CINXE.COM

Rodzaje licencji oprogramowania – BSD, MIT, Apache i Shared Source » JakiLinux

<!DOCTYPE html> <html lang="pl-PL"> <head><script type="text/javascript" src="https://web-static.archive.org/_static/js/bundle-playback.js?v=7YQSqjSh" charset="utf-8"></script> <script type="text/javascript" src="https://web-static.archive.org/_static/js/wombat.js?v=txqj7nKC" charset="utf-8"></script> <script>window.RufflePlayer=window.RufflePlayer||{};window.RufflePlayer.config={"autoplay":"on","unmuteOverlay":"hidden"};</script> <script type="text/javascript" src="https://web-static.archive.org/_static/js/ruffle/ruffle.js"></script> <script type="text/javascript"> __wm.init("http://web.archive.org/web"); __wm.wombat("http://jakilinux.org/felietony/rodzaje-licencji-oprogramowania-kontynuacja-cd/","20150325124515","http://web.archive.org/","web","https://web-static.archive.org/_static/", "1427287515"); </script> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="https://web-static.archive.org/_static/css/banner-styles.css?v=p7PEIJWi" /> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="https://web-static.archive.org/_static/css/iconochive.css?v=3PDvdIFv" /> <!-- End Wayback Rewrite JS Include --> <meta charset="UTF-8"/> <title>Rodzaje licencji oprogramowania &#8211; BSD, MIT, Apache i Shared Source &raquo; JakiLinux</title> <link rel="profile" href="http://gmpg.org/xfn/11"/> <link rel="shortcut icon" href="/web/20150325124515im_/http://jakilinux.org/wp-content/jakilinux.ico" type="image/x-icon"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="all" href="http://web.archive.org/web/20150325124515cs_/http://jakilinux.org/wp-content/themes/jl-v2/style.css"/> <script type="text/javascript" src="/web/20150325124515js_/http://jakilinux.org/wp-content/jquery.min.js"></script> <link rel="pingback" href="http://jakilinux.org/xmlrpc.php"/> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="JakiLinux » Kanał z wpisami" href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/feed/"/> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="JakiLinux » Kanał z komentarzami" href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/comments/feed/"/> <link rel="alternate" type="application/rss+xml" title="JakiLinux » Rodzaje licencji oprogramowania – BSD, MIT, Apache i Shared Source Kanał z komentarzami" href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/rodzaje-licencji-oprogramowania-kontynuacja-cd/feed/"/> <link rel="stylesheet" id="yarppWidgetCss-css" href="http://web.archive.org/web/20150325124515cs_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/yet-another-related-posts-plugin/style/widget.css?ver=3.9.3" type="text/css" media="all"/> <link rel="stylesheet" id="norm_stylesheet-css" href="http://web.archive.org/web/20150325124515cs_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/ridiculously-responsive-social-sharing-buttons/css/normalize.min.css?ver=3.9.3" type="text/css" media="all"/> <link rel="stylesheet" id="rrssb_stylesheet-css" href="http://web.archive.org/web/20150325124515cs_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/ridiculously-responsive-social-sharing-buttons/css/rrssb.css?ver=3.9.3" type="text/css" media="all"/> <link rel="stylesheet" id="cookie-compliance-css" href="http://web.archive.org/web/20150325124515cs_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/cookie-compliance/cookie-compliance.css?ver=3.9.3" type="text/css" media="all"/> <link rel="stylesheet" id="lightboxStyle-css" href="http://web.archive.org/web/20150325124515cs_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/lightbox-plus/css/shadowed/colorbox.css?ver=2.6" type="text/css" media="screen"/> <script type="text/javascript" src="http://web.archive.org/web/20150325124515js_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/ridiculously-responsive-social-sharing-buttons/js/vendor/modernizr-2.6.2-respond-1.1.0.min.js?ver=3.9.3"></script> <script type="text/javascript" src="http://web.archive.org/web/20150325124515js_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/ridiculously-responsive-social-sharing-buttons/js/rrssb.min.js?ver=3.9.3"></script> <script type="text/javascript" src="http://web.archive.org/web/20150325124515js_/http://jakilinux.org/wp-includes/js/jquery/jquery.js?ver=1.11.0"></script> <script type="text/javascript" src="http://web.archive.org/web/20150325124515js_/http://jakilinux.org/wp-includes/js/jquery/jquery-migrate.min.js?ver=1.2.1"></script> <script type="text/javascript"> /* <![CDATA[ */ var cookie_compliance_options = {"buttons":{"submit":"Zgadzam si\u0119","cancel":"Odmawiam"},"notify":"Aby strona dzia\u0142a\u0142a poprawnie Twoja przegl\u0105darka zapisuje na komputerze ma\u0142y plik, kt\u00f3ry nazywa si\u0119 ciasteczkiem (cookie). Ten plik jest ca\u0142kowicie bezpieczny.\r\nPonad 90% stron w sieci to robi aby dowiedzie\u0107 si\u0119 jak lepiej serwowa\u0107 zawarto\u015b\u0107. Na szcz\u0119\u015bcie Unia Europejska na\u0142o\u017cy\u0142a na nas obowi\u0105zek poinformowania Ci\u0119 o tym. Jaka jest Twoja decyzja?","bottom":{"message":"Aby strona dzia\u0142a\u0142a poprawnie Twoja przegl\u0105darka zapisuje na komputerze plik cookie, kt\u00f3ry jest ca\u0142kowicie bezpieczny. Ponad 90% stron w sieci to robi aby dowiedzie\u0107 si\u0119 jak lepiej serwowa\u0107 zawarto\u015b\u0107. ","css":"div#cookie-compliance-bottom-overlay {\r\n\theight: \t45px;\r\n}\r\n \r\ndiv#cookie-compliance-bottom-overlay div {\r\n\twidth: \t\t700px;\r\n\tmargin: \t2px auto;\r\n\theight:\t\tauto;\r\n\tpadding: \t0;\r\n\tcolor: \t\t#fff;\r\n}\r\n\t\r\ndiv#cookie-compliance-bottom-overlay div p {\r\n\tmargin:\t\t0;\r\n\tpadding:\t0;\r\n\tfont-size:\t12.5px;\r\n\tletter-spacing:\t0.9px;\r\n\twidth: \t\t850px;\r\n\tfloat: \t\tleft;\r\n\twhite-space:\tnowrap;\r\n\tline-height:\t20px;\r\n}\r\n\t\r\ndiv#cookie-compliance-bottom-overlay div p a {\r\n\tcolor:\t\t#fff;\r\n\ttext-decoration: underline;\r\n}\r\n"},"cookie":"cookie_compliance","enabled":{"head":"","footer":""},"disabled":{"head":"","footer":""},"ccsettings":{"bottompopup":"on","nocookie":"on"},"ajaxurl":"http:\/\/web.archive.org\/web\/20150325124515\/http:\/\/jakilinux.org\/wp-content\/plugins\/cookie-compliance\/zaf.call.php","nonce":"0b93f3bf54","ga_nonce":"bfbfcb6661"}; /* ]]> */ </script> <script type="text/javascript" src="http://web.archive.org/web/20150325124515js_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/cookie-compliance/cookie-compliance.min.js?ver=3.9.3"></script> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" title="RSD" href="http://jakilinux.org/xmlrpc.php?rsd"/> <link rel="wlwmanifest" type="application/wlwmanifest+xml" href="http://jakilinux.org/wp-includes/wlwmanifest.xml"/> <link rel="prev" title="Trzykrotny wzrost dochodów z open source do roku 2013" href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/gnu/trzykrotny-wzrost-dochodow-z-open-source-do-roku-2013/"/> <link rel="next" title="Analiza porównawcza modeli licencjonowania oprogramowania – podsumowanie" href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/analiza-porownawcza-modeli-licencjonowania-oprogramowania-podsumowanie/"/> <meta name="generator" content="WordPress 3.9.3"/> <link rel="canonical" href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/rodzaje-licencji-oprogramowania-kontynuacja-cd/"/> <link rel="shortlink" href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/?p=43451"/> <link rel="stylesheet" type="text/css" href="http://web.archive.org/web/20150325124515cs_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/highlight-source-pro/all.css"/><!--[if IE]><link rel="stylesheet" type="text/css" href="http://jakilinux.org/wp-content/plugins/highlight-source-pro/ie.css" /><![endif]--> <script type="text/javascript"> function cookie_compliance_ga() { } function cookie_compliance_head() { if (compliance.enabled() && compliance.check() && compliance.isAccepted()) { } else { } } </script> <script type="text/javascript"> window._idl = {}; _idl.variant = "banner"; (function() { var idl = document.createElement('script'); idl.type = 'text/javascript'; idl.async = true; idl.src = ('https:' == document.location.protocol ? 