar col-md-4 order-first" id="sidebar_first"> <aside class="section" role="complementary"> <div class="views-element-container block block-views block-views-blockkategorie-po-lewo-block-1" id="block-views-block-kategorie-po-lewo-block-1"> <div class="content"> <div><div class="view view-kategorie-po-lewo view-id-kategorie_po_lewo view-display-id-block_1 js-view-dom-id-7bfa3c4d39c8e0fb2a29bff8a4fe5416c143b5afd99df9ea49e2004d52b53d15"> <div class="view-content"> <div class="item-list"> <h3>Kategoria konstytucyjna</h3> <ul> <li><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-konstytucyjna/art-35-prawa-mniejszosci-narodowych" hreflang="pl">Art. 35 - Prawa mniejszości narodowych</a></span></div></li> <li><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-konstytucyjna/art-70-prawo-do-nauki" hreflang="pl">Art. 70 - Prawo do nauki</a></span></div></li> </ul> </div> <div class="item-list"> <h3>Kategoria prawna i organizacyjna</h3> <ul> <li><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-prawna/wystapienia-do-wladz" hreflang="pl">Wystąpienia RPO do władz i odpowiedzi</a></span></div></li> <li><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/wystapienia-generalne" hreflang="pl">WYSTĄPIENIA GENERALNE RPO</a></span></div></li> </ul> </div> <div class="item-list"> <h3>Kategoria tematyczna</h3> <ul> <li><div class="views-field views-field-field-icon"><div class="field-content"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/32_x_32/public/Mniejszosci_narodowe.png?itok=gKYFvAqA" width="32" height="32" alt="" title="" /> </div></div><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-tematyczna/mniejszosci-narodowe" hreflang="pl">Mniejszości narodowe</a></span></div></li> <li><div class="views-field views-field-field-icon"><div class="field-content"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/32_x_32/public/Edukacja_szkoly_uczniowie.png?itok=aletLNpf" width="32" height="32" alt="" title="" /> </div></div><div class="views-field views-field-name"><span class="field-content"><a href="/pl/kategoria-tematyczna/edukacja-szkoly-uczniowie" hreflang="pl">Edukacja, szkoły, uczniowie</a></span></div></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </aside> </div> </div> </div> </div> <div class="see_also_brpo_wrapper"> <div id="see_also_brpo" class="container"> <section class="row region region-see-also-brpo"> <div class="views-element-container block block-views block-views-blocksee-also-block-1" id="block-views-block-see-also-block-1"> <h2>Zobacz także</h2> <div class="content"> <div><div class="view view-see-also view-id-see_also view-display-id-block_1 js-view-dom-id-4e81486bda103043d25c57525ef2d68945598929ff50ee6335229b9b578f8d2b"> <div class="view-content"> <div data-drupal-views-infinite-scroll-content-wrapper class="views-infinite-scroll-content-wrapper clearfix"><div id="views-bootstrap-see-also-block-1" class="grid views-view-grid"> <div class="row"> <div class="col-12 col-sm-6 col-md-6 col-lg-4 col-xl-3 item"> <div class="views-field views-field-field-media-zdjecie"><div class="field-content"><div> <div class="field field--name-field-media-image field--type-image field--label-visually_hidden"> <div class="field__label visually-hidden">Obraz</div> <div class="field__item"> <img loading="lazy" src="/sites/default/files/styles/large/public/2022-03/Nauka%20j%C4%99zyka%20fot.