CINXE.COM
Islamo - Vikipedio
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="eo" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Islamo - Vikipedio</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eowikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januaro","februaro","marto","aprilo","majo","junio","julio","aŭgusto","septembro","oktobro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"a307e25d-9a6f-46f0-ac3c-5567819efd11","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Islamo","wgTitle":"Islamo","wgCurRevisionId":8812597,"wgRevisionId":8812597,"wgArticleId":1766,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo","Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj","Artikoloj kun rompitaj ligiloj","Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn","Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB","Elstaraj artikoloj de nekonata dato","Elstaraj artikoloj","Artikoloj de la semajno en 2012","Artikoloj kun metaŝablono - Citation","Aŭdioartikoloj","Islamo"],"wgPageViewLanguage":"eo","wgPageContentLanguage":"eo","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Islamo", "wgRelevantArticleId":1766,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":8785435,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"eo","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"eo"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":200000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q432","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList", "mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.niceInfoboxes":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.tmh.player","site","mediawiki.page.ready", "mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.Rekta-ligilo-al-Komunejo","ext.gadget.DocTabs","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=eo&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=ext.gadget.niceInfoboxes&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=eo&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e5/Mosque.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="900"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e5/Mosque.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="600"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="480"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Islamo - Vikipedio"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//eo.m.wikipedia.org/wiki/Islamo"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Redakti" href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Vikipedio (eo)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//eo.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Islamo"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Vikipedio Atom-fonto" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Islamo rootpage-Islamo skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltu al enhavo</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ĉefa menuo" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ĉefa menuo</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ĉefa menuo</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigado </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-desciption" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do"><span>Ĉefpaĝo</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portalo:Komunumo" title="Pri la projekto, kion vi povas fari, kie vi povas trovi ion"><span>Komunuma portalo</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Diskutejo"><span>Diskutejo</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Vikipedio:Aktuala%C4%B5oj" title="Trovi fonajn informojn pri nunaj eventoj"><span>Aktualaĵoj</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Lastaj_%C5%9Dan%C4%9Doj" title="Listo de la lastaj ŝanĝoj en la vikio. [r]" accesskey="r"><span>Lastaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Novaj_pa%C4%9Doj"><span>Novaj paĝoj</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Hazarda_pa%C4%9Do" title="Iri al hazarda paĝo [x]" accesskey="x"><span>Hazarda paĝo</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Helpo:Enhavo" title="La loko por eltrovi"><span>Helpo</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Vikipedio:%C4%88efpa%C4%9Do" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Vikipedio" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-eo.svg" style="width: 6.875em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-eo.svg" width="109" height="13" style="width: 6.8125em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Ser%C4%89i" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Serĉi</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Serĉi tra Vikipedio" aria-label="Serĉi tra Vikipedio" autocapitalize="sentences" title="Serĉi tra Vikipedio [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specialaĵo:Serĉi"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Serĉi</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Personaj iloj"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aspekto" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Aspekto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo" class=""><span>Donaci</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Islamo" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga" class=""><span>Krei konton</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Islamo" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o" class=""><span>Ensaluti</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Pliaj agordoj" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Personaj iloj" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Personaj iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menuo de uzanto" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_eo.wikipedia.org&uselang=eo"><span>Donaci</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Krei_konton&returnto=Islamo" title="Ni rekomendas ke vi kreu uzantokonton kaj ensalutu, kvankam tio ne estas deviga"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Krei konton</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Ensaluti&returnto=Islamo" title="Ni rekomendas ke vi ensalutu, kvankam tio ne estas devige. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Ensaluti</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Paĝoj por elsalutitaj redaktistoj <a href="/wiki/Helpo:Enkonduko" aria-label="Lernu pli pri redaktado"><span>Lernu pli</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Miaj_kontribuoj" title="Listo de redaktoj faritaj el ĉi tiu IPa adreso [y]" accesskey="y"><span>Kontribuoj</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Mia_diskutpa%C4%9Do" title="Diskuto pri redaktoj sub tiu ĉi IP adreso [n]" accesskey="n"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Retejo"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Enhavo" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Enhavo</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">kaŝi</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Komenco</div> </a> </li> <li id="toc-Etimologio_kaj_signifo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Etimologio_kaj_signifo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etimologio kaj signifo</span> </div> </a> <ul id="toc-Etimologio_kaj_signifo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Historio</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Historio-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Historio subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Historio-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Mohamedo_(610-632)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Mohamedo_(610-632)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Mohamedo (610-632)</span> </div> </a> <ul id="toc-Mohamedo_(610-632)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kaliflando_kaj_interna_milito_(632-750)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaliflando_kaj_interna_milito_(632-750)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.2</span> <span>Kaliflando kaj interna milito (632-750)</span> </div> </a> <ul id="toc-Kaliflando_kaj_interna_milito_(632-750)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ora_epoko_(750-1258)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ora_epoko_(750-1258)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.3</span> <span>Ora epoko (750-1258)</span> </div> </a> <ul id="toc-Ora_epoko_(750-1258)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Fragmentiĝo_kaj_invadoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Fragmentiĝo_kaj_invadoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.4</span> <span>Fragmentiĝo kaj invadoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Fragmentiĝo_kaj_invadoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Novaj_dinastioj_kaj_koloniismo_(1030-1918)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Novaj_dinastioj_kaj_koloniismo_(1030-1918)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.5</span> <span>Novaj dinastioj kaj koloniismo (1030-1918)</span> </div> </a> <ul id="toc-Novaj_dinastioj_kaj_koloniismo_(1030-1918)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Modernaj_tempoj_(1918_—_nuntempo)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Modernaj_tempoj_(1918_—_nuntempo)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.6</span> <span>Modernaj tempoj (1918 — nuntempo)</span> </div> </a> <ul id="toc-Modernaj_tempoj_(1918_—_nuntempo)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kredo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kredo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Kredo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kredo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Kredo subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Kredo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Dio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Dio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Dio</span> </div> </a> <ul id="toc-Dio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Anĝeloj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Anĝeloj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Anĝeloj</span> </div> </a> <ul id="toc-Anĝeloj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Revelaciitaj_libroj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Revelaciitaj_libroj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Revelaciitaj libroj</span> </div> </a> <ul id="toc-Revelaciitaj_libroj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Korano" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Korano"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.4</span> <span>Korano</span> </div> </a> <ul id="toc-Korano-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Profetoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Profetoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.5</span> <span>Profetoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Profetoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Resurekto_kaj_juĝo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Resurekto_kaj_juĝo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.6</span> <span>Resurekto kaj juĝo</span> </div> </a> <ul id="toc-Resurekto_kaj_juĝo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Antaŭdestino" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Antaŭdestino"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.7</span> <span>Antaŭdestino</span> </div> </a> <ul id="toc-Antaŭdestino-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kvin_Pilieroj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kvin_Pilieroj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Kvin Pilieroj</span> </div> </a> <ul id="toc-Kvin_Pilieroj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Juro_kaj_jurisprudenco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Juro_kaj_jurisprudenco"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Juro kaj jurisprudenco</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Juro_kaj_jurisprudenco-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Juro kaj jurisprudenco subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Juro_kaj_jurisprudenco-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Tutislamismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tutislamismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>Tutislamismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tutislamismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Juristoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Juristoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>Juristoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Juristoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kondutetiko_kaj_dieto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kondutetiko_kaj_dieto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>Kondutetiko kaj dieto</span> </div> </a> <ul id="toc-Kondutetiko_kaj_dieto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Familia_vivo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Familia_vivo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>Familia vivo</span> </div> </a> <ul id="toc-Familia_vivo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Virinoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Virinoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>Virinoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Virinoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Samseksemo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Samseksemo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>Samseksemo</span> </div> </a> <ul id="toc-Samseksemo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Regado" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Regado"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.7</span> <span>Regado</span> </div> </a> <ul id="toc-Regado-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sekulareco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sekulareco"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.8</span> <span>Sekulareco</span> </div> </a> <ul id="toc-Sekulareco-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Milito" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Milito"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.9</span> <span>Milito</span> </div> </a> <ul id="toc-Milito-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Branĉoj_de_Islamo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Branĉoj_de_Islamo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Branĉoj de Islamo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Branĉoj_de_Islamo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Branĉoj de Islamo subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Branĉoj_de_Islamo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Sunaismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sunaismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>Sunaismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Sunaismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ŝijaismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ŝijaismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>Ŝijaismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Ŝijaismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sufiismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Sufiismo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>Sufiismo</span> </div> </a> <ul id="toc-Sufiismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Malgrandaj_branĉoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Malgrandaj_branĉoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>Malgrandaj branĉoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Malgrandaj_branĉoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Islamidaj_religioj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Islamidaj_religioj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.5</span> <span>Islamidaj religioj</span> </div> </a> <ul id="toc-Islamidaj_religioj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Demografio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Demografio</span> </div> </a> <ul id="toc-Demografio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Sanktaj_lokoj_de_islamo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Sanktaj_lokoj_de_islamo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Sanktaj lokoj de islamo</span> </div> </a> <ul id="toc-Sanktaj_lokoj_de_islamo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Islamaj_filozofoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Islamaj_filozofoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Islamaj filozofoj</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Islamaj_filozofoj-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Islamaj filozofoj subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Islamaj_filozofoj-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Historiaj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Historiaj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Historiaj</span> </div> </a> <ul id="toc-Historiaj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Modernaj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Modernaj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.2</span> <span>Modernaj</span> </div> </a> <ul id="toc-Modernaj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kulturo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kulturo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Kulturo</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kulturo-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Kulturo subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Kulturo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Arkitekturo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Arkitekturo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1</span> <span>Arkitekturo</span> </div> </a> <ul id="toc-Arkitekturo-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Oftaj_interpretoj_pri_islama_arkitekturo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Oftaj_interpretoj_pri_islama_arkitekturo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.1.1</span> <span>Oftaj interpretoj pri islama arkitekturo</span> </div> </a> <ul id="toc-Oftaj_interpretoj_pri_islama_arkitekturo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kalendaro" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kalendaro"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.2</span> <span>Kalendaro</span> </div> </a> <ul id="toc-Kalendaro-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Festotagoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Festotagoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.3</span> <span>Festotagoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Festotagoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vestado" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Vestado"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10.4</span> <span>Vestado</span> </div> </a> <ul id="toc-Vestado-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Arto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Arto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Arto</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Arto-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Baskuli Arto subsekcio</span> </button> <ul id="toc-Arto-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Literaturo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Literaturo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.1</span> <span>Literaturo</span> </div> </a> <ul id="toc-Literaturo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Teatro" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Teatro"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.2</span> <span>Teatro</span> </div> </a> <ul id="toc-Teatro-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kaligrafio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Kaligrafio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.3</span> <span>Kaligrafio</span> </div> </a> <ul id="toc-Kaligrafio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Pentrarto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Pentrarto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.4</span> <span>Pentrarto</span> </div> </a> <ul id="toc-Pentrarto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Muziko" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Muziko"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.5</span> <span>Muziko</span> </div> </a> <ul id="toc-Muziko-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tapiŝarto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Tapiŝarto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.6</span> <span>Tapiŝarto</span> </div> </a> <ul id="toc-Tapiŝarto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ceramikarto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ceramikarto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11.7</span> <span>Ceramikarto</span> </div> </a> <ul id="toc-Ceramikarto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Islamo_kaj_scienco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Islamo_kaj_scienco"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Islamo kaj scienco</span> </div> </a> <ul id="toc-Islamo_kaj_scienco-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Neislamanoj_sub_Islamo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Neislamanoj_sub_Islamo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Neislamanoj sub Islamo</span> </div> </a> <ul id="toc-Neislamanoj_sub_Islamo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Persekutado_de_islamanoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Persekutado_de_islamanoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Persekutado de islamanoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Persekutado_de_islamanoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kritikoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Kritikoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>Kritikoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Kritikoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literaturo_en_Esperanto" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Literaturo_en_Esperanto"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>Literaturo en Esperanto</span> </div> </a> <ul id="toc-Literaturo_en_Esperanto-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Organizaĵoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Organizaĵoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">17</span> <span>Organizaĵoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Organizaĵoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Notoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">18</span> <span>Notoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Notoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referencoj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Referencoj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">19</span> <span>Referencoj</span> </div> </a> <ul id="toc-Referencoj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literaturo_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Literaturo_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">20</span> <span>Literaturo</span> </div> </a> <ul id="toc-Literaturo_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Vidu_ankaŭ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Vidu_ankaŭ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">21</span> <span>Vidu ankaŭ</span> </div> </a> <ul id="toc-Vidu_ankaŭ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Eksteraj_ligiloj" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Eksteraj_ligiloj"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">22</span> <span>Eksteraj ligiloj</span> </div> </a> <ul id="toc-Eksteraj_ligiloj-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Enhavo" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝaltu la enhavtabelon" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Ŝaltu la enhavtabelon</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Islamo</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Iru al artikolo en alia lingvo. Havebla en 265 lingvo" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-265" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">265 lingvoj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/%C3%89seulam" title="Éseulam — aĉea" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Éseulam" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="aĉea" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D1%8A%D0%B0%D0%BC" title="Ислъам — adigea" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Ислъам" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="adigea" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — afrikansa" lang="af" hreflang="af" data-title="Islam" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikansa" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — svisgermana" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Islam" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="svisgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%88%8D%E1%88%9D%E1%8A%93" title="እስልምና — amhara" lang="am" hreflang="am" data-title="እስልምና" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhara" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — aragona" lang="an" hreflang="an" data-title="Islam" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragona" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Allad%C5%8Dm" title="Alladōm — Old English" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Alladōm" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="Old English" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ann mw-list-item"><a href="https://ann.wikipedia.org/wiki/Isilam" title="Isilam — Obolo" lang="ann" hreflang="ann" data-title="Isilam" data-language-autonym="Obolo" data-language-local-name="Obolo" class="interlanguage-link-target"><span>Obolo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम — angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الإسلام — araba" lang="ar" hreflang="ar" data-title="الإسلام" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="araba" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arc mw-list-item"><a href="https://arc.wikipedia.org/wiki/%DC%90%DC%A3%DC%A0%DC%90%DC%A1" title="ܐܣܠܐܡ — Aramaic" lang="arc" hreflang="arc" data-title="ܐܣܠܐܡ" data-language-autonym="ܐܪܡܝܐ" data-language-local-name="Aramaic" class="interlanguage-link-target"><span>ܐܪܡܝܐ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="إسلام — Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="إسلام" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الاسلام — Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="الاسلام" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%9B%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AE" title="ইছলাম — asama" lang="as" hreflang="as" data-title="ইছলাম" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="asama" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — asturia" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Islam" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturia" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — avara" lang="av" hreflang="av" data-title="Ислам" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="avara" class="interlanguage-link-target"><span>Авар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम — avadhia" lang="awa" hreflang="awa" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="avadhia" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam" title="İslam — azerbajĝana" lang="az" hreflang="az" data-title="İslam" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbajĝana" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ایسلام — South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="ایسلام" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — baŝkira" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ислам" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baŝkira" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Agama_Islam" title="Agama Islam — balia" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Agama Islam" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balia" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Islam" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Islams" title="Islams — Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Islams" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Islam" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Islam" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bdr mw-list-item"><a href="https://bdr.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — West Coast Bajau" lang="bdr" hreflang="bdr" data-title="Islam" data-language-autonym="Bajau Sama" data-language-local-name="West Coast Bajau" class="interlanguage-link-target"><span>Bajau Sama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Іслам — belorusa" lang="be" hreflang="be" data-title="Іслам" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belorusa" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Іслам — Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Іслам" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Selam" title="Selam — Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Selam" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D1%8F%D0%BC" title="Ислям — bulgara" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ислям" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bulgara" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम — Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — bislamo" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Islam" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="bislamo" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bjn mw-list-item"><a href="https://bjn.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Banjar" lang="bjn" hreflang="bjn" data-title="Islam" data-language-autonym="Banjar" data-language-local-name="Banjar" class="interlanguage-link-target"><span>Banjar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%AD%E1%80%85%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%9C%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%AC%E1%82%8F%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%82%8F" title="အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ — Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="အိစ်သာလမ်ဘာႏသာႏ" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Silameya" title="Silameya — bambara" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Silameya" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="bambara" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%87%E0%A6%B8%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%AE" title="ইসলাম — bengala" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ইসলাম" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengala" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%91%E0%BD%96%E0%BE%B1%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%98%E0%BC%8B%E0%BD%86%E0%BD%BC%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A3%E0%BD%B4%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8D" title="དབྱི་སི་ལམ་ཆོས་ལུགས། — tibeta" lang="bo" hreflang="bo" data-title="དབྱི་སི་ལམ་ཆོས་ལུགས།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibeta" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — bretona" lang="br" hreflang="br" data-title="Islam" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretona" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — bosna" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Islam" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosna" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Islam" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bug mw-list-item"><a href="https://bug.wikipedia.org/wiki/Selleng" title="Selleng — buĝia" lang="bug" hreflang="bug" data-title="Selleng" data-language-autonym="Basa Ugi" data-language-local-name="buĝia" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Ugi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D1%88%D0%B0%D0%B6%D0%B0%D0%BD" title="Лалын шажан — Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Лалын шажан" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — kataluna" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Islam" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataluna" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/%C4%AC-s%E1%B9%B3%CC%86-l%C3%A0ng-g%C3%A1u" title="Ĭ-sṳ̆-làng-gáu — Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Ĭ-sṳ̆-làng-gáu" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — ĉeĉena" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Ислам" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ĉeĉena" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — cebua" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Islam" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebua" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ئیسلام — sorana" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ئیسلام" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorana" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Islamu" title="Islamu — korsika" lang="co" hreflang="co" data-title="Islamu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsika" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/%C4%B0sl%C3%A2m" title="İslâm — Crimean Tatar" lang="crh" hreflang="crh" data-title="İslâm" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="Crimean Tatar" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Isl%C3%A1m" title="Islám — ĉeĥa" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Islám" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ĉeĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — ĉuvaŝa" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Ислам" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ĉuvaŝa" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — kimra" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Islam" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="kimra" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="rekomendata artikolo"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — dana" lang="da" hreflang="da" data-title="Islam" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dana" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Musulunsi" title="Musulunsi — Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Musulunsi" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — germana" lang="de" hreflang="de" data-title="Islam" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="germana" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam" title="İslam — Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="İslam" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — malsuprasoraba" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Islam" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="malsuprasoraba" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Islam" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम — Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%87%DE%A8%DE%90%DE%B0%DE%8D%DE%A7%DE%89%DE%B0" title="އިސްލާމް — maldiva" lang="dv" hreflang="dv" data-title="އިސްލާމް" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="maldiva" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%83%CE%BB%CE%AC%CE%BC" title="Ισλάμ — greka" lang="el" hreflang="el" data-title="Ισλάμ" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="greka" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/%C3%8C%C5%9Blam" title="Ìślam — Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Ìślam" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="leginda artikolo"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — angla" lang="en" hreflang="en" data-title="Islam" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angla" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="leginda artikolo"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — hispana" lang="es" hreflang="es" data-title="Islam" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hispana" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — estona" lang="et" hreflang="et" data-title="Islam" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estona" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — eŭska" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Islam" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="eŭska" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Islam" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام — persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="اسلام" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ff mw-list-item"><a href="https://ff.wikipedia.org/wiki/Lislaamu" title="Lislaamu — fula" lang="ff" hreflang="ff" data-title="Lislaamu" data-language-autonym="Fulfulde" data-language-local-name="fula" class="interlanguage-link-target"><span>Fulfulde</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — finna" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Islam" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finna" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Muhamediusk" title="Muhamediusk — Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Muhamediusk" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — feroa" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Islam" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroa" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — franca" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Islam" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="franca" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Islame" title="Islame — Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Islame" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Islaam" title="Islaam — nord-frisa" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Islaam" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="nord-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — friula" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Islam" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friula" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — okcident-frisa" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Islam" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="okcident-frisa" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Ioslam" title="Ioslam — irlanda" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Ioslam" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam" title="İslam — Gagauz" lang="gag" hreflang="gag" data-title="İslam" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="Gagauz" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%96%AF%E8%98%AD%E6%95%99" title="伊斯蘭教 — Gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="伊斯蘭教" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="Gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Islam" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Ioslam" title="Ioslam — skot-gaela" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Ioslam" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="skot-gaela" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — galega" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Islam" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galega" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%8A%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ايسلام — Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="ايسلام" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Isl%C3%A3" title="Islã — gvarania" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Islã" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="gvarania" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="Islam" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gor mw-list-item"><a href="https://gor.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — gorontala" lang="gor" hreflang="gor" data-title="Islam" data-language-autonym="Bahasa Hulontalo" data-language-local-name="gorontala" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Hulontalo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%83%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BC" title="𐌹𐍃𐌻𐌰𐌼 — Gothic" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌹𐍃𐌻𐌰𐌼" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Gothic" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%87%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%B2%E0%AA%BE%E0%AA%AE" title="ઇસ્લામ — guĝarata" lang="gu" hreflang="gu" data-title="ઇસ્લામ" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="guĝarata" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Islam" title="Yn Islam — manksa" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Islam" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manksa" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Musulunci" title="Musulunci — haŭsa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Musulunci" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="haŭsa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Y%C3%AE-s%E1%B9%B3%CC%82-l%C3%A0n-kau" title="Yî-sṳ̂-làn-kau — Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Yî-sṳ̂-làn-kau" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Ho%CA%BBomana_Mohameka" title="Hoʻomana Mohameka — havaja" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Hoʻomana Mohameka" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="havaja" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%A1%D7%9C%D7%90%D7%9D" title="אסלאם — hebrea" lang="he" hreflang="he" data-title="אסלאם" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrea" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम — hinda" lang="hi" hreflang="hi" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hinda" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Islam" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — kroata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Islam" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — suprasoraba" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Islam" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="suprasoraba" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Islamis" title="Islamis — haitia kreola" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Islamis" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="haitia kreola" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Iszl%C3%A1m" title="Iszlám — hungara" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Iszlám" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="hungara" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4" title="Իսլամ — armena" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Իսլամ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armena" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D4%BB%D5%BD%D5%AC%D5%A1%D5%B4%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%AB%D6%82%D5%B6" title="Իսլամութիւն — Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Իսլամութիւն" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Interlingvao" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Islam" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="Interlingvao" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — ibana" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Islam" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ibana" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — indonezia" lang="id" hreflang="id" data-title="Islam" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Interlingveo" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Islam" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="Interlingveo" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ig mw-list-item"><a href="https://ig.wikipedia.org/wiki/%C3%80lak%E1%BB%A5%CC%80ba" title="Àlakụ̀ba — igba" lang="ig" hreflang="ig" data-title="Àlakụ̀ba" data-language-autonym="Igbo" data-language-local-name="igba" class="interlanguage-link-target"><span>Igbo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — iloka" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Islam" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="iloka" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — inguŝa" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Ислам" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inguŝa" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Islamo" title="Islamo — Ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Islamo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="Ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/%C3%8Dslam" title="Íslam — islanda" lang="is" hreflang="is" data-title="Íslam" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islanda" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — itala" lang="it" hreflang="it" data-title="Islam" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="itala" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%A4%E3%82%B9%E3%83%A9%E3%83%A0%E6%95%99" title="イスラム教 — japana" lang="ja" hreflang="ja" data-title="イスラム教" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japana" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Izlam" title="Izlam — Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Izlam" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/musyjda" title="musyjda — Loĵbano" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="musyjda" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="Loĵbano" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Islam" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი — kartvela" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ისლამი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="kartvela" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Kara-Kalpak" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Islam" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="Kara-Kalpak" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tineslemt" title="Tineslemt — kabila" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tineslemt" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabila" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D1%8A%D0%B0%D0%BC" title="Ислъам — kabarda" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Ислъам" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="kabarda" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Iizilaam" title="Iizilaam — Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Iizilaam" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Khwikpaa%CC%B1pyia%CC%B1" title="Khwikpaa̱pyia̱ — Tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Khwikpaa̱pyia̱" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="Tyap" class="interlanguage-link-target"><span>Tyap</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Kisilamu" title="Kisilamu — Kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Kisilamu" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="Kongo" class="interlanguage-link-target"><span>Kongo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Islam" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — kazaĥa" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ислам" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazaĥa" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kl mw-list-item"><a href="https://kl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — gronlanda" lang="kl" hreflang="kl" data-title="Islam" data-language-autonym="Kalaallisut" data-language-local-name="gronlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Kalaallisut</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%A5%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%9B%E1%9E%B6%E1%9E%98%E1%9E%9F%E1%9E%B6%E1%9E%9F%E1%9E%93%E1%9E%B6" title="ឥស្លាមសាសនា — kmera" lang="km" hreflang="km" data-title="ឥស្លាមសាសនា" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="kmera" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%82_%E0%B2%A7%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE" title="ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮ — kanara" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kanara" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%9D%B4%EC%8A%AC%EB%9E%8C%EA%B5%90" title="이슬람교 — korea" lang="ko" hreflang="ko" data-title="이슬람교" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="korea" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — karaĉaj-balkara" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Ислам" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karaĉaj-balkara" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%90%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اِسلام — kaŝmira" lang="ks" hreflang="ks" data-title="اِسلام" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kaŝmira" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/%C3%8Eslam" title="Îslam — kurda" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Îslam" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurda" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — kornvala" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Islam" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornvala" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — kirgiza" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Ислам" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiza" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Religio_Islamica" title="Religio Islamica — latino" lang="la" hreflang="la" data-title="Religio Islamica" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latino" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — judhispana" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Islam" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="judhispana" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — luksemburga" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Islam" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburga" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Ислам" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target"><span>Лакку</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — lezga" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Ислам" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezga" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Islam" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — limburga" lang="li" hreflang="li" data-title="Islam" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburga" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Islamiximo" title="Islamiximo — Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Islamiximo" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Islam" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Islam" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Islamu" title="Islamu — lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Islamu" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BB%9C%E0%BA%B2%E0%BA%AD%E0%BA%B4%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BA%A5%E0%BA%B2%E0%BA%A1" title="ສາສະໜາອິສະລາມ — laŭa" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ສາສະໜາອິສະລາມ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laŭa" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Islamas" title="Islamas — litova" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Islamas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litova" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Isl%C4%81ms" title="Islāms — latva" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Islāms" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="latva" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — madura" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Islam" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="madura" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम — majtila" lang="mai" hreflang="mai" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="majtila" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Islam" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — mokŝa" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Ислам" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="mokŝa" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Silamo" title="Silamo — malagasa" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Silamo" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malagasa" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Ihirama" title="Ihirama — maoria" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Ihirama" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="maoria" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — minankabaŭa" lang="min" hreflang="min" data-title="Islam" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="minankabaŭa" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — makedona" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ислам" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="makedona" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%87%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E2%80%8C%E0%B4%B2%E0%B4%BE%E0%B4%82" title="ഇസ്ലാം — malajalama" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ഇസ്ലാം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalama" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — mongola" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Ислам" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongola" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%8F%EA%AF%81%EA%AF%AD%EA%AF%82%EA%AF%A5%EA%AF%9D_%EA%AF%82%EA%AF%A5%EA%AF%8F%EA%AF%85%EA%AF%A4%EA%AF%A1" title="ꯏꯁ꯭ꯂꯥꯝ ꯂꯥꯏꯅꯤꯡ — manipura" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯏꯁ꯭ꯂꯥꯝ ꯂꯥꯏꯅꯤꯡ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="manipura" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mnw mw-list-item"><a href="https://mnw.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%B1%E1%80%BF%E1%80%9C%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BA" title="အေဿလာမ် — Mon" lang="mnw" hreflang="mnw" data-title="အေဿလာမ်" data-language-autonym="ဘာသာမန်" data-language-local-name="Mon" class="interlanguage-link-target"><span>ဘာသာမန်</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम — marata" lang="mr" hreflang="mr" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marata" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — malaja" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Islam" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaja" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/I%C5%BClam" title="Iżlam — malta" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Iżlam" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="malta" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Eislan" title="Eislan — miranda" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Eislan" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="miranda" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%A1%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%85%E1%80%9C%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC" title="အစ္စလာမ်ဘာသာ — birma" lang="my" hreflang="my" data-title="အစ္စလာမ်ဘာသာ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birma" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="ایسلام — mazandarana" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="ایسلام" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandarana" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Islam" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — napola" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Islam" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="napola" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — platgermana" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Islam" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="platgermana" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Low Saxon" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Islam" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="Low Saxon" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="इस्लाम धर्म — nepala" lang="ne" hreflang="ne" data-title="इस्लाम धर्म" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepala" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE" title="इस्लाम — nevara" lang="new" hreflang="new" data-title="इस्लाम" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="nevara" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — nederlanda" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Islam" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="nederlanda" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — novnorvega" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Islam" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="novnorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — dannorvega" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Islam" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="dannorvega" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Islame" title="Islame — Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Islame" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nqo mw-list-item"><a href="https://nqo.wikipedia.org/wiki/%DF%96%DF%98%DF%8D%DF%AC%DF%9E%DF%9F%DF%8F%DF%AC%DF%A6%DF%8A" title="ߖߘߍ߬ߞߟߏ߬ߦߊ — N’Ko" lang="nqo" hreflang="nqo" data-title="ߖߘߍ߬ߞߟߏ߬ߦߊ" data-language-autonym="ߒߞߏ" data-language-local-name="N’Ko" class="interlanguage-link-target"><span>ߒߞߏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Islam" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ny mw-list-item"><a href="https://ny.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — njanĝa" lang="ny" hreflang="ny" data-title="Islam" data-language-autonym="Chi-Chewa" data-language-local-name="njanĝa" class="interlanguage-link-target"><span>Chi-Chewa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — okcitana" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Islam" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="okcitana" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Islaamaa" title="Islaamaa — oroma" lang="om" hreflang="om" data-title="Islaamaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oroma" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%87%E0%AC%B8%E0%AC%B2%E0%AC%BE%E0%AC%AE_%E0%AC%A7%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%AE" title="ଇସଲାମ ଧର୍ମ — orijo" lang="or" hreflang="or" data-title="ଇସଲାମ ଧର୍ମ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="orijo" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%8B%D1%81%D1%8B%D0%BB%D0%BC%D0%BE%D0%BD_%D0%B4%D0%B8%D0%BD" title="Пысылмон дин — oseta" lang="os" hreflang="os" data-title="Пысылмон дин" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="oseta" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%87%E0%A8%B8%E0%A8%B2%E0%A8%BE%E0%A8%AE" title="ਇਸਲਾਮ — panĝaba" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਇਸਲਾਮ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panĝaba" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Islam" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampanga" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Islam" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="Papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Islam" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcm mw-list-item"><a href="https://pcm.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — niĝeria piĝino" lang="pcm" hreflang="pcm" data-title="Islam" data-language-autonym="Naijá" data-language-local-name="niĝeria piĝino" class="interlanguage-link-target"><span>Naijá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Islaam" title="Islaam — Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Islaam" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE_%E0%A4%A7%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AE" title="इस्लाम धम्म — Pali" lang="pi" hreflang="pi" data-title="इस्लाम धम्म" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="Pali" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Islem" title="Islem — Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Islem" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — pola" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Islam" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="pola" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Islam" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام — Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="اسلام" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام — paŝtua" lang="ps" hreflang="ps" data-title="اسلام" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paŝtua" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="elstara artikolo"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Islamismo" title="Islamismo — portugala" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Islamismo" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugala" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — keĉua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Islam" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keĉua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — romanĉa" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Islam" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="romanĉa" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rmy mw-list-item"><a href="https://rmy.