CINXE.COM

Bộ Guốc lẻ – Wikipedia tiếng Việt

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="vi" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Bộ Guốc lẻ – Wikipedia tiếng Việt</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )viwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t.",".\t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"vi normal","wgMonthNames":["","tháng 1","tháng 2","tháng 3","tháng 4","tháng 5","tháng 6","tháng 7","tháng 8","tháng 9","tháng 10","tháng 11","tháng 12"],"wgRequestId":"9a2f4806-d115-4db3-a2da-c140631394a3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Bộ_Guốc_lẻ","wgTitle":"Bộ Guốc lẻ","wgCurRevisionId":69715456,"wgRevisionId":69715456,"wgArticleId":66293,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Bộ Guốc lẻ"],"wgPageViewLanguage":"vi","wgPageContentLanguage":"vi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Bộ_Guốc_lẻ","wgRelevantArticleId":66293,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true, "wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"vi","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"vi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":10000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q25374","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready", "ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.did_you_mean","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.AVIM","ext.gadget.AVIM_portlet","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.purgetab","ext.gadget.switcher","ext.gadget.AdvancedSiteNotices","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=ext.gadget.charinsert-styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=vi&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/The_Perissodactyl.jpg/1200px-The_Perissodactyl.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="675"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/The_Perissodactyl.jpg/800px-The_Perissodactyl.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="450"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/The_Perissodactyl.jpg/640px-The_Perissodactyl.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="360"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Bộ Guốc lẻ – Wikipedia tiếng Việt"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//vi.m.wikipedia.org/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Sửa đổi" href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (vi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//vi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.vi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Nguồn cấp Atom của Wikipedia" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Bộ_Guốc_lẻ rootpage-Bộ_Guốc_lẻ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Bước tới nội dung</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Trình đơn chính" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Trình đơn chính</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Trình đơn chính</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Điều hướng </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" title="Xem trang chính [z]" accesskey="z"><span>Trang Chính</span></a></li><li id="n-wikipedia-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/C%E1%BB%95ng_th%C3%B4ng_tin:N%E1%BB%99i_dung_ch%E1%BB%8Dn_l%E1%BB%8Dc"><span>Nội dung chọn lọc</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Ng%E1%BA%ABu_nhi%C3%AAn" title="Xem trang ngẫu nhiên [x]" accesskey="x"><span>Bài viết ngẫu nhiên</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_g%E1%BA%A7n_%C4%91%C3%A2y" title="Danh sách thay đổi gần đây trong wiki [r]" accesskey="r"><span>Thay đổi gần đây</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:B%C3%A1o_l%E1%BB%97i_b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt"><span>Báo lỗi nội dung</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikipedia-interaction" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikipedia-interaction" > <div class="vector-menu-heading"> Tương tác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-wikipedia-helppage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:S%C3%A1ch_h%C6%B0%E1%BB%9Bng_d%E1%BA%ABn"><span>Hướng dẫn</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u"><span>Giới thiệu Wikipedia</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:C%E1%BB%99ng_%C4%91%E1%BB%93ng" title="Giới thiệu dự án, cách sử dụng và tìm kiếm thông tin ở đây"><span>Cộng đồng</span></a></li><li id="n-wikipedia-villagepump" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn"><span>Thảo luận chung</span></a></li><li id="n-wikipedia-helpdesk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%C3%BAp_s%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_Wikipedia"><span>Giúp sử dụng</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="//vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Liên_lạc"><span>Liên lạc</span></a></li><li id="n-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tr%C3%ACnh_t%E1%BA%A3i_l%C3%AAn_t%E1%BA%ADp_tin"><span>Tải lên tập tin</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="Bách khoa toàn thư mở" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-vi.svg" width="120" height="10" style="width: 7.5em; height: 0.625em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:T%C3%ACm_ki%E1%BA%BFm" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Tìm kiếm</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Tìm kiếm trên Wikipedia" aria-label="Tìm kiếm trên Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Tìm kiếm Wikipedia [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Đặc_biệt:Tìm_kiếm"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Tìm kiếm</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Công cụ cá nhân"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Giao diện" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Giao diện</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi" class=""><span>Quyên góp</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=B%E1%BB%99+Gu%E1%BB%91c+l%E1%BA%BB" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản" class=""><span>Tạo tài khoản</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=B%E1%BB%99+Gu%E1%BB%91c+l%E1%BA%BB" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o" class=""><span>Đăng nhập</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Thêm tùy chọn" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ cá nhân" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ cá nhân</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Bảng chọn thành viên" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&amp;utm_medium=sidebar&amp;utm_campaign=C13_vi.wikipedia.org&amp;uselang=vi"><span>Quyên góp</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:M%E1%BB%9F_t%C3%A0i_kho%E1%BA%A3n&amp;returnto=B%E1%BB%99+Gu%E1%BB%91c+l%E1%BA%BB" title="Bạn được khuyến khích mở tài khoản và đăng nhập; tuy nhiên, không bắt buộc phải có tài khoản"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Tạo tài khoản</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C4%83ng_nh%E1%BA%ADp&amp;returnto=B%E1%BB%99+Gu%E1%BB%91c+l%E1%BA%BB" title="Đăng nhập sẽ có lợi hơn, tuy nhiên không bắt buộc. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Đăng nhập</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Trang dành cho người dùng chưa đăng nhập <a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u" aria-label="Tìm hiểu thêm về sửa đổi"><span>tìm hiểu thêm</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:%C4%90%C3%B3ng_g%C3%B3p_c%E1%BB%A7a_t%C3%B4i" title="Danh sách các sửa đổi được thực hiện qua địa chỉ IP này [y]" accesskey="y"><span>Đóng góp</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_t%C3%B4i" title="Thảo luận với địa chỉ IP này [n]" accesskey="n"><span>Thảo luận cho địa chỉ IP này</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Trang Web"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Nội dung" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Nội dung</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ẩn</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Đầu</div> </a> </li> <li id="toc-Tiến_hóa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tiến_hóa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Tiến hóa</span> </div> </a> <ul id="toc-Tiến_hóa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phân_loại" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Phân_loại"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Phân loại</span> </div> </a> <ul id="toc-Phân_loại-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Phát_sinh_chủng_loài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Phát_sinh_chủng_loài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Phát sinh chủng loài</span> </div> </a> <ul id="toc-Phát_sinh_chủng_loài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Tham_khảo" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tham_khảo"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Tham khảo</span> </div> </a> <ul id="toc-Tham_khảo-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Xem_thêm" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Xem_thêm"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Xem thêm</span> </div> </a> <ul id="toc-Xem_thêm-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Liên_kết_ngoài" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Liên_kết_ngoài"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Liên kết ngoài</span> </div> </a> <ul id="toc-Liên_kết_ngoài-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Nội dung" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Đóng mở mục lục" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Đóng mở mục lục</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Bộ Guốc lẻ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Xem bài viết trong ngôn ngữ khác. Bài có sẵn trong 93 ngôn ngữ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-93" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">93 ngôn ngữ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Onewehoewiges" title="Onewehoewiges – Tiếng Afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Onewehoewiges" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="Tiếng Afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Unpaarhufer" title="Unpaarhufer – Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Unpaarhufer" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="Tiếng Đức (Thụy Sĩ)" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="مفردات الأصابع – Tiếng Ả Rập" lang="ar" hreflang="ar" data-title="مفردات الأصابع" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Aragon" lang="an" hreflang="an" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="Tiếng Aragon" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Asturias" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="Tiếng Asturias" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Pys%C3%A3_namomok%C3%B5iva" title="Pysã namomokõiva – Tiếng Guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Pysã namomokõiva" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="Tiếng Guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/T%C9%99kd%C4%B1rnaql%C4%B1lar" title="Təkdırnaqlılar – Tiếng Azerbaijan" lang="az" hreflang="az" data-title="Təkdırnaqlılar" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="Tiếng Azerbaijan" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DA%A9%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%82%E2%80%8C%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%B1" title="تکدیرناق‌لیلار – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="تکدیرناق‌لیلار" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Hewan_berkuku_ganjil" title="Hewan berkuku ganjil – Tiếng Indonesia" lang="id" hreflang="id" data-title="Hewan berkuku ganjil" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="Tiếng Indonesia" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Mã Lai" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="Tiếng Mã Lai" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Buron_makuku_gasal" title="Buron makuku gasal – Tiếng Bali" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Buron makuku gasal" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="Tiếng Bali" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%97%E0%A7%8D%E0%A6%AE_%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A7%81%E0%A6%B0%E0%A6%AF%E0%A7%81%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%A4_%E0%A6%9A%E0%A6%A4%E0%A7%81%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%AA%E0%A6%A6" title="অযুগ্ম ক্ষুরযুক্ত চতুষ্পদ – Tiếng Bangla" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অযুগ্ম ক্ষুরযুক্ত চতুষ্পদ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="Tiếng