CINXE.COM
באַקוקן דעם מקור פון פיזיק – װיקיפּעדיע
<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available" lang="yi" dir="rtl"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>באַקוקן דעם מקור פון פיזיק – װיקיפּעדיע</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-disabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-not-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )yiwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":true,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat": "dmy","wgMonthNames":["","יאַנואַר","פֿעברואַר","מערץ","אַפּריל","מאַי","יוני","יולי","אויגוסט","סעפּטעמבער","אָקטאָבער","נאָוועמבער","דעצעמבער"],"wgRequestId":"f1bbe0f0-175d-45ca-81a3-ac3359a06f25","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"פיזיק","wgTitle":"פיזיק","wgCurRevisionId":545918,"wgRevisionId":0,"wgArticleId":2131,"wgIsArticle":false,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"edit","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":[],"wgPageViewLanguage":"yi","wgPageContentLanguage":"yi","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"פיזיק","wgRelevantArticleId":2131,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true, "wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"yi","pageLanguageDir":"rtl","pageVariantFallbacks":"yi"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading", "skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.charinsert.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.action.edit.collapsibleFooter","site","mediawiki.page.ready","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.charinsert","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=yi&modules=ext.charinsert.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=yi&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=yi&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="noindex,nofollow,max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="באַקוקן דעם מקור פון פיזיק – װיקיפּעדיע"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//yi.m.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="רעדאַקטירן" href="/w/index.php?title=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="װיקיפּעדיע (yi)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//yi.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.yi"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Atom פֿאַר װיקיפּעדיע" href="/w/index.php?title=%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%9C%D7%A2%D7%A6%D7%98%D7%A2_%D7%A2%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8%D7%95%D7%A0%D7%92%D7%A2%D7%9F&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki rtl sitedir-rtl mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-פיזיק rootpage-פיזיק skin-vector-2022 action-edit"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">לדלג לתוכן</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="אתר"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="הויפּט מעניו" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">הויפּט מעניו</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">הויפּט מעניו</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">אַריבערפיֿרן צו זייט־פאַס</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">באַהאַלטן</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> נאַוויגאַציע </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%94%D7%95%D7%99%D7%A4%D7%98_%D7%96%D7%99%D7%99%D7%98" title="באַזוכט דעם הויפּט־זײַט [z]" accesskey="z"><span>הויפט זייט</span></a></li><li id="n-welcomepage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%B0%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D6%BC%D7%A2%D7%93%D7%99%D7%A2:%D7%91%D7%A8%D7%95%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%94%D7%91%D7%90%D7%99%D7%9D"><span>ברוכים הבאים</span></a></li><li id="n-אינהאַלט" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%B0%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D6%BC%D7%A2%D7%93%D7%99%D7%A2:%D7%90%D7%99%D7%A0%D7%94%D7%90%D7%9C%D7%98"><span>אינהאַלט</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%9C%D7%A2%D7%A6%D7%98%D7%A2_%D7%A2%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8%D7%95%D7%A0%D7%92%D7%A2%D7%9F" title="ליסטע פון לעצטע ענדערונגען אין דעם וויקי [r]" accesskey="r"><span>לעצטע ענדערונגען</span></a></li><li id="n-featuredcontent" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%98%D7%90%D7%9C:%D7%A8%D7%A2%D7%A7%D7%90%D7%9E%D7%A2%D7%A0%D7%93%D7%99%D7%A8%D7%98%D7%A2_%D7%90%D7%A8%D7%98%D7%99%D7%A7%D7%9C%D7%A2%D7%9F"><span>רעקאמענדירטע ארטיקלען</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%A6%D7%95%D7%A4%D7%A2%D7%9C%D7%99%D7%92" title="וועלט אויס א צופעליגער בלאט [x]" accesskey="x"><span>צופֿעליקער אַרטיקל</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-צוזאַמענאַרבעט" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-צוזאַמענאַרבעט" > <div class="vector-menu-heading"> צוזאַמענאַרבעט </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%B0%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D6%BC%D7%A2%D7%93%D7%99%D7%A2:%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%92%D7%9F"><span>וועגן װיקיפּעדיע</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%B0%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D6%BC%D7%A2%D7%93%D7%99%D7%A2:%D7%A7%D7%90%D7%95%D7%95%D7%A2_%D7%A9%D7%98%D7%99%D7%91%D7%9C" title="גייט אריין אין די געמיינדע צו שמועסן"><span>קאווע שטיבל</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%94%D7%99%D7%9C%D7%A3:%D7%90%D7%99%D7%A0%D7%94%D7%90%D6%B7%D7%9C%D7%98" title="דער פלאץ אויסצוגעפינען"><span>הילף</span></a></li><li id="n-קאָנטאַקט-אונדז" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%B0%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D6%BC%D7%A2%D7%93%D7%99%D7%A2:%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%91%D7%99%D7%A0%D7%93%D7%98_%D7%96%D7%99%D7%9A_%D7%9E%D7%99%D7%98_%D7%90%D7%95%D7%A0%D7%96"><span>קאָנטאַקט