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Vlax Romani" lang="rmy" hreflang="rmy" data-title="Islam" data-language-autonym="Romani čhib" data-language-local-name="Vlax Romani" class="interlanguage-link-target"><span>Romani čhib</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — rumana" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Islam" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumana" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — rusa" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Ислам" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rusa" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Іслам — Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Іслам" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Islamu" title="Islamu — ruanda" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Islamu" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="ruanda" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%87%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8D-%E0%A4%AE%E0%A4%A4%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="इस्लाम्-मतम् — sanskrito" lang="sa" hreflang="sa" data-title="इस्लाम्-मतम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="sanskrito" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B0%D0%BC" title="Ислаам — jakuta" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Ислаам" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakuta" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A4%E1%B1%A5%E1%B1%9E%E1%B1%9F%E1%B1%A2" title="ᱤᱥᱞᱟᱢ — santala" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱤᱥᱞᱟᱢ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santala" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — sarda" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Islam" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sarda" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — sicilia" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Islam" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sicilia" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — skota" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Islam" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="skota" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام — sinda" lang="sd" hreflang="sd" data-title="اسلام" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sinda" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Isl%C3%A1ma" title="Isláma — nord-samea" lang="se" hreflang="se" data-title="Isláma" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="nord-samea" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — serbo-Kroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Islam" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbo-Kroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Lislam" title="Lislam — ŝelha" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Lislam" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ŝelha" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%89%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%BD%E0%B7%8F%E0%B6%B8%E0%B7%8A" title="ඉස්ලාම් — sinhala" lang="si" hreflang="si" data-title="ඉස්ලාම්" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="sinhala" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Islam" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — slovaka" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Islam" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="slovaka" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام — Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="اسلام" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — slovena" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Islam" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="slovena" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Uyisalama" title="Uyisalama — ŝona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Uyisalama" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="ŝona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Islaam" title="Islaam — somala" lang="so" hreflang="so" data-title="Islaam" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somala" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Islami" title="Islami — albana" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Islami" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albana" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — serba" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Ислам" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serba" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — sunda" lang="su" hreflang="su" data-title="Islam" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sunda" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — sveda" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Islam" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sveda" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Uislamu" title="Uislamu — svahila" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Uislamu" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="svahila" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — silezi-pola" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Islam" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="silezi-pola" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%87%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%B2%E0%AE%BE%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="இசுலாம் — tamila" lang="ta" hreflang="ta" data-title="இசுலாம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamila" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B3%8D_%E0%B2%A7%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE" title="ಇಸ್ಲಾಮ್ ಧರ್ಮ — Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಇಸ್ಲಾಮ್ ಧರ್ಮ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%87%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82_%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="ఇస్లాం మతం — telugua" lang="te" hreflang="te" data-title="ఇస్లాం మతం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugua" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%BC" title="Ислом — taĝika" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Ислом" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taĝika" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%A1" title="ศาสนาอิสลาม — taja" lang="th" hreflang="th" data-title="ศาสนาอิสลาม" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="taja" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ti mw-list-item"><a href="https://ti.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9D%E1%88%B5%E1%88%8D%E1%88%9D%E1%8A%93" title="ምስልምና — tigraja" lang="ti" hreflang="ti" data-title="ምስልምና" data-language-autonym="ትግርኛ" data-language-local-name="tigraja" class="interlanguage-link-target"><span>ትግርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Isl%C3%A4m" title="Isläm — turkmena" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Isläm" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmena" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — tagaloga" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Islam" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagaloga" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Islam" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Tokpisino" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Islam" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="Tokpisino" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0slam" title="İslam — turka" lang="tr" hreflang="tr" data-title="İslam" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turka" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ts mw-list-item"><a href="https://ts.wikipedia.org/wiki/Vusurumani" title="Vusurumani — conga" lang="ts" hreflang="ts" data-title="Vusurumani" data-language-autonym="Xitsonga" data-language-local-name="conga" class="interlanguage-link-target"><span>Xitsonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Ислам — tatara" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Ислам" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatara" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/Nkramosom" title="Nkramosom — Twi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="Nkramosom" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="Twi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug badge-Q70894304 mw-list-item" title=""><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D8%A6%D9%89%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D9%89%D9%86%D9%89" title="ئىسلام دىنى — ujgura" lang="ug" hreflang="ug" data-title="ئىسلام دىنى" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgura" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BC" title="Іслам — ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Іслам" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="اسلام — urduo" lang="ur" hreflang="ur" data-title="اسلام" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urduo" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Islom" title="Islom — uzbeka" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Islom" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeka" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Islam" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Islam" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%93i_gi%C3%A1o" title="Hồi giáo — vjetnama" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Hồi giáo" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vjetnama" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Islam" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Slam" title="Slam — Volapuko" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Slam" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="Volapuko" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — valona" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Islam" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valona" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — varaja" lang="war" hreflang="war" data-title="Islam" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="varaja" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Lislaam" title="Lislaam — volofa" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Lislaam" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="volofa" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%9E%E6%95%99" title="回教 — vua" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="回教" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="vua" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%BB_%D1%88%D0%B0%D2%97%D0%BD" title="Лал шаҗн — kalmuka" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Лал шаҗн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="kalmuka" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%98" title="ისლამი — Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ისლამი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%90%D7%99%D7%A1%D7%9C%D7%90%D7%9D" title="איסלאם — jida" lang="yi" hreflang="yi" data-title="איסלאם" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jida" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="leginda artikolo"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%E1%BA%B8%CC%80s%C3%ACn_Islam" title="Ẹ̀sìn Islam — joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Ẹ̀sìn Islam" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Yihswhlanzgyau" title="Yihswhlanzgyau — ĝuanga" lang="za" hreflang="za" data-title="Yihswhlanzgyau" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="ĝuanga" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Islam" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%89%E2%B5%99%E2%B5%8D%E2%B4%B0%E2%B5%8E" title="ⵉⵙⵍⴰⵎ — tamaziĥta maroka norma" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵉⵙⵍⴰⵎ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamaziĥta maroka norma" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="leginda artikolo"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%96%AF%E5%85%B0%E6%95%99" title="伊斯兰教 — ĉina" lang="zh" hreflang="zh" data-title="伊斯兰教" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ĉina" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%9B%9E%E6%95%99" title="回教 — Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="回教" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Islam" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%BC%8A%E6%96%AF%E8%98%AD%E6%95%99" title="伊斯蘭教 — kantona" lang="yue" hreflang="yue" data-title="伊斯蘭教" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantona" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Islam" title="Islam — zulua" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Islam" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulua" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q432#sitelinks-wikipedia" title="Redakti interlingvajn ligilojn" class="wbc-editpage">Redakti ligilojn</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Nomspacoj"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Islamo" title="Vidi la artikolon [c]" accesskey="c"><span>Artikolo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Diskuto:Islamo" rel="discussion" title="Diskuto pri la artikolo [t]" accesskey="t"><span>Diskuto</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ŝanĝi lingvan varianton" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Esperanto</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vidoj"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&stable=1"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&stable=0&redirect=no" title="Vidi ĉi tiu paĝo kun kontrolendaj ŝanĝoj [v]" accesskey="v"><span>Kontrolendaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=history" title="Antaŭaj versioj de ĉi tiu paĝo. [h]" accesskey="h"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Iloj" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Iloj</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Iloj</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">kaŝi</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Pliaj opcioj" > <div class="vector-menu-heading"> Agoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&stable=1"><span>Legi</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&stable=0&redirect=no"><span>Kontrolendaj ŝanĝoj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit" title="Redakti ĉi tiun paĝon [v]" accesskey="v"><span>Redakti</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit" title="Redakti fontan kodon de tiu ĉi paĝo [e]" accesskey="e"><span>Redakti fonton</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=history"><span>Vidi historion</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ĝenerale </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kio_ligas_%C4%89i_tien%3F/Islamo" title="Listo de ĉiuj vikiaj paĝoj kiuj ligas ĉi tien [j]" accesskey="j"><span>Ligiloj ĉi tien</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Rilataj_%C5%9Dan%C4%9Doj/Islamo" rel="nofollow" title="Lastaj ŝanĝoj en paĝoj kiuj ligas al ĉi tiu paĝo [k]" accesskey="k"><span>Rilataj ŝanĝoj</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=eo" title="Alŝuti dosierojn [u]" accesskey="u"><span>Alŝuti dosieron</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Specialaj_pa%C4%9Doj" title="Listo de ĉiuj specialaj paĝoj [q]" accesskey="q"><span>Specialaj paĝoj</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&oldid=8812597" title="Porĉiama ligilo al ĉi versio de la paĝo"><span>Konstanta ligilo</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=info" title="Pli da informo pri ĉi tiu paĝo"><span>Informoj pri la paĝo</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Citi&page=Islamo&id=8812597&wpFormIdentifier=titleform" title="Informoj pri kiel citi ĉi tiun paĝon"><span>Citi ĉi tiun artikolon</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FIslamo"><span>Akiri mallongigitan URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:QrCode&url=https%3A%2F%2Feo.wikipedia.org%2Fwiki%2FIslamo"><span>Elŝutu QR-kodon</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Presi/elporti </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Islamo"><span>Krei libron</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:DownloadAsPdf&page=Islamo&action=show-download-screen"><span>Elŝuti kiel PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Islamo&printable=yes" title="Presebla versio de tiu ĉi paĝo [p]" accesskey="p"><span>Presebla versio</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En aliaj projektoj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Islam" hreflang="en"><span>Vikimedia Komunejo</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikinews mw-list-item"><a href="https://eo.wikinews.org/wiki/Kategorio:Islamo" hreflang="eo"><span>Vikinovaĵoj</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://eo.wikiquote.org/wiki/Islamo" hreflang="eo"><span>Vikicitaro</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q432" title="Ligilo al konektita datuma ero [g]" accesskey="g"><span>Ero en Vikidatumoj</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paĝaj iloj"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aspekto"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aspekto</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">movigi al flanka panelo</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">kaŝi</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--pending"></span><b>Pending</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">El Vikipedio, la libera enciklopedio</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">Page version status</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">Malneta versio</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet 							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="Close" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium 							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body"><a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Badtitle/Message&oldid=8785435&diff=cur">1 ŝanĝo</a> en ĉi tiu versio atendas <a href="/wiki/Helpo:Markitaj_versioj" title="Helpo:Markitaj versioj">kontrolon</a>. La <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Badtitle/Message&stable=1">stabila versio</a> estis <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Speciala%C4%B5o:Protokolo&type=review&page=Speciala%C4%B5o:Badtitle/Message">patrolita</a> je <i>23 jun. 2024</i>.</div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="eo" dir="ltr"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Mecca_banner_Kaaba_3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mecca_banner_Kaaba_3.jpg/775px-Mecca_banner_Kaaba_3.jpg" decoding="async" width="775" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mecca_banner_Kaaba_3.jpg/1163px-Mecca_banner_Kaaba_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mecca_banner_Kaaba_3.jpg/1550px-Mecca_banner_Kaaba_3.jpg 2x" data-file-width="2100" data-file-height="300" /></a><figcaption></figcaption></figure> <table class="infobox" style="width: 23em; -moz-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; -webkit-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; box-shadow: 4px 4px 4px #CCC;"> <tbody><tr> <th colspan="3" scope="col" style="background-color: #87CEFA;" class="kaplinio io">Islamo </th></tr> <tr> <td colspan="3" style="text-align: center;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Mosque.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mosque.jpg/250px-Mosque.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mosque.jpg/375px-Mosque.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mosque.jpg/500px-Mosque.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a></span> </td></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#87CEFA; color:#000000;" class="wikidata-content"><b><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q6957341" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q6957341"><span style="color:#5f9cbb;">principaj grupoj de religioj</span></a> <span class="penicon"><span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q432?uselang=eo#P31" title="Redakti la valoron en Wikidata"><img alt="Redakti la valoron en Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/15px-Arbcom_ru_editing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/20px-Arbcom_ru_editing.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></b> </th></tr> <tr> <th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#87CEFA; color:#000000;" class="wikidata-content"><b><a href="/wiki/Abrahama_religio" title="Abrahama religio">Abrahama religio</a></b> </th></tr> <tr> <th scope="row" style="width: 5.2em; text-align: left;">Komenco </th> <td class="wikidata-content">631 <sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q432#P571" class="extiw" title="d:Q432">vd</a></sup> </td></tr> <tr> <th scope="row" style="width: 5.2em; text-align: left;">Antaŭe </th> <td class="wikidata-content"><a href="/wiki/%C5%9Cahado" title="Ŝahado">Ŝahada</a> <sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q432#P155" class="extiw" title="d:Q432">vd</a></sup> </td></tr> <tr> <th scope="row" style="width: 5.2em; text-align: left;">Poste </th> <td class="wikidata-content"><a href="/wiki/Pilieroj_de_Islamo" title="Pilieroj de Islamo">kvin kolonoj de Islamo</a> <sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q432#P156" class="extiw" title="d:Q432">vd</a></sup> </td></tr> <tr> <th scope="row" style="width: 5.2em; text-align: left;">Sidejo </th> <td colspan="2" style="width: 14em;" class="wikidata-content"><a href="/wiki/Mas%C4%9Did_al-Haram" title="Masĝid al-Haram">Masĝid al-Haram</a> </td></tr> <tr> <td valign="top"><b>Fondinto(j)</b> </td> <td colspan="2" style="width: 14em;" class="wikidata-content"><a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a> <sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q432#P112" class="extiw" title="d:Q432">vd</a></sup> </td></tr> <tr> <td valign="top"><b>Lingvoj</b> </td> <td colspan="2" style="width: 14em;" class="wikidata-content"> <p><a href="/wiki/Araba_lingvo" title="Araba lingvo">araba lingvo</a><sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q432#P37" class="extiw" title="d:Q432">vd</a></sup> </p> </td></tr> <tr style="background-color:transparent;"><th colspan="2" style="text-align:center; padding: 0.2em; text-align:left; font-size: 100%; font-weight: 400;"><table class="infobox collapsible collapsed" width="100%" style="padding:0;"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#87CEFA;"> <div style="float:left; width:6em;text-align:left;"> </div>Partoj</th></tr> <tr> <th> </th> <td class="wikidata-content" style="width: 14em;"><a href="/wiki/Pilieroj_de_Islamo" title="Pilieroj de Islamo">kvin kolonoj de Islamo</a>, <a href="/wiki/%C5%9Cahado" title="Ŝahado">Ŝahada</a>, <a href="/wiki/Salat" title="Salat">salat</a>, <a href="/wiki/Zakato" title="Zakato">Zakato</a>, <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7428657" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q7428657"><span style="color:#5f9cbb;">Ramadana fasto</span></a> kaj <a href="/wiki/Ha%C4%9Do" title="Haĝo">Haĝo</a> <span class="penicon"><span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q432?uselang=eo#P527" title="Redakti la valoron en Wikidata"><img alt="Redakti la valoron en Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/15px-Arbcom_ru_editing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/20px-Arbcom_ru_editing.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span> <sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q432#P527" class="extiw" title="d:Q432">vd</a></sup> </td></tr></tbody></table></th></tr> <tr style="background-color:transparent;"><th colspan="2" style="text-align:center; padding: 0.2em; text-align:left; font-size: 100%; font-weight: 400;"><table class="infobox collapsible collapsed" width="100%" style="padding:0;"><tbody><tr><th colspan="2" style="text-align:center; background-color:#87CEFA;"> <div style="float:left; width:6em;text-align:left;"> </div>Influita de</th></tr> <tr> <th> </th> <td class="wikidata-content">Hanif • <a href="/wiki/Judismo" title="Judismo">judismo</a> • <a href="/wiki/Araba_mitologio" title="Araba mitologio">Araba mitologio</a> <sup><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q432#P737" class="extiw" title="d:Q432">vd</a></sup> </td></tr></tbody></table></th></tr> <tr><td class="shangu-shablonon infoboximage" colspan="3" style="text-align:center;padding:0 0.2em 0.2em 0.2em"><div class="noprint toccolours" style="border:2px solid #a2a9b1;padding:5px;background-color:#87CEFA;color:black;font-size:xx-small;font-weight:normal"><figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q432" title="d:Q432"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/15px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="8" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/23px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a><figcaption></figcaption></figure><figure class="mw-halign-right" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Informkestoj" title="Vikipedio:Informkestoj"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/15px-Information_icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/23px-Information_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Information_icon.svg/30px-Information_icon.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></a><figcaption></figcaption></figure><span class="noprint plainlinksneverexpand" style="text-align:center"><a href="/wiki/%C5%9Cablono:Informkesto_organiza%C4%B5o" title="Ŝablono:Informkesto organizaĵo">v</a> • <a href="/wiki/%C5%9Cablono-Diskuto:Informkesto_organiza%C4%B5o" title="Ŝablono-Diskuto:Informkesto organizaĵo">d</a> • <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Cablono%3AInformkesto_organiza%C4%B5o&action=edit">r</a></span></div></td></tr> </tbody></table> <table class="toccolours" cellpadding="3" cellspacing="0" style="float:right;margin:0 0 1em 1em;width:20em;clear:right" width="43%"> <tbody><tr> <td colspan="2" style="font-size:larger;text-align:center"> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="font-size:larger;text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Madhhab_Map3.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Madhhab_Map3.png/250px-Madhhab_Map3.png" decoding="async" width="250" height="121" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Madhhab_Map3.png/375px-Madhhab_Map3.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Madhhab_Map3.png/500px-Madhhab_Map3.png 2x" data-file-width="8000" data-file-height="3882" /></a></span> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td colspan="2" style="font-size:larger;text-align:center"><b>Islamo</b> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Fondinto</b> </td> <td><a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Dieco</b> </td> <td><a href="/wiki/Alaho" title="Alaho">Alaho</a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Tipo</b> </td> <td><a href="/wiki/Monoteismo" title="Monoteismo">Monoteismo</a>, <a href="/wiki/Abrahama_religio" title="Abrahama religio">Abrahama religio</a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Anoj</b> </td> <td>Islamanoj, ĉirkaŭ 1.200 milionoj </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Sankta libro</b> </td> <td><a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Liturgia lingvo</b> </td> <td><a href="/wiki/Araba" class="mw-redirect" title="Araba">araba</a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Aperis en</b> </td> <td><a href="/wiki/Arabio" title="Arabio">Arabio</a>, <a href="/wiki/Mezoriento" title="Mezoriento">Mezoriento</a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Sanktaj lokoj</b> </td> <td><a href="/wiki/Mekko" title="Mekko">Mekko</a> kaj <a href="/wiki/Medino" title="Medino">Medino</a>, (<a href="/wiki/Sauda_Arabio" title="Sauda Arabio">Sauda Arabio</a>)<br /> <a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemo</a>, (<a href="/wiki/Israelo" title="Israelo">Israelo</a>)<br /> <a href="/wiki/Hebron" title="Hebron">Hebron</a>, (<a href="/wiki/Palestino" title="Palestino">Palestino</a>) </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Plej islama lando</b> </td> <td><a href="/wiki/Indonezio" title="Indonezio">Indonezio</a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Branĉoj</b> </td> <td><a href="/wiki/Sunaismo" title="Sunaismo">sunaismo</a>, <a href="/wiki/%C5%9Cijaismo" title="Ŝijaismo">ŝijaismo</a>, <a href="/wiki/Sufiismo" title="Sufiismo">sufiismo</a>, <a href="/wiki/%C4%A4ari%C4%9Dismo" title="Ĥariĝismo">ĥariĝismo</a>, <a href="/wiki/Ahmadismo" title="Ahmadismo">ahmadismo</a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Simbolo</b> </td> <td>Atestaĵo: Ne ekzistas alia dio krom Alaho kaj Mohamedo estas lia mesaĝisto) </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Adorejoj</b> </td> <td><a href="/wiki/Moskeo" title="Moskeo">Moskeoj</a> </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Pastraro</b> </td> <td><a href="/wiki/Ajatolo" title="Ajatolo">Ajatoloj</a>, <a href="/wiki/Ulemo" title="Ulemo">ulemoj</a>, <a href="/wiki/%C5%9Cej%C4%A5o" title="Ŝejĥo">ŝejĥoj</a> ktp. </td></tr> <tr style="vertical-align:top"> <td><b>Rilataj religioj</b> </td> <td><a href="/wiki/Judismo" title="Judismo">judismo</a>, <a href="/wiki/Kristanismo" title="Kristanismo">kristanismo</a>, <a href="/wiki/Babismo" title="Babismo">babismo</a> kaj <a href="/wiki/Bahaismo" class="mw-redirect" title="Bahaismo">bahaismo</a> </td></tr></tbody></table> <p><b>Islamo</b> (<a href="/wiki/Araba_lingvo" title="Araba lingvo">arabe</a> <span class="lang-ar" lang="ar">الإسلام</span> <i>al-'islâm</i>, "submeto [al <a href="/wiki/Dio" title="Dio">Dio</a>]") estas <a href="/wiki/Monoteismo" title="Monoteismo">monoteisma</a> <a href="/wiki/Abrahama_religio" title="Abrahama religio">abrahama religio</a>, kies doktrinoj kaj instruoj baziĝas sur <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a>, kiu asertas, ke «Ne ekzistas alia Dio krom <a href="/wiki/Alaho" title="Alaho">Alaho</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj Mohamedo estas ties mesaĝisto».<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La araba vorto <i>Allah</i>, esperantigita kiel Alaho, signifas ‘Dio’ kaj ĝia etimologio estas la sama kiel tiu de la <a href="/wiki/%C5%9Cemida_lingvaro" title="Ŝemida lingvaro">ŝemida</a> vorto <i><a href="/wiki/Elohim" title="Elohim">El</a></i>, per kiu Dio estas nomata en la <a href="/wiki/Biblio" title="Biblio">Biblio</a>. La islamaj erudiciuloj difinas islamon kiel: «La submetiĝo al Dio pere de <a href="/wiki/Unudiismo" class="mw-redirect" title="Unudiismo">unudiismo</a>, obeo kaj forlaso de la idoladoro».<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La plej sankta libro de islamo estas <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a>,<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> diktita de Alaho al <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a> pere de Ĝibrilo (la <a href="/wiki/Sankta_Gabrielo" class="mw-redirect" title="Sankta Gabrielo">anĝelo Gabrielo</a>). La sekvantoj de islamo sin nomas <a href="/wiki/Islamano" title="Islamano">islamanoj</a> aŭ muslimoj (el la araba <i>muslim</i> مسلم, 'kiu submetiĝas'). Ili kredas ke Mahomedo estas la lasta el la profetoj senditaj de Dio.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La islama religio akceptas kiel <a href="/wiki/Profeto" title="Profeto">profetojn</a> (sed ne nur) <a href="/wiki/Adamo" class="mw-disambig" title="Adamo">Adamon</a>, <a href="/wiki/Noa" title="Noa">Noa</a>-n, <a href="/wiki/Abrahamo" title="Abrahamo">Abrahamon</a>, <a href="/wiki/Moseo" title="Moseo">Moseon</a>, <a href="/wiki/Salomono" title="Salomono">Salomonon</a> kaj <a href="/wiki/Jesuo_Kristo" title="Jesuo Kristo">Jesuon</a>. Krom Korano, la islamanoj el <a href="/wiki/Sunaismo" title="Sunaismo">sunaa</a> tradicio sekvas la <a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">haditojn</a> kaj la <a href="/wiki/Sunaismo" title="Sunaismo">sunaon</a> de la profeto <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a>, kiuj kreas la <i>Historian registraĵon de la agado kaj instruoj de la Profeto</i>. Aliaj libroj ankaŭ estas akceptataj kiel sanktaj: la <a href="/wiki/Torao" class="mw-redirect" title="Torao">Torao</a> (<a href="/wiki/Malnova_Testamento" title="Malnova Testamento">Malnova Testamento</a> de la kristanoj), la <a href="/wiki/Psalmoj" class="mw-redirect" title="Psalmoj">Psalmoj</a> kaj la <a href="/wiki/Evangelio" title="Evangelio">Evangelioj</a> (<a href="/wiki/Nova_Testamento" title="Nova Testamento">Nova Testamento</a>). </p><p>Islamo estas <a href="/wiki/Abrahama_religio" title="Abrahama religio">abrahama religio</a> <a href="/wiki/Monoteismo" title="Monoteismo">unudiisma</a> kiu adoras nur <a href="/wiki/Alaho" title="Alaho">Alahon</a>. Oni kalkulas ke en la nuntempo ekzistas inter 1000 kaj 1 200 milionoj da islamanoj en la mondo. Laŭ <a href="/wiki/Vatikano" title="Vatikano">Vatikano</a>, islamo (ĉiuj branĉoj kune) estas la plej disvastiĝinta religio, ĉar ĝi superis la nombron de <a href="/wiki/Katolikoj" class="mw-redirect" title="Katolikoj">katolikoj</a>,<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj la dua religio de la mondo se oni kalkulas ĉiujn branĉojn, ekleziojn kaj sektojn de <a href="/wiki/Kristanismo" title="Kristanismo">Kristanismo</a>. </p><p>Islamo ekiĝis per la predikado de Mohamedo en la jaro <a href="/wiki/622" title="622">622</a> en <a href="/wiki/Mekko" title="Mekko">Mekko</a> (en nuna <a href="/wiki/Sauda_Arabio" title="Sauda Arabio">Sauda Arabio</a>). Sub la regado de Mohamedo kaj liaj posteuloj, islamo rapide etendiĝis al vasta regiono. Tamen, ne ekzistas interkonsento inter islamanoj kaj ne islamanoj pri la maniero kiel ĝi vastiĝis kaj islamanigis aliajn popolojn, ĉu tio estis altrudo aŭ libera elekto. </p><p>La plejmulto el islamanoj estas <a href="/wiki/Sunaistoj" class="mw-redirect" title="Sunaistoj">sunaistoj</a>, t.e. ĉirkaŭ 75-90% el ĉiuj kredantoj. La dua granda branĉo, <a href="/wiki/%C5%9Cijaismo" title="Ŝijaismo">ŝijaismo</a>, estas sekvata de 10-20% plejparte en <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a> kaj <a href="/wiki/Irako" title="Irako">Irako</a>. Ĉirkaŭ 13% el ĉiuj islamanoj loĝas en <a href="/wiki/Indonezio" title="Indonezio">Indonezio</a>, islama lando kun pli da loĝantoj en la mondo,<sup id="cite_ref-Miller_2009,_pp.8,17_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-Miller_2009,_pp.8,17-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 25% en <a href="/wiki/Sudazio" class="mw-redirect" title="Sudazio">Sudazio</a>,<sup id="cite_ref-Miller_2009,_pp.8,17_7-1" class="reference"><a href="#cite_note-Miller_2009,_pp.8,17-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 20% en <a href="/wiki/Mezoriento" title="Mezoriento">Mezoriento</a>,<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2% en <a href="/wiki/Centrazio" class="mw-redirect" title="Centrazio">Centrazio</a>, 4% en la cetero de sudorientaj aziaj landoj, kaj 15% en <a href="/wiki/Afriko" title="Afriko">subsahara Afriko</a>.<sup id="cite_ref-mgmpPRC_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-mgmpPRC-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Gravaj komunumoj ankaŭ ekzistas en <a href="/wiki/%C4%88inio" title="Ĉinio">Ĉinio</a>, <a href="/wiki/Rusio" title="Rusio">Rusio</a>, kaj en partoj de <a href="/wiki/E%C5%ADropo" title="Eŭropo">Eŭropo</a> kie <a href="/wiki/Albanio" title="Albanio">Albanio</a> estas la ununura tute eŭropa lando kun islama plimulto. sekvita de <a href="/wiki/Bosnio" title="Bosnio">Bosnio</a>. Kun ĉirkaŭ 1.5 miliardoj da sekvantoj aŭ 22% de la tutmonda loĝantaro en <a href="/wiki/2009" title="2009">2009</a>,<sup id="cite_ref-CIA_Factbook_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-CIA_Factbook-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Islamo estas la dua plej granda religio kaj unu el la plej rapide kreskantaj en la tuta mondo.<sup id="cite_ref-FP_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-FP-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Islam-Today_12-0" class="reference"><a href="#cite_note-Islam-Today-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <table class="infobox"> </table><table class="toccolours" id="WSerie_Islam" style="float: right; margin: 0 0 1em 1em; text-align:center; border: 1px solid #007f00; font-size: 90%; width:23em; -moz-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; -webkit-box-shadow: 4px 4px 4px #CCC; box-shadow: 4px 4px 4px #CCC;"> <tbody><tr> <td><small>Parto de serio</small><br /> <p><span style="font-size: 200%"><b><a class="mw-selflink selflink">Islamo</a></b></span><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Mosque02.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Mosque02.svg/100px-Mosque02.svg.png" decoding="async" width="100" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Mosque02.svg/150px-Mosque02.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Mosque02.svg/200px-Mosque02.svg.png 2x" data-file-width="487" data-file-height="220" /></a></span><br /> <span style="font-size:larger"><b><a href="/wiki/Historio_de_islamo" class="mw-redirect" title="Historio de islamo">Historio de islamo</a></b></span> </p> </td></tr> <tr> <td style="color:#ffffff; background-color:#007f00;"><b><a href="/w/index.php?title=Aqidah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aqidah (paĝo ne ekzistas)"><span style="color: white; text-decoration: underline;">Kredo kaj praktikoj</span></a></b> </td></tr> <tr> <td> <p><a href="/wiki/Tawh%C4%ABd" class="mw-redirect" title="Tawhīd">Unueco</a> de <a href="/wiki/Alaho" title="Alaho">Dio</a> <br /> <a href="/wiki/%C5%9Cahado" title="Ŝahado">Konfeso de kredo</a> <br /> <a href="/wiki/Salato_(islamo)" class="mw-redirect" title="Salato (islamo)">Preĝo</a> • <a href="/wiki/Sawm" class="mw-redirect" title="Sawm">Fasto</a> <br /> <a href="/wiki/Ha%C4%9Do" title="Haĝo">Pilgrimo</a> • <a href="/wiki/Zakato" title="Zakato">Almozo</a> • <a href="/wiki/Moskeo" title="Moskeo">Moskeo</a> </p> </td></tr> <tr> <td style="color:#ffffff; background-color:#007f00;"><b><a href="/wiki/Listo_de_muslimoj" class="mw-redirect" title="Listo de muslimoj"><span style="color: white; text-decoration: underline;">Ĉefaj personecoj</span></a></b> </td></tr> <tr> <td> <p><a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a> <br /> <a href="/wiki/Ali_ibn_Abi_Talib" title="Ali ibn Abi Talib">Ali</a> • <a href="/wiki/Abu_Bakr" title="Abu Bakr">Abu Bakr</a><br /> <a href="/wiki/Sahabo" title="Sahabo">Samtempuloj de Mohamedo</a> <br /> <a href="/wiki/Ahl_al-Bajt" title="Ahl al-Bajt">Membroj de hejmo de Mohamedo</a><br /> <a href="/wiki/Profetoj_de_Islamo" title="Profetoj de Islamo">Profetoj de Islamo</a> </p> </td></tr> <tr> <td style="color:#ffffff; background-color:#007f00;"><b><a href="/w/index.php?title=Listo_de_islamaj_tekstoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Listo de islamaj tekstoj (paĝo ne ekzistas)"><span style="color: white; text-decoration: underline;">Tekstoj kaj leĝoj</span></a></b> </td></tr> <tr> <td> <p><a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> • <a href="/wiki/Sunao" title="Sunao">Sunao</a> • <a href="/wiki/%C5%9Cario" title="Ŝario">Ŝario</a> <br /> <a href="/wiki/Fikho" title="Fikho">Legislativo</a><br /> <a href="/wiki/Siro_(islamo)" title="Siro (islamo)">Biografioj de Mohamedo</a> </p> </td></tr> <tr> <td style="background-color:#007f00;"><b><a href="/w/index.php?title=Divido_de_islamo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Divido de islamo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color: white; text-decoration: underline;">Branĉoj de islamo</span></a></b> </td></tr> <tr> <td> <p><a href="/wiki/Sunao" title="Sunao">Sunaismo</a> <br />(<a href="/wiki/Salafismo" title="Salafismo">Salafismo</a>, <a href="/wiki/%C5%ACahabismo" title="Ŭahabismo">Ŭahabismo</a>) • <a href="/wiki/%C5%9Cijaismo" title="Ŝijaismo">Ŝijaismo</a> • <a href="/wiki/Sufiismo" title="Sufiismo">Sufiismo</a> • <br /> <a href="/wiki/%C4%A4ari%C4%9Dismo" title="Ĥariĝismo">Ĥariĝismo</a> (<a href="/wiki/Ibadioj" class="mw-redirect" title="Ibadioj">Ibadismo</a>)<br /> </p> </td></tr> <tr> <td style="color: white; background-color:#007f00;"><b>Sociopolitikaj aspektoj</b> </td></tr> <tr> <td> <p><a href="/wiki/Islama_arto" title="Islama arto">Arto</a> • <a href="/wiki/Islama_arkitekturo" title="Islama arkitekturo">Arkitekturo</a> <br /> <a href="/wiki/Sanktaj_urboj_de_islamo" title="Sanktaj urboj de islamo">Urboj</a> • <a href="/wiki/Islama_kalendaro" title="Islama kalendaro">Kalendaro</a> <br /> <a href="/wiki/Islama_scienco" class="mw-redirect" title="Islama scienco">Scienco</a> • <a href="/wiki/Islama_filozofio" title="Islama filozofio">Filozofio</a> <br /> <a href="/wiki/Islamaj_religiaj_gvidantoj" class="mw-redirect" title="Islamaj religiaj gvidantoj">Religiaj gvidantoj</a> <br /> <a href="/wiki/Virinoj_en_islamo" class="mw-redirect" title="Virinoj en islamo">Virinoj en islamo</a> <br /> <a href="/wiki/Politika_islamo" class="mw-redirect" title="Politika islamo">Politika islamo</a> • <a href="/wiki/%C4%9Cihado" title="Ĝihado">Ĝihado</a><br /> <a href="/wiki/Liberalisma_islamo" class="mw-redirect" title="Liberalisma islamo">Liberalisma islamo</a><br /> </p> </td></tr> <tr> <td style="color: white; background-color:#007f00;"><b>Vidu ankaŭ</b> </td></tr> <tr> <td> <p><a href="/wiki/Listo_de_islamaj_nocioj_en_la_araba" class="mw-redirect" title="Listo de islamaj nocioj en la araba">Vortareto de islamaj nocioj</a> <br /> <a href="/wiki/Islamaj_terminoj" title="Islamaj terminoj">Listo de islamaj terminoj</a> <br /> <a href="/wiki/Listo_de_signifaj_moskeoj" class="mw-redirect" title="Listo de signifaj moskeoj">Listo de signifaj moskeoj</a> <br /> <a href="/wiki/Kategorio:Islamo" title="Kategorio:Islamo">Listo de artikoloj pri islamo</a> </p> </td></tr> </tbody></table><p>|} </p><figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="7748" data-mwtitle="Aŭdio_artikolo_Islamo.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Dosiero:A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/52/A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/52/A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg/A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /></audio></span><figcaption>Aŭdu la voĉlegitan version de la artikolo</figcaption></figure> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimologio_kaj_signifo">Etimologio kaj signifo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=1" title="Redakti sekcion: Etimologio kaj signifo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=1" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Etimologio kaj signifo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Allah-green.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Allah-green.svg/200px-Allah-green.svg.png" decoding="async" width="200" height="209" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Allah-green.svg/300px-Allah-green.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Allah-green.svg/400px-Allah-green.svg.png 2x" data-file-width="206" data-file-height="215" /></a><figcaption><a href="/wiki/Alaho" title="Alaho">Allah</a> (Dio) <a href="/wiki/Araba_lingvo" title="Araba lingvo">arablingve</a>.</figcaption></figure> <p>La vorto <i>"islamo"</i> estas transliterumo de la <a href="/wiki/Araba" class="mw-redirect" title="Araba">araba</a> الإسلام, <i>islām</i>, kiu signifas: "submeto", "fidelo", subkomprenita "al Dio"<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, estas verba substantivo kies origino estas la trilitera radiko <i>s-l-m</i>, kaj ĝi estas derivita de la araba verbo 'áslama, kio signifas "submetiĝi, subiĝi (al <a href="/wiki/Dio" title="Dio">Dio</a>)"<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Alia vorto veninta de la sama radiko estas <i>salam</i> (سلام) kiu signifas "<a href="/wiki/Paco" title="Paco">Paco</a>". <i>Muslim</i><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> estas la araba vorto por la sekvanto de Islamo. Ĝi estas la aktiva participo de la sama verbo el kiu <i>Islām</i> estas la infinitivo<sup id="cite_ref-People-of-the-Book_17-0" class="reference"><a href="#cite_note-People-of-the-Book-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>La kredantoj de Islamo montras submetadon al Dio per adorado de li<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, sekvante liajn ordonojn, kaj evitante <a href="/wiki/Politeismo" title="Politeismo">politeismon</a><sup id="cite_ref-Distorted_19-0" class="reference"><a href="#cite_note-Distorted-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La vorto foje havas apartajn implicojn en malsamaj partoj de la Korano. En kelkaj versoj, ekzistas emfazo sur la kvalito de Islamo kiel interna konvinkiĝo. Aliaj versoj ligas islām kaj dīn (kutime tradukita kiel "religio"): "Hodiaŭ, mi perfektigis vian religion (dīn) por vi; Mi kompletigis mian benadon sur vin; Mi aprobis Islamon por via religio". Daŭre aliaj priskribas Islamon kiel agon de revenado al Dio - pli ol nur vorta aserto de kredo. Alia teknika signifo en islama penso estas kiel unu parto de triado de islamo, imān (kredo), kaj ihsān (plejboneco) kie ĝi reprezentas agojn de kultado ('ibādah) kaj islaman juron (<a href="/wiki/%C5%9Cario" title="Ŝario">ŝario</a>)<sup id="cite_ref-WSU_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-WSU-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-CIA_21-0" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>En malnovaj esperantlingvaj tekstoj oni trovas ofte la esprimojn <i>mahometismo</i> kaj <i>mahometano</i>, kiuj ne plu estas uzataj nuntempe. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historio">Historio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=2" title="Redakti sekcion: Historio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=2" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Historio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r8860200">.mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;padding:0.5em;font-style:italic}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}html.skin-theme-clientpref-light .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#F9F9F9;color:black;border:1px solid #AAAAAA}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cxefartikolo{background-color:#202122;color:white;border:1px solid #333333}}</style> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Historio_de_Islamo" title="Historio de Islamo">Historio de Islamo</a>.</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Mohamedo_(610-632)"><span id="Mohamedo_.28610-632.29"></span>Mohamedo (610-632)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=3" title="Redakti sekcion: Mohamedo (610-632)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=3" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Mohamedo (610-632)"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a>.</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Mohammad_SAW.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Mohammad_SAW.svg/200px-Mohammad_SAW.svg.png" decoding="async" width="200" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Mohammad_SAW.svg/300px-Mohammad_SAW.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Mohammad_SAW.svg/400px-Mohammad_SAW.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="373" /></a><figcaption>"Mahomedo" en la <a href="/wiki/Araba_lingvo" title="Araba lingvo">araba lingvo</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Maome.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Maome.jpg/200px-Maome.jpg" decoding="async" width="200" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Maome.jpg/300px-Maome.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Maome.jpg/400px-Maome.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="360" /></a><figcaption>Bildo de la 15-a jarcento, kiu prezentas Mahomedon predikantan en Mekko.</figcaption></figure> <p>La historio de Islamo komenciĝas en la vivo de <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a>,<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>n 1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (ĉ. <a href="/wiki/570" title="570">570</a> - <a href="/wiki/8-an_de_junio" class="mw-redirect" title="8-an de junio">8-an de junio</a> <a href="/wiki/632" title="632">632</a>)<sup id="cite_ref-Goldman_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Goldman-23"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Li estis komercisto, kiu poste iĝis religia, politika, kaj milita gvidanto. Tamen, islamanoj ne konsideras Mohamedon<sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>n 2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kreinto de Islamo, sed rigardas lin kiel la lastan mesaĝiston de <a href="/wiki/Dio" title="Dio">Dio</a>, tra kiu la <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> estis revelaciita<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Por islamanoj Mohamedo restaŭris la originalan, nekoruptitan unudiisman kredon de <a href="/wiki/Adamo" class="mw-disambig" title="Adamo">Adamo</a>, <a href="/wiki/Abrahamo" title="Abrahamo">Abrahamo</a>, <a href="/wiki/Moseo" title="Moseo">Moseo</a>, <a href="/wiki/Jesuo" class="mw-redirect" title="Jesuo">Jesuo</a>, kaj aliaj profetoj. En la islama tradicio, li estas akceptata kiel la lasta en serio da profetoj<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Dum la lastaj 22 jaroj de la vivo de la profeto, ekiĝante en lia 40jariĝo (610 p.K.), Mohamedo ricevadis revelaciojn kiujn li kredis esti venintaj de Dio<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>n 3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>La enhavo de tiuj revelacioj, konataj kiel la nuna Korano, estis parkerigitaj kaj registritaj de liaj sekvantoj. Dum tiu tempo, Mohamedo predikis al la loĝantoj de <a href="/wiki/Mekko" title="Mekko">Mekko</a>, petegante ilin forlasi la <a href="/wiki/Politeismo" title="Politeismo">politeismon</a> kiu estis la ĉefa kredo inter liaj samgentanoj. Laŭdire, Mekko havis unu idolon por tago kaj ĝi estis grava pagana pilgrimejo ne nur por mekkanoj sed ankaŭ por multaj triboj venintaj el tuta <a href="/wiki/Arabio" title="Arabio">Arabio</a>. Kvankam kelkaj el tiuj homoj akceptis Islamon, Mohamedo kaj liaj malmultnombraj sekvantoj, malpli ol kvardek familioj, estis persekutitaj de la gvidantoj de Mekko por kiuj tiu prediko minacis la profitdonan negocadon pri la pilgrimadoj. Post 12 jaroj da predikado en Mekko, Mohamedo kaj la malgranda grupeto da islamanoj devis elmigri (vojaĝo fame konata kiel <a href="/wiki/He%C4%9Diro" title="Heĝiro">Heĝiro</a>) al la urbo <a href="/wiki/Medino" title="Medino">Medino</a> (antaŭe Jatribo) en la jaro 622. Tie, kun la medinaj konvertitoj al Islamo kaj la elmigrintoj venintaj el Mekko, Mohamedo establis sian politikan kaj religian aŭtoritaton<sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>n 4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Post kelkaj jaroj, du bataloj estiĝis kontraŭ la armitaj fortoj de Mekko<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Peters_2003_9_31-0" class="reference"><a href="#cite_note-Peters_2003_9-31"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: la <a href="/wiki/Batalo_de_Badro" title="Batalo de Badro">Batalo de Badro</a> en <a href="/wiki/624" title="624">624</a>, kiu iĝis islama venko, kaj la <a href="/wiki/Batalo_de_Uhudo" title="Batalo de Uhudo">Batalo de Uhudo</a> en <a href="/wiki/625" title="625">625</a>, kiu finiĝis sen evidenta venkinto. Ekzistis konflikto kun la judaj klanoj de Medino kiuj kontraŭstaris la islamanojn. Ĝi kondukis al la ekzilo, sklaviĝo, aŭ morto de la judoj, la juda enklavo Ĥajbaro estis submetita. En la sama tempo, la mekkaj komercvojoj estis fortranĉitaj kiam Mohamedo subigis ĉirkaŭajn dezert-tribojn<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ekde <a href="/wiki/629" title="629">629</a> Mohamedo venkis en la preskaŭ senperforta konkero de Mekko, kaj antaŭ sia morto en la jaro <a href="/wiki/632" title="632">632</a> (estinte 62jaraĝa) li sukcesis kunigi la <a href="/wiki/Triboj_de_Arabio" title="Triboj de Arabio">tribojn de Arabio</a> en unu religian komunumon<sup id="cite_ref-EoI-Muhammad_33-0" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-Muhammad-33"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kaliflando_kaj_interna_milito_(632-750)"><span id="Kaliflando_kaj_interna_milito_.28632-750.29"></span>Kaliflando kaj interna milito (632-750)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=4" title="Redakti sekcion: Kaliflando kaj interna milito (632-750)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=4" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Kaliflando kaj interna milito (632-750)"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Age_of_Caliphs.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Age_of_Caliphs.png/300px-Age_of_Caliphs.png" decoding="async" width="300" height="152" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Age_of_Caliphs.png/450px-Age_of_Caliphs.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Age_of_Caliphs.png/600px-Age_of_Caliphs.png 2x" data-file-width="684" data-file-height="347" /></a><figcaption>La Islama <a href="/wiki/Kaliflando" title="Kaliflando">Kaliflando</a>, 750 p.K.</figcaption></figure> <p>Post la morto de Mohamedo en 632, pluraj malkonsentoj pri la gvida posteuleco krevis ene de la islama komunumo. <a href="/wiki/Umar_ibn_al-%C4%A4attab" title="Umar ibn al-Ĥattab">Umar ibn al-Ĥattab</a>, eminenta sekvanto de Mohamedo, nomumis ĉefgvidanton <a href="/wiki/Abu_Bakr" title="Abu Bakr">Abu Bakr</a>, kiu estis kunulo kaj proksima amiko de Mohamedo. Multaj aliaj ankaŭ subtenis tiun nomumon de Abu Bakr kaj li fariĝis la unua <a href="/wiki/Kalifo" title="Kalifo">kalifo</a> post la morto de la profeto. La tuja tasko kiun Abu Bakr ekplenumis dum sia regado estis la venĝo de la tiutempa malvenko kontraŭ la bizancaj fortoj, kvankam li unue devis malfari la ribelon de arabaj triboj en epizodo konata kiel la "<a href="/wiki/Militoj_pro_Apostateco" title="Militoj pro Apostateco">Militoj pro Apostateco</a>".<sup id="cite_ref-34" class="reference"><a href="#cite_note-34"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Post lia morto en <a href="/wiki/634" title="634">634</a> lin sekvis Umar, <a href="/wiki/Uthman_ibn_Affan" title="Uthman ibn Affan">Uthman ibn Affan</a> kaj <a href="/wiki/Ali_ibn_Abi_Talib" title="Ali ibn Abi Talib">Ali ibn Abi Talib</a>. Tiuj unuaj kvar gvidantoj de la Islama Komunumo estas konataj kiel la <i><a href="/wiki/Ortodoksaj_Kalifoj" class="mw-redirect" title="Ortodoksaj Kalifoj">Ortodoksaj Kalifoj</a></i>. Sub ili, la teritorio sub islama regado disvastiĝis al persaj kaj bizancaj teritorioj. </p><p>Kiam Umar estis murdita en <a href="/wiki/644" title="644">644</a>, la elekto de Uthman frontis kreskantan opozicion. En <a href="/wiki/656" title="656">656</a>, ankaŭ Uthman estis mortigita, kaj Ali ibn Abi Talib iĝis kalifo. Post batalo de la opozicio en la unua interna milito, Ali ibn Abi Talib estis murdita de la <a href="/wiki/%C4%A4ari%C4%9Dismo" title="Ĥariĝismo">ĥariĝanoj</a> en <a href="/wiki/661" title="661">661</a>. Post tio, <a href="/wiki/Muawiya_ibn_Abi_Sufyan" class="mw-redirect" title="Muawiya ibn Abi Sufyan">Muawiya ibn Abi Sufyan</a>, kiu estis reganto de <a href="/wiki/Levantenio" title="Levantenio">Levantenio</a>, prenis la povon kaj tiel naskiĝis la <a href="/wiki/Umajadoj" title="Umajadoj">umajada dinastio</a> kiu havis la ĉefurbon en <a href="/wiki/Damasko" title="Damasko">Damasko</a><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Kairouan%27s_Great_Mosque_courtyard.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Kairouan%27s_Great_Mosque_courtyard.jpg/250px-Kairouan%27s_Great_Mosque_courtyard.jpg" decoding="async" width="250" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Kairouan%27s_Great_Mosque_courtyard.jpg/375px-Kairouan%27s_Great_Mosque_courtyard.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Kairouan%27s_Great_Mosque_courtyard.jpg/500px-Kairouan%27s_Great_Mosque_courtyard.jpg 2x" data-file-width="4310" data-file-height="2868" /></a><figcaption>La <a href="/wiki/Granda_Moskeo_de_Kajruano" title="Granda Moskeo de Kajruano">Granda Moskeo de Kajruano</a>, establita en 670 en <a href="/wiki/Kajruano" title="Kajruano">Kajruano</a>, <a href="/wiki/Tunizio" title="Tunizio">Tunizio</a>, estas unu el la plej bonaj ekzemploj de la islama civilizo.<sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Tiuj disputoj pri religia kaj politika gvidado kreis skismon en la islama komunumo. La plimulto akceptis la legitimecon de la tri regantoj antaŭ Ali ibn Abi Talib, kaj iĝis konataj kiel <a href="/wiki/Sunaistoj" class="mw-redirect" title="Sunaistoj">sunaistoj</a>. Tamen, multaj aliaj ankaŭ kontraŭis tion, kaj kredis ke Ali ibn Abi Talib estis la nura legitima posteulo pro la familiaj ligoj kun la profeto. Ili iĝis konataj kiel la <a href="/wiki/%C5%9Cijaistoj" class="mw-redirect" title="Ŝijaistoj">ŝijaistoj</a><sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Post la morto de Muawiya en <a href="/wiki/680" title="680">680</a>, la konflikto pro la sinsekvo krevis denove per interna milito konata kiel la "Dua Milito pro Apostateco". Poste, la umajada dinastio venkis dum sepdek jaroj, kaj povis konkeri <a href="/wiki/Magrebo" title="Magrebo">Magrebon</a> kaj <a href="/wiki/Al-Andalus" title="Al-Andalus">Iberion</a>, <a href="/wiki/Gallia_Narbonensis" title="Gallia Narbonensis">Gallia Narbonensis</a> en la okcidento same kaj ĝi plivastiĝis en la teritorio <a href="/wiki/Sindh" class="mw-redirect" title="Sindh">Sindha</a> kaj en partoj de <a href="/wiki/Centrazio" class="mw-redirect" title="Centrazio">Centrazio</a><sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>La umajada aristokrataro opiniis, ke Islamo estis religio fondita nur por la <a href="/wiki/Araboj" title="Araboj">araboj</a><sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La ekonomio de la Umajada Imperio estis bazita sur supozo ke la neislama plimulto pagus la impostojn al la malplimulto de islamaj araboj. Laŭ tiu sistemo, ne-arabo kiu volus islamaniĝi unue devus esti kliento aŭ servisto de araba tribo por la posta akceptado. Eĉ post konvertiĝo, tiuj novaj islamanoj ne atingis socian kaj ekonomian egalecon samrange al la araboj. La posteuloj de la onklo de Mahomedo, <a href="/wiki/%E2%80%98Abbas_ibn_%E2%80%98Abd_al-Muttalib" title="‘Abbas ibn ‘Abd al-Muttalib">‘Abbas ibn ‘Abd al-Muttalib</a> amasiĝis kune kun malkontentaj konvertitoj, malriĉaj araboj, kaj ŝijaistoj kaj batalis kontraŭ la Umajadoj kaj faligis ilin per la helpo de ilia generalo <a href="/wiki/Abu_Muslim" title="Abu Muslim">Abu Muslim</a>, inaŭgurante la <a href="/wiki/Abasidoj" class="mw-redirect" title="Abasidoj">Abasidan dinastion</a> en <a href="/wiki/750" title="750">750</a> kaj translokigante la ĉefurbon de la imperio al <a href="/wiki/Bagdado" title="Bagdado">Bagdado</a><sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ora_epoko_(750-1258)"><span id="Ora_epoko_.28750-1258.29"></span>Ora epoko (750-1258)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=5" title="Redakti sekcion: Ora epoko (750-1258)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=5" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ora epoko (750-1258)"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Herat_Masjidi_Jami_N.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Herat_Masjidi_Jami_N.jpg/220px-Herat_Masjidi_Jami_N.jpg" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Herat_Masjidi_Jami_N.jpg/330px-Herat_Masjidi_Jami_N.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Herat_Masjidi_Jami_N.jpg/440px-Herat_Masjidi_Jami_N.jpg 2x" data-file-width="1410" data-file-height="1410" /></a><figcaption>Moskeo de la Vendredoj, konstruita en la 13-a jarcento en <a href="/wiki/Afganio" title="Afganio">Afganio</a> dum regado de la <a href="/wiki/Guridoj" title="Guridoj">guridoj</a></figcaption></figure> <p>Sub la regado de la abasidoj, la islama civilizo prosperis ĝis atingo de la tiel nomata «Islama Orepoko», kun ĝia ĉefurbo en la kosmopolita Bagdado. La plej gravaj <a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">Hadito</a>-kolektoj estis kompilitaj kaj la kvar sunaismaj juraj <a href="/wiki/Skolo" title="Skolo">skoloj</a> (<a href="/wiki/Hanafismo" title="Hanafismo">hanafismo</a><sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/Hanbalismo" title="Hanbalismo">hanbalismo</a>.<sup id="cite_ref-Chair_42-0" class="reference"><a href="#cite_note-Chair-42"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/Malikismo" title="Malikismo">malikismo</a><sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj <a href="/wiki/%C5%9Cafiismo" title="Ŝafiismo">ŝafiismo</a><sup id="cite_ref-Tahdhib_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-Tahdhib-44"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) estis establitaj surbaze de la instruoj de <a href="/wiki/Abu_Hanifah" title="Abu Hanifah">Abu Hanifah</a>, <a href="/wiki/Ahmad_bin_Hanbal" class="mw-redirect" title="Ahmad bin Hanbal">Ahmad bin Hanbal</a>, <a href="/wiki/Malik_ibn_Anas" title="Malik ibn Anas">Malik ibn Anas</a> kaj <a href="/wiki/Al-Shafi%27i" class="mw-redirect" title="Al-Shafi'i">al-Shafi'i</a> respektive. Al-Shafi'i kodigis metodon por establi la fidindecon de <a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">Hadito</a>, temo kiu estis disputafero inter islamaj erudiciuloj<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La filozofoj Ibn Sina (<a href="/wiki/Aviceno" title="Aviceno">Aviceno</a>) kaj <a href="/wiki/Al-Tabari" title="Al-Tabari">Al-Tabari</a> serĉis la vojojn por integri grekajn principojn en islaman teologion<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, dum la teologo <a href="/wiki/Algazelo" title="Algazelo">Abu Hamid al-Ghazzali</a> de la <a href="/wiki/11-a_jarcento" title="11-a jarcento">11-a jarcento</a> kverelis kontraŭ ili kaj finfine venkis. Sufiismo iĝis movado kiu kondukis al <a href="/wiki/Mistikismo" title="Mistikismo">mistikismo</a> kaj asketismo. Ĝi iom apartiĝis de <a href="/wiki/%C5%9Cijaismo" title="Ŝijaismo">Ŝijaismo</a> pro malkonsentoj rilate al la sinsekvo de imamoj. Tiu rapida disvastiĝo de la islama regno ekigis malamikecon inter mezepokaj ekleziaj kristanaj verkintoj kiuj rigardis Islamon kiel malamikon. Tiu opozicio kondukis al polemikaj disertaĵoj kiuj prezentis Islamon kiel la religion de la <a href="/wiki/Antikristo" title="Antikristo">Antikristo</a> kaj islamanojn kiel malĉastulojn kaj malsuperulojn<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Esposito_2004,_pp.104,_105_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-Esposito_2004,_pp.104,_105-48"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>En tiu epoko, <a href="/wiki/Kordovo" class="mw-disambig" title="Kordovo">Kordovo</a>, la plej granda islama mondurbo en la jaro <a href="/wiki/1000" title="1000">1000</a>, estis hejmo de proksimume duonmiliono da homoj. Publikaj <a href="/wiki/Hospitalo" class="mw-redirect" title="Hospitalo">hospitaloj</a> establiĝis tiutempe kaj estas konsideritaj «la unuaj hospitaloj» laŭ la nuna signifo de la vorto. Ankaŭ estis disdonitaj la unuaj diplomoj por la kuracistoj<sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La <a href="/wiki/Guinness-libro" class="mw-redirect" title="Guinness-libro">Guinness-libro</a> rekonas la enton nomatan <a href="/wiki/Universitato_de_Al-Kara%C5%ADino" title="Universitato de Al-Karaŭino">Universitato de Al-Karaŭino</a> kiel la plej antikva universitato en la mondo, fondita en <a href="/wiki/859" title="859">859</a><sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La universitato disdonis diplomojn kiuj permesis la instruadon de juro en <a href="/wiki/Madraso" title="Madraso">madrasoj</a>. Ankaŭ la unuaj ejoj por prizorgado de la mensmalsanuloj estis establitaj en la islama mondo<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Dum tiu epoko, normoj pri eksperimentoj kaj teknikoj estis enkondukitaj en la scienca procezo por distingi inter konkurantaj teorioj same kiel la tradicio de citado<sup id="cite_ref-Ahmed_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ahmed-52"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/Alhazen" title="Alhazen">Alhazen</a> estas konsiderata kiel la patro de la moderna scienca metodo kaj ofte referata kiel la «unua vera sciencisto en la mondo»<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Laŭleĝaj institucioj prezentitaj en islama juro inkludas la fonduson <a href="/wiki/%C5%ACakfo" title="Ŭakfo">Ŭakfo</a>.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-56" class="reference"><a href="#cite_note-56"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Fragmentiĝo_kaj_invadoj"><span id="Fragmenti.C4.9Do_kaj_invadoj"></span>Fragmentiĝo kaj invadoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=6" title="Redakti sekcion: Fragmentiĝo kaj invadoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=6" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Fragmentiĝo kaj invadoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikoloj <a href="/wiki/Krucmilitoj" title="Krucmilitoj">Krucmilitoj</a> kaj <a href="/wiki/Reconquista" title="Reconquista">Reconquista</a>.</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg/270px-Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg" decoding="async" width="270" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg/405px-Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg/540px-Spain_Andalusia_Cordoba_BW_2015-10-27_13-54-14.jpg 2x" data-file-width="3762" data-file-height="2486" /></a><figcaption>Interno de la <a href="/wiki/Moskeo-Katedralo_de_Kordovo" title="Moskeo-Katedralo de Kordovo">Moskeo de Kordovo</a>, konstruita dum la abasida dinastio.