CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="pl" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>San Francisco – Wikipedia, wolna encyklopedia</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )plwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""], "wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"e48030c6-14b3-4173-96dc-474e80a74023","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"San_Francisco","wgTitle":"San Francisco","wgCurRevisionId":75087451,"wgRevisionId":74213040,"wgArticleId":126696,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Strony używające rozszerzenia EasyTimeline","Uniwersalny szablon cytowania – brak strony","Szablon cytowania książki – brak numeru strony","Szablon cytuj stronę – autorzy do sprawdzenia","Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony","Szablon cytowania – zły zapis daty dostępu","Artykuły z propozycjami tłumaczeń","Strony z nieaktualną propozycją przetłumaczenia (inna nazwa artykułu)","San Francisco", "Hrabstwa w stanie Kalifornia","Miasta w stanie Kalifornia"],"wgPageViewLanguage":"pl","wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"San_Francisco","wgRelevantArticleId":126696,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":74213040,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgCoordinates":{"lat":37.779167,"lon":-122.419167},"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgCentralAuthMobileDomain":false,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition": "interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q62","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgEditLatestRevision":true};RLSTATE={"ext.gadget.wikiflex":"ready","ext.gadget.infobox":"ready","ext.gadget.hlist":"ready","ext.gadget.darkmode-overrides":"ready","ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.sprawdz-problemy-szablony":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.timeline.styles":"ready","mediawiki.page.gallery.styles":"ready", "skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","mediawiki.codex.messagebox.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","mediawiki.page.media","ext.scribunto.logs","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.veKeepParameters","ext.gadget.szablon-galeria","ext.gadget.NavFrame","ext.gadget.citoid-overrides","ext.gadget.maps","ext.gadget.padlock-indicators","ext.gadget.interwiki-langlist","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch", "ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.cite.styles%7Cext.flaggedRevs.basic%7Cext.timeline.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cmediawiki.codex.messagebox.styles%7Cmediawiki.page.gallery.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=pl&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=ext.gadget.citation-access-info%2Cdarkmode-overrides%2Chlist%2Cinfobox%2Csmall-references%2Csprawdz-problemy-szablony%2Cwikiflex&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=pl&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.4"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/San_Francisco_California_Montage.jpg/1200px-San_Francisco_California_Montage.jpg"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1639"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/San_Francisco_California_Montage.jpg/800px-San_Francisco_California_Montage.jpg"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="1093"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/San_Francisco_California_Montage.jpg/640px-San_Francisco_California_Montage.jpg"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="874"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="San Francisco – Wikipedia, wolna encyklopedia"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//pl.m.wikipedia.org/wiki/San_Francisco"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edytuj" href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (pl)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//pl.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://pl.wikipedia.org/wiki/San_Francisco"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Kanał Atom Wikipedii" href="/w/index.php?title=Specjalna:Ostatnie_zmiany&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-San_Francisco rootpage-San_Francisco skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Przejdź do zawartości</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menu główne" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menu główne</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menu główne</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Nawigacja </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" title="Przejdź na stronę główną [z]" accesskey="z"><span>Strona główna</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Losowa_strona" title="Załaduj losową stronę [x]" accesskey="x"><span>Losuj artykuł</span></a></li><li id="n-Kategorie" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Kategorie_G%C5%82%C3%B3wne"><span>Kategorie artykułów</span></a></li><li id="n-Featured-articles" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Wyr%C3%B3%C5%BCniona_zawarto%C5%9B%C4%87_Wikipedii"><span>Najlepsze artykuły</span></a></li><li id="n-FAQ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:FAQ"><span>Częste pytania (FAQ)</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-zmiany" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-zmiany" > <div class="vector-menu-heading"> Dla czytelników </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-czytelnicy" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii"><span>O Wikipedii</span></a></li><li id="n-contact" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Kontakt_z_wikipedystami"><span>Kontakt</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-edytorzy" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-edytorzy" > <div class="vector-menu-heading"> Dla wikipedystów </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-pierwsze-kroki" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki"><span>Pierwsze kroki</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portal_wikipedyst%C3%B3w" title="O projekcie – co możesz zrobić, gdzie możesz znaleźć informacje"><span>Portal wikipedystów</span></a></li><li id="n-Noticeboard" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Tablica_og%C5%82osze%C5%84"><span>Ogłoszenia</span></a></li><li id="n-Guidelines" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Zasady"><span>Zasady</span></a></li><li id="n-helppage-name" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Pomoc:Spis_tre%C5%9Bci"><span>Pomoc</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Ostatnie_zmiany" title="Lista ostatnich zmian w Wikipedii. [r]" accesskey="r"><span>Ostatnie zmiany</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Strona_g%C5%82%C3%B3wna" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="wolna encyklopedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-pl.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Specjalna:Szukaj" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Szukaj</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Przeszukaj Wikipedię" aria-label="Przeszukaj Wikipedię" autocapitalize="sentences" title="Przeszukaj Wikipedię [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Specjalna:Szukaj"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Szukaj</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Narzędzia osobiste"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Zmień rozmiar czcionki, szerokość oraz kolorystykę strony" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Wygląd" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Wygląd</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl" class=""><span>Wspomóż Wikipedię</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=San+Francisco" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe." class=""><span>Utwórz konto</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=San+Francisco" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o" class=""><span>Zaloguj się</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Więcej opcji" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia osobiste" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia osobiste</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menu użytkownika" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_pl.wikipedia.org&uselang=pl"><span>Wspomóż Wikipedię</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Utw%C3%B3rz_konto&returnto=San+Francisco" title="Zachęcamy do stworzenia konta i zalogowania, ale nie jest to obowiązkowe."><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Utwórz konto</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Zaloguj&returnto=San+Francisco" title="Zachęcamy do zalogowania się, choć nie jest to obowiązkowe. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Zaloguj się</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Strony dla anonimowych edytorów <a href="/wiki/Pomoc:Pierwsze_kroki" aria-label="Dowiedz się więcej na temat edytowania"><span>dowiedz się więcej</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:M%C3%B3j_wk%C5%82ad" title="Lista edycji wykonanych z tego adresu IP [y]" accesskey="y"><span>Edycje</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Moja_dyskusja" title="Dyskusja użytkownika dla tego adresu IP [n]" accesskey="n"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Witryna"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Spis treści" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Spis treści</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ukryj</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Początek</div> </a> </li> <li id="toc-Historia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Historia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Historia</span> </div> </a> <ul id="toc-Historia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Geografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Geografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Geografia</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Geografia-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Geografia</span> </button> <ul id="toc-Geografia-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Klimat" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Klimat"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2.1</span> <span>Klimat</span> </div> </a> <ul id="toc-Klimat-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Podział_miasta" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Podział_miasta"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Podział miasta</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Podział_miasta-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Podział miasta</span> </button> <ul id="toc-Podział_miasta-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Osiedla" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Osiedla"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>Osiedla</span> </div> </a> <ul id="toc-Osiedla-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Parki_i_plaże" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Parki_i_plaże"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>Parki i plaże</span> </div> </a> <ul id="toc-Parki_i_plaże-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Samorząd_i_administracja" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Samorząd_i_administracja"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Samorząd i administracja</span> </div> </a> <ul id="toc-Samorząd_i_administracja-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Demografia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Demografia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Demografia</span> </div> </a> <ul id="toc-Demografia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Gospodarka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Gospodarka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Gospodarka</span> </div> </a> <ul id="toc-Gospodarka-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Transport</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Transport-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Transport</span> </button> <ul id="toc-Transport-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Transport_drogowy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_drogowy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>Transport drogowy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_drogowy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_publiczny" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_publiczny"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>Transport publiczny</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_publiczny-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Transport_lotniczy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Transport_lotniczy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>Transport lotniczy</span> </div> </a> <ul id="toc-Transport_lotniczy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Porty" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Porty"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>Porty</span> </div> </a> <ul id="toc-Porty-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Oświata_i_nauka" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Oświata_i_nauka"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Oświata i nauka</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Oświata_i_nauka-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Oświata i nauka</span> </button> <ul id="toc-Oświata_i_nauka-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Uczelnie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Uczelnie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>Uczelnie</span> </div> </a> <ul id="toc-Uczelnie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Szkoły_podstawowe_i_średnie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Szkoły_podstawowe_i_średnie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.2</span> <span>Szkoły podstawowe i średnie</span> </div> </a> <ul id="toc-Szkoły_podstawowe_i_średnie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Kultura" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Kultura"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>Kultura</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Kultura-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Przełącz podsekcję Kultura</span> </button> <ul id="toc-Kultura-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Polonia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Polonia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9.1</span> <span>Polonia</span> </div> </a> <ul id="toc-Polonia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Sport" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Sport"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">10</span> <span>Sport</span> </div> </a> <ul id="toc-Sport-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Urodzeni_w_San_Francisco" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Urodzeni_w_San_Francisco"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">11</span> <span>Urodzeni w San Francisco</span> </div> </a> <ul id="toc-Urodzeni_w_San_Francisco-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Miasta_partnerskie" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Miasta_partnerskie"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">12</span> <span>Miasta partnerskie</span> </div> </a> <ul id="toc-Miasta_partnerskie-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Przypisy" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Przypisy"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">13</span> <span>Przypisy</span> </div> </a> <ul id="toc-Przypisy-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Linki_zewnętrzne" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Linki_zewnętrzne"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">14</span> <span>Linki zewnętrzne</span> </div> </a> <ul id="toc-Linki_zewnętrzne-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Spis treści" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Przełącz stan spisu treści" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Przełącz stan spisu treści</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">San Francisco</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Przejdź do artykułu w innym języku. Treść dostępna w 183 językach" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-183" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">183 języki</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – afrikaans" lang="af" hreflang="af" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikaans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – szwajcarski niemiecki" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="szwajcarski niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B3%E1%8A%95_%E1%8D%8D%E1%88%AB%E1%8A%95%E1%88%B2%E1%88%B5%E1%8A%B0" title="ሳን ፍራንሲስኰ – amharski" lang="am" hreflang="am" data-title="ሳን ፍራንሲስኰ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="amharski" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – inari" lang="smn" hreflang="smn" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="inari" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Sanct_Francisburg" title="Sanct Francisburg – staroangielski" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Sanct Francisburg" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="staroangielski" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%B3%D9%83%D9%88" title="سان فرانسيسكو – arabski" lang="ar" hreflang="ar" data-title="سان فرانسيسكو" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="arabski" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/San_Francisco_(California)" title="San Francisco (California) – aragoński" lang="an" hreflang="an" data-title="San Francisco (California)" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="aragoński" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B6_%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D6%84%D6%85" title="Սան Ֆրանսիսքօ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Սան Ֆրանսիսքօ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – franko-prowansalski" lang="frp" hreflang="frp" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="franko-prowansalski" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/San_Francisco_(California)" title="San Francisco (California) – asturyjski" lang="ast" hreflang="ast" data-title="San Francisco (California)" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/San_Francisco_(California)" title="San Francisco (California) – guarani" lang="gn" hreflang="gn" data-title="San Francisco (California)" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="guarani" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/San-Fransisko" title="San-Fransisko – azerbejdżański" lang="az" hreflang="az" data-title="San-Fransisko" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbejdżański" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="سان فرانسیسکو – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="سان فرانسیسکو" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – balijski" lang="ban" hreflang="ban" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="balijski" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – bambara" lang="bm" hreflang="bm" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="bambara" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AB%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%8B" title="সান ফ্রান্সিস্কো – bengalski" lang="bn" hreflang="bn" data-title="সান ফ্রান্সিস্কো" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalski" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/K%C5%AB-kim-soa%E2%81%BF" title="Kū-kim-soaⁿ – minnański" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Kū-kim-soaⁿ" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="minnański" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – baszkirski" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baszkirski" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%81%D0%BA%D0%B0" title="Сан-Францыска – białoruski" lang="be" hreflang="be" data-title="Сан-Францыска" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="białoruski" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%8B%D1%81%D0%BA%D0%B0" title="Сан-Францыска – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Сан-Францыска" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан Франциско – bułgarski" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Сан Франциско" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="bułgarski" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – bawarski" lang="bar" hreflang="bar" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="bawarski" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A6%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A7%E0%BE%A5%E0%BD%B4%E0%BC%8B%E0%BD%A2%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BD%B2%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%81%E0%BD%BC" title="སན་ཧྥུ་རན་སིས་ཁོ – tybetański" lang="bo" hreflang="bo" data-title="སན་ཧྥུ་རན་སིས་ཁོ" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="tybetański" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – bośniacki" lang="bs" hreflang="bs" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="bośniacki" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/San_Francisco_(Kalifornia)" title="San Francisco (Kalifornia) – bretoński" lang="br" hreflang="br" data-title="San Francisco (Kalifornia)" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="bretoński" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – kataloński" lang="ca" hreflang="ca" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="kataloński" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – czuwaski" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="czuwaski" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/San_Francisco_(kapital_sa_kondado_sa_Tinipong_Bansa)" title="San Francisco (kapital sa kondado sa Tinipong Bansa) – cebuański" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="San Francisco (kapital sa kondado sa Tinipong Bansa)" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="cebuański" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – czeski" lang="cs" hreflang="cs" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="czeski" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-co mw-list-item"><a href="https://co.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – korsykański" lang="co" hreflang="co" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Corsu" data-language-local-name="korsykański" class="interlanguage-link-target"><span>Corsu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – walijski" lang="cy" hreflang="cy" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="walijski" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – duński" lang="da" hreflang="da" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="duński" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pdc mw-list-item"><a href="https://pdc.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – pensylwański" lang="pdc" hreflang="pdc" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Deitsch" data-language-local-name="pensylwański" class="interlanguage-link-target"><span>Deitsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – niemiecki" lang="de" hreflang="de" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="niemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nv mw-list-item"><a href="https://nv.wikipedia.org/wiki/Na%CA%BCn%C3%AD%CA%BC%C3%A1_H%C3%B3neez%C3%AD" title="Naʼníʼá Hóneezí – nawaho" lang="nv" hreflang="nv" data-title="Naʼníʼá Hóneezí" data-language-autonym="Diné bizaad" data-language-local-name="nawaho" class="interlanguage-link-target"><span>Diné bizaad</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%A8_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8B" title="सान फ्रान्सिस्को – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="सान फ्रान्सिस्को" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – estoński" lang="et" hreflang="et" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estoński" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B1%CE%BD_%CE%A6%CF%81%CE%B1%CE%BD%CF%83%CE%AF%CF%83%CE%BA%CE%BF" title="Σαν Φρανσίσκο – grecki" lang="el" hreflang="el" data-title="Σαν Φρανσίσκο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="grecki" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – angielski" lang="en" hreflang="en" data-title="San Francisco" data-language-autonym="English" data-language-local-name="angielski" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/San_Francisco_(California)" title="San Francisco (California) – hiszpański" lang="es" hreflang="es" data-title="San Francisco (California)" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="hiszpański" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/San-Francisko" title="San-Francisko – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="San-Francisko" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/San_Franciscu" title="San Franciscu – estremadurski" lang="ext" hreflang="ext" data-title="San Franciscu" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="estremadurski" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/San_Frantzisko_(Kalifornia)" title="San Frantzisko (Kalifornia) – baskijski" lang="eu" hreflang="eu" data-title="San Frantzisko (Kalifornia)" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="baskijski" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="سان فرانسیسکو – perski" lang="fa" hreflang="fa" data-title="سان فرانسیسکو" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="perski" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – farerski" lang="fo" hreflang="fo" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="farerski" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – francuski" lang="fr" hreflang="fr" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francuski" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – zachodniofryzyjski" lang="fy" hreflang="fy" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="zachodniofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – irlandzki" lang="ga" hreflang="ga" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – manx" lang="gv" hreflang="gv" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="manx" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – szkocki gaelicki" lang="gd" hreflang="gd" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="szkocki gaelicki" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – galicyjski" lang="gl" hreflang="gl" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="galicyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-inh mw-list-item"><a href="https://inh.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – inguski" lang="inh" hreflang="inh" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="ГӀалгӀай" data-language-local-name="inguski" class="interlanguage-link-target"><span>ГӀалгӀай</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E8%88%8A%E9%87%91%E5%B1%B1" title="舊金山 – gan" lang="gan" hreflang="gan" data-title="舊金山" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="gan" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – kikuju" lang="ki" hreflang="ki" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="kikuju" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-glk mw-list-item"><a href="https://glk.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%B3%DA%A9%D8%A4" title="سان فرانسيسکؤ – giliański" lang="glk" hreflang="glk" data-title="سان فرانسيسکؤ" data-language-autonym="گیلکی" data-language-local-name="giliański" class="interlanguage-link-target"><span>گیلکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B8%E0%AA%BE%E0%AA%A8_%E0%AA%AB%E0%AB%8D%E0%AA%B0%E0%AA%BE%E0%AA%A8%E0%AB%8D%E0%AA%B8%E0%AA%BF%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AB%8B" title="સાન ફ્રાન્સિસ્કો – gudżarati" lang="gu" hreflang="gu" data-title="સાન ફ્રાન્સિસ્કો" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="gudżarati" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Khiu-k%C3%AEm-s%C3%A2n" title="Khiu-kîm-sân – hakka" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Khiu-kîm-sân" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="hakka" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%83%8C%ED%94%84%EB%9E%80%EC%8B%9C%EC%8A%A4%EC%BD%94" title="샌프란시스코 – koreański" lang="ko" hreflang="ko" data-title="샌프란시스코" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="koreański" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – hausa" lang="ha" hreflang="ha" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="hausa" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Kapalakiko" title="Kapalakiko – hawajski" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Kapalakiko" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="hawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B6_%D5%96%D6%80%D5%A1%D5%B6%D6%81%D5%AB%D5%BD%D5%AF%D5%B8" title="Սան Ֆրանցիսկո – ormiański" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սան Ֆրանցիսկո" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ormiański" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%88%E0%A4%A8_%E0%A4%AB%E0%A4%BC%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8B" title="सैन फ़्रांसिस्को – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="सैन फ़्रांसिस्को" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/San_Francisco,_Kalifornija" title="San Francisco, Kalifornija – chorwacki" lang="hr" hreflang="hr" data-title="San Francisco, Kalifornija" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – ilokano" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ilokano" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%BE%E0%A6%A8_%E0%A6%AB%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%B8%E0%A6%BF%E0%A6%B8%E0%A6%95%E0%A7%8B_%E0%A6%95%E0%A6%BE%E0%A6%89%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%9F%E0%A6%BF,_%E0%A6%95%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AB%E0%A7%8B%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%BE" title="সান ফ্রান্সিসকো কাউন্টি, ক্যালিফোর্নিয়া – bisznuprija-manipuri" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="সান ফ্রান্সিসকো কাউন্টি, ক্যালিফোর্নিয়া" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="bisznuprija-manipuri" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – indonezyjski" lang="id" hreflang="id" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonezyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – interlingue" lang="ie" hreflang="ie" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="interlingue" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – osetyjski" lang="os" hreflang="os" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="osetyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="dobry artykuł"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – islandzki" lang="is" hreflang="is" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – włoski" lang="it" hreflang="it" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="włoski" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%9F_%D7%A4%D7%A8%D7%A0%D7%A1%D7%99%D7%A1%D7%A7%D7%95" title="סן פרנסיסקו – hebrajski" lang="he" hreflang="he" data-title="סן פרנסיסקו" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebrajski" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – jawajski" lang="jv" hreflang="jv" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="jawajski" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Sanfransiskoo" title="Sanfransiskoo – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Sanfransiskoo" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/San_Francisco,_California" title="San Francisco, California – pampango" lang="pam" hreflang="pam" data-title="San Francisco, California" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="pampango" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-krc mw-list-item"><a href="https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – karaczajsko-bałkarski" lang="krc" hreflang="krc" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Къарачай-малкъар" data-language-local-name="karaczajsko-bałkarski" class="interlanguage-link-target"><span>Къарачай-малкъар</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C-%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D" title="სან-ფრანცისკო – gruziński" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სან-ფრანცისკო" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="gruziński" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – kazachski" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="kazachski" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – kornijski" lang="kw" hreflang="kw" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="kornijski" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – suahili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suahili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/San_Francisco,_Kalif%C3%B2ni" title="San Francisco, Kalifòni – kreolski haitański" lang="ht" hreflang="ht" data-title="San Francisco, Kalifòni" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="kreolski haitański" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – kurdyjski" lang="ku" hreflang="ku" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – kirgiski" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="kirgiski" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – zachodniomaryjski" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="zachodniomaryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/San_Francisco_(Kalifornia)" title="San Francisco (Kalifornia) – ladyński" lang="lad" hreflang="lad" data-title="San Francisco (Kalifornia)" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="ladyński" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Franciscopolis_(California)" title="Franciscopolis (California) – łaciński" lang="la" hreflang="la" data-title="Franciscopolis (California)" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="łaciński" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Sanfrancisko" title="Sanfrancisko – łotewski" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Sanfrancisko" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="łotewski" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – luksemburski" lang="lb" hreflang="lb" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luksemburski" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/San_Fransiskas" title="San Fransiskas – litewski" lang="lt" hreflang="lt" data-title="San Fransiskas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="litewski" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – limburski" lang="li" hreflang="li" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="limburski" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – lingala" lang="ln" hreflang="ln" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="lingala" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – lombardzki" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="lombardzki" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/San_Francisco_(Kalifornia)" title="San Francisco (Kalifornia) – węgierski" lang="hu" hreflang="hu" data-title="San Francisco (Kalifornia)" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="węgierski" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан Франциско – macedoński" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Сан Франциско" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedoński" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – malgaski" lang="mg" hreflang="mg" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgaski" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%BE%E0%B5%BB_%E0%B4%AB%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%BE%E0%B5%BB%E0%B4%B8%E0%B4%BF%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%8B" title="സാൻ ഫ്രാൻസിസ്കോ – malajalam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സാൻ ഫ്രാൻസിസ്കോ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malajalam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – maltański" lang="mt" hreflang="mt" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="maltański" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Hana_Panahiko" title="Hana Panahiko – maoryjski" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Hana Panahiko" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="maoryjski" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%85%E0%A4%A8_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8B" title="सॅन फ्रान्सिस्को – marathi" lang="mr" hreflang="mr" data-title="सॅन फ्रान्सिस्को" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="marathi" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C-%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%9D" title="სან-ფრანცისკო – megrelski" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="სან-ფრანცისკო" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="megrelski" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%B3%D9%83%D9%88" title="سان فرانسيسكو – egipski arabski" lang="arz" hreflang="arz" data-title="سان فرانسيسكو" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="egipski arabski" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="سان فرانسیسکو – mazanderański" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="سان فرانسیسکو" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="mazanderański" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – malajski" lang="ms" hreflang="ms" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malajski" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/G%C3%B4-g%C4%ADng-s%C4%83ng" title="Gô-gĭng-săng – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Gô-gĭng-săng" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – mongolski" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="mongolski" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%86%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%96%E1%80%9B%E1%80%94%E1%80%BA%E1%80%85%E1%80%85%E1%80%B9%E1%80%85%E1%80%80%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%99%E1%80%BC%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%B7" title="ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့ – birmański" lang="my" hreflang="my" data-title="ဆန်ဖရန်စစ္စကိုမြို့" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="birmański" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fj mw-list-item"><a href="https://fj.