אונדז</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%D7%94%D7%95%D7%99%D7%A4%D7%98_%D7%96%D7%99%D7%99%D7%98" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="װיקיפּעדיע" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-yi.svg" style="width: 7.4375em; height: 1.375em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="די פֿרײַע ענציקלאָפּעדיע" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-yi.svg" width="119" height="13" style="width: 7.4375em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%96%D7%95%D7%9B%D7%9F" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="זוכן װיקיפּעדיע [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>זוכן</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="זוכן װיקיפּעדיע" aria-label="זוכן װיקיפּעדיע" autocapitalize="sentences" title="זוכן װיקיפּעדיע [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="באַזונדער:זוכן"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">זוכן</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="פערזענלעכע געצייג"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="מראה"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="שינוי המראה של גודל הגופן, הרוחב והצבע של הדף" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="מראה" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">מראה</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=yi" class=""><span>נדבֿות</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%A9%D7%90%D7%A4%D6%BF%D7%9F_%D7%A7%D7%90%D7%A0%D7%98%D7%A2&returnto=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&returntoquery=action%3Dedit%26stub%3D" title="איר ווערט דערמוטיגט צו שאַפֿן א קאנטע און אריינלאגירן; ס׳איז אבער נישט פארפליכטעט" class=""><span>שאַפֿן אַ קאנטע</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%91%D7%90%D7%A0%D7%99%D7%A6%D7%A2%D7%A8_%D7%90%D7%99%D7%99%D7%A0%D7%9C%D7%90%D7%92%D7%99%D7%A8%D7%9F&returnto=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&returntoquery=action%3Dedit%26stub%3D" title="עס איז רעקאָמענדירט זיך אײַנשרײַבן; ס'איז אבער נישט קיין פֿליכט [o]" accesskey="o" class=""><span>אריינלאגירן</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="אפשרויות נוספות" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="פערזענלעכע געצייג" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">פערזענלעכע געצייג</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="באַניצער מעניו" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=spontaneous&uselang=yi"><span>נדבֿות</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%A9%D7%90%D7%A4%D6%BF%D7%9F_%D7%A7%D7%90%D7%A0%D7%98%D7%A2&returnto=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&returntoquery=action%3Dedit%26stub%3D" title="איר ווערט דערמוטיגט צו שאַפֿן א קאנטע און אריינלאגירן; ס׳איז אבער נישט פארפליכטעט"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>שאַפֿן אַ קאנטע</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%91%D7%90%D7%A0%D7%99%D7%A6%D7%A2%D7%A8_%D7%90%D7%99%D7%99%D7%A0%D7%9C%D7%90%D7%92%D7%99%D7%A8%D7%9F&returnto=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&returntoquery=action%3Dedit%26stub%3D" title="עס איז רעקאָמענדירט זיך אײַנשרײַבן; ס'איז אבער נישט קיין פֿליכט [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>אריינלאגירן</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> דפים לעורכים שלא נכנסו לחשבון <a href="/wiki/%D7%94%D7%99%D7%9C%D7%A3:%D7%91%D7%A8%D7%95%D7%9B%D7%99%D7%9D_%D7%94%D7%91%D7%90%D7%99%D7%9D" aria-label="מידע נוסף על עריכה"><span>מידע נוסף</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%9E%D7%99%D7%99%D7%A0%D7%A2_%D7%91%D7%99%D7%99%D7%A9%D7%98%D7%99%D7%99%D7%A2%D7%A8%D7%9F" title="רשימת העריכות שנעשו מכתובת IP זו [y]" accesskey="y"><span>בײַשטײַערונגען</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%9E%D7%B2%D6%B7%D7%9F_%D7%A9%D7%9E%D7%95%D7%A2%D7%A1_%D7%91%D7%9C%D7%90%D7%98" title="שמועס איבער באטייליגען פון די איי.פי. [n]" accesskey="n"><span>שמועס</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="אתר"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading">באַקוקן דעם מקור פון פיזיק</h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="הערך הזה קיים רק בשפה הזאת. מוזמנים להוסיף את הערך לשפות אחרות" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-0" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">צולייגן שפראַכן</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="uls-after-portlet-link"></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="נאָמענטיילן"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7" title="זעט דעם אינהאַלט בלאַט [c]" accesskey="c"><span>בלאַט</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%A8%D7%A2%D7%93%D7%9F:%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="שמועס וועגן דעם אינהאַלט בלאַט (בלאַט עקזיסטירט נאָך נישט) [t]" accesskey="t"><span>שמועס</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="שינוי הגוון השפה" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ייִדיש</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="קוקן"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7"><span>לייענען</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&veaction=edit" title="רעדאקטירן דעם בלאַט [v]" accesskey="v"><span>רעדאַקטירן</span></a></li><li id="ca-edit" class="selected collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&action=edit" title="רעדאקטירן דעם קוואל־טעקסט פאר דעם בלאט"><span>רעדאַקטירן קוואַלטעקסט</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&action=history" title="פריערדיגע ווערסיעס פון דעם בלאט. [h]" accesskey="h"><span>ווייזן היסטאָריע</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="כלי דף"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="געצייג" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">געצייג</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">געצייג</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">אַריבערפיֿרן צו זייט־פאַס</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">באַהאַלטן</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="נאך