</figcaption></figure> <p>En la fino de la 9-a jarcento, la <a href="/wiki/Abasida_Kaliflando" title="Abasida Kaliflando">Abasida Kaliflando</a> fragmentiĝis en diversajn regionojn kiuj akiris kreskantajn nivelojn de aŭtonomeco. En tuta <a href="/wiki/Nordafriko" class="mw-redirect" title="Nordafriko">Nordafriko</a>, la <a href="/wiki/Proksima_Oriento" title="Proksima Oriento">Proksima Oriento</a> kaj <a href="/wiki/Centrazio" class="mw-redirect" title="Centrazio">Centrazio</a>, emirlandoj formitaj kiel provincoj liberiĝis. La monolita araba imperio konvertiĝis en pli buntan kaj diversan islaman mondon kie la <a href="/wiki/Fatimidoj" class="mw-redirect" title="Fatimidoj">fatimidoj</a> kontraŭis la religian aŭtoritaton de la kaliflando. </p><p>En la <a href="/wiki/10-a_jarcento" title="10-a jarcento">10-a jarcento</a> la potencaj <a href="/wiki/Gaznavida_Imperio" title="Gaznavida Imperio">gaznavidoj</a> konkeris la afgan-persan regionon kaj grandan parton de la <a href="/wiki/Hinda_subkontinento" title="Hinda subkontinento">hinda subkontinento</a> nome de Islamo. Ili estis anstataŭitaj de la Guridoj en la <a href="/wiki/12-a_jarcento" title="12-a jarcento">12-a jarcento</a>. En <a href="/wiki/836" title="836">836</a>, la kalifo Al-Mutasim ŝanĝis la ĉefurbon de la kaliflando de Bagdado al la nova urbo <a href="/wiki/Samaro" title="Samaro">Samaro</a>, kiu estus la ĉefurbo ĝis <a href="/wiki/892" title="892">892</a> kiam ĝi estis retranslokigita al Bagdado fare de al-Mutamid. Antaŭ <a href="/wiki/1055" title="1055">1055</a> la <a href="/wiki/Sel%C4%9Dukoj" title="Selĝukoj">selĝukoj</a> eliminis la abasidojn kiel armea forto, tamen ili daŭre respektis la titolan aŭtoritaton de la kalifo<sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Dum tiu tempo, plivastiĝo de la islama mondo daŭris, ĉu per konkero ĉu per paca proselitismo. Same kiel Islamo kaj islamanoj, la komercaj retoj etendiĝis al la sub-sahara <a href="/wiki/Okcidentafriko" class="mw-redirect" title="Okcidentafriko">Okcidentafriko</a>, Centrazio, <a href="/wiki/Volgia_Bulgario" title="Volgia Bulgario">Volgia Bulgario</a> kaj la <a href="/wiki/Malaja_Insularo" class="mw-redirect" title="Malaja Insularo">Malaja Insularo</a>. </p><p>La <i><a href="/wiki/Reconquista" title="Reconquista">Reconquista</a></i> estis lanĉita kontraŭ islamaj princlandoj en <a href="/wiki/Iberio" title="Iberio">Iberio</a>, kaj la islamaj havaĵoj en <a href="/wiki/Italio" title="Italio">Italio</a> estis perditaj favore al la <a href="/wiki/Normandoj" title="Normandoj">normandoj</a>. Ekde la <a href="/wiki/11-a_jarcento" title="11-a jarcento">11-a jarcento</a> aliancoj de eŭropaj kristanaj regnoj komencis serion de la tiel nomataj <a href="/wiki/Krucmilitoj" title="Krucmilitoj">Krucmilitoj</a>, direktitaj kontraŭ islamaj armeaj konkeroj ene de la orienta parto de la antaŭa <a href="/wiki/Romia_Imperio" title="Romia Imperio">Romia Imperio</a>, precipe en la <a href="/wiki/Sankta_Lando" title="Sankta Lando">Sankta Lando</a>. Komence sukcesaj en tiu celo, kaj establantaj la krucmilitistajn ŝtatojn, tiuj akiroj poste estis inversigitaj de postaj islamaj generaloj kiel ekzemple <a href="/wiki/Saladino" title="Saladino">Saladino</a>, kiu rekaptis <a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemon</a> en <a href="/wiki/1187" title="1187">1187</a>.<sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>En la oriento la <a href="/wiki/Mongola_Imperio" title="Mongola Imperio">Mongola Imperio</a> metis finon al la Abasida dinastio per la <a href="/wiki/Batalo_de_Bagdado" class="mw-redirect" title="Batalo de Bagdado">Batalo de Bagdado</a> en <a href="/wiki/1258" title="1258">1258</a>, kiam ili invadis la islamajn teritoriojn<sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Dume en Egiptio, la <a href="/wiki/Mamelukoj" class="mw-redirect" title="Mamelukoj">mamelukoj</a> prenis la potencon per ribelo en <a href="/wiki/1250" title="1250">1250</a> kaj per alianco kun la <a href="/wiki/Ora_Hordo" title="Ora Hordo">Ora Hordo</a> estis haltigitaj la mongolaj armeoj ĉe la <a href="/wiki/Batalo_de_Ajn_%C4%9Calut" title="Batalo de Ajn Ĝalut">Batalo de Ajn Ĝalut</a>. Dum la posta jarcento la mongolaj <a href="/wiki/%C4%A4anato" class="mw-redirect" title="Ĥanato">ĥanatoj</a> konvertiĝis al Islamo kaj tiu kultura kaj religia adoptado enkondukis novan epokon de la mongol-islama sintezo kiu plivastigis Islamon en <a href="/wiki/Centra_Azio" title="Centra Azio">Centra Azio</a>, <a href="/wiki/Orienta_E%C5%ADropo" title="Orienta Eŭropo">Orienta Eŭropo</a> kaj la <a href="/wiki/Hinda_subkontinento" title="Hinda subkontinento">hinda subkontinento</a>. Ekde tiam havis gravan disvastigon <a href="/wiki/Islamo_en_Barato" title="Islamo en Barato">Islamo en Barato</a>. </p><p>La <a href="/wiki/Krimea_%C4%A4anlando" title="Krimea Ĥanlando">Krimea Ĥanlando</a> estis unu el la plej fortaj potencoj en Orienta Eŭropo ĝis la fino de la <a href="/wiki/17-a_jarcento" title="17-a jarcento">17-a jarcento</a>.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Grandan parton de la islama mondo en la duono de la <a href="/wiki/14-a_jarcento" title="14-a jarcento">14-a jarcento</a> forprenis la <a href="/wiki/Nigra_Morto" class="mw-redirect" title="Nigra Morto">Nigra Morto</a>, verŝajne alportita de komercistoj farantaj uzon de libera trairejo ofertita de la <a href="/wiki/Mongola_Paco" title="Mongola Paco">Mongola Paco</a>.<sup id="cite_ref-61" class="reference"><a href="#cite_note-61"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Novaj_dinastioj_kaj_koloniismo_(1030-1918)"><span id="Novaj_dinastioj_kaj_koloniismo_.281030-1918.29"></span>Novaj dinastioj kaj koloniismo (1030-1918)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=7" title="Redakti sekcion: Novaj dinastioj kaj koloniismo (1030-1918)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=7" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Novaj dinastioj kaj koloniismo (1030-1918)"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:TajMahalbyAmalMongia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/TajMahalbyAmalMongia.jpg/230px-TajMahalbyAmalMongia.jpg" decoding="async" width="230" height="230" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/TajMahalbyAmalMongia.jpg/345px-TajMahalbyAmalMongia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/TajMahalbyAmalMongia.jpg/460px-TajMahalbyAmalMongia.jpg 2x" data-file-width="1009" data-file-height="1007" /></a><figcaption>La <a href="/wiki/Ta%C4%9D-Mahalo" title="Taĝ-Mahalo">Taĝ-Mahalo</a> estis konstruita de islamaj regantoj de la <a href="/wiki/Mogola_Imperio" title="Mogola Imperio">Mogola Imperio</a> en <a href="/wiki/Agra" title="Agra">Agra</a>, <a href="/wiki/Hindio" class="mw-disambig" title="Hindio">Hindio</a>.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Das_Reich_Timur-i_Lenks_(1365-1405).GIF" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Das_Reich_Timur-i_Lenks_%281365-1405%29.GIF/230px-Das_Reich_Timur-i_Lenks_%281365-1405%29.GIF" decoding="async" width="230" height="181" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Das_Reich_Timur-i_Lenks_%281365-1405%29.GIF/345px-Das_Reich_Timur-i_Lenks_%281365-1405%29.GIF 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/Das_Reich_Timur-i_Lenks_%281365-1405%29.GIF/460px-Das_Reich_Timur-i_Lenks_%281365-1405%29.GIF 2x" data-file-width="752" data-file-height="593" /></a><figcaption>Timurida Imperio en pleja etendiĝo.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg/230px-Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg" decoding="async" width="230" height="163" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg/345px-Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg/460px-Sultan_Ahmed_Mosque_Istanbul_Turkey_retouched.jpg 2x" data-file-width="930" data-file-height="659" /></a><figcaption>La <a href="/wiki/Blua_moskeo" class="mw-disambig" title="Blua moskeo">Blua moskeo</a> estis konstruita en <a href="/wiki/Istanbulo" title="Istanbulo">Istanbulo</a> dum la <a href="/wiki/Otomana_Imperio" title="Otomana Imperio">Otomana Imperio</a>.</figcaption></figure> <p>En la 13-a kaj 14-a jarcentoj naskiĝis la <a href="/wiki/Otomana_Imperio" title="Otomana Imperio">Otomana Imperio</a> surbaze de la "Ghazi-emirlandoj" post serio de sinsekvaj konkeroj kiuj inkluzivis <a href="/wiki/Balkanoj" class="mw-redirect" title="Balkanoj">Balkanojn</a>, partojn de <a href="/wiki/Grekio" title="Grekio">Grekio</a>, kaj okcidentan <a href="/wiki/Anatolio" title="Anatolio">Anatolion</a>. En <a href="/wiki/1453" title="1453">1453</a> sub <a href="/wiki/Mehmedo_la_2-a" title="Mehmedo la 2-a">Mehmedo la 2-a</a> la otomanoj sieĝis <a href="/wiki/Konstantinopolo" title="Konstantinopolo">Konstantinopolon</a>, la ĉefurbon de la <a href="/wiki/Bizanca_Imperio" class="mw-redirect" title="Bizanca Imperio">Bizanca Imperio</a> kiu falis sub pli granda nombro da otomanaj trupoj. Post establado de la imperio, la otomanoj entreprenis militkampanjon en Eŭropo kiu atingis la pordojn de <a href="/wiki/Vieno" title="Vieno">Vieno</a> en <a href="/wiki/1529" title="1529">1529</a><sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Sub otomana regado, okazis grava islamiĝo de loĝantaro de <a href="/wiki/Balkanoj" class="mw-redirect" title="Balkanoj">Balkanoj</a><sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>De la 14-a ĝis la <a href="/wiki/16-a_jarcento" title="16-a jarcento">16-a jarcento</a> granda parto de la islama mondo travivis alian oran epokon sub la <a href="/wiki/Timuridoj" title="Timuridoj">Timurida dinastio</a>. En la 16-a jarcento, la <a href="/wiki/Safavidoj" title="Safavidoj">Safavidoj</a> prenis la regon en Irano kaj establis <a href="/wiki/%C5%9Cijaismo" title="Ŝijaismo">islaman ŝijaismon</a> kiel oficialan religion tie. Malgraŭ periodaj malsukcesoj, la Safavidoj tenis la potencon dum du jarcentoj ĝis la uzurpado de la povo fare de la <a href="/wiki/Hotaka_dinastio" title="Hotaka dinastio">Hotaka dinastio</a> en la <a href="/wiki/18-a_jarcento" title="18-a jarcento">18-a jarcento</a>. </p><p>Komence de la <a href="/wiki/13-a_jarcento" title="13-a jarcento">13-a jarcento</a>, la <a href="/wiki/Sufiismo" title="Sufiismo">sufiisma movado</a> spertis transformiĝon, plejparte kiel rezulto de la klopodoj de al-Ghazzali pravigi kaj reorganizi la movadon. Li evoluigis la modelon de la sufiisma ordeno kiel komunumo de spiritaj instruistoj kaj studentoj. Ankaŭ grava por la sufiismo estis la kreado de <a href="/wiki/Masnavio" title="Masnavio">Masnavio</a>, kolekto de mistikisma poezio de <a href="/wiki/%C4%9Calal-ed-din_Mohammad_Rumi" class="mw-redirect" title="Ĝalal-ed-din Mohammad Rumi">Rumi</a>, persa poeto de la 13-a jarcento<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Masnavio havis fortan influon en la filozofio kaj vivostilo de la sufiistaro kaj por ili ĝi estas la plej grava libro post Korano.<sup id="cite_ref-Esposito_2004,_pp.104,_105_48-1" class="reference"><a href="#cite_note-Esposito_2004,_pp.104,_105-48"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Post la invado al <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a> kaj disrabado de <a href="/wiki/Bagdado" title="Bagdado">Bagdado</a> fare de la <a href="/wiki/Mongoloj" title="Mongoloj">mongoloj</a> en la duono de la 13-a jarcento, <a href="/wiki/Delhio" title="Delhio">Delhio</a> iĝis la plej grava kultura centro de la orienta islamo<sup id="cite_ref-Ikram_66-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ikram-66"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Multaj islamaj dinastioj regis partojn de la hinda subkontinento ekde la <a href="/wiki/Gaznavida_Imperio" title="Gaznavida Imperio">Gaznavidoj</a> en la <a href="/wiki/10-a_jarcento" title="10-a jarcento">10-a jarcento</a>. La plej elstaraj estis la <a href="/wiki/Delhia_Sultanlando" title="Delhia Sultanlando">Delhia Sultanlando</a> (<a href="/wiki/1206" title="1206">1206</a>-<a href="/wiki/1526" title="1526">1526</a>) kaj la <a href="/wiki/Mogola_Imperio" title="Mogola Imperio">Mogola Imperio</a> (1526-<a href="/wiki/1857" title="1857">1857</a>). Ĉi tiuj imperioj multe kontribuis por la disvastiĝo de Islamo en la sudo de Azio sed komence de la 18-a jarcento, la hindua <a href="/wiki/Maratha_Imperio" class="mw-redirect" title="Maratha Imperio">Maratha Imperio</a> konvertiĝis en la reganta potenco en la nordo de Barato ĝis malfortiĝo kaŭzita de la <a href="/wiki/Durana_Imperio" title="Durana Imperio">Durana Imperio</a> meze de la 18-a jarcento. </p><p>Dum la 18-a jarcento la <a href="/wiki/Vahabismo" class="mw-redirect" title="Vahabismo">Vahabismo</a> enradikiĝis en <a href="/wiki/Sauda_Arabio" title="Sauda Arabio">Sauda Arabio</a>. Fondita de la predikisto <a href="/wiki/Mohamedo_Ibn_Abd_al_Wahab" class="mw-redirect" title="Mohamedo Ibn Abd al Wahab">Abd ibn al-Wahhab</a>, Vahabismo estas fundamentisma ideologio kiu kondamnas praktikojn kiel Sufiismo kaj kultado de sanktuloj kiel neislamaj praktikoj<sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En la <a href="/wiki/19-a_jarcento" title="19-a jarcento">19-a jarcento</a>, aperis unuafoje <a href="/wiki/Salafismo" title="Salafismo">Salafismo</a>, <a href="/wiki/Deobandismo" title="Deobandismo">Deobandismo</a> kaj <a href="/wiki/Barelvismo" title="Barelvismo">Barelvismo</a>. </p><p>En la 19-a jarcento la <a href="/wiki/Brita_Imperio" class="mw-redirect" title="Brita Imperio">Brita Imperio</a> metis finon al la lasta mogola dinastio kaj faligis la islaman <a href="/wiki/Misora_re%C4%9Dlando" class="mw-redirect" title="Misora reĝlando">Misorion</a><sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En sama jarcento, la pliiĝo de naciismaj movadoj estigis en <a href="/wiki/Grekio" title="Grekio">Grekio</a> la batalon por la sendependeco, kiu venkis en <a href="/wiki/1829" title="1829">1829</a>. Poste pluraj balkanaj ŝtatoj ekiris la saman vojon, kaj la <a href="/wiki/Otomanoj" class="mw-redirect" title="Otomanoj">otomanoj</a> suferis malvenkon okaze de la <a href="/wiki/Rusa-turka_Milito_(1877%E2%80%931878)" class="mw-redirect" title="Rusa-turka Milito (1877–1878)">Rusa-turka Milito (1877–1878)</a>. Dum tiu tempo, multaj islamanoj migris, laborante kiel servistoj, plejparte al <a href="/wiki/Barato" title="Barato">Barato</a>, <a href="/wiki/Indonezio" title="Indonezio">Indonezio</a> kaj <a href="/wiki/Karibio" title="Karibio">Karibio</a>, formante la plej grandan islaman loĝantaron en <a href="/wiki/Ameriko" title="Ameriko">Ameriko</a><sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Plie, kiel rezulto de la urbiĝo kaj pliiĝo de la komerco en <a href="/wiki/Afriko" title="Afriko">Afriko</a>, islamanoj ekloĝis en novaj areoj kaj disvastigis la islaman kredon. Danke al tio, Islamo en subsahara Afriko verŝajne duobliĝis inter <a href="/wiki/1869" title="1869">1869</a> kaj <a href="/wiki/1914" title="1914">1914</a><sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La Otomana epoko finiĝis en la fino de la <a href="/wiki/Unua_Mondmilito" title="Unua Mondmilito">Unua Mondmilito</a> kaj la <a href="/wiki/Kaliflando" title="Kaliflando">Kaliflando</a> estis nuligita en <a href="/wiki/1924" title="1924">1924</a><sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Modernaj_tempoj_(1918_—_nuntempo)"><span id="Modernaj_tempoj_.281918_.E2.80.94_nuntempo.29"></span>Modernaj tempoj (1918 — nuntempo)</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=8" title="Redakti sekcion: Modernaj tempoj (1918 — nuntempo)" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=8" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Modernaj tempoj (1918 — nuntempo)"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Moskeo_de_Astano.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/0/06/Moskeo_de_Astano.jpg/220px-Moskeo_de_Astano.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/0/06/Moskeo_de_Astano.jpg/330px-Moskeo_de_Astano.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/0/06/Moskeo_de_Astano.jpg/440px-Moskeo_de_Astano.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="720" /></a><figcaption><a href="/wiki/Moskeo_Nur" class="mw-redirect" title="Moskeo Nur">Moskeo Nur</a> en <a href="/wiki/Astano" title="Astano">Astano</a>, <a href="/wiki/Kaza%C4%A5io" title="Kazaĥio">Kazaĥio</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Centro_Cultural_Isl%C3%A1mico_-_Mezquita_de_Madrid_01.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Centro_Cultural_Isl%C3%A1mico_-_Mezquita_de_Madrid_01.jpg/220px-Centro_Cultural_Isl%C3%A1mico_-_Mezquita_de_Madrid_01.jpg" decoding="async" width="220" height="150" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Centro_Cultural_Isl%C3%A1mico_-_Mezquita_de_Madrid_01.jpg/330px-Centro_Cultural_Isl%C3%A1mico_-_Mezquita_de_Madrid_01.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Centro_Cultural_Isl%C3%A1mico_-_Mezquita_de_Madrid_01.jpg/440px-Centro_Cultural_Isl%C3%A1mico_-_Mezquita_de_Madrid_01.jpg 2x" data-file-width="3040" data-file-height="2075" /></a><figcaption><a href="/wiki/Islama_Kulturcentro_kaj_Moskeo_de_Madrido" title="Islama Kulturcentro kaj Moskeo de Madrido">Islama Kulturcentro kaj Moskeo de Madrido</a></figcaption></figure> <p>Ekde la fruaj jaroj de la <a href="/wiki/20-a_jarcento" title="20-a jarcento">20-a jarcento</a>, la plej granda parto de la islama mondo ekster la Otomana Imperio estis absorbita en la imperioj de ne-islamaj eŭropaj potencoj. Post la malvenko en la <a href="/wiki/Unua_Mondmilito" title="Unua Mondmilito">Unua Mondmilito</a>, preskaŭ la tuta <a href="/wiki/Otomana_Imperio" title="Otomana Imperio">Otomana Imperio</a> ankaŭ estis dispecigita en eŭropajn protektoratojn aŭ influkampojn. Dum la 20-a jarcento, la plejmulto el tiuj eŭrop-regataj teritorioj iĝis sendependaj, kaj la novaj aferoj kiel ekzemple naftoriĉo kaj rilatoj kun <a href="/wiki/Israelo" title="Israelo">Israelo</a> estis la ĉefaj protagonismaĵoj. La <a href="/wiki/Organiza%C4%B5o_de_la_Islama_konferenco" class="mw-redirect" title="Organizaĵo de la Islama konferenco">Organizaĵo de la Islama konferenco</a>, konsistante el islamaj landoj, estis formale establita en septembro de <a href="/wiki/1969" title="1969">1969</a> post la forbruligo de la <a href="/wiki/Moskeo_Al-Aksa" title="Moskeo Al-Aksa">Moskeo Al-Aksa</a> en <a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemo</a><sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.<sup id="cite_ref-74" class="reference"><a href="#cite_note-74"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>En la 20-a jarcento, la islama mondo estis tre proksima al la eksteraj kulturaj influoj, ĉefe de la okcidenta kulturo, alportante gravajn ŝanĝojn en la islamaj socioj. Kiel respondo, novaj movadoj entreprenis islaman revigliĝon kun la celo apartiĝi de la neislamaj ideoj. Aperis grupoj kiel ekzemple <a href="/wiki/Jamaat-e-Islami" title="Jamaat-e-Islami">Jamaat-e-Islami</a> en <a href="/wiki/Pakistano" title="Pakistano">Pakistano</a> kaj la <a href="/wiki/Islama_Frataro" title="Islama Frataro">Islama Frataro</a> en <a href="/wiki/Egiptio" title="Egiptio">Egiptio</a> kiuj preferas kaj proponas totalisman kaj teokratian alternativon al sekularaj politikaj ideologioj. </p><p>En landoj kiel <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a>, ribela movado anstataŭis laikajn reĝimojn per tiuj islamaj, dum internaciaj teroristoj kiel <a href="/wiki/Usama_bin_Laden" title="Usama bin Laden">Usama bin Laden</a> el <a href="/wiki/Al-Kaida" title="Al-Kaida">Al-Kaido</a> engaĝiĝis en terorisma agado por atingi tiajn celojn. Foje nomataj islamistoj, ili rigardas okcidentajn kulturajn valorojn kiel minacon. Ĉi organizoj asertas ke Islamo estas ampleksa solvo al ĉiu publika kaj privata afero de la socio. Kelkaj islamaj organizoj komencis uzi la amaskomunikilojn por antaŭenigi la mesaĝon de Islamo. La unua islama satelita reto kun 24-hora servo tutmonde estis <a href="/wiki/MTA_International" title="MTA International">MTA International</a>, establita de la <a href="/wiki/Ahmadismo" title="Ahmadismo">Ahmada Islama Komunumo</a> en <a href="/wiki/1994" title="1994">1994</a>. Zakir Naik, estro de la Islama Esplor-Fondaĵo, establis alian 24-horan islaman internacian <a href="/wiki/Televidkanalo" title="Televidkanalo">televidkanalon</a> (<a href="/wiki/Peace_TV" title="Peace TV">Peace TV</a>) en <a href="/wiki/2006" title="2006">2006</a>.<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Kiel rezulto de la migrado, multaj islamanoj formis gravajn komunumojn en <a href="/wiki/Usono" title="Usono">Usono</a> kaj <a href="/wiki/E%C5%ADropo" title="Eŭropo">Eŭropo</a> (precipe en <a href="/wiki/Britio" class="mw-redirect" title="Britio">Britio</a>, <a href="/wiki/Francio" title="Francio">Francio</a> kaj <a href="/wiki/Germanio" title="Germanio">Germanio</a>). Defioj por islamanoj estis la konservado de la praktikado de la islama kredo, kaj reteno de la valoroj kaj identeco de la islama popolaro. Pliiĝo de <a href="/wiki/Islamofobio" title="Islamofobio">islamofobio</a>, laŭ Carl Ernst, kontribuis al la kreado de negativaj bildoj de Islamo kaj islamanoj en la Okcidento.<sup id="cite_ref-76" class="reference"><a href="#cite_note-76"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>En la <a href="/wiki/1970-aj" class="mw-redirect" title="1970-aj">1970-aj</a> — <a href="/wiki/1980aj_jaroj" class="mw-redirect" title="1980aj jaroj">1980aj jaroj</a> studentoj kaj politikaj elmigrintoj el la islamaj landoj formis la <a href="/wiki/Islamo_en_Kubo" title="Islamo en Kubo">islaman komunumon en Kubo</a>, kiu nun havas ĝis 10 mil anojn<sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77"><span class="cite-bracket">[</span>73<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Islamo ofte falis sub la premado de la sekularaj povoj. <a href="/wiki/Ru%C4%9Daj_gardistoj" title="Ruĝaj gardistoj">Ruĝaj gardistoj</a> de Ĉinio fermis multajn moskeojn kaj detruis ekzemplerojn de la Korano. <a href="/wiki/Albana_Socialisma_Popola_Respubliko" title="Albana Socialisma Popola Respubliko">Albanio</a> dum la komunisma epoko iĝis la unua lando kiu malpermesis la praktikadon de ĉiuj religioj<sup id="cite_ref-78" class="reference"><a href="#cite_note-78"><span class="cite-bracket">[</span>74<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79"><span class="cite-bracket">[</span>75<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En <a href="/wiki/Turkio" title="Turkio">Turkio</a>, la armeo okazigis ŝtatpuĉojn kontraŭ la islamismaj registaroj kaj la kaptukoj estis, same kiel en <a href="/wiki/Tunizio" title="Tunizio">Tunizio</a>, malpermesataj en registaraj ejoj<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80"><span class="cite-bracket">[</span>76<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-81" class="reference"><a href="#cite_note-81"><span class="cite-bracket">[</span>77<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ĉirkaŭ duonmiliono da islamanoj estis murditaj en <a href="/wiki/Kambo%C4%9Do" title="Kamboĝo">Kamboĝo</a> fare de la komunistoj, ĉar laŭ tiuj, ili estas la ĉefaj malamikoj<sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82"><span class="cite-bracket">[</span>78<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Islamismaj grupoj kiel la <a href="/wiki/Islama_Frataro" title="Islama Frataro">Islama Frataro</a> asertas, ke Islamo estas la solvo de ĉiuj problemoj de la tutmonda politiko, sed ĝi estis malpermesata<sup id="cite_ref-83" class="reference"><a href="#cite_note-83"><span class="cite-bracket">[</span>79<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/Jamal_al-Din_al-Afghani" class="mw-redirect" title="Jamal al-Din al-Afghani">Jamal al-Din al-Afghani</a>, kune kun sia sekvanto <a href="/wiki/Muhammad_Abduh" title="Muhammad Abduh">Muhammad Abduh</a>, sin nomas antaŭantoj de la islama renesanco<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84"><span class="cite-bracket">[</span>80<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En Turkio, la islama AKP demokratie restis en la povo dum jardeko, kaj islamismaj partioj estas la plej popularaj dum la balotoj post la <a href="/wiki/Araba_printempo" title="Araba printempo">Araba printempo</a>.<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85"><span class="cite-bracket">[</span>81<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>La ortodoksaj grupoj estas multfoje financataj kaj kreskas danke al la tradiciaj grupoj<sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86"><span class="cite-bracket">[</span>82<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-economist_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-economist-87"><span class="cite-bracket">[</span>83<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88"><span class="cite-bracket">[</span>84<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En multaj lokoj, la uzado de la <a href="/wiki/Hi%C4%9Dabo" title="Hiĝabo">hiĝabo</a> plimultiĝis<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89"><span class="cite-bracket">[</span>85<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj iĝis pli ofta kaj la procento de islamanoj favoraj al la leĝoj de la Ŝario konsiderinde altiĝis<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90"><span class="cite-bracket">[</span>86<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Sed ne estas islamanoj nur en islamaj landoj. En Okcidentaj landoj kreiĝas aparta islama kulturo; ekzemple, en <a href="/wiki/Francio" title="Francio">Francio</a> en <a href="/wiki/2017" title="2017">2017</a>, unu el la plej gravaj eminentuloj, la D-ro <a href="/wiki/Dalil_Boubakeur" title="Dalil Boubakeur">Dalil Boubakeur</a>, <a href="/wiki/Rektoro" title="Rektoro">rektoro</a> de la <a href="/wiki/Granda_Moskeo_de_Parizo" title="Granda Moskeo de Parizo">Granda Moskeo de Parizo</a>, publikigis «Proklamon de la islamo en Francio» («Proclamation de l'islam en France» en la <a href="/wiki/Franca" class="mw-redirect" title="Franca">franca</a><sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91"><span class="cite-bracket">[</span>87<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) kiu provas justigi la francajn islamanojn kiuj praktikas islamon kiu respektas la leĝojn respublikajn, kaj kiu estis tradukita en <a href="/wiki/Esperanto" title="Esperanto">Esperanton</a><sup id="cite_ref-92" class="reference"><a href="#cite_note-92"><span class="cite-bracket">[</span>88<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kredo">Kredo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=9" title="Redakti sekcion: Kredo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=9" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Kredo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Dio">Dio</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=10" title="Redakti sekcion: Dio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=10" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Dio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Dcp7323-Edirne-Eski_Camii_Allah_green3.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Dcp7323-Edirne-Eski_Camii_Allah_green3.svg/220px-Dcp7323-Edirne-Eski_Camii_Allah_green3.svg.png" decoding="async" width="220" height="220" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Dcp7323-Edirne-Eski_Camii_Allah_green3.svg/330px-Dcp7323-Edirne-Eski_Camii_Allah_green3.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/60/Dcp7323-Edirne-Eski_Camii_Allah_green3.svg/440px-Dcp7323-Edirne-Eski_Camii_Allah_green3.svg.png 2x" data-file-width="820" data-file-height="820" /></a><figcaption>"Allah", t.e. "Dio" en la araba.</figcaption></figure> <p>La baza koncepto de Islamo estas rigora <a href="/wiki/Monoteismo" title="Monoteismo">monoteismo</a>, nomata <a href="/wiki/Tawhid" title="Tawhid">Tawhid</a> (<a href="/wiki/Arabe" class="mw-redirect" title="Arabe">arabe</a> توحيد)<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93"><span class="cite-bracket">[</span>89<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Dio estas priskribita en la ĉapitro 112 de la Korano<sup id="cite_ref-94" class="reference"><a href="#cite_note-94"><span class="cite-bracket">[</span>90<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kiel: «Diru: "Li estas Alaho, la Unueco, Alaho la Eterna, Li nek naskis nek estis naskita, kaj neniu estas simila al Li"». (112, 1-4). Islamanoj malakceptas la kristanan doktrinon pri la <a href="/wiki/Triunuo" class="mw-redirect" title="Triunuo">Triunuo</a> kaj dieco de Jesuo, kaj komparas ĝin kun <a href="/wiki/Politeismo" title="Politeismo">politeismo</a>, sed ili akceptas Jesuon kiel profeton. En Islamo, Dio estas preter ĉiu kompreno kaj islamanoj ne bildigas Dion. Dio estas priskribita kaj referita pere de pluraj nomoj aŭ atributoj. La plej ofta inter ili estas <i>Al-Rahmān</i> t.e. "la Kompatema" kaj <i>Al-Rahīm</i>, t.e. "la Donema".<sup id="cite_ref-Ben_95-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ben-95"><span class="cite-bracket">[</span>91<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Islamanoj kredas ke la celo de la homa ekzistado estas la adorado al Dio.<sup id="cite_ref-patheos1_96-0" class="reference"><a href="#cite_note-patheos1-96"><span class="cite-bracket">[</span>92<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Li estas supozata kiel persona dio kiu ĉiam respondas al ajnulo kiu en malfeliĉo aŭ danĝero vokas Lin<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97"><span class="cite-bracket">[</span>93<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Laŭ Islamo ekzistas neniuj perantoj, kiel ekzemple pastraro, inter <a href="/wiki/Dio" title="Dio">Dio</a> kaj la kreado ĉar laŭ Korano Dio diris «Ni estas pli proksimaj ol via <a href="/wiki/Jugola_vejno" title="Jugola vejno">jugola vejno</a>» (Korano 2, 117). </p><p><i>Allāh</i> estas la vorto sen pluralo aŭ sekso uzata de arablingvanoj (ne nur islamanoj, sed ankaŭ <a href="/wiki/Judoj" title="Judoj">judoj</a> kaj <a href="/wiki/Kristanoj" class="mw-redirect" title="Kristanoj">kristanoj</a>) por Dio, dum ʾilāh estas por diaĵo aŭ gedioj ĝenerale. Aliaj ne-arabaj islamanoj ankaŭ uzas aliajn nomojn por Dio, ekzemple "Tanrı" en la <a href="/wiki/Turka" class="mw-redirect" title="Turka">turka</a> aŭ "Khodā" en la <a href="/wiki/Persa" class="mw-redirect" title="Persa">persa</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Anĝeloj"><span id="An.C4.9Deloj"></span>Anĝeloj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=11" title="Redakti sekcion: Anĝeloj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=11" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Anĝeloj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Arabic-manuscript.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Arabic-manuscript.jpg/200px-Arabic-manuscript.jpg" decoding="async" width="200" height="294" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Arabic-manuscript.jpg/300px-Arabic-manuscript.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Arabic-manuscript.jpg/400px-Arabic-manuscript.jpg 2x" data-file-width="2723" data-file-height="4000" /></a><figcaption><a href="/wiki/Sankta_Gabrielo" class="mw-redirect" title="Sankta Gabrielo">Sankta Gabrielo</a> en islamaĵo- Egiptio/Sirio ĉ. 1375-1425 p.K.<sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98"><span class="cite-bracket">[</span>94<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>Kredo je la <a href="/wiki/An%C4%9Delo" title="Anĝelo">anĝeloj</a> estas fundamentaĵo en Islamo. Ili estas multfoje menciataj ne nur en la Korano sed ankaŭ en la <a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">Hadito</a>. La araba vorto por anĝelo signifas «mesaĝisto» (ملاك <i>malak</i>), kies ekvivalentoj estas en la <a href="/wiki/Hebrea" class="mw-redirect" title="Hebrea">hebrea</a> (<i>malaĥ</i>) kaj <a href="/wiki/Greka" class="mw-redirect" title="Greka">greka</a> (<i>angelos</i>). Laŭ la Korano, anĝeloj ne posedas liberan volon, kaj adoras Dion sub tuta obeemo. La devoj de la anĝeloj inkluzivas komuniki <a href="/wiki/Revelacio" title="Revelacio">revelaciojn</a> de Dio, glori lin, registri la agojn de ĉiu persono, kaj preni la animon de la homoj post la morto. Oni ankaŭ kredas, ke ili peras antaŭ Dio favore al la homoj. La Korano priskribas anĝelojn kiel mesaĝistojn kun flugiloj — du, aŭ tri, aŭ kvar paroj. </p><p>La baza kredo je anĝeloj konsistas el: </p> <ul><li>1. Ilia ekzistado.</li> <li>2. Anĝeloj pri kiuj oni konas la nomojn (per la revelacio), kiel <a href="/wiki/Sankta_Gabrielo" class="mw-redirect" title="Sankta Gabrielo">Gabrielo</a> aŭ <a href="/wiki/Rafaelo" title="Rafaelo">Rafaelo</a>, kies nomon oni ne konas, sed oni kredas ke ili estas multaj.</li> <li>3. Iliaj kvalitoj. Ili kredas ke la anĝelo Gabrielo aperis al Mahomedo sub diversaj formoj<sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99"><span class="cite-bracket">[</span>95<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ili estas servistoj de Dio kaj ĉiam obeas lin, ili estas multegaj kaj nur Dio konas ilian nombron.</li></ul> <table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> Diru: "Se estus sur la tero anĝeloj, pacemaj kaj irantaj kviete, certe Ni estus sendinta al ili anĝelon el la ĉielo kiel senditon". <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr><tr><td align="right"><span style="font-size:75%; line-height:120%;">— <cite>Sankta Korano 17:95</cite></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Revelaciitaj_libroj">Revelaciitaj libroj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=12" title="Redakti sekcion: Revelaciitaj libroj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=12" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Revelaciitaj libroj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Karolingischer_Buchmaler_um_820_001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Karolingischer_Buchmaler_um_820_001.jpg/220px-Karolingischer_Buchmaler_um_820_001.jpg" decoding="async" width="220" height="275" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Karolingischer_Buchmaler_um_820_001.jpg/330px-Karolingischer_Buchmaler_um_820_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Karolingischer_Buchmaler_um_820_001.jpg/440px-Karolingischer_Buchmaler_um_820_001.jpg 2x" data-file-width="1256" data-file-height="1571" /></a><figcaption>Reprezentado de la kvar verkistoj de la Evangelio</figcaption></figure> <p>Islamanoj kredas je revelaciitaj libroj<sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100"><span class="cite-bracket">[</span>96<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kiujn oni konsideras malsuprenigitaj kaj revelaciitaj de Dio.<sup id="cite_ref-Distorted_19-1" class="reference"><a href="#cite_note-Distorted-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: </p> <ul><li>La <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> (Qur’an) revelaciita al la Profeto Mahomedo.</li> <li>La <a href="/wiki/Torao" class="mw-redirect" title="Torao">Torao</a> (At-Tawrat) revelaciita al la Profeto <a href="/wiki/Moseo" title="Moseo">Moseo</a>.<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101"><span class="cite-bracket">[</span>97<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102"><span class="cite-bracket">[</span>98<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>La <a href="/wiki/Psalmoj" class="mw-redirect" title="Psalmoj">Psalmoj</a> (Az-Zabur) revelaciitaj al la reĝo <a href="/wiki/Davido" title="Davido">Davido</a>.<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103"><span class="cite-bracket">[</span>99<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104"><span class="cite-bracket">[</span>100<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>La <a href="/wiki/Evangelio" title="Evangelio">Evangelio</a> (Al-Injil) revelaciita al <a href="/wiki/Jesuo" class="mw-redirect" title="Jesuo">Jesuo</a> (Isah por la islamanoj), filo de Maria (Marjam)<sup id="cite_ref-105" class="reference"><a href="#cite_note-105"><span class="cite-bracket">[</span>101<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Encyclopedia_of_Islam,_Injil_106-0" class="reference"><a href="#cite_note-Encyclopedia_of_Islam,_Injil-106"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li></ul> <table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> Diru: "Ni kredas je Alaho kaj je tio, kion Li sendis al ni, kaj je tio, kion Li sendis al Abrahamo kaj Ismaelo kaj Isaako kaj Jakobo kaj al ilia idaro, kaj je tio, kio estis donita al Moseo kaj al Jesuo, kaj je tio, kio estis donita al la profetoj de ilia Sinjoro. Ni neniel distingas inter ili kaj ni submetiĝas al Li". <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr><tr><td align="right"><span style="font-size:75%; line-height:120%;">— <cite>Sankta Korano ĉapitro 2, verso 136</cite></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <p>Tamen, malgraŭ tiu akcepto de la antaŭaj libroj kiel registraĵoj de la diktaĵoj de Dio al diversaj profetoj, laŭ islamanoj, parto el la antaŭaj revelaciaĵoj, t.e. la <a href="/wiki/Torao" class="mw-redirect" title="Torao">Torao</a> kaj la <a href="/wiki/Evangelio" title="Evangelio">Evangelioj</a>, estis modifitaj aŭ misinterpretitaj, aŭ ambaŭ<sup id="cite_ref-107" class="reference"><a href="#cite_note-107"><span class="cite-bracket">[</span>103<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Korano">Korano</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=13" title="Redakti sekcion: Korano" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=13" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Korano"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Opened_Qur%27an.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Opened_Qur%27an.jpg/220px-Opened_Qur%27an.jpg" decoding="async" width="220" height="202" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Opened_Qur%27an.jpg/330px-Opened_Qur%27an.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Opened_Qur%27an.jpg/440px-Opened_Qur%27an.jpg 2x" data-file-width="512" data-file-height="471" /></a><figcaption>Malfermita Korano.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:AndalusQuran.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/AndalusQuran.JPG/220px-AndalusQuran.JPG" decoding="async" width="220" height="257" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/AndalusQuran.JPG/330px-AndalusQuran.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/AndalusQuran.JPG/440px-AndalusQuran.JPG 2x" data-file-width="576" data-file-height="672" /></a><figcaption><a href="/wiki/Al-Andalus" title="Al-Andalus">al-andalusa</a> <i>Korano</i> de la 12-a jarcento.</figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a>.</div> <p>La Korano (laŭlitere "Deklamado") estas konsiderata de islamanoj la lasta revelacio kaj laŭlitera Vorto de Dio<sup id="cite_ref-108" class="reference"><a href="#cite_note-108"><span class="cite-bracket">[</span>104<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-109" class="reference"><a href="#cite_note-109"><span class="cite-bracket">[</span>105<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-110" class="reference"><a href="#cite_note-110"><span class="cite-bracket">[</span>106<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj vaste akceptata kiel la plej bona literaturaĵo en la <a href="/wiki/Araba_lingvo" title="Araba lingvo">araba lingvo</a>. Islamanoj kredas ke la versoj de la Korano estis revelaciitaj de Dio al Mohamedo tra la <a href="/wiki/Sankta_Gabrielo" class="mw-redirect" title="Sankta Gabrielo">ĉefanĝelo Gabrielo</a> dum multaj fojoj inter <a href="/wiki/610" title="610">610</a> kaj la morto de la profeto la <a href="/wiki/8-an_de_junio" class="mw-redirect" title="8-an de junio">8-an de junio</a> <a href="/wiki/632" title="632">632</a><sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111"><span class="cite-bracket">[</span>107<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La Korano estis laŭdire surpaperigita de la sekvantoj de <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a> dum li estis vivanta, kvankam la ĉefa metodo por diskonigado estis parola. Ĝi estis kompilita en la epoko de <a href="/wiki/Abu_Bakr" title="Abu Bakr">Abu Bakr</a>, la unua kalifo, kaj estis normigita sub la administrado de <a href="/wiki/Uthman-ibn_al-Affan" class="mw-redirect" title="Uthman-ibn al-Affan">Uthman-ibn al-Affan</a>, la tria kalifo.<sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112"><span class="cite-bracket">[</span>108<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>En la Korano aperas multaj <a href="/wiki/Rolulo" title="Rolulo">roluloj</a> de la sanktaj libroj de <a href="/wiki/Judismo" title="Judismo">judismo</a> kaj <a href="/wiki/Kristanismo" title="Kristanismo">kristanismo</a> (Torao kaj Evangelio) kaj de la <a href="/wiki/Apokrifoj" title="Apokrifoj">apokrifaj libroj</a>, kiuj prezentas ne agnoskatajn (de judismo kaj kristanismo) rakontojn pri ĉi tiuj roluloj. Figuroj kiel <a href="/wiki/Adamo" class="mw-disambig" title="Adamo">Adamo</a>, <a href="/wiki/Noa" title="Noa">Noa</a>, <a href="/wiki/Abrahamo" title="Abrahamo">Abrahamo</a>, <a href="/wiki/Moseo" title="Moseo">Moseo</a>, <a href="/wiki/Davido" title="Davido">Davido</a>, <a href="/wiki/Salomono" title="Salomono">Salomono</a>, <a href="/wiki/Johano_la_Baptisto" title="Johano la Baptisto">Johano la Baptisto</a> kaj <a href="/wiki/Jesuo" class="mw-redirect" title="Jesuo">Jesuo</a> estas konsiderataj islamaj profetoj. En ĝi ankaŭ aperas multaj citaĵoj pri la patrino de Jesuo, la <a href="/wiki/Virgulino_Maria" class="mw-redirect" title="Virgulino Maria">Virgulino Maria</a>, kiu portas la nomon de unu surao. </p><p>La Korano estas dividita en 114 <a href="/wiki/Surao" title="Surao">suraojn</a>, aŭ ĉapitrojn, kiuj entute havas 6,236 versojn. La kronologie pli fruaj suraoj, revelaciitaj en <a href="/wiki/Mekko" title="Mekko">Mekko</a>, temas ĉefe pri etikaj kaj spiritaj aferoj. La postaj suraoj registritaj en <a href="/wiki/Medino" title="Medino">Medino</a> plejparte diskutas sociajn kaj moralajn temojn kiuj estas gravaj por la islama komunumo. La Korano celas multe pli moralan konsiladon ol laŭleĝan instrukcion, kaj ĝi estas konsiderata la «fontlibro de islamaj principoj kaj valoroj». Islamaj juristoj konsultas la <a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">Haditon</a>, t.e. la skriban registraĵon pri la vivo de Mohamedo, kiel suplementon de la Korano kiu helpas por ties interpreto. La scienco pri korana komentado kaj ekzegezo estas konata kiel <a href="/wiki/Tafsir" title="Tafsir">Tafsir</a>.<sup id="cite_ref-LivRlgP338_113-0" class="reference"><a href="#cite_note-LivRlgP338-113"><span class="cite-bracket">[</span>109<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Kiam islamanoj diras «la Korano», ili kutime parolas pri la originala arablingva verko ol alilingvaj versioj<sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114"><span class="cite-bracket">[</span>110<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Laŭ ili, Korano estas perfekta nur en la origina araba lingvo; tradukoj estas nepre mankohavaj pro lingvaj diferencoj, eraroj de tradukistoj, kaj la neebleco konservi la originalan inspiran stilon. Tradukoj estas konsiderataj nuraj komentaĵoj de la Korano, aŭ «interpretoj de ĝia signifo», sed ne la Korano mem.<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115"><span class="cite-bracket">[</span>111<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>La plimulto de la islamanoj kultas la Koranon. Ili envolvas ĝin en puraj tukoj kaj lavas siajn manojn antaŭ la preĝoj aŭ legado. La eluzitaj ekzempleroj de la Korano ne estas detruataj kiel malnova papero, sed bruligataj aŭ metataj en «tombojn» por la Korano. En kelkaj librovendejoj kie oni proponas librojn, foje estas averto, ke nekredantoj ne tuŝu la ekzemplerojn de la Korano. Multaj islamanoj memorigas almenaŭ parton de ĝi en la originala lingvo. Tiuj kiuj sukcesas tute memorigi ĝin estas konataj per la nomo <i>hāfiz</i>. Nuntempe ekzistas pluraj milionoj da hafizoj en la tuta mondo.<sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116"><span class="cite-bracket">[</span>112<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Profetoj">Profetoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=14" title="Redakti sekcion: Profetoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=14" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Profetoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Profetoj_de_Islamo" title="Profetoj de Islamo">Profetoj de Islamo</a>.</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Sarah_Abraham.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Sarah_Abraham.jpg/230px-Sarah_Abraham.jpg" decoding="async" width="230" height="283" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Sarah_Abraham.jpg 1.5x" data-file-width="325" data-file-height="400" /></a><figcaption><a href="/wiki/Abrahamo" title="Abrahamo">Abrahamo</a> estas komuna profeto por judoj, kristanoj, islamanoj kaj bahaanoj.</figcaption></figure> <p>Islamanoj identigas la profetojn de Islamo (<a href="/wiki/Arabe" class="mw-redirect" title="Arabe">arabe</a>: نبي <i>nabī</i>) kiel tiuj homoj elektitaj de Dio por esti Liaj mesaĝistoj.<sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117"><span class="cite-bracket">[</span>113<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Laŭ la Korano, la posteuloj de Abrahamo kaj Imrano estis elektitaj de Dio por alporti la «Volon de Dio» al la popoloj de la mondo. Islamanoj kredas, ke profetoj estas homaj kaj ne diaj estaĵoj, kvankam kelkaj povas fari <a href="/wiki/Miraklo" title="Miraklo">miraklojn</a> por pruvi tian aserton. Islama teologio diras ke ĉiuj mesaĝistoj de Dio anoncis la mesaĝon de Islamo: submetado al la Volo de Dio. La Korano mencias nomojn de multaj personoj konsideritaj profetoj en Islamo, inkluzive de <a href="/wiki/Adamo" class="mw-disambig" title="Adamo">Adamo</a>, <a href="/wiki/Noa" title="Noa">Noa</a><sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118"><span class="cite-bracket">[</span>114<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/Abrahamo" title="Abrahamo">Abrahamo</a><sup id="cite_ref-119" class="reference"><a href="#cite_note-119"><span class="cite-bracket">[</span>115<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/Moseo" title="Moseo">Moseo</a><sup id="cite_ref-Encyclopedia_of_Islam,_Injil_106-1" class="reference"><a href="#cite_note-Encyclopedia_of_Islam,_Injil-106"><span class="cite-bracket">[</span>102<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/Davido" title="Davido">Davido</a><sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120"><span class="cite-bracket">[</span>116<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj <a href="/wiki/Jesuo" class="mw-redirect" title="Jesuo">Jesuo</a><sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121"><span class="cite-bracket">[</span>117<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, inter aliaj.<sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122"><span class="cite-bracket">[</span>118<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Islamanoj kredas, ke Dio fine sendis Mohamedon por peri la dian mesaĝon al la tuta mondo (kiel resumo kaj por meti finon al tiu vorto Dio)<sup id="cite_ref-123" class="reference"><a href="#cite_note-123"><span class="cite-bracket">[</span>119<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En Islamo, la «normiga» ekzemplo de la vivo de Mohamedo estas nomata <i><a href="/wiki/Sunao" title="Sunao">Sunao</a></i> (laŭlitere "trairita vojo"). Tiu ekzemplo estas konservita en tradicioj konataj kiel <a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">Haditoj</a> («raportoj»), kiuj rakontas liajn vortojn, liajn agojn, kaj liajn personajn karakterizaĵojn. La graveco de la Sunao estas emfazita en islama juro, kaj islamanoj estas instigataj sekvi la agojn de Mohamedo en siaj ĉiutagaj vivagadoj. La Sunao estas rigardata kiel nepraĵo por gvidi la interpretadon de la Korano. Ses el tiuj kolektoj, kompilitaj en la 3-a jarcento H. (<a href="/wiki/9-a_jarcento" title="9-a jarcento">9-a jarcento</a> p.K.), estas konsiderataj kiel aŭtoritataj de la plej granda grupo en Islamo, la <a href="/wiki/Sunaistoj" class="mw-redirect" title="Sunaistoj">sunaistoj</a>. Alia granda grupo, la <a href="/wiki/%C5%9Cijaistoj" class="mw-redirect" title="Ŝijaistoj">ŝijaistoj</a>, havas sian apartan Haditon kiu estas organizita en kvar kanonaj kolektoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Resurekto_kaj_juĝo"><span id="Resurekto_kaj_ju.C4.9Do"></span>Resurekto kaj juĝo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=15" title="Redakti sekcion: Resurekto kaj juĝo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=15" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Resurekto kaj juĝo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Jan_Bruegel_d._%C3%84._003.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Jan_Bruegel_d._%C3%84._003.jpg/230px-Jan_Bruegel_d._%C3%84._003.jpg" decoding="async" width="230" height="336" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Jan_Bruegel_d._%C3%84._003.jpg/345px-Jan_Bruegel_d._%C3%84._003.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Jan_Bruegel_d._%C3%84._003.jpg/460px-Jan_Bruegel_d._%C3%84._003.jpg 2x" data-file-width="1576" data-file-height="2302" /></a><figcaption>Laŭ islamo, paradizo estos la rekompenso por la bonuloj. Ĉi-bilde <i>Paradizo</i> de <a href="/wiki/Jan_Brueghel_la_plia%C4%9Da" title="Jan Brueghel la pliaĝa">Jan Brueghel la pliaĝa</a>.</figcaption></figure> <p>Kredo je la «Tago de Juĝo» kaj «Tago de Resurekto» (<a href="/wiki/Arabe" class="mw-redirect" title="Arabe">arabe</a> <i>Yawm al-Qiyāmah</i> يوم القيامة kaj <i>Yawm ad-Din</i> يوم الدين) <sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124"><span class="cite-bracket">[</span>120<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> estas ankaŭ unu el la bazaj doktrinoj de Islamo. Islamanoj kredas ke la tempo estas <a href="/wiki/Anta%C5%ADdestinismo" title="Antaŭdestinismo">antaŭdestinita</a> de Dio sed nekonata por la homoj. La provoj kaj travivaĵoj antaŭ kaj dum la <a href="/wiki/Lasta_Ju%C4%9Do" class="mw-redirect" title="Lasta Juĝo">Tago de Juĝo</a> estas priskribitaj en la Korano kaj en la <a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">Hadito</a><sup id="cite_ref-EoI_125-0" class="reference"><a href="#cite_note-EoI-125"><span class="cite-bracket">[</span>121<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, kaj ankaŭ en komentarioj de erudiciuloj. La Korano emfazas pri la korpa resurekto, kiu rompas ligojn kun la antaŭislama araba kompreno de la morto.<sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126"><span class="cite-bracket">[</span>122<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Laŭ sekvantoj de Islamo, ĉiuj homoj estos juĝataj pro siaj bonaj kaj malbonaj agoj<sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127"><span class="cite-bracket">[</span>123<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Korano listigas plurajn <a href="/wiki/Peko" class="mw-disambig" title="Peko">pekojn</a> kiuj povas kondamni personon al <a href="/wiki/Infero" title="Infero">infero</a>, kiel ekzemple <a href="/wiki/Ateismo" title="Ateismo">nekredemo</a> kaj malhonesteco. Tamen, Korano klarigas, ke Dio pardonos tiujn kiuj pentas. Bonaj agoj kiel bonfaroj kaj preĝoj ricevos la <a href="/wiki/Paradizo" title="Paradizo">paradizon</a> kiel rekompenson. Islamanoj rigardas la ĉielon kiel lokon de ĝojo kaj feliĉo, kun koranaj referencoj pri fizikaj plezuroj. Mistikaj tradicioj en Islamo lokigas tiujn ĉielajn ĝojojn en la kunteksto de ekstaza konscio kun Dio.<sup id="cite_ref-128" class="reference"><a href="#cite_note-128"><span class="cite-bracket">[</span>124<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-tafsir.com_129-0" class="reference"><a href="#cite_note-tafsir.com-129"><span class="cite-bracket">[</span>125<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-130" class="reference"><a href="#cite_note-130"><span class="cite-bracket">[</span>126<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-131" class="reference"><a href="#cite_note-131"><span class="cite-bracket">[</span>127<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Antaŭdestino"><span id="Anta.C5.ADdestino"></span>Antaŭdestino</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=16" title="Redakti sekcion: Antaŭdestino" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=16" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Antaŭdestino"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Laŭ la islama kredo je <a href="/wiki/Anta%C5%ADdestinismo" title="Antaŭdestinismo">antaŭdestinismo</a> (<a href="/wiki/Arabe" class="mw-redirect" title="Arabe">arabe</a> <i>Qadar</i> قدر), aŭ dia antaŭdiktado, Dio havas plenan scion kaj regon pri ĉio kio okazas<sup id="cite_ref-Wehr_132-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wehr-132"><span class="cite-bracket">[</span>128<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tio estas klarigita en koranaj versoj kiel ekzemple: «Diru: "Nenio okazos al vi krom tio kion Dio dekretis por vi. Li estas nia protektanto...»<sup id="cite_ref-133" class="reference"><a href="#cite_note-133"><span class="cite-bracket">[</span>129<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Por islamanoj, ĉio okazanta en la mondo, ĉu bona aŭ malbona, estas antaŭdestinita kaj nenio povas okazi krom se permesite de Dio. Laŭ islamaj teologoj, kvankam okazaĵoj estas antaŭdestinitaj, homo posedas <a href="/wiki/Libera_volo" title="Libera volo">liberan volon</a> kaj havas la kapablon elekti inter bono kaj malbono<sup id="cite_ref-134" class="reference"><a href="#cite_note-134"><span class="cite-bracket">[</span>130<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, kaj respondecas pri siaj agoj. Laŭ islama tradicio, ĉio kio estis dekretita de Dio estas skribita en al-Lawh al-Mahfūz, la «Preservita Tabulo».<sup id="cite_ref-qa.sunnipath.com_135-0" class="reference"><a href="#cite_note-qa.sunnipath.com-135"><span class="cite-bracket">[</span>131<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kvin_Pilieroj">Kvin Pilieroj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=17" title="Redakti sekcion: Kvin Pilieroj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=17" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Kvin Pilieroj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Mosque.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mosque.jpg/250px-Mosque.jpg" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mosque.jpg/375px-Mosque.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Mosque.jpg/500px-Mosque.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>Islamanoj preĝantaj.</figcaption></figure> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Kvin_Pilieroj_de_Islamo" class="mw-redirect" title="Kvin Pilieroj de Islamo">Kvin Pilieroj de Islamo</a>.</div> <p>La Pilieroj de Islamo (<i>arkan al-Islam</i>; ankaŭ <i>arkan ad-din</i>, «pilieroj de religio») estas kvin bazaj agoj en Islamo.<sup id="cite_ref-Britannica_136-0" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica-136"><span class="cite-bracket">[</span>132<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Oxford_137-0" class="reference"><a href="#cite_note-Oxford-137"><span class="cite-bracket">[</span>133<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-PBS_138-0" class="reference"><a href="#cite_note-PBS-138"><span class="cite-bracket">[</span>134<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-U-Calgary_139-0" class="reference"><a href="#cite_note-U-Calgary-139"><span class="cite-bracket">[</span>135<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, devigaj por ĉiuj kredantoj. Korano prezentas ilin kiel kadron por kultado kaj signo de engaĝiĝo en la kredo. Ili estas la kredkonfeso, ĉiutagaj preĝoj, almozdonado, fastado dum <a href="/wiki/Ramadano" title="Ramadano">Ramadano</a> kaj la pilgrimado al <a href="/wiki/Mekko" title="Mekko">Mekko</a> (<a href="/wiki/Ha%C4%9Do" title="Haĝo">Haĝo</a>) minimume unu fojon en la vivo. La ŝiĝaismaj kaj sunaismaj branĉoj konsentas pri la esencaj detaloj por la plenumo de tiuj agoj. Iom pli detale tiuj kvin agoj estas </p> <ol> <li> fidi: (la <i>ŝahadah</i>)<sup id="cite_ref-140" class="reference"><a href="#cite_note-140"><span class="cite-bracket">[</span>136<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> «Mi konfidas, ke estas neniu dio krom Dio, kaj Mohamedo estas la profeto de Dio» (arabe: أشهد أن لا إله إلا الله وأشهد أنّ محمّدا رسول الله). Kvankam idolkulto nun estas rara, multaj faras diojn de mono, potenco, famo, ktp, kiujn oni metas super Dio. La mesaĝo de Mohamedo estas en la Korano<sup id="cite_ref-141" class="reference"><a href="#cite_note-141"><span class="cite-bracket">[</span>137<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.<sup id="cite_ref-WSU_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-WSU-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-CIA_21-1" class="reference"><a href="#cite_note-CIA-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </li><li>preĝi: (<i>salat</i>) po kvinfoje en tago, je tagiĝo, tagmezo, posttagmezo, sunsubiro kaj noktiĝo. La preĝo estas el la Korano kaj estas dirata en la araba, kvankam oni povas aldoni personan preĝon en la lingvo denaska. Oni preĝas frontante al Mekao. Vendrede islamanoj kutime iras al la <a href="/wiki/Moskeo" title="Moskeo">moskeo</a>, la islama preĝejo, kie ili preĝas kaj aŭskultas predikon<sup id="cite_ref-142" class="reference"><a href="#cite_note-142"><span class="cite-bracket">[</span>138<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-143" class="reference"><a href="#cite_note-143"><span class="cite-bracket">[</span>139<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-144" class="reference"><a href="#cite_note-144"><span class="cite-bracket">[</span>140<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Vidu ankaŭ artikolon <a href="/wiki/Pre%C4%9Dotapi%C5%9Do" title="Preĝotapiŝo">preĝotapiŝo</a>. <figure typeof="mw:File/Thumb"><span><video id="mwe_player_1" poster="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Hajj.ogv/250px--Hajj.ogv.jpg" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="250" height="138" data-durationhint="21" data-mwtitle="Hajj.ogv" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Dosiero:Hajj.ogv"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/67/Hajj.ogv/Hajj.ogv.360p.webm" type="video/webm; codecs="vp8, vorbis"" data-transcodekey="360p.webm" data-width="640" data-height="352" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/67/Hajj.ogv/Hajj.ogv.360p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="360p.vp9.webm" data-width="640" data-height="352" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/67/Hajj.ogv" type="video/ogg; codecs="theora, vorbis"" data-width="640" data-height="352" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/67/Hajj.ogv/Hajj.ogv.144p.mjpeg.mov" type="video/quicktime" data-transcodekey="144p.mjpeg.mov" data-width="256" data-height="140" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/67/Hajj.ogv/Hajj.ogv.240p.vp9.webm" type="video/webm; codecs="vp9, opus"" data-transcodekey="240p.vp9.webm" data-width="426" data-height="234" /></video></span><figcaption>Kaabo dum la pilgrimado.</figcaption></figure> </li><li>doni <a href="/wiki/Almozo" title="Almozo">almozon</a><sup id="cite_ref-145" class="reference"><a href="#cite_note-145"><span class="cite-bracket">[</span>141<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: (<i><a href="/wiki/Zakato" title="Zakato">zakato</a></i>, "purigado") ĉio apartenas al Dio. Nia havo estas purigita per donado kiel almozo, kiel arbo estas helpita de pritondado. Konvenas doni 2,5% de la enspezoj ĉiujare.<sup id="cite_ref-146" class="reference"><a href="#cite_note-146"><span class="cite-bracket">[</span>142<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </li><li>fasti: (<i>saŭm</i>) unu monaton jare, dum la monato <a href="/wiki/Ramadano" title="Ramadano">Ramadano</a><sup id="cite_ref-147" class="reference"><a href="#cite_note-147"><span class="cite-bracket">[</span>143<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Oni detenas sin de tagiĝo ĝis sunsubiro for de manĝado, trinkado kaj seksumado. Graveduloj, malsanuloj kaj vojaĝantoj ne devas fasti dum Ramadano, sed devas fasti unu postan monaton en la jaro<sup id="cite_ref-148" class="reference"><a href="#cite_note-148"><span class="cite-bracket">[</span>144<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </li><li>pilgrimi al <a href="/wiki/Mekko" title="Mekko">Mekko</a>: (<a href="/wiki/Ha%C4%9Do" title="Haĝo">Haĝo</a>) dum la dekdua monato<sup id="cite_ref-149" class="reference"><a href="#cite_note-149"><span class="cite-bracket">[</span>145<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, almenaŭ unufoje en la vivo, se oni povas. Du milionoj da homoj el ĉiu parto la mondo pilgrimas al Mekao ĉiujare, kaj portas tre simplan veston. La celo de la pilgrimado estas <a href="/wiki/Kaabo" title="Kaabo">Kaabo</a><sup id="cite_ref-150" class="reference"><a href="#cite_note-150"><span class="cite-bracket">[</span>146<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </li></ol> <p>Islamo havas multajn specialajn leĝojn, regulojn kaj morojn, kiuj ne estas substancaj sed kelkfoje pridisputataj. Substanca nur estas La Kvin Pilieroj de Islamo<sup id="cite_ref-151" class="reference"><a href="#cite_note-151"><span class="cite-bracket">[</span>147<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Juro_kaj_jurisprudenco">Juro kaj jurisprudenco</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=18" title="Redakti sekcion: Juro kaj jurisprudenco" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=18" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Juro kaj jurisprudenco"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La <a href="/wiki/%C5%9Cario" title="Ŝario">Ŝario</a> (laŭlitere «la vojo kiu kondukas al akvotrinkejo») estas <a href="/wiki/Islama_juro" class="mw-redirect" title="Islama juro">islama juro</a> formita de tradiciaj islamaj erudiciuloj, al kiu la plejmulto da islamaj grupoj aliĝas<sup id="cite_ref-152" class="reference"><a href="#cite_note-152"><span class="cite-bracket">[</span>148<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En Islamo, Ŝario estas la esprimo de la dia volo, kaj estas difinita kiel «serio de devoj rilataj al islamanoj virte de sia religia kredo». </p><p>Islamaj leĝoj kovras ĉiujn aspektojn de la vivo, ŝtataferoj, kiel la administrado kaj <a href="/wiki/Diplomatio" title="Diplomatio">eksterlandaj rilatoj</a>, kaj la ĉiutagaĵoj<sup id="cite_ref-hamilton_153-0" class="reference"><a href="#cite_note-hamilton-153"><span class="cite-bracket">[</span>149<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> difinas <a href="/wiki/Hudud" title="Hudud">hududon</a> kiel la punojn por kvin specifaj krimoj: kontraŭleĝa sekskuniĝo, malvera akuzo je kontraŭleĝa sekskuniĝo, alkoholtrinkado, ŝtelo, kaj vojrabo<sup id="cite_ref-154" class="reference"><a href="#cite_note-154"><span class="cite-bracket">[</span>150<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La Korano kaj Sunao ankaŭ enhavas leĝojn rilate al la <a href="/wiki/Heredo" class="mw-disambig" title="Heredo">heredo</a>, <a href="/wiki/Geedzi%C4%9Do" class="mw-redirect" title="Geedziĝo">geedziĝo</a>, kaj restituo por vundoj kaj murdo, same kiel regulojn por fastado, bonfarado, kaj preĝo. Tamen, tiuj ordonoj kaj malpermesoj povas esti larĝaj, tiel ke ilia apliko en praktiko varias. Islamaj akademiuloj (konataj kiel <a href="/wiki/Ulemo" title="Ulemo">Ulemoj</a>) ellaboris leĝsistemojn sur la bazo de tiuj reguloj kaj ties interpretoj. Tra la jaroj ekzistis variaj videbloj en islama juro.<sup id="cite_ref-H._Patrick_Glenn_2007,_p._201_155-0" class="reference"><a href="#cite_note-H._Patrick_Glenn_2007,_p._201-155"><span class="cite-bracket">[</span>151<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Ground_Zero_Mosque_Protesters_11.