CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Renesans – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"57a5974f-f297-4371-ae76-6f8168dc2260","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Renesans","wgTitle":"Renesans","wgCurRevisionId":75499780,"wgRevisionId":75499780,"wgArticleId":1856159,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Renesans"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Renesans","wgRelevantArticleId":1856159,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":75499780,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":30000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q4692","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false}; RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.21"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Leonardo_self.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1883"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Leonardo_self.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1255"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="1004"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Renesans – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/Renesans"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Renesans"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Renesans rootpage-Renesans skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Główne menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne"><span>Strony specjalne</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Renesans" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Renesans" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&wmf_medium=sidebar&wmf_campaign=pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=Renesans" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=Renesans" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Nazwa" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Nazwa"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Nazwa</span> </div> </a> <ul id="toc-Nazwa-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Ramy_czasowe_i_periodyzacja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Ramy_czasowe_i_periodyzacja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Ramy czasowe i periodyzacja</span> </div> </a> <ul id="toc-Ramy_czasowe_i_periodyzacja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Kontekst_historyczno-kulturowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kontekst_historyczno-kulturowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Kontekst historyczno-kulturowy</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kontekst_historyczno-kulturowy-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Kontekst historyczno-kulturowy</span> </button> <ul id="toc-Kontekst_historyczno-kulturowy-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Reformacja_i_kontrreformacja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Reformacja_i_kontrreformacja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Reformacja i kontrreformacja</span> </div> </a> <ul id="toc-Reformacja_i_kontrreformacja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Renesans_a_starożytność" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Renesans_a_starożytność"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Renesans a starożytność</span> </div> </a> <ul id="toc-Renesans_a_starożytność-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Renesans_a_średniowiecze" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Renesans_a_średniowiecze"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.3</span> <span>Renesans a średniowiecze</span> </div> </a> <ul id="toc-Renesans_a_średniowiecze-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sztuka_renesansu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sztuka_renesansu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Sztuka renesansu</span> </div> </a> <ul id="toc-Sztuka_renesansu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Filozofia_renesansu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Filozofia_renesansu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Filozofia renesansu</span> </div> </a> <ul id="toc-Filozofia_renesansu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Literatura_renesansu" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Literatura_renesansu"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Literatura renesansu</span> </div> </a> <ul id="toc-Literatura_renesansu-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Renesans_w_poszczególnych_krajach" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Renesans_w_poszczególnych_krajach"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Renesans w poszczególnych krajach</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Renesans_w_poszczególnych_krajach-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Renesans w poszczególnych krajach</span> </button> <ul id="toc-Renesans_w_poszczególnych_krajach-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Renesans_w_Niderlandach" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Renesans_w_Niderlandach"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Renesans w Niderlandach</span> </div> </a> <ul id="toc-Renesans_w_Niderlandach-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Renesans_w_Niemczech" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Renesans_w_Niemczech"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Renesans w Niemczech</span> </div> </a> <ul id="toc-Renesans_w_Niemczech-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Renesans_w_Hiszpanii" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Renesans_w_Hiszpanii"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Renesans w Hiszpanii</span> </div> </a> <ul id="toc-Renesans_w_Hiszpanii-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Renesans_w_Polsce" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Renesans_w_Polsce"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>Renesans w Polsce</span> </div> </a> <ul id="toc-Renesans_w_Polsce-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Bibliografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Bibliografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Bibliografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Bibliografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Spis treści" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Renesans</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 165 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-165" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">165 języków</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8A%90_%E1%88%85%E1%8B%B3%E1%88%B4" title="ዘመነ ህዳሴ – amharski" lang="am" hreflang="am" data-title="ዘመነ ህዳሴ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amharski" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B8%D2%AD%D0%B0%D1%80%D2%BF%D0%B8%D0%B0%D1%80%D0%B0" title="Аиҭарҿиара – abchaski" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Аиҭарҿиара" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="abchaski" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%A9" title="عصر النهضة – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="عصر النهضة" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Renaiximiento" title="Renaiximiento – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="Renaiximiento" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4" title="Վերածնունդ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Վերածնունդ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Renacimientu" title="Renacimientu – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Renacimientu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Renacimiento" title="Renacimiento – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Renacimiento" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0ntibah_d%C3%B6vr%C3%BC" title="İntibah dövrü – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="İntibah dövrü" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رونسانس – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="رونسانس" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – balijski" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balijski" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B0%E0%A7%87%E0%A6%A8%E0%A7%87%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%81" title="রেনেসাঁ – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="রেনেসাঁ" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/B%C3%BBn-g%C4%93_ho%CC%8Dk-heng" title="Bûn-gē ho̍k-heng – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Bûn-gē ho̍k-heng" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%AF%D2%A3%D1%8B%D1%80%D1%8B%D1%83" title="Яңырыу – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Яңырыу" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B6%D1%8D%D0%BD%D0%BD%D0%B5" title="Адраджэнне – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Адраджэнне" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B6%D1%8D%D0%BD%D1%8C%D0%BD%D0%B5" title="Адраджэньне – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Адраджэньне" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81" title="Ренесанс – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Ренесанс" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A2%E0%BD%B2%E0%BD%82%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BE%A9%E0%BD%A3%E0%BC%8B%E0%BD%96%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BE%B1%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%91%E0%BD%A2%E0%BC%8B" title="རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་ – tybetański" lang="bo" hreflang="bo" data-title="རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tybetański" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Renesansa" title="Renesansa – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Renesansa" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Azginivelezh" title="Azginivelezh – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="Azginivelezh" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D2%BA%D1%8D%D1%80%D0%B3%D1%8D%D0%BD_%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D2%AF%D0%B5" title="Һэргэн мандалтын үе – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Һэргэн мандалтын үе" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Renaixement" title="Renaixement – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Renaixement" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D3%97%D1%80%D3%97%D0%BB%D3%B3" title="Чӗрӗлӳ – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Чӗрӗлӳ" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Renasans" title="Renasans – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Renasans" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Renesance" title="Renesance – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Renesance" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Y_Dadeni_Dysg" title="Y Dadeni Dysg – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Y Dadeni Dysg" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Ren%C3%A6ssancen" title="Renæssancen – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="Renæssancen" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%88%D8%AF-%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%A9" title="لعاود-ولادة – marokański arabski" lang="ary" hreflang="ary" data-title="لعاود-ولادة" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="marokański arabski" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Renessanss" title="Renessanss – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="Renessanss" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B7" title="Αναγέννηση – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Αναγέννηση" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="Renaissance" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Renacimiento" title="Renacimiento – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="Renacimiento" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Renesanco" title="Renesanco – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Renesanco" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Renac%C3%A9ncia" title="Renacéncia – estremadurski" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Renacéncia" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="estremadurski" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Pizkundea" title="Pizkundea – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Pizkundea" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رنسانس – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="رنسانس" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – hindi fidżyjskie" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="hindi fidżyjskie" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Renesansan" title="Renesansan – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Renesansan" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Ren%C3%AAss%C3%A2nse" title="Renêssânse – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Renêssânse" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Rinassiment" title="Rinassiment – friulski" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Rinassiment" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulski" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_Athbheochan" title="An Athbheochan – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An Athbheochan" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Linn_an_Ath-bhe%C3%B2thachaidh" title="Linn an Ath-bheòthachaidh – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Linn an Ath-bheòthachaidh" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Renacemento" title="Renacemento – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Renacemento" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EB%A5%B4%EB%84%A4%EC%83%81%EC%8A%A4" title="르네상스 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="르네상스" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8E%D5%A5%D6%80%D5%A1%D5%AE%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A4" title="Վերածնունդ – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Վերածնունդ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A4%A3" title="पुनर्जागरण – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पुनर्जागरण" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Renesansa" title="Renesansa – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Renesansa" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Renesanco" title="Renesanco – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Renesanco" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Renasimiento" title="Renasimiento – ilokano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Renasimiento" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Renaisans" title="Renaisans – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="Renaisans" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Renascentia" title="Renascentia – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Renascentia" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Renascentie" title="Renascentie – interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Renascentie" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Endurreisnin" title="Endurreisnin – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="Endurreisnin" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Rinascimento" title="Rinascimento – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="Rinascimento" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A8%D7%A0%D7%A1%D7%90%D7%A0%D7%A1" title="רנסאנס – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="רנסאנס" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Abad_Renaisans" title="Abad Renaisans – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Abad Renaisans" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/W%C9%9B%C9%9B_k%C9%A9fana_yaa_al%C9%A9waat%CA%8A_k%C9%A9fat%CA%8A_(Renaissance)" title="Wɛɛ kɩfana yaa alɩwaatʊ kɩfatʊ (Renaissance) – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Wɛɛ kɩfana yaa alɩwaatʊ kɩfatʊ (Renaissance)" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%A8%E0%B2%B5%E0%B3%8B%E0%B2%A6%E0%B2%AF" title="ನವೋದಯ – kannada" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ನವೋದಯ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="kannada" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%98" title="რენესანსი – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="რენესანსი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%96%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%9B%D8%B3_(%D9%86%D9%88_%D8%AC%D9%8E%D9%86%D9%8E%D9%85)" title="رینیٖسانٛس (نو جَنَم) – kaszmirski" lang="ks" hreflang="ks" data-title="رینیٖسانٛس (نو جَنَم)" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="kaszmirski" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81" title="Ренессанс – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Ренессанс" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Dastinythians" title="Dastinythians – kornijski" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Dastinythians" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornijski" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Renesans" title="Renesans – kreolski haitański" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Renesans" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="kreolski haitański" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Roun%C3%A9sans" title="Rounésans – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Rounésans" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ronesans" title="Ronesans – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Ronesans" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%B9%D1%80%D0%B0_%D0%B6%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BB%D1%83%D1%83" title="Кайра жаралуу – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Кайра жаралуу" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Renascim%C3%ABnt" title="Renascimënt – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Renascimënt" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BB%80%E0%BA%A3%E0%BB%80%E0%BA%99%E0%BA%AA%E0%BA%8A%E0%BB%8C" title="ເຣເນສຊ໌ – laotański" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ເຣເນສຊ໌" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="laotański" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Renascentia_litterarum" title="Renascentia litterarum – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Renascentia litterarum" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Renesanse" title="Renesanse – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Renesanse" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81" title="Ренессанс – lezgijski" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Ренессанс" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="lezgijski" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Renesansas" title="Renesansas – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Renesansas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Renascimento" title="Renascimento – liguryjski" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Renascimento" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="liguryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Renase" title="Renase – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Renase" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Renassiment" title="Renassiment – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Renassiment" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Renesz%C3%A1nsz" title="Reneszánsz – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Reneszánsz" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B0" title="Ренесанса – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Ренесанса" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AF%E0%B5%82%E0%B4%B1%E0%B5%8B%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%AA%E0%B4%BF%E0%B4%B2%E0%B5%86_%E0%B4%A8%E0%B4%B5%E0%B5%8B%E0%B4%A4%E0%B5%8D%E0%B4%A5%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%95%E0%B4%BE%E0%B4%B2%E0%B4%82" title="യൂറോപ്പിലെ നവോത്ഥാനകാലം – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="യൂറോപ്പിലെ നവോത്ഥാനകാലം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Rinaxximent" title="Rinaxximent – maltański" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Rinaxximent" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltański" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AF%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A5%8B%E0%A4%A7%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A4%BE_%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B3" title="युरोपीय प्रबोधनाचा काळ – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="युरोपीय प्रबोधनाचा काळ" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%98" title="რენესანსი – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="რენესანსი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%B6%D9%87" title="عصر النهضه – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="عصر النهضه" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="رنسانس – mazanderański" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="رنسانس" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderański" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Zaman_Pembaharuan" title="Zaman Pembaharuan – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Zaman Pembaharuan" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/%C3%99ng-ngi%C3%AA-h%C3%B3k-h%C4%ADng" title="Ùng-ngiê-hók-hĭng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Ùng-ngiê-hók-hĭng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Renacimiento" title="Renacimiento – mirandyjski" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Renacimiento" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="mirandyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%8D%D1%80%D0%B3%D1%8D%D0%BD_%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8B%D0%BD_%D2%AF%D0%B5" title="Сэргэн мандалтын үе – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Сэргэн мандалтын үе" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%89%E1%80%AC%E1%80%8F%E1%80%BA%E1%80%9E%E1%80%85%E1%80%BA_%E1%80%A1%E1%80%9B%E1%80%B1%E1%80%B8%E1%80%90%E1%80%B1%E1%80%AC%E1%80%BA%E1%80%95%E1%80%AF%E1%80%B6" title="ဉာဏ်သစ် အရေးတော်ပုံ – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="ဉာဏ်သစ် အရေးတော်ပုံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – dolnosaksoński" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="dolnosaksoński" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A4%A3" title="पुनर्जागरण – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="पुनर्जागरण" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A5%82%E0%A4%A8%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A4%A3" title="पूनर्जागरण – newarski" lang="new" hreflang="new" data-title="पूनर्जागरण" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newarski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%AB%E3%83%8D%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%82%B9" title="ルネサンス – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="ルネサンス" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80" title="Дендалар – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Дендалар" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Renessansen" title="Renessansen – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Renessansen" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Renessansen" title="Renessansen – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Renessansen" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/R%27na%C3%AEt%C3%A9" title="R'naîté – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="R'naîté" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Renaissen%C3%A7a" title="Renaissença – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Renaissença" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Bara_Jalqabbii_Yaada_Haaraa(Renaissance)" title="Bara Jalqabbii Yaada Haaraa(Renaissance) – oromo" lang="om" hreflang="om" data-title="Bara Jalqabbii Yaada Haaraa(Renaissance)" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="oromo" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Uyg%CA%BBonish_davri" title="Uygʻonish davri – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Uygʻonish davri" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AE%E0%A9%81%E0%A9%9C-%E0%A8%B8%E0%A9%81%E0%A8%B0%E0%A8%9C%E0%A9%80%E0%A8%A4%E0%A9%80" title="ਮੁੜ-ਸੁਰਜੀਤੀ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਮੁੜ-ਸੁਰਜੀਤੀ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%DB%83_%D8%AB%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%81" title="نشاۃ ثانیہ – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="نشاۃ ثانیہ" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-blk mw-list-item"><a href="https://blk.