'https://' : 'http://') + 'members.internetdefenseleague.org/include/?url=' + (_idl.url || '') + '&campaign=' + (_idl.campaign || '') + '&variant=' + (_idl.variant || 'banner'); document.getElementsByTagName('body')[0].appendChild(idl); })(); </script> <script type="text/javascript"> /* <![CDATA[ */ (function() { var s = document.createElement('script'), t = document.getElementsByTagName('script')[0]; s.type = 'text/javascript'; s.async = true; s.src = 'http://web.archive.org/web/20150325124515/http://api.flattr.com/js/0.6/load.js?mode=auto'; t.parentNode.insertBefore(s, t); })(); /* ]]> */</script> </head> <body class="single single-post postid-43451 single-format-standard"> <div id="wrapper" class="hfeed"> <div id="header"> <div id="masthead"> <div id="branding" role="banner"> <div id="site-title"> <span> <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/" title="JakiLinux" rel="home"><img src="http://web.archive.org/web/20150325124515im_/http://jakilinux.org/wp-content/themes/jl-v2/images/wortal.png" width="320" height="60" alt="Wortal">JakiLinux</a> </span> </div> </div><!-- #branding --> <div id="access" role="navigation"> <div class="skip-link screen-reader-text"><a href="#content" title="Przeskocz do treści">Przeskocz do treści</a></div> <div id="main_nav"> <div class="menu-header"><ul id="menu-glowne" class="menu"><li id="menu-item-217432" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-home menu-item-217432"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/">Home</a></li> <li id="menu-item-217453" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-217453"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/dlaczego-linux/">Dlaczego Linux?</a></li> <li id="menu-item-217454" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-217454"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/jaki-linux/">Wybór systemu</a></li> <li id="menu-item-217455" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-217455"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/instalacja/">Instalacja</a></li> <li id="menu-item-217456" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-217456"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/pierwsze-kroki/">Pierwsze kroki</a></li> <li id="menu-item-217457" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-217457"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/programy/">Programy</a></li> <li id="menu-item-217458" class="menu-item menu-item-type-custom menu-item-object-custom menu-item-217458"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/pomocy/">Pomocy!</a></li> <li id="menu-item-217550" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217550"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/zaloga-jl/">Załoga JL</a></li> </ul></div> </div> </div><!-- #access --> </div><!-- #masthead --> </div><!-- #header --> <div id="main"> <!-- ?php get_sidebar( 'left' ); ? --> <div id="container"> <div id="content" role="main" class="single-article"> <div id="post-43451" class="post-43451 post type-post status-publish format-standard hentry category-felietony tag-licencje tag-prawo"> <div class="cat-237 post-header"> <h2 class="entry-title">Rodzaje licencji oprogramowania &#8211; BSD, MIT, Apache i Shared Source</h2> <div class="entry-meta"> <span class="meta-prep meta-prep-author">1 września 2009</span>, <span class="meta-sep"><a class="url fn n" href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/author/azrael/" title="Zobacz wszystkie wpisy, których autorem jest Azrael Nightwalker">Azrael Nightwalker</a></span> </div><!-- .entry-meta --> </div> <div class="entry-content"> <p>Omówiliśmy już <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/gnu/rodzaje-licencji-oprogramowania/">licencje własnościowe</a> oraz <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/gnu/rodzaje-licencji-oprogramowania-cd/">różnice między wolnym a otwartym oprogramowaniem</a>. Czas zgłębić ten drugi temat i przyjrzeć się bliżej licencjom uznanym jako otwarte, a także kuriozum o nazwie Shared Source firmy Microsoft.<span id="more-43451"></span><!--header--></p> <h4 class="sub">Licencje bez klauzuli copyleft</h4> <p> Licencje bez klauzuli copyleft nazywane są zezwalającymi (ang. <i>permissive</i>) lub licencjami akademickimi. Ich treść jest znacznie krótsza od licencji copyleft, dzięki czemu są prostsze do zrozumienia. </p> <p> <strong> Licencja BSD</strong> </p> <p> Pierwszymi programami udostępnionymi na licencji non-copyleft były elementy wydanej w&nbsp;latach 70-tych dystrybucji 1BSD, ale pierwszym oprogramowaniem w&nbsp;całości rozpowszechnianym na warunkach tej licencji była wydana w&nbsp;czerwcu 1989 roku dystrybucja Networking Release 1<a id="sdfootnote130anc" href="#sdfootnote130sym"><sup>130</sup></a>. Jej&nbsp;licencja, to <strong>4-klauzulowa licencja BSD</strong><a id="sdfootnote131anc" href="#sdfootnote131sym"><sup>131</sup></a>, zwana także starą licencją BSD. Licencja ta zezwala na użytkowanie i&nbsp;redystrybucję oprogramowania, z&nbsp;modyfikacjami lub bez, w&nbsp;formie kodu źródłowego lub binarnego, pod warunkiem zachowania informacji o&nbsp;prawach autorskich w&nbsp;kodzie źródłowym i&nbsp;dokumentacji programu, oraz pod warunkiem nie używania nazwy Uniwersytetu Kalifornijskiego w&nbsp;Berkeley i&nbsp;nazwisk jego współpracowników do reklamowania produktów pochodnych od danego programu, bez uzyskania pozwolenia. Konsekwencją tych liberalnych warunków licencji jest zezwolenie na włączanie oprogramowania nią objętego do produktów na innych licencjach, zarówno otwartych, jak i&nbsp;zamkniętych. Licencja ta, tak jak większość licencji wolnego oprogramowania, zawiera także informację o&nbsp;braku jakichkolwiek gwarancji oraz nie ponoszeniu przez autorów i&nbsp;dystrybutorów programu odpowiedzialności za szkody wynikłe z użytkowania programu. </p> <p> <strong> Klauzula ogłoszeniowa, 3-klauzulowa licencja BSD</strong> </p> <p> Specyficzną cechą 4-klauzulowej licencji BSD jest tzw. klauzula ogłoszeniowa (lub reklamowa), która wymaga, aby wszystkie materiały reklamujące produkty korzystające z kodu na tej licencji zawierały informację: </p> <blockquote> <p> Ten produkt zawiera oprogramowanie stworzone przez Uniwersytet Kalifornijski w&nbsp;Berkeley oraz jego współpracowników<a id="sdfootnote132anc" href="#sdfootnote132sym"><sup>132</sup></a>. </p> </blockquote> <p> Klauzula ta powoduje niekompatybilność z wieloma licencjami (zwłaszcza GPL<a id="sdfootnote133anc" href="#sdfootnote133sym"><sup>133</sup></a>), oraz sprawia problem praktyczny, kiedy kolejni autorzy wpisują w&nbsp;niej swoje nazwisko lub nazwę firmy w&nbsp;miejsce Uniwersytetu Kalifornijskiego. W dużych projektach, przez używanie takich klauzul, liczba informacji o&nbsp;autorach wymaganych w&nbsp;materiałach reklamowych wzrasta. Przykładem może być system NetBSD, w&nbsp;którego dokumentacji (jak podaje Richard Stallman<a id="sdfootnote134anc" href="#sdfootnote134sym"><sup>134</sup></a>) w&nbsp;1997 roku było 75 takich informacji reklamowych o&nbsp;poszczególnych autorach. W 1999 roku Uniwersytet Kalifornijski zrezygnował z używania tej klauzuli i&nbsp;zezwolił na usunięcie jej z wszelkiego kodu do którego ma on prawa autorskie<a id="sdfootnote135anc" href="#sdfootnote135sym"><sup>135</sup></a>. Powstała w&nbsp;ten sposób licencja jest nazywana <strong>3-klauzulową licencją BSD</strong><a id="sdfootnote136anc" href="#sdfootnote136sym"><sup>136</sup></a>, lub zmodyfikowaną (albo nową) licencją BSD. Licencja ta jest kompatybilna z GPL i&nbsp;innymi popularnymi licencjami. Od czasu tej decyzji wszystkie systemy BSD przeszły na 3-klauzulową licencję, z wyjątkiem NetBSD, które nadal używa 4&nbsp;klauzulowej wersji<a id="sdfootnote137anc" href="#sdfootnote137sym"><sup>137</sup></a>. W konsekwencji, w&nbsp;dokumentacji bieżącej wersji NetBSD można znaleźć 239 informacji reklamowych o&nbsp;poszczególnych autorach<a id="sdfootnote138anc" href="#sdfootnote138sym"><sup>138</sup></a>. </p> <p> <strong>2-klauzulowa BSD, MIT (X11) oraz ISC</strong> </p> <p> Część programistów używa także 2-klauzulowej licencji BSD<a