CINXE.COM

رسم - ويكيبيديا

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="ar" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>رسم - ويكيبيديا</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )arwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[".\t,","٫\t٬"],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "٠\t١\t٢\t٣\t٤\t٥\t٦\t٧\t٨\t٩"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","يناير","فبراير","مارس","أبريل","مايو","يونيو","يوليو","أغسطس","سبتمبر","أكتوبر","نوفمبر","ديسمبر"],"wgRequestId":"63a7ab01-4cc5-41d3-8a9b-93c9c9951090","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"رسم","wgTitle":"رسم","wgCurRevisionId":69497855,"wgRevisionId":68462587,"wgArticleId":8192,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["قالب أرشيف الإنترنت بوصلات واي باك","صفحات تستخدم خاصية P279","صفحات بها مراجع ويكي بيانات","صفحات تستخدم خاصية P2079","صفحات تستخدم وحدة بطاقة/بلا مدخلات","صفحات تستخدم وحدة بطاقة","مقالات تستعمل قوالب معلومات", "صفحات تستخدم خاصية P18","صفحات بوصلات خارجية بالإنجليزية","مصادر طبية من ويكي بيانات","بوابة ثقافة/مقالات متعلقة","بوابة رسم/مقالات متعلقة","بوابة فنون/مقالات متعلقة","بوابة فنون مرئية/مقالات متعلقة","رسم بالألوان"],"wgPageViewLanguage":"ar","wgPageContentLanguage":"ar","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"رسم","wgRelevantArticleId":8192,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":2}}},"wgStableRevisionId":68462587,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"ar","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"ar"}, "wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q93184","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgEditLatestRevision":true};RLSTATE={"ext.gadget.Site":"ready","ext.gadget.Font-Amiri":"ready","ext.gadget.palestineTheme":"ready","ext.gadget.WMP-icons":"ready","ext.gadget.HideExLinkIcon":"ready","ext.gadget.Urgent-fixes":"ready","ext.gadget.color-definition":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready", "site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.events-loader","ext.gadget.ArabicAds","ext.gadget.LoadJS","ext.gadget.searchlang","ext.gadget.NoRefCopy","ext.gadget.exlinks","ext.gadget.content-support-loader", "ext.gadget.charinsert","ext.gadget.TemplateParamWizard","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=ar&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&amp;modules=ext.gadget.Font-Amiri%2CHideExLinkIcon%2CSite%2CUrgent-fixes%2CWMP-icons%2Ccolor-definition%2CpalestineTheme&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=ar&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1601"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0a/Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1067"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg/640px-Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="854"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="رسم - ويكيبيديا"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//ar.m.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="عدل" href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ويكيبيديا (ar)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//ar.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.ar"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="تلقيمة أتوم ويكيبيديا" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-رسم rootpage-رسم skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">انتقل إلى المحتوى</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="الموقع"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="القائمة الرئيسة" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="القائمة الرئيسية" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">القائمة الرئيسية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">القائمة الرئيسية</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">أخف</button> </div> <div id="p-encyclopedia" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-encyclopedia" > <div class="vector-menu-heading"> الموسوعة </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3%D8%A9" title="زر الصفحة الرئيسية [z]" accesskey="z"><span>الصفحة الرئيسة</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%AB_%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="مطالعة سريعة لأهم الأحداث الجارية"><span>الأحداث الجارية</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA" title="قائمة أحدث التغييرات في الويكي. [r]" accesskey="r"><span>أحدث التغييرات</span></a></li><li id="n-wrecentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A9/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%87%D9%85%D8%A9"><span>أحدث التغييرات الأساسية</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> تصفح </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-subjects" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD"><span>المواضيع</span></a></li><li id="n-index" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3_%D8%B3%D8%B1%D9%8A%D8%B9"><span>أبجدي</span></a></li><li id="n-portals" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD"><span>بوابات</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%B9%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%A6%D9%8A" title="حمل صفحة عشوائية [x]" accesskey="x"><span>مقالة عشوائية</span></a></li><li id="n-Kiwix" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%83%D9%8A%D9%88%D9%8A%D9%83%D8%B3"><span>تصفح من غير إنترنت</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D8%A9"><span>الصفحات الخاصة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-contributing" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-contributing" > <div class="vector-menu-heading"> مشاركة </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A7%D8%AA%D8%B5%D9%84_%D8%A8%D9%86%D8%A7"><span>تواصل مع ويكيبيديا</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="حيث تجد المساعدة"><span>مساعدة</span></a></li><li id="n-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86"><span>الميدان</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3%D8%A9" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ويكيبيديا" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-ar.svg" style="width: 7em; height: 2.4375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-ar.svg" width="105" height="22" style="width: 6.5625em; height: 1.375em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A8%D8%AD%D8%AB" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ابحث في ويكيبيديا [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>بحث</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ابحث في ويكيبيديا" aria-label="ابحث في ويكيبيديا" autocapitalize="sentences" title="ابحث في ويكيبيديا [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="خاص:بحث"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بحث</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="أدوات شخصية"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="المظهر"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="تغيير مظهر الصفحة، حجم الخط، العرض واللون" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="المظهر" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">المظهر</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ar.wikipedia.org&amp;uselang=ar" class=""><span>تبرع</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8&amp;returnto=%D8%B1%D8%B3%D9%85" title="نشجعك على عمل حساب وتسجيل دخولك؛ لكنه غير ضروري على اي حال" class=""><span>إنشاء حساب</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85&amp;returnto=%D8%B1%D8%B3%D9%85" title="يفضل أن تسجل الدخول، لكنه ليس إلزاميا. [o]" accesskey="o" class=""><span>دخول</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="المزيد من الخيارات" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="أدوات شخصية" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">أدوات شخصية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="قائمة المستخدم" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=ar.wikipedia.org&amp;uselang=ar"><span>تبرع</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A1_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A8&amp;returnto=%D8%B1%D8%B3%D9%85" title="نشجعك على عمل حساب وتسجيل دخولك؛ لكنه غير ضروري على اي حال"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>إنشاء حساب</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AF%D8%AE%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85&amp;returnto=%D8%B1%D8%B3%D9%85" title="يفضل أن تسجل الدخول، لكنه ليس إلزاميا. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>دخول</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> صفحات للمحررين الذين سجَّلوا خروجهم <a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%A9" aria-label="تعلَّم المزيد بخصوص التحرير"><span>تعلَّم المزيد</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%87%D9%85%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="قائمة بتعديلات قام بها عنوان الآي بي [y]" accesskey="y"><span>مساهمات</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4%D9%8A" title="نقاش حول التعديلات من عنوان الأيبي هذا [n]" accesskey="n"><span>نقاش</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="الموقع"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="المحتويات" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">المحتويات</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">أخف</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">المقدمة</div> </a> </li> <li id="toc-مبادئ_الرسم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مبادئ_الرسم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>مبادئ الرسم</span> </div> </a> <ul id="toc-مبادئ_الرسم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-أنواع_الرسم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#أنواع_الرسم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>أنواع الرسم</span> </div> </a> <ul id="toc-أنواع_الرسم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-خامات_الرسم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#خامات_الرسم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>خامات الرسم</span> </div> </a> <ul id="toc-خامات_الرسم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رسوم_السن_الفضية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رسوم_السن_الفضية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>رسوم السن الفضية</span> </div> </a> <ul id="toc-رسوم_السن_الفضية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-رسوم_القلم_الرصاص" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رسوم_القلم_الرصاص"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>رسوم القلم الرصاص</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-رسوم_القلم_الرصاص-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ثبِّت القسم الفرعي رسوم القلم الرصاص</span> </button> <ul id="toc-رسوم_القلم_الرصاص-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-مبادئ_الرسم_بقلم_الرصاص" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#مبادئ_الرسم_بقلم_الرصاص"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>مبادئ الرسم بقلم الرصاص</span> </div> </a> <ul id="toc-مبادئ_الرسم_بقلم_الرصاص-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-الفحم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#الفحم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>الفحم</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-الفحم-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ثبِّت القسم الفرعي الفحم</span> </button> <ul id="toc-الفحم-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-قواعد_الرسم_بالفحم" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#قواعد_الرسم_بالفحم"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>قواعد الرسم بالفحم</span> </div> </a> <ul id="toc-قواعد_الرسم_بالفحم-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-أقلام_الخط_العربي" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#أقلام_الخط_العربي"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>أقلام الخط العربي</span> </div> </a> <ul id="toc-أقلام_الخط_العربي-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الرسم_بألوان_الباستيل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#الرسم_بألوان_الباستيل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>الرسم بألوان الباستيل</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-الرسم_بألوان_الباستيل-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ثبِّت القسم الفرعي الرسم بألوان الباستيل</span> </button> <ul id="toc-الرسم_بألوان_الباستيل-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-قواعد_الرسم_بالألوان_الباستيل" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#قواعد_الرسم_بالألوان_الباستيل"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>قواعد الرسم بالألوان الباستيل</span> </div> </a> <ul id="toc-قواعد_الرسم_بالألوان_الباستيل-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-رسوم_الألوان_المائية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#رسوم_الألوان_المائية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>رسوم الألوان المائية</span> </div> </a> <ul id="toc-رسوم_الألوان_المائية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الليثوجراف" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#الليثوجراف"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>الليثوجراف</span> </div> </a> <ul id="toc-الليثوجراف-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الأكريليك" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#الأكريليك"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>الأكريليك</span> </div> </a> <ul id="toc-الأكريليك-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الرسم_بمساعدة_الكمبيوتر" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#الرسم_بمساعدة_الكمبيوتر"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>الرسم بمساعدة الكمبيوتر</span> </div> </a> <ul id="toc-الرسم_بمساعدة_الكمبيوتر-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-الرسم_على_الماء_(فن_الإيبرو)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#الرسم_على_الماء_(فن_الإيبرو)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>الرسم على الماء (فن الإيبرو)</span> </div> </a> <ul id="toc-الرسم_على_الماء_(فن_الإيبرو)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-انظر_أيضًا" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#انظر_أيضًا"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>انظر أيضًا</span> </div> </a> <ul id="toc-انظر_أيضًا-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-مراجع" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#مراجع"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">15</span> <span>مراجع</span> </div> </a> <ul id="toc-مراجع-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-وصلات_خارجية" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#وصلات_خارجية"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">16</span> <span>وصلات خارجية</span> </div> </a> <ul id="toc-وصلات_خارجية-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="المحتويات" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="جدول المحتويات" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تبديل عرض جدول المحتويات" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تبديل عرض جدول المحتويات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">رسم</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="اذهب إلى المقالة في لغةٍ أخرى. مُتاحة في 93 لغة" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-93" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">93 لغة</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Dibuxu" title="Dibuxu – الأسترية" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Dibuxu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="الأسترية" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/R%C9%99smx%C9%99t" title="Rəsmxət – الأذربيجانية" lang="az" hreflang="az" data-title="Rəsmxət" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="الأذربيجانية" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Pagkurit" title="Pagkurit – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Pagkurit" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D0%BD%D0%B0%D0%BA" title="Малюнак – البيلاروسية" lang="be" hreflang="be" data-title="Малюнак" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="البيلاروسية" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D0%BD%D0%B0%D0%BA" title="Малюнак – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Малюнак" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D1%81%D1%83%D0%BD%D0%BA%D0%B0" title="Рисунка – البلغارية" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Рисунка" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="البلغارية" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%99%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A6%A8" title="অঙ্কন – البنغالية" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অঙ্কন" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="البنغالية" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Crte%C5%BE" title="Crtež – البوسنية" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Crtež" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="البوسنية" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Dibuix" title="Dibuix – الكتالانية" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Dibuix" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="الكتالانية" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%88%DB%8E%D9%86%DB%95%DA%A9%DB%8E%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="وێنەکێشان – السورانية الكردية" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="وێنەکێشان" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="السورانية الكردية" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/Disegnu" title="Disegnu – الكورسيكية" lang="co" hreflang="co" data-title="Disegnu" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="الكورسيكية" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Kresba" title="Kresba – التشيكية" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Kresba" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="التشيكية" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D3%B2%D0%BA%D0%B5%D1%80%D1%87%C4%95%D0%BA" title="Ӳкерчĕк – التشوفاشي" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Ӳкерчĕк" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="التشوفاشي" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Tegning" title="Tegning – الدانمركية" lang="da" hreflang="da" data-title="Tegning" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="الدانمركية" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Zeichnung_(Kunst)" title="Zeichnung (Kunst) – الألمانية" lang="de" hreflang="de" data-title="Zeichnung (Kunst)" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="الألمانية" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Nuse" title="Nuse – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Nuse" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dtp mw-list-item"><a href="https://dtp.wikipedia.org/wiki/Linukisan" title="Linukisan – Central Dusun" lang="dtp" hreflang="dtp" data-title="Linukisan" data-language-autonym="Kadazandusun" data-language-local-name="Central Dusun" class="interlanguage-link-target"><span>Kadazandusun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%87%CE%AD%CE%B4%CE%B9%CE%BF" title="Σχέδιο – اليونانية" lang="el" hreflang="el" data-title="Σχέδιο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="اليونانية" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Dis%C3%A8gn" title="Disègn – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Disègn" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Drawing" title="Drawing – الإنجليزية" lang="en" hreflang="en" data-title="Drawing" data-language-autonym="English" data-language-local-name="الإنجليزية" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Desegna%C4%B5o" title="Desegnaĵo – الإسبرانتو" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Desegnaĵo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="الإسبرانتو" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Dibujo" title="Dibujo – الإسبانية" lang="es" hreflang="es" data-title="Dibujo" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="الإسبانية" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Joonistamine" title="Joonistamine – الإستونية" lang="et" hreflang="et" data-title="Joonistamine" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="الإستونية" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Marrazki" title="Marrazki – الباسكية" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Marrazki" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="الباسكية" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%85" title="ترسیم – الفارسية" lang="fa" hreflang="fa" data-title="ترسیم" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="الفارسية" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Piirustus" title="Piirustus – الفنلندية" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Piirustus" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="الفنلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Dessin" title="Dessin – الفرنسية" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Dessin" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="الفرنسية" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%A0%E6%8F%8F" title="素描 – الغان الصينية" lang="gan" hreflang="gan" data-title="素描" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="الغان الصينية" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Debuxo" title="Debuxo – الجاليكية" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Debuxo" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="الجاليكية" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Zane" title="Zane – الهوسا" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Zane" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="الهوسا" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A8%D7%99%D7%A9%D7%95%D7%9D" title="רישום – العبرية" lang="he" hreflang="he" data-title="רישום" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="العبرية" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%96%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%B0" title="रेखाचित्र – الهندية" lang="hi" hreflang="hi" data-title="रेखाचित्र" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="الهندية" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Crte%C5%BE" title="Crtež – الكرواتية" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Crtež" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="الكرواتية" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Desen" title="Desen – الكريولية الهايتية" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Desen" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="الكريولية الهايتية" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Rajz" title="Rajz – الهنغارية" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Rajz" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="الهنغارية" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AE%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80" title="Գծանկար – الأرمنية" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Գծանկար" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="الأرمنية" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Menggambar" title="Menggambar – الإندونيسية" lang="id" hreflang="id" data-title="Menggambar" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="الإندونيسية" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Desegno" title="Desegno – الإيدو" lang="io" hreflang="io" data-title="Desegno" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="الإيدو" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Teikning" title="Teikning – الأيسلندية" lang="is" hreflang="is" data-title="Teikning" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="الأيسلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Disegno" title="Disegno – الإيطالية" lang="it" hreflang="it" data-title="Disegno" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="الإيطالية" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%A0%E6%8F%8F" title="素描 – اليابانية" lang="ja" hreflang="ja" data-title="素描" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="اليابانية" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Jraayn" title="Jraayn – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Jraayn" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Gambaran" title="Gambaran – الجاوية" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Gambaran" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="الجاوية" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98" title="ნახატი – الجورجية" lang="ka" hreflang="ka" data-title="ნახატი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="الجورجية" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%86%8C%EB%AC%98" title="소묘 – الكورية" lang="ko" hreflang="ko" data-title="소묘" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="الكورية" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Delineatio" title="Delineatio – اللاتينية" lang="la" hreflang="la" data-title="Delineatio" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="اللاتينية" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Desinia" title="Desinia – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Desinia" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Dess%C3%ABni" title="Dessëni – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Dessëni" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Liy%C3%A9mi" title="Liyémi – اللينجالا" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Liyémi" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="اللينجالا" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Pie%C5%A1inys" title="Piešinys – الليتوانية" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Piešinys" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="الليتوانية" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Z%C4%ABm%C4%93jums" title="Zīmējums – اللاتفية" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Zīmējums" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="اللاتفية" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%9A%D0%B5" title="Цртање – المقدونية" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Цртање" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="المقدونية" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%9F%E0%B4%82_%E0%B4%B5%E0%B4%B0%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B5%8D" title="പടം വരപ്പ് – المالايالامية" lang="ml" hreflang="ml" data-title="പടം വരപ്പ്" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="المالايالامية" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Melukis" title="Melukis – الماليزية" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Melukis" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="الماليزية" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nap mw-list-item"><a href="https://nap.wikipedia.org/wiki/Disegno" title="Disegno – النابولية" lang="nap" hreflang="nap" data-title="Disegno" data-language-autonym="Napulitano" data-language-local-name="النابولية" class="interlanguage-link-target"><span>Napulitano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Tekenen" title="Tekenen – السكسونية السفلى" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Tekenen" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="السكسونية السفلى" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Tekening" title="Tekening – الهولندية" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Tekening" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="الهولندية" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Teikning" title="Teikning – النرويجية نينورسك" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Teikning" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="النرويجية نينورسك" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Tegnekunst" title="Tegnekunst – النرويجية بوكمال" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Tegnekunst" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="النرويجية بوكمال" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Dessenh" title="Dessenh – الأوكسيتانية" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Dessenh" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="الأوكسيتانية" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%A1%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%87%E0%A9%B0%E0%A8%97" title="ਡਰਾਇੰਗ – البنجابية" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਡਰਾਇੰਗ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="البنجابية" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Dessin" title="Dessin – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Dessin" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Rysunek" title="Rysunek – البولندية" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Rysunek" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="البولندية" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%81%D9%88%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%8A" title="انځورگري – البشتو" lang="ps" hreflang="ps" data-title="انځورگري" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="البشتو" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Desenho" title="Desenho – البرتغالية" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Desenho" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="البرتغالية" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Siq%27iy" title="Siq&#039;iy – كيشوا" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Siq&#039;iy" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="كيشوا" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Desen" title="Desen – الرومانية" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Desen" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="الرومانية" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B8%D1%81%D1%83%D0%BD%D0%BE%D0%BA" title="Рисунок – الروسية" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Рисунок" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="الروسية" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Drawin" title="Drawin – الأسكتلندية" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Drawin" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="الأسكتلندية" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Crte%C5%BE" title="Crtež – صربية-كرواتية" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Crtež" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="صربية-كرواتية" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A0%E0%B7%92%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%BA" title="චිත්‍රය – السنهالية" lang="si" hreflang="si" data-title="චිත්‍රය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="السنهالية" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Drawing" title="Drawing – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Drawing" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Kresba_(umenie)" title="Kresba (umenie) – السلوفاكية" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Kresba (umenie)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="السلوفاكية" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Risba" title="Risba – السلوفانية" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Risba" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="السلوفانية" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Kutara_(useza)" title="Kutara (useza) – الشونا" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Kutara (useza)" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="الشونا" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Vizatimi" title="Vizatimi – الألبانية" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Vizatimi" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="الألبانية" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D1%80%D1%82%D0%B5%D0%B6" title="Цртеж – الصربية" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Цртеж" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="الصربية" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Teekenge" title="Teekenge – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Teekenge" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Teckning_(konst)" title="Teckning (konst) – السويدية" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Teckning (konst)" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="السويدية" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%B5%E0%AE%B0%E0%AF%88%E0%AE%A4%E0%AE%B2%E0%AF%8D" title="வரைதல் – التاميلية" lang="ta" hreflang="ta" data-title="வரைதல்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="التاميلية" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="రేఖాచిత్రం – التيلوغوية" lang="te" hreflang="te" data-title="రేఖాచిత్రం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="التيلوغوية" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B0%D1%81%D0%BC" title="Расм – الطاجيكية" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Расм" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="الطاجيكية" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AA%E0%B9%89%E0%B8%99" title="การวาดเส้น – التايلاندية" lang="th" hreflang="th" data-title="การวาดเส้น" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="التايلاندية" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Pagguhit" title="Pagguhit – التاغالوغية" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Pagguhit" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="التاغالوغية" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/R%C9%99sm" title="Rəsm – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Rəsm" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87izim" title="Çizim – التركية" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Çizim" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="التركية" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BB%D1%8E%D0%BD%D0%BE%D0%BA" title="Малюнок – الأوكرانية" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Малюнок" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="الأوكرانية" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/V%E1%BA%BD" title="Vẽ – الفيتنامية" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Vẽ" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="الفيتنامية" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wa mw-list-item"><a href="https://wa.wikipedia.org/wiki/Dess%C3%A9n" title="Dessén – الولونية" lang="wa" hreflang="wa" data-title="Dessén" data-language-autonym="Walon" data-language-local-name="الولونية" class="interlanguage-link-target"><span>Walon</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%A0%E6%8F%8F" title="素描 – الوو الصينية" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="素描" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="الوو الصينية" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A6%D7%99%D7%99%D7%9B%D7%A2%D7%A0%D7%A2%D7%9F" title="צייכענען – اليديشية" lang="yi" hreflang="yi" data-title="צייכענען" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="اليديشية" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%A0%E6%8F%8F" title="素描 – الصينية" lang="zh" hreflang="zh" data-title="素描" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="الصينية" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E7%B4%A0%E6%8F%8F" title="素描 – الكَنْتُونية" lang="yue" hreflang="yue" data-title="素描" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="الكَنْتُونية" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q93184#sitelinks-wikipedia" title="تعديل وصلات اللغات" class="wbc-editpage">عدل الوصلات</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="نطاقات"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85" title="اعرض صفحة المحتوى [c]" accesskey="c"><span>مقالة</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4:%D8%B1%D8%B3%D9%85" rel="discussion" title="نقاش صفحة المحتوى [t]" accesskey="t"><span>نقاش</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="غيّر لهجة اللغة" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">العربية</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="معاينة"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;stable=1"><span>اقرأ</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;stable=0&amp;redirect=no" title="اعرض هذه الصفحة مع التغييرات المعلقة [v]" accesskey="v"><span>تعديلات معلقة</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="//ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit" title="عدل الكود المصدري لهذه الصفحة [e]" accesskey="e"><span>عدّل</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=history" title="النسخ السابقة لهذه الصفحة [h]" accesskey="h"><span>تاريخ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="أدوات الصفحة"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="أدوات" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">أدوات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">أدوات</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">أخف</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="المزيد من الخيارات" > <div class="vector-menu-heading"> إجراءات </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;stable=1"><span>اقرأ</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;stable=0&amp;redirect=no"><span>تعديلات معلقة</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="//ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit" title="عدل الكود المصدري لهذه الصفحة [e]" accesskey="e"><span>عدّل</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=history"><span>تاريخ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> عام </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%A7%D8%B0%D8%A7_%D9%8A%D8%B5%D9%84_%D9%87%D9%86%D8%A7/%D8%B1%D8%B3%D9%85" title="قائمة بكل صفحات الويكي التي تصل هنا [j]" accesskey="j"><span>ماذا يصل هنا</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A3%D8%AD%D8%AF%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A9/%D8%B1%D8%B3%D9%85" rel="nofollow" title="أحدث التغييرات في الصفحات الموصولة من هذه الصفحة [k]" accesskey="k"><span>تغييرات ذات علاقة</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//ar.wikipedia.org/wiki/ويكيبيديا:رفع" title="ارفع ملفات [u]" accesskey="u"><span>رفع ملف</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;oldid=68462587" title="وصلة دائمة لهذه النسخة من الصفحة"><span>وصلة دائمة</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=info" title="المزيد من المعلومات عن هذه الصفحة"><span>معلومات الصفحة</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF&amp;page=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;id=68462587&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="معلومات عن كيفية الاستشهاد بالصفحة"><span>استشهد بهذه الصفحة</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%AA%D9%82%D8%B5%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B1&amp;url=https%3A%2F%2Far.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B1%25D8%25B3%25D9%2585"><span>احصل على مسار مختصر</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Far.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25D8%25B1%25D8%25B3%25D9%2585"><span>تنزيل رمز الاستجابة السريعة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> طباعة/تصدير </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%D8%B1%D8%B3%D9%85"><span>إنشاء كتاب</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;printable=yes" title="نسخة للطباعة لهذه الصفحة [p]" accesskey="p"><span>نسخة للطباعة</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> في مشاريع أخرى </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Drawing" hreflang="en"><span>ويكيميديا كومنز</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiversity mw-list-item"><a href="https://ar.wikiversity.org/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85" hreflang="ar"><span>ويكي الجامعة</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q93184" title="وصلة إلى المادة المرتبطة في مستودع البيانات المركزي [g]" accesskey="g"><span>عنصر ويكي بيانات</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="أدوات الصفحة"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="المظهر"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">المظهر</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">انقل للشريط الجانبي</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">أخف</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--stable"></span><b>مفحوصة</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">من ويكيبيديا، الموسوعة الحرة</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">حالة مراجعة الصفحة</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">هذه نسخة متحقق منها من هذه الصفحة</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet&#10;&#9;&#9;&#9;&#9;&#9;&#9;&#9;cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="أغلق" onclick="document.getElementById(&quot;mw-fr-revision-details&quot;).style.display = &quot;none&quot;;" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium&#10;&#9;&#9;&#9;&#9;&#9;&#9;&#9;cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body">هذه <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B9%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%85%D8%A9" title="ويكيبيديا:مراجعات معلمة">النسخة المستقرة</a>، <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D8%B3%D8%AC%D9%84&amp;type=review&amp;page=%D8%B1%D8%B3%D9%85">فحصت</a> في 9 نوفمبر 2024. ثمة <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;oldid=68462587&amp;diff=cur">4 تعديلات معلقة</a> بانتظار المراجعة.<p><table id="mw-fr-revisionratings-box" class="flaggedrevs-color-1" style="margin: auto;" cellpadding="0"><tr><td class="fr-text" style="vertical-align: middle;">المستوى</td><td class="fr-value40" style="vertical-align: middle;">منظورة</td></tr></table></p></div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ar" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64185648">.mw-parser-output .hatnote{font-style:italic}.mw-parser-output div.hatnote{padding-left:1.6em;margin-bottom:0.5em}.mw-parser-output .hatnote i{font-style:normal}.mw-parser-output .hatnote+link+.hatnote{margin-top:-0.5em}</style><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD" title="ويكيبيديا:توضيح"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Disambig_gray_RTL.svg/20px-Disambig_gray_RTL.svg.png" decoding="async" width="20" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Disambig_gray_RTL.svg/30px-Disambig_gray_RTL.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Disambig_gray_RTL.svg/40px-Disambig_gray_RTL.svg.png 2x" data-file-width="220" data-file-height="168" /></a></span>&#160;&#160;لمعانٍ أخرى، طالع <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="رسم (توضيح)">رسم (توضيح)</a>.</div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69353278">@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox_v3{background-color:#212529!important;border:solid 1px #4b5156!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox_v3 .entete{background-color:#303540!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox_v3 td{background-color:#212529!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox_v3 caption{background-color:#343a40!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox_v3 th[scope="row"]{background-color:#2c3034!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox_v3 .navigation-only{border-top:2px #E1E1E1 dotted!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox_v3 a:link{text-decoration:initial!important;color:var(--color-progressive)!important}}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox_v3{background-color:#212529!important;border:solid 1px #4b5156!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox_v3 .entete{background-color:#303540!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox_v3 td{background-color:#212529!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox_v3 caption{background-color:#343a40!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox_v3 th[scope="row"]{background-color:#2c3034!important;color:#ffffff!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox_v3 .navigation-only{border-top:2px #E1E1E1 dotted!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox_v3 a:link{text-decoration:initial!important;color:var(--color-progressive)!important}}.mw-parser-output div.infobox_v3{padding:4px;width:25em!important;background-color:#f9f9f9;color:var(--color-emphasized,#000);border:1px solid #aaa;clear:left;float:left;font-size:0.9em;line-height:1.4;margin:0 0 0.5em 1em;max-width:325px;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .infobox_v3 .secTable{border-radius:unset;color:inherit;margin:unset!important;border:unset}.mw-parser-output .infobox_v3 .entete{display:table;height:45px;width:100%;font-weight:bold;text-align:center;font-size:1.4em;line-height:1.1;margin-bottom:10px;background-color:#dfedff}.mw-parser-output .infobox_v3 .entete>div{display:table-cell;vertical-align:middle;padding:3px}.mw-parser-output .infobox_v3:not(.large) .entete.icon>div{padding:3px 48px}.mw-parser-output .infobox_v3 .images{text-align:center;display:flex;justify-content:space-around;align-items:center}.mw-parser-output .infobox_v3 .images a{max-width:100%;flex:0 0 auto}.mw-parser-output .infobox_v3 .deux-images a{max-width:48%}.mw-parser-output .infobox_v3 .images img{max-width:100%;height:auto}.mw-parser-output .infobox_v3 .legend{font-size:0.9em;text-align:center;margin:5px 0 8px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 table,.mw-parser-output .secTable{width:100%;margin:2px 0;table-layout:fixed;border-collapse:separate}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope="col"]{text-align:center;word-wrap:normal}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope=row]{text-align:right;padding-right:10px;width:8em;max-width:140px;word-wrap:normal;background-color:#F3F3F3}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope=row],.mw-parser-output .infobox_v3 td{padding-top:4px;vertical-align:super}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope=row].middle{vertical-align:middle}.mw-parser-output .infobox_v3.bordered th[scope=row],.mw-parser-output .infobox_v3.bordered td{padding-bottom:4px;border-top:1px solid #dfedff}.mw-parser-output .infobox_v3.bordered caption.bordered{margin:0 0 -1px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 tr.left td{text-align:right}.mw-parser-output .infobox_v3 tr.vborder td{border-left:1px dotted #aaa}.mw-parser-output .infobox_v3 tr.vborder td:first-child{border-left:none}.mw-parser-output .infobox_v3 td.data{text-align:center}.mw-parser-output .infobox_v3 tr:first-child ul:first-child{margin-top:0}.mw-parser-output .infobox_v3 .url{direction:ltr;text-align:left;font-size:0.9em}.mw-parser-output .infobox_v3 p.bloc,.mw-parser-output .infobox_v3 caption{font-weight:bold;text-align:center;line-height:1.1;margin:0 0 2px 0;padding:4px;background:#dfedff}.mw-parser-output .infobox_v3 p.bloc{margin:5px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 caption.bordered,.mw-parser-output .infobox_v3 p.bordered{border-top:1px solid #dfedff;border-bottom:1px solid #dfedff;background:transparent}.mw-parser-output .infobox_v3 .bordered.navbar,.mw-parser-output .infobox_v3 .bordered.nav{padding-top:4px;border-bottom:0}.mw-parser-output .infobox_v3 caption.hidden{margin:0!important;padding:0!important}.mw-parser-output .infobox_v3 .hr{font-size:1px;line-height:1px;margin:5px 0;background-color:#dfedff;clear:both}.mw-parser-output .infobox_v3 .hr.collapse{margin:5px 0 -8px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 .navbar{text-align:right;font-size:0.8em!important;line-height:1.1;margin:8px 0 0}.mw-parser-output .infobox_v3 .navbar .plainlinks{float:right}.mw-parser-output .infobox_v3 .overflow{overflow:hidden;width:100%}.mw-parser-output .infobox_v3 .prev a,.mw-parser-output .infobox_v3 .prev_bloc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/ArrowRightNavbox.svg/12px-ArrowRightNavbox.svg.png")no-repeat right center;float:right;max-width:70%;padding:3px 18px 3px 3px;text-align:right;background-color:#F3F3F3;margin:3px}.mw-parser-output .infobox_v3 .next a,.mw-parser-output .infobox_v3 .next_bloc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/ArrowLeftNavbox.svg/12px-ArrowLeftNavbox.svg.png")no-repeat left center;float:left;max-width:70%;padding:3px 3px 3px 18px;text-align:left;background-color:#F3F3F3;direction:ltr;margin:3px}.mw-parser-output .infobox_v3 table.maillot-equipe td{padding:0}.mw-parser-output .infobox_v3 table.maillot-equipe{table-layout:auto}.mw-parser-output .infobox_v3 a.NavToggle{position:unset}.mw-parser-output .mwe-math-mathml-a11y{width:auto!important;height:auto!important}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r69534358">.mw-parser-output .entete.aerostat{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Picto_infobox_aerostat.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aikido{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Aikido_pictogram.svg/40px-Aikido_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.alpinisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/df/Picto_infobox_alpinisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arbitre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Referee_football_pictogram.svg/35px-Referee_football_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Archery_pictogram.svg/35px-Archery_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.archives2{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Picto_infobox_archives.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arduino,.mw-parser-output .entete.electro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Arduino_ftdi_chip-1.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artiste{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Picto_infobox_artiste.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artsmartiauxjap{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/Picto_infobox_samourai.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.association{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Collaboration_logo_infobox.svg/50px-Collaboration_logo_infobox.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.athletisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Athletics_pictogram.svg/40px-Athletics_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.audio{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/35px-Gnome-speakernotes.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.auteur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_auteur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.autogire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e6/Picto_Autogyro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_automobil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Airplane_silhouette_white.svg/40px-Airplane_silhouette_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aviron{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Rowing_pictogram.svg/35px-Rowing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.badminton{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Badminton_pictogram.svg/35px-Badminton_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.baseball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Baseball_pictogram.svg/35px-Baseball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.basket-ball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_Infobox_Basketball.