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9B%E1%80%AE%E1%80%94%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%BD%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%81%E1%80%B1%E1%80%90%E1%80%BA" title="ရီနေသွန်းခေတ် – Pa'O" lang="blk" hreflang="blk" data-title="ရီနေသွန်းခေတ်" data-language-autonym="ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ" data-language-local-name="Pa'O" class="interlanguage-link-target"><span>ပအိုဝ်ႏဘာႏသာႏ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Renasementu" title="Renasementu – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Renasementu" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3_(%D9%86%D9%88%DB%8C_%D9%88%D8%A7%D9%84%DB%8C/%D8%A8%D9%8A%D8%A7_%DA%98%D9%88%D9%86%D8%AF)" title="رنسانس (نوی والی/بيا ژوند) – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="رنسانس (نوی والی/بيا ژوند)" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Renesans" title="Renesans – jamajski" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Renesans" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="jamajski" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Ernai%C3%A7ance" title="Ernaiçance – pikardyjski" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Ernaiçance" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="pikardyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Arnassensa" title="Arnassensa – piemoncki" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Arnassensa" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piemoncki" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Renascimento" title="Renascimento – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Renascimento" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Oyan%C4%B1w_d%C3%A1wiri" title="Oyanıw dáwiri – karakałpacki" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Oyanıw dáwiri" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakałpacki" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Renessans" title="Renessans – krymskotatarski" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Renessans" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krymskotatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Rena%C8%99terea" title="Renașterea – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Renașterea" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rm mw-list-item"><a href="https://rm.wikipedia.org/wiki/Renaschientscha" title="Renaschientscha – retoromański" lang="rm" hreflang="rm" data-title="Renaschientscha" data-language-autonym="Rumantsch" data-language-local-name="retoromański" class="interlanguage-link-target"><span>Rumantsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%96%D1%8F" title="Ренесанція – rusiński" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Ренесанція" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="rusiński" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%BE%D0%B7%D1%80%D0%BE%D0%B6%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Возрождение – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Возрождение" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81" title="Ренессанс – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Ренессанс" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/palekalay_tu_naliman_a_misulit_tu_cudad_%E6%96%87%E8%97%9D%E5%BE%A9%E8%88%88" title="palekalay tu naliman a misulit tu cudad 文藝復興 – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="palekalay tu naliman a misulit tu cudad 文藝復興" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Rinaschimentu" title="Rinaschimentu – sardyński" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Rinaschimentu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardyński" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – fryzyjski saterlandzki" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="fryzyjski saterlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Rilindja" title="Rilindja – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Rilindja" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Rinascimentu" title="Rinascimentu – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Rinascimentu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%94%E0%B6%B1%E0%B6%BB%E0%B7%94%E0%B6%AF%E0%B6%BA" title="පුනරුදය – syngaleski" lang="si" hreflang="si" data-title="පුනරුදය" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="syngaleski" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Renaissance" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B1%D9%8A%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%B3" title="ريناسنس – sindhi" lang="sd" hreflang="sd" data-title="ريناسنس" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="sindhi" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Renesancia" title="Renesancia – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Renesancia" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Renesansa" title="Renesansa – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Renesansa" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%DA%95%DB%8C%D9%86%DB%8E%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3" title="ڕینێسانس – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="ڕینێسانس" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B0" title="Ренесанса – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Ренесанса" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Renesansa" title="Renesansa – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Renesansa" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9naisans" title="Rénaisans – sundajski" lang="su" hreflang="su" data-title="Rénaisans" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="sundajski" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Renessanssi" title="Renessanssi – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Renessanssi" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Ren%C3%A4ssansen" title="Renässansen – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Renässansen" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Renasimiyento" title="Renasimiyento – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Renasimiyento" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AE%E0%AE%B1%E0%AF%81%E0%AE%AE%E0%AE%B2%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%BF_(%E0%AE%90%E0%AE%B0%E0%AF%8B%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%BE)" title="மறுமலர்ச்சி (ஐரோப்பா) – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="மறுமலர்ச்சி (ஐரோப்பா)" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Taleslalit" title="Taleslalit – kabylski" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Taleslalit" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabylski" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%88%E0%B0%9C%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="రినైజెన్స్ – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="రినైజెన్స్" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%9F%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%9F%E0%B8%B9%E0%B8%A8%E0%B8%B4%E0%B8%A5%E0%B8%9B%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2" title="สมัยฟื้นฟูศิลปวิทยา – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="สมัยฟื้นฟูศิลปวิทยา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D2%B3%D1%91" title="Эҳё – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Эҳё" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/R%C3%B6nesans" title="Rönesans – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Rönesans" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Wozro%C5%BEdeni%C3%BDe" title="Wozroždeniýe – turkmeński" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Wozroždeniýe" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="turkmeński" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%96%D0%B4%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%B6%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Відродження – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Відродження" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%B4%D8%A7%DB%83_%D8%AB%D8%A7%D9%86%DB%8C%DB%81" title="نشاۃ ثانیہ – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="نشاۃ ثانیہ" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D8%A7_%DA%AF%DB%88%D9%84%D9%84%D9%89%D9%86%D9%89%D8%B4" title="قايتا گۈللىنىش – ujgurski" lang="ug" hreflang="ug" data-title="قايتا گۈللىنىش" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgurski" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/Renasimento" title="Renasimento – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Renasimento" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%E1%BB%A5c_H%C6%B0ng" title="Phục Hưng – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Phục Hưng" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Renessanss" title="Renessanss – võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Renessanss" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%96%87%E8%97%9D%E5%BE%A9%E8%88%88" title="文藝復興 – chiński klasyczny" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="文藝復興" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="chiński klasyczny" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vls mw-list-item"><a href="https://vls.wikipedia.org/wiki/Renaissance" title="Renaissance – zachodnioflamandzki" lang="vls" hreflang="vls" data-title="Renaissance" data-language-autonym="West-Vlams" data-language-local-name="zachodnioflamandzki" class="interlanguage-link-target"><span>West-Vlams</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Renasimyento" title="Renasimyento – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="Renasimyento" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%96%87%E8%89%BA%E5%A4%8D%E5%85%B4" title="文艺复兴 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="文艺复兴" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A8%D7%A2%D7%A0%D7%A2%D7%A1%D7%90%D7%A0%D7%A1" title="רענעסאנס – jidysz" lang="yi" hreflang="yi" data-title="רענעסאנס" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidysz" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%96%87%E8%97%9D%E5%BE%A9%E8%88%88" title="文藝復興 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="文藝復興" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Renesansos" title="Renesansos – żmudzki" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Renesansos" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="żmudzki" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%96%87%E8%89%BA%E5%A4%8D%E5%85%B4" title="文艺复兴 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="文艺复兴" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Intibohi_Dovr" title="Intibohi Dovr – tałyski" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Intibohi Dovr" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="tałyski" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4692#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Renesans" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Dyskusja:Renesans&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="Dyskusja o zawartości tej strony (strona nie istnieje) [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Renesans"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Renesans"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/Renesans" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/Renesans" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Renesans&oldid=75499780" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=Renesans&id=75499780&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FRenesans"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FRenesans"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=Renesans"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:DownloadAsPdf&page=Renesans&action=show-download-screen"><span>Pobierz jako PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Renesans&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Renaissance" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikiquote mw-list-item"><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Renesans_(epoka)" hreflang="pl"><span>Wikicytaty</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q4692" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy przełomu XV i XVI wieku. Zobacz też: <a href="/wiki/Renesans_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Renesans (ujednoznacznienie)">inne znaczenia</a>. Na tę stronę wskazuje także <a href="/wiki/Pomoc:Przekierowanie" title="Pomoc:Przekierowanie">przekierowanie</a> „odrodzenie”. Zobacz też: <a href="/wiki/Odrodzenie_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="Odrodzenie (ujednoznacznienie)">inne znaczenia</a>.