id="sdfootnote139anc" href="#sdfootnote139sym"><sup>139</sup></a>, powstałej przez usunięcie klauzuli zakazującej używania nazwisk autorów do reklamowania produktów pochodnych. Licencja ta jest funkcjonalnie identyczna z&nbsp;licencją MIT<a id="sdfootnote140anc" href="#sdfootnote140sym"><sup>140</sup></a> (zwaną także licencją X11), oraz licencją ISC<a id="sdfootnote141anc" href="#sdfootnote141sym"><sup>141</sup></a> (używaną m.in. przez OpenBSD<a id="sdfootnote142anc" href="#sdfootnote142sym"><sup>142</sup></a>). Mnogość licencji z &bdquo;BSD&rdquo; w&nbsp;nazwie powoduje niejednoznaczność terminu &bdquo;licencja BSD&rdquo;, dlatego Stallman proponuje zamiast którejkolwiek z licencji BSD używać licencji X11<a id="sdfootnote143anc" href="#sdfootnote143sym"><sup>143</sup></a> (nazwa &bdquo;licencja MIT&rdquo; też może być niejednoznaczna, ponieważ MIT używało wielu licencji<a id="sdfootnote144anc" href="#sdfootnote144sym"><sup>144</sup></a>). Z tego samego powodu można preferować licencję ISC, która dodatkowo jest napisana prostszym językiem, dzięki czemu sprawia mniej problemów w&nbsp;interpretacji prawnej. Licencja X11 zawiera nieprecyzyjne sformułowania &bdquo;<i>zajmować się oprogramowaniem</i><a id="sdfootnote145anc" href="#sdfootnote145sym"><sup>145</sup></a>&rdquo; (w oryg. &bdquo;<i>to deal in the Software&rdquo;</i>)<br/> oraz &bdquo;<i>oprogramowanie i&nbsp;związane [dołączone] pliki dokumentacji</i><a id="sdfootnote146anc" href="#sdfootnote146sym"><sup>146</sup></a>&rdquo; (w oryg. &bdquo;<i>this software and associated documentation files&rdquo;</i>), które (wg Rosena<a id="sdfootnote147anc" href="#sdfootnote147sym"><sup>147</sup></a>) mogą sprawiać problemy w&nbsp;interpretacji prawnej. </p> <p><strong>Apache License</strong> </p> <p> Osobnym ciekawym przypadkiem jest licencja Apache<a id="sdfootnote148anc" href="#sdfootnote148sym"><sup>148</sup></a>. Jest to licencja stworzona przez Apache Software Foundation, początkowo tylko dla ich serwera protokołu HTTP &#8211; Apache. Pierwsze wersje tej licencji były podobne do 4&nbsp;klauzulowej licencji BSD, z dodaniem klauzuli zabraniającej produktom pochodnym używania nazwy Apache. Wersja 2.0, opublikowana w&nbsp;2004 roku, znacząco się od nich różni. Apache License 2.0, podobnie jak w/w licencje akademickie, zezwala na używanie, modyfikowanie i&nbsp;redystrybucję programu w&nbsp;postaci źródłowej, lub binarnej, bez obowiązku udostępnienia kodu źródłowego. Oznacza to, że kod na tej licencji można włączyć do zamkniętych programów, pod warunkiem zachowania zgodności z warunkami tej licencji. Podobnie jak poprzednie wersje, Apache License 2.0 nie udziela zezwolenia na używanie nazw i&nbsp;znaków handlowych licencjodawcy, z wyjątkiem użycia ich w&nbsp;informacji o&nbsp;pochodzeniu produktu. Najważniejszą zmianą, w&nbsp;porównaniu do typowych licencji akademickich, jest klauzula o&nbsp;patentach. Apache License 2.0 określa, że licencjobiorca otrzymuje od wszystkich autorów i&nbsp;współautorów licencję na użycie ich patentów mających zastosowanie w&nbsp;licencjonowanym programie. Jednakże, jeśli licencjobiorca wytoczy komukolwiek proces o&nbsp;to, że ów program narusza jego patenty, to w/w licencja na użycie patentów autorów i&nbsp;współautorów zostanie mu cofnięta. Apache License 2.0 jest niekompatybilna z&nbsp;GPLv2, ale jest kompatybilna z GPLv3<a id="sdfootnote149anc" href="#sdfootnote149sym"><sup>149</sup></a>. Ze względu na obejmowanie patentów i&nbsp;znaków handlowych, licencja ta stanowi ciekawą alternatywę dla licencji typu BSD. </p> <p> <strong> Domena publiczna</strong> </p> <p> Przy omawianiu licencji akademickich warto także wspomnieć o&nbsp;domenie publicznej. Domena publiczna nie jest licencją. Jest to ogół twórczości, do której wygasły autorskie prawa majątkowe, i&nbsp;która jest przez to dostępna dla wszystkich, i&nbsp;do dowolnych zastosowań. Do domeny publicznej należą także dzieła, które od początku ich powstania nie były objęte tymi prawami (np. teksty ustaw, statystyki sportowe, formuły matematyczne). W/w licencji akademickich, ani licencji copyleft nie należy mylić z domeną publiczną. Zarówno licencje copyleft, jak i&nbsp;akademickie, opierają się na prawie autorskim &#8211; w&nbsp;każdej z nich jest wyraźne zastrzeżenie praw autorskich. Dopiero po zastrzeżeniu tych praw autor udziela zezwolenia na używanie, kopiowanie i&nbsp;modyfikowanie, pod ściśle określonymi warunkami. </p> <h4>Podwójne licencjonowanie</h4> <p> Właściciel praw autorskich może licencjonować swoje dzieła wielokrotnie i&nbsp;na odmiennych warunkach. Firmy sprzedające oprogramowanie własnościowe często stosują kilka typów licencji jednocześnie &#8211; np. licencje dla użytkowników indywidualnych, dla użytkowników grupowych, oraz dla instytucji akademickich. Licencje te różnią się zakresem uprawnień oraz ceną. W przypadku wolnego oprogramowania jednoczesne wydawanie produktów na kilku licencjach jest stosowane ze względu na kompatybilność z innymi licencjami wolnego oprogramowania. Np. interpreter języka Perl jest wydany na Artistic License oraz na GPL<a id="sdfootnote150anc" href="#sdfootnote150sym"><sup>150</sup></a>, a przeglądarka Mozilla Firefox jest wydana jednocześnie na MPL, LGPL i&nbsp;GPL<a id="sdfootnote151anc" href="#sdfootnote151sym"><sup>151</sup></a>. Użytkownik podczas modyfikacji programu ma możliwość wyboru jednej (lub wszystkich) z wymienionych licencji, ale po wybraniu nie może danej licencji zmienić. </p> <p> Niektóre firmy stosują jednocześnie oba w/w modele licencjonowania dla swoich produktów &#8211; wydają je na licencji typu copyleft, oraz komercyjnej. Najbardziej znanymi przykładami są baza danych MySQL<a id="sdfootnote152anc" href="#sdfootnote152sym"><sup>152</sup></a> oraz biblioteka interfejsu użytkownika Qt<a id="sdfootnote153anc" href="#sdfootnote153sym"><sup>153</sup></a>. Twórcy oprogramowania korzystającego z w/w produktów mogą wybrać wersję na GPL, ale wtedy ich oprogramowanie też musi być objęte tą licencją (zgodnie z warunkami modyfikacji i&nbsp;dystrybucji zawartymi w&nbsp;licencji), lub mogą kupić licencję komercyjną, i&nbsp;wtedy nie muszą ujawniać swojego kodu źródłowego. Użytkownicy wybierający wersję GPL nie mogą udzielać innym komercyjnych licencji. </p> <p> Jednoczesne komercyjne i&nbsp;otwarte licencjonowanie programów pozwala lepiej finansować rozwój programu oraz otrzymywać wsparcie niezależnych twórców-ochotników. Aby móc udzielać licencji komercyjnych na programy rozwijane przez społeczność niezależnych twórców, firma rozwijająca dany program musi otrzymać od każdego z nich zgodę na relicencjonowanie ich kodu. Udostępnienie programu na wolnej licencji pozwala na szybsze zdobycie dużej liczby użytkowników i&nbsp;uzyskanie efektu sieciowego<a id="sdfootnote154anc" href="#sdfootnote154sym"><sup>154</sup></a>, co można porównać z&nbsp;modelem shareware<a id="sdfootnote155anc" href="#sdfootnote155sym"><sup>155</sup></a>. </p> <p> Podwójne licencjonowanie można łączyć z innymi cechami produktu. Produkt na licencji komercyjnej może odróżniać się od otwartego dodatkową funkcjonalnością, posiadaniem gwarancji producenta, lub wsparciem technicznym. Np. komercyjna wersja bazy MySQL jest oferowana wraz z&nbsp;szerokim wachlarzem usług<a id="sdfootnote156anc" href="#sdfootnote156sym"><sup>156</sup></a>, zaś komercyjna wersja maszyny wirtualnej VirtualBox oferuje funkcje niedostępne w&nbsp;wersji otwartej<a id="sdfootnote157anc" href="#sdfootnote157sym"><sup>157</sup></a>. </p> <p> Podwójne licencjonowanie może być także rozłożone w&nbsp;czasie. Firma Artifex Software przez wiele lat wydawała Ghostscript (interpreter języka PostScript) na licencji komercyjnej oraz Alladin Free Public License<a id="sdfootnote158anc" href="#sdfootnote158sym"><sup>158</sup></a> (licencja zezwalająca na modyfikację kodu źródłowego tylko do celów niekomercyjnych), zaś wersję na GPL wydawała z rocznym opóźnieniem<a id="sdfootnote159anc" href="#sdfootnote159sym"><sup>159</sup></a>. Obecnie Artifex Software zrezygnowała z licencji AFPL i&nbsp;wydaje bieżącą wersję Ghostscript na GPL oraz komercyjnej licencji<a id="sdfootnote160anc" href="#sdfootnote160sym"><sup>160</sup></a>. </p> <p> Niemniej jednak, podwójne licencjonowanie ma dość wąskie zastosowanie. Jak podaje Mikko V&#228;lim&#228;ki, model ten jest praktyczny tylko w&nbsp;określonych warunkach<a id="sdfootnote161anc" href="#sdfootnote161sym"><sup>161</sup></a>. Po pierwsze, nie ma sensu go stosować do licencji bez klauzuli copyleft, gdyż programy nimi objęte można bez problemu włączać do zamkniętych, komercyjnych produktów. Po drugie, do wielokrotnego licencjonowania potrzebne jest posiadanie pełni praw autorskich do kodu źródłowego programu. W dużych projektach z dużą liczbą niezależnych autorów (np. jądro Linux) uzyskanie zgody wszystkich na zmianę licencji może się okazać niemożliwe, bo np. niektórzy autorzy już nie żyją, a z kolejnymi nie ma kontaktu. Po trzecie, model ten ma największy sens wtedy, gdy potencjalni klienci mają interes w&nbsp;uzyskaniu licencji komercyjnej. Chodzi głównie o&nbsp;programy na licencji z&nbsp;silną klauzulą copyleft, które są podstawą do tworzenia innych programów (np.