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – fidżijski" lang="fj" hreflang="fj" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Na Vosa Vakaviti" data-language-local-name="fidżijski" class="interlanguage-link-target"><span>Na Vosa Vakaviti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – niderlandzki" lang="nl" hreflang="nl" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="niderlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%A8_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8B" title="सान फ्रान्सिस्को – nepalski" lang="ne" hreflang="ne" data-title="सान फ्रान्सिस्को" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="nepalski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%A8_%E0%A4%AB%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A4%BF%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%8B,_%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%AB%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE" title="स्यान फ्रान्सिस्को, क्यालिफोर्निया – newarski" lang="new" hreflang="new" data-title="स्यान फ्रान्सिस्को, क्यालिफोर्निया" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="newarski" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%83%95%E3%83%A9%E3%83%B3%E3%82%B7%E3%82%B9%E3%82%B3" title="サンフランシスコ – japoński" lang="ja" hreflang="ja" data-title="サンフランシスコ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japoński" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – czeczeński" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="czeczeński" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – północnofryzyjski" lang="frr" hreflang="frr" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="północnofryzyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – norweski (bokmål)" lang="nb" hreflang="nb" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="norweski (bokmål)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – norweski (nynorsk)" lang="nn" hreflang="nn" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="norweski (nynorsk)" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – oksytański" lang="oc" hreflang="oc" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="oksytański" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – uzbecki" lang="uz" hreflang="uz" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbecki" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A8%BE%E0%A8%A8_%E0%A8%AB%E0%A8%BC%E0%A8%B0%E0%A8%BE%E0%A8%82%E0%A8%B8%E0%A8%BF%E0%A8%B8%E0%A8%95%E0%A9%8B" title="ਸਾਨ ਫ਼ਰਾਂਸਿਸਕੋ – pendżabski" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸਾਨ ਫ਼ਰਾਂਸਿਸਕੋ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="pendżabski" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="سان فرانسسکو – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سان فرانسسکو" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/San_Francisco,_California" title="San Francisco, California – papiamento" lang="pap" hreflang="pap" data-title="San Francisco, California" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="papiamento" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="سان فرانسسکو – paszto" lang="ps" hreflang="ps" data-title="سان فرانسسکو" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="paszto" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – pikardyjski" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="pikardyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/San_Francisco_(Calif%C3%B2rnia)" title="San Francisco (Califòrnia) – piemoncki" lang="pms" hreflang="pms" data-title="San Francisco (Califòrnia)" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="piemoncki" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – dolnoniemiecki" lang="nds" hreflang="nds" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="dolnoniemiecki" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A3o_Francisco_(Calif%C3%B3rnia)" title="São Francisco (Califórnia) – portugalski" lang="pt" hreflang="pt" data-title="São Francisco (Califórnia)" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugalski" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – karakałpacki" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="karakałpacki" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/San_Frantsisko" title="San Frantsisko – krymskotatarski" lang="crh" hreflang="crh" data-title="San Frantsisko" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="krymskotatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ty mw-list-item"><a href="https://ty.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – tahitański" lang="ty" hreflang="ty" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Reo tahiti" data-language-local-name="tahitański" class="interlanguage-link-target"><span>Reo tahiti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – rumuński" lang="ro" hreflang="ro" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumuński" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/San_Francisco_(California)" title="San Francisco (California) – keczua" lang="qu" hreflang="qu" data-title="San Francisco (California)" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="keczua" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – rosyjski" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="rosyjski" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан Франсиско – jakucki" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Сан Франсиско" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="jakucki" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A5%E1%B1%9F%E1%B1%B1_%E1%B1%AF%E1%B1%B7%E1%B1%A8%E1%B1%9F%E1%B1%B1%E1%B1%A5%E1%B1%A4%E1%B1%A5%E1%B1%A0%E1%B1%B3" title="ᱥᱟᱱ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥᱤᱥᱠᱳ – santali" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱥᱟᱱ ᱯᱷᱨᱟᱱᱥᱤᱥᱠᱳ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="santali" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – sardyński" lang="sc" hreflang="sc" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardyński" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – scots" lang="sco" hreflang="sco" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="scots" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – fryzyjski saterlandzki" lang="stq" hreflang="stq" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="fryzyjski saterlandzki" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/San_Francisko" title="San Francisko – albański" lang="sq" hreflang="sq" data-title="San Francisko" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albański" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/San_Franciscu" title="San Franciscu – sycylijski" lang="scn" hreflang="scn" data-title="San Franciscu" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="sycylijski" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%90%E0%B6%B1%E0%B7%8A_%E0%B7%86%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%90%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%9A%E0%B7%9D,_%E0%B6%9A%E0%B7%90%E0%B6%BD%E0%B7%92%E0%B7%86%E0%B7%9D%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F" title="සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ, කැලිෆෝනියා – syngaleski" lang="si" hreflang="si" data-title="සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ, කැලිෆෝනියා" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="syngaleski" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – słowacki" lang="sk" hreflang="sk" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="słowacki" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – słoweński" lang="sl" hreflang="sl" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="słoweński" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – śląski" lang="szl" hreflang="szl" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="śląski" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/San_Fransisko" title="San Fransisko – somalijski" lang="so" hreflang="so" data-title="San Fransisko" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="somalijski" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%B3%DA%A9%DB%86" title="سان فرانسیسکۆ – sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="سان فرانسیسکۆ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD_%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан Франциско – serbski" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Сан Франциско" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbski" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – serbsko-chorwacki" lang="sh" hreflang="sh" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbsko-chorwacki" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – fiński" lang="fi" hreflang="fi" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="fiński" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – szwedzki" lang="sv" hreflang="sv" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="szwedzki" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/San_Francisco,_California" title="San Francisco, California – tagalski" lang="tl" hreflang="tl" data-title="San Francisco, California" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalski" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D_%E0%AE%AA%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AE%BE%E0%AE%A9%E0%AF%8D%E0%AE%9A%E0%AE%BF%E0%AE%B8%E0%AF%8D%E0%AE%95%E0%AF%8B" title="சான் பிரான்சிஸ்கோ – tamilski" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சான் பிரான்சிஸ்கோ" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamilski" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – kabylski" lang="kab" hreflang="kab" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="kabylski" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – tatarski" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="tatarski" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%AB%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%8B" title="శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో – telugu" lang="te" hreflang="te" data-title="శాన్ ఫ్రాన్సిస్కో" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="telugu" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%9F%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%81" title="ซานฟรานซิสโก – tajski" lang="th" hreflang="th" data-title="ซานฟรานซิสโก" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tajski" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франсиско – tadżycki" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Сан-Франсиско" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="tadżycki" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-chy mw-list-item"><a href="https://chy.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – czejeński" lang="chy" hreflang="chy" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Tsetsêhestâhese" data-language-local-name="czejeński" class="interlanguage-link-target"><span>Tsetsêhestâhese</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – turecki" lang="tr" hreflang="tr" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turecki" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tw mw-list-item"><a href="https://tw.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – twi" lang="tw" hreflang="tw" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Twi" data-language-local-name="twi" class="interlanguage-link-target"><span>Twi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – udmurcki" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="udmurcki" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD-%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%81%D0%BA%D0%BE" title="Сан-Франциско – ukraiński" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Сан-Франциско" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ukraiński" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%B3%DA%A9%D9%88" title="سان فرانسسکو – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سان فرانسسکو" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/San_Fransisko" title="San Fransisko – ujgurski" lang="ug" hreflang="ug" data-title="San Fransisko" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ujgurski" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – wenecki" lang="vec" hreflang="vec" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="wenecki" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/San_Francisko" title="San Francisko – wepski" lang="vep" hreflang="vep" data-title="San Francisko" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="wepski" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="medal"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – wietnamski" lang="vi" hreflang="vi" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="wietnamski" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – wolapik" lang="vo" hreflang="vo" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="wolapik" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E8%88%8A%E9%87%91%E5%B1%B1" title="舊金山 – chiński klasyczny" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="舊金山" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="chiński klasyczny" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – waraj" lang="war" hreflang="war" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waraj" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%88%8A%E9%87%91%E5%B1%B1" title="舊金山 – wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="舊金山" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%90%D7%9F_%D7%A4%D7%A8%D7%90%D7%A0%D7%A6%D7%99%D7%A1%D7%A7%D7%90" title="סאן פראנציסקא – jidysz" lang="yi" hreflang="yi" data-title="סאן פראנציסקא" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="jidysz" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – joruba" lang="yo" hreflang="yo" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="joruba" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E4%B8%89%E8%97%A9%E5%B8%82" title="三藩市 – kantoński" lang="yue" hreflang="yue" data-title="三藩市" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="kantoński" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/San_Francisco" title="San Francisco – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="San Francisco" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%97%A7%E9%87%91%E5%B1%B1" title="旧金山 – chiński" lang="zh" hreflang="zh" data-title="旧金山" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chiński" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/San_Fransisko" title="San Fransisko – tałyski" lang="tly" hreflang="tly" data-title="San Fransisko" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="tałyski" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B5%99%E2%B4%B0%E2%B5%8F_%E2%B4%BC%E2%B5%94%E2%B4%B0%E2%B5%8F%E2%B5%99%E2%B5%89%E2%B5%99%E2%B4%BD%E2%B5%93" title="ⵙⴰⵏ ⴼⵔⴰⵏⵙⵉⵙⴽⵓ – standardowy marokański tamazight" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⵙⴰⵏ ⴼⵔⴰⵏⵙⵉⵙⴽⵓ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="standardowy marokański tamazight" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q62#sitelinks-wikipedia" title="Edytuj linki pomiędzy wersjami językowymi" class="wbc-editpage">Edytuj linki</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Przestrzenie nazw"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/San_Francisco" title="Zobacz stronę treści [c]" accesskey="c"><span>Artykuł</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Dyskusja:San_Francisco" rel="discussion" title="Dyskusja o zawartości tej strony [t]" accesskey="t"><span>Dyskusja</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Zmień wariant języka" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">polski</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Widok"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&stable=1"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-current" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&stable=0&redirect=no" title="Pokaż oczekujące zmiany dla tej strony [v]" accesskey="v"><span>Oczekuje na przejrzenie</span></a></li><li id="ca-ve-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&oldid=74213040&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-edit" class="collapsible vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=history" title="Starsze wersje tej strony [h]" accesskey="h"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Narzędzia" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Narzędzia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Narzędzia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ukryj</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Więcej opcji" > <div class="vector-menu-heading"> Działania </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&stable=1"><span>Czytaj</span></a></li><li id="ca-more-current" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&stable=0&redirect=no"><span>Oczekuje na przejrzenie</span></a></li><li id="ca-more-ve-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&oldid=74213040&veaction=edit" title="Edytuj tę stronę [v]" accesskey="v"><span>Edytuj</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="collapsible vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit" title="Edycja kodu źródłowego strony [e]" accesskey="e"><span>Edytuj kod źródłowy</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=history"><span>Wyświetl historię</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> Ogólne </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Linkuj%C4%85ce/San_Francisco" title="Pokaż listę wszystkich stron linkujących do tej strony [j]" accesskey="j"><span>Linkujące</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Zmiany_w_linkowanych/San_Francisco" rel="nofollow" title="Ostatnie zmiany w stronach, do których ta strona linkuje [k]" accesskey="k"><span>Zmiany w linkowanych</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Prześlij_plik" title="Prześlij pliki [u]" accesskey="u"><span>Prześlij plik</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Specjalna:Strony_specjalne" title="Lista wszystkich stron specjalnych [q]" accesskey="q"><span>Strony specjalne</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&oldid=74213040" title="Stały link do tej wersji tej strony"><span>Link do tej wersji</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=info" title="Więcej informacji na temat tej strony"><span>Informacje o tej stronie</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Cytuj&page=San_Francisco&id=74213040&wpFormIdentifier=titleform" title="Informacja o tym jak należy cytować tę stronę"><span>Cytowanie tego artykułu</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Skr%C3%B3%C4%87_adres_URL&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSan_Francisco"><span>Zobacz skrócony adres URL</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Kod_QR&url=https%3A%2F%2Fpl.wikipedia.org%2Fwiki%2FSan_Francisco"><span>Pobierz kod QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Drukuj lub eksportuj </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCka&bookcmd=book_creator&referer=San+Francisco"><span>Utwórz książkę</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&printable=yes" title="Wersja do wydruku [p]" accesskey="p"><span>Wersja do druku</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> W innych projektach </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/San_Francisco" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikivoyage mw-list-item"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/San_Francisco" hreflang="pl"><span>Wikipodróże</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q62" title="Link do powiązanego elementu w repozytorium danych [g]" accesskey="g"><span>Element Wikidanych</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Narzędzia dla stron"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Wygląd"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Wygląd</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">przypnij</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ukryj</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-coordinates" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span id="coordinates" class="coordinates plainlinks">Na mapach: <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=San_Francisco&params=37.779166666667_N_122.41916666667_W_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 37°46′45″N 122°25′09″W"><span class="latitude">37°46′45″N</span> <span class="longitude">122°25′09″W</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 37,779167 -122,419167"><span class="latitude">37,779167</span> <span class="longitude">-122,419167</span></span></span></a></span></div></div> <div id="mw-indicator-indicator-fr-review-status" class="mw-indicator"><indicator name="fr-review-status" class="mw-fr-review-status-indicator" id="mw-fr-revision-toggle"><span class="cdx-fr-css-icon-review--status--stable"></span><b>Przejrzana</b></indicator></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">Z Wikipedii, wolnej encyklopedii</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"><div id="mw-fr-revision-messages"><div id="mw-fr-revision-details" class="mw-fr-revision-details-dialog" style="display:none;"><div tabindex="0"></div><div class="cdx-dialog cdx-dialog--horizontal-actions"><header class="cdx-dialog__header cdx-dialog__header--default"><div class="cdx-dialog__header__title-group"><h2 class="cdx-dialog__header__title">Status wersji strony</h2><p class="cdx-dialog__header__subtitle">To jest wersja przejrzana tej strony</p></div><button class="cdx-button cdx-button--action-default cdx-button--weight-quiet
							cdx-button--size-medium cdx-button--icon-only cdx-dialog__header__close-button" aria-label="Zamknij" onclick="document.getElementById("mw-fr-revision-details").style.display = "none";" type="submit"><span class="cdx-icon cdx-icon--medium
							cdx-fr-css-icon--close"></span></button></header><div class="cdx-dialog__body">To jest najnowsza <a href="/wiki/Wikipedia:Wersje_przejrzane" title="Wikipedia:Wersje przejrzane">wersja przejrzana</a>, która została <a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Specjalna:Rejestr&type=review&page=Specjalna:Badtitle/Message">oznaczona</a> <i>7 lip 2024</i>. Od tego czasu wykonano <a class="external text" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Specjalna:Badtitle/Message&oldid=74213040&diff=cur">3 zmiany</a>, które oczekują na przejrzenie.</div></div><div tabindex="0"></div></div></div></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="pl" dir="ltr"><div class="noprint noexcerpt disambig navigation-not-searchable" style="line-height:1.5em; padding: 3px 6px; background-color: var(--background-color-interactive-subtle, #f8f9fa); color: inherit; border-bottom: 1px solid var(--border-color-subtle, #c8ccd1); font-size: 95%; margin-bottom: 1em; display: flex; gap: 4px; align-items: center;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikipedia:Strona_ujednoznaczniaj%C4%85ca" title="Inne znaczenia"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/25px-Disambig.svg.png" decoding="async" width="25" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/38px-Disambig.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Disambig.svg/50px-Disambig.svg.png 2x" data-file-width="230" data-file-height="183" /></a></span><span>Ten artykuł dotyczy miasta w Kalifornii. Zobacz też: <a href="/wiki/San_Francisco_(ujednoznacznienie)" class="mw-disambig" title="San Francisco (ujednoznacznienie)">inne znaczenia tej nazwy</a>.</span></div> <table class="infobox"> <caption class="naglowek"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r65781301">.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex{display:flex;justify-content:flex-start;align-items:center;gap:4px}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-ikona{flex-grow:0;flex-shrink:0;font-size:7px;max-width:40px;overflow:hidden}.mw-parser-output .infobox>caption>.iboxt-flex>.iboxt-tekst{flex-grow:1}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-1{font-weight:bold}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-2{font-style:italic}.mw-parser-output .infobox>caption .iboxt-3{font-style:italic;font-size:90%}</style><div class="iboxt-1">San Francisco</div> </caption> <tbody><tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:San_Francisco_California_Montage.jpg" class="mw-file-description"><img alt="Ilustracja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/San_Francisco_California_Montage.jpg/176px-San_Francisco_California_Montage.jpg" decoding="async" width="176" height="240" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/San_Francisco_California_Montage.jpg/263px-San_Francisco_California_Montage.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/San_Francisco_California_Montage.jpg/351px-San_Francisco_California_Montage.jpg 2x" data-file-width="1230" data-file-height="1680" /></a></span> </td></tr> <tr class="grafika iboxs"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table class="ibox2"> <tbody><tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Seal_of_San_Francisco.svg" class="mw-file-description"><img alt="Pieczęć" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Seal_of_San_Francisco.svg/100px-Seal_of_San_Francisco.svg.png" decoding="async" width="100" height="100" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Seal_of_San_Francisco.svg/150px-Seal_of_San_Francisco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/91/Seal_of_San_Francisco.svg/200px-Seal_of_San_Francisco.svg.png 2x" data-file-width="200" data-file-height="200" /></a></span> </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;"><span class="mw-no-invert" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Flag_of_San_Francisco.svg" class="mw-file-description"><img alt="Flaga" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_San_Francisco.svg/100px-Flag_of_San_Francisco.svg.png" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_San_Francisco.svg/150px-Flag_of_San_Francisco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/af/Flag_of_San_Francisco.svg/200px-Flag_of_San_Francisco.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="683" /></a></span> </td></tr> <tr> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;">Pieczęć </td> <td style="text-align: center; vertical-align:middle;">Flaga </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background:#e5e5e5; color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid #aaa;">Przydomek: <span lang="en">The City by the Bay</span> (Miasto nad Zatoką), Frisco<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1">[1]</a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2">[2]</a></sup>, <span lang="en">The City That Knows How</span> (Miasto, Które Wie Jak; przestarz.)<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">[3]</a></sup>, <span lang="en">Baghdad by the Bay</span> (Bagdad nad Zatoką)<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">[4]</a></sup> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Pa%C5%84stwo" title="Państwo">Państwo</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/22px-Flag_of_the_United_States.svg.png" decoding="async" width="22" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/33px-Flag_of_the_United_States.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/44px-Flag_of_the_United_States.svg.png 2x" data-file-width="1235" data-file-height="650" /></span></span> </span><a href="/wiki/Stany_Zjednoczone" title="Stany Zjednoczone">Stany Zjednoczone</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Stan_(podzia%C5%82_administracyjny)" title="Stan (podział administracyjny)">Stan</a> </th> <td> <p><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Kalifornia" title="Kalifornia"><img alt="Kalifornia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_California.svg/22px-Flag_of_California.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_California.svg/33px-Flag_of_California.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Flag_of_California.svg/44px-Flag_of_California.