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Ground_Zero_Mosque_Protesters_11.jpg/220px-Ground_Zero_Mosque_Protesters_11.jpg" decoding="async" width="220" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Ground_Zero_Mosque_Protesters_11.jpg/330px-Ground_Zero_Mosque_Protesters_11.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e3/Ground_Zero_Mosque_Protesters_11.jpg/440px-Ground_Zero_Mosque_Protesters_11.jpg 2x" data-file-width="2499" data-file-height="2140" /></a><figcaption>Ne islamanoj protestas kontraŭ ŝario.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Fikho" title="Fikho">Fikho</a>, aŭ «jurisprudenco», estas difinita kiel la scio pri la praktikaj reguloj de la religio. La metodo per kiu islamaj juristoj derivas verdiktojn estas konata kiel <i>usul al-fiqh</i> («laŭleĝa teorio», aŭ «principoj de jurisprudenco»). Laŭ islama laŭleĝa teorio, juro havas kvar fundamentajn radikojn, kio estas antaŭfiksita prioritato en tiu sinsekvo: la <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a>, la <a href="/wiki/Sunao" title="Sunao">Sunao</a> (agoj kaj diraĵoj de <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a>).<sup id="cite_ref-156" class="reference"><a href="#cite_note-156"><span class="cite-bracket">[</span>152<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, la interkonsento de la islamaj juristoj (<i>ijma</i>), kaj analoga rezonado (<i>qiias</i>)<sup id="cite_ref-157" class="reference"><a href="#cite_note-157"><span class="cite-bracket">[</span>153<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-158" class="reference"><a href="#cite_note-158"><span class="cite-bracket">[</span>154<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Por fruaj islamaj juristoj, teorio estis malpli grava ol pragmata apliko de la leĝo<sup id="cite_ref-hunt_159-0" class="reference"><a href="#cite_note-hunt-159"><span class="cite-bracket">[</span>155<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En la <a href="/wiki/9-a_jarcento" title="9-a jarcento">9-a jarcento</a>, la juristo <a href="/wiki/Al-Shafi%27i" class="mw-redirect" title="Al-Shafi'i">al-Shafi'i</a> disponigis idean bazon por islama juro per kodigado de la principoj de jurisprudenco (inkluzive de la kvar fundamentaj radikoj) en sia libro <i>ar-Risālah</i>.<sup id="cite_ref-160" class="reference"><a href="#cite_note-160"><span class="cite-bracket">[</span>156<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-161" class="reference"><a href="#cite_note-161"><span class="cite-bracket">[</span>157<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-162" class="reference"><a href="#cite_note-162"><span class="cite-bracket">[</span>158<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tutislamismo">Tutislamismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=19" title="Redakti sekcion: Tutislamismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=19" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Tutislamismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Tutislamismo" title="Tutislamismo">Tutislamismo</a> (arabe: الوحدة الإسلامية) estas politika <a href="/wiki/Ideologio" title="Ideologio">ideologio</a> defendanta la unuecon de islamanoj sub unu islama lando aŭ ŝtato, ofte kaliflando, aŭ internacia organizo kun islamaj principoj. Kiel formo de <a href="/wiki/Internaciismo" title="Internaciismo">internaciismo</a> kaj kontraŭnaciismo, tutislamismo diferencas de tutnaciismaj ideologioj, ekzemple <a href="/wiki/Tutarabismo" title="Tutarabismo">tutarabismo</a>, vidante la ummaon (islama komunumo) kiel fokuso de fideleco kaj mobilizo, escepte de etneco kaj raso kiel primaraj unuigaj faktoroj. Ĝi portretas islamon kiel kontraŭ-rasisma kaj kontraŭ io ajn, kio dividas la homan rason pro etneco. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Juristoj">Juristoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=20" title="Redakti sekcion: Juristoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=20" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Juristoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ekzistas multaj esprimoj en Islamo rilate al religie sankciitaj pozicioj, sed «juristo» ĝenerale markas la kleran klason de islamaj laŭleĝaj akademiuloj kiuj okupiĝas pri la pluraj kampoj de la islamaj studoj. En pli larĝa senco, la esprimo <i><a href="/wiki/Ulemo" title="Ulemo">Ulemo</a></i> kutime priskribas la korpon de islama pastraro kiu dum multaj jaroj trejnadas kaj studas la islamajn sciencojn, kiel ekzemple <a href="/wiki/Muftio" title="Muftio">muftio</a>, <a href="/wiki/Kadio" title="Kadio">kadio</a>, <a href="/wiki/Fakih" title="Fakih">fakih</a>, aŭ <a href="/wiki/Muhadit" title="Muhadit">muhadit</a>. Kelkaj islamanoj inkluzivas sub tiu esprimo la vilaĝajn <a href="/wiki/Mulao" title="Mulao">mulaojn</a>, <a href="/wiki/Imamo" title="Imamo">imamojn</a>, kaj <a href="/wiki/Ma%C5%ADlo" title="Maŭlo">maŭlojn</a> — kiuj atingis nur la plej malsuprajn ŝtupojn de la islama erudicio. Aliaj islamanoj diras ke klerikoj devas plenumi pli altajn normojn por esti konsideritaj <i>Ulemo</i>. Kelkaj islamanoj praktikas <a href="/wiki/I%C4%9Dtihad" title="Iĝtihad">iĝtihad</a> per kio ili ne akceptas la aŭtoritaton de pastraro<sup id="cite_ref-163" class="reference"><a href="#cite_note-163"><span class="cite-bracket">[</span>159<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kondutetiko_kaj_dieto">Kondutetiko kaj dieto</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=21" title="Redakti sekcion: Kondutetiko kaj dieto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=21" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Kondutetiko kaj dieto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Circumcision_central_Asia2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Circumcision_central_Asia2.jpg/250px-Circumcision_central_Asia2.jpg" decoding="async" width="250" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Circumcision_central_Asia2.jpg/375px-Circumcision_central_Asia2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Circumcision_central_Asia2.jpg/500px-Circumcision_central_Asia2.jpg 2x" data-file-width="3513" data-file-height="2128" /></a><figcaption><a href="/wiki/Cirkumcido" title="Cirkumcido">Cirkumcido</a> en Centrazio, eble <a href="/wiki/Turkestano" title="Turkestano">Turkestano</a>, ĉirkaŭ 1865–1872</figcaption></figure> <p>Multaj praktikoj apartenas al la kategorio <i>adab</i>, aŭ islama kondutetiko. Tiuj inkluzivas la saluton <i>As-Salamu Alajkum</i> («paco estu al vi»), <i><a href="/wiki/Bismilah" title="Bismilah">bismilahon</a></i> («en la nomo de Dio») antaŭ manĝoj, kaj uzadon de la dekstra mano por manĝado kaj trinkado. Islamaj higienaj praktikoj plejparte eniras en la kategorion de persona pureco kaj <a href="/wiki/Sano" title="Sano">sano</a>. <a href="/wiki/Cirkumcido" title="Cirkumcido">Cirkumcido</a> de masklaj idoj ankaŭ estas praktikata. Islamaj entombigaj ritoj inkludas la <i>Salat al-Janazah</i> («entombigopreĝo») super la banita kaj envolvita mortinta korpo, kaj entombigado ĝin en tombon. Islamanoj estas limigitaj en sia <a href="/wiki/Dieto" class="mw-disambig" title="Dieto">dieto</a>. Malpermesitaj manĝaĵoj inkludas porkaĵojn, <a href="/wiki/Sango" title="Sango">sangon</a>, bestokadavraĵojn, kaj <a href="/wiki/Alkoholo" title="Alkoholo">alkoholon</a>. Ĉiu viando devas veni el herbovora besto buĉita en la nomo de Dio fare de <a href="/wiki/Islamano" title="Islamano">islamano</a>, <a href="/wiki/Judo" class="mw-redirect" title="Judo">judo</a>, aŭ <a href="/wiki/Kristano" title="Kristano">kristano</a>, kun la escepto se la besto estis ĉasita pro ludo. Manĝaĵoj permesataj aŭ taŭgaj por islamanoj estas konataj kiel <a href="/wiki/Halalo" title="Halalo">halalo</a>.<sup id="cite_ref-164" class="reference"><a href="#cite_note-164"><span class="cite-bracket">[</span>160<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Familia_vivo">Familia vivo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=22" title="Redakti sekcion: Familia vivo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=22" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Familia vivo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Signing_the_Nikah.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Signing_the_Nikah.jpg/180px-Signing_the_Nikah.jpg" decoding="async" width="180" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Signing_the_Nikah.jpg/270px-Signing_the_Nikah.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Signing_the_Nikah.jpg/360px-Signing_the_Nikah.jpg 2x" data-file-width="1512" data-file-height="2016" /></a><figcaption><a href="/wiki/Geedzi%C4%9Do_en_Islamo" class="mw-redirect" title="Geedziĝo en Islamo">Geedziĝo en Islamo</a> postulas <i>nikahon</i> kaj laŭleĝan certigilon.</figcaption></figure> <p>La baza nukleo de islama socio estas la <a href="/wiki/Familio" title="Familio">familio</a>, kaj Islamo difinas la devojn kaj laŭleĝajn rajtojn de familianoj. La patro rolas kiel vivtenanto de sia familio, kaj respondecas pri ĝia bonfarto. La dividado de heredo estas precizigita en la Korano, kiu diras, ke la plej granda parto el ĝi apartenas al la familio, dum alia parto estas por la pago de ŝuldoj kaj la kreado de testamentoj. Kun kelkaj esceptoj, virino heredas la duonon de tio kion viro heredas eĉ se ŝi havas la samajn heredrajtojn<sup id="cite_ref-165" class="reference"><a href="#cite_note-165"><span class="cite-bracket">[</span>161<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Geedziĝo en Islamo estas civila kontrakto kiu konsistas el oferto kaj akcepto inter du taŭgaj partoj ĉeeste de du atestantoj. La edziĝanto estas postulata pagi nuptan donacon (<i>mahr</i>) al la novedzino, kiel kondiĉite en la <a href="/wiki/Kontrakto" title="Kontrakto">kontrakto</a><sup id="cite_ref-166" class="reference"><a href="#cite_note-166"><span class="cite-bracket">[</span>162<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Viro povas havi ĝis kvar edzinojn se li povus trakti ilin egale, dum virino povas havi nur unu edzon. En la plej multaj islamaj landoj, la procezo de eksgeedziĝo en Islamo estas konata kiel <i>talak</i>, kiun la edzo iniciatas per prononcado de la vorto "eksgeedziĝo"<sup id="cite_ref-167" class="reference"><a href="#cite_note-167"><span class="cite-bracket">[</span>163<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Erudiciuloj malkonsentas ĉu islamaj sanktaj tekstoj pravigas tradiciajn islamajn praktikojn kiel ekzemple vualado kaj soleco (purda-kurteno). Komence en la <a href="/wiki/20-a_jarcento" title="20-a jarcento">20-a jarcento</a>, islamaj sociaj reformoj kverelis kontraŭ tiuj kaj aliaj praktikoj kiel ekzemple <a href="/wiki/Poligamio" title="Poligamio">poligamio</a> en Islamo, kun ŝanĝiĝanta sukceso. En la sama tempo, multaj islamaj virinoj provis unuigi tradicion kun moderneco per kombinado de aktiva vivo kun modesteco. Kelkaj islamaj grupoj kiel la <a href="/wiki/Talibano" title="Talibano">talibanoj</a> daŭre aplikas tradician juron por virinoj<sup id="cite_ref-168" class="reference"><a href="#cite_note-168"><span class="cite-bracket">[</span>164<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Virinoj">Virinoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=23" title="Redakti sekcion: Virinoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=23" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Virinoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikoloj <a href="/wiki/Virinoj_en_Islamo" title="Virinoj en Islamo">Virinoj en Islamo</a> kaj <a href="/wiki/Geedzeco_en_Islamo" title="Geedzeco en Islamo">Geedzeco en Islamo</a>.</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Hillary_Clinton_with_Afghan_female_politicians_in_2011.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Hillary_Clinton_with_Afghan_female_politicians_in_2011.jpg/220px-Hillary_Clinton_with_Afghan_female_politicians_in_2011.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Hillary_Clinton_with_Afghan_female_politicians_in_2011.jpg/330px-Hillary_Clinton_with_Afghan_female_politicians_in_2011.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Hillary_Clinton_with_Afghan_female_politicians_in_2011.jpg/440px-Hillary_Clinton_with_Afghan_female_politicians_in_2011.jpg 2x" data-file-width="4499" data-file-height="3000" /></a><figcaption>La <a href="/wiki/Usona_ministro_pri_eksteraj_rilatoj" class="mw-redirect" title="Usona ministro pri eksteraj rilatoj">Usona Ŝtata Sekretariino</a> <a href="/wiki/Hillary_Rodham_Clinton" class="mw-redirect" title="Hillary Rodham Clinton">Hillary Clinton</a> kun afganaj politikistinoj.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Center_for_Contemporary_Arts_Afghanistan_in_2010.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Center_for_Contemporary_Arts_Afghanistan_in_2010.jpg/220px-Center_for_Contemporary_Arts_Afghanistan_in_2010.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Center_for_Contemporary_Arts_Afghanistan_in_2010.jpg/330px-Center_for_Contemporary_Arts_Afghanistan_in_2010.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/51/Center_for_Contemporary_Arts_Afghanistan_in_2010.jpg/440px-Center_for_Contemporary_Arts_Afghanistan_in_2010.jpg 2x" data-file-width="4256" data-file-height="2832" /></a><figcaption>Inaj art-studentoj en <a href="/wiki/Afganio" title="Afganio">Afganio</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Benazir_bhutto_1989.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Benazir_bhutto_1989.jpg/220px-Benazir_bhutto_1989.jpg" decoding="async" width="220" height="148" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Benazir_bhutto_1989.jpg/330px-Benazir_bhutto_1989.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Benazir_bhutto_1989.jpg/440px-Benazir_bhutto_1989.jpg 2x" data-file-width="2830" data-file-height="1900" /></a><figcaption><a href="/wiki/Benazir_Bhutto" title="Benazir Bhutto">Benazir Bhutto</a>, iama Ĉefministro de Pakistano, estis la unua virino elektita por tiom alta posteno en islama ŝtato.<sup id="cite_ref-169" class="reference"><a href="#cite_note-169"><span class="cite-bracket">[</span>165<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></figcaption></figure> <p>La islama juro estas la rezulto de koranaj gvidlinioj<sup id="cite_ref-170" class="reference"><a href="#cite_note-170"><span class="cite-bracket">[</span>166<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, komprenitaj laŭ islama jurisprudenco (<a href="/wiki/Fikho" title="Fikho">Fikho</a>), same kiel de la interpretoj de la tradicioj de la profeto Mohamedo (<a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">Hadito</a>), pri kiuj konsentas la plimulto da islamaj erudiciuloj<sup id="cite_ref-m616_171-0" class="reference"><a href="#cite_note-m616-171"><span class="cite-bracket">[</span>167<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tiuj interpretoj kaj ilia aplikado estis formitaj ene de la historia kunteksto de la islama mondo kiam ili estis skribitaj<sup id="cite_ref-172" class="reference"><a href="#cite_note-172"><span class="cite-bracket">[</span>168<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Multaj el la plej fruaj skribaĵoj estis faritaj dum triba militado kaj povus esti konsiderataj ne kongruaj por la <a href="/wiki/21-a_jarcento" title="21-a jarcento">21-a jarcento</a>. Tamen, la plejmulto da islamanoj sekvas ilin<sup id="cite_ref-173" class="reference"><a href="#cite_note-173"><span class="cite-bracket">[</span>169<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-reconsideration_174-0" class="reference"><a href="#cite_note-reconsideration-174"><span class="cite-bracket">[</span>170<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>La <a href="/wiki/Marksismo" title="Marksismo">marksista</a> verkisto, Valentine M. Moghadam, argumentas, ke la pozicio de virinoj estas pli impresita de la amplekso de la urbigo, industriigo, proletarigado kaj politikaj ruzaĵoj de la ŝtat-administrantoj ol kulturo aŭ internaj trajtoj de Islamo<sup id="cite_ref-175" class="reference"><a href="#cite_note-175"><span class="cite-bracket">[</span>171<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Islamo, laŭ Moghadam, estas nek pli nek malpli patriarka ol aliaj mondaj religioj, kiel <a href="/wiki/Hinduismo" title="Hinduismo">hinduismo</a>, <a href="/wiki/Kristanismo" title="Kristanismo">kristanismo</a> kaj <a href="/wiki/Judismo" title="Judismo">judismo</a>. </p> <table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> La doto, antaŭe konsiderata kiel prezo por la fianĉino pagita al la patro, iĝis geedziĝa donaco retenita de la edzino kiel parto de ŝiaj personaj posedaĵoj <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr><tr><td align="right"><span style="font-size:75%; line-height:120%;">— <cite><sup id="cite_ref-176" class="reference"><a href="#cite_note-176"><span class="cite-bracket">[</span>172<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></cite></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <p>Sub islama juro, geedziĝo jam ne estis konsiderita kiel «statuso» sed prefere kiel «kontrakto», en kiu la konsento de la virino estis nerefutebla<sup id="cite_ref-177" class="reference"><a href="#cite_note-177"><span class="cite-bracket">[</span>173<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-178" class="reference"><a href="#cite_note-178"><span class="cite-bracket">[</span>174<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. «Virinoj estis antaŭfiksitaj heredorajtoj en patriarka socio kiu antaŭe restriktis heredon al masklaj parencoj kaj familianoj». <a href="/wiki/Annemarie_Schimmel" title="Annemarie Schimmel">Annemarie Schimmel</a> asertas, ke «kompare al antaŭ-islama pozicio de virinoj, islama leĝaro signifis grandegan progreson. La virinoj havas rajtojn, minimume laŭ la leĝoj, por administri la riĉaĵon kiun ŝi alportis en la familion aŭ gajnis de ŝia laboro». </p><p><a href="/wiki/William_Montgomery_Watt" title="William Montgomery Watt">William Montgomery Watt</a> deklaras, ke <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a>, en la historia kunteksto de sia tempo, povas esti rigardata kiel figuro kiu antaŭenigis la rajtojn de virinoj kaj plibonigis ilian statuson konsiderinde<sup id="cite_ref-Espos_179-0" class="reference"><a href="#cite_note-Espos-179"><span class="cite-bracket">[</span>175<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-majid_180-0" class="reference"><a href="#cite_note-majid-180"><span class="cite-bracket">[</span>176<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Watt klarigas: «En la tempo kiam Islamo komenciĝis, vivkondiĉoj de virinoj estis teruraj, ili havis neniun rektan posedaĵon, laŭsupoze estis la posedaĵo de la viro, kaj se la viro mortus ĉio irus al liaj filoj»<sup id="cite_ref-Schimmel_181-0" class="reference"><a href="#cite_note-Schimmel-181"><span class="cite-bracket">[</span>177<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. «Mohamedo, aliflanke, starigis rajtojn je prorietaĵoj, heredo, eduko kaj eksgeedziĝo, li donis al virinoj certajn bazajn sekurigaĵojn»<sup id="cite_ref-OxfordDicT_182-0" class="reference"><a href="#cite_note-OxfordDicT-182"><span class="cite-bracket">[</span>178<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Dum sia vivo Mohamedo geedziĝis kun dek unu aŭ dek tri virinoj depende de la malsamaj klarigoj de kiuj estis liaj edzinoj<sup id="cite_ref-183" class="reference"><a href="#cite_note-183"><span class="cite-bracket">[</span>179<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En araba kulturo, geedziĝo estis ĝenerale kontraktita laŭ la pli grandaj bezonoj de la tribo kaj estis bazita sur la bezono formi aliancojn ene de la tribo kaj kun aliaj triboj<sup id="cite_ref-184" class="reference"><a href="#cite_note-184"><span class="cite-bracket">[</span>180<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Virgeco dum geedziĝo estis emfazita kiel triba honoro<sup id="cite_ref-185" class="reference"><a href="#cite_note-185"><span class="cite-bracket">[</span>181<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Watt deklaras, ke ĉiuj geedziĝoj de Mohamedo havis la politikan aspekton de ĝentilaj rilatoj kaj estis bazitaj sur la araba kutimo. <a href="/wiki/John_Esposito" title="John Esposito">John Esposito</a> substrekas ke kelkaj el la geedziĝoj de Mohamedo estis por la prizorgado de vidvinoj. <a href="/wiki/Francis_Edwards_Peters" title="Francis Edwards Peters">Francis Edwards Peters</a> diras ke oni ne povas ĝeneraligi la celon de la geedziĝoj de Mohamedo: laŭ li multaj el ili estis politikaj, kelkaj kompataj, kaj kelkaj eble koraferoj<sup id="cite_ref-186" class="reference"><a href="#cite_note-186"><span class="cite-bracket">[</span>182<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Samseksemo">Samseksemo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=24" title="Redakti sekcion: Samseksemo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=24" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Samseksemo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Pride_London_2011_-_001.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Pride_London_2011_-_001.jpg/220px-Pride_London_2011_-_001.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Pride_London_2011_-_001.jpg/330px-Pride_London_2011_-_001.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Pride_London_2011_-_001.jpg/440px-Pride_London_2011_-_001.jpg 2x" data-file-width="3008" data-file-height="2008" /></a><figcaption>Gejaj islamanoj dum la <a href="/wiki/Geja_Fiero" title="Geja Fiero">Geja Fiero</a> en <a href="/wiki/Londono" title="Londono">Londono</a> 2011.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Arabian_nights_manuscript.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Arabian_nights_manuscript.jpg/220px-Arabian_nights_manuscript.jpg" decoding="async" width="220" height="157" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Arabian_nights_manuscript.jpg/330px-Arabian_nights_manuscript.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Arabian_nights_manuscript.jpg/440px-Arabian_nights_manuscript.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="427" /></a><figcaption><a href="/wiki/Araba" class="mw-redirect" title="Araba">Araba</a> manuskripto de Mil kaj Unu Noktoj el 1300-aj jaroj. En ĝi aperas pluraj referencoj al samseksemo</figcaption></figure> <p>Malgraŭ la formala malaprobo fare de la religia aŭtoritato, la apartigo de virinoj en islamaj socioj kaj la forta emfazo pri la vireco kondukas al junuloj kaj fraŭloj serĉi seksrilatojn kun virseksuloj pli junaj ol ili mem.<sup id="cite_ref-ILGAMAP_187-0" class="reference"><a href="#cite_note-ILGAMAP-187"><span class="cite-bracket">[</span>183<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Laŭ esploro en <a href="/wiki/Maroko" title="Maroko">Maroko</a>, koncerne al knaboj inter 7 ĝis 13 jaroj aĝaj, islama kulturo permesas, aŭ minimume toleras, ke viroj seksumu kun aliaj virseksuloj kiam ili estas la penetrantoj kaj iliaj partneroj estas knaboj, aŭ en kelkaj kazoj inecaj viroj. <a href="/wiki/Anusa_seksumado" title="Anusa seksumado">Anusa seksumado</a> ne estas konsiderata kiel fie nenatura, sed pro la allogeco de tiu plezuro «oni devas eviti la <a href="/wiki/Penetro_(seksumo)" title="Penetro (seksumo)">penetradon</a> por ne havi plenan plezuron kaj tiel sklaviĝi»<sup id="cite_ref-RoughGuideSEAsia2005_188-0" class="reference"><a href="#cite_note-RoughGuideSEAsia2005-188"><span class="cite-bracket">[</span>184<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Similaj observaĵoj estas raportitaj el aliaj islamaj socioj de <a href="/wiki/Nordafriko" class="mw-redirect" title="Nordafriko">Nordafriko</a> ĝis <a href="/wiki/Pakistano" title="Pakistano">Pakistano</a> kaj la <a href="/wiki/Fora_Oriento" title="Fora Oriento">Fora Oriento</a>. Anusa seksumado ne limiĝas al samseksemaj rilatoj: maroka sociologiisto, en studo pri seksinstruado en sia hejmlando, rimarkis, ke por multaj junaj viroj aliseksema anusa seksumado estas konsiderata pli bona ol vagina penetro, kaj inaj <a href="/wiki/Amoristo" class="mw-disambig" title="Amoristo">amoristoj</a> same raportas la postulon je anusa penetro de siaj (viraj) klientoj<sup id="cite_ref-189" class="reference"><a href="#cite_note-189"><span class="cite-bracket">[</span>185<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-190" class="reference"><a href="#cite_note-190"><span class="cite-bracket">[</span>186<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Raphael_Patai" title="Raphael Patai">Raphael Patai</a> en <i>La Araba Menso</i>, argumentis, ke inter kelkaj <a href="/wiki/Araboj" title="Araboj">araboj</a> kaj <a href="/wiki/Turkoj" title="Turkoj">turkoj</a> <a href="/wiki/Samseksemo" title="Samseksemo">samseksemo</a> povas esti pravigata kiel esprimo de potenco. La «aktiva samseksema ago estas konsiderita kiel agresema vira supereco, dum la akcepto de la pasiva rolo estas konsiderita ekstreme sendigniga kaj hontiga ĉar ĝi metas la viron aŭ junulon en submetiĝeman, virinecan rolon»<sup id="cite_ref-191" class="reference"><a href="#cite_note-191"><span class="cite-bracket">[</span>187<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-MC_192-0" class="reference"><a href="#cite_note-MC-192"><span class="cite-bracket">[</span>188<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Samseksemaj rilatoj estas krimo kaj puno en kelkaj islamaj landoj kiel ekzemple <a href="/wiki/Sauda_Arabio" title="Sauda Arabio">Sauda Arabio</a> kaj <a href="/wiki/Afganio" title="Afganio">Afganio</a>, aŭ islamaj respublikoj kiel ekzemple <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a>. La <a href="/wiki/Mortopuno" class="mw-redirect" title="Mortopuno">mortopuno</a> nuntempe ekzistas en Sauda Arabio, Irano, <a href="/wiki/Ma%C5%ADritanio" title="Maŭritanio">Maŭritanio</a>, norda <a href="/wiki/Ni%C4%9Derio" title="Niĝerio">Niĝerio</a>, <a href="/wiki/Sudano" title="Sudano">Sudano</a>, kaj <a href="/wiki/Jemeno" title="Jemeno">Jemeno</a><sup id="cite_ref-193" class="reference"><a href="#cite_note-193"><span class="cite-bracket">[</span>189<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-194" class="reference"><a href="#cite_note-194"><span class="cite-bracket">[</span>190<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Mortopuno antaŭe ekzistis en <a href="/wiki/Afganio" title="Afganio">Afganio</a> sub la reĝimo de <a href="/wiki/Talibano" title="Talibano">Talibano</a>, sed poste ŝanĝiĝis de elstara krimo al unugrada kiu estu punata per monpunoj kaj malliberigado. La laŭleĝa situacio en la <a href="/wiki/Unui%C4%9Dintaj_Arabaj_Emirlandoj" title="Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj">Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj</a> estas neklara. En multaj islamaj landoj, kiel ekzemple <a href="/wiki/Barejno" title="Barejno">Barejno</a>, <a href="/wiki/Kataro" title="Kataro">Kataro</a>, <a href="/wiki/Al%C4%9Derio" title="Alĝerio">Alĝerio</a> kaj la <a href="/wiki/Maldivoj" title="Maldivoj">Maldivoj</a>, samseksemo estas punata per prizontempo, monpunoj, aŭ batpuno<sup id="cite_ref-195" class="reference"><a href="#cite_note-195"><span class="cite-bracket">[</span>191<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>En <a href="/wiki/Egiptio" title="Egiptio">Egiptio</a>, malkaŝe samseksemaj viroj estis procesigitaj sub ĝeneralaj publikaj moralaj leĝoj<sup id="cite_ref-196" class="reference"><a href="#cite_note-196"><span class="cite-bracket">[</span>192<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Aliflanke, samseksemo, dum ne laŭleĝe, estas tolerata en <a href="/wiki/Libano" title="Libano">Libano</a>. En kelkaj islam-plimultaj landoj, kiel ekzemple <a href="/wiki/Albanio" title="Albanio">Albanio</a>, <a href="/wiki/Turkio" title="Turkio">Turkio</a>, <a href="/wiki/Jordanio" title="Jordanio">Jordanio</a>, <a href="/wiki/Indonezio" title="Indonezio">Indonezio</a> aŭ <a href="/wiki/Malio" title="Malio">Malio</a>, samseksa sekskuniĝo ne estas malpermesita statuto, kaj en Albanio ekzistis diskutoj pri leĝigado de <a href="/wiki/Samseksa_edzeco" class="mw-redirect" title="Samseksa edzeco">samseksa edzeco</a><sup id="cite_ref-197" class="reference"><a href="#cite_note-197"><span class="cite-bracket">[</span>193<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-198" class="reference"><a href="#cite_note-198"><span class="cite-bracket">[</span>194<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Regado">Regado</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=25" title="Redakti sekcion: Regado" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=25" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Regado"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Islam_and_State_of_Religion_by_Constitution.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Islam_and_State_of_Religion_by_Constitution.png/350px-Islam_and_State_of_Religion_by_Constitution.png" decoding="async" width="350" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Islam_and_State_of_Religion_by_Constitution.png/525px-Islam_and_State_of_Religion_by_Constitution.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Islam_and_State_of_Religion_by_Constitution.png/700px-Islam_and_State_of_Religion_by_Constitution.png 2x" data-file-width="1348" data-file-height="622" /></a><figcaption>Landoj kun islamaj konstitucioj.</figcaption></figure> <p>Tradicia islama juro ne distingas inter «religiaj aferoj» kaj «ŝtataj aferoj». Erudiciuloj funkcias kiel <a href="/wiki/Juristo" title="Juristo">juristoj</a> kaj <a href="/wiki/Teologo" class="mw-redirect" title="Teologo">teologoj</a>. En la praktiko, islamaj regantoj ofte ignoris la tribunalojn de la <a href="/wiki/%C5%9Cario" title="Ŝario">ŝario</a> kun paralela sistemo nomata «Plendtribunaloj» super kiuj ili havis plenan regon. Ĉar la islama mondo havis kontakton kun okcidentaj sekularaj idealoj, islamaj socioj respondis laŭ malsamaj manieroj. Turkio estas regata kiel sekulara ŝtato ekde la reformoj de <a href="/wiki/Mustafa_Kemal_Atat%C3%BCrk" title="Mustafa Kemal Atatürk">Mustafa Kemal Atatürk</a> en <a href="/wiki/1923" title="1923">1923</a>. En kontrasto, la <a href="/wiki/Irana_revolucio" title="Irana revolucio">Irana revolucio</a> de <a href="/wiki/1979" title="1979">1979</a> anstataŭis plejparte laikan reĝimon pere de <a href="/wiki/Islama_respubliko" title="Islama respubliko">islama respubliko</a> gvidita de la <a href="/wiki/Ruhollah_%C4%A4omejni" title="Ruhollah Ĥomejni">Ajatolo Ĥomejni</a><sup id="cite_ref-199" class="reference"><a href="#cite_note-199"><span class="cite-bracket">[</span>195<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Religiaj aferoj interplektiĝis kun politikaj okazaĵoj plej grave ekde la komenco de la 21-a jarcento, ekzemple ĉe la <a href="/wiki/Terorisma_atako_de_la_11a_de_septembro" class="mw-redirect" title="Terorisma atako de la 11a de septembro">terorisma atako de la 11a de septembro</a>, la <a href="/wiki/Milito_en_Afganio_(2001-2021)" title="Milito en Afganio (2001-2021)">Milito de Afganio</a>, la <a href="/wiki/Invado_de_Irako_en_2003" title="Invado de Irako en 2003">Invado de Irako en 2003</a>, la <a href="/wiki/Araba_printempo" title="Araba printempo">arabaj printempoj</a>, la elpostenigo de <a href="/wiki/Kadafi" class="mw-redirect" title="Kadafi">Kadafi</a> en <a href="/wiki/Libio" title="Libio">Libio</a>, la <a href="/wiki/Enlanda_Milito_de_Sirio" class="mw-redirect" title="Enlanda Milito de Sirio">Enlanda Milito de Sirio</a>, disvastigo de terorisma islamismo en <a href="/wiki/Sahelo" title="Sahelo">Sahelo</a>, konfliktoj en <a href="/wiki/Persa_Golfo" title="Persa Golfo">Persa Golfo</a>, milito en <a href="/wiki/Jemeno" title="Jemeno">Jemeno</a> ktp., enkalkulante la jam de jarcentoj <a href="/wiki/Arab-israela_konflikto" class="mw-redirect" title="Arab-israela konflikto">Arab-israela konflikto</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sekulareco">Sekulareco</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=26" title="Redakti sekcion: Sekulareco" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=26" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Sekulareco"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La ideo pri <a href="/wiki/Sekulareco" title="Sekulareco">sekulareco</a> ene de Islamo favorigante modernan laikan <a href="/wiki/Demokratio" title="Demokratio">demokration</a> kun la apartigo de la <a href="/wiki/Religio" title="Religio">religio</a> kaj la <a href="/wiki/%C5%9Ctato" title="Ŝtato">ŝtato</a><sup id="cite_ref-200" class="reference"><a href="#cite_note-200"><span class="cite-bracket">[</span>196<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, estas rigardata multfoje kiel opozicio al Islamo kiel politika movado. Sekulareco en la islamaj landoj perceptiĝas kiel la sekulara ideologio kontraŭa al la religio. Kutime oni priskribas ĝin kiel la apartigo de civilaj/registaraj aferoj disde <a href="/wiki/Teokratio" title="Teokratio">teokratio</a>. Sekulareco ofte estas kondamnata de islamanoj kiuj ne kredas ke la religiaj valoroj devus esti forigitaj de la publika sfero, kvankam islamaj teologoj jam de antaŭlonge distingis la aferojn kiuj ekskluzive rilatas al religio kaj al la ŝtato<sup id="cite_ref-201" class="reference"><a href="#cite_note-201"><span class="cite-bracket">[</span>197<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-ICGUnderstandingIslam_202-0" class="reference"><a href="#cite_note-ICGUnderstandingIslam-202"><span class="cite-bracket">[</span>198<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>«Sekularaj ŝtatoj ekzistis en la islama mondo ekde la <a href="/wiki/Mezepoko" title="Mezepoko">Mezepoko</a><sup id="cite_ref-203" class="reference"><a href="#cite_note-203"><span class="cite-bracket">[</span>199<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La serĉado de sekulareco inspiris kelkajn islamajn akademiulojn, kiuj argumentas, ke laika registaro estas la plej bona maniero observi <a href="/wiki/%C5%9Cario" title="Ŝario">ŝarion</a>. Ili argumentas, ke fari tion per truda potenco de la ŝtato neas ĝian religian naturon, ĉar islamanoj observus la leĝon de la ŝtato kaj ne libere plenumus la religiajn devojn kiel islamanoj»<sup id="cite_ref-204" class="reference"><a href="#cite_note-204"><span class="cite-bracket">[</span>200<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, <a href="/wiki/Abdullahi_Ahmed_An-Na%27im" title="Abdullahi Ahmed An-Na'im">Abdullahi Ahmed An-Na'im</a>, profesoro de juro en la <a href="/wiki/Universitato_Emory" title="Universitato Emory">Universitato Emory</a> kaj verkinto de libro pri la estonteco de la ŝario. Plimulto el islamaj landoj havas duoblan sistemon en kiu la registaro estas laika sed islamanoj povas elekti alporti familiajn kaj financajn disputojn al ŝariaj <a href="/wiki/Tribunalo" class="mw-disambig" title="Tribunalo">tribunaloj</a>. La preciza jurisdikcio de tiuj tribunaloj varias de lando al lando, sed kutime inkluzivas <a href="/wiki/Geedzi%C4%9Do" class="mw-redirect" title="Geedziĝo">geedziĝon</a>, <a href="/wiki/Eksgeedzi%C4%9Do" class="mw-redirect" title="Eksgeedziĝo">eksgeedziĝon</a>, <a href="/wiki/Heredo" class="mw-disambig" title="Heredo">heredon</a>, kaj kuratorecon<sup id="cite_ref-205" class="reference"><a href="#cite_note-205"><span class="cite-bracket">[</span>201<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tamen, ĝi akiris negativajn konotaciojn en kelkaj sudokcident-aziaj landoj kaj estas ofte kritikataj je kontraŭreligia kaj kolonia interveno<sup id="cite_ref-206" class="reference"><a href="#cite_note-206"><span class="cite-bracket">[</span>202<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Milito">Milito</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=27" title="Redakti sekcion: Milito" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=27" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Milito"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Flag_of_Jihad.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Jihad.svg/280px-Flag_of_Jihad.svg.png" decoding="async" width="280" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Jihad.svg/420px-Flag_of_Jihad.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Flag_of_Jihad.svg/560px-Flag_of_Jihad.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="500" /></a><figcaption>Flago de la Ĝihado.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/%C4%9Cihado" title="Ĝihado">Ĝihado</a> signifas «batali aŭ lukti» (sur la vojo de Dio)<sup id="cite_ref-207" class="reference"><a href="#cite_note-207"><span class="cite-bracket">[</span>203<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-208" class="reference"><a href="#cite_note-208"><span class="cite-bracket">[</span>204<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj estas konsiderata la «Sesa Kolono de Islamo»<sup id="cite_ref-209" class="reference"><a href="#cite_note-209"><span class="cite-bracket">[</span>205<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-210" class="reference"><a href="#cite_note-210"><span class="cite-bracket">[</span>206<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> por malplimulto de sunaaj islamaj aŭtoritatoj<sup id="cite_ref-jih_211-0" class="reference"><a href="#cite_note-jih-211"><span class="cite-bracket">[</span>207<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ĝihado, en la plej larĝa signifo, estas tradicie difinita kiel la «farado de la plejebla potenco, fortostreĉoj, klopodoj, aŭ kapablo lukti kontraŭ la objektoj je malaprobo»<sup id="cite_ref-autogenerated1_212-0" class="reference"><a href="#cite_note-autogenerated1-212"><span class="cite-bracket">[</span>208<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Depende de la objekto kiu estas rigardata kiel malamiko: la diablo, kaj aspektoj de oni mem (kiel pekaj deziroj), malsamaj kategorioj de ĝihado povas esti difinitaj. Kiam oni uzas la vorton <i>Ĝihado</i>, sen ajna kvalifiko, ĝi estas komprenata laŭ milita senco. Ĝihado ankaŭ rilatas al personaj klopodoj plenumi la religian kaj moralan perfektecon. Kelkaj islamaj aŭtoritatoj, precipe inter la <a href="/wiki/%C5%9Cijaistoj" class="mw-redirect" title="Ŝijaistoj">ŝijaistoj</a> kaj <a href="/wiki/Sufiismo" title="Sufiismo">sufiistoj</a>, distingas inter la «plej granda ĝihado».<sup id="cite_ref-213" class="reference"><a href="#cite_note-213"><span class="cite-bracket">[</span>209<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, kiu apartenas al spirita mem-perfekteco, kaj la «plej malgranda ĝihado»<sup id="cite_ref-214" class="reference"><a href="#cite_note-214"><span class="cite-bracket">[</span>210<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, difinita kiel militado<sup id="cite_ref-215" class="reference"><a href="#cite_note-215"><span class="cite-bracket">[</span>211<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Ene de islama <a href="/wiki/Jurisprudenco" title="Jurisprudenco">jurisprudenco</a>, ĝihado estas kutime interpretata kiel la militaj klopodoj kontraŭ la neislamanoj<sup id="cite_ref-216" class="reference"><a href="#cite_note-216"><span class="cite-bracket">[</span>212<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> por la defendado aŭ disvastigado de la <a href="/wiki/Ummao" title="Ummao">Ummao</a><sup id="cite_ref-217" class="reference"><a href="#cite_note-217"><span class="cite-bracket">[</span>213<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-218" class="reference"><a href="#cite_note-218"><span class="cite-bracket">[</span>214<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La lasta celo de milita ĝihado estas diskutata, kaj ene kaj ekstere de la islama komunumo<sup id="cite_ref-219" class="reference"><a href="#cite_note-219"><span class="cite-bracket">[</span>215<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Kelkaj diras, ke ĝi devas nur protekti la komunumon, sen ofensiva celo, dum aliaj argumentas, ke la celo de Ĝihado estas tutmonda konkero<sup id="cite_ref-220" class="reference"><a href="#cite_note-220"><span class="cite-bracket">[</span>216<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ĝihado estas la nura formo de militado permesata en la islama juro kaj povas esti deklarita kontraŭ teroristaj, krimaj grupoj, vojrabistoj, perfortaj grupoj, kaj gvidantoj aŭ ŝtatoj kiuj subpremas islamanojn aŭ malhelpas la predikadon. La plejmulto el la islamanoj hodiaŭ interpretas Ĝihadon kiel nur defensiva formo de militado: la ekstera Ĝihado inkluzivas la luktadon por ke islamaj socioj agu laŭ la koranaj normoj de justeco<sup id="cite_ref-221" class="reference"><a href="#cite_note-221"><span class="cite-bracket">[</span>217<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>En la plej multaj cirkonstancoj kaj por la plejmulto el islamanoj, ĝihado estas kolektiva devo. Ĝia plenumado fare de kelkaj individuoj sendevigas la aliajn. Nur por tiuj komisiitaj kun aŭtoritato, krom la reganto (imamo), ĝihado estas individua devo.<sup id="cite_ref-222" class="reference"><a href="#cite_note-222"><span class="cite-bracket">[</span>218<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-223" class="reference"><a href="#cite_note-223"><span class="cite-bracket">[</span>219<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Por la cetero de la komunumo, tio okazas nur okaze de ĝenerala mobilizado<sup id="cite_ref-224" class="reference"><a href="#cite_note-224"><span class="cite-bracket">[</span>220<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Por la plejmulto el la <a href="/wiki/%C5%9Cijaistoj" class="mw-redirect" title="Ŝijaistoj">ŝijaistoj</a>, ofensiva ĝihado nur povas esti deklarata de die elektita gvidanto de la islama komunumo, kaj pro tio ĝi ne plu okazas ekde la kaŝiĝo de <a href="/wiki/Muhammad_al-Mahdi" title="Muhammad al-Mahdi">Muhammad al-Mahdi</a> en <a href="/wiki/868" title="868">868</a> p.K.<sup id="cite_ref-225" class="reference"><a href="#cite_note-225"><span class="cite-bracket">[</span>221<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Islamisma_terorismo" title="Islamisma terorismo">Islamisma terorismo</a>.</div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Branĉoj_de_Islamo"><span id="Bran.C4.89oj_de_Islamo"></span>Branĉoj de Islamo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=28" title="Redakti sekcion: Branĉoj de Islamo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=28" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Branĉoj de Islamo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sunaismo">Sunaismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=29" title="Redakti sekcion: Sunaismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=29" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Sunaismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Sunaismo" title="Sunaismo">Sunaismo</a>.</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Cairo_-_Islamic_district_-_Al_Azhar_Mosque_and_University.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Cairo_-_Islamic_district_-_Al_Azhar_Mosque_and_University.JPG/250px-Cairo_-_Islamic_district_-_Al_Azhar_Mosque_and_University.JPG" decoding="async" width="250" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Cairo_-_Islamic_district_-_Al_Azhar_Mosque_and_University.JPG/375px-Cairo_-_Islamic_district_-_Al_Azhar_Mosque_and_University.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Cairo_-_Islamic_district_-_Al_Azhar_Mosque_and_University.JPG/500px-Cairo_-_Islamic_district_-_Al_Azhar_Mosque_and_University.JPG 2x" data-file-width="2189" data-file-height="2206" /></a><figcaption>La <a href="/wiki/Universitato_Al-Azhar" title="Universitato Al-Azhar">Universitato Al-Azhar</a> en <a href="/wiki/Kairo" title="Kairo">Kairo</a>, <a href="/wiki/Egiptio" title="Egiptio">Egiptio</a>, ĉefa sunaa islama lernejo en la mondo.</figcaption></figure> <p><b>Sunaaj islamanoj</b> estas la plej granda grupo aŭ branĉo en Islamo, konsistigante vastan plimulton (75-90% <sup id="cite_ref-226" class="reference"><a href="#cite_note-226"><span class="cite-bracket">[</span>222<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) el la 1.5 miliardoj da islamanoj en la tuta mondo. Ili ankaŭ estas konataj per la nomo <i>Ahl as-Sunnah</i> (<a href="/wiki/Popolo" title="Popolo">popolo</a> de la <a href="/wiki/Tradicio" title="Tradicio">tradicio</a><sup id="cite_ref-Islam-Today_12-1" class="reference"><a href="#cite_note-Islam-Today-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). En la <a href="/wiki/Araba_lingvo" title="Araba lingvo">araba lingvo</a>, <i>as-Sunnah</i> laŭlitere signifas «tradicio» aŭ «vojo». La <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> kaj la <a href="/wiki/Sunao" title="Sunao">Sunao</a> (la agoj de <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a>) registrita en <a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">Hadito</a> estas la bazaj fundamentoj de la sunaa doktrino. Laŭ sunaismo, la «normiga» ekzemplo de la vivo de Mohamedo estas nomita Sunao. Tiu ekzemplo estas konservita en tradicioj konataj kiel Hadito («raportoj»), kiuj transdonas liajn vortojn, agojn, kaj personajn karakterizaĵojn. La klasika islama juristo al-Ŝafi'i (m. en <a href="/wiki/820" title="820">820</a>) elstarigis la gravecon de Sunao en islama juro, kaj islamanoj estas instigataj imiti la agojn de <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a> en la ĉiutaga vivo. La Sunao estas konsiderata nepraĵo por la interpretado de la Korano.<sup id="cite_ref-227" class="reference"><a href="#cite_note-227"><span class="cite-bracket">[</span>223<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Du gravaj Hadito-kolektoj estas <a href="/wiki/Sahih_Bu%C4%A5ari" title="Sahih Buĥari">Sahih Buĥari</a> kaj <a href="/wiki/Sahih_Muslim" title="Sahih Muslim">Sahih Muslim</a>. <a href="/wiki/Sunaistoj" class="mw-redirect" title="Sunaistoj">Sunaistoj</a> kredas ke la unuaj kvar kalifoj estis la legitimaj posteuloj de Mohamedo; ĉar Dio ne klarigis al la gvidantoj pri la sukcedo, kaj la gvidantoj devis esti elektitaj. Sunaistoj kredas, ke kalifo estu elektita de la tuta komunumo.<sup id="cite_ref-Oxford_2_228-0" class="reference"><a href="#cite_note-Oxford_2-228"><span class="cite-bracket">[</span>224<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Sunnite_229-0" class="reference"><a href="#cite_note-Sunnite-229"><span class="cite-bracket">[</span>225<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Ekzistas kvar agnoskataj skoloj ene de sunaismo: <a href="/wiki/Hanafismo" title="Hanafismo">Hanafismo</a>, <a href="/wiki/Malikismo" title="Malikismo">Malikismo</a>, <a href="/wiki/%C5%9Cafiismo" title="Ŝafiismo">Ŝafiismo</a>, kaj <a href="/wiki/Hanbalismo" title="Hanbalismo">Hanbalismo</a>. Ĉiuj kvar akceptas la validecon de la aliaj kaj sunaisto povas elekti kiun li volas. Salafismo (ankaŭ konata kiel <i>Ahl al-Hadith</i>, aŭ <a href="/wiki/Vahabismo" class="mw-redirect" title="Vahabismo">Vahabismo</a> de ĝiaj kontraŭuloj) estas ekstrem-ortodoksa islama movado kiu prenas la unuan generacion de islamanoj kiel modelo. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ŝijaismo"><span id=".C5.9Cijaismo"></span>Ŝijaismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=30" title="Redakti sekcion: Ŝijaismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=30" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ŝijaismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/%C5%9Cijaismo" title="Ŝijaismo">Ŝijaismo</a>.</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:ImamHusaynMosqueKarbalaIraqPre2006.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/ImamHusaynMosqueKarbalaIraqPre2006.JPG/250px-ImamHusaynMosqueKarbalaIraqPre2006.JPG" decoding="async" width="250" height="176" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/ImamHusaynMosqueKarbalaIraqPre2006.JPG/375px-ImamHusaynMosqueKarbalaIraqPre2006.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/ImamHusaynMosqueKarbalaIraqPre2006.JPG/500px-ImamHusaynMosqueKarbalaIraqPre2006.JPG 2x" data-file-width="1404" data-file-height="990" /></a><figcaption>La tombejo de la imamo Husejn en <a href="/wiki/Kerbala" class="mw-redirect" title="Kerbala">Kerbala</a>, sankta pilgrimejo por ŝijaistoj.</figcaption></figure> <p><b>Ŝijaismo</b> estas sekvata de 10-20% el la islamanaro<sup id="cite_ref-mgmpPRC_9-1" class="reference"><a href="#cite_note-mgmpPRC-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj estas la dua plej granda branĉo de islamo.<sup id="cite_ref-230" class="reference"><a href="#cite_note-230"><span class="cite-bracket">[</span>226<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ŝijaistoj kredas je la politika kaj religia gvidado de Imamoj, posteuloj de <a href="/wiki/Ali_ibn_Abi_Talib" title="Ali ibn Abi Talib">Ali ibn Abi Talib</a>, kiu laŭ ŝijaistoj estis la unua imamo, malakceptante la <a href="/wiki/Legitimeco" title="Legitimeco">legitimecon</a> de la antaŭaj gvidantoj, akceptataj de sunaistoj. Por la plejmulto el la ŝijaismaj islamanoj, la Imamo regas sub dia rajto kaj nomumo kaj havas «absolutan spiritan aŭtoritaton» inter islamanoj, kaj li havas la lastan parolon rilate al doktrino kaj revelacio. Ŝijaismaj islamanoj kredas, ke Ali ibn Abi Talib estas la vera posteulo de la profeto kaj kredas, ke kalifo estas nomumita per dia volo<sup id="cite_ref-231" class="reference"><a href="#cite_note-231"><span class="cite-bracket">[</span>227<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Ŝijaismo havas plurajn branĉojn, la plej granda estas nomata <a href="/wiki/Dekduimamismo" title="Dekduimamismo">Dekduimamismo</a>. Kvankam la ŝijaistoj kundividas multajn kernajn praktikojn kun la sunaistoj, la du branĉoj malkonsentas pri la graveco kaj valideco de specifaj kolektoj de <a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">Hadito</a><sup id="cite_ref-232" class="reference"><a href="#cite_note-232"><span class="cite-bracket">[</span>228<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La dekduimamaj ŝijaistoj sekvas laŭleĝan tradicion nomitan <a href="/wiki/%C4%9Cafarismo" title="Ĝafarismo">Ĝafarismo</a>. Aliaj pli malgrandaj grupoj inkluzivas <a href="/wiki/Sepimamismo" title="Sepimamismo">Sepimamismon</a> kaj <a href="/wiki/Zajdismo" title="Zajdismo">Zajdismon</a> kiuj estas derivaĵoj de la Dekduimamismo. Aliaj ŝijaaj branĉoj estas la <a href="/wiki/Alavitoj" title="Alavitoj">Alavitoj</a> kaj <a href="/wiki/Alevoj" title="Alevoj">Alevoj</a>.<sup id="cite_ref-233" class="reference"><a href="#cite_note-233"><span class="cite-bracket">[</span>229<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Sufiismo">Sufiismo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=31" title="Redakti sekcion: Sufiismo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=31" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Sufiismo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Sufiismo" title="Sufiismo">Sufiismo</a>.</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Whirling_Dervishes_2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Whirling_Dervishes_2.JPG/250px-Whirling_Dervishes_2.JPG" decoding="async" width="250" height="188" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Whirling_Dervishes_2.JPG/375px-Whirling_Dervishes_2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Whirling_Dervishes_2.JPG/500px-Whirling_Dervishes_2.JPG 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>Sufia mistika danco en <a href="/wiki/Istanbulo" title="Istanbulo">Istanbulo</a>, <a href="/wiki/Turkio" title="Turkio">Turkio</a>.</figcaption></figure> <p><b>Sufiismo</b> estas mistik-asketa fokuso pri Islamo per kiu ĝi celas trovi dian amon kaj scion tra persona sperto de Dio<sup id="cite_ref-234" class="reference"><a href="#cite_note-234"><span class="cite-bracket">[</span>230<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Centriĝante sur la spiritaj aspektoj de la religio, sufianoj klopodas akiri rektan sperton de Dio per uzado de «intuiciaj kaj emociaj kapabloj» kiujn oni devas trejni. Sufiismo kaj islama juro estas kutime konsiderataj esti komplementoj, kvankam Sufiismo estis kritikata de <a href="/wiki/Salafismo" title="Salafismo">salafanoj</a>, laŭ kiuj tiu movado ne praktikas veran islamon. Multaj sufiaj ordenoj, povas esti konsideritaj sunaaj aŭ ŝijaaj, sed aliaj klasifikas ilin simple kiel «sufiaj»<sup id="cite_ref-235" class="reference"><a href="#cite_note-235"><span class="cite-bracket">[</span>231<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-236" class="reference"><a href="#cite_note-236"><span class="cite-bracket">[</span>232<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Malgrandaj_branĉoj"><span id="Malgrandaj_bran.C4.89oj"></span>Malgrandaj branĉoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=32" title="Redakti sekcion: Malgrandaj branĉoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=32" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Malgrandaj branĉoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ahmadismo" title="Ahmadismo">Ahmadismo</a> estas islama mesiisma movado fondita de <a href="/wiki/Mirza_Ghulam_Ahmad" title="Mirza Ghulam Ahmad">Mirza Ghulam Ahmad</a>. Ĝi komenciĝis en <a href="/wiki/Hindio" class="mw-disambig" title="Hindio">Hindio</a> en la <a href="/wiki/19-a_jarcento" title="19-a jarcento">19-a jarcento</a> kaj havas milionojn da adeptoj tra la mondo.<sup id="cite_ref-hmgaintro_mma_237-0" class="reference"><a href="#cite_note-hmgaintro_mma-237"><span class="cite-bracket">[</span>233<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-238" class="reference"><a href="#cite_note-238"><span class="cite-bracket">[</span>234<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-239" class="reference"><a href="#cite_note-239"><span class="cite-bracket">[</span>235<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-240" class="reference"><a href="#cite_note-240"><span class="cite-bracket">[</span>236<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-241" class="reference"><a href="#cite_note-241"><span class="cite-bracket">[</span>237<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> La unua eldono de la <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> kun araba kaj esperanta tekstoj estas tiu de la ahmadano <a href="/wiki/Italo_Chiussi" title="Italo Chiussi">Italo Chiussi</a>.</li> <li><a href="/wiki/Ibadioj" class="mw-redirect" title="Ibadioj">Ibadioj</a> estas membroj de branĉo tre antikva, ekde la unuaj jaroj de islamo kaj samtempe estas branĉo de la <a href="/wiki/%C4%A4ari%C4%9Dismo" title="Ĥariĝismo">ĥariĝismo</a>. Male al la ĥariĝaj grupoj, ibadioj ne konsideras la aliajn islamanojn malfideluloj.</li></ul> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Ma%C5%ADzoleo_de_la_B%C3%A1b.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/5/50/Ma%C5%ADzoleo_de_la_B%C3%A1b.jpg/220px-Ma%C5%ADzoleo_de_la_B%C3%A1b.jpg" decoding="async" width="220" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/5/50/Ma%C5%ADzoleo_de_la_B%C3%A1b.jpg/330px-Ma%C5%ADzoleo_de_la_B%C3%A1b.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/eo/thumb/5/50/Ma%C5%ADzoleo_de_la_B%C3%A1b.jpg/440px-Ma%C5%ADzoleo_de_la_B%C3%A1b.jpg 2x" data-file-width="460" data-file-height="523" /></a><figcaption>Maŭzoleo de la Báb, fondinto de <a href="/wiki/Babismo" title="Babismo">Babismo</a>, en <a href="/wiki/%C4%A4ajfo" title="Ĥajfo">Ĥajfo</a>, <a href="/wiki/Israelo" title="Israelo">Israelo</a>.</figcaption></figure> <ul><li><a href="/wiki/Koranismo" title="Koranismo">Koranismo</a> estas sekto kiu malakceptas la Haditon.</li> <li><a href="/wiki/Jazdanismo" title="Jazdanismo">Jazdanismo</a> estas rigardata kiel miksaĵo de lokaj <a href="/wiki/Kurdoj" title="Kurdoj">kurdaj</a> kredoj kaj islama sufiisma doktrino enkondukita en <a href="/wiki/Kurdio" title="Kurdio">Kurdio</a> fare de <a href="/wiki/Adi_ibn_Musafir" title="Adi ibn Musafir">Adi ibn Musafir</a> en la <a href="/wiki/12-a_jarcento" title="12-a jarcento">12-a jarcento</a>.</li> <li><a href="/wiki/Nacio_de_Islamo" title="Nacio de Islamo">Nacio de Islamo</a> estas nova <a href="/wiki/Afrik-usonanoj" title="Afrik-usonanoj">afrik-usona</a> islama movado naskiĝinta en <a href="/wiki/Detrojto" title="Detrojto">Detrojto</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Islamidaj_religioj">Islamidaj religioj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=33" title="Redakti sekcion: Islamidaj religioj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=33" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Islamidaj religioj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Babismo" title="Babismo">Baba Kredo</a> fondita en la 19-a jarcento en Persio kiu anoncis la alvenon de alia Mesaĝisto de Dio. Ĝi estis akre persekutita en Persio. Ĝi celis prepari la vojon por la nova mesaĝisto de Dio.</li> <li><a href="/wiki/Bahaa_Kredo" title="Bahaa Kredo">Bahaa Kredo</a> estas religio naskiĝinta en <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a> meze de la <a href="/wiki/19-a_jarcento" title="19-a jarcento">19-a jarcento</a>. Ĝia fondinto estis la <a href="/wiki/Profeto" title="Profeto">profeto</a> <i><a href="/wiki/Bah%C3%A1%27u%27ll%C3%A1h" title="Bahá'u'lláh">Bahá'u'lláh</a></i> (<a href="/wiki/1817" title="1817">1817</a>-<a href="/wiki/1892" title="1892">1892</a>). La ĉefcelo de la religio estas fondi spiritan fundamenton por nova tutmonda <a href="/wiki/Civilizo" title="Civilizo">civilizo</a> de <a href="/wiki/Paco" title="Paco">paco</a> kaj <a href="/wiki/Harmonio" title="Harmonio">harmonio</a>.</li> <li><a href="/wiki/Druzoj" title="Druzoj">Druzoj</a> kreiĝis en la jaro <a href="/wiki/1010" title="1010">1010</a> <i>"religio de la dia unueco"</i>, kies anoj nuntempe vivas en <a href="/wiki/Libano" title="Libano">Libano</a> (ĉ. 280.000), en <a href="/wiki/Sirio" title="Sirio">Sirio</a> (ĉ. 360.000) kaj en <a href="/wiki/Israelo" title="Israelo">Israelo</a> (107.000, do 1,63 % de la loĝantaro en <a href="/wiki/2004" title="2004">2004</a>).</li> <li><a href="/wiki/Sikismo" title="Sikismo">Sikismo</a> estas unudia religio fondita de <a href="/wiki/Guru_Nanak" title="Guru Nanak">Guru Nanak</a> en la <a href="/wiki/15-a_jarcento" title="15-a jarcento">15-a jarcento</a> en <a href="/wiki/Pan%C4%9Dabo" class="mw-disambig" title="Panĝabo">Panĝabo</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografio">Demografio</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=34" title="Redakti sekcion: Demografio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=34" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Demografio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Islam_by_country.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Islam_by_country.png/350px-Islam_by_country.png" decoding="async" width="350" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Islam_by_country.png/525px-Islam_by_country.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Islam_by_country.png/700px-Islam_by_country.png 2x" data-file-width="2000" data-file-height="922" /></a><figcaption>Mapo kiu montras la landojn kun islamaj loĝantoj.</figcaption></figure> <p>Ĝisfunda demografia esploro en la jaro <a href="/wiki/2009" title="2009">2009</a> en 232 landoj kaj teritorioj raportis, ke 23% el la tutmonda loĝantaro aŭ 1.57 miliardoj da homoj estas islamanoj. El tiuj, 75-90% estas <a href="/wiki/Sunaistoj" class="mw-redirect" title="Sunaistoj">sunaistoj</a> kaj 10-20% estas <a href="/wiki/%C5%9Cijaistoj" class="mw-redirect" title="Ŝijaistoj">ŝijaistoj</a> kun malgranda malplimulto apartentanta al aliaj sektoj<sup id="cite_ref-Britannica_136-1" class="reference"><a href="#cite_note-Britannica-136"><span class="cite-bracket">[</span>132<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-PRC_242-0" class="reference"><a href="#cite_note-PRC-242"><span class="cite-bracket">[</span>238<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ĉirkaŭ 50 landoj estas plimulte islamaj, kaj <a href="/wiki/Araboj" title="Araboj">araboj</a>, kontraŭ ofta populara miskredo, reprezentas nur ĉirkaŭ 20% el ĉiuj islamanoj tutmonde<sup id="cite_ref-243" class="reference"><a href="#cite_note-243"><span class="cite-bracket">[</span>239<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tamen en malkleraj sociaj tavoloj de Okcidento, oni indentigas tro ofte islamanojn kun araboj. Inter <a href="/wiki/1900" title="1900">1900</a> kaj <a href="/wiki/1970" title="1970">1970</a> la tutmonda islama komunumo kreskis de 200 milionoj ĝis 551 milionoj<sup id="cite_ref-244" class="reference"><a href="#cite_note-244"><span class="cite-bracket">[</span>240<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Inter 1970 kaj 2009 islama loĝantaro pliiĝis pli ol tri fojojn al 1.57 miliardoj<sup id="cite_ref-245" class="reference"><a href="#cite_note-245"><span class="cite-bracket">[</span>241<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Islamanoj plimulte loĝas en <a href="/wiki/Azio" title="Azio">Azio</a> kaj <a href="/wiki/Afriko" title="Afriko">Afriko</a><sup id="cite_ref-246" class="reference"><a href="#cite_note-246"><span class="cite-bracket">[</span>242<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ĉirkaŭ 62% el ili vivas en Azio, kun pli ol 683 milionoj da sekvantoj en <a href="/wiki/Indonezio" title="Indonezio">Indonezio</a>, <a href="/wiki/Pakistano" title="Pakistano">Pakistano</a>, <a href="/wiki/Hindio" class="mw-disambig" title="Hindio">Hindio</a>, kaj <a href="/wiki/Banglade%C5%9Do" title="Bangladeŝo">Bangladeŝo</a><sup id="cite_ref-USN&WR_247-0" class="reference"><a href="#cite_note-USN&WR-247"><span class="cite-bracket">[</span>243<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-248" class="reference"><a href="#cite_note-248"><span class="cite-bracket">[</span>244<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En la <a href="/wiki/Proksima_Oriento" title="Proksima Oriento">Proksima Oriento</a>, la plej grandajn islamajn komunumojn havas ne-arabaj landoj kiel <a href="/wiki/Turkio" title="Turkio">Turkio</a> kaj <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a>. En Afriko, <a href="/wiki/Egiptio" title="Egiptio">Egiptio</a> kaj <a href="/wiki/Ni%C4%9Derio" title="Niĝerio">Niĝerio</a> havas la plej multnombran islaman loĝantaron<sup id="cite_ref-Islam_by_country_249-0" class="reference"><a href="#cite_note-Islam_by_country-249"><span class="cite-bracket">[</span>245<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>La plejmulto el tiuj taksoj indikas ke la <a href="/wiki/%C4%88ina_Popola_Respubliko" class="mw-redirect" title="Ĉina Popola Respubliko">Ĉina Popola Respubliko</a> havas ĉirkaŭ 20 aŭ 30 milionojn da islamanoj (1.5% ĝis 2% de la loĝantaro<sup id="cite_ref-250" class="reference"><a href="#cite_note-250"><span class="cite-bracket">[</span>246<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-251" class="reference"><a href="#cite_note-251"><span class="cite-bracket">[</span>247<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-252" class="reference"><a href="#cite_note-252"><span class="cite-bracket">[</span>248<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-253" class="reference"><a href="#cite_note-253"><span class="cite-bracket">[</span>249<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>). Tamen, datumoj disponigitaj de la Internacia Demografia Centro de la Ŝtata Universitato de San Diego raportis ke Ĉinio eble havas 65.3 milionojn da islamanoj<sup id="cite_ref-254" class="reference"><a href="#cite_note-254"><span class="cite-bracket">[</span>250<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Islamo estas la dua plej granda religio post kristanismo en multaj eŭropaj landoj<sup id="cite_ref-255" class="reference"><a href="#cite_note-255"><span class="cite-bracket">[</span>251<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, kaj malrapide atingas tiun statuson en Ameriko, kun inter 2 454 000, laŭ Pew Forum, kaj ĉirkaŭ 7 milionoj, laŭ la Konsilio de la Amerik-Islamaj Rilatoj, en Usono.