&nbsp;biblioteki, bazy danych). Zastosowana w&nbsp;nich klauzula copyleft wymusza na twórcach programów zależnych udostępnienie kodu źródłowego ich dzieł na tej samej licencji, co używana biblioteka czy też baza danych. Dzięki możliwości zakupu licencji komercyjnej, w/w twórcy mogą za opłatą uwolnić się od wymagań klauzuli copyleft. W przypadku programów samodzielnych, nieingerujących w&nbsp;działanie innych programów, twórcy oprogramowania własnościowego mogą z&nbsp;nich korzystać bez ujawniania kodu swoich programów. </p> <h4>Shared Source</h4> <p> <i>Shared Source</i><a id="sdfootnote162anc" href="#sdfootnote162sym"><sup>162</sup></a> (&bdquo;współdzielony kod&rdquo;) jest inicjatywą Microsoftu stworzoną w&nbsp;celu udostępniania ich kodu źródłowego osobom i&nbsp;organizacjom. Inicjatywa ta powstała w&nbsp;maju 2001 roku jako odpowiedź na żądania dużych korporacji i&nbsp;organizacji rządowych, które, chcąc zapewnić sobie odpowiedni poziom bezpieczeństwa, potrzebowały wglądu do kodu źródłowego używanych programów. Shared Source można także uważać za pośrednią odpowiedź na ruch open source, zwłaszcza biorąc pod uwagę podobieństwo nazw. W ramach tej inicjatywy, organizacje (instytucje rządowe, instytucje akademickie, korporacje, producenci OEM) oraz niezależni twórcy mogą, po podpisaniu odpowiedniego kontraktu, uzyskać dostęp do kodu źródłowego wybranych programów Microsoftu. Do programu dopuszczane są tylko wybrane osoby i&nbsp;instytucje, po&nbsp;spełnieniu szeregu wymagań stawianych przez Microsoft<a id="sdfootnote163anc" href="#sdfootnote163sym"><sup>163</sup></a>. </p> <p> W ramach Shared Source, Microsoft udostępnił także 5 licencji, którymi niezależni twórcy mogą objąć swoje oprogramowanie. 2 z nich, Microsoft Public License (Ms-PL) i&nbsp;Microsoft Reciprocal License (Ms-RL)<a id="sdfootnote164anc" href="#sdfootnote164sym"><sup>164</sup></a>, zostały zaakceptowane przez OSI jako licencje otwartego oprogramowania<a id="sdfootnote165anc" href="#sdfootnote165sym"><sup>165</sup></a>. Z&nbsp;czasem FSF także je zaakceptowała, jako licencje wolnego oprogramowania<a id="sdfootnote166anc" href="#sdfootnote166sym"><sup>166</sup></a>, z zastrzeżeniem, żeby nie obejmować nimi nowego oprogramowania, ponieważ Ms-RL jest niekompatybilna z GPL, a Ms-PL duplikuje funkcjonalność licencji Apache 2.0. </p> <p> Microsoft Public License można zakwalifikować do licencji akademickich<a id="sdfootnote167anc" href="#sdfootnote167sym"><sup>167</sup></a>, gdyż zezwala ona modyfikację i&nbsp;dystrybucję kodu źródłowego, oraz na włączanie kodu do własnych programów, zarówno komercyjnych jak i&nbsp;niekomercyjnych. Ms-PL, podobnie jak licencja Apache 2.0, zawiera także klauzulę o&nbsp;udzieleniu licencji na patenty oraz jej wygaśnięciu w&nbsp;przypadku wytoczenia autorom pozwu o&nbsp;naruszenie patentów. Ms-PL także wyraźnie nie udziela licencji na użycie znaków handlowych producenta. Licencja ta jest kompatybilna z trzecią wersją licencji GPL<a id="sdfootnote168anc" href="#sdfootnote168sym"><sup>168</sup></a>. </p> <p> Microsoft Reciprocal License, podobnie jak Ms-PL zezwala na modyfikację i&nbsp;dystrybucję kodu źródłowego. Jednakże, Ms-RL jest licencją typu copyleft<a id="sdfootnote169anc" href="#sdfootnote169sym"><sup>169</sup></a>, gdyż wymaga dystrybucji zmodyfikowanych wersji pod tą samą licencją. Podobnie jak licencje MPL i&nbsp;CDDL, zezwala ona na włączanie do programu kodu na innych licencjach, pod warunkiem umieszczenia go w&nbsp;osobnych plikach. Tak&nbsp;samo jak MPL i&nbsp;CDDL, licencja Ms-RL jest niekompatybilna z GPL. </p> <p> Kolejne 2 licencje, Microsoft Limited Public License (Ms-LPL)<a id="sdfootnote170anc" href="#sdfootnote170sym"><sup>170</sup></a> i&nbsp;Microsoft Limited Reciprocal License (Ms-LRL)<a id="sdfootnote171anc" href="#sdfootnote171sym"><sup>171</sup></a>, są modyfikacjami w/w licencji, które ograniczają użycie programów nimi objętych tylko do systemu Microsoft Windows. Z tego powodu nie mogą one być uznane za licencje wolnego ani otwartego oprogramowania. </p> <p> Ostatnią licencją Shared Source jest Microsoft Reference Source License (Ms-RSL)<a id="sdfootnote172anc" href="#sdfootnote172sym"><sup>172</sup></a>. Licencja ta zezwala tylko na podgląd kodu źródłowego, bez prawa do modyfikacji, oraz bez prawa do dystrybucji poza własną firmą. Jest to najbardziej restrykcyjna licencja z całej inicjatywy Microsoftu. Mimo tych ograniczeń, dany kod źródłowy może być użyty do zrozumienia działania programu i&nbsp;uzyskania dzięki temu poprawy działania własnych produktów współdziałających z danym programem na licencji Ms-RSL. Licencja ta również nie jest licencją wolnego ani otwartego oprogramowania. </p> <p> W ramach Shared Source, Microsoft udostępnił na w/w licencjach kod źródłowy niektórych drobnych programów<a id="sdfootnote173anc" href="#sdfootnote173sym"><sup>173</sup></a>. Microsoft wydał także kilka programów na indywidualnych licencjach, które nakładają szereg dodatkowych ograniczeń &#8211; np. zabraniają użycia danego programu do celów komercyjnych. Przykładami są Shared Source Common Language Infrastructure<a id="sdfootnote174anc" href="#sdfootnote174sym"><sup>174</sup></a> (implementacja CLI, głównego komponentu platformy .NET) oraz system Windows&nbsp;CE 6.0<a id="sdfootnote175anc" href="#sdfootnote175sym"><sup>175</sup></a>. </p> <blockquote> <p> Inicjatywa Shared Source spotkała się z szeroką krytyką ze strony środowiska wolnego oprogramowania. Richard Stallman określił program Shared Source jako:<br/> inną nazwę dla umów o&nbsp;zachowaniu poufności (ang. NDA)<a id="sdfootnote176anc" href="#sdfootnote176sym"><sup>176</sup></a>. </p> </blockquote> <p> Bruce Perens (współzałożyciel OSI) podsumował Shared Source słowami: </p> <blockquote> <p> patrz, ale nie dotykaj &#8211; my wszystko kontrolujemy<a id="sdfootnote177anc" href="#sdfootnote177sym"><sup>177</sup></a>. </p> </blockquote> <p> Michael Tiemann (prezes OSI) stwierdził, że: </p> <blockquote> <p> Shared Source, używając podobnie brzmiących terminów i&nbsp;oferując podobne możliwości, służy odwróceniu uwagi i&nbsp;rozmyciu przekazu ruchu open source<a id="sdfootnote178anc" href="#sdfootnote178sym">&gt;<sup>178</sup></a>. </p> </blockquote> <p> Tiemann uważa także, że Shared Source jest chwytem marketingowym, który może okazać się koniem trojańskim. Doskonałą ilustracją tego stwierdzenia jest fakt, iż twórcy wolnego oprogramowania, którzy oglądają kod udostępniony na licencji Microsoft Reference Source License mogą później zostać oskarżeni o&nbsp;bezprawne skopiowanie kodu objętego licencją Ms-RSL &#8211; jeśli ich kod źródłowy będzie wystarczająco podobny<a id="sdfootnote179anc" href="#sdfootnote179sym"><sup>179</sup></a>. Miguel de Icaza, programista projektów GNOME i&nbsp;Mono, ostrzega twórców wolnego oprogramowania, żeby nawet nie przeglądali kodu źródłowego objętego tą licencją<a id="sdfootnote180anc" href="#sdfootnote180sym"><sup>180</sup></a>. </p> <p> Nie da się ukryć, że Shared Source wykorzystuje wymienioną w&nbsp;rozdziale&nbsp;<strong>Wolne oprogramowanie</strong> dwuznaczność terminu open source, który potocznie może być rozumiany tylko jako możliwość zobaczenia kodu źródłowego, bez prawa do modyfikacji. Doskonale ilustruje to licencja Ms-RSL, która przez osobę nieobeznaną w&nbsp;temacie może zostać błędnie uznana za licencję otwartego oprogramowania. Chociaż Shared Source obejmuje 2 licencje wolnego oprogramowania (Microsoft Public License i&nbsp;Microsoft Reciprocal License), to całą inicjatywę należy zaliczyć do zamkniętego oprogramowania, bo większość jej licencji nie spełnia kryteriów definicji wg FSF i&nbsp;OSI (opisanych w&nbsp;rozdziale <strong>Wolne oprogramowanie</strong>). </p> <p><!