Bangla" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%8F%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D1%8B%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F" title="Няпарнакапытныя – Tiếng Belarus" lang="be" hreflang="be" data-title="Няпарнакапытныя" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="Tiếng Belarus" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D1%8F%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BF%D1%8B%D1%82%D0%BD%D1%8B%D1%8F" title="Няпарнакапытныя – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Няпарнакапытныя" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Kopitari" title="Kopitari – Tiếng Bosnia" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Kopitari" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="Tiếng Bosnia" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Perisodaktiled" title="Perisodaktiled – Tiếng Breton" lang="br" hreflang="br" data-title="Perisodaktiled" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="Tiếng Breton" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D1%87%D0%B8%D1%84%D1%82%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%BD%D0%B8" title="Нечифтокопитни – Tiếng Bulgaria" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Нечифтокопитни" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="Tiếng Bulgaria" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Perissod%C3%A0ctils" title="Perissodàctils – Tiếng Catalan" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Perissodàctils" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="Tiếng Catalan" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Cebuano" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="Tiếng Cebuano" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%C4%83%D1%88%C4%83%D1%80%D1%81%C4%83%D1%80_%D1%87%C4%95%D1%80%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%B5%D0%BC" title="Мăшăрсăр чĕрнеллисем – Tiếng Chuvash" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Мăшăрсăр чĕрнеллисем" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="Tiếng Chuvash" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Lichokopytn%C3%ADci" title="Lichokopytníci – Tiếng Séc" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Lichokopytníci" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="Tiếng Séc" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Uparrett%C3%A5ede_hovdyr" title="Uparrettåede hovdyr – Tiếng Đan Mạch" lang="da" hreflang="da" data-title="Uparrettåede hovdyr" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="Tiếng Đan Mạch" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="bài viết tốt"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Unpaarhufer" title="Unpaarhufer – Tiếng Đức" lang="de" hreflang="de" data-title="Unpaarhufer" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="Tiếng Đức" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Kabjalised" title="Kabjalised – Tiếng Estonia" lang="et" hreflang="et" data-title="Kabjalised" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="Tiếng Estonia" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%BF%CE%B4%CE%AC%CE%BA%CF%84%CF%85%CE%BB%CE%B1" title="Περισσοδάκτυλα – Tiếng Hy Lạp" lang="el" hreflang="el" data-title="Περισσοδάκτυλα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="Tiếng Hy Lạp" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Anh" lang="en" hreflang="en" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="English" data-language-local-name="Tiếng Anh" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Tây Ban Nha" lang="es" hreflang="es" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="Tiếng Tây Ban Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Neparhufuloj" title="Neparhufuloj – Tiếng Quốc Tế Ngữ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Neparhufuloj" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="Tiếng Quốc Tế Ngữ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Extremadura" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Tiếng Extremadura" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Perisodaktilo" title="Perisodaktilo – Tiếng Basque" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Perisodaktilo" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="Tiếng Basque" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DA%A9%E2%80%8C%D8%B3%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86" title="تک‌سم‌سانان – Tiếng Ba Tư" lang="fa" hreflang="fa" data-title="تک‌سم‌سانان" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="Tiếng Ba Tư" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Pháp" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="Tiếng Pháp" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Perisod%C3%A1ctilos" title="Perisodáctilos – Tiếng Galician" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Perisodáctilos" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="Tiếng Galician" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A7%90%EB%AA%A9" title="말목 – Tiếng Hàn" lang="ko" hreflang="ko" data-title="말목" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="Tiếng Hàn" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%AB%D5%A1%D5%BD%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%BE%D5%B8%D6%80%D5%B6%D5%A5%D6%80" title="Միասմբակավորներ – Tiếng Armenia" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Միասմբակավորներ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="Tiếng Armenia" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B7%E0%A4%AE-%E0%A4%8A%E0%A4%81%E0%A4%97%E0%A4%B2%E0%A5%80_%E0%A4%96%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A4%A6%E0%A4%BE%E0%A4%B0" title="विषम-ऊँगली खुरदार – Tiếng Hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="विषम-ऊँगली खुरदार" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="Tiếng Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Neparnoprsta%C5%A1i" title="Neparnoprstaši – Tiếng Croatia" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Neparnoprstaši" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="Tiếng Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%C3%86%D0%BD%C3%A6%D0%BA%D1%8A%D0%B0%D0%B9%D1%81%C3%A6%D1%84%D1%82%C3%A6%D0%B3%D0%B4%D0%B6%D1%8B%D0%BD%D1%82%C3%A6" title="Æнæкъайсæфтæгджынтæ – Tiếng Ossetic" lang="os" hreflang="os" data-title="Æнæкъайсæфтæгджынтæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="Tiếng Ossetic" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/H%C3%B3fd%C3%BDr" title="Hófdýr – Tiếng Iceland" lang="is" hreflang="is" data-title="Hófdýr" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="Tiếng Iceland" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Italy" lang="it" hreflang="it" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="Tiếng Italy" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%9E%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%98%D7%99_%D7%A4%D7%A8%D7%A1%D7%94" title="מפריטי פרסה – Tiếng Do Thái" lang="he" hreflang="he" data-title="מפריטי פרסה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="Tiếng Do Thái" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/K%C3%A9wan_kuku_ganjil" title="Kéwan kuku ganjil – Tiếng Java" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Kéwan kuku ganjil" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="Tiếng Java" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%A9%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="კენტჩლიქოსნები – Tiếng Georgia" lang="ka" hreflang="ka" data-title="კენტჩლიქოსნები" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="Tiếng Georgia" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D2%9B%D1%82%D2%B1%D1%8F%D2%9B%D1%82%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Тақтұяқтылар – Tiếng Kazakh" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Тақтұяқтылар" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="Tiếng Kazakh" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Barlubekdunol_(Perissodactyla)" title="Barlubekdunol (Perissodactyla) – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Barlubekdunol (Perissodactyla)" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng La-tinh" lang="la" hreflang="la" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="Tiếng La-tinh" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Nep%C4%81rnad%C5%BEi" title="Nepārnadži – Tiếng Latvia" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Nepārnadži" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="Tiếng Latvia" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Neporakanopiai" title="Neporakanopiai – Tiếng Litva" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Neporakanopiai" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="Tiếng Litva" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Oonevehovege" title="Oonevehovege – Tiếng Limburg" lang="li" hreflang="li" data-title="Oonevehovege" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="Tiếng Limburg" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Perisodatilo" title="Perisodatilo – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Perisodatilo" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/P%C3%A1ratlanujj%C3%BA_pat%C3%A1sok" title="Páratlanujjú patások – Tiếng Hungary" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Páratlanujjú patások" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="Tiếng Hungary" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%BD%D0%B8" title="Непарнокопитни – Tiếng Macedonia" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Непарнокопитни" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="Tiếng Macedonia" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%97%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%96%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%80" title="अयुग्मखुरी – Tiếng Marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="अयुग्मखुरी" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="Tiếng Marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%AA%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%A9%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%A5%E1%83%9D%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A4%E1%83%98" title="ცანდჩორქოამეფი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="ცანდჩორქოამეფი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%A7%D8%A8%D8%B9" title="مفردات الاصابع – Tiếng Ả Rập Ai Cập" lang="arz" hreflang="arz" data-title="مفردات الاصابع" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Tiếng Ả Rập Ai Cập" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%81%E1%80%BD%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%85%E1%80%AF%E1%80%B6%E1%80%9E%E1%80%B1%E1%80%AC_%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%9B%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%86%E1%80%AC%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%99%E1%80%BB%E1%80%AC%E1%80%B8" title="ခွာမစုံသော တိရစ္ဆာန်များ – Tiếng Miến Điện" lang="my" hreflang="my" data-title="ခွာမစုံသော တိရစ္ဆာန်များ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="Tiếng Miến Điện" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Onevenhoevigen" title="Onevenhoevigen – Tiếng Hà Lan" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Onevenhoevigen" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="Tiếng Hà Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%87%E8%B9%84%E7%9B%AE" title="奇蹄目 – Tiếng Nhật" lang="ja" hreflang="ja" data-title="奇蹄目" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="Tiếng Nhật" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/%C3%9Cnpaartuanet_Klooksdiarten" title="Ünpaartuanet Klooksdiarten – Tiếng Frisia Miền Bắc" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Ünpaartuanet Klooksdiarten" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="Tiếng Frisia Miền Bắc" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Hovdyr" title="Hovdyr – Tiếng Na Uy (Bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Hovdyr" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Hovdyr" title="Hovdyr – Tiếng Na Uy (Nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Hovdyr" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="Tiếng Na Uy (Nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Occitan" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="Tiếng Occitan" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Toq_tuyoqlilar" title="Toq tuyoqlilar – Tiếng Uzbek" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Toq tuyoqlilar" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="Tiếng Uzbek" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%BE%D8%AF%DA%BE%D8%B1%DB%92_%DA%A9%DA%BE%D8%B1" title="انپدھرے کھر – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="انپدھرے کھر" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-koi mw-list-item"><a href="https://koi.