<sup id="cite_ref-mgmpPRC_9-2" class="reference"><a href="#cite_note-mgmpPRC-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-256" class="reference"><a href="#cite_note-256"><span class="cite-bracket">[</span>252<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sanktaj_lokoj_de_islamo">Sanktaj lokoj de islamo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=35" title="Redakti sekcion: Sanktaj lokoj de islamo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=35" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Sanktaj lokoj de islamo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Kaaba_at_night.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/220px-Kaaba_at_night.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/330px-Kaaba_at_night.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Kaaba_at_night.jpg/440px-Kaaba_at_night.jpg 2x" data-file-width="960" data-file-height="720" /></a><figcaption>La <a href="/wiki/Kaabo" title="Kaabo">Kaabo</a>, en <a href="/wiki/Mekko" title="Mekko">Mekko</a>, <a href="/wiki/Sauda_Arabio" title="Sauda Arabio">Sauda Arabio</a>, estas la centro de Islamo.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Mescidi_nebevi.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Mescidi_nebevi.JPG/220px-Mescidi_nebevi.JPG" decoding="async" width="220" height="166" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Mescidi_nebevi.JPG/330px-Mescidi_nebevi.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Mescidi_nebevi.JPG/440px-Mescidi_nebevi.JPG 2x" data-file-width="795" data-file-height="600" /></a><figcaption>Tombo de Mohamedo en Medino.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Jerusalem_Al-Aqsa_Mosque_BW_2010-09-21_06-38-12.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Jerusalem_Al-Aqsa_Mosque_BW_2010-09-21_06-38-12.JPG/260px-Jerusalem_Al-Aqsa_Mosque_BW_2010-09-21_06-38-12.JPG" decoding="async" width="260" height="127" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Jerusalem_Al-Aqsa_Mosque_BW_2010-09-21_06-38-12.JPG/390px-Jerusalem_Al-Aqsa_Mosque_BW_2010-09-21_06-38-12.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Jerusalem_Al-Aqsa_Mosque_BW_2010-09-21_06-38-12.JPG/520px-Jerusalem_Al-Aqsa_Mosque_BW_2010-09-21_06-38-12.JPG 2x" data-file-width="3662" data-file-height="1786" /></a><figcaption>La <a href="/wiki/Moskeo_Al-Aksa" title="Moskeo Al-Aksa">Moskeo Al-Aksa</a> en Jerusalemo, estas la tria plej sankta por islamanoj.</figcaption></figure> <p>Multaj lokoj estas konsiderataj sanktaj en islamo, inter ili tri estas aparte gravaj: </p> <ul><li><a href="/wiki/Mekao" class="mw-redirect" title="Mekao">Mekao</a> estas la plej sankta ejo por islamanoj, ĉar ĝi estis la naskiĝloko de la <a href="/wiki/Profeto" title="Profeto">profeto</a> <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a>. La <a href="/wiki/Kaabo" title="Kaabo">Kaabo</a> en Mekao estas la centra sanktejo de Islamo, kiu difinas la direkton al kiu preĝi, la <i><a href="/wiki/Kiblo" title="Kiblo">kiblon</a></i>.</li> <li><a href="/wiki/Medino" title="Medino">Medino</a>, urbo norde de Mekao, estas la dua plej grava sanktejo. En tiu loko islamo spertis unuan politikan venkon.</li> <li><a href="/wiki/Jerusalemo" title="Jerusalemo">Jerusalemo</a> estas laŭ islama tradicio la loko, kiu antaŭe indikis <i><a href="/wiki/Kiblo" title="Kiblo">kiblon</a></i>, la preĝdirekton. Ĝi estas la loko, kiun la islamanoj difinis kiel la geografian pozicion de la <a href="/wiki/Moskeo_Al-Aksa" title="Moskeo Al-Aksa">moskeo Al-Aksa</a> menciita en la <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a>, <a href="/wiki/Surao" title="Surao">surao</a> 17, pri la <i>Nokta vojaĝo de la profeto Mohamedo</i>.</li> <li><a href="/wiki/Kerbela" class="mw-redirect" title="Kerbela">Kerbela</a> kaj <a href="/wiki/Kufa" title="Kufa">Kufa</a> estas sanktaj urboj por <a href="/wiki/%C5%9Cijaismo" title="Ŝijaismo">ŝijaoj</a> kaj <a href="/wiki/Alevoj" title="Alevoj">alevoj</a>, al kiuj oni pilgrimas ĉiujare.</li></ul> <p>Aldone ekzistas granda nombro de <a href="/wiki/Pilgrimejo" class="mw-redirect" title="Pilgrimejo">pilgrimejoj</a> diverse gravaj. Plej ofte temas pri tombejoj, ekzemple de la kunuloj de Mohamedo aŭ de <a href="/wiki/Sufiismo" title="Sufiismo">sufiaj</a> <a href="/wiki/Sanktulo" title="Sanktulo">sanktuloj</a>. </p><p>La plej grandan nombron de sanktejoj konas la <a href="/wiki/Pakistano" title="Pakistano">pakistana</a> <a href="/wiki/Sufiismo" title="Sufiismo">sufiismo</a> kaj la nordafrika popolislamo. Krom la unuaj tri sanktaj urboj la statuso de <i>«sanktaj»</i> urboj, kiel ankaŭ la honorigo de sanktuloj estas tre diskutata temo en islamo. </p><p>Jerusalemo estas aparta okazo en la listo de sanktaj urboj, ĉar el la Korano ne eblas tion historie pruvi. Malgraŭ tio temas por islamanoj pri kreda vero, kio praktike efikas kiel «historia vero». </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Islamaj_filozofoj">Islamaj filozofoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=36" title="Redakti sekcion: Islamaj filozofoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=36" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Islamaj filozofoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Historiaj">Historiaj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=37" title="Redakti sekcion: Historiaj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=37" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Historiaj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Al-Kindi" title="Al-Kindi">al-Kindi</a> (ĉ. <a href="/wiki/801" title="801">801</a> — ĉirkaŭ <a href="/wiki/870" title="870">870</a>), la unua ĉefa <a href="/wiki/Filozofo" title="Filozofo">filozofo</a> de <a href="/wiki/Falsafismo" title="Falsafismo">falsafismo</a>, <a href="/wiki/Bagdado" title="Bagdado">Bagdado</a>.</li> <li><a href="/wiki/Al-Ghannouchi" class="mw-redirect" title="Al-Ghannouchi">al-Ghannouchi</a>, araba pensinto kiu fondis la Renesancan Partion (<a href="/wiki/Arabe" class="mw-redirect" title="Arabe">arabe</a>, Hizb al-Nahda) en <a href="/wiki/Tunizio" title="Tunizio">Tunizio</a>.</li> <li><a href="/wiki/Aviceno" title="Aviceno">Aviceno</a> (ĉ. <a href="/wiki/980" title="980">980</a> — <a href="/wiki/1037" title="1037">1037</a>), <a href="/wiki/Persio" class="mw-redirect" title="Persio">persa</a> <a href="/wiki/Falsafismo" title="Falsafismo">islama filozofo</a> kaj <a href="/wiki/Kuracisto" title="Kuracisto">kuracisto</a>, sed ankaŭ <a href="/wiki/Astronomo" title="Astronomo">astronomo</a>, <a href="/wiki/Fizikisto" title="Fizikisto">fizikisto</a>, fakulo pri islamo kaj la <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a>, <a href="/wiki/Kemiisto" title="Kemiisto">kemiisto</a>, <a href="/wiki/Matematikisto" class="mw-redirect" title="Matematikisto">matematikisto</a>, <a href="/wiki/Poeto" class="mw-redirect" title="Poeto">poeto</a>, <a href="/wiki/Psikologo" title="Psikologo">psikologo</a>, <a href="/wiki/Sciencisto" title="Sciencisto">sciencisto</a>, ...</li> <li><a href="/wiki/Ibn-%C4%A4aldun" class="mw-redirect" title="Ibn-Ĥaldun">ibn-Ĥaldun</a> (<a href="/wiki/1332" title="1332">1332</a> — <a href="/wiki/1406" title="1406">1406</a>), araba <a href="/wiki/Historiisto" title="Historiisto">historiisto</a> kaj <a href="/wiki/Politikisto" title="Politikisto">politikisto</a> el <a href="/wiki/Kairo" title="Kairo">Kairo</a>.</li> <li><a href="/wiki/Ibn-Ru%C5%9Dd" class="mw-redirect" title="Ibn-Ruŝd">ibn-Ruŝd</a> (<a href="/wiki/1126" title="1126">1126</a> — <a href="/wiki/1198" title="1198">1198</a>), <a href="/wiki/Andaluso" class="mw-redirect" title="Andaluso">andalusa</a> <a href="/wiki/Filozofo" title="Filozofo">filozofo</a>, <a href="/wiki/Kuracisto" title="Kuracisto">kuracisto</a> kaj <a href="/wiki/Mistikulo" class="mw-redirect" title="Mistikulo">mistikulo</a>.</li> <li><a href="/wiki/Sohra%C5%ADardi" title="Sohraŭardi">Sohraŭardi</a> (<a href="/wiki/1155" title="1155">1155</a> — <a href="/wiki/1191" title="1191">1191</a>), <a href="/wiki/Mistikulo" class="mw-redirect" title="Mistikulo">mistikulo</a>, <a href="/wiki/Filozofo" title="Filozofo">filozofo</a> kaj <a href="/wiki/Asketo" class="mw-redirect" title="Asketo">asketo</a>, nomita «la <a href="/wiki/Platono" title="Platono">Platono</a> de <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a>».</li> <li><a href="/wiki/%C4%9Calal-ed-din_Mohammad_Rumi" class="mw-redirect" title="Ĝalal-ed-din Mohammad Rumi">Ĝalal-ed-din Mohammad Rumi</a> (<a href="/wiki/1207" title="1207">1207</a> — <a href="/wiki/1273" title="1273">1273</a>), <a href="/wiki/Juristo" title="Juristo">juristo</a>, <a href="/wiki/Teologo" class="mw-redirect" title="Teologo">teologo</a>, <a href="/wiki/Poeto" class="mw-redirect" title="Poeto">poeto</a> kaj <a href="/wiki/Sufiismo" title="Sufiismo">sufiisma</a> mistikulo, unu el la plej gravaj poetoj de la <a href="/wiki/Persa_lingvo" title="Persa lingvo">persa lingvo</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Modernaj">Modernaj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=38" title="Redakti sekcion: Modernaj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=38" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Modernaj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Ali_%C5%9Cariati" title="Ali Ŝariati">Ali Ŝariati</a> (<a href="/wiki/1933" title="1933">1933</a> — <a href="/wiki/1977" title="1977">1977</a>), <a href="/wiki/Irano" title="Irano">irana</a> pensisto kaj <a href="/wiki/Sociologio" title="Sociologio">sociologio</a>-docento, kiu grande influis la modernan iranan junularon.</li> <li><a href="/wiki/Qutb" class="mw-redirect" title="Qutb">Qutb</a> (<a href="/wiki/1906" title="1906">1906</a> — <a href="/wiki/1966" title="1966">1966</a>), <a href="/wiki/Egiptio" title="Egiptio">egipta</a> pensinto, kiu grave influis la <a href="/wiki/Fundamentalismo" class="mw-redirect" title="Fundamentalismo">fundamentalismon</a> de <a href="/wiki/Sunaismo" title="Sunaismo">sunaismo</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kulturo">Kulturo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=39" title="Redakti sekcion: Kulturo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=39" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Kulturo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikoloj <a href="/wiki/Islama_arkitekturo" title="Islama arkitekturo">Islama arkitekturo</a>, <a href="/wiki/Islama_arto" title="Islama arto">Islama arto</a> kaj <a href="/wiki/Islama_kulturo" title="Islama kulturo">Islama kulturo</a>.</div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Islama_mitologio" title="Islama mitologio">Islama mitologio</a>.</div> <table class="infobox collapsible autocollapse" style="color: white; float: right; text-align: center; font-size: 84%; clear:right; background: #1b0b16; border: 3px double white; font-weight: normal; font-family: Arial;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <th style="background:white; colspan="><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:TajMahalbyAmalMongia.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/TajMahalbyAmalMongia.jpg/180px-TajMahalbyAmalMongia.jpg" decoding="async" width="180" height="180" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/TajMahalbyAmalMongia.jpg/270px-TajMahalbyAmalMongia.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/TajMahalbyAmalMongia.jpg/360px-TajMahalbyAmalMongia.jpg 2x" data-file-width="1009" data-file-height="1007" /></a></span><br /><small>Parto de <a href="/wiki/Kategorio:Islamo" title="Kategorio:Islamo"><span style="color:#6FADFF;">serio</span></a> pri <br /></small> <p><a href="/wiki/Islama_kulturo" title="Islama kulturo"><span style="color:white; font-size: 165%;"><b>Islama kulturo</b></span></a><br /><br /> </p> </th></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Islama_arkitekturo" title="Islama arkitekturo"><span style="color:white;">Arkitekturo</span></a></b> </td></tr> <tr> <td style="border-bottom: 1px solid white;"> <p><a href="/wiki/Kategorio:Araba_arkitekturo" title="Kategorio:Araba arkitekturo"><span style="color:#6FADFF;">Araba</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Arkitekturo_de_Azerbaj%C4%9Dano&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arkitekturo de Azerbajĝano (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Azera</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Hindoislama_arkitekturo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hindoislama arkitekturo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Hindoislama</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Ivano" title="Ivano"><span style="color:#6FADFF;">Ivana</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Moorish_architecture&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moorish architecture (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Moorish</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span> <a href="/w/index.php?title=Maroka_stilo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Maroka stilo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Maroka</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span> <a href="/wiki/Mogola_arkitekturo" title="Mogola arkitekturo"><span style="color:#6FADFF;">Mogola</span></a><br /> <a href="/wiki/Otomana_arkitekturo" title="Otomana arkitekturo"><span style="color:#6FADFF;">Otomana</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Persa_arkitekturo" class="mw-redirect" title="Persa arkitekturo"><span style="color:#6FADFF;">Persa</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Arkitekturo_de_Somalio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arkitekturo de Somalio (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Somala</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Sudan-Sahelia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sudan-Sahelia (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Sudan-Sahelia</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span> <a href="/w/index.php?title=Tatara_moskeo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tatara moskeo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Tatara</span></a> </p> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Islama_arto" title="Islama arto"><span style="color:white;">Arto</span></a></b> </td></tr> <tr> <td style="border-bottom: 1px solid white;"> <p><a href="/wiki/Islama_kaligrafio" class="mw-redirect" title="Islama kaligrafio"><span style="color:#6FADFF;">Kaligrafio</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span> <a href="/w/index.php?title=Persaj_miniaturoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Persaj miniaturoj (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Miniaturoj</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span> <a href="/w/index.php?title=Orientaj_tapi%C5%9Doj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orientaj tapiŝoj (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Tapiŝoj</span></a> </p> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/w/index.php?title=Islamo_kaj_vestado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islamo kaj vestado (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:white;">Vestaĵoj</span></a></b> </td></tr> <tr> <td style="border-bottom: 1px solid white;"> <p><a href="/w/index.php?title=Abaya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Abaya (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Abaya</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Agal_(accessory)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agal (accessory) (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Agal</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Boubou_(clothing)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Boubou (clothing) (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Boubou</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Burqa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Burqa (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Burqa</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Chador&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chador (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Chador</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span> <a href="/w/index.php?title=Jellabiya&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jellabiya (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Jellabiya</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Niqab&action=edit&redlink=1" class="new" title="Niqab (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Niqab</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Salwar_kameez&action=edit&redlink=1" class="new" title="Salwar kameez (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Salwar kameez</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Taqiyah_(cap)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Taqiyah (cap) (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Taqiya</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Keffiyeh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Keffiyeh (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">kufiya </span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Thawb" class="mw-redirect" title="Thawb"><span style="color:#6FADFF;">Thawb</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Jilbab&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jilbab (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Jilbab</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Hi%C4%9Dabo" title="Hiĝabo"><span style="color:#6FADFF;">Hiĝabo</span></a><br /> </p> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/w/index.php?title=Islamaj_festotagoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islamaj festotagoj (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:white;">Festotagoj</span></a></b> </td></tr> <tr> <td style="border-bottom: 1px solid white;"> <p><a href="/w/index.php?title=Tago_de_A%C5%9Duro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tago de Aŝuro (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Aŝuro</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Arba%27een&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arba'een (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Arba'een</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Eid_al-Ghadeer&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eid al-Ghadeer (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">al-Ghadeer</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Chaand_Raat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chaand Raat (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Chaand Raat</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Eid_ul-Fitr" title="Eid ul-Fitr"><span style="color:#6FADFF;">al-Fitr</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Eid_al-Adha&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eid al-Adha (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">al-Adha</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Imamat_Day&action=edit&redlink=1" class="new" title="Imamat Day (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Tago de la Imamo</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Festivalo_de_Imam_Musa_al-Kadhim&action=edit&redlink=1" class="new" title="Festivalo de Imam Musa al-Kadhim (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">al-Kadhim</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Islama_Novjaro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islama Novjaro (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Novjaro<span></span></span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Isra_kaj_Mi%27raj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Isra kaj Mi'raj (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Isra kaj Mi'raj</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Laylat_al-Qadr&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laylat al-Qadr (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">al-Qadr</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Mawlid&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mawlid (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Mawlid</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Ramadano" title="Ramadano"><span style="color:#6FADFF;">Ramadano</span></a><br /><a href="/w/index.php?title=Festivalo_de_Mugham&action=edit&redlink=1" class="new" title="Festivalo de Mugham (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Mugamo</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Mid-Sha%27ban&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mid-Sha'ban (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Mid-Sha'ban</span></a><br /><a href="/w/index.php?title=Festivalo_de_Imamo_Taiyyab&action=edit&redlink=1" class="new" title="Festivalo de Imamo Taiyyab (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">al-Taiyyab</span></a><br /> </p> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/wiki/Islama_literaturo" title="Islama literaturo"><span style="color:white;">Literaturo</span></a></b> </td></tr> <tr> <td style="border-bottom: 1px solid white;"> <p><a href="/wiki/Araba_literaturo" class="mw-redirect" title="Araba literaturo"><span style="color:#6FADFF;">Araba</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Azera_literaturo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Azera literaturo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Azera</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Bengala_literaturo" title="Bengala literaturo"><span style="color:#6FADFF;">Bengala</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Indonezia_literaturo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Indonezia literaturo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Indonezia</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Java_literaturo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Java literaturo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Java</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Ka%C5%9Dmira_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kaŝmira literature (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Kaŝmira</span></a><br /> <a href="/wiki/Kurda_literaturo" title="Kurda literaturo"><span style="color:#6FADFF;">Kurda</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Persa_literaturo" title="Persa literaturo"><span style="color:#6FADFF;">Persa</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Pun%C4%9Daba_literaturo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Punĝaba literaturo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Punĝaba</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Sindha_literature&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sindha literature (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Sindha</span></a><br /><a href="/w/index.php?title=Literaturo_of_Somalio&action=edit&redlink=1" class="new" title="Literaturo of Somalio (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Somala</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span> <a href="/w/index.php?title=Sud-Azia_literaturo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sud-Azia literaturo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Sudazia</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Turka_literaturo" title="Turka literaturo"><span style="color:#6FADFF;">Turka</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Urdua_literaturo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Urdua literaturo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Urdua</span></a><br /> </p> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/w/index.php?title=Islamaj_luktartoj&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islamaj luktartoj (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:white;">Batalartoj</span></a></b> </td></tr> <tr> <td style="border-bottom: 1px solid white;"> <p><a href="/w/index.php?title=Silat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Silat (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Silat</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span> <a href="/w/index.php?title=Kurash&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kurash (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Kurash</span></a> </p> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/w/index.php?title=Islama_muziko&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islama muziko (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:white;">Muziko</span></a></b> </td></tr> <tr> <td style="border-bottom: 1px solid white;"><a href="/w/index.php?title=Dastgah&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dastgah (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Dastgah</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Ghazal" class="mw-redirect" title="Ghazal"><span style="color:#6FADFF;">Ghazal</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Madih_nabawi&action=edit&redlink=1" class="new" title="Madih nabawi (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Madih nabawi</span></a><br /> <p><a href="/w/index.php?title=Araba_maqam&action=edit&redlink=1" class="new" title="Araba maqam (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Maqam</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/wiki/Mugamo" title="Mugamo"><span style="color:#6FADFF;">Mugamo</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Nasheed&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nasheed (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Nasheed</span></a><br /> <a href="/w/index.php?title=Qawwali&action=edit&redlink=1" class="new" title="Qawwali (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Qawwali</span></a><br /> </p> </td></tr> <tr> <td><b><a href="/w/index.php?title=Islama_teatro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Islama teatro (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:white;">Teatro</span></a></b> </td></tr> <tr> <td> <p><a href="/w/index.php?title=Karag%C3%B6z_kaj_Hacivat&action=edit&redlink=1" class="new" title="Karagöz kaj Hacivat (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Karagöz kaj Hacivat</span></a><br /><a href="/w/index.php?title=Ta%27zieh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ta'zieh (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Ta'zieh</span></a><span style="font-weight:bold;">•</span><a href="/w/index.php?title=Wayang&action=edit&redlink=1" class="new" title="Wayang (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Wayang</span></a><br /> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:IslamSymbolAllahCompWhite.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/IslamSymbolAllahCompWhite.PNG/50px-IslamSymbolAllahCompWhite.PNG" decoding="async" width="50" height="52" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/IslamSymbolAllahCompWhite.PNG/75px-IslamSymbolAllahCompWhite.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/IslamSymbolAllahCompWhite.PNG/100px-IslamSymbolAllahCompWhite.PNG 2x" data-file-width="217" data-file-height="224" /></a></span> </p> </td></tr> <tr> <td> <p><b><a href="/w/index.php?title=Portalo:Islamo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Portalo:Islamo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#6FADFF;">Portalo Islamo</span></a></b><br /> <span class="noprint plainlinksneverexpand" style="white-space:nowrap; font-weight:normal; font-size:xx-small; color:white;;"><a href="/wiki/%C5%9Cablono:Islama_kulturo" title="Ŝablono:Islama kulturo"><span title="Rigardu ĉi tiun ŝablonon" style="color:white;;">v</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a href="/w/index.php?title=%C5%9Cablono-Diskuto:Islama_kulturo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ŝablono-Diskuto:Islama kulturo (paĝo ne ekzistas)"><span style="color:#002bb8;color:white;;" title="Diskuto pri ĉi tiu ŝablono">d</span></a> <span style="font-size:80%;">•</span> <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=%C5%9Cablono:Islama_kulturo&action=edit"><span style="color:#002bb8;color:white;;" title="Vi povas redakti ĉi tiun ŝablonon. Konservonte la paĝon bonvolu uzi la antaŭrigardan butonon.">r</span></a></span>  </p> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Agra_Itimad-ud-Daula_3.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Agra_Itimad-ud-Daula_3.jpg/220px-Agra_Itimad-ud-Daula_3.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Agra_Itimad-ud-Daula_3.jpg/330px-Agra_Itimad-ud-Daula_3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Agra_Itimad-ud-Daula_3.jpg/440px-Agra_Itimad-ud-Daula_3.jpg 2x" data-file-width="2886" data-file-height="1924" /></a><figcaption>Montro de arkitekturo en Agra, Barato.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Great_Mosque_of_Djenn%C3%A9_1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Great_Mosque_of_Djenn%C3%A9_1.jpg/220px-Great_Mosque_of_Djenn%C3%A9_1.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Great_Mosque_of_Djenn%C3%A9_1.jpg/330px-Great_Mosque_of_Djenn%C3%A9_1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Great_Mosque_of_Djenn%C3%A9_1.jpg/440px-Great_Mosque_of_Djenn%C3%A9_1.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Adoba moskeo en <a href="/wiki/Malio" title="Malio">Malio</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Niujie_Mosques02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Niujie_Mosques02.jpg/220px-Niujie_Mosques02.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Niujie_Mosques02.jpg/330px-Niujie_Mosques02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Niujie_Mosques02.jpg/440px-Niujie_Mosques02.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>Moskeo <a href="/wiki/Niujie" title="Niujie">Niujie</a> — tipa montro de la ĉina influo al la islama arkitekturo.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Palacio_del_P%C3%B3rtico.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Palacio_del_P%C3%B3rtico.jpg/220px-Palacio_del_P%C3%B3rtico.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Palacio_del_P%C3%B3rtico.jpg/330px-Palacio_del_P%C3%B3rtico.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Palacio_del_P%C3%B3rtico.jpg/440px-Palacio_del_P%C3%B3rtico.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Portiko kaj korto de <a href="/wiki/Alhambro" title="Alhambro">Alhambro</a>, Hispanio.</figcaption></figure> <p>Islama kulturo ĝenerale inkluzivas ĉiujn praktikojn kaj tendencojn kiuj evoluis ĉirkaŭ tiu religio, inkluzive de koranaĵoj kiel preĝoj kaj nekoranaĵoj ene de la vasta islama mondo. Pro tio la islama kulturo estas sufiĉe ampleksa. Ĝi estas ne nur araba, sed havas diversetnajn radikojn. Ĝi ricevis influon ne nur de lokaj kulturoj, sed ankaŭ heredis de la <a href="/wiki/Bizanca_Imperio" class="mw-redirect" title="Bizanca Imperio">Bizanca Imperio</a> kaj aliaj regionoj. Ĝi estis farita de homoj (ne nepre islamanoj), kiuj vivis ene de la teritorio de islamaj socioj. La kulturo de Islamo inkluzivas la <a href="/wiki/Islama_arkitekturo" title="Islama arkitekturo">arkitekturon</a>, <a href="/wiki/Kaligrafio" title="Kaligrafio">kaligrafion</a>, <a href="/wiki/Pentrarto" title="Pentrarto">pentrarton</a>, <a href="/wiki/Literaturo" title="Literaturo">literaturon</a>, <a href="/wiki/Teatro" title="Teatro">teatron</a>, <a href="/wiki/Kinarto" class="mw-redirect" title="Kinarto">kinarton</a>, kaj <a href="/wiki/Ceramikarto" class="mw-redirect" title="Ceramikarto">ceramikarton</a>, inter aliaj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Arkitekturo">Arkitekturo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=40" title="Redakti sekcion: Arkitekturo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=40" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Arkitekturo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Eble la plej grava esprimo de islama arto estas arkitekturo, precipe la <a href="/wiki/Moskeo" title="Moskeo">moskeoj</a>, <a href="/wiki/Tombo" title="Tombo">tomboj</a>, <a href="/wiki/Palaco" title="Palaco">palacoj</a> kaj <a href="/wiki/Fortika%C4%B5o" title="Fortikaĵo">fortikaĵoj</a><sup id="cite_ref-Cop149_257-0" class="reference"><a href="#cite_note-Cop149-257"><span class="cite-bracket">[</span>253<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-258" class="reference"><a href="#cite_note-258"><span class="cite-bracket">[</span>254<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Pere de la konstruaĵoj, montreblas la efiko de ŝanĝiĝantaj kulturoj ene de islama civilizo. La nordafrika kaj hispana islamaj arkitekturoj, ekzemple, havas romiajn kaj bizancajn elementojn, kio videblas en la <a href="/wiki/Granda_Moskeo_de_Kajruano" title="Granda Moskeo de Kajruano">Granda Moskeo de Kajruano</a> kiu havas marmoron kaj porfirokolonojn de romiaj kaj bizancaj konstruaĵoj, en la palaco <a href="/wiki/Alhambro" title="Alhambro">Alhambro</a> de <a href="/wiki/Granado" title="Granado">Granado</a>, aŭ en <a href="/wiki/Moskeo-Katedralo_de_Kordovo" title="Moskeo-Katedralo de Kordovo">Granda Moskeo de Kordovo</a>.<sup id="cite_ref-259" class="reference"><a href="#cite_note-259"><span class="cite-bracket">[</span>255<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-260" class="reference"><a href="#cite_note-260"><span class="cite-bracket">[</span>256<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p>Islama arkitekturo povas esti identigita pere de la sekvaj dezajnelementoj, kiuj estas hereditaj de la unua moskeo konstruita de Mohamedo en Medino, same kiel de aliaj antaŭislamaj konstruaĵoj aŭ de kristanaj <a href="/wiki/Pre%C4%9Dejo" title="Preĝejo">preĝejoj</a> kaj <a href="/wiki/Sinagogo" title="Sinagogo">sinagogoj</a>.<sup id="cite_ref-261" class="reference"><a href="#cite_note-261"><span class="cite-bracket">[</span>257<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <ul><li>Grandaj <a href="/wiki/Korto" title="Korto">kortoj</a> ofte kunfanditaj kun centra preĝohalo. Origine karakterizaĵo de la <a href="/wiki/Moskeo_de_la_Profeto" title="Moskeo de la Profeto">Moskeo de la Profeto</a>.<sup id="cite_ref-kairouan_mosque_262-0" class="reference"><a href="#cite_note-kairouan_mosque-262"><span class="cite-bracket">[</span>258<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Minareto" title="Minareto">Minaretoj</a> aŭ turoj (kiuj estis originale uzataj kiel torĉ-gardoturoj ekzemple en la <a href="/wiki/Moskeo_de_la_Umajadoj" class="mw-redirect" title="Moskeo de la Umajadoj">Granda Moskeo de Damasko</a>. Tial la derivaĵo de la araba vorto <i>Nur</i>, "lumo". La plej malnova konstanta minareto en la mondo estas la minareto de la <a href="/wiki/Granda_Moskeo_de_Kajruano" title="Granda Moskeo de Kajruano">Granda Moskeo de Kajruano</a> (en Tunizio), starigita inter la 8-a kaj 9-a jarcentoj. Ĝi estas majesta kvadrata turo konsistanta el tri supermetitaj partoj de laŭpaŝa grandeco kaj dekoro.<sup id="cite_ref-263" class="reference"><a href="#cite_note-263"><span class="cite-bracket">[</span>259<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li><a href="/wiki/Mihrabo" title="Mihrabo">Mihrabo</a> aŭ niĉo sur interna muro indikanta la direkton al Mekko. Ĝi eble devenas de antaŭa uzado de niĉoj por la fiksado de la <a href="/wiki/Torao" class="mw-redirect" title="Torao">Torao</a> kaj volvolibroj en judaj <a href="/wiki/Sinagogo" title="Sinagogo">sinagogoj</a> aŭ Mehrab (perse: مِهراب) de la persa mitraa kulturo aŭ la <a href="/wiki/Koptoj" title="Koptoj">koptaj</a> preĝejoj.<sup id="cite_ref-264" class="reference"><a href="#cite_note-264"><span class="cite-bracket">[</span>260<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Kupoloj (la plej frua islama uzo de <a href="/wiki/Kupolo" title="Kupolo">kupolo</a> estis en la 8-a jarcento en moskeo de Medino).</li> <li>Uzo de <a href="/wiki/Ivano" title="Ivano">Ivanoj</a> en malsamaj sekcioj.<sup id="cite_ref-265" class="reference"><a href="#cite_note-265"><span class="cite-bracket">[</span>261<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-266" class="reference"><a href="#cite_note-266"><span class="cite-bracket">[</span>262<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Uzo de geometriaj formoj kaj ripetata arto (arabesko)<sup id="cite_ref-B-I_267-0" class="reference"><a href="#cite_note-B-I-267"><span class="cite-bracket">[</span>263<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li> <li>Uzo de dekoracia araba kaligrafio.<sup id="cite_ref-268" class="reference"><a href="#cite_note-268"><span class="cite-bracket">[</span>264<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li> <li>Uzo de <a href="/wiki/Simetrio" title="Simetrio">simetrio</a>.</li> <li>Lavfontanoj.<sup id="cite_ref-269" class="reference"><a href="#cite_note-269"><span class="cite-bracket">[</span>265<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Uzo de brila koloraro.<sup id="cite_ref-270" class="reference"><a href="#cite_note-270"><span class="cite-bracket">[</span>266<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-271" class="reference"><a href="#cite_note-271"><span class="cite-bracket">[</span>267<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Fokusiĝo je interna spaco de konstruaĵo prefere ol la ekstero.<sup id="cite_ref-272" class="reference"><a href="#cite_note-272"><span class="cite-bracket">[</span>268<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Oftaj_interpretoj_pri_islama_arkitekturo">Oftaj interpretoj pri islama arkitekturo</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=41" title="Redakti sekcion: Oftaj interpretoj pri islama arkitekturo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=41" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Oftaj interpretoj pri islama arkitekturo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>La koncepto pri la senfina potenco de Dio estas substrekita per dezajnoj kun ripetataj temoj kiuj aludas al senfineco<sup id="cite_ref-273" class="reference"><a href="#cite_note-273"><span class="cite-bracket">[</span>269<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li> <li>Homaj kaj bestaj formoj estas malofte prezentitaj en dekoracia arto, ĉar ili estas unikaĵoj en la laboro de Alaho. Foliaro estas ofta ĉeftemo, sed tipe stiligita aŭ simpligita.</li> <li><a href="/wiki/Kaligrafio" title="Kaligrafio">Kaligrafio</a> estas utiligita por plifortigi impreson de la interno de konstruaĵo per disponigado de citaĵoj de la <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a>.<sup id="cite_ref-274" class="reference"><a href="#cite_note-274"><span class="cite-bracket">[</span>270<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Islama arkitekturo estis nomita la «arkitekturo de la vualo» ĉar la beleco kuŝas en la internaj spacoj (kortoj kaj ĉambroj) ekster kiuj ne estas videbla ekde la stratovido.<sup id="cite_ref-275" class="reference"><a href="#cite_note-275"><span class="cite-bracket">[</span>271<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></li> <li>Uzo de imponaj formoj kiel ekzemple grandaj <a href="/wiki/Kupolo" title="Kupolo">kupoloj</a>, altegaj <a href="/wiki/Minareto" title="Minareto">minaretoj</a>, kaj larĝaj <a href="/wiki/Korto" title="Korto">kortoj</a> estas intencitaj peri potencon<sup id="cite_ref-276" class="reference"><a href="#cite_note-276"><span class="cite-bracket">[</span>272<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kalendaro">Kalendaro</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=42" title="Redakti sekcion: Kalendaro" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=42" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Kalendaro"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Lunar_phases_al-Biruni.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Lunar_phases_al-Biruni.jpg/220px-Lunar_phases_al-Biruni.jpg" decoding="async" width="220" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Lunar_phases_al-Biruni.jpg/330px-Lunar_phases_al-Biruni.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Lunar_phases_al-Biruni.jpg/440px-Lunar_phases_al-Biruni.jpg 2x" data-file-width="2192" data-file-height="1544" /></a><figcaption>Ilustraĵo el astronomia verko de <a href="/wiki/Al-Biruni" title="Al-Biruni">al-Biruni</a>, klariganta la malsamajn <a href="/wiki/Luna_fazo" title="Luna fazo">lunfazojn</a>.</figcaption></figure> <p>Por la komenco de la islama epoko estis elektita la okazintaĵo konata kiel <i><a href="/wiki/He%C4%9Diro" title="Heĝiro">Heĝiro</a></i> en 622 p.K., kiu estis grava turnopunkto en la vivo de Mohamedo kaj de la primitiva islama komunumo<sup id="cite_ref-277" class="reference"><a href="#cite_note-277"><span class="cite-bracket">[</span>273<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La jaro 1 A.H. (<a href="/wiki/Latine" class="mw-redirect" title="Latine">latine</a> Anno Hegirae) en la <a href="/wiki/Islama_kalendaro" title="Islama kalendaro">islama kalendaro</a> estis laŭdire deklarita de la <a href="/wiki/Umar_ibn_al-%C4%A4attab" title="Umar ibn al-Ĥattab">Kalifo Umar</a>. Ĝi estas luna kalendaro kaj la tagoj daŭras de <a href="/wiki/Sunsubiro" title="Sunsubiro">sunsubiro</a> al sunsubiro<sup id="cite_ref-278" class="reference"><a href="#cite_note-278"><span class="cite-bracket">[</span>274<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-279" class="reference"><a href="#cite_note-279"><span class="cite-bracket">[</span>275<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Islamaj festotagoj okazas en fiksaj datoj de la luna kalendaro<sup id="cite_ref-280" class="reference"><a href="#cite_note-280"><span class="cite-bracket">[</span>276<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, kiuj ne ĉiam koincidas kun la <a href="/wiki/Gregoria_kalendaro" title="Gregoria kalendaro">gregoria kalendaro</a><sup id="cite_ref-281" class="reference"><a href="#cite_note-281"><span class="cite-bracket">[</span>277<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La plej gravaj islamaj festivaloj estas <a href="/wiki/Eid_ul-Fitr" title="Eid ul-Fitr">Eid ul-Fitr</a> (<a href="/wiki/Arabe" class="mw-redirect" title="Arabe">arabe</a>: عيد الفطر) je la 1-a de Ŝaŭŭal, markante la finon de la fastmonato <a href="/wiki/Ramadano" title="Ramadano">Ramadano</a>, kaj <a href="/wiki/Eid_ul-Adha" class="mw-redirect" title="Eid ul-Adha">Eid ul-Adha</a> (arabe: عيد الأضحى) je la 10-a de <a href="/wiki/Dhu_al-hi%C4%9D%C4%9Dah" title="Dhu al-hiĝĝah">Dhu al-hiĝĝah</a>, koincidante kun la pilgrimado al <a href="/wiki/Mekko" title="Mekko">Mekko</a>.<sup id="cite_ref-282" class="reference"><a href="#cite_note-282"><span class="cite-bracket">[</span>278<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-283" class="reference"><a href="#cite_note-283"><span class="cite-bracket">[</span>279<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Festotagoj">Festotagoj</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=43" title="Redakti sekcion: Festotagoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=43" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Festotagoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Eidulfitr_meal.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Eidulfitr_meal.jpg/220px-Eidulfitr_meal.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Eidulfitr_meal.jpg/330px-Eidulfitr_meal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Eidulfitr_meal.jpg/440px-Eidulfitr_meal.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption><a href="/wiki/Eid_ul-Fitr" title="Eid ul-Fitr">Eid ul-Fitr</a> en <a href="/wiki/Malajzio" title="Malajzio">Malajzio</a></figcaption></figure> <p>Ekzistas du ĉefaj festotagoj en Islamo, <a href="/wiki/Eid_ul-Fitr" title="Eid ul-Fitr">Eid ul-Fitr</a> kaj <a href="/wiki/Eid_ul-Adha" class="mw-redirect" title="Eid ul-Adha">Eid ul-Adha</a>. La maniero kiel festotagoj estas celebritaj aŭ agnoskitaj povas varii laŭ la kulturoj aŭ la diversaj branĉoj de Islamo, <a href="/wiki/Sunaismo" title="Sunaismo">sunaismo</a> kaj <a href="/wiki/%C5%9Cijaismo" title="Ŝijaismo">ŝijaismo</a><sup id="cite_ref-284" class="reference"><a href="#cite_note-284"><span class="cite-bracket">[</span>280<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Islamaj festotagoj ĝenerale sekvas la lunan kalendaron<sup id="cite_ref-285" class="reference"><a href="#cite_note-285"><span class="cite-bracket">[</span>281<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La islama kalendaro havas 10 monatojn kaj 400 tagojn. La <a href="/wiki/Luna_kalendaro" title="Luna kalendaro">luna kalendaro</a> de sunaistoj kaj ŝijaistoj ne ĉiam koincidas<sup id="cite_ref-types_286-0" class="reference"><a href="#cite_note-types-286"><span class="cite-bracket">[</span>282<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: foje ŝijaisma festo kaj la sama sunaisma festo okazas en du malsamaj tagoj<sup id="cite_ref-287" class="reference"><a href="#cite_note-287"><span class="cite-bracket">[</span>283<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, kutime du sinsekvaj. Islamaj datoj estas bazitaj sur luna kalendaro, sed en pluraj landoj proksimaj al Okcidento, civilaj datoj kutime uzas la <a href="/wiki/Gregoria_kalendaro" title="Gregoria kalendaro">gregorian kalendaron</a><sup id="cite_ref-288" class="reference"><a href="#cite_note-288"><span class="cite-bracket">[</span>284<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-289" class="reference"><a href="#cite_note-289"><span class="cite-bracket">[</span>285<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Vestado">Vestado</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=44" title="Redakti sekcion: Vestado" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=44" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vestado"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Dishdasha.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Dishdasha.jpg/220px-Dishdasha.jpg" decoding="async" width="220" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Dishdasha.jpg/330px-Dishdasha.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Dishdasha.jpg/440px-Dishdasha.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="730" /></a><figcaption>Diversnaciaj viroj portantaj la <a href="/wiki/Ta%C5%ADbo" title="Taŭbo">Taŭbon</a> en Salalah, <a href="/wiki/Omano" title="Omano">Omano</a>.</figcaption></figure> <p>Islamanoj uzas la vestaĵojn laŭ du kuntekstoj<sup id="cite_ref-290" class="reference"><a href="#cite_note-290"><span class="cite-bracket">[</span>286<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>: ĉiutaga vestado hejma kaj eksterhejma, kaj vestado postulita por specife religiaj kuntekstoj. Korano parolas pri modesteco en la inaj vestaĵoj kaj faras neklarajn aludojn al ia kaŝado de la ina beleco. Tamen, ekzistas multaj malsamaj interpretoj pri tiu «modesteco» postulata. La plejmulto konsentas pri la ŝirmado de korpo ekde la <a href="/wiki/Umbiliko" title="Umbiliko">umbiliko</a> ĝis la <a href="/wiki/Genuo" title="Genuo">genuoj</a> por viroj<sup id="cite_ref-291" class="reference"><a href="#cite_note-291"><span class="cite-bracket">[</span>287<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> kaj de la kapo ĝis la piedfingroj por virinoj krom la manoj kaj la vizaĝo aŭ okuloj (tio dependas de la islama skolo). Malgraŭ tio, en kelkaj islamaj socioj, pluraj virinoj ne kovras siajn kapojn per <a href="/wiki/Vualo" title="Vualo">vualo</a>. Ekzemplo estas <a href="/wiki/Turkio" title="Turkio">Turkio</a>, laika ŝtato kun granda plimulta islama loĝantaro<sup id="cite_ref-292" class="reference"><a href="#cite_note-292"><span class="cite-bracket">[</span>288<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-293" class="reference"><a href="#cite_note-293"><span class="cite-bracket">[</span>289<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Arto">Arto</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=45" title="Redakti sekcion: Arto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=45" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Arto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Literaturo">Literaturo</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=46" title="Redakti sekcion: Literaturo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=46" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Literaturo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Natavan.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Natavan.jpg/200px-Natavan.jpg" decoding="async" width="200" height="259" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Natavan.jpg/300px-Natavan.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Natavan.jpg/400px-Natavan.jpg 2x" data-file-width="413" data-file-height="534" /></a><figcaption><a href="/wiki/%C4%A4ur%C5%9Didbanu_Natavan" title="Ĥurŝidbanu Natavan">Ĥurŝidbanu Natavan</a> estis filino de Mehdi Gulu-ĥano, lasta reganto de la <a href="/wiki/Karaba%C4%A5a_%C4%A5anato" title="Karabaĥa ĥanato">Karabaĥa ĥanato</a> (1748–1822), ŝi estas konsiderata unu el la plej bonaj poetinoj de <a href="/wiki/Azerbaj%C4%9Dano" title="Azerbajĝano">Azerbajĝano</a>.</figcaption></figure> <p>Islama literaturo estas ampleksa aro da verkoj kun islamaj instruoj, doktrinoj, dogmoj, predikoj aŭ simple kun islama fono, verkitaj en ajna lingvo<sup id="cite_ref-arabianNights_294-0" class="reference"><a href="#cite_note-arabianNights-294"><span class="cite-bracket">[</span>290<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La plej konata fikcio de la islama mondo estis la libro <a href="/wiki/Mil_kaj_Unu_Noktoj" class="mw-redirect" title="Mil kaj Unu Noktoj">Mil kaj Unu Noktoj</a>, kiu estis kompilo de multaj pli fruaj popolaj fabeloj rakontitaj de la persa reĝino <a href="/wiki/%C5%9Cehrazad" title="Ŝehrazad">Ŝehrazad</a>. La <a href="/wiki/Epopeo" title="Epopeo">epopeo</a> prenis formon en la <a href="/wiki/10-a_jarcento" title="10-a jarcento">10-a jarcento</a> kaj atingis la finan staton en la <a href="/wiki/14-a_jarcento" title="14-a jarcento">14-a jarcento</a>. La nombro kaj speco de rakontoj variis de unu manuskripto al alia. Ĉiuj arabaj fantaziaj rakontoj ofte estis nomataj «1001 noktoj» en traduko al aliaj lingvoj, nekonsiderante ĉu ili aperis en tiu verko, kaj kelkaj rakontoj estas konataj en <a href="/wiki/E%C5%ADropo" title="Eŭropo">Eŭropo</a> kiel «1001 noktoj» malgraŭ ke ili tute ekzistas en neniu araba manuskripto. </p><p>Tiu epopeo estis influa en la <a href="/wiki/Okcidento" title="Okcidento">Okcidento</a> ĉar ĝi estis tradukita en la <a href="/wiki/18-a_jarcento" title="18-a jarcento">18-a jarcento</a>, unuafoje de <a href="/wiki/Antoine_Galland" title="Antoine Galland">Antoine Galland</a><sup id="cite_ref-295" class="reference"><a href="#cite_note-295"><span class="cite-bracket">[</span>291<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Multaj imitaĵoj aperis, precipe en <a href="/wiki/Francio" title="Francio">Francio</a><sup id="cite_ref-arabianNights2_296-0" class="reference"><a href="#cite_note-arabianNights2-296"><span class="cite-bracket">[</span>292<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-297" class="reference"><a href="#cite_note-297"><span class="cite-bracket">[</span>293<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>La <a href="/wiki/%C5%9Cahnameo" title="Ŝahnameo">Ŝahnameo</a> de <a href="/wiki/Abol-Gasem_Ferdousio" title="Abol-Gasem Ferdousio">Abol-Gasem Ferdousio</a>, popola eposo de <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a>, estas mita kaj heroa rakontado de la <a href="/wiki/Persa_Imperio" title="Persa Imperio">Persa Imperio</a>. <a href="/wiki/Amir_Arsalan" title="Amir Arsalan">Amir Arsalan</a> ankaŭ estis populara mita persa rakonto, kiu influis kelkajn modernajn verkojn de fantazia fikcio, kiel ekzemple La <a href="/wiki/Heroa_legendo_de_Arslan" title="Heroa legendo de Arslan">Heroa legendo de Arslan</a>. </p><p>Fama ekzemplo de araba kaj persa poezio pri amo kaj enamiĝo estas <a href="/wiki/Lejla_kaj_Ma%C4%B5nun" class="mw-redirect" title="Lejla kaj Maĵnun">Lejla kaj Maĵnun</a>, devenanta de la <a href="/wiki/Umajadoj" title="Umajadoj">umajada</a> epoko en la <a href="/wiki/7-a_jarcento" title="7-a jarcento">7-a jarcento</a>. Ĝi estas tragedia rakonto pri pasia amo same kiel la pli malfrua <i><a href="/wiki/Romeo_kaj_Julieto" title="Romeo kaj Julieto">Romeo kaj Julieto</a></i>, kaj, laŭ kelkaj esploristoj, estis la fontinspiro por tiu okcidenta versio de Lejla kaj Maĵnun<sup id="cite_ref-298" class="reference"><a href="#cite_note-298"><span class="cite-bracket">[</span>294<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Ibn_Tufail" class="mw-redirect" title="Ibn Tufail">Ibn Tufail</a> kaj <a href="/wiki/Ibn_al-Nafis" title="Ibn al-Nafis">Ibn al-Nafis</a> estis pioniroj de la filozofia romano. Ibn Tufail skribis la unuan fikcian araban romanon <a href="/wiki/La_a%C5%ADtodidakta_filozofo" title="La aŭtodidakta filozofo">La aŭtodidakta filozofo</a> kiel respondon al la <i><a href="/wiki/La_Nekohereco_de_la_Filozofoj" class="mw-redirect" title="La Nekohereco de la Filozofoj">La Nekohereco de la Filozofoj</a></i> de <a href="/wiki/Algazelo" title="Algazelo">Algazelo</a>, kaj tiam Ibn al-Nafis ankaŭ verkis novan fikcian aŭtodidaktan teologion kiel respondon al tiu de Ibn Tufail. Ambaŭ rakontoj havis protagonistojn kiuj estis aŭtodidaktaj sovaĝaj infanoj vivantaj en soleco sur dezertinsulo. Ĝi estas konsiderata la unua sciencfikcia verko.<sup id="cite_ref-299" class="reference"><a href="#cite_note-299"><span class="cite-bracket">[</span>295<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-300" class="reference"><a href="#cite_note-300"><span class="cite-bracket">[</span>296<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Roubi_301-0" class="reference"><a href="#cite_note-Roubi-301"><span class="cite-bracket">[</span>297<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:ManuscriptAbbasid.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/ManuscriptAbbasid.jpg/220px-ManuscriptAbbasid.jpg" decoding="async" width="220" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/ManuscriptAbbasid.jpg/330px-ManuscriptAbbasid.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/ManuscriptAbbasid.jpg/440px-ManuscriptAbbasid.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="575" /></a><figcaption>Manuskripto de <a href="/wiki/Mil_kaj_Unu_Noktoj" class="mw-redirect" title="Mil kaj Unu Noktoj">Mil kaj Unu Noktoj</a>.</figcaption></figure> <p>Latina tradukado de la laboro de Ibn Tufail, <i>La aŭtodidakta filozofo</i>, unue aperis en <a href="/wiki/1671" title="1671">1671</a>, preparita de <a href="/wiki/Edward_Pococke" title="Edward Pococke">Edward Pococke</a> la Juna, sekvita de angla traduko de <a href="/wiki/Simon_Ockley" title="Simon Ockley">Simon Ockley</a> en <a href="/wiki/1708" title="1708">1708</a>, same kiel germanaj kaj nederlandaj tradukoj. Tiuj tradukoj poste inspiris <a href="/wiki/Daniel_Defoe" title="Daniel Defoe">Daniel Defoe</a> por verki <a href="/wiki/Robinsono_Kruso" title="Robinsono Kruso">Robinsono Kruso</a>, konsiderata la debuta romano en la angla<sup id="cite_ref-302" class="reference"><a href="#cite_note-302"><span class="cite-bracket">[</span>298<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-303" class="reference"><a href="#cite_note-303"><span class="cite-bracket">[</span>299<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Amber_304-0" class="reference"><a href="#cite_note-Amber-304"><span class="cite-bracket">[</span>300<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-Wainwright_305-0" class="reference"><a href="#cite_note-Wainwright-305"><span class="cite-bracket">[</span>301<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. <i>La aŭtodidakta filozofo</i> ankaŭ inspiris <a href="/wiki/Robert_Boyle" title="Robert Boyle">Robert Boyle</a> verki sian filozofian romanon, kies intrigo disvolviĝas sur insulo, <i>La Aspiranta Naturalisto</i><sup id="cite_ref-Toomer-222_306-0" class="reference"><a href="#cite_note-Toomer-222-306"><span class="cite-bracket">[</span>302<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La rakonto ankaŭ anticipis la <a href="/wiki/Emile,_a%C5%AD_Pri_la_Eduko" title="Emile, aŭ Pri la Eduko">Emile, aŭ Pri la Eduko</a> de <a href="/wiki/Rousseau" class="mw-disambig" title="Rousseau">Rousseau</a>, kaj estas ankaŭ simila al la rakonto pri <a href="/wiki/Mo%C5%ADgli" title="Moŭgli">Moŭgli</a> en la <a href="/wiki/La_libroj_de_%C4%9Dangaloj" title="La libroj de ĝangaloj">La libroj de ĝangaloj</a> de <a href="/wiki/Rudyard_Kipling" title="Rudyard Kipling">Rudyard Kipling</a> same kiel la rakonto pri <a href="/wiki/Tarzan" class="mw-redirect" title="Tarzan">Tarzan</a>, en kiu bebo estas forlasita en la ĝangalo sed adoptita de patrino lupo<sup id="cite_ref-307" class="reference"><a href="#cite_note-307"><span class="cite-bracket">[</span>303<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Dante_Alighieri" title="Dante Alighieri">Dante Alighieri</a> estas la verkisto de <a href="/wiki/La_Dia_Komedio" class="mw-redirect" title="La Dia Komedio">La Dia Komedio</a>, konsiderata la plej bonega verko de la <a href="/wiki/Itala_literaturo" title="Itala literaturo">itala literaturo</a><sup id="cite_ref-Heullant_308-0" class="reference"><a href="#cite_note-Heullant-308"><span class="cite-bracket">[</span>304<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tamen, ĝi rekte aŭ nerekte prenis multajn ecojn pri transtombaj epizodoj el la arabaj verkoj pri islama <a href="/wiki/Eskatologio" title="Eskatologio">eskatologio</a>: la <a href="/wiki/Hadito" title="Hadito">Hadito</a> kaj la <a href="/wiki/Kitab_al-Miraj" class="mw-redirect" title="Kitab al-Miraj">Kitab al-Miraj</a> (tradukita en la <a href="/wiki/Latina" class="mw-redirect" title="Latina">latinan</a> en <a href="/wiki/1264" title="1264">1264</a> kiel <i>Liber Scale Machometi</i>, «La Libro de la Ĉieliro de Mohamedo») koncerne la ĉieliron de <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a> al Ĉielo, kaj spiritaj verkoj de <a href="/wiki/Ibn_Arabi" title="Ibn Arabi">Ibn Arabi</a>. La <a href="/wiki/Ma%C5%ADroj" title="Maŭroj">maŭroj</a> ankaŭ havis videblan influon en la verkoj de <a href="/wiki/George_Peele" title="George Peele">George Peele</a> kaj de <a href="/wiki/William_Shakespeare" title="William Shakespeare">William Shakespeare</a>. Kelkaj el iliaj verkoj havis maŭrajn <a href="/wiki/Rolulo" title="Rolulo">rolulojn</a>, kiel ekzemple "La batalo de Alkazaro" de Peele kaj "<a href="/wiki/La_venecia_komercisto" class="mw-redirect" title="La venecia komercisto">La venecia komercisto</a>" de Shakespeare, <a href="/wiki/Tito_Androniko" title="Tito Androniko">Tito Androniko</a>, kaj <a href="/wiki/Othello" class="mw-disambig" title="Othello">Othello</a>, kiuj havis maŭran Otelon kiel ĉefrolulon. Tiuj verkoj laŭdire estis inspiritaj de pluraj maŭraj delegacioj de <a href="/wiki/Maroko" title="Maroko">Maroko</a> ĝis elizabeta Anglio ĉe la komenco de la <a href="/wiki/17-a_jarcento" title="17-a jarcento">17-a jarcento</a><sup id="cite_ref-309" class="reference"><a href="#cite_note-309"><span class="cite-bracket">[</span>305<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Teatro">Teatro</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=47" title="Redakti sekcion: Teatro" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=47" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Teatro"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En la scenaj artoj, la plej populara en la mezepoka islama mondo estis pupteatro (kiu inkluzivis <a href="/wiki/Gantpupo" title="Gantpupo">gantpupojn</a>, <a href="/wiki/Ombroludo" title="Ombroludo">ombroludojn</a> kaj <a href="/wiki/Marioneto" title="Marioneto">marionetojn</a>) kaj vivaj sufer-teatraĵoj konataj kiel <i>ta'ziia</i>, kie aktoroj reprezentas epizodojn de la <a href="/wiki/Historio_de_Islamo" title="Historio de Islamo">historio de Islamo</a>. Speciale, la verkoj de la ŝijaistoj rakontas pri la martireco de la filoj de <a href="/wiki/Ali_ibn_Abi_Talib" title="Ali ibn Abi Talib">Ali ibn Abi Talib</a>, <a href="/wiki/Hasan_ibn_Ali" title="Hasan ibn Ali">Hasan ibn Ali</a> kaj <a href="/wiki/%C4%A4usejn_ibn_Ali" title="Ĥusejn ibn Ali">Ĥusejn ibn Ali</a>. Vivaj sekularaj ludoj konataj kiel <i>aĥraja</i>, estis registritaj en mezepoka literaturo, kvankam ili estis malpli oftaj ol maskerado kaj la teatro ta'zieh.<sup id="cite_ref-310" class="reference"><a href="#cite_note-310"><span class="cite-bracket">[</span>306<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Karagozo" class="mw-redirect" title="Karagozo">Karagozo</a>, la turka ombroteatro multe influis la maskerad-teatron de la regiono. Supozeble ĝi venis el <a href="/wiki/%C4%88inio" title="Ĉinio">Ĉinio</a> tra <a href="/wiki/Barato" title="Barato">Barato</a><sup id="cite_ref-311" class="reference"><a href="#cite_note-311"><span class="cite-bracket">[</span>307<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Poste la <a href="/wiki/Mongoloj" title="Mongoloj">mongoloj</a> prenis ĝin de la <a href="/wiki/%C4%88inoj" title="Ĉinoj">ĉinoj</a> kaj transdonis al la <a href="/wiki/Tjurkoj" title="Tjurkoj">tjurkaj popoloj</a> de <a href="/wiki/Centrazio" class="mw-redirect" title="Centrazio">Centrazio</a>. Tiel la arto de la ombroteatro estis alportita de la turkoj elmigrantaj de Centrazio al <a href="/wiki/Anatolio" title="Anatolio">Anatolio</a>. Aliaj akademiuloj asertas, ke ombroteatro venis al Anatolio en la <a href="/wiki/16-a_jarcento" title="16-a jarcento">16-a jarcento</a> el <a href="/wiki/Egiptio" title="Egiptio">Egiptio</a><sup id="cite_ref-312" class="reference"><a href="#cite_note-312"><span class="cite-bracket">[</span>308<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>En <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a>, la marionetoj estis konataj de pli ol mil jaroj, sed komence estis popularaj nur gantoj kaj ŝnuromarionetoj<sup id="cite_ref-313" class="reference"><a href="#cite_note-313"><span class="cite-bracket">[</span>309<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Aliaj ĝenroj de maskerado venis al la lando dum la regado de <a href="/wiki/Ka%C4%9Daroj" title="Kaĝaroj">kaĝaroj</a> (18-a ĝis la 19-a jarcentoj) kiel influoj de <a href="/wiki/Turkio" title="Turkio">Turkio</a>. Ĥeimeh Ŝab-Bazi estas persa tradicia pupspektaklo, prezentata en malgranda ĉambro fare de muzika prezentisto kaj rakontanto<sup id="cite_ref-314" class="reference"><a href="#cite_note-314"><span class="cite-bracket">[</span>310<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tiuj spektakloj ofte okazas laŭ rakontado en tradiciaj teejoj kaj kafejoj. La dialogo okazas inter la prezentisto kaj la <a href="/wiki/Marioneto" title="Marioneto">marionetoj</a><sup id="cite_ref-315" class="reference"><a href="#cite_note-315"><span class="cite-bracket">[</span>311<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Kaligrafio">Kaligrafio</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=48" title="Redakti sekcion: Kaligrafio" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=48" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Kaligrafio"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Learning_Arabic_calligraphy.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Learning_Arabic_calligraphy.jpg/220px-Learning_Arabic_calligraphy.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Learning_Arabic_calligraphy.jpg/330px-Learning_Arabic_calligraphy.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Learning_Arabic_calligraphy.jpg/440px-Learning_Arabic_calligraphy.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Araba kaligrafio.