CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="nl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Bloedbad van Zutphen - Wikipedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )nlwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","januari","februari","maart","april","mei","juni","juli","augustus","september","oktober","november","december"],"wgRequestId":"60faf2b0-d548-4f8d-a109-e47528a9066d","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Bloedbad_van_Zutphen","wgTitle":"Bloedbad van Zutphen","wgCurRevisionId":67315739,"wgRevisionId":67315739,"wgArticleId":1498131,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["1572","Stadsgevecht in de Tachtigjarige Oorlog","Bloedbad tijdens de Tachtigjarige Oorlog","Geschiedenis van Zutphen","Militaire operatie in de 16e eeuw"],"wgPageViewLanguage":"nl","wgPageContentLanguage":"nl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Bloedbad_van_Zutphen","wgRelevantArticleId":1498131,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject": "wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"nl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"nl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q2639189","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={ "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.Direct-link-to-Commons","ext.gadget.ProtectionTemplates","ext.gadget.InterProjectLinks","ext.gadget.hoofdbetekenis-titelwijziging","ext.gadget.switcher","ext.gadget.OpenStreetMapFrame","ext.gadget.subpages","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin", "mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=nl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=nl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="884"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg/800px-Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="589"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg/640px-Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="471"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Bloedbad van Zutphen - Wikipedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//nl.m.wikipedia.org/wiki/Bloedbad_van_Zutphen"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Bewerken" href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (nl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//nl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Bloedbad_van_Zutphen"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Wikipedia Atom-feed" href="/w/index.php?title=Speciaal:RecenteWijzigingen&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Bloedbad_van_Zutphen rootpage-Bloedbad_van_Zutphen skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Naar inhoud springen</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hoofdmenu" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Hoofdmenu</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hoofdmenu</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navigatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Hoofdpagina" title="Naar de hoofdpagina gaan [z]" accesskey="z"><span>Hoofdpagina</span></a></li><li id="n-zoekartikel" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Navigatie"><span>Vind een artikel</span></a></li><li id="n-today" class="mw-list-item"><a href="/wiki/25_november"><span>Vandaag</span></a></li><li id="n-Etalage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Etalage"><span>Etalage</span></a></li><li id="n-categories" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Categorie:Alles"><span>Categorieën</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingen" title="Een lijst met recente wijzigingen in deze wiki. [r]" accesskey="r"><span>Recente wijzigingen</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:NieuwePaginas"><span>Nieuwe artikelen</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:Willekeurig" title="Een willekeurige pagina bekijken [x]" accesskey="x"><span>Willekeurige pagina</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation2" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation2" > <div class="vector-menu-heading"> Informatie </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Gebruikersportaal" title="Informatie over het project: wat u kunt doen, waar u dingen kunt vinden"><span>Gebruikersportaal</span></a></li><li id="n-Snelcursus" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Snelcursus"><span>Snelcursus</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portaal:Hulp_en_beheer" title="Hulpinformatie over deze wiki"><span>Hulp en contact</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Hoofdpagina" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="de vrije encyclopedie" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-nl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Speciaal:Zoeken" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Zoeken</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Doorzoek Wikipedia" aria-label="Doorzoek Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Doorzoek Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Speciaal:Zoeken"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Zoeken</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="De lettergrootte, breedte en kleur van de pagina wijzigen" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Uiterlijk" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Uiterlijk</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl" class=""><span>Doneren</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Bloedbad+van+Zutphen" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht." class=""><span>Account aanmaken</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Bloedbad+van+Zutphen" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o" class=""><span>Aanmelden</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Meer opties" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Persoonlijke hulpmiddelen" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Persoonlijke hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Gebruikersmenu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_nl.wikipedia.org&uselang=nl"><span>Doneren</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:GebruikerAanmaken&returnto=Bloedbad+van+Zutphen" title="Registreer u vooral en meld u aan. Dit is echter niet verplicht."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Account aanmaken</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Aanmelden&returnto=Bloedbad+van+Zutphen" title="U wordt van harte uitgenodigd om aan te melden, maar dit is niet verplicht [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Aanmelden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pagina's voor uitgelogde redacteuren <a href="/wiki/Help:Inleiding" aria-label="Meer leren over bewerken"><span>meer lezen</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnBijdragen" title="Bijdragen IP-adres [y]" accesskey="y"><span>Bijdragen</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:MijnOverleg" title="Overlegpagina van de anonieme gebruiker van dit IP-adres [n]" accesskey="n"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Inhoud" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Inhoud</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">verbergen</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Top</div> </a> </li> <li id="toc-Aanloop" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Aanloop"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Aanloop</span> </div> </a> <ul id="toc-Aanloop-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-De_inname_door_het_regeringsleger" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#De_inname_door_het_regeringsleger"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>De inname door het regeringsleger</span> </div> </a> <ul id="toc-De_inname_door_het_regeringsleger-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Situatie_na_1572" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Situatie_na_1572"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Situatie na 1572</span> </div> </a> <ul id="toc-Situatie_na_1572-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Herinneringsculturen" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Herinneringsculturen"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Herinneringsculturen</span> </div> </a> <ul id="toc-Herinneringsculturen-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Inhoud" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Inhoudsopgave omschakelen" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Inhoudsopgave omschakelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Bloedbad van Zutphen</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ga naar een artikel in een andere taal. Beschikbaar in 1 taal" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-1" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">1 taal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Bain_de_sang_de_Zutphen" title="Bain de sang de Zutphen – Frans" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Bain de sang de Zutphen" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Frans" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2639189#sitelinks-wikipedia" title="Taalkoppelingen bewerken" class="wbc-editpage">Koppelingen bewerken</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Naamruimten"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Bloedbad_van_Zutphen" title="Inhoudspagina bekijken [c]" accesskey="c"><span>Artikel</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Overleg:Bloedbad_van_Zutphen" rel="discussion" title="Overleg over deze pagina [t]" accesskey="t"><span>Overleg</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Taalvariant wijzigen" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Nederlands</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Weergaven"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Bloedbad_van_Zutphen"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&action=history" title="Eerdere versies van deze pagina [h]" accesskey="h"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Hulpmiddelen" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Hulpmiddelen</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Hulpmiddelen</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">verbergen</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Meer opties" > <div class="vector-menu-heading"> Handelingen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Bloedbad_van_Zutphen"><span>Lezen</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&veaction=edit" title="Deze pagina bewerken [v]" accesskey="v"><span>Bewerken</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&action=edit" title="Broncode van deze pagina bewerken [e]" accesskey="e"><span>Brontekst bewerken</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&action=history"><span>Geschiedenis weergeven</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Algemeen </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:VerwijzingenNaarHier/Bloedbad_van_Zutphen" title="Lijst met alle pagina's die naar deze pagina verwijzen [j]" accesskey="j"><span>Links naar deze pagina</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:RecenteWijzigingenGelinkt/Bloedbad_van_Zutphen" rel="nofollow" title="Recente wijzigingen in pagina's waar deze pagina naar verwijst [k]" accesskey="k"><span>Gerelateerde wijzigingen</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=nl" title="Bestanden uploaden [u]" accesskey="u"><span>Bestand uploaden</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Speciaal:SpecialePaginas" title="Lijst met alle speciale pagina's [q]" accesskey="q"><span>Speciale pagina's</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&oldid=67315739" title="Permanente koppeling naar deze versie van deze pagina"><span>Permanente koppeling</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&action=info" title="Meer informatie over deze pagina"><span>Paginagegevens</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Citeren&page=Bloedbad_van_Zutphen&id=67315739&wpFormIdentifier=titleform" title="Informatie over hoe u deze pagina kunt citeren"><span>Deze pagina citeren</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBloedbad_van_Zutphen"><span>Verkorte URL verkrijgen</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:QrCode&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedia.org%2Fwiki%2FBloedbad_van_Zutphen"><span>QR-code downloaden</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Afdrukken/exporteren </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:Boek&bookcmd=book_creator&referer=Bloedbad+van+Zutphen"><span>Boek aanmaken</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Speciaal:DownloadAsPdf&page=Bloedbad_van_Zutphen&action=show-download-screen"><span>Downloaden als PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&printable=yes" title="Printvriendelijke versie van deze pagina [p]" accesskey="p"><span>Afdrukversie</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> In andere projecten </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2639189" title="Koppeling naar item in verbonden gegevensrepository [g]" accesskey="g"><span>Wikidata-item</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Paginahulpmiddelen"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Uiterlijk"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Uiterlijk</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">naar zijbalk verplaatsen</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">verbergen</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="nl" dir="ltr"><table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue; color:inherit; text-align:center; font-size:120%;" colspan="3">Bloedbad van Zutphen </th></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue; color:inherit; text-align:center;" colspan="3">Onderdeel van de <a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog" title="Tachtigjarige Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a> </th></tr> <tr> <td style="text-align:center; padding:0;" colspan="3"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen,_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_(Frans_Hogenberg).jpg" class="mw-file-description"><img alt="Inname en plundering door Don Fadrique de Toledo op 16 november 1572" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg/266px-Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg" decoding="async" width="266" height="196" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg/399px-Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg/532px-Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg 2x" data-file-width="1200" data-file-height="884" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align:center;" colspan="3"><div style="font-size:90%">Inname en plundering door Don Fadrique de Toledo op 16 november 1572</div> </td></tr> <tr> <th>Datum </th> <td colspan="2">16 november 1572 </td></tr> <tr> <th>Locatie </th> <td colspan="2"><a href="/wiki/Zutphen_(stad)" title="Zutphen (stad)">Zutphen</a>, <a href="/wiki/Graafschap_Zutphen" title="Graafschap Zutphen">graafschap Zutphen</a>, <a href="/wiki/Habsburgse_Nederlanden" title="Habsburgse Nederlanden">Habsburgse Nederlanden</a> </td></tr> <tr> <th>Resultaat </th> <td colspan="2">Spaanse overwinning </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue; color:inherit;" colspan="3">Strijdende partijen </th></tr> <tr> <td colspan="3"><span> <table style="width:100%;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="width:50%; border-right:1px dotted var(--border-color-base,#a2a9b1);"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Prinsenvlag.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Prinsenvlag.svg/24px-Prinsenvlag.svg.png" decoding="async" width="24" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Prinsenvlag.svg/36px-Prinsenvlag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5a/Prinsenvlag.svg/48px-Prinsenvlag.