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B6%D1%82%C3%B6%D0%BC%D0%B3%D1%8B%D0%B6%D0%B0%D1%8D%D0%B7" title="Вожтöмгыжаэз – Tiếng Komi-Permyak" lang="koi" hreflang="koi" data-title="Вожтöмгыжаэз" data-language-autonym="Перем коми" data-language-local-name="Tiếng Komi-Permyak" class="interlanguage-link-target"><span>Перем коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Nieparzystokopytne" title="Nieparzystokopytne – Tiếng Ba Lan" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Nieparzystokopytne" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="Tiếng Ba Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Perissod%C3%A1ctilos" title="Perissodáctilos – Tiếng Bồ Đào Nha" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Perissodáctilos" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="Tiếng Bồ Đào Nha" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Perisodactile" title="Perisodactile – Tiếng Romania" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Perisodactile" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="Tiếng Romania" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Ch%27ulla_ruk%27anayuq" title="Ch&#039;ulla ruk&#039;anayuq – Tiếng Quechua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Ch&#039;ulla ruk&#039;anayuq" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="Tiếng Quechua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D1%82%D0%BD%D1%8B%D0%B5" title="Непарнокопытные – Tiếng Nga" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Непарнокопытные" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="Tiếng Nga" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D2%AF%D1%82%D1%8D%D0%B9_%D1%82%D1%83%D0%B9%D0%B0%D1%85%D1%82%D0%B0%D0%B0%D1%85%D1%82%D0%B0%D1%80" title="Бүтэй туйахтаахтар – Tiếng Sakha" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Бүтэй туйахтаахтар" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="Tiếng Sakha" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Odd-taed_ungulate" title="Odd-taed ungulate – Tiếng Scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Odd-taed ungulate" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="Tiếng Scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Nj%C3%ABthundrak%C3%ABt" title="Njëthundrakët – Tiếng Albania" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Njëthundrakët" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="Tiếng Albania" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Odd-toed_ungulate" title="Odd-toed ungulate – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Odd-toed ungulate" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Nep%C3%A1rnokopytn%C3%ADky" title="Nepárnokopytníky – Tiếng Slovak" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Nepárnokopytníky" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="Tiếng Slovak" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Lihoprsti_kopitarji" title="Lihoprsti kopitarji – Tiếng Slovenia" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Lihoprsti kopitarji" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="Tiếng Slovenia" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%BF%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B8_%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B8" title="Непарнопрсти копитари – Tiếng Serbia" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Непарнопрсти копитари" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="Tiếng Serbia" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Neparnoprsta%C5%A1i" title="Neparnoprstaši – Tiếng Serbo-Croatia" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Neparnoprstaši" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="Tiếng Serbo-Croatia" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Kavioel%C3%A4imet" title="Kavioeläimet – Tiếng Phần Lan" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Kavioeläimet" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="Tiếng Phần Lan" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Uddat%C3%A5iga_hovdjur" title="Uddatåiga hovdjur – Tiếng Thụy Điển" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Uddatåiga hovdjur" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="Tiếng Thụy Điển" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl badge-Q70893996 mw-list-item" title=""><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Tagalog" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="Tiếng Tagalog" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%92%E0%AE%B1%E0%AF%8D%E0%AE%B1%E0%AF%88%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%9F%E0%AF%88%E0%AE%95%E0%AF%8D_%E0%AE%95%E0%AF%81%E0%AE%B3%E0%AE%AE%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BF" title="ஒற்றைப்படைக் குளம்பி – Tiếng Tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="ஒற்றைப்படைக் குளம்பி" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="Tiếng Tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Tisuffenza" title="Tisuffenza – Tiếng Kabyle" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Tisuffenza" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="Tiếng Kabyle" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%A7%E0%B9%8C%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%9A%E0%B8%84%E0%B8%B5%E0%B9%88" title="อันดับสัตว์กีบคี่ – Tiếng Thái" lang="th" hreflang="th" data-title="อันดับสัตว์กีบคี่" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="Tiếng Thái" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Tek_toynakl%C4%B1lar" title="Tek toynaklılar – Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Tek toynaklılar" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BD%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%BD%D1%96" title="Непарнокопитні – Tiếng Ukraina" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Непарнокопитні" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="Tiếng Ukraina" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Oeneevnhoevign" title="Oeneevnhoevign – West Flemish" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Oeneevnhoevign" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="West Flemish" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Perissodactyla" title="Perissodactyla – Tiếng Waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Perissodactyla" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="Tiếng Waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%87%E8%B9%84%E7%9B%AE" title="奇蹄目 – Tiếng Ngô" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="奇蹄目" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="Tiếng Ngô" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%87%E8%B9%84%E7%9B%AE" title="奇蹄目 – Tiếng Quảng Đông" lang="yue" hreflang="yue" data-title="奇蹄目" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="Tiếng Quảng Đông" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%A5%87%E8%B9%84%E7%9B%AE" title="奇蹄目 – Tiếng Trung" lang="zh" hreflang="zh" data-title="奇蹄目" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="Tiếng Trung" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q25374#sitelinks-wikipedia" title="Sửa liên kết giữa ngôn ngữ" class="wbc-editpage">Sửa liên kết</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Không gian tên"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB" title="Xem bài viết [c]" accesskey="c"><span>Bài viết</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB" rel="discussion" title="Thảo luận về trang này [t]" accesskey="t"><span>Thảo luận</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Thay đổi biến thể ngôn ngữ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Tiếng Việt</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Giao diện"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=history" title="Các phiên bản cũ của trang này [h]" accesskey="h"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Công cụ" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Công cụ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Công cụ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ẩn</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Thêm tùy chọn" > <div class="vector-menu-heading"> Tác vụ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB"><span>Đọc</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;veaction=edit" title="Sửa đổi trang này [v]" accesskey="v"><span>Sửa đổi</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=edit" title="Sửa đổi mã nguồn của trang này [e]" accesskey="e"><span>Sửa mã nguồn</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=history"><span>Xem lịch sử</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Chung </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Li%C3%AAn_k%E1%BA%BFt_%C4%91%E1%BA%BFn_%C4%91%C3%A2y/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB" title="Các trang liên kết đến đây [j]" accesskey="j"><span>Các liên kết đến đây</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Thay_%C4%91%E1%BB%95i_li%C3%AAn_quan/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB" rel="nofollow" title="Thay đổi gần đây của các trang liên kết đến đây [k]" accesskey="k"><span>Thay đổi liên quan</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Trang_%C4%91%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t" title="Một danh sách chứa tất cả trang đặc biệt [q]" accesskey="q"><span>Trang đặc biệt</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;oldid=69715456" title="Liên kết thường trực đến phiên bản này của trang"><span>Liên kết thường trực</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=info" title="Thêm chi tiết về trang này"><span>Thông tin trang</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Tr%C3%ADch_d%E1%BA%ABn&amp;page=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;id=69715456&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Hướng dẫn cách trích dẫn trang này"><span>Trích dẫn trang này</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FB%25E1%25BB%2599_Gu%25E1%25BB%2591c_l%25E1%25BA%25BB"><span>Lấy URL ngắn gọn</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fvi.wikipedia.org%2Fwiki%2FB%25E1%25BB%2599_Gu%25E1%25BB%2591c_l%25E1%25BA%25BB"><span>Tải mã QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> In và xuất </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:S%C3%A1ch&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=B%E1%BB%99+Gu%E1%BB%91c+l%E1%BA%BB"><span>Tạo một quyển sách</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:DownloadAsPdf&amp;page=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=show-download-screen"><span>Tải dưới dạng PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;printable=yes" title="Bản để in ra của trang [p]" accesskey="p"><span>Bản để in ra</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> Tại dự án khác </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Perissodactyla" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-species mw-list-item"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Perissodactyla" hreflang="en"><span>Wikispecies</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q25374" title="Liên kết đến khoản mục kết nối trong kho dữ liệu [g]" accesskey="g"><span>Khoản mục Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Công cụ trang"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Giao diện"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Giao diện</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">chuyển sang thanh bên</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ẩn</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="vi" dir="ltr"><table class="infobox taxobox" style="width:22em"><tbody><tr><th colspan="2" style="padding:12px;text-align:center;vertical-align:middle;line-height:1.1em;font-size:135%;font-weight:bold;color:black;background: rgb(235,235,210);">Bộ Guốc lẻ</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center">Thời điểm hóa thạch: <span class="noprint"><span style="display:inline-block;"></span><span style="display:inline-block;">56–0&#160;<a href="/wiki/Megaannum" class="mw-redirect" title="Megaannum">triệu năm</a> trước đây</span> <span style="display:inline-block;"></span><div id="Timeline-row" style="margin:6px auto 0; clear:both; width:220px; padding:0px; height:18px; overflow:visible; border:1px #666; border-style:solid none; position:relative; z-index:0; font-size:97%;"> <div style="position:absolute; height:100%; left:0px; width:208.07692307692px; text-align:left; background-color:rgb(254,214,123); background-image: linear-gradient(to right, rgba(255,255,255,1), rgba(254,217,106,1) 15%, rgba(254,217,106,1));"><a href="/wiki/Th%E1%BB%9Di_k%E1%BB%B3_Ti%E1%BB%81n_Cambri" title="Thời kỳ Tiền Cambri">TiềnЄ</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(129,170,114); left:36.892307692308px; width:18.818461538462px;"><a href="/wiki/Cambrian" class="mw-redirect" title="Cambrian">Є</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(0,169,138); left:55.710769230769px; width:14.08px;"><a href="/wiki/Ordovician" class="mw-redirect" title="Ordovician">O</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(166,223,197); left:69.790769230769px; width:8.3261538461539px;"><a