</figcaption></figure> <p>Arabskriba kaligrafio, formale konata kiel araba belskribo, estas la arta praktiko de manskribo<sup id="cite_ref-316" class="reference"><a href="#cite_note-316"><span class="cite-bracket">[</span>312<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, aŭ <a href="/wiki/Kaligrafio" title="Kaligrafio">kaligrafio</a>, kaj pli amplekse pri librokreado, en la teritorioj kiuj kundividas islaman kulturan heredon<sup id="cite_ref-317" class="reference"><a href="#cite_note-317"><span class="cite-bracket">[</span>313<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tiu arta ĝenro estas bazita sur la <a href="/wiki/Araba_alfabeto" title="Araba alfabeto">araba alfabeto</a>, kiu dum longa tempo estis uzata de ĉiuj islamanoj — sendepende de iliaj propraj lingvoj. Ili uzis ĝin por reprezenti Dion kies bildigon islamo malakceptas. <a href="/wiki/Kaligrafio" title="Kaligrafio">Kaligrafio</a> estas aparte ŝatata inter islamaj artoj ĉar ĝi estis la primitiva rimedo por la konservado de la <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a>. Suspekto pri bilda arto kiel idoladoro kondukis al kaligrafio kaj abstraktaj bildigoj, iĝante grava formo de arta esprimo en islamaj kulturoj, precipe en religiaj kuntekstoj. Laboro de kaligrafiistoj estis kolektata kaj aprezata dum multaj jarcentoj<sup id="cite_ref-bnf_318-0" class="reference"><a href="#cite_note-bnf-318"><span class="cite-bracket">[</span>314<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>La araba, persa kaj turk-otomana kaligrafioj havas rilatojn kun la abstraktaj arabeskaĵoj sur la muroj kaj plafonoj de moskeoj same kiel sur paĝoj de libroj<sup id="cite_ref-IslArch_319-0" class="reference"><a href="#cite_note-IslArch-319"><span class="cite-bracket">[</span>315<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-UCSC_320-0" class="reference"><a href="#cite_note-UCSC-320"><span class="cite-bracket">[</span>316<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Nuntempaj artistoj en la islama mondo uzas la heredaĵon de kaligrafio por fari kaligrafiajn surskribojn aŭ abstraktaĵojn en la verkaĵoj. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Pentrarto">Pentrarto</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=49" title="Redakti sekcion: Pentrarto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=49" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Pentrarto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Islama_arto" title="Islama arto">Islama arto</a>.</div> <p>Kvankam ekzistis <a href="/wiki/Tradicio" title="Tradicio">tradicio</a> de <a href="/wiki/Murpentra%C4%B5o" title="Murpentraĵo">murpentraĵoj</a><sup id="cite_ref-321" class="reference"><a href="#cite_note-321"><span class="cite-bracket">[</span>317<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, precipe en la <a href="/wiki/Persoj" title="Persoj">persia mondo</a><sup id="cite_ref-322" class="reference"><a href="#cite_note-322"><span class="cite-bracket">[</span>318<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-323" class="reference"><a href="#cite_note-323"><span class="cite-bracket">[</span>319<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-324" class="reference"><a href="#cite_note-324"><span class="cite-bracket">[</span>320<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, la plej bone konservata kaj plej alte evoluinta formo de pentrarto en la islama mondo estas la <a href="/wiki/Miniaturo" class="mw-disambig" title="Miniaturo">miniaturo</a> en bildigitaj (iluminitaj) manuskriptoj<sup id="cite_ref-325" class="reference"><a href="#cite_note-325"><span class="cite-bracket">[</span>321<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-326" class="reference"><a href="#cite_note-326"><span class="cite-bracket">[</span>322<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, aŭ poste kiel aparta paĝo por inkludo en albumo de miniaturoj kaj <a href="/wiki/Kaligrafio" title="Kaligrafio">kaligrafio</a>. La tradicio de la persa miniaturo estas grava verŝajne ekde la <a href="/wiki/13-a_jarcento" title="13-a jarcento">13-a jarcento</a>, forte influante la otomanajn miniaturojn de nuna <a href="/wiki/Turkio" title="Turkio">Turkio</a> kaj la <a href="/wiki/Mogoloj" title="Mogoloj">mogolajn</a> miniaturojn en <a href="/wiki/Barato" title="Barato">Barato</a>. Miniaturoj estis arto de la <a href="/wiki/Kortego" title="Kortego">kortegoj</a>, kaj, ĉar ili ne estis viditaj de la ĝenerala publiko, limoj por la bildigo de la homa formo estis multe pli malmolaj kompare kun la ĝenerala pensmaniero pri hombildigoj, kaj efektive miniaturoj ofte enhavas grandan nombron da malgrandaj figuroj, kaj portretoj ekde la <a href="/wiki/16-a_jarcento" title="16-a jarcento">16-a jarcento</a>. </p><p>La plej grandaj kolektoj estis kutime klasikaĵoj de la persa poezio kiel ekzemple la eposa <a href="/wiki/%C5%9Cahnameo" title="Ŝahnameo">Ŝahnameo</a>, kvankam la mogoloj kaj otomanoj produktis manuskriptojn pri la okazintaĵoj de la lastatempa historio kun la membiografioj de la mogolaj imperiestroj, kaj turkoj bildigis armeajn kronikojn de la konkeroj. <a href="/wiki/Portreto" title="Portreto">Portretoj</a> de regantoj evoluis en la 16-a jarcento, kaj poste en Irano ili iĝis tre popularaj<sup id="cite_ref-327" class="reference"><a href="#cite_note-327"><span class="cite-bracket">[</span>323<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-328" class="reference"><a href="#cite_note-328"><span class="cite-bracket">[</span>324<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Mogolaj portretoj, kutime profile, estas tre fajne realisme desegnitaj, dum la plej bonkvalitaj el tiaj portretoj estas la otomanaj<sup id="cite_ref-329" class="reference"><a href="#cite_note-329"><span class="cite-bracket">[</span>325<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, forte stiligitaj. Albumo-miniaturoj tipe havis piknikoscenojn, portretojn de individuoj aŭ (en Hindio aparte) bestoj, aŭ idealigitajn junecajn gebelulojn. Ĉinaj influoj inkluzivis la fruan adopton de la vertikala formato natura al libro, kiu kondukis al la evoluo de tre singarde prezentita fono de monteta pejzaĝo aŭ palacaj konstruaĵoj kiuj etendiĝas al la ĉielo<sup id="cite_ref-330" class="reference"><a href="#cite_note-330"><span class="cite-bracket">[</span>326<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-331" class="reference"><a href="#cite_note-331"><span class="cite-bracket">[</span>327<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> . </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Demotte_Shahname_002.jpg" class="mw-file-description" title="Sceno el la persa verko Ŝahnameo", 1320"><img alt="Sceno el la persa verko Ŝahnameo", 1320" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Demotte_Shahname_002.jpg/120px-Demotte_Shahname_002.jpg" decoding="async" width="120" height="88" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Demotte_Shahname_002.jpg/180px-Demotte_Shahname_002.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Demotte_Shahname_002.jpg/240px-Demotte_Shahname_002.jpg 2x" data-file-width="1386" data-file-height="1015" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Sceno el la persa verko <i><a href="/wiki/%C5%9Cahnameo" title="Ŝahnameo">Ŝahnameo</a></i>", 1320</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:SchoolOfTabriz3.jpg" class="mw-file-description" title="Tabrizo, ĉirkaŭ 1370, Forkapto de Zal fare de Simurgo"><img alt="Tabrizo, ĉirkaŭ 1370, Forkapto de Zal fare de Simurgo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/SchoolOfTabriz3.jpg/72px-SchoolOfTabriz3.jpg" decoding="async" width="72" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/SchoolOfTabriz3.jpg/109px-SchoolOfTabriz3.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/SchoolOfTabriz3.jpg/145px-SchoolOfTabriz3.jpg 2x" data-file-width="671" data-file-height="1108" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><a href="/wiki/Tabrizo" title="Tabrizo">Tabrizo</a>, ĉirkaŭ 1370, <i> Forkapto de <a href="/wiki/Zal" class="mw-redirect mw-disambig" title="Zal">Zal</a> fare de <a href="/wiki/Simurgo" title="Simurgo">Simurgo</a></i></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Prince_Muhammad-Beik_by_Reza_Abbasi.jpg" class="mw-file-description" title="Princo Mohamed-Bejk de Kartvelio de Reza Abbasi, 1620"><img alt="Princo Mohamed-Bejk de Kartvelio de Reza Abbasi, 1620" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Prince_Muhammad-Beik_by_Reza_Abbasi.jpg/55px-Prince_Muhammad-Beik_by_Reza_Abbasi.jpg" decoding="async" width="55" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Prince_Muhammad-Beik_by_Reza_Abbasi.jpg/83px-Prince_Muhammad-Beik_by_Reza_Abbasi.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Prince_Muhammad-Beik_by_Reza_Abbasi.jpg/111px-Prince_Muhammad-Beik_by_Reza_Abbasi.jpg 2x" data-file-width="297" data-file-height="640" /></a></span></div> <div class="gallerytext"><i>Princo Mohamed-Bejk de <a href="/wiki/Kartvelio" title="Kartvelio">Kartvelio</a></i> de <a href="/wiki/Reza_Abbasi" title="Reza Abbasi">Reza Abbasi</a>, 1620</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Kamal-ud-din_Bihzad_-_Construction_of_the_fort_of_Kharnaq.jpg" class="mw-file-description" title="«Konstruado de la fortikaĵo Ĥavarnak» de Behzad, Herat ĉirkaŭ 1494-1495, Timurida epoko."><img alt="«Konstruado de la fortikaĵo Ĥavarnak» de Behzad, Herat ĉirkaŭ 1494-1495, Timurida epoko." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Kamal-ud-din_Bihzad_-_Construction_of_the_fort_of_Kharnaq.jpg/90px-Kamal-ud-din_Bihzad_-_Construction_of_the_fort_of_Kharnaq.jpg" decoding="async" width="90" height="120" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Kamal-ud-din_Bihzad_-_Construction_of_the_fort_of_Kharnaq.jpg/135px-Kamal-ud-din_Bihzad_-_Construction_of_the_fort_of_Kharnaq.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Kamal-ud-din_Bihzad_-_Construction_of_the_fort_of_Kharnaq.jpg/180px-Kamal-ud-din_Bihzad_-_Construction_of_the_fort_of_Kharnaq.jpg 2x" data-file-width="3676" data-file-height="4906" /></a></span></div> <div class="gallerytext">«Konstruado de la fortikaĵo Ĥavarnak» de Behzad, <a href="/wiki/Herat" class="mw-redirect" title="Herat">Herat</a> ĉirkaŭ 1494-1495, <a href="/wiki/Timuridoj" title="Timuridoj">Timurida epoko</a>.</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Muziko">Muziko</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=50" title="Redakti sekcion: Muziko" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=50" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Muziko"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Aleppo-Music0Band.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Aleppo-Music0Band.jpg/220px-Aleppo-Music0Band.jpg" decoding="async" width="220" height="255" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e2/Aleppo-Music0Band.jpg/330px-Aleppo-Music0Band.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e2/Aleppo-Music0Band.jpg 2x" data-file-width="400" data-file-height="464" /></a><figcaption>Muzikistoj en <a href="/wiki/Halepo" title="Halepo">Halepo</a>, 1915.</figcaption></figure> <p>Islama muziko estas islama religia muziko, kantata aŭ ludata en publikaj servoj aŭ privataj kunvenoj. La tradicia kaj ĉefa centro de Islamo estas <a href="/wiki/Arabio" title="Arabio">Arabio</a> kaj la <a href="/wiki/Proksima_Oriento" title="Proksima Oriento">Proksima Oriento</a>, <a href="/wiki/Nordafriko" class="mw-redirect" title="Nordafriko">Nordafriko</a> kaj <a href="/wiki/Egiptio" title="Egiptio">Egiptio</a>, <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a>, <a href="/wiki/Centrazio" class="mw-redirect" title="Centrazio">Centrazio</a>, kaj pli norda <a href="/wiki/Barato" title="Barato">Barato</a> kaj <a href="/wiki/Pakistano" title="Pakistano">Pakistano</a><sup id="cite_ref-332" class="reference"><a href="#cite_note-332"><span class="cite-bracket">[</span>328<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ĉar Islamo estas multkultura religio, la muzika esprimo de ties sekvantoj estas tre diversa kaj varia. La indiĝenaj muzikaj stiloj de tiuj areoj formis la religian muzikon kiun nuntempaj islamanoj ludas kaj ĝuas dum diversaj eventoj de la religia kaj socia vivo<sup id="cite_ref-333" class="reference"><a href="#cite_note-333"><span class="cite-bracket">[</span>329<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>La turkaj <a href="/wiki/Sel%C4%9Dukoj" title="Selĝukoj">selĝukoj</a>, nomada tribo kiu konvertiĝis al Islamo, konkeris <a href="/wiki/Anatolio" title="Anatolio">Anatolion</a> (nuna Turkio), kaj kreis la Otomanan Imperion, ankaŭ havis fortan influon en la islama muziko<sup id="cite_ref-334" class="reference"><a href="#cite_note-334"><span class="cite-bracket">[</span>330<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Afriko" title="Afriko">Afriko</a> sude de <a href="/wiki/Saharo" title="Saharo">Saharo</a>, <a href="/wiki/Indonezio" title="Indonezio">Indonezio</a>, <a href="/wiki/Malajzio" title="Malajzio">Malajzio</a>, kaj la sudo de la <a href="/wiki/Filipinoj" title="Filipinoj">Filipinoj</a> ankaŭ havas grandajn islamajn komunumojn, sed tiuj areoj havis malpli gravan influon ol aliaj tradicioj el islama kulturo<sup id="cite_ref-335" class="reference"><a href="#cite_note-335"><span class="cite-bracket">[</span>331<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Ĉiuj tiuj regionoj estis ligitaj per <a href="/wiki/Komerco" title="Komerco">komerco</a> antaŭ la islama konkero en la 600-aj jaroj kaj poste, kaj verŝajne muzikaj stiloj travojaĝis la samajn itinerojn kune kun la komercaĵoj. Tamen, je manko de registraĵoj, eblas nur supozi pri la antaŭislama muziko de tiuj areoj. Islamo havis grandan influon sur muziko, kiam ĝi unuigis vastajn areojn sub la unuaj kalifoj, kiu faciligis komercadon inter malproksimaj teritorioj. Certe la sufiianoj, grupoj de islamaj mistikuloj, disvastigis sian muzikon ĉie. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Tapiŝarto"><span id="Tapi.C5.9Darto"></span>Tapiŝarto</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=51" title="Redakti sekcion: Tapiŝarto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=51" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Tapiŝarto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:CarpetmakingAlgiers1899.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/CarpetmakingAlgiers1899.jpg/220px-CarpetmakingAlgiers1899.jpg" decoding="async" width="220" height="300" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/CarpetmakingAlgiers1899.jpg/330px-CarpetmakingAlgiers1899.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/CarpetmakingAlgiers1899.jpg/440px-CarpetmakingAlgiers1899.jpg 2x" data-file-width="2201" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Tapiŝfabrikejo en <a href="/wiki/Al%C4%9Dero" title="Alĝero">Alĝero</a>, <a href="/wiki/Al%C4%9Derio" title="Alĝerio">Alĝerio</a>, ĉirkaŭ 1899.</figcaption></figure> <p>Eble neniu islama artaĵo estas pli bone konata ekster la islama mondo ol la <a href="/wiki/Tapi%C5%9Do" title="Tapiŝo">tapiŝoj</a><sup id="cite_ref-336" class="reference"><a href="#cite_note-336"><span class="cite-bracket">[</span>332<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-337" class="reference"><a href="#cite_note-337"><span class="cite-bracket">[</span>333<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-338" class="reference"><a href="#cite_note-338"><span class="cite-bracket">[</span>334<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, pli ofte konataj kiel <i>orientaj tapiŝoj</i><sup id="cite_ref-339" class="reference"><a href="#cite_note-339"><span class="cite-bracket">[</span>335<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Ilia ĉiuflankeco estas utiligita en ĉiutaga islama vivo, ekde planko-kovraĵoj ĝis arkitektura riĉigado, kiel kusenoj aŭ apogaĵoj ĉiaformaj kaj ĉiagrandaj, kaj kiel religiaj objektoj (ekzemple <a href="/wiki/Pre%C4%9Dtapi%C5%9Do" class="mw-redirect" title="Preĝtapiŝo">preĝtapiŝo</a>, kiu disponigus puran preĝlokon). Ili estis grava eksportaĵo al aliaj areoj ekde la fino de <a href="/wiki/Mezepoko" title="Mezepoko">Mezepoko</a>, uzata por kovrado de ne nur plankoj, sed ankaŭ tabloj, por longa ĝeneraligita eŭropa praktiko kiu nun estas ofta nur en <a href="/wiki/Nederlando" title="Nederlando">Nederlando</a>. Tapiŝoteksado estas riĉa kaj profunde enradikiĝita tradicio en islamaj socioj, kaj la praktiko videblas en grandaj urbaj fabrikejoj same kiel en kamparaj komunumoj kaj nomadaj tendaroj. En pli fruaj periodoj, specialaj ejoj kaj atelieroj ekzistis rekte sub kortega patroneco<sup id="cite_ref-340" class="reference"><a href="#cite_note-340"><span class="cite-bracket">[</span>336<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Tre fruaj islamaj tapiŝoj, antaŭ la 16-a jarcento, estas tre maloftaj. Tamen, ili konserviĝis en Okcidento, kaj orientaj tapiŝoj aperantaj en pentraĵoj de la <a href="/wiki/Renesanco" title="Renesanco">Renesanco</a> de <a href="/wiki/E%C5%ADropo" title="Eŭropo">Eŭropo</a>, kiam ili estis valoraj importaĵoj, estas grava fonto de informoj pri ili<sup id="cite_ref-341" class="reference"><a href="#cite_note-341"><span class="cite-bracket">[</span>337<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-342" class="reference"><a href="#cite_note-342"><span class="cite-bracket">[</span>338<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La plej naturaj kaj simplaj dezajnoj por tapiŝoteksisto konsistas el rektaj linioj kaj randoj, kaj la plej fruaj islamaj tapiŝoj pluvivintaj aŭ montritaj en pentraĵoj havas geometriajn dezajnojn, aŭ koncentriĝas pri tre stiligitaj bestoj<sup id="cite_ref-presstv.com_343-0" class="reference"><a href="#cite_note-presstv.com-343"><span class="cite-bracket">[</span>339<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ceramikarto">Ceramikarto</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=52" title="Redakti sekcion: Ceramikarto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=52" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Ceramikarto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Iran_orientale_o_asia_centrale,_coppa,_x_sec_02.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Iran_orientale_o_asia_centrale%2C_coppa%2C_x_sec_02.JPG/220px-Iran_orientale_o_asia_centrale%2C_coppa%2C_x_sec_02.JPG" decoding="async" width="220" height="203" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Iran_orientale_o_asia_centrale%2C_coppa%2C_x_sec_02.JPG/330px-Iran_orientale_o_asia_centrale%2C_coppa%2C_x_sec_02.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e5/Iran_orientale_o_asia_centrale%2C_coppa%2C_x_sec_02.JPG/440px-Iran_orientale_o_asia_centrale%2C_coppa%2C_x_sec_02.JPG 2x" data-file-width="1722" data-file-height="1590" /></a><figcaption>Telero de la 10-a jc. el Orienta Persio aŭ Centrazio.</figcaption></figure> <p>Islama arto havas tre rimarkindajn atingojn en ceramikarto, kaj en ceramiko kaj en kaheloj por muroj, kiuj en la foresto de murpentraĵoj estis altege estimataj en aliaj kulturoj. Frua ceramikarto ofte malhavis brilan surfacon, sed stan-opakigita vitrigo estis unu el la plej fruaj novaj teknologioj evoluigitaj fare de la islamaj ceramikistoj. La unuaj islamaj maldiafanaj <a href="/wiki/Glazuro" title="Glazuro">glazuroj</a> troveblas kiel blu-pentrita varo en <a href="/wiki/Basra" title="Basra">Basra</a>, datante al ĉirkaŭ la <a href="/wiki/8-a_jarcento" title="8-a jarcento">8-a jarcento</a><sup id="cite_ref-344" class="reference"><a href="#cite_note-344"><span class="cite-bracket">[</span>340<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Alia signifa kontribuo estis la evoluo de ŝtonpasta ceramikaĵo, el la <a href="/wiki/9-a_jarcento" title="9-a jarcento">9-a jarcento</a> en Irako. La unua industria komplekso por la produktado de <a href="/wiki/Vitro" title="Vitro">vitro</a> kaj ceramiko estis konstruita en Ar-Raqqah, <a href="/wiki/Sirio" title="Sirio">Sirio</a><sup id="cite_ref-Henderson_345-0" class="reference"><a href="#cite_note-Henderson-345"><span class="cite-bracket">[</span>341<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, en la <a href="/wiki/8-a_jarcento" title="8-a jarcento">8-a jarcento</a>. </p><p>Aliaj gravaj centroj de ceramikarto en la islama mondo inkluzivis <a href="/wiki/Fustat" title="Fustat">Fustaton</a> (de <a href="/wiki/975" title="975">975</a> al <a href="/wiki/1075" title="1075">1075</a>), <a href="/wiki/Damasko" title="Damasko">Damaskon</a> (de <a href="/wiki/1100" title="1100">1100</a> ĝis ĉirkaŭ <a href="/wiki/1600" title="1600">1600</a>) kaj <a href="/wiki/Tabrizo" title="Tabrizo">Tabrizon</a> (de <a href="/wiki/1470" title="1470">1470</a> al <a href="/wiki/1550" title="1550">1550</a>)<sup id="cite_ref-346" class="reference"><a href="#cite_note-346"><span class="cite-bracket">[</span>342<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Brilvaroj kun irizaj koloroj eble daŭrigis antaŭislamajn, romiajn kaj bizancajn teknikojn, sed estis aŭ inventitaj aŭ konsiderinde evoluigitaj sur ceramiko kaj vitro en <a href="/wiki/Irano" title="Irano">Irano</a> kaj Sirio ekde la <a href="/wiki/9-a_jarcento" title="9-a jarcento">9-a jarcento</a><sup id="cite_ref-347" class="reference"><a href="#cite_note-347"><span class="cite-bracket">[</span>343<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Islama ceramiko ofte estis influita de la ĉina ceramikarto, kies atingoj estis tre admiritaj kaj kopiitaj<sup id="cite_ref-348" class="reference"><a href="#cite_note-348"><span class="cite-bracket">[</span>344<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tio aparte gravis en la periodoj post la mongolaj invadoj kaj tiuj de la <a href="/wiki/Timuridoj" title="Timuridoj">timuridoj</a><sup id="cite_ref-349" class="reference"><a href="#cite_note-349"><span class="cite-bracket">[</span>345<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Teknikoj, formoj kaj dekoraciaj ĉeftemoj estis tute influitaj. Ĝis la frua moderna epoko, okcidentaj ceramikaĵoj havis tre malgrandan influon, sed islama ceramiko estis tre dezirata en <a href="/wiki/E%C5%ADropo" title="Eŭropo">Eŭropo</a>, kaj ofte kopiita. Ekzemplo de tio estas la albarelo, speco de majolika argila kruĉo originale dezajnita por enhavi la ungventojn de apotekistoj kaj por sekigi medikamentojn. La evoluo de tiu speco de apoteka vazo havis radikojn en la islama Mezoriento. Moriskaj ekzemploj estis eksportitaj al Italio, stimulante la plej fruajn italajn ekzemplojn de la <a href="/wiki/15-a_jarcento" title="15-a jarcento">15-a jarcento</a> en <a href="/wiki/Florenco" title="Florenco">Florenco</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Islamo_kaj_scienco">Islamo kaj scienco</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=53" title="Redakti sekcion: Islamo kaj scienco" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=53" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Islamo kaj scienco"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Ghotb2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Ghotb2.jpg/220px-Ghotb2.jpg" decoding="async" width="220" height="301" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Ghotb2.jpg/330px-Ghotb2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Ghotb2.jpg/440px-Ghotb2.jpg 2x" data-file-width="500" data-file-height="683" /></a><figcaption>Mezepoka manuskripto de <a href="/wiki/Kutbaldin_al-%C5%9Cirazi" class="mw-redirect" title="Kutbaldin al-Ŝirazi">Kutbaldin al-Ŝirazi</a>, kiu bildigas modelon de <a href="/wiki/Planetario" title="Planetario">planetario</a>.</figcaption></figure> <p>Laŭ islama vidpunkto, <a href="/wiki/Scienco" title="Scienco">scienco</a>, la studo de la <a href="/wiki/Naturo" title="Naturo">naturo</a>, estas konsiderata kiel ligaĵo al la koncepto de <a href="/wiki/Tawhid" title="Tawhid">Tawhid</a> (la unueco de Dio)<sup id="cite_ref-350" class="reference"><a href="#cite_note-350"><span class="cite-bracket">[</span>346<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, samkiel ĉiuj aliaj branĉoj de la scio<sup id="cite_ref-MuzaffarIqbal_351-0" class="reference"><a href="#cite_note-MuzaffarIqbal-351"><span class="cite-bracket">[</span>347<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. En Islamo, naturo ne estas rigardata kiel aparta unuo, sed prefere kiel integraĵo de la <a href="/wiki/Holismo" title="Holismo">holisma</a> perspektivo de Islamo pri <a href="/wiki/Dio" title="Dio">Dio</a>, la <a href="/wiki/Homaro" title="Homaro">homaro</a>, kaj la <a href="/wiki/Mondo" title="Mondo">mondo</a>. Tiu ligo implicas la sanktan aspekton en la serĉado de scienca sciaro fare de islamanoj, kaj la naturo mem estas konsiderata en la <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> kiel kompilo de signoj kondukantaj al Dio. Sub ĉi tiu kompreno, la scienco estis tolerita en islamaj civilizoj, specife ekde la 8-a ĝis la 16-a jarcentoj, antaŭ la kompleta finkoloniigo de la islama mondo<sup id="cite_ref-352" class="reference"><a href="#cite_note-352"><span class="cite-bracket">[</span>348<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Laŭ la plejmulto el historiistoj, la moderna scienca metodo estis iniciatita de islama sciencisto <a href="/wiki/Alhazen" title="Alhazen">Alhazen</a>, kies kontribuoj similas al tiuj de <a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Isaac Newton</a><sup id="cite_ref-353" class="reference"><a href="#cite_note-353"><span class="cite-bracket">[</span>349<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Alhazen helpis ŝanĝi la emfazon pri abstrakta teoriado al sistema kaj ripetata eksperimentado, sekvita de zorgema kritiko de regiono kaj inferencoj<sup id="cite_ref-354" class="reference"><a href="#cite_note-354"><span class="cite-bracket">[</span>350<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Image-Al-Kit%C4%81b_al-mu%E1%B8%ABta%E1%B9%A3ar_f%C4%AB_%E1%B8%A5is%C4%81b_al-%C4%9Fabr_wa-l-muq%C4%81bala.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/23/Image-Al-Kit%C4%81b_al-mu%E1%B8%ABta%E1%B9%A3ar_f%C4%AB_%E1%B8%A5is%C4%81b_al-%C4%9Fabr_wa-l-muq%C4%81bala.jpg/180px-Image-Al-Kit%C4%81b_al-mu%E1%B8%ABta%E1%B9%A3ar_f%C4%AB_%E1%B8%A5is%C4%81b_al-%C4%9Fabr_wa-l-muq%C4%81bala.jpg" decoding="async" width="180" height="285" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Image-Al-Kit%C4%81b_al-mu%E1%B8%ABta%E1%B9%A3ar_f%C4%AB_%E1%B8%A5is%C4%81b_al-%C4%9Fabr_wa-l-muq%C4%81bala.jpg 1.5x" data-file-width="240" data-file-height="380" /></a><figcaption>Paĝo pri <i><a href="/wiki/Algebro" title="Algebro">Algebro</a></i> de <a href="/wiki/Al-%C4%A4orezmi" title="Al-Ĥorezmi">Al-Ĥorezmi</a>.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Robert_Briffault" title="Robert Briffault">Robert Briffault</a>, en sia verko <i>La Kreado de Homaro</i>, asertas ke la ekzisto mem de scienco, laŭ ties kompreno en la moderna signifo, estis fiksita en la scienca pensaro kaj sciaro, kiu aperis en islamaj civilizoj dum tiu tempo<sup id="cite_ref-355" class="reference"><a href="#cite_note-355"><span class="cite-bracket">[</span>351<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Islamaj sciencistoj kaj akademiuloj poste evoluigis aron da vidpunktoj pri la loko de scienca lernado ene de la kunteksto de Islamo, sed neniu el ili estas universale akceptitaj<sup id="cite_ref-SeyyidHossein_356-0" class="reference"><a href="#cite_note-SeyyidHossein-356"><span class="cite-bracket">[</span>352<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Tamen, plejmulto el ili kredas, ke la akiro de scio kaj scienca esplorado ne estas en konflikto kun islama penso kaj religia kredo. La fizikisto <a href="/wiki/Taner_Edis" title="Taner Edis">Taner Edis</a> argumentas, ke tio okazas ĉar kelkaj islamanoj legas laŭ metafora lingvaĵo la sanktajn librojn<sup id="cite_ref-TanerEdis_357-0" class="reference"><a href="#cite_note-TanerEdis-357"><span class="cite-bracket">[</span>353<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Laŭ multaj historiistoj, scienco en islama civilizo prosperis dum la <a href="/wiki/Mezepoko" title="Mezepoko">Mezepoko</a>, sed komencis malkreski en iu momento inter la 14-a<sup id="cite_ref-358" class="reference"><a href="#cite_note-358"><span class="cite-bracket">[</span>354<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ĝis 16-a jarcentoj<sup id="cite_ref-Hassan-Decline_359-0" class="reference"><a href="#cite_note-Hassan-Decline-359"><span class="cite-bracket">[</span>355<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Almenaŭ kelkaj akademiuloj kulpigas la «ascendon de klerika frakcio kiu frostigis tiun saman sciencon kaj velkigis ĝian progreson»<sup id="cite_ref-IslamicTechnology_360-0" class="reference"><a href="#cite_note-IslamicTechnology-360"><span class="cite-bracket">[</span>356<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Kaŭzoj de tiu malkresko estis la konfliktoj kun regantaj interpretoj de Islamo kaj scienco. Post tio, oni okazigis la malkonstruon de la granda <a href="/wiki/Observatorio_de_Istanbulo_Taki_al-Din" class="mw-redirect" title="Observatorio de Istanbulo Taki al-Din">Observatorio de Istanbulo Taki al-Din</a>, komparebla laŭ teknika ekipaĵo kaj faka personaro kun famkonata samtempulo, la dana astronomo <a href="/wiki/Tycho_Brahe" title="Tycho Brahe">Tycho Brahe</a><sup id="cite_ref-361" class="reference"><a href="#cite_note-361"><span class="cite-bracket">[</span>357<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Vidu ankaŭ artikolon <a href="/wiki/Medicino_en_mezepoka_islama_mondo" title="Medicino en mezepoka islama mondo">Medicino en mezepoka islama mondo</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Neislamanoj_sub_Islamo">Neislamanoj sub Islamo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=54" title="Redakti sekcion: Neislamanoj sub Islamo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=54" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Neislamanoj sub Islamo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Islamigo" title="Islamigo">Islamigo</a>.</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:StMarkcoptic.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/67/StMarkcoptic.jpg" decoding="async" width="191" height="376" class="mw-file-element" data-file-width="191" data-file-height="376" /></a><figcaption>Kopta ikono pri <a href="/wiki/Sankta_Marko" class="mw-redirect" title="Sankta Marko">Sankta Marko la Evangeliisto</a>, la tradicia fondinto de la <a href="/wiki/Kopta_Eklezio" title="Kopta Eklezio">Kopta Eklezio</a>.</figcaption></figure> <p>En landoj kie Islamo estas la religio de la ŝtato aŭ de la plimulto, la neislamaj civitanoj sub islama juro estas konsiderataj <i><a href="/wiki/Dhimmi" title="Dhimmi">dhimmi</a></i> (<a href="/wiki/Arabe" class="mw-redirect" title="Arabe">arabe</a>: ذميّ) statuso per kiu ili rajtas praktiki sian religion, kondiĉigitaj de specifaj aferoj, kaj ĝui iom da komunuma aŭtonomeco. Pere de ĝi ili ricevas la garantion je persona protektado kaj sekureco de la posedaĵoj, kontraŭ pago de tributo kaj agnoskado de la islama regado<sup id="cite_ref-362" class="reference"><a href="#cite_note-362"><span class="cite-bracket">[</span>358<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. La impostoj laŭ la vidpunkto de la dhimmi-oj sub la islama regado, estas «konkreta daŭrigo de la impostoj pagitaj al pli fruaj reĝimoj»<sup id="cite_ref-Cahen_363-0" class="reference"><a href="#cite_note-Cahen-363"><span class="cite-bracket">[</span>359<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> (sed nun malaltigitaj sub Islamo<sup id="cite_ref-364" class="reference"><a href="#cite_note-364"><span class="cite-bracket">[</span>360<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-365" class="reference"><a href="#cite_note-365"><span class="cite-bracket">[</span>361<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>) kaj laŭ la vidpunkto de la islama konkerinto estis materiala pruvo de la submetiĝo de la dhimmi-oj<sup id="cite_ref-Cahen_363-1" class="reference"><a href="#cite_note-Cahen-363"><span class="cite-bracket">[</span>359<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-366" class="reference"><a href="#cite_note-366"><span class="cite-bracket">[</span>362<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Diversaj restriktoj kaj laŭleĝaj limigoj estis metitaj sur la dhimmi-ojn, kiel ekzemple malpermesoj porti armilojn aŭ atesti en tribunaloj en okazoj implikantaj islamanojn. </p> <table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> La ĉefa avantaĝo de la dhimmi-oj super islamanoj estis la garantio de ilia protekto sen la respondeco aktive okupiĝi pri tiu protekto mem. <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr><tr><td align="right"><span style="font-size:75%; line-height:120%;">— <cite><sup id="cite_ref-367" class="reference"><a href="#cite_note-367"><span class="cite-bracket">[</span>363<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></cite></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table> <p>La Korano distingas inter la monoteisma popolo de la Libro (<a href="/wiki/Judoj" title="Judoj">judoj</a>, <a href="/wiki/Kristanoj" class="mw-redirect" title="Kristanoj">kristanoj</a>, <a href="/wiki/%C5%9Cebaanoj" title="Ŝebaanoj">ŝebaanoj</a> kaj aliaj), kaj politeistoj aŭ idoladorantoj en alia flanko. Ia speco de restriktoj ekzistas, en kiuj implikiĝas la monoteismaj popoloj, kiuj ne validas por politeistoj. Ekzemple, islamaj viroj povas geedziĝi kun kristana aŭ juda ino, sed ne kun politeisto. Tamen, islamaj virinoj, aliflanke ne povas geedziĝi kun ne-islamaj viroj<sup id="cite_ref-Friedmann_2003,_p._35_368-0" class="reference"><a href="#cite_note-Friedmann_2003,_p._35-368"><span class="cite-bracket">[</span>364<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:Coptic_monks.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Coptic_monks.jpg/220px-Coptic_monks.jpg" decoding="async" width="220" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Coptic_monks.jpg/330px-Coptic_monks.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Coptic_monks.jpg/440px-Coptic_monks.jpg 2x" data-file-width="2447" data-file-height="1903" /></a><figcaption>Koptaj monaĥoj inter 1898 kaj 1914.</figcaption></figure> <p>La ideo pri islama supereco estas klarigita en la formulaĵo: «Islamo estas majesta kaj nenio pli majesta super ĝi»<sup id="cite_ref-Friedmann_2003,_p._35_368-1" class="reference"><a href="#cite_note-Friedmann_2003,_p._35-368"><span class="cite-bracket">[</span>364<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Sekve, islamanoj ne rajtas lokigi sin en pozicio pli malsupra ol tiu de la anoj de aliaj religioj<sup id="cite_ref-369" class="reference"><a href="#cite_note-369"><span class="cite-bracket">[</span>365<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Laŭ tiu principo, islamaj virinoj ne povas geedzigi kun ne-islamaj viroj, ne-islamanoj ne heredas de siaj islamaj parencoj, kaj atestaĵo de ne-islamano estas neakceptebla kontraŭ islamano<sup id="cite_ref-Friedmann_2003,_p._35_368-2" class="reference"><a href="#cite_note-Friedmann_2003,_p._35-368"><span class="cite-bracket">[</span>364<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Abrahamo" title="Abrahamo">Abrahamo</a>, <a href="/wiki/Moseo" title="Moseo">Moseo</a>, hebreaj profetoj, kaj <a href="/wiki/Jesuo" class="mw-redirect" title="Jesuo">Jesuo</a> estas konsiderataj profetoj de Islamo, sed laŭ islama tradicio ilia mesaĝo kaj la tekstoj de la <a href="/wiki/Torao" class="mw-redirect" title="Torao">Torao</a> kaj la <a href="/wiki/Evangelio" title="Evangelio">Evangelioj</a> estis perversitaj fare de judoj kaj kristanoj. Simile, infanoj de ne-islamaj familioj naskiĝas islamanoj, sed poste konvertitaj al alia kredo fare de la gepatroj<sup id="cite_ref-370" class="reference"><a href="#cite_note-370"><span class="cite-bracket">[</span>366<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Forlaso de Islamo estas punata per la morto<sup id="cite_ref-371" class="reference"><a href="#cite_note-371"><span class="cite-bracket">[</span>367<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. W. Heffening deklaras, ke sekvantoj de <a href="/wiki/%C5%9Cafiismo" title="Ŝafiismo">ŝafiismo</a> interpretas la verson 2:217 de <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> kiel indiko por la mortopuno en <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a><sup id="cite_ref-EI_372-0" class="reference"><a href="#cite_note-EI-372"><span class="cite-bracket">[</span>368<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Wael Hallaq deklaras, ke la mortopuno estis nova elemento poste aldonita kaj «ĝi reflektas pli postan realecon kaj ne kongruas kun la faroj de la profeto». </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Dosiero:John_Damascus_(arabic_icon).gif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/John_Damascus_%28arabic_icon%29.gif/180px-John_Damascus_%28arabic_icon%29.gif" decoding="async" width="180" height="284" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/John_Damascus_%28arabic_icon%29.gif/270px-John_Damascus_%28arabic_icon%29.gif 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/John_Damascus_%28arabic_icon%29.gif/360px-John_Damascus_%28arabic_icon%29.gif 2x" data-file-width="364" data-file-height="574" /></a><figcaption>Johano de Damasko, araba ikono.</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Persekutado_de_islamanoj">Persekutado de islamanoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=55" title="Redakti sekcion: Persekutado de islamanoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=55" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Persekutado de islamanoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>En pluraj landoj estas fortaj kontraŭislamaj movadoj, foje subtenataj de aŭtoritatoj. </p><p>La usona registaro kaj homrajtaj organizaĵoj asertas, ke en <a href="/wiki/%C5%9Cin%C4%9Dango" class="mw-redirect" title="Ŝinĝango">Ŝinĝango</a> (<a href="/wiki/%C4%88inio" title="Ĉinio">Ĉinio</a>) loĝas 13 milionoj da islamanoj (ĉefe la <a href="/wiki/Ujguroj" title="Ujguroj">ujguroj</a>) kaj ke ili estas <a href="https://eo.wikinews.org/wiki/%C4%88inio_persekutas_la_islaman_malplimulton_en_%C5%9Cjin%C4%9Djiango" class="extiw" title="n:Ĉinio persekutas la islaman malplimulton en Ŝjinĝjiango">severe persekutataj</a> de la ĉina registaro. Ili asertas ke islamaj religiaj konstruaĵoj estas regule detruataj (10-15 mil moskeoj ekde la fino de 2016) kaj ke ekde komenco de 2017 ĝis miliono da ujguroj troviĝas en koncentrejoj, oficiale nomataj "reedukigaj centroj". La ĉina registaro neas tiujn akuzojn kaj asertas, ke ĉiuj striktaj rimedoj estas aplikataj nur por malaltigi danĝeron de la islamisma ekstremismo. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kritikoj">Kritikoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=56" title="Redakti sekcion: Kritikoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=56" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Kritikoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r8860200"> <div class="cxefartikolo" style="margin-bottom: 0.5em; border: 1px solid #ccc; padding: 2px; text-align: left; font-size: 95%;"><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/12px-Loupe.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/18px-Loupe.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/Loupe.svg/24px-Loupe.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="57" /></span></span> Pli detalaj informoj troveblas en artikolo <a href="/wiki/Kritiko_de_Islamo" title="Kritiko de Islamo">Kritiko de Islamo</a>.</div> <p>La plej fruaj konservitaj skribaj kritikoj kontraŭ Islamo troveblas en la verkoj de kristanoj, kiuj estis sub la regado de la islama <a href="/wiki/Kaliflando" title="Kaliflando">Kaliflando</a><sup id="cite_ref-John_of_Damascus2_373-0" class="reference"><a href="#cite_note-John_of_Damascus2-373"><span class="cite-bracket">[</span>369<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Unu el tiuj kristanoj estis <a href="/wiki/Johano_de_Damasko" title="Johano de Damasko">Johano de Damasko</a> (ĉ. <a href="/wiki/676" title="676">676</a> - <a href="/wiki/749" title="749">749</a>), kiu konis kaj Islamon kaj la araban. La dua ĉapitro de lia libro, «La Fonto de Saĝeco», titolita «Koncerne al Herezoj», prezentas serion de diskutoj inter kristanoj kaj islamanoj. Johano asertis ke <a href="/wiki/Arianismo" title="Arianismo">ariana</a> monaĥo influis Mohamedon kaj li pensis ke la islamaj doktrinoj estas absurdaj miksaĵoj prenitaj el la Biblio kaj apokrifaj libroj<sup id="cite_ref-women_374-0" class="reference"><a href="#cite_note-women-374"><span class="cite-bracket">[</span>370<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-IslamInEurope_375-0" class="reference"><a href="#cite_note-IslamInEurope-375"><span class="cite-bracket">[</span>371<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p><p>Poste en diversaj lokoj aperis kritiko de la Islama mondo, fare de <a href="/wiki/Judoj" title="Judoj">judaj</a> verkistoj kaj de kristanaj ekleziuloj<sup id="cite_ref-376" class="reference"><a href="#cite_note-376"><span class="cite-bracket">[</span>372<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. Objektoj de kritiko inkluzivas la moralecon de la vivo de <a href="/wiki/Mohamedo" title="Mohamedo">Mohamedo</a>, la <a href="/wiki/Profeto" title="Profeto">profeto</a> de Islamo, kaj en lia publika kaj en persona vivo. Aferoj rilate al la aŭtentikeco kaj moraleco de la <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a><sup id="cite_ref-377" class="reference"><a href="#cite_note-377"><span class="cite-bracket">[</span>373<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>, la Islama sankta libro, ankaŭ estas diskutitaj de kritikantoj. </p><p>Aliaj modernaj kritikoj koncentriĝas pri la demando pri <a href="/wiki/Homaj_rajtoj" title="Homaj rajtoj">homaj rajtoj</a> en modernaj islamaj landoj, kaj la traktado al virinoj en islamaj <a href="/wiki/Juro" title="Juro">juro</a> kaj praktiko. Iuj kritikantoj de multkultureco sugestas, ke Islamo havas negativan influon sur la kapablo de islamaj <a href="/wiki/Migrado" title="Migrado">enmigrintoj</a> por adaptiĝi en okcidentajn landojn<sup id="cite_ref-378" class="reference"><a href="#cite_note-378"><span class="cite-bracket">[</span>374<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <table style="background-color:#CCCCCC" id="section_audioartikolo" width="20%" class="float-right"> <tbody><tr><td> <div id="aŭdioartikolo"> <table border="0" cellspacing="3" cellpadding="3" style="border-style:dotted;border-width:1mm;border-color:gray;text-align:center"> <tbody><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Dosiero:Sound-icon.svg" class="mw-file-description" title="Elŝutu la voĉlegitan version de la artikolo"><img alt="Elŝutu la voĉlegitan version de la artikolo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Sound-icon.svg/50px-Sound-icon.svg.png" decoding="async" width="50" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Sound-icon.svg/75px-Sound-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Sound-icon.svg/100px-Sound-icon.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="96" /></a></span> </td> <td style="font-size:90%">Tiu ĉi artikolo ekzistas kiel <br /> <a href="/wiki/Dosiero:A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg" title="Dosiero:Aŭdio artikolo Islamo.ogg">voĉlegita versio</a>, <br /> registrita je 02.08.2021 <br /> <a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/52/A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg" class="internal" title="Aŭdio artikolo Islamo.ogg">kiun vi povas aŭskulti aŭ elŝuti</a>. <br /> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><span><audio id="mwe_player_2" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="7748" data-mwtitle="Aŭdio_artikolo_Islamo.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons" resource="/wiki/Dosiero:A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/52/A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/52/A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg/A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /></audio></span><figcaption></figcaption></figure> </td></tr></tbody></table> </div></td></tr></tbody></table> <div style="right:30px; top:10px; display:none;" class="metadata topicon" id="spoken-icon"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/A%C5%ADdvida%C4%B5o:A%C5%ADdio_artikolo_Islamo.ogg" title="Tio ĉi artikolo havas voĉlegitan vesion, klaku ĉi tie por aŭskulti."><img alt="Tio ĉi artikolo havas voĉlegitan vesion, klaku ĉi tie por aŭskulti." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Sound-icon.svg/15px-Sound-icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Sound-icon.svg/23px-Sound-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Sound-icon.svg/30px-Sound-icon.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="96" /></a></span></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literaturo_en_Esperanto">Literaturo en Esperanto</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=57" title="Redakti sekcion: Literaturo en Esperanto" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=57" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Literaturo en Esperanto"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Italo_Chiussi" title="Italo Chiussi">Italo Chiussi</a>, <i>Je la flanko de la profeto</i>, Antverpeno, TK, 1978, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9063360037" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 90-6336-003-7</a>, kiu montras kiom distancas Islamo de tiu de <a href="/wiki/Islamismo" title="Islamismo">islamismo</a> kiu agas perforte en okcidentaj ŝtatoj<sup id="cite_ref-:0_379-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-379"><span class="cite-bracket">[</span>375<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Organizaĵoj"><span id="Organiza.C4.B5oj"></span>Organizaĵoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=58" title="Redakti sekcion: Organizaĵoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=58" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Organizaĵoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Islama_Edukada,_Scienca_kaj_Kultura_Organiza%C4%B5o" title="Islama Edukada, Scienca kaj Kultura Organizaĵo">Islama Edukada, Scienca kaj Kultura Organizaĵo</a></li> <li><a href="/wiki/Organiza%C4%B5o_de_Islama_Kunlaboro" title="Organizaĵo de Islama Kunlaboro">Organizaĵo de Islama Kunlaboro</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notoj">Notoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=59" title="Redakti sekcion: Notoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=59" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Notoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ol class="references"> <li id="cite_note-22"><a href="#cite_ref-22">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Unicode" class="mw-redirect" title="Unicode">Unicode</a> havas specialan "Muhammad" ligilon je U+FDF4 <span class="lang-und-Arab" lang="und-Arab">ﷴ</span></span> </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> <span class="reference-text">Variaj transskriboj de la nomo de Muhammad, krom tiuj uzitaj tie, estas — (angle:) "Muhammed, Mohammad"; (angle kaj en multaj eŭropaj lingvoj:) "Mahomet"; (<a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Mahomet" class="extiw" title="fr:Mahomet">france</a>:) "Mahomet, Mohamed, Mouhammed, Mahon, Mahomés, Mahun, Mahum, Mahumet, Mahound (mezepoka franca), Mohand (por <a href="/wiki/Berbera_lingvaro" title="Berbera lingvaro">Berber</a>-parolantoj), Mouhammadou kaj Mamadou (en sub-Sahara Afriko)"; (<a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Machometus" class="extiw" title="la:Machometus">Latine</a>:) "Machometus, Mahumetus, Mahometus, Macometus, Mahometes"; (<a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Mahoma" class="extiw" title="es:Mahoma">hispane</a>:) "Mahoma"; (<a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Maometto" class="extiw" title="it:Maometto">itale</a>:) "Maometto"; (<a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Maom%C3%A9" class="extiw" title="pt:Maomé">portugale</a>:) "Maomé"; (<a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CF%89%CE%AC%CE%BC%CE%B5%CE%B8" class="extiw" title="el:Μωάμεθ">greke</a>:) "<span class="lang-el" lang="el">Μωάμεθ, Μουχάμμαντ, Μοχάμαντ, Μοχάμεντ, Μουχάμεντ, Μουχάμμαιντ</span>"; (<a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Mehmet" class="extiw" title="tr:Mehmet">turke</a>:) "Mehmet"; (<a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Mihemed" class="extiw" title="ku:Mihemed">kurde</a>:) "Mihemed". Vidu ankaŭ <i>Encyclopedia of Islam</i>: (<a href="/wiki/Germana_lingvo" title="Germana lingvo">germane</a>:) "Machmet" (antaŭ la 20-a jarcento).</span> </li> <li id="cite_note-27"><a href="#cite_ref-27">↑</a> <span class="reference-text">La fontoj ofte diras, ke, en sia junaĝo, li estis nomita per la kromnomo "Al-Amin" kun la signifo "Honesta, fidinda" el Ernst (2004), p. 85.</span> </li> <li id="cite_note-28"><a href="#cite_ref-28">↑</a> <span class="reference-text">Ne ĉiuj islamanoj kredas, ke Muhammad estis la lasta profeto. Por ekzemplo, la <a href="/wiki/Ahmadismo" title="Ahmadismo">Ahmadisma Islama Komunumo</a> konsideras, ke ankaŭ <a href="/wiki/Mirza_Ghulam_Ahmad" title="Mirza Ghulam Ahmad">Mirza Ghulam Ahmad</a> estas profeto. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alislam.org/books/truth/finality.html">Finality of Prophethood</a> | Hadhrat Muhammad (PUBH) the Last Prophet, <a href="/wiki/Ahmadismo" title="Ahmadismo">Ahmadisma Islama Komunumo</a></span> </li> </ol> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referencoj">Referencoj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=60" title="Redakti sekcion: Referencoj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=60" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Referencoj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="reflist references-small" style="-moz-column-count:2; column-count:2; -webkit-column-count:2; padding-right: 6px;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-1"><a href="#cite_ref-1">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> <a href="https://eo.wikisource.org/wiki/es:Cor%C3%A1n:_Cap%C3%ADtulo_3" class="extiw" title="s:es:Corán: Capítulo 3">3:18</a>.</span> </li> <li id="cite_note-2"><a href="#cite_ref-2">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> <a href="https://eo.wikisource.org/wiki/es:Cor%C3%A1n:_Cap%C3%ADtulo_48" class="extiw" title="s:es:Corán: Capítulo 48">48:29</a>.</span> </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> <span class="reference-text">Al-Uzaimin, Muhammad Ibn Saalih (1997) p. 116.</span> </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a> <a href="https://eo.wikisource.org/wiki/es:Cor%C3%A1n:_Cap%C3%ADtulo_4" class="extiw" title="s:es:Corán: Capítulo 4">4:82</a>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><a href="#cite_ref-5">↑</a> <span class="reference-text">Korano 36:40.</span> </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> <span class="reference-text">Asertis monsinjoro Vittorio Formenti en intervjuo al la ĵurnalo vatikana <i>L'Osservatore Romano</i>. «Por la unua fojo en la historio ni ne plu surpintas: la islamanoj nin atingis». <a rel="nofollow" class="external text" href="http://noticias.aol.com/articulos/_a/islam-la-religion-mas-grande-vaticano/20080331103009990001">«Islamo estas la plej granda religio laŭ Vatikano»</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090524160904/http://noticias.aol.com/articulos/_a/islam-la-religion-mas-grande-vaticano/20080331103009990001">Arkivigite je</a> 2009-05-24 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-Miller_2009,_pp.8,17-7">↑ <a href="#cite_ref-Miller_2009,_pp.8,17_7-0"><sup>7,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Miller_2009,_pp.8,17_7-1"><sup>7,1</sup></a> <span class="reference-text">Miller (2009), pp.8,17</span> </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> <span class="reference-text">Vidu:* Esposito (2002b), p.21* Esposito (2004), pp.2, 43 * Miller (2009), pp. 9, 19</span> </li> <li id="cite_note-mgmpPRC-9">↑ <a href="#cite_ref-mgmpPRC_9-0"><sup>9,0</sup></a> <a href="#cite_ref-mgmpPRC_9-1"><sup>9,1</sup></a> <a href="#cite_ref-mgmpPRC_9-2"><sup>9,2</sup></a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;"> (10 2009) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pewforum.org/Muslim/Mapping-the-Global-Muslim-Population.aspx">Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World’s Muslim Population</a></i> (PDF), <a href="/wiki/Pew_Research_Center" title="Pew Research Center">Pew Research Center</a>.</cite> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181224211652/http://www.pewforum.org/muslim/mapping-the-global-muslim-population.aspx">Arkivigite je</a> 2018-12-24 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-CIA_Factbook-10"><a href="#cite_ref-CIA_Factbook_10-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/xx.html">The World Factbook</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100105171656/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/xx.html">Arkivigite je</a> 2010-01-05 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> CIA Factbook, alirita la 2010-12-08</span> </li> <li id="cite_note-FP-11"><a href="#cite_ref-FP_11-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.foreignpolicy.com/story/cms.php?story_id=3835">The List: The World's Fastest-Growing Religions</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070521093323/http://www.foreignpolicy.com/story/cms.php?story_id=3835">Arkivigite je</a> 2007-05-21 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <a href="/wiki/Foreign_Policy" title="Foreign Policy">Foreign Policy</a> 14a de majo, 2007. Alirita en 2010-05-16.</span> </li> <li id="cite_note-Islam-Today-12">↑ <a href="#cite_ref-Islam-Today_12-0"><sup>12,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Islam-Today_12-1"><sup>12,1</sup></a> <span class="reference-text">* <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbs.org/empires/islam/faithtoday.html">Islam Today</a> Islam: Empire of Faith (2000) cito = <i>Islamo, sekvata de pli ol biliono da homoj nuntempe, estas la plej ampleksa religio tutmonde kaj baldaŭ la plej granda...</i> <a href="/wiki/Public_Broadcasting_Service" title="Public Broadcasting Service">PBS</a> Alirita en 2010-08-25. <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usnews.com/articles/news/religion/2008/04/07/no-god-but-god.html">No God But God</a> Thomas W. Lippman, cito = <i>Islam is the youngest, the fastest growing, and in many ways the least complicated of the world's great monotheistic faiths. It is a unique religion based on its own holy book, but it is also a direct descendant of Judaism and Christianity, incorporating some of the teachings of those religions—modifying some and rejecting others.</i> U.S. News & World Report, 7a de aprilo, 2008. Alirita en 2010-08-25.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usnews.com/articles/news/religion/2008/04/07/understanding-islam.html">Understanding Islam</a> Susan Headden, U.S. News & World Report, 7a de aprilo, 2008. Alirita en 2010-08-25.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html">Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080615140203/http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html">Arkivigite je</a> 2008-06-15 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Adherents.com Alirita en 2007-07-03.</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;"> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=IVyMAvW9slYC&pg=PA8&dq=surrender+to+will+of+God+islam">Lewis, Barnard; Churchill, Buntzie Ellis. ''Islam: The Religion and The People''. Wharton School Publishing. 2009. pp. 8</a></i>. Books.google.com.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.qaem.org/wp/what-does-islam-mean/">What does Islam mean?</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110314072458/http://www.qaem.org/wp/what-does-islam-mean/">Arkivigite je</a> 2011-03-14 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <i>The Friday Journal</i>, Mumbajo (6a Feb 2011)</span> </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.studyquran.co.uk/20_SIIN.htm">Dictionary listing for Siin roots</a> derivita el <i>Lane's Arabic-English Lexicon</i> via www.studyquran.co.uk</span> </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <span class="reference-text"><i>thefreedictionary.com</i>: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thefreedictionary.com/Muslim">muslim</a></i></span> </li> <li id="cite_note-People-of-the-Book-17"><a href="#cite_ref-People-of-the-Book_17-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbs.org/empires/islam/faithpeople.html">People of the Book</a> Islam: Empire of Faith, <a href="/wiki/Public_Broadcasting_Service" title="Public Broadcasting Service">PBS</a> Alirita en 2010-12-18.</span> </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> <span class="reference-text">Submission.org, Quran: The Final Testament, rajtigita anglalingva versio kun arablingva teksto, Reviziita eldono IV, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0972920927" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-9729209-2-7</a>, p. x.</span> </li> <li id="cite_note-Distorted-19">↑ <a href="#cite_ref-Distorted_19-0"><sup>19,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Distorted_19-1"><sup>19,1</sup></a> <span class="reference-text">Vidu: * Accad (2003): Laŭ Ibn Taymiya, kvankam nur kelkaj islamanoj akceptas la tekstan verecon de la tuta Biblio, plej islamanoj akceptas la verecon de plej parto. * Esposito (1998), pp.6, 12* Esposito (2002b), pp.4–5* F. E. Peters (2003), p.9* <cite class="libro" style="font-style:normal;">F. Buhl; A. T. Welch.  <i>Muhammad</i>.</cite> <ul><li><cite class="libro" style="font-style:normal;">Hava Lazarus-Yafeh.  <i>Tahrif</i>.</cite></li></ul> </span> </li> <li id="cite_note-WSU-20">↑ <a href="#cite_ref-WSU_20-0"><sup>20,0</sup></a> <a href="#cite_ref-WSU_20-1"><sup>20,1</sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wsu.edu/~dee/GLOSSARY/5PILLARS.HTM">arkan ad-din the five pillars of religion</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101203124633/http://www.wsu.edu/~dee/GLOSSARY/5PILLARS.HTM">Arkivigite je</a> 2010-12-03 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Washington State University, United States, Richard Hooker, 14a de julio, 1999 Alirita en 2010-11-17</span> </li> <li id="cite_note-CIA-21">↑ <a href="#cite_ref-CIA_21-0"><sup>21,0</sup></a> <a href="#cite_ref-CIA_21-1"><sup>21,1</sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2122.html">Religions</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181224211645/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2122.html%20">Arkivigite je</a> 2018-12-24 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Alirita en 2010-08-25 <a href="/wiki/The_World_Factbook" class="mw-redirect" title="The World Factbook">The World Factbook</a> de <a href="/wiki/Central_Intelligence_Agency" class="mw-redirect" title="Central Intelligence Agency">Central Intelligence Agency</a> United States, 2010.</span> </li> <li id="cite_note-Goldman-23"><a href="#cite_ref-Goldman_23-0">↑</a> <span class="reference-text">Elizabeth Goldman (1995), p. 63</span> </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Korano 18:110</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="harv">F. Buhl; A. T. Welch.  <i>Muhammad</i>.</cite></li></ul> </span> </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Esposito (1998), p.12</li> <li>Esposito (2002b), pp.4–5</li> <li>F. E. Peters (2003), p.9</li> <li>Encyclopædia Britannica Online</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> <span class="reference-text">Esposito (1998), p. 12.</span> </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> <span class="reference-text">Esposito (2002b), pp. 4–5.</span> </li> <li id="cite_note-Peters_2003_9-31"><a href="#cite_ref-Peters_2003_9_31-0">↑</a> <span class="reference-text">F. E. Peters (2003), p. 9.</span> </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>F.E.Peters(2003), pp. 78, 79, 194</li> <li>Lapidus (2002), pp. 23–28</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-EoI-Muhammad-33"><a href="#cite_ref-EoI-Muhammad_33-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="harv">F. Buhl; A. T. Welch.  <i>Muhammad</i>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-34"><a href="#cite_ref-34">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Holt (1977a), p. 57</li> <li>Hourani (2003), p. 22</li> <li>Lapidus (2002), p. 32</li> <li>Madelung (1996), p. 43</li> <li>Tabatabaei (1979), pp. 30–50</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> <span class="reference-text">Holt (1977a), pp. 67–72</span> </li> <li id="cite_note-36"><a href="#cite_ref-36">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.muslimheritage.com/topics/default.cfm?articleID=358">Great Mosque of Kairouan</a> Muslim Heritage.com 2003-04-24 Alirita la 2010-05-16</span> </li> <li id="cite_note-37"><a href="#cite_ref-37">↑</a> <span class="reference-text">Waines (2003) p. 46.</span> </li> <li id="cite_note-38"><a href="#cite_ref-38">↑</a> <span class="reference-text">Donald Puchala, ‘’Theory and History in International Relations,’’ p. 137. Routledge, 2003.</span> </li> <li id="cite_note-39"><a href="#cite_ref-39">↑</a> <span class="reference-text">Hawting (2000), p. 4</span> </li> <li id="cite_note-40"><a href="#cite_ref-40">↑</a> <span class="reference-text">Lapidus (2002), p. 56; Lewis (1993), pp. 71–83</span> </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.co.uk/books?id=92YiNO1tskEC&pg=PA69&dq=&hl=en&sa=X&ei=gBbyTr2hB8zs8QODweXWCQ&ved=0CDEQ6AEwAA#v=onepage&q=&f=false">Can faiths make peace</a>. Alirita la 21an de decembro 2011</span> </li> <li id="cite_note-Chair-42"><a href="#cite_ref-Chair_42-0">↑</a> <span class="reference-text">Al-Ghazali, The Alchemy of Happiness, Chapter 2 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://muslim-canada.org/sufi/ghach2.html">[1]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060515235048/http://muslim-canada.org/sufi/ghach2.html">Arkivigite je</a> 2006-05-15 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Alirita en 2006-04-09</span> </li> <li id="cite_note-43"><a href="#cite_ref-43">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.fr/books?id=4o-OZ5w-BmMC&pg=PA36&dq=mosqu%C3%A9e+de+kayrawan&hl=fr&ei=S5ahTaC-LMnYsgbd78TrDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3&ved=0CDcQ6AEwAg#v=onepage&q&f=false">Roland Anthony Oliver kaj Anthony Atmore, <i>Medieval Africa, 1250-1800</i>,</a> Cambridge University Press, 2001, p. 36</span> </li> <li id="cite_note-Tahdhib-44"><a href="#cite_ref-Tahdhib_44-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-al-Nawawi-2005">al-Nawawi, Yahya ibn Sharaf.  (2005) Ali Mu`awwad and Adil Abd al-Mawjud: <i>Tahdhib al-Asma wa al-Lughat</i> <b>al-Asma</b> (Arabic). Beirut: Dar al-Nafaes, <span style="white-space:nowrap;">p. 314–6</span>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-45"><a href="#cite_ref-45">↑</a> <span class="reference-text">Lapidus (2002), p. 86</span> </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Lapidus (2002), p. 160</li> <li>Waines (2003) pp. 126, 127</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Doi-1984">Doi, Abdur Rahman.  (1984) <i>Shariah: The Islamic Law</i>. London: Ta-Ha Publishers. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0907461387" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0907461387</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-Esposito_2004,_pp.104,_105-48">↑ <a href="#cite_ref-Esposito_2004,_pp.104,_105_48-0"><sup>44,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Esposito_2004,_pp.104,_105_48-1"><sup>44,1</sup></a> <span class="reference-text">Esposito (2004), pp.104, 105</span> </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;">  “”, <span style="white-space:nowrap;">p. 991–2</span>.</cite><span style="display:none;"> </span> , en (<a class="mw-selflink-fragment" href="#CITEREFMorelonRashed1996">Morelon & Rashed 1996</a>, pp. 985–1007)</span> </li> <li id="cite_note-50"><a href="#cite_ref-50">↑</a> <span class="reference-text"><i>The Guinness Book Of Records</i>, Publikigita en 1998, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0553578952" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-553-57895-2</a>, P. 242</span> </li> <li id="cite_note-51"><a href="#cite_ref-51">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.seed.slb.com/subcontent.aspx?id=30658">The beginnings of modern medicine: the Caliphate</a></span> </li> <li id="cite_note-Ahmed-52"><a href="#cite_ref-Ahmed_52-0">↑</a> <span class="reference-text">Ahmed, Imad-ad-Dean. Signs in the heavens. 