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/Nederlandse_opstandelingen" class="mw-redirect" title="Nederlandse opstandelingen">Nederlandse opstandelingen</a> (huursoldaten en burgerwachten) </td> <td style="width:50%; padding-left:0.25em;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Bestand:Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/24px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png" decoding="async" width="24" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/36px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg/48px-Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span><a href="/wiki/Leger_van_Vlaanderen" title="Leger van Vlaanderen">Leger van Vlaanderen</a> (Spanje) </td></tr> </tbody></table></span> </td></tr> <tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue; color:inherit;" colspan="3">Leiders en commandanten </th></tr> <tr> <td colspan="3"><span> <table style="width:100%;" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tbody><tr> <td style="width:50%; border-right:1px dotted var(--border-color-base,#a2a9b1);">Christoffel IJsselstein </td> <td style="width:50%; padding-left:0.25em;"><a href="/wiki/Fadrique_Alvarez_de_Toledo" class="mw-redirect" title="Fadrique Alvarez de Toledo">Don Fabrique</a> </td></tr> </tbody></table></span> </td></tr> </tbody></table> <table class="infobox" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody><tr> <th class="infobox-kop notheme" style="background-color:lightsteelblue; color:inherit;" colspan="3"><a href="/wiki/Don_Frederiks_veldtocht" title="Don Frederiks veldtocht">Don Frederiks veldtocht</a> </th></tr> <tr> <td class="ta-center" colspan="3"> <p><a href="/wiki/Spaanse_Furie_(Mechelen)" title="Spaanse Furie (Mechelen)">Mechelen</a> · <a href="/wiki/Verovering_van_Diest_(1572)" title="Verovering van Diest (1572)">Diest</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Roermond#Herinname" title="Inname van Roermond">Roermond</a> · <a class="mw-selflink selflink">Zutphen</a> · <a href="/wiki/Bloedbad_van_Naarden" title="Bloedbad van Naarden">Naarden</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Haarlem_(1572-1573)" title="Beleg van Haarlem (1572-1573)">Haarlem</a> · <a href="/wiki/Alkmaars_ontzet" class="mw-redirect" title="Alkmaars ontzet">Alkmaar</a> </p> </td></tr> </tbody></table> <p>Het <b>Bloedbad van Zutphen</b> of de <b>Wrede moord op Zutphen</b> zijn namen voor beschrijvingen van een historische gebeurtenis die plaatsvond op 16 november 1572 in het <a href="/wiki/Hertogdom_Gelre" title="Hertogdom Gelre">Gelderse</a> <a href="/wiki/Zutphen_(stad)" title="Zutphen (stad)">Zutphen</a> aan het begin van de <a href="/wiki/Nederlandse_Opstand" title="Nederlandse Opstand">Nederlandse Opstand</a>. Tot in de 21e eeuw werd die gebeurtenis beschreven als een bloedbad waarin Spaanse troepen vele burgers van Zutphen ombrachten. Zeker 500 burgers zouden zijn vermoord, aan bomen opgehangen en in wakken in de IJssel gedreven. </p><p>Die gebeurtenissen in Zutphen werden in de geschiedschrijving van de Opstand tot begin 21e eeuw gelijkgesteld aan die van het <a href="/wiki/Bloedbad_van_Naarden" title="Bloedbad van Naarden">Bloedbad van Naarden</a> en dat van <a href="/wiki/Spaanse_Furie_(Mechelen)" title="Spaanse Furie (Mechelen)">Mechelen</a> in het zelfde jaar 1572. Nader onderzoek heeft duidelijk gemaakt dat dit beeld over de gebeurtenissen in Zutphen onjuist is. Het onderzoek maakt een onderscheid tussen een plundering en een massamoord of bloedbad. Het eerste heeft in Zutphen zeker plaatsgevonden. Ongetwijfeld zijn daar ook burgers bij omgekomen, maar er is geen basis voor de aanname dat dit tientallen of zelfs honderden burgers zou betreffen. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Aanloop">Aanloop</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&veaction=edit&section=1" title="Bewerk dit kopje: Aanloop" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&action=edit&section=1" title="De broncode bewerken van de sectie: Aanloop"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Op 1 april 1572 werd <a href="/wiki/Brielle" title="Brielle">Brielle</a> door de <a href="/wiki/Geuzen_(Tachtigjarige_Oorlog)" title="Geuzen (Tachtigjarige Oorlog)">Geuzen</a> veroverd. Dit wordt gezien als het eigenlijke begin van de opstand tegen <a href="/wiki/Filips_II_van_Spanje" title="Filips II van Spanje">Filips II</a>. In <a href="/wiki/Oranjes_tweede_invasie" title="Oranjes tweede invasie">Oranjes tweede invasie</a> zou <a href="/wiki/Lodewijk_van_Nassau_(1538-1574)" title="Lodewijk van Nassau (1538-1574)">Lodewijk van Nassau</a> vanuit <a href="/wiki/Frankrijk" title="Frankrijk">Frankrijk</a> <a href="/wiki/Valencijn" class="mw-redirect" title="Valencijn">Valencijn</a> en <a href="/wiki/Bergen_(Belgi%C3%AB)" title="Bergen (België)">Bergen</a> in <a href="/wiki/Graafschap_Henegouwen" title="Graafschap Henegouwen">Henegouwen</a> innemen en daar wachten op versterking van de <a href="/wiki/Hugenoten" title="Hugenoten">hugenoten</a>. Willem van Oranje zelf zou vanaf de <a href="/wiki/Rijn" title="Rijn">Rijn</a> de Nederlanden binnenvallen, en daarna naar <a href="/wiki/Hertogdom_Brabant" title="Hertogdom Brabant">Brabant</a> en <a href="/wiki/Graafschap_Vlaanderen" title="Graafschap Vlaanderen">Vlaanderen</a> trekken. <a href="/wiki/Willem_IV_van_den_Bergh" title="Willem IV van den Bergh">Willem van den Bergh</a>, een zwager van Oranje, zou tot de aanval overgaan in Gelderland en Overijssel. Van den Bergh kreeg de opdracht om de steden in te nemen, hen te herstellen in hun ‘oude vrijheden’ en te bevrijden van de ‘beestachtige Spaanse slavernij’. Hij kreeg toestemming om een leger van 4.800 soldaten te werven. In ongeveer twee maanden wist Willem van den Bergh het grootste deel van het kwartier van Zutphen, Harderwijk en Elburg, een deel van Overijssel en uiteindelijk ook Amersfoort in handen te krijgen. De meeste steden hadden ook geen noemenswaardig garnizoen. In het geval van Zutphen was er sprake van hulp van binnenuit, zodat de stad zonder slag of stoot kon worden ingenomen. Alleen Arnhem, Nijmegen en Deventer bleven aan regeringskant, omdat daar grote garnizoenen aanwezig waren. </p><p>Die <a href="/wiki/Inname_van_Zutphen" title="Inname van Zutphen">inname van Zutphen</a> vond op 10 juni 1572 plaats. De soldaten van Van den Bergh plunderden bezittingen van rooms-katholieke instellingen. Geestelijken werden lastiggevallen of erger. In de <a href="/wiki/Sint-Walburgiskerk_(Zutphen)" title="Sint-Walburgiskerk (Zutphen)">Sint-Walburgiskerk</a> werden grote vernielingen aangericht. Het klooster Galilea werd totaal verwoest. Het politieke draagvlak voor de onderneming van Van den Bergh werd echter in het gehele veroverde gebied en zeker in Zutphen snel zwakker. Van den Bergh spaarde in het begin nog wel de gewone burgers, maar ze werden wel belast met inkwartieringen van zijn soldaten en ze moesten grote sommen geld op tafel leggen. Zutphen was in 1572 nog een overwegend rooms-katholieke stad. Veel burgers weigerden de stad te verdedigen of moesten daartoe worden gedwongen. Tientallen van hen sloegen op de vlucht, grotendeels naar Duitse gebieden. </p><p>Willem van Oranje arriveerde half oktober in Zutphen met honderden voetsoldaten en 1200 ruiters. De campagne in het zuiden was dan al mislukt. Mechelen was na slechts twee maanden bestuur namens Oranje al weer ingenomen door <a href="/wiki/Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo" class="mw-redirect" title="Fadrique Álvarez de Toledo">Don Frederik</a>, de zoon van de <a href="/wiki/Fernando_%C3%81lvarez_de_Toledo" title="Fernando Álvarez de Toledo">hertog van Alva</a>. Er vond hierbij een enorm bloedbad plaats. Het was duidelijk dat <a href="/wiki/Don_Frederiks_veldtocht" title="Don Frederiks veldtocht">Don Frederiks veldtocht</a> het doel had alle opstandige steden in een veldtocht te heroveren. Het wachten was dus slechts op de aankomst van het Spaanse leger voor Zutphen. Willem van Oranje bleef slechts kort in Zutphen. Hij ging naar Holland om van daaruit het verzet te organiseren. Vanuit die overweging was het van belang om de voortgang van het regeringsleger te vertragen. Oranje en Van den Bergh besloten dan ook in ieder geval Zutphen en Kampen te verdedigen. Bij zijn vertrek liet Oranje ongeveer 800 Waalse haakbusschutters achter in Zutphen. Deze troepen hadden eerder dat jaar gediend onder Lodewijk van Nassau en gevochten bij <a href="/wiki/Bergen_(Belgi%C3%AB)" title="Bergen (België)">Bergen</a>. Bij de <a href="/wiki/Bezetting_van_Bergen" title="Bezetting van Bergen">overgave van die stad</a> hadden zij een vrije aftocht gekregen onder de belofte een jaar lang niet tegen het Spaanse gezag te vechten. Dit op straffe van de dood. Zij hadden zich echter opnieuw bij Oranje aangesloten omdat zij anders door desertie hun aanspraak op achterstallige soldij zouden verliezen. Ook hun verblijf gaf grote problemen bij de inkwartiering in een zeer verdeelde stad die toen slechts 4500 inwoners had. Het resultaat van die moeilijkheden was een nieuwe plundering. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="De_inname_door_het_regeringsleger">De inname door het regeringsleger</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&veaction=edit&section=2" title="Bewerk dit kopje: De inname door het regeringsleger" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&action=edit&section=2" title="De broncode bewerken van de sectie: De inname door het regeringsleger"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Het Spaanse leger arriveerde op 12 november voor de muren van Zutphen. Don Frederik zond onmiddellijk een gezant met het verzoek tot overgave en beloofde bij directe overgave genade. Dat werd door de bevelhebbers van het garnizoen verworpen. De dagen daarna werd de stad hermetisch afgesloten en voortdurend beschoten. Op de avond van 15 november wisten Spaanse troepen posities in te nemen bij de borstwering van de <a href="/wiki/Spanjaardspoort" title="Spanjaardspoort">Nieuwstadspoort</a>. Er brak verdeeldheid uit onder het in de stad aanwezige garnizoen. Een deel vluchtte de stad uit, richting de Veluwe. Er zijn enige bronnen waarin sprake is van een verzoek uit de stad tot onderhandeling over overgave op de ochtend van 16 november. Stadsbestuurders zouden een verzoek gericht hebben aan de in het regeringsleger aanwezige stadhouder <a href="/wiki/Gilles_van_Berlaymont" title="Gilles van Berlaymont">Gilles van Berlaymont</a>, heer van Hierges, om als bemiddelaar op te treden richting Don Frederik. Toen de laatste dat hoorde, ontstak hij in woede omdat niet hij direct benaderd was. Dat zou een reden voor Don Frederik zijn om tot een plundering te besluiten. Feitelijk zouden onderhandelingen geen kans gehad hebben. De stad had een eerder verzoek tot overgave geweigerd en zich verzet. Het was derhalve legitiem de stad te plunderen, naar de opvattingen van die tijd. </p><p>De plundering van Zutphen was kort, ongeveer vier uur, maar hevig. Met geweld dwongen soldaten burgers te onthullen waar hun kostbaarheden verstopt waren of dwongen ze hen een afkoopsom te betalen. Gote schade werd toegebracht aan het Adamanhuis, het stadhuis en de <a href="/wiki/Volmolen_(machine)" title="Volmolen (machine)">volmolen</a>. Het Wijnhuis brandde geheel uit en het Agnietenconvent werd geplunderd. De gevangen genomen soldaten waren voor het grootste deel de troepen die eerder dat jaar in Bergen hadden gevochten. Hun beslissing om na de hen verleende vrije aftocht aldaar toch weer dienst te nemen in het leger van Oranje had als gevolg dat zij allen werden opgehangen in bomen. Het aantal daarvan moet ongeveer 450 zijn geweest. </p><p>Willem van den Berghe verbleef die dagen in Kampen. Wanneer het garnizoen daar hoorde van de inname door het regeringsleger van Zutphen, eiste het eerst voldoening van achterstallige soldij. Dat was niet mogelijk en het gevolg was het vertrek van een deel van de troepen. Met een deel dat hem nog trouw was verliet hij met zijn hoogzwangere vrouw <a href="/wiki/Maria_van_Nassau_(1539-1599)" title="Maria van Nassau (1539-1599)">Maria van Nassau</a> de stad en vluchtte hij naar Duits grondgebied. Maria beviel tijdens de vlucht in een boerenschuur van een tweeling, omdat zij niet werden toegelaten in de stad <a href="/wiki/Osnabr%C3%BCck" title="Osnabrück">Osnabrück</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Situatie_na_1572">Situatie na 1572</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&veaction=edit&section=3" title="Bewerk dit kopje: Situatie na 1572" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&action=edit&section=3" title="De broncode bewerken van de sectie: Situatie na 1572"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Na de Spaanse inname in 1572 bleef de situatie in het gebied achter de IJssel en in Zutphen onrustig. Tot aan 1591 wisselde de stad na opnieuw een beleg een aantal malen van kleur van magistraat. Na de <a href="/wiki/Pacificatie_van_Gent" title="Pacificatie van Gent">pacificatie van Gent</a> van eind 1576 vertrokken de Spaanse troepen in april 1577 uit de stad. In de pacificatie was vastgelegd dat de positie van het katholicisme ongewijzigd zou blijven. Begin 1578 werd <a href="/wiki/Jan_VI_van_Nassau-Dillenburg" title="Jan VI van Nassau-Dillenburg">Jan van Nassau</a> stadhouder van Gelre. Hij wist te bewerkstelligen dat Zutphen zich bij de <a href="/wiki/Unie_van_Utrecht_(1579)" title="Unie van Utrecht (1579)">Unie van Utrecht</a> aansloot. Er werd daarna een strenge godsdienstpolitiek ingevoerd met een monopoliepositie voor de gereformeerde godsdienst. Katholieke bestuurders van de stad werden vervangen door gereformeerde. In 1583 kwam Zutphen weer in Spaanse handen. De stad werd opnieuw geplunderd. Er vond opnieuw een wisseling van stadsbestuurders plaats. Er was sprake van een vorm van schrikbewind door de gouverneur Vasquez Davila. </p><p>In de periode van 1572 tot aan 1591 vond hiernaast ook nog tweemaal een mislukte belegering plaats. Tijdens <a href="/wiki/Maurits%27_veldtocht_van_1591" title="Maurits' veldtocht van 1591">Maurits' veldtocht van 1591</a> kwam Zutphen na het <a href="/wiki/Beleg_van_Zutphen_(1591)" title="Beleg van Zutphen (1591)">zoveelste beleg</a> uiteindelijk definitief in Staatse handen. Het is dan een ernstig verarmde stad. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Herinneringsculturen">Herinneringsculturen</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&veaction=edit&section=4" title="Bewerk dit kopje: Herinneringsculturen" class="mw-editsection-visualeditor"><span>bewerken</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&action=edit&section=4" title="De broncode bewerken van de sectie: Herinneringsculturen"><span>brontekst bewerken</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Meestal ontstaat een herinneringscultuur over een gebeurtenis eerst op lokaal niveau. Vanuit dat niveau kan die gebeurtenis relevant worden voor een plaats in de herinneringscultuur op landelijk niveau. In plaatsen als Haarlem en Leiden ontstond naar aanleiding van de gebeurtenissen in 1572/1573 al snel een lokale herinneringscultuur. In Zutphen was daarvan geen sprake. De sociale en politieke instabiliteit in de decennia na 1572 had daarmee veel te maken. Er was in deze ernstig verdeelde stad ook geen overeenstemming welk verhaal nu gedeeld zou moeten worden. In 1572 was de stad meerdere malen geplunderd en dat geweld lag verder in het verleden dan de plundering van 1583 en het schrikbewind van de gouverneur Vasquez Davila. Er was in de stad kennelijk geen behoefte aan de vastlegging en ritualisering van deze ellendige twee decennia, inclusief de gebeurtenissen in 1572. </p><p>Vanaf eind zestiende eeuw werden de eerste grotere geschiedeniswerken over de Opstand gepubliceerd. Historici als <a href="/wiki/Emanuel_van_Meteren" title="Emanuel van Meteren">Emanuel van Meteren</a> en <a href="/wiki/Pieter_Christiaenszoon_Bor" title="Pieter Christiaenszoon Bor">Pieter Christiaenszoon Bor</a> vertelden in essentie het verhaal dat de stad zich wilde overgeven, het garnizoen was gevlucht en daarna de Spanjaarden de weerloze burgers massaal vermoordden. Reeds eerder had een bastaardbroer van Willem van Oranje, Gottfried von Nassau-Löhnberg, geschreven dat de Spanjaarden 4000 inwoners van Zutphen vermoord hadden. (De stad had 4500 inwoners.) </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Bestand:Zutphen_1572.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Zutphen_1572.png/260px-Zutphen_1572.png" decoding="async" width="260" height="198" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Zutphen_1572.png/390px-Zutphen_1572.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/49/Zutphen_1572.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="304" /></a><figcaption>De prent uit de <i> Spiegel der Spaenschen Tyrannye </i></figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Willem_Baudartius" title="Willem Baudartius">Willem Baudartius</a>, predikant in Zutphen, publiceerde in 1616 zijn werk <i>Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden. Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau</i>. Hij beschrijft daarin onder meer de Spaanse inname van 1572.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Het is een emotionele en gruwelijke beschrijving. Het is uit die beschrijving dat de mythe ontstaat van honderden Zutphenaren die met vastgebonden handen door soldaten de halfbevroren IJssel in gedreven werden om daar te verdrinken. Drie jaar na deze publicatie verscheen de <i>Spiegel der Spaenschen Tyrannye</i> met de overbekende ook bij dit artikel afgebeelde prent over deze verdrinking in de IJssel.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Ook <a href="/wiki/Pieter_Corneliszoon_Hooft" title="Pieter Corneliszoon Hooft">Hooft</a> heeft zich voor dit deel van zijn <a href="/wiki/Nederlandsche_Historien" title="Nederlandsche Historien">Historiën</a> voor een deel op Baudartius gebaseerd. Deze verhalen over Zutphen in 1572 werden deel van de landelijke historische canon over de Opstand. </p><p>In Zutphen is zowel in kerk- als stadsarchieven tot en met 1648 geen spoor te vinden van een publieke herinneringscultuur van 1572. De beschrijvingen van onder meer Baudartius stuitten in de tweede helft van de zeventiende eeuw niet op verzet. Maar ook voor de jaren 1672, 1722 en 1772 is niets te vinden van iets als bijvoorbeeld publieke herdenkingsbijeenkomsten. Er is ook dan nog geen sprake van iets van een publieke herinneringscultuur in Zutphen. Dat zal pas eind achttiende eeuw het geval zijn. </p> <div class="toccolours appendix" role="presentation" style="font-size:90%; margin:1em 0 -0.5em; clear:both;"> <div><span style="font-weight:bold">Bronnen, noten en/of referenties</span></div> <ul><li>Visser, Johan (2022) <i>Zutphen 1572. De Geschiedenis van een bloedbad</i>. Boom.