</span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Leonardo_self.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Leonardo_self.jpg/220px-Leonardo_self.jpg" decoding="async" width="220" height="345" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Leonardo_self.jpg/330px-Leonardo_self.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Leonardo_self.jpg 2x" data-file-width="420" data-file-height="659" /></a><figcaption><a href="/wiki/Leonardo_da_Vinci" title="Leonardo da Vinci">Leonardo da Vinci</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Ignatius_Loyola.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Ignatius_Loyola.jpg/220px-Ignatius_Loyola.jpg" decoding="async" width="220" height="265" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f9/Ignatius_Loyola.jpg 1.5x" data-file-width="249" data-file-height="300" /></a><figcaption><a href="/wiki/Ignacy_Loyola" title="Ignacy Loyola">św. Ignacy Loyola</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Martin_Luther,_1529.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Martin_Luther%2C_1529.jpg/220px-Martin_Luther%2C_1529.jpg" decoding="async" width="220" height="236" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Martin_Luther%2C_1529.jpg/330px-Martin_Luther%2C_1529.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/Martin_Luther%2C_1529.jpg/440px-Martin_Luther%2C_1529.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="643" /></a><figcaption><a href="/wiki/Marcin_Luter" title="Marcin Luter">Marcin Luter</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Christopher_Columbus.PNG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Christopher_Columbus.PNG/220px-Christopher_Columbus.PNG" decoding="async" width="220" height="265" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Christopher_Columbus.PNG/330px-Christopher_Columbus.PNG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5d/Christopher_Columbus.PNG/440px-Christopher_Columbus.PNG 2x" data-file-width="1603" data-file-height="1928" /></a><figcaption><a href="/wiki/Krzysztof_Kolumb" title="Krzysztof Kolumb">Krzysztof Kolumb</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Titian_-_Portrait_of_Charles_V_Seated_-_WGA22964.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Titian_-_Portrait_of_Charles_V_Seated_-_WGA22964.jpg/220px-Titian_-_Portrait_of_Charles_V_Seated_-_WGA22964.jpg" decoding="async" width="220" height="373" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Titian_-_Portrait_of_Charles_V_Seated_-_WGA22964.jpg/330px-Titian_-_Portrait_of_Charles_V_Seated_-_WGA22964.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Titian_-_Portrait_of_Charles_V_Seated_-_WGA22964.jpg/440px-Titian_-_Portrait_of_Charles_V_Seated_-_WGA22964.jpg 2x" data-file-width="1771" data-file-height="3000" /></a><figcaption>Cesarz <a href="/wiki/Karol_V_Habsburg" title="Karol V Habsburg">Karol V</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Pope_Julius_II.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Pope_Julius_II.jpg/220px-Pope_Julius_II.jpg" decoding="async" width="220" height="299" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Pope_Julius_II.jpg/330px-Pope_Julius_II.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Pope_Julius_II.jpg/440px-Pope_Julius_II.jpg 2x" data-file-width="3111" data-file-height="4227" /></a><figcaption>Papież <a href="/wiki/Juliusz_II" title="Juliusz II">Juliusz II</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Nikolaus_Kopernikus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Nikolaus_Kopernikus.jpg/250px-Nikolaus_Kopernikus.jpg" decoding="async" width="220" height="215" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Nikolaus_Kopernikus.jpg/330px-Nikolaus_Kopernikus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Nikolaus_Kopernikus.jpg/500px-Nikolaus_Kopernikus.jpg 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1001" /></a><figcaption><a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Kopernik" title="Mikołaj Kopernik">Mikołaj Kopernik</a></figcaption></figure> <p><b>Renesans</b>, <b>odrodzenie</b> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_francuski" title="Język francuski">fr.</a> <em lang="fr">renaissance</em> „odrodzenie”) – <a href="/wiki/Periodyzacja" title="Periodyzacja">epoka</a> w historii <a href="/wiki/Kultura" title="Kultura">kultury</a> <a href="/wiki/Europa" title="Europa">europejskiej</a>, obejmująca przede wszystkim XVI wiek, określany często jako „odrodzenie sztuk i nauk” oraz koncepcja <a href="/wiki/Filozofia_historii" title="Filozofia historii">historiozoficzna</a> odnosząca się do historii kultury <a href="/wiki/W%C5%82ochy" title="Włochy">włoskiej</a> od <a href="/wiki/Dante_Alighieri" title="Dante Alighieri">Dantego</a> do roku 1520. </p><p>Termin ten nie jest jednoznaczny. Jako epoka w historii kultury renesans obejmuje wiek XV i XVI, lecz jego granice czasowe nie są jasno ustalone. Renesans jako koncepcja historiozoficzna <a href="/wiki/Jacob_Burckhardt" title="Jacob Burckhardt">Jacoba Burckhardta</a>, pewien wzorzec do naśladowania, jaki ten historyk chciał przekazać swoim współczesnym, a z którym wiąże się do dziś popularne i „szkolne” rozumienie tej epoki, jest już przestarzały. </p><p>Jako spójny okres w historii cywilizacji renesans postrzegany jest tylko przez niektórych historyków, szczególnie historyków amerykańskich – chcą oni ujmować historię tej epoki jako samodzielną jedność, tj. badać razem np. <a href="/wiki/Wielkie_odkrycia_geograficzne" title="Wielkie odkrycia geograficzne">wielkie odkrycia geograficzne</a>, przemiany w <a href="/wiki/Historia_literatury" title="Historia literatury">literaturze</a>, wzrost <a href="/wiki/Inflacja" title="Inflacja">inflacji</a> w <a href="/wiki/XVI_wiek" title="XVI wiek">XVI wieku</a> czy rozwój <a href="/wiki/Medycyna" title="Medycyna">medycyny</a> w ich wzajemnych powiązaniach. Wielu innych współczesnych uczonych woli widzieć renesans na tle szeroko pojętej kultury europejskiej, odrzucając przy tym tezę o jego przełomowości dla Europy i widząc w nim raczej kontynuację <a href="/wiki/%C5%9Aredniowiecze" title="Średniowiecze">średniowiecza</a>, a nie odrębną epokę historyczną. Szczególnie wyraźne jest to na gruncie historii filozofii, w której niezależnie od tego, jak ten przełom się ocenia, widzi się przełom polegający na „przejściu od przedmiotu do podmiotu” nie w filozofii odrodzenia, ale w <a href="/wiki/Racjonalizm_filozoficzny" title="Racjonalizm filozoficzny">racjonalizmie</a> wieku XVII. </p><p>Mniej wyraźne jest to na gruncie sztuki, gdzie renesans ciągle widziany jest jako epoka klasyczna i szczególna, mimo trwających od dawna tendencji do rewaloryzacji sztuki „nieklasycznej”, jak sztuka średniowieczna, <a href="/wiki/Sztuka_bizanty%C5%84ska" title="Sztuka bizantyńska">bizantyńska</a> czy orientalna. Jako kontynuację średniowiecza widzą renesans przede wszystkim <a href="/wiki/Mediewistyka" title="Mediewistyka">mediewiści</a>, jak <a href="/wiki/%C3%89tienne_Gilson" title="Étienne Gilson">Étienne Gilson</a> wykazujący, że jest on „zepsutym średniowieczem”, czy <a href="/wiki/Charles_Homer_Haskins" title="Charles Homer Haskins">Charles Homer Haskins</a>, główny twórca teorii fal renesansowych w średniowieczu (<a href="/wiki/Renesans_karoli%C5%84ski" title="Renesans karoliński">renesans karoliński</a>, <a href="/w/index.php?title=Renesans_otto%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Renesans ottoński (strona nie istnieje)">ottoński</a> itp.), do której przynależeć ma renesans XV i XVI w. Historyk sztuki <a href="/wiki/Erwin_Panofsky" title="Erwin Panofsky">Erwin Panofsky</a> twierdzi jednak, że należy odróżniać renesans i renesansy średniowieczne ze względu na to, że w renesansie włoskim wieku XV dokonało się zjednoczenie obecnych w dawniejszych renesansach starożytnych form z odkrytymi na nowo treściami <a href="/wiki/Staro%C5%BCytno%C5%9B%C4%87" title="Starożytność">starożytności</a>. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Nazwa">Nazwa</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Nazwa" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Nazwa"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Polski termin „renesans” pochodzi od <a href="/wiki/J%C4%99zyk_francuski" title="Język francuski">francuskiego</a> słowa <i>renaissance</i>, użytego przez <a href="/wiki/Jules_Michelet" title="Jules Michelet">Jules’a Micheleta</a> i <a href="/wiki/Jacob_Burckhardt" title="Jacob Burckhardt">Jakoba Burckhardta</a> w połowie XIX w.<sup id="cite_ref-CITEREFBurckhardt1961VI_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-CITEREFBurckhardt1961VI-1">[1]</a></sup> Określenie <i>renaissance</i> przyjęło się w wielu językach europejskich, w tym francuskim, angielskim i niemieckim – w języku włoskim funkcjonuje natomiast nazwa <i>rinascimento</i>. Prawdopodobnie pierwszy użył jej <a href="/wiki/Giorgio_Vasari" title="Giorgio Vasari">Giorgio Vasari</a> w swoich <i><a href="/wiki/%C5%BBywoty_najs%C5%82awniejszych_malarzy,_rze%C5%BAbiarzy_i_architekt%C3%B3w" title="Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów">Le vite de’ piú eccellenti pittori, scultori ed architettori</a></i> w połowie w. XVI (mianowicie we wstępie do trecenta i wstępie do quattrocenta). Druga z polskich nazw epoki, „odrodzenie”, jest wiernym tłumaczeniem francuskiego słowa <i>renaissance</i>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Ramy_czasowe_i_periodyzacja">Ramy czasowe i periodyzacja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Ramy czasowe i periodyzacja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Ramy czasowe i periodyzacja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Początek epoki odrodzenia zasadniczo pokrywa się z końcem średniowiecza – można więc przywoływać tu symboliczne daty <a href="/wiki/Upadek_Konstantynopola" title="Upadek Konstantynopola">upadku Konstantynopola</a>, końca <a href="/wiki/Wojna_stuletnia" title="Wojna stuletnia">wojny stuletniej</a> czy <a href="/wiki/Odkrycie_Ameryki" title="Odkrycie Ameryki">odkrycia Ameryki</a> przez <a href="/wiki/Krzysztof_Kolumb" title="Krzysztof Kolumb">Krzysztofa Kolumba</a>. Daty te jednak są tylko symboliczne ze względu na płynne przejście od średniowiecza do renesansu, szczególnie we Włoszech, jego kolebce, i we <a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francji</a>, w której szczególnie w sztukach pięknych długo panowała forma mieszana między sztuką gotycką i renesansową (styl gotycko-renesansowy). Ustalenie początku epoki renesansu utrudnia także fakt, że do różnych krajów dotarł on w różnym czasie, a w żadnej dziedzinie kultury w żadnym rejonie Europy nie wyparł do końca form średniowiecznych. Stosunkowo ostre granice między kulturami renesansową i średniowieczną pojawiają się w krajach, w których pojawia się on później, szczególnie w Niemczech. </p><p>Początek renesansu we Włoszech od dawna jest przedmiotem ostrych sporów w historii kultury – niektórzy badacze widzą go już w wieku XIII, inni dopiero w drugiej połowie wieku XV. Dawniej, szczególnie w zafascynowanej renesansem drugiej połowie XIX w., <a href="/wiki/Dante_Alighieri" title="Dante Alighieri">Dante</a> uważany był za twórcę z pogranicza średniowiecza i renesansu, obecnie dość powszechnie uznawany jest za twórcę ściśle średniowiecznego – tylko niektóre ustępy <i>De monarchia</i> i <i>De vulgari eloquentia</i> zdają się temu przeczyć. Szczególnie sporna jest przynależność kulturowa wybitnych twórców wczesnego humanizmu włoskiego z XIV w. – <a href="/wiki/Francesco_Petrarca" title="Francesco Petrarca">Petrarki</a> i <a href="/wiki/Giovanni_Boccaccio" title="Giovanni Boccaccio">Boccaccia</a>. </p><p>W sztukach pięknych styl renesansowy