2. Amana Publications, 2006. Print. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/1590080408" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-59008-040-8</a> pp. 23, 84. <table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> "Despite the fact that they did not have a quantified theory of error they were well aware that an increased number of observations qualitatively reduces the uncertainty." <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></span> </li> <li id="cite_note-53"><a href="#cite_ref-53">↑</a> <span class="reference-text">Rosanna Gorini (2003), "Al-Haytham the Man of Experience, First Steps in the Science of Vision", <i>International Society for the History of Islamic Medicine</i>, Institute of Neurosciences, Laboratory of Psychobiology and Psychopharmacology, Romo, Italio: <table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td></td></tr><tr valign="top"><td width="40px"><span typeof="mw:File"><span title="Citaĵo"><img alt="Citaĵo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/40px-P_writing.svg.png" decoding="async" width="40" height="36" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/60px-P_writing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/P_writing.svg/80px-P_writing.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></span></span></td><td><table style="padding:0; margin:0; border-spacing:0;"><tbody><tr valign="top"><td><span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif;"><b>„</b></span> "According to the majority of the historians al-Haytham was the pioneer of the modern scientific method. With his book he changed the meaning of the term optics and established experiments as the norm of proof in the field. His investigations are based not on abstract theories, but on experimental evidences and his experiments were systematic and repeatable." <span style="color:#84a3e0; font-size:150%; line-height:75%;font-family:'Times New Roman',serif"><b>”</b></span></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></span> </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/7810846.stm">BBC News</a> The ‘first true scientist.’</span> </li> <li id="cite_note-55"><a href="#cite_ref-55">↑</a> <span class="reference-text">(<a class="mw-selflink-fragment" href="#CITEREFGaudiosi1988">Gaudiosi 1988</a>)</span> </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">↑</a> <span class="reference-text">(<a class="mw-selflink-fragment" href="#CITEREFHudson2003">Hudson 2003</a>, p. 32)</span> </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Lapidus (2002), p.103–143</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;"> <i>Abbasid Dynasty</i>.</cite></li></ul> </span> </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">↑</a> <span class="reference-text">Lapidus (2002), pp. 288–290, 310</span> </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Lapidus (2002), p.292</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;"> <i>Islamic World</i>.</cite></li></ul> </span> </li> <li id="cite_note-60"><a href="#cite_ref-60">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.econ.hit-u.ac.jp/~areastd/mediterranean/mw/pdf/18/10.pdf">The Crimean Tatars and their Russian-Captive Slaves</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110501041101/http://www.econ.hit-u.ac.jp/~areastd/mediterranean/mw/pdf/18/10.pdf">Arkivigite je</a> 2011-05-01 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Eizo Matsuki. <i>Mediterranean Studies Group at Hitotsubashi University.</i></span> </li> <li id="cite_note-61"><a href="#cite_ref-61">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Byrne-2008">Byrne, Joseph Patrick.  (2008) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=5Pvi-ksuKFIC&pg=PA516&dq&hl=en#v=onepage&q=&f=false">Encyclopedia of Pestilence, Pandemics, and Plagues: A-M</a></i>. ABC-CLIO. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0313341028" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0313341028</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-62"><a href="#cite_ref-62">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.abc.net.au/science/articles/2007/09/13/2031252.htm?site=science/greatmomentsinscience">Black Death</a>, Great Moments in Science, ABC Science</span> </li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Lapidus (2002), pp. 198, 234, 244, 245, 254</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;">L. Gardet; J. Jomier.  <i>Islam</i>.</cite></li></ul> </span> </li> <li id="cite_note-64"><a href="#cite_ref-64">↑</a> <span class="reference-text">See <ul><li>Holt (1977a), p. 263</li> <li>Lapidus (2002), p. 250</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;"> <i>Istanbul</i>.</cite></li></ul> </span> </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;"> <i>Islamic Art</i>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-Ikram-66"><a href="#cite_ref-Ikram_66-0">↑</a> <span class="reference-text">Ikram, S. M. 1964. Muslim Civilization in India. New York: Columbia University Press</span> </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Lapidus (2002), p. 572</li> <li>Watt (1973), p. 18: Vahabismo ne estu konfuzita kun la frua Ĥarijida sekto de Ŭahabiĝa, kiu estis nomita laŭ Abd-Allah ibn-Vahb ar-Rasibi, kiu opoziciis al Ali en Nahraŭan.</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-68"><a href="#cite_ref-68">↑</a> <span class="reference-text">Lapidus (2002), pp. 358, 378–380, 624</span> </li> <li id="cite_note-69"><a href="#cite_ref-69">↑</a> <span class="reference-text">Muslim Minorities in the West: Visible and Invisible de Yvonne Yazbeck Haddad, Jane I. Smith, p. 271</span> </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">↑</a> <span class="reference-text">Bulliet, Richard, Pamela Crossley, Daniel Headrick, Steven Hirsch, Lyman Johnson, kaj David Northrup. The Earth and Its Peoples. 3. Boston: Houghton Mifflin, 2005. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0618427708" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-618-42770-8</a></span> </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">↑</a> <span class="reference-text">Lapidus (2002), pp. 380, 489–493</span> </li> <li id="cite_note-72"><a href="#cite_ref-72">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://weekly.ahram.org.eg/2000/488/chrncls.htm">New Turkey</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101004145229/http://weekly.ahram.org.eg/2000/488/chrncls.htm">Arkivigite je</a> 2010-10-04 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Weekly.ahram.org.eg alirita en 2010-05-16</span> </li> <li id="cite_note-73"><a href="#cite_ref-73">↑</a> <span class="reference-text">Lapidus (2002), pp. 281–282, 380, 489–493, 556, 578, 823, 835</span> </li> <li id="cite_note-74"><a href="#cite_ref-74">↑</a> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/country_profiles/1555062.stm">Organization of the Islamic Conference</a>", <i>BBC News</i>, 2008-09-18. Kontrolita 2010-05-16. </span> </li> <li id="cite_note-75"><a href="#cite_ref-75">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.peacetv.tv/">24-hours Islamic International TV channel</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121005025150/http://www.peacetv.tv/">Arkivigite je</a> 2012-10-05 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <a href="/wiki/Peace_TV" title="Peace TV">Peace TV</a> Alirita en 2010-11-22.</span> </li> <li id="cite_note-76"><a href="#cite_ref-76">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Esposito (2004), pp. 118, 119, 179</li> <li>Lapidus (2002), pp. 823–830</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Stanislavo_Belov" title="Stanislavo Belov">Stanislavo Belov</a> (2019-02-22) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.webcitation.org/76P5geGWx?url=https://stanobelov.blogspot.com/2019/02/kvarope-tra-malnova-havano-de-katedralo.html">Kvarope tra Malnova Havano: de katedralo al moskeo</a> (<a href="/wiki/Esperanto" title="Esperanto"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">esperante</span></a>). <a href="/wiki/Blogger" title="Blogger">Blogger</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="https://stanobelov.blogspot.com/2019/02/kvarope-tra-malnova-havano-de-katedralo.html">la originalo</a> je 2019-02-23. Alirita 2019-02-23 .</span> </li> <li id="cite_note-78"><a href="#cite_ref-78">↑</a> <span class="reference-text">P. 18 Elsie, Robert. 2000. <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=N_IXHrXIsYkC">A Dictionary of Albanian Religion, Mythology, and Folk Culture</a></i>. C. Hurst & Co. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781850655701" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-85065-570-1</a>.</span> </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">↑</a> <span class="reference-text">*<cite style="font-style:normal;"> (1986) “Religion in Post-Mao China”, <i>The Annals of the American Academy of Politica and Social Science</i> <b>483</b> (1), <span style="white-space:nowrap;">p. 146–156</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1177/0002716286483001013" class="extiw" title="doi:10.1177/0002716286483001013">10.1177/0002716286483001013</a>.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-80"><a href="#cite_ref-80">↑</a> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/6604643.stm">Huge rally for Turkish secularsim</a>", <i>bbcnews.com</i>, 2011-04-29. Kontrolita 2011-12-06. </span> </li> <li id="cite_note-81"><a href="#cite_ref-81">↑</a> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/6053380.stm">Tunisia moves against headscarves</a>", <i>bbcnews.com</i>, 2011-10-15. Kontrolita 2011-12-06. </span> </li> <li id="cite_note-82"><a href="#cite_ref-82">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,428133,00.html">Weakness in numbers</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120105190625/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,428133,00.html">Arkivigite je</a> 2012-01-05 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Time.com 10a de oktobro, 2003 Alirita en la 6a de decembro, 2011.</span> </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">↑</a> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-14447820">Are secular forces being squeezed out of Arab spring?</a>", <i>bbcnews.com</i>, 2011-08-09. Kontrolita 2011-08-10. </span> </li> <li id="cite_note-84"><a href="#cite_ref-84">↑</a> <span class="reference-text"><i>Encyclopedia of Islam and the Muslim World</i>, Thomson Gale, 2004</span> </li> <li id="cite_note-85"><a href="#cite_ref-85">↑</a> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2011/12/04/world/middleeast/egypts-vote-propels-islamic-law-into-spotlight.html?_r=2&hpw">Egypt's vote puts emphasis on split over religious rule</a>", <i>nytimes.com</i>, 2011-12-03. Kontrolita 2011-12-08. </span> </li> <li id="cite_note-86"><a href="#cite_ref-86">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.msnbc.msn.com/id/27256187/page/2/#.TkoWh2H4Jtx%7Ctitle=Ultraconservative">Islam on rise in Mideast</a> MSNBC. alirita en 2011-08-15.]</span> </li> <li id="cite_note-economist-87"><a href="#cite_ref-economist_87-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;"> (2007-06-28) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.economist.com/node/9409354?story_id=9409354">Laying down the law: Islam's authority deficit</a></i>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-88"><a href="#cite_ref-88">↑</a> <span class="reference-text">Slackman, Michael, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2008/12/24/world/middleeast/24jordan.html">Jordanian students rebel, embracing conservative Islam</a>", <i>New York Times</i>, 2008-12-23. Kontrolita 2011-08-15. </span> </li> <li id="cite_note-89"><a href="#cite_ref-89">↑</a> <span class="reference-text">Slackman, Michael, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2007/01/28/weekinreview/28slackman.html">In Egypt, a new battle begins over the veil</a>", <i>New York Times</i>, 2007-01-28. Kontrolita 2011-08-15. </span> </li> <li id="cite_note-90"><a href="#cite_ref-90">↑</a> <span class="reference-text">Beech, Hannah, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1592576-2,00.html">Why Indonesia matters</a>", <i>gazeto Time</i>, 2007-02-22. Kontrolita 2011-08-15. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120106094706/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1592576-2,00.html">Arkivigite je</a> 2012-01-06 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>  <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120106094706/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1592576-2,00.html">Arkivita kopio</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1592576-2,00.html">la originalo</a> je 2012-01-06. Alirita 2012-01-15 .</span> </li> <li id="cite_note-91"><a href="#cite_ref-91">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Franca_lingvo" title="Franca lingvo"><span style="color:var(--color-subtle, #54595d);">france</span></a> Hugo Domenach, «Exclusif. Le texte qui fonde un islam en France», <i>Le Point</i>, <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/29-a_de_marto" title="29-a de marto">29-an de marto</a> <a href="/wiki/2017" title="2017">2017</a></span> (<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lepoint.fr/societe/exclusif-le-texte-qui-fonde-un-islam-en-france-29-03-2017-2115729_23.php">legi rete</a>).</span> </li> <li id="cite_note-92"><a href="#cite_ref-92">↑</a> <span class="reference-text">(<span style="font-weight: bolder; font-size: smaller;"><a href="/wiki/Portebla_dokumentformo" title="Portebla dokumentformo">PDF</a></span>) Dalil Boubakeur, <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://glossopoete.pagesperso-orange.fr/servo/proklamo.pdf">Proklamo de la islamo en Francio</a></i>, elfrancigita de Emanuelo Arbaro, <span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/9-a_de_a%C5%ADgusto" title="9-a de aŭgusto">9-an de aŭgusto</a> <a href="/wiki/2017" title="2017">2017</a></span>.</span> </li> <li id="cite_note-93"><a href="#cite_ref-93">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.pbs.org/empires/islam/faithgod.html">[2]</a> God, Islam: Empire of Faith, PBS, alirita 2010-12-18.</li> <li>"Islam and Christianity", <i>Encyclopedia of Christianity</i> (2001): Arab-parolantaj kristanoj kaj judoj referencas al Dio kiel <i>Allāh</i>.</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;">L. Gardet.  <i>Allah</i>.</cite></li></ul> </span> </li> <li id="cite_note-94"><a href="#cite_ref-94">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Korano 112 1</li> <li>Esposito (2002b), pp. 74–76</li> <li>Esposito (2004), p. 22</li> <li>Griffith (2006), p. 248</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;">D. Gimaret.  <i>Allah, Tawhid</i>.</cite></li></ul> </span> </li> <li id="cite_note-Ben-95"><a href="#cite_ref-Ben_95-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Bentley-1999">Bentley, David.  (september 1999) <i>The 99 Beautiful Names for God for All the People of the Book</i>. William Carey Library. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0878082999" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-87808-299-9</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-patheos1-96"><a href="#cite_ref-patheos1_96-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.patheos.com/Library/Islam/Beliefs/Human-Nature-and-the-Purpose-of-Existence.html">Human Nature and the Purpose of Existence</a></span> </li> <li id="cite_note-97"><a href="#cite_ref-97">↑</a> <span class="reference-text">Korano 2:186</span> </li> <li id="cite_note-98"><a href="#cite_ref-98">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120204042347/http://www.britishmuseum.org/explore/highlights/highlight_objects/me/t/wonders_of_creation_manuscript.aspx">British Museum</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britishmuseum.org/explore/highlights/highlight_objects/me/t/wonders_of_creation_manuscript.aspx">la originalo</a> je 2012-02-04. Alirita 2012-01-09 .</span> </li> <li id="cite_note-99"><a href="#cite_ref-99">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110430105021/http://www.bayyinat.org.uk/jibreel.htm">Arkivita kopio</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bayyinat.org.uk/jibreel.htm">la originalo</a> je 2011-04-30. Alirita 2012-01-12 .</span> </li> <li id="cite_note-100"><a href="#cite_ref-100">↑</a> <span class="reference-text"><i>Concise Encyclopedia of Islam</i>, Cyril Glasse, <i>Holy Books</i></span> </li> <li id="cite_note-101"><a href="#cite_ref-101">↑</a> <span class="reference-text">Korano 53:36</span> </li> <li id="cite_note-102"><a href="#cite_ref-102">↑</a> <span class="reference-text">Korano 87:18-19</span> </li> <li id="cite_note-103"><a href="#cite_ref-103">↑</a> <span class="reference-text">Encyclopedia of Islam, <i>Psalms</i></span> </li> <li id="cite_note-104"><a href="#cite_ref-104">↑</a> <span class="reference-text">Abdullah Yusuf Ali, <i>Holy Qur'an: Text, Translation and Commentary</i>; Martin Lings, <i>Mecca</i>; Abdul Malik, <i>In Thy Seed</i></span> </li> <li id="cite_note-105"><a href="#cite_ref-105">↑</a> <span class="reference-text">Abdullah Yusuf Ali, <i>Holy Qur'an: Text, Translation and Commentary</i>, Appendix: <i>On the Injil</i></span> </li> <li id="cite_note-Encyclopedia_of_Islam,_Injil-106">↑ <a href="#cite_ref-Encyclopedia_of_Islam,_Injil_106-0"><sup>102,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Encyclopedia_of_Islam,_Injil_106-1"><sup>102,1</sup></a> <span class="reference-text">Encyclopedia of Islam, <i>Injil</i></span> </li> <li id="cite_note-107"><a href="#cite_ref-107">↑</a> <span class="reference-text">Abdullah Yusuf Ali, The Holy Qur'an: Text, Translation and Commentary</span> </li> <li id="cite_note-108"><a href="#cite_ref-108">↑</a> <span class="reference-text">Alan Jones, The Koran, London 1994, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/1842126091" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 1-84212-609-1</a>, opening page.</span> </li> <li id="cite_note-109"><a href="#cite_ref-109">↑</a> <span class="reference-text">Arthur Arberry, The Koran Interpreted, London 1956, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0684825074" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-684-82507-4</a>, p. x.</span> </li> <li id="cite_note-110"><a href="#cite_ref-110">↑</a> <span class="reference-text">Maurice Bucaille, THE BIBLE, THE QUR'AN AND SCIENCE, 1978, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/8172311613" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 81-7231-161-3</a>, p. 125</span> </li> <li id="cite_note-111"><a href="#cite_ref-111">↑</a> <span class="reference-text">Esposito (2004), pp. 17, 18, 21</span> </li> <li id="cite_note-112"><a href="#cite_ref-112">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.co.uk/books?id=5ShMqiiJbNYC&pg=PA61&dq=quran+revealed+medina+mecca+surah&hl=en&ei=oOAFTry8H4as8gOv5-XpDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CEAQ6AEwBA#v=onepage&q&f=false">What Everyone Should Know About the Qur'an</a> Ahmed Al-Laithy</span> </li> <li id="cite_note-LivRlgP338-113"><a href="#cite_ref-LivRlgP338_113-0">↑</a> <span class="reference-text"><i>Living Religions: An Encyclopaedia of the World's Faiths,</i> Mary Pat Fisher, 1997, p. 338, I.B. Tauris Publishers.</span> </li> <li id="cite_note-114"><a href="#cite_ref-114">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>William Montgomery Watt en <i>The Cambridge History of Islam</i>, p. 32</li> <li>Richard Bell, William Montgomery Watt, 'introduction to the Qurʼān', p. 51</li> <li>F. E. Peters (1991), pp. 3–5: “Few have failed to be convinced that … the Quran is … the words of Muhammad, perhaps even dictated by him after their recitation.”</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-115"><a href="#cite_ref-115">↑</a> <span class="reference-text">Peters (2003), pp. 12 kaj 13.</span> </li> <li id="cite_note-116"><a href="#cite_ref-116">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Observations on Early Qur'an Manuscripts in San'a</li> <li>The Qur'an as Text, eld. Wild, Brill, 1996 <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9789004103443" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-90-04-10344-3</a></li></ul> </span></li> <li id="cite_note-117"><a href="#cite_ref-117">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Malcomn Clark.  (2003) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.co.uk/books?id=zPXu561ZpvgC&pg=PT100&dq=%22all+messengers+are+prophets%22#v=onepage&q=%22all%20messengers%20are%20prophets%22&f=false">Islam for Dummies</a></i>. Wiley Publising Inc. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780764555039" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-764-55503-9</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-118"><a href="#cite_ref-118">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Nombroj" title="Nombroj">Nombroj</a> 21:14</span> </li> <li id="cite_note-119"><a href="#cite_ref-119">↑</a> <span class="reference-text">Marmaduke Pickthall, The Meaning of the Glorious Quran; Abdullah Yusuf Ali, The Holy Quran: Teksto, Traduko kaj Komentario</span> </li> <li id="cite_note-120"><a href="#cite_ref-120">↑</a> <span class="reference-text">Abdullah Yusuf Ali, <i>Holy Quran: Text, Translation and Commentary</i>; Martin Lings, <i>Mecca</i>; Abdul Malik, <i>In Thy Seed</i></span> </li> <li id="cite_note-121"><a href="#cite_ref-121">↑</a> <span class="reference-text">Abdullah Yusuf Ali, <i>Holy Quran: Text, Translation and Commentary</i>, Apendico: <i>On the Injil</i></span> </li> <li id="cite_note-122"><a href="#cite_ref-122">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Ghamidi-2009">Ghamidi, Javed Ahmad.  (2009) <i>Mizan</i>, <span style="white-space:nowrap;">2‑a eldono</span> (<a href="/wiki/Urdu" class="mw-redirect" title="Urdu">Urdu</a>).</cite> </span> </li> <li id="cite_note-123"><a href="#cite_ref-123">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.reviewofreligions.org/1599/my%E2%80%88claim-to-promised-messiahship/">Claim to Mahdi and Messiah</a></span> </li> <li id="cite_note-124"><a href="#cite_ref-124">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.inter-islam.org/faith/Majorsigns.html">Major Signs before the Day of Judgment by Shaykh Ahmad Ali</a></span> </li> <li id="cite_note-EoI-125"><a href="#cite_ref-EoI_125-0">↑</a> <span class="reference-text">L. Gardet, <i>Qiyama</i>, <i>Encyclopaedia of the Qur'an</i></span> </li> <li id="cite_note-126"><a href="#cite_ref-126">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.inter-islam.org/faith/Signs-Of-Qiyaamah.htm">Signs of Qiyaamah</a></span> </li> <li id="cite_note-127"><a href="#cite_ref-127">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.searchtruth.com/chapter_display.php?chapter=11&translator=5#17">Quran 11:17</a>.</span> </li> <li id="cite_note-128"><a href="#cite_ref-128">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160529204855/http://quran.al-islam.com/Loader.aspx?pageid=738&BookID=15&page=348">Saudi Arabia Ministry of religious affairs</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://quran.al-islam.com/Loader.aspx?pageid=738&BookID=15&page=348">la originalo</a> je 2016-05-29. Alirita 2012-01-12 .</span> </li> <li id="cite_note-tafsir.com-129"><a href="#cite_ref-tafsir.com_129-0">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110728092548/http://www.tafsir.com/default.asp?sid=23&tid=35341">Tafseer Ibn Katheer (23-100)</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tafsir.com/default.asp?sid=23&tid=35341">la originalo</a> je 2011-07-28. Alirita 2012-01-12 .</span> </li> <li id="cite_note-130"><a href="#cite_ref-130">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110728092608/http://www.tafsir.com/default.asp?sid=25&tid=36918">Tafseer Ibn Katheer (25:53)</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tafsir.com/default.asp?sid=25&tid=36918">la originalo</a> je 2011-07-28. Alirita 2012-01-12 .</span> </li> <li id="cite_note-131"><a href="#cite_ref-131">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110728092627/http://www.tafsir.com/default.asp?sid=55&tid=51616">Tafseer Ibn Katheer (25:53) (55:19)</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tafsir.com/default.asp?sid=55&tid=51616">la originalo</a> je 2011-07-28. Alirita 2012-01-12 .</span> </li> <li id="cite_note-Wehr-132"><a href="#cite_ref-Wehr_132-0">↑</a> <span class="reference-text">J. M. Cowan (ed.) (1976). <i>The Hans Wehr Dictionary of Modern Written Arabic</i>. Wiesbaden, Germany: Spoken Language Services. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0879500018" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-87950-001-8</a></span> </li> <li id="cite_note-133"><a href="#cite_ref-133">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.missionislam.com/knowledge/Qadar.htm">"Qadar"</a></span> </li> <li id="cite_note-134"><a href="#cite_ref-134">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.islam-qa.com/index.php?ref=96978&ln=eng">[3]</a></span> </li> <li id="cite_note-qa.sunnipath.com-135"><a href="#cite_ref-qa.sunnipath.com_135-0">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070929092948/http://qa.sunnipath.com/issue_view.asp?HD=1&ID=131&CATE=24">Moral Responsibility and Divine Will. Re: Blaming Destiny?</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://qa.sunnipath.com/issue_view.asp?HD=1&ID=131&CATE=24">la originalo</a> je 2007-09-29. Alirita 2012-01-12 .</span> </li> <li id="cite_note-Britannica-136">↑ <a href="#cite_ref-Britannica_136-0"><sup>132,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Britannica_136-1"><sup>132,1</sup></a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/295625/Pillars-of-Islam">Pillars of Islam</a> <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a> Online, Alirita en 2007-05-02.</span> </li> <li id="cite_note-Oxford-137"><a href="#cite_ref-Oxford_137-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e1859?_hi=17&_pos=3">Pillars of Islam</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121119134252/http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e1859?_hi=17&_pos=3">Arkivigite je</a> 2012-11-19 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Oxford Centre for Islamic Studies, <a href="/wiki/Oxford_University" class="mw-redirect" title="Oxford University">Oxford University</a>, United Kingdom, alirita en 2010-11-17.</span> </li> <li id="cite_note-PBS-138"><a href="#cite_ref-PBS_138-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbs.org/empires/islam/faithpillars.html">Five Pillars</a> <a href="/wiki/Public_Broadcasting_Service" title="Public Broadcasting Service">Public Broadcasting Service</a> (PBS) United Kingdom, Alirita en 2010-11-17.</span> </li> <li id="cite_note-U-Calgary-139"><a href="#cite_ref-U-Calgary_139-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://people.ucalgary.ca/~elsegal/I_Transp/IO5_FivePillars.html">The Five Pillars of Islam</a> Universitato de Calgary, Kanado, Alirita en 2010-11-17.</span> </li> <li id="cite_note-140"><a href="#cite_ref-140">↑</a> <span class="reference-text">Hossein Nasr, The Heart of Islam, Enduring Values for Humanity (Aprilo, 2003), pp. 3, 39, 85, 27–272</span> </li> <li id="cite_note-141"><a href="#cite_ref-141">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Farah (1994), p. 135</li> <li>Momen (1987), p. 178</li> <li>"Islam", <i>Encyclopedia of Religious Rites, Rituals, and Festivals</i>(2004)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.articleclick.com/Article/Ismaili/1035965">ArticleClick.com</a></li></ul> </span></li> <li id="cite_note-142"><a href="#cite_ref-142">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Esposito (2002b), pp. 18, 19</li> <li>Hedáyetullah (2006), pp. 53–55</li> <li>Kobeisy (2004), pp. 22–34</li> <li>Momen (1987), p. 178</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-143"><a href="#cite_ref-143">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/religion/religions/islam/practices/fivepillars.shtml">The Five Pillars of Islam</a> <a href="/wiki/BBC" title="BBC">BBC</a> United Kingdom Alirita en 2010-11-17</span> </li> <li id="cite_note-144"><a href="#cite_ref-144">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e1859?_hi=32&_pos=3">Pillars of Islam</a>, Oxford Islamic Studies Online</span> </li> <li id="cite_note-145"><a href="#cite_ref-145">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxfordislamicstudies.co.uk/article/opr/t125/e1859?_hi=32&_pos=3">El la artikolo en The Pillars of Islam en Oxford Islamic Studies Online</a><span title="Kelkfoje okazas, ke ligilo en Vikipedio ne plu atingeblas. Se eble, trovu la korektan ligilon kaj enmeti ĝin ĉi tie, alikaze forigu la ligilon kaj, se tio temas pri noto, enmetu la ŝablonon {{citon}}." style="background:#ffeaea; color:#444444"></span><sup class="noprint" title="Kelkfoje okazas, ke ligilo en Vikipedio ne plu atingeblas. Se eble, trovu la korektan ligilon kaj enmeti ĝin ĉi tie, alikaze forigu la ligilon kaj, se tio temas pri noto, enmetu la ŝablonon {{citon}}." style="color:red;">[<i>rompita ligilo</i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-146"><a href="#cite_ref-146">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Esposito (2004), p. 90</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-147"><a href="#cite_ref-147">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Esposito (2004), pp. 90, 91</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usc.edu/dept/MSA/fundamentals/pillars/fasting/tajuddin/fast_21.html#HEADING20">For whom fasting is mandatory</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070308025221/http://www.usc.edu/dept/MSA/fundamentals/pillars/fasting/tajuddin/fast_21.html#HEADING20">Arkivigite je</a> 2007-03-08 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> USC-MSA. Compendium of Muslim Texts Alirita en 2007-04-18</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-148"><a href="#cite_ref-148">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.fr/books?id=vHG_VulBdd4C&pg=PA87&dq=convert+islam+shahada&hl=fr&ei=-Au8TdKGM4jvsgad85mABg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=6&ved=0CEoQ6AEwBQ#v=onepage&q&f=false">Matthew S. Gordon kaj Martin Palmer, <i>Islam</i>, Infobase Publishing, 2009, page 87</a></span> </li> <li id="cite_note-149"><a href="#cite_ref-149">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Farah (1994), pp. 145–147</li> <li>Goldschmidt (2005), p. 48</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-150"><a href="#cite_ref-150">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.fr/books?id=l_DdHf43iwoC&pg=PA335&dq=prayer+one+of+the+five+pillars+of+islam&hl=fr&ei=jwi8TYmRDoPKswbZ2NjvBQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=5&ved=0CD8Q6AEwBA#v=onepage&q=prayer%20one%20of%20the%20five%20pillars%20of%20islam&f=false">Warren Matthews, <i>World Religions</i>, Cengage Learning, 2008, p. 335</a></span> </li> <li id="cite_note-151"><a href="#cite_ref-151">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usc.edu/dept/MSA/fundamentals/pillars/fasting/tajuddin/fast_21.html#HEADING20">For whom fasting is mandatory</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070308025221/http://www.usc.edu/dept/MSA/fundamentals/pillars/fasting/tajuddin/fast_21.html#HEADING20">Arkivigite je</a> 2007-03-08 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> USC-MSA Compendium of Muslim Texts Alirita en 2007-04-18.</span> </li> <li id="cite_note-152"><a href="#cite_ref-152">↑</a> <span class="reference-text">Esposito (2004), "Shariah", p. 288</span> </li> <li id="cite_note-hamilton-153"><a href="#cite_ref-hamilton_153-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Gibb, Hamilton Alexander Rosskeen.  (1970) <i>Mohammedanism – An Historical Survey</i>. <a href="/wiki/Oxford_University_Press" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0195002458" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0195002458</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-154"><a href="#cite_ref-154">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Campo-2009">Campo, Juan Eduardo.  (2009) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=OZbyz_Hr-eIC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false">Encyclopedia of Islam</a></i>. Infobase Publishing, <span style="white-space:nowrap;">p. 48</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780816054541" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9780816054541</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-H._Patrick_Glenn_2007,_p._201-155"><a href="#cite_ref-H._Patrick_Glenn_2007,_p._201_155-0">↑</a> <span class="reference-text">Glenn, H. Patrick (2007). p. 201.</span> </li> <li id="cite_note-156"><a href="#cite_ref-156">↑</a> <span class="reference-text"><i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hf.uib.no/smi/pao/vikor.html">The Sharia and The Nation State: Who Can Codify the Divine Law?</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090820182141/http://www.hf.uib.no/smi/pao/vikor.html">Arkivigite je</a> 2009-08-20 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></i> p. 2. Alirita la 20an de septembro 2005.</span> </li> <li id="cite_note-157"><a href="#cite_ref-157">↑</a> <span class="reference-text">Ansari, Sarah. <i>The Cambridge Illustrated History of the Islamic World edited by Francis Robinson</i>. <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>, 1996, pp. 103– 111.</span> </li> <li id="cite_note-158"><a href="#cite_ref-158">↑</a> <span class="reference-text">Hodgson, Marshall. <i>The Venture of Islam Conscience and History in a World Civilization Vol 3</i>. <a href="/wiki/University_of_Chicago" class="mw-redirect" title="University of Chicago">University of Chicago</a>, 1958, pp. 384–386.</span> </li> <li id="cite_note-hunt-159"><a href="#cite_ref-hunt_159-0">↑</a> <span class="reference-text">Hunt Janin kaj Andre Kahlmeyer in <i>Islamic Law: the Sharia from Muhammad's Time to the Present</i> de Hunt Janin kaj Andre Kahlmeyer, McFarland and Co. Publishers, 2007, p. 3.</span> </li> <li id="cite_note-160"><a href="#cite_ref-160">↑</a> <span class="reference-text">Berg, Herbert. "Islamic Law." Berkshire Encyclopedia of World History 3 (2005): 1030.</span> </li> <li id="cite_note-161"><a href="#cite_ref-161">↑</a> <span class="reference-text">Dien, Mawil Izzi. Islamic Law: From Historical Foundations To Contemporary Practice. Notre Dame: <a href="/wiki/University_of_Notre_Dame_Press" class="mw-redirect" title="University of Notre Dame Press">University of Notre Dame Press</a>, 2004.</span> </li> <li id="cite_note-162"><a href="#cite_ref-162">↑</a> <span class="reference-text">Weiss (2002), pp. xvii, 162</span> </li> <li id="cite_note-163"><a href="#cite_ref-163">↑</a> <span class="reference-text">Weiss (2002), pp. 3, 161</span> </li> <li id="cite_note-164"><a href="#cite_ref-164">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Korano 5:5</li> <li>Curtis (2005), p. 164</li> <li>Esposito (2002b), p. 111</li> <li>Ghamidi (2001): <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.renaissance.com.pk/janisla2y2.html">Customs and Behavioral Laws</a></li> <li>Ghamidi (2001): <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.renaissance.com.pk/febislaw2y2.html">The Dietary Laws</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070502045147/http://www.renaissance.com.pk/febislaw2y2.html">Arkivigite je</a> 2007-05-02 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li> <li>Ghamidi (2001): <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.renaissance.com.pk/DecIslaw2y5.htm">Various types of the prayer</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130923144205/http://www.renaissance.com.pk/DecIslaw2y5.htm">Arkivigite je</a> 2013-09-23 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> </span></li> <li id="cite_note-165"><a href="#cite_ref-165">↑</a> <span class="reference-text">"al-Mar'a". <i>Encyclopaedia of Islam</i></span> </li> <li id="cite_note-166"><a href="#cite_ref-166">↑</a> <span class="reference-text"> <ul><li>Waines (2003) pp. 93–96</li> <li>The Oxford Dictionary of Islam (2003), p. 339</li> <li>Esposito (1998) p. 79</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-167"><a href="#cite_ref-167">↑</a> <span class="reference-text">*"Talak". <i>Encyclopaedia of Islam</i></span> </li> <li id="cite_note-168"><a href="#cite_ref-168">↑</a> <span class="reference-text">Esposito (2004), pp.95, 96, 235–241</span> </li> <li id="cite_note-169"><a href="#cite_ref-169">↑</a> <span class="reference-text">"Benazir Bhutto: Daughter of Tragedy" de Muhammad Najeeb, Hasan Zaidi, Saurabh Shulka kaj S. Prasannarajan, <i>India Today</i>, 7a de januaro, 2008</span> </li> <li id="cite_note-170"><a href="#cite_ref-170">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Chebel-2009">Chebel, Malek.  (2009) <i>L'islam explique par Malek Chabel</i>. Perrin, <span style="white-space:nowrap;">p. 19</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9782262029821" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9782262029821</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-m616-171"><a href="#cite_ref-m616_171-0">↑</a> <span class="reference-text">Mattson, Ingrid. "Women, Islam, and Mosques." En <i>Encyclopedia of Women And Religion in North America</i> (Rosemary Skinner Keller, Rosemary Radford Ruether, kaj Marie Cantlon, eld.). Indiana University Press (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=we2KvdT3zOsC&pg=PA616&dq=mosques+separate+men+women&sig=0sUvbmfVSqY3IiQA2gGdAiXYIZ4#PPA615,M1">p. 616</a>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0253346886" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-253-34688-6</a>.</span> </li> <li id="cite_note-172"><a href="#cite_ref-172">↑</a> <span class="reference-text">Mattson, Ingrid. "Women, Islam, and Mosques." En <i>Encyclopedia of Women And Religion in North America</i> (Rosemary Skinner Keller, Rosemary Radford Ruether, kaj Marie Cantlon, eld.). Indiana University Press (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=we2KvdT3zOsC&pg=PA616&dq=mosques+separate+men+women&sig=0sUvbmfVSqY3IiQA2gGdAiXYIZ4#PPA615,M1">p. 616-17</a>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0253346886" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-253-34688-6</a>.</span> </li> <li id="cite_note-173"><a href="#cite_ref-173">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pewforum.org/Muslim/Mapping-the-Global-Muslim-Population(3).aspx">Mapping the Global Muslim Population (2009)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120119064145/http://www.pewforum.org/Muslim/Mapping-the-Global-Muslim-Population(3).aspx">Arkivigite je</a> 2012-01-19 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> The Pew Research Center Alirita la 9an de septembro, 2011.</span> </li> <li id="cite_note-reconsideration-174"><a href="#cite_ref-reconsideration_174-0">↑</a> <span class="reference-text">Power, Carla. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2007/02/25/magazine/25wwlnEssay.t.html">"A Secret History."</a> <i><a href="/wiki/New_York_Times" class="mw-redirect" title="New York Times">New York Times</a></i> (Feb. 25a, 2007).</span> </li> <li id="cite_note-175"><a href="#cite_ref-175">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.msawest.net/islam/fundamentals/hadithsunnah/scienceofhadith/atit.html">An Introduction to the Science of Hadith<b></b></a></span> </li> <li id="cite_note-176"><a href="#cite_ref-176">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Chebel-2009">Chebel, Malek.  (2009) <i>L'islam explique par Malek Chebel</i>. Perrin, <span style="white-space:nowrap;">p. 35–6</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9782262029821" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 9782262029821</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-177"><a href="#cite_ref-177">↑</a> <span class="reference-text">Unni Wikan, revizio de <i>Modernizing Women: Gender and Social Change in the Middle East</i>, American Ethnologist, Vol. 22, No. 4 (Nov., 1995), pp. 1078-1079</span> </li> <li id="cite_note-178"><a href="#cite_ref-178">↑</a> <span class="reference-text">Valentine M. Moghadam. <i>Modernizing Women: Gender and Social Change in the Middle East</i>. (Lynne Rienner Publishers, USA, 1993) p. 5</span> </li> <li id="cite_note-Espos-179"><a href="#cite_ref-Espos_179-0">↑</a> <span class="reference-text">Esposito (2005) p. 79</span> </li> <li id="cite_note-majid-180"><a href="#cite_ref-majid_180-0">↑</a> <span class="reference-text">Khadduri (1978)</span> </li> <li id="cite_note-Schimmel-181"><a href="#cite_ref-Schimmel_181-0">↑</a> <span class="reference-text">Schimmel (1992) p.65</span> </li> <li id="cite_note-OxfordDicT-182"><a href="#cite_ref-OxfordDicT_182-0">↑</a> <span class="reference-text">Esposito (2004), p. 339</span> </li> <li id="cite_note-183"><a href="#cite_ref-183">↑</a> <span class="reference-text">Maan, McIntosh (1999)</span> </li> <li id="cite_note-184"><a href="#cite_ref-184">↑</a> <span class="reference-text">Amira Sonbol, <i>Rise of Islam: 6th to 9th century</i>, Encyclopedia of Women and Islamic Cultures</span> </li> <li id="cite_note-185"><a href="#cite_ref-185">↑</a> <span class="reference-text">Esposito (1998), pp. 16–8.</span> </li> <li id="cite_note-186"><a href="#cite_ref-186">↑</a> <span class="reference-text">F. E. Peters (2003), p. 84</span> </li> <li id="cite_note-ILGAMAP-187"><a href="#cite_ref-ILGAMAP_187-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ilga.org/Statehomophobia/ILGA_map_2009_A4.pdf">ILGA: Lesbian and Gay Rights in the World (2009)</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110811114947/http://ilga.org/historic/Statehomophobia/ILGA_map_2009_A4.pdf">Arkivigite je</a> 2011-08-11 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>.</span> </li> <li id="cite_note-RoughGuideSEAsia2005-188"><a href="#cite_ref-RoughGuideSEAsia2005_188-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;"> (Aŭgusto 2005) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.roughguides.com/">Rough Guide to South East Asia: Third Edition</a></i>. Rough Guides Ltd.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-189"><a href="#cite_ref-189">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;"> <i>Khaled El-Rouayheb, Before Homosexuality in the Arab-Islamic World 1500 - 1800, p.12 ff</i>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-190"><a href="#cite_ref-190">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;"> <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com.au/books?id=hQuHFPKp8L0C&pg=PA88">Jim Wafer, "Muhammad and Male Homosexuality" (in Stephen O. Murray, Will Roscoe, Islamic Homosexualities: Culture, History and Literature," New York University Press, 1997). p.88</a></i>. Books.google.com.au.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-191"><a href="#cite_ref-191">↑</a> <span class="reference-text">Duran (1993) p. 179</span> </li> <li id="cite_note-MC-192"><a href="#cite_ref-MC_192-0">↑</a> <span class="reference-text">Kligerman (2007) pp. 53-54</span> </li> <li id="cite_note-193"><a href="#cite_ref-193">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ilga.org/news_results.asp?LanguageID=1&FileID=1111&ZoneID=7&FileCategory=50">7 countries still put people to death for same-sex acts</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091029185853/http://www.ilga.org/news_results.asp?LanguageID=1&FileID=1111&ZoneID=7&FileCategory=50">Arkivigite je</a> 2009-10-29 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> ILGA Alirita la 2010-07-24.</span> </li> <li id="cite_note-194"><a href="#cite_ref-194">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.religionfacts.com/homosexuality/islam.htm">Homosexuality and Islam</a> ReligionFacts 2005-07-19 Alirita la 2010-07-24.</span> </li> <li id="cite_note-195"><a href="#cite_ref-195">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/9297497.stm"><i>Fifa boss Sepp Blatter sorry for Qatar 'gay' remarks</i></a>, BBC</span> </li> <li id="cite_note-196"><a href="#cite_ref-196">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sodomylaws.org/world/saudi_arabia/saudinews19.htm">Is Beheading Really the Punishment for Homosexuality in Saudi Arabia?</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20030207083617/http://www.sodomylaws.org/world/saudi_arabia/saudinews19.htm">Arkivigite je</a> 2003-02-07 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Sodomylaws.org Alirita la 2010-07-24.</span> </li> <li id="cite_note-197"><a href="#cite_ref-197">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vexen.co.uk/religion/homosexuality.html#Islam">Homosexuality and Religion</a></span> </li> <li id="cite_note-198"><a href="#cite_ref-198">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.helem.net/">Helem, alirita la 2010-07-24.</a></span> </li> <li id="cite_note-199"><a href="#cite_ref-199">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Esposito (2004), p. 84</li> <li>Lapidus (2002), pp. 502–507,845</li> <li>Lewis (2003), p. 100</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-200"><a href="#cite_ref-200">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130617230348/http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e2130?_hi=2&_pos=1">El artikolo pri "secularism" en Oxford Islamic Studies Online</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e2130?_hi=2&_pos=1">la originalo</a> je 2013-06-17. Alirita 2012-01-15 .</span> </li> <li id="cite_note-201"><a href="#cite_ref-201">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://latimesblogs.latimes.com/babylonbeyond/2010/12/hamas-hezbollah-islam-sharia-public-opinion-muslim-countries.html/">"MUSLIM WORLD: Poll shows majority want Islam in politics; feelings mixed on Hamas, Hezbollah"</a>" LA Times", Dec 5a, 2010.</span> </li> <li id="cite_note-ICGUnderstandingIslam-202"><a href="#cite_ref-ICGUnderstandingIslam_202-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.crisisgroup.org/home/index.cfm?id=3301">Understanding Islamism</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091206162709/http://www.crisisgroup.org/home/index.cfm?id=3301">Arkivigite je</a> 2009-12-06 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Middle East/North Africa Report N°37 2a de marto 2005</span> </li> <li id="cite_note-203"><a href="#cite_ref-203">↑</a> <span class="reference-text">Ira M. Lapidus (Oktobro 1975). "The Separation of State and Religion in the Development of Early Islamic Society", <i>International Journal of Middle East Studies</i> <b>6</b> (4), pp. 363-385</span> </li> <li id="cite_note-204"><a href="#cite_ref-204">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200413223254/http://www.islam-democracy.org/4th_Annual_confrence-shakman-Hurd_paper.asp">Arkivita kopio</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islam-democracy.org/4th_Annual_confrence-shakman-Hurd_paper.asp">la originalo</a> je 2020-04-13. Alirita 2012-01-15 .</span> </li> <li id="cite_note-205"><a href="#cite_ref-205">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cfr.org/religion/islam-governing-under-sharia/p8034/">"Islam: Governing Under Sharia"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150503051222/http://www.cfr.org/religion/islam-governing-under-sharia/p8034">Arkivigite je</a> 2015-05-03 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, Aŭtoro: Tony Johnson, 10a de novembro, 2010</span> </li> <li id="cite_note-206"><a href="#cite_ref-206">↑</a> <span class="reference-text">Roy, Olivier, <i>The Failure of Political Islam</i> de Olivier Roy, tradukita de Carol Volk, Harvard University Press, 1994, p. 14-15</span> </li> <li id="cite_note-207"><a href="#cite_ref-207">↑</a> <span class="reference-text">cf. ekz. BBC news artikolo <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/8537925.stm">Libya's Gaddafi urges 'holy war' against Switzerland</a></span> </li> <li id="cite_note-208"><a href="#cite_ref-208">↑</a> <span class="reference-text">Rudolph Peters, <i>Jihad in Medieval and Modern Islam</i> (Brill, 1977), p. 3</span> </li> <li id="cite_note-209"><a href="#cite_ref-209">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101129013542/http://rissc.jo/index.php/english-publications.html">Jihad and the Islamic Law of War</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rissc.jo/index.php/english-publications.html">la originalo</a> je 2010-11-29. Alirita 2012-01-13 .</span> </li> <li id="cite_note-210"><a href="#cite_ref-210">↑</a> <span class="reference-text">Rudolph Peters, <i>Islam and Colonialism. The doctrine of Jihad in Modern History</i> (Mouton Publishers, 1979), p. 118</span> </li> <li id="cite_note-jih-211"><a href="#cite_ref-jih_211-0">↑</a> <span class="reference-text">Esposito (2003), p. 93</span> </li> <li id="cite_note-autogenerated1-212"><a href="#cite_ref-autogenerated1_212-0">↑</a> <span class="reference-text">Rudolph Peters, Jihād (The Oxford Encyclopedia of the Islamic World); <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxfordislamicstudies.com/MainSearch.html">Oxfordislamicstudies.</a>. Alirita la 17an de februaro, 2008.</span> </li> <li id="cite_note-213"><a href="#cite_ref-213">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Al-Batal-2006">Al-Batal, Mahmoud; Kristen Brustad, and Abbas Al-Tonsi.  (2006) “6-"من رائدات الحركة النسائية العربية" (One of the Pioneers of the Arabic Feminist Movement)”, <i>Al-Kitaab fii Ta<sup>c</sup>llum al-<sup>c</sup>Arabiyya, Part II</i>, <span style="white-space:nowrap;">2‑a eldono</span> (Arabic, English), Washington, DC: Georgetown University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781589010963" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-58901-096-3</a>. “To struggle or exert oneself for a cause........جاهََدَ، يجاهِد، الجهاد”.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-214"><a href="#cite_ref-214">↑</a> <span class="reference-text">John L. Esposito, Dalia Mogahed, <i>Who Speaks for Islam? What a Billion Muslims Really Think</i> (Gallup, 2007) p. 20 f.</span> </li> <li id="cite_note-215"><a href="#cite_ref-215">↑</a> <span class="reference-text">Firestone (1999) pp. 17–18</span> </li> <li id="cite_note-216"><a href="#cite_ref-216">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.co.uk/books?id=6SrYAAAAMAAJ&q=understanding+jihad">Understanding Jihad, David Cook, P. 165 </a></span> </li> <li id="cite_note-217"><a href="#cite_ref-217">↑</a> <span class="reference-text">Reuven Firestone (1999), The Meaning of Jihād, p. 17–18</span> </li> <li id="cite_note-218"><a href="#cite_ref-218">↑</a> <span class="reference-text">Britannica Encyclopedia, Jihad</span> </li> <li id="cite_note-219"><a href="#cite_ref-219">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181010002348/http://www.sunnah.org/tasawwuf/jihad004.html">Sunnah.org</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sunnah.org/tasawwuf/jihad004.html">la originalo</a> je 2018-10-10. Alirita 2012-01-13 .</span> </li> <li id="cite_note-220"><a href="#cite_ref-220">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Brockopp (2003) pp. 99–100</li> <li>Esposito (2003), p. 93</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-221"><a href="#cite_ref-221">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Firestone (1999) p. 17</li> <li>"Djihad", <i>Encyclopedia of Islam Online</i>.</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-222"><a href="#cite_ref-222">↑</a> <span class="reference-text">Seyyed Hossein Nasr. The Heart of Islam, Enduring Values for Humanity (Aprilo, 2003), pp. 72</span> </li> <li id="cite_note-223"><a href="#cite_ref-223">↑</a> <span class="reference-text">cf. Sachedina (1998) p. 105-106</span> </li> <li id="cite_note-224"><a href="#cite_ref-224">↑</a> <span class="reference-text">Abu Davud, Tirmidhi, ibn Majah.</span> </li> <li id="cite_note-225"><a href="#cite_ref-225">↑</a> <span class="reference-text">Firestone (1999) p. 17</span> </li> <li id="cite_note-226"><a href="#cite_ref-226">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.zonu.com/detail/2009-09-18-7090/Musulmanes-Sunitas-y-Chiitas-en-el-Mundo-1995.html">[4]</a></span> </li> <li id="cite_note-227"><a href="#cite_ref-227">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li><i>Encyclopedia of Islam and the Muslim World</i> (2003), p. 666</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-Oxford_2-228"><a href="#cite_ref-Oxford_2_228-0">↑</a> <span class="reference-text">El la artikolo en Sunni Islam en <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e2280?_hi=2&_pos=2">Oxford Islamic Studies Online</a></span> </li> <li id="cite_note-Sunnite-229"><a href="#cite_ref-Sunnite_229-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.britannica.com/EBchecked/topic/574006/Sunnite">Sunnite</a> <a href="/wiki/Encyclop%C3%A6dia_Britannica" title="Encyclopædia Britannica">Encyclopædia Britannica</a> Online. Alirita la 2010-08-26.</span> </li> <li id="cite_note-230"><a href="#cite_ref-230">↑</a> <span class="reference-text">Vidu <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewforum.org/2009/10/07/mapping-the-global-muslim-population/">"Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World's Muslim Population".</a> Pew Research Center. 7a de oktobro 2009. Alirita la 25an de septembro 2020. "The Pew Forum's estimate of the Shia population (10–13%) is in keeping with previous estimates, which generally have been in the range of 10–15%. Some previous estimates, however, have placed the number of Shias at nearly 20% of the world's Muslim population."</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121215070956/http://berkleycenter.georgetown.edu/essays/shi-a">"Shia".</a> Berkley Center for Religion, Peace, and World Affairs. Arkivita el la originalo la 15an de decembro 2012. Alirita la 25an de septembro 2020. "Shi'a Islam is the second largest branch of the tradition, with up to 200 million followers who comprise around 15% of all Muslims worldwide..."</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2122.html">"Religions".</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181224211645/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2122.html%20">Arkivigite je</a> 2018-12-24 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> <a href="/wiki/The_World_Factbook" class="mw-redirect" title="The World Factbook">The World Factbook</a>. <a href="/wiki/Central_Intelligence_Agency" class="mw-redirect" title="Central Intelligence Agency">Central Intelligence Agency</a>. Alirita la 25an de aŭgusto 2010, ne plu funkcianta. "Shia Islam represents 10–20% of Muslims worldwide..."</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-231"><a href="#cite_ref-231">↑</a> <span class="reference-text">Vidu <ul><li>Lapidus (2002), p. 46</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-232"><a href="#cite_ref-232">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Ahmed (1999), pp.44–45</li> <li>Nasr (1994), p.466</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-233"><a href="#cite_ref-233">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Kramer (1987), <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091018221406/http://geocities.com/martinkramerorg/Alawis.htm">Syria's Alawis and Shiism pp. 237–254</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://philtar.ucsm.ac.uk/encyclopedia/islam/shia/index.html">Shia branches</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20041025093409/http://philtar.ucsm.ac.uk/encyclopedia/islam/shia/index.html">Arkivigite je</a> 2004-10-25 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></li></ul> </span></li> <li id="cite_note-234"><a href="#cite_ref-234">↑</a> <span class="reference-text">Trimingham (1998), p.1</span> </li> <li id="cite_note-235"><a href="#cite_ref-235">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uga.edu/islam/Sufism.html">Sufism, Sufis, and Sufi Orders: Sufism's Many Paths</a> Uga.edu Alirita la 2010-05-16</span> </li> <li id="cite_note-236"><a href="#cite_ref-236">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Esposito (2003), p.302</li> <li>Malik (2006), p.3</li> <li>B. S. Turner (1998), p.145</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+af0061)">Afghanistan: A Country Study - Sufism</a> Library of Congress Country Studies, 1997 Alirita en 2007-04-18</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-hmgaintro_mma-237"><a href="#cite_ref-hmgaintro_mma_237-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.aaiil.org/text/books/mali/callofislam/reformermujaddiddeathjesusmessiahimammahdidajjalggogmagog.shtml">“The Fourteenth-Century's Reformer / Mujaddid”, from the “Call of Islam”</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170518063103/http://www.aaiil.org/text/books/mali/callofislam/reformermujaddiddeathjesusmessiahimammahdidajjalggogmagog.shtml">Arkivigite je</a> 2017-05-18 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, de Maulana Muhammad Ali</span> </li> <li id="cite_note-238"><a href="#cite_ref-238">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alislam.org/books/3in1/chap2/index.html">Claims of Hadhrat Ahmad, Chapter Two</a> Alislam.org 1904-06-24 Alirita en 2010-08-06</span> </li> <li id="cite_note-239"><a href="#cite_ref-239">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alislam.org/books/truth/reflection.html">Reflection of all the Prophets</a> Alislam.org Alirita en 2010-08-06</span> </li> <li id="cite_note-240"><a href="#cite_ref-240">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alislam.org/library/books/revelation/part_7_section_1.html">Future of Revelation, Part 7</a> Alislam.org Alirita en 2010-08-06</span> </li> <li id="cite_note-241"><a href="#cite_ref-241">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alislam.org/books/misunderstandingremoved.html">The Removal of a Misunderstanding</a> Alislam.org Alirita en 2010-08-06</span> </li> <li id="cite_note-PRC-242"><a href="#cite_ref-PRC_242-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://pewforum.org/Muslim/Mapping-the-Global-Muslim-Population%286%29.aspx">Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World’s Muslim Population</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100327201319/http://pewforum.org/Muslim/Mapping-the-Global-Muslim-Population%286%29.aspx">Arkivigite je</a> 2010-03-27 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Alirita en 2010-08-24 <a href="/wiki/Pew_Research_Center" title="Pew Research Center">Pew Research Center</a> 7a de oktobro, 2009</span> </li> <li id="cite_note-243"><a href="#cite_ref-243">↑</a> <span class="reference-text">Miller (2009), p. 11</span> </li> <li id="cite_note-244"><a href="#cite_ref-244">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Whaling-1987">Whaling, Frank.  (1987) <i>Religion in today's world: the religious situation of the world from 1945 to the present day</i>. T & T Clark. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0567094529" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0567094529</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-245"><a href="#cite_ref-245">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Ba-Yunus-2006">Ba-Yunus, Ilyas; Kassim Kone.  (2006) <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/?id=oj7krKWyVNAC">Muslims in the United States</a></i>. Greenwood Publishing Group, <span style="white-space:nowrap;">p. 172</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0313328250" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0313328250</a>, 9780313328251page=1.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-246"><a href="#cite_ref-246">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oxfordislamicstudies.com/article/opr/t125/e1087">Islam: An Overview in Oxford Islamic Studies Online</a> Oxfordislamicstudies.com 2008-05-06 Alirita en 2010-05-16.</span> </li> <li id="cite_note-USN&WR-247"><a href="#cite_ref-USN&WR_247-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usnews.com/usnews/graphics/religion/islams_global_reach.htm">Secrets of Islam</a> – U.S. News & World Report. Informaro havigita fare de la International Population Center, Department of Geography, San Diego State University (2005).</span> </li> <li id="cite_note-248"><a href="#cite_ref-248">↑</a> <span class="reference-text">Miller (2009), pp. 15,17</span> </li> <li id="cite_note-Islam_by_country-249"><a href="#cite_ref-Islam_by_country_249-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nationmaster.com/graph/rel_isl_num_of_mus-religion-islam-number-of-muslim">Number of Muslim by country</a> nationmaster.com Alirita en 2007-05-30.</span> </li> <li id="cite_note-250"><a href="#cite_ref-250">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ch.html">CIA – The World Factbook – China</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161013030611/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ch.html">Arkivigite je</a> 2016-10-13 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Cia.gov Alirita en 2009-06-15.</span> </li> <li id="cite_note-251"><a href="#cite_ref-251">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2006/71338.htm">China (includes Hong Kong, Macau, and Tibet)</a> State.gov Alirita en 2009-06-15.</span> </li> <li id="cite_note-252"><a href="#cite_ref-252">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.chinadaily.com.cn/bizchina/2008-07/09/content_6831389.htm">NW China region eyes global Muslim market</a> China Daily 2008-07-09 Alirita en 2009-07-14.</span> </li> <li id="cite_note-253"><a href="#cite_ref-253">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://muslimmedianetwork.com/mmn/?p=1922">Muslim Media Network</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080327140607/http://muslimmedianetwork.com/mmn/?p=1922">Arkivigite je</a> 2008-03-27 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Muslim Media Network 2008-03-24 Alirita en 2009-07-14.</span> </li> <li id="cite_note-254"><a href="#cite_ref-254">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usnews.com/usnews/graphics/religion/islams_global_reach.htm">Secrets of Islam</a>, U.S. News & World Report. Informaro havigita fare de la International Population Center, Department of Geography, San Diego State University.</span> </li> <li id="cite_note-255"><a href="#cite_ref-255">↑</a> <span class="reference-text">Vidu: <ul><li>Esposito (2004) pp.2, 43</li> <li><cite class="libro" style="font-style:normal;"> <i>Islamic World</i>.</cite></li></ul> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html">Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080615140203/http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html">Arkivigite je</a> 2008-06-15 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Adherents.com Alirita en 2007-01-09.</li> <li>"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/4385768.stm">Muslims in Europe: Country guide</a>",  <i>BBC News</i>, <i>BBC</i>, 2005-12-23. Kontrolita 2006-09-28.</li></ul> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.statistics.gov.uk/cci/nugget.asp?id=293">Religion In Britain</a> Office for National Statistics, National Statistics, 2003-02-13 Alirita en 2006-08-27.</li></ul> </span></li> <li id="cite_note-256"><a href="#cite_ref-256">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cair.com/Portals/0/pdf/The_Mosque_in_America_A_National_Portrait.pdf">The Mosque in America: A National Portrait</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100617160628/http://www.cair.com/Portals/0/pdf/The_Mosque_in_America_A_National_Portrait.pdf">Arkivigite je</a> 2010-06-17 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Council on American-Islamic Relations (CAIR). 26a de aprilo, 2001. Alirita en 2010-08-01.