</li> <li>Pollman, Judith en Fagel, Raymond (2022) <i>1572. Burgeroorlog in de Nederlanden</i>. Prometheus.</li> <li>Kasteel, Marianne en Visser, Johan (2021) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://erfgoedgelderland.nl/wp-content/uploads/2021/10/Rapport-1572.pdf"><i>Gelre 1572.Op weg naar 2022: Herdenken en vieren</i></a></li> <li>Kuijpers, Erika en Pollmann, Judith (2014) <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.academia.edu/40628377/Erika_Kuijpers_and_Judith_Pollmann_Why_remember_terror_Memories_of_violence_in_the_Dutch_Revolt?email_work_card=thumbnail"><i>Why remember terror. Memories of violence in the Dutch Revolt?</i></a></li></ul> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.dbnl.org/tekst/baud002afbe01_01/baud002afbe01_01_0036.php">Het innemen der Stadt Zvtphen, ende den schrickelijcken moordt aldaer door de Spaenjaerden begaen/ Anno 1572. den XVI. Novembris</a> </span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Het is een vervormde weergave van een op zich werkelijke gebeurtenis. Onmiddellijk na de Spaanse inname werden lijken van geuzensoldaten die begraven waren in de Sint-Walburgiskerk daar verwijderd en in de IJssel gegooid. Zo kon de kerk weer gezuiverd worden van onheilige elementen. </span> </li> </ol></div></div> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67837862">.mw-parser-output .navigatie{position:relative;clear:both;overflow:auto;margin:1em auto -0.5em;padding:2px;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);text-align:center;font-size:87%}.mw-parser-output .navigatie-bewerken{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-bewerken .mw-ui-icon::before{background-size:0.9em}.mw-parser-output .navigatie-afb-links,.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{position:absolute}.mw-parser-output .navigatie-afb-rechts{right:2px}.mw-parser-output .navigatie-afb-groot{float:right;padding-left:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:#ddeef8;padding:2px 5.5em;font-weight:bold}.mw-parser-output .navigatie-inhoud{padding:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-inhoud p:first-child{margin:0}.mw-parser-output .navigatie div[style*="background-color"],.mw-parser-output .navigatie div[style*="background"]{color:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navigatie-titel{background-color:var(--background-color-interactive,#eaecf0)!important}}</style> <div class="navigatie mw-collapsible mw-collapsed" role="navigation" aria-labelledby="Gevechten_in_de_Tachtigjarige_Oorlog" data-expandtext="Uitklappen" data-collapsetext="Inklappen"> <div class="navigatie-afb-links noviewer"><div class="navigatie-bewerken show-autoconfirmed nomobile"><span class="nowrap skin-invert-image"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Sjabloon:Navigatie_Tachtigjarige_Oorlog" title="Sjabloon:Navigatie Tachtigjarige Oorlog"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c4/OOjs_UI_icon_article-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_article-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/nl:Overleg_sjabloon:Navigatie_Tachtigjarige_Oorlog" title="Overleg sjabloon"><img alt="Overleg sjabloon" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/40/OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_speechBubbles-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span> · <span typeof="mw:File"><a href="//nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sjabloon:Navigatie_Tachtigjarige_Oorlog&action=edit" title="Sjabloon bewerken"><img alt="Sjabloon bewerken" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/16px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/24px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg/32px-OOjs_UI_icon_edit-ltr.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></span></div></div> <div id="Gevechten_in_de_Tachtigjarige_Oorlog" class="navigatie-titel"><a href="/wiki/Lijst_van_gevechten_in_de_Tachtigjarige_Oorlog" title="Lijst van gevechten in de Tachtigjarige Oorlog">Gevechten</a> in de <a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog" title="Tachtigjarige Oorlog">Tachtigjarige Oorlog</a></div> <div class="navigatie-inhoud mw-collapsible-content"> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67785531">.mw-parser-output .navigatie-tabel{margin:0 auto 0 auto;text-align:left}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:right}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding-left:0.5em}@media screen and (max-width:640px){.mw-parser-output .navigatie-tabel tr{display:grid;grid-template-columns:1fr;width:100%;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .navigatie-tabel tr:last-of-type{margin-bottom:0}.mw-parser-output .navigatie-tabel .links{text-align:unset}.mw-parser-output .navigatie-tabel .rechts{padding:unset}}</style><table class="navigatie-tabel vatop" cellpadding="0" cellspacing="0" style=""><tbody><tr><td class="links" style=""><b>Van Beeldenstorm tot Den Briel (1566–1572):</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Beleg_van_Valencijn_(1567)" title="Beleg van Valencijn (1567)">Valencijn</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Wattrelos" title="Slag bij Wattrelos">Wattrelos</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Lannoy" title="Slag bij Lannoy">Lannoy</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Oosterweel" title="Slag bij Oosterweel">Oosterweel</a> · <i><a href="/wiki/Oranjes_eerste_invasie" title="Oranjes eerste invasie">Eerste invasie</a></i> (<a href="/wiki/Slag_bij_Dalheim" title="Slag bij Dalheim">Dalheim</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Heiligerlee_(1568)" title="Slag bij Heiligerlee (1568)">Heiligerlee</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Groningen_(1568)" title="Beleg van Groningen (1568)">Groningen</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Jemmingen_(1568)" title="Slag bij Jemmingen (1568)">Jemmingen</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Geldenaken" title="Slag bij Geldenaken">Geldenaken</a> · <a href="/wiki/Zeeslag_op_de_Eems" title="Zeeslag op de Eems">Eems</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Loevestein" title="Inname van Loevestein">Loevestein</a>)</td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog,_1572%E2%80%931576" title="Tachtigjarige Oorlog, 1572–1576">Van Den Briel tot Spaanse Furie (1572–1576)</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Inname_van_Den_Briel" title="Inname van Den Briel">Den Briel</a> · <a href="/wiki/Opstand_van_Vlissingen" title="Opstand van Vlissingen">Vlissingen</a> · <a href="/wiki/Bestorming_van_Rotterdam_(1572)" title="Bestorming van Rotterdam (1572)">Rotterdam</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Veere" title="Inname van Veere">Veere</a> · <i><a href="/wiki/Oranjes_tweede_invasie" title="Oranjes tweede invasie">Tweede invasie</a></i> (<a href="/wiki/Bezetting_van_Bergen" title="Bezetting van Bergen">Bergen</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Saint-Ghislain" title="Slag bij Saint-Ghislain">Saint-Ghislain</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Roermond" title="Inname van Roermond">Roermond</a> · <a href="/wiki/Verovering_van_Diest_(1572)" title="Verovering van Diest (1572)">Diest</a> · <a href="/w/index.php?title=Inname_van_Leuven&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inname van Leuven (de pagina bestaat niet)">Leuven</a> · <a href="/wiki/Spaanse_Furie_(Mechelen)" title="Spaanse Furie (Mechelen)">Mechelen</a> · <a href="/w/index.php?title=Inname_van_Dendermonde&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inname van Dendermonde (de pagina bestaat niet)">Dendermonde</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Zutphen" title="Inname van Zutphen">Zutphen</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Bredevoort_(1572)" title="Inname van Bredevoort (1572)">Bredevoort</a> · <a href="/wiki/Geschiedenis_van_Zwolle#Korte_staatse_bezetting" title="Geschiedenis van Zwolle">Zwolle</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Kampen_(1572)" title="Beleg