CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="gl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Ovella - Wikipedia, a enciclopedia libre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )glwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","xaneiro","febreiro","marzo","abril","maio","xuño","xullo","agosto","setembro","outubro","novembro","decembro"],"wgRequestId":"ca873837-aa8f-4949-9740-44f209093302","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Ovella","wgTitle":"Ovella","wgCurRevisionId":6891285,"wgRevisionId":6891285,"wgArticleId":334,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)","Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)","Ovinos","Animais domésticos","Animais descritos en 1758"],"wgPageViewLanguage":"gl","wgPageContentLanguage":"gl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Ovella","wgRelevantArticleId":334,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"gl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"gl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q7368","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.gadget.PortalClass" :"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.charinsert","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging", "ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=gl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=ext.gadget.PortalClass%2Ccharinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=gl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flock_of_sheep.jpg/1200px-Flock_of_sheep.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1824"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flock_of_sheep.jpg/800px-Flock_of_sheep.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1216"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flock_of_sheep.jpg/640px-Flock_of_sheep.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="973"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Ovella - Wikipedia, a enciclopedia libre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//gl.m.wikipedia.org/wiki/Ovella"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (gl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//gl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Ovella"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.gl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Fonte Atom de novas de Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:Cambios_recentes&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Ovella rootpage-Ovella skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Saltar ao contido</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Menú principal </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portada" title="Visitar a páxina principal [z]" accesskey="z">Portada</a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_da_comunidade" title="Información acerca do proxecto, do que pode facer e dos lugares onde atopar as cousas">Portal da comunidade</a></li><li id="n-A-Taberna" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:A_Taberna">A Taberna</a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Actualidade" title="Información acerca de acontecementos de actualidade">Actualidade</a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_recentes" title="A lista de modificacións recentes no wiki [r]" accesskey="r">Cambios recentes</a></li><li id="n-Artigos-de-calidade" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Artigos_de_calidade">Artigos de calidade</a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Ao_chou" title="Cargar unha páxina ao chou [x]" accesskey="x">Páxina ao chou</a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Axuda" title="O lugar para informarse">Axuda</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="a Wikipedia en galego" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-gl.svg" width="118" height="13" style="width: 7.375em; height: 0.8125em;"> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Procurar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f"> Procura </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Procurar en Wikipedia" aria-label="Procurar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Procurar neste wiki [f]" accesskey="f" id="searchInput" > </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Procurar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Procurar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Ferramentas persoais"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Cambia a aparencia do tamaño da fonte, o ancho e a cor da páxina" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Aparencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Aparencia </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl" class="">Doazóns</a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Ovella" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio" class="">Crear unha conta</a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Ovella" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o" class="">Acceder ao sistema</a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Máis opcións" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas persoais" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Ferramentas persoais </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_gl.wikipedia.org&uselang=gl">Doazóns</a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_unha_conta&returnto=Ovella" title="É recomendable que cree unha conta e acceda ao sistema, se ben non é obrigatorio"> Crear unha conta</a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Iniciar_sesi%C3%B3n&returnto=Ovella" title="É recomendable que se rexistre, se ben non é obrigatorio [o]" accesskey="o"> Acceder ao sistema</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páxinas para os editores sen a sesión iniciada <a href="/wiki/Axuda:Introduci%C3%B3n" aria-label="Máis información sobre a edición">máis información</a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:As_mi%C3%B1as_contribuci%C3%B3ns" title="Unha lista das modificacións feitas desde este enderezo IP [y]" accesskey="y">Contribucións</a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:A_mi%C3%B1a_conversa" title="Conversa acerca de edicións feitas desde este enderezo IP [n]" accesskey="n">Conversa</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contidos" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contidos</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">agochar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Inicio</div> </a> </li> <li id="toc-Terminoloxía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Terminoloxía"> <div class="vector-toc-text"> 1 Terminoloxía </div> </a> <ul id="toc-Terminoloxía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Taxonomía_e_etimoloxía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Taxonomía_e_etimoloxía"> <div class="vector-toc-text"> 2 Taxonomía e etimoloxía </div> </a> <ul id="toc-Taxonomía_e_etimoloxía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> 3 Historia </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Descrición" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Descrición"> <div class="vector-toc-text"> 4 Descrición </div> </a> <button aria-controls="toc-Descrición-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "Descrición" </button> <ul id="toc-Descrición-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Razas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Razas"> <div class="vector-toc-text"> 4.1 Razas </div> </a> <ul id="toc-Razas-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Raza_autóctona_galega" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#Raza_autóctona_galega"> <div class="vector-toc-text"> 4.1.1 Raza autóctona galega </div> </a> <ul id="toc-Raza_autóctona_galega-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Alimentación" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Alimentación"> <div class="vector-toc-text"> 5 Alimentación </div> </a> <ul id="toc-Alimentación-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Comportamento" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Comportamento"> <div class="vector-toc-text"> 6 Comportamento </div> </a> <button aria-controls="toc-Comportamento-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "Comportamento" </button> <ul id="toc-Comportamento-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Gregarismo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Gregarismo"> <div class="vector-toc-text"> 6.1 Gregarismo </div> </a> <ul id="toc-Gregarismo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Intelixencia_e_capacidade_de_aprendizaxe" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Intelixencia_e_capacidade_de_aprendizaxe"> <div class="vector-toc-text"> 6.2 Intelixencia e capacidade de aprendizaxe </div> </a> <ul id="toc-Intelixencia_e_capacidade_de_aprendizaxe-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Comunicación" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Comunicación"> <div class="vector-toc-text"> 6.3 Comunicación </div> </a> <ul id="toc-Comunicación-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Reprodución" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Reprodución"> <div class="vector-toc-text"> 7 Reprodución </div> </a> <ul id="toc-Reprodución-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Saúde" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Saúde"> <div class="vector-toc-text"> 8 Saúde </div> </a> <button aria-controls="toc-Saúde-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "Saúde" </button> <ul id="toc-Saúde-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Depredadores" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Depredadores"> <div class="vector-toc-text"> 8.1 Depredadores </div> </a> <ul id="toc-Depredadores-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Importancia_económica" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Importancia_económica"> <div class="vector-toc-text"> 9 Importancia económica </div> </a> <ul id="toc-Importancia_económica-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Alimentos_de_orixe_ovina" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Alimentos_de_orixe_ovina"> <div class="vector-toc-text"> 10 Alimentos de orixe ovina </div> </a> <ul id="toc-Alimentos_de_orixe_ovina-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-A_gandaría" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#A_gandaría"> <div class="vector-toc-text"> 11 A gandaría </div> </a> <button aria-controls="toc-A_gandaría-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "A gandaría" </button> <ul id="toc-A_gandaría-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-En_España" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#En_España"> <div class="vector-toc-text"> 11.1 En España </div> </a> <ul id="toc-En_España-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Na_ciencia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Na_ciencia"> <div class="vector-toc-text"> 12 Na ciencia </div> </a> <ul id="toc-Na_ciencia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Na_cultura_e_a_relixión" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Na_cultura_e_a_relixión"> <div class="vector-toc-text"> 13 Na cultura e a relixión </div> </a> <ul id="toc-Na_cultura_e_a_relixión-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-A_ovella_na_cultura_popular_galega" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#A_ovella_na_cultura_popular_galega"> <div class="vector-toc-text"> 14 A ovella na cultura popular galega </div> </a> <button aria-controls="toc-A_ovella_na_cultura_popular_galega-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "A ovella na cultura popular galega" </button> <ul id="toc-A_ovella_na_cultura_popular_galega-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Cantigueiro" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Cantigueiro"> <div class="vector-toc-text"> 14.1 Cantigueiro </div> </a> <ul id="toc-Cantigueiro-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Galería_de_imaxes" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Galería_de_imaxes"> <div class="vector-toc-text"> 15 Galería de imaxes </div> </a> <ul id="toc-Galería_de_imaxes-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Notas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Notas"> <div class="vector-toc-text"> 16 Notas </div> </a> <ul id="toc-Notas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Véxase_tamén" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#Véxase_tamén"> <div class="vector-toc-text"> 17 Véxase tamén </div> </a> <button aria-controls="toc-Véxase_tamén-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> Mostrar ou agochar a subsección "Véxase tamén" </button> <ul id="toc-Véxase_tamén-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Bibliografía" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografía"> <div class="vector-toc-text"> 17.1 Bibliografía </div> </a> <ul id="toc-Bibliografía-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Outros_artigos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Outros_artigos"> <div class="vector-toc-text"> 17.2 Outros artigos </div> </a> <ul id="toc-Outros_artigos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ligazóns_externas" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Ligazóns_externas"> <div class="vector-toc-text"> 17.3 Ligazóns externas </div> </a> <ul id="toc-Ligazóns_externas-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contidos" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Mostrar ou agochar a táboa de contidos" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" > Mostrar ou agochar a táboa de contidos </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">Ovella</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir a un artigo noutra lingua. Dispoñible en 198 linguas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-198" aria-hidden="true" > 198 linguas </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Bubiri" title="Bubiri – achinés" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Bubiri" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="achinés" class="interlanguage-link-target">Acèh</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Skaap" title="Skaap – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Skaap" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target">Afrikaans</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Hausschaf" title="Hausschaf – alemán suízo" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Hausschaf" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="alemán suízo" class="interlanguage-link-target">Alemannisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A0%E1%8C%8D" title="በግ – amhárico" lang="am" hreflang="am" data-title="በግ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amhárico" class="interlanguage-link-target">አማርኛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Ovis_orientalis_aries" title="Ovis orientalis aries – aragonés" lang="an" hreflang="an" data-title="Ovis orientalis aries" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragonés" class="interlanguage-link-target">Aragonés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Sc%C4%93ap" title="Scēap – inglês antigo" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Scēap" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="inglês antigo" class="interlanguage-link-target">Ænglisc</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%87%E0%A4%A1%E0%A4%BC" title="भेड़ – angika" lang="anp" hreflang="anp" data-title="भेड़" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="angika" class="interlanguage-link-target">अंगिका</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B1%D9%88%D9%81" title="خروف – árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="خروف" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target">العربية</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%BA%D9%86%D9%85" title="غنم – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="غنم" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target">الدارجة</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B1%D9%88%D9%81" title="خروف – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="خروف" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target">مصرى</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A7%87%E0%A6%A1%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="ভেড়া – assamés" lang="as" hreflang="as" data-title="ভেড়া" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="assamés" class="interlanguage-link-target">অসমীয়া</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-atj mw-list-item"><a href="https://atj.wikipedia.org/wiki/Martcenic" title="Martcenic – atikamekw" lang="atj" hreflang="atj" data-title="Martcenic" data-language-autonym="Atikamekw" data-language-local-name="atikamekw" class="interlanguage-link-target">Atikamekw</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-av mw-list-item"><a href="https://av.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B0%D1%85%D1%8A%D1%83" title="Чахъу – avar" lang="av" hreflang="av" data-title="Чахъу" data-language-autonym="Авар" data-language-local-name="avar" class="interlanguage-link-target">Авар</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Namulol_(Ovis_aries_aries)" title="Namulol (Ovis aries aries) – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Namulol (Ovis aries aries)" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target">Kotava</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%87%E0%A4%A1%E0%A4%BE" title="भेडा – awadhi" lang="awa" hreflang="awa" data-title="भेडा" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="awadhi" class="interlanguage-link-target">अवधी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Iwija" title="Iwija – aimará" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Iwija" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="aimará" class="interlanguage-link-target">Aymar aru</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Ev_qoyunu" title="Ev qoyunu – acerbaixano" lang="az" hreflang="az" data-title="Ev qoyunu" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="acerbaixano" class="interlanguage-link-target">Azərbaycanca</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D0%B0%D1%80%D1%8B%D2%A1" title="Һарыҡ – baxkir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Һарыҡ" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baxkir" class="interlanguage-link-target">Башҡортса</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Schof" title="Schof – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Schof" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target">Boarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Av%C4%97s" title="Avės – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Avės" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target">Žemaitėška</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B2%D0%B5%D1%87%D0%BA%D0%B0_%D1%81%D0%B2%D0%BE%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F" title="Авечка свойская – belaruso" lang="be" hreflang="be" data-title="Авечка свойская" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="belaruso" class="interlanguage-link-target">Беларуская</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B2%D0%B5%D1%87%D0%BA%D0%B0" title="Авечка – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Авечка" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target">Беларуская (тарашкевіца)</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%B2%D1%86%D0%B0" title="Овца – búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Овца" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target">Български</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Saga" title="Saga – bambara" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Saga" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="bambara" class="interlanguage-link-target">Bamanankan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AD%E0%A7%87%E0%A6%A1%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="ভেড়া – bengalí" lang="bn" hreflang="bn" data-title="ভেড়া" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalí" class="interlanguage-link-target">বাংলা</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BD%B4%E0%BD%82" title="ལུག – tibetano" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ལུག" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tibetano" class="interlanguage-link-target">བོད་ཡིག</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Da%C3%B1vad" title="Dañvad – bretón" lang="br" hreflang="br" data-title="Dañvad" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretón" class="interlanguage-link-target">Brezhoneg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Ovca" title="Ovca – bosníaco" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Ovca" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bosníaco" class="interlanguage-link-target">Bosanski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%BD" title="Хонин – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Хонин" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target">Буряад</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Ovella" title="Ovella – catalán" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Ovella" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalán" class="interlanguage-link-target">Català</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%8C%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B3%D3%80" title="УьстагӀ – checheno" lang="ce" hreflang="ce" data-title="УьстагӀ" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="checheno" class="interlanguage-link-target">Нохчийн</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/Kosa" title="Kosa – cheyenne" lang="chy" hreflang="chy" data-title="Kosa" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="cheyenne" class="interlanguage-link-target">Tsetsêhestâhese</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%95%DA%95" title="مەڕ – kurdo central" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="مەڕ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdo central" class="interlanguage-link-target">کوردی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Pecura" title="Pecura – corso" lang="co" hreflang="co" data-title="Pecura" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="corso" class="interlanguage-link-target">Corsu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Ovce_dom%C3%A1c%C3%AD" title="Ovce domácí – checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Ovce domácí" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target">Čeština</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Dom%C3%B4c%C3%B4_%C3%B2wca" title="Domôcô òwca – Kashubian" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Domôcô òwca" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="Kashubian" class="interlanguage-link-target">Kaszëbsczi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%83%D1%80%C4%83%D1%85" title="Сурăх – chuvaxo" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Сурăх" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="chuvaxo" class="interlanguage-link-target">Чӑвашла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Dafad" title="Dafad – galés" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Dafad" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galés" class="interlanguage-link-target">Cymraeg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/F%C3%A5r" title="Får – dinamarqués" lang="da" hreflang="da" data-title="Får" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="dinamarqués" class="interlanguage-link-target">Dansk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Pi%C9%9Bri" title="Piɛri – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Piɛri" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target">Dagbanli</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Hausschaf" title="Hausschaf – alemán" lang="de" hreflang="de" data-title="Hausschaf" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemán" class="interlanguage-link-target">Deutsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-din mw-list-item"><a href="https://din.wikipedia.org/wiki/Am%C9%9B%CC%88lbaai" title="Amɛ̈lbaai – Dinka" lang="din" hreflang="din" data-title="Amɛ̈lbaai" data-language-autonym="Thuɔŋjäŋ" data-language-local-name="Dinka" class="interlanguage-link-target">Thuɔŋjäŋ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Kav%C4%B1r" title="Kavır – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Kavır" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target">Zazaki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Al%E1%BA%BD" title="Alẽ – ewe" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Alẽ" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="ewe" class="interlanguage-link-target">Eʋegbe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%81%CF%8C%CE%B2%CE%B1%CF%84%CE%BF" title="Πρόβατο – grego" lang="el" hreflang="el" data-title="Πρόβατο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grego" class="interlanguage-link-target">Ελληνικά</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Bric" title="Bric – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Bric" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target">Emiliàn e rumagnòl</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sheep" title="Sheep – inglés" lang="en" hreflang="en" data-title="Sheep" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglés" class="interlanguage-link-target">English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/%C5%9Cafo" title="Ŝafo – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Ŝafo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target">Esperanto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Ovis_orientalis_aries" title="Ovis orientalis aries – español" lang="es" hreflang="es" data-title="Ovis orientalis aries" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="español" class="interlanguage-link-target">Español</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Lammas" title="Lammas – estoniano" lang="et" hreflang="et" data-title="Lammas" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoniano" class="interlanguage-link-target">Eesti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Ardi" title="Ardi – éuscaro" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Ardi" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="éuscaro" class="interlanguage-link-target">Euskara</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D9%88%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF" title="گوسفند – persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="گوسفند" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target">فارسی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Lammas" title="Lammas – finés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Lammas" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finés" class="interlanguage-link-target">Suomi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Lammas" title="Lammas – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Lammas" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target">Võro</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Sey%C3%B0ur" title="Seyður – feroés" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Seyður" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="feroés" class="interlanguage-link-target">Føroyskt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fon mw-list-item"><a href="https://fon.wikipedia.org/wiki/L%C9%9Bngb%C9%94" title="Lɛngbɔ – fon" lang="fon" hreflang="fon" data-title="Lɛngbɔ" data-language-autonym="Fɔ̀ngbè" data-language-local-name="fon" class="interlanguage-link-target">Fɔ̀ngbè</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Mouton" title="Mouton – francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Mouton" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target">Français</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Sjip" title="Sjip – frisón setentrional" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Sjip" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="frisón setentrional" class="interlanguage-link-target">Nordfriisk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Caora" title="Caora – irlandés" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Caora" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandés" class="interlanguage-link-target">Gaeilge</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Caora" title="Caora – gaélico escocés" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Caora" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="gaélico escocés" class="interlanguage-link-target">Gàidhlig</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%DB%8A%D8%B3%D9%86%D8%AF" title="گۊسند – Gilaki" lang="glk" hreflang="glk" data-title="گۊسند" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="Gilaki" class="interlanguage-link-target">گیلکی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Ovecha" title="Ovecha – guaraní" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Ovecha" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guaraní" class="interlanguage-link-target">Avañe'ẽ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8C%BB%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BC%F0%90%8C%B1" title="𐌻𐌰𐌼𐌱 – Gothic" lang="got" hreflang="got" data-title="𐌻𐌰𐌼𐌱" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="Gothic" class="interlanguage-link-target">𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-guc mw-list-item"><a href="https://guc.wikipedia.org/wiki/Anneer%C3%BC" title="Anneerü – Wayuu" lang="guc" hreflang="guc" data-title="Anneerü" data-language-autonym="Wayuunaiki" data-language-local-name="Wayuu" class="interlanguage-link-target">Wayuunaiki</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Keyrrey" title="Keyrrey – manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Keyrrey" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target">Gaelg</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Rago" title="Rago – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Rago" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target">Hausa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Mi%C3%A8n-y%C3%B2ng" title="Mièn-yòng – Hakka Chinese" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Mièn-yòng" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="Hakka Chinese" class="interlanguage-link-target">客家語 / Hak-kâ-ngî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9B%D7%91%D7%A9_%D7%94%D7%91%D7%99%D7%AA" title="כבש הבית – hebreo" lang="he" hreflang="he" data-title="כבש הבית" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebreo" class="interlanguage-link-target">עברית</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%87%E0%A4%A1%E0%A4%BC" title="भेड़ – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="भेड़" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target">हिन्दी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Bherra" title="Bherra – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Bherra" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target">Fiji Hindi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Doma%C4%87a_ovca" title="Domaća ovca – croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Domaća ovca" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target">Hrvatski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Mouton" title="Mouton – crioulo haitiano" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Mouton" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="crioulo haitiano" class="interlanguage-link-target">Kreyòl ayisyen</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Juh" title="Juh – húngaro" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Juh" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaro" class="interlanguage-link-target">Magyar</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%88%D5%B9%D5%AD%D5%A1%D6%80" title="Ոչխար – armenio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Ոչխար" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenio" class="interlanguage-link-target">Հայերեն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%88%D5%B9%D5%AD%D5%A1%D6%80" title="Ոչխար – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Ոչխար" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target">Արեւմտահայերէն</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Ove" title="Ove – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Ove" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target">Interlingua</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Domba" title="Domba – indonesio" lang="id" hreflang="id" data-title="Domba" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesio" class="interlanguage-link-target">Bahasa Indonesia</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Karnero" title="Karnero – ilocano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Karnero" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilocano" class="interlanguage-link-target">Ilokano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Mutono" title="Mutono – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Mutono" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target">Ido</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Sau%C3%B0f%C3%A9" title="Sauðfé – islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="Sauðfé" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target">Íslenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Ovis_aries" title="Ovis aries – italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Ovis aries" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target">Italiano</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%92%E3%83%84%E3%82%B8" title="ヒツジ – xaponés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ヒツジ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="xaponés" class="interlanguage-link-target">日本語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Wedhus_g%C3%A8mb%C3%A8l" title="Wedhus gèmbèl – xavanés" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Wedhus gèmbèl" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="xavanés" class="interlanguage-link-target">Jawa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98_%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98" title="შინაური ცხვარი – xeorxiano" lang="ka" hreflang="ka" data-title="შინაური ცხვარი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="xeorxiano" class="interlanguage-link-target">ქართული</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Heu" title="Heu – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Heu" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target">Kabɩyɛ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kcg mw-list-item"><a href="https://kcg.wikipedia.org/wiki/Zonseap" title="Zonseap – tyap" lang="kcg" hreflang="kcg" data-title="Zonseap" data-language-autonym="Tyap" data-language-local-name="tyap" class="interlanguage-link-target">Tyap</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kg mw-list-item"><a href="https://kg.wikipedia.org/wiki/Dimeme" title="Dimeme – kongo" lang="kg" hreflang="kg" data-title="Dimeme" data-language-autonym="Kongo" data-language-local-name="kongo" class="interlanguage-link-target">Kongo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D0%BE%D0%B9" title="Қой – kazako" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Қой" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazako" class="interlanguage-link-target">Қазақша</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B2%BF" title="ಕುರಿ – kannará" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಕುರಿ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannará" class="interlanguage-link-target">ಕನ್ನಡ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%96%91" title="양 – coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="양" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target">한국어</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D1%8F" title="Баля – komi permio" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Баля" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="komi permio" class="interlanguage-link-target">Перем коми</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D9%8E%D9%B9%DA%BE" title="کَٹھ – caxemirés" lang="ks" hreflang="ks" data-title="کَٹھ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="caxemirés" class="interlanguage-link-target">कॉशुर / کٲشُر</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ksh mw-list-item"><a href="https://ksh.wikipedia.org/wiki/Shof" title="Shof – kölsch" lang="ksh" hreflang="ksh" data-title="Shof" data-language-autonym="Ripoarisch" data-language-local-name="kölsch" class="interlanguage-link-target">Ripoarisch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Mih" title="Mih – kurdo" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Mih" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdo" class="interlanguage-link-target">Kurdî</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%B9" title="Кой – kirguiz" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Кой" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirguiz" class="interlanguage-link-target">Кыргызча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Ovis" title="Ovis – latín" lang="la" hreflang="la" data-title="Ovis" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latín" class="interlanguage-link-target">Latina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lbe mw-list-item"><a href="https://lbe.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D1%82%D0%B0" title="Тта – Lak" lang="lbe" hreflang="lbe" data-title="Тта" data-language-autonym="Лакку" data-language-local-name="Lak" class="interlanguage-link-target">Лакку</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%B1" title="Хеб – lezguio" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Хеб" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezguio" class="interlanguage-link-target">Лезги</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Ovea" title="Ovea – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Ovea" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target">Lingua Franca Nova</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Sjaop" title="Sjaop – limburgués" lang="li" hreflang="li" data-title="Sjaop" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburgués" class="interlanguage-link-target">Limburgs</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Ovis_Aries" title="Ovis Aries – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Ovis Aries" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target">Ligure</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Biescia" title="Biescia – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Biescia" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target">Ladin</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Mpat%C3%A1" title="Mpatá – lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Mpatá" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target">Lingála</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Avis" title="Avis – lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Avis" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target">Lietuvių</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Aita" title="Aita – letón" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Aita" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letón" class="interlanguage-link-target">Latviešu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D1%87%D0%B0" title="Уча – moksha" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Уча" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="moksha" class="interlanguage-link-target">Мокшень</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Ondry" title="Ondry – malgaxe" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Ondry" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaxe" class="interlanguage-link-target">Malagasy</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Pirikahu" title="Pirikahu – maorí" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Pirikahu" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="maorí" class="interlanguage-link-target">Māori</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D1%88%D0%BD%D0%B0_%D0%BE%D0%B2%D1%86%D0%B0" title="Домашна овца – macedonio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Домашна овца" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedonio" class="interlanguage-link-target">Македонски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%9A%E0%B5%86%E0%B4%AE%E0%B5%8D%E0%B4%AE%E0%B4%B0%E0%B4%BF%E0%B4%AF%E0%B4%BE%E0%B4%9F%E0%B5%8D" title="ചെമ്മരിയാട് – malabar" lang="ml" hreflang="ml" data-title="ചെമ്മരിയാട്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malabar" class="interlanguage-link-target">മലയാളം</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BE%D0%BD%D1%8C" title="Хонь – mongol" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Хонь" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongol" class="interlanguage-link-target">Монгол</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%82%E0%A4%A2%E0%A5%80" title="मेंढी – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="मेंढी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target">मराठी</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Biri-biri" title="Biri-biri – malaio" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Biri-biri" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malaio" class="interlanguage-link-target">Bahasa Melayu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Nag%C4%A7%C4%A1a" title="Nagħġa – maltés" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Nagħġa" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltés" class="interlanguage-link-target">Malti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Canhona" title="Canhona – mirandés" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Canhona" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandés" class="interlanguage-link-target">Mirandés</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B8" title="သိုး – birmano" lang="my" hreflang="my" data-title="သိုး" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmano" class="interlanguage-link-target">မြန်မာဘာသာ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%B2%D0%B5" title="Реве – erzya" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Реве" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="erzya" class="interlanguage-link-target">Эрзянь</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%D8%B3%D9%81%D9%86" title="گسفن – mazandaraní" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="گسفن" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazandaraní" class="interlanguage-link-target">مازِرونی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Schaap" title="Schaap – baixo alemán" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Schaap" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="baixo alemán" class="interlanguage-link-target">Plattdüütsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Skoap" title="Skoap – baixo saxón" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Skoap" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="baixo saxón" class="interlanguage-link-target">Nedersaksies</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AD%E0%A5%87%E0%A4%A1%E0%A4%BE" title="भेडा – nepalí" lang="ne" hreflang="ne" data-title="भेडा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalí" class="interlanguage-link-target">नेपाली</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AB%E0%A4%87" title="फइ – newari" lang="new" hreflang="new" data-title="फइ" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newari" class="interlanguage-link-target">नेपाल भाषा</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Schaap" title="Schaap – neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Schaap" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target">Nederlands</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Sau" title="Sau – noruegués nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Sau" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="noruegués nynorsk" class="interlanguage-link-target">Norsk nynorsk</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Tamsau" title="Tamsau – noruegués bokmål" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Tamsau" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="noruegués