%20Freepik.jpg?itok=d1xJQCFP" width="480" height="320" alt="Osoba stojąca przed tablicą szkolną, na której kredą napisano powitanie w kilkunastu obcych językach" title="" /> </div> </div> </div> </div></div><div class="views-field views-field-field-data"><div class="field-content data"><time datetime="2022-03-23T15:20:22Z" class="datetime">2022-03-23</time> </div></div><div class="views-field views-field-title"><span class="field-content"><a href="/pl/content/rpo-mswia-raport-karta-jezykow-regionalnych-lub-mniejszosciowych" hreflang="pl">Problemy z nauką języka mniejszości narodowych i regionalnych. Informacja dla MSWiA na potrzeby raportu dla Rady Europy</a></span></div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </section> </div> </div> <footer class="brpo_site-footer"> <div class="footer_wrapper"> <div id="footer_brpo" class="container"> <section class="row region region-footer-brpo"> <div id="block-stopkapl" class="block-content-basic block block-block-content block-block-contentde49b0a4-ccce-4993-9c1a-17c2ac9e51e6"> <div class="content"> <div class="clearfix text-formatted field field--name-body field--type-text-with-summary field--label-hidden field__item"><div class="container-fluid"><div class="row"><div class="col-md-4 d-flex justify-content-center"><div class="stopka_logo_brpo"><a href="https://www.rpo.gov.pl" title="Strona główna strony">strona główna rpo</a></div></div><div class="col-md-4 text-center align-self-center"><h2 class="kontakt">Kontakt</h2></div><ul class="col-md-4 align-self-center" role="list"><li class="text-center wniosek"><a href="/pl/content/jak-mozna-zwrocic-sie-do-rpo" title="Kontakt do RPO">Jak złożyć wniosek do rpo</a></li><li class="text-center wniosek"><a href="/pl/content/rpo-yak-otrimati-dopomogu-ukraina" title="">Як отримати допомогу</a></li><li class="text-center wniosek"><a href="/pl/content/rpo-kak-poluchit-pomosch-ukraina" title="">Как получить помощь</a></li></ul></div><div class="row jak_uzyskac"><div class="col-md-12"><h3 class="text-left">Jak uzyskać informacje od RPO:</h3></div></div><div class="row"><div class="col-lg-3"><h3>Infolinia BRPO</h3><ul role="list"><li>poniedziałki 10:00 - 18:00</li><li>wtorek - piątek 8:00 - 16:00</li><li><strong>800 676 676</strong> - połączenie bezpłatne z telefonów stacjonarnych oraz komórkowych</li><li><strong>(22) 551 77 91</strong> - połączenie płatne zgodnie z cennikiem operatora</li></ul><h3>Przyjęcia interesantów</h3><ul role="list"><li>poniedziałki 9:00 - 17:00</li><li>wtorek - piątek 9:00 - 15:00</li></ul></div><div class="col-lg-3"><h3>Inspektor Ochrony Danych</h3><p class="semibold">Beata Dąbrowska-Daciów</p><p class="semibold">Piotr Szczepaniak - osoba zastępującą inspektora w czasie jego nieobecności</p><p class="mail"><span>inspektorochronydanych</span> <br><span>@brpo.gov.pl</span></p><p><a href="/content/ochrona-danych" title="Zasady przetwarzania danych osobowych przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich">zasady ochrony danych osobowych</a></p></div><div class="col-lg-3"><h3>Redaktor Biuletynu Informacji Publicznej</h3><p class="semibold">Monika Okrasa</p><p>tel: <span class="semibold">(22) 55 17 904</span></p><p>redaktor.bip@rpo.gov.pl</p><ul role="list"><li><a href="/content/praca" title="Odnośnik prowadzi do działu praca">praca</a></li><li><a href="/content/zamowienia-publiczne" title="Odnośnik prowadzi do działu zamówienia publiczne">zamówienia publiczne</a></li></ul></div><div class="col-lg-3"><h3>Kontakt dla mediów</h3><p>tel: <span class="semibold">(22) 20 79 939</span></p><p>serwisprasowy@brpo.gov.pl</p></div></div><div class="row second"><div class="col-lg-3"><h3>Adres</h3><p>Al. Solidarności 77 <br>00-090 Warszawa</p><ul role="list"><li>tel. centrali: <span class="semibold">(22) 55 17 700</span></li><li>fax: <span class="semibold">(22) 827 64 53</span></li><li>biurorzecznika@brpo.gov.pl</li></ul><p>nip: <span class="semibold">525-10-08-674</span></p><p>regon: <span class="semibold">012093073</span></p></div><div class="col-lg-3"><h3>Pełnomocnicy Terenowi RPO</h3><ul role="list"><li><a href="/pelnomocnik-terenowy-rpo-katowice">Katowice</a></li><li><a href="/pelnomocnik-terenowy-rpo-gdansk">Gdańsk</a></li><li><a href="/pelnomocnik-terenowy-rpo-wroclaw">Wrocław</a></li></ul><h3 style="margin-top:40px;">Zespół do spraw Sygnalistów</h3><p><a