-- przypisy --></p> <h4>Przypisy:</h4> <ol start="130"> <li id="sdfootnote130sym">Chociaż już wcześniejsze wersje BSD były licencjonowane na takich warunkach, to wymagały licencji od AT&amp;T, gdyż zawierały także kod Uniksa. Zob. rozdz. <strong>Unix i&nbsp;BSD &#8211; akademickie podejście</strong></li> <li id="sdfootnote131sym">Treść licencji jest dostępna na stronie projektu FreeBSD: <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.freebsd.org/copyright/license.html" class="extlink">http://www.freebsd.org/copyright/license.html</a></li> <li id="sdfootnote132sym">Tłumaczenie własne.</li> <li id="sdfootnote133sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.gnu.org/philosophy/bsd.pl.html" class="extlink">http://www.gnu.org/philosophy/bsd.pl.html</a></li> <li id="sdfootnote134sym">Ibidem.</li> <li id="sdfootnote135sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/ftp://ftp.cs.berkeley.edu/pub/4bsd/README.Impt.License.Change" class="extlink">ftp://ftp.cs.berkeley.edu/pub/4bsd/README.Impt.License.Change</a></li> <li id="sdfootnote136sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.opensource.org/licenses/bsd-license.php" class="extlink">http://www.opensource.org/licenses/bsd-license.php</a></li> <li id="sdfootnote137sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.netbsd.org/about/redistribution.html#default" class="extlink">http://www.netbsd.org/about/redistribution.html#default</a></li> <li id="sdfootnote138sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://cvsweb.netbsd.org/bsdweb.cgi/~checkout~/src/distrib/notes/common/legal.common?rev=1.47" class="extlink">http://cvsweb.netbsd.org/bsdweb.cgi/~checkout~/src/distrib/notes/common/legal.common?rev=1.47</a></li> <li id="sdfootnote139sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.gnu.org/licenses/info/BSD_2Clause.html" class="extlink">http://www.gnu.org/licenses/info/BSD_2Clause.html</a></li> <li id="sdfootnote140sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.opensource.org/licenses/mit-license.php" class="extlink">http://www.opensource.org/licenses/mit-license.php</a></li> <li id="sdfootnote141sym">Licencja stworzona przez Internet Systems Consortium.</li> <li id="sdfootnote142sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.openbsd.org/cgi-bin/cvsweb/~checkout~/src/share/misc/license.template" class="extlink">http://www.openbsd.org/cgi-bin/cvsweb/~checkout~/src/share/misc/license.template</a></li> <li id="sdfootnote143sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.gnu.org/philosophy/bsd.pl.html" class="extlink">http://www.gnu.org/philosophy/bsd.pl.html</a></li> <li id="sdfootnote144sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.fsf.org/licensing/licenses/#X11License" class="extlink">http://www.fsf.org/licensing/licenses/#X11License</a></li> <li id="sdfootnote145sym">Tłumaczenie własne.</li> <li id="sdfootnote146sym">Ibidem.</li> <li id="sdfootnote147sym">L. Rosen, op. cit., s. 73-102.</li> <li id="sdfootnote148sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.apache.org/licenses/" class="extlink">http://www.apache.org/licenses/</a></li> <li id="sdfootnote149sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.fsf.org/licensing/licenses/#apache2" class="extlink">http://www.fsf.org/licensing/licenses/#apache2</a></li> <li id="sdfootnote150sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://dev.perl.org/licenses/" class="extlink">http://dev.perl.org/licenses/</a></li> <li id="sdfootnote151sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.mozilla.org/MPL/" class="extlink">http://www.mozilla.org/MPL/</a></li> <li id="sdfootnote152sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.mysql.com/products/which-edition.html" class="extlink">http://www.mysql.com/products/which-edition.html</a></li> <li id="sdfootnote153sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://trolltech.com/company/model" class="extlink">http://trolltech.com/company/model</a></li> <li id="sdfootnote154sym">Efekt sieciowy &#8211; pojęcie w&nbsp;teorii ekonomii opisujące sytuację, w&nbsp;której wartość danego dobra jest bezpośrednio związana z liczbą jego użytkowników. Przykładem takiego dobra jest telefon &#8211; jego wartość dla nowych użytkowników jest większa, jeśli mogą za jego pomocą komunikować się z większą liczbą osób.</li> <li id="sdfootnote155sym">Zob. rozdz. <strong>Shareware, freeware, adware</strong></li> <li id="sdfootnote156sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.mysql.com/products/enterprise/features.html" class="extlink">http://www.mysql.com/products/enterprise/features.html</a></li> <li id="sdfootnote157sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.virtualbox.org/wiki/Editions" class="extlink">http://www.virtualbox.org/wiki/Editions</a></li> <li id="sdfootnote158sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.artifex.com/downloads/doc/Public.htm" class="extlink">http://www.artifex.com/downloads/doc/Public.htm</a></li> <li id="sdfootnote159sym">L. Rosen, op. cit., s. 264-267.</li> <li id="sdfootnote160sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://ghostscript.com/awki/News" class="extlink">http://ghostscript.com/awki/News</a></li> <li id="sdfootnote161sym">M. V&#228;lim&#228;ki, &bdquo;<i>The Rise of Open Source Licensing. A Challenge to the Use of Intellectual Property in the Software Industry</i>&rdquo;, wyd. Turre Publishing, Helsinki 2005, rozdz. 7.3, &bdquo;<i>Case Study 2: Dual Licensing and Embedded Software</i>&rdquo;, s. 206-216. Książka dostępna w&nbsp;Internecie: <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://pub.turre.com/openbook_valimaki.pdf" class="extlink">http://pub.turre.com/openbook_valimaki.pdf</a></li> <li id="sdfootnote162sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.microsoft.com/resources/sharedsource/default.mspx" class="extlink">http://www.microsoft.com/resources/sharedsource/default.mspx</a></li> <li id="sdfootnote163sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.microsoft.com/resources/sharedsource/productsourceprogram.mspx" class="extlink">http://www.microsoft.com/resources/sharedsource/productsourceprogram.mspx</a></li> <li id="sdfootnote164sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.microsoft.com/opensource/licenses.mspx" class="extlink">http://www.microsoft.com/opensource/licenses.mspx</a></li> <li id="sdfootnote165sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://opensource.org/node/207" class="extlink">http://opensource.org/node/207</a></li> <li id="sdfootnote166sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.fsf.org/licensing/licenses/" class="extlink">http://www.fsf.org/licensing/licenses/</a></li> <li id="sdfootnote167sym">Zob. rozdz. <strong>Licencje bez klauzuli copyleft</strong></li> <li id="sdfootnote168sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.fsf.org/licensing/licenses/#ms-pl" class="extlink">http://www.fsf.org/licensing/licenses/#ms-pl</a></li> <li id="sdfootnote169sym">Zob. rozdz. <strong>Licencje z klauzulą copyleft</strong></li> <li id="sdfootnote170sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://microsoft.com/resources/sharedsource/licensingbasics/limitedpubliclicense.mspx" class="extlink">http://microsoft.com/resources/sharedsource/licensingbasics/limitedpubliclicense.mspx</a></li> <li id="sdfootnote171sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://microsoft.com/resources/sharedsource/licensingbasics/limitedreciprocallicense.mspx" class="extlink">http://microsoft.com/resources/sharedsource/licensingbasics/limitedreciprocallicense.mspx</a></li> <li