bokmål" class="interlanguage-link-target">Norsk bokmål</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Mouton" title="Mouton – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Mouton" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target">Nouormand</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Dib%C3%A9_(b%C3%ADla%CA%BCashdla%CA%BCii_bil%C4%AF%CC%81%C4%AF%CC%81%CA%BC)" title="Dibé (bílaʼashdlaʼii bilį́į́ʼ) – navajo" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Dibé (bílaʼashdlaʼii bilį́į́ʼ)" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="navajo" class="interlanguage-link-target">Diné bizaad</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Ovis_aries" title="Ovis aries – occitano" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Ovis aries" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitano" class="interlanguage-link-target">Occitan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Hoolaa" title="Hoolaa – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Hoolaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target">Oromoo</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AE%E0%AD%87%E0%AC%A3%E0%AD%8D%E0%AC%A2%E0%AC%BE" title="ମେଣ୍ଢା – odiá" lang="or" hreflang="or" data-title="ମେଣ୍ଢା" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="odiá" class="interlanguage-link-target">ଓଡ଼ିଆ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%8B%D1%81" title="Фыс – ossetio" lang="os" hreflang="os" data-title="Фыс" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ossetio" class="interlanguage-link-target">Ирон</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AD%E0%A9%87%E0%A8%A1" title="ਭੇਡ – panxabí" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਭੇਡ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="panxabí" class="interlanguage-link-target">ਪੰਜਾਬੀ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="artigo de calidade"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Tupa" title="Tupa – pampanga" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Tupa" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampanga" class="interlanguage-link-target">Kapampangan</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/B%C3%A9do" title="Bédo – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Bédo" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target">Picard</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/Sheep" title="Sheep – Pennsylvania German" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="Sheep" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="Pennsylvania German" class="interlanguage-link-target">Deitsch</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Owca_domowa" title="Owca domowa – polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Owca domowa" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target">Polski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/F%C3%A8ja" title="Fèja – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Fèja" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target">Piemontèis</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DA%BE%DB%8C%DA%88" title="بھیڈ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="بھیڈ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target">پنجابی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Ovis_aries" title="Ovis aries – portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Ovis aries" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target">Português</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Uwiha" title="Uwiha – quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Uwiha" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="quechua" class="interlanguage-link-target">Runa Simi</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Oaie_domestic%C4%83" title="Oaie domestică – romanés" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Oaie domestică" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="romanés" class="interlanguage-link-target">Română</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-rup mw-list-item"><a href="https://roa-rup.wikipedia.org/wiki/Oao" title="Oao – aromanés" lang="rup" hreflang="rup" data-title="Oao" data-language-autonym="Armãneashti" data-language-local-name="aromanés" class="interlanguage-link-target">Armãneashti</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9E%D0%B2%D1%86%D0%B0" title="Овца – ruso" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Овца" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruso" class="interlanguage-link-target">Русский</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BE%D0%B9" title="Хой – iacuto" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Хой" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="iacuto" class="interlanguage-link-target">Саха тыла</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%B5%E1%B1%B7%E1%B1%A4%E1%B1%B0%E1%B1%A4" title="ᱵᱷᱤᱰᱤ – santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱵᱷᱤᱰᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santali" class="interlanguage-link-target">ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Crastu_(areti)" title="Crastu (areti) – siciliano" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Crastu (areti)" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="siciliano" class="interlanguage-link-target">Sicilianu</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Sheep" title="Sheep – escocés" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Sheep" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="escocés" class="interlanguage-link-target">Scots</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%DA%8D" title="رڍ – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="رڍ" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target">سنڌي</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/S%C3%A1vza" title="Sávza – saami setentrional" lang="se" hreflang="se" data-title="Sávza" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="saami setentrional" class="interlanguage-link-target">Davvisámegiella</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sg mw-list-item"><a href="https://sg.wikipedia.org/wiki/Walitaba" title="Walitaba – sango" lang="sg" hreflang="sg" data-title="Walitaba" data-language-autonym="Sängö" data-language-local-name="sango" class="interlanguage-link-target">Sängö</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Doma%C4%87a_ovca" title="Domaća ovca – serbocroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Domaća ovca" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbocroata" class="interlanguage-link-target">Srpskohrvatski / српскохрватски</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%B1%E1%82%88" title="မေႈ – shan" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မေႈ" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="shan" class="interlanguage-link-target">ၽႃႇသႃႇတႆး </a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B6%E0%B7%90%E0%B6%A7%E0%B7%85%E0%B7%94%E0%B7%80%E0%B7%8F" title="බැටළුවා – cingalés" lang="si" hreflang="si" data-title="බැටළුවා" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="cingalés" class="interlanguage-link-target">සිංහල</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Domestic_sheep" title="Domestic sheep – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Domestic sheep" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target">Simple English</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Ovca_dom%C3%A1ca" title="Ovca domáca – eslovaco" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Ovca domáca" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovaco" class="interlanguage-link-target">Slovenčina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DA%BE%DB%8C%DD%99" title="بھیݙ – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="بھیݙ" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target">سرائیکی</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Doma%C4%8Da_ovca" title="Domača ovca – esloveno" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Domača ovca" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveno" class="interlanguage-link-target">Slovenščina</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Mamoe" title="Mamoe – samoano" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Mamoe" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="samoano" class="interlanguage-link-target">Gagana Samoa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Hwayi" title="Hwayi – shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Hwayi" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="shona" class="interlanguage-link-target">ChiShona</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Ido" title="Ido – somalí" lang="so" hreflang="so" data-title="Ido" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somalí" class="interlanguage-link-target">Soomaaliga</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Delja" title="Delja – albanés" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Delja" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanés" class="interlanguage-link-target">Shqip</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%BE%D0%BC%D0%B0%D1%9B%D0%B0_%D0%BE%D0%B2%D1%86%D0%B0" title="Домаћа овца – serbio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Домаћа овца" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbio" class="interlanguage-link-target">Српски / srpski</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Domba" title="Domba – sundanés" lang="su" hreflang="su" data-title="Domba" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundanés" class="interlanguage-link-target">Sunda</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Tamf%C3%A5r" title="Tamfår – sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Tamfår" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target">Svenska</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kondoo-kaya" title="Kondoo-kaya – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kondoo-kaya" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target">Kiswahili</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/sizi" title="sizi – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="sizi" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target">Sakizaya</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AF%86%E0%AE%AE%E0%AF%8D%E0%AE%AE%E0%AE%B1%E0%AE%BF%E0%AE%AF%E0%AE%BE%E0%AE%9F%E0%AF%81" title="செம்மறியாடு – támil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="செம்மறியாடு" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="támil" class="interlanguage-link-target">தமிழ்</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/mit" title="mit – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="mit" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target">Tayal</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B2%BF" title="ಕುರಿ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಕುರಿ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target">ತುಳು</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tdd mw-list-item"><a href="https://tdd.wikipedia.org/wiki/%E1%A5%9B%E1%A5%A5%E1%A5%B2" title="ᥛᥥᥲ – Tai Nuea" lang="tdd" hreflang="tdd" data-title="ᥛᥥᥲ" data-language-autonym="ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ" data-language-local-name="Tai Nuea" class="interlanguage-link-target">ᥖᥭᥰ ᥖᥬᥲ ᥑᥨᥒᥰ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8A%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%87%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="పొట్టేలు – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="పొట్టేలు" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target">తెలుగు</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D3%AF%D1%81%D1%84%D0%B0%D0%BD%D0%B4" title="Гӯсфанд – taxico" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Гӯсфанд" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="taxico" class="interlanguage-link-target">Тоҷикӣ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B8%B0" title="แกะ – tailandés" lang="th" hreflang="th" data-title="แกะ" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandés" class="interlanguage-link-target">ไทย</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Tupa" title="Tupa – tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Tupa" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target">Tagalog</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Ovis_aries" title="Ovis aries – turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Ovis aries" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target">Türkçe</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BA" title="Сарык – tártaro" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Сарык" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tártaro" class="interlanguage-link-target">Татарча / tatarça</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tum mw-list-item"><a href="https://tum.wikipedia.org/wiki/Mbelele" title="Mbelele – tumbuka" lang="tum" hreflang="tum" data-title="Mbelele" data-language-autonym="ChiTumbuka" data-language-local-name="tumbuka" class="interlanguage-link-target">ChiTumbuka</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BE%D0%B9" title="Хой – tuvaniano" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Хой" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="tuvaniano" class="interlanguage-link-target">Тыва дыл</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%AB%D0%B6" title="Ыж – udmurto" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Ыж" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurto" class="interlanguage-link-target">Удмурт</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%96%D0%B2%D1%86%D1%8F" title="Вівця – ucraíno" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Вівця" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraíno" class="interlanguage-link-target">Українська</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DA%BE%DB%8C%DA%91" title="بھیڑ – urdú" lang="ur" hreflang="ur" data-title="بھیڑ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdú" class="interlanguage-link-target">اردو</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Qo%CA%BBy" title="Qoʻy – uzbeko" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Qoʻy" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeko" class="interlanguage-link-target">Oʻzbekcha / ўзбекча</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Pi%C3%A8gora" title="Piègora – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Piègora" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target">Vèneto</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Lambaz" title="Lambaz – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Lambaz" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target">Vepsän kel’</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/C%E1%BB%ABu" title="Cừu – vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Cừu" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target">Tiếng Việt</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Schoap" title="Schoap – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Schoap" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target">West-Vlams</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Jip" title="Jip – volapuk" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Jip" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="volapuk" class="interlanguage-link-target">Volapük</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Bedots" title="Bedots – valón" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Bedots" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="valón" class="interlanguage-link-target">Walon</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Karnero" title="Karnero – waray-waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Karnero" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray-waray" class="interlanguage-link-target">Winaray</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%83%A1%E7%BE%8A" title="胡羊 – chinés wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="胡羊" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="chinés wu" class="interlanguage-link-target">吴语</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xh mw-list-item"><a href="https://xh.wikipedia.org/wiki/Yegusha" title="Yegusha – xhosa" lang="xh" hreflang="xh" data-title="Yegusha" data-language-autonym="IsiXhosa" data-language-local-name="xhosa" class="interlanguage-link-target">IsiXhosa</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A9%D7%90%D7%A3" title="שאף – yiddish" lang="yi" hreflang="yi" data-title="שאף" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="yiddish" class="interlanguage-link-target">ייִדיש</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%80g%C3%B9t%C3%A0n" title="Àgùtàn – ioruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Àgùtàn" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="ioruba" class="interlanguage-link-target">Yorùbá</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%89%E2%B5%80%E2%B5%94%E2%B4%B0%E2%B5%A2" title="ⵉⵀⵔⴰⵢ – tamazight marroquí estándar" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵉⵀⵔⴰⵢ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="tamazight marroquí estándar" class="interlanguage-link-target">ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%B6%BF%E7%BE%8A" title="綿羊 – chinés" lang="zh" hreflang="zh" data-title="綿羊" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chinés" class="interlanguage-link-target">中文</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/M%C3%AE-i%C3%BB%E2%81%BF" title="Mî-iûⁿ – Minnan" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Mî-iûⁿ" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="Minnan" class="interlanguage-link-target">閩南語 / Bân-lâm-gú</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%B6%BF%E7%BE%8A" title="綿羊 – cantonés" lang="yue" hreflang="yue" data-title="綿羊" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonés" class="interlanguage-link-target">粵語</a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Imvu" title="Imvu – zulú" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Imvu" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="zulú" class="interlanguage-link-target">IsiZulu</a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7368#sitelinks-wikipedia" title="Editar as ligazóns interlingüísticas" class="wbc-editpage">Editar as ligazóns</a></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espazos de nomes"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ovella" title="Ver o contido da páxina [c]" accesskey="c">Artigo</a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Conversa:Ovella" rel="discussion" title="Conversa acerca do contido desta páxina [t]" accesskey="t">Conversa</a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a variante de lingua" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >galego </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Ovella">Ler</a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v">Editar</a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e">Editar a fonte</a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ovella&action=history" title="Versións anteriores desta páxina [h]" accesskey="h">Ver o historial</a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Ferramentas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" >Ferramentas </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Ferramentas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">agochar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Máis opcións" > <div class="vector-menu-heading"> Accións </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Ovella">Ler</a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit" title="Editar esta páxina [v]" accesskey="v">Editar</a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit" title="Editar o código fonte desta páxina [e]" accesskey="e">Editar a fonte</a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ovella&action=history">Ver o historial</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Xeral </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_que_ligan_con_esta/Ovella" title="Lista de todas as páxinas do wiki que ligan cara a aquí [j]" accesskey="j">Páxinas que ligan con esta</a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Cambios_relacionados/Ovella" rel="nofollow" title="Cambios recentes nas páxinas ligadas desde esta [k]" accesskey="k">Cambios relacionados</a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1xinas_especiais" title="Lista de todas as páxinas especiais [q]" accesskey="q">Páxinas especiais</a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ovella&oldid=6891285" title="Ligazón permanente a esta versión desta páxina">Ligazón permanente</a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ovella&action=info" title="Máis información sobre esta páxina">Información da páxina</a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Cita&page=Ovella&id=6891285&wpFormIdentifier=titleform" title="Información sobre como citar esta páxina">Citar esta páxina</a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FOvella">Xerar URL acurtado</a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&url=https%3A%2F%2Fgl.wikipedia.org%2Fwiki%2FOvella">Descargar o código QR</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libro&bookcmd=book_creator&referer=Ovella">Crear un libro</a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&page=Ovella&action=show-download-screen">Descargar como PDF</a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Ovella&printable=yes" title="Versión para imprimir da páxina [p]" accesskey="p">Versión para imprimir</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Noutros proxectos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Ovis_aries" hreflang="en">Wikimedia Commons</a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Ovis_aries" hreflang="en">Wikispecies</a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q7368" title="Ligazón ao elemento conectado no repositorio de datos [g]" accesskey="g">Elemento de Wikidata</a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Ferramentas das páxinas"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Aparencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Aparencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover á barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">agochar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-03-1000" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><a href="//gl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Lista_de_artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter" title="Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter"><img alt="Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/22px-AD_%2B30.svg.png" decoding="async" width="22" height="22" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/33px-AD_%2B30.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/AD_%2B30.svg/44px-AD_%2B30.svg.png 2x" data-file-width="10" data-file-height="10" /></a></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Na Galipedia, a Wikipedia en galego.</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="gl" dir="ltr"> <div> <table class="toccolours" style="width:225px; margin: 0 0 0.5em 1em; float:right; clear:right; border-collapse: collapse" cellspacing="3" cellpadding="0"> <tbody><tr style="text-align:center;"> <th style="background:#D3D3A4;" colspan="2">Ovella </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td colspan="2"><a href="/wiki/Ficheiro:Flock_of_sheep.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flock_of_sheep.jpg/250px-Flock_of_sheep.jpg" decoding="async" width="250" height="380" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flock_of_sheep.jpg/375px-Flock_of_sheep.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flock_of_sheep.jpg/500px-Flock_of_sheep.jpg 2x" data-file-width="1776" data-file-height="2700" /></a> Rabaño de ovellas en <a href="/w/index.php?title=Dubois,_Idaho&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dubois, Idaho (a páxina aínda non existe)">Dubois</a>, <a href="/wiki/Idaho" title="Idaho">Idaho</a> </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <th style="background:#D3D3A4;" colspan="2"><a href="/wiki/Estado_de_conservaci%C3%B3n" title="Estado de conservación">Estado de conservación</a> </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td colspan="2">Domesticado </td></tr> <tr style="text-align:center;"> <th style="background: #D3D3A4;" colspan="2"><a href="/wiki/Clasificaci%C3%B3n_cient%C3%ADfica" title="Clasificación científica">Clasificación científica</a> </th></tr> <tr> <td colspan="2"> <table style="margin:0 auto; text-align:left; background:none; color:inherit" cellpadding="2"> <tbody><tr valign="top"> <td><a href="/wiki/Reino_(biolox%C3%ADa)" title="Reino (bioloxía)">Reino</a>: </td> <td><a href="/wiki/Animalia" class="mw-redirect" title="Animalia">Animalia</a> </td></tr> <tr valign="top"> <td><a href="/wiki/Filo" title="Filo">Filo</a>: </td> <td><a href="/wiki/Chordata" class="mw-redirect" title="Chordata">Chordata</a> </td></tr> <tr valign="top"> <td><a href="/wiki/Clase_(biolox%C3%ADa)" title="Clase (bioloxía)">Clase</a>: </td> <td><a href="/wiki/Mammalia" class="mw-redirect" title="Mammalia">Mammalia</a> </td></tr> <tr valign="top"> <td><a href="/wiki/Orde_(biolox%C3%ADa)" title="Orde (bioloxía)">Orde</a>: </td> <td><a href="/wiki/Artiodactyla" class="mw-redirect" title="Artiodactyla">Artiodactyla</a> </td></tr> <tr valign="top"> <td><a href="/wiki/Familia_(biolox%C3%ADa)" title="Familia (bioloxía)">Familia</a>: </td> <td><a href="/wiki/Bovidae" class="mw-redirect" title="Bovidae">Bovidae</a> </td></tr> <tr valign="top"> <td>Subfamilia: </td> <td><a href="/wiki/Caprinae" class="mw-redirect" title="Caprinae">Caprinae</a> </td></tr> <tr valign="top"> <td><a href="/wiki/X%C3%A9nero_(biolox%C3%ADa)" title="Xénero (bioloxía)">Xénero</a>: </td> <td><a href="/w/index.php?title=Ovis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovis (a páxina aínda non existe)">Ovis</a> </td></tr> <tr valign="top"> <td><a href="/wiki/Especie" title="Especie">Especie</a>: </td> <td>O. aries </td></tr> </tbody></table> </td></tr> <tr bgcolor="#D3D3A4" style="text-align:center;"> <th colspan="2"><a href="/wiki/Nome_binomial" class="mw-redirect" title="Nome binomial">Nome binomial</a> </th></tr> <tr style="text-align:center;"> <td colspan="2">'Ovis aries' <a href="/wiki/Carl_von_Linn%C3%A9" title="Carl von Linné">Linnaeus</a>, <a href="/wiki/1758" title="1758">1758</a> </td></tr> </tbody></table></div> Unha ovella<a href="#cite_note-drag-ovella-1">[1]</a> (Ovis aries)<a href="#cite_note-Opinion2007-2">[2]</a> é un <a href="/wiki/Mam%C3%ADferos" title="Mamíferos">mamífero</a> <a href="/wiki/Cuadr%C3%BApede" title="Cuadrúpede">cuadrúpede</a> <a href="/wiki/Ungulado" title="Ungulado">ungulado</a> <a href="/wiki/Domesticaci%C3%B3n" title="Domesticación">doméstico</a>, usado como <a href="/wiki/Gando" title="Gando">gando</a>. Como todos os <a href="/wiki/Ruminantes" title="Ruminantes">ruminantes</a>, as ovellas son <a href="/wiki/Artiod%C3%A1ctilos" title="Artiodáctilos">artiodáctilos</a>, ou animais con <a href="/wiki/Pezu%C3%B1o" title="Pezuño">pezuños</a>. O macho desta especie chámase carneiro<a href="#cite_note-3">[3]</a> e xeralmente presenta cornos longos e en espiral (nalgunhas razas a femia tamén os posúe). A pesar de que o termo «ovella» aplícase a moitas especies do xénero <a href="/w/index.php?title=Ovis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovis (a páxina aínda non existe)">Ovis</a>, polo xeral fai referencia á subespecie doméstica de <a href="/w/index.php?title=Ovis_orientalis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovis orientalis (a páxina aínda non existe)">Ovis orientalis</a>. Posiblemente descendan do <a href="/wiki/Carneiro_bravo" title="Carneiro bravo">muflón</a> salvaxe de Europa e Asia, e foron un dos primeiros animais en ser domesticados para fins <a href="/wiki/Agricultura" title="Agricultura">agrícolas</a>, criadas principalmente pola súa la, carne e leite. A <a href="/wiki/La" title="La">la</a> de ovella é a fibra animal máis utilizada e polo xeral recóllese mediante esquila. A súa <a href="/w/index.php?title=Carne_de_ovella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carne de ovella (a páxina aínda non existe)">carne</a> recibe o nome de <a href="/wiki/A%C3%B1o#Carne_de_año" title="Año">carne de cordeiro</a> cando é dun animal novo e de ovino maior ou carneiro cando provén de animais de máis dun ano.<a href="#cite_note-4">[4]</a> A <a href="/w/index.php?title=Cr%C3%ADa_de_ovellas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cría de ovellas (a páxina aínda non existe)">cría de ovellas</a> practícase en case todo o mundo e foi fundamental para moitas civilizacións. En 2014 a <a href="/wiki/Organizaci%C3%B3n_das_Naci%C3%B3ns_Unidas_para_a_Alimentaci%C3%B3n_e_a_Agricultura" title="Organización das Nacións Unidas para a Alimentación e a Agricultura">FAO</a> reflectía a existencia de máis de 1200 millóns de cabezas en todo o mundo, coa <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Popular_da_China" title="República Popular da China">China</a> como maior produtor, con máis de 200 millóns (un 16,7 % do total), seguida por <a href="/wiki/Australia" title="Australia">Australia</a> con 72 e a <a href="/wiki/India" title="India">India</a> con 63 millóns de cabezas.<a href="#cite_note-faostat2014-5">[5]</a> Tamén se crían como <a href="/wiki/Organismo_modelo" title="Organismo modelo">organismo modelo</a> para a investigación científica. Como animal clave na historia da <a href="/wiki/Gander%C3%ADa" class="mw-redirect" title="Gandería">gandería</a>, as ovellas están profundamente arraigadas na cultura humana e aparecen representadas tanto na linguaxe moderna como na simboloxía. Como gando, asócianse xeralmente con imaxes <a href="/wiki/Bucolismo" title="Bucolismo">pastoriles</a> e <a href="/w/index.php?title=Arcadia_(poes%C3%ADa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Arcadia (poesía) (a páxina aínda non existe)">arcadianas</a>. Aparecen en moitos <a href="/wiki/Mitolox%C3%ADa" title="Mitoloxía">mitos</a> —como o do <a href="/wiki/V%C3%A9laro_de_ouro" title="Vélaro de ouro">vélaro de ouro</a>— e nas grandes relixións, especialmente nas <a href="/wiki/Relixi%C3%B3ns_abrah%C3%A1micas" title="Relixións abrahámicas">abrahámicas</a>. Tanto nos <a href="/wiki/Rito" title="Rito">ritos</a> relixiosos antigos como nos modernos, utilizáronse como <a href="/w/index.php?title=Sacrificio_de_animais&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sacrificio de animais (a páxina aínda non existe)">animais de sacrificio</a>. Existen máis de 200 tipos de ovellas no mundo, en hábitats tan diversos como <a href="/wiki/Deserto" title="Deserto">desertos</a> e altas <a href="/wiki/Monta%C3%B1a" title="Montaña">montañas</a>. <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Terminoloxía">Terminoloxía</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=1" title="Editar a sección: «Terminoloxía»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=1" title="Editar o código fonte da sección: Terminoloxía">editar a fonte</a>]</div> O grupo de ovellas chámase <a href="/wiki/Raba%C3%B1o" title="Rabaño">rabaño</a> e o cercado onde se meten chámase <a href="/wiki/Curral" title="Curral">curro</a>, zarrado ou mallada. A cría chámase <a href="/wiki/A%C3%B1o" title="Año">año</a><a href="#cite_note-6">[6]</a> ou aña, aínda que tamén se coñece cos nomes de añagoto<a href="#cite_note-7">[7]</a>, cordeiro<a href="#cite_note-8">[8]</a> (sempre que non pase dun ano) e roxelo<a href="#cite_note-9">[9]</a><a href="#cite_note-10">[10]</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Taxonomía_e_etimoloxía">Taxonomía e etimoloxía</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=2" title="Editar a sección: «Taxonomía e etimoloxía»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=2" title="Editar o código fonte da sección: Taxonomía e etimoloxía">editar a fonte</a>]</div> <a href="/wiki/Carl_von_Linn%C3%A9" title="Carl von Linné">Linneo</a> clasificou ás ovellas domésticas en 1758 na especie Ovis aries. Aínda que posteriormente demostrouse que as ovellas domésticas actuais e o seu antepasado silvestre: o <a href="/w/index.php?title=Ovis_orientalis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovis orientalis (a páxina aínda non existe)">muflón oriental</a> (Ovis orientalis) pertencían a unha mesma especie e debía asignárselles un único <a href="/wiki/Nomenclatura_binomial" title="Nomenclatura binomial">nome científico</a>, a <a href="/wiki/Comisi%C3%B3n_Internacional_de_Nomenclatura_Zool%C3%B3xica" title="Comisión Internacional de Nomenclatura Zoolóxica">Comisión Internacional de Nomenclatura Zoolóxica</a> determinou en 2003 na <a href="/w/index.php?title=Opini%C3%B3n_2027&action=edit&redlink=1" class="new" title="Opinión 2027 (a páxina aínda non existe)">opinión 2027</a> que as ovellas, do mesmo xeito que outras 17 especies domésticas, debían nomearse como a súa variedade salvaxe, Ovis orientalis, para evitar o paradoxo de que as liñaxes anteriores, as silvestres, fosen nomeadas como subespecies dos seus descendentes. Polo tanto o nome específico que prevalece para as ovellas e muflóns é Ovis orientalis, quedando o termo aries como <a href="/wiki/Nomenclatura_trinomial" title="Nomenclatura trinomial">nome trinomial</a> que designa á subespecie doméstica<a href="#cite_note-Opinion2007-2">[2]</a> (aínda cando xeralmente en casos coma este aplicaríase o "principio de prioridade" que establece que debe permanecer como nome específico o primeiro en ser rexistrado, sendo aries o máis antigo). As tres palabras que compoñen o seu nome científico proveñen do <a href="/wiki/Lingua_latina" title="Lingua latina">latín</a>: ovis, ovella; orientalis, procedente de Oriente; e aries -ĕ tis, literalmente 'carneiro'. O seu <a href="/wiki/Nome_com%C3%BAn" title="Nome común">nome común</a>, ovella, provén do latín ovicŭa, diminutivo de ovis, do mesmo xeito que o adxectivo referido a este gando: ovino.<a href="#cite_note-drag-ovella-1">[1]</a><a href="#cite_note-11">[11]</a> O substantivo feminino ovella utilízase para referirse tanto á femia como en xenérico para ambos os xéneros da especie, e carneiro (do latín <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=3" title="Editar a sección: «Historia»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=3" title="Editar o código fonte da sección: Historia">editar a fonte</a>]</div> <div class="detail principal"> <dl><dd>Artigo principal: <a href="/w/index.php?title=Historia_da_ovella_dom%C3%A9stica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Historia da ovella doméstica (a páxina aínda non existe)">Historia da ovella doméstica</a>.</dd></dl></div> A orixe da <a href="/wiki/Domesticaci%C3%B3n" title="Domesticación">domesticación</a> da ovella atópase no <a href="/wiki/Oriente_Medio" title="Oriente Medio">Oriente Próximo</a>, no denominado <a href="/wiki/Crecente_F%C3%A9rtil" title="Crecente Fértil">Crecente Fértil</a>. As probas <a href="/wiki/Zooarqueolox%C3%ADa" title="Zooarqueoloxía">arqueozoolóxicas</a> sinalan que a domesticación tivo lugar en torno ao <a href="/w/index.php?title=VII_milenio_a._C.&action=edit&redlink=1" class="new" title="VII milenio a. C. (a páxina aínda non existe)">VII milenio a. C.</a><a href="#cite_note-12">[12]</a> A <a href="/wiki/Biolox%C3%ADa_molecular" title="Bioloxía molecular">bioloxía molecular</a> permitiu distinguir tres eventos de domesticación diferentes, baseándose en tres <a href="/wiki/Haplogrupo" title="Haplogrupo">haplogrupos</a> diferentes de <a href="/wiki/ADN_mitocondrial" title="ADN mitocondrial">ADN mitocondrial</a>,<a href="#cite_note-13">[13]</a><a href="#cite_note-14">[14]</a> aínda que algúns estudos distinguen ata 5.<a href="#cite_note-15">[15]</a> A maioría dos estudos atribúen a orixe silvestre da especie ao muflón asiático (<a href="/w/index.php?title=Ovis_orientalis_orientalis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovis orientalis orientalis (a páxina aínda non existe)">Ovis orientalis orientalis</a>), descartando así outros conxéneres como o argali (<a href="/w/index.php?title=Ovis_ammon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovis ammon (a páxina aínda non existe)">Ovis ammon</a>) ou o urial (<a href="/w/index.php?title=Ovis_vignei&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovis vignei (a páxina aínda non existe)">Ovis orientalis vignei</a>) que se barallan como posibles antepasados.<a href="#cite_note-16">[16]</a> O muflón europeo (<a href="/wiki/Carneiro_bravo" title="Carneiro bravo">Ovis orientalis musimon</a>) sería o resultado de ovellas asilvestradas na antigüidade, ben por escaparse dos rabaños ou ben por ser abandonadas ante a aparición de razas con las de mellor calidade, tamén desde Oriente Próximo e estendidas polo comercio.<a href="#cite_note-17">[17]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Descrición">Descrición</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=4" title="Editar a sección: «Descrición»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=4" title="Editar o código fonte da sección: Descrición">editar a fonte</a>]</div> As ovellas son uns <a href="/wiki/Ruminantes" title="Ruminantes">ruminantes</a> de tamaño relativamente pequeno, xeralmente cun pelo rizado que recibe o nome de <a href="/wiki/La" title="La">la</a> e a miúdo con <a href="/wiki/Corno" title="Corno">cornos</a> laterais en forma de espiral. As ovellas domésticas diferéncianse dos seus antepasados e os seus parentes salvaxes en varios aspectos, converténdose nunha especie <a href="/wiki/Neotenia" title="Neotenia">neoténica</a> como resultado da crianza selectiva realizada polos seres humanos.<a href="#cite_note-18">[18]</a><a href="#cite_note-19">[19]</a> Algunhas razas primitivas aínda conservan algunhas das características dos seus parentes salvaxes, como as colas curtas. Segundo a raza, as ovellas poden non ter cornos, telos ambos os sexos, ou só os machos. A maioría das razas con cornos teñen só un par, pero algunhas poden ter varios.<a href="#cite_note-sheep_and_goat-20">[20]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:2006-09-12Braunes_Bergschaf05.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/2006-09-12Braunes_Bergschaf05.jpg/220px-2006-09-12Braunes_Bergschaf05.jpg" decoding="async" width="220" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/2006-09-12Braunes_Bergschaf05.jpg/330px-2006-09-12Braunes_Bergschaf05.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1e/2006-09-12Braunes_Bergschaf05.jpg/440px-2006-09-12Braunes_Bergschaf05.jpg 2x" data-file-width="1625" data-file-height="1275" /></a><figcaption>Ovellas de raza braunes bergschaf, de fronte e vélaro de cor marrón ou negro.</figcaption></figure> Outra característica distintiva das ovellas domésticas respecto aos ovinos salvaxes é a súa gran variedade de coloración. As ovellas salvaxes polo xeral só se atopan en tons marróns e con variacións extremadamente limitadas. En cambio a gama de coloración nas domésticas vai desde un branco puro ata un marrón chocolate escuro e mesmo a manchas.<a href="#cite_note-rmcsba-21">[21]</a><a href="#cite_note-bcsba-22">[22]</a> A selección por parte dos humanos en favor da la branca, que pode tinguirse facilmente, realizouse nos inicios da súa domesticación e como a la branca é un trazo <a href="/wiki/Dominancia_(xen%C3%A9tica)" title="Dominancia (xenética)">dominante</a> estendeuse rapidamente. A pesar diso, moitas razas modernas son de cores distintas ao branco, e mesmo poden aparecer como un trazo recesivo en rabaños brancos.<a href="#cite_note-rmcsba-21">[21]</a><a href="#cite_note-bcsba-22">[22]</a> Aínda que a la branca é conveniente para os grandes mercados comerciais, hai un <a href="/w/index.php?title=Nicho_de_mercado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicho de mercado (a páxina aínda non existe)">nicho de mercado</a> para a de cor, sobre todo para <a href="/wiki/Fiar" title="Fiar">fiado</a> artesanal.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> A natureza da la varía dependendo das razas, desde densa e moi ondulada, a longa e fina, con variacións de tipo e calidade mesmo entre membros da mesma manda. A súa altura e peso varían dependendo da raza. O ritmo de crecemento e o seu peso adulto é un trazo hereditario e a miúdo selecciónanse na cría.<a href="#cite_note-24">[24]</a> As femias adoitan pesar entre 45 e 100 kg e os machos entre 45 e 160 kg.<a href="#cite_note-25">[25]</a> A súa dentición temporaria ou de leite está formada por 20 dentes e a de adulto por 32.<a href="#cite_note-26">[26]</a> A adulta está formada por 12 <a href="/w/index.php?title=Dente_molar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dente molar (a páxina aínda non existe)">molares</a>, 12 premolares e 8 dentes frontais, pero hai certo desacordo en canto a se son 8 <a href="/w/index.php?title=Dente_incisivo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dente incisivo (a páxina aínda non existe)">incisivos</a> ou 6 incisivos e 2 <a href="/w/index.php?title=Dente_canino&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dente canino (a páxina aínda non existe)">cairos</a> con forma de incisivos, co que a súa <a href="/w/index.php?title=F%C3%B3rmula_dentaria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fórmula dentaria (a páxina aínda non existe)">fórmula dentaria</a> sería 0.0.3.34.0.3.3 ou 0.0.3.33.1.3.3.<a href="#cite_note-determinacion-27">[27]</a><a href="#cite_note-informativo79-28">[28]</a><a href="#cite_note-29">[29]</a><a href="#cite_note-30">[30]</a> Do mesmo xeito que outros ruminantes, os seus dentes frontais atópanse no maxilar inferior e morden contra unha formación cartilaginosa sen dentes no maxilar superior denominada rodete dentario, que utilizan para arrincar vexetais mentres os dentes traseiros móenos antes de tragar. Hai unha gran separación entre os dentes frontais e os premolares. Durante o proceso de cambio de dentición de leite a permanente é posible determinar a idade dunha ovella a partir dos seus dentes frontais, pois aproximadamente cada ano nácenlle un par de incisivos, ata os catro ou catro anos e medio, cando xa completan o seu dentición.<a href="#cite_note-informativo79-28">[28]</a><a href="#cite_note-31">[31]</a> A medida que envellecen os seus dentes frontais comezan a desgastarse, o que dificulta a súa alimentación e repercute na súa saúde e produtividade. Por esta razón, o declive das ovellas domésticas que pastan en <a href="/wiki/Prado" title="Prado">prados</a> adoita comezar a partir dos catro anos, cunha esperanza de vida media de entre dez e doce anos, aínda que algunhas poden chegar a vivir ata vinte.<a href="#cite_note-sheep_and_goat-20">[20]</a><a href="#cite_note-32">[32]</a><a href="#cite_note-begin-33">[33]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Cr%C3%A2ne_mouton.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Cr%C3%A2ne_mouton.jpg/220px-Cr%C3%A2ne_mouton.jpg" decoding="async" width="220" height="146" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Cr%C3%A2ne_mouton.jpg/330px-Cr%C3%A2ne_mouton.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d5/Cr%C3%A2ne_mouton.jpg/440px-Cr%C3%A2ne_mouton.jpg 2x" data-file-width="1452" data-file-height="966" /></a><figcaption>Cranio.</figcaption></figure> Teñen pupilas horizontais en forma de rañura e unha <a href="/w/index.php?title=Visi%C3%B3n_perif%C3%A9rica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Visión periférica (a páxina aínda non existe)">visión periférica</a> excelente; cun campo visual de entre 270° e 320°, poden ver detrás delas sen xirar a cabeza,<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a><a href="#cite_note-ASI-34">[34]</a> agás nalgunhas razas con vélaro longo na cara, nas que, agás que llo rapen, redúcese en gran medida a súa visión periférica.<a href="#cite_note-35">[35]</a> Con todo teñen unha pobre <a href="/w/index.php?title=Percepci%C3%B3n_de_profundidade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Percepción de profundidade (a páxina aínda non existe)">percepción de profundidade</a>; as sombras e os cambios de nivel do terreo poden facelas retroceder e en xeral tenden a evitar as zonas escuras e quedar en zonas ben iluminadas.<a href="#cite_note-modern-36">[36]</a> Os seus ollos teñen moi baixa <a href="/wiki/Hipermetrop%C3%ADa" title="Hipermetropía">hipermetropía</a> e un lixeiro <a href="/wiki/Astigmatismo" title="Astigmatismo">astigmatismo</a>. Estas características visuais permítenlles xerar unha imaxe <a href="/wiki/Retina" title="Retina">retiniana</a> ben enfocada de obxectos, tanto a media como a longa distancia.