אפּציעס" > <div class="vector-menu-heading"> פעולות </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7"><span>לייענען</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&veaction=edit" title="רעדאקטירן דעם בלאַט [v]" accesskey="v"><span>רעדאַקטירן</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="selected collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&action=edit" title="רעדאקטירן דעם קוואל־טעקסט פאר דעם בלאט [e]" accesskey="e"><span>רעדאַקטירן קוואַלטעקסט</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&action=history"><span>ווייזן היסטאָריע</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> אַלגעמיין </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%91%D7%9C%D7%A2%D7%98%D7%A2%D7%A8_%D7%95%D7%95%D7%90%D7%A1_%D7%A4%D7%90%D7%A8%D7%91%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%9F_%D7%90%D7%94%D7%A2%D7%A8/%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7" title="אלע ליסטע פון אלע בלעטער וואס פארבינדט אהער [j]" accesskey="j"><span>װאָס פֿאַרבינדט אַהער</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%A9%D7%99%D7%A0%D7%95%D7%99%D7%99%D7%9D_%D7%91%D7%93%D7%A4%D7%99%D7%9D_%D7%94%D7%9E%D7%A7%D7%95%D7%A9%D7%A8%D7%99%D7%9D/%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7" rel="nofollow" title="אלע ענדערונגען פון בלעטער וואס זענען אהער פארבינדען [k]" accesskey="k"><span>פֿאַרבונדענע ענדערונגען</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=yi" title="ארויפלאדן טעקעס [u]" accesskey="u"><span>אַרױפֿלאָדן בילדער/טעקעס</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%91%D7%90%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8%D7%A2_%D7%91%D7%9C%D7%A2%D7%98%D7%A2%D7%A8" title="אַלע ספּעציעלע בלעטער [q]" accesskey="q"><span>ספּעציעלע בלעטער</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&action=info" title="נאָך אינפאָרמאַציע וועגן דעם בלאַט"><span>בלאַט־אינפֿארמאַציע</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:%D7%9E%D7%A7%D7%A6%D7%A8_%D7%9B%D7%AA%D7%95%D7%91%D7%95%D7%AA&url=https%3A%2F%2Fyi.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D7%25A4%25D7%2599%25D7%2596%25D7%2599%25D7%25A7%26action%3Dedit%26stub%3D"><span>קורצער לינק</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%96%D7%95%D7%A0%D7%93%D7%A2%D7%A8:QrCode&url=https%3A%2F%2Fyi.wikipedia.org%2Fw%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D7%25A4%25D7%2599%25D7%2596%25D7%2599%25D7%25A7%26action%3Dedit%26stub%3D"><span>הורדת קוד QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> אין אנדערע פראיעקטן </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q413" title="לינק צו פארבונדענעם דאטן־רעפאזיטאריום אביעקט [g]" accesskey="g"><span>וויקידאטן־אביעקט</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="כלי דף"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="מראה"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">מראה</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">אַריבערפיֿרן צו זייט־פאַס</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">באַהאַלטן</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle">→ <a href="/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7" title="פיזיק">פיזיק</a></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><p>איר זענט נישט ערלויבט צו רעדאקטירן דעם בלאַט, וועגן דער פֿאלגנדער סיבה: </p> <div class="permissions-errors"><div class="mw-permissionerror-globalblocking-blockedtext-range"><b>כתובת ה־IP שלך <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Global_blocks" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Global blocks">נחסמה בכל אתרי הוויקי</a>.</b> <p>החסימה בוצעה על־ידי <a href="/wiki/%D7%91%D7%90%D6%B7%D7%A0%D7%99%D7%A6%D7%A2%D7%A8:Jon_Kolbert" title="באַניצער:Jon Kolbert">Jon Kolbert</a>. הסיבה שניתנה לחסימה היא: <i><a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/NOP" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/NOP">Open proxy/Webhost</a>: See the <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/WM:OP/H" class="extiw" title="m:WM:OP/H">help page</a> if you are affected </i> </p> <ul><li>תחילת החסימה: 15:12, 27 אויגוסט 2023</li> <li>פקיעת החסימה: 15:12, 27 אויגוסט 2028</li></ul> <p>כתובת ה־IP הנוכחית שלך היא 8.222.208.146. הטווח החסום הוא 8.222.128.0/17. </p><p>ביטע אַריינשטעלן אַלע די דעטאַלן אין יעדער אָנפראַגע וואס איר מאַכט. אם נראה לך שנחסמת בטעות, אפשר למצוא מידע נוסף והוראות בדף המדיניות הגלובלי <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/No_open_proxies" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/No open proxies">No open proxies</a>. </p> מלבד זאת, נא לדון בחסימה על־ידי <a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Steward_requests/Global" class="extiw" title="m:Steward requests/Global">שליחת בקשה לביקורת באתר מטא</a>. אפשר גם לשלוח מכתב בדואר אלקטרוני לתור ה־<a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/VRT" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/VRT">VRT</a> של ה<a href="https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Stewards" class="extiw" title="m:Special:MyLanguage/Stewards">דיילים</a> בכתובת <kbd>stewards@wikimedia.org</kbd> ולכלול בו את כל הפרטים לעיל.</div></div><hr /> <p>איר קענט זען און קאפירן דעם מקור פון דעם בלאַט. </p><textarea readonly="" accesskey="," id="wpTextbox1" cols="80" rows="25" style="" class="mw-editfont-monospace" lang="yi" dir="rtl" name="wpTextbox1">'''פֿיזיק''' (פון [[אלטגריכיש]]:{{ר}}(φυσική (ἐπιστήμη, ''פיזיקע (עפיסטעמע)'', וויסן פון נאטור<ref name="feynmanleightonsands1963-atomic">At the start of ''The Feynman Lectures on Physics'', [[ריטשארד פיינמאן|Richard Feynman]] offers the [[Atomic theory|atomic hypothesis]] as the single most important scientific concept, that ''all things are made up of atoms&nbsp;– little particles that move around in perpetual motion, attracting each other when they are a little distance apart, but repelling upon being squeezed into one another''&nbsp;..."