id="sdfootnote172sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://microsoft.com/resources/sharedsource/referencesourcelicense.mspx" class="extlink">http://microsoft.com/resources/sharedsource/referencesourcelicense.mspx</a></li> <li id="sdfootnote173sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://microsoft.com/resources/sharedsource/licensing/developer.mspx" class="extlink">http://microsoft.com/resources/sharedsource/licensing/developer.mspx</a></li> <li id="sdfootnote174sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://msdn.microsoft.com/MSDN-FILES/027/002/097/ShSourceCLILicense.htm" class="extlink">http://msdn.microsoft.com/MSDN-FILES/027/002/097/ShSourceCLILicense.htm</a></li> <li id="sdfootnote175sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://msdn.microsoft.com/en-us/embedded/bb190212.aspx" class="extlink">http://msdn.microsoft.com/en-us/embedded/bb190212.aspx</a></li> <li id="sdfootnote176sym">Tłumaczenie własne. Źródło: <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://news.zdnet.co.uk/itmanagement/0,1000000308,2109446,00.htm" class="extlink">http://news.zdnet.co.uk/itmanagement/0,1000000308,2109446,00.htm</a></li> <li id="sdfootnote177sym">Tłumaczenie własne. <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://news.zdnet.co.uk/itmanagement/0,1000000308,2109446,00.htm" class="extlink">Źródło: http://www.perens.com/Articles/StandTogether.html</a></li> <li id="sdfootnote178sym">Tłumaczenie własne. Źródło: <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://opensource.org/node/225" class="extlink">http://opensource.org/node/225</a></li> <li id="sdfootnote179sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://news.cnet.com/8301-13505_3-9790795-16.html" class="extlink">http://news.cnet.com/8301-13505_3-9790795-16.html</a></li> <li id="sdfootnote180sym"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://tirania.org/blog/archive/2007/Oct-03.html" class="extlink">http://tirania.org/blog/archive/2007/Oct-03.html</a></li> </ol> <p> <i>Autor: Przemysław Kulczycki<br/> Skład: Swamper</i></p> </div><!-- .entry-content --> <div class="entry-utility"> </div><!-- .entry-utility --> <div class="post-author-info"> <img alt="" src="http://web.archive.org/web/20150325124515im_/http://1.gravatar.com/avatar/bb95afa2706cc76f38c4c05bbb9a3b2e?s=60&amp;d=http%3A%2F%2F1.gravatar.com%2Favatar%2Fad516503a11cd5ca435acc9bb6523536%3Fs%3D60&amp;r=G" class="avatar avatar-60 photo" height="60" width="60"/> <p><strong>Informacje o Azrael Nightwalker</strong> </p> <p><em>Informatyk, fan systemów Uniksowych, zwolennik Wolnego Oprogramowania oraz otwartych standardów informatycznych. Aktywnie promuje Ubuntu, ale nie stroni od innych systemów operacyjnych. Zawodowo administruje systemami Linux i Solaris. Fan muzyki heavy metal i większości jej odmian.</em> </p> <p class="more-posts-author">Inne posty <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/author/azrael/" title="Wpisy, których autorem jest Azrael Nightwalker" rel="author">Azrael Nightwalker</a></p> </div> <div class="single-post-widget" role="complementary"> <div id="yarpp_widget-3" class="widget-container widget_yarpp_widget similar-posts-widget"><h4>Powiązane artykuły</h4><div class="yarpp-related-widget"> <ol><li><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/gnu/rodzaje-licencji-oprogramowania/" rel="bookmark">Rodzaje licencji oprogramowania &#8211; własnościowe</a></li><li><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/gnu/rodzaje-licencji-oprogramowania-cd/" rel="bookmark">Rodzaje licencji oprogramowania &#8211; wolne i otwarte</a></li><li><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/gnu/polaczyc-open-source-i-free-software/" rel="bookmark">Polączyć Open-Source i Free Software!</a></li><li><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/historia-rozpowszechniania-oprogramowania/" rel="bookmark">Historia rozpowszechniania oprogramowania [1]</a></li><li><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/analiza-porownawcza-modeli-licencjonowania-oprogramowania-wstep/" rel="bookmark">Analiza porównawcza modeli licencjonowania oprogramowania &#8212; Wstęp</a></li></ol> </div> </div> </div><!-- #secondary .widget-area --> </div><!-- #post-## --> <div id="comments"> <!-- ?php printf(__("<a href='%s'>Komentarze (RSS)</a>", "kubrick"), get_post_comments_feed_link()); ? --> <div class="info-frame"> Komentarze są prywatnymi opiniami dodających je osób. Prosimy o zachowanie kultury wypowiedzi. Komentarze obraźliwe oraz obniżające poziom serwisu będą usuwane. Więcej w <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://osnews.pl/regulamin-komentowania/">regulaminie komentowania</a>. </div> <h3 id="comments-title">3 komentarzy</h3> <ol class="commentlist"> <li class="comment byuser comment-author-vries even thread-even depth-1" id="li-comment-4735291"> <div id="comment-4735291"> <div class="comment-author vcard"> <cite class="fn">vries</cite> 3 września 2009 o godz. 22:23 <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/rodzaje-licencji-oprogramowania-kontynuacja-cd/#comment-4735291">#</a> </div><!-- .comment-author .vcard --> <div class="comment-body"><p>Zn&oacute;w niczym nie uzasadnione uderzenie w MS? Osobiście nie lubię, gdy sympatie i antypatie pr&oacute;buje mieszać się z suchymi faktami. Trochę szkoda, bo cała reszta tekstu jest ok.</p> <p>&quot;to całą inicjatywę należy zaliczyć do zamkniętego oprogramowania, bo większość jej licencji nie spełnia kryteri&oacute;w definicji wg FSF i OSI&quot;</p> <p>Hmm&#8230; według mnie to nie jest zamknięte oprogramowanie. Trudno por&oacute;wnywać je tu z freeware, gdzie nie ma publicznego dostępu do kodu. Aczkolwiek nie jest kompatybilne z powszechnymi standardami i narzuca pewne ograniczenia. </p> </div> <div class="reply"> <a class="comment-reply-link" href="/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/rodzaje-licencji-oprogramowania-kontynuacja-cd/?replytocom=4735291#respond" onclick="return addComment.moveForm(&quot;comment-4735291&quot;, &quot;4735291&quot;, &quot;respond&quot;, &quot;43451&quot;)">Odpowiedz na ten komentarz</a> </div><!-- .reply --> </div><!-- #comment-## --> </li><!-- #comment-## --> <li class="comment byuser comment-author-t_ziel odd alt thread-odd thread-alt depth-1" id="li-comment-4735611"> <div id="comment-4735611"> <div class="comment-author vcard"> <cite class="fn"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/" rel="external nofollow" class="url">t_ziel</a></cite> 4 września 2009 o godz. 2:56 <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/rodzaje-licencji-oprogramowania-kontynuacja-cd/#comment-4735611">#</a> </div><!-- .comment-author .vcard --> <div class="comment-body"><p>&quot;Od czasu tej decyzji wszystkie systemy BSD przeszły na 3-klauzulową licencję, z wyjątkiem NetBSD, kt&oacute;re nadal używa 4 klauzulowej wersji.&quot;</p> <p>NetBSD używa obecnie licencji z 2 klauzulami (a nie 4)!</p> <p> <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://netbsd.org/changes/index.html#2clause" rel="nofollow" class="extlink">http://netbsd.org/changes/index.html#2clause</a> <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.netbsd.org/about/redistribution.html#default" rel="nofollow" class="extlink"></a><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://www.netbsd.org/about/redistribution.html#d" rel="nofollow" class="extlink">http://www.netbsd.org/about/redistribution.html#d</a>&#8230; </p> <p>&quot;The NetBSD Foundation&#039;s (TNF) license is a &ldquo;2 clause&rdquo; Berkeley-style license&quot; </p> </div> <div class="reply"> <a class="comment-reply-link" href="/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/rodzaje-licencji-oprogramowania-kontynuacja-cd/?replytocom=4735611#respond" onclick="return addComment.moveForm(&quot;comment-4735611&quot;, &quot;4735611&quot;, &quot;respond&quot;, &quot;43451&quot;)">Odpowiedz na ten komentarz</a> </div><!-- .reply --> </div><!-- #comment-## --> </li><!