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.bd{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2c/Picto_infobox_comicballoon.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Biathlon_pictogram.svg/40px-Biathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/Picto_infobox_beer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.book,.mw-parser-output .entete.universite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Picto_infobox_book.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.boxe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Boxing_pictogram.svg/35px-Boxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.calendrier{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Almanacco.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.camera{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Camera-photo.svg/120px-Camera-photo.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.canada{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6a/Picto_infobox_Canada.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cardinal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_cardinal.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.catch{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Picto_infobox_catch.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chateau{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5c/Picto_infobox_chateau.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chimie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_chemistry_HUN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cinema{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Picto_infobox_cinema.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.commonwealth{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/db/Picto_infobox_Commonwealth.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.communication{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a2/Picto_infobox_antenna.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cyclisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Cycling_%28road%29_pictogram.svg/45px-Cycling_%28road%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.deportation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_Infobox_deportation.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.diplomatie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_infobox_ambassade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.disney{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Picto_infobox_Disney.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.droit{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Balance%2C_by_David.svg/40px-Balance%2C_by_David.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.drone-civil{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_civil_drone.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.echecs{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Chess_pictogram.svg/35px-Chess_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.egypte-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cc/Picto_infobox_ancient_Egypt.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Factory_black.png/40px-Factory_black.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise-blanc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Factory_white.png/40px-Factory_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.equitation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Equestrian_pictogram.svg/35px-Equestrian_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e1/Picto_infobox_escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_infobox_alpinisme-escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escrime{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Fencing_pictogram.svg/35px-Fencing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.espagne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Picto_Infobox_Coat_of_Arms_of_Spain.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.eveque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_bishop.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.factory{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/Picto_infobox_enterprise.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.floorball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Floorball_pictogram.svg/35px-Floorball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.fondeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Cross_country_skiing_pictogram.svg/40px-Cross_country_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.football{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Infobox_Football_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Picto_infobox_fotbal_2.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footUS{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4e/Picto_Foot_US.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.futsal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Futsal_pictogram.svg/35px-Futsal_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.golf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Golf_pictogram.svg/35px-Golf_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.grappe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Icone_oenobox.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.gymnastique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg/35px-Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Handball_pictogram_white.svg/35px-Handball_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Handball_pictogram.svg/35px-Handball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.helicoptere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Picto_infobox_helicopter.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Picto_Infobox_Ice_hockey.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey-sur-gazon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Field_hockey_pictogram.svg/35px-Field_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hospitaliers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_Hospitaliers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.humain{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Picto_infobox_manwoman.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.informatique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/Picto-infoboxinfo.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.internet{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Web-browser-openclipart.svg/45px-Web-browser-openclipart.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.israel-judaisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Picto_infobox_israel-judaisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Picto_infobox_Game.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu-role{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d8/Picto_infobox_Jeu_de_rôle.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeuvideo,.mw-parser-output .entete.jeuvideov3{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg/35px-Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.judo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Judo_pictogram.svg/40px-Judo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.karate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Karate_pictogram.svg/40px-Karate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kayak{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg/35px-Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kickboxing{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Kickboxing_pictogram.svg/40px-Kickboxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.lutte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Wrestling_pictogram.svg/40px-Wrestling_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.macintosh{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/20/Picto_infobox_Macintosh.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.malte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e4/Picto_infobox_Malte.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.map{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/Picto_infobox_map.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.medecine{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Picto_infobox_med.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mets{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Picto_infobox_mets.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.militaire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_military.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.money,.mw-parser-output .entete.money_coin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Money_Coin_Icon.svg/40px-Money_Coin_Icon.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-metro,.mw-parser-output .entete.metro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_infobox_Mtl_metro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_Mtl_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.moteur-avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Picto_Infobox_moteur_d%27avion.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mosque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Picto_infobox_Mosque.svg/35px-Picto_infobox_Mosque.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musee,.mw-parser-output .entete.museum,.mw-parser-output .entete.papyrus{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Picto_infobox_papyrus.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musique,.mw-parser-output .entete.music{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Picto_infobox_music.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.natation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Swimming_pictogram_white.png/35px-Swimming_pictogram_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.nations-unies{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Picto_infobox_UN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.omnisports{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Sport3_icone.svg/35px-Sport3_icone.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.palace{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Pictogram_infobox_palace.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.paralympique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Picto_infobox_Paralympics.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.persofiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/37/Picto_infobox_masks.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.petrole{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_Infobox_Oil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.planeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Picto_infobox_planeur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.plateforme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Picto_Infobox_Oil_Platform.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.poker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg/50px-Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.presse{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Picto_infobox_journal-ar.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.pretendant{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5f/Picto_infobox_pr%C3%A9tendant_%C3%A0_un_tr%C3%B4ne.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.projet,.mw-parser-output .entete.project{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Picto_infobox_tools.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.psychologie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/Picto_infobox_psycho.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.quebec{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Picto_infobox_Quebec.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.recherche{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c1/Picto_infobox_detective.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rinkhockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Roller_hockey_pictogram.svg/35px-Roller_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rome-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Picto_infobox_Roman_military_banner.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.route{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e7/Infobox_road_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugby{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/06/Picto_Infobox_Rugby.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugbyblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Rugby_union_pictogram.svg/35px-Rugby_union_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.satellite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Picto_infobox_satellite.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sautski{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Ski_jumping_pictogram.svg/40px-Ski_jumping_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.science-fiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Picto_infobox_fliyingsaucer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.serie-video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Logo_television_blanc.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.ski-alpin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Alpine_skiing_pictogram.svg/40px-Alpine_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.snooker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Cue_sports_pictogram.svg/40px-Cue_sports_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.software{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fe/Picto_infobox_software.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8e/Picto_infobox_Olympic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport-automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Picto_infobox_sport_auto.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.squash{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Squash_pictogram.svg/35px-Squash_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.stadium{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Stadium.svg/40px-Stadium.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.starwars{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Star_Wars_Infobox_Pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.surf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Surfing_pictogram.svg/35px-Surfing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.taekwondo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Taekwondo_pictogram.svg/40px-Taekwondo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.television{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/Picto_infobox_TV-T%26PC.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.templiers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/Picto_infobox_Templiers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Tennis_pictogram_white.svg/35px-Tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-table{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Table_tennis_pictogram_white.svg/40px-Table_tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-tableblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Table_tennis_pictogram.svg/35px-Table_tennis_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.timbre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_Stamps.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Infobox_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.triathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Triathlon_pictogram.svg/40px-Triathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.ultimate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Ultimate_pictogram.svg/70px-Ultimate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.union-europeenne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c0/Picto_Infobox_Europe.