</ref>) איז די [[וויסנשאַפֿט]] וואס פארנעמט זיך מיט די [[נאטור]] באנעמונגען - [[מאטעריאל]] און [[קראפט]]. געוויינטלעך, ווערט זי באשריבן מיט [[מאטעמאטיק|מאטעמאטישע]] [[פארמולע]]ס. דער ציל פון פיזיק איז אויפקלערן וויאזוי אביעקטן באוועגן זיך אין רוים און צייט און צו פארשטיין וויאזוי דער [[אוניווערס]] פירט זיך. אויך קען פיזיק זיין דעפינירט ווי "דער אפטייל פון וויסן וואס איז שייך צום סדר פון נאטור, אדער, אין אנדער ווערטער, צום רעגולערן נאכאנאנד פון געשעענישן".<ref>[[דזשיימס קלארק מאקסוועל|Maxwell J.C.]] 1878. ''Matter and motion''. Van Nostrand, p9. {{ISBN|0-486-66895-9}}</ref> [[אסטראנאמיע]], די עלטסטע וויסנשאפט, איז א טייל פון פיזיק. אין דער פארגאנגענהייט איז פיזיק געווען א טייל פון [[נאטור-פילאסאפיע]], צוזאמען מיט אנדערע פעלדער פון וויסנשאפט, ווי [[כעמיע]] און [[ביאלאגיע]]. בשעת דער [[וויסנשאפטלעכע רעוואלוציע|וויסנשאפטלעכער רעוואלוציע]] אין דעם 17טן יארהונדערט זענען די דאזיגע פעלדער געווארן באזונדער, און יעדע איינע איז געווארן אן אייגענער דיסציפלין. פיזיק איז זייער וויכטיק אין דער אנטוויקלונג פון נייע [[טעכנאלאגיע|טעכנאלאגיעס]], ווי [[עראפלאן|עראפלאנען]], [[טעלעוויזיע|טעלעוויזיעס]], [[קאמפיוטער|קאמפיוטערס]] און [[נוקלעארער וואפן|יאדערישע וואפן]]. [[מעכאניק]], א צווייג פון פיזיק, האט געהאלפן אנטוויקלען דאס מאטעמאטישע פעלד פון [[קאלקולוס]]. מאדערנע פיזיק פארבינדט אידעען וועגן די פיר געזעצן פון [[סימעטריע]] מיט קאנסערוואציע פון [[ענערגיע]], [[אימפעט]], [[עלעקטרישע לאדונג|לאדונג]], און [[פאריטעט]]. == היסטאריע פון פיזיק == === אוראלטע אסטראנאמיע === אסטראנאמיע איז די עלטסטע [[נאטור-וויסנשאפטן|נאטור-וויסנשאפט]]. די [[שומער|שומערן]] און די [[אוראלט עגיפטן|אוראלטע עגיפטער]] האבן שטודירט די שטערן, מערסטנס כדי פאראויסזען געשעענישן און ווי א טייל פון זייער רעליגיע. די ערשטע [[בבל|בבלישע]] שטערן מאפעס האט מען געמאכט בערך אין יאר 1200 פאר דער רעכענונג. אז אסטראנאמישע געשעענישן זענען פעריאדיש האבן שוין די בבליים געוואוסט.<ref>Aaboe A. 1991. ''Mesopotamian mathematics, astronomy, and astrology''. The Cambridge Ancient History. Volume III (2nd ed). Cambridge University Press. {{ISBN|978-0-521-22717-9}}</ref> זייער פארשטאנד איז נישט געווען וויסנשאפטליש, אזוי ווי מען פארשטייט דאס היינט, אבער זייערע אבזערוואציעס האבן באאיינפלוסט שפעטערע אסטראנאמיע. פיל אסטראנאמיע שטאמט פון [[מעסאפאטאמיע]], [[מלכות בבל]], אוראלט עגיפטן און [[אוראלט גריכנלאנד]]. אסטראנאמען פון עגיפטן האבן געבויט מאנומענטן וואס האבן געוויזן ווי הימלישע קערפערס באוועגן זיך. די נעמען פון די שטערן־גרופעס אין דעם [[צפון האלבקיילעך]] שטאמען מערסטן פון גריכישע אסטראנאמען. === פיזיק אין דער מיטל־עלטערישער אייראפעאישער און איסלאמישער וועלט === === קלאסישע פיזיק === [[File:GodfreyKneller-IsaacNewton-1689.jpg|קליין|upright|סיר [[אייזיק ניוטאן]] (1643–1727), וועמענ׳ס [[ניוטאנ׳ס געזעצן פון באוועגונג|געזעצן פון באוועגונג]] און [[ניוטאנ׳ס געזעץ פון אוניווערסאלע גראוויטאציע|אוניווערסאלע גראוויטאציע]] זענען געווען הויפט מיילשטיינער אין קלאסישער פיזיק]] פיזיק איז געווארן א באזונדערע וויסנשאפט ווען די פריער־מאדערנע אייראפעער האבן געניצט עקספערימענטאלישע און קוואנטיטאווע מעטאדן צו אנטפלעקן וואס מען רופט היינט די געזעצן פון פיזיק.<ref name="benchaim2004">{{Harvard citation no brackets|Ben-Chaim|2004}}</ref> די הויפט אנטוויקלונגען אין דער דאזיגער תקופה שליסן איין טוישן דעם [[געאצענטרישער מאדעל|געאצענטרישן מאדעל]] פון דער [[זון סיסטעם|זון-סיסטעם]] מיט דעם העליאצענטרישן [[קאפערניק מאדעל]], די [[קעפלער'ס געזעצן|געזעצן פון דער באוועגונג פון פלאנעטארישע קערפערס]] וואס [[יאהאנעס קעפלער]] האט פעסטגעשטעלט צווישן 1609 און 1619, פיאנער-ארבעט אויף [[טעלעסקאפ|טעלעסקאפן]] און אבסערווירטע אסטראנאמיע דורך [[גאלילעא גאלילעי|גאלילעא גאלילעאי]] אין די 16טער און 17טער יארהונדערטער, און אייזיק ניוטאנ׳ס אנטדעקונג און פאראייניקונג פון די [[געזעצן פון באוועגונג]] און [[אוניווערסאלע גראוויטאציע]] וואס טראגן היינט זיין נאמען.<ref>{{Harvard citation no brackets|Guicciardini|1999}}</ref> ניוטאן האט אויך אנטוויקלט דעם [[קאלקולוס]],{{efn|קאלקולוס איז געווארן אנטוויקלט אומאפהענגיק בערך די זעלבע צייט דורך [[גאטפריד ווילהעלם לייבניץ]]; while Leibniz was the first to publish his work and develop much of the notation used for calculus today, Newton was the first to develop calculus and apply it to physical problems. See also [[Leibniz–Newton calculus controversy]]}} די מאטעמאטישע שטודיע פון ענדערונג, וואס האט פארזארגט נייע מאטעמאטישע מעטאדן צו לייזן פראבלעמען אין פיזיק.<ref name="allen1997">{{Harvard citation no brackets|Allen|1997}}</ref> פון דעם אנהייב פונעם 18טן יארהונדערט, איז [[טערמאדינאמיק]] אנטוויקלט געווארן דורך [[ראבערט בויל|בויל]], [[טאמאס יאנג|יאנג]] און אנדערע. אין 1733, האט [[דניאל בערנולי]] אוועקגעלייגט די יסודות פון [[סטאטיסטישע מעכאניק|סטאטיסטישער מעכאניק]]. אין 1798 האט [[טאמפסאן]] אילוסטרירט ווי [[מעכאנישע ארבעט|ארבעט]] קען ווערן געענדערט צו [[היץ]] און אין 1847 האט [[דזשיימס פרעסקאט דזשול|דזשול]] פארמולירט דעם [[געזעץ פון קאנסערווירונג פון ענערגיע]]. אין יאר [[1895]] האט [[ווילהעלם קאנראד רענטגען]] האט אנטפלעקט [[רענטגען שטראלן]], וואס זענען פאקטיש [[עלעקטראמאגנעטישע כוואליע|עלעקטראמאגנעטישע כוואליעס]] מיט א הויכן פרעקווענץ. [[ראדיאאקטיוויטעט]] איז אנטפעלקט געווארן דורך [[אנרי בעקערעל]], און איז געווארן ווייטער געפארשט דורך [[פיער קירי|פיער]] און [[מארי קירי]], און אנדערע. דאס האט אוועקגעשטעלט די באזיס פארן פעלד פון קערנפיזיק. === מאדערנע פיזיק === [[טעקע:Max_Planck_(Nobel_1918).jpg|טעקסט=|קליין|[[מאקס פלאנק]] (1858–1947), דער איניציאטאר פון דער טעאריע פון [[קוואנטן-מעכאניק]]]] [[טעקע:Einstein1921_by_F_Schmutzer_2.jpg|טעקסט=|קליין|[[אלבערט איינשטיין|אלבערט איינשטין]] (1879–1955), וועמענ׳ס ארבעט אויפן פאטא-עלעקטרישן עפעקט און אויף דער [[טעאריע פון רעלאטיוויטעט]] האט געברענגט צו א רעוואלוציע אין 20סטן-יארהונדערט פיזיק]] [[Modern physics|מאדערנע פיזיק]] האט אנגעהויבן אין דעם אנהייב 20סטן יארהונדערט מיט דער ארבעט פון [[מאקס פלאנק]] אין [[קוואנטן-מעכאניק|קוואנטן-טעאריע]] און [[אלבערט איינשטיין|אלבערט איינשטיינ׳ס]] [[טעאריע פון רעלאטיוויטעט]]. די ביידע טעאריעס זענען געווארן אנטוויקלט צוליב אומפונקטלעכקייטן אין קלאסישער מעכאניק אין געוויסע סיטואציעס. [[קלאסישע מעכאניק]] האט פאראויסגעזאגט אן ענדערבאר [[גיך פון ליכט]], וואס איז א סתירה צו דער קאנסטאנטער גיך פון ליכט פאראויסגעזאגט דורך [[מאקסוועלס גלײכונגען|מאקסוועל׳ס גלייכונגען]] פון עלעקטראמאגנעטיזם; דאס איז געווארן פארראכטן דורך איינשטיינ׳ס [[ספעציעלע טעאריע פון רעלאטיוויטעט]], וואס פארבייט קלאסישע מעכאניק פאר קערפערס וואס באוועגן זיך גיך, און נעמט איין א קאנסטאנטע גיך פון ליכט.