-- #comment-## --> <li class="comment even thread-even depth-1" id="li-comment-4738101"> <div id="comment-4738101"> <div class="comment-author vcard"> <cite class="fn">blinkkin</cite> 5 września 2009 o godz. 3:11 <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/rodzaje-licencji-oprogramowania-kontynuacja-cd/#comment-4738101">#</a> </div><!-- .comment-author .vcard --> <div class="comment-body"><p>Bardzo tendencyjny artykuł, przynajmniej z mojego punktu widzenia. Niezbyt aktualny jak wspomniał <strong>t_ziel</strong>.</p> <p>Stallman proponuje zamiast kt&oacute;rejkolwiek z licencji BSD używać licencji X11143 (nazwa &bdquo;licencja MIT&rdquo; też może być niejednoznaczna, ponieważ MIT używało wielu licencji144)</p> <p>Samo cytowanie Stallmana w odniesieniu do licencji BSD razi. Kolejne wersje licencji BSD r&oacute;żnią się między sobą w mniejszym stopniu niż GPL v1, v2 czy v3. Jednak nie jest to najważniejsza kwestia.</p> <p>W odniesieniu do Public Domain zabrakło najistotniejszej kwestii. Gł&oacute;wny pow&oacute;d powstania licencji BSD to ochrona przed nieprawidłowym działaniem oprogramowania etc. Wiekszość licencji zabezpiecza przed procesami sądowymi z tego powodu, ale nie Domena Publiczna.</p> <p>Powd&oacute;jne licencjonowanie zostało potraktowane po macoszemu. Podano same atuty, jednak w większości przypadk&oacute;w niesie to ze sobą więcej problem&oacute;w niż korzyści. W szczeg&oacute;lności pominięto tu zbywanie praw na rzecz danej organizacji w przypadku wysyłania własnych poprawek. Rezultatem takich działań jest &quot;zamknięcie&quot; projektu vide Qt czy MySQL.</p> <p>Inna bajka to bezsensowne licencjonowanie tej samej aplikacji na licencji GPL i BSD, co w wielu przypadkach doprowadziło do rozłamu w projektach.</p> <p>Być może w wielu kwestiach się mylę, bądź jestem ignorantem. Wielce jest prawdopodobne, że to skutek uboczny kilku głębszych. W każdym razie liczę na rzeczową dyskusję, a nie flame. </p> </div> <div class="reply"> <a class="comment-reply-link" href="/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/rodzaje-licencji-oprogramowania-kontynuacja-cd/?replytocom=4738101#respond" onclick="return addComment.moveForm(&quot;comment-4738101&quot;, &quot;4738101&quot;, &quot;respond&quot;, &quot;43451&quot;)">Odpowiedz na ten komentarz</a> </div><!-- .reply --> </div><!-- #comment-## --> </li><!-- #comment-## --> </ol> <div id="respond" class="comment-respond"> <h3 id="reply-title" class="comment-reply-title"> <small><a rel="nofollow" id="cancel-comment-reply-link" href="/web/20150325124515/http://jakilinux.org/felietony/rodzaje-licencji-oprogramowania-kontynuacja-cd/#respond" style="display:none;">Zrezygnuj z odpowiedzi</a></small></h3> <form action="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/wp-comments-post.php" method="post" id="commentform" class="comment-form"> <div class="comment-form-author"><label for="author">Podpis</label> <span class="required">(wymagane)</span><input id="author" name="author" type="text" value="" size="30"/></div> <div class="comment-form-email"><label for="email">E-mail</label> <span class="required">(wymagany - nie pokażemy go publicznie)</span><input id="email" name="email" type="text" value="" size="30"/></div> <div class="comment-form-url"><abbr title="Uniform Resource Identifier">URI</abbr><label for="url"></label><input id="url" name="url" type="text" value="" size="30"/></div> <div class="comment-form-comment"><label for="comment"></label><textarea id="comment" name="comment" cols="45" rows="8" aria-required="true"></textarea></div><div class="info-frame">Uwaga! Niektóre komentarze, m.in. te dodane przez niezalogowanych i nowych użytkowników, <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://blog.jakilinux.org/linuxnews/komentarze-jeszcze-bardziej-restrykcyjnie/">są ręcznie moderowane</a>. Jeśli Twój komentarz nie ukaże się od razu, nie dodawaj go ponownie, tylko cierpliwie poczekaj na akceptację.</div> <p class="form-submit"> <input name="submit" type="submit" id="submit" value="Dodaj komentarz"/> <input type="hidden" name="comment_post_ID" value="43451" id="comment_post_ID"/> <input type="hidden" name="comment_parent" id="comment_parent" value="0"/> </p> <p style="display: none;"><input type="hidden" id="akismet_comment_nonce" name="akismet_comment_nonce" value="780c41c926"/></p><script type="text/javascript" src="http://web.archive.org/web/20150325124515js_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/akismet/_inc/form.js?ver=3.0.0"></script> <p style="display: none;"><input type="hidden" id="ak_js" name="ak_js" value="50"/></p> </form> </div><!-- #respond --> <div class="info-frame"> <strong>Literówki najlepiej zgłaszać mailem: <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/mailto:sirmacik@jakilinux.org">sirmacik&#64;jakilinux.org</a>!</strong> <br><br>W komentarzach możesz używać prostych znaczników HTML. Przykłady: <ul> <li>Link: &lt;a href="jaklinux.org"&gt;<a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/">Linux dla każdego</a>&lt;/a&gt;,</li> <li>Wytłuszczenie: &lt;strong&gt;<strong>tekst pogrubiony</strong>&lt;/strong&gt;,</li> <li>Kursywa: &lt;em&gt;<em>tekst pochylony</em>&lt;/em&gt;,</li> <li>Przekreślenie: &lt;del&gt;<del>tekst przekreślony</del>&lt;/del&gt;,</li> <li>Kod: &lt;code&gt;<code>printf("blok kodu");</code>&lt;/code&gt;,</li> <li>Cytat: &lt;blockquote&gt;<em>cytat</em>&lt;/blockquote&gt;</li> </ul> Uwaga: jeśli dodasz nieznany znacznik, będzie on niewidoczny, gdyż system filtruje takie znaczniki. </div> </div><!-- #comments --> </div><!-- #content --> </div><!-- #container --> <div id="secondary" class="widget-area" role="complementary"> <div id="text-5" class="widget-container widget_text"> <div class="textwidget"><span class="3kroki" style="display:block; margin-top: 1.6em;"> <div class="linux-3-steps"> <span class="steps-top"></span> <h3>Zacznij przygodę z Linuksem!</h3> <p>Nie wiesz jaki system wybrać?</p> <ul> <li>wypełnij test <strong><a href="/web/20150325124515/http://jakilinux.org/jaki-linux/quiz/">Jaką dystrybucję wybrać?</a></strong></li> <li>przejrzyj możliwości systemów <strong><a href="/web/20150325124515/http://jakilinux.org/jaki-linux/porownanie/">Linux i BSD</a></strong> w specjalnej tabeli porównawczej</li> </ul> <p>i zdecyduj, który system będzie najlepszy dla Ciebie.</p> <span class="steps-bottom"></span> </div> <div class="linux-3-steps"> <span class="steps-top"></span> <h3>Pierwsze kroki w Linuksie</h3> <p>Dowiedz się więcej o</p> <ul> <li><strong><a title="Linux Instalacja" href="/web/20150325124515/http://jakilinux.org/instalacja/">instalacji Linuksa</a></strong> oraz</li> <li><strong><a title="Linux Konfiguracja" href="/web/20150325124515/http://jakilinux.org/pierwsze-kroki/">konfiguracji Linuksa</a></strong></li> </ul> <p>tak aby nowy system najlepiej odpowiadał Twoim potrzebom.</p> <span class="steps-bottom"></span> </div> <div class="linux-3-steps"> <span class="steps-top"></span> <h3>Dowiedz się więcej...</h3> <p> Poznaj <strong><a href="/web/20150325124515/http://jakilinux.org/programy/">programy i komendy</a></strong>, dzięki którym praca z nowym systemem stanie się przyjemnością. Jeśli nadal masz wątpliwości, <strong><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://linuksowo.pl/">pytaj na forum!