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Kalifornia" title="Kalifornia">Kalifornia</a> </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Hrabstwo" title="Hrabstwo">Hrabstwo</a> </th> <td> <p>San Francisco </p> </td></tr> <tr> <th>Data założenia </th> <td> <p>29 czerwca 1776 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Prawa_miejskie" title="Prawa miejskie">Prawa miejskie</a> </th> <td> <p>15 kwietnia 1850 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Burmistrz" title="Burmistrz">Burmistrz</a> </th> <td> <p><a href="/w/index.php?title=London_Breed&action=edit&redlink=1" class="new" title="London Breed (strona nie istnieje)">London Breed</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6669880#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q6669880">(inne języki)</a></span> </p> </td></tr> <tr> <th>Powierzchnia </th> <td> <p>601 km² </p> </td></tr> <tr> <th>Wysokość </th> <td> <p>16 m n.p.m. </p> </td></tr> <tr> <th>Populacja <small>(2014<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">[5]</a></sup>)</small><br />• liczba ludności<br />• gęstość </th> <td> <p><br />852 469<br />6829<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">[6]</a></sup> os./km² </p> </td></tr> <tr> <th>Nr kierunkowy </th> <td> <p>415 </p> </td></tr> <tr> <th><a href="/wiki/Kod_pocztowy" title="Kod pocztowy">Kod pocztowy</a> </th> <td> <p>94101-94188 </p> </td></tr> <tr> <th>Strefa czasowa </th> <td> <p><a href="/wiki/UTC-08:00" title="UTC-08:00">UTC-08:00</a><br /><a href="/wiki/UTC-07:00" title="UTC-07:00">UTC-07:00</a> </p> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Stanów Zjednoczonych"><img alt="Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „San Francisco”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Usa_edcp_relief_location_map.png/238px-Usa_edcp_relief_location_map.png" decoding="async" width="238" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Usa_edcp_relief_location_map.png/357px-Usa_edcp_relief_location_map.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Usa_edcp_relief_location_map.png/476px-Usa_edcp_relief_location_map.png 2x" data-file-width="1181" data-file-height="731" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:42.494026875827%;left:5.5407176050655%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=37.779166666667_N_122.41916666667_W_type:city_" title="San Francisco"><img alt="San Francisco" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">San Francisco</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr class="infobox-locationmap" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"> <td colspan="2"><div style="text-align:center;margin:0 auto;width:242px"><div style="color:var(--color-subtle, #54595d);;font-weight:bold">Położenie na mapie Kalifornii</div><div class="mapa-lokalizacyjna"><div style="width:238px;padding:0;border:0 solid #aaa;position:relative"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span title="Mapa lokalizacyjna Kalifornii"><img alt="Mapa konturowa Kalifornii, po lewej znajduje się punkt z opisem „San Francisco”" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Relief_map_of_California.png/238px-Relief_map_of_California.png" decoding="async" width="238" height="273" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Relief_map_of_California.png/357px-Relief_map_of_California.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Relief_map_of_California.png/476px-Relief_map_of_California.png 2x" data-file-width="681" data-file-height="780" /></span></span><div aria-hidden="true" style="top:44.654882154882%;left:21.118827160494%;margin:0;position:absolute;height:0;padding:0;z-index:2;width:0"><div style="top:-3px;text-align:center;position:relative;line-height:6px;font-size:6px;left:-3px;width:6px"><span typeof="mw:File"><a href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&params=37.779166666667_N_122.41916666667_W_type:city_" title="San Francisco"><img alt="San Francisco" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/6px-Red_pog.svg.png" decoding="async" width="6" height="6" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/9px-Red_pog.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Red_pog.svg/12px-Red_pog.svg.png 2x" data-file-width="64" data-file-height="64" /></a></span></div><div style="line-height:15.12px;position:absolute;width:120px;z-index:90;font-size:12.6px;top:-0.5em;float:left;left:5px;text-align:left"><span style="text-shadow:0 0 5px white;;padding:1px">San Francisco</span></div></div></div></div></div> </td></tr> <tr> <td colspan="2" style="background-color:var(--background-color-base, #fff); color:black; text-align:center; border-bottom:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1);"><span class="coordinates inline inline-and-top plainlinks"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Ziemia" title="Ziemia"><img alt="Ziemia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/30px-Geographylogo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/40px-Geographylogo.svg.png 2x" data-file-width="160" data-file-height="160" /></a></span><a class="external text" href="//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl&pagename=San_Francisco&params=37.779166666667_N_122.41916666667_W_type:city"><span class="geo-default"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 37°46′45″N 122°25′09″W"><span class="latitude">37°46′45″N</span> <span class="longitude">122°25′09″W</span></span></span><span class="geo-multi-punct">/</span><span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Mapy, zdjęcia satelitarne i inne informacje dotyczące miejsca o współrzędnych geograficznych 37,779167 -122,419167"><span class="latitude">37,779167</span> <span class="longitude">-122,419167</span></span></span></a></span> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/San_Francisco" title="Commons"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/San_Francisco" class="extiw" title="commons:San Francisco">Multimedia w Wikimedia Commons</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/San_Francisco" title="Wikisłownik"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/28px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png" decoding="async" width="28" height="27" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/42px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg/56px-WiktionaryPl_nodesc.svg.png 2x" data-file-width="122" data-file-height="117" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wiktionary.org/wiki/San_Francisco" class="extiw" title="wikt:San Francisco">Hasło w Wikisłowniku</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr class="noprint plainlinks" style="border-top:1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1); text-align:center;"> <td colspan="2" style="padding:0;"> <table cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:100%; margin:0px; background:var(--background-color-base, #fff); color:inherit"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; width:30px;"><span typeof="mw:File"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/San_Francisco" title="Wikipodróże"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/28px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/42px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg/56px-Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg.png 2x" data-file-width="193" data-file-height="193" /></a></span> </td> <td style="vertical-align:middle;"><a href="https://pl.wikivoyage.org/wiki/San_Francisco" class="extiw" title="voy:San Francisco">Informacje w Wikipodróżach</a> </td></tr></tbody></table> </td></tr> <tr> <td colspan="2" class="naglowek" style="text-align:center; border-top: 1px solid var(--border-color-base, #a2a9b1)"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgov.org/">Strona internetowa</a> </td></tr> </tbody></table> <p><b>San Francisco</b> – miasto i <a href="/wiki/Hrabstwo" title="Hrabstwo">hrabstwo</a> w stanie <a href="/wiki/Kalifornia" title="Kalifornia">Kalifornia</a> w Stanach Zjednoczonych, położone na <a href="/w/index.php?title=P%C3%B3%C5%82wysep_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Półwysep San Francisco (strona nie istnieje)">półwyspie San Francisco</a>, otoczonym przez <a href="/wiki/Ocean_Spokojny" title="Ocean Spokojny">Ocean Spokojny</a> na zachodzie, <a href="/wiki/Zatoka_San_Francisco" title="Zatoka San Francisco">zatokę San Francisco</a> na wschodzie i cieśninę <a href="/wiki/Golden_Gate" title="Golden Gate">Golden Gate</a> na północy, czwarte pod względem liczby ludności miasto w Kalifornii i trzynaste w całym kraju<sup id="cite_ref-ludność2_7-0" class="reference"><a href="#cite_note-ludność2-7">[7]</a></sup>. Jest częścią <a href="/wiki/Obszar_metropolitalny" title="Obszar metropolitalny">obszaru metropolitalnego</a> <a href="/wiki/San_Francisco_Bay_Area" title="San Francisco Bay Area">San Francisco Bay Area</a>, którego liczba ludności przekracza 7,2 miliona<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">[8]</a></sup>. </p><p>Historia San Francisco sięga roku 1776, kiedy to hiszpańscy kolonizatorzy <a href="/wiki/Ameryka_P%C3%B3%C5%82nocna" title="Ameryka Północna">Ameryki Północnej</a> dowodzeni przez <a href="/w/index.php?title=Juan_Bautista_de_Anza&action=edit&redlink=1" class="new" title="Juan Bautista de Anza (strona nie istnieje)">Juana Bautistę de Anza</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q727612#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q727612">(inne języki)</a></span> osiedlili się na krańcu półwyspu, zakładając na tym terenie fort oraz misję imienia świętego Franciszka z Asyżu. San Francisco i Kalifornia należały następnie do Meksyku, po <a href="/wiki/Historia_Meksyku#Wojna_o_niepodległość" title="Historia Meksyku">wywalczeniu przez niego niepodległości od Hiszpanii</a>, a następnie po ataku Stanów Zjednoczonych na Meksyk w 1848 r. stały się ich częścią. Miasto przeżyło znaczne przyspieszenie rozwoju w 1848 roku podczas krótkiego okresu <a href="/wiki/Kalifornijska_gor%C4%85czka_z%C5%82ota" title="Kalifornijska gorączka złota">kalifornijskiej gorączki złota</a>, stając się w tym czasie największym miastem na <a href="/wiki/Zachodnie_Wybrze%C5%BCe" title="Zachodnie Wybrzeże">Zachodnim Wybrzeżu</a>. W 1906 roku San Francisco zostało w większej części zniszczone podczas <a href="/wiki/Trz%C4%99sienie_ziemi_w_San_Francisco_(1906)" title="Trzęsienie ziemi w San Francisco (1906)">trzęsienia ziemi i pożarów, które były jego skutkiem</a>. Po kataklizmie zostało szybko odbudowane, dziewięć lat później goszcząc <a href="/w/index.php?title=Panama-Pacific_International_Exposition&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panama-Pacific International Exposition (strona nie istnieje)">Międzynarodową Wystawę Panamsko-Pacyficzną</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q250578#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q250578">(inne języki)</a></span>. Podczas II wojny światowej San Francisco było punktem ekspedycyjnym dla tysięcy żołnierzy walczących na <a href="/wiki/Wojna_na_Pacyfiku" title="Wojna na Pacyfiku">Pacyfiku</a> i ważnym portem wypadowym operującej na tym oceanie floty. W latach powojennych do miasta napłynęły tysiące imigrantów i byłych żołnierzy, co zbiegło się w czasie z gwałtownym rozwojem okolicy. Nadchodzące rozluźnienie norm społecznych i inne czynniki przyczyniły się do początków ruchów społecznych środowisk <a href="/wiki/LGBT" title="LGBT">LGBT</a>. W 1967 w mieście zaczęło się tak zwane <a href="/w/index.php?title=Summer_of_Love&action=edit&redlink=1" class="new" title="Summer of Love (strona nie istnieje)">Lato Miłości</a>. Postępująca liberalizacja i otwartość społeczności wyrobiły San Francisco opinię miasta <a href="/wiki/Liberalizm" title="Liberalizm">liberalnego</a>. </p><p>Obecnie San Francisco jest dużym ośrodkiem turystycznym znanym ze swoich atrakcji, między innymi <a href="/wiki/Golden_Gate_Bridge" title="Golden Gate Bridge">mostu nad Złotymi Wrotami</a>, więzienia <a href="/wiki/Alcatraz" title="Alcatraz">Alcatraz</a>, <a href="/wiki/Coit_Tower" title="Coit Tower">Coit Tower</a>, <a href="/wiki/Tramwaj_linowy" title="Tramwaj linowy">tramwajów linowych</a>, fabryki czekolady <a href="/w/index.php?title=Ghirardelli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ghirardelli (strona nie istnieje)">Ghirardelli</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1134349#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1134349">(inne języki)</a></span>, czy <a href="/w/index.php?title=Chinatown,_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinatown, San Francisco (strona nie istnieje)">chińskiej dzielnicy</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1073644#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1073644">(inne języki)</a></span>. Charakterystyczne dla miasta są jego strome wzgórza i ulice oraz mieszanina stylów architektonicznych, od wiktoriańskiego do <a href="/wiki/Postmodernizm_(architektura)" title="Postmodernizm (architektura)">postmodernizmu</a>. Miasto słynie także ze swojego zróżnicowania etnicznego, kosmopolityzmu, uniwersytetów oraz wyodrębnionych i wpływowych społeczności azjatyckiej, latynoamerykańskiej oraz LGBT. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Historia">Historia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=1" title="Edytuj sekcję: Historia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=1" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Historia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Mission_San_Francisco_de_Asis_old.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Mission_San_Francisco_de_Asis_old.jpg/220px-Mission_San_Francisco_de_Asis_old.jpg" decoding="async" width="220" height="139" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Mission_San_Francisco_de_Asis_old.jpg/330px-Mission_San_Francisco_de_Asis_old.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Mission_San_Francisco_de_Asis_old.jpg/440px-Mission_San_Francisco_de_Asis_old.jpg 2x" data-file-width="4762" data-file-height="3011" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Misja_San_Francisco_de_As%C3%ADs&action=edit&redlink=1" class="new" title="Misja San Francisco de Asís (strona nie istnieje)">Misja San Francisco de Asís</a> (Misja Dolores)</figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Historia_San_Francisco" title="Historia San Francisco">Historia San Francisco</a>.</i></div> <p>Najwcześniejsze archeologiczne dowody osadnictwa na terenach miasta pochodzą z roku 3000 p.n.e.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9">[9]</a></sup> Gdy 2 listopada 1769 roku przybyli na te tereny hiszpańscy kolonizatorzy pod dowództwem <a href="/w/index.php?title=Gaspar_de_Portol%C3%A0&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaspar de Portolà (strona nie istnieje)">Gaspara de Portolà</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q461023#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q461023">(inne języki)</a></span>, zamieszkiwał je szczep <a href="/w/index.php?title=Yelamu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yelamu (strona nie istnieje)">Yelamu</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q8051445#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q8051445">(inne języki)</a></span> ludu <a href="/wiki/Ohlone" title="Ohlone">Ohlone</a>, który skupił się tu w kilkunastu wsiach. Była to pierwsza udokumentowana wizyta Europejczyków w okolicach Zatoki San Francisco<sup id="cite_ref-Portola_10-0" class="reference"><a href="#cite_note-Portola-10">[10]</a></sup>. Siedem lat później, 28 marca 1776 roku, Hiszpanie założyli na tych terenach <a href="/wiki/Fort" title="Fort">fort</a>, a następnie <a href="/wiki/Misja_(religia)" title="Misja (religia)">misję</a> imienia <a href="/wiki/Franciszek_z_Asy%C5%BCu" title="Franciszek z Asyżu">św. Franciszka z Asyżu</a> (Mission Dolores). </p><p>Podczas <a href="/w/index.php?title=Meksyka%C5%84ska_wojna_o_niepodleg%C5%82o%C5%9B%C4%87&action=edit&redlink=1" class="new" title="Meksykańska wojna o niepodległość (strona nie istnieje)">meksykańskiej wojny o niepodległość</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q68750#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q68750">(inne języki)</a></span> z Hiszpanią w 1821 roku rejon ten został przyłączony do <a href="/wiki/Meksyk" title="Meksyk">Meksyku</a>. W 1835 roku <a href="/wiki/William_Anthony_Richardson" title="William Anthony Richardson">William Richardson</a> założył, nieopodal <a href="/wiki/Kotwicowisko" title="Kotwicowisko">kotwicowiska</a> łodzi w miejscu obecnego <a href="/w/index.php?title=Portsmouth_Square&action=edit&redlink=1" class="new" title="Portsmouth Square (strona nie istnieje)">Portsmouth Square</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2376672#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2376672">(inne języki)</a></span>, pierwsze znaczące osiedle nieleżące w obrębie Mission Dolores<sup id="cite_ref-Richardson_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Richardson-11">[11]</a></sup>. </p><p>Razem z <a href="/wiki/Alkad" title="Alkad">alkadem</a> Misji, <a href="/wiki/Francisco_de_Haro" title="Francisco de Haro">Francisco de Haro</a>, Richardson sporządził plan przyszłych ulic pod rozwijającą się osadę. Powstałe miasto, wtenczas nazywane Yerba Buena, zaczęło zaludniać się amerykańskimi osadnikami. Stany Zjednoczone w 1846 wypowiedziały wojnę Meksykowi, 7 czerwca 1846 roku, amerykański komodor <a href="/w/index.php?title=John_D._Sloat&action=edit&redlink=1" class="new" title="John D. Sloat (strona nie istnieje)">John D. Sloat</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q634931#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q634931">(inne języki)</a></span> uznał Kalifornię za tereny należące do Stanów Zjednoczonych, a dwa dni później, kapitan <a href="/w/index.php?title=John_B._Montgomery&action=edit&redlink=1" class="new" title="John B. Montgomery (strona nie istnieje)">John B. Montgomery</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6220059#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q6220059">(inne języki)</a></span> przybył do Yerba Buena, by ustanowić tam administrację amerykańską. Rok później Yerba Buena przemianowano na San Francisco<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">[12]</a></sup>. Pomimo atrakcyjnego położenia, będące naturalnym portem i bazą marynarki wojennej San Francisco, wciąż było małą osadą z niesprzyjającymi osadnictwu warunkami geograficznymi<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13">[13]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Kalifornijska_gor%C4%85czka_z%C5%82ota" title="Kalifornijska gorączka złota">Kalifornijska gorączka złota</a> spowodowała napływ poszukiwaczy tego kruszcu na tereny stanu. Przybysze osiedlali się masowo w San Francisco, preferując je ponad rywalizujące z nim miasto <a href="/wiki/Benicia" title="Benicia">Benicia</a><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14">[14]</a></sup>. Wizja wzbogacenia się była tak silna, że załogi statków przybywających do portu często porzucały swoje jednostki i masowo udawały się na pola złotonośne. Port miejski wypełnił się opuszczonymi statkami<sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15">[15]</a></sup><sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16">[16]</a></sup>. Do grudnia 1849 roku liczba mieszkańców San Francisco wzrosła z 1000 do 25000<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17">[17]</a></sup>. Z tych czasów wywodzi się też jedna z ikon miasta – <a href="/wiki/Zakwas_chlebowy" title="Zakwas chlebowy">chleb na zakwasie</a>, będący podstawą wyżywienia XIX-wiecznych górników i robotników<sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18">[18]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:SanFrancisco1851a.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/SanFrancisco1851a.jpg/220px-SanFrancisco1851a.jpg" decoding="async" width="220" height="107" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/SanFrancisco1851a.jpg/330px-SanFrancisco1851a.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/SanFrancisco1851a.jpg/440px-SanFrancisco1851a.jpg 2x" data-file-width="3252" data-file-height="1581" /></a><figcaption>San Francisco w 1851</figcaption></figure> <p>Kalifornia zyskała wkrótce status stanu, a w mieście zlokalizowano stały garnizon amerykański. Wybudowano fortyfikacje: <a href="/w/index.php?title=Fort_Point&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fort Point (strona nie istnieje)">Fort Point</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1438659#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1438659">(inne języki)</a></span>, strzegący wejścia do zatoki przez cieśninę Golden Gate, oraz fort na <a href="/wiki/Alcatraz" title="Alcatraz">wyspie Alcatraz</a>, zabezpieczający samą zatokę. Odkrycie <a href="/wiki/Srebro" title="Srebro">srebra</a>, m.in. złóż <a href="/w/index.php?title=Comstock_Lode&action=edit&redlink=1" class="new" title="Comstock Lode (strona nie istnieje)">Comstock Lode</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1122817#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1122817">(inne języki)</a></span> w 1859 roku w nieodległej <a href="/wiki/Nevada" title="Nevada">Nevadzie</a>, dodatkowo przyspieszyło rozwój miasta<sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19">[19]</a></sup>. Wraz z napływem poszukiwaczy kruszców, osadników i zwykłych awanturników w mieście szerzyło się bezprawie. Szczególnie część miasta znana jako <a href="/w/index.php?title=Barbary_Coast_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Barbary Coast (San Francisco) (strona nie istnieje)">Barbary Coast</a> wsławiła się jako oaza kryminalistów, <a href="/wiki/Prostytucja" title="Prostytucja">prostytutek</a> i <a href="/wiki/Hazard" title="Hazard">hazardzistów</a><sup id="cite_ref-20" class="reference"><a href="#cite_note-20">[20]</a></sup>. </p><p>Wzbogaceni na gorączce złota przedsiębiorcy szukali możliwości inwestycji swojego kapitału. Pierwszymi beneficjentami były instytucje finansowe: powstały pierwsze banki, jak <a href="/wiki/Wells_Fargo" title="Wells Fargo">Wells Fargo</a> w 1852 roku, oraz przemysł kolejowy w osobie magnatów z tak zwanej <a href="/wiki/The_Big_Four" title="The Big Four">„Wielkiej Czwórki”</a>, na czele której stał <a href="/wiki/Leland_Stanford" title="Leland Stanford">Leland Stanford</a>, która koordynowała powstanie <a href="/wiki/Pierwsza_Kolej_Transkontynentalna" title="Pierwsza Kolej Transkontynentalna">Pierwszej Kolei Transkontynentalnej</a>. </p><p>Rozwój <a href="/w/index.php?title=Port_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Port San Francisco (strona nie istnieje)">Portu San Francisco</a> ugruntował centralną pozycję miasta w handlu w regionie. Wychodząc naprzeciw rosnącemu zapotrzebowaniu ludności na towary i usługi, w mieście powstały liczne manufaktury. <a href="/wiki/Levi_Strauss_(przedsi%C4%99biorca)" title="Levi Strauss (przedsiębiorca)">Levi Strauss</a> założył przedsiębiorstwo handlowe, a później zaczął produkcję pierwszych <a href="/wiki/D%C5%BCinsy" title="Dżinsy">dżinsów</a> dla górników. <a href="/w/index.php?title=Domingo_Ghirardelli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Domingo Ghirardelli (strona nie istnieje)">Domingo Ghirardelli</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1237487#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1237487">(inne języki)</a></span> rozpoczął produkcję <a href="/wiki/Czekolada" title="Czekolada">czekolady</a>. Miasto, za sprawą imigrantów, stało się wielokulturowym i wielojęzycznym ośrodkiem. <a href="/wiki/Chi%C5%84czycy_Han" title="Chińczycy Han">Chińczycy</a> pracujący przy kolei skupili się w jednej dzielnicy, znanej później jako <a href="/w/index.php?title=Chinatown,_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinatown, San Francisco (strona nie istnieje)">Chinatown</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1073644#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1073644">(inne języki)</a></span>. Pojawiają się także dzielnice imigrantów z Włoch (<a href="/w/index.php?title=North_Beach_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="North Beach (San Francisco) (strona nie istnieje)">North Beach</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2000502#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2000502">(inne języki)</a></span>), a wciąż duży udział mieszkańców stanowili hiszpańskojęzyczni potomkowie osadników z czasów meksykańskich. Rozwinął się transport, z systemem <a href="/wiki/Tramwaje_linowe_w_San_Francisco" title="Tramwaje linowe w San Francisco">tramwajów linowych</a>. Wykształcił się także charakterystyczny dla miasta <a href="/wiki/Architektura_wiktoria%C5%84ska" title="Architektura wiktoriańska">wiktoriański</a> charakter zabudowy. Skrupulatnie zaplanowano tereny zielone oraz przestrzeń publiczną; założony został <a href="/w/index.php?title=Park_Golden_Gate&action=edit&redlink=1" class="new" title="Park Golden Gate (strona nie istnieje)">Park Golden Gate</a>. Powstały nowe szkoły, kościoły, teatry i inne obiekty użyteczności publicznej. <a href="/w/index.php?title=Presidio_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presidio (San Francisco) (strona nie istnieje)">Presidio</a>, teren dawnego hiszpańskiego fortu, przekształcił się w najważniejszą amerykańską instalację wojskową na wybrzeżu Pacyfiku<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21">[21]</a></sup>. Na przełomie XIX i XX wieku miasto było znane ze swojego krzykliwego stylu, okazałych hoteli, wytwornych rezydencji skupionych na <a href="/w/index.php?title=Nob_Hill&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nob Hill (strona nie istnieje)">Nob Hill</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7466#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q7466">(inne języki)</a></span> i rozkwitającej sztuki<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22">[22]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:San_francisco_fire_1906.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/San_francisco_fire_1906.jpg/660px-San_francisco_fire_1906.jpg" decoding="async" width="660" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3e/San_francisco_fire_1906.jpg 1.5x" data-file-width="936" data-file-height="208" /></a><figcaption>„W całej historii świata nie znajdziemy nowoczesnego, dużego miasta, które zostałoby tak doszczętnie zniszczone. Nie ma już San Francisco.” – <a href="/wiki/Jack_London" title="Jack London">Jack London</a> po <a href="/wiki/Trz%C4%99sienie_ziemi_w_San_Francisco_(1906)" title="Trzęsienie ziemi w San Francisco (1906)">trzęsieniu ziemi z 1906</a><sup id="cite_ref-23" class="reference"><a href="#cite_note-23">[23]</a></sup></figcaption></figure> <p>W 1906 roku San Francisco nawiedził największy <a href="/wiki/Kl%C4%99ska_%C5%BCywio%C5%82owa" title="Klęska żywiołowa">kataklizm</a> w jego historii. 18 kwietnia 1906 o 5:12 silne <a href="/wiki/Trz%C4%99sienie_ziemi_w_San_Francisco_(1906)" title="Trzęsienie ziemi w San Francisco (1906)">trzęsienie ziemi</a> obróciło miasto w ruinę. Część budynków zawaliła się od wstrząsów, a następnie, wskutek uszkodzeń linii gazowych, wybuchły gigantyczne, wielodniowe <a href="/wiki/Po%C5%BCar" title="Pożar">pożary</a>, które strawiły większą część pozostałej zabudowy. Ponieważ uszkodzone wodociągi uniemożliwiały skuteczne gaszenie ognia, artylerzyści z Presidio próbowali opanować rozprzestrzenianie się pożarów, wysadzając w powietrze kwartały budynków, by postawić barierę płomieniom<sup id="cite_ref-Funston_24-0" class="reference"><a href="#cite_note-Funston-24">[24]</a></sup>. Wskutek trzęsienia i pożarów więcej niż trzy czwarte miasta legło w gruzach, włączając w to całe centrum<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25">[25]</a></sup>. Ówczesne raporty mówiły o 498 ofiarach śmiertelnych, jednak współczesne badania szacują straty nawet na kilka tysięcy<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26">[26]</a></sup>. Ponad połowa z 400 000 mieszkańców została bez dachu nad głową<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27">[27]</a></sup>. Ocaleni tymczasowo zamieszkali w koczowisku w namiotach w Parku Golden Gate, w Presidio, na plażach oraz tam gdzie było jeszcze miejsce. Wiele osób na stałe wyprowadziło się z miasta w inne rejony Zatoki. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:PalaceofFineArts1915.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/PalaceofFineArts1915.jpg/220px-PalaceofFineArts1915.jpg" decoding="async" width="220" height="155" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/PalaceofFineArts1915.jpg/330px-PalaceofFineArts1915.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/PalaceofFineArts1915.jpg/440px-PalaceofFineArts1915.jpg 2x" data-file-width="704" data-file-height="496" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Palace_of_Fine_Arts&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palace of Fine Arts (strona nie istnieje)">Palace of Fine Arts</a> w 1915 podczas <a href="/w/index.php?title=Panama-Pacific_International_Exposition&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panama-Pacific International Exposition (strona nie istnieje)">Międzynarodowej Wystawy Panamsko-Pacyficznej</a></figcaption></figure> <p>Miasto odbudowano szybko i na wielką skalę. Odrzucono projekty zakładające całkowitą zmianę układu ulic i wybrano znacznie szybszą opcję z zachowaniem ich historycznego planu<sup id="cite_ref-NatTrust1_28-0" class="reference"><a href="#cite_note-NatTrust1-28">[28]</a></sup>. Bank of Italy <a href="/wiki/Amadeo_Giannini" title="Amadeo Giannini">Amadeo Gianniniego</a>, późniejszy <a href="/wiki/Bank_of_America" title="Bank of America">Bank of America</a>, udzielił wielu pożyczek poszkodowanym rodzinom. W kilka lat odbudowano budynki mieszkalne i użyteczności publicznej, w wielokroć w większej liczbie i okazalszej formie niż sprzed kataklizmu. Wiele ulic poszerzono, unowocześniono centrum i część portu znaną jako <a href="/w/index.php?title=Fisherman%27s_Wharf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fisherman's Wharf (strona nie istnieje)">Fisherman's Wharf</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1324280#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1324280">(inne języki)</a></span>. <a href="/w/index.php?title=City_Hall_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="City Hall (San Francisco) (strona nie istnieje)">City Hall</a>, siedzibę władz miejskich i administracji, z przepychem odbudowano w stylu <a href="/w/index.php?title=Beaux_Arts&action=edit&redlink=1" class="new" title="Beaux Arts (strona nie istnieje)">Beaux Arts</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1268134#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1268134">(inne języki)</a></span>. Miasto świętowało odrodzenie swojego ratusza podczas <a href="/w/index.php?title=Panama-Pacific_International_Exposition&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panama-Pacific International Exposition (strona nie istnieje)">Międzynarodowej Wystawy Panamsko-Pacyficznej</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q250578#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q250578">(inne języki)</a></span> w 1915 roku<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29">[29]</a></sup>, która oficjalnie miała celebrować otwarcie <a href="/wiki/Kana%C5%82_Panamski" title="Kanał Panamski">Kanału Panamskiego</a>, ale stała się także okazją do pokazania całkowicie odbudowanego i odnowionego San Francisco. Z okazji wystawy wzniesiono dodatkowo jeszcze kilka dużych budynków które, poza <a href="/w/index.php?title=Palace_of_Fine_Arts&action=edit&redlink=1" class="new" title="Palace of Fine Arts (strona nie istnieje)">Palace of Fine Arts</a>, po zakończeniu wyburzono. </p><p>W następnych latach miasto ugruntowało swoją pozycję stolicy finansowej; podczas <a href="/wiki/Czarny_czwartek_(1929)" title="Czarny czwartek (1929)">krachu na giełdzie w 1929 roku</a> nie upadł żaden bank wywodzący się z San Francisco<sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30">[30]</a></sup>. Co więcej to właśnie podczas <a href="/wiki/Wielki_kryzys" title="Wielki kryzys">wielkiego kryzysu</a> miasto rozpoczęło dwie wielkie inwestycje budowlane, wznosząc jednocześnie <a href="/wiki/San_Francisco%E2%80%93Oakland_Bay_Bridge" title="San Francisco–Oakland Bay Bridge">Bay Bridge</a> i <a href="/wiki/Golden_Gate_Bridge" title="Golden Gate Bridge">Golden Gate Bridge</a>, otwarte kolejno w 1936 i 1937 roku. Także w tym okresie zaadaptowano <a href="/wiki/Alcatraz" title="Alcatraz">Alcatraz</a>, wcześniej fort, na super-strzeżone więzienie federalne, w którym osadzeni zostali tak znani <a href="/wiki/Mafia" title="Mafia">gangsterzy</a>, jak np. <a href="/wiki/Al_Capone" title="Al Capone">Al Capone</a> z <a href="/wiki/Chicago" title="Chicago">Chicago</a>. W późniejszych latach miasto świętowało swój powrót do świetności goszcząc <a href="/wiki/Wystawa_%C5%9Bwiatowa" title="Wystawa światowa">wystawę światową</a> w 1939 roku, a w kolejnych latach <a href="/w/index.php?title=Golden_Gate_International_Exposition&action=edit&redlink=1" class="new" title="Golden Gate International Exposition (strona nie istnieje)">Golden Gate International Exposition</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3062247#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3062247">(inne języki)</a></span>, na potrzeby której usypano sztuczną wyspę na Zatoce – Treasure Island. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:USS_San_Francisco_(CA-38)_enters_San_Francisco_Bay,_December_1942.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/USS_San_Francisco_%28CA-38%29_enters_San_Francisco_Bay%2C_December_1942.jpg/220px-USS_San_Francisco_%28CA-38%29_enters_San_Francisco_Bay%2C_December_1942.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/USS_San_Francisco_%28CA-38%29_enters_San_Francisco_Bay%2C_December_1942.jpg/330px-USS_San_Francisco_%28CA-38%29_enters_San_Francisco_Bay%2C_December_1942.