narodził się we <a href="/wiki/Florencja" title="Florencja">Florencji</a>: symboliczną datą i rzeczywistym przełomem artystycznym był konkurs na najlepszy projekt brązowych <a href="/wiki/Drzwi_Raju" title="Drzwi Raju">drzwi</a> <a href="/wiki/Baptysterium_we_Florencji" title="Baptysterium we Florencji">Baptysterium we Florencji</a>. Konkurs wygrał <a href="/wiki/Lorenzo_Ghiberti" title="Lorenzo Ghiberti">Lorenzo Ghiberti</a>, który swoim nietypowym projektem wzbudził zachwyt. Później <a href="/wiki/Filippo_Brunelleschi" title="Filippo Brunelleschi">Filippo Brunelleschi</a> zaprojektował kopułę <a href="/wiki/Katedra_Santa_Maria_del_Fiore" title="Katedra Santa Maria del Fiore">katedry florenckiej</a>, co zapoczątkowało <a href="/wiki/Architektura_renesansu" title="Architektura renesansu">renesans w architekturze</a>, dlatego też często historycy za kolebkę odrodzenia uznają Florencję. </p><p>Także data końca epoki jest sporna i zależy od poszczególnych koncepcji historycznych. Często wymienia się „okrągłą” datę 1600, wymienia się też daty od 1517 (wystąpienie <a href="/wiki/Marcin_Luter" title="Marcin Luter">Lutra</a>, uchodzące czasem także za datę początkową dla Niemiec) przez 1548 (<a href="/wiki/Sob%C3%B3r_trydencki" title="Sobór trydencki">sobór trydencki</a>) do 1648 (koniec <a href="/wiki/Wojna_trzydziestoletnia" title="Wojna trzydziestoletnia">wojny trzydziestoletniej</a>), a nawet późniejsze. Dawniej, do rozpoczęcia pogłębionych badań nad tą epoką, za podtyp renesansu uznawano <a href="/wiki/Barok" title="Barok">barok</a> jako całość. Dla Włoch za koniec epoki uznaje się bardzo często rok <a href="/wiki/1527" title="1527">1527</a>, datę <a href="/wiki/Sacco_di_Roma" title="Sacco di Roma">Sacco di Roma</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kontekst_historyczno-kulturowy">Kontekst historyczno-kulturowy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Kontekst historyczno-kulturowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kontekst historyczno-kulturowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Humanizm" title="Humanizm">Humanizm</a> to ruch filozoficzny, kulturalny i moralny powstały w XV wieku we Włoszech, a zarysowujący się już w XIV wieku i w wielu aspektach kultury średniowiecznej, zmierzający do odrodzenia znajomości literatury i języków klasycznych. Był głównym prądem intelektualnym epoki renesansu. </p><p>Choć z humanizmu renesansowego wywodzi się wiele współczesnych postaw światopoglądowych, nie należy go utożsamiać z <a href="/wiki/Humanitaryzm" title="Humanitaryzm">humanitaryzmem</a> ani współczesnymi postaciami humanizmu, takimi jak obecne w <a href="/wiki/Egzystencjalizm" title="Egzystencjalizm">egzystencjalizmie</a> i <a href="/wiki/Personalizm" title="Personalizm">personalizmie</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Reformacja_i_kontrreformacja">Reformacja i kontrreformacja</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Reformacja i kontrreformacja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Reformacja i kontrreformacja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobne artykuły: <a href="/wiki/Reformacja" title="Reformacja">Reformacja</a> i <a href="/wiki/Kontrreformacja" title="Kontrreformacja">Kontrreformacja</a>.</i></div> <p>Obok utożsamianego czasem z Renesansem jako prądem kulturowym <a href="/wiki/Humanizm_renesansowy" title="Humanizm renesansowy">humanizmu renesansowego</a> w kulturze XVI wieku pojawiły się także dwa inne wielkie prądy kulturowe: <a href="/wiki/Reformacja" title="Reformacja">reformacja</a> i <a href="/wiki/Kontrreformacja" title="Kontrreformacja">kontrreformacja</a>. Ich wzajemne stosunki są bardzo złożone i trudne do wyjaśnienia – mylne i uproszczone są jednak z pewnością obiegowe poglądy, jakoby kontrreformacja katolicka stała w ścisłej sprzeczności z humanizmem, czy też że reformacja w swojej istocie pokrywa się z humanizmem i stoi w opozycji do kultury średniowiecznej. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Renesans_a_starożytność"><span id="Renesans_a_staro.C5.BCytno.C5.9B.C4.87"></span>Renesans a starożytność</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Renesans a starożytność" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Renesans a starożytność"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Twórcy renesansowi wzorowali się na starożytnych Grekach i Rzymianach (zob. np. <a href="/wiki/Horacjanizm" title="Horacjanizm">horacjanizm</a>). Korzystali z ich osiągnięć, kultury i historii. Wiele dzieł nawiązuje do mitologii, np. obraz <a href="/wiki/Leonardo_da_Vinci" title="Leonardo da Vinci">Leonarda da Vinci</a> „<a href="/wiki/Leda_z_%C5%82ab%C4%99dziem_(obraz_Leonarda_da_Vinci)" title="Leda z łabędziem (obraz Leonarda da Vinci)">Leda z łabędziem</a>”. Architekturę wzorowano na rzymskiej. Budynki charakteryzowały się prostotą i symetrią. Kształty były zbliżone do sześcianu, okna prostokątne, a fasady bogato zdobione. W sztuce przeważały motywy mityczne i religijne. Nastąpił rozwój fresków, malarstwo olejne. Wprowadzono perspektywę, wykorzystywano czyste barwy oraz malowano na płótnie. Wszystkie cechy renesansowego malarstwa, rzeźby, architektury, literatury i innych dziedzin mają swoje źródło w antyku. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Renesans_a_średniowiecze"><span id="Renesans_a_.C5.9Bredniowiecze"></span>Renesans a średniowiecze</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Renesans a średniowiecze" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Renesans a średniowiecze"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>XIX-wieczna wizja średniowiecza występująca w romantyzmie jako estetyzacja i idealizacja kultury feudalnej i podkreślanie elementów religijnych i mistycznych kultury średniowiecznej, a w pozytywizmie jako ujmowanie średniowiecza jako epoki zabobonu i tyranii ciągle odciska piętno na współczesnych wyobrażeniach o tej epoce, jest jednak w świetle współczesnych badań całkowicie błędna. Tej wizji średniowiecza przeciwstawiła druga połowa XIX wieku wyidealizowany obraz epoki Odrodzenia, szczególnie w dziele <a href="/wiki/Jacob_Burckhardt" title="Jacob Burckhardt">Jakoba Burckhardta</a> i <a href="/wiki/Friedrich_Nietzsche" title="Friedrich Nietzsche">Friedricha Nietzschego</a>. Wiek XIX postrzegał renesans jako epokę postępu naukowo-technicznego, wyrafinowanej kultury materialnej, indywidualizmu, hedonizmu, a nawet ateizmu, przeciwstawiając go ostro średniowieczu, któremu przypisywał cechy przeciwne – taka wizja Renesansu jest jednak tylko częściowo słuszna i po części stanowi projekcję własnych ideałów pozytywizmu. </p><p>Współcześnie dostrzega się wiele idei uznawanych dawniej za typowo renesansowe w średniowieczu, a także szeroką zależność myśli renesansowej od myśli średniowiecznej. Katoliccy historycy idei idą nawet dalej, w filozofii renesansowej nie tylko nie dostrzegając przełomu, ale wręcz widząc w niej nieudaną kontynuację filozofii nominalistycznej – <a href="/wiki/%C3%89tienne_Gilson" title="Étienne Gilson">Étienne Gilson</a> nazywa renesans „zepsutym średniowieczem”, na wzór dawniejszego terminu „zepsuty Renesans”, którym określano barok. </p><p>Idee renesansowe przypisuje się zwłaszcza pewnym okresom kultury średniowiecznej, w których intensywnie rozwijano znajomość kultury starożytnej, a zainteresowania filologiczne i „historyczne” często dominowały nad filozoficznymi. Okresy te nazywa się „renesansami średniowiecznymi” – wyróżnia się w szczególności „<a href="/wiki/Renesans_karoli%C5%84ski" title="Renesans karoliński">renesans karoliński</a>”, „<a href="/w/index.php?title=Renesans_otto%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Renesans ottoński (strona nie istnieje)">renesans ottoński</a>” i „<a href="/w/index.php?title=Renesans_XII_wieku&action=edit&redlink=1" class="new" title="Renesans XII wieku (strona nie istnieje)">renesans XII wieku</a>”. Renesans karoliński przyniósł kontynentalnej Europie powrót znajomości wielu dzieł literatury i filozofii starożytnej, odrodzenie zbliżonej do klasycznej <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łaciny</a> oraz szybki rozwój szkolnictwa, podobnie – na mniejszą skalę – renesans ottoński, w którym pojawiły się też idee uniwersalistyczne, żywiony w różnych formach tak przez kulturę średniowieczną, jak i kulturę renesansową „<a href="/w/index.php?title=Mit_Rzymu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mit Rzymu (strona nie istnieje)">mit Rzymu</a>”. Wiek XII przypomina renesans nie tylko w rozwoju nauk nazywanych później humanistycznymi i skupieniu zainteresowań na starożytności pogańskiej, ale też w podobnym typie kultury intelektualnej, widocznym zwłaszcza w <a href="/wiki/Platonizm" title="Platonizm">platonizmie</a> tej epoki (szczególnie w <a href="/wiki/Szko%C5%82a_w_Chartres" title="Szkoła w Chartres">szkole z Chartres</a>) i podobnym stosunku do natury, widocznym także w <a href="/wiki/Sztuka_roma%C5%84ska" title="Sztuka romańska">stylu romańskim</a>, bezpośrednim (jako że we Włoszech zasadniczo nie było <a href="/wiki/Architektura_gotycka" title="Architektura gotycka">sztuki gotyckiej</a>) poprzedniku stylu renesansowego. Nawet uważany za klasyczny okres kultury średniowiecznej wiek XIII, w którym brak jest typowych idei pochodzenia platońskiego, bywa określany jako <a href="/w/index.php?title=Protorenesans&action=edit&redlink=1" class="new" title="Protorenesans (strona nie istnieje)">protorenesans</a> – przede wszystkim z racji rozwijanych w <a href="/wiki/%C5%9Aredniowieczny_uniwersytet" title="Średniowieczny uniwersytet">średniowiecznych uniwersytetach</a> włoskich zainteresowań medycznych (zwłaszcza w <a href="/wiki/Bolonia" title="Bolonia">Bolonii</a> i <a href="/wiki/Salerno" title="Salerno">Salerno</a>) w nieprzerwany sposób kontynuowano w Italii renesansowej szybki rozwój nauk przyrodniczych, w których nie zawsze odwoływano się bezpośrednio do autorytetu (zwłaszcza u <a href="/wiki/Albert_Wielki" title="Albert Wielki">Alberta Wielkiego</a> i <a href="/wiki/Roger_Bacon" title="Roger Bacon">Rogera Bacona</a>), pewnych widocznych zwłaszcza na początku XIII w. nawiązań do filozofii <a href="/wiki/Awerroes" title="Awerroes">Awerroesa</a> i <a href="/wiki/Awicenna" title="Awicenna">Awicenny</a> podjętych także w platonizmie i arystotelizmie renesansowym, czy pojawienia się <a href="/w/index.php?title=Humanizm_chrze%C5%9Bcija%C5%84ski&action=edit&redlink=1" class="new" title="Humanizm chrześcijański (strona nie istnieje)">humanizmu chrześcijańskiego</a> w filozofii <a href="/wiki/Tomasz_z_Akwinu" title="Tomasz z Akwinu">Tomasza z Akwinu</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sztuka_renesansu">Sztuka renesansu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Sztuka renesansu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sztuka renesansu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Piero_di_Cosimo_-_Portrait_de_femme_dit_de_Simonetta_Vespucci_-_Google_Art_Project.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Piero_di_Cosimo_-_Portrait_de_femme_dit_de_Simonetta_Vespucci_-_Google_Art_Project.jpg/220px-Piero_di_Cosimo_-_Portrait_de_femme_dit_de_Simonetta_Vespucci_-_Google_Art_Project.jpg" decoding="async" width="220" height="298" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Piero_di_Cosimo_-_Portrait_de_femme_dit_de_Simonetta_Vespucci_-_Google_Art_Project.jpg/331px-Piero_di_Cosimo_-_Portrait_de_femme_dit_de_Simonetta_Vespucci_-_Google_Art_Project.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Piero_di_Cosimo_-_Portrait_de_femme_dit_de_Simonetta_Vespucci_-_Google_Art_Project.jpg/441px-Piero_di_Cosimo_-_Portrait_de_femme_dit_de_Simonetta_Vespucci_-_Google_Art_Project.jpg 2x" data-file-width="4097" data-file-height="5537" /></a><figcaption>Portret Simonetty Vespucci, obraz Piero di Cosimo z 1490</figcaption></figure> <p>Popularne stały się postacie biblijne i mitologiczne. W wielu dziełach występowały one razem. Powstało tam malarstwo portretowe. Malarze opierali się na 3 zasadach: </p> <ul><li>zainteresowaniu się na nowo antykiem i systematycznym badaniu sztuki starożytnej</li> <li>skupieniu się na człowieku (humanizm)</li> <li>odkryciu i opanowaniu zasad <a href="/wiki/Perspektywa_linearna" title="Perspektywa linearna">perspektywy linearnej</a>.