<a href="#cite_note-Piggins1996-37">[37]</a> Debido a que os seus ollos non teñen capacidade de <a href="/w/index.php?title=Acomodaci%C3%B3n_(ollo)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Acomodación (ollo) (a páxina aínda non existe)">acomodación</a>, podería interpretarse como que a imaxe que perciben de obxectos moi próximos sería borrosa, pero unha visión clara de obxectos próximos podería ser proporcionada polo <a href="/wiki/Tapetum_lucidum" title="Tapetum lucidum">tapetum lucidum</a> e a grande imaxe retinal dos seus ollos, permitindo unha visión próxima adecuada.<a href="#cite_note-Piggins1996-37">[37]</a> As ovellas teñen visión da cor e poden distinguir o negro, vermello, marrón, verde, amarelo e branco.<a href="#cite_note-Alexander_and_Shillito,_(1978)-38">[38]</a> As ovellas teñen bo <a href="/wiki/O%C3%ADdo" title="Oído">oído</a> e son sensibles ao ruído durante a súa manipulación.<a href="#cite_note-smith5-39">[39]</a> Teñen un excelente sentido do <a href="/wiki/Olfacto" title="Olfacto">olfacto</a> e, como todas as especies do seu xénero, dispoñen de <a href="/w/index.php?title=Gl%C3%A1ndulas_odor%C3%ADferas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Glándulas odoríferas (a páxina aínda non existe)">glándulas odoríferas</a> xusto ante os ollos e entre as patas. A función destas glándulas é incerta,<a href="#cite_note-Smith4-40">[40]</a> aínda que as da cara poderían xogar un papel no seu comportamento durante o cortexo. É posible que as glándulas interdixitais teñan a función de impregnar de cheiro a herba para reforzar o instinto de pastoreo,<a href="#cite_note-41">[41]</a> pero propuxéronse outras funcións, como a secreción de residuos ou un marcador de cheiro para axudar ás ovellas perdidas a reencontrar o seu rabaño.<a href="#cite_note-Smith4-40">[40]</a> Como membros da <a href="/wiki/Familia_(biolox%C3%ADa)" title="Familia (bioloxía)">subfamilia</a> <a href="/wiki/Caprinos" title="Caprinos">Caprinae</a>, as ovellas e as <a href="/wiki/Cabras" title="Cabras">cabras</a> están estreitamente relacionadas e teñen unha aparencia similar. Con todo, son especies separadas, polo que de cando en cando prodúcense <a href="/wiki/H%C3%ADbrido_(biolox%C3%ADa)" title="Híbrido (bioloxía)">híbridos</a> e en calquera caso sempre serían estériles; apenas existen casos cientificamente documentados dun híbrido dunha ovella femia e un macho cabrío.<a href="#cite_note-42">[42]</a> Entre as diferenzas de aparencia en ambas as especies están as barbas e o beizo superior dividido exclusivos das cabras, que a cola das ovellas (mesmo cando é de pequeno tamaño ou lla cortaron) cae cara a abaixo mentres que a das cabras mantense ergueita, que as ovellas xeralmente carecen de cornos (en ambos os sexos ou só as femias) mentres que as cabras que nacen sen cornos son escasas, ou que os machos cabríos adquiren un forte cheiro distintivo durante o <a href="/wiki/Estro" title="Estro">estro</a>, mentres que os carneiros non.<a href="#cite_note-begin-33">[33]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Razas">Razas</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=5" title="Editar a sección: «Razas»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=5" title="Editar o código fonte da sección: Razas">editar a fonte</a>]</div> <div class="detail principal"> <dl><dd>Véxase tamén: <a href="/wiki/Lista_de_razas_de_ovellas" title="Lista de razas de ovellas">Lista de razas de ovellas</a>.</dd></dl></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Take_ours!.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Take_ours%21.jpg/220px-Take_ours%21.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Take_ours%21.jpg/330px-Take_ours%21.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Take_ours%21.jpg/440px-Take_ours%21.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1536" /></a><figcaption>As <a href="/wiki/Suffolk_(ovella)" title="Suffolk (ovella)">ovellas Suffolk</a> son unha raza de cara negra e <a href="/wiki/La" title="La">la</a> media que se crían para a produción de carne e que representan o 60% da poboación ovina dos <a href="/wiki/Estados_Unidos_de_Am%C3%A9rica" title="Estados Unidos de América">Estados Unidos</a>.</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Synchronized_Sheep_Judging.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Synchronized_Sheep_Judging.jpg/220px-Synchronized_Sheep_Judging.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Synchronized_Sheep_Judging.jpg/330px-Synchronized_Sheep_Judging.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Synchronized_Sheep_Judging.jpg/440px-Synchronized_Sheep_Judging.jpg 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a><figcaption>Exame dunhas ovellas para comprobar o seu grao de cumprimento do estándar de raza durante unha feira gandeira.</figcaption></figure> A ovella doméstica é un animal polivalente e as <a href="/wiki/Raza" title="Raza">razas</a> existentes na actualidade foron creadas para servir para diversos propósitos.<a href="#cite_note-okstate-43">[43]</a>. Algunhas fontes indican a existencia dunhas 200 razas distintas,<a href="#cite_note-sheep_and_goat-20">[20]</a><a href="#cite_note-okstate-43">[43]</a> aínda que outras falan dunhas mil,<a href="#cite_note-44">[44]</a><a href="#cite_note-Jensen2009-45">[45]</a> e outras que o número é dificilmente verificable.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a><a href="#cite_note-begin-33">[33]</a> A <a href="/wiki/Organizaci%C3%B3n_das_Naci%C3%B3ns_Unidas_para_a_Alimentaci%C3%B3n_e_a_Agricultura" title="Organización das Nacións Unidas para a Alimentación e a Agricultura">Organización das Nacións Unidas para a Alimentación e a Agricultura</a> (FAO) reflectía a existencia de 863 razas en 1993,<a href="#cite_note-46">[46]</a> 1314 en 1995,<a href="#cite_note-47">[47]</a> e 1155 razas en 2015.<a href="#cite_note-48">[48]</a> A efectos deste tipo de recontos, a definición da FAO dunha raza é «ou ben un grupo de subespecies de animais domésticos con características externas definibles e identificables que lle permiten a súa distinción por apreciación visual doutros grupos definidos de maneira similar dentro da mesma especie ou dun grupo para o que a separación xeográfica ou cultural de grupos <a href="/wiki/Fenotipo" title="Fenotipo">fenotípicamente</a> similares os leve á aceptación da súa identidade diferenciada».<a href="#cite_note-raza-definicion-50">[N 1]</a> Case todas as ovellas pódense clasificar como especialmente aptas para producir certo produto: <a href="/wiki/La" title="La">la</a>, <a href="/wiki/Carne" title="Carne">carne</a>, <a href="/wiki/Leite" title="Leite">leite</a>, <a href="/wiki/Coiro" title="Coiro">coiro</a> ou unha combinación no caso das razas de dobre utilidade. Outras características que se empregan para clasificar as ovellas inclúen a cor da cara (xeralmente branca ou negra), a lonxitude da cola, a presenza ou ausencia de <a href="/wiki/Corno" title="Corno">cornos</a> e a <a href="/wiki/Topograf%C3%ADa" title="Topografía">topografía</a> na que se desenvolveu a raza. Este último aspecto é especialmente importante no <a href="/wiki/Reino_Unido" title="Reino Unido">Reino Unido</a>, onde as razas son descritas como razas das terras altas ou das terras baixas<a href="#cite_note-modern-36">[36]</a> Unha das razas máis comúns é a <a href="/w/index.php?title=Ovella_de_cola_graxa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovella de cola graxa (a páxina aínda non existe)">ovella de cola graxa</a>, unha ovella de dobre utilidade en <a href="/wiki/%C3%81frica" title="África">África</a> e <a href="/wiki/Asia" title="Asia">Asia</a> que se caracteriza polos grandes depósitos de <a href="/wiki/Graxa" title="Graxa">graxa</a> que ten na súa cola. Representa aproximadamente o 25% da poboación de ovellas do mundo<a href="#cite_note-Davidson-51">[50]</a>. <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Merino_sheep.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Merino_sheep.png/220px-Merino_sheep.png" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Merino_sheep.png/330px-Merino_sheep.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Merino_sheep.png/440px-Merino_sheep.png 2x" data-file-width="828" data-file-height="562" /></a><figcaption>A <a href="/w/index.php?title=Ovella_meiri%C3%B1a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovella meiriña (a páxina aínda non existe)">meiriña</a> é unha raza criada fundamentalmente para a produción de la.</figcaption></figure> Unha das clasificacións máis habituais é polo seu tipo de <a href="/wiki/La" title="La">la</a>. As razas de la fina son as que teñen un vélaro moi rizado e denso e son as preferidas pola industria téxtil. A maioría das variedades deste tipo derivan da <a href="/w/index.php?title=Ovella_meiri%C3%B1a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovella meiriña (a páxina aínda non existe)">meiriña</a>, unha raza que segue dominando esta industria a nivel mundial. As razas de la media teñen un vélaro intermedio e xeralmente son razas de crecemento rápido para produción de carne.<a href="#cite_note-D’Arcy-52">[51]</a> Algunhas das principais razas de la media, como a <a href="/w/index.php?title=Corriedale_(ovella)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Corriedale (ovella) (a páxina aínda non existe)">corriedale</a>, son razas de dobre propósito produto de cruces das de la longa e fina creadas para formar rabaños comerciais de alta produción. As razas de la longa son as de maior tamaño, cunha la longa e un ritmo de crecemento lento. Son as máis valoradas para cruzalas con outras razas para mellorar as súas calidades. As ovellas de la basta ou de la de <a href="/wiki/Alfombra" title="Alfombra">alfombra</a>, teñen un vélaro de tamaño medio-longo e basto. As razas utilizadas tradicionalmente para producir la para alfombras son moi variadas pero o principal requisito é que non se dane cun uso intenso (do mesmo xeito que a das razas máis finas). Ante a diminución da demanda desta variedade de la, algúns gandeiros destas razas de ovellas están a tratar de utilizar algunhas destas razas tradicionais para outros fins. Outras razas deste tipo foron criadas sempre con destino á produción de carne.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> As razas menos estendidas son as dedicadas á produción <a href="/wiki/Produtos_l%C3%A1cteos" title="Produtos lácteos">láctea</a>. As de dobre propósito, cuxa función principal é a produción de carne e la adoitan ter unha utilidade secundaria como produtoras de leite, pero hai algunhas que se utilizan principalmente para o ordeño. Estas ovellas producen unha cantidade maior de leite e teñen unha curva de lactación lixeiramente máis longa.<a href="#cite_note-54">[53]</a> A calidade do seu leite e a porcentaxe de graxa e proteínas varía dependendo da raza, pero non o contido de lactosa.<a href="#cite_note-Pulina2-55">[54]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Dorper_2.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Dorper_2.png/220px-Dorper_2.png" decoding="async" width="220" height="194" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/Dorper_2.png 1.5x" data-file-width="255" data-file-height="225" /></a><figcaption>La <a href="/w/index.php?title=Dorper_(ovella)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dorper (ovella) (a páxina aínda non existe)">dorper</a> é unha raza sen la criada para a produción de <a href="/w/index.php?title=Carne_de_ovella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carne de ovella (a páxina aínda non existe)">carne</a>.</figcaption></figure> Un último grupo son as pelonas, que carecen por completo de la. As ovellas sen la son similares ás primeiras ovellas domesticadas anteriores ao desenvolvemento das razas lanudas e se crían pola súa <a href="/w/index.php?title=Carne_de_ovella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carne de ovella (a páxina aínda non existe)">carne</a> e pel. Algunhas razas ovinas sen la, como a <a href="/w/index.php?title=Dorper_(ovella)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Dorper (ovella) (a páxina aínda non existe)">dorper</a>, son o resultado de cruces entre razas de la e pelonas. O mantemento destas razas resulta máis económico para os produtores de carne e de pel, xa que non necesitan ser esquiladas,<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> e tamén son máis resistentes aos parasitos e ao clima cálido.<a href="#cite_note-begin-33">[33]</a> Co auxe da moderna <a href="/w/index.php?title=Agroindustria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agroindustria (a páxina aínda non existe)">agroindustria</a> corporativa e o declive das granxas familiares, moitas razas de ovellas están en perigo de extinción. A organización benéfica británica Rare Breeds Survival Trust contabiliza 5 razas autóctonas con unicamente entre 300 e 900 animais rexistrados cada unha e 19 con menos de 3000, e a estadounidense Livestock Conservancy contabiliza 15 en estado crítico ou ameazadas.<a href="#cite_note-56">[55]</a><a href="#cite_note-57">[56]</a> As preferencias por razas con características uniformes e de crecemento rápido empuxaron o desenvolvemento xenético cara ás marxes da industria ovina.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> As que quedan mantéñense grazas aos esforzos das organizacións conservacionistas, rexistros de razas e granxeiros individuais dedicados á súa preservación. <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="Raza_autóctona_galega">Raza autóctona galega</h4>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=6" title="Editar a sección: «Raza autóctona galega»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=6" title="Editar o código fonte da sección: Raza autóctona galega">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Fontefiz,_ovella_galega.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Fontefiz%2C_ovella_galega.JPG/220px-Fontefiz%2C_ovella_galega.JPG" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Fontefiz%2C_ovella_galega.JPG/330px-Fontefiz%2C_ovella_galega.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Fontefiz%2C_ovella_galega.JPG/440px-Fontefiz%2C_ovella_galega.JPG 2x" data-file-width="3872" data-file-height="2592" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ovella_galega" title="Ovella galega">Ovellas galegas</a> no <a href="/wiki/Centro_de_Recursos_Zooxen%C3%A9ticos_de_Galicia" title="Centro de Recursos Zooxenéticos de Galicia">Centro de Recursos Zooxenéticos de Galicia</a>.</figcaption></figure> A <a href="/wiki/Ovella_galega" title="Ovella galega">ovella galega</a> é unha raza de ovellas de orixe <a href="/wiki/Galicia" title="Galicia">galega</a>, de pequeno tamaño, de perfil recto e proporcións medias. A súa capa é de cor branca uniforme ou negra. A forma dos <a href="/wiki/Corno" title="Corno">cornos</a> dos machos adoptan formas de espiral dobre, ben desenvolvidos. Nas femias, cando se presentan, son xeralmente rudimentarios. Clasifícase dentro da póla de produtoras de <a href="/wiki/La" title="La">la</a> entrefina, cuxo antergo é o Ovis aries celtibericus. O número de exemplares desta raza en Galicia medrou notablemente nos últimos anos.<a href="#cite_note-58">[57]</a> No ano 2012 o número total de exemplares era de 4.548 (3.862 femias e 686 machos) distribuídos en 110 explotacións gandeiras.<a href="#cite_note-59">[58]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Alimentación">Alimentación</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=7" title="Editar a sección: «Alimentación»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=7" title="Editar o código fonte da sección: Alimentación">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Krummh%C3%B6rn,_Deich,_2010-06_CN-04.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Krummh%C3%B6rn%2C_Deich%2C_2010-06_CN-04.jpg/220px-Krummh%C3%B6rn%2C_Deich%2C_2010-06_CN-04.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Krummh%C3%B6rn%2C_Deich%2C_2010-06_CN-04.jpg/330px-Krummh%C3%B6rn%2C_Deich%2C_2010-06_CN-04.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Krummh%C3%B6rn%2C_Deich%2C_2010-06_CN-04.jpg/440px-Krummh%C3%B6rn%2C_Deich%2C_2010-06_CN-04.jpg 2x" data-file-width="3000" data-file-height="2008" /></a><figcaption>As ovellas son mamíferos exclusivamente <a href="/wiki/Herb%C3%ADvoro" title="Herbívoro">herbívoros</a>.</figcaption></figure> As ovellas son mamíferos exclusivamente <a href="/wiki/Herb%C3%ADvoro" title="Herbívoro">herbívoros</a>. A maioría das razas prefiren comer <a href="/wiki/Herba" title="Herba">herbas</a> e outras plantas de <a href="/wiki/Fibra_alimentaria" title="Fibra alimentaria">fibra</a> curta, evitando as partes leñosas máis altas das plantas.<a href="#cite_note-Pugh,_p.18-60">[59]</a> Utilizan os seus beizos e linguas para seleccionar as partes da planta que son máis fáciles de dixerir ou máis nutritivas e, a diferenza das cabras, adáptanse ben en zonas de pasto <a href="/w/index.php?title=Monocultivo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monocultivo (a páxina aínda non existe)">monocultivo</a>.<a href="#cite_note-Pugh,_p.18-60">[59]</a> Como todos os <a href="/wiki/Ruminantes" title="Ruminantes">ruminantes</a>, as ovellas teñen un complexo <a href="/wiki/Aparello_dixestivo" title="Aparello dixestivo">aparello dixestivo</a> composto por catro compartimentos, o que lles permite descompoñer a <a href="/wiki/Celulosa" title="Celulosa">celulosa</a> dos talos, follas e a casca das sementes en <a href="/wiki/Carbohidrato" title="Carbohidrato">carbohidratos</a> simples. Cando pastan, a vexetación é mastigada ata converterse nunha masa denominada <a href="/wiki/Bolo_alimentario" title="Bolo alimentario">bolo</a>, que logo pasa ao rumen ou bandullo a través do <a href="/wiki/Ret%C3%ADculo" title="Retículo">retículo</a>. O rumen é un órgano cunha capacidade de 19 a 38 litros no que se fermentan os alimentos grazas aos microorganismos especializados presentes neste órgano, como <a href="/wiki/Bacterias" title="Bacterias">bacterias</a> <a href="/wiki/Organismo_anaerobio" title="Organismo anaerobio">anaeróbicas</a>, <a href="/wiki/Protozoos" title="Protozoos">protozoarios</a> e <a href="/wiki/Fungo_(biolox%C3%ADa)" title="Fungo (bioloxía)">fungos</a> anaeróbicos,<a href="#cite_note-simmons168-170-61">[60]</a><a href="#cite_note-62">[61]</a><a href="#cite_note-63">[62]</a> así como algunhas <a href="/wiki/Arqueas" title="Arqueas">arqueas</a>, que producen <a href="/wiki/Metano" title="Metano">metano</a> a partir de <a href="/wiki/Di%C3%B3xido_de_carbono" title="Dióxido de carbono">dióxido de carbono</a>.<a href="#cite_note-64">[63]</a> O bolo <a href="/wiki/Regurxitaci%C3%B3n" title="Regurxitación">regurxita</a> periodicamente á boca para unha mastigación e <a href="/wiki/Saliva" title="Saliva">salivación</a> adicional.<a href="#cite_note-simmons168-170-61">[60]</a> A mastigación do alimente regurxitado é unha adaptación que permite aos ruminantes pastar máis rapidamente pola mañá para logo mastigar completamente e dixerir o alimento ao longo do día.<a href="#cite_note-65">[64]</a> Este sistema é máis seguro que o pastoreo, que require baixar a cabeza deixando así ao animal vulnerable aos depredadores.<a href="#cite_note-begin-33">[33]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Idisslarmage.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Idisslarmage.png/220px-Idisslarmage.png" decoding="async" width="220" height="238" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5c/Idisslarmage.png 1.5x" data-file-width="287" data-file-height="310" /></a><figcaption>Partes do estómago dos ruminantes: m. esófago, v. rumen ou panza, n. retículo ou redecilla, b. omaso, libro ou librillo, l. abomaso, calleiro ou estómago verdadeiro, t. inicio dos intestinos.</figcaption></figure> Durante a fermentación, o rumen produce gas que debe ser expulsado. Os trastornos dos órganos, como os cambios repentinos na dieta dunha ovella, poden causar enfermidades potencialmente mortíferas como a <a href="/w/index.php?title=Torsi%C3%B3n_g%C3%A1strica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Torsión gástrica (a páxina aínda non existe)">torsión gástrica</a>.<a href="#cite_note-Kimberling,_C._V_1988-66">[65]</a> Tras a fermentación o alimento pasa ao retículo e o <a href="/wiki/Omaso" class="mw-redirect" title="Omaso">omaso</a> ou libro; algúns alimentos especiais, como os cereais, non son procesados completamente polo rumen. Tras pasar os tres primeiros compartimentos estomacais, o alimento pasa ao <a href="/wiki/Abomaso" class="mw-redirect" title="Abomaso">abomaso</a> ou calleiro para a dixestión final antes de que sexan procesados polos intestinos. O abomaso é a única das catro cámaras dos ruminantes que é similar ao <a href="/wiki/Est%C3%B3mago" title="Estómago">estómago</a> humano, e ás veces coñéceselle como estómago verdadeiro.<a href="#cite_note-67">[66]</a> As ovellas seguen un patrón de actividade <a href="/w/index.php?title=Diurnalidade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Diurnalidade (a páxina aínda non existe)">diúrno</a>, alimentándose desde o <a href="/wiki/Orto" title="Orto">amencer</a> ata que se <a href="/wiki/Ocaso" title="Ocaso">pon o sol</a>, parando esporadicamente para descansar e mastigar o bolo regurxitado. O gusto é o sentido máis importante para o establecemento das súas preferencias á hora de seleccionar alimento; adoitan preferir plantas agridoces e xeralmente rexeitan as amargas. Tamén son importantes para a súa elección o tacto e a vista a hora de elixir as características específicas da planta, como a suculencia e a súa forma de crecemento.<a href="#cite_note-Krueger,_et_al.,_(1974)-68">[67]</a> O seu pasto ideal non é unha herba similar ao <a href="/wiki/C%C3%A9spede" title="Céspede">céspede</a> senón unha gran variedade de <a href="/wiki/Gram%C3%ADneas" title="Gramíneas">gramíneas</a>, <a href="/wiki/Legume" title="Legume">legumes</a> e <a href="/wiki/Mala_herba" title="Mala herba">malezas</a>.<a href="#cite_note-69">[68]</a> Os tipos de terreo onde se crían ovellas son moi variables e van desde pastos sementados e mellorados expresamente ata terreos silvestres ásperos. Algunhas plantas comúns que son tóxicas para as ovellas están presentes na maior parte do mundo, por exemplo as <a href="/wiki/Cereixa" title="Cereixa">cereixas</a>, algúns <a href="/wiki/Carballo" title="Carballo">carballos</a> e <a href="/wiki/Landra" title="Landra">landras</a>, o <a href="/wiki/Tomate" title="Tomate">tomate</a>, o <a href="/wiki/Teixos" title="Teixos">teixo</a>, o <a href="/wiki/Ruibarbo" title="Ruibarbo">ruibarbo</a>, a <a href="/wiki/Pataca" title="Pataca">pataca</a> ou o <a href="/wiki/Rododendro" title="Rododendro">rododendro</a>.<a href="#cite_note-70">[69]</a> Son herbívoros orientados fundamentalmente ao pastoreo, a diferenza dos animais ramalleadores, como cabras e cervos, que prefiren unha follaxe máis alta. Dotadas dunha cara moito máis estreita, as ovellas arrincan as plantas moi preto do chan e poden chegar ao <a href="/w/index.php?title=Sobrepastoreo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sobrepastoreo (a páxina aínda non existe)">sobrepastoreo</a> con moita máis rapidez que o gando vacún.<a href="#cite_note-begin-33">[33]</a> Por iso, moitos pastores fan un uso ordenado de pastoreo rotacional, no que un rabaño trasládase a través de múltiples zonas de pastos, dándolle as plantas tempo para recuperarse.<a href="#cite_note-begin-33">[33]</a><a href="#cite_note-modern-36">[36]</a> Paradoxalmente, as ovellas poden tanto causar como solucionar a propagación de especies de plantas <a href="/wiki/Especie_invasora" title="Especie invasora">invasoras</a>. Ao alterar o estado natural dos pastos, as ovellas e outro tipo de gando poden achandar o camiño para as plantas invasoras, con todo, ás ovellas tamén lles gusta comer especies invasoras como <a href="/w/index.php?title=Bromus_tectorum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bromus tectorum (a páxina aínda non existe)">Bromus tectorum</a>, <a href="/wiki/Leiterena_frondosa" title="Leiterena frondosa">leiterena frondosa</a>, algunhas especies de <a href="/w/index.php?title=Pueraria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pueraria (a páxina aínda non existe)">Pueraria</a> ou <a href="/w/index.php?title=Centaurea_podospermifolia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Centaurea podospermifolia (a páxina aínda non existe)">Centaurea podospermifolia</a> no canto de especies nativas como a <a href="/wiki/Artemisia" title="Artemisia">artemisia</a>, facendo das ovellas un método eficaz de pastoreo de conservación.<a href="#cite_note-71">[70]</a><a href="#cite_note-72">[71]</a> Investigacións levadas a cabo en <a href="/wiki/California" title="California">California</a> demostraron que as ovellas pastando en plantacións de <a href="/wiki/Alfalfa" title="Alfalfa">alfalfa</a> no inverno eran tan eficaces como os <a href="/wiki/Herbicida" title="Herbicida">herbicidas</a> para o control de malezas e servían como control de insectos tan eficazmente como os <a href="/wiki/Insecticida" title="Insecticida">insecticidas</a>.<a href="#cite_note-73">[72]</a><a href="#cite_note-74">[73]</a> Ademais da forraxe, o outro alimento básico das ovellas é o <a href="/wiki/Feo" title="Feo">feo</a>, especialmente durante os meses de inverno. A capacidade de prosperar unicamente con pasto (mesmo sen feo) varía dependendo da raza, pero todas poden sobrevivir con esta dieta.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> Un requirimento fundamental na súa alimentación é unha fonte constante de auga potable. A cantidade de auga que necesitan varía coa estación do ano e o tipo e calidade dos alimentos que consomen.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> Cando se alimentan de grandes cantidades de plantas novas e hai precipitacións (incluído o <a href="/wiki/Res%C3%ADo" title="Resío">resío</a>) as ovellas necesitan menos auga. Cando están confinadas ou comen grandes cantidades de feo preparado, adoitan necesitar máis auga. Requiren auga limpa e poden rexeitar beber auga que teña sucidade ou estea cuberta de algas. <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Sheep_Grazing,_Allscott,_Shropshire_-_geograph.org.uk_-_428335.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Sheep_Grazing%2C_Allscott%2C_Shropshire_-_geograph.org.uk_-_428335.jpg/220px-Sheep_Grazing%2C_Allscott%2C_Shropshire_-_geograph.org.uk_-_428335.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Sheep_Grazing%2C_Allscott%2C_Shropshire_-_geograph.org.uk_-_428335.jpg/330px-Sheep_Grazing%2C_Allscott%2C_Shropshire_-_geograph.org.uk_-_428335.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Sheep_Grazing%2C_Allscott%2C_Shropshire_-_geograph.org.uk_-_428335.jpg/440px-Sheep_Grazing%2C_Allscott%2C_Shropshire_-_geograph.org.uk_-_428335.jpg 2x" data-file-width="640" data-file-height="480" /></a><figcaption>A diferenza de vacas, porcos e aves de curral, as ovellas son uns dos poucos animais de granxa de produción cárnica da actualidade que de cando en cando se crían con métodos de alimentación <a href="/w/index.php?title=Agricultura_intensiva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agricultura intensiva (a páxina aínda non existe)">intensiva</a> en <a href="/w/index.php?title=Granxa_factor%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Granxa factoría (a páxina aínda non existe)">confinamento de alta concentración</a>.</figcaption></figure> As ovellas son uns dos poucos animais de granxa de produción cárnica da actualidade que de cando en cando se crían con métodos de alimentación intensiva en <a href="/w/index.php?title=Granxa_factor%C3%ADa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Granxa factoría (a páxina aínda non existe)">confinamento de alta concentración</a>.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> A pesar de que hai un movemento crecente que promove estilos agrícolas alternativos, unha gran porcentaxe de vacas, porcos e aves de curral aínda se crían nestas condicións de <a href="/w/index.php?title=Agricultura_intensiva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agricultura intensiva (a páxina aínda non existe)">agricultura intensiva</a>.<a href="#cite_note-75">[74]</a> En cambio poucas ovellas son alimentadas regularmente a base de concentrados e menos aínda mantidas en confinamento. Especialmente nos países industrializados, cando non hai suficiente pasto dispoñible ou non é o suficientemente rico, os produtores de ovinos poden engordar cordeiros para o mercado antes do sacrificio en <a href="/w/index.php?title=Feedlot&action=edit&redlink=1" class="new" title="Feedlot (a páxina aínda non existe)">feedlots</a>.<a href="#cite_note-begin-33">[33]</a> Moitos gandeiros incrementan a subministración de alimentos nutritivos poucas semanas antes do apareamento para mellorar a fertilidade,<a href="#cite_note-76">[75]</a> ou no período anterior ao parto para aumentar o peso dos cordeiros ao nacer, xa que o 70 % do seu crecemento ocorre nas últimas cinco ou seis semanas de xestación.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> Con todo, a sobrealimentación de borregos no inicio do embarazo pode comportar un menor desenvolvemento <a href="/wiki/Placenta" title="Placenta">placentario</a>, restrinxindo o crecemento dos fetos ao final do embarazo.<a href="#cite_note-77">[76]</a><a href="#cite_note-78">[77]</a> Á parte destes casos, só as femias en período de lactación ou animais vellos ou enfermos reciben gran con regularidade.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a><a href="#cite_note-living-53">[52]</a> Se se lles fornecen concentrados deben ser formulados especialmente, pois a maioría dos utilizados con vacas, porcos, aves e mesmo algúns para cabras conteñen uns niveis de <a href="/wiki/Cobre" title="Cobre">cobre</a> que son letais para as ovellas.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> O mesmo risco aplícase aos suplementos minerais e bloques de sal.<a href="#cite_note-79">[78]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Comportamento">Comportamento</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=8" title="Editar a sección: «Comportamento»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=8" title="Editar o código fonte da sección: Comportamento">editar a fonte</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Gregarismo">Gregarismo</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=9" title="Editar a sección: «Gregarismo»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=9" title="Editar o código fonte da sección: Gregarismo">editar a fonte</a>]</div> Son animais cun instinto marcadamente <a href="/wiki/Gregarismo" title="Gregarismo">gregario</a> e gran parte do seu comportamento pódese entender sobre a base desta <a href="/w/index.php?title=Comportamento_gregario&action=edit&redlink=1" class="new" title="Comportamento gregario (a páxina aínda non existe)">tendencia</a>. A xerarquía de dominancia entre os membros do <a href="/wiki/Raba%C3%B1o" title="Rabaño">rabaño</a> e a súa inclinación natural de seguir a un líder para novos pastos foron factores clave para que a ovella fose unha das primeiras especies de gando en ser domesticada.<a href="#cite_note-80">[79]</a><a href="#cite_note-81">[80]</a><a href="#cite_note-82">[81]</a> A diferenza do <a href="/wiki/Cervo_com%C3%BAn" title="Cervo común">cervo</a> e a <a href="/wiki/Gacela" title="Gacela">gacela</a>, outros dous <a href="/wiki/Ungulado" title="Ungulado">ungulados</a> de grande importancia para a produción de carne en tempos prehistóricos, as ovellas non defenden <a href="/wiki/Territorio_(animal)" title="Territorio (animal)">territorios</a>, aínda que forman grupos de pasto.<a href="#cite_note-83">[82]</a> Todas as ovellas teñen tendencia a congregarse preto unhas doutras, aínda que este comportamento varía en función da raza,<a href="#cite_note-smith5-39">[39]</a> e poden estresarse cando se separan do seu rabaño.<a href="#cite_note-storey-84">[83]</a><a href="#cite_note-85">[84]</a><a href="#cite_note-Parrott,_(1990)-86">[85]</a> Estando en grupo mostran unha forte tendencia a seguir e un líder, aínda que a miúdo non é máis que o primeiro individuo que decide moverse. As relacións dentro dos rabaños tenden a ser máis estreitas entre ovellas que teñen lazos de parentesco; en rabaños de razas mixtas adóitanse formar grupos da mesma raza e unha femia e os seus descendentes directos xeralmente móvense como un todo en grandes rabaños.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Archemerberg.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Archemerberg.jpg/220px-Archemerberg.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Archemerberg.jpg/330px-Archemerberg.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Archemerberg.jpg/440px-Archemerberg.jpg 2x" data-file-width="1909" data-file-height="1273" /></a><figcaption>As ovellas son animais cun instinto marcadamente <a href="/wiki/Gregarismo" title="Gregarismo">gregario</a> e gran parte do seu comportamento pódese entender sobre a base de <a href="/w/index.php?title=Comportamento_gregario&action=edit&redlink=1" class="new" title="Comportamento gregario (a páxina aínda non existe)">esta tendencia</a>.</figcaption></figure> Os gandeiros aproveitan o seu instinto gregario para mantelas agrupadas en zonas de pasto non delimitadas e para trasladalas facilmente; para isto último tamén poden usar <a href="/w/index.php?title=Can_pastor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Can pastor (a páxina aínda non existe)">cans pastores</a> especialmente adestrados, moi útiles para o desprazamento de rabaños. Polo xeral o comportamento de rabaño só móstrase en grupos de catro individuos ou máis, e poida que non reaccionen como se espera cando son poucas ou están soas.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> Ao ser unha especie presa, o seu principal mecanismo de defensa é fuxir do perigo cando se achega un <a href="/wiki/Depredaci%C3%B3n" title="Depredación">depredador</a>. Unha ovella acurralada pode tentar arremeter ou ameazar cos pezuños adoptando unha postura agresiva, especialmente no caso de ovellas con cordeiros acabados de nacer.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> Nas rexións onde as ovellas non teñen depredadores naturais, as razas autóctonas non exhiben un marcado comportamento de rabaño.<a href="#cite_note-begin-33">[33]</a> As ovellas establecen unha xerarquía de dominancia no rabaño mediante a loita, ameazas e competencia. Os animais dominantes tenden a ser máis agresivos coas demais ovellas, e polo xeral aliméntanse primeiro nos comedeiros.<a href="#cite_note-87">[86]</a> Sobre todo entre os carneiros, o tamaño dos cornos é un factor influente na xerarquía do rabaño;<a href="#cite_note-Budiansky78-88">[87]</a> os carneiros con cornos de diferente tamaño mostran unha menor tendencia a loitar para establecer a orde dominante, mentres que os de cornos de tamaño similar adoitan ser máis propensos ao enfrontamento.<a href="#cite_note-Budiansky78-88">[87]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Intelixencia_e_capacidade_de_aprendizaxe">Intelixencia e capacidade de aprendizaxe</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=10" title="Editar a sección: «Intelixencia e capacidade de aprendizaxe»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=10" title="Editar o código fonte da sección: Intelixencia e capacidade de aprendizaxe">editar a fonte</a>]</div> Os ovinos son considerados tradicionalmente como animais simples e <a href="/w/index.php?title=Cognici%C3%B3n_animal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cognición animal (a páxina aínda non existe)">pouco intelixentes</a>.<a href="#cite_note-89">[88]</a><a href="#cite_note-90">[89]</a> O seu comportamento gregario a súa tendencia para fuxir e o pánico ante un elemento que perciben como ameaza fan que o pastoreo sexa unha tarefa difícil para os inexpertos. A pesar destes prexuízos, un estudo realizado pola <a href="/w/index.php?title=Universidade_de_Illinois&action=edit&redlink=1" class="new" title="Universidade de Illinois (a páxina aínda non existe)">Universidade de Illinois</a> revelou que o seu <a href="/wiki/Cociente_intelectual" title="Cociente intelectual">cociente intelectual</a> atópase só un pouco por baixo do dos <a href="/wiki/Porco" title="Porco">porcos</a> e igualado co das <a href="/wiki/Vaca" title="Vaca">vacas</a>.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> Poden distinguir, o igual que as persoas, entre as diferentes expresións doutras ovellas detectando cambios nos rostros e lembrar acontecementos e imaxes durante un período de ata dous anos, e poden diferenciar estados emocionais a través das súas características faciais.<a href="#cite_note-nature-91">[90]</a><a href="#cite_note-minds-92">[91]</a><a href="#cite_note-93">[92]</a> Tamén poden lembrar e revivir unha situación traumática durante moito tempo. Se se traballa con paciencia, as ovellas poden aprender a recoñecer os seus nomes, e moitas están capacitadas para ser dirixidas cun <a href="/w/index.php?title=Cabestro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cabestro (a páxina aínda non existe)">cabestro</a> en concursos e outros fins.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> As ovellas tamén responderon ben ao clicker training (sistema de adestramento por condicionamento instrumental mediante <a href="/w/index.php?title=Reforzamento&action=edit&redlink=1" class="new" title="Reforzamento (a páxina aínda non existe)">reforzamento</a> positivo).<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Comunicación">Comunicación</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=11" title="Editar a sección: «Comunicación»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=11" title="Editar o código fonte da sección: Comunicación">editar a fonte</a>]</div> Entre os sons emitidos polas ovellas domésticas atópanse o balido, gruñidos, ronquidos e bufido. O balido utilízao basicamente para a comunicación de contacto, especialmente entre a nai e os seus cordeiros, pero ás veces tamén entre outros membros do rabaño.<a href="#cite_note-Lynch1992-94">[93]</a> Os balidos de cada individuo son distintivos, o que permite á ovella e os seus cordeiros recoñecer as vocalizacións das demais.<a href="#cite_note-95">[94]</a> A comunicación vocal entre os cordeiros e as súas nais diminúe en gran medida varias semanas despois do parto.<a href="#cite_note-Lynch1992-94">[93]</a> Á parte da comunicación de contacto, o balido pode ser un sinal de angustia, frustración ou impaciencia; con todo, xeralmente permanecen en silencio cando senten dor. Tamén balan cando se atopan illadas.<a href="#cite_note-96">[95]</a> As ovellas preñadas poden gruñir durante o parto.<a href="#cite_note-97">[96]</a> Os carneiros emiten ronquidos durante o cortexo, e en ocasións as femias emiten uns sons algo similares,<a href="#cite_note-Lynch1992-94">[93]</a> sobre todo cando están cos seus cordeiros recentemente nados. Un bufido (exhalación explosiva a través das fosas nasais) pode ser sinal de agresión ou unha advertencia, e é emitido a miúdo como mostra de sorpresa.<a href="#cite_note-Lynch1992-94">[93]</a><a href="#cite_note-98">[97]</a><a href="#cite_note-99">[98]</a> A vista é unha parte vital da comunicación entre ovellas e durante o pastoreo manteñen o contacto visual entre si levantando a cabeza para comprobar a posición das demais no rabaño.<a href="#cite_note-Kilgour,_(1977)-100">[99]</a> O carneiro usa o seu <a href="/wiki/%C3%93rgano_vomeronasal" title="Órgano vomeronasal">órgano vomeronasal</a> para detectar as <a href="/wiki/Feromona" title="Feromona">feromonas</a> das femias e percibir cando están en período de <a href="/wiki/Estro" title="Estro">estro</a>, e as femias para o recoñecemento dos seus cordeiros recentemente nados.<a href="#cite_note-101">[100]</a><a href="#cite_note-102">[101]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Reprodución">Reprodución</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=12" title="Editar a sección: «Reprodución»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=12" title="Editar o código fonte da sección: Reprodución">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Emerging_lamb_cropped.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Emerging_lamb_cropped.jpg/220px-Emerging_lamb_cropped.jpg" decoding="async" width="220" height="164" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8d/Emerging_lamb_cropped.jpg/330px-Emerging_lamb_cropped.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Emerging_lamb_cropped.jpg 2x" data-file-width="378" data-file-height="281" /></a><figcaption>Ovella pare un segundo año en <a href="/wiki/Nova_Zelandia" title="Nova Zelandia">Nova Zelandia</a>.</figcaption></figure> As ovellas teñen unha estratexia <a href="/wiki/Reproduci%C3%B3n" title="Reprodución">reprodutiva</a> semellante á doutros animais gregarios. As femias xeralmente teñen unha soa cría (<a href="/wiki/A%C3%B1o" title="Año">año</a>), aínda que poden chegar a parir até tres, despois dun período de xestación que dura 150 días. Un rabaño de femias adoita ser fecundado por un único carneiro, que puido ser escollido polo gandeiro ou porque estabeleceu unha posición dominante por mor de combates con outros carneiros (en poboacións salvaxes ou asilvestradas).<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> A maioría das ovellas tan só se reproduce en certas épocas do ano, aínda que algunhas poden reproducirse todo o ano. Xeralmente, as femias acadan a madurez <a href="/wiki/Sexo" title="Sexo">sexual</a> entre os seis ou os oito meses de idade, mentres que os machos acádana entre os catro e os seis meses<a href="#cite_note-Wooster_e_Geoff_(2005)-103">[102]</a> aínda que algunhas razas, como a finnsheep, poden chegar á puberdade aos 3 ou 4 meses e as <a href="/w/index.php?title=Ovella_meiri%C3%B1a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovella meiriña (a páxina aínda non existe)">meiriñas</a> aos 18 ou 20 meses.<a href="#cite_note-104">[103]</a> As femias teñen <a href="/wiki/Estro" title="Estro">ciclos estrais</a> unha vez cada dezasete días aproximadamente<a href="#cite_note-105">[104]</a>, momento no que emiten un olor característico e indican aos machos que están receptivas por medio de demostracións físicas. Unha minoría de ovellas presentan unha preferencia pola <a href="/wiki/Homosexualidade" title="Homosexualidade">homosexualidade</a> (un 8% de termo medio)<a href="#cite_note-nyt-106">[105]</a> e un pequeno número de femias poden sufrir a síndrome Freemartin<a href="#cite_note-freemartinismo-108">[N 2]</a> e ser conductualmente masculinas.<a href="#cite_note-freemartin-109">[107]</a><a href="#cite_note-110">[108]</a><a href="#cite_note-111">[109]</a><a href="#cite_note-112">[110]</a> Sen a intervención humana, os machos poden loitar durante o estro para determinar que individuos poden aparearse coas femias. Os carneiros, especialmente os que non se coñecen, tamén loitarán fóra do período de celo para establecer o seu dominio; os machos poden chegar a matarse uns a outros se se lles permite mesturarse libremente.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> Durante o estro mesmo os carneiros normalmente amigables poden chegar a volverse agresivos cara aos seres humanos a causa do aumento dos seus niveis hormonais.<a href="#cite_note-storey-84">[83]</a> Despois do apareamento, as femias teñen un período de xestación duns cinco meses,<a href="#cite_note-113">[111]</a> e un parto normal dura dunha a tres horas.<a href="#cite_note-114">[112]</a> Aínda que algunhas razas poden parir regularmente camadas numerosas, a maioría teñen un ou dous cordeiros.<a href="#cite_note-115">[113]</a><a href="#cite_note-quints-116">[114]</a> Durante ou pouco despois do parto as nais e os seus cordeiros poden ser confinados nunha parideira, un compartimento pechado deseñado para permitir a observación atenta das nais e para reforzar o vínculo entre elas e os seus cordeiros.<a href="#cite_note-modern-36">[36]</a><a href="#cite_note-living-53">[52]</a><a href="#cite_note-117">[115]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Lamb_first_steps_(edited).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Lamb_first_steps_%28edited%29.jpg/220px-Lamb_first_steps_%28edited%29.jpg" decoding="async" width="220" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Lamb_first_steps_%28edited%29.jpg/330px-Lamb_first_steps_%28edited%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Lamb_first_steps_%28edited%29.jpg/440px-Lamb_first_steps_%28edited%29.jpg 2x" data-file-width="945" data-file-height="680" /></a><figcaption>Primeiros pasos dun cordeiro.