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/35px-Tango-video-x-generic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.voile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Sailing_pictogram.svg/40px-Sailing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.volleyball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg/35px-Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.water-polo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Water_polo_pictogram.svg/40px-Water_polo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}</style><div class="infobox_v3 infobox"><div class="entete" style="background-color:#CEDEFF;color:#000000"><div>رسم</div></div><div style="border:unset;padding:unset"><div class="images" style="padding:2px 0"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg/260px-Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg" decoding="async" width="260" height="347" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg/390px-Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg/520px-Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="1067" /></a></span></div></div><table><caption style="display:table-caption;background-color:#E1E1E1;text-align:center;color:#000000">معلومات عامة</caption><tbody><tr class=""><th scope="row">صنف فرعي من</th><td class=""><div> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q110304307" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q110304307">عمل فني بصري ثنائي الأبعاد</a><br /><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q8205328" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q8205328">جسم فيزيائي صناعي</a> <span class="penicon"><span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q93184?uselang=ar#P279" title="عدل القيمة على Wikidata"><img alt="عدل القيمة على Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/15px-Arbcom_ru_editing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/20px-Arbcom_ru_editing.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></div></td></tr><tr class=""><th scope="row">طريقة التصنيع</th><td class=""><div> <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q2921001" class="extiw" title="d:Special:EntityPage/Q2921001">فن الرسم</a><sup id="cite_ref-c45d38ce6b1321b8454590c05b9b68e4e1e8fb94_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-c45d38ce6b1321b8454590c05b9b68e4e1e8fb94-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> <span class="penicon"><span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q93184?uselang=ar#P2079" title="عدل القيمة على Wikidata"><img alt="عدل القيمة على Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/15px-Arbcom_ru_editing.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/20px-Arbcom_ru_editing.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="600" /></a></span></span></div></td></tr></tbody></table><p class="navbar noprint bordered" style="display:block;flex:auto;border-top:2px dotted #CEDEFF;width:100%"><span class="plainlinks" style="background:inherit;text-align:right;font-size:80%"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;veaction=edit&amp;section=0">تعديل</a> - <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=0">تعديل مصدري</a> - <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q93184" class="extiw" title="d:Q93184">تعديل ويكي بيانات</a></span><span style="text-align:left;float:left"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%82%D8%A9_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%A9" title="حول القالب"><img alt="حول القالب" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg/30px-Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg.png" decoding="async" width="30" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg/45px-Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg/60px-Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg.png 2x" data-file-width="1792" data-file-height="800" /></a></span></span></p></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Jan_Vermeer_-_The_Art_of_Painting_-_Google_Art_Project.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Jan_Vermeer_-_The_Art_of_Painting_-_Google_Art_Project.jpg/220px-Jan_Vermeer_-_The_Art_of_Painting_-_Google_Art_Project.jpg" decoding="async" width="220" height="261" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Jan_Vermeer_-_The_Art_of_Painting_-_Google_Art_Project.jpg/330px-Jan_Vermeer_-_The_Art_of_Painting_-_Google_Art_Project.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Jan_Vermeer_-_The_Art_of_Painting_-_Google_Art_Project.jpg/440px-Jan_Vermeer_-_The_Art_of_Painting_-_Google_Art_Project.jpg 2x" data-file-width="6209" data-file-height="7377" /></a><figcaption><b><a href="/wiki/%D9%81%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D9%85_(%D9%84%D9%88%D8%AD%D8%A9)" title="فن الرسم (لوحة)">فَنّ الرسَم</a></b> بريشة الرسام الهولندي <a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%B3_%D9%81%D9%8A%D8%B1%D9%85%D9%8A%D8%B1" title="يوهانس فيرمير">يوهانس فيرمير</a>. <a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%AD%D9%81_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86" title="متحف تاريخ الفنون">متحف تاريخ الفنون</a> في <a href="/wiki/%D9%81%D9%8A%D9%8A%D9%86%D8%A7" title="فيينا">فيينا</a>.<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Aofhfeworewour2.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Aofhfeworewour2.jpg/220px-Aofhfeworewour2.jpg" decoding="async" width="220" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Aofhfeworewour2.jpg/330px-Aofhfeworewour2.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Aofhfeworewour2.jpg/440px-Aofhfeworewour2.jpg 2x" data-file-width="800" data-file-height="564" /></a><figcaption>رسوم بسيطة بقلم الرصاص</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Rembrandt-A-Lion-Lying-Down-207063_detail.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Rembrandt-A-Lion-Lying-Down-207063_detail.jpg/220px-Rembrandt-A-Lion-Lying-Down-207063_detail.jpg" decoding="async" width="220" height="121" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Rembrandt-A-Lion-Lying-Down-207063_detail.jpg/330px-Rembrandt-A-Lion-Lying-Down-207063_detail.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Rembrandt-A-Lion-Lying-Down-207063_detail.jpg/440px-Rembrandt-A-Lion-Lying-Down-207063_detail.jpg 2x" data-file-width="1283" data-file-height="705" /></a><figcaption>رسم للفنان الهولندي <a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA" title="رامبرانت">رامبرانت</a> في اللوفر</figcaption></figure> <p><b>الرسم</b> هو <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="فنون مرئية">فن مرئي</a> يستلزم عمل علاقة ما على سطح ما، وهو التعبير عن الأشياء بواسطة <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_(%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%A9)" class="mw-redirect" title="خط (كتابة)">الخط</a> أساساً أو البقع أو بأي أداة. وهو شكل من أشكال <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="فنون مرئية">الفنون المرئية</a> (الفنون التشكيلية) وأحد <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D8%B9%D8%A9" title="الفنون السبعة">الفنون السبعة</a>. </p><p>والرسم قد يكون تسجيلاً لخطوط سريعة لبعض الملاحظات أو المشاهد أو الخواطر لشكل ما في لحظة معينة، وقد يكون عملاً تحضيريًا لوسيلة أخرى من وسائل <a href="/wiki/%D9%81%D9%86" title="فن">التعبير الفني</a>، ولكنه في أحيان كثيرة ما يكون عملاً فنياً مستقلًا قائمًا بذاته.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مبادئ_الرسم"><span id=".D9.85.D8.A8.D8.A7.D8.AF.D8.A6_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B3.D9.85"></span>مبادئ الرسم</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=1" title="عدل القسم: مبادئ الرسم"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:A_Moroccan_Amir.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/A_Moroccan_Amir.jpg/220px-A_Moroccan_Amir.jpg" decoding="async" width="220" height="331" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/A_Moroccan_Amir.jpg/330px-A_Moroccan_Amir.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/A_Moroccan_Amir.jpg/440px-A_Moroccan_Amir.jpg 2x" data-file-width="1661" data-file-height="2500" /></a><figcaption>صورة رسم يظهر فيها أمير مغربي.</figcaption></figure> <p>أهم مبادئ الرسم الصحيح هو الابتداء برسم الهيكل الخارجي للشكل المراد رسمه، والانتباه إلى المسافات بين الأشكال، إذا كان الرسم يحتوي أكثر من شكل فكلما كان الشكل أقرب كلما كان حجمه أكبر ولونه أغمق، وبالعكس. والانتباه أيضا لعاملي <a href="/wiki/%D8%B8%D9%84" title="ظل">الظل</a> <a href="/wiki/%D8%B6%D9%88%D8%A1" title="ضوء">والضوء</a>، وأيضا لكيفية مزج <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%86" title="لون">الألوان</a> بالشكل الصحيح. </p><p><b>النقطة والخط </b>: </p><p>الرسم أساساً هو مجموعة من الخطوط والنقاط المرتبة بطريقة معينة سنهتم هنا بالخط أكثر، كون النقاط لا تحتاج لمهارة لرسمها. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="أنواع_الرسم"><span id=".D8.A3.D9.86.D9.88.D8.A7.D8.B9_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B3.D9.85"></span>أنواع الرسم</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=2" title="عدل القسم: أنواع الرسم"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>فالرسوم تختلف في مظاهرها وأهدافها وأيضاً في أنواعها. </p><p>وفي هذا النطاق يمكن تقسيم الرسم إلى أنواع ثلاث هي: - </p> <ol><li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B3%D9%8A%D8%B7%D8%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الرسوم البسيطة (الصفحة غير موجودة)">الرسوم البسيطة</a> (العجالات):- وهي عبارة عن ملاحظات سجلت لشيء معين أو حالة لها أهمية في لحظة معينة.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%AD%D8%B6%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الرسوم التحضيرية (الصفحة غير موجودة)">الرسوم التحضيرية</a>: - هي رسوم تمهيدية لوسيلة أخرى من وسائل التحضير <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%B2%D9%8A%D8%AA%D9%8A" title="رسم زيتي">كالتصوير</a> <a href="/wiki/%D9%86%D8%AD%D8%AA" title="نحت">والنحت</a>.</li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D9%83%D8%A7%D9%85%D9%84%D8%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الرسوم المتكاملة (الصفحة غير موجودة)">الرسوم المتكاملة</a>: - وهي التي تؤخذ على أنها عمل فني منته مستقل قائم بذاته.</li></ol> <p>هناك تصنيف آخر لأنواع الرسم فهناك: </p> <ul><li>الرسم المنظوري: فن تمثيل الأجسام ثلاثيّة الأبعاد على سطح ثنائيّ الأبعاد بطريقة تُحدث في النفس انطباعًا واقعيًّا.</li> <li>الرسم الميكانيكي: رسم كرسم معماريّ يتيح للقياسات أن تفسَّر وتؤوّل.</li> <li>الرسوم المتحركة: نوع من المناظر السينمائيَّة تُجمع فيها رسوم كل منها مختلف اختلافًا طفيفًا عن الرسم الذي قبله ثم تصوَّر وتوفَّق لها الأصوات المناسبة عند عرضها بسرعة معينة فتبدو الصور وكأنها تتحرّك.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="خامات_الرسم"><span id=".D8.AE.D8.A7.D9.85.D8.A7.D8.AA_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B3.D9.85"></span>خامات الرسم</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=3" title="عدل القسم: خامات الرسم"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Three_Friends,_by_William_H._Johnson.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Three_Friends%2C_by_William_H._Johnson.jpg/220px-Three_Friends%2C_by_William_H._Johnson.jpg" decoding="async" width="220" height="301" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Three_Friends%2C_by_William_H._Johnson.jpg/330px-Three_Friends%2C_by_William_H._Johnson.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/Three_Friends%2C_by_William_H._Johnson.jpg/440px-Three_Friends%2C_by_William_H._Johnson.jpg 2x" data-file-width="1023" data-file-height="1400" /></a><figcaption>لوحة فنية "الأصدقاء الثلاثة" لويليام جونسون.</figcaption></figure> <p>إن قلة كمية الأدوات التي يتطلبها الرسم تعد واحدة من أهم مزاياه، فالتكلفة المبدئية المؤقتة تتطلب ميزانية محدودة، فشراء متطلبات الرسم من ورق ولوحات <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85" title="قلم">وأقلام</a> وغيرها تعد تكلفة بسيطة إذا ما قورنت بأدوات ووسائل <a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%B2%D9%8A%D8%AA%D9%8A" title="رسم زيتي">التصوير الزيتي</a> أو <a href="/wiki/%D9%86%D8%AD%D8%AA" title="نحت">النحت</a>، وهناك بساطة كبيرة في الرسم تفوق بساطة أدواته وهي ميزة أخرى ألا وهي أن أعظم أعمال الرسم في العالم قد نفذت بتكلفة بسيطة من <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A8%D8%B1" title="حبر">الحبر</a> <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%82" title="ورق">والورق</a>، فالفنان في هذا النوع من <a href="/wiki/%D9%81%D9%86" title="فن">الفن</a> يهتم أولا بمفهومه عن الموضوع وبراعته في معالجته بالعناصر البصرية <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="خط (توضيح)">كالخطوط</a> وتناغم <a href="/wiki/%D8%B8%D9%84" title="ظل">الظل</a> <a href="/wiki/%D8%B6%D9%88%D8%A1" title="ضوء">والضوء</a> <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%B2_%D8%AD%D8%B3%D9%8A_%D8%AC%D8%B3%D8%AF%D9%8A" title="جهاز حسي جسدي">الملمس</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رسوم_السن_الفضية"><span id=".D8.B1.D8.B3.D9.88.D9.85_.D8.A7.D9.84.D8.B3.D9.86_.D8.A7.D9.84.D9.81.D8.B6.D9.8A.D8.A9"></span>رسوم السن الفضية</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=4" title="عدل القسم: رسوم السن الفضية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>من أشهر أنواع الأقلام المُستخدمة في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%89" title="العصور الوسطى">العصور الوسطى</a>، وازدهرت وتطورت في عصر النهضة، وكانت <a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%8A%D8%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="رسوم السن الفضية (الصفحة غير موجودة)">رسوم السن الفضية</a> مميزة بقدر كبير حيث يمكن بها معالجة جميع التفاصيل، وقد استعاض فنانو عصر النهضة الأوائل بها عن <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85_%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%B5" title="قلم رصاص">القلم الرصاص</a> الذي لم يظهر إلا في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_16" title="القرن 16">القرن السادس عشر</a> في رسومهم على الرق والورق السميك، وقد استخدمت السن الفضية للحصول على تأثير له رقة أو طابع خاص، إذ كان يرسم بهذا القلم على لوح من الورق المغطى بطبقة من <a href="/wiki/%D8%B2%D9%86%D9%83" title="زنك">الزنك الأبيض</a> محدثاً خطاً <a href="/wiki/%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%8A" title="رمادي">رمادياً</a> واضحاً دقيقاً كما نراه في بعض الرسومات مثل (دراسة لليد) <a href="/wiki/1474" title="1474">1474</a> التي رسمها <a href="/wiki/%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D9%88_%D8%AF%D8%A7_%D9%81%D9%8A%D9%86%D8%B4%D9%8A" title="ليوناردو دا فينشي">ليوناردو دافنشي</a>، فعلى الرغم من بساطة الرسم إلا أنه يتميز بكم التعبير عن الحيوية والبراعة والدقة في رسم التفاصيل، ويعتبر هذا الشكل مصدر إلهام للفنانين بعد ذلك. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رسوم_القلم_الرصاص"><span id=".D8.B1.D8.B3.D9.88.D9.85_.D8.A7.D9.84.D9.82.D9.84.D9.85_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B5.D8.A7.D8.B5"></span>رسوم القلم الرصاص</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=5" title="عدل القسم: رسوم القلم الرصاص"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:William-Adolphe_Bouguereau_(1825-1905)_-_Study_of_a_Seated_Veiled_Female_Figure_(19th_Century).png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/William-Adolphe_Bouguereau_%281825-1905%29_-_Study_of_a_Seated_Veiled_Female_Figure_%2819th_Century%29.png/220px-William-Adolphe_Bouguereau_%281825-1905%29_-_Study_of_a_Seated_Veiled_Female_Figure_%2819th_Century%29.png" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/William-Adolphe_Bouguereau_%281825-1905%29_-_Study_of_a_Seated_Veiled_Female_Figure_%2819th_Century%29.png/330px-William-Adolphe_Bouguereau_%281825-1905%29_-_Study_of_a_Seated_Veiled_Female_Figure_%2819th_Century%29.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/William-Adolphe_Bouguereau_%281825-1905%29_-_Study_of_a_Seated_Veiled_Female_Figure_%2819th_Century%29.png/440px-William-Adolphe_Bouguereau_%281825-1905%29_-_Study_of_a_Seated_Veiled_Female_Figure_%2819th_Century%29.