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/USS_San_Francisco_%28CA-38%29_enters_San_Francisco_Bay%2C_December_1942.jpg/440px-USS_San_Francisco_%28CA-38%29_enters_San_Francisco_Bay%2C_December_1942.jpg 2x" data-file-width="4235" data-file-height="5640" /></a><figcaption>Ciężki krążownik USS „<a href="/wiki/USS_San_Francisco_(CA-38)" title="USS San Francisco (CA-38)">San Francisco</a>” przepływający pod mostem Golden Gate w 1942</figcaption></figure> <p>Podczas II wojny światowej stocznia marynarki wojennej w San Francisco stała się centrum napraw dokowych dla floty pacyficznej Stanów Zjednoczonych, a <a href="/w/index.php?title=Fort_Mason&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fort Mason (strona nie istnieje)">Fort Mason</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q948933#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q948933">(inne języki)</a></span> głównym punktem ekspedycyjnym dla tysięcy żołnierzy walczących na <a href="/wiki/Wojna_na_Pacyfiku" title="Wojna na Pacyfiku">pacyficznym teatrze działań wojennych</a><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31">[31]</a></sup>. Dostępność pracy przyciągnęła wielu ludzi, szczególnie <a href="/wiki/Afroamerykanie" title="Afroamerykanie">Afroamerykanów</a> ze stanów południowych, po zakończeniu wojny, wielu powracających żołnierzy, a także pracowników cywilnych, zdecydowało się pozostać w San Francisco na stałe. W 1945 roku w mieście została podpisana <a href="/wiki/Karta_Narod%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Karta Narodów Zjednoczonych">Karta Narodów Zjednoczonych</a>, powołująca do życia <a href="/wiki/Organizacja_Narod%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Organizacja Narodów Zjednoczonych">Organizację Narodów Zjednoczonych</a>, a w 1951 roku <a href="/w/index.php?title=Traktat_pokojowy_z_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Traktat pokojowy z San Francisco (strona nie istnieje)">traktat pokojowy z San Francisco</a> oficjalnie zakończył wojnę na Pacyfiku. </p><p>W latach 50. XX wieku, jak i 60., zachodnia część miasta przeszła gruntowną przebudowę i zmianę zagospodarowania. W tym okresie zbudowano też miejskie <a href="/wiki/Autostrada" title="Autostrada">autostrady</a>. Jednak wiele z nich, wskutek protestów mieszkańców, powstało tylko częściowo<sup id="cite_ref-32" class="reference"><a href="#cite_note-32">[32]</a></sup>. W 1972 roku ukończono najwyższy budynek w mieście – <a href="/wiki/Transamerica_Pyramid" title="Transamerica Pyramid">Transamerica Pyramid</a><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33">[33]</a></sup>, a w kolejnych latach w procesie <a href="/w/index.php?title=Manhattanizacja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manhattanizacja (strona nie istnieje)"><i>manhattanizacji</i></a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1030155#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1030155">(inne języki)</a></span> wyższa zabudowa pojawiła się w całym centrum<sup id="cite_ref-NatTrust2_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-NatTrust2-34">[34]</a></sup>. W kolejnych latach miasto zaczęło tracić pozycję centrum przemysłowo-komunikacyjnego. Aktywność <a href="/w/index.php?title=Port_w_Oakland&action=edit&redlink=1" class="new" title="Port w Oakland (strona nie istnieje)">portowa</a> przeniosła się do niedalekiego <a href="/wiki/Oakland" title="Oakland">Oakland</a>, spadła liczba miejsc pracy związana z transportem morskim, przemysłem i pokrewnymi. Turystyka i jej obsługa zaczęły być najważniejszą częścią gospodarki San Francisco. Gwałtowny rozwój przeżyły przedmieścia, a samo miasto znacznie zmieniło profil demograficzny, gdy na miejsce białej ludności miasta, napłynęli imigranci z <a href="/wiki/Azja" title="Azja">Azji</a> czy <a href="/wiki/Ameryka_%C5%81aci%C5%84ska" title="Ameryka Łacińska">Ameryki Łacińskiej</a><sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35">[35]</a></sup><sup id="cite_ref-36" class="reference"><a href="#cite_note-36">[36]</a></sup>. W tym samym okresie miasto stało się centrum amerykańskiej kontrkultury i ruchów liberalnych. Pisarze skupieni w dzielnicy North Beach, z generacji <a href="/wiki/Beatnicy" title="Beatnicy">bitników</a> przyczynili się do rozkwitu tak zwanego „renesansu z San Francisco”<sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37">[37]</a></sup>. Masowo do miasta napływali <a href="/wiki/Ruch_hippisowski" title="Ruch hippisowski">hippisi</a>, zaludniając w latach 60. dzielnicę <a href="/wiki/Haight-Ashbury" title="Haight-Ashbury">Haight-Ashbury</a>, by w 1967 roku, podczas <a href="/w/index.php?title=Summer_of_Love&action=edit&redlink=1" class="new" title="Summer of Love (strona nie istnieje)">Lata Miłości</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q932701#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q932701">(inne języki)</a></span>, osiągnąć szczyt liczebności<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38">[38]</a></sup>. W latach 70. XX wieku miasto było głównym ośrodkiem walki o prawa dla homoseksualistów. <a href="/wiki/Castro_(San_Francisco)" title="Castro (San Francisco)">Dzielnica Castro</a> przekształciła się w <a href="/wiki/Gay_village" title="Gay village">gay village</a>, której znaczną część mieszkańców stanowili homoseksualiści lub sympatycy ruchów LGBT. Także w tym czasie <a href="/wiki/Harvey_Milk" title="Harvey Milk">Harvey Milk</a> (zamordowany razem z burmistrzem <a href="/w/index.php?title=George_Moscone&action=edit&redlink=1" class="new" title="George Moscone (strona nie istnieje)">George’em Moscone’em</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q705708#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q705708">(inne języki)</a></span> w 1978), zadeklarowany homoseksualista i prowadzący swoją kampanię wyborczą pod szyldem równouprawnienia, został wybrany do <a href="/w/index.php?title=San_Francisco_Board_of_Supervisors&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Francisco Board of Supervisors (strona nie istnieje)">Rady Nadzorczej San Francisco</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3658756#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3658756">(inne języki)</a></span> (<a href="/wiki/J%C4%99zyk_angielski" title="Język angielski">ang.</a> <em lang="en">Board of Supervisors</em>)<sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39">[39]</a></sup>, co zostało przedstawione w filmie <a href="/wiki/Obywatel_Milk" title="Obywatel Milk">„Obywatel Milk” (2008</a>). </p><p>W 1989 roku miasto nawiedziło <a href="/wiki/Trz%C4%99sienie_ziemi_Loma_Prieta_(1989)" title="Trzęsienie ziemi Loma Prieta (1989)">trzęsienie ziemi Loma Prieta</a> o sile 7,1 stopni w <a href="/wiki/Skala_Richtera" title="Skala Richtera">skali Richtera</a>, które spowodowało straty i ofiary w całym rejonie Zatoki. W San Francisco wstrząsy uszkodziły <a href="/w/index.php?title=Marina_District_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Marina District (San Francisco) (strona nie istnieje)">Marina District</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q933336#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q933336">(inne języki)</a></span> i <a href="/w/index.php?title=South_of_Market_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="South of Market (San Francisco) (strona nie istnieje)">South of Market</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1507644#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1507644">(inne języki)</a></span>, a także spowodowały uszkodzenia autostrad miejskich: <a href="/w/index.php?title=California_State_Route_480&action=edit&redlink=1" class="new" title="California State Route 480 (strona nie istnieje)">Embarcadero</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q757971#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q757971">(inne języki)</a></span> oraz <a href="/w/index.php?title=Central_Freeway&action=edit&redlink=1" class="new" title="Central Freeway (strona nie istnieje)">Central Freeway</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q564339#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q564339">(inne języki)</a></span>, które następnie rozebrano (<span lang="en">Central Freeway</span> częściowo). Uszkodzony, a w rezultacie przebudowany, został także Bay Bridge. </p><p>W latach „<a href="/wiki/Ba%C5%84ka_internetowa" title="Bańka internetowa">bańki internetowej</a>” gospodarkę miasta ożywiły liczne nowo powstałe przedsięwzięcia. Do San Francisco sprowadzili się liczni przedsiębiorcy i deweloperzy z branży informatycznej, a następnie marketingowcy i inne towarzyszące firmy. W znaczący sposób zmieniło to profil wielu biedniejszych rejonów miasta, które gwałtownie się wzbogaciły. Po załamaniu koniunktury w 2001, wiele z firm upadło, ale zaawansowane technologie, przemysł informatyczny i inne pokrewne wciąż są głównymi elementami gospodarki miasta i jego okolic<sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40">[40]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Geografia">Geografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=2" title="Edytuj sekcję: Geografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=2" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Geografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:San_Francisco_Landsat7_Lg.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/San_Francisco_Landsat7_Lg.jpg/220px-San_Francisco_Landsat7_Lg.jpg" decoding="async" width="220" height="363" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/San_Francisco_Landsat7_Lg.jpg/330px-San_Francisco_Landsat7_Lg.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/San_Francisco_Landsat7_Lg.jpg/440px-San_Francisco_Landsat7_Lg.jpg 2x" data-file-width="475" data-file-height="784" /></a><figcaption>Półwysep San Francisco, poniżej miasta północna część <a href="/wiki/Hrabstwo_San_Mateo" title="Hrabstwo San Mateo">hrabstwa San Mateo</a>, a powyżej hrabstwo <a href="/wiki/Hrabstwo_Marin" title="Hrabstwo Marin">hrabstwo Marin</a></figcaption></figure> <p>San Francisco leży na zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, na szczycie <a href="/w/index.php?title=P%C3%B3%C5%82wysep_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Półwysep San Francisco (strona nie istnieje)">półwyspu San Francisco</a> i oparte jest swoimi granicami o wybrzeża Pacyfiku i zatoki San Francisco. W skład miasta wchodzi też kilka wysp położonych w zatoce, między innymi <a href="/wiki/Alcatraz" title="Alcatraz">Alcatraz</a>, <a href="/w/index.php?title=Treasure_(wyspa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Treasure (wyspa) (strona nie istnieje)">Treasure</a> i sąsiednia <a href="/w/index.php?title=Yerba_Buena_(wyspa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yerba Buena (wyspa) (strona nie istnieje)">Yerba Buena</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q768669#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q768669">(inne języki)</a></span>, a także małe części wysp <a href="/w/index.php?title=Alameda_(wyspa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Alameda (wyspa) (strona nie istnieje)">Alameda</a>, <a href="/wiki/Angel_Island" title="Angel Island">Angel</a> i <a href="/w/index.php?title=Red_Rock_(wyspa)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Red Rock (wyspa) (strona nie istnieje)">Red Rock</a>. Także niezamieszkane wyspy <a href="/w/index.php?title=Farallon&action=edit&redlink=1" class="new" title="Farallon (strona nie istnieje)">Farallon</a> położone 43 km w głąb Pacyfiku, podlegają jurysdykcji miasta. Obszar miasta zawiera się z grubsza w kwadracie o boku ok. 11 km. Linia brzegowa miasta, szczególnie wschodnia i północna, jest w większej części sztuczna; rejony takie jak Marina District czy <a href="/w/index.php?title=Hunters_Point&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hunters Point (strona nie istnieje)">Hunters Point</a> w całości, a <a href="/w/index.php?title=Embarcadero_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Embarcadero (San Francisco) (strona nie istnieje)">Embarcadero</a> w większej części, leżą na sztucznie usypanym lądzie. Podobnie Treasure Island jest sztucznie usypaną wyspą. </p><p>San Francisco i cała jego okolica położone są na obszarze aktywnym sejsmicznie, a wstrząsy regularnie nawiedzają miasto. Za trzęsienia ziemi w tym rejonie odpowiedzialne są <a href="/wiki/San_Andreas_(uskok)" title="San Andreas (uskok)">uskok San Andreas</a> i obszar <a href="/w/index.php?title=Hayward_Fault_Zone&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hayward Fault Zone (strona nie istnieje)">Hayward Fault Zone</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3064497#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3064497">(inne języki)</a></span> (największe trzęsienia ziemi z 1906 i 1989 roku były spowodowane obsunięciem się Hayward Fault Zone), mimo że sam uskok nie przebiega przez miasto. Zagrożenie wstrząsami jest brane pod uwagę przy rozwoju infrastruktury miejskiej. Przy okazji przebudowy całe obszary miasta, zarówno budynki nowo wznoszone, jak i te istniejące, są dostosowywane do wymogów stawianych konstrukcjom przez trzęsienia ziemi<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41">[41]</a></sup> – jednak w mieście wciąż istnieją tysiące mniejszych budynków, szczególnie tych starszych, które pozostają szczególnie narażone na wstrząsy<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42">[42]</a></sup>. Szczególnie wrażliwe okazały się sztucznie usypane fragmenty lądu. Towarzyszące trzęsieniom ziemi wypiętrzenia i zapadliska, a także upłynnienie gruntu, spowodowało duże straty w Marina District podczas trzęsienia ziemi Loma Prieta w 1989 roku<sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43">[43]</a></sup>. </p><p>Charakterystyczną cechą miasta są <a href="/w/index.php?title=Lista_wzg%C3%B3rz_w_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lista wzgórz w San Francisco (strona nie istnieje)">jego wzgórza</a>, których jest więcej niż 50 w jego granicach<sup id="cite_ref-peak_experience_44-0" class="reference"><a href="#cite_note-peak_experience-44">[44]</a></sup> i od których wzięły swoje nazwy niektóre dzielnice, jak: <a href="/w/index.php?title=Nob_Hill&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nob Hill (strona nie istnieje)">Nob Hill</a>, <a href="/w/index.php?title=Pacific_Heights,_San_Francisco,_California&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pacific Heights, San Francisco, California (strona nie istnieje)">Pacific Heights</a>, <a href="/w/index.php?title=Russian_Hill&action=edit&redlink=1" class="new" title="Russian Hill (strona nie istnieje)">Russian Hill</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q49070429#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q49070429">(inne języki)</a></span>, <a href="/w/index.php?title=Potrero_Hill&action=edit&redlink=1" class="new" title="Potrero Hill (strona nie istnieje)">Potrero Hill</a> czy <a href="/w/index.php?title=Telegraph_Hill&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telegraph Hill (strona nie istnieje)">Telegraph Hill</a>. W pobliżu geograficznego środka miasta, na południowy zachód od centrum, leży kilka mniej zaludnionych wzgórz. Dominuje <a href="/w/index.php?title=Mount_Sutro&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mount Sutro (strona nie istnieje)">Mount Sutro</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3322124#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3322124">(inne języki)</a></span>, na którym stoi <a href="/wiki/Sutro_Tower" title="Sutro Tower">Sutro Tower</a> – duża czerwono-biała <a href="/wiki/Wie%C5%BCa_telewizyjna" title="Wieża telewizyjna">wieża radiowo-telewizyjna</a>. Obok leżą wzgórza <a href="/w/index.php?title=Twin_Peaks_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Twin Peaks (San Francisco) (strona nie istnieje)">Twin Peaks</a> – para wzgórz będąca jednym z najwyższych punktów w mieście i popularny punkt widokowy. Najwyższe wzgórze San Francisco to <a href="/w/index.php?title=Mount_Davidson&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mount Davidson (strona nie istnieje)">Mount Davidson</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3321801#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3321801">(inne języki)</a></span>, ok. 282 metrów wysokości, zwieńczone prawie 32 metrowym krzyżem wybudowanym tam w 1934 roku<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45">[45]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Klimat">Klimat</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=3" title="Edytuj sekcję: Klimat" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=3" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Klimat"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:GGB_Fog_Crissy_Field.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/GGB_Fog_Crissy_Field.jpg/220px-GGB_Fog_Crissy_Field.jpg" decoding="async" width="220" height="71" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/GGB_Fog_Crissy_Field.jpg/330px-GGB_Fog_Crissy_Field.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/GGB_Fog_Crissy_Field.jpg/440px-GGB_Fog_Crissy_Field.jpg 2x" data-file-width="620" data-file-height="200" /></a><figcaption>Mgła spowija <a href="/wiki/Golden_Gate_Bridge" title="Golden Gate Bridge">Golden Gate Bridge</a> i nadchodzi nad <a href="/w/index.php?title=Crissy_Field&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crissy Field (strona nie istnieje)">Crissy Field</a></figcaption></figure> <p>San Francisco, jak i cała Kalifornia, leży w strefie <a href="/wiki/Klimat_%C5%9Br%C3%B3dziemnomorski" title="Klimat śródziemnomorski">klimatu śródziemnomorskiego</a>, który cechują łagodne zimy z licznymi opadami i suche lata<sup id="cite_ref-46" class="reference"><a href="#cite_note-46">[46]</a></sup>, co znalazło odzwierciedlenie w niepoprawnie przypisywanemu <a href="/wiki/Mark_Twain" title="Mark Twain">Markowi Twainowi</a> cytacie: <i>Najzimniejsza zima jaką kiedykolwiek przeżyłem to było lato w San Francisco</i> (<em lang="en">The coldest winter I ever spent was a summer in San Francisco.</em>)<sup id="cite_ref-marktwain_47-0" class="reference"><a href="#cite_note-marktwain-47">[47]</a></sup><sup id="cite_ref-48" class="reference"><a href="#cite_note-48">[48]</a></sup>. Dodatkowy wpływ na klimat miasta ma woda, która otacza je z trzech stron. W szczególności zimny <a href="/wiki/Pr%C4%85d_Kalifornijski" title="Prąd Kalifornijski">Prąd Kalifornijski</a> zmniejsza wariacje klimatu, co owocuje umiarkowanymi temperaturami o małej <a href="/wiki/Amplituda" title="Amplituda">amplitudzie</a> rocznej. Natomiast połączenie zimnego powietrza znad oceanu i gorących jego mas znad lądu owocuje charakterystycznymi dla miasta <a href="/wiki/Mg%C5%82a" title="Mgła">mgłami</a>, które wiosną i wczesnym latem spowijają zachodnią część miasta przez cały dzień. Mgła jest mniej widoczna we wschodniej części miasta i zwykle występuje tam późnym latem i jesienią, gdy temperatury są najwyższe. </p><p>Średnia najwyższa temperatura w San Francisco to 21 °C, która jest o 9 °C niższa niż dla miejsc położonych bardziej w głąb lądu, jak <a href="/wiki/Livermore_(Kalifornia)" title="Livermore (Kalifornia)">Livermore</a><sup id="cite_ref-LivermoreClimate_49-0" class="reference"><a href="#cite_note-LivermoreClimate-49">[49]</a></sup>. Najwyższa zanotowana temperatura w San Francisco to 39 °C, odnotowana 17 lipca 1988 roku i 14 czerwca 2000 roku<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50">[50]</a></sup>. Zimy w mieście są łagodne z najwyższymi temperaturami dziennymi sięgającymi 15 °C. Najniższe rzadko kiedy osiągają 0 °C i mniej, jakkolwiek rekordowa najniższa temperatura to −3 °C odnotowana 11 grudnia 1932 roku<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51">[51]</a></sup>. Od maja do września, w okresie letnim, jest bardzo sucho, ale z kolei od listopada aż do marca opady deszczu są bardzo częste. Opady śniegu są niezwykle rzadkie, z około dziesięcioma przypadkami odnotowanymi od 1852. Największy opad śniegu zaobserwowany 5 lutego 1887, wyniósł od 9,4 cm w centrum miasta do 17,8 cm poza nim<sup id="cite_ref-SFClimate_52-0" class="reference"><a href="#cite_note-SFClimate-52">[52]</a></sup>. Ostatni odnotowany opad śniegu w mieście miał miejsce 5 lutego 1976 roku, gdy spadło go ok. 2,5 cm<sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53">[53]</a></sup>. </p><p>Z powodu urozmaiconej topografii i wpływu wody w San Francisco występuje cała gama lokalnych zjawisk <a href="/wiki/Mikroklimat" title="Mikroklimat">mikroklimatycznych</a>. Wysokie wzgórza w geograficznym centrum miasta są odpowiedzialne za 20% różnicę w rocznych opadach pomiędzy różnymi częściami miasta<sup id="cite_ref-SFClimate_52-1" class="reference"><a href="#cite_note-SFClimate-52">[52]</a></sup>. Osłaniają one także wschodnie dzielnice przed masami mgieł i zimnym powietrzem znad oceanu, które jest bardziej odczuwalne na zachodzie miasta. Przeciętnie wschodnia część miasta jest bardziej słoneczna, ze średnio 260 słonecznymi dniami w roku i 105 zachmurzonymi<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54">[54]</a></sup>. </p> <table class="wikitable collapsible" style="margin:auto;"> <caption>Średnia temperatura i opady dla San Francisko (centrum) </caption> <tbody><tr style="font-size:90%"> <th>Miesiąc </th> <th abbr="Styczeń">Sty </th> <th abbr="Luty">Lut </th> <th abbr="Marzec">Mar </th> <th abbr="Kwiecień">Kwi </th> <th abbr="Maj">Maj </th> <th abbr="Czerwiec">Cze </th> <th abbr="Lipiec">Lip </th> <th abbr="Sierpień">Sie </th> <th abbr="Wrzesień">Wrz </th> <th abbr="Październik">Paź </th> <th abbr="Listopad">Lis </th> <th abbr="Grudzień">Gru </th> <th style="border-left-width:medium">Roczna </th></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><abbr class="abbr" title="Średnie maksymalne temperatury w dzień">Średnie temperatury w dzień [°C]</abbr></span> </th> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13,8 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">15,7 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">16,6 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17,3 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17,9 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">19,1 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">19,2 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">20,1 </td> <td style="background:#FF6400;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">21,2 </td> <td style="background:#FF8C00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">20,7 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17,3 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13,9 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">17,7 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Średnie dobowe temperatury [°C]</span> </th> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10,7 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12,2 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12,8 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13,4 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">14,2 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">15,3 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">15,7 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">16,4 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">17,1 </td> <td style="background:#FF9900;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">16,4 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">13,7 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10,9 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">14,1 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><abbr class="abbr" title="Średnie minimalne temperatury w nocy">Średnie temperatury w nocy [°C]</abbr></span> </th> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">7,6 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8,6 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9,2 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">9,6 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10,6 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">11,6 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12,3 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12,8 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12,8 </td> <td style="background:#FFA500;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">12,1 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">10,1 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">7,8 </td> <td style="background:#FFCC66;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">10,4 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap"><a href="/wiki/Opad_atmosferyczny" title="Opad atmosferyczny">Opady</a> [mm] </span> </th> <td style="background:#1428FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">114 </td> <td style="background:#1428FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">113 </td> <td style="background:#5064FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">83 </td> <td style="background:#B4C8FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">37 </td> <td style="background:#DCF0FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">18 </td> <td style="background:#F0FFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">4 </td> <td style="background:#F0FFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">0 </td> <td style="background:#F0FFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">2 </td> <td style="background:#F0FFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">5 </td> <td style="background:#C8DCFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">28 </td> <td style="background:#5064FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">80 </td> <td style="background:#1428FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">116 </td> <td style="background:#8CA0FF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">601 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Średnia liczba dni deszczowych</span> </th> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">11,7 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">11,1 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">11,0 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">6,5 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">3,8 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">1,5 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">0,3 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">1,0 </td> <td style="background:#C8DCF0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">1,7 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">3,9 </td> <td style="background:#A0C8F0;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">8,9 </td> <td style="background:#508CFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">11,6 </td> <td style="background:#FFFFFF;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">73 </td></tr> <tr> <th height="16" style="font-size:90%"><span style="font-size:90%" class="nowrap">Średnie <abbr class="abbr" title="Średnie usłonecznienie (średnia liczba godzin słonecznej bezchmurnej pogody)">usłonecznienie [h]</abbr></span> </th> <td style="background:#FFD700;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">186 </td> <td style="background:#FFFF33;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">208 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">269 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">309 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">325 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">311 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">313 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">287 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">271 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">247 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">173 </td> <td style="background:#FFFF99;color:#000000;font-size:85%;text-align:center;">161 </td> <td style="background:#FFFF00;color:#000000;font-size:85%;text-align:center; border-left-width:medium">3062 </td></tr> <tr> <td colspan="14" style="text-align:center;font-size:88%"><i>Źródło: <a href="/wiki/National_Oceanic_and_Atmospheric_Administration" title="National Oceanic and Atmospheric Administration">NOAA</a><sup id="cite_ref-NOAA_55-0" class="reference"><a href="#cite_note-NOAA-55">[55]</a></sup> <small>(liczba dni z opadami dla wartości 0,3 mm, 8 km od oceanu, 1981-2010)</small> </i> </td></tr></tbody></table> <center> <table class="wikitable"> <caption>Średnia dobowa temperatura morza (°C)<sup id="cite_ref-seatemperature_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-seatemperature-56">[56]</a></sup> </caption> <tbody><tr> <th>Sty </th> <th>Lut </th> <th>Mar </th> <th>Kwi </th> <th>Maj </th> <th>Cze </th> <th>Lip </th> <th>Sie </th> <th>Wrz </th> <th>Paź </th> <th>Lis </th> <th>Gru </th> <th>Rok </th></tr> <tr> <td style="background: #CCFF99; color: black;">11,8 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">11,8 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">12,1 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">11,6 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">11,7 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">11,6 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">12,9 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">13,7 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">14,0 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">13,8 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">12,9 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">12,5 </td> <td style="background: #CCFF99; color: black;">12,6 </td></tr></tbody></table></center> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Podział_miasta"><span id="Podzia.C5.82_miasta"></span>Podział miasta</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=4" title="Edytuj sekcję: Podział miasta" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=4" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Podział miasta"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r70384462">.mw-parser-output .szablon-duza-grafika{display:flex}@media(max-width:720px){body.skin-minerva .mw-parser-output .szablon-duza-grafika{display:block}}</style><div class="thumb szablon-duza-grafika" style="max-width:1010px; margin-left: auto; margin-right:auto;"> <div class="thumbinner"><div class="noresize" style="overflow:auto; overflow-y:display; overflow-x:auto;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:San_Francisco_panorama_from_Twin_Peaks.jpg" class="mw-file-description" title="Panorama San Francisco widziana z Twin Peaks"><img alt="Panorama San Francisco widziana z Twin Peaks" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/San_Francisco_panorama_from_Twin_Peaks.jpg/1000px-San_Francisco_panorama_from_Twin_Peaks.jpg" decoding="async" width="1000" height="116" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/San_Francisco_panorama_from_Twin_Peaks.jpg/1500px-San_Francisco_panorama_from_Twin_Peaks.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/San_Francisco_panorama_from_Twin_Peaks.jpg/2000px-San_Francisco_panorama_from_Twin_Peaks.jpg 2x" data-file-width="7777" data-file-height="903" /></a></span></div><div class="thumbcaption"><center>Panorama San Francisco widziana z Twin Peaks</center></div> </div></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Osiedla">Osiedla</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=5" title="Edytuj sekcję: Osiedla" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=5" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Osiedla"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:SF_Chinatown_CA.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/SF_Chinatown_CA.jpg/220px-SF_Chinatown_CA.jpg" decoding="async" width="220" height="293" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/SF_Chinatown_CA.jpg/330px-SF_Chinatown_CA.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/SF_Chinatown_CA.jpg/440px-SF_Chinatown_CA.jpg 2x" data-file-width="1704" data-file-height="2272" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Chinatown,_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chinatown, San Francisco (strona nie istnieje)">Chinatown w San Francisco</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1073644#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1073644">(inne języki)</a></span> – jedno z największych i najstarszych w Stanach Zjednoczonych</figcaption></figure> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Osiedla_w_San_Francisco" title="Osiedla w San Francisco">Osiedla w San Francisco</a>.