</figcaption></figure> A <a href="/w/index.php?title=Obstetricia_(especialidade_m%C3%A9dica)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Obstetricia (especialidade médica) (a páxina aínda non existe)">obstetricia</a> ovina pode ser problemática. Ao criar selectivamente femias que producen descendencia múltiple e con maior peso ao nacer durante xeracións, os gandeiros provocaron que algunhas ovellas teñan dificultades para parir; atopar o equilibrio entre unha alta produtividade e a facilidade para o parto é un dos dilemas da cría de ovellas.<a href="#cite_note-118">[116]</a> No caso deste tipo de dificultades durante o parto, os gandeiros poden axudar á ovella mediante a extracción ou o reposicionamento dos cordeiros.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> Despois do nacemento, as femias rompen o <a href="/w/index.php?title=Saco_amni%C3%B3tico&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saco amniótico (a páxina aínda non existe)">saco amniótico</a> (se non rompeu xa durante o parto) e comezan a lamber ao cordeiro para limpalo.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> A maioría dos cordeiros empezarán a poñerse de pé unha hora despois do nacemento,<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> momento no que, en situacións normais, comezarán a mamar, recibindo o vital <a href="/wiki/Costro" title="Costro">costro</a>. Os cordeiros que ou ben non conseguen mamar ou que son rexeitados pola nai necesitarán axuda para vivir, ben a través da alimentación con biberón ou de acollemento por outra ovella.<a href="#cite_note-119">[117]</a> Cando os cordeiros teñen varias semanas de idade levase a cabo o proceso de etiquetaxe nas orellas, descole e de castración;<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> a esta idade tamén se adoita proceder á <a href="/wiki/Vacina" title="Vacina">vacinación</a>. A marcaxe ou a colocación de etiquetas numeradas nas orellas, ou a colocación dun identificador electrónico realízase para facilitar a posterior identificación do animal. O descole realízase para evitar a acumulación de sucidade na zona anal, que se causen golpes nos testículos ou nas ubres e para facilitar a monta .<a href="#cite_note-120">[118]</a><a href="#cite_note-121">[119]</a> A castración realízase en cordeiros non destinados á reprodución e debe considerarse coidadosamente se é necesaria en cada rabaño en particular,<a href="#cite_note-ukgov-122">[120]</a> aínda que algúns gandeiros optan por evitar o procedemento por razóns éticas, prácticas ou económicas.< ref name=" living"/> Os carneiros que deben ser sacrificados ou separados das femias antes de chegar á madurez sexual non adoitan ser castrados.<a href="#cite_note-modern-36">[36]</a> O descole e a castración realízanse comunmente despois de 24 horas do nacemento, para evitar a interferencia coa vinculación materna e o consumo de costro, e xeralmente antes dunha semana, para minimizar a dor, a tensión, o tempo de recuperación e as complicacións.<a href="#cite_note-ukgov-122">[120]</a><a href="#cite_note-123">[121]</a><a href="#cite_note-124">[122]</a> Manifestáronse obxeccións a estes procedementos por parte de grupos de defensa dos animais, pero os gandeiros deféndenos argüindo que solucionan moitos problemas prácticos e veterinarios e que só inflixen unha dor temporal.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a><a href="#cite_note-storey-84">[83]</a> O primeiro ciclo de vacinación (xeralmente <a href="/wiki/Clostridium" title="Clostridium">anticlostridial</a>)<a href="#cite_note-125">[123]</a> adminístrase xeralmente ás 10 ou 12 semanas, cando se espera que a concentración de anticorpos maternos adquiridos de forma pasiva a través do costro caeu o suficiente como para permitir o desenvolvemento da súa inmunidade activa.<a href="#cite_note-126">[124]</a><a href="#cite_note-127">[125]</a> Adóitanse revacinar anualmente ao redor de tres semanas antes do parto, para proporcionarlles altas concentracións de anticorpos no costro durante as primeiras horas despois do parto.<a href="#cite_note-Kimberling,_C._V_1988-66">[65]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Saúde">Saúde</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=13" title="Editar a sección: «Saúde»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=13" title="Editar o código fonte da sección: Saúde">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Scrapie_testing.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Scrapie_testing.jpg/170px-Scrapie_testing.jpg" decoding="async" width="170" height="259" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Scrapie_testing.jpg/255px-Scrapie_testing.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/Scrapie_testing.jpg/340px-Scrapie_testing.jpg 2x" data-file-width="1769" data-file-height="2700" /></a><figcaption>Veterinario extraendo sangue a unha ovella para unha proba de resistencia á <a href="/wiki/Mal_das_ovellas_tolas" title="Mal das ovellas tolas">tembladeira</a>.</figcaption></figure> As ovellas poden ser vítimas de velenos, enfermidades infecciosas e lesións físicas. Como especie de presa, a súa natureza está adaptada para ocultar signos obvios de enfermidade, para evitar ser branco dos depredadores.<a href="#cite_note-storey-84">[83]</a> Aínda así, algúns signos de mala saúde son evidentes; as ovellas enfermas comen pouco, balan en exceso e polo xeral móstranse apáticas.<a href="#cite_note-128">[126]</a> Ao longo da historia, gran parte do diñeiro e o traballo investidos na cría de ovellas dirixiuse a previr as doenzas ovinas. Historicamente, os pastores a miúdo creaban remedios mediante a experimentación nas súas granxas. En países como Estados Unidos, as ovellas non teñen a suficiente importancia económica para as compañías farmacéuticas como para levar a cabo os custosos ensaios clínicos necesarios para obter só un número relativamente limitado de medicamentos para uso ovino.<a href="#cite_note-129">[127]</a> Nestes casos os gandeiros recorren ao uso de medicamentos aprobados para outros animais, aínda que o seu uso está restrinxido nalgunhas xurisdicións e suxeito a certas restricións.<a href="#cite_note-130">[128]</a> Nos últimos tempos unha minoría de propietarios de ovellas empezaron a recorrer a tratamentos alternativos como a <a href="/wiki/Homeopat%C3%ADa" title="Homeopatía">homeopatía</a>, a <a href="/w/index.php?title=Fitoterapia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fitoterapia (a páxina aínda non existe)">fitoterapia</a> e mesmo a <a href="/w/index.php?title=Medicina_chinesa_tradicional&action=edit&redlink=1" class="new" title="Medicina chinesa tradicional (a páxina aínda non existe)">medicina chinesa tradicional</a> para tratar os problemas veterinarios ovinos;<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a><a href="#cite_note-131">[129]</a> a pesar dalgunhas <a href="/w/index.php?title=Proba_anecd%C3%B3tica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Proba anecdótica (a páxina aínda non existe)">probas anecdóticas</a> favorables, a eficacia da medicina veterinaria alternativa foi recibida con escepticismo polas <a href="/wiki/Revista_cient%C3%ADfica" title="Revista científica">revistas científicas</a>.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a><a href="#cite_note-storey-84">[83]</a><a href="#cite_note-132">[130]</a> A necesidade de <a href="/wiki/Antibi%C3%B3tico" title="Antibiótico">antibióticos</a> e medicamentos antiparasitarios tradicionais está moi estendida e é o principal obstáculo para unha <a href="/wiki/Agricultura_ecol%C3%B3xica" title="Agricultura ecolóxica">gandería ecolóxica</a> ovina certificada.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> Moitos criadores toman unha serie de <a href="/wiki/Profilaxe" title="Profilaxe">medidas preventivas</a> para evitar problemas de saúde. A primeira é asegurarse de que todas as ovellas están sas cando se compran. Outras dúas medidas preventivas fundamentais son o mantemento dunha boa alimentación e a redución da tensión nas ovellas. A reclusión, o illamento, os ruídos fortes, as situacións novas, a dor, a calor, o frío extremo, a fatiga e outros factores de tensións pode causar un enfraquecemento do sistema inmunitario,<a href="#cite_note-Moberg,_G._P_2000._pp._1-21-133">[131]</a> ou a produción de <a href="/wiki/Cortisol" title="Cortisol">cortisol</a> en cantidades que poden indicar problemas de saúde.<a href="#cite_note-Moberg,_G._P_2000._pp._1-21-133">[131]</a><a href="#cite_note-Gregory,_N._G_1998-134">[132]</a><a href="#cite_note-135">[133]</a><a href="#cite_note-136">[134]</a> A febre de embarque (mannheimiose neumónica, antes denominada pasteurelose) é unha enfermidade especialmente preocupante, que pode ocorrer como resultado da tensión que sofre en particular durante o seu transporte ou manexo.<a href="#cite_note-137">[135]</a><a href="#cite_note-138">[136]</a><a href="#cite_note-139">[137]</a> A dor, o medo e outros factores de tensións poden causar a secreción de <a href="/wiki/Adrenalina" title="Adrenalina">adrenalina</a>, que se se produce en cantidades significativas nos últimos días antes do sacrificio e pode afectar negativamente á calidade da carne ao provocar <a href="/wiki/Glicoxen%C3%B3lise" title="Glicoxenólise">glicoxenólise</a> o que elimina o substrato para a acidificación normal da carne tras o sacrificio, co que a carne se volve máis susceptibles á colonización por bacterias da <a href="/wiki/Putrefacci%C3%B3n" title="Putrefacción">putrefacción</a>.<a href="#cite_note-Gregory,_N._G_1998-134">[132]</a> Por todos estes problemas, un coidadoso control da tensión é esencial no manexo das ovellas. Outro coidado importante é a prevención da intoxicación. Os velenos máis comúns aos que poden estar expostas son os <a href="/wiki/Praguicida" class="mw-redirect" title="Praguicida">pesticidas</a> en aerosol, os <a href="/wiki/Fertilizante" title="Fertilizante">fertilizantes</a> inorgánicos, os aceites dos motores da maquinaria agrícola ou o <a href="/wiki/Refrixerante" title="Refrixerante">refrixerante</a> dos <a href="/w/index.php?title=Radiador&action=edit&redlink=1" class="new" title="Radiador (a páxina aínda non existe)">radiadores</a>, que lles resulta doce e atractivo ás ovellas, pero que contén <a href="/w/index.php?title=Etilenglicol&action=edit&redlink=1" class="new" title="Etilenglicol (a páxina aínda non existe)">etilenglicol</a>.<a href="#cite_note-140">[138]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Sheep_with_orf.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Sheep_with_orf.jpg/220px-Sheep_with_orf.jpg" decoding="async" width="220" height="214" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Sheep_with_orf.jpg/330px-Sheep_with_orf.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Sheep_with_orf.jpg/440px-Sheep_with_orf.jpg 2x" data-file-width="589" data-file-height="572" /></a><figcaption>Ovella infectada de <a href="/w/index.php?title=Orf_virus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orf virus (a páxina aínda non existe)">boquera</a>, unha enfermidade transmisible aos humanos a través do contacto directo ou por materiais infectados.</figcaption></figure> Unha forma habitual de medicación preventiva para as ovellas son as <a href="/wiki/Vacina" title="Vacina">vacinas</a> e os tratamentos <a href="/wiki/Parasitismo" title="Parasitismo">antiparasitarios</a>. Os axentes biolóxicos son probablemente o problema de saúde máis frecuente do gando ovino e, dentro destes, os máis habituais son os parasitos, tanto externos como internos, que, ou ben son mortais, ou reducen a produtividade dos rabaños.<a href="#cite_note-141">[139]</a> Os <a href="/wiki/Verme" title="Verme">vermes</a> son os parasitos internos máis frecuentes; as ovellas inxérenos durante o pastoreo, estes incuban dentro da res e posteriormente son expulsados a través do sistema dixestivo, comezando un novo ciclo. Para o seu tratamento fornécenselle aos animais infectados medicamentos antiparasitarios orais, en ocasións tras contar o número de ovos de vermes nas feces da ovella para avaliar o nivel de infestación. Posteriormente adoitan trasladalas a un novo pasto para evitar a inxestión dos mesmos parasitos.<a href="#cite_note-modern-36">[36]</a> Entre os externos (ectoparásitos) inclúense os <a href="/wiki/Piollo" title="Piollo">piollos</a> (en diferentes partes do corpo), dípteros melófagos coñecidos como <a href="/w/index.php?title=Melophagus_ovinus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Melophagus ovinus (a páxina aínda non existe)">carrachas da ovella</a>, <a href="/w/index.php?title=Gasterophilus_haemorrhoidalis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gasterophilus haemorrhoidalis (a páxina aínda non existe)">Gasterophilus haemorrhoidalis</a>, <a href="/w/index.php?title=Psorergates_ovis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Psorergates ovis (a páxina aínda non existe)">Psorergates ovis</a> e larvas de <a href="/w/index.php?title=Brachycera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Brachycera (a páxina aínda non existe)">braquíceros</a>.<a href="#cite_note-142">[140]</a> Os hipobóscidos son parasitos chupadores de sangue que causan desnutrición xeral e diminución da produtividade, aínda que non son mortais. Entre os braquíceros están as moscas da familia <a href="/w/index.php?title=Oestridae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Oestridae (a páxina aínda non existe)">Oestridae</a> e <a href="/w/index.php?title=Calliphoridae&action=edit&redlink=1" class="new" title="Calliphoridae (a páxina aínda non existe)">Calliphoridae</a>, cuxas larvas causan unha enfermidade extremadamente destrutiva denominada <a href="/w/index.php?title=M%C3%ADase&action=edit&redlink=1" class="new" title="Míase (a páxina aínda non existe)">míase</a>. As moscas poñen os seus ovos en feridas ou la mollada e sucia de esterco; cando as larvas eclosionan penetran na carne da ovella, causándolle a morte se non se trata a enfermidade. as larvas de G. haemorrhoidalis introdúcenselles nos <a href="/w/index.php?title=Seos_paranasais&action=edit&redlink=1" class="new" title="Seos paranasais (a páxina aínda non existe)">seos paranasais</a>, causándolles molestias e dificultades respiratorias; os seus síntomas comúns son secrecións do conduto nasal, esbirros e movementos frenéticos da cabeza. Os parasitos externos poden ser controlados aplicando medicamentos ás costas das ovellas recentemente esquiladas, mediante pulverizadores ou por inmersión nunha fórmula antiparasitaria.<a href="#cite_note-143">[141]</a> Tamén se ven afectadas por unha ampla gama de enfermidades <a href="/wiki/Bacterias" title="Bacterias">bacterianas</a> e <a href="/wiki/Virus" title="Virus">virais</a>. As enfermidades dos <a href="/wiki/Pezu%C3%B1o" title="Pezuño">pezuños</a>, como a <a href="/w/index.php?title=Podremia_do_p%C3%A9&action=edit&redlink=1" class="new" title="Podremia do pé (a páxina aínda non existe)">pododermatite</a><a href="#cite_note-144">[142]</a> ou a escaldadura podal son tratados con bálsamos, pediluvios e outros remedios. Estas dolorosas enfermidades causan <a href="/w/index.php?title=Coxeira&action=edit&redlink=1" class="new" title="Coxeira (a páxina aínda non existe)">coxeira</a> e dificultades na alimentación. A <a href="/w/index.php?title=Paratuberculose&action=edit&redlink=1" class="new" title="Paratuberculose (a páxina aínda non existe)">paratuberculose</a> ovina é unha infección bacteriana do tracto intestinal, crónica e contaxiosa, que afecta as ovellas novas.<a href="#cite_note-145">[143]</a> A <a href="/w/index.php?title=Lingua_azul&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lingua azul (a páxina aínda non existe)">lingua azul</a> é unha enfermidade transmitida por <a href="/wiki/D%C3%ADpteros" title="Dípteros">dípteros</a> <a href="/wiki/Hematofaxia" title="Hematofaxia">hematófagos</a>, particularmente do xénero <a href="/w/index.php?title=Culicoides&action=edit&redlink=1" class="new" title="Culicoides (a páxina aínda non existe)">Culicoides</a>, que causa febre e inflamación das membranas <a href="/wiki/Mucosa" title="Mucosa">mucosas</a>.<a href="#cite_note-146">[144]</a> O <a href="/w/index.php?title=Virus_da_peste_de_pequenos_ruminantes&action=edit&redlink=1" class="new" title="Virus da peste de pequenos ruminantes (a páxina aínda non existe)">virus da peste de pequenos ruminantes</a> é unha enfermidade viral altamente contaxiosa e a miúdo mortal que provoca febre, diarrea, pneumonía e úlceras na boca.<a href="#cite_note-147">[145]</a> Algunhas enfermidades ovinas poden transmitirse aos seres humanos. O <a href="/w/index.php?title=Orf_virus&action=edit&redlink=1" class="new" title="Orf virus (a páxina aínda non existe)">ectima contaxioso</a> ou boquera é unha enfermidade da pel que provoca chagas e costras na boca, transmítese a través do contacto directo coa pel ou por materiais infectados.<a href="#cite_note-148">[146]</a> O <a href="/wiki/Carb%C3%BAnculo" title="Carbúnculo">carbúnculo</a> ou ántrax cutáneo pode transmitirse a través do contacto con la sen lavar de animais infectados.<a href="#cite_note-149">[147]</a> Un caso preocupante é o dos organismos que poden causar o aborto enzoótico ou clamidosis ovina e que pode transmitirse facilmente a mulleres embarazadas..<a href="#cite_note-150">[148]</a> Outro motivo de preocupación son a <a href="/wiki/Mal_das_ovellas_tolas" title="Mal das ovellas tolas">tembladeira</a> ou scrapie (enfermidade <a href="/wiki/Pri%C3%B3n" title="Prión">priónica</a> neurodexenerativa)<a href="#cite_note-151">[149]</a> e o virus que causa a <a href="/wiki/Glosopeda" title="Glosopeda">glosopeda</a> ou febre aftosa do gando, xa que ambas poden decimar rabaños enteiros, aínda que esta última representa un risco leve aos seres humanos.<a href="#cite_note-152">[150]</a> Durante o gromo de febre aftosa de 2001 no <a href="/wiki/Reino_Unido" title="Reino Unido">Reino Unido</a>, millóns de reses de gando ovino, bovino e porcino foron sacrificadas, cun custo duns 30 000 millóns de <a href="/wiki/Libra_esterlina" title="Libra esterlina">libras</a>.<a href="#cite_note-storey-84">[83]</a><a href="#cite_note-153">[151]</a> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Depredadores">Depredadores</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=14" title="Editar a sección: «Depredadores»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=14" title="Editar o código fonte da sección: Depredadores">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Coyotekilling.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Coyotekilling.jpg/220px-Coyotekilling.jpg" decoding="async" width="220" height="149" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Coyotekilling.jpg/330px-Coyotekilling.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Coyotekilling.jpg/440px-Coyotekilling.jpg 2x" data-file-width="467" data-file-height="317" /></a><figcaption>Cordeiro atacado por <a href="/wiki/Coiote" title="Coiote">coiotes</a>.</figcaption></figure> Ademais dos parasitos e as enfermidades, os <a href="/wiki/Depredaci%C3%B3n" title="Depredación">depredadores</a> son unha ameaza para as ovellas e para a rendibilidade da gandería ovina.<a href="#cite_note-154">[152]</a><a href="#cite_note-nass-155">[153]</a> As ovellas teñen pouca capacidade para defenderse a si mesmas en comparación con outras especies criadas como <a href="/wiki/Gando" title="Gando">gando</a>. Mesmo no caso de sobrevivir a un ataque, poden morrer por mor das súas lesións, ou simplemente de pánico.<a href="#cite_note-storey-84">[83]</a><a href="#cite_note-pugh294-156">[154]</a> O impacto da depredación varía de forma significativa dependendo da rexión. En África, Australia, América e partes de Europa e Asia os depredadores son un problema grave. Nos Estados Unidos, por exemplo, máis dun terzo das mortes de ovellas foron causadas por depredadores.<a href="#cite_note-nass-155">[153]</a><a href="#cite_note-pugh294-156">[154]</a> Pola contra, outras nacións están practicamente libres de depredadores das ovellas, en particular as illas coñecidas pola súa estendida gandería ovina.<a href="#cite_note-storey-84">[83]</a> En todo o mundo os <a href="/wiki/C%C3%A1nidos" title="Cánidos">cánidos</a> (incluído o <a href="/wiki/Can" title="Can">can doméstico</a>) son responsables da maioría das mortes de ovellas.<a href="#cite_note-157">[155]</a><a href="#cite_note-158">[156]</a><a href="#cite_note-canids-159">[157]</a> Entre outros animais que se alimentan puntualmente de ovinos están os <a href="/wiki/Felino" class="mw-redirect" title="Felino">felinos</a>, <a href="/wiki/Oso" title="Oso">osos</a> e <a href="/wiki/Ave_de_presa" title="Ave de presa">aves rapaces</a> e <a href="/w/index.php?title=Razorback_(raza_porcina)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Razorback (raza porcina) (a páxina aínda non existe)">porcos salvaxes</a>.<a href="#cite_note-160">[158]</a><a href="#cite_note-161">[159]</a> Os gandeiros utilizaron unha gran variedade de medidas para combater a depredación ao longo do tempo. Os <a href="/wiki/Pastor" class="mw-disambig" title="Pastor">pastores</a> antigos e medievais facíano mediante a súa propia presenza, <a href="/w/index.php?title=Can_pastor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Can pastor (a páxina aínda non existe)">cans pastores</a> e estruturas de protección, como cercas e <a href="/wiki/Corte_(do_gando)" title="Corte (do gando)">cortes</a>. As <a href="/wiki/Cerca" title="Cerca">cercas</a> (tanto normais como <a href="/w/index.php?title=Cerca_electrificada&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cerca electrificada (a páxina aínda non existe)">eléctricas</a>), o peche en recintos pola noite e o parto e primeiros coidados en interiores continúan sendo amplamente utilizados.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> Os pastores de mediados do século xx utilizaban armas de fogo, trampas e velenos para matar os depredadores,<a href="#cite_note-162">[160]</a> causando diminucións significativas nas poboacións de depredadores. Coa aparición dos movementos <a href="/wiki/Ecolox%C3%ADa" title="Ecoloxía">ecoloxistas</a> e de conservación, actualmente nos países máis desenvoltos o uso destes métodos adoita ser responsabilidade de organismos gobernamentais designados especialmente para este labor.<a href="#cite_note-163">[161]</a> A década dos anos 1970 viu un rexurdimento do uso de cans pastores e o desenvolvemento de novos métodos de control de predadores por parte dos produtores de gando ovino, moitos deles non letais.<a href="#cite_note-modern-36">[36]</a> <a href="/wiki/Burro" title="Burro">Burros</a> e <a href="/w/index.php?title=Lama_(x%C3%A9nero)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lama (xénero) (a páxina aínda non existe)">lamas</a> de vixilancia utilizáronse desde a década de 1980 para defender as ovellas, seguindo o mesmo principio básico dos cans pastores.<a href="#cite_note-164">[162]</a><a href="#cite_note-165">[163]</a> O pastoreo xunto con outras especies, polo xeral con gando maior como vacas ou cabalos, pode contribuír a disuadir aos depredadores, mesmo se esas especies non protexen activamente ás ovellas.<a href="#cite_note-living-53">[52]</a> Ademais dos animais gardiáns, a gandería ovina actual pode utilizar elementos de disuasión non letais para os depredadores, como luces activadas por movemento ou alarmas ruidosas.<a href="#cite_note-storey-84">[83]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Importancia_económica">Importancia económica</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=15" title="Editar a sección: «Importancia económica»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=15" title="Editar o código fonte da sección: Importancia económica">editar a fonte</a>]</div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Ovejas_en_Patagonia_-_Argentina.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Ovejas_en_Patagonia_-_Argentina.jpg/350px-Ovejas_en_Patagonia_-_Argentina.jpg" decoding="async" width="350" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Ovejas_en_Patagonia_-_Argentina.jpg/525px-Ovejas_en_Patagonia_-_Argentina.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Ovejas_en_Patagonia_-_Argentina.jpg/700px-Ovejas_en_Patagonia_-_Argentina.jpg 2x" data-file-width="1469" data-file-height="662" /></a><figcaption>Ovellas na <a href="/wiki/Patagonia" title="Patagonia">Patagonia</a>, <a href="/wiki/Arxentina" title="Arxentina">Arxentina</a>.</figcaption></figure> <table class="infobox"> <tbody><tr> <td colspan="2" style="text-align: center; background: #dcdcdc;">Número de cabezas por país Ano 2014 (en millóns) </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/20px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/30px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/40px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Popular_da_China" title="República Popular da China">China</a> </td> <td style="text-align:right">202,16 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_Australia.svg" class="mw-file-description" title="Australia"><img alt="Australia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/20px-Flag_of_Australia.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/30px-Flag_of_Australia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/40px-Flag_of_Australia.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></a> <a href="/wiki/Australia" title="Australia">Australia</a> </td> <td style="text-align:right">72,61 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_India.svg" class="mw-file-description" title="India"><img alt="India" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/20px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/30px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/40px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/India" title="India">India</a> </td> <td style="text-align:right">63,00 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_Iran.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/20px-Flag_of_Iran.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/30px-Flag_of_Iran.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Flag_of_Iran.svg/40px-Flag_of_Iran.svg.png 2x" data-file-width="630" data-file-height="360" /></a> <a href="/wiki/Ir%C3%A1n" title="Irán">Irán</a> </td> <td style="text-align:right">50,23 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_Nigeria.svg" class="mw-file-description" title="Nixeria"><img alt="Nixeria" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/20px-Flag_of_Nigeria.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/30px-Flag_of_Nigeria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/40px-Flag_of_Nigeria.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/Nixeria" title="Nixeria">Nixeria</a> </td> <td style="text-align:right">40,55 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_Sudan.svg" class="mw-file-description" title="Sudán"><img alt="Sudán" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/22px-Flag_of_Sudan.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/33px-Flag_of_Sudan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_Sudan.svg/44px-Flag_of_Sudan.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/Sud%C3%A1n" title="Sudán">Sudán</a> </td> <td style="text-align:right">39,85 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_the_United_Kingdom_(3-5).svg" class="mw-file-description" title="Reino Unido"><img alt="Reino Unido" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/20px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/30px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg/40px-Flag_of_the_United_Kingdom_%283-5%29.svg.png 2x" data-file-width="1000" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/Reino_Unido" title="Reino Unido">Reino Unido</a> </td> <td style="text-align:right">33,74 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_Turkey.svg" class="mw-file-description" title="Turquía"><img alt="Turquía" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/20px-Flag_of_Turkey.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/30px-Flag_of_Turkey.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Flag_of_Turkey.svg/40px-Flag_of_Turkey.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a> <a href="/wiki/Turqu%C3%ADa" title="Turquía">Turquía</a> </td> <td style="text-align:right">31,12 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_New_Zealand.svg" class="mw-file-description" title="Nova Zelandia"><img alt="Nova Zelandia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/20px-Flag_of_New_Zealand.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/30px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/Flag_of_New_Zealand.svg/40px-Flag_of_New_Zealand.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/Nova_Zelandia" title="Nova Zelandia">Nova Zelandia</a> </td> <td style="text-align:right">29,80 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_Ethiopia.svg" class="mw-file-description" title="Etiopía"><img alt="Etiopía" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Flag_of_Ethiopia.svg/20px-Flag_of_Ethiopia.svg.png" decoding="async" width="20" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Flag_of_Ethiopia.svg/30px-Flag_of_Ethiopia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/71/Flag_of_Ethiopia.svg/40px-Flag_of_Ethiopia.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/Etiop%C3%ADa" title="Etiopía">Etiopía</a> </td> <td style="text-align:right">29,33 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/20px-Flag_of_Pakistan.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/30px-Flag_of_Pakistan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Flag_of_Pakistan.svg/40px-Flag_of_Pakistan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /> <a href="/wiki/Paquist%C3%A1n" title="Paquistán">Paquistán</a> </td> <td style="text-align:right">29,10 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Alxeria" title="Alxeria"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/20px-Flag_of_Algeria.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/30px-Flag_of_Algeria.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Flag_of_Algeria.svg/40px-Flag_of_Algeria.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/Alxeria" title="Alxeria">Alxeria</a> </td> <td style="text-align:right">27,81 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left"><a href="/wiki/Ficheiro:Flag_of_South_Africa.svg" class="mw-file-description" title="Sudáfrica"><img alt="Sudáfrica" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/20px-Flag_of_South_Africa.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/30px-Flag_of_South_Africa.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_South_Africa.svg/40px-Flag_of_South_Africa.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a> <a href="/wiki/Sur%C3%A1frica" title="Suráfrica">Suráfrica</a> </td> <td style="text-align:right">25,50 </td></tr> <tr> <td style="text-align:left; border-top: 1px solid #aaa;">Total mundial </td> <td style="text-align:right; border-top: 1px solid #aaa;">1.209,91 </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:left; border-top: 1px solid #aaa;">Fonte: <a href="/wiki/Organizaci%C3%B3n_das_Naci%C3%B3ns_Unidas_para_a_Alimentaci%C3%B3n_e_a_Agricultura" title="Organización das Nacións Unidas para a Alimentación e a Agricultura">FAO</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://faostat3.fao.org/home/E">FAO</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160130023336/http://faostat3.fao.org/home/E">Arquivado</a> 30 de xaneiro de 2016 en <a href="/wiki/Wayback_Machine" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. </td></tr> </tbody></table> As ovellas son unha parte importante da <a href="/w/index.php?title=Econom%C3%ADa_agr%C3%ADcola&action=edit&redlink=1" class="new" title="Economía agrícola (a páxina aínda non existe)">economía agrícola</a> mundial, aínda que o seu <a href="/w/index.php?title=Status&action=edit&redlink=1" class="new" title="Status (a páxina aínda non existe)">status</a>, antigamente fundamental, foi substituído en gran medida por outras especies de gando, especialmente os porcos, os polos e as vacas.<a href="#cite_note-modern-36">[36]</a><a href="#cite_note-166">[164]</a> En 2014 a <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Popular_da_China" title="República Popular da China">China</a>, <a href="/wiki/Australia" title="Australia">Australia</a>, <a href="/wiki/India" title="India">India</a> e <a href="/wiki/Ir%C3%A1n" title="Irán">Irán</a> tiñan os maiores rabaños a nivel mundial,<a href="#cite_note-faostat2014-5">[5]</a> atendendo tanto as necesidades locais como de exportación de la e cordeiros.<a href="#cite_note-NQR-167">[165]</a> Outros países como <a href="/wiki/Nova_Zelandia" title="Nova Zelandia">Nova Zelandia</a> teñen rabaños máis pequenos, pero conservan un grande impacto económico internacional debido á súa exportación de produtos ovinos. As ovellas tamén xogan un papel importante en moitas economías locais, como <a href="/w/index.php?title=Nicho_de_mercado&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nicho de mercado (a páxina aínda non existe)">nichos de mercado</a> centrados na <a href="/wiki/Agricultura_ecol%C3%B3xica" title="Agricultura ecolóxica">agricultura ecolóxica</a> ou sustentable e a produción orientada a clientes que demandan <a href="/w/index.php?title=Consumo_local&action=edit&redlink=1" class="new" title="Consumo local (a páxina aínda non existe)">alimentos locais</a>.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a><a href="#cite_note-168">[166]</a> Sobre todo nos <a href="/wiki/Pa%C3%ADses_en_v%C3%ADas_de_desenvolvemento" class="mw-redirect" title="Países en vías de desenvolvemento">países en vías de desenvolvemento</a>, estes rabaños poden ser parte dunha <a href="/wiki/Agricultura_de_subsistencia" title="Agricultura de subsistencia">agricultura de subsistencia</a> en lugar dunha sistema de comercio. Tamén poden ser un medio de comercio en economías de <a href="/w/index.php?title=Troco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Troco (a páxina aínda non existe)">troco</a>.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:ABS-7215.0-LivestockProductsAustralia-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-AllSeries-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-Australia-A2060656A.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/ABS-7215.0-LivestockProductsAustralia-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-AllSeries-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-Australia-A2060656A.svg/220px-ABS-7215.0-LivestockProductsAustralia-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-AllSeries-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-Australia-A2060656A.svg.png" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/ABS-7215.0-LivestockProductsAustralia-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-AllSeries-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-Australia-A2060656A.svg/330px-ABS-7215.0-LivestockProductsAustralia-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-AllSeries-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-Australia-A2060656A.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/ABS-7215.0-LivestockProductsAustralia-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-AllSeries-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-Australia-A2060656A.svg/440px-ABS-7215.0-LivestockProductsAustralia-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-AllSeries-BrokersDealersReceivalsTaxableWool-Australia-A2060656A.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="341" /></a><figcaption>A cantidade de <a href="/wiki/La" title="La">la</a> fornecida polos gandeiros australianos aos distribuidores (toneladas/trimestre) vén decaendo desde 1990.</figcaption></figure> As ovellas domésticas proporcionan unha gran variedade de materias primas. A <a href="/wiki/La" title="La">la</a> foi un dos primeiros produtos téxtiles, aínda que a finais do século xx os prezos comezaron a caer drasticamente como resultado da popularidade e os baixos prezos das <a href="/w/index.php?title=Fibra_sint%C3%A9tica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fibra sintética (a páxina aínda non existe)">fibras sintéticas</a>.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> Para moitos gandeiros o custo da esquila é superior que o do posible beneficio do vélaro, polo que a subsistencia no negocio da produción de la resulta practicamente imposible sen os <a href="/wiki/Subsidio_agr%C3%ADcola" title="Subsidio agrícola">subsidios agrícolas</a>.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> Ademais da <a href="/wiki/Industria_t%C3%A9xtil" title="Industria téxtil">industria téxtil</a>, a la tamén se utiliza como material na fabricación de produtos alternativos para o illamento.<a href="#cite_note-169">[167]</a> No século xxi a venda de produtos cárnicos é o sector empresarial máis rendible da industria ovina, aínda que se consome moita menos que a de pito, porco ou tenreira.<a href="#cite_note-modern-36">[36]</a> O <a href="/w/index.php?title=Velaro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Velaro (a páxina aínda non existe)">velaro</a> utilízase para a fabricación de <a href="/wiki/Roupa" title="Roupa">roupa</a>, <a href="/wiki/Calzado" title="Calzado">calzado</a>, alfombras e outros produtos. Os derivados do sacrificio tamén teñen valor: o <a href="/w/index.php?title=Sebo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sebo (a páxina aínda non existe)">sebo</a> pode utilizarse para a fabricación de <a href="/wiki/Candea" title="Candea">candeas</a> ou <a href="/wiki/Xab%C3%B3n" title="Xabón">xabón</a> e os seus ósos e cartilaxes utilizáronse para fabricar artigos tallados como dados e botóns, así como pegamento ou <a href="/wiki/Xelatina" title="Xelatina">xelatina</a>;<a href="#cite_note-170">[168]</a> os intestinos das ovellas adultas pódense utilizar nas envolturas de embutidos, e os dos cordeiros como suturas cirúrxicas ou como cordas para instrumentos musicais e raquetas de tenis.<a href="#cite_note-sheep_and_goat-20">[20]</a> Os seus excrementos pódense vender como <a href="/wiki/Fertilizante" title="Fertilizante">fertilizantes</a> naturais,<a href="#cite_note-simmons361-369-171">[169]</a> e polo seu alto contido en <a href="/wiki/Celulosa" title="Celulosa">celulosa</a>, esterilizados e mesturados coa <a href="/w/index.php?title=Pulpa_de_celulosa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pulpa de celulosa (a páxina aínda non existe)">pasta tradicional</a>, pódense utilizar na fabricación de papel.<a href="#cite_note-172">[170]</a> De todos os subprodutos da produción de ovellas, talvez o máis valioso é a <a href="/w/index.php?title=Lanolina&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lanolina (a páxina aínda non existe)">lanolina</a>, unha substancia graxa resistente á auga que se atopa de forma natural na la e que se utiliza como base para gran número de <a href="/wiki/Cosm%C3%A9tico" class="mw-redirect" title="Cosmético">cosméticos</a> e outros produtos.<a href="#cite_note-sheep_and_goat-20">[20]</a> Algúns gandeiros tamén sacan beneficio do gando ovino vivo. A subministración de cordeiros para organizacións xuvenís como o <a href="/w/index.php?title=4-H&action=edit&redlink=1" class="new" title="4-H (a páxina aínda non existe)">4-H</a> ou as competicións nas <a href="/w/index.php?title=Exposici%C3%B3n_gandeira&action=edit&redlink=1" class="new" title="Exposición gandeira (a páxina aínda non existe)">exposicións</a> e feiras gandeiras adoitan ser un medio fiable para a venda de ovellas.<a href="#cite_note-simmons361-369-171">[169]</a> Os gandeiros tamén pode optar por centrarse na cría dunha determinada raza de ovellas co fin de vender animais <a href="/w/index.php?title=Pedigree&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pedigree (a páxina aínda non existe)">puros</a> rexistrados, ou proporcionar un servizo de alugamento de carneiros para a cría.<a href="#cite_note-simmons361-369-171">[169]</a> A cría de animais selectos pode chegar a ser moi rendible: en 2009 vendeuse un carneiro <a href="/w/index.php?title=Texel_(ovella)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Texel (ovella) (a páxina aínda non existe)">texel</a> de pura raza por 231 000 <a href="/wiki/Libra_esterlina" title="Libra esterlina">libras</a>, e en 2014 outro exemplar da mesma raza por 152 000 libras.<a href="#cite_note-record-173">[171]</a><a href="#cite_note-174">[172]</a> Outra opción para obter rendibilidade dos ovinos vivos é o alugamento de rabaños para pastar como «servizo de cortacéspede»; estes servizos serven para manter baixo control malas herbas e vexetación non desexada e para diminuír o perigo de incendios.<a href="#cite_note-simmons361-369-171">[169]</a> A pesar da caída da demanda e do prezo dos produtos ovinos en moitos mercados, as ovellas teñen vantaxes económicas en comparación con outros tipos de gando. Non requiren as custosas infraestruturas utilizadas para encerrar ao gando que se utilizan na <a href="/w/index.php?title=Agricultura_intensiva&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agricultura intensiva (a páxina aínda non existe)">agricultura intensiva</a> de polos ou porcos.<a href="#cite_note-175">[173]</a> É unha gandería que fai un uso eficiente da terra;<a href="#cite_note-176">[174]</a> unhas seis ovellas poden manterse utilizando a mesma superficie de terreo que necesitaría unha soa vaca ou cabalo.<a href="#cite_note-177">[175]</a> Comen moitos tipos de plantas indeseadas, como algunhas malas herbas nocivas, que a maioría de gando non toca e producen máis crías e a un ritmo máis rápido.<a href="#cite_note-178">[176]</a> Ademais, a diferenza da maioría das especies de gando, o custo da cría de ovellas non está necesariamente ligado ao prezo dos cultivos forraxeiros como os cereais, a soia ou o millo.<a href="#cite_note-wcf-179">[177]</a> Xunto co menor custo das ovellas de calidade, todos estes factores combínanse para supoñer uns menores <a href="/wiki/Gastos_xerais" title="Gastos xerais">gastos xerais</a> para os produtores de gando ovino, o que implica un maior potencial de rendibilidade para o pequeno gandeiro.<a href="#cite_note-wcf-179">[177]</a> As ovellas son especialmente beneficiosas para os produtores independentes, como as granxas familiares con recursos limitados, pois a industria ovina é un dos poucos tipos de gandería que non foi <a href="/w/index.php?title=Integraci%C3%B3n_vertical&action=edit&redlink=1" class="new" title="Integración vertical (a páxina aínda non existe)">integrada verticalmente</a> pola <a href="/w/index.php?title=Agroindustria&action=edit&redlink=1" class="new" title="Agroindustria (a páxina aínda non existe)">agroindustria</a>.<a href="#cite_note-180">[178]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Alimentos_de_orixe_ovina">Alimentos de orixe ovina</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=16" title="Editar a sección: «Alimentos de orixe ovina»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=16" title="Editar o código fonte da sección: Alimentos de orixe ovina">editar a fonte</a>]</div> A carne e o leite das ovellas foron un dos primeiros alimentos ricos en proteínas consumidos pola civilización humana despois da transición dunha sociedade baseada na <a href="/wiki/Caza-recolecci%C3%B3n" title="Caza-recolección">caza e a recolección</a> a unha <a href="/wiki/Agricultura" title="Agricultura">agrícola</a>.<a href="#cite_note-storey-84">[83]</a> A principios o século xxi os maiores consumidores de <a href="/w/index.php?title=Carne_de_ovella&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carne de ovella (a páxina aínda non existe)">carne de ovella</a> eran os <a href="/w/index.php?title=Monarqu%C3%ADas_do_Golfo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Monarquías do Golfo (a páxina aínda non existe)">Estados Árabes do Golfo Pérsico</a>, <a href="/wiki/Nova_Zelandia" title="Nova Zelandia">Nova Zelandia</a>, <a href="/wiki/Australia" title="Australia">Australia</a>, <a href="/wiki/Grecia" title="Grecia">Grecia</a>, <a href="/wiki/Uruguai" title="Uruguai">Uruguai</a>, <a href="/wiki/Reino_Unido" title="Reino Unido">Reino Unido</a> e <a href="/wiki/Irlanda" title="Irlanda">Irlanda</a>,<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> cun consumo de entre tres e dezaoito kg por habitante e ano.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a><a href="#cite_note-ado-181">[179]</a> A carne de ovino tamén é popular en <a href="/wiki/Francia" title="Francia">Francia</a>, <a href="/wiki/%C3%81frica" title="África">África</a> (especialmente no <a href="/wiki/Magreb" title="Magreb">Magreb</a>), o <a href="/wiki/Caribe_(rexi%C3%B3n)" title="Caribe (rexión)">Caribe</a>, o resto do <a href="/wiki/Oriente_Medio" title="Oriente Medio">Oriente Medio</a>, <a href="/wiki/India" title="India">India</a> e partes da <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Popular_da_China" title="República Popular da China">China</a>.