van Kampen (1572)">Kampen</a> · <a href="/w/index.php?title=Inname_van_Steenwijk_(1572)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inname van Steenwijk (1572) (de pagina bestaat niet)">Steenwijk</a>) · <a href="/wiki/Inname_van_Oudenaarde" title="Inname van Oudenaarde">Oudenaarde</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Stavoren_(1572)" class="mw-redirect" title="Inname van Stavoren (1572)">Stavoren</a> · <a href="/wiki/Waalse_Furie_in_Dokkum" title="Waalse Furie in Dokkum">Dokkum</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Goes" title="Beleg van Goes">Goes</a> · <i><a href="/wiki/Don_Frederiks_veldtocht" title="Don Frederiks veldtocht">Don Frederiks veldtocht</a></i> (<a href="/wiki/Spaanse_Furie_(Mechelen)" title="Spaanse Furie (Mechelen)">Mechelen</a> · <a href="/wiki/Verovering_van_Diest_(1572)" title="Verovering van Diest (1572)">Diest</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Roermond#Herinname" title="Inname van Roermond">Roermond</a> · <a class="mw-selflink selflink">Zutphen</a> · <a href="/wiki/Bloedbad_van_Naarden" title="Bloedbad van Naarden">Naarden</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Geertruidenberg_(1573)" title="Inname van Geertruidenberg (1573)">Geertruidenberg</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Haarlem_(1572-1573)" title="Beleg van Haarlem (1572-1573)">Haarlem</a> · <a href="/wiki/Slag_op_de_Diemerdijk" title="Slag op de Diemerdijk">Diemen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Alkmaar" title="Beleg van Alkmaar">Alkmaar</a>) · <a href="/wiki/Slag_bij_Vlissingen" title="Slag bij Vlissingen">Vlissingen</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Borsele" title="Slag bij Borsele">Borsele</a> · <a href="/wiki/Slag_op_het_Haarlemmermeer" title="Slag op het Haarlemmermeer">Haarlemmermeer</a> · <a href="/wiki/Slag_op_de_Zuiderzee" title="Slag op de Zuiderzee">Zuiderzee</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Alkmaar" title="Beleg van Alkmaar">Alkmaar</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Leiden_(1573-1574)" title="Beleg van Leiden (1573-1574)">Leiden</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Reimerswaal" title="Slag bij Reimerswaal">Reimerswaal</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Middelburg_(1572-1574)" title="Beleg van Middelburg (1572-1574)">Middelburg</a> · <i><a href="/wiki/Lodewijk_van_Nassaus_veldtocht_van_1574" title="Lodewijk van Nassaus veldtocht van 1574">Derde invasie</a></i> · <a href="/wiki/Slag_op_de_Mookerheide" title="Slag op de Mookerheide">Mookerheide</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Lillo" title="Slag bij Lillo">Lillo</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Zoetermeer" title="Slag bij Zoetermeer">Zoetermeer</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Buren" title="Beleg van Buren">Buren</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Oudewater_(1575)" title="Beleg van Oudewater (1575)">Oudewater</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Schoonhoven_(1575)" title="Beleg van Schoonhoven (1575)">Schoonhoven</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Krimpen_aan_de_Lek" title="Beleg van Krimpen aan de Lek">Krimpen aan de Lek</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Woerden" title="Beleg van Woerden">Woerden</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Bommenede" title="Beleg van Bommenede">Bommenede</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Zierikzee_(1575-1576)" title="Beleg van Zierikzee (1575-1576)">Zierikzee</a> · <a href="/wiki/Aanval_op_Muiden" title="Aanval op Muiden">Muiden</a> · <a href="/wiki/Plundering_van_Aalst" title="Plundering van Aalst">Aalst</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Vissenaken" title="Slag bij Vissenaken">Vissenaken</a> · <a href="/wiki/Spaanse_Furie_(Maastricht)" title="Spaanse Furie (Maastricht)">Maastricht</a> · <a href="/wiki/Spaanse_Furie_(Antwerpen)" title="Spaanse Furie (Antwerpen)">Antwerpen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_het_Spanjaardenkasteel" title="Beleg van het Spanjaardenkasteel">Spanjaardenkasteel (Gent)</a></td></tr><tr><td class="links"><span class="nowrap"><b><a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog,_1576%E2%80%931579" title="Tachtigjarige Oorlog, 1576–1579">Van Pacificatie tot scheuring (1576–1578)</a>:</b></span></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Beleg_van_Vredenburg" title="Beleg van Vredenburg">Utrecht</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Steenbergen_(1577)" title="Inname van Steenbergen (1577)">Steenbergen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Breda_(1577)" title="Beleg van Breda (1577)">Breda</a> · <a href="/wiki/Aanslag_op_Amsterdam_(1577)" title="Aanslag op Amsterdam (1577)">Amsterdam</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Gembloers_(1578)" title="Slag bij Gembloers (1578)">Gembloers</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Zichem" title="Beleg van Zichem">Zichem</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Limburg" title="Beleg van Limburg">Limburg</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Dalhem" title="Inname van Dalhem">Dalhem</a> · <a href="/wiki/Inname_van_de_Naamse_citadel" title="Inname van de Naamse citadel">Namen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Nijvel" title="Beleg van Nijvel">Nijvel</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Kampen_(1578)" title="Beleg van Kampen (1578)">Kampen</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Rijmenam" title="Slag bij Rijmenam">Rijmenam</a> · <a href="/wiki/Plundering_van_Aarschot" title="Plundering van Aarschot">Aarschot</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Deventer_(1578)" title="Beleg van Deventer (1578)">Deventer</a></td></tr><tr><td class="links"><span class="nowrap"><b><a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog,_1579%E2%80%931588" title="Tachtigjarige Oorlog, 1579–1588">Van Unie van Utrecht tot Armada (1579–1588)</a>:</b></span></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Beleg_van_Maastricht_(1579)" title="Beleg van Maastricht (1579)">Maastricht</a> · <a href="/wiki/Schermersoproer" title="Schermersoproer">'s-Hertogenbosch</a> · <a href="/wiki/Slag_om_Baasrode" title="Slag om Baasrode">Baasrode</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Kortrijk" title="Inname van Kortrijk">Kortrijk</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Delfzijl" title="Inname van Delfzijl">Delfzijl</a> · <a href="/w/index.php?title=Inname_van_Oldenzaal_(1580)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inname van Oldenzaal (1580) (de pagina bestaat niet)">Oldenzaal</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Groningen_(1580)" title="Beleg van Groningen (1580)">Groningen</a> · <a href="/wiki/Engelse_Furie" title="Engelse Furie">Mechelen</a> · <a href="/wiki/Zwols_oproer" title="Zwols oproer">Zwolle</a> · <a href="/wiki/Slag_op_de_Hardenbergerheide" title="Slag op de Hardenbergerheide">Hardenbergerheide</a> · <a href="/w/index.php?title=Inname_van_Coevorden_(1580)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inname van Coevorden (1580) (de pagina bestaat niet)">Coevorden</a> · <a href="/wiki/Aanval_op_Halle_(1580)" title="Aanval op Halle (1580)">Halle</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Steenwijk_(1580-1581)" title="Beleg van Steenwijk (1580-1581)">Steenwijk</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Kamerijk_(1581)" title="Beleg van Kamerijk (1581)">Kamerijk</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Doornik_(1581)" title="Beleg van Doornik (1581)">Doornik</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Noordhorn" title="Slag bij Noordhorn">Noordhorn</a> · <a href="/wiki/Furie_van_Houtepen" title="Furie van Houtepen">Breda</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Aalst_(1582)" title="Inname van Aalst (1582)">Aalst</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Oudenaarde" title="Beleg van Oudenaarde">Oudenaarde</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Punta_Delgada" class="mw-redirect" title="Slag bij Punta Delgada">Punta Delgada</a> · <a href="/wiki/Ontzet_van_Lochem" title="Ontzet van Lochem">Lochem</a> · <a href="/wiki/Franse_Furie" title="Franse Furie">Antwerpen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Eindhoven_(1583)" title="Beleg van Eindhoven (1583)">Eindhoven</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Gent" title="Beleg van Gent">Gent</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Aalst_(1583)" title="Inname