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="2000" /></a><figcaption>دراسة لامرأة جالسة بالخمار، <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D9%88%D8%BA%D9%8A%D8%B1%D9%88" title="ويليام بوغيرو">لويليام بوجيرو</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_19" title="القرن 19">القرن ال19</a></figcaption></figure> <p>تم استخدم <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85_%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%B5" title="قلم رصاص">أقلام الرصاص</a> فيما بعد <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%A9" title="عصر النهضة">عصر النهضة</a> في الرسم حيث كان شائع الاستعمال بكثرة في أوائل <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_17" title="القرن 17">القرن السابع عشر</a> حينما أستخدمه فنانو <a href="/wiki/%D9%87%D9%88%D9%84%D9%86%D8%AF%D8%A7" title="هولندا">هولندا</a> كأساس لرسومهم بالألوان المائية، كما أستخدمه فنانو <a href="/wiki/%D8%A5%D9%86%D8%AC%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7" title="إنجلترا">إنجلترا</a> أيضاً في صورهم الدقيقة، وقد انتشر استخدام <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85_%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%B5" title="قلم رصاص">القلم الرصاص</a> لفترة طويلة قبل البدء بالتلوين <a href="/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="ألوان مائية">بالألوان المائية</a>، وقد أصبح استخدامه في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_19" title="القرن 19">القرن التاسع عشر</a> وسيلة أساسية واضحة في الرسم. والرصاص خامة معروفة جيداً حتى لغير الفنانين، وهو من جمال <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B7_(%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%A9)" class="mw-redirect" title="خط (كتابة)">الخط</a> ونقاءه بحيث يدرب <a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%86_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="عين (توضيح)">العين</a> واليد على دقة الملاحظة، وهو من الوفرة والتنوع بين الصلب والطرى ويمتاز بتنوع درجاته من الرمادي حتى يقترب من الأسود، والرسوم المنفذة بالرصاص لا تضاهيها في الدقة إلا الأقلام ذات السن الفضي. <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%AA" title="غرافيت">والجرافيت</a> هي المادة الداكنة التي توجد في قلب قلم الرصاص وتكون مكسوة <a href="/wiki/%D8%AE%D8%B4%D8%A8" title="خشب">بالخشب</a>، ومثلها مثل <a href="/wiki/%D9%81%D8%AD%D9%85_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="فحم (توضيح)">الفحم</a> فهي مادة <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AE%D9%84%D9%82%D8%A9_%D8%B5%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مخلقة صناعيا (الصفحة غير موجودة)">مخلقة صناعيا</a>، وتتحدد درجة صلابة <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%AA" title="غرافيت">الجرافيت</a> بكمية المادة المتماسكة التي تضاف إلى <a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%AA" title="غرافيت">مسحوق الجرافيت</a> أثناء التصنيع، فكلما زادت هذه المادة زادت <a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%A9_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="صلابة (توضيح)">صلابة</a> الجرافيت. </p><p>ويتميز <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85_%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%B5" title="قلم رصاص">القلم الرصاص</a> بالمدى الهائل من التأثيرات البصرية التي يمكن للفنان التعبير عنها بواسطته. فباستخدام <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85_%D8%B1%D8%B5%D8%A7%D8%B5" title="قلم رصاص">قلم الرصاص</a>، والضغط المطرد، يمكن الحصول على خط، يسجل بحساسية أدق الاختلافات تنوعا <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D8%AA%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B6%D9%84%D9%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="التوتر العضلي (الصفحة غير موجودة)">بالتوتر العضلي</a>، أثناء تحريك اليد، أما باستخدامه بزاوية حادة على <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%82" title="ورق">الورق</a>، فإن المساحة التي يتركها القلم من الفحم على الورق تصبح أوسع، ومن هنا فإن التنوع في السمك سيصبح أكثر وضوحا، وسيتوقف التنوع هنا ليس فقط على التوترات العضلية، بل وأيضاً على النوعية <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%B2_%D8%AD%D8%B3%D9%8A_%D8%AC%D8%B3%D8%AF%D9%8A" title="جهاز حسي جسدي">الملمسية</a> للورق، كما أن هناك طرق لاستعمال الخطوط في مجموعة مختلفة، تحدث تأثيرات ملمسية <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D8%A7%D8%AC_%D9%88%D9%87%D9%85%D9%8A" title="علاج وهمي">للـإيحاء</a> <a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D8%A9_%D9%84%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="درجة لونية (الصفحة غير موجودة)">بـدرجة لونية</a> معينة، ومن هذه الطرق <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%87%D8%B4%D9%8A%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تهشير (الصفحة غير موجودة)">التهشير</a> المتوازي ومن مميزات هذا الأسلوب فعاليته في إبراز الدرجة اللونية، والطريقة الثانية هي <a href="/w/index.php?title=%D8%AA%D9%87%D8%B4%D9%8A%D8%B1&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="تهشير (الصفحة غير موجودة)">التهشير</a> المتقاطع. </p><p>تتعدد أنواع قلم الرصاص، وعددها عشرون نوعاَ وهي: </p><p>F - H - H1 - H2 - H3 - H4 - H5 - H6 - H7 - H8 - H9 </p><p>HB - B - B1 - B2 - B3 - B4 - B5 - B6 - B7 - B8 - B9 </p><p>وتشير تلك الرموز التي تكون مطبوعة مؤخرة <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85" title="قلم">القلم</a> على نوعه، حيث يشير الحرف H إلى درجة <a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%A8%D8%A9_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="صلابة (توضيح)">الصلابة</a> (خط رمادي)، والحرف B إلى درجة الليونة (خط أسود). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="مبادئ_الرسم_بقلم_الرصاص"><span id=".D9.85.D8.A8.D8.A7.D8.AF.D8.A6_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B3.D9.85_.D8.A8.D9.82.D9.84.D9.85_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B5.D8.A7.D8.B5"></span>مبادئ الرسم بقلم الرصاص</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=6" title="عدل القسم: مبادئ الرسم بقلم الرصاص"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9.jpg/220px-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9.jpg/330px-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9.jpg/440px-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>نظارة طبية مرسومة بالقلم الرصاص درجة H2</figcaption></figure> <ul><li>أولاً: يجب اختيار المادة المراد رسمها، إن كانت صورة أو شيء مادي، ويجب تثبيته في وضع ملائم للرؤية لنقله على اللوحة.</li> <li>ثانياً: استخدم قلم ذو درجة خفيفة "F , 2H " على سبيل المثال لوضع الخطوط الأساسية للوحة.</li> <li>ثالثاً: استخدم عينك لتحدد أماكن الضوء والظل لما تريد رسمه وحدد كل منطقة ودرجاتها ولا يشترط استخدام قلم بدرجة معينة.</li> <li>رابعاً: مناطق الضوء الساطع تترك بيضاء تماما وإن نسيت أن تتركها دون تظليل استخدم استيكة الفحم وقم بتشكيلها بالشكل المناسب وامسح الظل عن نقطة الضوء هذه.</li> <li>خامساً: اللحظات الأخيرة في اللوحة هامة جداً لذلك امنحها وقتا كافيا وتأكد أنك ستحصل على نتيجة أكثر إبهارا كلما منحت إنهاء لوحتك وقتا أكثر. فتمعن في كل جزء من اللوحة وقم بتقليل الأخطاء بقدر الإمكان. ولا تقلق حيال أخطائك فما هو إلا وقت حتى تنتهي هذه الأخطاء لكن ستظهر أمامك أخطاء جديدة لم تصادفها من قبل فكر كيف تصححها وكيف لا تقع فيها مرة أخرى فإن لم تخطئ فلن تتعلم شيئا جديدا.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الفحم"><span id=".D8.A7.D9.84.D9.81.D8.AD.D9.85"></span>الفحم</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=7" title="عدل القسم: الفحم"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تعتبر خامة <a href="/wiki/%D9%81%D8%AD%D9%85_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="فحم (توضيح)">الفحم</a> من وسائل الرسم المثالية رغم أصولها البسيطة نظراً لسهولة التطبيق والاستخدام والإضافة والحذف، فالفحم من أفضل الخامات التي تناسب الرسم، ويتوفر <a href="/wiki/%D9%81%D8%AD%D9%85_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="فحم (توضيح)">الفحم</a> في صور متعددة ما بين الخشن والناعم والصلب والأقل صلابة، ويتواجد فيه نوعان (<a href="/wiki/%D9%81%D8%AD%D9%85_%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D9%8A" title="فحم نباتي">الفحم النباتي</a>) و (<a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AD%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الفحم الصناعي (الصفحة غير موجودة)">الفحم الصناعي</a>) ويتميز <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AD%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الفحم الصناعي (الصفحة غير موجودة)">الفحم الصناعي</a> بثبات شكل قطعة الفحم عكس الطبيعي الذي تتغير فيه شكلها تبعاً لشكل النبات الأصلي، بالإضافة إلى أن <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%AD%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الفحم الصناعي (الصفحة غير موجودة)">الفحم الصناعي</a> تتنوع فيه القطع من حيث درجة الصلابة <a href="/wiki/%D9%81%D8%AD%D9%85_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="فحم (توضيح)">والفحم</a> الأقل صلابة يتميز بسواد خطوطه عن <a href="/wiki/%D9%81%D8%AD%D9%85_%D8%B5%D9%84%D8%A8" title="فحم صلب">الفحم الصلب</a>. ومما يجعل الفحم الطبيعي وسيلة جيدة للرسم هو تنوع الخط ودرجات الظلال التي ينتجه، كذلك السهولة التي يمكن استخدامه بها لإظهار تفاصيل الرسم، بالإضافة إلى إمكانية استخدام الممحاة بسهولة والتي يتفوق فيها على الفحم الصناعي، ويمكن تثبيته عن طريق استخدام أنواع من المواد المثبتة (قد يغير المثبت من الدرجات). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="قواعد_الرسم_بالفحم"><span id=".D9.82.D9.88.D8.A7.D8.B9.D8.AF_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B3.D9.85_.D8.A8.D8.A7.D9.84.D9.81.D8.AD.D9.85"></span>قواعد الرسم بالفحم</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=8" title="عدل القسم: قواعد الرسم بالفحم"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>أولاً: لا يمكننا أبداً أن نحمل قلم الفحم كأي قلم آخر وذلك لأن طريقة حمل القلم العادي تجعل اليد بـكاملها على الورقة..وهذا ما يجعل اليد تمحي أو تنقل مسحوق <a href="/wiki/%D9%81%D8%AD%D9%85_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="فحم (توضيح)">الفحم</a> إلى مكان آخر من الرسم.</li> <li>ثانياً: علينا حمل <a href="/wiki/%D9%81%D8%AD%D9%85_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="فحم (توضيح)">الفحم</a> في راحة اليد دون ضغط (شد) الأصابع..كأننا نحمل ريشة رسم..ويجب أن نحمل الفحم بالإبهام والاصبع الوسط والسبابة..وعلينا ان نبقي الاصبعين الباقيين بعيدين عن لمس الورقة</li></ul> <p>ثم وضعية الفحم يجب ان تكون أقل ميلاً من وضعية <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D9%85" title="قلم">القلم</a> العادي ومساحة <a href="/wiki/%D9%81%D8%AD%D9%85_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="فحم (توضيح)">الفحم</a> التي تتخطى الاصابع إلى الخارج عليها ان تكون أكبر من تلك الموجودة في الداخل. </p> <ul><li>ثالثاً: حتى يكون الرسم أكثر ثبات يمكننا أن نسند اليد على الاصبع الصغير الذي نوقفه على الورقة بشكل يكون فيه حاملا لليد.</li> <li>رابعاً: من الأفضل أن نرسم بواسطة <a href="/wiki/%D9%81%D8%AD%D9%85_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="فحم (توضيح)">الفحم</a> على أوراق ذات حجم كبير لصعوبة إظهار التفاصيل في الاوراق الصغيرة.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="أقلام_الخط_العربي"><span id=".D8.A3.D9.82.D9.84.D8.A7.D9.85_.D8.A7.D9.84.D8.AE.D8.B7_.D8.A7.D9.84.D8.B9.D8.B1.D8.A8.D9.8A"></span>أقلام الخط العربي</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=9" title="عدل القسم: أقلام الخط العربي"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هي خامة شبيهة بالفحم حيث يتم معالجتها ببعض الأصباغ والصمغ، وألوان أقلام الخط العربي الآن، والتي تستخدم في هذا العصر هي <a href="/wiki/%D8%A3%D8%B3%D9%88%D8%AF_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="أسود (توضيح)">الأسود</a>. فأقلام (الكونتى) التي تعتبر نوع من أنواع <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="اقلام الخط العربي (الصفحة غير موجودة)">اقلام الخط العربي</a> الأسود المصنعة على هيئة متفاوتة السمك، تستخدم بنجاح للحصول على نتائج دقيقة أكثر من الفحم أو الطباشير الأحمر، نظراً للخصائص الدقيقة للخط الناتج عنها، كما أن الدرجات المختلفة التي يمكن الحصول عليها عند تنفيذ الظل والضوء يجعل من الصعب التفريق بينهما وبين الفحم، وهي أكثر دقة ونعومة في خطوطها. أما الطباشير الأحمر:- فيشترك مع الفحم في إمكانية الحصول على تدرجات لونية من خلال معالجة الرسم بالأنامل أو اللباد كما في حالة الفحم، وهي تتيح للفنان قدراً من الحرية من خلال إمكانية التعديل، وتختلف عن الفحم في حاجته للتثبيت أكثر، وعلى الرغم من ذلك فالطباشير الأحمر يعد من الوسائل الممتازة في الرسوم التحضيرية، كما يمكن معالجته أيضاً بمحلول مائي للصمغ العربي باستخدام الفرشاة للحصول على درجات إضافية من الظلال، ويمكن أيضاً استخدام الطباشير الأسود إلى جواره أو الزنك كحبر مخفف وكذلك أقلام الفضة. أما أقلام الخط العربي فيستخدم عادة مع الورق الملون أو مع الرسوم الغامقة للحصول على درجات متوسطة من <a href="/wiki/%D8%B8%D9%84" title="ظل">الظلال</a>، أو لعمل المساحات المشرقة في الرسم، وعادة يستخدم لمعالجة تدرج الظلال في الأشكال حيث يتيح للفنان عمل دراسة سريعة لتفاوت الضوء والظل دون أن يفقد تفاصيل كثيرة، وقد ساد استعمال أقلام الخط العربي بكثرة في المدينة المنورة، وخصوصاً في عصر النهضة، كأداة تشبع رغبة الفنانين المتزايدة في الحصول في رسومهم على التأثيرات الملمسية وتحقيق التعبير عن القيم الفنية وعن التجسيم. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الرسم_بألوان_الباستيل"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B3.D9.85_.D8.A8.D8.A3.D9.84.D9.88.D8.A7.D9.86_.D8.A7.D9.84.D8.A8.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.8A.D9.84"></span>الرسم بألوان الباستيل</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=10" title="عدل القسم: الرسم بألوان الباستيل"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تمثل أقلام <a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%8A%D9%84" title="باستيل">الباستيل</a> حلقة الوصل بين خامات الطباشير وبين الخامات ذات الطابع الزيتي، ففي الوقت الذي تحتفظ فيه بكثير من خواص الطباشير نجد أن المادة الدهنية التي تضاف إليها تجعل منها خامة أكثر نعومة، الأمر الذي يجعلها أكثر فعالية في مدى خطوطها وجودة ملمسها من الفحم الصناعي والطبيعي، كما أنها تتميز بالنقاء وشدة النصوع، وبإضافة الأبيض يمكن أن يحصل الفنان على مدى واسع من الدرجات النغمية بين الفاتح والقاتم. وقد بدأ تصنيع ألوان الباستيل بعدد محدود من الألوان بنفس طريقة ألوان الطباشير، غير أنه وبحلول <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_17" title="القرن 17">القرن السابع عشر</a> تزايد عدد هذه الألوان، ومن هنا حصلت تقنية الرسم بألوان الباستيل على انتشار واسع في مجال رسم <a href="/w/index.php?title=%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%A9_%D8%B4%D8%AE%D8%B5%D9%8A%D8%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="صورة شخصية (الصفحة غير موجودة)">الصورة الشخصية</a> ذات الأحجام الصغيرة نظراً للتنوع وإمكانية التعبير عن الملمس. وقد استخدم الفنانون الإيطاليون ألوان الباستيل في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_17" title="القرن 17">القرن السابع عشر</a>، وقد أصبح في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_18" title="القرن 18">القرن الثامن عشر</a> فناً مستقلاً، وفي أواخر <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%86_19" title="القرن 19">القرن التاسع عشر</a> استخدمت بكثرة في فن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%86%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="انطباعية">الانطباعيين</a> الفرنسيين، فاستخدمها (<a href="/w/index.php?title=%D8%AF%D9%8A%D8%AC%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ديجا (الصفحة غير موجودة)">ديجا</a>) Degas و (<a href="/w/index.php?title=%D9%84%D9%88%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%83&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="لوتريك (الصفحة غير موجودة)">لوتريك</a>) Lautrec حيث أنهما كانا يؤكدان على الإحساس القوى بالموجز الخطى وليس على محاولة محاكاة التدرجات المتلاحقة واللون، مما نصادفه في الأعمال المنفذة بوسيط لونى سائل. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="قواعد_الرسم_بالألوان_الباستيل"><span id=".D9.82.D9.88.D8.A7.D8.B9.D8.AF_.D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B3.D9.85_.D8.A8.D8.A7.D9.84.D8.A3.D9.84.D9.88.D8.A7.D9.86_.D8.A7.D9.84.D8.A8.D8.A7.D8.B3.D8.AA.D9.8A.D9.84"></span>قواعد الرسم بالألوان الباستيل</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=11" title="عدل القسم: قواعد الرسم بالألوان الباستيل"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>'<i><b>لرسم لوحة حصان</b></i> </p><p>أولا: نبدأ برسم الصورة بخطوط دقيقة مع التركيز على تحديد التفاصيل الفاتحة الألوان والبدء بها والحرص على عدم اتساخها بالألوان الغامقة. </p><p>ثانيا: نحدد الألوان التي سنحتاجها في التلوين. </p><p>ثالثا: نبدأ بتلوين الخلفية مع مراعاة التركيز على مصدر الضوء في اللوحة وعلى ضوءه نتدرج في التلوين. </p><p>رابعا: نكمل تلوين الخلفية مع ملاحظة أن خط الأفق هو أكثر المناطق إضاءة. </p><p>خامسا: نكمل بتلوين الحصان ونضيف بعض النجوم. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="رسوم_الألوان_المائية"><span id=".D8.B1.D8.B3.D9.88.D9.85_.D8.A7.D9.84.D8.A3.D9.84.D9.88.D8.A7.D9.86_.D8.A7.D9.84.D9.85.D8.A7.D8.A6.D9.8A.D8.A9"></span>رسوم الألوان المائية</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=12" title="عدل القسم: رسوم الألوان المائية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>تتميز هذه التقنية بسرعة جفاف اللون، حيث تستخدم بإضافة <a href="/wiki/%D9%85%D8%A7%D8%A1" title="ماء">الماء</a> مما يجعل الألوان تحتفظ <a href="/wiki/%D8%B4%D9%81%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A9_(%D8%A8%D8%B5%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%AA)" title="شفافية (بصريات)">بشفافيتها</a> ونضارتها، فالماء هنا يقوم بمهمة تخفيف درجة <a href="/wiki/%D9%84%D9%88%D9%86" title="لون">الألوان</a>، ومع استخدام <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%A9" title="فرشاة">الفرشاة</a> تتاح للفنان إمكانيات هائلة من التعبير. والفنان يبدأ الرسم بالألوان الفاتحة ومنها ينتقل إلى الألوان الأكثر دكانة، مع المحافظة على المظهر الرطب لمادة اللون لأن جمال <a href="/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="ألوان مائية">الألوان المائية</a> يتوقف على شفافية مادتها، وترجع جذور الرسم بالألوان المائية إلى عصور <a href="/wiki/%D9%81%D8%B1%D8%B9%D9%88%D9%86" title="فرعون">الفراعنة</a>، أما رسوم الألوان المائية بالمفهوم الحديث فقد عرف منذ <a href="/wiki/1400" title="1400">عام 1400 م</a>، وقد استعملت في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D9%83%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="العصر الكلاسيكي اليوناني">العصور الكلاسيكية</a> حتى نهاية <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%D8%B7%D9%89" title="العصور الوسطى">العصور الوسطى</a> في <a href="/wiki/%D8%A3%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%A8%D8%A7" title="أوروبا">أوروبا</a>، وتكاد تكون معظم الرسومات الإيضاحية وزخرفة المحظوظات الزاهية في العصور الوسطى قد نفذت <a href="/wiki/%D8%A3%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="ألوان مائية">بالألوان المائية</a>. </p><p>عند الرسم بالألوان المائية يجب الاهتمام بالخامات وخصوصا الورق يجب استخدام نوعية من الورق المناسب للألوان المائية .. وأن لا نستخدم الورق العادي لأن النتيجة لن تكون جيدة .. فالورق المخصص للرسم بالألوان المائية يصنع من القطن (ويسمى الورق الخشن) أو لب الخشب .. وهو متوفر بتشكيلة واسعة من درجات السمك (أو الوزن) ودرجات نعومة سطحة وأحجامه وينتج عن استخدام الوراق التي يدخل القطن في صنعها مساحات ملونة رائعة .. والورق المصنوع من لب الخشب أقل كلفة ولكنه أشد امتصاصاً للون.. والأفضل للمبتدئين استخدام ورق لب الخشب حيث نستطيع محو أي خطأ بالإسفنجة بسهولة. </p><p>ويجب الاهتمام أيضا بسائل التغطية هذا العنصر مهم جداً للمحافظة على الدقة في التلوين المائي ونحتاج إليه في تغطية المساحات أو العناصر التي نود استكمالها فيما بعد .. ويمكن نزعه عن الورقة دون ان يترك أثراً. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الليثوجراف"><span id=".D8.A7.D9.84.D9.84.D9.8A.D8.AB.D9.88.D8.AC.D8.B1.D8.A7.D9.81"></span>الليثوجراف</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=13" title="عدل القسم: الليثوجراف"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>هي خامة رائعة في إنتاج الرسوم تعطى نتيجة مماثلة تقريباً للرسوم المنفذة مباشرة على <a href="/wiki/%D9%88%D8%B1%D9%82" title="ورق">الورق</a> لدرجة صعوبة التفريق بينهما. ويتم عمل الرسم على قطعة الليثوجراف التي يتم تحضيرها بدقة للحصول على سطح ناعم ويستخدم طباشير ذو خاصية دهنية (زيتية) ومتدرج النعومة، ويتم معاملة هذه الخامة بحذر لكي لا تعطى أثار للأصابع على الرسم، ويقوم الفنان بمعالجة قطعة <a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%8A%D8%AB%D9%88%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الليثوجراف (الصفحة غير موجودة)">الليثوجراف</a> <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%84%D9%88%D9%84" title="محلول">بمحلول</a> <a href="/wiki/%D8%B5%D9%85%D8%BA_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A" title="صمغ عربي">الصمغ العربي</a> وبعض <a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%B6_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%83" title="حمض النتريك">حمض النتريك</a>، ومع أن الحجر هو الخامة المثالية للأداء الليثوجرافى، فإنه يمكن استعمال ألواح معدنية كذلك <a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%A9_%D9%83%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="محضرة كيميائيا (الصفحة غير موجودة)">محضرة كيميائيا</a>، ومن الممكن أيضاً تحضير رسم بالقلم الليثوجراف فوق ورق خاص ثم نقله بعد ذلك إلى الحجر بالضغط، بدلاً من تنفيذ الرسم المباشر على الحجر. وفي رسم للفنان (<a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88_%D8%A8%D9%8A%D9%83%D8%A7%D8%B3%D9%88" title="بابلو بيكاسو">بابلو بيكاسو</a>) لصورة شخصية لـ (جاكلين) يتصف هذا العمل بالتلقائية والسرعة والمهارة في الخطوط والدرجات اللونية الرمادية بأسلوب رسوم الليثوجراف. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الأكريليك"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.A3.D9.83.D8.B1.D9.8A.D9.84.D9.8A.D9.83"></span>الأكريليك</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=14" title="عدل القسم: الأكريليك"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>خامة حديثة في الفن، وقاصرة الاستعمال من جانب بعض الفنانين، وهي شبيهة بالألوان المائية من حيث الوسيط فهي تذاب في الماء، إلا أنها تشبه الألوان الزيتية في ثباتها بعد الجفاف وتصبح أكثر لمعاناً من ألوان الجواش، وهي خامة تحتاج إلى السرعة في الأداء نظرا لسرعة جفافها. ويتمتع (<a href="/w/index.php?title=%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%83%D8%B1%D9%8A%D9%84%D9%8A%D9%83&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="الأكريليك (الصفحة غير موجودة)">الأكريليك</a>) بالمرونة وتعديل الأخطاء مثل الألوان الزيتية، كما يمكن استخدامه عن طريق أجهزة الرش حيث يعطى تنوع في الدرجات من حيث الشفافية إلى العتمة حسب احتياج العمل وتبعاً لأسلوب وإرادة الفنان. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الرسم_بمساعدة_الكمبيوتر"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B3.D9.85_.D8.A8.D9.85.D8.B3.D8.A7.D8.B9.D8.AF.D8.A9_.D8.A7.D9.84.D9.83.D9.85.D8.A8.D9.8A.D9.88.D8.AA.D8.B1"></span>الرسم بمساعدة الكمبيوتر</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=15" title="عدل القسم: الرسم بمساعدة الكمبيوتر"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>لتتبع تطور <a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="فنون مرئية">الفنون البصرية</a> فإن الرسم بمساعدة <a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A8" title="حاسوب">الكمبيوتر</a> يعد اختراعاً، فقد قضت الضرورة أن يصبح الفنان مبتكراً ومتبنياً لكل جديد يمكن استخدامه في عمله، فمعرفة <a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%86" title="علم المعادن">علم المعادن</a> والهندسة والكيمياء كانت أدوات هامة في النحت والعمارة والرسم والتصوير، فحتى أقلام الرصاص الشائعة كانت في يوم من الأيام – ليس بالبعيد – اختراعاً عظيماً أثر في ممارسة فن الرسم، ولذلك فليس من الغريب أن يكون للكمبيوتر تأثيراً على الفن وخاصة فن الرسم. </p><p>مثال الفنانة <a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%A7_%D9%86%D8%B3%D9%8A%D9%85&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="باربرا نسيم (الصفحة غير موجودة)">باربرا نسيم</a> Barbara Nessim كانت تستخدم الكمبيوتر منذ <a href="/wiki/%D8%B9%D9%82%D8%AF_1980" title="عقد 1980">الثمانينيات</a> لأعمال فنية، وقد حققت سمعة طيبة في هذا المجال والرسم (أحلام القمر) والمنفذ بكمبيوتر ماكنتوش وبرامج (ماك بينت وفول بينت"Mac Paint and Full Paint")، واستخدمت (باربرا) برنامجاً خاصاً لتقسيم الرسم إلى لوحات عديدة " 16 " لوحة إستخدمتها كبلاطات وضعتها بجوار بعضها، وبانتهاء هذا الرسم وتجميعه قامت بالتلوين اليدوي للعمل مستخدمة الباستيل والجواش.<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الرسم_على_الماء_(فن_الإيبرو)"><span id=".D8.A7.D9.84.D8.B1.D8.B3.D9.85_.D8.B9.D9.84.D9.89_.D8.A7.D9.84.D9.85.D8.A7.D8.A1_.28.D9.81.D9.86_.D8.A7.D9.84.D8.A5.D9.8A.D8.A8.D8.B1.D9.88.29"></span>الرسم على الماء (فن الإيبرو)</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=16" title="عدل القسم: الرسم على الماء (فن الإيبرو)"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64185648"><div role="note" class="hatnote navigation-not-searchable">المقالة الرئيسة: <a href="/wiki/%D9%81%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%8A%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="فن الإيبرو">فن الإيبرو</a></div> <p>يعد فن الإيبرو أو الرسم على الماء من الثقافة الفنية التركية والذي يتم استخدام مواد سائلة ذات كثافة معينة للرسم فوقها وأنواع معينة من الورق لطباعة الرسوم عليها. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انظر_أيضًا"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.B8.D8.B1_.D8.A3.D9.8A.D8.B6.D9.8B.D8.A7"></span>انظر أيضًا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=17" title="عدل القسم: انظر أيضًا"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="فنون مرئية">فنون تشكيلية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%B2%D9%8A%D8%AA%D9%8A" title="رسم زيتي">تصوير زيتي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D9%83%D9%85%D8%A9" title="رسم قاعة المحكمة">رسم قاعة المحكمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%8A%D8%A8%D8%B1%D9%88" title="فن الإيبرو">فن الإيبرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%85%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D9%83%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B6%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="رسامو الاسكتشات الحضارية">رسامو الاسكتشات الحضارية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D9%8A%D9%88%D8%AF%D9%88%D8%B1_%D9%81%D9%88%D9%86_%D9%87%D9%88%D9%84%D8%B3%D8%AA" title="ثيودور فون هولست">ثيودور فون هولست</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A9_%D9%88%D8%B5%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="هندسة وصفية">الهندسة الوصفية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%AD%D8%B1" title="رسم حر">رسم حر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%85%D9%84_(%D8%B1%D8%B3%D9%85)" title="حامل (رسم)">حامل (رسم)</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مراجع"><span id=".D9.85.D8.B1.D8.A7.D8.AC.D8.B9"></span>مراجع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=18" title="عدل القسم: مراجع"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68964954">.mw-parser-output .reflist-wrap{overflow-y:auto;max-height:300px}.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:36em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:28em}.mw-parser-output .reflist-columns-4{column-width:20em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}@media print{.mw-parser-output .reflist{overflow-y:visible!important;max-height:none!important}}</style><div class="reflist-wrap"><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-c45d38ce6b1321b8454590c05b9b68e4e1e8fb94-1"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-c45d38ce6b1321b8454590c05b9b68e4e1e8fb94_1-0">^</a></b></span> <span class="reference-text">مُعرِّف مَكنَز الفن والعمارة (AAT): <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://vocab.getty.edu/page/aat/300033973">300033973</a></i>. العنوان: <span lang="en">drawings (visual works)</span>. الاقتباس: <span lang="en">produced by .... drawing (image-making)</span>. الوصول: 2 نوفمبر 2018.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.khm.at/objektdb/detail/2574/">The painting on the museum website</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20210123052821/https://www.khm.at/objektdb/detail/2574/">نسخة محفوظة</a> 23 يناير 2021 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b></span> <span class="reference-text">وليم هـ. بيك – فن الرسم عند قدماء المصريين – ترجمة مختار السويفي – الدار المصرية اللبنانية – 1997.ص60.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b></span> <span class="reference-text">د.وليد مطر – فن الرسم في العصر الحديث – رسالة ماجستير – <a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%83%D9%86%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="جامعة الإسكندرية">جامعة الأسكندرية</a> - كلية الفنون الجميلة – 2005.</span> </li> </ol></div></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="وصلات_خارجية"><span id=".D9.88.D8.B5.D9.84.D8.A7.D8.AA_.D8.AE.D8.A7.D8.B1.D8.AC.D9.8A.D8.A9"></span>وصلات خارجية</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;action=edit&amp;section=19" title="عدل القسم: وصلات خارجية"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190309203815/http://www.learningdesign.com/Portfolio/DrawDev/kiddrawing.html">تسلسل زمني بالصور لتطور الرسم عند الأطفال عبر السنين</a> <span class="languageicon" style="font-size:0.75em; font-weight:bold; color:var(--color-subtle, #54595d);">(بالإنجليزية)</span></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.art-drawing.ru/terms-and-concepts/2360-drawing">فن الرسم (باللغة الروسية)</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64177691">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68124052">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="الفنون_المرئية" style="padding:1px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67666671">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A6%D9%8A" title="قالب:فروع الفن المرئي"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A6%D9%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نقاش القالب:فروع الفن المرئي (الصفحة غير موجودة)"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A6%D9%8A&amp;action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="الفنون_المرئية" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="فنون مرئية">الفنون المرئية</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9" title="عمارة">عمارة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86_%D8%AE%D8%B2%D9%81%D9%8A" title="فن خزفي">خزفي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D9%81%D8%A9" title="حرفة">حرفة</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">رسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%85%D9%8A%D9%85" title="تصميم">تصميم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85_(%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%AA%D8%B4%D9%83%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9)" title="رسم (فنون تشكيلية)">تشكيلي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%8A%D8%B1_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="تصوير (توضيح)">تصوير</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86_%D8%B9%D8%A7%D9%85" title="فن عام">عامة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AD%D8%AA" title="نحت">نحت</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%86%D9%85%D9%8A" title="أنمي">أنمي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B3%D9%88%D8%A8" title="فنون الحاسوب">حوسبي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D9%86%D8%AA%D8%A7%D8%AC_%D8%A5%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A" title="إنتاج إعلامي">صناعة الأفلام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B9%D8%A9_%D9%81%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="طباعة فنية">طباعة فنية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B5%D9%85%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D9%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="قائمة التصميم الإبداعي (الصفحة غير موجودة)">قائمة التصميم الإبداعي</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68124052"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-labelledby="ضبط_استنادي_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=عدلها_في_ويكي_بيانات&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q93184#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;عدلها_في_ويكي_بيانات" style="padding:1px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div id="ضبط_استنادي_frameless&amp;#124;text-top&amp;#124;10px&amp;#124;alt=عدلها_في_ويكي_بيانات&amp;#124;link=https&amp;#58;//www.wikidata.org/wiki/Q93184#identifiers&amp;#124;class=noprint&amp;#124;عدلها_في_ويكي_بيانات" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B6%D8%A8%D8%B7_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%A7%D8%AF%D9%8A" title="ويكيبيديا:ضبط استنادي">ضبط استنادي</a> <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q93184#identifiers" title="عدلها في ويكي بيانات"><img alt="عدلها في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:12%">وطنية</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4127900-1">الملف الاستنادي المتكامِل (GND)</a></span></li><li><span class="uid"><span class="explain" title="Drawing"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/sh85039408">مكتبة الكونغرس (LCNAF)</a></span></span></li><li><span class="uid"><span class="explain" title="Dessin"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb119362234">المكتبة الوطنية الفرنسية (BnF)</a></span></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00561487">مكتبة البرلمان القومي الياباني (NDL)</a></span></li><li><span class="uid"><span class="explain" title="kresby"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=ph121941&amp;CON_LNG=ENG">قاعدة البيانات الوطنية التشيكية (NLCR AUT)</a></span></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&amp;local_base=lnc10&amp;doc_number=000264484&amp;P_CON_LNG=ENG">مكتبة لاتفيا الوطنية (LNB)</a></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nli.org.il/ar/authorities/987007562738505171">المكتبة القومية الإسرائيلية (J9U)</a></span></li></ul></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:12%">أخرى</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><ul><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/011170">قاموس سويسرا التاريخي (HDS)</a></span></li><li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalog.archives.gov/id/10630765">الأراشيف القومية في الولايات المُتحدة (NAID)</a></span></li></ul></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68124052"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-label="Navbox" style="padding:1px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:12%">التصنيفات الطبية</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="padding:0;text-align:right;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="نظام فهرسة المواضيع الطبية">نظام فهرسة المواضيع الطبية (MeSH)</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?ui=D020472">D020472</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:12%">المعرفات الخارجية</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="padding:0;text-align:right;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A9" title="نظام اللغة الطبية الموحدة">نظام اللغة الطبية الموحدة (UMLS CUI)</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ncim-stage.nci.nih.gov/ncimbrowser/ConceptReport.jsp?dictionary=NCI%20Metathesaurus&amp;code=C0013113">C0013113</a></li> <li>المكتبة المركزية القومية في فلورنسا (BNCF): <a rel="nofollow" class="external text" href="https://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=1062">1062</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A7%D9%8A%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1" title="جايستور">جستور (JSTOR)</a>: drawing</li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68268331">.mw-parser-output .portalbox{padding:0;margin:0.5em 0;display:table;box-sizing:border-box;max-width:20ch;list-style:none}.mw-parser-output .portalborder{border:solid #aaa 1px;padding:0.1em;background:#f9f9f9}.mw-parser-output .portalbox-entry{display:table-row;font-size:85%;line-height:110%;height:1.9em;font-style:italic;font-weight:bold}.mw-parser-output .portalbox-image{display:table-cell;padding:0.2em;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .portalbox-link{display:table-cell;padding:0.2em 0.2em 0.2em 0.3em;vertical-align:middle}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .portalleft{clear:left;float:left;margin:0.5em 1em 0.5em 0}.mw-parser-output .portalright{clear:right;float:right;margin:0.5em 0 0.5em 1em}}.mw-parser-output #bandeau-portail{clear:both;line-height:1.9em;padding:3px;margin:2px 0;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa);text-align:center;border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}.mw-parser-output #liste-portail{padding:3px;text-align:center;margin-right:0;clear:both}.mw-parser-output #liste-portail li,.mw-parser-output #bandeau-portail li{display:inline}.mw-parser-output .bandeau-portail-element{white-space:nowrap;margin:auto 1.5em}.mw-parser-output .bandeau-portail-icone{margin-left:0.5em}.mw-parser-output .bandeau-portail-texte>a:nth-child(1){font-weight:700}.mw-parser-output .ns-14 #bandeau-portail{width:242px;float:left;font-size:96%;text-align:right;margin:0;clear:left}.mw-parser-output .ns-14 #bandeau-portail li{margin-right:-17px}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .portalbox{background:transparent}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .pane{background:transparent}}</style><ul role="navigation" aria-label="Portals" class="noprint bandeau-portail" id="bandeau-portail"> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:P_culture_icon_redpurple.