<a href="#cite_note-ado-181">[179]</a> Este consumo reflicte a miúdo un pasado como produtores ovinos. En cambio, países como os <a href="/wiki/Estados_Unidos_de_Am%C3%A9rica" title="Estados Unidos de América">Estados Unidos</a> consomen menos de medio kg de carne ovina por ano, mentres que consomen uns vinte e dous de porco e vinte e nove de vacún,<a href="#cite_note-ado-181">[179]</a> e preferiblemente dos cortes máis caros, como as costeletas ou a coxa.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> Pola contra, nalgúns países a gastronomía que utiliza cortes cárnicos alternativos e <a href="/w/index.php?title=Despoxo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Despoxo (a páxina aínda non existe)">despoxo</a> constitúen pratos populares ou tradicionais. As <a href="/wiki/Test%C3%ADculo" title="Testículo">gónadas</a> de ovella son consideradas un <a href="/w/index.php?title=Manxar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manxar (a páxina aínda non existe)">manxar</a> en moitas partes do mundo, e o tradicional <a href="/w/index.php?title=Haggis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Haggis (a páxina aínda non existe)">haggis</a> <a href="/wiki/Escocia" title="Escocia">escocés</a> elabórase a base de vísceras de ovella xunto con fariña de avea e cebola picada, todo iso embutido nunha bolsa feita co propio estómago do animal.<a href="#cite_note-182">[180]</a><a href="#cite_note-183">[181]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Roquefort.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Roquefort.jpg/220px-Roquefort.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Roquefort.jpg/330px-Roquefort.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Roquefort.jpg/440px-Roquefort.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="600" /></a><figcaption>O <a href="/wiki/Roquefort_(queixo)" title="Roquefort (queixo)">roquefort</a> é un queixo producido con leite de ovella.</figcaption></figure> Aínda que o leite de ovella aínda se consome fresca nalgúns países ,<a href="#cite_note-184">[182]</a> hoxe en día utilízase sobre todo na produción de <a href="/wiki/Queixo" title="Queixo">queixo</a> e, en menor medida, <a href="/wiki/Iogur" title="Iogur">iogur</a>. Aínda que as <a href="/wiki/Ubre" title="Ubre">ubres</a> das ovellas teñen xeralmente só dúas mamilas,<a href="#cite_note-185">[183]</a> e producen un volume de leite moito menor que o das vacas,<a href="#cite_note-186">[184]</a> como a de ovella contén moita máis graxa, sólidos e minerais, é ideal para a elaboración de queixo.<a href="#cite_note-Pulina2-55">[54]</a> Outra vantaxe é que é resistente á contaminación durante o arrefriado debido ao seu maior contido de <a href="/wiki/Calcio" title="Calcio">calcio</a>.<a href="#cite_note-Pulina2-55">[54]</a> Entre os queixos elaborados a base de leite de ovella están o <a href="/wiki/Feta" title="Feta">feta</a> de <a href="/wiki/Bulgaria" title="Bulgaria">Bulgaria</a> e <a href="/wiki/Grecia" title="Grecia">Grecia</a>, o <a href="/wiki/Queixo_roquefort" class="mw-redirect" title="Queixo roquefort">roquefort</a> de <a href="/wiki/Francia" title="Francia">Francia</a>, o <a href="/wiki/Queixo_manchego" title="Queixo manchego">manchego</a> de <a href="/wiki/Espa%C3%B1a" title="España">España</a> ou o <a href="/w/index.php?title=Pecorino_romano&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pecorino romano (a páxina aínda non existe)">pecorino romano</a> e o <a href="/w/index.php?title=Ricotta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ricotta (a páxina aínda non existe)">ricotta</a> de <a href="/wiki/Italia" title="Italia">Italia</a>. Os iogures, especialmente algunhas variedades de <a href="/w/index.php?title=Labneh&action=edit&redlink=1" class="new" title="Labneh (a páxina aínda non existe)">labneh</a>, tamén se poden producir a partir de leite de ovella.<a href="#cite_note-187">[185]</a> Moitos destes produtos a miúdo elabóranse con leite de vaca, especialmente cando se producen fóra do seu país de orixe.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> O leite de ovella contén un 4,8 % de <a href="/wiki/Lactosa" title="Lactosa">lactosa</a>, polo que pode afectar as persoas que sofren <a href="/wiki/Intolerancia_%C3%A1_lactosa" title="Intolerancia á lactosa">intolerancia</a> a este <a href="/wiki/Disac%C3%A1rido" title="Disacárido">disacárido</a>.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> A produción de carne de ovino en <a href="/wiki/Galicia" title="Galicia">Galicia</a> ascendeu a 624 toneladas en 2004 (Consellería de Medio Rural, 2004). Canto ó consumo de carne, mentres que a nivel nacional era de 2,36 kg por habitante e ano, en 2008, en Galicia era de 2,06 kg, fronte a un consumo total de carne de 50,58 e 52,56 kg por habitante e ano, respectivamente <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.mapa.es/es/alimentacion/pags/consumo/BD/consulta.asp">[1]</a>. Cómpre advertir que as estatísticas oficiais non discriminan o consumo de carne de ovino do de <a href="/wiki/Cabra" title="Cabra">caprino</a> pero, a efectos comparativos, lémbrese que en 2004 a produción de carne desta segunda especie foi de 117 toneladas fronte ás 624 toneladas da primeira. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="A_gandaría">A gandaría</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=17" title="Editar a sección: «A gandaría»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=17" title="Editar o código fonte da sección: A gandaría">editar a fonte</a>]</div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="En_España">En España</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=18" title="Editar a sección: «En España»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=18" title="Editar o código fonte da sección: En España">editar a fonte</a>]</div> Segundo datos do <a href="/wiki/Ministerio_de_Medio_Ambiente_e_Medio_Rural_e_Mari%C3%B1o_de_Espa%C3%B1a" class="mw-redirect" title="Ministerio de Medio Ambiente e Medio Rural e Mariño de España">Ministerio de Medio Ambiente e Medio Rural e Mariño</a> <a rel="nofollow" class="external autonumber" href="https://www.mapa.gob.es/es/estadistica/temas/estadisticas-agrarias/resultados_nov2023_ovino-caprinod2_tcm30-675700.pdf">[2]</a>, o censo do gando ovino en España vai descendendo lenta pero progresivamente desde cifras ó redor dos 24 millóns de cabezas en <a href="/wiki/1990" title="1990">1990</a> ata as case 20 millóns en <a href="/wiki/2008" title="2008">2008</a> e 13 millóns e medio en <a href="/wiki/2023" title="2023">2023</a>. <a href="/wiki/Castela_e_Le%C3%B3n" title="Castela e León">Castela e León</a>, con 4.145.751 cabezas, encabezaba o censo por comunidades, pero en 2023 ocupaba o terceiro lugar, con 2.147.532, superada por <a href="/wiki/Castela-A_Mancha" title="Castela-A Mancha">Castela-A Mancha</a>, con 2.211.215, e, de lonxe, por <a href="/wiki/Estremadura" title="Estremadura">Estremadura</a>, con 3.526.119, mentres que Galicia contaba cun censo de 149.7790 cabezas (265.152 en 2008), distribuídas como segue: <table border="1" cellpadding="2"> <tbody><tr> <th>Provincia </th> <th>Número de cabezas </th></tr> <tr> <td>A Coruña </td> <td>23.834 </td></tr> <tr> <td>Lugo </td> <td>46.001 </td></tr> <tr> <td>Ourense </td> <td>55.826 </td></tr> <tr> <td>Pontevedra </td> <td>24.118 </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Na_ciencia">Na ciencia</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=19" title="Editar a sección: «Na ciencia»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=19" title="Editar o código fonte da sección: Na ciencia">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Dolly_face_closeup.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Dolly_face_closeup.jpg/220px-Dolly_face_closeup.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Dolly_face_closeup.jpg/330px-Dolly_face_closeup.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6e/Dolly_face_closeup.jpg/440px-Dolly_face_closeup.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="684" /></a><figcaption>A ovella <a href="/wiki/Ovella_Dolly" title="Ovella Dolly">Dolly</a> foi o primeiro mamífero <a href="/wiki/Clonaci%C3%B3n" title="Clonación">clonado</a> a partir dunha <a href="/wiki/C%C3%A9lula_som%C3%A1tica" title="Célula somática">célula somática</a> adulta.</figcaption></figure> Polo xeral as ovellas son demasiado grandes e reprodúcense moi lentamente como para ser suxeitos ideais no ámbito da investigación, polo que non adoitan ser utilizados como <a href="/wiki/Organismo_modelo" title="Organismo modelo">organismo modelo</a>.<a href="#cite_note-EU2005-188">[186]</a> Con todo xogaron un papel clave nalgúns campos da ciencia, como o desenvolto polo <a href="/w/index.php?title=Instituto_Roslin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Instituto Roslin (a páxina aínda non existe)">Instituto Roslin</a> de <a href="/wiki/Edimburgo" title="Edimburgo">Edimburgo</a> (Escocia) cando utilizou ovellas para unha investigación xenética que tivo uns resultados revolucionarios. Así, en 1995, dúas ovellas chamadas Megan e Morag foron os primeiros <a href="/wiki/Mam%C3%ADferos" title="Mamíferos">mamíferos</a> <a href="/wiki/Clonaci%C3%B3n" title="Clonación">clonados</a> a partir de <a href="/wiki/Diferenciaci%C3%B3n_celular" title="Diferenciación celular">células diferenciadas</a>. Un ano máis tarde, unha dorset finlandesa chamada Dolly, que a revista <a href="/wiki/Scientific_American" title="Scientific American">Scientific American</a> cualificou como «a ovella máis famosa do mundo»,<a href="#cite_note-189">[187]</a> foi o primeiro mamífero clonado a partir dunha <a href="/wiki/C%C3%A9lula_som%C3%A1tica" title="Célula somática">célula somática</a> adulta. Posteriormente <a href="/w/index.php?title=Ovella_Polly&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovella Polly (a páxina aínda non existe)">Polly</a> e Molly foron os primeiros mamíferos en ser á vez clónicos e <a href="/w/index.php?title=Transg%C3%A9n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Transgén (a páxina aínda non existe)">transgénicos</a>. En 1998 publicouse un mapa de <a href="/wiki/Ligamento" title="Ligamento">ligamentos xenéticos</a> ovino,<a href="#cite_note-190">[188]</a> e en 2014 publicouse a <a href="/wiki/Secuenciaci%C3%B3n_do_xenoma" class="mw-redirect" title="Secuenciación do xenoma">secuenciación do xenoma</a> das ovellas.<a href="#cite_note-191">[189]</a><a href="#cite_note-192">[190]</a> En 2012 unha ovella transxénica chamada Peng Peng foi clonada por científicos chineses partindo do xene de <a href="/wiki/Caenorhabditis_elegans" title="Caenorhabditis elegans">C. elegans</a> (un <a href="/wiki/Nematoda" class="mw-redirect" title="Nematoda">nematodo</a> moi utilizado na investigación biomédica) co fin de aumentar nas ovellas a produción de graxas saudables para o consumo humano.<a href="#cite_note-193">[191]</a><a href="#cite_note-194">[192]</a> No estudo da <a href="/wiki/Selecci%C3%B3n_natural" title="Selección natural">selección natural</a>, utilizouse a poboación de <a href="/w/index.php?title=Ovella_de_Soay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovella de Soay (a páxina aínda non existe)">ovellas de Soay</a> que quedaban no arquipélago de <a href="/w/index.php?title=Saint_Kilda&action=edit&redlink=1" class="new" title="Saint Kilda (a páxina aínda non existe)">Saint Kilda</a> para investigar a relación entre o tamaño corporal e a cor para o éxito reprodutivo.<a href="#cite_note-195">[193]</a> As ovellas de Soay poden ser de varias cores e a investigación trataba de explicar por que as máis grandes e escuras estaban en declive xa que este feito contradicía a regra xeral de que os membros máis grandes dunha poboación tenden a ter máis éxito na reprodución.<a href="#cite_note-196">[194]</a> As soays de Saint Kilda son suxeitos de estudo especialmente útiles porque están illadas.<a href="#cite_note-197">[195]</a> En <a href="/w/index.php?title=Ciencias_da_conduta&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ciencias da conduta (a páxina aínda non existe)">ciencias da conduta</a> as ovellas utilizáronse en casos illados en estudos sobre recoñecemento facial, xa que o seu proceso mental de recoñecemento é cualitativamente similar ao dos seres humanos.<a href="#cite_note-198">[196]</a> As ovellas son un dos poucos animais nos que se examinou a posible base molecular da diversidade nas preferencias sexuais dos machos.<a href="#cite_note-199">[197]</a> Este traballo, levado a cabo pola Oregon Health & Science University, que estudaba os mecanismos que producen a homosexualidade nos carneiros, foi criticado por organizacións como People for the Ethical Treatment of Animals (PETA) que acusou os científicos de tentar curar a homosexualidade nas ovellas, feito que a universidade e os propios científicos negaron rotundamente.<a href="#cite_note-nyt-106">[105]</a> En ocasións tamén se utilizan ovellas na <a href="/w/index.php?title=Investigaci%C3%B3n_m%C3%A9dica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Investigación médica (a páxina aínda non existe)">investigación médica</a>, especialmente para a investigación da fisioloxía cardiovascular, en áreas como a <a href="/wiki/Hipertensi%C3%B3n_arterial" title="Hipertensión arterial">hipertensión arterial</a> ou a <a href="/wiki/Insuficiencia_card%C3%ADaca" title="Insuficiencia cardíaca">insuficiencia cardíaca</a>.<a href="#cite_note-200">[198]</a><a href="#cite_note-201">[199]</a> As ovellas preñadas tamén son un modelo útil para o estudo da xestación humana,<a href="#cite_note-202">[200]</a> e utilizáronse para investigar os efectos da <a href="/wiki/Malnutrici%C3%B3n" title="Malnutrición">malnutrición</a> e a <a href="/wiki/Hipoxia_(medicina)" title="Hipoxia (medicina)">hipoxia</a> no desenvolvemento fetal.<a href="#cite_note-203">[201]</a> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Na_cultura_e_a_relixión">Na cultura e a relixión</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=20" title="Editar a sección: «Na cultura e a relixión»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=20" title="Editar o código fonte da sección: Na cultura e a relixión">editar a fonte</a>]</div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Black_sheep-1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Black_sheep-1.jpg/220px-Black_sheep-1.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Black_sheep-1.jpg/330px-Black_sheep-1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Black_sheep-1.jpg/440px-Black_sheep-1.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1364" /></a><figcaption>A expresión «<a href="/wiki/Ovella_negra" title="Ovella negra">ovella negra</a>» utilízase para referirse a un individuo que difire e ten mala reputación dentro dun grupo, especialmente na familia.</figcaption></figure> As ovellas tiveron unha forte presenza na cultura de moitos países, especialmente nas zonas onde constitúen o tipo máis común de gando. Na literatura, especialmente nas <a href="/wiki/F%C3%A1bula" title="Fábula">fábulas</a>, son as representantes típicas da bondade, mansedumbre e as poucas luces, en contraposición co lobo ou o raposo, que xeralmente representan a maldade ou a astucia, ou se utiliza o seu carácter gregario como representación da falta de autonomía e dependencia dun grupo, como en <a href="/wiki/A_revolta_dos_animais" title="A revolta dos animais">A revolta dos animais</a>, de <a href="/wiki/George_Orwell" title="George Orwell">George Orwell</a>. Tamén na música aparecen co mesmo rol, como en «<a href="/w/index.php?title=Sheep&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sheep (a páxina aínda non existe)">Sheep</a>», tema da banda británica de <a href="/wiki/Rock_progresivo" title="Rock progresivo">rock progresivo</a> <a href="/wiki/Pink_Floyd" title="Pink Floyd">Pink Floyd</a>, onde representan á xente común e corrente, que debe seguir ao pé da letra as indicacións dos seus superiores. A expresión «lobo con pel de cordeiro» ou «lobo con pel de ovella», presente en varios idiomas, alude á hipocrisía ou a falsidade dunha persoa que se disfraza de débil ou inocente para conseguir os seus fins, polo xeral moralmente reprobables.<a href="#cite_note-204">[202]</a> Para indicar que cada un debe relacionarse ou casar cos da súa categoría ou con quen teña gustos parecidos utilízase o <a href="/wiki/Proverbio" title="Proverbio">refrán</a> «cada tal co seu igual».<a href="#cite_note-205">[203]</a> As ovellas adoitan aparecer en cancións infantís e <a href="/wiki/Cantiga_de_berce" title="Cantiga de berce">nanas</a> e, aínda que hai estudos científicos que o descartan,<a href="#cite_note-206">[204]</a><a href="#cite_note-207">[205]</a> coloquialmente adóitase dicir que «contar ovellas» axuda a durmir e utilízase a miúdo en tiras cómicas, debuxos animados e outros medios de comunicación. A expresión «<a href="/wiki/Ovella_negra" title="Ovella negra">ovella negra</a>» utilízase para referirse a un individuo que difire dos demais e que ten mala reputación dentro dun grupo, especialmente no ámbito familiar; este uso deriva da presenza indesexable para os pastores dunha ovella negra nun rabaño branco, xa que a súa la non é tan viable comercialmente.<a href="#cite_note-AHD-208">[206]</a> Outra expresión incorporada da gandería ovina é «mesturar churras con meriñas», para indicar que non deben mesturarse cousas que, aínda que parezan iguais, son distintas; a súa orixe provén das <a href="/w/index.php?title=Ovella_churra&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovella churra (a páxina aínda non existe)">churras</a> e as <a href="/w/index.php?title=Ovella_meri%C3%B1a&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovella meriña (a páxina aínda non existe)">meriñas</a>, dúas razas de ovella que, aínda que similares en aspecto, as primeiras son boas pola súa carne e as segundas pola súa la, polo que non deben cruzarse.<a href="#cite_note-209">[207]</a> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:NAMA_Rhyton_Anavyssos.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/NAMA_Rhyton_Anavyssos.jpg/220px-NAMA_Rhyton_Anavyssos.jpg" decoding="async" width="220" height="195" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/NAMA_Rhyton_Anavyssos.jpg/330px-NAMA_Rhyton_Anavyssos.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/NAMA_Rhyton_Anavyssos.jpg/440px-NAMA_Rhyton_Anavyssos.jpg 2x" data-file-width="1000" data-file-height="887" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Rit%C3%B3n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ritón (a páxina aínda non existe)">Ritón</a> de <a href="/wiki/Cer%C3%A1mica_grega" class="mw-redirect" title="Cerámica grega">cerámica grega</a> de <a href="/w/index.php?title=Cer%C3%A1mica_de_figuras_vermellas&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cerámica de figuras vermellas (a páxina aínda non existe)">figuras vermellas</a> con forma de cabeza de ovella (ca. 460-450 a. C.).</figcaption></figure> O simbolismo e os rituais relixiosos con ovellas xurdiron xa con algunhas das primeiras tradicións, mitoloxías e relixións no <a href="/w/index.php?title=Antigo_Oriente_Pr%C3%B3ximo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Antigo Oriente Próximo (a páxina aínda non existe)">Antigo Oriente Próximo</a>, <a href="/wiki/Oriente_Medio" title="Oriente Medio">Oriente Medio</a> e a área <a href="/wiki/Mar_Mediterr%C3%A1neo" title="Mar Mediterráneo">mediterránea</a>. Os cranios de carneiros (e de touros) ocupaban un lugar central nos santuarios do asentamento de <a href="/w/index.php?title=%C3%87atalh%C3%B6y%C3%BCk&action=edit&redlink=1" class="new" title="Çatalhöyük (a páxina aínda non existe)">Çatalhöyük</a> no 8000 a. C.<a href="#cite_note-210">[208]</a> Na <a href="/w/index.php?title=Relixi%C3%B3n_do_Antigo_Exipto&action=edit&redlink=1" class="new" title="Relixión do Antigo Exipto (a páxina aínda non existe)">relixión do Antigo Exipto</a> o carneiro era o símbolo de varios deuses: <a href="/w/index.php?title=Jnum&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jnum (a páxina aínda non existe)">Jnum</a>, <a href="/w/index.php?title=Herishef&action=edit&redlink=1" class="new" title="Herishef (a páxina aínda non existe)">Herishef</a> e <a href="/wiki/Am%C3%B3n" title="Amón">Amón</a> (na súa encarnación como deus da fertilidade).<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> Outras deidades, como a deusa <a href="/w/index.php?title=Mitolox%C3%ADa_mesopot%C3%A1mica&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mitoloxía mesopotámica (a páxina aínda non existe)">babilónica</a> <a href="/w/index.php?title=Ishtar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ishtar (a páxina aínda non existe)">Ishtar</a>, o deus <a href="/w/index.php?title=Mitolox%C3%ADa_fenicia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mitoloxía fenicia (a páxina aínda non existe)">fenicio</a> <a href="/w/index.php?title=Baal_Hammon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baal Hammon (a páxina aínda non existe)">Baal Hammon</a> ou o babilónico <a href="/w/index.php?title=Adapa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Adapa (a páxina aínda non existe)">Ea-Oannes</a> en ocasións represéntanse con trazos de carneiro.<a href="#cite_note-hobby-23">[23]</a> Na <a href="/wiki/Mitolox%C3%ADa_grega" title="Mitoloxía grega">mitoloxía grega</a> temos o mito do <a href="/wiki/V%C3%A9laro_de_ouro" title="Vélaro de ouro">vélaro de ouro</a> do carneiro alado Crisómalo En <a href="/wiki/Astrolox%C3%ADa" title="Astroloxía">astroloxía</a>, <a href="/wiki/Aries_(astrolox%C3%ADa)" class="mw-redirect" title="Aries (astroloxía)">Aries</a>, o carneiro, é o primeiro <a href="/wiki/Signo_zodiacal" title="Signo zodiacal">signo do zodíaco</a> grego clásico, e a ovella é o oitavo dos doce animais asociados co ciclo de doce anos do <a href="/w/index.php?title=Astrolox%C3%ADa_chinesa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Astroloxía chinesa (a páxina aínda non existe)">zodíaco chinés</a>, relacionado co <a href="/wiki/Calendario_chin%C3%A9s" title="Calendario chinés">calendario chinés</a>.<a href="#cite_note-Cooper92-211">[209]</a> En <a href="/wiki/Mongolia" title="Mongolia">Mongolia</a>, os <a href="/w/index.php?title=Shagai&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shagai (a páxina aínda non existe)">shagai</a> son unha antiga forma de dados feitos cos ósos <a href="/wiki/Astr%C3%A1galo" title="Astrágalo">astrágalos</a> das ovellas que a miúdo se utilizan con fins de adiviñación. En <a href="/wiki/Madagascar" title="Madagascar">Madagascar</a> non comían ovellas, xa que se cría que eran encarnacións das almas dos antepasados.<a href="#cite_note-Cooper92-211">[209]</a> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Ficheiro:Bernhard_Plockhorst_-_Good_Shephard.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Bernhard_Plockhorst_-_Good_Shephard.jpg/220px-Bernhard_Plockhorst_-_Good_Shephard.jpg" decoding="async" width="220" height="324" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Bernhard_Plockhorst_-_Good_Shephard.jpg/330px-Bernhard_Plockhorst_-_Good_Shephard.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Bernhard_Plockhorst_-_Good_Shephard.jpg/440px-Bernhard_Plockhorst_-_Good_Shephard.jpg 2x" data-file-width="1156" data-file-height="1700" /></a><figcaption>Na iconografía cristiá <a href="/wiki/Xes%C3%BAs_de_Nazaret" title="Xesús de Nazaret">Xesús</a> aparece representado como o <a href="/wiki/Bo_Pastor" title="Bo Pastor">Bo Pastor</a>.</figcaption></figure> As ovellas representan un papel importante en todas as <a href="/wiki/Relixi%C3%B3ns_abrah%C3%A1micas" title="Relixións abrahámicas">relixións abrahámicas</a>. Son os primeiros animais mencionados no <a href="/wiki/Antigo_Testamento" title="Antigo Testamento">Antigo Testamento</a>,<a href="#cite_note-xenese-212">[N 3]</a> e <a href="/wiki/Abraham" class="mw-redirect" title="Abraham">Abraham</a>, <a href="/wiki/Isaac" title="Isaac">Isaac</a>, <a href="/wiki/Xacob" title="Xacob">Xacob</a>, <a href="/wiki/Mois%C3%A9s" title="Moisés">Moisés</a>, o rei <a href="/wiki/David" title="David">David</a> e o profeta <a href="/wiki/Mahoma" title="Mahoma">Mahoma</a> eran todos pastores. Segundo o relato <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">bíblico</a> do <a href="/w/index.php?title=Sacrificio_de_Isaac&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sacrificio de Isaac (a páxina aínda non existe)">sacrificio de Isaac</a>, un carneiro é sacrificado como substituto de Isaac despois de que un anxo detivese a man de Abraham, feito que se conmemora durante o <a href="/wiki/Eid_al-Adha" title="Eid al-Adha">Eid al-Adha</a>, unha das festas máis importantes do calendario <a href="/wiki/Musulm%C3%A1n" title="Musulmán">musulmán</a>.<a href="#cite_note-Eid-213">[210]</a><a href="#cite_note-sweetness-214">[211]</a> Tamén se sacrifican ovellas nalgunhas conmemoracións <a href="/w/index.php?title=Laicidade&action=edit&redlink=1" class="new" title="Laicidade (a páxina aínda non existe)">laicas</a> da <a href="/w/index.php?title=Cultura_musulm%C3%A1&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cultura musulmá (a páxina aínda non existe)">cultura islámica</a>.<a href="#cite_note-215">[212]</a> Os <a href="/wiki/Grecia_antiga" title="Grecia antiga">antigos gregos</a> e <a href="/wiki/Roma_antiga" title="Roma antiga">romanos</a> tamén sacrificaban ovellas regularmente en prácticas relixiosas e os <a href="/w/index.php?title=Israelita&action=edit&redlink=1" class="new" title="Israelita (a páxina aínda non existe)">israelitas</a> tamén as sacrificaban como parte do <a href="/w/index.php?title=Korb%C3%A1n&action=edit&redlink=1" class="new" title="Korbán (a páxina aínda non existe)">Korbán</a>.<a href="#cite_note-Cooper92-211">[209]</a> Os símbolos ovinos, como o <a href="/wiki/Kear%C3%A1" title="Keará">prato do Séder</a> ou o soprado cerimonial dun <a href="/w/index.php?title=Shofar&action=edit&redlink=1" class="new" title="Shofar (a páxina aínda non existe)">shofar</a> aínda están presentes nas tradicións <a href="/wiki/Xuda%C3%ADsmo" title="Xudaísmo">xudaicas</a> modernas. No <a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo">cristianismo</a>, os cristiáns congregados adoitan recibir o nome de “rabaño”, con <a href="/wiki/Xesucristo" class="mw-redirect" title="Xesucristo">Xesucristo</a> como o «<a href="/wiki/Bo_Pastor" title="Bo Pastor">Bo Pastor</a>». Os cordeiros son un elemento da iconografía cristiá do nacemento de <a href="/wiki/Xes%C3%BAs_de_Nazaret" title="Xesús de Nazaret">Xesús</a>. Algúns <a href="/wiki/Santo" title="Santo">santos</a> cristiáns son considerados <a href="/wiki/Santo_patr%C3%B3n" class="mw-redirect" title="Santo patrón">patróns</a> das «ovellas» ou os «pastores». Xesús tamén é representado como o cordeiro do sacrificio de Deus (<a href="/wiki/Agnus_Dei" title="Agnus Dei">Agnus Dei</a>), e as celebracións da <a href="/wiki/Pascua_cristi%C3%A1" title="Pascua cristiá">Pascua</a> en <a href="/wiki/Grecia" title="Grecia">Grecia</a> e <a href="/wiki/Roman%C3%ADa" title="Romanía">Romanía</a> tradicionalmente contan cunha comida de cordeiro pascual. Na tradición cristiá, unha autoridade da Igrexa é coñecida tamén como <a href="/w/index.php?title=Pastor_(ministro_relixioso)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pastor (ministro relixioso) (a páxina aínda non existe)">pastor</a>. <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="A_ovella_na_cultura_popular_galega">A ovella na cultura popular galega</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=21" title="Editar a sección: «A ovella na cultura popular galega»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=21" title="Editar o código fonte da sección: A ovella na cultura popular galega">editar a fonte</a>]</div> <div class="detail principal"> <dl><dd>Artigo principal: <a href="/wiki/A_ovella_na_cultura_popular_galega" title="A ovella na cultura popular galega">A ovella na cultura popular galega</a>.</dd></dl></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Cantigueiro">Cantigueiro</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=22" title="Editar a sección: «Cantigueiro»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=22" title="Editar o código fonte da sección: Cantigueiro">editar a fonte</a>]</div> <ul><li>Meu siñor Santo Tomé,/ sodes un santo moi bo,/ pois sodes can polo to/ e carneiro polo me.</li> <li>Miña nai ten tres ovellas/ todas tres mas ha de dar,/ unha cega, outra coxa,/ outra xa non pode andar.</li> <li>Nós dacá e vós dalá,/ somos tantos coma vós;/ nós comémo-lo carneiro/ e os cornos son para vós.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Galería_de_imaxes">Galería de imaxes</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=23" title="Editar a sección: «Galería de imaxes»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=23" title="Editar o código fonte da sección: Galería de imaxes">editar a fonte</a>]</div> <div class="detail principal"> <dl><dd>Artigo principal: <a href="/wiki/Galer%C3%ADa_de_imaxes_de_ovellas_de_Galicia" title="Galería de imaxes de ovellas de Galicia">Galería de imaxes de ovellas de Galicia</a>.</dd></dl></div> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Ficheiro:Ovellas_en_Nar%C3%B3n.JPG" class="mw-file-description" title="Ovellas en Narón"><img alt="Ovellas en Narón" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Ovellas_en_Nar%C3%B3n.JPG/120px-Ovellas_en_Nar%C3%B3n.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Ovellas_en_Nar%C3%B3n.JPG/180px-Ovellas_en_Nar%C3%B3n.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Ovellas_en_Nar%C3%B3n.JPG/240px-Ovellas_en_Nar%C3%B3n.JPG 2x" data-file-width="1296" data-file-height="972" /></a></div> <div class="gallerytext">Ovellas en Narón</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Ficheiro:Carneiro_Carnero_GFDL02.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Carneiro_Carnero_GFDL02.jpg/120px-Carneiro_Carnero_GFDL02.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Carneiro_Carnero_GFDL02.jpg/180px-Carneiro_Carnero_GFDL02.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Carneiro_Carnero_GFDL02.jpg/240px-Carneiro_Carnero_GFDL02.jpg 2x" data-file-width="2848" data-file-height="2137" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Ficheiro:Ovellas2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Ovellas2.jpg/120px-Ovellas2.jpg" decoding="async" width="120" height="91" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Ovellas2.jpg/180px-Ovellas2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Ovellas2.jpg/240px-Ovellas2.jpg 2x" data-file-width="1168" data-file-height="881" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><a href="/wiki/Ficheiro:Ovellas1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Ovellas1.jpg/120px-Ovellas1.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Ovellas1.jpg/180px-Ovellas1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Ovellas1.jpg/240px-Ovellas1.jpg 2x" data-file-width="1171" data-file-height="878" /></a></div> <div class="gallerytext"></div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Notas">Notas</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=24" title="Editar a sección: «Notas»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=24" title="Editar o código fonte da sección: Notas">editar a fonte</a>]</div> <div class="reflist" style="list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-raza-definicion-50"><a href="#cite_ref-raza-definicion_50-0">↑</a> «either a subspecific group of domestic livestock with definable and identifiable external characteristics that enable it to be separated by visual appraisal from other similarly defined groups within the same species or a group for which geographical and/or cultural separation from phenotypically similar groups has led to acceptance of its separate identity».<a href="#cite_note-49">[49]</a> </li> <li id="cite_note-freemartinismo-108"><a href="#cite_ref-freemartinismo_108-0">↑</a> O freemartinismo ou síndrome Freemartin soe darse en femias nadas xuntamente cun macho nun parto múltiple ou xemelar e manifestan un comportamento masculino. Carecen de <a href="/wiki/Ovario" title="Ovario">ovarios</a> funcionais, polo que son estériles. É común nos partos xemelares de vacúns, pero raro en ovinos.<a href="#cite_note-107">[106]</a> </li> <li id="cite_note-xenese-212"><a href="#cite_ref-xenese_212-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.biblegateway.com/passage/?search=Xénese4:2;&version=RVR1960;%20">Xénese "4:2"</a>. BibleGateway (en <a href="/wiki/Lingua_castel%C3%A1" title="Lingua castelá">castelán</a>).</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=4%3A2&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BibleGateway&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.biblegateway.com%2Fpassage%2F%3Fsearch%3DX%C3%A9nese4%3A2%3B%26amp%3Bversion%3DRVR1960%3B%2520%27%27X%C3%A9nese%27%27&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"> : «Despois deu a luz ao seu irmán Abel. E Abel foi pastor de ovellas, e Caín foi labrador da terra.» </li> </ol></div> <div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-drag-ovella-1">↑ <a href="#cite_ref-drag-ovella_1-0">1,0</a> <a href="#cite_ref-drag-ovella_1-1">1,1</a> Definicións no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://academia.gal/dicionario/-/termo/ovella">Dicionario da Real Academia Galega</a> e no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://portaldaspalabras.gal/dicionario/procura/ovella">Portal das Palabras</a> para ovella. </li> <li id="cite_note-Opinion2007-2">↑ <a href="#cite_ref-Opinion2007_2-0">2,0</a> <a href="#cite_ref-Opinion2007_2-1">2,1</a> <cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://ia600205.us.archive.org/20/items/biostor-80539/biostor-80539.pdf">"Opinion 2027 (Case 3010). Usage of 17 specific names based on wild species which are pre-dated by or contemporary with those based on domestic animals (Lepidoptera, Osteichthyes, Mammalia): conserved"</a> (PDF). Bulletin of Zoological Nomenclature (International Commission on Zoological Nomenclature) 60 (1): 81–84. 2003.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Opinion+2027+%28Case+3010%29.+Usage+of+17+specific+names+based+on+wild+species+which+are+pre-dated+by+or+contemporary+with+those+based+on+domestic+animals+%28Lepidoptera%2C+Osteichthyes%2C+Mammalia%29%3A+conserved&rft.date=2003&rft.genre=article&rft.issue=1&rft.jtitle=Bulletin+of+Zoological+Nomenclature&rft.pages=81-84&rft.volume=60&rft_id=https%3A%2F%2Fia600205.us.archive.org%2F20%2Fitems%2Fbiostor-80539%2Fbiostor-80539.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-3"><a href="#cite_ref-3">↑</a> Definicións no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://academia.gal/dicionario/-/termo/carneiro">Dicionario da Real Academia Galega</a> e no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://portaldaspalabras.gal/dicionario/procura/carneiro">Portal das Palabras</a> para carneiro. </li> <li id="cite_note-4"><a href="#cite_ref-4">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150826222853/http://www.alimentacion.es/es/conoce%5Flo%5Fque%5Fcomes/bloc/cordero/denominaciones%5Fcomerciales%5Fde%5Fla%5Fcarne%5Fdel%5Fovino/">"Denominaciones comerciales de la carne del ovino"</a>. alimentación.es. Ministerio Agricultura, Alimentación y Medio Ambiente de España. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alimentacion.es/es/conoce_lo_que_comes/bloc/cordero/denominaciones_comerciales_de_la_carne_del_ovino/">o orixinal</a> o 26 de agosto de 2015. Consultado o 25 de xullo de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Denominaciones+comerciales+de+la+carne+del+ovino&rft.genre=unknown&rft.jtitle=alimentaci%C3%B3n.es&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.alimentacion.es%2Fes%2Fconoce_lo_que_comes%2Fbloc%2Fcordero%2Fdenominaciones_comerciales_de_la_carne_del_ovino%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-faostat2014-5">↑ <a href="#cite_ref-faostat2014_5-0">5,0</a> <a href="#cite_ref-faostat2014_5-1">5,1</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160822021904/http://faostat3.fao.org/download/Q/QA/S">"Producción ganadera"</a>. FAOSTAT. Organización de las Naciones Unidas para la Alimentación y la Agricultura. 2014. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://faostat3.fao.org/download/Q/QA/S">o orixinal</a> o 22 de agosto de 2016. Consultado o 15 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Producci%C3%B3n+ganadera&rft.date=2014&rft.genre=unknown&rft.jtitle=FAOSTAT&rft_id=http%3A%2F%2Ffaostat3.fao.org%2Fdownload%2FQ%2FQA%2FS&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-6"><a href="#cite_ref-6">↑</a> Definicións no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://academia.gal/dicionario/-/termo/a%C3%B1o">Dicionario da Real Academia Galega</a> e no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://portaldaspalabras.gal/dicionario/procura/a%C3%B1o">Portal das Palabras</a> para año. </li> <li id="cite_note-7"><a href="#cite_ref-7">↑</a> Definicións no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://academia.gal/dicionario/-/termo/a%C3%B1agoto">Dicionario da Real Academia Galega</a> e no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://portaldaspalabras.gal/dicionario/procura/a%C3%B1agoto">Portal das Palabras</a> para añagoto. </li> <li id="cite_note-8"><a href="#cite_ref-8">↑</a> Definicións no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://academia.gal/dicionario/-/termo/cordeiro">Dicionario da Real Academia Galega</a> e no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://portaldaspalabras.gal/dicionario/procura/cordeiro">Portal das Palabras</a> para cordeiro. </li> <li id="cite_note-9"><a href="#cite_ref-9">↑</a> Definicións no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://academia.gal/dicionario/-/termo/roxelo">Dicionario da Real Academia Galega</a> e no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://portaldaspalabras.gal/dicionario/procura/roxelo">Portal das Palabras</a> para roxelo. </li> <li id="cite_note-10"><a href="#cite_ref-10">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150924081145/http://www.portaldaspalabras.gal/buscador?palabra=a%C3%B1o&sinom=0&homonimo=">"Sinónimos en galego en Portal das Palabras"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.portaldaspalabras.gal/buscador?palabra=a%C3%B1o&sinom=0&homonimo=">o orixinal</a> o 24 de setembro de 2015. Consultado o 14 de febreiro de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=Sin%C3%B3nimos+en+galego+en+Portal+das+Palabras&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.portaldaspalabras.gal%2Fbuscador%3Fpalabra%3Da%25C3%25B1o%26sinom%3D0%26homonimo%3D&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-11"><a href="#cite_ref-11">↑</a> Definicións no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://academia.gal/dicionario/-/termo/ovino">Dicionario da Real Academia Galega</a> e no <a rel="nofollow" class="external text" href="http://portaldaspalabras.gal/dicionario/procura/ovino">Portal das Palabras</a> para ovino. </li> <li id="cite_note-12"><a href="#cite_ref-12">↑</a> <cite class="citation journal">Zohary, D.; Tchernov, E.; Kolska Horwitz, L. (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.researchgate.net/publication/231866060_The_role_of_unconscious_selection_in_the_domestication_of_sheep_and_goat">"The role of unconscious selection in the domestication of sheep and goats"</a>. Journal of Zoology 245 (2): 129–135. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/1469-7998">1469-7998</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1111%2Fj.1469-7998.1998.tb00082.x">10.1111/j.1469-7998.1998.tb00082.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=The+role+of+unconscious+selection+in+the+domestication+of+sheep+and+goats&rft.au=Kolska+Horwitz%2C+L.&rft.au=Tchernov%2C+E.&rft.aufirst=D.&rft.aulast=Zohary&rft.date=1998&rft.genre=article&rft.issn=1469-7998&rft.issue=2&rft.jtitle=Journal+of+Zoology&rft.pages=129-135&rft.volume=245&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.researchgate.net%2Fpublication%2F231866060_The_role_of_unconscious_selection_in_the_domestication_of_sheep_and_goat&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1469-7998.1998.tb00082.x&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-13"><a href="#cite_ref-13">↑</a> <cite class="citation journal">Guo, J.; et al. (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1111/j.1365-2052.2005.01310.x">"A novel maternal lineage revealed in sheep (Ovis aries)"</a>. Animal Genetics 36 (4): 331–336. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1111%2Fj.1365-2052.2005.01310.x">10.1111/j.1365-2052.2005.01310.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=A+novel+maternal+lineage+revealed+in+sheep+%28Ovis+aries%29&rft.au=Guo%2C+J.&rft.date=2005&rft.genre=article&rft.issue=4&rft.jtitle=Animal+Genetics&rft.pages=331-336&rft.volume=36&rft_id=http%3A%2F%2Fdx.doi.org%2F10.1111%2Fj.1365-2052.2005.01310.x&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1365-2052.2005.01310.x&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-14"><a href="#cite_ref-14">↑</a> <cite class="citation journal">Pedrosa, S.; et al. (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://rspb.royalsocietypublishing.org/content/272/1577/2211">"Evidence of three maternal lineages in near eastern sheep supporting multiple domestication events"</a>. Proc. R. Soc. B 272 (1577): 2211–2217. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1098%2Frspb.2005.3204">10.1098/rspb.2005.3204</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Evidence+of+three+maternal+lineages+in+near+eastern+sheep+supporting+multiple+domestication+events&rft.au=Pedrosa%2C+S.&rft.date=2005&rft.genre=article&rft.issue=1577&rft.jtitle=Proc.+R.+Soc.+B&rft.pages=2211-2217&rft.volume=272&rft_id=http%3A%2F%2Frspb.royalsocietypublishing.org%2Fcontent%2F272%2F1577%2F2211&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frspb.2005.3204&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-15"><a href="#cite_ref-15">↑</a> <cite class="citation journal">Meadows, J.R.S.; et al. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.genetics.org/content/175/3/1371">"Five Ovine Mitochondrial Lineages Identified From Sheep Breeds of the Near East"</a>. Genetics 175 (3): 1371–1379. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1534%2Fgenetics.106.068353">10.1534/genetics.106.068353</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Five+Ovine+Mitochondrial+Lineages+Identified+From+Sheep+Breeds+of+the+Near+East&rft.au=Meadows%2C+J.R.S.&rft.date=2007&rft.genre=article&rft.issue=3&rft.jtitle=Genetics&rft.pages=1371-1379&rft.volume=175&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.genetics.org%2Fcontent%2F175%2F3%2F1371&rft_id=info%3Adoi%2F10.1534%2Fgenetics.106.068353&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-16"><a href="#cite_ref-16">↑</a> <cite class="citation journal">Hiendleder, S.; Kaupe, B.; Wassmuth, R.; Janke, A. (2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190913044120/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1690972/pdf/12028771.pdf">"Molecular analysis of wild and domestic sheep questions current nomenclature and provides evidence for domestication from two different subspecies"</a> (PDF). Proceedings of the Royal Society B 269 (1494): 893–904. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1690972">1690972</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12028771">12028771</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1098%2Frspb.2002.1975">10.1098/rspb.2002.1975</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pubmedcentral.nih.gov/picrender.fcgi?artid=1690972&blobtype=pdf">o orixinal</a> o 13 de setembro de 2019. Consultado o 19 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Molecular+analysis+of+wild+and+domestic+sheep+questions+current+nomenclature+and+provides+evidence+for+domestication+from+two+different+subspecies&rft.au=Janke%2C+A.&rft.au=Kaupe%2C+B.&rft.au=Wassmuth%2C+R.&rft.aufirst=S.&rft.aulast=Hiendleder&rft.date=2002&rft.genre=article&rft.issue=1494&rft.jtitle=Proceedings+of+the+Royal+Society+B&rft.pages=893-904&rft.volume=269&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1690972&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.pubmedcentral.nih.gov%2Fpicrender.fcgi%3Fartid%3D1690972%26blobtype%3Dpdf&rft_id=info%3Adoi%2F10.1098%2Frspb.2002.1975&rft_id=info%3Apmid%2F12028771&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-17"><a href="#cite_ref-17">↑</a> <cite class="citation journal">Chessa, B.; et al. (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://science.sciencemag.org/content/324/5926/532">"Revealing the History of Sheep Domestication Using Retrovirus Integrations"</a>. Science 324 (5926): 532–536. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1126%2Fscience.1170587">10.1126/science.1170587</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Revealing+the+History+of+Sheep+Domestication+Using+Retrovirus+Integrations&rft.au=Chessa%2C+B.&rft.date=2009&rft.genre=article&rft.issue=5926&rft.jtitle=Science&rft.pages=532-536&rft.volume=324&rft_id=http%3A%2F%2Fscience.sciencemag.org%2Fcontent%2F324%2F5926%2F532&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1170587&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-18"><a href="#cite_ref-18">↑</a> Budiansky, 1999, pp. 97-98. </li> <li id="cite_note-19"><a href="#cite_ref-19">↑</a> Budiansky, 1999, pp. 100-101. </li> <li id="cite_note-sheep_and_goat-20">↑ <a href="#cite_ref-sheep_and_goat_20-0">20,0</a> <a href="#cite_ref-sheep_and_goat_20-1">20,1</a> <a href="#cite_ref-sheep_and_goat_20-2">20,2</a> <a href="#cite_ref-sheep_and_goat_20-3">20,3</a> <a href="#cite_ref-sheep_and_goat_20-4">20,4</a> Ensminger, 1986. </li> <li id="cite_note-rmcsba-21">↑ <a href="#cite_ref-rmcsba_21-0">21,0</a> <a href="#cite_ref-rmcsba_21-1">21,1</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rmncsba.org/">"Natural Colored Sheep"</a>. Rare Breeds Watchlist. Rocky Mountain Natural Colored Sheep Breeders Association. xaneiro de 2007. Consultado o 26 de xullo de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Natural+Colored+Sheep&rft.chron=xaneiro+de+2007&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Rare+Breeds+Watchlist&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rmncsba.org%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-bcsba-22">↑ <a href="#cite_ref-bcsba_22-0">22,0</a> <a href="#cite_ref-bcsba_22-1">22,1</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160830141015/http://www.bcsba.org.uk/coloured-sheep/coloured-sheep.html">"An introduction to coloured sheep"</a>. British Coloured Sheep Breeders Association. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bcsba.org.uk/coloured-sheep/coloured-sheep.html">o orixinal</a> o 30 de agosto de 2016. Consultado o 26 de xullo de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=An+introduction+to+coloured+sheep&rft.genre=unknown&rft.jtitle=British+Coloured+Sheep+Breeders+Association&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bcsba.org.uk%2Fcoloured-sheep%2Fcoloured-sheep.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-hobby-23">↑ <a href="#cite_ref-hobby_23-0">23,00</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-1">23,01</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-2">23,02</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-3">23,03</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-4">23,04</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-5">23,05</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-6">23,06</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-7">23,07</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-8">23,08</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-9">23,09</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-10">23,10</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-11">23,11</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-12">23,12</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-13">23,13</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-14">23,14</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-15">23,15</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-16">23,16</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-17">23,17</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-18">23,18</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-19">23,19</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-20">23,20</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-21">23,21</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-22">23,22</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-23">23,23</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-24">23,24</a> <a href="#cite_ref-hobby_23-25">23,25</a> Weaver, 2005. </li> <li id="cite_note-24"><a href="#cite_ref-24">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, pp. 30-37. </li> <li id="cite_note-25"><a href="#cite_ref-25">↑</a> <cite class="citation encyclopaedia">Melinda J. Burrill (2004). "Sheep". World Book. Mackiev.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep&rft.au=Melinda+J.+Burrill&rft.btitle=World+Book&rft.date=2004&rft.genre=bookitem&rft.pub=Mackiev&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-26"><a href="#cite_ref-26">↑</a> <cite class="citation book">Frandson, R. D. e T. L. Spurgeon (1992). Anatomy and physiology of farm animals (5.ª ed.). Lippincott: Williams and Wilkins.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Frandson%2C+R.+D.+e+T.+L.+Spurgeon&rft.btitle=Anatomy+and+physiology+of+farm+animals&rft.date=1992&rft.edition=5.%AA&rft.genre=book&rft.place=Lippincott&rft.pub=Williams+and+Wilkins&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-determinacion-27"><a href="#cite_ref-determinacion_27-0">↑</a> <cite class="citation web">Tinari, Mauricio; Lynch, Gloria; Mc Cormick, Mercedes e Simonetti, Laura. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160918061701/http://www.produccion-animal.com.ar/produccion_ovina/produccion_ovina/228-tinari_et_al.pdf">"Determinación de la edad en el ovino: práctica de boqueo"</a> (PDF). Sitio Argentino de Producción Animal. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.produccion-animal.com.ar/produccion_ovina/produccion_ovina/228-tinari_et_al.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 18 de setembro de 2016. Consultado o 28 de xullo de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Determinaci%C3%B3n+de+la+edad+en+el+ovino%3A+pr%C3%A1ctica+de+boqueo&rft.au=Tinari%2C+Mauricio%3B+Lynch%2C+Gloria%3B+Mc+Cormick%2C+Mercedes+e+Simonetti%2C+Laura&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Sitio+Argentino+de+Producci%C3%B3n+Animal&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.produccion-animal.com.ar%2Fproduccion_ovina%2Fproduccion_ovina%2F228-tinari_et_al.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-informativo79-28">↑ <a href="#cite_ref-informativo79_28-0">28,0</a> <a href="#cite_ref-informativo79_28-1">28,1</a> <cite class="citation journal">Oriella Romero. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20200617085957/https://www.inia.cl/wp-content/uploads/2016/03/Informativo-79-Ovinos.pdf">"Evaluación de la condición corporal y edad de los ovinos"</a> (PDF). Informativo (Instituto de Investigaciones Agropecuarias. Ministerio de Agricultura de Chile) (79). Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.inia.cl/wp-content/uploads/2016/03/Informativo-79-Ovinos.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 17 de xuño de 2020. Consultado o 19 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Evaluaci%C3%B3n+de+la+condici%C3%B3n+corporal+y+edad+de+los+ovinos&rft.au=Oriella+Romero&rft.genre=article&rft.issue=79&rft.jtitle=Informativo&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.inia.cl%2Fwp-content%2Fuploads%2F2016%2F03%2FInformativo-79-Ovinos.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-29"><a href="#cite_ref-29">↑</a> <cite class="citation web">Melissa Rouge (7 de novembro de 2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110928131653/http://www.vivo.colostate.edu/hbooks/pathphys/digestion/pregastric/cowpage.html">"Dental Anatomy of Ruminants"</a>. Colorado State University. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vivo.colostate.edu/hbooks/pathphys/digestion/pregastric/cowpage.html">o orixinal</a> o 28 de setembro de 2011. Consultado o 30 de xullo de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Dental+Anatomy+of+Ruminants&rft.au=Melissa+Rouge&rft.chron=7+de+novembro+de+2001&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Colorado+State+University&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.vivo.colostate.edu%2Fhbooks%2Fpathphys%2Fdigestion%2Fpregastric%2Fcowpage.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-30"><a href="#cite_ref-30">↑</a> Pugh e Baird, 2012, p. 63. </li> <li id="cite_note-31"><a href="#cite_ref-31">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, pp. 22-23. </li> <li id="cite_note-32"><a href="#cite_ref-32">↑</a> <cite class="citation web">Schoenian, Susan (21 de setembro de 2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sheep101.info/sheepbasics.html">"Sheep Basics"</a>. Sheep 101. Consultado o 28 de xullo de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep+Basics&rft.aufirst=Susan&rft.aulast=Schoenian&rft.chron=21+de+setembro+de+2015&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Sheep+101&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sheep101.info%2Fsheepbasics.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-begin-33">↑ <a href="#cite_ref-begin_33-0">33,0</a> <a href="#cite_ref-begin_33-1">33,1</a> <a href="#cite_ref-begin_33-2">33,2</a> <a href="#cite_ref-begin_33-3">33,3</a> <a href="#cite_ref-begin_33-4">33,4</a> <a href="#cite_ref-begin_33-5">33,5</a> <a href="#cite_ref-begin_33-6">33,6</a> <a href="#cite_ref-begin_33-7">33,7</a> <a href="#cite_ref-begin_33-8">33,8</a> Smith et al, 1997. </li> <li id="cite_note-ASI-34"><a href="#cite_ref-ASI_34-0">↑</a> <cite class="citation web">Shulaw, Dr. William P. (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160809001939/http://coloradosheep.org/files/86845150.pdf">"Sheep Care Guide"</a> (PDF). American Sheep Industry Association. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.coloradosheep.org/files/86845150.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 09 de agosto de 2016. Consultado o 28 de xullo de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=Dr.+William+P.&rft.aulast=Shulaw&rft.btitle=Sheep+Care+Guide&rft.date=2005&rft.genre=unknown&rft.pub=American+Sheep+Industry+Association&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.coloradosheep.org%2Ffiles%2F86845150.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-35"><a href="#cite_ref-35">↑</a> <cite class="citation journal">Terrill, C. E.; Hazel, L. N. (1946). "Heritability of neck folds and face covering in range Rambouillet lambs as evaluated by scoring". J. Anim. Sci. 5: 170–179. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20985519">20985519</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Heritability+of+neck+folds+and+face+covering+in+range+Rambouillet+lambs+as+evaluated+by+scoring&rft.au=Hazel%2C+L.+N.&rft.aufirst=C.+E.&rft.aulast=Terrill&rft.date=1946&rft.genre=article&rft.jtitle=J.+Anim.+Sci.&rft.pages=170-179&rft.volume=5&rft_id=info%3Apmid%2F20985519&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-modern-36">↑ <a href="#cite_ref-modern_36-0">36,0</a> <a href="#cite_ref-modern_36-1">36,1</a> <a href="#cite_ref-modern_36-2">36,2</a> <a href="#cite_ref-modern_36-3">36,3</a> <a href="#cite_ref-modern_36-4">36,4</a> <a href="#cite_ref-modern_36-5">36,5</a> <a href="#cite_ref-modern_36-6">36,6</a> <a href="#cite_ref-modern_36-7">36,7</a> <a href="#cite_ref-modern_36-8">36,8</a> <cite class="citation book">Brown, Dave; Meadowcroft, Sam (1996). The Modern Shepherd. Ipswich, Reino Unido: Farming Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-85236-188-2" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-85236-188-2">0-85236-188-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Meadowcroft%2C+Sam&rft.aufirst=Dave&rft.aulast=Brown&rft.btitle=The+Modern+Shepherd&rft.date=1996&rft.genre=book&rft.isbn=0-85236-188-2&rft.place=Ipswich%2C+Reino+Unido&rft.pub=Farming+Press&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Piggins1996-37">↑ <a href="#cite_ref-Piggins1996_37-0">37,0</a> <a href="#cite_ref-Piggins1996_37-1">37,1</a> <cite class="citation journal">Piggins, D.; Phillips, C. J. C. (1996). "The eye of the domesticated sheep and its implications for vision". Animal Science 62 (2): 301–308. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1017%2FS1357729800014612">10.1017/S1357729800014612</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=The+eye+of+the+domesticated+sheep+and+its+implications+for+vision&rft.au=Phillips%2C+C.+J.+C.&rft.aufirst=D.&rft.aulast=Piggins&rft.date=1996&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=Animal+Science&rft.pages=301-308&rft.volume=62&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2FS1357729800014612&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Alexander_and_Shillito,_(1978)-38"><a href="#cite_ref-Alexander_and_Shillito,_(1978)_38-0">↑</a> <cite class="citation journal">Alexander, G.; Shillito, Elizabeth E. (1978). "Maternal responses in Merino ewes to artificially coloured lambs". Applied Animal Ethology 4 (2): 141–152. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2F0304-3762%2878%2990079-2">10.1016/0304-3762(78)90079-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Maternal+responses+in+Merino+ewes+to+artificially+coloured+lambs&rft.au=Shillito%2C+Elizabeth+E.&rft.aufirst=G.&rft.aulast=Alexander&rft.date=1978&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=Applied+Animal+Ethology&rft.pages=141-152&rft.volume=4&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2F0304-3762%2878%2990079-2&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-smith5-39">↑ <a href="#cite_ref-smith5_39-0">39,0</a> <a href="#cite_ref-smith5_39-1">39,1</a> Smith et al., 1997, p. 5. </li> <li id="cite_note-Smith4-40">↑ <a href="#cite_ref-Smith4_40-0">40,0</a> <a href="#cite_ref-Smith4_40-1">40,1</a> Smith et al., 1997, p. 4. </li> <li id="cite_note-41"><a href="#cite_ref-41">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, p. 223. </li> <li id="cite_note-42"><a href="#cite_ref-42">↑</a> <cite class="citation journal">Mine, O. M.; Kedikilwe, K.; Ndebele, R. T.; Nsoso, S. J. (2000). "Sheep-goat hybrid born under natural conditions". Small Ruminant Reseach 1–2 (37): 141–145. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10818315">10818315</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep-goat+hybrid+born+under+natural+conditions&rft.au=Mine%2C+O.+M.%3B+Kedikilwe%2C+K.%3B+Ndebele%2C+R.+T.%3B+Nsoso%2C+S.+J.&rft.date=2000&rft.genre=article&rft.issue=37&rft.jtitle=Small+Ruminant+Reseach&rft.pages=141-145&rft.volume=1-2&rft_id=info%3Apmid%2F10818315&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-okstate-43">↑ <a href="#cite_ref-okstate_43-0">43,0</a> <a href="#cite_ref-okstate_43-1">43,1</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ansi.okstate.edu/breeds/sheep/">"Sheep Breeds"</a>. Breeds of Livestock. Oklahoma State University Dept. of Animal Science. Consultado o 31 de xullo de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep+Breeds&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Breeds+of+Livestock&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ansi.okstate.edu%2Fbreeds%2Fsheep%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-44"><a href="#cite_ref-44">↑</a> <cite class="citation book">Cathy M. Dwyer, ed. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=KxlbW9to_1YC&pg=PA56">The Welfare of Sheep</a>. Springer Science & Business Media. pp. 56 e sig. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-4020-8552-9" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-4020-8552-9">978-1-4020-8552-9</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=The+Welfare+of+Sheep&rft.date=2008&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-4020-8552-9&rft.pages=56+e+sig.&rft.pub=Springer+Science+%26+Business+Media&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DKxlbW9to_1YC%26pg%3DPA56&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Jensen2009-45"><a href="#cite_ref-Jensen2009_45-0">↑</a> <cite class="citation book">Per Jensen (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=FuJKSEgccUEC&pg=PA162">The ethology of domestic animals: an introductory text</a>. Cambridge, MA: CABI. pp. 162 e sig. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-84593-536-8" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-84593-536-8">978-1-84593-536-8</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Per+Jensen&rft.btitle=The+ethology+of+domestic+animals%3A+an+introductory+text&rft.date=2009&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-84593-536-8&rft.pages=162+e+sig.&rft.place=Cambridge%2C+MA&rft.pub=CABI&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DFuJKSEgccUEC%26pg%3DPA162&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-46"><a href="#cite_ref-46">↑</a> Maijala, K. (1997) Genetic aspects of domestication, common breeds and their origin. En: Piper, L. e A. Ruvinsky (eds.). The genetics of sheep. CABI </li> <li id="cite_note-47"><a href="#cite_ref-47">↑</a> Scherf, B. D. (2000) World watch list for domestic animal diversity. 3.ª ed. FAO, Roma. 726 pp. </li> <li id="cite_note-48"><a href="#cite_ref-48">↑</a> FAO, 2015, p. 32. </li> <li id="cite_note-49"><a href="#cite_ref-49">↑</a> FAO, 2015, p. 415. </li> <li id="cite_note-Davidson-51"><a href="#cite_ref-Davidson_51-0">↑</a> <cite class="citation book">Davidson, Alan (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxfordcompaniont0000davi">Oxford Companion to Food</a>. <a href="/wiki/Oxford" title="Oxford">Oxford</a>: Oxford University Press. pp. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/oxfordcompaniont0000davi/page/290">290</a>–293. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-19-211579-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-19-211579-0">0-19-211579-0</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=Alan&rft.aulast=Davidson&rft.btitle=Oxford+Companion+to+Food&rft.date=1999&rft.genre=book&rft.isbn=0-19-211579-0&rft.pages=290-293&rft.place=Oxford&rft.pub=Oxford+University+Press&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Foxfordcompaniont0000davi&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-D’Arcy-52"><a href="#cite_ref-D’Arcy_52-0">↑</a> <cite class="citation book">D’Arcy, J. B. (1986). Sheep Management & Wool Technology. NSW University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-86840-106-4" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-86840-106-4">0-86840-106-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=J.+B.&rft.aulast=D%99Arcy&rft.btitle=Sheep+Management+%26+Wool+Technology&rft.date=1986&rft.genre=book&rft.isbn=0-86840-106-4&rft.pub=NSW+University+Press&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-living-53">↑ <a href="#cite_ref-living_53-0">52,00</a> <a href="#cite_ref-living_53-1">52,01</a> <a href="#cite_ref-living_53-2">52,02</a> <a href="#cite_ref-living_53-3">52,03</a> <a href="#cite_ref-living_53-4">52,04</a> <a href="#cite_ref-living_53-5">52,05</a> <a href="#cite_ref-living_53-6">52,06</a> <a href="#cite_ref-living_53-7">52,07</a> <a href="#cite_ref-living_53-8">52,08</a> <a href="#cite_ref-living_53-9">52,09</a> <a href="#cite_ref-living_53-10">52,10</a> <a href="#cite_ref-living_53-11">52,11</a> <a href="#cite_ref-living_53-12">52,12</a> <a href="#cite_ref-living_53-13">52,13</a> <a href="#cite_ref-living_53-14">52,14</a> <a href="#cite_ref-living_53-15">52,15</a> <a href="#cite_ref-living_53-16">52,16</a> Wooster, 2005. </li> <li id="cite_note-54"><a href="#cite_ref-54">↑</a> <cite class="citation book">Pulina, Giuseppe; Bencini, Roberta (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=rTdfR3UxWXQC&dq=dairy+sheep+breeds">Dairy Sheep Nutrition</a>. CABI Publishing. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-85199-595-0" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-85199-595-0">0-85199-595-0</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Bencini%2C+Roberta&rft.aufirst=Giuseppe&rft.aulast=Pulina&rft.btitle=Dairy+Sheep+Nutrition&rft.date=2004&rft.genre=book&rft.isbn=0-85199-595-0&rft.pub=CABI+Publishing&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3DrTdfR3UxWXQC%26dq%3Ddairy%2Bsheep%2Bbreeds&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Pulina2-55">↑ <a href="#cite_ref-Pulina2_55-0">54,0</a> <a href="#cite_ref-Pulina2_55-1">54,1</a> <a href="#cite_ref-Pulina2_55-2">54,2</a> Pulina et al., 2004, p. 2. </li> <li id="cite_note-56"><a href="#cite_ref-56">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20151118063241/http://www.rbst.org.uk/Our-Work/Watchlist/Watchlist2">"Watchlist. Sheep"</a>. Rare Breeds Survival Trust. 2016. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rbst.org.uk/Our-Work/Watchlist/Watchlist2">o orixinal</a> o 18 de novembro de 2015. Consultado o 31 de xullo de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Watchlist.+Sheep&rft.date=2016&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Rare+Breeds+Survival+Trust&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.rbst.org.uk%2FOur-Work%2FWatchlist%2FWatchlist2&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-57"><a href="#cite_ref-57">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.livestockconservancy.org/index.php/heritage/internal/conservation-priority-list#Sheep">"Conservation Priority List"</a>. livestockconservancy.org. The Livestock Conservancy. Consultado o 31 de xullo de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Conservation+Priority+List&rft.genre=unknown&rft.jtitle=livestockconservancy.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.livestockconservancy.org%2Findex.php%2Fheritage%2Finternal%2Fconservation-priority-list%23Sheep&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-58"><a href="#cite_ref-58">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120831220102/http://www.berenguela.com/la-raza-autoctona-de-oveja-gallega-sigue-creciendo-y-cuenta-con-cerca-de-2-500-cabezas/2010-06-23">"Berenguela.com"</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.berenguela.com/la-raza-autoctona-de-oveja-gallega-sigue-creciendo-y-cuenta-con-cerca-de-2-500-cabezas/2010-06-23">o orixinal</a> o 31 de agosto de 2012. Consultado o 09 de febreiro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=Berenguela.com&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.berenguela.com%2Fla-raza-autoctona-de-oveja-gallega-sigue-creciendo-y-cuenta-con-cerca-de-2-500-cabezas%2F2010-06-23&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-59"><a href="#cite_ref-59">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130608183856/http://aplicaciones.magrama.es/arca-webapp/flujos.html?_flowId=razaOvina-flow">"da raza de ovella galega o 2012."</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aplicaciones.magrama.es/arca-webapp/flujos.html?_flowId=razaOvina-flow&_flowExecutionKey=e2s7">o orixinal</a> o 08 de xuño de 2013. Consultado o 09 de febreiro de 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=da+raza+de+ovella+galega+o+2012.&rft.genre=unknown&rft_id=http%3A%2F%2Faplicaciones.magrama.es%2Farca-webapp%2Fflujos.html%3F_flowId%3DrazaOvina-flow%26_flowExecutionKey%3De2s7&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Pugh,_p.18-60">↑ <a href="#cite_ref-Pugh,_p.18_60-0">59,0</a> <a href="#cite_ref-Pugh,_p.18_60-1">59,1</a> Pugh e Baird, 2012, p. 18. </li> <li id="cite_note-simmons168-170-61">↑ <a href="#cite_ref-simmons168-170_61-0">60,0</a> <a href="#cite_ref-simmons168-170_61-1">60,1</a> Simmons y Ekarius, 2009, pp. 168-170. </li> <li id="cite_note-62"><a href="#cite_ref-62">↑</a> <cite class="citation journal">Néstor Obispo (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160716031553/http://www.sian.inia.gob.ve/repositorio/revistas_ci/ZootecniaTropical/zt1001/texto/bibliografica.htm">"Los hongos anaeróbicos del rumen"</a>. Zootecnia Tropical 10 (1): 91–107. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sian.inia.gob.ve/repositorio/revistas_ci/ZootecniaTropical/zt1001/texto/bibliografica.htm">o orixinal</a> o 16 de xullo de 2016. Consultado o 20 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Los+hongos+anaer%C3%B3bicos+del+rumen&rft.au=N%C3%A9stor+Obispo&rft.date=1992&rft.genre=article&rft.issue=1&rft.jtitle=Zootecnia+Tropical&rft.pages=91-107&rft.volume=10&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sian.inia.gob.ve%2Frepositorio%2Frevistas_ci%2FZootecniaTropical%2Fzt1001%2Ftexto%2Fbibliografica.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-63"><a href="#cite_ref-63">↑</a> <cite class="citation book">Van Soest, P. J. (1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/nutritionalecolo0000vans">Nutritional ecology of the ruminant</a> (2.ª ed.). Cornell Univ. Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/080142772X" title="Especial:Fontes bibliográficas/080142772X">080142772X</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Van+Soest%2C+P.+J.&rft.btitle=Nutritional+ecology+of+the+ruminant&rft.date=1994&rft.edition=2.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=080142772X&rft.pub=Cornell+Univ.+Press&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fnutritionalecolo0000vans&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-64"><a href="#cite_ref-64">↑</a> <cite class="citation journal">Wright, André-Denis G.; Williams, Andrew J.; Winder, Barbara; Christophersen, Claus T.; Rodgers, Sharon L.; Smith, Kellie D. (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180723101920/http://aem.asm.org/content/70/3/1263.full.pdf">"Molecular diversity of rumen methanogens from sheep in Western Australia"</a> (PDF). Applied and Environmental Microbiology 70 (3): 1263–1270. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1128%2Faem.70.3.1263-1270.2004">10.1128/aem.70.3.1263-1270.2004</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://aem.asm.org/content/70/3/1263.full.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 23 de xullo de 2018. Consultado o 20 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Molecular+diversity+of+rumen+methanogens+from+sheep+in+Western+Australia&rft.au=Christophersen%2C+Claus+T.&rft.au=Rodgers%2C+Sharon+L.&rft.au=Smith%2C+Kellie+D.&rft.au=Williams%2C+Andrew+J.&rft.au=Winder%2C+Barbara&rft.aufirst=Andr%C3%A9-Denis+G.&rft.aulast=Wright&rft.date=2004&rft.genre=article&rft.issue=3&rft.jtitle=Applied+and+Environmental+Microbiology&rft.pages=1263-1270&rft.volume=70&rft_id=http%3A%2F%2Faem.asm.org%2Fcontent%2F70%2F3%2F1263.full.pdf&rft_id=info%3Adoi%2F10.1128%2Faem.70.3.1263-1270.2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-65"><a href="#cite_ref-65">↑</a> Smith et al, 1997, p. 56. </li> <li id="cite_note-Kimberling,_C._V_1988-66">↑ <a href="#cite_ref-Kimberling,_C._V_1988_66-0">65,0</a> <a href="#cite_ref-Kimberling,_C._V_1988_66-1">65,1</a> <cite class="citation book">Jensen, Rue; Swift, Brinton L. (1988). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/isbn_0812110994_3">Jensen and Swift's diseases of sheep</a> (3.ª ed.). Filadelfia: Lea & Fibiger. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0812110994" title="Especial:Fontes bibliográficas/0812110994">0812110994</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Swift%2C+Brinton+L.&rft.aufirst=Rue&rft.aulast=Jensen&rft.btitle=Jensen+and+Swift%27s+diseases+of+sheep&rft.date=1988&rft.edition=3.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=0812110994&rft.place=Filadelfia&rft.pub=Lea+%26+Fibiger&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fisbn_0812110994_3&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-67"><a href="#cite_ref-67">↑</a> Simmons y Ekarius, 2009, p. 170. </li> <li id="cite_note-Krueger,_et_al.,_(1974)-68"><a href="#cite_ref-Krueger,_et_al.,_(1974)_68-0">↑</a> <cite class="citation journal">Krueger, William C.; Laycock, William A.; Price, Donald A. (1974). "Relationships of taste, smell, sight and touch on forage selection". Journal of Range Management 27 (4): 258–262. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.2307%2F3896818">10.2307/3896818</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Relationships+of+taste%2C+smell%2C+sight+and+touch+on+forage+selection&rft.au=Laycock%2C+William+A.&rft.au=Price%2C+Donald+A.&rft.aufirst=William+C.&rft.aulast=Krueger&rft.date=1974&rft.genre=article&rft.issue=4&rft.jtitle=Journal+of+Range+Management&rft.pages=258-262&rft.volume=27&rft_id=info%3Adoi%2F10.2307%2F3896818&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-69"><a href="#cite_ref-69">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, p. 101. </li> <li id="cite_note-70"><a href="#cite_ref-70">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, p. 188-190. </li> <li id="cite_note-71"><a href="#cite_ref-71">↑</a> Simmons e Ekarius, 2001, p. 143. </li> <li id="cite_note-72"><a href="#cite_ref-72">↑</a> <cite class="citation web">Kindra Gordon (10 de maio de 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://beefmagazine.com/cowcalfweekly/target-grazing-invasive-weeds">"Use Target Grazing To Take Aim At Invasive Weeds"</a>. Beef Magazine. Consultado o 6 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Use+Target+Grazing+To+Take+Aim+At+Invasive+Weeds&rft.au=Kindra+Gordon&rft.chron=10+de+maio+de+2007&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Beef+Magazine&rft_id=http%3A%2F%2Fbeefmagazine.com%2Fcowcalfweekly%2Ftarget-grazing-invasive-weeds&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-73"><a href="#cite_ref-73">↑</a> <cite class="citation web">M. P. Doran, L. Hazeltine, R. F. Long y D. H. Putnam (novembro de 2010). Division of Agriculture and Natural Resources, ed. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cesolano.ucanr.edu/files/63758.pdf">"Strategic Grazing of Alfalfa by Sheep in California’s Central Valley"</a> (PDF). University of California.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=M.+P.+Doran%2C+L.+Hazeltine%2C+R.+F.+Long+y+D.+H.+Putnam&rft.btitle=Strategic+Grazing+of+Alfalfa+by+Sheep+in+California%99s+Central+Valley&rft.genre=unknown&rft.pub=University+of+California&rft_id=http%3A%2F%2Fcesolano.ucanr.edu%2Ffiles%2F63758.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-74"><a href="#cite_ref-74">↑</a> <cite class="citation journal">Bell, C. E.; Guerrero, J.N. (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161011051219/http://ucce.ucdavis.edu/files/repositoryfiles/ca5102p19-67649.pdf">"Sheep grazing effectively controls weeds in seedling alfalfa"</a> (PDF). California Agriculture 51 (2): 19–23. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://ucce.ucdavis.edu/files/repositoryfiles/ca5102p19-67649.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 11 de outubro de 2016. Consultado o 23 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep+grazing+effectively+controls+weeds+in+seedling+alfalfa&rft.au=Guerrero%2C+J.N.&rft.aufirst=C.+E.&rft.aulast=Bell&rft.date=1997&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=California+Agriculture&rft.pages=19-23&rft.volume=51&rft_id=http%3A%2F%2Fucce.ucdavis.edu%2Ffiles%2Frepositoryfiles%2Fca5102p19-67649.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-75"><a href="#cite_ref-75">↑</a> Simons e Ekarius, 2009, pp. 7-9. </li> <li id="cite_note-76"><a href="#cite_ref-76">↑</a> Smith et al, 1997, p. 101. </li> <li id="cite_note-77"><a href="#cite_ref-77">↑</a> <cite class="citation journal">Wallace, Jacqueline M. (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://journals.cambridge.org/action/displayFulltext?type=1&fid=796264&jid=PNS&volumeId=59&issueId=01&aid=796252">"Nutrient partitioning during pregnancy: adverse gestational outcome in overnourished adolescent dams"</a>. Proceedings of the Nutrition Society 59 (1): 107–117. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1017%2Fs0029665100000136">10.1017/s0029665100000136</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Nutrient+partitioning+during+pregnancy%3A+adverse+gestational+outcome+in+overnourished+adolescent+dams&rft.aufirst=Jacqueline+M.&rft.aulast=Wallace&rft.date=2000&rft.genre=article&rft.issue=1&rft.jtitle=Proceedings+of+the+Nutrition+Society&rft.pages=107-117&rft.volume=59&rft_id=http%3A%2F%2Fjournals.cambridge.org%2Faction%2FdisplayFulltext%3Ftype%3D1%26fid%3D796264%26jid%3DPNS%26volumeId%3D59%26issueId%3D01%26aid%3D796252&rft_id=info%3Adoi%2F10.1017%2Fs0029665100000136&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-78"><a href="#cite_ref-78">↑</a> <cite class="citation journal">Redmer, D. A.; Wallace, J. M.; Reynolds, L. P. (2004). "Effect of nutrient intake during pregnancy on fetal and placental growth and vascular development". Domestic Animal Endocrinology 27 (3): 199–217. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2Fj.domaniend.2004.06.006">10.1016/j.domaniend.2004.06.006</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Effect+of+nutrient+intake+during+pregnancy+on+fetal+and+placental+growth+and+vascular+development&rft.au=Reynolds%2C+L.+P.&rft.au=Wallace%2C+J.+M.&rft.aufirst=D.+A.&rft.aulast=Redmer&rft.date=2004&rft.genre=article&rft.issue=3&rft.jtitle=Domestic+Animal+Endocrinology&rft.pages=199-217&rft.volume=27&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.domaniend.2004.06.006&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-79"><a href="#cite_ref-79">↑</a> Simmons e Ekarius, 2001, p. 159. </li> <li id="cite_note-80"><a href="#cite_ref-80">↑</a> <cite class="citation web">Gascoigne, Bamber. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historyworld.net/wrldhis/PlainTextHistories.asp?groupid=1813">"History of the Domestication of Animals"</a>. HistoryWorld. Consultado o 7 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=History+of+the+Domestication+of+Animals&rft.au=Gascoigne%2C+Bamber&rft.genre=unknown&rft.jtitle=HistoryWorld&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.historyworld.net%2Fwrldhis%2FPlainTextHistories.asp%3Fgroupid%3D1813&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-81"><a href="#cite_ref-81">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, p. 2. </li> <li id="cite_note-82"><a href="#cite_ref-82">↑</a> <cite class="citation book">Porter, Valerie; Alderson, Lawrence; Hall, Stephen J. G.; Sponenberg, D. Phillip (2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=2UEJDAAAQBAJ&pg=PA723">Mason's World Encyclopedia of Livestock Breeds and Breeding, 2 Volume Pack</a>. CABI. pp. 723–724. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9781845934668" title="Especial:Fontes bibliográficas/9781845934668">9781845934668</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Alderson%2C+Lawrence&rft.au=Hall%2C+Stephen+J.+G.&rft.au=Sponenberg%2C+D.+Phillip&rft.aufirst=Valerie&rft.aulast=Porter&rft.btitle=Mason%27s+World+Encyclopedia+of+Livestock+Breeds+and+Breeding%2C+2+Volume+Pack&rft.date=2016&rft.genre=book&rft.isbn=9781845934668&rft.pages=723-724&rft.pub=CABI&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.es%2Fbooks%3Fid%3D2UEJDAAAQBAJ%26pg%3DPA723&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-83"><a href="#cite_ref-83">↑</a> <cite class="citation book">Clutton-Brock, Juliet (1999). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=cgL-EbbB8a0C&pg=PA73#v=onepage&q&f=false">A Natural History of Domesticated Mammals</a>. <a href="/wiki/Cambridge_University_Press" title="Cambridge University Press">Cambridge University Press</a>. p. 73. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780521634953" title="Especial:Fontes bibliográficas/9780521634953">9780521634953</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Clutton-Brock%2C+Juliet&rft.btitle=A+Natural+History+of+Domesticated+Mammals&rft.date=1999&rft.genre=book&rft.isbn=9780521634953&rft.pages=73&rft.pub=Cambridge+University+Press&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.es%2Fbooks%3Fid%3DcgL-EbbB8a0C%26pg%3DPA73%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-storey-84">↑ <a href="#cite_ref-storey_84-0">83,00</a> <a href="#cite_ref-storey_84-1">83,01</a> <a href="#cite_ref-storey_84-2">83,02</a> <a href="#cite_ref-storey_84-3">83,03</a> <a href="#cite_ref-storey_84-4">83,04</a> <a href="#cite_ref-storey_84-5">83,05</a> <a href="#cite_ref-storey_84-6">83,06</a> <a href="#cite_ref-storey_84-7">83,07</a> <a href="#cite_ref-storey_84-8">83,08</a> <a href="#cite_ref-storey_84-9">83,09</a> Simmons e Ekarius, 2001. </li> <li id="cite_note-85"><a href="#cite_ref-85">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fmvz.unam.mx/fmvz/licenciatura/coepa/archivos/Manuales/2_comportamiento_%20ybienestar.pdf">"Manual de prácticas de comportamiento, manejo y bienestar animal"</a> (PDF). Departamento de Etología, Fauna Silvestre y Animales de Laboratorio. Universidad Nacional Autónoma de México. Facultad de Medicina Veterinaria y Zootecnia. p. 15. Consultado o 7 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Manual+de+pr%C3%A1cticas+de+comportamiento%2C+manejo+y+bienestar+animal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Departamento+de+Etolog%C3a%2C+Fauna+Silvestre+y+Animales+de+Laboratorio&rft.pages=15&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fmvz.unam.mx%2Ffmvz%2Flicenciatura%2Fcoepa%2Farchivos%2FManuales%2F2_comportamiento_%2520ybienestar.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Parrott,_(1990)-86"><a href="#cite_ref-Parrott,_(1990)_86-0">↑</a> <cite class="citation journal">Parrott, R. F. (1990). "Physiological responses to isolation in sheep". Social Stress in Domestic Animals (Dordrecht: Kluwer Academic Publishers): 212–226.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Physiological+responses+to+isolation+in+sheep&rft.aufirst=R.+F.&rft.aulast=Parrott&rft.date=1990&rft.genre=article&rft.jtitle=Social+Stress+in+Domestic+Animals&rft.pages=212-226&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-87"><a href="#cite_ref-87">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, p. 14. </li> <li id="cite_note-Budiansky78-88">↑ <a href="#cite_ref-Budiansky78_88-0">87,0</a> <a href="#cite_ref-Budiansky78_88-1">87,1</a> Budiansky, 1999, p. 78. </li> <li id="cite_note-89"><a href="#cite_ref-89">↑</a> Smith et al., 1997, p. 3. </li> <li id="cite_note-90"><a href="#cite_ref-90">↑</a> Weaver, 2013, p. 14. </li> <li id="cite_note-nature-91"><a href="#cite_ref-nature_91-0">↑</a> <cite class="citation journal">Kendrick, Keith; da Costa, A. P.; Leigh, A. E.; Hinton, M. R.; Peirce, J. W. (2001). "Sheep don't forget a face". Nature 414: 165–166. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11700543">11700543</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2F35102669">10.1038/35102669</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep+don%27t+forget+a+face&rft.au=Hinton%2C+M.+R.&rft.au=Leigh%2C+A.+E.&rft.au=Peirce%2C+J.+W.&rft.au=da+Costa%2C+A.+P.&rft.aufirst=Keith&rft.aulast=Kendrick&rft.date=2001&rft.genre=article&rft.jtitle=Nature&rft.pages=165-166&rft.volume=414&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2F35102669&rft_id=info%3Apmid%2F11700543&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-minds-92"><a href="#cite_ref-minds_92-0">↑</a> <cite class="citation journal">Morell, Virginia (2008). "Animal Minds". National Geographic Magazine 213 (3): 47.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Animal+Minds&rft.aufirst=Virginia&rft.aulast=Morell&rft.date=2008&rft.genre=article&rft.issue=3&rft.jtitle=National+Geographic+Magazine&rft.pages=47&rft.volume=213&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-93"><a href="#cite_ref-93">↑</a> <cite class="citation news">Briggs, Helen (7 de novembro de 2011). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/sci/tech/1641463.stm">"Amazing powers of sheep"</a>. BBC News. Consultado o 9 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Amazing+powers+of+sheep&rft.aufirst=Helen&rft.aulast=Briggs&rft.chron=7+de+novembro+de+2011&rft.genre=article&rft.jtitle=BBC+News&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Fsci%2Ftech%2F1641463.stm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Lynch1992-94">↑ <a href="#cite_ref-Lynch1992_94-0">93,0</a> <a href="#cite_ref-Lynch1992_94-1">93,1</a> <a href="#cite_ref-Lynch1992_94-2">93,2</a> <a href="#cite_ref-Lynch1992_94-3">93,3</a> <cite class="citation book">Lynch, J. J.; Hinch, G. N.; Adams, D. B. (1992). The Behaviour Of Sheep: Biological Principles And Implications For Production. Wallingford: C.A.B. International. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780643053298" title="Especial:Fontes bibliográficas/9780643053298">9780643053298</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Adams%2C+D.+B.&rft.au=Hinch%2C+G.+N.&rft.aufirst=J.+J.&rft.aulast=Lynch&rft.btitle=The+Behaviour+Of+Sheep%3A++Biological+Principles+And+Implications+For+Production&rft.date=1992&rft.genre=book&rft.isbn=9780643053298&rft.place=Wallingford&rft.pub=C.A.B.+International&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-95"><a href="#cite_ref-95">↑</a> <cite class="citation book">Fraser, A. F.; Broom, D. M. (1997). Farm Animal Behaviour And Welfare (3.ª ed.). Wallingford: C.A.B. International. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780851991603" title="Especial:Fontes bibliográficas/9780851991603">9780851991603</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Broom%2C+D.+M.&rft.aufirst=A.+F.&rft.aulast=Fraser&rft.btitle=Farm+Animal+Behaviour+And+Welfare&rft.date=1997&rft.edition=3.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=9780851991603&rft.place=Wallingford&rft.pub=C.A.B.+International&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-96"><a href="#cite_ref-96">↑</a> <cite class="citation book">Cathy M. Dwyer, ed. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=KxlbW9to_1YC&pg=PA87">The Welfare of Sheep</a>. Springer Science & Business Media. p. 87. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-4020-8552-9" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-4020-8552-9">978-1-4020-8552-9</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=The+Welfare+of+Sheep&rft.date=2008&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-4020-8552-9&rft.pages=87&rft.pub=Springer+Science+%26+Business+Media&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DKxlbW9to_1YC%26pg%3DPA87&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-97"><a href="#cite_ref-97">↑</a> <cite class="citation journal">Vince, M. A.; Billing, A. E.; Baldwin, B. A.; Toner, J. N.; Weller, C. (1985). "Maternal vocalizations and other sounds in the fetal lamb's sound environment". Early Human Development 11 (2): 179–190. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/4029054">4029054</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Maternal+vocalizations+and+other+sounds+in+the+fetal+lamb%27s+sound+environment&rft.au=Baldwin%2C+B.+A.&rft.au=Billing%2C+A.+E.&rft.au=Toner%2C+J.+N.&rft.au=Weller%2C+C.&rft.aufirst=M.+A.&rft.aulast=Vince&rft.date=1985&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=Early+Human+Development&rft.pages=179-190&rft.volume=11&rft_id=info%3Apmid%2F4029054&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-98"><a href="#cite_ref-98">↑</a> <cite class="citation book">Houpt, Katherine A. (2011). Domestic Animal Behavior For Veterinarians And Animal Scientists (5.ª ed.). John Wiley & Sons. p. 24. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780470958438" title="Especial:Fontes bibliográficas/9780470958438">9780470958438</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=Katherine+A.&rft.aulast=Houpt&rft.btitle=Domestic+Animal+Behavior+For+Veterinarians+And+Animal+Scientists&rft.date=2011&rft.edition=5.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=9780470958438&rft.pages=24&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-99"><a href="#cite_ref-99">↑</a> <cite class="citation web">Hurnik, J. F. (1995). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160303223829/http://www.ansc.purdue.edu/USDA/viddic/viddics.htm">"Dictionary of Farm Animal Behavior"</a>. Department of Animal Sciences, Purdue University. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ansc.purdue.edu/USDA/viddic/viddics.htm">o orixinal</a> o 03 de marzo de 2016. Consultado o 10 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Hurnik%2C+J.+F.&rft.btitle=Dictionary+of+Farm+Animal+Behavior&rft.date=1995&rft.genre=unknown&rft.pub=Department+of+Animal+Sciences%2C+Purdue+University&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ansc.purdue.edu%2FUSDA%2Fviddic%2Fviddics.htm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Kilgour,_(1977)-100"><a href="#cite_ref-Kilgour,_(1977)_100-0">↑</a> <cite class="citation journal">Kilgour, R. (1977). "Design sheep yards to suit the whims of sheep". New Zealand Farmer 98 (6): 29–31.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Design+sheep+yards+to+suit+the+whims+of+sheep&rft.aufirst=R.