<ref name="oconnorrobertson1996-relativity">{{Harvard citation no brackets|O'Connor|Robertson|1996a}}</ref> שווארצער-קערפער שטראלונג האט פארזארגט נאך א פראבלעם פאר קלאסישער פיזיק, וואס איז געווארן פארראכטן ווען פלאנק האט פארגעשטעלט אז די אנטוועקונג פון מאטערישע אסצילאטארן איז מעגלעך נאר אין דיסקרעטע טריט פראפארציאנעל צו זייער פֿרעקווענץ; this, along with the צוזאמען מיטן פאטא-עלעקטרישן עפעקט און א קאמפלעטער טעאריע וואס האט פאראויסגעזאגט דיסקרעטע ענערגיע ניוואען פון עלעקטראן ארביטאלן, האט דאס געפירט צו דער טעאריע פון קוואנטן-מעכאניק וואס האט איבערגענומען פון קלאסישער פיזיק פאר קליינע דיסטאנצן.<ref name="oconnorrobertson1996-quantum">{{Harvard citation no brackets|O'Connor|Robertson|1996b}}</ref> == אפטיילונגען אין פיזיק וויסנשאפט == * [[קלאסישע מעכאניק]] * [[עלעקטריע און מאגנעטיזם]] * [[אקוסטיק]] * [[אפטיק]] * [[טערמאדינאמיק]] * [[רעלאטיוויטעט]] * [[קוואנטן-מעכאניק]] * [[מאדערנע פיזיק]] == זעט ווייטער == * [[אומזיכערקייט פרינציפ]] * [[אייזן]] * [[היץ טעאריע]] * [[גראוויטאציע]] == פיזיקער == * [[גאלילעא גאלילעי]] (1564-1642) * [[אלבערט איינשטיין]] * [[ניעלס באהר]] * [[מאקס פלאנק]] * [[בענדזשאמין פרענקלין]] * [[ווערנער הייזנבערג]] * [[סטיווען האקינג]] * [[דזשיימס קלארק מאקסוועל]] * [[אייזיק ניוטאן]] * [[מארי קירי]] * [[ניקאלא טעסלא]] * [[ריטשארד פיינמאן]] * [[יעקב בעקנשטיין]] (1947-2015) ==הערות== {{הערה-ליסטע}} == רעפערענצן == {{רעפליסטע}} == קוואלן == {{Refbegin}} * {{cite book|last=Aaboe|first=A.|authorlink=Asger Aaboe|year=1991|title=The Cambridge Ancient History|edition=2nd|volume=Volume III|chapter=Mesopotamian Mathematics, Astronomy, and Astrology|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-22717-9|ref=harv}} * {{cite web|last=Allen|first=D. |date={{ר}}10טן אפריל 1997|title=Calculus|publisher=Texas A&M University|url=http://www.math.tamu.edu/~dallen/history/calc1/calc1.html |accessdate=1טן אפריל 2014|ref=harv}} * {{Cite book|last=Ben-Chaim|first=M.|year=2004|title=Experimental Philosophy and the Birth of Empirical Science: Boyle, Locke and Newton|location=Aldershot|publisher=Ashgate Publishing|isbn=978-0-7546-4091-2|oclc=53887772|ref=harv}} * {{cite book|last=Cajori|first=Florian|year=1917|title=A History of Physics in Its Elementary Branches: Including the Evolution of Physical Laboratories|url=https://archive.org/details/historyofphysics00cajo|publisher=Macmillan|ref=harv}} * {{cite journal|last=Cho|first=A.|title=Higgs Boson Makes Its Debut After Decades-Long Search|journal=Science|pages=141–143|volume=337|date=13 July 2012|doi=10.1126/science.337.6091.141|pmid=22798574|issue=6091|ref=harv}} * {{cite book|title=Ancient Egyptian Science|volume=Volume 2|place=Philadelphia|publisher=American Philosophical Society|last=Clagett|first=M.|year=1995|ref=harv}} * {{cite journal|last=Cohen|first=M.L.|title=Fifty Years of Condensed Matter Physics|journal=Physical Review Letters|year=2008|volume=101|issue=5|pages=25001–25006|doi=10.1103/PhysRevLett.101.250001|url=http://prl.aps.org/edannounce/PhysRevLett.101.250001|bibcode=2008PhRvL.101y0001C|ref=harv|pmid=19113681}} * {{cite arXiv|last=DØ Collaboration|first=584 co-authors|authorlink=DØ experiment|title=Direct observation of the strange 'b' baryon <math>\Xi_{b}^{-}</math>|date=12 June 2007|eprint=0706.1690v2|class=hep-ex|version=|ref=harv}} * {{cite book|url=http://www.getcited.org/pub/102471397|last=Dijksterhuis|first=E.J.|title=The mechanization of the world picture: Pythagoras to Newton|publisher=Princeton University Press|location=Princeton, New Jersey|year=1986|isbn=978-0-691-08403-9|ref=harv|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110805141040/http://www.getcited.org/pub/102471397|archivedate=5 August 2011|df=dmy-all}} * {{cite web|last=DONUT|authorlink=DONUT|title=The Standard Model|publisher=[[Fermilab]]|date={{ר}}29סטן יוני 2001|url=http://www-donut.fnal.gov/web_pages/standardmodelpg/TheStandardModel.html|accessdate=1 April 2014|ref=harv}} * {{cite book|last1=Feynman|first1=R.P.|author1link=Richard Feynman|last2=Leighton|first2=R.B.|last3=Sands|first3=M.|year=1963|title=The Feynman Lectures on Physics|volume=1|isbn=978-0-201-02116-5|ref=harv|title-link=The Feynman Lectures on Physics}} * {{cite book|last=Feynman|first=R.P.|authorlink=Richard Feynman|title=The Character of Physical Law|year=1965|isbn=978-0-262-56003-0|ref=harv|title-link=The Character of Physical Law}} * {{cite book|last=Godfrey-Smith|first=P.|year=2003|title=Theory and Reality: An Introduction to the Philosophy of Science|isbn=978-0-226-30063-4|ref=harv}} * {{cite journal|last=Goldstein|first=S.|title=Fluid Mechanics in the First Half of this Century|journal=Annual Review of Fluid Mechanics|year=1969|volume=1|pages=1–28|doi=10.1146/annurev.fl.01.010169.000245|bibcode=1969AnRFM...1....1G|ref=harv}} * {{cite book|last1=Gribbin|first1=J.R.|last2=Gribbin|first2=M.|last3=Gribbin|first3=J.|title=Q is for Quantum: An Encyclopedia of Particle Physics|url=https://books.google.com/books?id=WzwbAQAAIAAJ|year=1998|publisher=Free Press|isbn=978-0-684-85578-3|ref=harv|bibcode=1999qqep.book.....G}} * {{cite journal|last=Grupen|first=Klaus|title=Instrumentation in Elementary Particle Physics: VIII ICFA School|journal=AIP Conference Proceedings|date=10 July 1999|volume=536|pages=3–34|doi=10.1063/1.1361756|arxiv=physics/9906063|ref=harv|bibcode=2000AIPC..536....3G}} * {{cite book|last=Guicciardini|first=N.|year=1999|title=Reading the Principia: The Debate on Newton's Methods for Natural Philosophy from 1687 to 1736|location=New York|publisher=Cambridge University Press|ref=harv}} * {{cite book|last=Halpern|first=P.|title=Collider: The Search for the World's Smallest Particles|url=https://books.google.com/books?id=JAxLVY96sqsC|year=2010|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-0-470-64391-4|ref=harv}} * {{cite book|last1=Hawking|first1=S.