van Aalst (1583)">Aalst</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Terborg" title="Slag bij Terborg">Terborg</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Antwerpen_(1584-1585)" title="Beleg van Antwerpen (1584-1585)">Antwerpen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Zutphen_(1584)" title="Beleg van Zutphen (1584)">Zutphen</a> · <a href="/wiki/Slag_op_de_Kouwensteinsedijk" title="Slag op de Kouwensteinsedijk">Kouwensteinsedijk (Antwerpen)</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Amerongen" title="Slag bij Amerongen">Amerongen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_IJsseloord" title="Beleg van IJsseloord">IJsseloord</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Boksum" title="Slag bij Boksum">Boksum</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Axel" title="Inname van Axel">Axel</a> · <a href="/wiki/Bloedbad_van_Neuss" title="Bloedbad van Neuss">Neuss</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Rijnberk_(1586-1590)" title="Beleg van Rijnberk (1586-1590)">Rijnberk</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Grave_(1586)" title="Beleg van Grave (1586)">Grave</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Zutphen_(1586)" title="Beleg van Zutphen (1586)">Zutphen</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Warnsveld" title="Slag bij Warnsveld">Warnsveld</a> · <a href="/w/index.php?title=Beleg_van_Venlo_(1586)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beleg van Venlo (1586) (de pagina bestaat niet)">Venlo</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Sluis_(1587)" title="Beleg van Sluis (1587)">Sluis</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Bergen_op_Zoom_(1588)" title="Beleg van Bergen op Zoom (1588)">Bergen op Zoom</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Grevelingen_(1588)" class="mw-redirect" title="Slag bij Grevelingen (1588)">Grevelingen</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Tien_jaren_(Tachtigjarige_Oorlog)" title="Tien jaren (Tachtigjarige Oorlog)">Tien jaren</a> (1588–1598):</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Slag_om_Zoutkamp" title="Slag om Zoutkamp">Zoutkamp</a> · <a href="/wiki/Turfschip_van_Breda" title="Turfschip van Breda">Breda</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Steenbergen_(1590)" title="Inname van Steenbergen (1590)">Steenbergen</a> · <i><a href="/wiki/Maurits%27_veldtocht_van_1591" title="Maurits' veldtocht van 1591">Veldtocht van 1591</a></i> (<a href="/wiki/Beleg_van_Zutphen_(1591)" title="Beleg van Zutphen (1591)">Zutphen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Deventer_(1591)" title="Beleg van Deventer (1591)">Deventer</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Delfzijl" title="Inname van Delfzijl">Delfzijl</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Knodsenburg" title="Beleg van Knodsenburg">Knodsenburg</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Hulst_(1591)" title="Beleg van Hulst (1591)">Hulst</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Nijmegen_(1591)" title="Beleg van Nijmegen (1591)">Nijmegen</a>) · <a href="/wiki/Beleg_van_Steenwijk_(1592)" title="Beleg van Steenwijk (1592)">Steenwijk</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Coevorden_(1592)" title="Beleg van Coevorden (1592)">Coevorden</a> · <i><a href="/wiki/Veldtochten_naar_Luxemburg" title="Veldtochten naar Luxemburg">Luxemburg</a></i> · <a href="/wiki/Beleg_van_Geertruidenberg_(1593)" title="Beleg van Geertruidenberg (1593)">Geertruidenberg</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Coevorden_(1593-1594)" title="Beleg van Coevorden (1593-1594)">Coevorden</a> · <a href="/wiki/Reductie_van_Groningen" title="Reductie van Groningen">Groningen</a> · <i><a href="/wiki/Veldtochten_naar_Luxemburg" title="Veldtochten naar Luxemburg">Luxemburg</a></i> (<a href="/wiki/Inname_van_Hoei" title="Inname van Hoei">Hoei</a>) · <a href="/wiki/Beleg_van_Groenlo_(1595)" title="Beleg van Groenlo (1595)">Grol</a> · <a href="/wiki/Lierse_Furie" title="Lierse Furie">Lierse Furie</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Calais_(1596)" title="Beleg van Calais (1596)">Calais</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Hulst_(1596)" title="Beleg van Hulst (1596)">Hulst</a> · <i><a href="/wiki/Maurits%27_veldtocht_van_1597" title="Maurits' veldtocht van 1597">Veldtocht van 1597</a></i> (<a href="/wiki/Slag_bij_Turnhout_(1597)" title="Slag bij Turnhout (1597)">Turnhout</a> · <a href="/wiki/Verraad_van_Venlo" title="Verraad van Venlo">Venlo</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Rijnberk_(1597)" title="Beleg van Rijnberk (1597)">Rijnberk</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Meurs_(1597)" title="Beleg van Meurs (1597)">Meurs</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Groenlo_(1597)" title="Beleg van Groenlo (1597)">Grol</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Bredevoort_(1597)" title="Beleg van Bredevoort (1597)">Bredevoort</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Enschede_(1597)" class="mw-redirect" title="Inname van Enschede (1597)">Enschede</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Ootmarsum_(1597)" class="mw-redirect" title="Inname van Ootmarsum (1597)">Ootmarsum</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Oldenzaal_(1597)" title="Beleg van Oldenzaal (1597)">Oldenzaal</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Lingen_(1597)" title="Beleg van Lingen (1597)">Lingen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Rijnberk_(1598)" title="Beleg van Rijnberk (1598)">Rijnberk</a>)</td></tr><tr><td class="links"><b>Van Tien jaren naar Bestand (1599–1609):</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Beleg_van_Zaltbommel_(1599)" title="Beleg van Zaltbommel (1599)">Zaltbommel</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Nieuwpoort" title="Slag bij Nieuwpoort">Nieuwpoort</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Rijnberk_(1601)" title="Beleg van Rijnberk (1601)">Rijnberk</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Sluis_(1603)" title="Slag bij Sluis (1603)">Sluis</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Hoogstraten_(1603)" title="Beleg van Hoogstraten (1603)">Hoogstraten</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Sluis_(1604)" title="Beleg van Sluis (1604)">Sluis</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Oostende" title="Beleg van Oostende">Oostende</a> · <i><a href="/wiki/Spinola%27s_veldtocht_van_1605-1606" title="Spinola's veldtocht van 1605-1606">Spinola 1605-1606</a></i> (<a href="/wiki/Inname_van_Oldenzaal_(1605)" title="Inname van Oldenzaal (1605)">Oldenzaal</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Lingen_(1605)" title="Beleg van Lingen (1605)">Lingen</a> · <a href="/wiki/Aanvallen_op_Bergen_op_Zoom" title="Aanvallen op Bergen op Zoom">Bergen op Zoom</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_M%C3%BClheim" title="Slag bij Mülheim">Mülheim</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Wachtendonk_(1605)" title="Beleg van Wachtendonk (1605)">Wachtendonk</a> · <a href="/wiki/Belegering_van_Kasteel_Krakau" title="Belegering van Kasteel Krakau">Kasteel Krakau</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Bredevoort_(1606)" title="Beleg van Bredevoort (1606)">Bredevoort</a> · <a href="/wiki/Aanval_op_Sluis_(1606)" title="Aanval op Sluis (1606)">Sluis</a>· <a href="/wiki/Slag_bij_de_Berkumerbrug" title="Slag bij de Berkumerbrug">Berkumerbrug</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Groenlo_(1606)" title="Beleg van Groenlo (1606)">Grol</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Rijnberk_(1606)" title="Beleg van Rijnberk (1606)">Rijnberk</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Lochem" title="Beleg van Lochem">Lochem</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Groenlo_(1606)#2e_Beleg_van_Grol_in_1606_door_Maurits" title="Beleg van Groenlo (1606)">Grol</a>) · <a href="/wiki/Zeeslag_bij_Gibraltar" title="Zeeslag bij Gibraltar">Gibraltar</a></td></tr><tr><td class="links"><span class="nowrap"><b><a href="/wiki/Twaalfjarig_Bestand" title="Twaalfjarig Bestand">Twaalfjarig Bestand</a> (1609–1621):</b></span></td><td class="rechts"><i><a href="/wiki/Gulik-Kleefse_Successieoorlog" title="Gulik-Kleefse Successieoorlog">Gulik-Kleefse Successieoorlog</a></i> (<a href="/wiki/Beleg_van_Gulik_(1610)" title="Beleg van Gulik (1610)">Gulik</a>) · <a href="/w/index.php?title=Beleg_van_Wezel_(1620)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beleg