&rft.aulast=Kilgour&rft.date=1977&rft.genre=article&rft.issue=6&rft.jtitle=New+Zealand+Farmer&rft.pages=29-31&rft.volume=98&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-101"><a href="#cite_ref-101">↑</a> <cite class="citation journal">Ungerfeld, Rodolfo; Ramos, María Alejandra; Möller, Richard (2006). "Role of the vomeronasal organ on ram's courtship and mating behaviour and on mate choice among oestrous ewes". Applied Animal Behaviour Science 99 (3 y 4): 248–252. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2Fj.applanim.2005.10.016">10.1016/j.applanim.2005.10.016</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Role+of+the+vomeronasal+organ+on+ram%27s+courtship+and+mating+behaviour+and+on+mate+choice+among+oestrous+ewes&rft.au=M%C3%B6ller%2C+Richard&rft.au=Ramos%2C+Mar%C3a+Alejandra&rft.aufirst=Rodolfo&rft.aulast=Ungerfeld&rft.date=2006&rft.genre=article&rft.issue=3+y+4&rft.jtitle=Applied+Animal+Behaviour+Science&rft.pages=248-252&rft.volume=99&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.applanim.2005.10.016&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-102"><a href="#cite_ref-102">↑</a> <cite class="citation journal">Booth, K. K.; Katz, L. S. (2000). "Role of the vomeronasal organ in neonatal offspring recognitions in sheep". Biol. Reprod. 63 (3): 353–358. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10952943">10952943</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Role+of+the+vomeronasal+organ+in+neonatal+offspring+recognitions+in+sheep&rft.au=Katz%2C+L.+S.&rft.aufirst=K.+K.&rft.aulast=Booth&rft.date=2000&rft.genre=article&rft.issue=3&rft.jtitle=Biol.+Reprod.&rft.pages=353-358&rft.volume=63&rft_id=info%3Apmid%2F10952943&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Wooster_e_Geoff_(2005)-103"><a href="#cite_ref-Wooster_e_Geoff_(2005)_103-0">↑</a> <cite class="citation book">Wooster, Chuck; Geoff Hansen (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/livingwithsheepe0000woos">Living with Sheep: Everything You Need to Know to Raise Your Own Flock</a>. Guilford, Connecticut: The Lyons Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/1-59228-531-7" title="Especial:Fontes bibliográficas/1-59228-531-7">1-59228-531-7</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Wooster%2C+Chuck%3B+Geoff+Hansen&rft.btitle=Living+with+Sheep%3A+Everything+You+Need+to+Know+to+Raise+Your+Own+Flock&rft.date=2005&rft.genre=book&rft.isbn=1-59228-531-7&rft.place=Guilford%2C+Connecticut&rft.pub=The+Lyons+Press&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flivingwithsheepe0000woos&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-104"><a href="#cite_ref-104">↑</a> <cite class="citation book">Jainudeen, M. R. et al   (2000). "Sheep and goats". En Hafez, E. S. E.; Hafez, B. Reproduction in farm animals (7.ª ed.). Lippincott, Williams and Wilkins. pp. 172–181.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep+and+goats&rft.aufirst=M.+R.+%27%27et+al%27%27+%A0&rft.aulast=Jainudeen&rft.btitle=Reproduction+in+farm+animals&rft.date=2000&rft.edition=7.%AA&rft.genre=bookitem&rft.pages=172-181&rft.pub=Lippincott%2C+Williams+and+Wilkins&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-105"><a href="#cite_ref-105">↑</a> Wooster, 2005, p. 111. </li> <li id="cite_note-nyt-106">↑ <a href="#cite_ref-nyt_106-0">105,0</a> <a href="#cite_ref-nyt_106-1">105,1</a> <cite class="citation web">Schwartz, John (25 de xaneiro de 2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2007/01/25/science/25sheep.html">"Of Gay Sheep, Modern Science and Bad Publicity"</a>. The New York Times. Consultado o 12 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Of+Gay+Sheep%2C+Modern+Science+and+Bad+Publicity&rft.aufirst=John&rft.aulast=Schwartz&rft.chron=25+de+xaneiro++de+2007&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+New+York+Times&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2007%2F01%2F25%2Fscience%2F25sheep.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-107"><a href="#cite_ref-107">↑</a> <cite class="citation journal">Ponz Mir, Ricardo; Arruga Laviña, Mª Victoria (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://acteon.webs.upv.es/CONGRESOS/AIDA%202003/ponz.pdf">"Diagnóstico de un caso de freemartinismo ovino en la raza rasa aragonesa"</a> (PDF). Información técnica económica agraria 24 (2): 549–551.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Diagn%C3%B3stico+de+un+caso+de+freemartinismo+ovino+en+la+raza+rasa+aragonesa&rft.au=Arruga+Lavi%C3%B1a%2C+M%AA+Victoria&rft.aufirst=Ricardo&rft.aulast=Ponz+Mir&rft.date=2003&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=Informaci%C3%B3n+t%C3%A9cnica+econ%C3%B3mica+agraria&rft.pages=549-551&rft.volume=24&rft_id=http%3A%2F%2Facteon.webs.upv.es%2FCONGRESOS%2FAIDA%25202003%2Fponz.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-freemartin-109"><a href="#cite_ref-freemartin_109-0">↑</a> <cite class="citation journal">Padula, A. M. (2005). "The freemartin syndrome: an update". Animal Reproduction Science 87 (1/2): 93–109. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15885443">15885443</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2Fj.anireprosci.2004.09.008">10.1016/j.anireprosci.2004.09.008</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=The+freemartin+syndrome%3A+an+update&rft.aufirst=A.+M.&rft.aulast=Padula&rft.date=2005&rft.genre=article&rft.issue=1%2F2&rft.jtitle=Animal+Reproduction+Science&rft.pages=93-109&rft.volume=87&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.anireprosci.2004.09.008&rft_id=info%3Apmid%2F15885443&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-110"><a href="#cite_ref-110">↑</a> <cite class="citation journal">Parkinson, T. J.; Smith, K. C.; Long, S. E.; Douthwaite, J. A.; Mann, G. E.; Knight, P. G. (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180719192418/http://www.reproduction-online.org/content/122/3/397.full.pdf">"Inter-relationships among gonadotrophins, reproductive steroids and inhibin in freemartin ewes"</a> (PDF). Reproduction 122 (3): 397–409. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11597305">11597305</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1530%2Frep.0.1220397">10.1530/rep.0.1220397</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.reproduction-online.org/content/122/3/397.full.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 19 de xullo de 2018. Consultado o 28 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Inter-relationships+among+gonadotrophins%2C+reproductive+steroids+and+inhibin+in+freemartin+ewes&rft.au=Douthwaite%2C+J.+A.&rft.au=Knight%2C+P.+G.&rft.au=Long%2C+S.+E.&rft.au=Mann%2C+G.+E.&rft.au=Smith%2C+K.+C.&rft.aufirst=T.+J.&rft.aulast=Parkinson&rft.date=2001&rft.genre=article&rft.issue=3&rft.jtitle=Reproduction&rft.pages=397-409&rft.volume=122&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.reproduction-online.org%2Fcontent%2F122%2F3%2F397.full.pdf&rft_id=info%3Adoi%2F10.1530%2Frep.0.1220397&rft_id=info%3Apmid%2F11597305&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-111"><a href="#cite_ref-111">↑</a> <cite class="citation journal">Szatkowska, Iwona; Switonski, Marek (1996). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1601-5223.1996.t01-1-00107.x/pdf">"Evidence on hereditary occurrence of placental anastomoses in heterosexual twins in sheep"</a>. Hereditas 124 (2): 107–110. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1111%2Fj.1601-5223.1996.t01-1-00107.x">10.1111/j.1601-5223.1996.t01-1-00107.x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Evidence+on+hereditary+occurrence+of+placental+anastomoses+in+heterosexual+twins+in+sheep&rft.au=Switonski%2C+Marek&rft.aufirst=Iwona&rft.aulast=Szatkowska&rft.date=1996&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=Hereditas&rft.pages=107-110&rft.volume=124&rft_id=http%3A%2F%2Fonlinelibrary.wiley.com%2Fdoi%2F10.1111%2Fj.1601-5223.1996.t01-1-00107.x%2Fpdf&rft_id=info%3Adoi%2F10.1111%2Fj.1601-5223.1996.t01-1-00107.x&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-112"><a href="#cite_ref-112">↑</a> <cite class="citation journal">Smith, K. C.; Parkinson, T. J.; Pearson, G. R.; Sylvester, L.; Long, S. E. (2003). "Morphological, histological and histochemical studies of the gonads of ovine freemartin". Veterinary Record 152: 164–169. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1136%2Fvr.152.6.164">10.1136/vr.152.6.164</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Morphological%2C+histological+and+histochemical+studies+of+the+gonads+of+ovine+freemartin&rft.au=Long%2C+S.+E.&rft.au=Parkinson%2C+T.+J.&rft.au=Pearson%2C+G.+R.&rft.au=Sylvester%2C+L.&rft.aufirst=K.+C.&rft.aulast=Smith&rft.date=2003&rft.genre=article&rft.jtitle=Veterinary+Record&rft.pages=164-169&rft.volume=152&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fvr.152.6.164&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-113"><a href="#cite_ref-113">↑</a> Wooster, 2005, p. 71. </li> <li id="cite_note-114"><a href="#cite_ref-114">↑</a> Wooster, 2005, p. 124. </li> <li id="cite_note-115"><a href="#cite_ref-115">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, p. 35. </li> <li id="cite_note-quints-116"><a href="#cite_ref-quints_116-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080129030117/http://www.praguemonitor.com/en/258/czech_business/17581/">"Quintuplet birth takes sheep breeder by surprise"</a>. Prague Daily Monitor. Czech News Agency. 24 de xaneiro de 2008. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.praguemonitor.com/en/258/czech_business/17581/">o orixinal</a> o 29 de xaneiro de 2008. Consultado o 12 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Quintuplet+birth+takes+sheep+breeder+by+surprise&rft.chron=24+de+xaneiro++de+2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Prague+Daily+Monitor&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.praguemonitor.com%2Fen%2F258%2Fczech_business%2F17581%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-117"><a href="#cite_ref-117">↑</a> Smith, et al., 1997, p. 32. </li> <li id="cite_note-118"><a href="#cite_ref-118">↑</a> Budiansky, 1999, pp. 122-123. </li> <li id="cite_note-119"><a href="#cite_ref-119">↑</a> Smith et al., 1997, p. 110. </li> <li id="cite_note-120"><a href="#cite_ref-120">↑</a> <cite class="citation journal">Fernández Elgueta, Fernando. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160816145925/http://www2.inia.cl/medios/raihuen/Digital/49.pdf">"Descole de ovinos"</a> (PDF). Informativo INIA RAIHUEN (Ministerio de Agricultura de Chile) (49): 1–2. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www2.inia.cl/medios/raihuen/Digital/49.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 16 de agosto de 2016. Consultado o 29 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Descole+de+ovinos&rft.aufirst=Fernando&rft.aulast=Fern%C3%A1ndez+Elgueta&rft.genre=article&rft.issue=49&rft.jtitle=Informativo+INIA+RAIHUEN&rft.pages=1-2&rft_id=http%3A%2F%2Fwww2.inia.cl%2Fmedios%2Fraihuen%2FDigital%2F49.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-121"><a href="#cite_ref-121">↑</a> <cite class="citation journal">French, N. P.; Wall, R.; Morgan, K. L. (1994). "Lamb tail docking: a controlled field study of the effects of tail amputation on health and productivity". Veterinary Record 134 (18): 463–467. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8059511">8059511</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1136%2Fvr.134.18.463">10.1136/vr.134.18.463</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Lamb+tail+docking%3A+a+controlled+field+study+of+the+effects+of+tail+amputation+on+health+and+productivity&rft.au=Morgan%2C+K.+L.&rft.au=Wall%2C+R.&rft.aufirst=N.+P.&rft.aulast=French&rft.date=1994&rft.genre=article&rft.issue=18&rft.jtitle=Veterinary+Record&rft.pages=463-467&rft.volume=134&rft_id=info%3Adoi%2F10.1136%2Fvr.134.18.463&rft_id=info%3Apmid%2F8059511&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-ukgov-122">↑ <a href="#cite_ref-ukgov_122-0">120,0</a> <a href="#cite_ref-ukgov_122-1">120,1</a> <cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/69365/pb5162-sheep-041028.pdf">"Sheep"</a> (PDF). Code of Recommendations for the Welfare of Livestock (Department for Environment, Food & Rural Affairs. United Kingdom Government). 2013.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep&rft.date=2013&rft.genre=article&rft.jtitle=Code+of+Recommendations+for+the+Welfare+of+Livestock&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.gov.uk%2Fgovernment%2Fuploads%2Fsystem%2Fuploads%2Fattachment_data%2Ffile%2F69365%2Fpb5162-sheep-041028.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-123"><a href="#cite_ref-123">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160812184939/http://www.canadianveterinarians.net/documents/castration-cattle-sheep-goats">"Castration of Cattle, Sheep, and Goats"</a>. Position Statement. Canadian Veterinary Medical Association. 2012. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.canadianveterinarians.net/documents/castration-cattle-sheep-goats">o orixinal</a> o 12 de agosto de 2016. Consultado o 12 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Castration+of+Cattle%2C+Sheep%2C+and+Goats&rft.date=2012&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Position+Statement&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.canadianveterinarians.net%2Fdocuments%2Fcastration-cattle-sheep-goats&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-124"><a href="#cite_ref-124">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160812184448/http://www.canadianveterinarians.net/documents/tail-docking-of-sheep">"Tail Docking of Sheep"</a>. Position Statement. Canadian Veterinary Medical Association. 2014. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.canadianveterinarians.net/documents/tail-docking-of-sheep">o orixinal</a> o 12 de agosto de 2016. Consultado o 12 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Tail+Docking+of+Sheep&rft.date=2014&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Position+Statement&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.canadianveterinarians.net%2Fdocuments%2Ftail-docking-of-sheep&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-125"><a href="#cite_ref-125">↑</a> <cite class="citation journal">Manazza, Jorge (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171215112657/http://www.produccion-animal.com.ar/sanidad_intoxicaciones_metabolicos/infecciosas/ovinos/15-manejo_sanitario_y_reproductivo_de_ovinos.pdf">"Manejo sanitario y reproductivo de los ovinos"</a> (PDF). Sitio Argentino de Producción Animal. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.produccion-animal.com.ar/sanidad_intoxicaciones_metabolicos/infecciosas/ovinos/15-manejo_sanitario_y_reproductivo_de_ovinos.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 15 de decembro de 2017. Consultado o 29 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Manejo+sanitario+y+reproductivo+de+los+ovinos&rft.aufirst=Jorge&rft.aulast=Manazza&rft.date=2004&rft.genre=article&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.produccion-animal.com.ar%2Fsanidad_intoxicaciones_metabolicos%2Finfecciosas%2Fovinos%2F15-manejo_sanitario_y_reproductivo_de_ovinos.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-126"><a href="#cite_ref-126">↑</a> <cite class="citation book">Tizard, Ian R. (2000). Veterinary Immunology: An Introduction (6.ª ed.). Saunders.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=Ian+R.&rft.aulast=Tizard&rft.btitle=Veterinary+Immunology%3A++An+Introduction&rft.date=2000&rft.edition=6.%AA&rft.genre=book&rft.pub=Saunders&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-127"><a href="#cite_ref-127">↑</a> <cite class="citation journal">de la Rosa, C.; Hogue, D. E.; Thonney, M. L. (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://academic.oup.com/jas/article-abstract/75/9/2328/4637382?redirectedFrom=fulltext">"Vaccination schedules to raise antibody concentrations against epsilon-toxin of Clostridium perfringens in ewes and their triplet lambs"</a>. Journal of Animal Science 75 (9): 2328–2334. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9303449">9303449</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.2527%2F1997.7592328x">10.2527/1997.7592328x</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Vaccination+schedules+to+raise+antibody+concentrations+against+epsilon-toxin+of+Clostridium+perfringens+in+ewes+and+their+triplet+lambs&rft.au=Hogue%2C+D.+E.&rft.au=Thonney%2C+M.+L.&rft.aufirst=C.&rft.aulast=de+la+Rosa&rft.date=1997&rft.genre=article&rft.issue=9&rft.jtitle=Journal+of+Animal+Science&rft.pages=2328-2334&rft.volume=75&rft_id=https%3A%2F%2Facademic.oup.com%2Fjas%2Farticle-abstract%2F75%2F9%2F2328%2F4637382%3FredirectedFrom%3Dfulltext&rft_id=info%3Adoi%2F10.2527%2F1997.7592328x&rft_id=info%3Apmid%2F9303449&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-128"><a href="#cite_ref-128">↑</a> Wooster, 2005, p. 187. </li> <li id="cite_note-129"><a href="#cite_ref-129">↑</a> Smith et al., 1997, p. 95. </li> <li id="cite_note-130"><a href="#cite_ref-130">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfCFR/CFRSearch.cfm?CFRPart=530&show">"Extralabel Drug Use in Animals"</a>. Code of Federal Regulations Title 21. U.S. Food and Drug Administration. 21 de agosto de 2015. Consultado o 13 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Extralabel+Drug+Use+in+Animals&rft.chron=21+de+agosto+de+2015&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Code+of+Federal+Regulations+Title+21&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.accessdata.fda.gov%2Fscripts%2Fcdrh%2Fcfdocs%2FcfCFR%2FCFRSearch.cfm%3FCFRPart%3D530%26show&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-131"><a href="#cite_ref-131">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, pp. 196-197. </li> <li id="cite_note-132"><a href="#cite_ref-132">↑</a> <cite class="citation journal">Bellavite, Paolo; Ortolani, Riccardo; Conforti, Anita (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1475939/pdf/nel016.pdf">"Immunology and Homeopathy. Experimental Studies on Animal Models"</a> (PDF). Evidence Based Complementary Alternative Medicine 3 (2): 171–186. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1475939">1475939</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16786046">16786046</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1093%2Fecam%2Fnel016">10.1093/ecam/nel016</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Immunology+and+Homeopathy.+Experimental+Studies+on+Animal+Models&rft.au=Conforti%2C+Anita&rft.au=Ortolani%2C+Riccardo&rft.aufirst=Paolo&rft.aulast=Bellavite&rft.date=2006&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=Evidence+Based+Complementary+Alternative+Medicine&rft.pages=171-186&rft.volume=3&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1475939&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC1475939%2Fpdf%2Fnel016.pdf&rft_id=info%3Adoi%2F10.1093%2Fecam%2Fnel016&rft_id=info%3Apmid%2F16786046&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Moberg,_G._P_2000._pp._1-21-133">↑ <a href="#cite_ref-Moberg,_G._P_2000._pp._1-21_133-0">131,0</a> <a href="#cite_ref-Moberg,_G._P_2000._pp._1-21_133-1">131,1</a> <cite class="citation book">Moberg, Gary P.; Mench, Joy A. (2000). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=LmKCN-7kluYC&pg=PA1">The Biology of Animal Stress: Basic Principles and Implications for Animal Welfare</a>. Wallingford: CABI. pp. 1–21. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780851999302" title="Especial:Fontes bibliográficas/9780851999302">9780851999302</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Mench%2C+Joy+A.&rft.aufirst=Gary+P.&rft.aulast=Moberg&rft.btitle=The+Biology+of+Animal+Stress%3A+Basic+Principles+and+Implications+for+Animal+Welfare&rft.date=2000&rft.genre=book&rft.isbn=9780851999302&rft.pages=1-21&rft.place=Wallingford&rft.pub=CABI&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.es%2Fbooks%3Fid%3DLmKCN-7kluYC%26pg%3DPA1&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Gregory,_N._G_1998-134">↑ <a href="#cite_ref-Gregory,_N._G_1998_134-0">132,0</a> <a href="#cite_ref-Gregory,_N._G_1998_134-1">132,1</a> <cite class="citation book">Gregory, Neville G.; Grandin, Temple (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/animalwelfaremea0000greg">Animal welfare and meat science</a>. Wallingford: CABI. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780851992969" title="Especial:Fontes bibliográficas/9780851992969">9780851992969</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Grandin%2C+Temple&rft.aufirst=Neville+G.&rft.aulast=Gregory&rft.btitle=Animal+welfare+and+meat+science&rft.date=1998&rft.genre=book&rft.isbn=9780851992969&rft.place=Wallingford&rft.pub=CABI&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fanimalwelfaremea0000greg&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-135"><a href="#cite_ref-135">↑</a> <cite class="citation book">Grandin, Temple, ed. (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=O8eWBAAAQBAJ&pg=PA205">Livestock handling and transport</a> (4.ª ed.). Wallingford: CABI. pp. 205–206. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9781780643212" title="Especial:Fontes bibliográficas/9781780643212">9781780643212</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=Livestock+handling+and+transport&rft.date=2014&rft.edition=4.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=9781780643212&rft.pages=205-206&rft.place=Wallingford&rft.pub=CABI&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.es%2Fbooks%3Fid%3DO8eWBAAAQBAJ%26pg%3DPA205&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-136"><a href="#cite_ref-136">↑</a> <cite class="citation book">Houpt, K. A. (2004). "Behavioral physiology". En Reece, W. O . Dukes’ physiology of domestic animals (12.ª ed.). Ithaca, Nueva York: Cornell University Press. pp. 952–961.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Behavioral+physiology&rft.aufirst=K.+A.&rft.aulast=Houpt&rft.btitle=Dukes%99+physiology+of+domestic+animals&rft.date=2004&rft.edition=12.%AA&rft.genre=bookitem&rft.pages=952-961&rft.place=Ithaca%2C+Nueva+York&rft.pub=Cornell+University+Press&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-137"><a href="#cite_ref-137">↑</a> <cite class="citation book">Gasque Gómez, Ramón (2008). "Fiebre de embarque". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160910184100/http://www.fmvz.unam.mx/fmvz/e_bovina/04FiebreEmbarque.pdf">Enciclopedia Bovina</a> (PDF). <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-970-32-4359-4" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-970-32-4359-4">978-970-32-4359-4</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fmvz.unam.mx/fmvz/e_bovina/04FiebreEmbarque.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 10 de setembro de 2016. Consultado o 30 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Fiebre+de+embarque&rft.aufirst=Ram%C3%B3n&rft.aulast=Gasque+G%C3%B3mez&rft.btitle=Enciclopedia+Bovina&rft.date=2008&rft.genre=bookitem&rft.isbn=978-970-32-4359-4&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fmvz.unam.mx%2Ffmvz%2Fe_bovina%2F04FiebreEmbarque.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-138"><a href="#cite_ref-138">↑</a> <cite class="citation journal">Brogden, Kim A.; Lehmjuhl, Howard D.; Cutlip, Randall C. (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-00902527/document">"Pasteurella haemolytica complicated respiratory infections in sheep and goats"</a>. Veterinary Research 29 (3-4): 233–254. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9689740">9689740</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Pasteurella+haemolytica+complicated+respiratory+infections+in+sheep+and+goats&rft.au=Cutlip%2C+Randall+C.&rft.au=Lehmjuhl%2C+Howard+D.&rft.aufirst=Kim+A.&rft.aulast=Brogden&rft.date=1998&rft.genre=article&rft.issue=3-4&rft.jtitle=Veterinary+Research&rft.pages=233-254&rft.volume=29&rft_id=https%3A%2F%2Fhal.archives-ouvertes.fr%2Fhal-00902527%2Fdocument&rft_id=info%3Apmid%2F9689740&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-139"><a href="#cite_ref-139">↑</a> <cite class="citation book">Jensen, Rue; Swift, Brinton L. (1988). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/isbn_0812110994_3">Jensen and Swift’s diseases of sheep</a> (3.ª ed.). Filadelfia: Lea & Fibiger. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9780812110999" title="Especial:Fontes bibliográficas/9780812110999">9780812110999</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Swift%2C+Brinton+L.&rft.aufirst=Rue&rft.aulast=Jensen&rft.btitle=Jensen+and+Swift%99s+diseases+of+sheep&rft.date=1988&rft.edition=3.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=9780812110999&rft.place=Filadelfia&rft.pub=Lea+%26+Fibiger&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fisbn_0812110994_3&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-140"><a href="#cite_ref-140">↑</a> Simmons y Ekarius, 2009, p. 190. </li> <li id="cite_note-141"><a href="#cite_ref-141">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, pp. 199-200. </li> <li id="cite_note-142"><a href="#cite_ref-142">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, pp. 209-213. </li> <li id="cite_note-143"><a href="#cite_ref-143">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, pp. 226-227. </li> <li id="cite_note-144"><a href="#cite_ref-144">↑</a> <cite class="citation journal">Tórtora, Jorge L. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180821114122/http://www.uno.org.mx/sistema/pdf/sanidad/pododermatitisogabarro.pdf">"Pododermatitis o gabarro"</a> (PDF). Fortalecimiento del Sistema. Sanidad (Comité Nacional del Sistema Producto Ovinos): 229–232. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uno.org.mx/sistema/pdf/sanidad/pododermatitisogabarro.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 21 de agosto de 2018. Consultado o 30 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Pododermatitis+o+gabarro&rft.aufirst=Jorge+L.&rft.aulast=T%C3%B3rtora&rft.date=2008&rft.genre=article&rft.jtitle=Fortalecimiento+del+Sistema&rft.pages=229-232&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.uno.org.mx%2Fsistema%2Fpdf%2Fsanidad%2Fpododermatitisogabarro.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-145"><a href="#cite_ref-145">↑</a> <cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180328220911/http://www.oie.int/fileadmin/Home/esp/Media_Center/docs/pdf/Disease_cards/PARATUBERCULOSIS-ES.pdf">"Paratuberculosis"</a> (PDF). Fichas de información general sobre enfermedades animales (Organización Mundial de Sanidal Animal). Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oie.int/fileadmin/Home/esp/Media_Center/docs/pdf/Disease_cards/PARATUBERCULOSIS-ES.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 28 de marzo de 2018. Consultado o 30 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Paratuberculosis&rft.genre=article&rft.jtitle=Fichas+de+informaci%C3%B3n+general+sobre+enfermedades+animales&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oie.int%2Ffileadmin%2FHome%2Fesp%2FMedia_Center%2Fdocs%2Fpdf%2FDisease_cards%2FPARATUBERCULOSIS-ES.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-146"><a href="#cite_ref-146">↑</a> <cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181024235221/http://www.oie.int/doc/ged/D13960.PDF">"Lengua azul"</a> (PDF). Fichas de información general sobre enfermedades animales (Organización Mundial de Sanidal Animal). Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oie.int/doc/ged/D13960.PDF">o orixinal</a> (PDF) o 24 de outubro de 2018. Consultado o 30 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Lengua+azul&rft.genre=article&rft.jtitle=Fichas+de+informaci%C3%B3n+general+sobre+enfermedades+animales&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oie.int%2Fdoc%2Fged%2FD13960.PDF&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-147"><a href="#cite_ref-147">↑</a> <cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140116070454/http://www.oie.int/fileadmin/Home/esp/Media_Center/docs/pdf/Disease_cards/PPR-ES.pdf">"Peste de los pequeños rumiantes"</a> (PDF). Fichas de información general sobre enfermedades animales (Organización Mundial de Sanidal Animal). Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oie.int/fileadmin/Home/esp/Media_Center/docs/pdf/Disease_cards/PPR-ES.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 16 de xaneiro de 2014. Consultado o 30 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Peste+de+los+peque%C3%B1os+rumiantes&rft.genre=article&rft.jtitle=Fichas+de+informaci%C3%B3n+general+sobre+enfermedades+animales&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oie.int%2Ffileadmin%2FHome%2Fesp%2FMedia_Center%2Fdocs%2Fpdf%2FDisease_cards%2FPPR-ES.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-148"><a href="#cite_ref-148">↑</a> <cite class="citation journal">Tórtora, Jorge L. (1987). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fmvz.unam.mx/fmvz/cienciavet/revistas/CVvol4/CVv4c9.pdf">"Ectima contagioso de ovinos y caprinos"</a> (PDF). Ciencia Veterinaria (4): 257–288.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Ectima+contagioso+de+ovinos+y+caprinos&rft.aufirst=Jorge+L.&rft.aulast=T%C3%B3rtora&rft.date=1987&rft.genre=article&rft.issue=4&rft.jtitle=Ciencia+Veterinaria&rft.pages=257-288&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fmvz.unam.mx%2Ffmvz%2Fcienciavet%2Frevistas%2FCVvol4%2FCVv4c9.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-149"><a href="#cite_ref-149">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.msal.gob.ar/index.php/programas-y-planes/191-carbunco">"Carbunco"</a>. Ministerio de la Salud del Gobierno Argentino. Consultado o 14 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=Carbunco&rft.genre=unknown&rft.pub=Ministerio+de+la+Salud+del+Gobierno+Argentino&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.msal.gob.ar%2Findex.php%2Fprogramas-y-planes%2F191-carbunco&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-150"><a href="#cite_ref-150">↑</a> <cite class="citation book">"2.7.7. Aborto enzoótico de las ovejas". <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181103084443/http://www.oie.int/fileadmin/Home/esp/Health_standards/tahm/2.07.06_Aborto_enz_ovejas.pdf">Manual de las Pruebas de Diagnóstico y de las Vacunas</a> (PDF). Organización Mundial de Sanidad Animal. 2012. pp. 1102–1110. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-92-9044-884-6" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-92-9044-884-6">978-92-9044-884-6</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oie.int/fileadmin/Home/esp/Health_standards/tahm/2.07.06_Aborto_enz_ovejas.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 03 de novembro de 2018. Consultado o 30 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=2.7.7.+Aborto+enzo%C3%B3tico+de+las+ovejas&rft.btitle=Manual+de+las+Pruebas+de+Diagn%C3%B3stico+y+de+las+Vacunas&rft.date=2012&rft.genre=bookitem&rft.isbn=978-92-9044-884-6&rft.pages=1102-1110&rft.pub=Organizaci%C3%B3n+Mundial+de+Sanidad+Animal&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oie.int%2Ffileadmin%2FHome%2Fesp%2FHealth_standards%2Ftahm%2F2.07.06_Aborto_enz_ovejas.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-151"><a href="#cite_ref-151">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160721034720/http://www.magrama.gob.es/es/ganaderia/temas/sanidad-animal-e-higiene-ganadera/informacion-sobre-eeb-para-ganaderos/Tembladera-o-Scrapie.aspx">"Tembladera o Scrapie"</a>. Ministerio de Agricultura, Alimentación y Medio Ambiente de España. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.magrama.gob.es/es/ganaderia/temas/sanidad-animal-e-higiene-ganadera/informacion-sobre-eeb-para-ganaderos/Tembladera-o-Scrapie.aspx">o orixinal</a> o 21 de xullo de 2016. Consultado o 14 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=Tembladera+o+Scrapie&rft.genre=unknown&rft.pub=Ministerio+de+Agricultura%2C+Alimentaci%C3%B3n+y+Medio+Ambiente+de+Espa%C3%B1a&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.magrama.gob.es%2Fes%2Fganaderia%2Ftemas%2Fsanidad-animal-e-higiene-ganadera%2Finformacion-sobre-eeb-para-ganaderos%2FTembladera-o-Scrapie.aspx&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-152"><a href="#cite_ref-152">↑</a> <cite class="citation journal"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181024172731/http://www.oie.int/doc/ged/D13996.PDF">"Fiebre aftosa"</a> (PDF). Fichas de información general sobre enfermedades animales (Organización Mundial de Sanidal Animal). Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oie.int/doc/ged/D13996.PDF">o orixinal</a> (PDF) o 24 de outubro de 2018. Consultado o 30 de xaneiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Fiebre+aftosa&rft.genre=article&rft.jtitle=Fichas+de+informaci%C3%B3n+general+sobre+enfermedades+animales&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oie.int%2Fdoc%2Fged%2FD13996.PDF&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-153"><a href="#cite_ref-153">↑</a> <cite class="citation book">Organización de las Naciones Unidas para la Alimentación y la Agricultura (2009). "El ganado y la salud humana y animal". <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/docrep/012/i0680s/i0680s05.pdf">El estado mundial de la agricultura y la alimentación: La ganadería, a examen</a> (PDF). pp. 85–107. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-92-5-306215-7" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-92-5-306215-7">978-92-5-306215-7</a>. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0251-1371">0251-1371</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=El+ganado+y+la+salud+humana+y+animal&rft.au=Organizaci%C3%B3n+de+las+Naciones+Unidas+para+la+Alimentaci%C3%B3n+y+la+Agricultura&rft.btitle=El+estado+mundial+de+la+agricultura+y+la+alimentaci%C3%B3n%3A+La+ganader%C3a%2C+a+examen&rft.date=2009&rft.genre=bookitem&rft.isbn=978-92-5-306215-7&rft.issn=0251-1371&rft.pages=85-107&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2Fdocrep%2F012%2Fi0680s%2Fi0680s05.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-154"><a href="#cite_ref-154">↑</a> Pugh e Baird, 2012, p. 35. </li> <li id="cite_note-nass-155">↑ <a href="#cite_ref-nass_155-0">153,0</a> <a href="#cite_ref-nass_155-1">153,1</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://usda.mannlib.cornell.edu/usda/current/sgdl/sgdl-05-27-2010.pdf">"Sheep and Goats Death Loss"</a> (PDF). National Agricultural Statistics Service. 27 de maio de 2010. Consultado o 14 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=Sheep+and+Goats+Death+Loss&rft.genre=unknown&rft.pub=National+Agricultural+Statistics+Service&rft_id=http%3A%2F%2Fusda.mannlib.cornell.edu%2Fusda%2Fcurrent%2Fsgdl%2Fsgdl-05-27-2010.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-pugh294-156">↑ <a href="#cite_ref-pugh294_156-0">154,0</a> <a href="#cite_ref-pugh294_156-1">154,1</a> Pugh e Baird, 2012, p. 294. </li> <li id="cite_note-157"><a href="#cite_ref-157">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tweeddailynews.com.au/news/apn-sheep-mauled-by-wild/145009/">"Sheep mauled by wild dogs"</a>. Tweed Daily News. 18 de xaneiro de 2008. Consultado o 14 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep+mauled+by+wild+dogs&rft.chron=18+de+xaneiro+de+2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Tweed+Daily+News&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.tweeddailynews.com.au%2Fnews%2Fapn-sheep-mauled-by-wild%2F145009%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-158"><a href="#cite_ref-158">↑</a> <cite class="citation web">Lewis, Gareth (21 de xaneiro de 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dailyecho.co.uk/business/1980009.sheep_worrying_leads_to_warning_from_farmers/">"Sheep worrying leads to warning from farmers"</a>. The Daily Echo. Consultado o 14 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep+worrying+leads+to+warning+from+farmers&rft.aufirst=Gareth&rft.aulast=Lewis&rft.chron=21+de+xaneiro+de+2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Daily+Echo&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dailyecho.co.uk%2Fbusiness%2F1980009.sheep_worrying_leads_to_warning_from_farmers%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-canids-159"><a href="#cite_ref-canids_159-0">↑</a> <cite class="citation book">Macdonald, David Whyte; Sillero-Zubiri, Claudio (2004). The Biology and Conservation of Wild Canids. <a href="/wiki/Oxford_University_Press" title="Oxford University Press">Oxford University Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-19-851555-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-19-851555-3">0-19-851555-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Sillero-Zubiri%2C+Claudio&rft.aufirst=David+Whyte&rft.aulast=Macdonald&rft.btitle=The+Biology+and+Conservation+of+Wild+Canids&rft.date=2004&rft.genre=book&rft.isbn=0-19-851555-3&rft.pub=Oxford+University+Press&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-160"><a href="#cite_ref-160">↑</a> Simmons & Ekarius, 2009, p. 153-154. </li> <li id="cite_note-161"><a href="#cite_ref-161">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://usda.mannlib.cornell.edu/usda/nass/sgdl//2000s/2005/sgdl-05-06-2005.pdf">"Sheep and Goats Death Loss"</a> (PDF). National Agricultural Statistics Service. 6 de maio de 2005. Consultado o 14 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=Sheep+and+Goats+Death+Loss&rft.genre=unknown&rft.pub=National+Agricultural+Statistics+Service&rft_id=http%3A%2F%2Fusda.mannlib.cornell.edu%2Fusda%2Fnass%2Fsgdl%2F%2F2000s%2F2005%2Fsgdl-05-06-2005.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-162"><a href="#cite_ref-162">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, p. 155. </li> <li id="cite_note-163"><a href="#cite_ref-163">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161220132947/https://www.aphis.usda.gov/wildlife_damage/nwrc/downloads/effects_on_predators.pdf">"Effects of Wildlife Services on Predator Populations"</a> (PDF). Wildlife Services. United States Department of Agriculture. outubro de 2001. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.aphis.usda.gov/wildlife_damage/nwrc/downloads/effects_on_predators.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 20 de decembro de 2016. Consultado o 14 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=Effects+of+Wildlife+Services+on+Predator+Populations&rft.genre=unknown&rft.pub=Wildlife+Services.+United+States+Department+of+Agriculture&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.aphis.usda.gov%2Fwildlife_damage%2Fnwrc%2Fdownloads%2Feffects_on_predators.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-164"><a href="#cite_ref-164">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, pp. 155-156. </li> <li id="cite_note-165"><a href="#cite_ref-165">↑</a> Pugh e Baird, 2012, p. 552. </li> <li id="cite_note-166"><a href="#cite_ref-166">↑</a> FAO, 2015, pp. 29-30. </li> <li id="cite_note-NQR-167"><a href="#cite_ref-NQR_167-0">↑</a> <cite class="citation web">Cuming, Marius (24 de xaneiro de 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080316093028/http://nqr.farmonline.com.au/news/nationalrural/livestock/sheep/live-sheep-shipshape/64508.aspx">"Live sheep ship-shape"</a>. North Queensland Register. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nqr.farmonline.com.au/news/nationalrural/livestock/sheep/live-sheep-shipshape/64508.aspx">o orixinal</a> o 16 de marzo de 2008. Consultado o 15 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Live+sheep+ship-shape&rft.aufirst=Marius&rft.aulast=Cuming&rft.chron=24+de+xaneiro+de+2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=North+Queensland+Register&rft_id=http%3A%2F%2Fnqr.farmonline.com.au%2Fnews%2Fnationalrural%2Flivestock%2Fsheep%2Flive-sheep-shipshape%2F64508.aspx&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-168"><a href="#cite_ref-168">↑</a> <cite class="citation web">Severson, Kim (14 de setembro de 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2005/09/14/dining/iceland-woos-america-with-lamb-and-skyr.html">"Iceland Woos America With Lamb and Skyr"</a>. The New York Times. Consultado o 15 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Iceland+Woos+America+With+Lamb+and+Skyr&rft.aufirst=Kim&rft.aulast=Severson&rft.chron=14+de+setembro+de+2005&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+New+York+Times&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2005%2F09%2F14%2Fdining%2Ficeland-woos-america-with-lamb-and-skyr.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-169"><a href="#cite_ref-169">↑</a> Wooster, 2005, p. ix. </li> <li id="cite_note-170"><a href="#cite_ref-170">↑</a> Simmons e Ekarus, 2001, p. 325-329. </li> <li id="cite_note-simmons361-369-171">↑ <a href="#cite_ref-simmons361-369_171-0">169,0</a> <a href="#cite_ref-simmons361-369_171-1">169,1</a> <a href="#cite_ref-simmons361-369_171-2">169,2</a> <a href="#cite_ref-simmons361-369_171-3">169,3</a> Simmons e Ekarius, 2009, p. 361-369. </li> <li id="cite_note-172"><a href="#cite_ref-172">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sheeppoopaper.com/how_made.aspx">"Sheep Poo Paper"</a>. Creative Paper Wales. Consultado o 15 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep+Poo+Paper&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Creative+Paper+Wales&rft_id=http%3A%2F%2Fsheeppoopaper.com%2Fhow_made.aspx&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-record-173"><a href="#cite_ref-record_173-0">↑</a> <cite class="citation web">Mcbeth, Jim; Hale, Beth (29 de agosto de 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090830171101/http://www.dailymail.co.uk/news/article-1209744/Ewe-joking-Record-breaking-sheep-sells-Ferrari.html">"Why counting sheep can be very expensive: Ram sold for world record £231,000"</a>. The Daily Mail. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dailymail.co.uk/news/article-1209744/Ewe-joking-Record-breaking-sheep-sells-Ferrari.html">o orixinal</a> o 30 de agosto de 2009. Consultado o 15 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Why+counting+sheep+can+be+very+expensive%3A+Ram+sold+for+world+record+%A3231%2C000&rft.au=Hale%2C+Beth&rft.aufirst=Jim&rft.aulast=Mcbeth&rft.chron=29+de+agosto+de+2009&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Daily+Mail&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dailymail.co.uk%2Fnews%2Farticle-1209744%2FEwe-joking-Record-breaking-sheep-sells-Ferrari.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-174"><a href="#cite_ref-174">↑</a> <cite class="citation web">Burrouws, Thomas (22 de agosto de 2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.dailymail.co.uk/news/article-2731712/Woollen-believe-Lamb-sells-152-000-auction-second-expensive-sheep-sold-double-price-Porsche.html">"Woollen you believe it? Lamb sells for £152,000 - almost double the price of a Porsche - becoming the second most expensive sheep ever sold"</a>. The Daily Mail. Consultado o 15 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Woollen+you+believe+it%3F+Lamb+sells+for+%A3152%2C000+-+almost+double+the+price+of+a+Porsche+-+becoming+the+second+most+expensive+sheep+ever+sold&rft.aufirst=Thomas&rft.aulast=Burrouws&rft.chron=22+de+agosto+de+2014&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Daily+Mail&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.dailymail.co.uk%2Fnews%2Farticle-2731712%2FWoollen-believe-Lamb-sells-152-000-auction-second-expensive-sheep-sold-double-price-Porsche.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-175"><a href="#cite_ref-175">↑</a> Smith et al., 1997, p. 31. </li> <li id="cite_note-176"><a href="#cite_ref-176">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, pp. 101-102. </li> <li id="cite_note-177"><a href="#cite_ref-177">↑</a> <cite class="citation web">Small, Joanna (18 de xaneiro de 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080316143253/http://www.kspr.com/news/local/13906762.html">"Sheep Compete With Beef"</a>. KSBR News. ABC. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kspr.com/news/local/13906762.html">o orixinal</a> o 16 de marzo de 2008. Consultado o 15 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep+Compete+With+Beef&rft.aufirst=Joanna&rft.aulast=Small&rft.chron=18+de+xaneiro+de+2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=KSBR+News&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.kspr.com%2Fnews%2Flocal%2F13906762.