</span> </li> <li id="cite_note-Cop149-257"><a href="#cite_ref-Cop149_257-0">↑</a> <span class="reference-text">Copplestone, p. 149</span> </li> <li id="cite_note-258"><a href="#cite_ref-258">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070317015153/http://www.islamonline.net/servlet/Satellite?c=Article_C&cid=1158658332974&pagename=Zone-English-ArtCulture%2FACELayout">A Tour of Architecture in Islamic Cities</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islamonline.net/servlet/Satellite?c=Article_C&cid=1158658332974&pagename=Zone-English-ArtCulture%2FACELayout">la originalo</a> je 2007-03-17. Alirita 2012-01-13 .</span> </li> <li id="cite_note-259"><a href="#cite_ref-259">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.green-man-of-cercles.org/articles/the_development_of_the_horseshoe_arch_in_christian_spain.pdf">[5]</a><span title="Kelkfoje okazas, ke ligilo en Vikipedio ne plu atingeblas. Se eble, trovu la korektan ligilon kaj enmeti ĝin ĉi tie, alikaze forigu la ligilon kaj, se tio temas pri noto, enmetu la ŝablonon {{citon}}." style="background:#ffeaea; color:#444444"></span><sup class="noprint" title="Kelkfoje okazas, ke ligilo en Vikipedio ne plu atingeblas. Se eble, trovu la korektan ligilon kaj enmeti ĝin ĉi tie, alikaze forigu la ligilon kaj, se tio temas pri noto, enmetu la ŝablonon {{citon}}." style="color:red;">[<i>rompita ligilo</i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-260"><a href="#cite_ref-260">↑</a> <span class="reference-text">The Church of the Holy Sepulchre, Martin Biddle. p. 68</span> </li> <li id="cite_note-261"><a href="#cite_ref-261">↑</a> <span class="reference-text">Gruber, World of Art.</span> </li> <li id="cite_note-kairouan_mosque-262"><a href="#cite_ref-kairouan_mosque_262-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.fr/books?id=IaM9AAAAIAAJ&pg=PA104&dq=oleg+grabar+kairouan+mosque&cd=3#v=onepage&q=oleg%20grabar%20kairouan%20mosque&f=false">John Stothoff Badeau kaj John Richard Hayes, <i>The Genius of Arab civilization: source of Renaissance</i>. Taylor & Francis. 1983. p. 104</a></span> </li> <li id="cite_note-263"><a href="#cite_ref-263">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150209081557/http://www.qantara-med.org/qantara4/public/show_document.php?do_id=399&lang=en">Great Mosque of Kairouan (Qantara mediterranean heritage)</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.qantara-med.org/qantara4/public/show_document.php?do_id=399&lang=en">la originalo</a> je 2015-02-09. Alirita 2012-01-13 .</span> </li> <li id="cite_note-264"><a href="#cite_ref-264">↑</a> <span class="reference-text">Tonna (1990), pp. 182-197</span> </li> <li id="cite_note-265"><a href="#cite_ref-265">↑</a> <span class="reference-text">Grabar, O. (2006) p. 87</span> </li> <li id="cite_note-266"><a href="#cite_ref-266">↑</a> <span class="reference-text">Ettinghausen (2003), p. 87</span> </li> <li id="cite_note-B-I-267"><a href="#cite_ref-B-I_267-0">↑</a> <span class="reference-text">"Islam", <i>The New Encyclopædia Britannica</i> (2005)</span> </li> <li id="cite_note-268"><a href="#cite_ref-268">↑</a> <span class="reference-text">Hillenbrand, p. 100.</span> </li> <li id="cite_note-269"><a href="#cite_ref-269">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=yJPlCpzOY_QC&pg=PA281">Societies, Networks, and Transitions: A Global History: To 1500, Craig A. Lockard. pp. 281-82</a></span> </li> <li id="cite_note-270"><a href="#cite_ref-270">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.fr/books?id=INsmT6zjAl8C&pg=PA72&dq=aqmar+mosque+1125&hl=en&sa=X&ei=zbfpTvpbkbSEB8z0gbYI&ved=0CC0Q6AEwAA#v=onepage&q=aqmar%20mosque%201125&f=false">Doris Behrens-Abouseif (1992), <i>Islamic Architecture in Cairo: An Introduction</i>, BRILL, p. 72</a></span> </li> <li id="cite_note-271"><a href="#cite_ref-271">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.iranreview.org/content/view/2280/51/">[6]</a><span title="Kelkfoje okazas, ke ligilo en Vikipedio ne plu atingeblas. Se eble, trovu la korektan ligilon kaj enmeti ĝin ĉi tie, alikaze forigu la ligilon kaj, se tio temas pri noto, enmetu la ŝablonon {{citon}}." style="background:#ffeaea; color:#444444"></span><sup class="noprint" title="Kelkfoje okazas, ke ligilo en Vikipedio ne plu atingeblas. Se eble, trovu la korektan ligilon kaj enmeti ĝin ĉi tie, alikaze forigu la ligilon kaj, se tio temas pri noto, enmetu la ŝablonon {{citon}}." style="color:red;">[<i>rompita ligilo</i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-272"><a href="#cite_ref-272">↑</a> <span class="reference-text">Jonathan M. Bloom kaj Sheila Blair (2009), <i>The Grove encyclopedia of Islamic art and architecture, Vol II</i>, Oxford University Press, p. 152</span> </li> <li id="cite_note-273"><a href="#cite_ref-273">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.fr/books?id=HHyVh29gy4QC&pg=PA29&dq=Fatehpur+Sikri+akbar&hl=fr&ei=M13aTojEKMLKhAf-84nVDg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=10&ved=0CF4Q6AEwCQ#v=onepage&q=Fatehpur%20Sikri%20akbar&f=false">John F. Richards (1996), <i>The Mughal Empire</i>, Cambridge University Press, p. 29</a></span> </li> <li id="cite_note-274"><a href="#cite_ref-274">↑</a> <span class="reference-text">Cowen, Jill S., "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198504/muslims.in.china-the.mosques.htm">Muslims in China: The Mosque</a>", <i>Saudi Aramco World</i>, Julio/Aŭgusto 1985, paĝoj 30–35. Kontrolita 2006-04-08. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060322154300/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198504/muslims.in.china-the.mosques.htm">Arkivigite je</a> 2006-03-22 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a></span> </li> <li id="cite_note-275"><a href="#cite_ref-275">↑</a> <span class="reference-text">Historical Society of Ghana. Transactions of the Historical Society of Ghana, The Society, 1957, pp 81</span> </li> <li id="cite_note-276"><a href="#cite_ref-276">↑</a> <span class="reference-text">Saudi Aramco World, Julio/Aŭgusto 1985, p. 3035</span> </li> <li id="cite_note-277"><a href="#cite_ref-277">↑</a> <span class="reference-text">El ilustrita manuskripto de la verko de Al-Biruni de la 11a jarcento <i>Vestiges of the Past</i> (Bibliothèque Nationale, Paris, Arabe 1489 fol. 5v. (Bibliothèque Nationale on-line catalog <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mandragore.bnf.fr/jsp/rechercheExperte.jsp"><i>Mandragore</i></a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090228053741/http://mandragore.bnf.fr/jsp/rechercheExperte.jsp">Arkivigite je</a> 2009-02-28 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>)). Vidu ankaŭ: Robert Hillenbrand, "Images of Muhammad in al-Bīrūnī's Chronology of Ancient Nations", en: R. Hillenbrand (eld.), <i>Persian Painting from the Mongols to the Qajars: Studies in Honour of Basil W. Robinson</i> (Londen/New York: I.B. Tauris Publishers, 2000), pp. 129-146.</span> </li> <li id="cite_note-278"><a href="#cite_ref-278">↑</a> <span class="reference-text">Sherrard Beaumont Burnaby, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.archive.org/details/elementsofjewish00burnuoft"><i>Elements of the Jewish and Muhammadan calendars</i></a> (1901) pp. 373-5, 382-4.</span> </li> <li id="cite_note-279"><a href="#cite_ref-279">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050216102054/http://emr.cs.iit.edu/home/reingold/calendar-book/Calendrica.html"><i>Calendrica</i></a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://emr.cs.iit.edu/home/reingold/calendar-book/Calendrica.html">la originalo</a> je 2005-02-16. Alirita 2012-01-13 .</span> </li> <li id="cite_note-280"><a href="#cite_ref-280">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100127132751/http://www.mlivo.com/translations/Hilali%20Khan.htm">Interpretation of the Meaning of The Noble Quran, Tradukita en anglan fare de Dro. Muhammad Taqi-ud-Din Al-Hilali Ph.D. & Dr. Muhammad Muhsin Khan</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.mlivo.com/translations/Hilali%20Khan.htm">la originalo</a> je 2010-01-27. Alirita 2012-01-13 .</span> </li> <li id="cite_note-281"><a href="#cite_ref-281">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Al-Biruni" title="Al-Biruni">al-Biruni</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=kUpmAAAAMAAJ&pg=PA327"><i>The chronology of ancient nations</i></a>, tr. C. Edward Sachau (1000/1879) 327.</span> </li> <li id="cite_note-282"><a href="#cite_ref-282">↑</a> <span class="reference-text">A. Moberg, "NASI'", <i>The Encyclopaedia of Islam</i> VII:977.</span> </li> <li id="cite_note-283"><a href="#cite_ref-283">↑</a> <span class="reference-text">A. Moberg, "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.google.com/books?id=9JQ3AAAAIAAJ&printsec=frontcover#PPA856,M1">NASI'</a>", <i>E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam</i></span> </li> <li id="cite_note-284"><a href="#cite_ref-284">↑</a> <span class="reference-text">Ahmad ibn Hanbal, Musnad, vol. 4, 141–142, (no. 13210).</span> </li> <li id="cite_note-285"><a href="#cite_ref-285">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islamicfinder.org/articles/article.php?id=405&lang">Articles and FAQs about Islam, Muslims</a></span> </li> <li id="cite_note-types-286"><a href="#cite_ref-types_286-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islam.com/salat/typesofprayers.htm#Wajib">Islam.com – Types of Prayers</a></span> </li> <li id="cite_note-287"><a href="#cite_ref-287">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Ghamidi, Javed Ahmad.  <i>Mizan: A Comprehensive Introduction to Islam</i>. Lahore: Al-Mawrid.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-288"><a href="#cite_ref-288">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.inter-islam.org/Actions/eidshawwal.htm">Eid ul Fitr and the six supplementary fasts of Shawwal</a></span> </li> <li id="cite_note-289"><a href="#cite_ref-289">↑</a> <span class="reference-text">Al-Bukhari, Al-Jami‘ al-sahih, 153, (no. 952)</span> </li> <li id="cite_note-290"><a href="#cite_ref-290">↑</a> <span class="reference-text">Reformatorisch dagblad: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.reformatorischdagblad.nl/artikel/1283448/Brussel+tegen+boerkaverbod.html">Brussel tegen boerkaverbod</a></i>, 30a de novembro 2006.</span> </li> <li id="cite_note-291"><a href="#cite_ref-291">↑</a> <span class="reference-text">Guardian: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://politics.guardian.co.uk/gla/story/0,,1952628,00.html">Livingstone decries vilification of Islam</a>, 20a de novembro, 2006.</span> </li> <li id="cite_note-292"><a href="#cite_ref-292">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/6058672.stm">Blair's concerns over face veils</a> <a href="/wiki/BBC_News_Online" class="mw-redirect" title="BBC News Online">BBC News Online</a>. 17a de oktobro, 2006.</span> </li> <li id="cite_note-293"><a href="#cite_ref-293">↑</a> <span class="reference-text">Ipsos MORI <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ipsos-mori.com/polls/2006/itv.shtml">Muslim Women Wearing Veils</a>.</span> </li> <li id="cite_note-arabianNights-294"><a href="#cite_ref-arabianNights_294-0">↑</a> <span class="reference-text">John Grant kaj John Clute, <i>The Encyclopedia of Fantasy</i>, "rabian fantasy", p. 51 <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0312198698" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-312-19869-8</a></span> </li> <li id="cite_note-295"><a href="#cite_ref-295">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/L._Sprague_de_Camp" class="mw-redirect" title="L. Sprague de Camp">L. Sprague de Camp</a>, <i>Literary Swordsmen and Sorcerers: The Makers of Heroic Fantasy</i>, p 10 <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0870540769" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-87054-076-9</a></span> </li> <li id="cite_note-arabianNights2-296"><a href="#cite_ref-arabianNights2_296-0">↑</a> <span class="reference-text">John Grant kaj John Clute, <i>The Encyclopedia of Fantasy</i>, "rabian fantasy", p 52 ISBN 0 Fantasta mondo havas malmultan aŭ nenian konekton al veraj epokoj kaj lokoj. Nombraj elementoj el la araba kaj persa mitologioj estas nune oftaj en moderna fantasto, kiel geniuloj, bahamutoj, magiaj tapiŝoj, magiaj lampoj ktp. Kiam <a href="/wiki/L._Frank_Baum" title="L. Frank Baum">L. Frank Baum</a> decidis verki modernan ferakonton kiu forigu stereotipajn elementojn, li inkludis la genion kaj la nanon kaj la feon kiel stereotipoj forigontaj.</span> </li> <li id="cite_note-297"><a href="#cite_ref-297">↑</a> <span class="reference-text">James Thurber, "The Wizard of Chitenango", p 64 <i>Fantasists on Fantasy</i> eldonita de Robert H. Boyer kaj Kenneth J. Zahorski, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/038086553X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-380-86553-X</a></span> </li> <li id="cite_note-298"><a href="#cite_ref-298">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071106045551/http://www.shirazbooks.com/ebook1.html">NIZAMI: LAYLA AND MAJNUN - Anglalingva versio de Paul Smith</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.shirazbooks.com/ebook1.html">la originalo</a> je 2007-11-06. Alirita 2012-01-14 .</span> </li> <li id="cite_note-299"><a href="#cite_ref-299">↑</a> <span class="reference-text">Dro. Abu Shadi Al-Roubi (1982), "Ibn Al-Nafis as a philosopher", <i>Symposium on Ibn al-Nafis</i>, Second International Conference on Islamic Medicine: Islamic Medical Organization, Kuwait (cf. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islamset.com/isc/nafis/drroubi.html">Ibn al-Nafis As a Philosopher</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080206072116/http://www.islamset.com/isc/nafis/drroubi.html">Arkivigite je</a> 2008-02-06 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <i>Encyclopedia of Islamic World</i>).</span> </li> <li id="cite_note-300"><a href="#cite_ref-300">↑</a> <span class="reference-text">Nahyan A. G. Famy astronomo, kosmologo kaj geologo konata siatempe. Lia ĉefa celo malantaŭ tiu scienc-fikcia verko estis klarigi la islamajn religiajn instruojn en termino de scienco kaj filozofio pere de la uzado de fikcio.</span> </li> <li id="cite_note-Roubi-301"><a href="#cite_ref-Roubi_301-0">↑</a> <span class="reference-text">Dro. Abu Shadi Al-Roubi (1982), "Ibn Al-Nafis as a philosopher", <i>Symposium on Ibn al Nafis</i>, Second International Conference on Islamic Medicine: Islamic Medical Organization, Kuwait (cf. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islamset.com/isc/nafis/drroubi.html">Ibnul-Nafees As a Philosopher</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080206072116/http://www.islamset.com/isc/nafis/drroubi.html">Arkivigite je</a> 2008-02-06 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <i>Encyclopedia of Islamic World</i>).</span> </li> <li id="cite_note-302"><a href="#cite_ref-302">↑</a> <span class="reference-text">Nawal Muhammad Hassan (1980), <i>Hayy bin Yaqzan and Robinson Crusoe: A study of an early Arabic impact on English literature</i>, Al-Rashid House for Publication.</span> </li> <li id="cite_note-303"><a href="#cite_ref-303">↑</a> <span class="reference-text">Cyril Glasse (2001), <i>New Encyclopedia of Islam</i>, p. 202, Rowman Altamira, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0759101906" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-7591-0190-6</a>.</span> </li> <li id="cite_note-Amber-304"><a href="#cite_ref-Amber_304-0">↑</a> <span class="reference-text">Amber Haque (2004), "Psychology from Islamic Perspective: Contributions of Early Muslim Scholars and Challenges to Contemporary Muslim Psychologists", <i>Journal of Religion and Health</i> <b>43</b> (4): 357–377 [369].</span> </li> <li id="cite_note-Wainwright-305"><a href="#cite_ref-Wainwright_305-0">↑</a> <span class="reference-text">Martin Wainwright, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://books.guardian.co.uk/review/story/0,12084,918454,00.html">Desert island scripts</a>, <i><a href="/wiki/The_Guardian" title="The Guardian">The Guardian</a></i>, 22a de marto 2003.</span> </li> <li id="cite_note-Toomer-222-306"><a href="#cite_ref-Toomer-222_306-0">↑</a> <span class="reference-text">G. J. Toomer (1996), <i>Eastern Wisedome and Learning: The Study of Arabic in Seventeenth-Century England</i>, p. 222, <a href="/wiki/Oxford_University_Press" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0198202911" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-19-820291-1</a>.</span> </li> <li id="cite_note-307"><a href="#cite_ref-307">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.muslimheritage.com/topics/default.cfm?ArticleID=808">Latinized Names of Muslim Scholars</a>, FSTC.</span> </li> <li id="cite_note-Heullant-308"><a href="#cite_ref-Heullant_308-0">↑</a> <span class="reference-text">I. Heullant-Donat kaj M.-A. Polo de Beaulieu, "Histoire d'une traduction," en <i>Le Livre de l'échelle de Mahomet</i>, Latinlingva eldono kaj franca traduko fare de Gisèle Besson kaj Michèle Brossard-Dandré, Collection <i>Lettres Gothiques</i>, Le Livre de Poche, 1991, p. 22 kun noto 37.</span> </li> <li id="cite_note-309"><a href="#cite_ref-309">↑</a> <span class="reference-text">Professor Nabil Matar (Aprilo 2004), <i>Shakespeare and the Elizabethan Stage Moor</i>, Sam Wanamaker Fellowship Lecture, <a href="/wiki/Globusteatro" class="mw-redirect" title="Globusteatro">Globusteatro</a> de Shakespeare (cf. Mayor of London (2006), <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.london.gov.uk/gla/publications/equalities/muslims-in-london.pdf">Muslims in London</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080513165558/http://www.london.gov.uk/gla/publications/equalities/muslims-in-london.pdf">Arkivigite je</a> 2008-05-13 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, pp. 14–15, Greater London Authority)</span> </li> <li id="cite_note-310"><a href="#cite_ref-310">↑</a> <span class="reference-text"><span class="citation" id="CITEREFMoreh1986">Moreh, Shmuel (1986), "Live Theatre in Medieval Islam", in David Ayalon, Moshe Sharon, <i>Studies in Islamic History and Civilization</i>, Brill Publishers, pp. 565–601, <small>(<a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/965264014X" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 965264014X</a>)</small></span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=bookitem&rft.btitle=Live+Theatre+in+Medieval+Islam&rft.atitle=Studies+in+Islamic+History+and+Civilization&rft.aulast=Moreh&rft.aufirst=Shmuel&rft.au=Moreh%2C%26%2332%3BShmuel&rft.date=1986&rft.pages=pp.%26nbsp%3B565%E2%80%93601&rft.pub=Brill+Publishers&rft.isbn=965264014X&rfr_id=info:sid/en.wikipedia.org:Islamo"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-311"><a href="#cite_ref-311">↑</a> <span class="reference-text">Artikolo Saudi Aramco World 1999/John Feeney</span> </li> <li id="cite_note-312"><a href="#cite_ref-312">↑</a> <span class="reference-text">Tradition Folk The Site de Hayali Mustafa Mutlu</span> </li> <li id="cite_note-313"><a href="#cite_ref-313">↑</a> <span class="reference-text">The History of Theatre in Iran: Willem Floor:<a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0934211299" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-934211-29-9</a>: Mage 2005</span> </li> <li id="cite_note-314"><a href="#cite_ref-314">↑</a> <span class="reference-text">Mehr News Agency 7.7.07 <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.mehrnews">[7]</a><span title="Kelkfoje okazas, ke ligilo en Vikipedio ne plu atingeblas. Se eble, trovu la korektan ligilon kaj enmeti ĝin ĉi tie, alikaze forigu la ligilon kaj, se tio temas pri noto, enmetu la ŝablonon {{citon}}." style="background:#ffeaea; color:#444444"></span><sup class="noprint" title="Kelkfoje okazas, ke ligilo en Vikipedio ne plu atingeblas. Se eble, trovu la korektan ligilon kaj enmeti ĝin ĉi tie, alikaze forigu la ligilon kaj, se tio temas pri noto, enmetu la ŝablonon {{citon}}." style="color:red;">[<i>rompita ligilo</i>]</sup></span> </li> <li id="cite_note-315"><a href="#cite_ref-315">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iran-daily.com">Iran Daily 1.3.06</a></span> </li> <li id="cite_note-316"><a href="#cite_ref-316">↑</a> <span class="reference-text">Muhammad Shafiq's <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hdl.loc.gov/loc.wdl/wdl.3058">"Arabic Primer of Calligraphy"</a>. <a href="/wiki/World_Digital_Library" class="mw-redirect" title="World Digital Library">World Digital Library</a> Yale University Library.</span> </li> <li id="cite_note-317"><a href="#cite_ref-317">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hajinoordeen.com/gallery.html">"Gallery"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151031174137/http://www.hajinoordeen.com/gallery.html">Arkivigite je</a> 2015-10-31 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <i>Haji Noor Deen</i>.</span> </li> <li id="cite_note-bnf-318"><a href="#cite_ref-bnf_318-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://expositions.bnf.fr/parole/grand/134.htm">BNF - Torah, Bible, Coran</a>. En franca.</span> </li> <li id="cite_note-IslArch-319"><a href="#cite_ref-IslArch_319-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islamicarchitecture.org/art/images/calligraphy/islamic.calligraphy.birdtext.101.gif">HudHud</a>. Ne funkcianta el junio 2009.</span> </li> <li id="cite_note-UCSC-320"><a href="#cite_ref-UCSC_320-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ucsc.edu/currents/01-02/art/islamic_bird.jpg">Islamic Bird</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060625045752/http://www.ucsc.edu/currents/01-02/art/islamic_bird.jpg">Arkivigite je</a> 2006-06-25 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <i>UC Santa Cruz Currents Online</i>.</span> </li> <li id="cite_note-321"><a href="#cite_ref-321">↑</a> <span class="reference-text">Gruber, throughout; vidu Welch, 95-97 por unu el la plej famoaj ekzemploj, klarigita sube.</span> </li> <li id="cite_note-322"><a href="#cite_ref-322">↑</a> <span class="reference-text">En la terminaro de okcidenta <a href="/wiki/Ilustrita_manuskripto" title="Ilustrita manuskripto">ilustrita manuskripto</a>, "ilustrado" kutime aludas kaj al rakontaj scenoj kaj al dekoraciaj elementoj.</span> </li> <li id="cite_note-323"><a href="#cite_ref-323">↑</a> <span class="reference-text">Gray (1930), 22-23</span> </li> <li id="cite_note-324"><a href="#cite_ref-324">↑</a> <span class="reference-text">Gray (1930), 22-28; Welch, 35</span> </li> <li id="cite_note-325"><a href="#cite_ref-325">↑</a> <span class="reference-text">Gray (1930), 25-26, 44-50</span> </li> <li id="cite_note-326"><a href="#cite_ref-326">↑</a> <span class="reference-text">Gray (1930), 25-26, 48-49, 64</span> </li> <li id="cite_note-327"><a href="#cite_ref-327">↑</a> <span class="reference-text">OAO (3, ii kaj aliloke)</span> </li> <li id="cite_note-328"><a href="#cite_ref-328">↑</a> <span class="reference-text">Brend, 164-165</span> </li> <li id="cite_note-329"><a href="#cite_ref-329">↑</a> <span class="reference-text">OAO, Sims; Gray (1930), 74-81</span> </li> <li id="cite_note-330"><a href="#cite_ref-330">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.metmuseum.org/toah/works-of-art/63.210.11">Metropolitan Museum of Art</a> "The Conference of the Birds": Paĝo el manuskripto de Mantiq al-Tayr (La birdolingvo) de Farid al-Din cAttar, <a href="/wiki/Esfahano" title="Esfahano">Esfahano</a> (63.210.11). En Heilbrunn Timeline of Art History. New York: The <a href="/wiki/Metropolitan_Museum_of_Art" class="mw-redirect" title="Metropolitan Museum of Art">Metropolitan Museum of Art</a>, 2000–.</span> </li> <li id="cite_note-331"><a href="#cite_ref-331">↑</a> <span class="reference-text">Crill kaj Jarilwala, 50-51; <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.artfund.org/artwork/4691/princes-of-the-house-of-timur">Art Fund</a> kun bildo. La pentraĵo uzas miniaturajn teknikojn sur kotono, kaj estas multe pli granda ol plej miniaturoj.</span> </li> <li id="cite_note-332"><a href="#cite_ref-332">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islam-qa.com/index.php?ref=5011&ln=eng">Ruling on so-called “Islamic” songs with musical instruments (Islam Question & Answer)</a></span> </li> <li id="cite_note-333"><a href="#cite_ref-333">↑</a> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Sahih_Bu%C4%A5ari" title="Sahih Buĥari">Sahih Buĥari</a>, 5590.</span> </li> <li id="cite_note-334"><a href="#cite_ref-334">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110720021729/http://www.submission.org/music.html">Music and Singing are NOT forbidden in Islam (Submission.org)</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.submission.org/music.html">la originalo</a> je 2011-07-20. Alirita 2012-01-13 .</span> </li> <li id="cite_note-335"><a href="#cite_ref-335">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061021205429/http://www.islamonline.net/servlet/Satellite?pagename=IslamOnline-English-Ask_Scholar%2FFatwaE%2FFatwaE&cid=1119503545728">What Does Islam Say on Music? (Islam Online - Ask The Scholar)</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islamonline.net/servlet/Satellite?pagename=IslamOnline-English-Ask_Scholar%2FFatwaE%2FFatwaE&cid=1119503545728">la originalo</a> je 2006-10-21. Alirita 2021-08-13 .</span> </li> <li id="cite_note-336"><a href="#cite_ref-336">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110713163510/http://www.kohanjournal.com/en/index.php?option=com_content&task=view&id=229&Itemid=54">Kohanjournal.com</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kohanjournal.com/en/index.php?option=com_content&task=view&id=229&Itemid=54">la originalo</a> je 2011-07-13. Alirita 2012-01-14 .</span> </li> <li id="cite_note-337"><a href="#cite_ref-337">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ft.com/cms/s/0/5a5c0444-1669-11df-bf44-00144feab49a.html?ftcamp=rss">FT.com</a></span> </li> <li id="cite_note-338"><a href="#cite_ref-338">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060902125320/http://www.erug.com/learnrugs/learn_detail/make/lrn_make_iran.htm">Erug.com</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.erug.com/learnrugs/learn_detail/make/lrn_make_iran.htm">la originalo</a> je 2006-09-02. Alirita 2012-01-14 .</span> </li> <li id="cite_note-339"><a href="#cite_ref-339">↑</a> <span class="reference-text">King kaj Sylvester, 27, 61-62, kiel "The Medici Mamluk Carpet"</span> </li> <li id="cite_note-340"><a href="#cite_ref-340">↑</a> <span class="reference-text">Davies, Penelope J.E. Denny, Walter B. Hofrichter, Frima Fox. Jacobs, Joseph. Roberts, Ann M. Simon, David L. Janson's History of Art, Prentice Hall; 2007, Upper Saddle, New Jersey. Seventh Edition, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0131934554" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0-13-193455-4</a> p. 298</span> </li> <li id="cite_note-341"><a href="#cite_ref-341">↑</a> <span class="reference-text">King kaj Sylvester: Spanish carpets: 11-12, 50-52; Balkans: 77 kaj <i>passim</i></span> </li> <li id="cite_note-342"><a href="#cite_ref-342">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110501151536/http://www.presstv.com/Detail.aspx?id=74845&sectionid=351020102">Presstv.com</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.presstv.com/Detail.aspx?id=74845&sectionid=351020102">la originalo</a> je 2011-05-01. Alirita 2012-01-14 .</span> </li> <li id="cite_note-presstv.com-343"><a href="#cite_ref-presstv.com_343-0">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100826114740/http://presstv.com/detail.aspx?id=138668&sectionid=351020102">Presstv.com</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.presstv.com/detail.aspx?id=138668&sectionid=351020102">la originalo</a> je 2010-08-26. Alirita 2012-01-14 .</span> </li> <li id="cite_note-344"><a href="#cite_ref-344">↑</a> <span class="reference-text">Mason (1995), p. 5</span> </li> <li id="cite_note-Henderson-345"><a href="#cite_ref-Henderson_345-0">↑</a> <span class="reference-text"><cite style="font-style:normal;"> (2004) “Radical changes in Islamic glass technology: evidence for conservatism and experimentation with new glass recipes from early and middle Islamic Raqqa, Syria”, <i>Archaeometry</i> <b>46</b> (3), <span style="white-space:nowrap;">p. 439–68</span>. <a href="/wiki/Cifereca_objekta_identigilo" title="Cifereca objekta identigilo">doi</a>:<a href="//doi.org/10.1111/j.1475-4754.2004.00167.x" class="extiw" title="doi:10.1111/j.1475-4754.2004.00167.x">10.1111/j.1475-4754.2004.00167.x</a>.</cite><span style="display:none;"> </span> </span> </li> <li id="cite_note-346"><a href="#cite_ref-346">↑</a> <span class="reference-text">Mason (1995), p. 7</span> </li> <li id="cite_note-347"><a href="#cite_ref-347">↑</a> <span class="reference-text">Vidu Rawson trae; Canby, 120-123, kaj vidu indekson; Jones & Mitchell, 206-211</span> </li> <li id="cite_note-348"><a href="#cite_ref-348">↑</a> <span class="reference-text">Savage, 175, sugestas, ke Persoj faris kelkajn eksperimentojn por produkti ĝin, kaj la plej frua <a href="/wiki/Porcelano" title="Porcelano">porcelano</a> de Eŭropo, nome la Medici porcelano, estis farita fine de la 16a jarcento, eble kun helpo de perso aŭ levanteniano en la teamo.</span> </li> <li id="cite_note-349"><a href="#cite_ref-349">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;" id="referenco-Baer-1983">Baer, Eva.  (1983) <i>Metalwork in Medieval Islamic Art</i>. State University of New York Press, <span style="white-space:nowrap;">p. 58, 86, 143, 151, 176, 201, 226, 243, 292, 304</span>. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0873956028" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0873956028</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-350"><a href="#cite_ref-350">↑</a> <span class="reference-text">2. Toshihiko Izutsu (1964). God and Man in the Koran. Weltansckauung. Tokyo.</span> </li> <li id="cite_note-MuzaffarIqbal-351"><a href="#cite_ref-MuzaffarIqbal_351-0">↑</a> <span class="reference-text">Muzaffar Iqbal (2007). Science & Islam. Greenwood Press.</span> </li> <li id="cite_note-352"><a href="#cite_ref-352">↑</a> <span class="reference-text">3. Situating Arabic Science: Locality versus Essence (A.I. Sabra)</span> </li> <li id="cite_note-353"><a href="#cite_ref-353">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/7810846.stm">The 'first true scientist', quote="Ibn al-Haytham is regarded as the father of the modern scientific method."</a></span> </li> <li id="cite_note-354"><a href="#cite_ref-354">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ishim.net/ishimj/4/10.pdf">Rosanna Gorini (2003). "Al-Haytham the Man of Experience. First Steps in the Science of Vision", International Society for the History of Islamic Medicine. Institute of Neurosciences, Laboratory of Psychobiology and Psychopharmacology, Romo, Italio. Citaĵo el artikolo: "According to the majority of the historians al-Haytham was the pioneer of the modern scientific method...and established experiments as the norm of the proof in the field. His investigations are based not on abstract theories, but on experimental evidences and his experiments were systematic and repeatable."</a></span> </li> <li id="cite_note-355"><a href="#cite_ref-355">↑</a> <span class="reference-text">Robert Briffault (1928). The Making of Humanity, p. 190-202. G. Allen & Unwin Ltd.</span> </li> <li id="cite_note-SeyyidHossein-356"><a href="#cite_ref-SeyyidHossein_356-0">↑</a> <span class="reference-text">Seyyid Hossein Nasr. “Islam and Modern Science”</span> </li> <li id="cite_note-TanerEdis-357"><a href="#cite_ref-TanerEdis_357-0">↑</a> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130523101850/http://castroller.com/podcasts/ReasonableDoubtsPodcast/1625411-rd09%20Islam,%20Science%20and%20Modernity%20Part%20One%20with%20Guest%20Taner%20Edis">Arkivita kopio</a>. Arkivita el <a rel="nofollow" class="external text" href="http://castroller.com/podcasts/ReasonableDoubtsPodcast/1625411-rd09%20Islam,%20Science%20and%20Modernity%20Part%20One%20with%20Guest%20Taner%20Edis">la originalo</a> je 2013-05-23. Alirita 2012-01-14 .</span> </li> <li id="cite_note-358"><a href="#cite_ref-358">↑</a> <span class="reference-text">Islam de Alnoor Dhanani en <i>Science and Religion</i>, 2002, p. 88</span> </li> <li id="cite_note-Hassan-Decline-359"><a href="#cite_ref-Hassan-Decline_359-0">↑</a> <span class="reference-text">Ahmad Y Hassan, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.history-science-technology.com/Articles/articles%208.htm">Factors Behind the Decline of Islamic Science After the Sixteenth Century</a></span> </li> <li id="cite_note-IslamicTechnology-360"><a href="#cite_ref-IslamicTechnology_360-0">↑</a> <span class="reference-text"><i>Islamic Technology: An Illustrated History</i> de Ahmad Y. al-Hassan kaj Donald Hill, Cambridge University Press, 1986, p. 282</span> </li> <li id="cite_note-361"><a href="#cite_ref-361">↑</a> <span class="reference-text">Aydin Sayili, The Observatory in Islam and its place in the General History of the Observatory (Ankara: 1960), p. 289 ff.</span> </li> <li id="cite_note-362"><a href="#cite_ref-362">↑</a> <span class="reference-text">Lewis (1984), pp. 10, 20</span> </li> <li id="cite_note-Cahen-363">↑ <a href="#cite_ref-Cahen_363-0"><sup>359,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Cahen_363-1"><sup>359,1</sup></a> <span class="reference-text">Cl. Cahen en Encyclopedia of Islam, Jizya article</span> </li> <li id="cite_note-364"><a href="#cite_ref-364">↑</a> <span class="reference-text">Lewis 1984 p. 18</span> </li> <li id="cite_note-365"><a href="#cite_ref-365">↑</a> <span class="reference-text">Lewis (2002) p. 57</span> </li> <li id="cite_note-366"><a href="#cite_ref-366">↑</a> <span class="reference-text">Lewis (1987), p. 9, 27; Bat Ye'or (2002), p. 74</span> </li> <li id="cite_note-367"><a href="#cite_ref-367">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;"> (2009.<a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.rissc.jo/index.php/english-publications.html">[8]</a>) <i>Jihad and the Islamic Law of War</i>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-Friedmann_2003,_p._35-368">↑ <a href="#cite_ref-Friedmann_2003,_p._35_368-0"><sup>364,0</sup></a> <a href="#cite_ref-Friedmann_2003,_p._35_368-1"><sup>364,1</sup></a> <a href="#cite_ref-Friedmann_2003,_p._35_368-2"><sup>364,2</sup></a> <span class="reference-text">Friedmann (2003), p. 35</span> </li> <li id="cite_note-369"><a href="#cite_ref-369">↑</a> <span class="reference-text">Friedmann (2003), p. 37</span> </li> <li id="cite_note-370"><a href="#cite_ref-370">↑</a> <span class="reference-text">Friedmann (2003), p. 18</span> </li> <li id="cite_note-371"><a href="#cite_ref-371">↑</a> <span class="reference-text">"Murtadd", <i>Encyclopedia of Islam</i> Citaĵo: "A woman who apostasizes [sic?] is to be executed according to some jurists, or imprisoned according to others."</span> </li> <li id="cite_note-EI-372"><a href="#cite_ref-EI_372-0">↑</a> <span class="reference-text">W. Heffening, en <i>Encyclopedia of Islam</i></span> </li> <li id="cite_note-John_of_Damascus2-373"><a href="#cite_ref-John_of_Damascus2_373-0">↑</a> <span class="reference-text"><i>De Haeresibus</i> de <a href="/wiki/Johano_de_Damasko" title="Johano de Damasko">Johano de Damasko</a>. Vidu Migne. <i><a href="/wiki/Patrologia_Graeca" title="Patrologia Graeca">Patrologia Graeca</a></i>, vol. 94, 1864, kol. 763-73. Anglalingva traduko de la Pastoro John W Voorhis aperis en THE MOSLEM WORLD de oktobro 1954, paĝoj 392-398.</span> </li> <li id="cite_note-women-374"><a href="#cite_ref-women_374-0">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="https://www.freedomhouse.org/template.cfm?page=22&year=2005&country=6825">http://www.freedomhouse.org/template.cfm?page=22&year=2005&country=6825</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111109034847/http://www.freedomhouse.org/template.cfm?page=22&year=2005&country=6825">Arkivigite je</a> 2011-11-09 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. Vidu ankaŭ Timothy Garton Ash. "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nybooks.com/articles/19371">Islam in Europe</a>", <i>The New York Review of Books</i>, 2006-10-05. </span> </li> <li id="cite_note-IslamInEurope-375"><a href="#cite_ref-IslamInEurope_375-0">↑</a> <span class="reference-text">Timothy Garton Ash. "<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nybooks.com/articles/19371">Islam in Europe</a>", <i>The New York Review of Books</i>, 2006-10-05. </span> </li> <li id="cite_note-376"><a href="#cite_ref-376">↑</a> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.orthodoxinfo.com/general/stjohn_islam.aspx">Critique of Islam</a> Sankta Johano de Damasko</span> </li> <li id="cite_note-377"><a href="#cite_ref-377">↑</a> <span class="reference-text">John McManners, The Oxford History of Christianity, Oxford University Press, p. 185</span> </li> <li id="cite_note-378"><a href="#cite_ref-378">↑</a> <span class="reference-text"><cite class="libro" style="font-style:normal;">Richard Tapper & Keith Stanley McLachlan.  (2003) <i>Technology, tradition and survival: aspects of material culture in the Middle East and Central Asia</i>. Routledge. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/0714649279" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 0714649279</a>.</cite> </span> </li> <li id="cite_note-:0-379"><a href="#cite_ref-:0_379-0">↑</a> <span class="reference-text">(eo) Carlo Minnaja, Beletro kaj socio, <a href="/wiki/Heroldo_de_Esperanto" title="Heroldo de Esperanto">Heroldo de Esperranto</a>, p. 3, n-ro 2315 (decembro 2020)</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literaturo_2">Literaturo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=61" title="Redakti sekcion: Literaturo" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=61" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Literaturo"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Ahmed, Akbar (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/islamtoday00akba_0">Islam Today: A Short Introduction to the Muslim World (2.00 eld.).</a> I.B. Tauris. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781860642579" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-86064-257-9</a>.</li> <li>Brockopp, Jonathan E. (2003). Islamic Ethics of Life: abortion, war and euthanasia. University of South Carolina press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781570034718" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-57003-471-8</a>.</li> <li>Curtis, Patricia A. (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/guidetofoodlawsr0000curt">A Guide to Food Laws and Regulations.</a> Blackwell Publishing Professional. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780813819464" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8138-1946-4</a>.</li> <li>Esposito, John; Haddad, Yvonne Yazbeck (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/muslimsonamerica00yvon">Muslims on the Americanization Path?.</a> Oxford University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780195135268" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-513526-8</a>.</li> <li>Farah, Caesar (1994). Islam: Beliefs and Observances (5a eld.). Barron's Educational Series. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780812018530" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8120-1853-0</a>.</li> <li>Firestone, Reuven (1999). Jihad: The Origin of Holy War in Islam. Oxford University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780195125801" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-512580-1</a>.</li> <li>Ghamidi, Javed (2001). Mizan. Dar al-Ishraq. OCLC 52901690.</li> <li>Goldschmidt, Jr., Arthur; Davidson, Lawrence (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/concisehistoryof0008gold">A Concise History of the Middle East (8a eld.).</a> Westview Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780813342757" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8133-4275-7</a>.</li> <li>Griffith, Ruth Marie; Savage, Barbara Dianne (2006). Women and Religion in the African Diaspora: Knowledge, Power, and Performance. Johns Hopkins University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780801883705" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8018-8370-5</a>.</li> <li>Hawting, G. R. (2000). The First Dynasty of Islam: The Umayyad Caliphate AD 661–750. Routledge. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780415240734" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-415-24073-4</a>.</li> <li>Hedayetullah, Muhammad (2006). Dynamics of Islam: An Exposition. Trafford Publishing. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9781553698425" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-1-55369-842-5</a>.</li> <li>Hillenbrand, Carole (2015), University of Edinburgh, <i>Islam: A New Historical Introduction,</i> Nayef Al-Rodhan Prize for Global Cultural Understanding</li> <li>Holt, P.M; Lewis, Bernard (1977). Cambridge History of Islam. 1. Cambridge University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780521291361" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-29136-1</a>.</li> <li>Holt, P. M.; Lambton, Ann K.S; Lewis, Bernard (1977). Cambridge History of Islam. 2. Cambridge University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780521291378" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-29137-8</a>.</li> <li>Hourani, Albert; Ruthven, Malise (2003). A History of the Arab Peoples. Belknap Press; Reviziita eldono. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780674010178" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-674-01017-8</a>.</li> <li>Kobeisy, Ahmed Nezar (2004). Counseling American Muslims: Understanding the Faith and Helping the People. Praeger Publishers. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780313324727" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-313-32472-7</a>.</li> <li>Kramer, Martin (1987). Shi'Ism, Resistance, and Revolution. Westview Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780813304533" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8133-0453-3</a>.</li> <li>Lapidus, Ira (2002). A History of Islamic Societies (2a eld.). Cambridge University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780521779333" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-77933-3</a>.</li> <li>Lewis, Bernard (1984). The Jews of Islam. Routledge & Kegan Paul. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780710204622" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-7102-0462-2</a>.</li> <li>— (1993). The Arabs in History. Oxford University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780192852588" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-285258-8</a>.</li> <li>— (1997). The Middle East. Scribner. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780684832807" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-684-83280-7</a>.</li> <li>— (2001). Islam in History: Ideas, People, and Events in the Middle East (2a eld.). Open Court. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780812695182" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-8126-9518-2</a>.</li> <li>— (2003). <a href="//archive.org/details/whatwentwrongcl00lewi" class="extiw" title="iarchive:whatwentwrongcl00lewi">What Went Wrong?: The Clash Between Islam and Modernity in the Middle East (represo).</a> Harper Perennial. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780060516055" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-06-051605-5</a>.</li> <li>Madelung, Wilferd (1996). The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate. Cambridge University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780521646963" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-64696-3</a>.</li> <li>Malik, Jamal; Hinnells, John R. (2006). Sufism in the West. Routledge. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780415274081" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-415-27408-1</a>.</li> <li>Miller, Tracy, eld. (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.pewforum.org/2009/10/07/mapping-the-global-muslim-population/">Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World's Muslim Population (PDF).</a> Pew Research Center. Alirita la 24an de septembro 2013.</li> <li>Momen, Moojan (1987). An Introduction to Shi'i Islam: The History and Doctrines of Twelver Shi'ism. Yale University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780300035315" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-300-03531-5</a>.</li> <li>Nasr, Seyed Muhammad (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/ourreligions00shar">Our Religions: The Seven World Religions Introduced by Preeminent Scholars from Each Tradition (Chapter 7).</a> HarperCollins. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780060677008" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-06-067700-8</a>.</li> <li>Peters, F. E. (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/islamguideforjew00fepe">Islam: A Guide for Jews and Christians.</a> Princeton University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780691115535" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-691-11553-5</a>.</li> <li>Sachedina, Abdulaziz (1998). The Just Ruler in Shi'ite Islam: The Comprehensive Authority of the Jurist in Imamite Jurisprudence. Oxford University Press US. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780195119152" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-511915-2</a>.</li> <li>Annemarie Schimmel: Die Religion des Islam. Eine Einführung. 12. Aufl. Reclam, Stuttgart 2015, <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9783150186596" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-3-15-018659-6</a>.</li> <li>Tabatabae, Sayyid Mohammad Hosayn; Nasr, Seyyed Hossein (1979). Shi'ite Islam. Suny press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780873952729" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-87395-272-9</a>.</li> <li>Turner, Bryan S. (1998). Weber and Islam. London: Routledge. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780415174589" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-415-17458-9</a>.</li> <li>Waines, David (2003). An Introduction to Islam. Cambridge University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780521539067" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-521-53906-7</a>.</li> <li>Watt, W. Montgomery (1973). The Formative Period of Islamic Thought. University Press Edinburgh. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780852242452" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-85224-245-2</a>.</li> <li>— (1974). Muhammad: Prophet and Statesman (New ed.). Oxford University Press. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9780198810780" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-0-19-881078-0</a>.</li> <li>Weiss, Bernard G. (2002). Studies in Islamic Legal Theory. Boston: Brill Academic publishers. <a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Citoj_el_libroj/9789004120662" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-90-04-12066-2</a>.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Vidu_ankaŭ"><span id="Vidu_anka.C5.AD"></span>Vidu ankaŭ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=62" title="Redakti sekcion: Vidu ankaŭ" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=62" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Vidu ankaŭ"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Bengalaj_islamanoj" title="Bengalaj islamanoj">Bengalaj islamanoj</a></li> <li><a href="/wiki/Deklaracio_de_homaj_rajtoj_en_islamo" title="Deklaracio de homaj rajtoj en islamo">Deklaracio de homaj rajtoj en islamo</a></li> <li><a href="/wiki/Enciklopedio_de_Islamo" title="Enciklopedio de Islamo">Enciklopedio de Islamo</a></li> <li><a href="/wiki/Islama_arto" title="Islama arto">Islama arto</a></li> <li><a href="/wiki/Islama_mitologio" title="Islama mitologio">Islama mitologio</a></li> <li><a href="/wiki/Islama_mondo" title="Islama mondo">Islama mondo</a></li> <li><a href="/wiki/Islamo_en_Kubo" title="Islamo en Kubo">Islamo en Kubo</a></li> <li><a href="/wiki/Islamo_kaj_samseksemo" title="Islamo kaj samseksemo">Islamo kaj samseksemo</a></li> <li><a href="/wiki/Konsilio_de_muftioj_de_Rusio" title="Konsilio de muftioj de Rusio">Konsilio de muftioj de Rusio</a></li> <li><a href="/wiki/%C4%A4ora%C4%A5anaj_romaoj" class="mw-redirect" title="Ĥoraĥanaj romaoj">Ĥoraĥanaj romaoj</a></li> <li><i><a href="/wiki/Listo_de_la_100_plej_influaj_islamanoj" title="Listo de la 100 plej influaj islamanoj">Listo de la 100 plej influaj islamanoj</a></i></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Eksteraj_ligiloj">Eksteraj ligiloj</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Islamo&veaction=edit&section=63" title="Redakti sekcion: Eksteraj ligiloj" class="mw-editsection-visualeditor"><span>redakti</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Islamo&action=edit&section=63" title="Redakti la fontkodo de la sekcio: Eksteraj ligiloj"><span>redakti fonton</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint" id="aliaj_projektoj" style="float: right; clear: right; width: 250px; border: 1px solid #aaa; padding: 4px; font-size: 90%; background: #f9f9f9;"> <ul class="noarchive"><li class="commons"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Islam?uselang=eo">Kategorio Islamo en la <span>Vikimedia Komunejo</span></a> (Multrimedaj datumoj)</span></li><li class="quote"><a href="https://eo.wikiquote.org/wiki/Islamo" class="extiw" title="q:Islamo">Islamo en la <span>Vikicitaro</span></a> (Kolekto de citaĵoj)</li><li class="source"><a href="https://eo.wikisource.org/wiki/Kategorio:Islamo" class="extiw" title="s:Kategorio:Islamo">Islamo en <span>Vikifontaro</span></a> (Universala biblioteko)</li><li class="news"><a href="https://eo.wikinews.org/wiki/Kategorio:Islamo" class="extiw" title="n:Kategorio:Islamo">Islamo en <span>Vikinovaĵoj</span></a> (Liberaj novaĵoj) </li></ul> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lernado.it/kurano">La Sankta Korano en Esperanto</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100316234048/http://www.lernado.it/kurano/">Arkivigite je</a> 2010-03-16 per la retarkivo <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a> Nekompleta traduko de la <a href="/wiki/Korano" title="Korano">Korano</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://islamo-en-esperanto.blogspot.com/">Islamo en esperanto</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://islama-vortaro.blogspot.com/">Islama vortaro en esperanto</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.islamreligion.com">La Islama religio</a> Retejo havebla <a href="/wiki/Angle" class="mw-redirect" title="Angle">angle</a>, <a href="/wiki/%C4%88ine" class="mw-redirect" title="Ĉine">ĉine</a>, <a href="/wiki/France" class="mw-redirect" title="France">france</a>, <a href="/wiki/Germane" class="mw-redirect" title="Germane">germane</a>, <a href="/wiki/Hispane" class="mw-redirect" title="Hispane">hispane</a>, <a href="/wiki/Japane" class="mw-redirect" title="Japane">japane</a>, <a href="/wiki/Portugale" class="mw-redirect" title="Portugale">portugale</a> kaj <a href="/wiki/Ruse" title="Ruse">ruse</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.webislam.com"><i>WebIslam.com</i></a> (<a href="/wiki/Hispane" class="mw-redirect" title="Hispane">hispane</a>).</li></ul> <div style="position:absolute; z-index:100; right:20px; top:-40px; background-color:transparent" class="metadata" id="featured-star"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Listo_de_havendaj_artikoloj" title="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj"><img alt="Tiu ĉi artikolo apartenas al la aro de la mil plej gravaj artikoloj" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/1000HA.png" decoding="async" width="36" height="36" class="mw-file-element" data-file-width="36" data-file-height="36" /></a></span></div> <div style="position:absolute; z-index:100; right:10px; top:45px;" class="titola_ikono noprint"> <div style="position: relative; width: 14px; height: 14px;"> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; font-size: 100px; overflow: hidden; line-height: 100px; z-index: 3; font-size:150pt;"><a href="/wiki/Vikipedio:Elstaraj_artikoloj" title="Vikipedio:Elstaraj artikoloj"><span title="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por elstara artikolo."></span></a></div> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; z-index: 2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Vikipedio:Elstaraj_artikoloj" title="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por elstara artikolo."><img alt="Ĉi tiu artikolo plenumas laŭ redaktantoj de Esperanto-Vikipedio kriteriojn por elstara artikolo." src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/14px-Cscr-featured.svg.png" decoding="async" width="14" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/21px-Cscr-featured.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Cscr-featured.svg/28px-Cscr-featured.svg.png 2x" data-file-width="466" data-file-height="443" /></a></span></div> </div> </div> <table class="noprint plainlinks" style="margin: 0 10%; border-collapse: collapse; background: #FBFBFB; border: 1px solid #aaa; border-left: 10px solid #66CC44;"> <tbody><tr> <td style="padding: 2px 0px 2px 0.5em;text-align: center;"> <div style="padding: 0.25em 0.5em;width:52px;"> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File"><span title="Elstara artikolo"><img alt="Elstara artikolo" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Qsicon_Exzellent.svg/24px-Qsicon_Exzellent.svg.png" decoding="async" width="24" height="24" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Qsicon_Exzellent.svg/36px-Qsicon_Exzellent.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Qsicon_Exzellent.svg/48px-Qsicon_Exzellent.svg.png 2x" data-file-width="24" data-file-height="24" /></span><figcaption>Elstara artikolo</figcaption></figure></div></td> <td style="padding: 0.25em 0.5em;width: 100%;">Ĉi tiu artikolo estis je la <i>nekonata dato</i> akceptita en la liston de <a href="/wiki/Vikipedio:Elstaraj_artikoloj" title="Vikipedio:Elstaraj artikoloj">elstaraj artikoloj</a>.</td> </tr> </tbody></table> <table class="noprint plainlinks" style="margin: 0 10%; border-collapse: collapse; background: #FBFBFB; border: 1px solid #aaa; border-left: 10px solid #66CC44; font-size:90%"> <tbody><tr> <td style="padding: 2px 0px 2px 0.5em;text-align: center;"> <div style="padding: 0.25em 0.5em;width:52px;"> <span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Weeks_featured_article.png/45px-Weeks_featured_article.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Weeks_featured_article.png/68px-Weeks_featured_article.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Weeks_featured_article.png/90px-Weeks_featured_article.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="400" /></span></span></div></td> <td style="padding: 0.25em 0.5em;width: 100%;">Tiu ĉi artikolo estis <a href="/wiki/Vikipedio:Artikolo_de_la_semajno" title="Vikipedio:Artikolo de la semajno">artikolo de la semajno</a> en la <a href="/wiki/Vikipedio:Artikolo_de_la_semajno/2012/05" title="Vikipedio:Artikolo de la semajno/2012/05">05-a semajno</a> de la jaro <a href="/wiki/Vikipedio:Artikolo_de_la_semajno/2012" title="Vikipedio:Artikolo de la semajno/2012">2012</a>.</td> </tr> </tbody></table> <div class="noprint" style="clear:both; margin-top:0px; border: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); padding: 0px; font-size: 90%; background: var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa); color:inherit"> <table> <tbody><tr> <td class="navbox-group"><a href="/wiki/Norma_datumaro" title="Norma datumaro">Bibliotekoj</a> </td> <td class="plainlinks hlist" style="font-size: 80%;"> <ul><li><a href="/wiki/Helpo:Bibliotekoj" title="Helpo:Bibliotekoj">PeEnEo</a>: <a class="external text" href="https://eo.wikipedia.org/?curid=1766">1766</a></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Komuna_Norma_Datumaro" title="Komuna Norma Datumaro">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4027743-4">4027743-4</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Kontrolnumero_de_la_Kongresa_Biblioteko_de_Usono" title="Kontrolnumero de la Kongresa Biblioteko de Usono">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.loc.gov/authorities/names/sh85068390">sh85068390</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/VIAF" title="VIAF">VIAF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/5237148997646559870007">5237148997646559870007</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_universitaire_de_documentation" title="Système universitaire de documentation">SUDOC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/027266834">027266834</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Francio" title="Nacia Biblioteko de Francio">BNF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb13318428q">13318428q</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Dieto" title="Nacia Biblioteko de Dieto">NDL</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00564585">00564585</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_la_%C4%88e%C4%A5a_Respubliko" title="Nacia Biblioteko de la Ĉeĥa Respubliko">NKC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph114798">ph114798</a></span></li> <li><span class="nowrap"><a href="/wiki/Nacia_Biblioteko_de_Hispanio" title="Nacia Biblioteko de Hispanio">BNE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://datos.bne.es/resource/XX4659797">XX4659797</a></span></li></ul> </td></tr></tbody></table> </div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐5dc468848‐26bwr Cached time: 20241122042731 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, vary‐page‐id, show‐toc] CPU time usage: 1.331 seconds Real time usage: 1.898 seconds Preprocessor visited node count: 21754/1000000 Post‐expand include size: 152033/2097152 bytes Template argument size: 49789/2097152 bytes Highest expansion depth: 15/100 Expensive parser function count: 11/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 204788/5000000 bytes Lua time usage: 0.423/10.000 seconds Lua memory usage: 4758538/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 1421.205 1 -total 52.08% 740.147 1 Ŝablono:Informkesto_organizaĵo 23.89% 339.590 1 Ŝablono:Referencoj 6.01% 85.439 35 Ŝablono:Cite_book 5.56% 78.969 35 Ŝablono:Citaĵo_el_libro 4.00% 56.880 1 Ŝablono:Honorigoj 3.16% 44.890 43 Ŝablono:Webarchiv 2.74% 38.876 1 Ŝablono:Projektoj 2.41% 34.234 1 Ŝablono:Bibliotekoj 2.40% 34.042 26 Ŝablono:Citaĵo_el_la_reto --> <!-- Saved in parser cache with key eowiki:pcache:idhash:1766-0!canonical and timestamp 20241122042731 and revision id 8812597. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Elŝutita el "<a dir="ltr" href="https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Islamo&oldid=8812597">https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Islamo&oldid=8812597</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Speciala%C4%B5o:Kategorioj" title="Specialaĵo:Kategorioj">Kategorioj</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:A%C5%ADdioartikoloj" title="Kategorio:Aŭdioartikoloj">Aŭdioartikoloj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Islamo" title="Kategorio:Islamo">Islamo</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Kaŝitaj kategorioj: <ul><li><a href="/wiki/Kategorio:Listo_de_arkivitaj_pa%C4%9Doj_de_Retarkivo" title="Kategorio:Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo">Listo de arkivitaj paĝoj de Retarkivo</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kun_eksmodaj_cit%C5%9Dablonoj" title="Kategorio:Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj">Paĝoj kun eksmodaj citŝablonoj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Artikoloj_kun_rompitaj_ligiloj" title="Kategorio:Artikoloj kun rompitaj ligiloj">Artikoloj kun rompitaj ligiloj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Pa%C4%9Doj_kiuj_uzas_ISBNajn_magiajn_ligilojn" title="Kategorio:Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn">Paĝoj kiuj uzas ISBNajn magiajn ligilojn</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Havendaj_artikoloj_pli_grandaj_ol_30_kB" title="Kategorio:Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB">Havendaj artikoloj pli grandaj ol 30 kB</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Elstaraj_artikoloj_de_nekonata_dato" title="Kategorio:Elstaraj artikoloj de nekonata dato">Elstaraj artikoloj de nekonata dato</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Elstaraj_artikoloj" title="Kategorio:Elstaraj artikoloj">Elstaraj artikoloj</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Artikoloj_de_la_semajno_en_2012" title="Kategorio:Artikoloj de la semajno en 2012">Artikoloj de la semajno en 2012</a></li><li><a href="/wiki/Kategorio:Artikoloj_kun_meta%C5%9Dablono_-_Citation" title="Kategorio:Artikoloj kun metaŝablono - Citation">Artikoloj kun metaŝablono - Citation</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Ĉi tiu paĝo estis lastafoje redaktita je 05:42, 27 jul. 2024.</li> <li id="footer-info-copyright">La teksto disponeblas laŭ la permesilo <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.eo">Krea Komunaĵo Atribuite-Samkondiĉe 4.0 Neadaptita</a>; eble aldonaj kondiĉoj aplikeblas. Vidu la <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">uzkondiĉojn</a> por detaloj.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Regularo pri respekto de la privateco</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Vikipedio:Enkonduko">Pri Vikipedio</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Vikipedio:Malgarantio">Malgarantioj</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Programistoj</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/eo.wikipedia.org">Statistikoj</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Deklaro pri kuketoj</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//eo.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Islamo&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Poŝtelefona vido</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-v45bm","wgBackendResponseTime":194,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.331","walltime":"1.898","ppvisitednodes":{"value":21754,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":152033,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":49789,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":15,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":11,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":204788,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1421.205 1 -total"," 52.08% 740.147 1 Ŝablono:Informkesto_organizaĵo"," 23.89% 339.590 1 Ŝablono:Referencoj"," 6.01% 85.439 35 Ŝablono:Cite_book"," 5.56% 78.969 35 Ŝablono:Citaĵo_el_libro"," 4.00% 56.880 1 Ŝablono:Honorigoj"," 3.16% 44.890 43 Ŝablono:Webarchiv"," 2.74% 38.876 1 Ŝablono:Projektoj"," 2.41% 34.234 1 Ŝablono:Bibliotekoj"," 2.40% 34.042 26 Ŝablono:Citaĵo_el_la_reto"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.423","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":4758538,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-5dc468848-26bwr","timestamp":"20241122042731","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Islamo","url":"https:\/\/eo.wikipedia.org\/wiki\/Islamo","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q432","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q432","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-09-05T17:26:31Z","dateModified":"2024-07-27T05:42:29Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/e\/e5\/Mosque.jpg","headline":"abrahama religio, fondita de Mohamedo en Arabio je la 7-a jarcento, kies \u0109efa sankta libro estas Korano"}</script> </body> </html>