|author1link=Stephen Hawking|last2=Penrose|first2=R.|author2link=Roger Penrose|year=1996|title=The Nature of Space and Time|isbn=978-0-691-05084-3|ref=harv|title-link=The Nature of Space and Time}} * {{cite book|last=Holzner|first=S.|year=2006|title=Physics for Dummies|url=https://www.amazon.com/gp/reader/0764554336|publisher=John Wiley & Sons|quote=Physics is the study of your world and the world and universe around you.|isbn=978-0-470-61841-7|ref=harv|bibcode=2005pfd..book.....H}} * {{cite book|last=Honderich|first=T. (editor)|title=The Oxford Companion to Philosophy|year=1995|publisher=Oxford University Press|location=Oxford|isbn=978-0-19-866132-0|edition=1|pages=[https://archive.org/details/oxfordcompaniont00hond/page/474 474–476]|ref=harv|title-link=The Oxford Companion to Philosophy}} * {{cite book|last1=Howard|first1=Ian|last2=Rogers|first2=Brian|title=Binocular Vision and Stereopsis|year=1995|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-508476-4|ref=harv}} * {{cite book|last=Kellert|first=S.H.|title=In the Wake of Chaos: Unpredictable Order in Dynamical Systems|publisher=University of Chicago Press|year=1993|isbn=978-0-226-42976-2|ref=harv}} * {{cite journal|last=Kerr|first=R.A.|title=Tying Up the Solar System With a Ribbon of Charged Particles|journal=Science|date=16 October 2009|volume=326|issue=5951|pages=350–351|ref=harv|doi=10.1126/science.326_350a|pmid=19833930}} * {{Cite book|last=Krupp|first=E.C.|year=2003|title=Echoes of the Ancient Skies: The Astronomy of Lost Civilizations|publisher=Dover Publications|isbn=978-0-486-42882-6|url=https://books.google.com/books?id=7rMAJ87WTF0C|accessdate=31 March 2014|ref=harv}} * {{cite book|last=Laplace|first=P.S.|authorlink=Pierre-Simon Laplace|others=Translated from the 6th French edition by Truscott, F.W. and Emory, F.L.|year=1951|title=A Philosophical Essay on Probabilities|location=New York|publisher=Dover Publications|ref=harv}} * {{cite journal|last=Leggett|first=A.J.|title=Superfluidity|journal=Reviews of Modern Physics|year=1999|volume=71|issue=2|pages=S318–S323|doi=10.1103/RevModPhys.71.S318|bibcode=1999RvMPS..71..318L|ref=harv}} * {{cite journal|last=Levy|first=B.G.|title=Cornell, Ketterle, and Wieman Share Nobel Prize for Bose-Einstein Condensates|journal=Physics Today|date=December 2001|page=14|doi=10.1063/1.1445529|url=http://physicstoday.org/journals/doc/PHTOAD-ft/vol_54/iss_12/14_1.shtml?bypassSSO=1|volume=54|issue=12|bibcode=2001PhT....54l..14L|ref=harv|deadurl=yes|archiveurl=http://arquivo.pt/wayback/20160515100141/http://physicstoday.org/journals/doc/PHTOAD-ft/vol_54/iss_12/14_1.shtml?bypassSSO=1|archivedate=15 May 2016|df=dmy-all}} * {{cite book|title=Early Greek Science: Thales to Aristotle|last=Lloyd|first=G.E.R.|authorlink=G. E. R. Lloyd|publisher=Chatto and Windus; W. W. Norton & Company|location=London; New York|year=1970|isbn=978-0-393-00583-7|ref=harv|url=https://archive.org/details/earlygreekscienc00gerl}} * {{Cite web|title=Greek Mathematics - Plato|last=Mastin|first=Luke|website=The Story of Mathematics|date=2010|accessdate=29 August 2017|url=http://www.storyofmathematics.com/greek_plato.html|ref=harv}} * {{cite book|last=Mattis|first=D.C.|title=The Theory of Magnetism Made Simple|url=https://books.google.com/books?id=VkNBAQAAIAAJ|year=2006|publisher=World Scientific|isbn=978-981-238-579-6|ref=harv}} * {{cite book|last=Maxwell|first=J.C.|authorlink=James Clerk Maxwell|year=1878|title=Matter and Motion|url=https://books.google.com/?id=noRgWP0_UZ8C&printsec=titlepage&dq=matter+and+motion|publisher=D. Van Nostrand|isbn=978-0-486-66895-6|ref=harv}} * {{cite book|last=Moore|first=J.T.|title=Chemistry For Dummies|url=https://books.google.com/books?id=TRuP-BbS9xoC|edition=2|year=2011|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-1-118-00730-3|ref=harv}} * {{cite book|url=http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=5869&page=161|title=Technology for the United States Navy and Marine Corps, 2000–2035 Becoming a 21st-Century Force: Volume 9: Modeling and Simulation|publisher=The National Academies Press|last1=National Research Council|author1link=United States National Research Council|last2=Committee on Technology for Future Naval Forces|year=1997|location=Washington, DC|isbn=978-0-309-05928-2|ref=harv}} * {{cite web|last1=O'Connor|first1=J.J.|last2=Robertson|first2=E.F.|author2link=Edmund F. Robertson|title=Special Relativity|website=[[MacTutor History of Mathematics archive]]|publisher=University of St Andrews|date=February 1996a|url=http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/HistTopics/Special_relativity.html|accessdate=1 April 2014|ref=harv}} * {{cite web|last1=O'Connor|first1=J.J.|last2=Robertson|first2=E.F.|author2link=Edmund F. Robertson|title=A History of Quantum Mechanics|website=[[MacTutor History of Mathematics archive]]|publisher=University of St Andrews|date=May 1996b|url=http://www-groups.dcs.st-and.ac.uk/~history/HistTopics/The_Quantum_age_begins.html|accessdate=1 April 2014|ref=harv}} * {{cite book|last=Oerter|first=R.|title=The Theory of Almost Everything: The Standard Model, the Unsung Triumph of Modern Physics|url=https://books.google.com/books?id=1KHuAAAAMAAJ|year=2006|publisher=Pi Press|isbn=978-0-13-236678-6|ref=harv}} * {{cite book|last1=Penrose|first1=R.|author1link=Roger Penrose|last2=Shimony|first2=A.|last3=Cartwright|first3=N.|last4=Hawking|first4=S.|author4link=Stephen Hawking|title=The Large, the Small and the Human Mind|publisher=Cambridge University Press|year=1997|isbn=978-0-521-78572-3|ref=harv|title-link=The Large, the Small and the Human Mind}} * {{cite book|last=Penrose|first=R.|authorlink=Roger Penrose|title=The Road to Reality|year=2004|isbn=978-0-679-45443-4|ref=harv|title-link=The Road to Reality}} * {{cite book|last=Rosenberg|first=Alex|title=Philosophy of Science|publisher=Routledge|year=2006|isbn=978-0-415-34317-6|ref=harv}} * {{cite book|last=Schrödinger|first=E.