href="/wiki/Silurian" class="mw-redirect" title="Silurian">S</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(221,150,81); left:78.116923076923px; width:20.409230769231px;"><a href="/wiki/Devonian" class="mw-redirect" title="Devonian">D</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(63,174,173); left:98.526153846154px; width:20.307692307692px;"><a href="/wiki/Carboniferous" class="mw-redirect" title="Carboniferous">C</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(247,88,60); left:118.83384615385px; width:15.907015384615px;"><a href="/wiki/Permian" class="mw-redirect" title="Permian">P</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(153,78,150); left:134.74086153846px; width:17.126830769231px;"><a href="/wiki/Triassic" class="mw-redirect" title="Triassic">T</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(0,187,231); left:151.86769230769px; width:19.055384615385px;"><a href="/wiki/Jurassic" class="mw-redirect" title="Jurassic">J</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(111,180,107); left:170.92307692308px; width:26.738461538462px;"><a href="/wiki/Cretaceous" class="mw-redirect" title="Cretaceous">K</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(254,161,99); left:197.66153846154px; width:14.543692307692px;"><a href="/wiki/Paleogene" class="mw-redirect" title="Paleogene">Pg</a></div> <div style="position:absolute; height:100%; text-align:center; background-color:rgb(254,221,45); left:212.20523076923px; width:6.9188307692308px;"><a href="/wiki/Neogene" class="mw-redirect" title="Neogene">N</a></div> <div style="margin:0 auto; line-height:0; clear:both; width:220px; padding:0px; height:8px; overflow:visible; background-color:transparent; position:relative; top:-4px; z-index:100;"><div style="position:absolute; height:8px; left:198.67692307692px; width:21.323076923077px; background-color:#360; opacity:0.42;"></div> <div style="position:absolute; height:8px; left:201.04615384615px; width:18.953846153846px; background-color:#360; opacity:1;"></div> <div style="position:absolute; height:6px; top:1px; left:202.04615384615px; width:16.953846153846px; background-color:#6c3;"></div> </div> </div></span>Thế <a href="/wiki/Paleocen" class="mw-redirect" title="Paleocen">Paleocen</a>–Thế <a href="/wiki/Holocen" class="mw-redirect" title="Holocen">Holocen</a></td></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:The_Perissodactyl.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/The_Perissodactyl.jpg/280px-The_Perissodactyl.jpg" decoding="async" width="280" height="158" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/The_Perissodactyl.jpg/420px-The_Perissodactyl.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/The_Perissodactyl.jpg/560px-The_Perissodactyl.jpg 2x" data-file-width="1920" data-file-height="1080" /></a></span><div style="padding:5px"><a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_v%E1%BA%B1n_%C4%91%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng" title="Ngựa vằn đồng bằng">Ngựa vằn đồng bằng</a> (<i>Equus quagga</i>), <a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Tê giác Ấn Độ">Tê giác Ấn Độ</a> (<i>Rhinoceros unicornis</i>) và <a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i_Nam_M%E1%BB%B9" title="Lợn vòi Nam Mỹ">Lợn vòi Nam Mỹ</a> (<i>Tapirus terrestris</i>)</div></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;background: rgb(235,235,210);"><a href="/wiki/Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_sinh_h%E1%BB%8Dc" title="Phân loại sinh học">Phân loại khoa học</a></th></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/Gi%E1%BB%9Bi_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Giới (sinh học)">Giới</a> <small>(<i>regnum</i>)</small></th><td><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt" title="Động vật">Animalia</a></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/Ng%C3%A0nh_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Ngành (sinh học)">Ngành</a> <small>(<i>phylum</i>)</small></th><td><a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_d%C3%A2y_s%E1%BB%91ng" title="Động vật có dây sống">Chordata</a></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/L%E1%BB%9Bp_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Lớp (sinh học)">Lớp</a> <small>(<i>class</i>)</small></th><td><a href="/wiki/L%E1%BB%9Bp_Th%C3%BA" title="Lớp Thú">Mammalia</a></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/B%E1%BB%99_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Bộ (sinh học)">Bộ</a> <small>(<i>ordo</i>)</small></th><td><b>Perissodactyla</b><br /><span style="font-variant: small-caps;"><a href="/wiki/Richard_Owen" title="Richard Owen">Owen</a>, 1848</span></td></tr><tr><th scope="row"><a href="/wiki/Nh%C3%A1nh_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" class="mw-redirect" title="Nhánh (sinh học)">Nhánh</a> <small>(<i>clade</i>)</small></th><td><a href="/wiki/Ungulata" class="mw-redirect" title="Ungulata">Ungulata</a></td></tr><tr><th colspan="2" style="text-align:center;padding:5px;background: rgb(235,235,210);">Các họ</th></tr><tr><td colspan="2" style="text-align:center"><div align="left"> <ul><li><a href="/wiki/H%E1%BB%8D_Ng%E1%BB%B1a" title="Họ Ngựa">Equidae</a></li> <li><a href="/wiki/H%E1%BB%8D_L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i" title="Họ Lợn vòi">Tapiridae</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c" title="Tê giác">Rhinocerotidae</a></li> <li><a href="/wiki/Brontotheriidae" title="Brontotheriidae">Brontotheriidae</a> <a href="/wiki/Tuy%E1%BB%87t_ch%E1%BB%A7ng" title="Tuyệt chủng">†</a></li> <li><a href="/wiki/Chalicotheriidae" class="mw-redirect" title="Chalicotheriidae">Chalicotheriidae</a> †</li> <li><a href="/wiki/Hyracodontidae" title="Hyracodontidae">Hyracodontidae</a> †</li> <li><a href="/w/index.php?title=Lambdotheriidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lambdotheriidae (trang không tồn tại)">Lambdotheriidae</a> †</li> <li><a href="/w/index.php?title=Palaeotheriidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Palaeotheriidae (trang không tồn tại)">Palaeotheriidae</a> †</li> <li><a href="/w/index.php?title=Isectolophidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Isectolophidae (trang không tồn tại)">Isectolophidae</a> †</li> <li><a href="/w/index.php?title=Pachynolophidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Pachynolophidae (trang không tồn tại)">Pachynolophidae</a> †</li> <li><a href="/w/index.php?title=Lophiodontidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lophiodontidae (trang không tồn tại)">Lophiodontidae</a> †</li> <li><a href="/w/index.php?title=Lophialetidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lophialetidae (trang không tồn tại)">Lophialetidae</a> †</li> <li><a href="/w/index.php?title=Helaletidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Helaletidae (trang không tồn tại)">Helaletidae</a> †</li> <li><a href="/w/index.php?title=Deperetellidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Deperetellidae (trang không tồn tại)">Deperetellidae</a> †</li> <li><a href="/w/index.php?title=Hyrachyidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Hyrachyidae (trang không tồn tại)">Hyrachyidae</a> †</li> <li><a href="/w/index.php?title=Rhodopagidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rhodopagidae (trang không tồn tại)">Rhodopagidae</a> †</li> <li><a href="/wiki/Amynodontidae" title="Amynodontidae">Amynodontidae</a> †</li></ul></div> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Rhinoceros_male_2003.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Rhinoceros_male_2003.jpg/220px-Rhinoceros_male_2003.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Rhinoceros_male_2003.jpg/330px-Rhinoceros_male_2003.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Rhinoceros_male_2003.jpg/440px-Rhinoceros_male_2003.jpg 2x" data-file-width="1536" data-file-height="1024" /></a><figcaption><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_tr%E1%BA%AFng" title="Tê giác trắng">Tê giác trắng</a> là động vật móng guốc lẻ lớn nhất.</figcaption></figure> <p><b>Bộ Guốc</b> <b>lẻ, bộ Móng Lẻ</b> hay <b>bộ Móng guốc lẻ</b> <b>(<i>Perissodactyla</i>)</b> (từ tiếng Hy Lạp cổ đại, "περισσός <i>perissós</i>, "lẻ"; và δάκτυλος <i>dáktylos</i>, "ngón, móng"), hoặc <b>động vật móng guốc lẻ</b> (tiếng Anh: <b>Odd-Toed Ungulate</b>) bao gồm các <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_m%C3%B3ng_gu%E1%BB%91c" title="Động vật móng guốc">động vật móng guốc</a> đi đứng trên <i>một</i> (số lẻ) trong năm ngón guốc: ngón thứ ba của chúng. Các ngón guốc còn lại không chịu trọng lượng cơ thể thường vẫn còn, mất đi, còn dấu tích hoặc nằm ở sau chân. Ngược lại, <a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_ch%E1%BA%B5n" title="Bộ Guốc chẵn">động vật móng guốc chẵn</a> chịu hầu hết trọng lượng cơ thể của chúng trên <i>hai</i> (số chẵn) trong năm ngón guốc: ngón thứ ba và tư. Một sự khác biệt khác giữa hai bộ là động vật móng guốc lẻ tiêu hóa thực vật chúng ăn trong <a href="/wiki/Ru%E1%BB%99t" title="Ruột">ruột</a> của chúng, chứ không phải trong một hoặc nhiều buồng <a href="/wiki/D%E1%BA%A1_d%C3%A0y" title="Dạ dày">dạ dày</a> như động vật móng guốc chẵn. </p><p>Bộ này bao gồm khoảng 17 <a href="/wiki/Lo%C3%A0i" title="Loài">loài</a> được chia thành ba <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Họ (sinh học)">Họ</a>: <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_Ng%E1%BB%B1a" title="Họ Ngựa">Equidae</a> (<a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a" title="Ngựa">ngựa</a>, <a href="/wiki/L%E1%BB%ABa" title="Lừa">lừa</a> và <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_v%E1%BA%B1n" title="Ngựa vằn">ngựa vằn</a>), <a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c" title="Tê giác">Rhinocerotidae</a> (<a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c" title="Tê giác">tê giác</a>) và <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i" title="Họ Lợn vòi">Tapiridae</a> (<a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i" title="Lợn vòi">lợn vòi</a>). </p><p>Mặc dù có ngoại hình rất khác nhau, chúng vẫn được công nhận là những Họ gần gũi với nhau vào thế kỷ 19 bởi nhà động vật học <a href="/wiki/Richard_Owen" title="Richard Owen">Richard Owen</a>, người đặt tên cho Bộ này. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tiến_hóa"><span id="Ti.E1.BA.BFn_h.C3.B3a"></span>Tiến hóa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;veaction=edit&amp;section=1" title="Sửa đổi phần “Tiến hóa”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=edit&amp;section=1" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tiến hóa"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Động vật móng guốc ngón lẻ đã phát sinh tại khu vực mà ngày nay là <a href="/wiki/B%E1%BA%AFc_M%E1%BB%B9" title="Bắc Mỹ">Bắc Mỹ</a> vào cuối <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Paleocen" title="Thế Paleocen">thế Paleocen</a>, chưa tới 10 triệu năm sau <a href="/wiki/S%E1%BB%B1_ki%E1%BB%87n_tuy%E1%BB%87t_ch%E1%BB%A7ng_k%E1%BB%B7_Creta-Paleogen" class="mw-redirect" title="Sự kiện tuyệt chủng kỷ Creta-Paleogen">sự kiện tuyệt chủng kỷ Phấn Trắng-phân đại đệ Tam</a>, mà trong sự kiện đó các loài <a href="/wiki/Kh%E1%BB%A7ng_long" title="Khủng long">khủng long</a> đã bị tuyệt chủng. Vào đầu <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Eocen" title="Thế Eocen">thế Eocen</a> (55 triệu năm trước) chúng đã đa dạng hóa và tản ra để chiếm lĩnh vài lục địa. Các loài <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a" title="Ngựa">ngựa</a> và <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i" title="Họ Lợn vòi">lợn vòi</a> cùng tiến hóa tại Bắc Mỹ; trong khi các loài tê giác dường như đã phát triển tại <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_%C3%81" title="Châu Á">châu Á</a> từ các động vật tương tự như heo vòi và sau đó tái chiếm <a href="/wiki/Ch%C3%A2u_M%E1%BB%B9" title="Châu Mỹ">châu Mỹ</a> trong thời kỳ giữa <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Eocen" title="Thế Eocen">thế Eocen</a> (khoảng 45 triệu năm trước). Có khoảng 12 họ trong bộ này, nhưng còn tồn tại đến ngày nay chỉ còn ba họ. Các họ này là rất đa dạng về hình dáng và kích thước; chúng bao gồm các động vật khổng lồ trong họ <a href="/wiki/Brontotheriidae" title="Brontotheriidae">Brontotheriidae</a> và các động vật kỳ quái trong họ <a href="/wiki/Chalicotheriidae" class="mw-redirect" title="Chalicotheriidae">Chalicotheriidae</a>. Loài động vật móng guốc ngón lẻ to lớn nhất là tê giác không sừng châu Á (chi <i>Paraceratherium</i> họ <i>Hyracodontidae</i>, đã tuyệt chủng), nặng tới 12 tấn, vào khoảng hai lần nặng hơn <a href="/wiki/Voi" title="Voi">voi</a>. </p><p>Các động vật móng guốc ngón lẻ đã từng là nhóm thống trị trong số các động vật lớn sống trên đất liền và gặm cành, chồi cây cho tới tận <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Oligocen" title="Thế Oligocen">thế Oligocen</a>. Tuy nhiên, sự phát triển mạnh của các loài cỏ trong <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Miocen" title="Thế Miocen">thế Miocen</a> (khoảng 20 triệu năm trước) sđã tạo ra sự thay đổi lớn: các loài <a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_ch%E1%BA%B5n" title="Bộ Guốc chẵn">động vật móng guốc ngón chẵn</a> với các dạ dày phức tạp hơn đã có khả năng thích nghi tốt hơn với các thức ăn thô và ít dinh dưỡng hơn và chúng nhanh chóng trở thành nhóm thống lĩnh. Tuy nhiên, nhiều loài động vật ngón lẻ cũng đã sống sót và còn thịnh vượng cho đến tận cuối <a href="/wiki/Th%E1%BA%BF_Pleistocen" title="Thế Pleistocen">thế Pleistocen</a> (khoảng 10.000 năm trước) khi chúng phải đối mặt với áp lực từ sự săn bắt của con người và sự thay đổi môi trường sống. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Phân_loại"><span id="Ph.C3.A2n_lo.E1.BA.A1i"></span>Phân loại</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;veaction=edit&amp;section=2" title="Sửa đổi phần “Phân loại”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=edit&amp;section=2" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phân loại"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Các thành viên trong bộ này được chia thành hai phân bộ: </p> <ul><li><i><b>Hippomorpha</b></i> là các động vật móng guốc ngón lẻ có khả năng chạy nhanh với các chân dài và chỉ có một ngón chân; phân bộ này có một họ duy nhất là <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_Ng%E1%BB%B1a" title="Họ Ngựa">họ Ngựa</a> (<i>Equidae</i>) (chỉ có một chi là <i>Equus</i>), bao gồm các loài <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a" title="Ngựa">ngựa</a>, <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_v%E1%BA%B1n" title="Ngựa vằn">ngựa vằn</a>, <a href="/wiki/L%E1%BB%ABa" title="Lừa">lừa</a>, <a href="/wiki/L%E1%BB%ABa_r%E1%BB%ABng_Trung_%C3%81" class="mw-redirect" title="Lừa rừng Trung Á">lừa rừng Trung Á</a> và các loài đồng minh khác.</li> <li><i><b>Ceratomorpha</b></i> là các động vật móng guốc ngón lẻ có vài ngón chân hoạt động, chúng nặng nề và di chuyển chậm hơn các loài trong nhóm <i>Hippomorpha</i>. Phân bộ này bao gồm hai họ là: <a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i" title="Lợn vòi">Tapiridae</a> (lợn vòi) và <a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c" title="Tê giác">Rhinocerotidae</a> (tê giác)</li></ul> <p>Ba họ với các chi còn tồn tại đến ngày nay của động vật móng guốc ngón lẻ được phân loại như sau. </p> <ul><li><b>Bộ PERISSODACTYLA</b> <ul><li><b>Phân bộ Hippomorpha</b> <ul><li><b>Họ <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_Ng%E1%BB%B1a" title="Họ Ngựa">Equidae</a></b>: Ngựa và các loài đồng minh, khoảng 9 loài trong 1 chi <ul><li><a href="/wiki/L%E1%BB%ABa_hoang_ch%C3%A2u_Phi" title="Lừa hoang châu Phi">Lừa hoang châu Phi</a>, <i>Equus africanus</i></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%ABa" title="Lừa">Lừa</a> hay Lừa châu Phi, <i>Equus asinus</i></li> <li><a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a" title="Ngựa">Ngựa nhà</a>, <i>Equus caballus</i> (xem thêm <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_hoang" title="Ngựa hoang">ngựa hoang</a>)</li> <li><a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_v%E1%BA%B1n_Grevy" class="mw-redirect" title="Ngựa vằn Grevy">Ngựa vằn Grevy</a>, <i>Equus grevyi</i></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%ABa_r%E1%BB%ABng_Trung_%C3%81" class="mw-redirect" title="Lừa rừng Trung Á">Lừa rừng Trung Á</a> hay lừa châu Á <i>Equus hemionus</i></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%ABa_hoang_T%C3%A2y_T%E1%BA%A1ng" title="Lừa hoang Tây Tạng">Lừa hoang Tây Tạng</a>, <i>Equus kiang</i></li> <li><a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_Przewalski" class="mw-redirect" title="Ngựa Przewalski">Ngựa Przewalski</a>, <i>Equus przewalskii</i></li> <li><a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_v%E1%BA%B1n_%C4%91%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng" title="Ngựa vằn đồng bằng">Ngựa vằn đồng bằng</a>, <i>Equus quagga</i></li> <li><a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_v%E1%BA%B1n_n%C3%BAi" title="Ngựa vằn núi">Ngựa vằn núi</a>, <i>Equus zebra</i></li></ul></li></ul></li> <li><b>Phân bộ Ceratomorpha</b> <ul><li><b>Họ <a href="/wiki/H%E1%BB%8D_L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i" title="Họ Lợn vòi">Tapiridae</a></b>: 5 loài lợn vòi trong 1 chi <ul><li><a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i_Kabomani" title="Lợn vòi Kabomani">Lợn vòi Kabomani</a>, <i>Tapirus kabomani</i></li> <li><a href="/wiki/Heo_v%C3%B2i_Nam_M%E1%BB%B9" class="mw-redirect" title="Heo vòi Nam Mỹ">Lợn vòi Brasil</a>, <i>Tapirus terrestris</i></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i_n%C3%BAi" title="Lợn vòi núi">Lợn vòi miền núi</a>, <i>Tapirus pinchaque</i></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i_Baird" title="Lợn vòi Baird">Lợn vòi Baird</a>, <i>Tapirus bairdii</i></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i" title="Lợn vòi">Lợn vòi</a>, <i>Tapirus indicus</i></li></ul></li> <li><b>Họ <a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c" title="Tê giác">Rhinocerotidae</a></b>: 5 loài tê giác trong 4 chi <ul><li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_%C4%91en" title="Tê giác đen">Tê giác đen</a>, <i>Diceros bicornis</i></li> <li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_tr%E1%BA%AFng" title="Tê giác trắng">Tê giác trắng</a>, <i>Ceratotherium simum</i></li> <li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Tê giác Ấn Độ">Tê giác Ấn Độ</a>, <i>Rhinoceros unicornis</i></li> <li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_Java" title="Tê giác Java">Tê giác Java</a>, <i>Rhinoceros sondaicus</i></li> <li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_Sumatra" title="Tê giác Sumatra">Tê giác Sumatra</a>, <i>Dicerorhinus sumatrensis</i></li></ul></li></ul></li></ul></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Phát_sinh_chủng_loài"><span id="Ph.C3.A1t_sinh_ch.E1.BB.A7ng_lo.C3.A0i"></span>Phát sinh chủng loài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;veaction=edit&amp;section=3" title="Sửa đổi phần “Phát sinh chủng loài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=edit&amp;section=3" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Phát sinh chủng loài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Phát sinh chủng loài trong phạm vi Euungulata: </p> <table class="wikitable"> <caption>Phát sinh chủng loài nội bộ Euungulata theo Welker <i>et al.</i> 2015<sup id="cite_ref-Welker_et_al._2015_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Welker_et_al._2015-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <td><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68144032">.mw-parser-output table.clade{border-spacing:0;margin:0;font-size:100%;line-height:100%;border-collapse:separate;width:auto}.mw-parser-output table.clade table.clade{width:100%}.mw-parser-output table.clade td.clade-label{width:0.7em;padding:0 0.15em;vertical-align:bottom;text-align:center;border-left:1px solid;border-bottom:1px solid;white-space:nowrap}.mw-parser-output table.clade td.clade-fixed-width{overflow:hidden;text-overflow:ellipsis}.mw-parser-output table.clade td.clade-fixed-width:hover{overflow:visible}.mw-parser-output table.clade td.clade-label.first{border-left:none;border-right:none}.mw-parser-output table.clade td.clade-label.reverse{border-left:none;border-right:1px solid}.mw-parser-output table.clade td.clade-slabel{padding:0 0.15em;vertical-align:top;text-align:center;border-left:1px solid;white-space:nowrap}.mw-parser-output table.clade td.clade-slabel:hover{overflow:visible}.mw-parser-output table.clade td.clade-slabel.last{border-left:none;border-right:none}.mw-parser-output table.clade td.clade-slabel.reverse{border-left:none;border-right:1px solid}.mw-parser-output table.clade td.clade-bar{vertical-align:middle;text-align:left;padding:0 0.5em;position:relative}.mw-parser-output table.clade td.clade-bar.reverse{text-align:right;position:relative}.mw-parser-output table.clade td.clade-leaf{border:0;padding:0;text-align:left}.mw-parser-output table.clade td.clade-leafR{border:0;padding:0;text-align:right}.mw-parser-output table.clade td.clade-leaf.reverse{text-align:right}.mw-parser-output table.clade:hover span.linkA{background-color:yellow}.mw-parser-output table.clade:hover span.linkB{background-color:green}</style> <table class="clade" style="font-size:75%; line-height:100%"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#160;<a href="/w/index.php?title=Euungulata&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Euungulata (trang không tồn tại)">Euungulata</a>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/wiki/Artiodactyla" class="mw-redirect" title="Artiodactyla">Artiodactyla</a>&#160;(Bộ Guốc chẵn và Bộ Cá voi) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#160;<a href="/w/index.php?title=Panperissodactyla&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Panperissodactyla (trang không tồn tại)">Panperissodactyla</a>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<b>Perissodactyla</b>&#160;(Bộ Guốc lẻ) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/wiki/Tuy%E1%BB%87t_ch%E1%BB%A7ng" title="Tuyệt chủng">†</a><a href="/w/index.php?title=Meridiungulata&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Meridiungulata (trang không tồn tại)">Meridiungulata</a>&#160;(móng&#160;guốc&#160;Nam&#160;Mỹ,<br />đặc&#160;biệt&#160;là&#160;<a href="/w/index.php?title=Notoungulata&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Notoungulata (trang không tồn tại)">Notoungulata</a>&#160;và&#160;<a href="/wiki/Litopterna" title="Litopterna">Litopterna</a>) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> <p>Phát sinh chủng loài trong phạm vi Perissodactyla: </p> <table class="wikitable"> <caption>Phát sinh chủng loài trong phạm vi Perissodactyla theo Holbrook <i>et al.</i> (2011)<sup id="cite_ref-Holbrook_et_al._2011_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Holbrook_et_al._2011-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </caption> <tbody><tr> <td><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade" style="white-space:nowrap;font-size:75%;line-height:100%"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#160;<b>Perissodactyla</b>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#160;<a href="/w/index.php?title=Tapiromorpha&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tapiromorpha (trang không tồn tại)">Tapiromorpha</a>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/w/index.php?title=Isectolophidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Isectolophidae (trang không tồn tại)">Isectolophidae</a> (†) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#160;<a href="/w/index.php?title=Ancylopoda&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Ancylopoda (trang không tồn tại)">Ancylopoda</a>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/w/index.php?title=Lophiodontidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lophiodontidae (trang không tồn tại)">Lophiodontidae</a> (†) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/wiki/Chalicotheriidae" class="mw-redirect" title="Chalicotheriidae">Chalicotheriidae</a> (†) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#160;<a href="/wiki/Ceratomorpha" class="mw-redirect" title="Ceratomorpha">Ceratomorpha</a>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#160;<a href="/w/index.php?title=Tapiroidea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Tapiroidea (trang không tồn tại)">Tapiroidea</a>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/w/index.php?title=Helaletidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Helaletidae (trang không tồn tại)">Helaletidae</a> (†) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/wiki/Tapiridae" class="mw-redirect" title="Tapiridae">Tapiridae</a> </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#160;<a href="/w/index.php?title=Rhinocerotoidea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Rhinocerotoidea (trang không tồn tại)">Rhinocerotoidea</a>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/wiki/Amynodontidae" title="Amynodontidae">Amynodontidae</a> (†) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/wiki/Hyracodontidae" title="Hyracodontidae">Hyracodontidae</a> (†) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/wiki/Rhinocerotidae" class="mw-redirect" title="Rhinocerotidae">Rhinocerotidae</a> </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#160;<a href="/wiki/Hippomorpha" class="mw-redirect" title="Hippomorpha">Hippomorpha</a>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#160;<a href="/w/index.php?title=Equoidea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Equoidea (trang không tồn tại)">Equoidea</a>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/w/index.php?title=Palaeotheriidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Palaeotheriidae (trang không tồn tại)">Palaeotheriidae</a> (†) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/wiki/Equidae" class="mw-redirect" title="Equidae">Equidae</a> </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#160;<a href="/w/index.php?title=Brontotherioidea&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Brontotherioidea (trang không tồn tại)">Brontotherioidea</a>&#160; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144032"> <table class="clade"> <tbody><tr> <td class="clade-label first">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/w/index.php?title=Lambdotheriidae&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Lambdotheriidae (trang không tồn tại)">Lambdotheriidae</a> (†) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel">&#8239; </td></tr> <tr> <td class="clade-label">&#8239; </td> <td rowspan="2" class="clade-leaf"> <p>&#160;<a href="/wiki/Brontotheriidae" title="Brontotheriidae">Brontotheriidae</a> (†) </p> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td class="clade-slabel last">&#8239; </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tham_khảo"><span id="Tham_kh.E1.BA.A3o"></span>Tham khảo</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;veaction=edit&amp;section=4" title="Sửa đổi phần “Tham khảo”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=edit&amp;section=4" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Tham khảo"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71728118">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist columns references-column-width" style="-moz-column-width: 30em; -webkit-column-width: 30em; column-width: 30em; list-style-type: decimal;"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Welker_et_al._2015-1"><b><a href="#cite_ref-Welker_et_al._2015_1-0">^</a></b> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67233549">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output .citation q{quotes:"“""”""‘""’"}.mw-parser-output .id-lock-free a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-free a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-registration a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .id-lock-subscription a,.mw-parser-output .citation .cs1-lock-subscription a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:linear-gradient(transparent,transparent),url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#33aa33;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}</style><cite id="CITEREFFrido_WelkerMatthew_J._CollinsJessica_A._ThomasMarc_Wadsley" class="citation journal cs1">Frido Welker; Matthew J. Collins; Jessica A. Thomas; Marc Wadsley; Selina Brace; Enrico Cappellini; Samuel T. Turvey; Marcelo Reguero; Javier N. Gelfo; Alejandro Kramarz; Joachim Burger; Thomas Jane Oates; David A. Ashford; Peter D. Ashton; Keri Rowsell; Duncan M. Porter; Benedikt Kessler; Roman Fischer; Carsten Baessmann; Stephanie Kaspar; Jesper V. Olsen; Patrick Kiley; James A. Elliott; Christian D. Kelstrup; Victoria Mullin; Michael Hofreiter; Eske Willerslev; Jean-Jacques Hublin; Ludovic Orlando; Ian Barnes; Ross DE MacPhee. “Ancient protein resolve the evolutionary history of Darwin's South American ungulates”. <i>Nature</i>. <b>522</b>: 81–84. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1038%2Fnature14249">10.1038/nature14249</a>. <a href="/wiki/PMID" class="mw-redirect" title="PMID">PMID</a>&#160;<a rel="nofollow" class="external text" href="//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25799987">25799987</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Nature&amp;rft.atitle=Ancient+protein+resolve+the+evolutionary+history+of+Darwin%27s+South+American+ungulates&amp;rft.volume=522&amp;rft.pages=81-84&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1038%2Fnature14249&amp;rft_id=info%3Apmid%2F25799987&amp;rft.au=Frido+Welker&amp;rft.au=Matthew+J.+Collins&amp;rft.au=Jessica+A.+Thomas&amp;rft.au=Marc+Wadsley&amp;rft.au=Selina+Brace&amp;rft.au=Enrico+Cappellini&amp;rft.au=Samuel+T.+Turvey&amp;rft.au=Marcelo+Reguero&amp;rft.au=Javier+N.+Gelfo&amp;rft.au=Alejandro+Kramarz&amp;rft.au=Joachim+Burger&amp;rft.au=Thomas+Jane+Oates&amp;rft.au=David+A.+Ashford&amp;rft.au=Peter+D.+Ashton&amp;rft.au=Keri+Rowsell&amp;rft.au=Duncan+M.+Porter&amp;rft.au=Benedikt+Kessler&amp;rft.au=Roman+Fischer&amp;rft.au=Carsten+Baessmann&amp;rft.au=Stephanie+Kaspar&amp;rft.au=Jesper+V.+Olsen&amp;rft.au=Patrick+Kiley&amp;rft.au=James+A.+Elliott&amp;rft.au=Christian+D.+Kelstrup&amp;rft.au=Victoria+Mullin&amp;rft.au=Michael+Hofreiter&amp;rft.au=Eske+Willerslev&amp;rft.au=Jean-Jacques+Hublin&amp;rft.au=Ludovic+Orlando&amp;rft.au=Ian+Barnes&amp;rft.au=Ross+DE+MacPhee&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AB%E1%BB%99+Gu%E1%BB%91c+l%E1%BA%BB" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Holbrook_et_al._2011-2"><b><a href="#cite_ref-Holbrook_et_al._2011_2-0">^</a></b> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67233549"><cite id="CITEREFLuke_T._HolbrookJoshua_Lapergola2011" class="citation journal cs1">Luke T. Holbrook; Joshua Lapergola (2011). “A new genus of perissodactyl (Mammalia) from the Bridgerian of Wyoming, with comments on basal perissodactyl phylogeny”. <i>Journal of Vertebrate Paleontology</i>. <b>31</b>: 895–901. <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%8Bnh_danh_%C4%91%E1%BB%91i_t%C6%B0%E1%BB%A3ng_s%E1%BB%91" class="mw-redirect" title="Định danh đối tượng số">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1080%2F02724634.2011.579669">10.1080/02724634.2011.579669</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Journal+of+Vertebrate+Paleontology&amp;rft.atitle=A+new+genus+of+perissodactyl+%28Mammalia%29+from+the+Bridgerian+of+Wyoming%2C+with+comments+on+basal+perissodactyl+phylogeny&amp;rft.volume=31&amp;rft.pages=895-901&amp;rft.date=2011&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.1080%2F02724634.2011.579669&amp;rft.au=Luke+T.+Holbrook&amp;rft.au=Joshua+Lapergola&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fvi.wikipedia.org%3AB%E1%BB%99+Gu%E1%BB%91c+l%E1%BA%BB" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70958518">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71573313">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Thẻ_nhận_dạng_đơn_vị_phân_loại" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th id="Thẻ_nhận_dạng_đơn_vị_phân_loại" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align: left;"><a href="/wiki/Tr%E1%BB%A3_gi%C3%BAp:Th%E1%BA%BB_nh%E1%BA%ADn_d%E1%BA%A1ng_%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i" title="Trợ giúp:Thẻ nhận dạng đơn vị phân loại">Thẻ nhận dạng đơn vị phân loại</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata">Wikidata</a>: <span class="uid"><span class="external"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q25374" class="extiw" title="wikidata:Q25374">Q25374</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Wikispecies" title="Wikispecies">Wikispecies</a>: <span class="uid"><span class="external"><a href="https://species.wikimedia.org/wiki/Perissodactyla" class="extiw" title="wikispecies:Perissodactyla">Perissodactyla</a></span></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Animal_Diversity_Web&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Animal Diversity Web (trang không tồn tại)">ADW</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://animaldiversity.org/accounts/Perissodactyla/">Perissodactyla</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Australian_Faunal_Directory&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Australian Faunal Directory (trang không tồn tại)">AFD</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://biodiversity.org.au/afd/taxa/Perissodactyla">Perissodactyla</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">BioLib: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.biolib.cz/en/taxon/id20935">20935</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Barcode_of_Life_Data_System&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Barcode of Life Data System (trang không tồn tại)">BOLD</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.boldsystems.org/index.php/TaxBrowser_TaxonPage?taxid=371">371</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Catalogue_of_Life" title="Catalogue of Life">CoL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.catalogueoflife.org/data/taxon/623DW">623DW</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Encyclopedia_of_Life" title="Encyclopedia of Life">EoL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://eol.org/pages/1667">1667</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/EPPO_Code" class="mw-redirect" title="EPPO Code">EPPO</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://gd.eppo.int/taxon/1PERIO">1PERIO</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Fauna_Europaea" title="Fauna Europaea">Fauna Europaea</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eu-nomen.eu/portal/taxon.php?GUID=urn:lsid:faunaeur.org:taxname:54091">54091</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Fauna_Europaea" title="Fauna Europaea">Fauna Europaea (new)</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://fauna-eu.org/cdm_dataportal/taxon/2d58add6-3cfc-406c-b2ed-76db036bdfbd">2d58add6-3cfc-406c-b2ed-76db036bdfbd</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Global_Biodiversity_Information_Facility" class="mw-redirect" title="Global Biodiversity Information Facility">GBIF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.gbif.org/species/795">795</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/INaturalist" title="INaturalist">iNaturalist</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://inaturalist.org/taxa/43327">43327</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Interim_Register_of_Marine_and_Nonmarine_Genera&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Interim Register of Marine and Nonmarine Genera (trang không tồn tại)">IRMNG</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.irmng.org/aphia.php?p=taxdetails&amp;id=12014">12014</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Integrated_Taxonomic_Information_System" class="mw-redirect" title="Integrated Taxonomic Information System">ITIS</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&amp;search_value=180687">180687</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Mammal_Species_of_the_World" title="Mammal Species of the World">MSW</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?s=y&amp;id=14100001">14100001</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=National_Biodiversity_Network&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="National Biodiversity Network (trang không tồn tại)">NBN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.nbn.org.uk/Taxa/NHMSYS0000377074">NHMSYS0000377074</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/National_Center_for_Biotechnology_Information" class="mw-redirect" title="National Center for Biotechnology Information">NCBI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?mode=Info&amp;id=9787">9787</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;">NZOR: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nzor.org.nz/names/682f936e-e4c4-4c38-b32e-d24c54f384c0">682f936e-e4c4-4c38-b32e-d24c54f384c0</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Open_Tree_of_Life&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Open Tree of Life (trang không tồn tại)">Open Tree of Life</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://tree.opentreeoflife.org/taxonomy/browse?id=541948">541948</a></span></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/w/index.php?title=Paleobiology_Database&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Paleobiology Database (trang không tồn tại)">Paleobiology Database</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/0/http://www.fossilworks.org/cgi-bin/bridge.pl?a=taxonInfo&amp;taxon_no=42980">42980</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Xem_thêm"><span id="Xem_th.C3.AAm"></span>Xem thêm</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;veaction=edit&amp;section=5" title="Sửa đổi phần “Xem thêm”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=edit&amp;section=5" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Xem thêm"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_ch%E1%BA%B5n" title="Bộ Guốc chẵn">Bộ Guốc chẵn</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Liên_kết_ngoài"><span id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"></span>Liên kết ngoài</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;veaction=edit&amp;section=6" title="Sửa đổi phần “Liên kết