</li></ul> <p>Zobacz więcej w osobnych artykułach: </p> <ul><li><a href="/wiki/Architektura_renesansu" title="Architektura renesansu">architektura renesansu</a></li> <li><a href="/wiki/Malarstwo_renesansu" title="Malarstwo renesansu">malarstwo renesansu</a></li> <li><a href="/wiki/Muzyka_renesansu" title="Muzyka renesansu">muzyka renesansu</a></li> <li><a href="/wiki/Rze%C5%BAba_renesansu" title="Rzeźba renesansu">rzeźba renesansu</a></li> <li><a href="/wiki/Taniec_w_renesansie" title="Taniec w renesansie">taniec w renesansie</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Filozofia_renesansu">Filozofia renesansu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Filozofia renesansu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Filozofia renesansu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Da_Vinci_Vitruve_Luc_Viatour.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Da_Vinci_Vitruve_Luc_Viatour.jpg/220px-Da_Vinci_Vitruve_Luc_Viatour.jpg" decoding="async" width="220" height="299" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Da_Vinci_Vitruve_Luc_Viatour.jpg/330px-Da_Vinci_Vitruve_Luc_Viatour.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Da_Vinci_Vitruve_Luc_Viatour.jpg/440px-Da_Vinci_Vitruve_Luc_Viatour.jpg 2x" data-file-width="2258" data-file-height="3070" /></a><figcaption><i><a href="/wiki/Cz%C5%82owiek_witruwia%C5%84ski" title="Człowiek witruwiański">Człowiek witruwiański</a></i> <a href="/wiki/Leonardo_da_Vinci" title="Leonardo da Vinci">Leonarda da Vinci</a> może być symbolem odrodzenia zainteresowania starożytnością oraz renesansowego antropocentryzmu.</figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Główny artykuł: <a href="/wiki/Filozofia_renesansu" title="Filozofia renesansu">Filozofia renesansu</a>.</i></div> <p>Mimo że wielu filozofów renesansowych postrzegało swoją działalność jako radykalny przełom intelektualny, współcześni badacze nie podzielają tej oceny. Wskazują oni, że przełom w filozofii rozpoczął się już wcześniej, w wieku XIII i XIV, wraz z odrodzeniem <a href="/wiki/Logika" title="Logika">logiki</a> i przyswojeniem wielu <a href="/wiki/Filozofia_staro%C5%BCytna" title="Filozofia starożytna">starożytnych tekstów</a>. Zakończył go natomiast wiek XVII, który przyniósł charakterystyczny dla <a href="/wiki/Filozofia_nowo%C5%BCytna" title="Filozofia nowożytna">filozofii nowożytnej</a> „przełom epistemologiczny”, zmianę nacisku w badaniach z zagadnień <a href="/wiki/Metafizyka_klasyczna" title="Metafizyka klasyczna">metafizycznych</a> na zagadnienia <a href="/wiki/Epistemologia" title="Epistemologia">epistemologiczne</a>. Filozofia wieku XV i XVI jest więc stadium przejściowym między <a href="/wiki/Filozofia_%C5%9Bredniowieczna" title="Filozofia średniowieczna">filozofią średniowieczną</a> a nowożytną. </p><p>Głównymi nurtami filozoficznymi renesansu były <a href="/wiki/Humanizm_renesansowy" title="Humanizm renesansowy">humanizm renesansowy</a>, <a href="/wiki/Arystotelizm" title="Arystotelizm">arystotelizm</a> i <a href="/wiki/Platonizm_renesansowy" title="Platonizm renesansowy">platonizm</a>. Cechami charakterystycznymi humanizmu były zafascynowanie kulturą starożytnej Grecji i Rzymu oraz <a href="/wiki/Antropocentryzm" title="Antropocentryzm">antropocentryzm</a>. Humanizm renesansowy ożywił studia klasycznej <a href="/wiki/%C5%81acina" title="Łacina">łaciny</a> i <a href="/wiki/J%C4%99zyk_grecki_klasyczny" title="Język grecki klasyczny">greki</a>, co spowodowało odnowę naukowej i filozoficznej <a href="/wiki/Filozofia_staro%C5%BCytna" title="Filozofia starożytna">myśli starożytnej</a>, a także klasycznej poezji i sztuki. </p><p>Równie popularny był arystotelizm. Był on podstawową ramą teoretyczną dyskusji filozoficznych i źródłem wpływów<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup>. Arystotelizm miał mocną pozycję na <a href="/wiki/%C5%9Aredniowieczny_uniwersytet" title="Średniowieczny uniwersytet">uniwersytetach</a>, a także w Kościele katolickim<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>. </p><p>Odrodzenie zainteresowania <a href="/wiki/Platon" title="Platon">Platonem</a> i <a href="/wiki/Platonizm" title="Platonizm">jego kontynuatorami</a> było częścią powrotu humanistów do zainteresowania kulturą starożytną. Głównym ośrodkiem renesansowego platonizmu była <a href="/wiki/Florencja" title="Florencja">Florencja</a>. Tam powstała w 1462 r. <a href="/wiki/Akademia_Florencka" title="Akademia Florencka">Akademia Florencka</a>, mająca odradzać tradycję <a href="/wiki/Akademia_(staro%C5%BCytno%C5%9B%C4%87)" title="Akademia (starożytność)">Akademii Platońskiej</a><sup id="cite_ref-autonazwa1_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-autonazwa1-4">[4]</a></sup>. </p><p>Również różne nurty filozofii hellenistycznej, takie jak <a href="/wiki/Neostoicyzm" title="Neostoicyzm">stoicyzm</a>, <a href="/wiki/Sceptycyzm" title="Sceptycyzm">sceptycyzm</a> i do pewnego stopnia <a href="/wiki/Epikureizm" title="Epikureizm">epikureizm</a> spotkały się z rosnącym zainteresowaniem<sup id="cite_ref-autonazwa1_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-autonazwa1-4">[4]</a></sup>. Wielkie znaczenie miały też <a href="/wiki/Okultyzm" title="Okultyzm">okultyzm</a>, <a href="/wiki/Alchemia" title="Alchemia">alchemia</a> i <a href="/wiki/Kaba%C5%82a" title="Kabała">kabała</a>, zgłębiane przez wielu filozofów. </p><p>Istotną cechą filozofii renesansowej był również rozwój <a href="/wiki/Filozofia_przyrody" title="Filozofia przyrody">filozofii przyrody</a>. Szukano nowych dróg wyjaśniania zjawisk przyrodniczych, opartych na obserwacji, eksperymencie, oraz szerszym wykorzystaniu matematyki. W początkowym okresie filozofowie przyrody nastawieni byli <a href="/wiki/Panteizm" title="Panteizm">panteistycznie</a>, łącząc często filozofie przyrody z magią i alchemią, w okresie późniejszym metodologicznie. Renesansowa filozofia przyrody w znaczący sposób przyczyniła się do rozwoju <a href="/wiki/Metoda_naukowa" title="Metoda naukowa">metody naukowej</a> i stała się podstawą do wyodrębnienia się <a href="/wiki/Nauka" title="Nauka">nauki</a> z filozofii w <a href="/wiki/Nowo%C5%BCytno%C5%9B%C4%87" title="Nowożytność">epoce nowożytnej</a>. </p><p>Najbardziej znanymi filozofami renesansu byli: <a href="/wiki/Giovanni_Pico_della_Mirandola" title="Giovanni Pico della Mirandola">Giovanni Pico della Mirandola</a>, <a href="/wiki/Michel_de_Montaigne" title="Michel de Montaigne">Michel de Montaigne</a>, <a href="/wiki/Erazm_z_Rotterdamu" title="Erazm z Rotterdamu">Erazm z Rotterdamu</a>, <a href="/wiki/Marsilio_Ficino" title="Marsilio Ficino">Marsilio Ficino</a>, <a href="/wiki/Francis_Bacon_(filozof)" title="Francis Bacon (filozof)">Francis Bacon</a>, <a href="/wiki/Giordano_Bruno" title="Giordano Bruno">Giordano Bruno</a> czy <a href="/wiki/Niccol%C3%B2_Machiavelli" title="Niccolò Machiavelli">Niccolò Machiavelli</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Literatura_renesansu">Literatura renesansu</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Literatura renesansu" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Literatura renesansu"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Główny artykuł: <a href="/wiki/Literatura_renesansu" title="Literatura renesansu">Literatura renesansu</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:S%C3%A1_de_Miranda.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/S%C3%A1_de_Miranda.png/220px-S%C3%A1_de_Miranda.png" decoding="async" width="220" height="402" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/S%C3%A1_de_Miranda.png/330px-S%C3%A1_de_Miranda.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/93/S%C3%A1_de_Miranda.png 2x" data-file-width="333" data-file-height="609" /></a><figcaption>Francisco de Sá de Miranda, pierwszy portugalski poeta renesansowy</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Vittoria_Colonna_by_Nunzio_Albanelli.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c9/Vittoria_Colonna_by_Nunzio_Albanelli.jpg" decoding="async" width="180" height="297" class="mw-file-element" data-file-width="180" data-file-height="297" /></a><figcaption>Nunzio Albanelli, portret Vittorii Colonny</figcaption></figure> <p>W okresie renesansu dominującą literaturą była literatura włoska. W niej nowy kierunek rozwinął się o wiele wcześniej niż w innych krajach. Za prekursora literackiego renesansu uważa się <a href="/wiki/Dante_Alighieri" title="Dante Alighieri">Dantego</a>, który podniósł język włoski do rangi języka kulturalnego, mimo że jest on największym poetą dojrzałego średniowiecza. Najwybitniejszym lirykiem był <a href="/wiki/Francesco_Petrarca" title="Francesco Petrarca">Francesco Petrarca</a>, tworzący w XIV wieku, gdy na innych terenach trwało jeszcze literackie średniowiecze. Poezje liryczne pisał rzeźbiarz i malarz <a href="/wiki/Micha%C5%82_Anio%C5%82" title="Michał Anioł">Michał Anioł Buonarroti</a>. Największymi twórcami epiki byli <a href="/wiki/Ludovico_Ariosto" title="Ludovico Ariosto">Ludovico Ariosto</a>, autor <i><a href="/wiki/Orland_szalony" title="Orland szalony">Orlanda szalonego</a></i> i <a href="/wiki/Torquato_Tasso" title="Torquato Tasso">Torquato Tasso</a>, autor <i><a href="/wiki/Jerozolima_wyzwolona" title="Jerozolima wyzwolona">Jerozolimy wyzwolonej</a></i>. Do głosu zaczęły dochodzić piszące kobiety, z których najsłynniejsza była przyjaciółka Michała Anioła <a href="/wiki/Vittoria_Colonna" title="Vittoria Colonna">Vittoria Colonna</a>. Prozę rozwijali <a href="/wiki/Baldassare_Castiglione" title="Baldassare Castiglione">Baldassare Castiglione</a>, <a href="/wiki/Giorgio_Vasari" title="Giorgio Vasari">Giorgio Vasari</a> i <a href="/wiki/Benvenuto_Cellini" title="Benvenuto Cellini">Benvenuto Cellini</a>, słynny rzeźbiarz i złotnik. Aktywny na polu poezji i prozy był <a href="/wiki/Pietro_Aretino" title="Pietro Aretino">Pietro Aretino</a>. Inspiracje włoskie były podejmowane w innych krajach. W Portugalii działali <a href="/wiki/Francisco_de_S%C3%A1_de_Miranda" title="Francisco de Sá de Miranda">Francisco de Sá de Miranda</a><sup id="cite_ref-Encyclopaedia_Britannica_5-0" class="reference"><a href="#cite_note-Encyclopaedia_Britannica-5">[5]</a></sup>, <a href="/wiki/Gil_Vicente" title="Gil Vicente">Gil Vicente</a> i <a href="/wiki/Lu%C3%ADs_de_Cam%C3%B5es" title="Luís de Camões">Luís Vaz de Camões</a>, we Francji <a href="/wiki/Pierre_de_Ronsard" title="Pierre de Ronsard">Pierre de Ronsard</a>, <a href="/wiki/Cl%C3%A9ment_Marot" title="Clément Marot">Clément Marot</a> i <a href="/wiki/Fran%C3%A7ois_Rabelais" title="François Rabelais">François Rabelais</a>, zaś w Anglii <a href="/wiki/Tomasz_More" title="Tomasz More">Thomas More</a>, <a href="/wiki/Thomas_Wyatt" title="Thomas Wyatt">Thomas Wyatt</a>, <a href="/wiki/Henry_Howard_(3._hrabia_Surrey)" title="Henry Howard (3. hrabia Surrey)">Henry Howard</a>, <a href="/wiki/Edmund_Spenser" title="Edmund Spenser">Edmund Spenser</a> i <a href="/wiki/Philip_Sidney" title="Philip Sidney">Philip Sidney</a>. W Hiszpanii największą indywidualnością był <a href="/wiki/Miguel_de_Cervantes" title="Miguel de Cervantes">Miguel de Cervantes</a>, autor <a href="/wiki/Don_Kichot_(powie%C5%9B%C4%87)" title="Don Kichot (powieść)">Don Kichota</a> i cyklu <a href="/wiki/Nowele_przyk%C5%82adne" title="Nowele przykładne">Nowele przykładne</a>. Wybitnym epikiem okazał się <a href="/wiki/Alonso_de_Ercilla_y_Z%C3%BA%C3%B1iga" title="Alonso de Ercilla y Zúñiga">Alonso de Ercilla y Zúñiga</a>, autor eposu <i>Araukana</i>. We wszystkich niemal krajach rozkwitła <a href="/w/index.php?title=Sonetystyka&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sonetystyka (strona nie istnieje)">sonetystyka</a>, jak również wielka epika <a href="/wiki/Oktawa_(literatura)" title="Oktawa (literatura)">oktawą</a>. Renesans był również właściwym początkiem literatury w języku polskim. Bujnie się też rozwijała literatura chorwacka tworzona w <a href="/wiki/Dubrownik" title="Dubrownik">Dubrowniku</a>. W tym niepodległym mieście działał <a href="/wiki/Marin_Dr%C5%BEi%C4%87" title="Marin Držić">Marin Držić</a>, autor dramatu Dundo Maroje. Natomiast na Węgrzech pisał wybitny liryk <a href="/wiki/B%C3%A1lint_Balassi" title="Bálint Balassi">Bálint Balassi</a>. W okresie renesansu ewoluowała teoria literatury. Jednym z jej przedstawicieli był francuski filolog <a href="/wiki/Joseph_Scaliger" title="Joseph Scaliger">Joseph Justus