</i></div> <p>W San Francisco wyróżnia się tradycyjnie ponad 100 osiedli (ang. <em lang="en">neighborhoods</em>) z unikatowymi nazwami. Mają one różną wielkość, obejmując obszar od kilku do kilkunastu przecznic. Granice między osiedlami są zwykle umowne i oparte na historii okolicy oraz świadomości mieszkańców. </p><p>Historyczne centrum miasta leży w jego północno-wschodniej części, ograniczonej od południa <a href="/w/index.php?title=Market_Street&action=edit&redlink=1" class="new" title="Market Street (strona nie istnieje)">Market Street</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q248284#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q248284">(inne języki)</a></span>. Tam znajduje się <a href="/w/index.php?title=Financial_District_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Financial District (San Francisco) (strona nie istnieje)">Financial District</a>, Union Square i skupia się większość <a href="/wiki/Lista_najwy%C5%BCszych_budynk%C3%B3w_w_San_Francisco" title="Lista najwyższych budynków w San Francisco">najwyższych budynków miasta</a>, dużych domów towarowych i hoteli. Tu swój bieg zaczyna linia zabytkowego tramwaju linowego, łącząca centrum z położonym wyżej Chinatown i <a href="/w/index.php?title=Nob_Hill&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nob Hill (strona nie istnieje)">Nob Hill</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7466#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q7466">(inne języki)</a></span> oraz z leżącym po drugiej stronie miasta portem z będącym atrakcją turystyczną <a href="/w/index.php?title=Fisherman%27s_Wharf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fisherman's Wharf (strona nie istnieje)">Fisherman's Wharf</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1324280#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1324280">(inne języki)</a></span>. Także w tym rejonie znajdują się Russian Hill, osiedle mieszkalne na wzgórzu, na które wspina się osławiona swoimi serpentynami <a href="/wiki/Lombard_Street_(San_Francisco)" title="Lombard Street (San Francisco)">Lombard Street</a>; osiedle włoskich imigrantów <a href="/w/index.php?title=North_Beach_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="North Beach (San Francisco) (strona nie istnieje)">North Beach</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2000502#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2000502">(inne języki)</a></span>; czy <a href="/w/index.php?title=Telegraph_Hill&action=edit&redlink=1" class="new" title="Telegraph Hill (strona nie istnieje)">Telegraph Hill</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1283754#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1283754">(inne języki)</a></span> z wieżą widokową <a href="/wiki/Coit_Tower" title="Coit Tower">Coit Tower</a>. Tuż obok centrum znajduje się <a href="/w/index.php?title=Tenderloin&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tenderloin (strona nie istnieje)">Tenderloin</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7464#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q7464">(inne języki)</a></span>, osiedle o jednym z najwyższych współczynników <a href="/wiki/Przest%C4%99pczo%C5%9B%C4%87" title="Przestępczość">przestępczości</a> i liczbie <a href="/wiki/Bezdomno%C5%9B%C4%87" title="Bezdomność">bezdomnych</a><sup id="cite_ref-57" class="reference"><a href="#cite_note-57">[57]</a></sup>. </p><p>Na południe od <a href="/w/index.php?title=Market_Street&action=edit&redlink=1" class="new" title="Market Street (strona nie istnieje)">Market Street</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q248284#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q248284">(inne języki)</a></span> leży osiedle <a href="/w/index.php?title=South_of_Market&action=edit&redlink=1" class="new" title="South of Market (strona nie istnieje)">South of Market</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1507644#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1507644">(inne języki)</a></span> (SOMA), swojego czasu skupiające zamierający przemysł, a obecnie zmieniające swój profil. Podczas <a href="/wiki/Ba%C5%84ka_internetowa" title="Bańka internetowa">bańki internetowej</a> w okolicy zaczęły się osadzać liczne firmy z branży, powstały wieżowce i apartamentowce (<i><a href="/w/index.php?title=Manhattanizacja&action=edit&redlink=1" class="new" title="Manhattanizacja (strona nie istnieje)">manhattanizacja</a></i>). Przekształciły się także sąsiednie <a href="/w/index.php?title=South_Beach_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="South Beach (San Francisco) (strona nie istnieje)">South Beach</a> czy <a href="/w/index.php?title=Mission_Bay&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mission Bay (strona nie istnieje)">Mission Bay</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6878535#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q6878535">(inne języki)</a></span>, w którym zlokalizowano część <a href="/wiki/Miasteczko_akademickie" title="Miasteczko akademickie">kampusu</a> <a href="/wiki/Uniwersytet_Kalifornijski_w_San_Francisco" title="Uniwersytet Kalifornijski w San Francisco">Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco</a>. </p><p>Osiedle <a href="/w/index.php?title=Mission_District&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mission District (strona nie istnieje)">Mission District</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7469#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q7469">(inne języki)</a></span>, leżące dalej na południe, to od lat 50. XX wieku okolica z przewagą meksykańskich i latynoamerykańskich emigrantów. Osiedle powstało, gdy tereny te zaczęli zaludniać robotnicy-imigranci z <a href="/wiki/Niemcy" title="Niemcy">Niemiec</a>, <a href="/wiki/Irlandia" title="Irlandia">Irlandii</a>, <a href="/wiki/W%C5%82ochy" title="Włochy">Włoch</a> czy krajów skandynawskich. W 1914 roku napłynęła tu dodatkowo fala imigrantów z Ameryki Środkowej, zatrudnionych przy budowie <a href="/wiki/Kana%C5%82_Panamski" title="Kanał Panamski">Kanału Panamskiego</a><sup id="cite_ref-58" class="reference"><a href="#cite_note-58">[58]</a></sup>. </p><p>Południowo-centralna część miasta jest zdominowana przez liczne wzgórza. Tę część miasta charakteryzuje lekka zabudowa mieszkalna, nieregularny układ ulic oraz liczne tereny zielone, rekreacyjne i parki. </p><p>Zamieszkałe są także należące do miasta <a href="/wiki/Treasure_Island" class="mw-disambig" title="Treasure Island">Treasure Island</a> (uprzednio baza wojskowa) i sąsiednia <a href="/w/index.php?title=Yerba_Buena_Island&action=edit&redlink=1" class="new" title="Yerba Buena Island (strona nie istnieje)">Yerba Buena Island</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q768669#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q768669">(inne języki)</a></span>, połączone ze stałym lądem mostem <a href="/wiki/San_Francisco%E2%80%93Oakland_Bay_Bridge" title="San Francisco–Oakland Bay Bridge">Bay Bridge</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Parki_i_plaże"><span id="Parki_i_pla.C5.BCe"></span>Parki i plaże</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=6" title="Edytuj sekcję: Parki i plaże" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=6" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Parki i plaże"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Golden_gate_park_aerial.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Golden_gate_park_aerial.jpg/330px-Golden_gate_park_aerial.jpg" decoding="async" width="330" height="68" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Golden_gate_park_aerial.jpg/495px-Golden_gate_park_aerial.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/06/Golden_gate_park_aerial.jpg/660px-Golden_gate_park_aerial.jpg 2x" data-file-width="1085" data-file-height="222" /></a><figcaption>Golden Gate Park widziany z powietrza. Część wybrzeża po prawej stronie to Ocean Beach</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/Park" title="Park">Parki</a> stanowią 18% powierzchni miasta<sup id="cite_ref-SF_plan_59-0" class="reference"><a href="#cite_note-SF_plan-59">[59]</a></sup>. W sumie 229 parków, skwerów i terenów rekreacyjnych zajmuje 1772 <a href="/wiki/Hektar" title="Hektar">hektary</a>, włączając w to 388 ha poza granicami miasta<sup id="cite_ref-SF_fact_sheet_60-0" class="reference"><a href="#cite_note-SF_fact_sheet-60">[60]</a></sup>. Golden Gate Park, pozostałe parki w samym San Francisco i jego okolicy, była baza wojskowa Presidio, wraz z jej częścią zwaną <a href="/w/index.php?title=Crissy_Field&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crissy Field (strona nie istnieje)">Crissy Field</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5186096#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q5186096">(inne języki)</a></span>, w którym został przywrócony naturalny <a href="/wiki/Ekosystem" title="Ekosystem">ekosystem</a> <a href="/wiki/Solnisko" title="Solnisko">słonych bagien</a>, oraz wyspa Alcatraz są częściami <a href="/w/index.php?title=Golden_Gate_National_Recreation_Area&action=edit&redlink=1" class="new" title="Golden Gate National Recreation Area (strona nie istnieje)">Golden Gate National Recreation Area</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1456206#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1456206">(inne języki)</a></span>. Dodatkowo w południowo-zachodniej części miasta leży <a href="/w/index.php?title=Jezioro_Merced&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jezioro Merced (strona nie istnieje)">Jezioro Merced</a> – słodkowodny zbiornik otoczony terenami parkowymi. </p><p>Największym (410 <a href="/wiki/Hektar" title="Hektar">ha</a><sup id="cite_ref-SF_FAQ_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-SF_FAQ-61">[61]</a></sup>) i najbardziej uczęszczanym parkiem w mieście jest <a href="/wiki/Golden_Gate_Park" title="Golden Gate Park">Golden Gate Park</a><sup id="cite_ref-62" class="reference"><a href="#cite_note-62">[62]</a></sup>, który rozciąga się od środka miasta w kierunku Pacyfiku. Pierwotnie teren parku zajmowały <a href="/wiki/Wydma" title="Wydma">wydmy</a> porośnięte miejscowymi <a href="/wiki/Wiechlinowate" title="Wiechlinowate">trawami</a>, ale w 1870 roku, gdy zakładano park, teren obsadzono tysiącami odmian drzew i innych roślin pochodzących z całego świata. W parku znajdują się liczne dodatkowe obiekty jak: <a href="/w/index.php?title=Conservatory_of_Flowers&action=edit&redlink=1" class="new" title="Conservatory of Flowers (strona nie istnieje)">Conservatory of Flowers</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5163145#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q5163145">(inne języki)</a></span>, Japoński Ogród Herbaciany i Arboretum Strybing<sup id="cite_ref-63" class="reference"><a href="#cite_note-63">[63]</a></sup>. Dodatkowo w mieście rozsianych jest szereg mniejszych parków, skwerów i terenów rekreacyjnych, otoczonych zwykle przez osiedla mieszkalne. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:BakerBeach-San_Francisco.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/BakerBeach-San_Francisco.jpg/220px-BakerBeach-San_Francisco.jpg" decoding="async" width="220" height="145" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/BakerBeach-San_Francisco.jpg/330px-BakerBeach-San_Francisco.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/BakerBeach-San_Francisco.jpg/440px-BakerBeach-San_Francisco.jpg 2x" data-file-width="1193" data-file-height="788" /></a><figcaption>Baker Beach. W oddali klify na północnym zachodzie miasta i most Golden Gate</figcaption></figure> <p>Poczynając od cieśniny Golden Gate na północy, wybrzeże pacyficzne San Francisco stanowią naturalne plaże i <a href="/wiki/Klif" title="Klif">klify</a>. Plaże to m.in.<sup id="cite_ref-64" class="reference"><a href="#cite_note-64">[64]</a></sup>: <a href="/w/index.php?title=Baker_Beach&action=edit&redlink=1" class="new" title="Baker Beach (strona nie istnieje)">Baker Beach</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q684879#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q684879">(inne języki)</a></span> – niewielka, długości ok. 800 m plaża położona na brzegu samej cieśniny, na zachód od mostu Golden Gate. Plaża ta była częścią terenów wojskowych Presidio, po zdemilitaryzowaniu tego rejonu stała się plażą publiczną. Północno-zachodni kraniec półwyspu opada do morza stromymi klifami, natomiast zachodnią granicą miasta jest leżąca nad Pacyfikiem <a href="/wiki/Ocean_Beach" title="Ocean Beach">Ocean Beach</a>. Zimne i silne prądy brzegowe nie sprzyjają kąpieli, na plaży odnotowano wypadki utonięć<sup id="cite_ref-65" class="reference"><a href="#cite_note-65">[65]</a></sup>. Poniżej południowego krańca plaży leżą tereny Fortu Funston, dawnej bazy wojskowej, w której stacjonowała bateria rakiet <a href="/w/index.php?title=Nike_(pocisk)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Nike (pocisk) (strona nie istnieje)">Nike</a>, chroniących wybrzeże. Jest to jedyna część Golden Gate National Recreation Area, gdzie dozwolone jest wyprowadzanie psów bez smyczy. Bezpośrednio na wschód od mostu Golden Gate rozciąga się <a href="/w/index.php?title=Crissy_Field&action=edit&redlink=1" class="new" title="Crissy Field (strona nie istnieje)">Crissy Field</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5186096#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q5186096">(inne języki)</a></span>; nadmorski park-łąka założony na miejscu starego lotniska po zaadaptowaniu i oczyszczeniu tych terenów. Na wschód od Crissy Field cała długość północnego i wschodniego wybrzeża (od strony Zatoki) San Francisco jest uregulowana. Stanowią je <a href="/wiki/Nabrze%C5%BCe" title="Nabrzeże">nabrzeża</a> portowe, <a href="/wiki/Pirs_(budowla)" title="Pirs (budowla)">pirsy</a>, <a href="/wiki/Marina_(%C5%BCeglarstwo)" title="Marina (żeglarstwo)">mariny</a> i inne konstrukcje związane z portowym charakterem miasta. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Samorząd_i_administracja"><span id="Samorz.C4.85d_i_administracja"></span>Samorząd i administracja</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=7" title="Edytuj sekcję: Samorząd i administracja" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=7" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Samorząd i administracja"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:San_Francisco_City_Hall_2.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/San_Francisco_City_Hall_2.JPG/220px-San_Francisco_City_Hall_2.JPG" decoding="async" width="220" height="151" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/San_Francisco_City_Hall_2.JPG/330px-San_Francisco_City_Hall_2.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1f/San_Francisco_City_Hall_2.JPG/440px-San_Francisco_City_Hall_2.JPG 2x" data-file-width="1524" data-file-height="1047" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Ratusz_w_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ratusz w San Francisco (strona nie istnieje)">Ratusz w San Francisco</a></figcaption></figure> <p>Administracyjnie San Francisco to miasto-hrabstwo, czyli miasto, które zostało połączone z <a href="/wiki/Hrabstwo" title="Hrabstwo">hrabstwem</a> (ang. <em lang="en">Consolidated city-county</em>). Status ten posiada od 1856 roku<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66">[66]</a></sup>. Jest to jedyny taki twór administracyjny w Kalifornii<sup id="cite_ref-CityCounty_67-0" class="reference"><a href="#cite_note-CityCounty-67">[67]</a></sup>. <a href="/w/index.php?title=Burmistrz_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Burmistrz San Francisco (strona nie istnieje)">Burmistrz San Francisco</a> jest także administratorem hrabstwa, a <a href="/w/index.php?title=San_Francisco_Board_of_Supervisors&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Francisco Board of Supervisors (strona nie istnieje)">Rada Nadzorcza hrabstwa San Francisco</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3658756#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3658756">(inne języki)</a></span> (ang. <em lang="en">Board of Supervisors</em>) działa jak <a href="/wiki/Rada_gminy" title="Rada gminy">rada miejska</a>. Regulowana przez status miejski, samorząd San Francisco ma formę dwudzielną. Władza wykonawcza, na czele której stoi <a href="/wiki/Burmistrz" title="Burmistrz">burmistrz</a>, to wybieralni oraz mianowani na stanowiska urzędnicy miejscy, a także pracownicy służb publicznych. Władzę ustawodawczą sprawuje 11-osobowa Rada Nadzorcza, na czele której stoi przewodniczący, i która jest odpowiedzialna za ustanawianie praw, uchwał, budżetu i innych. Udział w uchwalaniu ustaw mogą brać także mieszkańcy miasta w ramach <a href="/wiki/Obywatelska_inicjatywa_ustawodawcza" title="Obywatelska inicjatywa ustawodawcza">inicjatywy ludowej</a>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:SFSupervisorDistricts.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/SFSupervisorDistricts.png/220px-SFSupervisorDistricts.png" decoding="async" width="220" height="211" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/SFSupervisorDistricts.png/330px-SFSupervisorDistricts.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/SFSupervisorDistricts.png/440px-SFSupervisorDistricts.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="614" /></a><figcaption>Podział miasta na 11 dzielnic (<i>districts</i>)</figcaption></figure> <p>Członkowie Rady Nadzorczej wybierani są jako reprezentanci 11 numerowanych dzielnic-okręgów wyborczych (ang. <em lang="en">districts</em>), na które oficjalnie podzielone jest San Francisco<sup id="cite_ref-SF_Gov_Supervisor_Districts_68-0" class="reference"><a href="#cite_note-SF_Gov_Supervisor_Districts-68">[68]</a></sup>. W razie śmierci lub rezygnacji aktualnego burmistrza jego urząd przejmuje Przewodniczący Rady Nadzorczej, jak miało to miejsce w 1978 roku, gdy <a href="/wiki/Dianne_Feinstein" title="Dianne Feinstein">Dianne Feinstein</a> przejęła urząd po morderstwie George’a Moscone’a. </p><p>Z powody swojego unikatowego statusu miasta-hrabstwa, lokalny samorząd ma w swojej jurysdykcji także własność i tereny, które leżą poza granicami miasta. <a href="/wiki/Port_lotniczy_San_Francisco" title="Port lotniczy San Francisco">Port lotniczy San Francisco</a>, mimo tego że formalnie leży w hrabstwie <a href="/wiki/Hrabstwo_San_Mateo" title="Hrabstwo San Mateo">San Mateo</a> jest własnością i pod administracją Miasta i hrabstwa San Francisco. Miastu, <a href="/w/index.php?title=Ustawa_Rakera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ustawa Rakera (strona nie istnieje)">ustawą Rakera</a> z 1913 roku, oddano także w wieczystą <a href="/wiki/Dzier%C5%BCawa" title="Dzierżawa">dzierżawę</a> <a href="/w/index.php?title=Hetch_Hetchy_Valley&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hetch Hetchy Valley (strona nie istnieje)">Hetch Hetchy Valley</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q20441239#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q20441239">(inne języki)</a></span> oraz jej <a href="/wiki/Dorzecze" title="Dorzecze">dorzecze</a> w <a href="/wiki/Park_Narodowy_Yosemite" title="Park Narodowy Yosemite">Parku Narodowym Yosemite</a><sup id="cite_ref-CityCounty_67-1" class="reference"><a href="#cite_note-CityCounty-67">[67]</a></sup>. </p><p>W 2006 roku Rada Nadzorcza uchwaliła ustawę powołującą do życia program <a href="/w/index.php?title=Healthy_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Healthy San Francisco (strona nie istnieje)">Healthy San Francisco</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q16995051#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q16995051">(inne języki)</a></span> (pol. <i>Zdrowe San Francisco</i>), czyniącą go pierwszym miastem w Stanach Zjednoczonych zapewniającym opiekę zdrowotną nawet nieubezpieczonym mieszkańcom<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69">[69]</a></sup>. </p><p>Budżet miejski na rok rozliczeniowy 2007–2008 zamknął się na poziomie ponad 6 miliardów dolarów<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70">[70]</a></sup>. </p><p>W San Francisco mają swoją siedzibę także jednostki rządu federalnego, m.in.: <a href="/w/index.php?title=United_States_Court_of_Appeals_for_the_Ninth_Circuit&action=edit&redlink=1" class="new" title="United States Court of Appeals for the Ninth Circuit (strona nie istnieje)">Sąd Apelacyjny dla Dziewiątego Okręgu</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2358778#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2358778">(inne języki)</a></span>, <a href="/w/index.php?title=Bank_Rezerw_Federalnych_w_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bank Rezerw Federalnych w San Francisco (strona nie istnieje)">Bank Rezerw Federalnych</a>, <a href="/w/index.php?title=United_States_Mint&action=edit&redlink=1" class="new" title="United States Mint (strona nie istnieje)">Mennica Państwowa</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1141049#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1141049">(inne języki)</a></span><span class="ExistingWD" style="display:none"><a href="/wiki/Mennica_Stan%C3%B3w_Zjednoczonych" title="Mennica Stanów Zjednoczonych">Mennica Stanów Zjednoczonych</a></span>. Dodatkowo do roku 1990, zanim je zlikwidowano, w granicach miasta znajdowały się trzy duże instalacje wojskowe: na <a href="/w/index.php?title=Presidio_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presidio (San Francisco) (strona nie istnieje)">Presidio</a>, <a href="/wiki/Treasure_Island" class="mw-disambig" title="Treasure Island">Treasure Island</a> oraz <a href="/w/index.php?title=Stocznia_marynarki_wojennej_w_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Stocznia marynarki wojennej w San Francisco (strona nie istnieje)">stocznia marynarki wojennej w San Francisco</a> na <a href="/w/index.php?title=Hunters_Point&action=edit&redlink=1" class="new" title="Hunters Point (strona nie istnieje)">Hunters Point</a>. Okres stacjonowania wojska w mieście jest wspominany podczas dorocznego festynu – <a href="/w/index.php?title=Fleet_Week&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fleet Week (strona nie istnieje)">Fleet Week</a>. Dodatkowo San Francisco jest wykorzystywane jako siedziba dla stanowego <a href="/w/index.php?title=Kalifornijski_S%C4%85d_Najwy%C5%BCszy&action=edit&redlink=1" class="new" title="Kalifornijski Sąd Najwyższy (strona nie istnieje)">Kalifornijskiego Sądu Najwyższego</a> (ang. <em lang="en">Supreme Court of California</em>) oraz innych instytucji stanowych. W mieście mają także swoje placówki dyplomatyczne inne państwa; w sumie w San Francisco jest ponad 70 <a href="/wiki/Urz%C4%85d_konsularny" title="Urząd konsularny">konsulatów</a><sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71">[71]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Demografia">Demografia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=8" title="Edytuj sekcję: Demografia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=8" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Demografia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table class="infobox noprint plainlinks" cellpadding="4" role="presentation"> <tbody><tr> <td style="vertical-align:middle; text-align:center; width:30px;"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/21px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="21" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/31px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/42px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> </td> <td style="line-height:normal; vertical-align:middle; text-align:center; flex:unset;"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/San_Francisco?uselang=pl#Demographic_maps_/_Mapy_demograficzne"><strong>Zobacz galerię</strong> związaną z tematem: <em>Mapy demograficzne San Francisco</em></a> </td></tr></tbody></table> <p>W 2008 roku San Francisco zamieszkiwało 808 976 osób<sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72">[72]</a></sup> Z gęstością zaludnienia 6688 os./km²<sup id="cite_ref-73" class="reference"><a href="#cite_note-73">[73]</a></sup> jest ósmym miastem w Stanach Zjednoczonych pod tym względem<sup id="cite_ref-SF_Population_Density_74-0" class="reference"><a href="#cite_note-SF_Population_Density-74">[74]</a></sup>. San Francisco jest też główną aglomeracją <a href="/wiki/San_Francisco_Bay_Area" title="San Francisco Bay Area">San Francisco Bay Area</a>, gęsto zaludnionego <a href="/wiki/Obszar_metropolitalny" title="Obszar metropolitalny">obszaru metropolitalnego</a> położonego nad Zatoką San Francisco. Ma ponadto duży udział w Połączonym Obszarze Statystycznym (ang. <a href="/w/index.php?title=Combined_Statistical_Area&action=edit&redlink=1" class="new" title="Combined Statistical Area (strona nie istnieje)">Combined Statistical Area</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2985090#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2985090">(inne języki)</a></span>) San Francisco-<a href="/wiki/San_Jose_(Kalifornia)" title="San Jose (Kalifornia)">San Jose</a>-<a href="/wiki/Oakland" title="Oakland">Oakland</a>, o liczbie mieszkańców ponad 7 milionów, co czyni go piątym tego typu obszarem pod względem liczby ludności w Stanach Zjednoczonych<sup id="cite_ref-75" class="reference"><a href="#cite_note-75">[75]</a></sup>. </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74810174">.mw-parser-output .wykres-demog{background:white;color:black}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .wykres-demog{filter:invert()brightness(1.3)hue-rotate(180deg)}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .wykres-demog{filter:invert()brightness(1.3)hue-rotate(180deg)}}</style> <div role="figure" class="wykres-demog" style="max-width: fit-content;"><div class="timeline-wrapper"><map name="timeline_fjq577ti0ldvuzcxtyarwzxvgy0avvv"></map><img usemap="#timeline_fjq577ti0ldvuzcxtyarwzxvgy0avvv" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/pl/timeline/fjq577ti0ldvuzcxtyarwzxvgy0avvv.png" /></div><div style="margin:.2em 1em .5em">Zmiana liczby ludności San Francisco <br /><span style="font-size: 85%">Źródło: U.S. Census Bureau<sup id="cite_ref-SF_Historical_Population_76-0" class="reference"><a href="#cite_note-SF_Historical_Population-76">[76]</a></sup></span></div></div> <p>Jak i w wielu innych dużych miastach Stanów Zjednoczonych, w ludności San Francisco stosunkowo duży udział mają „mniejszości” etniczne. <a href="/wiki/Bia%C5%82a_odmiana_cz%C5%82owieka" title="Biała odmiana człowieka">Mieszkańcy rasy białej</a> pochodzenia nie-<a href="/wiki/Latynosi" title="Latynosi">latynoskiego</a> stanowią mniej niż połowę populacji. Według danych z 2007 ludzie rasy białej stanowili 57,2% mieszkańców (45,0% pochodzenia nie-latynoskiego); 33,1% Azjaci; 7,3% <a href="/wiki/Czarna_odmiana_cz%C5%82owieka" title="Czarna odmiana człowieka">ludzie rasy czarnej</a> (włączając w to <a href="/wiki/Afroamerykanie" title="Afroamerykanie">Afroamerykanów</a>); 0,9% <a href="/wiki/Indianie_Ameryki_P%C3%B3%C5%82nocnej" title="Indianie Ameryki Północnej">Indianie Ameryki Północnej</a> lub rdzenni mieszkańcy <a href="/wiki/Alaska" title="Alaska">Alaski</a>; 0,7% rdzenni mieszkańcy <a href="/wiki/Hawaje" title="Hawaje">Hawajów</a> i innych wysp Pacyfiku; 3,9% innych ras i 2,9% dwóch lub więcej ras. 14,0% ludności stanowili ludzie pochodzenia latynoskiego, z czego około połowa z nich to <a href="/wiki/Meksyk" title="Meksyk">Meksykanie</a><sup id="cite_ref-77" class="reference"><a href="#cite_note-77">[77]</a></sup>. </p><p>Stosunkowo mało mieszkańców miasta to rodowici mieszkańcy San Francisco. Tylko 35% mieszkańców urodziło się w Kalifornii, a ponad 39% pochodzi spoza Stanów Zjednoczonych<sup id="cite_ref-SFEconomicStrategy_78-0" class="reference"><a href="#cite_note-SFEconomicStrategy-78">[78]</a></sup>. </p><p>Zgodnie ze spisem z 2005, San Francisco zamieszkuje najwyższy spośród 50 największych miast Stanów Zjednoczonych odsetek ludzi o orientacji <a href="/wiki/Homoseksualizm" class="mw-redirect" title="Homoseksualizm">homoseksualnej</a>, którzy stanowią 15,4% ludności<sup id="cite_ref-79" class="reference"><a href="#cite_note-79">[79]</a></sup>. W hrabstwie San Francisco jest także najwyższy odsetek małżeństw i związków homoseksualnych oraz jednopłciowych gospodarstw domowych w całych Stanach Zjednoczonych, a San Francisco Bay Area ma ich największe zagęszczenie spośród obszarów metropolitalnych w kraju<sup id="cite_ref-80" class="reference"><a href="#cite_note-80">[80]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Mediana" title="Mediana">Mediana</a> wysokości dochodów na gospodarstwo domowe w San Francisco wynosiła w 2005 roku 57 833 $, a na rodzinę 67 809 $, będąc trzecia wśród dużych miast w kraju<sup id="cite_ref-MedianIncome_81-0" class="reference"><a href="#cite_note-MedianIncome-81">[81]</a></sup>. Mieszkańcy plasujący się ze swoimi dochodami poniżej <a href="/wiki/Relatywna_granica_ub%C3%B3stwa" title="Relatywna granica ubóstwa">relatywnej granicy ubóstwa</a> stanowią 7,7%, co jest wartością poniżej średniej krajowej i jedną z najniższych dla miast notowanych przez <a href="/wiki/United_States_Census_Bureau" title="United States Census Bureau">U.S. Census Bureau</a><sup id="cite_ref-82" class="reference"><a href="#cite_note-82">[82]</a></sup>. Zgodnie z krajowym trendem, migracja poza miasto rodzin klasy średniej powiększa różnice pomiędzy dochodami mieszkańców<sup id="cite_ref-MiddleClass_83-0" class="reference"><a href="#cite_note-MiddleClass-83">[83]</a></sup>, a także przyczynia się do obniżenia odsetku dzieci w strukturze ludnościowej. Dzieci stanowią 14,5% ludności miasta, co jest jednym z najniższych wskaźników spośród dużych miast Ameryki<sup id="cite_ref-84" class="reference"><a href="#cite_note-84">[84]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Bezdomno%C5%9B%C4%87" title="Bezdomność">Bezdomność</a> to chroniczna przypadłość miasta i kontrowersyjny problem począwszy od lat 80. XX wieku. Uważa się, że San Francisco ma jeden z najwyższych odsetków bezdomnych w stosunku do liczby mieszkańców spośród dużych miast amerykańskich<sup id="cite_ref-85" class="reference"><a href="#cite_note-85">[85]</a></sup><sup id="cite_ref-86" class="reference"><a href="#cite_note-86">[86]</a></sup>. </p><p>W 2006 roku w San Francisco odnotowano 875 brutalnych <a href="/wiki/Przest%C4%99pstwo" title="Przestępstwo">przestępstw</a> (<a href="/wiki/Zab%C3%B3jstwo#Kwalifikowane_typy_zabójstwa" title="Zabójstwo">morderstwa</a>, <a href="/wiki/Gwa%C5%82t" title="Gwałt">gwałty</a> itp.) na 100 000 mieszkańców i 4958 na 100 000 mieszkańców przestępstw przeciwko własności (<a href="/wiki/Kradzie%C5%BC" title="Kradzież">kradzieże</a>)<sup id="cite_ref-SFCrimeRank_87-0" class="reference"><a href="#cite_note-SFCrimeRank-87">[87]</a></sup>, co jest liczbą większą niż średnia krajowa<sup id="cite_ref-88" class="reference"><a href="#cite_note-88">[88]</a></sup>. W roku 2008, podobnie jak i w 2007, w mieście zanotowano najwyższą od dekady liczbę zabójstw: 98<sup id="cite_ref-89" class="reference"><a href="#cite_note-89">[89]</a></sup>. </p><p>Rosnące koszty życia w San Francisco, sprawiły, że rosną także koszty firm z branży komputerowej. Jedna z firm pomaga je obniżyć oferując pracownikom 10 tysięcy $ za wyprowadzenie się z miasta i pracę zdalną z tańszych miejscowości<sup id="cite_ref-90" class="reference"><a href="#cite_note-90">[90]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Gospodarka">Gospodarka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=9" title="Edytuj sekcję: Gospodarka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=9" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Gospodarka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Alcatraz03182006.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Alcatraz03182006.jpg/440px-Alcatraz03182006.jpg" decoding="async" width="440" height="68" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Alcatraz03182006.jpg/660px-Alcatraz03182006.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Alcatraz03182006.jpg/880px-Alcatraz03182006.jpg 2x" data-file-width="4024" data-file-height="624" /></a><figcaption><a href="/wiki/Alcatraz" title="Alcatraz">Alcatraz</a> odwiedza 1,5 miliona turystów rocznie<sup id="cite_ref-91" class="reference"><a href="#cite_note-91">[91]</a></sup></figcaption></figure> <p>Obecnie podstawą gospodarki San Francisco jest <a href="/wiki/Turystyka" title="Turystyka">turystyka</a>. Miasto wraz ze swoimi atrakcjami, spopularyzowane w sztuce i kulturze, stało się szeroko rozpoznawalne na świecie. San Francisco przyciąga czwartą co do wielkości liczbę turystów spośród wszystkich miast w Stanach Zjednoczonych<sup id="cite_ref-TravelandTourism_92-0" class="reference"><a href="#cite_note-TravelandTourism-92">[92]</a></sup> z <a href="/wiki/Pier_39" title="Pier 39">Pier 39</a> na <a href="/w/index.php?title=Fisherman%27s_Wharf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fisherman's Wharf (strona nie istnieje)">Fisherman's Wharf</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1324280#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1324280">(inne języki)</a></span>, jako trzecią co do popularności atrakcją turystyczną w kraju<sup id="cite_ref-93" class="reference"><a href="#cite_note-93">[93]</a></sup>. W 2007 roku miasto odwiedziło ponad 16 milionów turystów, wprowadzając do jego gospodarki ponad 8,2 miliarda dolarów<sup id="cite_ref-SFGATE_Raine_94-0" class="reference"><a href="#cite_note-SFGATE_Raine-94">[94]</a></sup>. San Francisco, ze swoim dużym zapleczem hotelowym oraz światowej klasy centrum konferencyjnym <a href="/w/index.php?title=Moscone_Center&action=edit&redlink=1" class="new" title="Moscone Center (strona nie istnieje)"><span lang="en">Moscone Center</span></a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1752484#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1752484">(inne języki)</a></span>, jest także jednym spośród dziesięciu najpopularniejszych miejsc do organizowania konferencji i konwentów<sup id="cite_ref-95" class="reference"><a href="#cite_note-95">[95]</a></sup>. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:San_Francisco_downtown.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/San_Francisco_downtown.jpg/220px-San_Francisco_downtown.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/San_Francisco_downtown.jpg/330px-San_Francisco_downtown.