</a></strong> </p> <span class="steps-bottom"></span> </div> </span></div> </div> <div id="recent-posts-2" class="widget-container widget_recent_entries"> <h3 class="widget-title">Ostatnie artykuły</h3> <ul> <li> <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/wydarzenia/security-b-sides-warsaw-2014/">Security B-Sides Warsaw 2014</a> </li> <li> <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/xfce-4-10-rozsadne-srodowisko-graficzne/">Xfce 4.10 Rozsądne środowisko graficzne</a> </li> <li> <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/ubuntu/nowosci-w-ubuntu-pokochasz-je-albo-znienawidzisz/">Nowości w Ubuntu &#8211; Pokochasz je albo znienawidzisz</a> </li> <li> <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/wydarzenia/zaproszenie-na-zlot/">Zaproszenie na Zlot</a> </li> <li> <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/slackware-14-0-kilka-uwag-o-instalacji-i-pracy-w-zastosowaniach-biurkowych/">Slackware 14.0 &#8211; kilka uwag o instalacji i pracy w zastosowaniach &#8222;biurkowych&#8221;</a> </li> </ul> </div><div id="nav_menu-4" class="widget-container widget_nav_menu"><h3 class="widget-title">GNU/Linux</h3><div class="menu-dystrybucje-3-container"><ul id="menu-dystrybucje-3" class="menu"><li id="menu-item-217441" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217441"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/debian/">Debian</a></li> <li id="menu-item-217442" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217442"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/ubuntu/">Ubuntu</a></li> <li id="menu-item-217445" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217445"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/gentoo/">Gentoo</a></li> <li id="menu-item-217472" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217472"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/arch/">Archlinux</a></li> <li id="menu-item-217443" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217443"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/fedora/">Fedora</a></li> <li id="menu-item-217440" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217440"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/suse/">openSUSE</a></li> <li id="menu-item-217444" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217444"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/slackware/">Slackware</a></li> <li id="menu-item-217437" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217437"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/pclinuxos/">PCLinuxOS</a></li> <li id="menu-item-217434" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217434"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/mint/">Mint</a></li> <li id="menu-item-217433" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217433"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/mandriva/">Mandriva</a></li> <li id="menu-item-217446" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217446"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/pld/">PLD</a></li> <li id="menu-item-217438" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217438"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/linux/sabayon/">Sabayon</a></li> </ul></div></div><div id="nav_menu-5" class="widget-container widget_nav_menu"><h3 class="widget-title">BSD</h3><div class="menu-bsd-container"><ul id="menu-bsd" class="menu"><li id="menu-item-217450" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217450"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/bsd/pc-bsd/">PC-BSD</a></li> <li id="menu-item-217447" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217447"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/bsd/freebsd/">FreeBSD</a></li> <li id="menu-item-217448" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217448"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/bsd/netbsd/">NetBSD</a></li> <li id="menu-item-217449" class="menu-item menu-item-type-post_type menu-item-object-page menu-item-217449"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://jakilinux.org/bsd/openbsd/">OpenBSD</a></li> </ul></div></div> </div><!-- #secondary .widget-area --> </div><!-- #main --> <div id="footer" role="contentinfo"> <div id="colophon"> <div id="footer-widget-area" role="complementary"> <div id="first" class="widget-area"> <div id="execphp-4" class="widget-container widget_execphp"> <div class="execphpwidget"><div id="footer"> <ul> <!-- li><a href="http://jakilinux.org/feed/">Artykuły (RSS)</a>, <a href="http://jakilinux.org/comments/feed/">Komentarze (RSS)</a></li --> <li>Projekt: <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://czerski.info/" title="Tworzenie stron internetowych">Paweł Czerski</a></li> <li>Wykonanie: <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://hekate-design.pl/" title="Hekate Design">Kasia Świderska</a>, <a href="/web/20150325124515/http://jakilinux.org/author/sirmacik/">sirmacik</a></li> <li>Hosting: <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/http://darkserver.it/">DarkServer</a> </ul> </div></div> </div> </div><!-- #first .widget-area --> <div id="second" class="widget-area custom-links-footer"> <div id="text-25" class="widget-container widget_text">Zasady udostępniania <div class="textwidget"><a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/" title="licencjonowanie" style="text-align:center;display:block;margin-top:0px;margin-bottom:0px;padding:0px;"><img src="http://web.archive.org/web/20150325124515im_/https://i.creativecommons.org/l/by/3.0/88x31.png" alt="Creative Commons CC BY"/></a> Treści prezentowane w serwisie udostępniane są na zasadach <a href="http://web.archive.org/web/20150325124515/https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/" title="licencjonowanie">licencji Creative Commons - Uznanie Autorstwa (CC-BY) 3.0</a>. </div> </div><div id="text-9" class="widget-container widget_text"> <div class="textwidget"><script src="http://web.archive.org/web/20150325124515js_/http://www.google-analytics.com/urchin.js" type="text/javascript"> </script> <script type="text/javascript"> _uacct = "UA-364159-1"; urchinTracker(); </script></div> </div> </div><!-- #second .widget-area --> </div><!-- #footer-widget-area --> </div><!-- #colophon --> </div><!-- #footer --> </div><!-- #wrapper --> <script type="text/javascript"> $(document).ready(function() { $("#main_nav .menu li:last").addClass("last"); $("#main_nav .menu li:first").addClass("first"); $("#main_nav .menu li.current_page_item").prev().addClass("current-prev"); $("#main_nav .menu li.current-menu-item").prev().addClass("current-prev"); $("#main_nav .menu li.current_page_item").next().addClass("current-next"); $("#main_nav .menu li.current-menu-item").next().addClass("current-next"); }); </script> <script type="text/javascript"> function cookie_compliance_footer() { if (compliance.enabled() && compliance.check() && compliance.isAccepted()) { } else { } } </script> <style type="text/css" media="screen"> div#cookie-compliance-bottom-overlay { height: 45px; } div#cookie-compliance-bottom-overlay div { width: 700px; margin: 2px auto; height: auto; padding: 0; color: #fff; } div#cookie-compliance-bottom-overlay div p { margin: 0; padding: 0; font-size: 12.5px; letter-spacing: 0.9px; width: 850px; float: left; white-space: nowrap; line-height: 20px; } div#cookie-compliance-bottom-overlay div p a { color: #fff; text-decoration: underline; } </style> <!-- Lightbox Plus ColorBox v2.6/1.3.32 - 2013.01.24 - Message: --> <script type="text/javascript"> jQuery(document).ready(function($){ $("a[rel*=lightbox]").colorbox({speed:350,initialWidth:"300",initialHeight:"100",maxWidth:false,maxHeight:"700",opacity:0.8,current:" {current} z {total}",previous:"←",next:"→",close:"zamknij",loop:false,scrolling:false,escKey:false,arrowKey:false,top:false,right:false,bottom:false,left:false}); }); </script> <link rel="stylesheet" id="yarppRelatedCss-css" href="http://web.archive.org/web/20150325124515cs_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/yet-another-related-posts-plugin/style/related.css?ver=3.9.3" type="text/css" media="all"/> <script type="text/javascript" src="http://web.archive.org/web/20150325124515js_/http://jakilinux.org/wp-includes/js/comment-reply.min.js?ver=3.9.3"></script> <script type="text/javascript" src="http://web.archive.org/web/20150325124515js_/http://jakilinux.org/wp-content/plugins/lightbox-plus/js/jquery.colorbox.1.3.32.js?ver=1.3.32"></script> </body> </html> <!-- FILE ARCHIVED ON 12:45:15 Mar 25, 2015 AND RETRIEVED FROM THE INTERNET ARCHIVE ON 07:06:51 Mar 03, 2025. JAVASCRIPT APPENDED BY WAYBACK MACHINE, COPYRIGHT INTERNET ARCHIVE. ALL OTHER CONTENT MAY ALSO BE PROTECTED BY COPYRIGHT (17 U.S.C. SECTION 108(a)(3)). --> <!-- playback timings (ms): captures_list: 0.559 exclusion.robots: 0.032 exclusion.robots.policy: 0.02 esindex: 0.011 cdx.remote: 15.404 LoadShardBlock: 122.493 (3) PetaboxLoader3.datanode: 210.42 (4) load_resource: 268.284 PetaboxLoader3.resolve: 117.518 -->

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10