Scaliger</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Renesans_w_poszczególnych_krajach"><span id="Renesans_w_poszczeg.C3.B3lnych_krajach"></span>Renesans w poszczególnych krajach</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Renesans w poszczególnych krajach" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Renesans w poszczególnych krajach"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Renesans_w_Niderlandach">Renesans w Niderlandach</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Renesans w Niderlandach" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Renesans w Niderlandach"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W XV wieku południowe Niderlandy były ośrodkiem szczególnie żywego rozwoju późnośredniowiecznej kultury („<a href="/wiki/Jesie%C5%84_%C5%9Bredniowiecza" title="Jesień średniowiecza">jesieni średniowiecza</a>”). To tu w sporach z książętami <a href="/wiki/Burgundia" title="Burgundia">Burgundii</a> i lokalnymi biskupami w miastach <a href="/wiki/Flandria_(region)" title="Flandria (region)">Flandrii</a> rodziła się nowa filozofia społeczna, oparta na <a href="/wiki/Nominalizm" title="Nominalizm">nominalizmie</a>, postulująca niezależność miast i ich obywateli od władzy państwowej, np. u <a href="/wiki/Jan_z_Gandawy" title="Jan z Gandawy">Jana z Gandawy</a>. Bujny rozkwit gospodarczy Niderlandów, od XVI w. także północnych, przyczynił się do powstania na tych terenach osobnego typu kultury renesansowej, tzw. renesansu północnego. Szczególnie widoczne są odrębności renesansu południowego i północnego w dziedzinie malarstwa, w którym ośrodek niderlandzki ma znaczenie zbliżone do ośrodka włoskiego. </p><p>W dziedzinie religii w XV w. Niderlandy stały się ośrodkiem <i><a href="/wiki/Devotio_moderna" title="Devotio moderna">devotio moderna</a></i>, przez niektórych historyków idei postrzeganej jako zarodek nowożytnej religijności – <i>devotio moderna</i> kładła bowiem szczególny nacisk na religijność indywidualną, osobisty kontakt z Bogiem<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup>. W XV-wiecznych wspólnotach „braci życia wspólnego” rozwijały się studia nad autorami starożytnymi. <a href="/wiki/Tomasz_%C3%A0_Kempis" title="Tomasz à Kempis">Tomasz z Kempis</a>, centralna postać ruchu <i>devotio moderna,</i> uznawany jest za inspiratora XVI-wiecznego odrodzenia <a href="/wiki/Stoicyzm" title="Stoicyzm">myśli stoickiej</a>. W wieku XVI Południowe Niderlandy (szczególnie <a href="/wiki/Katolicki_Uniwersytet_w_Lowanium" title="Katolicki Uniwersytet w Lowanium">Uniwersytet w Lowanium</a>) były drugim obok Hiszpanii ośrodkiem teologicznej myśli katolickiej, a w Niderlandach Północnych żywo rozwijała się teologia kalwinistyczna. </p><p>W Niderlandach dojrzałego Renesansu rozwija się przede wszystkim filozofia społeczna, przeważnie oparta na odrodzonym stoicyzmie. Kluczową postacią jest tu <a href="/wiki/Erazm_z_Rotterdamu" title="Erazm z Rotterdamu">Erazm z Rotterdamu</a>, <a href="/wiki/Irenizm" title="Irenizm">irenistyczny</a> teolog i wybitny filolog. Humanizm Erazma odnosi się także do jego teologii – podkreślał, że <a href="/wiki/Biblia" title="Biblia">Pismo Święte</a> należy komentować, posługując się wiedzą historyczno-filologiczną, w szczególności znajomością Ojców Kościoła, a nawet filozofii pogańskiej. To szczególne podkreślenie roli Pisma Świętego zbliżało go do protestantyzmu, zarazem jednak podkreślenie konieczności znajomości Ojców oddalało go od protestanckiej zasady <i><a href="/wiki/Sola_scriptura" title="Sola scriptura">sola scriptura</a></i>. Erazm propagował nie tylko Biblię, ale też dorobek literacko-filozoficzny starożytności – przełożył z greki <i>Nowy Testament</i> i zebrał według własnego klucza myśli mędrców starożytności w <i>Adagiach</i>. Jego stoicyzm przejawia się w niechęci do mistyki i utożsamieniu chrześcijaństwa z praktykowaniem cnót indywidualnych rozumianych właśnie w duchu stoickim. Był typowym kosmopolitycznym humanistą renesansowym północnej Europy, posiadał bogatą bibliotekę, szeroką wiedzę erudycyjną, przyjaźnił się z wieloma uczonymi z różnych krajów, np. ze <a href="/wiki/Tomasz_More" title="Tomasz More">św. Tomaszem Morusem</a> czy <a href="/wiki/Jan_%C5%81aski_(1499%E2%80%931560)" title="Jan Łaski (1499–1560)">Janem Łaskim</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Renesans_w_Niemczech">Renesans w Niemczech</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Renesans w Niemczech" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Renesans w Niemczech"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Epistol%C3%A6_obscurorum_virorum,_Nordisk_familjebok.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Epistol%C3%A6_obscurorum_virorum%2C_Nordisk_familjebok.png/220px-Epistol%C3%A6_obscurorum_virorum%2C_Nordisk_familjebok.png" decoding="async" width="220" height="311" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Epistol%C3%A6_obscurorum_virorum%2C_Nordisk_familjebok.png/330px-Epistol%C3%A6_obscurorum_virorum%2C_Nordisk_familjebok.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Epistol%C3%A6_obscurorum_virorum%2C_Nordisk_familjebok.png/440px-Epistol%C3%A6_obscurorum_virorum%2C_Nordisk_familjebok.png 2x" data-file-width="753" data-file-height="1065" /></a><figcaption><i>Listy ciemnych mężów</i>, wydanie z 1517</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:D%C3%BCrer_karl_der_grosse.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/D%C3%BCrer_karl_der_grosse.jpg/220px-D%C3%BCrer_karl_der_grosse.jpg" decoding="async" width="220" height="411" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/D%C3%BCrer_karl_der_grosse.jpg/330px-D%C3%BCrer_karl_der_grosse.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/D%C3%BCrer_karl_der_grosse.jpg/440px-D%C3%BCrer_karl_der_grosse.jpg 2x" data-file-width="782" data-file-height="1460" /></a><figcaption><a href="/wiki/Albrecht_D%C3%BCrer" title="Albrecht Dürer">Albrecht Dürer</a>, <i>Karol Wielki</i>, 1513</figcaption></figure> <p>Humanizm i sztuka renesansowa dotarły do Niemiec bezpośrednio z Włoch, nieco później niż do innych krajów. Było to rezultatem podróży niemieckich uczonych i artystów do Włoch. Niemcy są natomiast kolebką <a href="/wiki/Luteranizm" title="Luteranizm">luteranizmu</a>, najstarszego i największego nurtu <a href="/wiki/Reformacja" title="Reformacja">reformacji</a>, w niektórych aspektach zależnego od humanizmu (zob. <a href="/wiki/Marcin_Luter#Luter_jako_humanista" title="Marcin Luter">Luter jako humanista</a>), ale głównie przeciwstawiającego się włoskiej kulturze humanistycznej. </p><p>Humanizm w Niemczech rozwijał się przede wszystkim przed wystąpieniem Marcina Lutra. Do jego głównych reprezentantów należą np. <a href="/wiki/Konrad_Celtis" title="Konrad Celtis">Konrad Celtis</a> (1459–1508) i <a href="/wiki/Johannes_Reuchlin" title="Johannes Reuchlin">Johannes Reuchlin</a>. Kilku spośród uczniów i zwolenników Reuchlina napisało sławne <i><a href="/wiki/Listy_ciemnych_m%C4%99%C5%BC%C3%B3w" title="Listy ciemnych mężów">Listy ciemnych mężów</a></i>, w których ostro przeciwstawiło się wpływom duchowieństwa i wielu aspektom kultury późnego średniowiecza, zwłaszcza późnej scholastyce nominalistycznej. Wielu z nich, jak <a href="/wiki/Ulrich_von_Hutten" title="Ulrich von Hutten">Ulrich von Hutten</a>, stało się później zagorzałymi zwolennikami reformacji. </p><p>Konrad Celtis studiował w <a href="/wiki/Kolonia_(Niemcy)" title="Kolonia (Niemcy)">Kolonii</a> i <a href="/wiki/Heidelberg" title="Heidelberg">Heidelbergu</a>, a następnie podróżował po Włoszech, zbierając greckie i łacińskie manuskrypty. Był pod znacznym wpływem <a href="/wiki/Publiusz_Korneliusz_Tacyt" title="Publiusz Korneliusz Tacyt">Tacyta</a>, na podstawie jego <i><a href="/wiki/Germania" title="Germania">Germanii</a></i> napisał wprowadzenie do historii i geografii Niemiec. Pisał też poezje, często poświęcone chwale Niemiec. Był jedną z najważniejszych postaci renesansu północnego i głównym propagatorem ruchu humanistycznego w Niemczech. </p><p>Johannes Reuchlin (1455–1522), który studiował w różnych włoskich miastach, był przede wszystkim filologiem, znawcą łaciny i greki, a przede wszystkim jednym z pierwszych hebraistów. Poprzez swoje studia nad językiem hebrajskim, przy których okazji próbował odnaleźć żydowskie źródła chrześcijaństwa, przysporzył sobie wielu wrogów na uniwersytetach Niemiec i Francji. Ze względu na panujący pogląd, że zniszczenie ksiąg żydowskich może przyczynić się do nawrócenia żydów, przechrzta <a href="/w/index.php?title=Johannes_Pfefferkorn&action=edit&redlink=1" class="new" title="Johannes Pfefferkorn (strona nie istnieje)">Johannes Pfefferkorn</a> rozpoczął „wojnę na pamflety” ze zwolennikami Reuchlina, co spowodowało potępienie poglądów Reuchlina przez papieża Leona X. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Renesans_w_Hiszpanii">Renesans w Hiszpanii</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Renesans w Hiszpanii" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Renesans w Hiszpanii"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Zurbar%C3%A1n_(atribuido)-John_of_the_Cross-1656.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Zurbar%C3%A1n_%28atribuido%29-John_of_the_Cross-1656.jpg/250px-Zurbar%C3%A1n_%28atribuido%29-John_of_the_Cross-1656.jpg" decoding="async" width="220" height="280" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Zurbar%C3%A1n_%28atribuido%29-John_of_the_Cross-1656.jpg/330px-Zurbar%C3%A1n_%28atribuido%29-John_of_the_Cross-1656.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Zurbar%C3%A1n_%28atribuido%29-John_of_the_Cross-1656.jpg/500px-Zurbar%C3%A1n_%28atribuido%29-John_of_the_Cross-1656.jpg 2x" data-file-width="631" data-file-height="804" /></a><figcaption>Francisco de Zurbarán, Święty Jan od Krzyża</figcaption></figure> <p>Mimo że wiele mówi się o „opóźnieniu kulturalnym Hiszpanii” i odrębności form kultury tego kraju, nie można nie zauważyć, że zaszły w nim XV i XVI wieku głębokie przemiany kulturowe i polityczne, które sprawiły, że Hiszpania renesansowa głęboko różniła się od Hiszpanii średniowiecznej. Humanizm nie miał w Hiszpanii znaczniejszych przedstawicieli – poza Vivesem, jednak drugi kluczowy prąd kulturalny XVI wieku, kontrreformacja, to tu wydał najświetniejsze owoce. Pod koniec XV wieku władcy Hiszpanii zdobyli <a href="/wiki/Grenada" title="Grenada">Grenadę</a>, ostatnie państwo muzułmańskie na Półwyspie Iberyjskim, i połączyli <a href="/wiki/Aragonia" title="Aragonia">Aragonię</a> i <a href="/wiki/Kastylia" title="Kastylia">Kastylię</a> unią, dając początek jednemu z najpotężniejszych imperiów świata. Stopniowo złamali przywileje stanowe i odrębności poszczególnych regionów, także wygnanie <a href="/wiki/Maurowie" title="Maurowie">Maurów</a> i wprowadzenie (1484) dość ściśle związanej z instytucjami państwowymi inkwizycji przyczyniły się do centralizacji państwa i stopniowego rozwoju absolutyzmu władców, przekształcając Hiszpanię z państwa średniowiecznego w nowożytną monarchię absolutną. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Renesans_w_Polsce">Renesans w Polsce</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Renesans w Polsce" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Renesans w Polsce"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Literatura_polska_%E2%80%93_renesans" title="Literatura polska – renesans">Literatura polska – renesans</a>.</i></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Architektura_renesansu_w_Polsce" title="Architektura renesansu w Polsce">Architektura renesansu w Polsce</a>.