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/P_culture_icon_redpurple.png/28px-P_culture_icon_redpurple.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/P_culture_icon_redpurple.png/42px-P_culture_icon_redpurple.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/P_culture_icon_redpurple.png/56px-P_culture_icon_redpurple.png 2x" data-file-width="470" data-file-height="469" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%AB%D9%82%D8%A7%D9%81%D8%A9" title="بوابة:ثقافة">بوابة ثقافة</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Nuvola_apps_package_graphics.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Nuvola_apps_package_graphics.png/28px-Nuvola_apps_package_graphics.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Nuvola_apps_package_graphics.png/42px-Nuvola_apps_package_graphics.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Nuvola_apps_package_graphics.png/56px-Nuvola_apps_package_graphics.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="128" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B1%D8%B3%D9%85" title="بوابة:رسم">بوابة رسم</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:P_Art22.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/P_Art22.png/31px-P_Art22.png" decoding="async" width="31" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/P_Art22.png/46px-P_Art22.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/P_Art22.png/61px-P_Art22.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="183" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86" title="بوابة:فنون">بوابة فنون</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Noun_project_-_Mona_Lisa_-_in_frame.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Noun_project_-_Mona_Lisa_-_in_frame.svg/28px-Noun_project_-_Mona_Lisa_-_in_frame.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Noun_project_-_Mona_Lisa_-_in_frame.svg/42px-Noun_project_-_Mona_Lisa_-_in_frame.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Noun_project_-_Mona_Lisa_-_in_frame.svg/56px-Noun_project_-_Mona_Lisa_-_in_frame.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="بوابة:فنون مرئية">بوابة فنون مرئية</a></span></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68409654">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageleft{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-left{clear:left;float:left;margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}.mw-parser-output .side-box-right{margin-left:1em}}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68510355">.mw-parser-output .sister-box .side-box-abovebelow{padding:0.5em 0;text-align:center}.mw-parser-output .sister-box .side-box-abovebelow>b{display:block}.mw-parser-output .sister-box .side-box-text>ul{border-top:1px solid #aaa;padding:0.1em 0;width:217px;margin:0 auto}.mw-parser-output .sister-box .side-box-text>ul>li{min-height:25px;padding:0;margin:0}.mw-parser-output .sister-logo{display:inline-block;width:25px;line-height:25px;vertical-align:middle;text-align:center}.mw-parser-output .sister-link{display:inline-block;margin-left:2px;width:190px;vertical-align:middle}</style><div role="navigation" aria-labelledby="sister-projects" class="side-box metadata side-box-left sister-box sistersitebox plainlinks"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67666675">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-abovebelow"> رسم في <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%B9_%D8%B4%D9%82%D9%8A%D9%82%D8%A9" title="ويكيبيديا:مشاريع شقيقة"><span id="sister-projects">المشاريع الشقيقة</span></a></div> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-text plainlist"><ul><li><span class="sister-logo"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/22px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></span><span class="sister-link"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Drawing" class="extiw" title="c:Drawing">وسائط</a> من كومنز</span></li><li><span class="sister-logo"><span class="mw-valign-middle" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/20px-Wikiversity_logo_2017.svg.png" decoding="async" width="20" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/30px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0b/Wikiversity_logo_2017.svg/40px-Wikiversity_logo_2017.svg.png 2x" data-file-width="626" data-file-height="512" /></span></span></span><span class="sister-link"><a href="https://ar.wikiversity.org/wiki/%D8%B1%D8%B3%D9%85" class="extiw" title="v:رسم">مصادر</a> من ويكي الجامعة</span></li></ul></div></div> </div></div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">مجلوبة من «<a dir="ltr" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=رسم&amp;oldid=68462587">https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=رسم&amp;oldid=68462587</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%AA%D8%B5%D9%81%D8%AD" title="ويكيبيديا:تصفح">تصنيف</a>: <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B1%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86" title="تصنيف:رسم بالألوان">رسم بالألوان</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">تصنيفات مخفية: <ul><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D8%A3%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83" title="تصنيف:قالب أرشيف الإنترنت بوصلات واي باك">قالب أرشيف الإنترنت بوصلات واي باك</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D9%8A%D8%A9_P279" title="تصنيف:صفحات تستخدم خاصية P279">صفحات تستخدم خاصية P279</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%87%D8%A7_%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B9_%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A_%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:صفحات بها مراجع ويكي بيانات">صفحات بها مراجع ويكي بيانات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D9%8A%D8%A9_P2079" title="تصنيف:صفحات تستخدم خاصية P2079">صفحات تستخدم خاصية P2079</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85_%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A9_%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%82%D8%A9/%D8%A8%D9%84%D8%A7_%D9%85%D8%AF%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:صفحات تستخدم وحدة بطاقة/بلا مدخلات">صفحات تستخدم وحدة بطاقة/بلا مدخلات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85_%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%A9_%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:صفحات تستخدم وحدة بطاقة">صفحات تستخدم وحدة بطاقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D9%84_%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A8_%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:مقالات تستعمل قوالب معلومات">مقالات تستعمل قوالب معلومات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%AA%D8%B3%D8%AA%D8%AE%D8%AF%D9%85_%D8%AE%D8%A7%D8%B5%D9%8A%D8%A9_P18" title="تصنيف:صفحات تستخدم خاصية P18">صفحات تستخدم خاصية P18</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%B5%D9%81%D8%AD%D8%A7%D8%AA_%D8%A8%D9%88%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%8A%D8%A9_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%86%D8%AC%D9%84%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:صفحات بوصلات خارجية بالإنجليزية">صفحات بوصلات خارجية بالإنجليزية</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D9%86_%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A_%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA" title="تصنيف:مصادر طبية من ويكي بيانات">مصادر طبية من ويكي بيانات</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%AB%D9%82%D8%A7%D9%81%D8%A9/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة ثقافة/مقالات متعلقة">بوابة ثقافة/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%B1%D8%B3%D9%85/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة رسم/مقالات متعلقة">بوابة رسم/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة فنون/مقالات متعلقة">بوابة فنون/مقالات متعلقة</a></li><li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D9%85%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%A9/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%82%D8%A9" title="تصنيف:بوابة فنون مرئية/مقالات متعلقة">بوابة فنون مرئية/مقالات متعلقة</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> آخر تعديل لهذه الصفحة كان يوم 8 نوفمبر 2024، الساعة 17:48.</li> <li id="footer-info-copyright">النصوص متاحة تحت <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%86%D8%B5_%D8%B1%D8%AE%D8%B5%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D9%8A:_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%AE%D9%8A%D8%B5_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AB%D9%84_4.0" title="ويكيبيديا:نص رخصة المشاع الإبداعي: النسبة-الترخيص بالمثل 4.0">رخصة المشاع الإبداعي الملزمة بنسبة العمل لمؤلفه وبترخيص الأعمال المشتقة بالمثل 4.0</a>؛ قد تُطبّق شروط إضافية. استخدامُك هذا الموقع هو موافقةٌ على <a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use" class="extiw" title="foundation:Special:MyLanguage/Policy:Terms of Use">شروط الاستخدام</a> <a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy" class="extiw" title="foundation:Special:MyLanguage/Policy:Privacy policy">وسياسة الخصوصية</a>. ويكيبيديا ® هي علامة تجارية مسجلة <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/">لمؤسسة ويكيميديا</a>، وهي منظمة غير ربحية.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/ar">سياسة الخصوصية</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%B9%D9%86">حول ويكيبيديا</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A5%D8%AE%D9%84%D8%A7%D8%A1_%D9%85%D8%B3%D8%A4%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%A9_%D8%B9%D8%A7%D9%85">إخلاء مسؤولية</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">القواعد السلوكية</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">المطورون</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/ar.wikipedia.org">إحصائيات</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">بيان تعريف الارتباطات</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//ar.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%B1%D8%B3%D9%85&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">نسخة للأجهزة المحمولة</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>بحث</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ابحث في ويكيبيديا"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="خاص:بحث"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">بحث</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="المحتويات" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="تبديل عرض جدول المحتويات" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">تبديل عرض جدول المحتويات</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">رسم</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>93 لغة</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>أضف موضوعًا</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-47v5d","wgBackendResponseTime":1193,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.690","walltime":"0.959","ppvisitednodes":{"value":669,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":26538,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":509,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":9,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":7,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":52469,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":3,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 834.347 1 -total"," 56.76% 473.588 1 قالب:بطاقة_عامة"," 10.74% 89.611 1 قالب:مصنف"," 9.97% 83.187 1 قالب:فروع_الفن_المرئي"," 9.57% 79.879 1 قالب:شريط"," 8.03% 66.998 1 قالب:روابط_شقيقة"," 6.85% 57.129 1 قالب:عن"," 5.60% 46.726 1 قالب:شريط_بوابات"," 4.32% 36.036 1 قالب:مراجع"," 3.49% 29.104 1 قالب:ضبط_استنادي"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.547","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":5699259,"limit":52428800},"limitreport-logs":"table#1 {\n [\"colformat2\"] = \"Y\",\n [\"colformat3\"] = \"Y\",\n [\"colformat4\"] = \"Y\",\n [\"conjunction\"] = \"\u003Cbr\u003E\",\n [\"formatting\"] = \"table\",\n [\"item\"] = \"Q93184\",\n [\"listmax\"] = 12,\n [\"listrank\"] = \"bestrank\",\n [\"property\"] = \"P279\",\n [\"qualifier1\"] = \"P580 or P582\",\n [\"qualifier2\"] = \"P580\",\n [\"qualifier3\"] = \"P582\",\n [\"qualifier4\"] = \"P585\",\n [\"query\"] = \"num\",\n [\"references\"] = 3,\n [\"rowformat\"] = \"$0$R0$1$4\",\n [\"rowsubformat1\"] = \" \u003Csmall class=\\\"nowrap\\\"\u003E($2 – $3)\u003C/small\u003E\",\n [\"rowsubformat4\"] = \" \u003Csmall\u003E($4)\u003C/small\u003E\",\n [\"separator\"] = \"\u003Cbr\u003E\",\n [\"showDate\"] = \"true\",\n [\"shownovalue\"] = \"false\",\n}\ntable#1 {\n [\"colformat2\"] = \"Y\",\n [\"colformat3\"] = \"Y\",\n [\"colformat4\"] = \"Y\",\n [\"conjunction\"] = \"\u003Cbr\u003E\",\n [\"formatting\"] = \"table\",\n [\"item\"] = \"Q93184\",\n [\"listmax\"] = 12,\n [\"listrank\"] = \"bestrank\",\n [\"property\"] = \"P2079\",\n [\"qualifier1\"] = \"P580 or P582\",\n [\"qualifier2\"] = \"P580\",\n [\"qualifier3\"] = \"P582\",\n [\"qualifier4\"] = \"P585\",\n [\"query\"] = \"num\",\n [\"references\"] = 3,\n [\"rowformat\"] = \"$0$R0$1$4\",\n [\"rowsubformat1\"] = \" \u003Csmall class=\\\"nowrap\\\"\u003E($2 – $3)\u003C/small\u003E\",\n [\"rowsubformat4\"] = \" \u003Csmall\u003E($4)\u003C/small\u003E\",\n [\"separator\"] = \"\u003Cbr\u003E\",\n [\"showDate\"] = \"true\",\n [\"shownovalue\"] = \"false\",\n}\ntable#1 {\n [\"conjtype\"] = \"\u003Cbr /\u003E\",\n [\"conjunction\"] = \"\u003Cbr /\u003E\",\n [\"item\"] = \"Q93184\",\n [\"property\"] = \"P155\",\n [\"query\"] = \"num\",\n [\"references\"] = 3,\n [\"separator\"] = \"\u003Cbr /\u003E\",\n [\"shownovalue\"] = \"false\",\n}\ntable#1 {\n [\"conjtype\"] = \"\u003Cbr /\u003E\",\n [\"conjunction\"] = \"\u003Cbr /\u003E\",\n [\"item\"] = \"Q93184\",\n [\"property\"] = \"P156\",\n [\"query\"] = \"num\",\n [\"references\"] = 3,\n [\"separator\"] = \"\u003Cbr /\u003E\",\n [\"shownovalue\"] = \"false\",\n}\nqidQ93184\nP1690 lenth: 0\nP1692 lenth: 0\nP563 lenth: 0\nP486 lenth: 1\nP1691 lenth: 0\nP492 lenth: 0\nP493 lenth: 0\nP4229 lenth: 0\nP494 lenth: 0\nP557 lenth: 0\nP1748 lenth: 0\nP1930 lenth: 0\nP686 lenth: 0\nP704 lenth: 0\nP1583 lenth: 0\nP3329 lenth: 0\nP595 lenth: 0\nP4670 lenth: 0\nP950 lenth: 0\nP3827 lenth: 1\nP4233 lenth: 0\nP1461 lenth: 0\nP2892 lenth: 1\nP508 lenth: 1\nP4317 lenth: 0\nP1694 lenth: 0\nP1395 lenth: 0\nP663 lenth: 0\nP604 lenth: 0\nP4236 lenth: 0\nP592 lenth: 0\nP4235 lenth: 0\nP2074 lenth: 0\nP2004 lenth: 0\nP673 lenth: 0\nP699 lenth: 0\nP4338 lenth: 0\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-b766959bd-47v5d","timestamp":"20250216100050","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0631\u0633\u0645","url":"https:\/\/ar.wikipedia.org\/wiki\/%D8%B1%D8%B3%D9%85","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q93184","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q93184","author":{"@type":"Organization","name":"\u0627\u0644\u0645\u0633\u0627\u0647\u0645\u0648\u0646 \u0641\u064a \u0645\u0634\u0627\u0631\u064a\u0639 \u0648\u064a\u0643\u064a\u0645\u064a\u062f\u064a\u0627"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"\u0645\u0624\u0633\u0633\u0629 \u0648\u064a\u0643\u064a\u0645\u064a\u062f\u064a\u0627","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-03-26T06:21:46Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/0\/0a\/Saint_Luke_drawing_the_Virgin_RvdW_Detail.jpg","headline":"\u0641\u0646 \u0627\u0644\u0631\u0633\u0645"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10