|title=My View of the World|publisher=Ox Bow Press|year=1983|isbn=978-0-918024-30-5|ref=harv}} * {{cite book|last=Schrödinger|first=E.|title=The Interpretation of Quantum Mechanics|publisher=Ox Bow Press|year=1995|isbn=978-1-881987-09-3|ref=harv}} * {{cite book|last=Singer|first=C.|title=A Short History of Science to the 19th Century|publisher=Streeter Press|year=2008|ref=harv}} * {{cite book|ref=harv|last=Smith|first=A. Mark|title=Alhacen's Theory of Visual Perception: A Critical Edition, with English Translation and Commentary, of the First Three Books of Alhacen's ''De Aspectibus'', the Medieval Latin Version of Ibn al-Haytham's ''Kitāb al-Manāẓir'', 2 vols|series=Transactions of the American Philosophical Society|volume=91|issue=4–5|publication-place=[[Philadelphia]]|year=2001|isbn=978-0-87169-914-5|publisher=[[American Philosophical Society]]|location=Philadelphia|oclc=47168716|title-link=De Aspectibus}} [https://www.jstor.org/stable/3657358 Books I-III (2001&nbsp;— '''91'''(4)) Vol 1 Commentary and Latin text via JSTOR]; [https://www.jstor.org/stable/3657357?seq=1#page_thumbnails_tab_contents &nbsp;— '''91'''(5) Vol 2 English translation, Book I:TOC pp. 339–41, Book II:TOC pp. 415–16, Book III:TOC pp. 559–60, Notes 681ff, Bibl. via JSTOR] * {{cite journal|last1=Stajic|first1=Jelena|last2=Coontz|first2=R.|last3=Osborne|first3=I.|title=Happy 100th, Superconductivity!|journal=Science|date=8 April 2011|volume=332|issue=6026|page=189|doi=10.1126/science.332.6026.189|bibcode=2011Sci...332..189S|ref=harv|pmid=21474747}} * {{cite book|last1=Taylor|first1=P.L.|last2=Heinonen|first2=O.|title=A Quantum Approach to Condensed Matter Physics|url=https://books.google.com/books?id=hyx6BjEX4U8C|year=2002|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-77827-5|ref=harv}} * {{cite book|last=Thurston|first=H.|title=Early Astronomy|year=1994|publisher=Springer|ref=harv}} * {{cite book|last1=Tipler|first1=Paul|last2=Llewellyn|first2=Ralph|title=Modern Physics|year=2003|publisher=W. H. Freeman|isbn=978-0-7167-4345-3|ref=harv}} * {{cite book|last=Toraldo Di Francia|first=G.|title=The Investigation of the Physical World|year=1976|isbn=978-0-521-29925-1|ref=harv}} * {{cite web|last=Walsh|first=K.M.|title=Plotting the Future for Computing in High-Energy and Nuclear Physics|url=http://www.bnl.gov/newsroom/news.php?a=23098|publisher=[[Brookhaven National Laboratory]]|accessdate=18 October 2012|date=1 June 2012|ref=harv|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160729020032/https://www.bnl.gov/newsroom/news.php?a=23098|archivedate=29 July 2016|df=}} * {{cite book|last1=Young|first1=H.D.|last2=Freedman|first2=R.A.|year=2014|edition=13th|title=Sears and Zemansky's University Physics with Modern Physics Technology Update|publisher=Pearson Education|isbn=978-1-292-02063-1|ref=harv|title-link=University Physics}} {{Refend}} [[קאַטעגאָריע:פיזיק|*]] [[קאַטעגאָריע:פינקטלעכע וויסנשאפט]] {{וויסן-שטומף}} </textarea><div class="templatesUsed"><div class="mw-templatesUsedExplanation"><p>מוסטערן באנוצט אויף דעם בלאט: </p></div><ul> <li><a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Cite_arXiv&action=edit&redlink=1" class="new" title="מוסטער:Cite arXiv (בלאַט עקזיסטירט נאָך נישט)">מוסטער:Cite arXiv</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Cite_arXiv&action=edit" class="new" title="מוסטער:Cite arXiv (בלאַט עקזיסטירט נאָך נישט)">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Cite_book" class="mw-redirect" title="מוסטער:Cite book">מוסטער:Cite book</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Cite_book&action=edit" class="mw-redirect" title="מוסטער:Cite book">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Cite_journal" title="מוסטער:Cite journal">מוסטער:Cite journal</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Cite_journal&action=edit" title="מוסטער:Cite journal">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Cite_web" class="mw-redirect" title="מוסטער:Cite web">מוסטער:Cite web</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Cite_web&action=edit" class="mw-redirect" title="מוסטער:Cite web">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Efn" title="מוסטער:Efn">מוסטער:Efn</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Efn&action=edit" title="מוסטער:Efn">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Harvard_citation/core" title="מוסטער:Harvard citation/core">מוסטער:Harvard citation/core</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Harvard_citation/core&action=edit" title="מוסטער:Harvard citation/core">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Harvard_citation_no_brackets" class="mw-redirect" title="מוסטער:Harvard citation no brackets">מוסטער:Harvard citation no brackets</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Harvard_citation_no_brackets&action=edit" class="mw-redirect" title="מוסטער:Harvard citation no brackets">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Harvnb" title="מוסטער:Harvnb">מוסטער:Harvnb</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Harvnb&action=edit" title="מוסטער:Harvnb">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:ISBN" title="מוסטער:ISBN">מוסטער:ISBN</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:ISBN&action=edit" title="מוסטער:ISBN">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Refbegin" title="מוסטער:Refbegin">מוסטער:Refbegin</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Refbegin&action=edit" title="מוסטער:Refbegin">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Refbegin/styles.css" title="מוסטער:Refbegin/styles.css">מוסטער:Refbegin/styles.css</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Refbegin/styles.css&action=edit" title="מוסטער:Refbegin/styles.css">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Refend" title="מוסטער:Refend">מוסטער:Refend</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:Refend&action=edit" title="מוסטער:Refend">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%94%D7%A2%D7%A8%D7%94-%D7%9C%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%A2" title="מוסטער:הערה-ליסטע">מוסטער:הערה-ליסטע</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%94%D7%A2%D7%A8%D7%94-%D7%9C%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%A2&action=edit" title="מוסטער:הערה-ליסטע">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%95%D7%95%D7%99%D7%A1%D7%9F-%D7%A9%D7%98%D7%95%D7%9E%D7%A3" title="מוסטער:וויסן-שטומף">מוסטער:וויסן-שטומף</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%95%D7%95%D7%99%D7%A1%D7%9F-%D7%A9%D7%98%D7%95%D7%9E%D7%A3&action=edit" title="מוסטער:וויסן-שטומף">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%A6%D7%99%D7%99%D7%92%D7%98_%D7%91%D7%95%D7%9A" title="מוסטער:צייגט