ngoài”" class="mw-editsection-visualeditor"><span>sửa</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;action=edit&amp;section=6" title="Sửa mã nguồn tại đề mục: Liên kết ngoài"><span>sửa mã nguồn</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r71936381">.mw-parser-output .side-box{margin:4px 0;box-sizing:border-box;border:1px solid #aaa;font-size:88%;line-height:1.25em;background-color:var(--background-color-interactive-subtle,#f8f9fa);display:flow-root}.mw-parser-output .side-box-abovebelow,.mw-parser-output .side-box-text{padding:0.25em 0.9em}.mw-parser-output .side-box-image{padding:2px 0 2px 0.9em;text-align:center}.mw-parser-output .side-box-imageright{padding:2px 0.9em 2px 0;text-align:center}@media(min-width:500px){.mw-parser-output .side-box-flex{display:flex;align-items:center}.mw-parser-output .side-box-text{flex:1;min-width:0}}@media(min-width:720px){.mw-parser-output .side-box{width:238px}.mw-parser-output .side-box-right{clear:right;float:right;margin-left:1em}.mw-parser-output .side-box-left{margin-right:1em}}</style><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70981351">.mw-parser-output .plainlist ol,.mw-parser-output .plainlist ul{line-height:inherit;list-style:none;margin:0;padding:0}.mw-parser-output .plainlist ol li,.mw-parser-output .plainlist ul li{margin-bottom:0}</style> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/34px-Wikispecies-logo.svg.png" decoding="async" width="34" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/51px-Wikispecies-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/68px-Wikispecies-logo.svg.png 2x" data-file-width="941" data-file-height="1103" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist"><b><a href="/wiki/Wikispecies" title="Wikispecies">Wikispecies</a></b> có thông tin sinh học về <b><a class="external text" href="https://species.wikimedia.org/wiki/Perissodactyla?uselang=vi">Bộ Guốc lẻ</a></b></div></div> </div> <div class="noprint plainlinks" style="clear: right; border: solid #C0C0C0 1px; margin: 0 0 1em 1em; font-size: 85%; background: #f9f9f9; width: 305px; padding: 4px; spacing: 0px; text-align: left; float: right"> <div style="float: left;"><span typeof="mw:File"><a href="https://en.wikibooks.org/wiki/Main_Page" title="wikibooks:Main Page"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Wikibooks-logo-en.svg/40px-Wikibooks-logo-en.svg.png" decoding="async" width="40" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Wikibooks-logo-en.svg/60px-Wikibooks-logo-en.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7c/Wikibooks-logo-en.svg/80px-Wikibooks-logo-en.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></div> <div style="margin-left: 43px;"><b><a href="https://en.wikibooks.org/wiki/Dichotomous_Key" class="extiw" title="wikibooks:Dichotomous Key">Wikibooks Dichotomous Key</a></b> có thông tin Anh ngữ về: <div style="margin-left: 5px;"><i><b><a href="https://en.wikibooks.org/wiki/Dichotomous_Key:Perissodactyla" class="extiw" title="wikibooks:Dichotomous Key:Perissodactyla">Perissodactyla</a></b></i></div> </div> </div> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71936381"><div class="side-box side-box-right plainlinks sistersitebox"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70981351"> <div class="side-box-flex"> <div class="side-box-image"><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="30" height="40" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/45px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/59px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span></div> <div class="side-box-text plainlist">Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về <i><b><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Perissodactyla?uselang=vi">Bộ Guốc lẻ</a></b></i>.</div></div> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?id=9787">Bộ Guốc lẻ</a> tại trang <a href="/wiki/Trung_t%C3%A2m_Th%C3%B4ng_tin_C%C3%B4ng_ngh%E1%BB%87_sinh_h%E1%BB%8Dc_qu%E1%BB%91c_gia_Hoa_K%E1%BB%B3" class="mw-redirect" title="Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học quốc gia Hoa Kỳ">Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học quốc gia Hoa Kỳ</a> (NCBI).</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&amp;search_value=180687"><i>Bộ Guốc lẻ</i> 180687</a> tại <a href="/wiki/H%E1%BB%87_th%E1%BB%91ng_Th%C3%B4ng_tin_Ph%C3%A2n_lo%E1%BA%A1i_T%C3%ADch_h%E1%BB%A3p" title="Hệ thống Thông tin Phân loại Tích hợp">Hệ thống Thông tin Phân loại Tích hợp</a> (ITIS).</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eol.org/pages/1667"><i>Bộ Guốc lẻ</i></a> tại Encyclopedia of Life</li></ul> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r68144546">.mw-parser-output .nobold{font-weight:normal}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144546"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144546"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Những_loài_còn_tồn_tại_thuộc_bộ_Perissodactyla_(Bộ_Guốc_lẻ)_theo_phân_bộ" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Perissodactyla" class="mw-redirect" title="Bản mẫu:Perissodactyla"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Perissodactyla&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Perissodactyla (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:Perissodactyla&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Những_loài_còn_tồn_tại_thuộc_bộ_Perissodactyla_(Bộ_Guốc_lẻ)_theo_phân_bộ" style="font-size:114%;margin:0 4em">Những loài còn tồn tại thuộc bộ <a class="mw-selflink selflink">Perissodactyla</a> <small>(Bộ Guốc lẻ)</small> theo phân bộ</div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li>Giới <a href="/wiki/Animalia" class="mw-redirect" title="Animalia">Animalia</a></li> <li>Ngành <a href="/wiki/Chordata" class="mw-redirect" title="Chordata">Chordata</a></li> <li>Lớp <a href="/wiki/Mammalia" class="mw-redirect" title="Mammalia">Mammalia</a></li> <li>Phân lớp bên dưới <a href="/wiki/Eutheria" title="Eutheria">Eutheria</a></li> <li>Siêu bộ <a href="/wiki/Laurasiatheria" title="Laurasiatheria">Laurasiatheria</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;text-align:center; background:#ddddff;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b><a href="/wiki/Hippomorpha" class="mw-redirect" title="Hippomorpha">Hippomorpha</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Equidae" class="mw-redirect" title="Equidae">Equidae</a><br /><small><span style="color:#696969"><span class="nobold">(Họ ngựa)</span></span></small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="Equus(bao_gồm_Ngựa_vằn)" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:10em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><i><a href="/wiki/Equus" class="mw-disambig" title="Equus">Equus</a></i><br /><small><span style="color:#696969"><span class="nobold">(bao gồm <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_v%E1%BA%B1n" title="Ngựa vằn">Ngựa vằn</a>)</span></span></small></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><u>Phân chi <i><a href="/wiki/Equus" class="mw-disambig" title="Equus">Equus</a></i></u>: <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_hoang" title="Ngựa hoang">Ngựa hoang (<i>E. ferus</i>)</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a" title="Ngựa">Ngựa nhà (<i>E. ferus caballus</i>)</a></li></ul> <ul><li><u>Phân chi <i><a href="/wiki/Asinus" title="Asinus">Asinus</a></i></u>: <a href="/wiki/L%E1%BB%ABa_hoang_ch%C3%A2u_Phi" title="Lừa hoang châu Phi">Lừa hoang châu Phi (<i>E. africanus</i>)</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%ABa" title="Lừa">Lừa (<i>E. africanus asinus</i>)</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%ABa_hoang_Trung_%C3%81" title="Lừa hoang Trung Á">Lừa hoang Trung Á (<i>E. hemionus</i>)</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%ABa_hoang_T%C3%A2y_T%E1%BA%A1ng" title="Lừa hoang Tây Tạng">Lừa hoang Tây Tạng (<i>E. kiang</i>)</a></li></ul> <ul><li><u>Phân chi <i><a href="/wiki/Dolichohippus" class="mw-redirect" title="Dolichohippus">Dolichohippus</a></i></u>: <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_v%E1%BA%B1n_Gr%C3%A9vy" title="Ngựa vằn Grévy">Ngựa vằn Grévy (<i>E. grevyi</i>)</a></li></ul> <ul><li><u>Phân chi <i><a href="/wiki/Hippotigris" class="mw-redirect" title="Hippotigris">Hippotigris</a></i></u>: <a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_v%E1%BA%B1n_%C4%91%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng" title="Ngựa vằn đồng bằng">Ngựa vằn đồng bằng (<i>E. quagga</i>)</a></li> <li><a href="/wiki/Ng%E1%BB%B1a_v%E1%BA%B1n_n%C3%BAi" title="Ngựa vằn núi">Ngựa vằn núi (<i>E. zebra</i>)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto;text-align:center; background:#ddddff;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><b><a href="/wiki/Ceratomorpha" class="mw-redirect" title="Ceratomorpha">Ceratomorpha</a></b></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Rhinocerotidae" class="mw-redirect" title="Rhinocerotidae">Rhinocerotidae</a><br /><small><span style="color:#696969"><span class="nobold">(Tê giác)</span></span></small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:10em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><i><a href="/wiki/Rhinoceros" title="Rhinoceros">Rhinoceros</a></i></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto; background:#ffffff;;background:#f7f7f7;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99" title="Tê giác Ấn Độ">Tê giác Ấn Độ (<i>R. unicornis</i>)</a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_Java" title="Tê giác Java">Tê giác Java (<i>R. sondaicus</i>)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:10em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><i><a href="/wiki/Dicerorhinus" class="mw-redirect" title="Dicerorhinus">Dicerorhinus</a></i></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto; background:#ffffff;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_Sumatra" title="Tê giác Sumatra">Tê giác Sumatra (<i>D. sumatrensis</i>)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:10em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><i><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_tr%E1%BA%AFng" title="Tê giác trắng">Ceratotherium</a></i></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto; background:#ffffff;;background:#f7f7f7;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_tr%E1%BA%AFng" title="Tê giác trắng">Tê giác trắng (<i>C. simum</i>)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:10em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><i><a href="/wiki/Diceros" class="mw-redirect" title="Diceros">Diceros</a></i></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto; background:#ffffff;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/T%C3%AA_gi%C3%A1c_%C4%91en" title="Tê giác đen">Tê giác đen (<i>D. bicornis</i>)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Tapiridae" class="mw-redirect" title="Tapiridae">Tapiridae</a><br /><small><span style="color:#696969"><span class="nobold">(Lợn vòi)</span></span></small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:10em; height:4em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><i><a href="/wiki/Tapirus" class="mw-redirect" title="Tapirus">Tapirus</a></i></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0;width:auto; background:#ffffff;;background:#f7f7f7;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i_Baird" title="Lợn vòi Baird">Lợn vòi Baird (<i>T. bairdii</i>)</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i_n%C3%BAi" title="Lợn vòi núi">Lợn vòi núi (<i>T. pinchaque</i>)</a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i_Nam_M%E1%BB%B9" title="Lợn vòi Nam Mỹ">Lợn vòi Nam Mỹ (<i>T. terrestris</i>)</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;padding-left:0em;padding-right:0em;width:10em; height:4em;"><div style="padding:0em 0.75em;"><i><a href="/w/index.php?title=Acrocodia&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Acrocodia (trang không tồn tại)">Acrocodia</a></i></div></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0;width:auto; background:#ffffff;"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_v%C3%B2i_M%C3%A3_Lai" class="mw-redirect" title="Lợn vòi Mã Lai">Lợn vòi Mã Lai (<i>A. indica</i>)</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div><b><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB" title="Thể loại:Bộ Guốc lẻ">Thể loại</a></b></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r70958518"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r71573313"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144546"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r68144546"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="Những_bộ_hữu_nhũ_còn_tồn_tại_thuộc_phân_lớp_bên_dưới" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><div class="plainlinks hlist navbar mini"><ul><li class="nv-xem"><a