van Wezel (1620) (de pagina bestaat niet)">Wezel</a> · <a href="/w/index.php?title=Aanslag_op_Antwerpen_(1620)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Aanslag op Antwerpen (1620) (de pagina bestaat niet)">Antwerpen</a></td></tr><tr><td class="links"><b><a href="/wiki/Tachtigjarige_Oorlog,_1621%E2%80%931648" title="Tachtigjarige Oorlog, 1621–1648">Van Bestand tot Münster (1621–1648)</a>:</b></td><td class="rechts"><a href="/wiki/Beleg_van_Gulik_(1621-1622)" title="Beleg van Gulik (1621-1622)">Gulik</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Steenbergen_(1622)" title="Beleg van Steenbergen (1622)">Steenbergen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Bergen_op_Zoom_(1622)" title="Beleg van Bergen op Zoom (1622)">Bergen op Zoom</a> · <a href="/wiki/Inval_van_de_Veluwe_(1624)" title="Inval van de Veluwe (1624)">Veluwe</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Breda_(1624-1625)" title="Beleg van Breda (1624-1625)">Breda</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Oldenzaal_(1626)" title="Beleg van Oldenzaal (1626)">Oldenzaal</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Groenlo_(1627)" title="Beleg van Groenlo (1627)">Grol</a> · <a href="/wiki/Slag_in_de_Baai_van_Matanzas" title="Slag in de Baai van Matanzas">Baai van Matanzas</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_%27s-Hertogenbosch_(1629)" title="Beleg van 's-Hertogenbosch (1629)">'s-Hertogenbosch</a> · <a href="/wiki/Inval_van_de_Veluwe_(1629)" title="Inval van de Veluwe (1629)">Veluwe</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Wesel" title="Inname van Wesel">Wesel</a> · <a href="/wiki/Slag_op_het_Slaak" title="Slag op het Slaak">Slaak</a> · <i><a href="/wiki/Veldtocht_langs_de_Maas" title="Veldtocht langs de Maas">Veldtocht langs de Maas</a></i> (<a href="/w/index.php?title=Beleg_van_Venlo_(1632)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beleg van Venlo (1632) (de pagina bestaat niet)">Venlo</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Roermond_(1632)" title="Beleg van Roermond (1632)">Roermond</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Maastricht_(1632)" title="Beleg van Maastricht (1632)">Maastricht</a>) · <a href="/wiki/Beleg_van_Rijnberk_(1633)" title="Beleg van Rijnberk (1633)">Rijnberk</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Maastricht_(1634)" title="Beleg van Maastricht (1634)">Maastricht</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Philippine" title="Beleg van Philippine">Philippine</a> · <a href="/wiki/Inname_van_Tienen_(1635)" class="mw-redirect" title="Inname van Tienen (1635)">Tienen</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Schenkenschans_(1635-1636)" title="Beleg van Schenkenschans (1635-1636)">Schenkenschans</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Breda_(1637)" title="Beleg van Breda (1637)">Breda</a> · <a href="/w/index.php?title=Inname_van_Venlo_(1637)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Inname van Venlo (1637) (de pagina bestaat niet)">Venlo</a> · <a href="/wiki/Verraad_van_Maastricht_(1638)" class="mw-redirect" title="Verraad van Maastricht (1638)">Maastricht</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Kallo" title="Slag bij Kallo">Kallo</a> · <a href="/wiki/Zeeslag_bij_Duins" title="Zeeslag bij Duins">Duins</a> · <a href="/wiki/Slag_bij_Hulst" title="Slag bij Hulst">Hulst</a> · <a href="/wiki/Zeeslag_bij_Kaap_Sint-Vincent_(1641)" title="Zeeslag bij Kaap Sint-Vincent (1641)">Sint-Vincent</a> · <a href="/wiki/Hinderlaag_bij_Bergen_op_Zoom" title="Hinderlaag bij Bergen op Zoom">Bergen op Zoom</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Sas_van_Gent_(1644)" title="Beleg van Sas van Gent (1644)">Sas van Gent</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Hulst_(1645)" title="Beleg van Hulst (1645)">Hulst</a> · <a href="/wiki/Beleg_van_Antwerpen_(1646)" title="Beleg van Antwerpen (1646)">Antwerpen</a> · <a href="/w/index.php?title=Beleg_van_Venlo_(1646)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beleg van Venlo (1646) (de pagina bestaat niet)">Venlo</a> · <a href="/wiki/Zeeslag_bij_Puerto_de_Cavite" title="Zeeslag bij Puerto de Cavite">Puerto de Cavite</a></td></tr></tbody></table> </div></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Overgenomen van "<a dir="ltr" href="https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&oldid=67315739">https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&oldid=67315739</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Categorie:Alles" title="Categorie:Alles">Categorieën</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categorie:1572" title="Categorie:1572">1572</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Stadsgevecht_in_de_Tachtigjarige_Oorlog" title="Categorie:Stadsgevecht in de Tachtigjarige Oorlog">Stadsgevecht in de Tachtigjarige Oorlog</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Bloedbad_tijdens_de_Tachtigjarige_Oorlog" title="Categorie:Bloedbad tijdens de Tachtigjarige Oorlog">Bloedbad tijdens de Tachtigjarige Oorlog</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Geschiedenis_van_Zutphen" title="Categorie:Geschiedenis van Zutphen">Geschiedenis van Zutphen</a></li><li><a href="/wiki/Categorie:Militaire_operatie_in_de_16e_eeuw" title="Categorie:Militaire operatie in de 16e eeuw">Militaire operatie in de 16e eeuw</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Deze pagina is voor het laatst bewerkt op 3 apr 2024 om 10:47.</li> <li id="footer-info-copyright">De tekst is beschikbaar onder de licentie <a rel="nofollow" class="external text" href="//creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.nl">Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen</a>, er kunnen aanvullende voorwaarden van toepassing zijn. Zie de <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/nl">gebruiksvoorwaarden</a> voor meer informatie.<br /> Wikipedia® is een geregistreerd handelsmerk van de <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, een organisatie zonder winstoogmerk.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Privacybeleid</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia">Over Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Algemeen_voorbehoud">Disclaimers</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Gedragscode</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Ontwikkelaars</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/nl.wikipedia.org">Statistieken</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Cookieverklaring</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//nl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Bloedbad_van_Zutphen&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Mobiele weergave</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-59bnt","wgBackendResponseTime":134,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.116","walltime":"0.200","ppvisitednodes":{"value":1697,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":55641,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":35516,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":1,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":3172,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 118.593 1 -total"," 49.60% 58.827 1 Sjabloon:Infobox_militair_conflict"," 46.46% 55.096 1 Sjabloon:Infobox_generiek"," 30.75% 36.471 1 Sjabloon:Wikidata_afbeelding"," 26.44% 31.356 1 Sjabloon:Navigatie_Tachtigjarige_Oorlog"," 24.07% 28.542 1 Sjabloon:Navigatie_uitklapbaar"," 14.93% 17.705 1 Sjabloon:Appendix"," 12.79% 15.169 1 Sjabloon:References"," 10.39% 12.321 1 Sjabloon:Navigatie/Tabel"," 7.03% 8.341 1 Sjabloon:Zijbalk_Don_Frederiks_veldtocht"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.002","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":586358,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-7f58d5dcf5-bcjhh","timestamp":"20241109185016","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Bloedbad van Zutphen","url":"https:\/\/nl.wikipedia.org\/wiki\/Bloedbad_van_Zutphen","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2639189","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q2639189","author":{"@type":"Organization","name":"Bijdragers aan Wikimedia-projecten"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2008-12-15T11:49:00Z","dateModified":"2024-04-03T09:47:36Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/3f\/Zutphen_door_Don_Frederik_ingenomen%2C_16_oktober_1572_-_Capture_of_Zutphen_by_Fadrique_%C3%81lvarez_de_Toledo_%28Frans_Hogenberg%29.jpg"}</script> </body> </html>