</i></div> <p>Renesans był okresem rozkwitu kultury polskiej. Państwo polsko-litewskie było duże i silne, a wpływy włoskie, które nasiliły się wraz ze ślubem <a href="/wiki/Zygmunt_I_Stary" title="Zygmunt I Stary">Zygmunta I Starego</a> z <a href="/wiki/Bona_Sforza" title="Bona Sforza">Boną Sforzą</a>, przyczyniły się do rozkwitu malarstwa, architektury, sztuki kulinarnej. Do Polski przybyli sławni poeci i myśliciele: Włoch <a href="/wiki/Filip_Kallimach" title="Filip Kallimach">Filip Kallimach</a> (Filippo Buonaccorsi), Niemiec <a href="/wiki/Konrad_Celtis" title="Konrad Celtis">Konrad Celtis</a>. W roku <a href="/wiki/1488" title="1488">1488</a> (niektóre źródła podają 1489) powstało pierwsze w Europie towarzystwo literackie – Nadwiślańskie Bractwo Literackie. Jego członkami zostali Celtis, profesorowie <a href="/wiki/Uniwersytet_Jagiello%C5%84ski" title="Uniwersytet Jagielloński">Akademii Krakowskiej</a>, dworzanie, studenci. Polska stała się azylem <a href="/wiki/Tolerancja_religijna" title="Tolerancja religijna">tolerancji religijnej</a>, powstały dzieła <a href="/wiki/Miko%C5%82aj_Rej" title="Mikołaj Rej">Reja</a> i <a href="/wiki/Jan_Kochanowski" title="Jan Kochanowski">Kochanowskiego</a>, <a href="/wiki/Uniwersytet_Jagiello%C5%84ski" title="Uniwersytet Jagielloński">Akademia Krakowska</a> stała się jednym z ważniejszych ośrodków naukowych Europy. W późniejszych latach powstały również kolejne uniwersytety: <a href="/wiki/1544" title="1544">1544</a> w <a href="/wiki/Uniwersytet_Albrechta_w_Kr%C3%B3lewcu" title="Uniwersytet Albrechta w Królewcu">Królewcu</a>, <a href="/wiki/1579" title="1579">1579</a> w <a href="/wiki/Uniwersytet_Wile%C5%84ski" title="Uniwersytet Wileński">Wilnie</a> i <a href="/wiki/1594" title="1594">1594</a> w <a href="/wiki/Akademia_Zamojska" title="Akademia Zamojska">Zamościu</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap"><ol class="references"> <li id="cite_note-CITEREFBurckhardt1961VI-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-CITEREFBurckhardt1961VI_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span class="harvard-citation"><a href="#CITEREFBurckhardt1961">Burckhardt 1961 ↓</a></span>, s. VI.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Neal W. Gilbert: Renaissance. W: <i>Encyclopedia of Philosophy</i>. Donald M. Borchert (red.). Thomson Gale, 2006, s. 425. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/0028660722" title="Specjalna:Książki/0028660722">ISBN <span class="isbn">0-02-866072-2</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Encyclopedia+of+Philosophy&rft.atitle=Renaissance&rft.au=Neal+W.+Gilbert&rft.pub=Thomson+Gale&rft.pages=425&rft.isbn=0-02-866072-2"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book" id="CITEREFCiszewski2000">Marian Ciszewski: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ptta.pl/pef/pdf/r/renesansuf.pdf">Renesansu filozofia</a>. W: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ptta.pl/pef/index.php?id=glowna&lang=pl">Powszechna Encyklopedia Filozofii</a></i>. T. 8: P-S. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2000, s. 3. [dostęp 2013-11-24].<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Powszechna+Encyklopedia+Filozofii&rft.atitle=Renesansu+filozofia&rft.aulast=Ciszewski&rft.aufirst=Marian&rft.pub=Polskie+Towarzystwo+Tomasza+z+Akwinu&rft.place=Lublin&rft.pages=3&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ptta.pl%2Fpef%2Findex.php%3Fid%3Dglowna%26lang%3Dpl"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-autonazwa1-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-autonazwa1_4-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-autonazwa1_4-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book" id="CITEREFCasini2012">Lorenzo Casini: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://iep.utm.edu/renaissa/">Renaissance Philosophy</a>. W: <i><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iep.utm.edu/">Internet Encyclopedia of Philosophy</a></i>. 2012. [dostęp 2013-09-05].<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Internet+Encyclopedia+of+Philosophy&rft.atitle=Renaissance+Philosophy&rft.aulast=Casini&rft.aufirst=Lorenzo&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iep.utm.edu%2F"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-Encyclopaedia_Britannica-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Encyclopaedia_Britannica_5-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation open-access"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/biography/Francisco-de-Sa-de-Miranda"><i>Francisco de Sá de Miranda</i></a>, [w:] <i><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Encyclopædia Britannica</a></i><span class="accessdate"> [dostęp 2017-06-20]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=bookitem&rft.atitle=Francisco+de+S%C3%A1+de+Miranda&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=%27%27%5B%5BEncyklopedia+Britannica%7CEncyclop%C3%A6dia+Britannica%5D%5D%27%27&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.britannica.com%2Fbiography%2FFrancisco-de-Sa-de-Miranda" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book nourl"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Emerich</span><span class="cite-name-initials" title="Emerich" style="display:none">E.</span> </span><span class="cite-lastname">Coreth</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Emerich</span><span class="cite-name-initials" title="Emerich">E.</span></span>, <span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">Harald</span><span class="cite-name-initials" title="Harald" style="display:none">H.</span> </span><span class="cite-lastname">Schöndorf</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">Harald</span><span class="cite-name-initials" title="Harald">H.</span></span>, <i>Filozofia XVII i XVIII wieku</i>, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2006, s. 11–12<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=Emerich&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Filozofia+XVII+i+XVIII+wieku&rft.place=K%C4%99ty&rft.pub=Wydawnictwo+Marek+Derewiecki&rft.date=2006&rft.aulast=Coreth" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Bibliografia">Bibliografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Bibliografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Bibliografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><cite class="citation book" id="CITEREFBurckhardt1961">Jacob Burckhardt: <i>Kultura odrodzenia we Włoszech</i>. Warszawa: Czytelnik, 1961.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Kultura+odrodzenia+we+W%C5%82oszech&rft.aulast=Burckhardt&rft.aufirst=Jacob&rft.pub=Czytelnik&rft.place=Warszawa"></span></cite></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Renesans&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=Renesans&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; font-weight: bold;">Informacje w <a href="/wiki/Wikipedia:Projekty_siostrzane" title="Wikipedia:Projekty siostrzane">projektach siostrzanych</a></td> </tr> <tr> <td><span style="margin:1px"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Commons-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/20px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="13" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/40px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span></span>  <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Renaissance?uselang=pl"><b>Multimedia</b></a></span> w <a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Wikiquote-logo.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/15px-Wikiquote-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="18" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/23px-Wikiquote-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/30px-Wikiquote-logo.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="355" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wikiquote.org/wiki/Renesans_(epoka)" class="extiw" title="q:Renesans (epoka)">Cytaty</a></b> w <a href="/wiki/Wikicytaty" title="Wikicytaty">Wikicytatach</a></td> </tr><tr> <td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:WiktionaryPl_nodesc.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/15px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="15" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/23px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/30px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span>  <b><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/renesans" class="extiw" title="wikt:renesans">Definicje słownikowe</a></b> w <a href="/wiki/Wikis%C5%82ownik" title="Wikisłownik">Wikisłowniku</a></td> </tr> </tbody></table> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.rensoc.org.uk/">Society for Renaissance Studies</a></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r75562624">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-fehlt"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">ruch artystyczny</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/sh85112806">sh85112806</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4049450-0">4049450-0</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00569811">00569811</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb13318531w">13318531w</a></span></li><li><a href="/wiki/Centralna_Biblioteka_Narodowa_we_Florencji" title="Centralna Biblioteka Narodowa we Florencji">BNCF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://thes.bncf.firenze.sbn.it/termine.php?id=24303">24303</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ph125119">ph125119</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007531641605171">987007531641605171</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_%C5%81otwy" title="Biblioteka Narodowa Łotwy">LNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://kopkatalogs.lv/F?func=direct&local_base=lnc10&doc_number=000050408&P_CON_LNG=ENG">000050408</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;4019653.html">4019653</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/event/Renaissance">event/Renaissance</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/ren%C3%A4ssans">renässans</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=renessansen">renessansen</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=ren%C3%A6ssancen">renæssancen</a></span></li> <li><a href="/wiki/Hrvatska_enciklopedija" title="Hrvatska enciklopedija">Hrvatska enciklopedija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=52451">52451</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&type=1x1&usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Renesans&oldid=75499780">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Renesans&oldid=75499780</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategoria</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Renesans" title="Kategoria:Renesans">Renesans</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 7 gru 2024, 22:48.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Renesans&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://www.wikimedia.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" lang="en" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Renesans</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>165 języków</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Dodaj temat</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="mw-portlet mw-portlet-dock-bottom emptyPortlet" id="p-dock-bottom"> <ul> </ul> </div> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.eqiad.main-6f9dbcb557-4gl28","wgBackendResponseTime":186,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.282","walltime":"0.439","ppvisitednodes":{"value":3624,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":25816,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":3995,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":6,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":6896,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":7,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 317.541 1 -total"," 54.08% 171.718 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 19.80% 62.872 1 Szablon:Przypisy"," 11.69% 37.128 4 Szablon:Cytuj_książkę"," 9.18% 29.147 1 Szablon:Inne_znaczenia"," 7.08% 22.491 6 Szablon:Dmbox"," 4.30% 13.660 1 Szablon:Odn"," 4.24% 13.469 1 Szablon:W_języku"," 4.17% 13.235 6 Szablon:Ikona"," 4.12% 13.067 1 Szablon:Encyklopedia_Britannica"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.130","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3173443,"limit":52428800},"limitreport-logs":"required = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-667f57665-dg9k8","timestamp":"20250320170327","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Renesans","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Renesans","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4692","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q4692","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-09-17T07:44:53Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/b\/ba\/Leonardo_self.jpg","headline":"epoka"}</script> </body> </html>