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-178"><a href="#cite_ref-178">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, p. 1. </li> <li id="cite_note-wcf-179">↑ <a href="#cite_ref-wcf_179-0">177,0</a> <a href="#cite_ref-wcf_179-1">177,1</a> <cite class="citation web">Wilde, Matthew (20 de xaneiro de 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wcfcourier.com/business/local/profit-opportunities-raising-sheep/article_69f7011f-b1e2-5985-8106-491be3e56f14.html">"Profit opportunities raising sheep"</a>. Waterloo-Cedar Falls Courier. Consultado o 15 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Profit+opportunities+raising+sheep&rft.aufirst=Matthew&rft.aulast=Wilde&rft.chron=20+de+xaneiro+de+2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Waterloo-Cedar+Falls+Courier&rft_id=http%3A%2F%2Fwcfcourier.com%2Fbusiness%2Flocal%2Fprofit-opportunities-raising-sheep%2Farticle_69f7011f-b1e2-5985-8106-491be3e56f14.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-180"><a href="#cite_ref-180">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, pp. 3-6. </li> <li id="cite_note-ado-181">↑ <a href="#cite_ref-ado_181-0">179,0</a> <a href="#cite_ref-ado_181-1">179,1</a> <a href="#cite_ref-ado_181-2">179,2</a> <cite class="citation web">R. W. Apple Jr. (29 de marzo de 2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2006/03/29/dining/much-ado-about-mutton-but-not-in-these-parts.html">"Much Ado About Mutton, but Not in These Parts"</a>. The New York Times. Consultado o 16 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Much+Ado+About+Mutton%2C+but+Not+in+These+Parts&rft.au=R.+W.+Apple+Jr.&rft.chron=29+de+marzo+de+2006&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+New+York+Times&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2006%2F03%2F29%2Fdining%2Fmuch-ado-about-mutton-but-not-in-these-parts.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-182"><a href="#cite_ref-182">↑</a> Smith et al., 1997, p. 147. </li> <li id="cite_note-183"><a href="#cite_ref-183">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.scotland.org/experience-scotland/scottish-food-and-drink">"Scottish Food and Drink"</a>. Scotland. The official gateway of Scotland. Consultado o 16 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Scottish+Food+and+Drink&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Scotland.+The+official+gateway+of+Scotland&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.scotland.org%2Fexperience-scotland%2Fscottish-food-and-drink&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-184"><a href="#cite_ref-184">↑</a> <cite class="citation journal">Hajar Baghasa (2006). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161012190234/http://www.agriportal.gov.sy/napcsyr/dwnld-files/divisions/tpd/pubs/comd_brf/en/04_cbrf_sheep_en.pdf">"Sheep Trade in Syria"</a> (PDF). Commodity Brief (National Agricultural Policy Center, Syrian Arab Republic) (4). Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.agriportal.gov.sy/napcsyr/dwnld-files/divisions/tpd/pubs/comd_brf/en/04_cbrf_sheep_en.pdf">o orixinal</a> (PDF) o 12 de outubro de 2016. Consultado o 01 de febreiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sheep+Trade+in+Syria&rft.au=Hajar+Baghasa&rft.date=2006&rft.genre=article&rft.issue=4&rft.jtitle=Commodity+Brief&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.agriportal.gov.sy%2Fnapcsyr%2Fdwnld-files%2Fdivisions%2Ftpd%2Fpubs%2Fcomd_brf%2Fen%2F04_cbrf_sheep_en.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-185"><a href="#cite_ref-185">↑</a> Pugh e Baird, 2012, p. 191, 444. </li> <li id="cite_note-186"><a href="#cite_ref-186">↑</a> Simmons e Ekarius, 2009, p. 25. </li> <li id="cite_note-187"><a href="#cite_ref-187">↑</a> <cite class="citation book">Kurmann, Joseph A.; Rašić, Jeremija L.; Kroger (1992). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/encyclopediaoffe0000kurm">Encyclopedia of Fermented Fresh Milk Products: An International Inventory</a>. Nova York: Springer. p. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/encyclopediaoffe0000kurm/page/343">343</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-442-00869-4" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-442-00869-4">0-442-00869-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Kroger&rft.au=Ra%C5%A1i%C4%87%2C+Jeremija+L.&rft.aufirst=Joseph+A.&rft.aulast=Kurmann&rft.btitle=Encyclopedia+of+Fermented+Fresh+Milk+Products%3A+An+International+Inventory&rft.date=1992&rft.genre=book&rft.isbn=0-442-00869-4&rft.pages=343&rft.place=Nova+York&rft.pub=Springer&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fencyclopediaoffe0000kurm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-EU2005-188"><a href="#cite_ref-EU2005_188-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://eur-lex.europa.eu/legal-content/ES/TXT/PDF/?uri=CELEX:52013DC0859&from=ES">"Séptimo Informe sobre las estadísticas relativas al número de animales utilizados para experimentación y otros fines científicos en los Estados miembros de la Unión Europea"</a>. Comisión Europea. Unión Europea. decembro de 2013. Consultado o 19 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=S%C3%A9ptimo+Informe+sobre+las+estad%C3sticas+relativas+al+n%C3%BAmero+de+animales+utilizados+para+experimentaci%C3%B3n+y+otros+fines+cient%C3ficos+en+los+Estados+miembros+de+la+Uni%C3%B3n+Europea&rft.chron=decembro+de+2013&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Comisi%C3%B3n+Europea&rft_id=http%3A%2F%2Feur-lex.europa.eu%2Flegal-content%2FES%2FTXT%2FPDF%2F%3Furi%3DCELEX%3A52013DC0859%26from%3DES&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-189"><a href="#cite_ref-189">↑</a> <cite class="citation journal">Lehrman, Sally (2008). "No More Cloning Around". Scientific American 299 (2): 100–102. <a href="/wiki/ISSN" title="ISSN">ISSN</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.worldcat.org/issn/0036-8733">0036-8733</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1038%2Fscientificamerican0808-100">10.1038/scientificamerican0808-100</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=No+More+Cloning+Around&rft.aufirst=Sally&rft.aulast=Lehrman&rft.date=2008&rft.genre=article&rft.issn=0036-8733&rft.issue=2&rft.jtitle=Scientific+American&rft.pages=100-102&rft.volume=299&rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fscientificamerican0808-100&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-190"><a href="#cite_ref-190">↑</a> <cite class="citation journal">de Gortari, Mauricio J.; Freking, Brad A.; Cuthbertson, Rachel P.; Kappes, Steven M.; Keele, John W. (1998). "A second-generation linkage map of the sheep genome". Mammalian Genome 9 (3): 204–209. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9501303">9501303</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1007%2Fs003359900726">10.1007/s003359900726</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=A+second-generation+linkage+map+of+the+sheep+genome&rft.au=Cuthbertson%2C+Rachel+P.&rft.au=Freking%2C+Brad+A.&rft.au=Kappes%2C+Steven+M.&rft.au=Keele%2C+John+W.&rft.aufirst=Mauricio+J.&rft.aulast=de+Gortari&rft.date=1998&rft.genre=article&rft.issue=3&rft.jtitle=Mammalian+Genome&rft.pages=204-209&rft.volume=9&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs003359900726&rft_id=info%3Apmid%2F9501303&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-191"><a href="#cite_ref-191">↑</a> <cite class="citation journal">Yu Jiang et all. (2014). "The sheep genome illuminates biology of the rumen and lipid metabolism". Science 344 (6188): 1168–1173. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1126%2Fscience.1252806">10.1126/science.1252806</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=The+sheep+genome+illuminates+biology+of+the+rumen+and+lipid+metabolism&rft.au=Yu+Jiang+%27%27et+all%27%27.&rft.date=2014&rft.genre=article&rft.issue=6188&rft.jtitle=Science&rft.pages=1168-1173&rft.volume=344&rft_id=info%3Adoi%2F10.1126%2Fscience.1252806&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-192"><a href="#cite_ref-192">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://elcomercio.pe/ciencias/biologia/cientificos-completan-mapa-genoma-oveja-noticia-1734487">"Científicos completan mapa del genoma de la oveja"</a>. El Comercio. 6 de xuño de 2014. Consultado o 19 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Cient%C3ficos+completan+mapa+del+genoma+de+la+oveja&rft.chron=6+de+xu%C3%B1o+de+2014&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Comercio&rft_id=http%3A%2F%2Felcomercio.pe%2Fciencias%2Fbiologia%2Fcientificos-completan-mapa-genoma-oveja-noticia-1734487&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-193"><a href="#cite_ref-193">↑</a> <cite class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.europapress.es/ciencia/laboratorio/noticia-cientificos-chinos-clonan-oveja-portadora-grasa-vegetal-20120424191838.html">"Científicos chinos clonan oveja portadora de 'grasa vegetal'"</a>. Europa Press. 24 de abril de 2012. Consultado o 19 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Cient%C3ficos+chinos+clonan+oveja+portadora+de+%27grasa+vegetal%27&rft.chron=24+de+abril+de+2012&rft.genre=article&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.europapress.es%2Fciencia%2Flaboratorio%2Fnoticia-cientificos-chinos-clonan-oveja-portadora-grasa-vegetal-20120424191838.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-194"><a href="#cite_ref-194">↑</a> <cite class="citation web">Tan Ee Lyn (24 de abril de 2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130616144814/http://www.reuters.com/article/2012/04/24/us-china-genetics-sheep-idUSBRE83N07020120424">"Worm turns sheep clone to "good" fat: China scientists"</a>. Reuters. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.reuters.com/article/2012/04/24/us-china-genetics-sheep-idUSBRE83N07020120424">o orixinal</a> o 16 de xuño de 2013. Consultado o 19 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Worm+turns+sheep+clone+to+%22good%22+fat%3A+China+scientists&rft.au=Tan+Ee+Lyn&rft.chron=24+de+abril+de+2012&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Reuters&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.reuters.com%2Farticle%2F2012%2F04%2F24%2Fus-china-genetics-sheep-idUSBRE83N07020120424&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-195"><a href="#cite_ref-195">↑</a> <cite class="citation web">Fountain, Henry (22 de xaneiro de 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/2008/01/22/science/22obshee.html?ref=science">"In a Sheep Population, Researchers Find a Fitness Gene"</a>. The New York Times. Consultado o 20 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=In+a+Sheep+Population%2C+Researchers+Find+a+Fitness+Gene&rft.aufirst=Henry&rft.aulast=Fountain&rft.chron=22+de+xaneiro+de+2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+New+York+Times&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F2008%2F01%2F22%2Fscience%2F22obshee.html%3Fref%3Dscience&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-196"><a href="#cite_ref-196">↑</a> <cite class="citation web">Sample, Ian (18 de xaneiro de 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.theguardian.com/science/2008/jan/18/genetics">"Soays' natural selection on the hoof"</a>. The Guardian. Consultado o 20 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Soays%27+natural+selection+on+the+hoof&rft.aufirst=Ian&rft.aulast=Sample&rft.chron=18+de+xaneiro+de+2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Guardian&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.theguardian.com%2Fscience%2F2008%2Fjan%2F18%2Fgenetics&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-197"><a href="#cite_ref-197">↑</a> <cite class="citation web">Fleming, Nic (18 de xaneiro de 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.telegraph.co.uk/news/science/science-news/3322290/Darker-black-sheeps-decline-is-in-the-genes.html">"Darker black sheep's decline is in the genes"</a>. The Daily Telegraph. Consultado o 20 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Darker+black+sheep%27s+decline+is+in+the+genes&rft.aufirst=Nic&rft.aulast=Fleming&rft.chron=18+de+xaneiro+de+2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+Daily+Telegraph&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.telegraph.co.uk%2Fnews%2Fscience%2Fscience-news%2F3322290%2FDarker-black-sheeps-decline-is-in-the-genes.html&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-198"><a href="#cite_ref-198">↑</a> <cite class="citation journal">Peirce, J. W.; Leigh, A. E.; da Costa, A. P.; Kendrick, K. M. (2001). "Human face recognition in sheep: lack of configurational coding and right hemisphere advantage". Behavioural Processes 55 (1): 13–26. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11390088">11390088</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2FS0376-6357%2801%2900158-9">10.1016/S0376-6357(01)00158-9</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Human+face+recognition+in+sheep%3A+lack+of+configurational+coding+and+right+hemisphere+advantage&rft.au=Kendrick%2C+K.+M.&rft.au=Leigh%2C+A.+E.&rft.au=da+Costa%2C+A.+P.&rft.aufirst=J.+W.&rft.aulast=Peirce&rft.date=2001&rft.genre=article&rft.issue=1&rft.jtitle=Behavioural+Processes&rft.pages=13-26&rft.volume=55&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0376-6357%2801%2900158-9&rft_id=info%3Apmid%2F11390088&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-199"><a href="#cite_ref-199">↑</a> <cite class="citation journal">Roselli, Charles E.; Larkin, Kay; Resko, John A.; Stellflug, John N.; Stormshak, Fred (2004). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190913044125/https://www.endocrine.org/publications/endocrine-press">"The volume of a sexually dimorphic nucleus in the ovine medial preoptic area/anterior hypothalamus varies with sexual partner preference"</a>. Endocrinology 145 (2): 478–483. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14525915">14525915</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1210%2Fen.2003-1098">10.1210/en.2003-1098</a>. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="http://press.endocrine.org/doi/pdf/10.1210/en.2003-1098">o orixinal</a> o 13 de setembro de 2019. Consultado o 01 de febreiro de 2019.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=The+volume+of+a+sexually+dimorphic+nucleus+in+the+ovine+medial+preoptic+area%2Fanterior+hypothalamus+varies+with+sexual+partner+preference&rft.au=Larkin%2C+Kay&rft.au=Resko%2C+John+A.&rft.au=Stellflug%2C+John+N.&rft.au=Stormshak%2C+Fred&rft.aufirst=Charles+E.&rft.aulast=Roselli&rft.date=2004&rft.genre=article&rft.issue=2&rft.jtitle=Endocrinology&rft.pages=478-483&rft.volume=145&rft_id=http%3A%2F%2Fpress.endocrine.org%2Fdoi%2Fpdf%2F10.1210%2Fen.2003-1098&rft_id=info%3Adoi%2F10.1210%2Fen.2003-1098&rft_id=info%3Apmid%2F14525915&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-200"><a href="#cite_ref-200">↑</a> <cite class="citation journal">Recchia, F. A.; Lionetti, V. (2007). "Animal Models of Dilated Cardiomyopathy for Translational Research". Veterinary Research Communications 31: 35–41. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17682844">17682844</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1007%2Fs11259-007-0005-8">10.1007/s11259-007-0005-8</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Animal+Models+of+Dilated+Cardiomyopathy+for+Translational+Research&rft.au=Lionetti%2C+V.&rft.aufirst=F.+A.&rft.aulast=Recchia&rft.date=2007&rft.genre=article&rft.jtitle=Veterinary+Research+Communications&rft.pages=35-41&rft.volume=31&rft_id=info%3Adoi%2F10.1007%2Fs11259-007-0005-8&rft_id=info%3Apmid%2F17682844&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-201"><a href="#cite_ref-201">↑</a> <cite class="citation journal">Hasenfuss, Gerd (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://cardiovascres.oxfordjournals.org/content/cardiovascres/39/1/60.full.pdf">"Animal models of human cardiovascular disease, heart failure and hypertrophy"</a> (PDF). Cardiovascular Research 39 (1): 60–76. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9764190">9764190</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2FS0008-6363%2898%2900110-2">10.1016/S0008-6363(98)00110-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Animal+models+of+human+cardiovascular+disease%2C+heart+failure+and+hypertrophy&rft.aufirst=Gerd&rft.aulast=Hasenfuss&rft.date=1998&rft.genre=article&rft.issue=1&rft.jtitle=Cardiovascular+Research&rft.pages=60-76&rft.volume=39&rft_id=http%3A%2F%2Fcardiovascres.oxfordjournals.org%2Fcontent%2Fcardiovascres%2F39%2F1%2F60.full.pdf&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2FS0008-6363%2898%2900110-2&rft_id=info%3Apmid%2F9764190&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-202"><a href="#cite_ref-202">↑</a> <cite class="citation journal">Barry, J. S.; Anthony, R. V. (2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2262949">"The pregnant sheep as a model for human pregnancy"</a>. Theriogenology 69 (1): 55–67. <a href="/wiki/PubMed_Central" title="PubMed Central">PMC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2262949">2262949</a>. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17976713">17976713</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1016%2Fj.theriogenology.2007.09.021">10.1016/j.theriogenology.2007.09.021</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=The+pregnant+sheep+as+a+model+for+human+pregnancy&rft.au=Anthony%2C+R.+V.&rft.aufirst=J.+S.&rft.aulast=Barry&rft.date=2008&rft.genre=article&rft.issue=1&rft.jtitle=Theriogenology&rft.pages=55-67&rft.volume=69&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2262949&rft_id=%2F%2Fwww.ncbi.nlm.nih.gov%2Fpmc%2Farticles%2FPMC2262949&rft_id=info%3Adoi%2F10.1016%2Fj.theriogenology.2007.09.021&rft_id=info%3Apmid%2F17976713&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-203"><a href="#cite_ref-203">↑</a> <cite class="citation journal">Vuguin, Patricia M. (2007). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.karger.com/Article/Pdf/100545">"Animal Models for Small for Gestational Age and Fetal Programing of Adult Disease"</a>. Hormone Research 68 (3): 113–123. <a href="/wiki/PubMed" title="PubMed">PMID</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="//www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17351325">17351325</a>. <a href="/wiki/Digital_object_identifier" title="Digital object identifier">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.1159%2F000100545">10.1159/000100545</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Animal+Models+for+Small+for+Gestational+Age+and+Fetal+Programing+of+Adult+Disease&rft.aufirst=Patricia+M.&rft.aulast=Vuguin&rft.date=2007&rft.genre=article&rft.issue=3&rft.jtitle=Hormone+Research&rft.pages=113-123&rft.volume=68&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.karger.com%2FArticle%2FPdf%2F100545&rft_id=info%3Adoi%2F10.1159%2F000100545&rft_id=info%3Apmid%2F17351325&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-204"><a href="#cite_ref-204">↑</a> <cite class="citation journal">Charro Gorgojo, Manuel Ángel (1998). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cervantesvirtual.com/obra-visor/la-sombra-del-lobo/html/">"La sombra del lobo"</a>. Revista de Folklore 18a (207): 89–95.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=La+sombra+del+lobo&rft.aufirst=Manuel+%C3%81ngel&rft.aulast=Charro+Gorgojo&rft.date=1998&rft.genre=article&rft.issue=207&rft.jtitle=Revista+de+Folklore&rft.pages=89-95&rft.volume=18a&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cervantesvirtual.com%2Fobra-visor%2Fla-sombra-del-lobo%2Fhtml%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-205"><a href="#cite_ref-205">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cvc.cervantes.es/lengua/refranero/ficha.aspx?Par=58303&Lng=0">"Cada oveja con su pareja"</a>. Refranero multilingüe. Centro Virtual Cervantes. Consultado o 21 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Cada+oveja+con+su+pareja&rft.genre=unknown&rft.jtitle=Refranero+multiling%C3%BCe&rft_id=http%3A%2F%2Fcvc.cervantes.es%2Flengua%2Frefranero%2Fficha.aspx%3FPar%3D58303%26Lng%3D0&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-206"><a href="#cite_ref-206">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://edition.cnn.com/2002/HEALTH/01/24/sleep.sheep/index.html?related">"Counting sheep no aid to insomnia"</a>. CNN. 24 de xaneiro de 2002. Consultado o 21 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Counting+sheep+no+aid+to+insomnia&rft.chron=24+de+xaneiro+de+2002&rft.genre=unknown&rft.jtitle=CNN&rft_id=http%3A%2F%2Fedition.cnn.com%2F2002%2FHEALTH%2F01%2F24%2Fsleep.sheep%2Findex.html%3Frelated&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-207"><a href="#cite_ref-207">↑</a> <cite class="citation news">Randerson, James (23 de xaneiro de 2002). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.newscientist.com/article/dn1831-sleep-scientists-discount-sheep">"Sleep scientists discount sheep"</a>. New Scientist. Daily news. Consultado o 21 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Sleep+scientists+discount+sheep&rft.aufirst=James&rft.aulast=Randerson&rft.chron=23+de+xaneiro+de+2002&rft.genre=article&rft.jtitle=New+Scientist&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.newscientist.com%2Farticle%2Fdn1831-sleep-scientists-discount-sheep&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-AHD-208"><a href="#cite_ref-AHD_208-0">↑</a> <cite class="citation book">Ammer, Christine (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/?id=9re1vfFh04sC&pg=PA64&lpg=PA64">American Heritage Dictionary of Idioms</a>. Google Books. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-0-395-72774-4" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-0-395-72774-4">978-0-395-72774-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=Christine&rft.aulast=Ammer&rft.btitle=American+Heritage+Dictionary+of+Idioms&rft.date=1997&rft.genre=book&rft.isbn=978-0-395-72774-4&rft.pub=Google+Books&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2F%3Fid%3D9re1vfFh04sC%26pg%3DPA64%26lpg%3DPA64&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-209"><a href="#cite_ref-209">↑</a> <cite class="citation book">Moro Artalejo, Santyago (2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=3WAXDAAAQBAJ&pg=PT62#v=onepage&q&f=false">Cómo escribir correctamente</a>. Mestas Ediciones. p. 62. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9788416669271" title="Especial:Fontes bibliográficas/9788416669271">9788416669271</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=Santyago&rft.aulast=Moro+Artalejo&rft.btitle=C%C3%B3mo+escribir+correctamente&rft.date=2016&rft.genre=book&rft.isbn=9788416669271&rft.pages=62&rft.pub=Mestas+Ediciones&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.es%2Fbooks%3Fid%3D3WAXDAAAQBAJ%26pg%3DPT62%23v%3Donepage%26q%26f%3Dfalse&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-210"><a href="#cite_ref-210">↑</a> Budiansky, 1999, p. 159. </li> <li id="cite_note-Cooper92-211">↑ <a href="#cite_ref-Cooper92_211-0">209,0</a> <a href="#cite_ref-Cooper92_211-1">209,1</a> <a href="#cite_ref-Cooper92_211-2">209,2</a> <cite class="citation book">Cooper, J. C. (1992). Symbolic and Mythological Animals. Londres: Aquarian Press. p. 219. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/1-85538-118-4" title="Especial:Fontes bibliográficas/1-85538-118-4">1-85538-118-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=J.+C.&rft.aulast=Cooper&rft.btitle=Symbolic+and+Mythological+Animals&rft.date=1992&rft.genre=book&rft.isbn=1-85538-118-4&rft.pages=219&rft.place=Londres&rft.pub=Aquarian+Press&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-Eid-213"><a href="#cite_ref-Eid_213-0">↑</a> <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160824201329/http://www.bbc.co.uk/schools/religion/islam/eid_haj.shtml">"Eid-ul-Adha"</a>. BBC. 20 de outubro de 2014. Arquivado dende <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bbc.co.uk/schools/religion/islam/eid_haj.shtml">o orixinal</a> o 24 de agosto de 2016. Consultado o 22 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Eid-ul-Adha&rft.chron=20+de+outubro+de+2014&rft.genre=unknown&rft.jtitle=BBC&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bbc.co.uk%2Fschools%2Freligion%2Fislam%2Feid_haj.shtml&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-sweetness-214"><a href="#cite_ref-sweetness_214-0">↑</a> <cite class="citation news"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://expansion.mx/mundo/2012/10/26/cinco-cosas-clave-sobre-la-festividad-musulmana-de-eid-al-adha">"Cinco cosas clave sobre la festividad musulmana de Eid Al Adha"</a>. Expansión (CNN). Reuters. 26 de outubro de 2012. Consultado o 22 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Cinco+cosas+clave+sobre+la+festividad+musulmana+de+Eid+Al+Adha&rft.chron=26+de+outubro+de+2012&rft.genre=article&rft.jtitle=Expansi%C3%B3n&rft_id=http%3A%2F%2Fexpansion.mx%2Fmundo%2F2012%2F10%2F26%2Fcinco-cosas-clave-sobre-la-festividad-musulmana-de-eid-al-adha&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> <li id="cite_note-215"><a href="#cite_ref-215">↑</a> <cite class="citation web">Robertson, Cambpell (13 de agosto de 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://atwar.blogs.nytimes.com//2008/08/13/bloody-blessing-goes-unnoticed/">"Bloody Blessing Goes Unnoticed"</a>. The New York Times. Consultado o 22 de agosto de 2016.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.atitle=Bloody+Blessing+Goes+Unnoticed&rft.aufirst=Cambpell&rft.aulast=Robertson&rft.chron=13+de+agosto+de+2008&rft.genre=unknown&rft.jtitle=The+New+York+Times&rft_id=http%3A%2F%2Fatwar.blogs.nytimes.com%2F%2F2008%2F08%2F13%2Fbloody-blessing-goes-unnoticed%2F&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988">  </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Véxase_tamén">Véxase tamén</h2>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=25" title="Editar a sección: «Véxase tamén»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=25" title="Editar o código fonte da sección: Véxase tamén">editar a fonte</a>]</div> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></td> <td class="mbox-text plainlist"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Portada_galega" class="extiw" title="commons:Portada galega">Commons</a> ten máis contidos multimedia sobre:  <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Ovis_aries" class="extiw" title="commons:Ovis aries">Ovella</a></td></tr> </tbody></table> <table role="presentation" class="mbox-small plainlinks sistersitebox" style="background-color:var(--background-color-neutral-subtle, #f8f9fa);border:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);color:inherit"> <tbody><tr> <td class="mbox-image"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/40px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="40" height="38" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/60px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/80px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></td> <td class="mbox-text plainlist">Vexa a entrada do <a href="https://gl.wiktionary.org/wiki/" class="extiw" title="wikt:">Galizionario</a> acerca de  <a href="https://gl.wiktionary.org/wiki/Especial:Search/ovella" class="extiw" title="wikt:Especial:Search/ovella">Ovella</a></td></tr> </tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Bibliografía">Bibliografía</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=26" title="Editar a sección: «Bibliografía»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=26" title="Editar o código fonte da sección: Bibliografía">editar a fonte</a>]</div> <ul><li>Ministerio de Medio Ambiente e Medio Rural e Mariño: Anuario de estadística 2008.</li> <li>Consellería do Medio Rural: Anuario de Estatística Agraria 2004.</li> <li><cite class="citation book">Budiansky, Stephen (1999). The Covenant of the Wild: Why animals chose domestication. <a href="/wiki/Yale_University_Press" title="Yale University Press">Yale University Press</a>. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-300-07993-1" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-300-07993-1">0-300-07993-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=Stephen&rft.aulast=Budiansky&rft.btitle=The+Covenant+of+the+Wild%3A+Why+animals+chose+domestication&rft.date=1999&rft.genre=book&rft.isbn=0-300-07993-1&rft.pub=Yale+University+Press&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite class="citation book">FAO (2015). Scherf, B.D.; Pilling, D., eds. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/3/a-i4787e.pdf">The Second Report on the State of the World’s Animal Genetic Resources for Food and Agriculture</a> (PDF). Roma: FAO Commission on Genetic Resources for Food and Agriculture Assessments.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=FAO&rft.btitle=The+Second+Report+on+the+State+of+the+World%99s+Animal+Genetic+Resources+for+Food+and+Agriculture&rft.date=2015&rft.genre=book&rft.place=Roma&rft.pub=FAO+Commission+on+Genetic+Resources+for+Food+and+Agriculture+Assessments&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2F3%2Fa-i4787e.pdf&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite class="citation book">Ensminger, M. E.; Parker, R. O. (1986). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sheepgoatscience05edensm">Sheep and Goat Science, Fifth Edition</a>. Danville, Illinois: The Interstate Printers and Publishers Inc. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-8134-2464-X" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-8134-2464-X">0-8134-2464-X</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Parker%2C+R.+O.&rft.aufirst=M.+E.&rft.aulast=Ensminger&rft.btitle=Sheep+and+Goat+Science%2C+Fifth+Edition&rft.date=1986&rft.genre=book&rft.isbn=0-8134-2464-X&rft.place=Danville%2C+Illinois&rft.pub=The+Interstate+Printers+and+Publishers+Inc&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsheepgoatscience05edensm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite class="citation book">Pugh, D. G.; Baird, A. N., eds. (2012). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sheepgoatmedicin0000unse_h9w4">Sheep and Goat Medicine</a> (2.ª ed.). Elsevier & Saunders. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-4377-2353-3" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-4377-2353-3">978-1-4377-2353-3</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.btitle=Sheep+and+Goat+Medicine&rft.date=2012&rft.edition=2.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-4377-2353-3&rft.pub=Elsevier+%26+Saunders&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsheepgoatmedicin0000unse_h9w4&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite class="citation book">Simmons, Paula; Ekarius, Carol (2001). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/storeysguidetora0000simm_u9e9">Storey's Guide to Raising Sheep</a> (3.ª ed.). North Adams, Massachusetts: Storey Publishing. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-58017-262-2" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-58017-262-2">978-1-58017-262-2</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Ekarius%2C+Carol&rft.aufirst=Paula&rft.aulast=Simmons&rft.btitle=Storey%27s+Guide+to+Raising+Sheep&rft.date=2001&rft.edition=3.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-58017-262-2&rft.place=North+Adams%2C+Massachusetts&rft.pub=Storey+Publishing&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fstoreysguidetora0000simm_u9e9&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite class="citation book">Simmons, Paula; Ekarius, Carol (2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/storeysguidetora0000simm">Storey's Guide to Raising Sheep</a> (4.ª ed.). North Adams, Massachusetts: Storey Publishing. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/978-1-60342-484-4" title="Especial:Fontes bibliográficas/978-1-60342-484-4">978-1-60342-484-4</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Ekarius%2C+Carol&rft.aufirst=Paula&rft.aulast=Simmons&rft.btitle=Storey%27s+Guide+to+Raising+Sheep&rft.date=2009&rft.edition=4.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-60342-484-4&rft.place=North+Adams%2C+Massachusetts&rft.pub=Storey+Publishing&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fstoreysguidetora0000simm&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite class="citation book">Smith, Barbara; Aseltine, Mark; Kennedy, Gerald (1997). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/beginningshepher0000smit">Beginning Shepherd's Manual</a> (2.ª ed.). Ames, Iowa: Iowa State University Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/0-8138-2799-X" title="Especial:Fontes bibliográficas/0-8138-2799-X">0-8138-2799-X</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.au=Aseltine%2C+Mark&rft.au=Kennedy%2C+Gerald&rft.aufirst=Barbara&rft.aulast=Smith&rft.btitle=Beginning+Shepherd%27s+Manual&rft.date=1997&rft.edition=2.%AA&rft.genre=book&rft.isbn=0-8138-2799-X&rft.place=Ames%2C+Iowa&rft.pub=Iowa+State+University+Press&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fbeginningshepher0000smit&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite class="citation book">Weaver, Sue (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/sheepsmallscales0000weav">Sheep: small-scale sheep keeping for pleasure and profit</a>. California: BowTie Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/1-931993-49-1" title="Especial:Fontes bibliográficas/1-931993-49-1">1-931993-49-1</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=Sue&rft.aulast=Weaver&rft.btitle=Sheep%3A+small-scale+sheep+keeping+for+pleasure+and+profit&rft.date=2005&rft.genre=book&rft.isbn=1-931993-49-1&rft.place=California&rft.pub=BowTie+Press&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Fsheepsmallscales0000weav&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite class="citation book">Weaver, Sue (2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.es/books?id=95TnEgoKhhoC">The Backyard Sheep: An Introductory Guide to Keeping Productive Pet Sheep</a>. Storey Publishing. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/9781603428484" title="Especial:Fontes bibliográficas/9781603428484">9781603428484</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=Sue&rft.aulast=Weaver&rft.btitle=The+Backyard+Sheep%3A+An+Introductory+Guide+to+Keeping+Productive+Pet+Sheep&rft.date=2013&rft.genre=book&rft.isbn=9781603428484&rft.pub=Storey+Publishing&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.es%2Fbooks%3Fid%3D95TnEgoKhhoC&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li> <li><cite class="citation book">Wooster, Chuck (2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.org/details/livingwithsheepe0000woos">Living with Sheep: Everything You Need to Know to Raise Your Own Flock</a>. Geoff Hansen (Fotografía). Guilford, Connecticut: The Lyons Press. <a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a> <a href="/wiki/Especial:Fontes_bibliogr%C3%A1ficas/1-59228-531-7" title="Especial:Fontes bibliográficas/1-59228-531-7">1-59228-531-7</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fgl.wikipedia.org%3AOvella&rft.aufirst=Chuck&rft.aulast=Wooster&rft.btitle=Living+with+Sheep%3A+Everything+You+Need+to+Know+to+Raise+Your+Own+Flock&rft.date=2005&rft.genre=book&rft.isbn=1-59228-531-7&rft.place=Guilford%2C+Connecticut&rft.pub=The+Lyons+Press&rft_id=https%3A%2F%2Farchive.org%2Fdetails%2Flivingwithsheepe0000woos&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"> </li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Outros_artigos">Outros artigos</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=27" title="Editar a sección: «Outros artigos»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=27" title="Editar o código fonte da sección: Outros artigos">editar a fonte</a>]</div> <ul><li><a href="/wiki/A%C3%B1o" title="Año">Año</a></li> <li><a href="/wiki/Carneiro_bravo" title="Carneiro bravo">Muflón</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Ovis_canadensis&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ovis canadensis (a páxina aínda non existe)">Muflón canadense</a></li> <li><a href="/wiki/Lista_de_razas_de_ovellas" title="Lista de razas de ovellas">Lista de razas de ovellas</a></li> <li><a href="/wiki/La" title="La">La</a></li> <li><a href="/wiki/Ovella_Dolly" title="Ovella Dolly">Ovella Dolly</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Ligazóns_externas">Ligazóns externas</h3>[<a href="/w/index.php?title=Ovella&veaction=edit&section=28" title="Editar a sección: «Ligazóns externas»" class="mw-editsection-visualeditor">editar</a> | <a href="/w/index.php?title=Ovella&action=edit&section=28" title="Editar o código fonte da sección: Ligazóns externas">editar a fonte</a>]</div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sheepusa.org/">American Sheep Industry</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080411131558/http://www.dpi.qld.gov.au/cps/rde/dpi/hs.xsl/27_120_ENA_HTML.htm">Sheep Industry</a> (Queensland)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080525101357/http://cansheep.ca/index.htm">Canadian Sheep Federation</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nationalsheep.org.uk/index.php">National Sheep Association</a> (UK)</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nzsheep.co.nz/">New Zealand Sheepbreeders Association</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071228232039/http://www.sheepmagazine.com/index.html">Sheep magazine</a>, todos os artigos dispoñibles en liña de balde. (en <a href="/wiki/Lingua_inglesa" title="Lingua inglesa">inglés</a>)</li> <li>Véxase <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ensembl.org/Ovis_aries/Info/Index">sheep genome</a> en <a href="/wiki/Ensembl_genome_database_project" class="mw-redirect" title="Ensembl genome database project">Ensembl</a></li></ul> <div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Control_de_autoridades" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Control_de_autoridades" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Axuda:Control_de_autoridades" title="Axuda:Control de autoridades">Control de autoridades</a></th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata:Main_Page" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a>: <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7368" class="extiw" title="wikidata:Q7368">Q7368</a></li> <li><a href="/wiki/Art_%26_Architecture_Thesaurus" title="Art & Architecture Thesaurus">AAT</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.getty.edu/vow/AATFullDisplay?find=&logic=AND&note=&subjectid=300404156">300404156</a></li> <li><a href="/wiki/Biblioteca_Nacional_Central_de_Florencia" title="Biblioteca Nacional Central de Florencia">BNCF</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=13524">13524</a></li> <li><a href="/wiki/Grande_Enciclopedia_Rusa" title="Grande Enciclopedia Rusa">BRE</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/2287545">2287545</a></li> <li><a href="/wiki/Gran_Enciclop%C3%A8dia_Catalana" title="Gran Enciclopèdia Catalana">GEC</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0128664.xml">0128664</a></li> <li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4051990-9">4051990-9</a></li> <li><a href="/wiki/Dicionario_Hist%C3%B3rico_de_Su%C3%ADza" title="Dicionario Histórico de Suíza">HDS</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/de/articles/013947">013947</a></li> <li><a href="/wiki/JSTOR" title="JSTOR">JSTOR</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/*/https://www.jstor.org/topic/sheep">sheep</a></li> <li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85121208">sh85121208</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Identificadores_taxonómicos" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Identificadores_taxonómicos" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Taxonom%C3%ADa" title="Taxonomía">Identificadores taxonómicos</a></th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Sistema_Integrado_de_Informaci%C3%B3n_Taxon%C3%B3mica" title="Sistema Integrado de Información Taxonómica">ITIS</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=552475">552475</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Identificadores" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Identificadores" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;width: 12%; text-align:center;">Identificadores</th><td class="navbox-list navbox-odd plainlinks" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D012756">D012756</a></li> <li><a href="/wiki/Medical_Subject_Headings" title="Medical Subject Headings">MeSH</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.nlm.nih.gov/mesh/B01.050.150.900.649.313.500.380.791">B01.050.150.900.649.313.500.380.791</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Traído desde «<a dir="ltr" href="https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ovella&oldid=6891285">https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ovella&oldid=6891285</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categor%C3%ADas" title="Especial:Categorías">Categorías</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Ovinos" title="Categoría:Ovinos">Ovinos</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Animais_dom%C3%A9sticos" title="Categoría:Animais domésticos">Animais domésticos</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Animais_descritos_en_1758" title="Categoría:Animais descritos en 1758">Animais descritos en 1758</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categorías agochadas: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter_(m%C3%A1is_de_30_kB)" title="Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)">Artigos que toda Wikipedia debería ter (máis de 30 kB)</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Artigos_que_toda_Wikipedia_deber%C3%ADa_ter_(Ciencia)" title="Categoría:Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)">Artigos que toda Wikipedia debería ter (Ciencia)</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> A última edición desta páxina foi o 19 de novembro de 2024 ás 09:23.</li> <li id="footer-info-copyright">Todo o texto está dispoñible baixo a <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">licenza Creative Commons recoñecemento compartir igual 4.0</a>; pódense aplicar termos adicionais. Consulte os <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/gl">termos de uso</a> para obter máis información. Wikipedia® é unha marca rexistrada da <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, unha organización sen fins lucrativos. </li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Normas de protección de datos</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Acerca_de">Acerca de Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Advertencia_xeral">Advertencias</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conduta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desenvolvedores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/gl.wikipedia.org">Estatísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//gl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Ovella&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Vista móbil</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-5c59558b9d-8tc99","wgBackendResponseTime":209,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.056","walltime":"1.330","ppvisitednodes":{"value":11670,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":282122,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":2111,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":10,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":11,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":241349,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":12,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1058.014 1 -total"," 45.05% 476.654 2 Modelo:Listaref"," 15.47% 163.663 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 13.76% 145.604 51 Modelo:Cita_web"," 13.18% 139.425 51 Modelo:Cita_publicación_periódica"," 12.44% 131.623 1 Modelo:Taxobox"," 11.97% 126.696 1 Modelo:Taxobox/núcleo"," 10.94% 115.759 1 Modelo:Propiedade"," 10.53% 111.427 41 Modelo:Cita_libro"," 3.14% 33.230 1 Modelo:Biblia"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.510","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":6405613,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-565d46677b-c4ftl","timestamp":"20241128140323","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Ovella","url":"https:\/\/gl.wikipedia.org\/wiki\/Ovella","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7368","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q7368","author":{"@type":"Organization","name":"Colaboradores dos proxectos da Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-03-15T04:54:33Z","dateModified":"2024-11-19T09:23:48Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/2\/2c\/Flock_of_sheep.jpg","headline":"mam\u00edfero cuadr\u00fapede ungulado dom\u00e9stico"}</script> </body> </html>