בוך">מוסטער:צייגט בוך</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%A6%D7%99%D7%99%D7%92%D7%98_%D7%91%D7%95%D7%9A&action=edit" title="מוסטער:צייגט בוך">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%A6%D7%99%D7%99%D7%92%D7%98_%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%91" title="מוסטער:צייגט וועב">מוסטער:צייגט וועב</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%A6%D7%99%D7%99%D7%92%D7%98_%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%91&action=edit" title="מוסטער:צייגט וועב">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%A8" title="מוסטער:ר">מוסטער:ר</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%A8&action=edit" title="מוסטער:ר">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%A8%D7%A2%D7%A4%D7%9C%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%A2" title="מוסטער:רעפליסטע">מוסטער:רעפליסטע</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%A8%D7%A2%D7%A4%D7%9C%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%A2&action=edit" title="מוסטער:רעפליסטע">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:Citation/CS1" title="יחידה:Citation/CS1">יחידה:Citation/CS1</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:Citation/CS1&action=edit" title="יחידה:Citation/CS1">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:Citation/CS1/Configuration" title="יחידה:Citation/CS1/Configuration">יחידה:Citation/CS1/Configuration</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:Citation/CS1/Configuration&action=edit" title="יחידה:Citation/CS1/Configuration">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:Citation/CS1/Date_validation" title="יחידה:Citation/CS1/Date validation">יחידה:Citation/CS1/Date validation</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:Citation/CS1/Date_validation&action=edit" title="יחידה:Citation/CS1/Date validation">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:Citation/CS1/Suggestions" title="יחידה:Citation/CS1/Suggestions">יחידה:Citation/CS1/Suggestions</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:Citation/CS1/Suggestions&action=edit" title="יחידה:Citation/CS1/Suggestions">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:Citation/CS1/Whitelist" title="יחידה:Citation/CS1/Whitelist">יחידה:Citation/CS1/Whitelist</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:Citation/CS1/Whitelist&action=edit" title="יחידה:Citation/CS1/Whitelist">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:ISBN" title="יחידה:ISBN">יחידה:ISBN</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:ISBN&action=edit" title="יחידה:ISBN">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:PV-options" title="יחידה:PV-options">יחידה:PV-options</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:PV-options&action=edit" title="יחידה:PV-options">רעדאַקטירן</a>) </li><li><a href="/wiki/%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:ParamValidator" title="יחידה:ParamValidator">יחידה:ParamValidator</a> (<a href="/w/index.php?title=%D7%99%D7%97%D7%99%D7%93%D7%94:ParamValidator&action=edit" title="יחידה:ParamValidator">רעדאַקטירן</a>) </li></ul></div><p id="mw-returnto">צוריקקערן צו <a href="/wiki/%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7" title="פיזיק">פיזיק</a>.</p> <!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">גענומען פֿון "<a dir="ltr" href="https://yi.wikipedia.org/wiki/פיזיק">https://yi.wikipedia.org/wiki/פיזיק</a>"</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks catlinks-allhidden" data-mw="interface"></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">פּריװאַטקײַט</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%D7%B0%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D6%BC%D7%A2%D7%93%D7%99%D7%A2:%D7%95%D7%95%D7%A2%D7%92%D7%9F">וועגן װיקיפּעדיע</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%D7%B0%D7%99%D7%A7%D7%99%D7%A4%D6%BC%D7%A2%D7%93%D7%99%D7%A2:%D7%A7%D7%9C%D7%90%D7%A8%D7%A9%D7%98%D7%A2%D7%9C%D7%95%D7%A0%D7%92">לעגאלע קלארשטעלונג</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">קוד התנהגות</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">אנטוויקלער</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/yi.wikipedia.org">סטאַטיסטיק</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">קוקיז-דערקלערונג</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//yi.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%D7%A4%D7%99%D7%96%D7%99%D7%A7&action=edit&stub=&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">מאביל בעזעהן</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-cghgc","wgBackendResponseTime":200,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.006","walltime":"0.008","ppvisitednodes":{"value":17,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":898,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":0,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":2,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":0,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":0,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"]},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-6df7948d6c-cghgc","timestamp":"20241127174854","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> </body> </html>