href="https://sygnalisci.gov.pl">strona internetowa sygnalistów</a></p></div><div class="col-lg-3"><h3>BRPO w mediach społecznościowych</h3><ul role="list"><li><a href="https://www.facebook.com/BiuroRPO">Facebook</a></li><li><a href="https://twitter.com/BiuroRPO">Twitter</a></li><li><a href="https://www.linkedin.com/company/biurorpo">Linkedin</a></li><li><a href="https://www.youtube.com/c/RzecznikPrawObywatelskich">YouTube</a></li><li><a href="https://www.instagram.com/rpowdrodze/">Instagram</a></li></ul><p><a href="https://e-learning.brpo.gov.pl/">e-learning</a></p></div><div class="col-lg-3"><h3>Administrator</h3><p>Mariusz Masłowiecki</p><p>webmaster@brpo.gov.pl</p><ul role="list"><li><a href="/sitemap" id="etykieta_mapa_witryny" title="Informacje dotyczące adresów URL witryny">mapa witryny</a></li><li><a href="/content/dostepnosc-brpo" title="Dostępność w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich">dostępność BRPO</a></li><li><a href="/content/deklaracja-dostepnosci-serwisu-bip-brpo-gov-pl" title="Deklaracja dostępności">deklaracja dostępności</a></li><li><a href="/content/polityka-wykorzystywania-plikow-cookies-w-serwisie-rpo" title="Polityka cookies">polityka cookies</a></li><li><a href="/rejestr-zmian" title="Rejestr zmian w BIP">rejestr zmian</a></li></ul></div></div></div></div> </div> </div> </section> </div> </div> </footer> </div> </div> </div> <script type="application/json" data-drupal-selector="drupal-settings-json">{"path":{"baseUrl":"\/","pathPrefix":"pl\/","currentPath":"node\/28254","currentPathIsAdmin":false,"isFront":false,"currentLanguage":"pl"},"pluralDelimiter":"\u0003","suppressDeprecationErrors":true,"ajaxPageState":{"libraries":"eJyNkNEOgyAMRX8I5JMIYNUuQF0LM_79yHQ-aMz2UuDcU0rwREUKu9l6x4xkBoyg_JmOkbyLWsoaMY_XPIGIG0HsMmG59lvPM5mD3uWt6IfcpD-esEmPZwVedUUViMEESjNlyEW6s6-1Z3B94Jr8H3KCXNUQK_YVzb52mIcqSPkSlAkSKFmlQDLeCagXwiLmU7tEfY07si604X27xJzO3bHbzTYNc_tdK4Epxs3XX6o3-gYo_Lhk","theme":"bootstrap_barrio_brpo","theme_token":null},"ajaxTrustedUrl":[],"views":{"ajax_path":"\/pl\/views\/ajax","ajaxViews":{"views_dom_id:4e81486bda103043d25c57525ef2d68945598929ff50ee6335229b9b578f8d2b":{"view_name":"see_also","view_display_id":"block_1","view_args":"28254","view_path":"\/node\/28254","view_base_path":null,"view_dom_id":"4e81486bda103043d25c57525ef2d68945598929ff50ee6335229b9b578f8d2b","pager_element":0},"views_dom_id:06399263a37075ff8906f29feda973ed8616f06c99bc70b2cfeb688de650f200":{"view_name":"historia_zmian","view_display_id":"block_1","view_args":"28254","view_path":"\/node\/28254","view_base_path":null,"view_dom_id":"06399263a37075ff8906f29feda973ed8616f06c99bc70b2cfeb688de650f200","pager_element":0}}},"views_accordion":{"06399263a37075ff8906f29feda973ed8616f06c99bc70b2cfeb688de650f200":{"usegroupheader":false,"collapsible":1,"rowstartopen":false,"animated":"swing","duration":"300","heightStyle":"auto","event":"click","useHeaderIcons":1,"iconHeader":"ui-icon-triangle-1-e","iconActiveHeader":"ui-icon-triangle-1-s","display":".js-view-dom-id-06399263a37075ff8906f29feda973ed8616f06c99bc70b2cfeb688de650f200","header":".js-views-accordion-header-06399263a37075ff8906f29feda973ed8616f06c99bc70b2cfeb688de650f200"}},"modulePath":"\/modules\/contrib\/fluidui","user":{"uid":0,"permissionsHash":"696bfbd3eb07bc8e84151ce35cda3e972d142f1fc498e658ebba3ee877e66ee1"}}</script> <script src="/sites/default/files/js/js_eTQksKzMUML0_CVkljCAPRAt52JmkiduN1xF2crgMPY.js?scope=footer&delta=0&language=pl&theme=bootstrap_barrio_brpo&include=eJyNjVsOhCAMRTcEsiRCEZ2aDnVa0Lj7IfHx4cRkfvq456QF5qJFwuwhiCC7kRgCWS0bYR4N3LgHmdld6RNvxU76QP96MX1qks1WNANV7Cu6o3eYh6rI-QeUV3ons2Ba1YcYWfpmudveXdNhtnOYsSSvUZho9-2Z2j39Alh4ddA"></script> <script type="text/javascript" src="/_Incapsula_Resource?SWJIYLWA=719d34d31c8e3a6e6fffd425f7e032f3&ns=3&cb=2102300239" async></script></body> </html>