href="/wiki/B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%AFu_nh%C5%A9" title="Bản mẫu:Động vật hữu nhũ"><abbr title="Xem bản mẫu này">x</abbr></a></li><li class="nv-thảo luận"><a href="/w/index.php?title=Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn_B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%AFu_nh%C5%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Thảo luận Bản mẫu:Động vật hữu nhũ (trang không tồn tại)"><abbr title="Thảo luận bản mẫu này">t</abbr></a></li><li class="nv-sửa"><a class="external text" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BA%A3n_m%E1%BA%ABu:%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_h%E1%BB%AFu_nh%C5%A9&amp;action=edit"><abbr title="Sửa bản mẫu này">s</abbr></a></li></ul></div><div id="Những_bộ_hữu_nhũ_còn_tồn_tại_thuộc_phân_lớp_bên_dưới" style="font-size:114%;margin:0 4em">Những <a href="/wiki/B%E1%BB%99_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Bộ (sinh học)">bộ</a> <a href="/wiki/L%E1%BB%9Bp_Th%C3%BA" title="Lớp Thú">hữu nhũ</a> còn tồn tại thuộc <a href="/wiki/L%E1%BB%9Bp_(sinh_h%E1%BB%8Dc)" title="Lớp (sinh học)">phân lớp bên dưới</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li>Giới <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt" title="Động vật">Animalia</a></li> <li>Ngành <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_d%C3%A2y_s%E1%BB%91ng" title="Động vật có dây sống">Chordata</a></li> <li>Phân ngành <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_x%C6%B0%C6%A1ng_s%E1%BB%91ng" title="Động vật có xương sống">Vertebrata</a></li> <li>(không xếp hạng) <a href="/wiki/%C4%90%E1%BB%99ng_v%E1%BA%ADt_c%C3%B3_m%C3%A0ng_%E1%BB%91i" title="Động vật có màng ối">Amniota</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Yinotheria&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Yinotheria (trang không tồn tại)">Yinotheria</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th id="Australosphenida" scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Australosphenida" title="Australosphenida">Australosphenida</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/B%E1%BB%99_%C4%90%C6%A1n_huy%E1%BB%87t" title="Bộ Đơn huyệt">Monotremata <small>(thú mỏ vịt và thú lông nhím)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=Metatheria&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Metatheria (trang không tồn tại)">Metatheria</a><br /><small><span style="color:#696969"><span class="nobold">(bao gồm <br /><a href="/wiki/Th%C3%BA_c%C3%B3_t%C3%BAi" title="Thú có túi">thú có túi</a>)</span></span></small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Ameridelphia" title="Ameridelphia">Ameridelphia</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Caenolestidae" title="Caenolestidae">Paucituberculata <small>(chuột chù opossum)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%93n_Opossum" class="mw-redirect" title="Chồn Opossum">Didelphimorphia <small>(chồn Opossum)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Australidelphia" title="Australidelphia">Australidelphia</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Microbiotheria&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Microbiotheria (trang không tồn tại)">Microbiotheria <small>(Monito del Monte)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Notoryctidae" class="mw-redirect" title="Notoryctidae">Notoryctemorphia <small>(chuột chũi có túi)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Dasyuromorphia" title="Dasyuromorphia">Dasyuromorphia <small>(mèo túi và chuột dunnart)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Peramelemorphia" title="Peramelemorphia">Peramelemorphia <small>(Chuột túi Bilby và chuột gộc)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Diprotodontia" class="mw-redirect" title="Diprotodontia">Diprotodontia <small>(Kangaroo và họ hàng)</small></a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Eutheria" title="Eutheria">Eutheria</a><br /><small><span style="color:#696969"><span class="nobold">(bao gồm <br /><a href="/wiki/Placentalia" title="Placentalia">động vật có <br />nhau thai</a>)</span></span></small></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Xenarthra" title="Xenarthra">Xenarthra</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Dasypodidae" title="Dasypodidae">Cingulata <small>(ta tu)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Th%C3%BA_thi%E1%BA%BFu_r%C4%83ng" title="Thú thiếu răng">Pilosa <small>(thú ăn kiến và lười)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Afrotheria" title="Afrotheria">Afrotheria</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Afrosoricida" title="Afrosoricida">Afrosoricida <small>(nhím Tenrec và chuột chũi vàng)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Chu%E1%BB%99t_ch%C3%B9_voi" title="Chuột chù voi">Macroscelidea <small>(chuột chù voi)</small></a></li> <li><a href="/wiki/L%E1%BB%A3n_%C4%91%E1%BA%A5t" title="Lợn đất">Tubulidentata <small>(lợn đất)</small></a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%99_%C4%90a_man" title="Bộ Đa man">Hyracoidea <small>(Đa man)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Proboscidea" class="mw-disambig" title="Proboscidea">Proboscidea <small>(Voi)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Sirenia" class="mw-redirect" title="Sirenia">Sirenia <small>(cá nược và lợn biển)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Boreoeutheria" class="mw-redirect" title="Boreoeutheria">Boreoeutheria</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Laurasiatheria" title="Laurasiatheria">Laurasiatheria</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/Soricomorpha" class="mw-redirect" title="Soricomorpha">Soricomorpha <small>(chuột chù và chuột chũi)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Erinaceidae" class="mw-redirect" title="Erinaceidae">Erinaceomorpha <small>(nhím chuột và họ hàng)</small></a></li> <li><a href="/wiki/D%C6%A1i" class="mw-redirect" title="Dơi">Chiroptera <small>(dơi)</small></a></li> <li><a href="/wiki/T%C3%AA_t%C3%AA" title="Tê tê">Pholidota <small>(tê tê)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Carnivora" class="mw-redirect" title="Carnivora">Carnivora <small>(chó và mèo)</small></a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">Perissodactyla <small>(guốc lẻ)</small></a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_ch%E1%BA%B5n" title="Bộ Guốc chẵn">Artiodactyla <small>(guốc chẵn)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Cetacea" class="mw-redirect" title="Cetacea">Cetacea <small>(có voi và cá heo)</small></a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/Euarchontoglires" title="Euarchontoglires">Euarchontoglires</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/B%E1%BB%99_G%E1%BA%B7m_nh%E1%BA%A5m" title="Bộ Gặm nhấm">Rodentia <small>(gặm nhấm)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Lagomorpha" class="mw-redirect" title="Lagomorpha">Lagomorpha <small>(thỏ và họ hàng)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Nhi%E1%BB%81u_r%C4%83ng" class="mw-redirect" title="Nhiều răng">Scandentia <small>(con đồi)</small></a></li> <li><a href="/wiki/Ch%E1%BB%93n_bay" class="mw-redirect" title="Chồn bay">Dermoptera <small>(chồn bay)</small></a></li> <li><a href="/wiki/B%E1%BB%99_Linh_tr%C6%B0%E1%BB%9Fng" title="Bộ Linh trưởng">Primate</a> (linh trưởng)</li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐api‐int.codfw.main‐849f99967d‐c4gxf Cached time: 20241125060703 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [vary‐revision‐sha1, show‐toc] CPU time usage: 0.636 seconds Real time usage: 0.776 seconds Preprocessor visited node count: 13026/1000000 Post‐expand include size: 159802/2097152 bytes Template argument size: 13062/2097152 bytes Highest expansion depth: 25/100 Expensive parser function count: 19/500 Unstrip recursion depth: 1/20 Unstrip post‐expand size: 52453/5000000 bytes Lua time usage: 0.370/10.000 seconds Lua memory usage: 7248297/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 20/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 686.493 1 -total 52.80% 362.446 15 Bản_mẫu:Clade 34.95% 239.940 1 Bản_mẫu:Taxonbar 22.80% 156.537 1 Bản_mẫu:Bảng_phân_loại 19.65% 134.874 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin 12.80% 87.868 1 Bản_mẫu:Fossil_range 11.92% 81.805 1 Bản_mẫu:Tham_khảo 11.89% 81.635 1 Bản_mẫu:Phanerozoic_220px 10.05% 68.983 2 Bản_mẫu:Chú_thích_tạp_chí 9.84% 67.553 11 Bản_mẫu:Fossil_range/bar --> <!-- Saved in parser cache with key viwiki:pcache:idhash:66293-0!canonical and timestamp 20241125060703 and revision id 69715456. Rendering was triggered because: api-parse --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Lấy từ “<a dir="ltr" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Bộ_Guốc_lẻ&amp;oldid=69715456">https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Bộ_Guốc_lẻ&amp;oldid=69715456</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%C4%90%E1%BA%B7c_bi%E1%BB%87t:Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i" title="Đặc biệt:Thể loại">Thể loại</a>: <ul><li><a href="/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB" title="Thể loại:Bộ Guốc lẻ">Bộ Guốc lẻ</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Trang này được sửa đổi lần cuối vào ngày 25 tháng 2 năm 2023, 08:32.</li> <li id="footer-info-copyright">Văn bản được phát hành theo <a href="/wiki/Wikipedia:Nguy%C3%AAn_v%C4%83n_Gi%E1%BA%A5y_ph%C3%A9p_Creative_Commons_Ghi_c%C3%B4ng%E2%80%93Chia_s%E1%BA%BB_t%C6%B0%C6%A1ng_t%E1%BB%B1_phi%C3%AAn_b%E1%BA%A3n_4.0_Qu%E1%BB%91c_t%E1%BA%BF" title="Wikipedia:Nguyên văn Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự phiên bản 4.0 Quốc tế">Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự</a>; có thể áp dụng điều khoản bổ sung. Với việc sử dụng trang web này, bạn chấp nhận <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use/vi">Điều khoản Sử dụng</a> và <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/vi">Quy định quyền riêng tư</a>. Wikipedia® là thương hiệu đã đăng ký của <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.wikimediafoundation.org/">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, một tổ chức phi lợi nhuận.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Quy định quyền riêng tư</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Gi%E1%BB%9Bi_thi%E1%BB%87u">Giới thiệu Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Ph%E1%BB%A7_nh%E1%BA%ADn_chung">Lời phủ nhận</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Bộ Quy tắc Ứng xử Chung</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Lập trình viên</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/vi.wikipedia.org">Thống kê</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Tuyên bố về cookie</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//vi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Phiên bản di động</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f7b5ccf54-dkqxw","wgBackendResponseTime":168,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.636","walltime":"0.776","ppvisitednodes":{"value":13026,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":159802,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":13062,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":25,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":19,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":52453,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":20,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 686.493 1 -total"," 52.80% 362.446 15 Bản_mẫu:Clade"," 34.95% 239.940 1 Bản_mẫu:Taxonbar"," 22.80% 156.537 1 Bản_mẫu:Bảng_phân_loại"," 19.65% 134.874 1 Bản_mẫu:Hộp_thông_tin"," 12.80% 87.868 1 Bản_mẫu:Fossil_range"," 11.92% 81.805 1 Bản_mẫu:Tham_khảo"," 11.89% 81.635 1 Bản_mẫu:Phanerozoic_220px"," 10.05% 68.983 2 Bản_mẫu:Chú_thích_tạp_chí"," 9.84% 67.553 11 Bản_mẫu:Fossil_range/bar"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.370","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":7248297,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-api-int.codfw.main-849f99967d-c4gxf","timestamp":"20241125060703","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"B\u1ed9 Gu\u1ed1c l\u1ebb","url":"https:\/\/vi.wikipedia.org\/wiki\/B%E1%BB%99_Gu%E1%BB%91c_l%E1%BA%BB","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q25374","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q25374","author":{"@type":"Organization","name":"Nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f3ng g\u00f3p v\u00e0o c\u00e1c d\u1ef1 \u00e1n Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Qu\u1ef9 Wikimedia","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2006-12-01T01:58:54Z","dateModified":"2023-02-25T08:32:57Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/3\/3f\/The_Perissodactyl.jpg","headline":"b\u1ed9 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt c\u00f3 v\u00fa"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10