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/San_Francisco_downtown.jpg/440px-San_Francisco_downtown.jpg 2x" data-file-width="2592" data-file-height="1944" /></a><figcaption>Centrum San Francisco z widokiem na biurowce w <a href="/w/index.php?title=Financial_District_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Financial District (San Francisco) (strona nie istnieje)">Financial District</a></figcaption></figure> <p>Na początku XX wieku miasto stało się głównym centrum bankowym i finansowym na Zachodnim Wybrzeżu. <a href="/w/index.php?title=Montgomery_Street&action=edit&redlink=1" class="new" title="Montgomery Street (strona nie istnieje)">Montgomery Street</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3322721#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3322721">(inne języki)</a></span> w Financial District była znana jako „<a href="/wiki/Wall_Street" title="Wall Street">Wall Street</a> Zachodu”<sup id="cite_ref-96" class="reference"><a href="#cite_note-96">[96]</a></sup> ze znajdującymi się przy niej m.in.: <a href="/w/index.php?title=Bank_Rezerw_Federalnych_w_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bank Rezerw Federalnych w San Francisco (strona nie istnieje)">Bankiem Rezerw Federalnych</a>, główną siedzibą korporacji <a href="/wiki/Wells_Fargo" title="Wells Fargo">Wells Fargo</a>, a także obecnie już nie działającą <a href="/w/index.php?title=Pacific_Exchange&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pacific Exchange (strona nie istnieje)">Pacific Coast Stock Exchange</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q4458741#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q4458741">(inne języki)</a></span> (Giełda Papierów Wartościowych Wybrzeża Pacyficznego). W San Francisco powstał także <a href="/wiki/Bank_of_America" title="Bank of America">Bank of America</a>, pionier usług dla <a href="/wiki/Klasa_%C5%9Brednia" title="Klasa średnia">klasy średniej</a>, który na swoją siedzibę wybudował w 1960 roku nowoczesny budynek na <a href="/wiki/555_California_Street" title="555 California Street">555 California Street</a>. W mieście mają swoje siedziby lub oddziały także inne instytucje finansowe, banki i spółki <a href="/wiki/Venture_capital" title="Venture capital">venture capital</a>, jak m.in.: <a href="/w/index.php?title=Charles_Schwab_Corporation&action=edit&redlink=1" class="new" title="Charles Schwab Corporation (strona nie istnieje)">Charles Schwab Corporation</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1066028#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1066028">(inne języki)</a></span>, <a href="/w/index.php?title=Bank_of_the_West&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bank of the West (strona nie istnieje)">Bank of the West</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2881919#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2881919">(inne języki)</a></span>, <a href="/w/index.php?title=Union_Bank_of_California&action=edit&redlink=1" class="new" title="Union Bank of California (strona nie istnieje)">Union Bank of California</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1442804#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1442804">(inne języki)</a></span>, <a href="/wiki/Visa" title="Visa">Visa</a> czy <a href="/w/index.php?title=United_Commercial_Bank&action=edit&redlink=1" class="new" title="United Commercial Bank (strona nie istnieje)">United Commercial Bank</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7887625#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q7887625">(inne języki)</a></span>. Z ponad trzydziestoma międzynarodowymi instytucjami finansowymi<sup id="cite_ref-97" class="reference"><a href="#cite_note-97">[97]</a></sup>, sześcioma firmami z listy <a href="/wiki/Fortune_500" title="Fortune 500">Fortune 500</a><sup id="cite_ref-98" class="reference"><a href="#cite_note-98">[98]</a></sup> i rozbudowaną infrastrukturą oraz profesjonalnym rynkiem usług w sektorach takich jak: prawo, <a href="/wiki/Public_relations" title="Public relations">public relations</a>, architektura i projektowanie, San Francisco jest uważane za jedną z <a href="/wiki/Metropolia_globalna" title="Metropolia globalna">metropolii globalnych</a><sup id="cite_ref-99" class="reference"><a href="#cite_note-99">[99]</a></sup>. Miasto w 2005 roku zajmowało piętnastą pozycję na świecie i ósmą w kraju na liście miast z najwyższym <a href="/wiki/Produkt_krajowy_brutto" title="Produkt krajowy brutto">PKB</a><sup id="cite_ref-100" class="reference"><a href="#cite_note-100">[100]</a></sup>. </p><p>Gospodarka San Francisco jest ściśle powiązana z sąsiednimi, jak np. od południa z <a href="/wiki/San_Jose_(Kalifornia)" title="San Jose (Kalifornia)">San Jose</a> i <a href="/wiki/Dolina_Krzemowa" title="Dolina Krzemowa">Doliną Krzemową</a>, z którymi dzieli zapotrzebowanie na wykształconych pracowników oraz specjalistów<sup id="cite_ref-101" class="reference"><a href="#cite_note-101">[101]</a></sup>. Samo miasto silnie wspiera przemysł <a href="/wiki/Biotechnologia" title="Biotechnologia">biotechnologiczny</a> oraz biomedyczny, będąc dużym ośrodkiem skupiającym przedsięwzięcia z tychże dziedzin. Mission Bay, w której powstał drugi kampus Uniwersytetu Kalifornijskiego San Francisco, stał się lokalnym centrum z niezbędną do badań infrastrukturą i budynkami. Mieści się tam także siedziba <a href="/w/index.php?title=California_Institute_for_Regenerative_Medicine&action=edit&redlink=1" class="new" title="California Institute for Regenerative Medicine (strona nie istnieje)">Kalifornijskiego Instytutu Medycyny Regeneracyjnej</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5020628#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q5020628">(inne języki)</a></span> – agencji publicznej sponsorującej badania <a href="/wiki/Kom%C3%B3rki_macierzyste" title="Komórki macierzyste">komórek macierzystych</a> w stanie Kalifornia. </p><p>Małe przedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 10 pracowników oraz przedsięwzięcia jednoosobowe stanowiły w 2006 85% wszystkich firm<sup id="cite_ref-102" class="reference"><a href="#cite_note-102">[102]</a></sup>, a liczba mieszkańców pracujących w przedsiębiorstwach zatrudniających więcej niż 1000 pracowników spadła od 1977 roku o połowę<sup id="cite_ref-SFEconomicStrategy_78-1" class="reference"><a href="#cite_note-SFEconomicStrategy-78">[78]</a></sup>. Miasto świadomie ogranicza rozwój dużych sieci handlowych, hurtowni i hipermarketów w mieście. Rada Nadzorcza wykorzystała w tym celu plan zagospodarowania, by zawęzić tereny, na których dozwolona by była taka działalność gospodarcza<sup id="cite_ref-103" class="reference"><a href="#cite_note-103">[103]</a></sup>, co spotkało się z poparciem mieszkańców<sup id="cite_ref-104" class="reference"><a href="#cite_note-104">[104]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Transport">Transport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=10" title="Edytuj sekcję: Transport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=10" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:Sfbaybridge_at_night.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Sfbaybridge_at_night.jpg/220px-Sfbaybridge_at_night.jpg" decoding="async" width="220" height="178" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Sfbaybridge_at_night.jpg/330px-Sfbaybridge_at_night.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4b/Sfbaybridge_at_night.jpg 2x" data-file-width="345" data-file-height="279" /></a><figcaption>Bay Bridge – most łączący San Francisco z <a href="/wiki/Oakland" title="Oakland">Oakland</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport_drogowy">Transport drogowy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=11" title="Edytuj sekcję: Transport drogowy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=11" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport drogowy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Ze względu na szczególne ulokowanie geograficzne, wykluczające praktyczne funkcjonowanie <a href="/wiki/Obwodnica" title="Obwodnica">obwodnic</a>, a także na skutek nasilonych tu zwłaszcza pod koniec lat 50. XX wieku protestów społecznych przeciwko szybkiemu rozwojowi sieci <a href="/wiki/Autostrada" title="Autostrada">autostrad</a> (tzw. <em lang="en">freeway revolts</em>)<sup id="cite_ref-freeway_105-0" class="reference"><a href="#cite_note-freeway-105">[105]</a></sup>, San Francisco jako jedno z nielicznych miast amerykańskich zamiast typowego dla Ameryki systemu autostrad (ang. <em lang="en">highways</em>) przyjęło popularny w Europie system komunikacyjny oparty na sieci arterii drogowych. Tendencja ta uwidacznia się również w decyzjach podjętych po trzęsieniu ziemi <a href="/wiki/Trz%C4%99sienie_ziemi_Loma_Prieta_(1989)" title="Trzęsienie ziemi Loma Prieta (1989)">Loma Prieta</a> z roku 1989, kiedy to postanowiono zburzyć Embarcadero oraz część <span lang="en">Central Freeway</span> i przekształcić je w zwykłe drogi<sup id="cite_ref-freeway_105-1" class="reference"><a href="#cite_note-freeway-105">[105]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport_publiczny">Transport publiczny</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=12" title="Edytuj sekcję: Transport publiczny" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=12" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport publiczny"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Niemal jedna trzecia mieszkańców miasta dojeżdża do pracy korzystając z transportu publicznego, tak wynika z badań przeprowadzonych w 2005 roku<sup id="cite_ref-106" class="reference"><a href="#cite_note-106">[106]</a></sup>. Transport w obrębie miasta jest zarządzany przez San Francisco Municipal Railway (znany jako Muni). System, który jest własnością miasta, działa jako system stanowiący połączenie <a href="/wiki/Kolej_miejska" title="Kolej miejska">lekkiej kolei</a> i <a href="/wiki/Metro" title="Metro">metra</a> (Muni Metro) oraz sieci <a href="/wiki/Autobus" title="Autobus">autobusowej</a> i <a href="/wiki/Trolejbus" title="Trolejbus">trolejbusowej</a>. Te tramwaje jeżdżą po ulicach dzielnic peryferyjnych zaś w centrum kursują w podziemnym tunelu<sup id="cite_ref-web.archive.org_107-0" class="reference"><a href="#cite_note-web.archive.org-107">[107]</a></sup>. Ponadto Muni posiada linię tramwajową F Market & Wharves, której trasa wiedzie od dzielnicy Castro ulicą Market Street do Fisherman’s Wharf i która jest ikoną <a href="/wiki/Tramwaje_w_San_Francisco" title="Tramwaje w San Francisco">systemu tramwajowego w San Francisco</a> wpisaną na listę <a href="/wiki/National_Historic_Landmark" title="National Historic Landmark">National Historic Landmark</a>. Linie kolejowe podmiejskie należą do dwóch uzupełniających się wzajemnie przewoźników. <span lang="en">Bay Area Rapid Transit</span> (<span lang="en">BART</span>) to regionalny system metra łączący San Francisco z East Bay przez podwodny tunel, Tube Transbay. Linia prowadzi także pod <span lang="en">Market Street</span> do <span lang="en">Civic Center</span>, gdzie skręca na południe do <span lang="en">Mission District</span> i dalej na południe przez <a href="/wiki/Hrabstwo_San_Mateo" title="Hrabstwo San Mateo">Hrabstwo San Mateo</a> do <a href="/wiki/Port_lotniczy_San_Francisco" title="Port lotniczy San Francisco">międzynarodowego lotniska San Francisco</a> i do Millbrae<sup id="cite_ref-web.archive.org_107-1" class="reference"><a href="#cite_note-web.archive.org-107">[107]</a></sup>. Linia kolejowa należąca do systemu Caltrain prowadzi z San Francisco na południe półwyspu do <a href="/wiki/San_Jose_(Kalifornia)" title="San Jose (Kalifornia)">San Jose</a><sup id="cite_ref-web.archive.org_107-2" class="reference"><a href="#cite_note-web.archive.org-107">[107]</a></sup>. Linia ta została zbudowana w roku 1863 i przez wiele lat była własnością Southern Pacific. </p> <ul class="gallery mw-gallery-traditional"> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Muni_1010_turning_onto_17th_Street,_September_1998.jpg" class="mw-file-description" title="Tramwaj w San Francisco"><img alt="Tramwaj w San Francisco" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Muni_1010_turning_onto_17th_Street%2C_September_1998.jpg/120px-Muni_1010_turning_onto_17th_Street%2C_September_1998.jpg" decoding="async" width="120" height="94" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Muni_1010_turning_onto_17th_Street%2C_September_1998.jpg/180px-Muni_1010_turning_onto_17th_Street%2C_September_1998.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/Muni_1010_turning_onto_17th_Street%2C_September_1998.jpg/240px-Muni_1010_turning_onto_17th_Street%2C_September_1998.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1251" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Tramwaj w San Francisco</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:T_Third_Street_train_at_Church_station,_November_2007.jpg" class="mw-file-description" title="Tramwaj na podziemnym przystanku Muni Metro Church Street"><img alt="Tramwaj na podziemnym przystanku Muni Metro Church Street" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/T_Third_Street_train_at_Church_station%2C_November_2007.jpg/120px-T_Third_Street_train_at_Church_station%2C_November_2007.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/T_Third_Street_train_at_Church_station%2C_November_2007.jpg/180px-T_Third_Street_train_at_Church_station%2C_November_2007.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/T_Third_Street_train_at_Church_station%2C_November_2007.jpg/240px-T_Third_Street_train_at_Church_station%2C_November_2007.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Tramwaj na podziemnym przystanku Muni Metro Church Street</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:San_Francisco_Muni_Flyer_Trolley_Bus_5208.jpg" class="mw-file-description" title="Trolejbus w San Francisco"><img alt="Trolejbus w San Francisco" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/San_Francisco_Muni_Flyer_Trolley_Bus_5208.jpg/120px-San_Francisco_Muni_Flyer_Trolley_Bus_5208.jpg" decoding="async" width="120" height="80" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/San_Francisco_Muni_Flyer_Trolley_Bus_5208.jpg/180px-San_Francisco_Muni_Flyer_Trolley_Bus_5208.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/San_Francisco_Muni_Flyer_Trolley_Bus_5208.jpg/240px-San_Francisco_Muni_Flyer_Trolley_Bus_5208.jpg 2x" data-file-width="3504" data-file-height="2336" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Trolejbus w San Francisco</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Boarding_Fremont_BART_at_Embarcadero.JPG" class="mw-file-description" title="Pociąg BART na stacji metra Embarcadero"><img alt="Pociąg BART na stacji metra Embarcadero" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Boarding_Fremont_BART_at_Embarcadero.JPG/120px-Boarding_Fremont_BART_at_Embarcadero.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Boarding_Fremont_BART_at_Embarcadero.JPG/180px-Boarding_Fremont_BART_at_Embarcadero.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Boarding_Fremont_BART_at_Embarcadero.JPG/240px-Boarding_Fremont_BART_at_Embarcadero.JPG 2x" data-file-width="2272" data-file-height="1704" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Pociąg <span lang="en">BART</span> na stacji metra Embarcadero</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:San_Francisco_Culture_Bus.jpg" class="mw-file-description" title="Autobus w San Francisco"><img alt="Autobus w San Francisco" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/San_Francisco_Culture_Bus.jpg/120px-San_Francisco_Culture_Bus.jpg" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/San_Francisco_Culture_Bus.jpg/180px-San_Francisco_Culture_Bus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/San_Francisco_Culture_Bus.jpg/240px-San_Francisco_Culture_Bus.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2304" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Autobus w San Francisco</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:-21_and_-13_Cable_cars_on_the_Powell_%26_Mason_line.JPG" class="mw-file-description" title="Tramwaje linowe na trasie linii Powell-Mason line"><img alt="Tramwaje linowe na trasie linii Powell-Mason line" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/-21_and_-13_Cable_cars_on_the_Powell_%26_Mason_line.JPG/120px--21_and_-13_Cable_cars_on_the_Powell_%26_Mason_line.JPG" decoding="async" width="120" height="90" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/-21_and_-13_Cable_cars_on_the_Powell_%26_Mason_line.JPG/180px--21_and_-13_Cable_cars_on_the_Powell_%26_Mason_line.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dd/-21_and_-13_Cable_cars_on_the_Powell_%26_Mason_line.JPG/240px--21_and_-13_Cable_cars_on_the_Powell_%26_Mason_line.JPG 2x" data-file-width="3264" data-file-height="2448" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Tramwaje linowe na trasie linii Powell-Mason line</div> </li> <li class="gallerybox" style="width: 155px"> <div class="thumb" style="width: 150px; height: 150px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Plik:Caltrainterminal.jpg" class="mw-file-description" title="Widok na dworzec kolejowy Caltrain Depot w San Francisco"><img alt="Widok na dworzec kolejowy Caltrain Depot w San Francisco" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Caltrainterminal.jpg/120px-Caltrainterminal.jpg" decoding="async" width="120" height="74" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Caltrainterminal.jpg/180px-Caltrainterminal.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Caltrainterminal.jpg/240px-Caltrainterminal.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="1884" /></a></span></div> <div class="gallerytext">Widok na dworzec kolejowy Caltrain Depot w San Francisco</div> </li> </ul> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Transport_lotniczy">Transport lotniczy</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=13" title="Edytuj sekcję: Transport lotniczy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=13" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Transport lotniczy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint relarticle mainarticle" style="margin:0.2em 0 0.5em 1.6em"><span class="nomobile navigation-not-searchable"><span class="notpageimage" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/16px-Information_icon4.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/24px-Information_icon4.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Information_icon4.svg/32px-Information_icon4.svg.png 2x" data-file-width="620" data-file-height="620" /></span></span> </span><i>Osobny artykuł: <a href="/wiki/Port_lotniczy_San_Francisco" title="Port lotniczy San Francisco">Port lotniczy San Francisco</a>.</i></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:San_Francisco_International_Airport_at_night.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/San_Francisco_International_Airport_at_night.jpg/220px-San_Francisco_International_Airport_at_night.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/San_Francisco_International_Airport_at_night.jpg/330px-San_Francisco_International_Airport_at_night.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/San_Francisco_International_Airport_at_night.jpg/440px-San_Francisco_International_Airport_at_night.jpg 2x" data-file-width="2048" data-file-height="1365" /></a><figcaption>Lotnisko San Francisco w nocy (2005)</figcaption></figure> <p>Port lotniczy San Francisco (SFO) położony jest 21 km na południe od centrum miasta na terenie <a href="/wiki/Hrabstwo_San_Mateo" title="Hrabstwo San Mateo">hrabstwa San Mateo</a>, ale znajduje się pod jurysdykcją miasta i hrabstwa San Francisco. Bezpośrednio z lotniskiem graniczą także miasta <a href="/wiki/Millbrae" title="Millbrae">Millbrae</a>, <a href="/wiki/San_Bruno" title="San Bruno">San Bruno</a> i <a href="/wiki/South_San_Francisco" title="South San Francisco">South San Francisco</a>. Lotnisko San Francisco jest portem międzynarodowym z największym <a href="/wiki/Terminal_pasa%C5%BCerski" title="Terminal pasażerski">terminalem odpraw</a> międzynarodowych w Stanach Zjednoczonych<sup id="cite_ref-intlterminalfactsheet_108-0" class="reference"><a href="#cite_note-intlterminalfactsheet-108">[108]</a></sup>. Lotnisko jest <a href="/wiki/W%C4%99z%C5%82owy_port_lotniczy" class="mw-redirect" title="Węzłowy port lotniczy">węzłem lotniczym</a> linii <a href="/wiki/United_Airlines" title="United Airlines">United Airlines</a>, największego użytkownika portu<sup id="cite_ref-UAL_109-0" class="reference"><a href="#cite_note-UAL-109">[109]</a></sup>. Także decyzja linii <a href="/wiki/Virgin_America" title="Virgin America">Virgin America</a>, by operować z tego portu<sup id="cite_ref-VirginAmerica_110-0" class="reference"><a href="#cite_note-VirginAmerica-110">[110]</a></sup>, odwróciła trend wśród <a href="/wiki/Tanie_linie_lotnicze" title="Tanie linie lotnicze">tanich przewoźników</a>, którzy do tej pory omijali SFO na rzecz <a href="/wiki/Port_lotniczy_Oakland" title="Port lotniczy Oakland">Oakland</a> czy <a href="/wiki/Port_lotniczy_San_Jose" title="Port lotniczy San Jose">San Jose</a>. W 2007 roku port lotniczy San Francisco był pod względem liczby odprawionych pasażerów dziesiątym lotniskiem w Stanach Zjednoczonych<sup id="cite_ref-111" class="reference"><a href="#cite_note-111">[111]</a></sup>, a 21-tym na świecie, odprawiając 37,2 miliona pasażerów<sup id="cite_ref-112" class="reference"><a href="#cite_note-112">[112]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Porty">Porty</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=14" title="Edytuj sekcję: Porty" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=14" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Porty"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:San_Francisco_Ferry_Building_(cropped).jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/San_Francisco_Ferry_Building_%28cropped%29.jpg/220px-San_Francisco_Ferry_Building_%28cropped%29.jpg" decoding="async" width="220" height="119" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/San_Francisco_Ferry_Building_%28cropped%29.jpg/330px-San_Francisco_Ferry_Building_%28cropped%29.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/San_Francisco_Ferry_Building_%28cropped%29.jpg/440px-San_Francisco_Ferry_Building_%28cropped%29.jpg 2x" data-file-width="4800" data-file-height="2599" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Ferry_Building&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferry Building (strona nie istnieje)">Ferry Building</a> przy <a href="/w/index.php?title=Embarcadero_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Embarcadero (San Francisco) (strona nie istnieje)">Embarcadero</a></figcaption></figure> <p>Struktury portu San Francisco rozciągają się wzdłuż północnego, północno-wschodniego i wschodniego wybrzeża miasta (zaczynając od <a href="/wiki/Kotwicowisko" title="Kotwicowisko">kotwicowiska</a> w pobliżu mostu Złote Wrota na zachodzie, do <a href="/w/index.php?title=Candlestick_Point_State_Recreation_Area&action=edit&redlink=1" class="new" title="Candlestick Point State Recreation Area (strona nie istnieje)">Candlestick Point</a> na wschodzie). W jego skład, oprócz budynków portowych, terminalu promowego, magazynów, wchodzi kilkanaście prostopadłych do brzegu <a href="/wiki/Pirs_(budowla)" title="Pirs (budowla)">pirsów</a> do których cumowały statki, następnie rozładowywane lub załadowywane (ręcznie lub za pomocą dźwigów), i z których towary były wysyłane do magazynów na lądzie. Obecnie port nie jest wykorzystywany na potrzeby ruchu towarowego, ale dalej obsługuje on ruch <a href="/wiki/Prom" title="Prom">promowy</a> oraz innych małych statków pasażerskich. Część struktur portu stanowi atrakcję turystyczną (<a href="/w/index.php?title=Fisherman%27s_Wharf&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fisherman's Wharf (strona nie istnieje)">Fisherman's Wharf</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1324280#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1324280">(inne języki)</a></span>, <a href="/w/index.php?title=Pirs_39&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pirs 39 (strona nie istnieje)">Pirs 39</a>, <a href="/w/index.php?title=Pirs_70&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pirs 70 (strona nie istnieje)">Pirs 70</a>, <a href="/w/index.php?title=Ferry_Building&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ferry Building (strona nie istnieje)">Ferry Building</a>). W porcie są także zakotwiczone okręty-muzea: <a href="/wiki/USS_Pampanito_(SS-383)" title="USS Pampanito (SS-383)">USS Pampanito</a> i <a href="/w/index.php?title=SS_Jeremiah_O%E2%80%99Brien&action=edit&redlink=1" class="new" title="SS Jeremiah O’Brien (strona nie istnieje)">SS Jeremiah O’Brien</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2464180#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2464180">(inne języki)</a></span>. Organizacyjnie port jest półautonomiczną jednostką zarządzaną przez pięcioosobową komisję wybieraną przez burmistrza i zatwierdzaną przez Radę Nadzorczą San Francisco. </p><p>Port San Francisco był swojego czasu największym i najruchliwszym portem na Zachodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. Obsługiwał ruch towarowy z Pacyfiku, jak i Atlantyku i był centrum handlu drzewem na Zachodnim Wybrzeżu. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Oświata_i_nauka"><span id="O.C5.9Bwiata_i_nauka"></span>Oświata i nauka</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=15" title="Edytuj sekcję: Oświata i nauka" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=15" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Oświata i nauka"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Uczelnie">Uczelnie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=16" title="Edytuj sekcję: Uczelnie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=16" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Uczelnie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:UCSF-Mission_Bay_Campus.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/UCSF-Mission_Bay_Campus.jpg/220px-UCSF-Mission_Bay_Campus.jpg" decoding="async" width="220" height="111" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/UCSF-Mission_Bay_Campus.jpg/330px-UCSF-Mission_Bay_Campus.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/UCSF-Mission_Bay_Campus.jpg/440px-UCSF-Mission_Bay_Campus.jpg 2x" data-file-width="3015" data-file-height="1528" /></a><figcaption>Budynki na kampusie <a href="/wiki/Uniwersytet_Kalifornijski_w_San_Francisco" title="Uniwersytet Kalifornijski w San Francisco">UCSF</a> w <a href="/w/index.php?title=Mission_Bay,_San_Francisco,_California&action=edit&redlink=1" class="new" title="Mission Bay, San Francisco, California (strona nie istnieje)">Mission Bay</a></figcaption></figure> <p>Największa uczelnia w mieście – <a href="/wiki/Uniwersytet_Kalifornijski_w_San_Francisco" title="Uniwersytet Kalifornijski w San Francisco">Uniwersytet Kalifornijski w San Francisco</a> – jest częścią wielkiego <a href="/wiki/Uniwersytet_Kalifornijski" title="Uniwersytet Kalifornijski">Uniwersytetu Kalifornijskiego</a>. Jego specjalizacją naukową, jak i dydaktyczną, jest medycyna oraz nauki biomedyczne i pokrewne. UCSF jest jedną z pięciu najlepszych uczelni medycznych w Stanach Zjednoczonych<sup id="cite_ref-113" class="reference"><a href="#cite_note-113">[113]</a></sup>, a także zarządza centrum medycznym <a href="/w/index.php?title=UCSF_Medical_Center&action=edit&redlink=1" class="new" title="UCSF Medical Center (strona nie istnieje)">UCSF Medical Center</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q7864122#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q7864122">(inne języki)</a></span>, które jest jednym z 10 najlepszych szpitali w kraju<sup id="cite_ref-114" class="reference"><a href="#cite_note-114">[114]</a></sup>. UCSF jest także jednym z głównych pracodawców w mieście, ustępując jedynie administracji miejskiej i hrabstwa<sup id="cite_ref-115" class="reference"><a href="#cite_note-115">[115]</a></sup>. Jednostki uczelni są skupione w większości w dwóch <a href="/wiki/Miasteczko_akademickie" title="Miasteczko akademickie">kampusach</a>: starszym, zlokalizowanym na Wzgórzach Parnassus, gdzie znajdują się głównie <a href="/wiki/Szpital_kliniczny" title="Szpital kliniczny">kliniki</a> i nowym, otwartym w 2003 roku w Mission Bay. Kampus w Mission Bay o powierzchni ponad 17 ha jest przeznaczony do prowadzenia działalności naukowej i po ukończeniu pozwoli na podwojenie liczby placówek badawczych uniwersytetu<sup id="cite_ref-116" class="reference"><a href="#cite_note-116">[116]</a></sup>. </p><p>Najstarszym uniwersytetem w mieście, a także jednym z najstarszych na zachód od <a href="/wiki/Missisipi_(stan)" title="Missisipi (stan)">Missisipi</a>, jest założony w 1855 roku <a href="/w/index.php?title=University_of_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of San Francisco (strona nie istnieje)">Uniwersytet San Francisco</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1887879#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1887879">(inne języki)</a></span><sup id="cite_ref-117" class="reference"><a href="#cite_note-117">[117]</a></sup>. Jest to <a href="/wiki/Jezuici" title="Jezuici">jezuicka</a> szkoła prywatna. Mieści się ona na <a href="/w/index.php?title=Lone_Mountain&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lone Mountain (strona nie istnieje)">Lone Mountain</a> – jednym ze wzgórz w mieście. </p><p><a href="/w/index.php?title=University_of_California,_Hastings_College_of_the_Law&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of California, Hastings College of the Law (strona nie istnieje)">University of California, Hastings College of the Law</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3577853#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3577853">(inne języki)</a></span> to uniwersytet prawniczy, założony w części miasta zwanej <a href="/wiki/Civic_Center_(Los_Angeles)" title="Civic Center (Los Angeles)">Civic Center</a> w 1878 roku. Jest to najstarsza szkoła prawnicza w Kalifornii, z której wywodzi się więcej sędziów stanowych niż z jakiejkolwiek innej<sup id="cite_ref-118" class="reference"><a href="#cite_note-118">[118]</a></sup>. </p><p><a href="/wiki/Uniwersytet_Stanowy_w_San_Francisco" title="Uniwersytet Stanowy w San Francisco">Uniwersytet Stanowy San Francisco</a> to część <a href="/wiki/Uniwersytet_Stanu_Kalifornia" title="Uniwersytet Stanu Kalifornia">systemu Kalifornijskiego Uniwersytetu Stanowego</a>. Mieści się on niedaleko Jeziora Merced<sup id="cite_ref-sfsu_119-0" class="reference"><a href="#cite_note-sfsu-119">[119]</a></sup> i kształci blisko 30 000 studentów<sup id="cite_ref-120" class="reference"><a href="#cite_note-120">[120]</a></sup> na ponad 100 kierunkach<sup id="cite_ref-sfsu_119-1" class="reference"><a href="#cite_note-sfsu-119">[119]</a></sup>. </p><p><a href="/w/index.php?title=City_College_of_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="City College of San Francisco (strona nie istnieje)">City College of San Francisco</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2974556#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2974556">(inne języki)</a></span>, kształcący około 100 000 studentów<sup id="cite_ref-121" class="reference"><a href="#cite_note-121">[121]</a></sup>, to z kolei jeden z największych <a href="/wiki/Community_college" title="Community college">community college</a> w kraju. </p><p>Uczelnie artystyczne to m.in. <a href="/w/index.php?title=San_Francisco_Art_Institute&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Francisco Art Institute (strona nie istnieje)">San Francisco Art Institute</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q586735#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q586735">(inne języki)</a></span>, <a href="/w/index.php?title=Academy_of_Art_University&action=edit&redlink=1" class="new" title="Academy of Art University (strona nie istnieje)">Academy of Art University</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2822225#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2822225">(inne języki)</a></span> i filia zlokalizowanego w Oakland <a href="/w/index.php?title=California_College_of_the_Arts&action=edit&redlink=1" class="new" title="California College of the Arts (strona nie istnieje)">California College of the Arts</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1026804#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1026804">(inne języki)</a></span>. <a href="/w/index.php?title=San_Francisco_Conservatory_of_Music&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Francisco Conservatory of Music (strona nie istnieje)">San Francisco Conservatory of Music</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2034815#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2034815">(inne języki)</a></span> to z kolei jedyna szkoła muzyczna tego typu na zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, kształcąca w muzyce orkiestrowej i kameralnej, <a href="/wiki/Kompozycja_(muzyka)" title="Kompozycja (muzyka)">kompozycji</a> oraz <a href="/wiki/Dyrygent" title="Dyrygent">dyrygenturze</a>. </p><p>W mieście działa także wyższa szkoła kulinarna: <a href="/w/index.php?title=California_Culinary_Academy&action=edit&redlink=1" class="new" title="California Culinary Academy (strona nie istnieje)">California Culinary Academy</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q5020382#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q5020382">(inne języki)</a></span>, która zrzeszona w programie <a href="/w/index.php?title=Le_Cordon_Bleu&action=edit&redlink=1" class="new" title="Le Cordon Bleu (strona nie istnieje)">Le Cordon Bleu</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q495992#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q495992">(inne języki)</a></span>, oferuje kursy sztuki kulinarnej, piekarnictwa i ciastkarstwa oraz zarządzania lokalami gastronomicznymi. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Szkoły_podstawowe_i_średnie"><span id="Szko.C5.82y_podstawowe_i_.C5.9Brednie"></span>Szkoły podstawowe i średnie</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=17" title="Edytuj sekcję: Szkoły podstawowe i średnie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=17" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Szkoły podstawowe i średnie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/Szko%C5%82a_publiczna" title="Szkoła publiczna">Szkoły publiczne</a>, <a href="/wiki/Szko%C5%82a_podstawowa" title="Szkoła podstawowa">podstawowe</a> i <a href="/wiki/Szko%C5%82a_%C5%9Brednia" title="Szkoła średnia">średnie</a>, są zarządzane przez <a href="/w/index.php?title=San_Francisco_Unified_School_District&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Francisco Unified School District (strona nie istnieje)">San Francisco Unified School District</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q2215009#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q2215009">(inne języki)</a></span>, a w przypadku niektórych <a href="/wiki/Szko%C5%82a_spo%C5%82eczna" title="Szkoła społeczna">szkół społecznych</a> przez Stanową Komisję Edukacji (ang. <em lang="en">State Board of Education</em>). W San Francisco znajduje się najstarsza na zachód od Mississippi publiczna szkoła średnia <a href="/w/index.php?title=Lowell_High_School&action=edit&redlink=1" class="new" title="Lowell High School (strona nie istnieje)">Lowell High School</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q6693219#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q6693219">(inne języki)</a></span><sup id="cite_ref-122" class="reference"><a href="#cite_note-122">[122]</a></sup> oraz <a href="/w/index.php?title=School_of_the_Arts_High_School_(San_Francisco)&action=edit&redlink=1" class="new" title="School of the Arts High School (San Francisco) (strona nie istnieje)">School of the Arts High School</a>, które są dwiema miejskimi <a href="/w/index.php?title=Magnet_school&action=edit&redlink=1" class="new" title="Magnet school (strona nie istnieje)">szkołami średnimi ze specjalnym programem nauczania</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1703577#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1703577">(inne języki)</a></span> (profilowanymi). </p><p>Do 100 szkół publicznych lub parafialnych w mieście uczęszcza prawie 30% populacji w wieku szkolnym (w porównaniu do 10% w skali kraju<sup id="cite_ref-SFGPrvtSchools_123-0" class="reference"><a href="#cite_note-SFGPrvtSchools-123">[123]</a></sup>). Prawie 40% tych szkół to <a href="/wiki/Szko%C5%82a_katolicka" title="Szkoła katolicka">szkoły katolickie</a> zarządzane przez <a href="/wiki/Archidiecezja_San_Francisco" title="Archidiecezja San Francisco">Archidiecezję San Francisco</a><sup id="cite_ref-124" class="reference"><a href="#cite_note-124">[124]</a></sup><sup id="cite_ref-125" class="reference"><a href="#cite_note-125">[125]</a></sup>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Kultura">Kultura</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=18" title="Edytuj sekcję: Kultura" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=18" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Kultura"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>W 1935 utworzono <a href="/wiki/San_Francisco_Museum_of_Modern_Art" title="San Francisco Museum of Modern Art">San Francisco Museum of Modern Art</a>. Od 1957 organizowany jest <a href="/wiki/Mi%C4%99dzynarodowy_Festiwal_Filmowy_w_San_Francisco" title="Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San Francisco">Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San Francisco</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Polonia">Polonia</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=19" title="Edytuj sekcję: Polonia" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=19" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Polonia"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li>Polskie msze w San Francisco odprawiane są w kościele przy 240 Fell Street</li> <li>W dzielnicy <span lang="en">Mission District</span> znajduje się od 1926 roku „Dom Polski” („<span lang="en">Polish Club Incorporated</span>”).</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Sport">Sport</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=20" title="Edytuj sekcję: Sport" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=20" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Sport"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Plik:SFBaseballPark.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/SFBaseballPark.jpg/220px-SFBaseballPark.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/SFBaseballPark.jpg/330px-SFBaseballPark.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/SFBaseballPark.jpg/440px-SFBaseballPark.jpg 2x" data-file-width="600" data-file-height="450" /></a><figcaption>Stadion San Francisco Giants</figcaption></figure> <p>Swoją siedzibę w San Francisco ma występująca w lidze <a href="/wiki/National_Football_League" title="National Football League">NFL</a> drużyna <a href="/wiki/San_Francisco_49ers" title="San Francisco 49ers">49ers</a>. Początkowo grali w <a href="/wiki/All-America_Football_Conference" title="All-America Football Conference">All-America Football Conference</a>, jednak w 1950 roku awansowali do NFL, a na obecnym stadionie <a href="/wiki/Candlestick_Park" title="Candlestick Park">Candlestick Park</a>, rozgrywają swoje mecze dopiero od 1971 roku. Podczas występów w NFL, 49ers zgromadzili na swoim koncie 5 tytułów <a href="/wiki/Super_Bowl" title="Super Bowl">Super Bowl</a>. </p><p>San Francisco ma swojego reprezentanta w <a href="/wiki/Major_League_Baseball" title="Major League Baseball">Major League Baseball</a>, którym jest zespół <a href="/wiki/San_Francisco_Giants" title="San Francisco Giants">Giants</a>. Do Kalifornii drużyna trafiła w 1958 roku z <a href="/wiki/Nowy_Jork" title="Nowy Jork">Nowego Jorku</a>. W 1989 roku zespół dotarł do finału ligi MLB, jednak po 3. meczu miasto nawiedziło <a href="/wiki/Trz%C4%99sienie_ziemi_Loma_Prieta_(1989)" title="Trzęsienie ziemi Loma Prieta (1989)">trzęsienie ziemi</a>. Od 2000 roku Giants występują na <a href="/wiki/AT%26T_Park" title="AT&T Park">AT&T Park</a><sup id="cite_ref-126" class="reference"><a href="#cite_note-126">[126]</a></sup>. W 2010 i 2012 zespół wygrał <a href="/wiki/World_Series" title="World Series">World Series</a><sup id="cite_ref-127" class="reference"><a href="#cite_note-127">[127]</a></sup>. </p><p>Na Kezar Stadium swoje mecze rozgrywa <a href="/w/index.php?title=San_Francisco_Bay_Seals&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Francisco Bay Seals (strona nie istnieje)">San Francisco Bay Seals</a>, który występuje w lidze <a href="/w/index.php?title=USL_Premier_Development_League&action=edit&redlink=1" class="new" title="USL Premier Development League (strona nie istnieje)">USL Premier Development League</a>. </p><p>Miasto jest także reprezentowane w <a href="/wiki/National_Collegiate_Athletic_Association" title="National Collegiate Athletic Association">rozgrywkach akademickich</a> przez <a href="/w/index.php?title=University_of_San_Francisco&action=edit&redlink=1" class="new" title="University of San Francisco (strona nie istnieje)">Uniwersytet San Francisco</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1887879#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1887879">(inne języki)</a></span>, który posiada drużynę <a href="/w/index.php?title=San_Francisco_Dons&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Francisco Dons (strona nie istnieje)">San Francisco Dons</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q3036862#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q3036862">(inne języki)</a></span> w <a href="/wiki/NCAA_Division_I" title="NCAA Division I">NCAA Division I</a>. Jednym ze studentów, a także zawodnikiem drużyny był <a href="/wiki/Bill_Russell" title="Bill Russell">Bill Russell</a>, który wraz z drużyną koszykarską zdobył mistrzostwo Stanów Zjednoczonych w 1955 i 1956 roku. </p><p>Organizowany jest tu także <a href="/w/index.php?title=San_Francisco_Marathon&action=edit&redlink=1" class="new" title="San Francisco Marathon (strona nie istnieje)">San Francisco Marathon</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q1760313#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q1760313">(inne języki)</a></span>, który corocznie przyciąga około 7000 uczestników<sup id="cite_ref-128" class="reference"><a href="#cite_note-128">[128]</a></sup>. Co roku rozgrywane są tu także zawody w golfie z cyklu <a href="/wiki/PGA_Tour" title="PGA Tour">PGA Tour</a>. </p><p>Od 2019 roku swoje mecze w San Francisco rozgrywa drużyna koszykarska <b>Golden State Warriors</b> występująca w lidze NBA (poprzednio drużyna rozgrywała swoje mecze w hali <b>Oracle Arena</b> w <a href="/wiki/Oakland" title="Oakland">Oakland</a>). Siedmiokrotni mistrzowie ligi w: 1947, 1956, 1975, 2015, 2017, 2018 i 2022. Mecze domowe rozgrywają w <a href="/w/index.php?title=Chase_Center&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chase Center (strona nie istnieje)">Chase Center</a><span class="noprint link-interwiki" style="position:relative;top:-.4em; white-space: nowrap; font-size:x-small;"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q15262098#sitelinks-wikipedia" class="extiw" title="d:Q15262098">(inne języki)</a></span><span class="ExistingWD" style="display:none"><a href="/wiki/Chase_Center_(hala_sportowa)" title="Chase Center (hala sportowa)">Chase Center (hala sportowa)</a></span>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Urodzeni_w_San_Francisco">Urodzeni w San Francisco</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=21" title="Edytuj sekcję: Urodzeni w San Francisco" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=21" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Urodzeni w San Francisco"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Rosie_Casals" title="Rosie Casals">Rosie Casals</a> – tenisistka</li> <li><a href="/wiki/Charles_Doe" title="Charles Doe">Charles Doe</a> – sportowiec, olimpijczyk</li> <li><a href="/wiki/Danny_Glover" title="Danny Glover">Danny Glover</a> – aktor</li> <li><a href="/wiki/Chris_Isaak" title="Chris Isaak">Chris Isaak</a> – piosenkarz i muzyk</li> <li><a href="/wiki/Bruce_Lee" title="Bruce Lee">Bruce Lee</a> – aktor i mistrz <a href="/wiki/Sztuki_walki" title="Sztuki walki">sztuk walk</a></li> <li><a href="/wiki/Alicia_Silverstone" title="Alicia Silverstone">Alicia Silverstone</a> – aktorka</li> <li><a href="/wiki/Clint_Eastwood" title="Clint Eastwood">Clint Eastwood</a> – aktor, reżyser i producent filmowy</li> <li><a href="/wiki/Kirk_Hammett" title="Kirk Hammett">Kirk Hammett</a> – muzyk, gitarzysta w amerykańskiej grupie muzycznej <a href="/wiki/Metallica" title="Metallica">Metallica</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Miasta_partnerskie">Miasta partnerskie</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=22" title="Edytuj sekcję: Miasta partnerskie" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=22" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Miasta partnerskie"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wybrze%C5%BCe_Ko%C5%9Bci_S%C5%82oniowej" title="Wybrzeże Kości Słoniowej"><img alt="Wybrzeże Kości Słoniowej" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_C%C3%B4te_d%27Ivoire.svg/22px-Flag_of_C%C3%B4te_d%27Ivoire.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_C%C3%B4te_d%27Ivoire.svg/33px-Flag_of_C%C3%B4te_d%27Ivoire.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fe/Flag_of_C%C3%B4te_d%27Ivoire.svg/44px-Flag_of_C%C3%B4te_d%27Ivoire.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Abid%C5%BCan" title="Abidżan">Abidżan</a> (<a href="/wiki/Wybrze%C5%BCe_Ko%C5%9Bci_S%C5%82oniowej" title="Wybrzeże Kości Słoniowej">Wybrzeże Kości Słoniowej</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/W%C5%82ochy" title="Włochy"><img alt="Włochy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/22px-Flag_of_Italy.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/33px-Flag_of_Italy.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/44px-Flag_of_Italy.svg.png 2x" data-file-width="1500" data-file-height="1000" /></a></span></span> <a href="/wiki/Asy%C5%BC" title="Asyż">Asyż</a> (<a href="/wiki/W%C5%82ochy" title="Włochy">Włochy</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Indie" title="Indie"><img alt="Indie" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/22px-Flag_of_India.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/33px-Flag_of_India.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Flag_of_India.svg/44px-Flag_of_India.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Bengaluru" title="Bengaluru">Bangalore</a> (<a href="/wiki/Indie" title="Indie">Indie</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Irlandia" title="Irlandia"><img alt="Irlandia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/22px-Flag_of_Ireland.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/33px-Flag_of_Ireland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Flag_of_Ireland.svg/44px-Flag_of_Ireland.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Cork" title="Cork">Cork</a> (<a href="/wiki/Irlandia" title="Irlandia">Irlandia</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Izrael" title="Izrael"><img alt="Izrael" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/22px-Flag_of_Israel.svg.png" decoding="async" width="22" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/33px-Flag_of_Israel.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Flag_of_Israel.svg/44px-Flag_of_Israel.svg.png 2x" data-file-width="1100" data-file-height="800" /></a></span></span> <a href="/wiki/Hajfa" title="Hajfa">Hajfa</a> (<a href="/wiki/Izrael" title="Izrael">Izrael</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wietnam" title="Wietnam"><img alt="Wietnam" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/22px-Flag_of_Vietnam.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/33px-Flag_of_Vietnam.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/44px-Flag_of_Vietnam.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Ho_Chi_Minh_(miasto)" title="Ho Chi Minh (miasto)">Ho Chi Minh</a> (<a href="/wiki/Wietnam" title="Wietnam">Wietnam</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Filipiny" title="Filipiny"><img alt="Filipiny" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/22px-Flag_of_the_Philippines.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/33px-Flag_of_the_Philippines.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Flag_of_the_Philippines.svg/44px-Flag_of_the_Philippines.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Manila" title="Manila">Manila</a> (<a href="/wiki/Filipiny" title="Filipiny">Filipiny</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Japonia" title="Japonia"><img alt="Japonia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/22px-Flag_of_Japan.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/33px-Flag_of_Japan.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Flag_of_Japan.svg/44px-Flag_of_Japan.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Osaka" title="Osaka">Osaka</a> (<a href="/wiki/Japonia" title="Japonia">Japonia</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Francja" title="Francja"><img alt="Francja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/22px-Flag_of_France.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/33px-Flag_of_France.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/Flag_of_France.svg/44px-Flag_of_France.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Pary%C5%BC" title="Paryż">Paryż</a> (<a href="/wiki/Francja" title="Francja">Francja</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Korea_Po%C5%82udniowa" title="Korea Południowa"><img alt="Korea Południowa" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/22px-Flag_of_South_Korea.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/33px-Flag_of_South_Korea.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/09/Flag_of_South_Korea.svg/44px-Flag_of_South_Korea.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Seul" title="Seul">Seul</a> (<a href="/wiki/Korea_Po%C5%82udniowa" title="Korea Południowa">Korea Południowa</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Chi%C5%84ska_Republika_Ludowa" title="Chiny"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/22px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/33px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg/44px-Flag_of_the_People%27s_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Szanghaj" title="Szanghaj">Szanghaj</a> (<a href="/wiki/Chi%C5%84ska_Republika_Ludowa" title="Chińska Republika Ludowa">Chiny</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Australia" title="Australia"><img alt="Australia" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/22px-Flag_of_Australia.svg.png" decoding="async" width="22" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/33px-Flag_of_Australia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b9/Flag_of_Australia.svg/44px-Flag_of_Australia.svg.png 2x" data-file-width="1280" data-file-height="640" /></a></span></span> <a href="/wiki/Sydney" title="Sydney">Sydney</a> (<a href="/wiki/Australia" title="Australia">Australia</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Republika_Chi%C5%84ska" title="Tajwan"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/22px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/33px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/72/Flag_of_the_Republic_of_China.svg/44px-Flag_of_the_Republic_of_China.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span> <a href="/wiki/Tajpej" title="Tajpej">Tajpej</a> (<a href="/wiki/Republika_Chi%C5%84ska" title="Republika Chińska">Tajwan</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Grecja" title="Grecja"><img alt="Grecja" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/22px-Flag_of_Greece.svg.png" decoding="async" width="22" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/33px-Flag_of_Greece.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Flag_of_Greece.svg/44px-Flag_of_Greece.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="400" /></a></span></span> <a href="/wiki/Saloniki" title="Saloniki">Saloniki</a> (<a href="/wiki/Grecja" title="Grecja">Grecja</a>)</li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Szwajcaria" title="Szwajcaria"><img alt="Szwajcaria" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Flag_of_Switzerland_%28Pantone%29.svg/20px-Flag_of_Switzerland_%28Pantone%29.svg.png" decoding="async" width="20" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Flag_of_Switzerland_%28Pantone%29.svg/30px-Flag_of_Switzerland_%28Pantone%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Flag_of_Switzerland_%28Pantone%29.svg/40px-Flag_of_Switzerland_%28Pantone%29.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span> <a href="/wiki/Zurych" title="Zurych">Zurych</a> (<a href="/wiki/Szwajcaria" title="Szwajcaria">Szwajcaria</a>)<sup id="cite_ref-SF_FAQ_61-1" class="reference"><a href="#cite_note-SF_FAQ-61">[61]</a></sup></li> <li><span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/Polska" title="Polska"><img alt="Polska" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/22px-Flag_of_Poland.svg.png" decoding="async" width="22" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/33px-Flag_of_Poland.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Flag_of_Poland.svg/44px-Flag_of_Poland.svg.png 2x" data-file-width="640" data-file-height="400" /></a></span></span> <a href="/wiki/Krak%C3%B3w" title="Kraków">Kraków</a> (<a href="/wiki/Polska" title="Polska">Polska</a>)</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Przypisy">Przypisy</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=23" title="Edytuj sekcję: Przypisy" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=23" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Przypisy"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="do-not-make-smaller refsection"><div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-1">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><span class="cite-name-before"><span class="cite-name-full">James</span><span class="cite-name-initials" title="James" style="display:none">J.</span> </span><span class="cite-lastname">Sullivan</span><span class="cite-name-after" style="display:none"> <span class="cite-name-full">James</span><span class="cite-name-initials" title="James">J.</span></span>, <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110715195854/http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=%2Fchronicle%2Farchive%2F2003%2F10%2F14%2FDD67721.DTL&type=travelbayarea"><i><span lang="en">Frisco, that once-verboten term for the city by the bay, is making a comeback among the young and hip. Herb Caen is spinning at warp speed</span></i></a>, San Francisco: San Francisco Chronicle, 14 października 2003<span class="accessdate"> [dostęp 2008-10-15]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/chronicle/archive/2003/10/14/DD67721.DTL&type=travelbayarea">adresu</a> 2011-07-15]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft.aufirst=James&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Frisco%2C+that+once-verboten+term+for+the+city+by+the+bay%2C+is+making+a+comeback+among+the+young+and+hip.+Herb+Caen+is+spinning+at+warp+speed&rft.place=San+Francisco&rft.pub=San+Francisco+Chronicle&rft.date=2003-10-14&rft.aulast=Sullivan&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sfgate.com%2Fcgi-bin%2Farticle.cgi%3Ffile%3D%2Fchronicle%2Farchive%2F2003%2F10%2F14%2FDD67721.DTL%26type%3Dtravelbayarea" style="display:none"> </span> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-2">↑</a></span> <span class="reference-text">Wielu turystów mówi o mieście „Frisco”. Nazwa ta została spopularyzowana w takich piosenkach jak <i><a href="/w/index.php?title=(Sittin%27_On)_The_Dock_of_the_Bay&action=edit&redlink=1" class="new" title="(Sittin' On) The Dock of the Bay (strona nie istnieje)">(Sittin' On) The Dock of the Bay</a></i> czy <a href="/w/index.php?title=Sweet_Little_Sixteen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Sweet Little Sixteen (strona nie istnieje)"><span lang="en">Sweet Little Sixteen</span></a>. Jakkolwiek mieszkańcy wolą określenie „<span lang="en">The City by the Bay</span>”. Samuel D. Cohen pisał <span lang="en">writes that many credit „Friscophobia” to newspaper columnist <a href="/w/index.php?title=Herb_Caen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Herb Caen (strona nie istnieje)">Herb Caen</a>, whose first book, published in 1953, was „Don’t Call it Frisco.” Caen was considered by many to be the recognized authority on what was, and what was not, beneath the city’s dignity, and to him, Frisco was intolerable.</span> <cite class="citation web">Sama Cohen: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/19971123191158/http://www.journalism.sfsu.edu/www/pubs/gater/fall97/sept11/Frisco.html"><span lang="en">Locals Know best: only tourists call it ‘Frisco’</span></a>. [w:] <i>Golden Gater Online</i> [on-line]. San Francisco State University, 1997-09-11. [dostęp 2008-10-15]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.journalism.sfsu.edu/www/pubs/gater/fall97/sept11/Frisco.html">tego adresu</a> (1997-11-23)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">San Francisco Public Library: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071018174123/http://sfpl.lib.ca.us/news/onlineexhibits/amusing/ppie.htm"><span lang="en">PPIE: The City That Knows How</span></a>. [w:] <i>Amusing America</i> [on-line]. San Francisco Public Library, Online Exhibitions, 2005-03-29. [dostęp 2008-10-15]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://sfpl.lib.ca.us/news/onlineexhibits/amusing/ppie.htm">tego adresu</a> (2007-10-18)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book"><a href="/w/index.php?title=Herb_Caen&action=edit&redlink=1" class="new" title="Herb Caen (strona nie istnieje)">Herb Caen</a>: <i><span lang="en">Baghdad-by-the-Bay</span></i>. Garden City, N.Y.: Doubleday, 1949. LC F869.S3 C12. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780891740476" title="Specjalna:Książki/9780891740476">ISBN <span class="isbn isbn-do-sprawdzenia">978-0891740476</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/31060237">31060237</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=%3Cspan++lang%3D%22en%22%3EBaghdad-by-the-Bay%3C%2Fspan%3E&rft.aulast=Caen&rft.aufirst=Herb&rft.date=1949&rft.pub=Doubleday&rft.place=Garden+City%2C+N.Y.&rft.isbn=978-0891740476&rft_id=info:oclcnum/31060237"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161129201547/http://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?src=bkmk.">American FactFinder – Results</a>. factfinder.census.gov. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?src=bkmk.">tego adresu</a> (2016-11-29)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.opendatanetwork.com/entity/1600000US0667000/San_Francisco_CA/geographic.population.density?year=2014">Population Density, San Francisco, CA</a>. [dostęp 2017-11-01]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-ludność2-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-ludność2_7-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2009/03/19/MN2U16IBT9.DTL&tsp=1">Population up in every Bay Area county in 2008</a>. [w:] <i>San Francisco Chronicle</i> [on-line]. Hearst Communications, 2009-03-19. [dostęp 2009-03-27]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080403004148/http://www.census.gov/population/www/estimates/metro_general/2007/CBSA-EST2007-01.csv">Annual Estimates of the Population of Metropolitan and Micropolitan Statistical Areas: April 1, 2000 to July 1, 2007</a>. US Census Bureau. [dostęp 2008-10-15]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.census.gov/population/www/estimates/metro_general/2007/CBSA-EST2007-01.csv">tego adresu</a> (2008-04-03)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Suzanne B. Stewart: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sonoma.edu/asc/projects/pointreyes/overview2.pdf">Archaeological Research Issues For The Point Reyes National Seashore – Golden Gate National Recreation Area</a>. Sonoma State University – Anthropological Studies Center, listopad 2003. [dostęp 2008-10-15]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Portola-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Portola_10-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090517002644/http://www.sfgov.org/site/visitor_index.asp?id=8091">Visitors: San Francisco Historical Information</a>. City and County of San Francisco. [dostęp 2008-06-10]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgov.org/site/visitor_index.asp?id=8091">tego adresu</a> (2009-05-17)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-Richardson-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Richardson_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><span lang="en">The Virtual Museum of the City of San Francisco</span>: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfmuseum.org/hist1/early.html">From the 1820s to the Gold Rush</a>. <span lang="en">The Virtual Museum of the City of San Francisco</span>, 2004-07-16. [dostęp 2008-10-15]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy problemy-w-cytuj" aria-hidden="true" data-nosnippet="">Sprawdź autora:1.</span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131002014220/http://www.yerbabuenagardens.com/history.html">History of Yerba Buena Gardens</a>. MJM Management Group, 2004. [dostęp 2008-10-15]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.yerbabuenagardens.com/history.html">tego adresu</a> (2013-10-02)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Peter Booth Wiley: <i>National trust guide – San Francisco: America’s guide for architecture and history travelers</i>. New York: John Wiley & Sons, Inc., 2000, s. 4–5. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780471191209" title="Specjalna:Książki/9780471191209">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-0-471-19120-9</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/44313415">44313415</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=National+trust+guide+%E2%80%93+San+Francisco%3A+America%E2%80%99s+guide+for+architecture+and+history+travelers&rft.aulast=Wiley&rft.aufirst=Peter+Booth&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons%2C+Inc.&rft.place=New+York&rft.pages=4%E2%80%935&rft.isbn=9780471191209&rft_id=info:oclcnum/44313415"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfmuseum.org/hist1/brick.html">San Francisco’s imię Brick Building</a>. <span lang="en">The Virtual Museum of the City of San Francisco</span>, 2004-07-16. [dostęp 2008-10-15]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Ron Harris: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.constructionequipmentguide.com/story.asp?story=6287&headline=Crews">Crews Unearth Shipwreck on San Francisco Condo Project</a>. Associated Press, 2005-11-14. [dostęp 2006-09-04]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Eric Jay Dolin: <i>Leviathan: The History of Whaling in America</i>. Nowy Jork: W. W. Norton, 2007, s. 211. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780393331578" title="Specjalna:Książki/9780393331578">ISBN <span class="isbn">978-0-393-33157-8</span></a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Leviathan%3A+The+History+of+Whaling+in+America&rft.aulast=Jay+Dolin&rft.aufirst=Eric&rft.date=2007&rft.pub=W.+W.+Norton&rft.place=Nowy+Jork&rft.pages=211&rft.isbn=978-0-393-33157-8"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Rand Richards: <i>Historic San Francisco: A Concise History and Guide</i>. Heritage House, 1992. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/1879367009" title="Specjalna:Książki/1879367009">ISBN <span class="isbn">1-879367-00-9</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/214330849">214330849</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Historic+San+Francisco%3A+A+Concise+History+and+Guide&rft.aulast=Richards&rft.aufirst=Rand&rft.date=1992&rft.pub=Heritage+House&rft.isbn=1-879367-00-9&rft_id=info:oclcnum/214330849"></span></cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet=""> Brak numerów stron w książce</span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Peter Tamony. <em>Sourdough and French Bread</em>. „Western Folklore”. 4. 32, s. 265–270, październik 1973. Western States Folklore Society. <a href="/wiki/DOI_(identyfikator_cyfrowy)" title="DOI (identyfikator cyfrowy)">DOI</a>: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.2307/1498306">10.2307/1498306</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Sourdough+and+French+Bread&rft.jtitle=Western+Folklore&rft.date=1973&rft.volume=32&rft.aulast=Tamony&rft.aufirst=Peter&rft.pages=265%E2%80%93270&rft_id=info:doi/10.2307%2F1498306"><span style="display: none;"> </span></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Peter Booth Wiley: <i>National trust guide – San Francisco: America’s guide for architecture and history travelers</i>. New York: John Wiley & Sons, Inc., 2000, s. 31–33. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780471191209" title="Specjalna:Książki/9780471191209">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-0-471-19120-9</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/44313415">44313415</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=National+trust+guide+%E2%80%93+San+Francisco%3A+America%E2%80%99s+guide+for+architecture+and+history+travelers&rft.aulast=Wiley&rft.aufirst=Peter+Booth&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons%2C+Inc.&rft.place=New+York&rft.pages=31%E2%80%9333&rft.isbn=9780471191209&rft_id=info:oclcnum/44313415"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-20"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-20">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Peter Booth Wiley: <i>National trust guide – San Francisco: America’s guide for architecture and history travelers</i>. New York: John Wiley & Sons, Inc., 2000, s. 237–238. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780471191209" title="Specjalna:Książki/9780471191209">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-0-471-19120-9</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/44313415">44313415</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=National+trust+guide+%E2%80%93+San+Francisco%3A+America%E2%80%99s+guide+for+architecture+and+history+travelers&rft.aulast=Wiley&rft.aufirst=Peter+Booth&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons%2C+Inc.&rft.place=New+York&rft.pages=237%E2%80%93238&rft.isbn=9780471191209&rft_id=info:oclcnum/44313415"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nps.gov/goga/planyourvisit/upload/3flags_7-03.pdf">Under Three Flags</a>. [w:] <i>Golden Gate National Recreation Area Brochures</i> [on-line]. US Department of the Interior, listopad 2004. [dostęp 2008-06-13]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Peter Booth Wiley: <i>National trust guide- San Francisco: America’s guide for architecture and history travelers</i>. New York: John Wiley & Sons, Inc., 2000, s. 44–55. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780471191209" title="Specjalna:Książki/9780471191209">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-0-471-19120-9</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/44313415">44313415</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=National+trust+guide-+San+Francisco%3A+America%E2%80%99s+guide+for+architecture+and+history+travelers&rft.aulast=Wiley&rft.aufirst=Peter+Booth&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons%2C+Inc.&rft.place=New+York&rft.pages=44%E2%80%9355&rft.isbn=9780471191209&rft_id=info:oclcnum/44313415"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-23"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-23">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation journal">Jack London. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfmuseum.org/hist5/jlondon.html"><em>The Story of an Eyewitness by Jack London</em></a>. „Collier’s, the National Weekly”, 1906-05-05. <span lang="en">The Virtual Museum of the City of San Francisco</span>. [dostęp 2008-11-01]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=The+Story+of+an+Eyewitness+by+Jack+London&rft.jtitle=Collier%E2%80%99s%2C+the+National+Weekly&rft.date=1906-05-05&rft.aulast=London&rft.aufirst=Jack&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sfmuseum.org%2Fhist5%2Fjlondon.html"><span style="display: none;"> </span></span><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">brak numeru strony</span></span> </li> <li id="cite_note-Funston-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Funston_24-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.ph/20070103194848/http://www.nps.gov/archive/prsf/history/1906eq/firedyn.htm">Presidio of San Francisco: Firefighting and Dynamiting</a>. [w:] <i>Golden Gate National Recreation Area</i> [on-line]. US Department of the Interior, 2003-12-24. [dostęp 2008-11-01]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Renée Montagne: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=5334411">Remembering the 1906 San Francisco Earthquake</a>. [w:] <i>People & Places</i> [on-line]. National Public Radio, 2006-04-11. [dostęp 2008-11-01]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20120715213837/http://earthquake.usgs.gov/regional/nca/1906/18april/casualties.php">Casualties and Damage after the 1906 earthquake</a>. [w:] <i>Earthquake Hazards Program – Northern California</i> [on-line]. US Geological Survey, 2008-01-25. [dostęp 2008-11-01].</cite></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nps.gov/archive/prsf/history/1906eq/index.htm">Presidio of San Francisco:1906 Earthquake and Fire</a>. [w:] <i>Golden Gate National Recreation Area</i> [on-line]. US Department of the Interior, 2004-08-25. [dostęp 2008-11-01].</cite></span> </li> <li id="cite_note-NatTrust1-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NatTrust1_28-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Peter Booth Wiley: <i>National trust guide-San Francisco: America’s guide for architecture and history travelers</i>. Nowy Jork: John Wiley & Sons, Inc., 2000, s. 56–62. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780471191209" title="Specjalna:Książki/9780471191209">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-0-471-19120-9</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/44313415">44313415</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=National+trust+guide-San+Francisco%3A+America%E2%80%99s+guide+for+architecture+and+history+travelers&rft.aulast=Wiley&rft.aufirst=Peter+Booth&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons%2C+Inc.&rft.place=Nowy+Jork&rft.pages=56%E2%80%9362&rft.isbn=9780471191209&rft_id=info:oclcnum/44313415"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Peter Booth Wiley: <i>National trust guide- San Francisco: America’s guide for architecture and history travelers</i>. Nowy Jork: John Wiley & Sons, Inc., 2000, s. 9. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780471191209" title="Specjalna:Książki/9780471191209">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-0-471-19120-9</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/44313415">44313415</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=National+trust+guide-+San+Francisco%3A+America%E2%80%99s+guide+for+architecture+and+history+travelers&rft.aulast=Wiley&rft.aufirst=Peter+Booth&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons%2C+Inc.&rft.place=Nowy+Jork&rft.pages=9&rft.isbn=9780471191209&rft_id=info:oclcnum/44313415"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfmuseum.net/hist9/banking.html">San Francisco Gold Rush Banking – 1849</a>. <span lang="en">The Virtual Museum of the City of San Francisco</span>, 2004-06-24. [dostęp 2008-11-02]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080914013148/http://www.sfcatholicschools.org/school_directories/Directory_School_07-08.pdf">Port of Embarkation Essay--World War II in the San Francisco Bay Area</a>. [w:] <i>A National Register of Historic Places Travel Itinerary</i> [on-line]. US Department of the Interior, 2007-08-28. [dostęp 2008-11-02]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nps.gov/history/nr/travel/wwIIbayarea/embarkation.htm">tego adresu</a> (2008-09-14)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-32">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Eric CY Fang: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090315082644/http://www.spur.org/documents/990201_article_01.shtm">Urban Renewal Revisited: A Design Critique</a>. [w:] <i>SPUR Newsletter</i> [on-line]. San Francisco Planning and Urban Research Association, luty 1999. [dostęp 2008-11-05]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.spur.org/documents/990201_article_01.shtm">tego adresu</a> (2009-03-15)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130421064828/http://www.transamerica.com/company_profile/about_the_pyramid/pyramid_facts_and_figures.asp">Pyramid Facts and Figures</a>. [w:] <i>Company Profile</i> [on-line]. Transamerica Insurance and Investment Group. [dostęp 2008-11-05]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.transamerica.com/company_profile/about_the_pyramid/pyramid_facts_and_figures.asp">tego adresu</a> (2013-04-21)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-NatTrust2-34"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NatTrust2_34-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Peter Booth Wiley: <i>National trust guide-San Francisco: America’s guide for architecture and history travelers</i>. Nowy Jork: John Wiley & Sons, Inc., 2000, s. 95–96. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780471191209" title="Specjalna:Książki/9780471191209">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-0-471-19120-9</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/44313415">44313415</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=National+trust+guide-San+Francisco%3A+America%E2%80%99s+guide+for+architecture+and+history+travelers&rft.aulast=Wiley&rft.aufirst=Peter+Booth&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons%2C+Inc.&rft.place=Nowy+Jork&rft.pages=95%E2%80%9396&rft.isbn=9780471191209&rft_id=info:oclcnum/44313415"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">James Willis, Habib, Jerry; Brittan, Jeremy: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060204132957/http://bss.sfsu.edu/pamuk/SFDemographics.ppt#1">San Francisco Planning Department Census Data Analysis</a>. San Francisco State University, 2004-04-19. [dostęp 2008-11-12]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://bss.sfsu.edu/pamuk/SFDemographics.ppt#1">tego adresu</a> (2006-02-04)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-36">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Torri Minton: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/chronicle/archive/1998/09/20/SC72759.DTL">Race Through Time</a>. [w:] <i>San Francisco Chronicle</i> [on-line]. Hearst Communications, 1998-09-20. s. SC-4. [dostęp 2008-06-13]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Peter Booth Wiley: <i>National trust guide- San Francisco: America’s guide for architecture and history travelers</i>. Nowy Jork: John Wiley & Sons, Inc., 2000, s. 240–242. <a href="/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9780471191209" title="Specjalna:Książki/9780471191209">ISBN <span class="isbn isbn-ulepszony">978-0-471-19120-9</span></a>. <a href="/wiki/Online_Computer_Library_Center" title="Online Computer Library Center">OCLC</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="http://worldcat.org/oclc/44313415">44313415</a>.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=National+trust+guide-+San+Francisco%3A+America%E2%80%99s+guide+for+architecture+and+history+travelers&rft.aulast=Wiley&rft.aufirst=Peter+Booth&rft.pub=John+Wiley+%26+Sons%2C+Inc.&rft.place=Nowy+Jork&rft.pages=240%E2%80%93242&rft.isbn=9780471191209&rft_id=info:oclcnum/44313415"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081224152043/http://www.pbs.org/wgbh/amex/love/filmmore/fd.html">American Experience: Summer of Love: Film Description</a>. [w:] <i>Website for American Experience documentary on the Summer of Love</i> [on-line]. PBS, 2007-03-14. [dostęp 2008-11-12]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.pbs.org/wgbh/amex/love/filmmore/fd.html">tego adresu</a> (2008-12-24)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.frommers.com/destinations/sanfrancisco/0029033660.html">San Francisco History: The 1970s and 1980s: Gay Rights</a>. [w:] <i>Destinations: San Francisco</i> [on-line]. Frommers.com. [dostęp 2008-11-22]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Ted Egan: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080624193135/http://www.sfeconomicstrategy.org/site/uploadedfiles/moed/economic_strat/ExecutiveSummary_EconomicPerformanceReview.pdf">City and County of San Francisco: An Overview of San Francisco’s Recent Economic Performance</a>. [w:] <i>Report prepared for Mayor’s Office of Economic and Workforce Development</i> [on-line]. ICF Consulting, 2006-04-03. [dostęp 2008-11-22]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfeconomicstrategy.org/site/uploadedfiles/moed/economic_strat/ExecutiveSummary_EconomicPerformanceReview.pdf">tego adresu</a> (2008-06-24)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Charles Smith: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2006/04/15/HOGQ9I7P2T1.DTL">What San Francisco didn’t learn from the '06 quake</a>. San Francisco Chronicle, 2006-04-15. [dostęp 2008-11-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Robert Selna: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/c/a/2008/06/29/MNDD110U2E.DTL">S.F. leaders ignore weak buildings’ quake risk</a>. San Francisco Chronicle, 2008-06-29. s. A-1. [dostęp 2008-11-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.conservation.ca.gov/cgs/information/outreach/Documents/Marina%20Poster%2011x17rw2b.pdf">Liquefaction Damage in the Marina District during the 1989 Loma Prieta Earthquake</a>. California Geological Survey. [dostęp 2008-11-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-peak_experience-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-peak_experience_44-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Tom Graham: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/chronicle/archive/2004/11/07/PKGJ99K7KD1.DTL">Peak Experience</a>. [w:] <i>San Francisco Chronicle</i> [on-line]. Hearst Communications, 2004-11-07. s. PK-23. [dostęp 2008-11-21]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Henry K. Lee: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/1997/01/16/MN71385.DTL">Mount Davidson Cross Called Landmark by Panel</a>. San Francisco Chronicle, 1997-01-16. [dostęp 2008-11-22]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-46"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-46">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ggweather.com/sf/narrative.html">Climate of San Francisco – Narrative Description</a>. Golden Gate Weather Services, 2002. [dostęp 2008-11-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-marktwain-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-marktwain_47-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Carl Nolte: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/c/a/2005/08/19/MNGOBEA9JI1.DTL"><span lang="en">Fog Heaven: The sun will come out tomorrow. Or maybe not. It’s summer in the city, and that means gray skies</span></a>. [w:] <i>San Francisco Chronicle</i> [on-line]. Hearst Communications, 2005-08-19. s. A-1. [dostęp 2008-11-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-48"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-48">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.snopes.com/quotes/twain.asp">And Never the Twain Shall Tweet</a>. [w:] <i>Urban Legends Reference Pages</i> [on-line]. Snopes.com, 2007-09-26. [dostęp 2008-11-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-LivermoreClimate-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-LivermoreClimate_49-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=799440">Historical Weather for Livermore, California, United States of America</a>. Weatherbase.com, 2008. [dostęp 2008-11-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080921101648/http://www.ncdc.noaa.gov/oa/climate/extremes/2000/june/juneext2000.html">June 2000 City/State Extremes</a>. [w:] <i>National Oceanic and Atmospheric Administration</i> [on-line]. US Department of Commerce, 2004-06-24. [dostęp 2008-11-23]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ncdc.noaa.gov/oa/climate/extremes/2000/june/juneext2000.html">tego adresu</a> (2008-09-21)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ggweather.com/sf/temp2.html">San Francisco – Top 10 Temperatures</a>. Golden Gate Weather Services, 2001-06-28. [dostęp 2008-11-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-SFClimate-52"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-SFClimate_52-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-SFClimate_52-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Jan Null: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wrh.noaa.gov/mtr/sfd_sjc_climate/sfd/SFD_CLIMATE3.php">Climate of San Francisco (Third Revision)</a>. [w:] <i>National Oceanic and Atmospheric Administration</i> [on-line]. US Department of Commerce, January 1995. [dostęp 2008-11-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://ggweather.com/sf/snow.html">Climate of San Francisco – Snowfall</a>. Golden Gate Weather Services, 2006. [dostęp 2008-06-14]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.wrcc.dri.edu/CLIMATEDATA.html">Historical Climate Information</a>. [w:] <i>Western Regional Climate Center</i> [on-line]. <a href="/w/index.php?title=Desert_Research_Institute&action=edit&redlink=1" class="new" title="Desert Research Institute (strona nie istnieje)">Desert Research Institute</a>, 2008-01-23. [dostęp 2008-11-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-NOAA-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-NOAA_55-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">NOAA: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://w2.weather.gov/climate/xmacis.php?wfo=mtr">National Weather Service Climate. San Francisco downtown</a>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-seatemperature-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-seatemperature_56-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.seatemperature.org/north-america/united-states/san-francisco.htm">San Francisco average sea temperature</a> – seatemperature.org.</span> </li> <li id="cite_note-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-57">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20000302234531/http://www.sfgate.com/traveler/guide/sf/neighborhoods/tenderloin.shtml">The Tenderloin</a>. [w:] <i>SfGate San Francisco Neighborhood Guide</i> [on-line]. Sfgate.com. [dostęp 2008-12-16]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/traveler/guide/sf/neighborhoods/tenderloin.shtml">tego adresu</a> (2000-03-02)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-58">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Lauren Anderson: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.qualityoflife-themovie.com/website/mission.html"><span lang="en">Mission District History</span></a>. Quality of Life Film. [dostęp 2008-12-16]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-SF_plan-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SF_plan_59-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080826003043/http://www.sfgov.org/site/uploadedfiles/planning/Citywide/Better_Streets/BSP_R3_Overview.pdf">Better Streets Plan. Draft for Public Review</a>. San Francisco Planning Department, 2008-06. [dostęp 2008-11-29]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgov.org/site/uploadedfiles/planning/Citywide/Better_Streets/BSP_R3_Overview.pdf">tego adresu</a> (2008-08-26)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-SF_fact_sheet-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SF_fact_sheet_60-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060715234759/http://www.sfcvb.org/media/downloads/travel_media/sf_facts.pdf">San Francisco Fact Sheet</a>. Only in San Francisco, 2006-05-19. [dostęp 2008-12-16]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfcvb.org/media/downloads/travel_media/sf_facts.pdf">tego adresu</a> (2006-07-15)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-SF_FAQ-61"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-SF_FAQ_61-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-SF_FAQ_61-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090517003019/http://www.sfgov.org/site/visitor_index.asp?id=7717">Fun Facts and Statistics</a>. City and County of San Francisco. [dostęp 2008-11-28]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgov.org/site/visitor_index.asp?id=7717">tego adresu</a> (2009-05-17)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-62">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080624193135/http://www.tpl.org/content_documents/ccpe_Most_Visited_Parks.pdf">The Most Visited City Parks</a>. [w:] <i>Center for City Park Excellence</i> [on-line]. The Trust for Public Land, 2007-10-11. [dostęp 2008-11-29]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.tpl.org/content_documents/ccpe_Most_Visited_Parks.pdf">tego adresu</a> (2008-06-24)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-63"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-63">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20081114040942/http://www.sfgov.org/site/visitor_index.asp?id=8089">Golden Gate Park</a>. City and County of San Francisco. [dostęp 2008-11-28]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgov.org/site/visitor_index.asp?id=8089">tego adresu</a> (2008-11-14)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-64">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Kathryn Vercillo: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130402060353/http://www.sftravel.com/beach-san-francisco.html">San Francisco Beaches. Top Five Beaches</a>. sfTravel.com. [dostęp 2009-02-26]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sftravel.com/beach-san-francisco.html">tego adresu</a> (2013-04-02)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-65">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Suzanne Herel, Stacy Finz: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/c/a/2006/01/24/MNGDPGS5MB1.DTL">Taste of surfing proves fatal</a>. San Francisco Chronicle, 2006-01-24. [dostęp 2009-02-20]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation book">Owen Cochran Coy: <i>Guide to the County Archives of California</i>. Sacramento, California: California Historical Survey Commission, 1919, s. 409.<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=Guide+to+the+County+Archives+of+California&rft.aulast=Coy&rft.aufirst=Owen+Cochran&rft.pub=California+Historical+Survey+Commission&rft.place=Sacramento%2C+California&rft.pages=409"></span></cite></span> </li> <li id="cite_note-CityCounty-67"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-CityCounty_67-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-CityCounty_67-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080826045706/http://www.sfgov.org/site/sf311_index.asp?id=55765">Board of Supervisors – Does San Francisco have a City Council?</a>. [w:] <i>SFGov SF311</i> [on-line]. [dostęp 2009-09-01]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgov.org/site/sf311_index.asp?id=55765">tego adresu</a> (2008-08-26)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-SF_Gov_Supervisor_Districts-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SF_Gov_Supervisor_Districts_68-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070714005328/http://www.sfgov.org/site/bdsupvrs_index.asp?id=4385">Board of Supervisors District Information</a>. City and County of San Francisco, Board of Supervisors. [dostęp 2009-02-22]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgov.org/site/bdsupvrs_index.asp?id=4385">tego adresu</a> (2007-07-14)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080408184841/http://www.kff.org/uninsured/upload/7760.pdf">Key Facts: Healthy San Francisco</a>. Kaiser Commission on Medicaid and the Uninsured, marzec 2008. [dostęp 2009-01-09]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.kff.org/uninsured/upload/7760.pdf">tego adresu</a> (2008-04-08)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Cecilia Vega: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/c/a/2007/07/28/BAGAOR8Q591.DTL"><span lang="en">Newsom signs the city’s largest budget</span></a>. San Francisco Chronicle, 2007-07-28. [dostęp 2009-01-09]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/documents/organization/91446.pdf">Foreign Consular Offices in the United States, 2007</a>. United States Department of State. [dostęp 2009-01-09]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external free" href="http://webarchive.loc.gov/all/20150108070337/http://factfinder.census.gov/faces/nav/jsf/pages/index.xhtml">http://webarchive.loc.gov/all/20150108070337/http://factfinder.census.gov/faces/nav/jsf/pages/index.xhtml</a>.</span> </li> <li id="cite_note-73"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-73">↑</a></span> <span class="reference-text">Dane dla roku 2008.</span> </li> <li id="cite_note-SF_Population_Density-74"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SF_Population_Density_74-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Ranking dla 2000 roku <cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.demographia.com/db-2000city50kdens.htm">2000 Census: US Municipalities Over 50,000: Ranked by 2000 Density</a>. Demographia. [dostęp 2008-12-17]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-75"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-75">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20050305191727/http://www.census.gov:80/population/cen2000/phc-t29/tab06.xls">Population in Combined Statistical Areas (CSAs) in Alphabetical Order and Numerical and Percent Change for the United States and Puerto Rico: 1990 and 2000</a>. [w:] <i>Census 2000 and 1990 Census</i> [on-line]. U.S. Census Bureau, 2003-12-30. [dostęp 2008-12-17]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-SF_Historical_Population-76"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SF_Historical_Population_76-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Campbell Gibson: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.is/20120524002257/http://web.archive.org/web/20011218005830/http://www.census.gov:80/population/www/documentation/twps0027.html">Population of the 100 Largest Cieties and Other Urban Places in the United States: 1790 to 1990</a>. U.S. Census Bureau, czerwiec 1998. [dostęp 2006-01-29]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-77"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-77">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110727013447/http://factfinder.census.gov/servlet/MYPTable?_bm=y&-context=myp&-qr_name=ACS_2007_1YR_G00_CP5_1&-ds_name=ACS_2007_1YR_G00_&-tree_id=307&-redoLog=true&-_caller=geoselect&-geo_id=16000US0667000&-format=&-_lang=en">ACS Demographic and Housing Estimates: 2007</a>. [w:] <i>American Community Survey</i> [on-line]. U.S. Census Bureau, 2007. [dostęp 2008-12-17]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://factfinder.census.gov/servlet/MYPTable?_bm=y&-context=myp&-qr_name=ACS_2007_1YR_G00_CP5_1&-ds_name=ACS_2007_1YR_G00_&-tree_id=307&-redoLog=true&-_caller=geoselect&-geo_id=16000US0667000&-format=&-_lang=en">tego adresu</a> (2011-07-27)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-SFEconomicStrategy-78"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-SFEconomicStrategy_78-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-SFEconomicStrategy_78-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Ted Egan: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060430001504/http://www.sfgov.org/site/uploadedfiles/moed/economic_strat/ExecutiveSummary_EconomicPerformanceReview.pdf">An Overview of San Francisco’s Recent Economic Performance – Executive Summary</a>. ICF Consulting, April 3, 2006. [dostęp 2008-06-14]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgov.org/site/uploadedfiles/moed/economic_strat/ExecutiveSummary_EconomicPerformanceReview.pdf">tego adresu</a> (kwietnia 30, 2006)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-79"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-79">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Gary Gates: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061107151432/http://www.law.ucla.edu/williamsinstitute/publications/SameSexCouplesandGLBpopACS.pdf">Same-sex Couples and the Gay, Lesbian, Bisexual Population: New Estimates from the American Community Survey</a>. The Williams Institute, UCLA School of Law, październik 2006. [dostęp 2008-12-17]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.law.ucla.edu/williamsinstitute/publications/SameSexCouplesandGLBpopACS.pdf">tego adresu</a> (2006-11-07)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-80"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-80">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080226213332/http://www.hrc.org/documents/gayandlesbianfamilies.pdf">Gay and Lesbian Families in the United States: Same-Sex Unmarried Partner Households</a>. Human Rights Campaign. [dostęp 2008-12-17]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.hrc.org/documents/gayandlesbianfamilies.pdf">tego adresu</a> (2008-02-26)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-MedianIncome-81"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-MedianIncome_81-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20041013165845/http://www.census.gov:80/acs/www/Products/Ranking/2003/R14T160.htm">Median Family Income (In 2003 Inflation-adjusted Dollars)</a>. [w:] <i>American Community Survey</i> [on-line]. US Census Bureau, August 22, 2007. [dostęp 2008-06-14].</cite></span> </li> <li id="cite_note-82"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-82">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.archive.org/web/20070103080010/http://www.census.gov:80/prod/2006pubs/07statab/income.pdf">Table 689 – Household Income, Family Income, Per Capita Income, and Individuals and Families Below Poverty Level by City: 2004</a>. [w:] <i>Statistical Abstract of the United States 2007, Section 13: Income, Expenditures and Wealth</i> [on-line]. U.S. Census Bureau, 2004. [dostęp 2008-12-17]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-MiddleClass-83"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-MiddleClass_83-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Tyche Hendricks: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/c/a/2006/06/22/MNG6HJIDMM1.DTL">Rich City Poor City: Middle-class neighborhoods are disappearing from the nation’s cities, leaving only high- and low-income districts, new study says</a>. [w:] <i>San Francisco Chronicle</i> [on-line]. Hearst Communications, June 22, 2006. s. A-1. [dostęp 2008-06-14].</cite></span> </li> <li id="cite_note-84"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-84">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080509082108/http://www.colemanadvocates.org/includes/downloads/amiliesstruggletostaypg111.pdf">Families Struggle To Stay: Why Families are Leaving San Francisco and What Can Be Done</a>. Coleman Advocates for Children & Youth, 2006-03-01. [dostęp 2008-12-17]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.colemanadvocates.org/includes/downloads/amiliesstruggletostaypg111.pdf">tego adresu</a> (2008-05-09)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-85"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-85">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://archive.is/20120907155151/http://www.pbs.org/newshour/bb/economy/jan-june05/homeless_4-8.html">Care Not Cash</a>. PBS, 2005-04-05. [dostęp 2008-12-17]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-86"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-86">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Timothy Pratt: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lasvegassun.com/news/2005/aug/12/critics-say-regional-plan-wont-solve-the-problem/">Critics say regional plan won’t solve the problem</a>. Las Vegas Sun, 2006-08-12. [dostęp 2008-12-17]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-SFCrimeRank-87"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SFCrimeRank_87-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071010122005/http://www.fbi.gov/ucr/cius2006/data/table_08_ca.html">Uniform Crime Reports: Table 8 Offenses Known to Law Enforcement by State by City, 2006</a>. [w:] <i>2006 Crime in the United States</i> [on-line]. Federal Bureau of Investigation. [dostęp 2008-06-16]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.fbi.gov/ucr/cius2006/data/table_08_ca.html">tego adresu</a> (2007-10-10)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-88"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-88">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070630161808/http://www.fbi.gov/ucr/cius2006/data/table_01.html">Uniform Crime Reports: Table 1 Crime in the United States by Volume and Rate per 100,000 Inhabitants, 1987–2006</a>. [w:] <i>2006 Crime in the United States</i> [on-line]. Federal Bureau of Investigation. [dostęp 2008-06-16]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.fbi.gov/ucr/cius2006/data/table_01.html">tego adresu</a> (2007-06-30)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-89"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-89">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Demian Bulwa: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2009/01/02/MNEN1515TC.DTL">S.F. struggles to stop, solve killings</a>. 2009-01-01. [dostęp 2009-03-27]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-90"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-90">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://menway.interia.pl/styl-zycia/ciekawostki/news-wyprowadz-sie-z-miasta-a-dostaniesz-10-tys-dolarow,nId,3336395?parametr=zobacz_takze"><i>Wyprowadź się z miasta, a dostaniesz 10 tys. dolarów! – Menway w INTERIA.PL</i></a> [online], menway.interia.pl<span class="accessdate"> [dostęp 2019-11-17]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Wyprowad%C5%BA+si%C4%99+z+miasta%2C+a+dostaniesz+10+tys.+dolar%C3%B3w%21+%E2%80%93+Menway+w+INTERIA.PL&rft_id=https%3A%2F%2Fmenway.interia.pl%2Fstyl-zycia%2Fciekawostki%2Fnews-wyprowadz-sie-z-miasta-a-dostaniesz-10-tys-dolarow%2CnId%2C3336395%3Fparametr%3Dzobacz_takze" style="display:none"> </span> <span class="lang-list tylko-pl">(<abbr title="Treść w języku polskim">pol.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-91"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-91">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Richard Gonzales: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=9977965">New Parts of Alcatraz Revealed to Public</a>. [w:] <i>People and Places</i> [on-line]. National Public Radio, May 22, 2006. [dostęp 2009-27-01]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">zły zapis daty dostępu</span></span> </li> <li id="cite_note-TravelandTourism-92"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-TravelandTourism_92-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100414232611/http://www.tinet.ita.doc.gov/outreachpages/download_data_table/2007_States_and_Cities.pdf">Overseas Visitation Estimates for U.S. States, Cities, and Census Regions: 2007</a>. [w:] <i>International Visitation in the United States</i> [on-line]. US Office of Travel and Tourism Industries, US Department of Commerce, 27 maja, 2008. [dostęp 2009-01-27]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tinet.ita.doc.gov/outreachpages/download_data_table/2007_States_and_Cities.pdf">tego adresu</a> (2010-04-14)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-93"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-93">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070930024231/http://www.sfgov.org/site/mainpages_page.asp?id=18191">Sights in San Francisco</a>. City and County of San Francisco. [dostęp 2009-01-27]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgov.org/site/mainpages_page.asp?id=18191">tego adresu</a> (2007-09-30)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-SFGATE_Raine-94"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SFGATE_Raine_94-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">George Raine: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2008/05/30/MNQ51106T1.DTL&hw=tourism+dollars&sn=004&sc=434">Visitors to S.F. in 2007 set record for spending</a>. San Francisco Chronicle, 2008-05-30. [dostęp 2009-01-27]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-95"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-95">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">William Spain: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.marketwatch.com/News/Story/Story.aspx?guid=%7B708E799D-2F2A-4AE8-9814-096BDF4F98DA%7D&siteid=mktw&dist=">Cost factors: Top convention cities boast most-affordable lodging</a>. [w:] <i>CBS Marketwatch</i> [on-line]. Marketwatch Inc, November 13, 2004. [dostęp 2009-27-01]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">zły zapis daty dostępu</span></span> </li> <li id="cite_note-96"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-96">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090324162705/http://www.sanfranciscohiltonhotel.com/history.cfm">The Hilton San Francisco Financial District – Modern Luxury Amidst Historical Legend</a>. Hilton San Francisco. [dostęp 2009-02-23]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sanfranciscohiltonhotel.com/history.cfm">tego adresu</a> (2009-03-24)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-97"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-97">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.city-data.com/us-cities/The-West/San-Francisco-Economy.html">San Francisco: Economy</a>. [w:] <i>City-Data.com</i> [on-line]. Advameg Inc. [dostęp 2009-02-11]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-98"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-98">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://money.cnn.com/magazines/fortune/fortune500/2008/cities/">2008: Cities</a>. [w:] <i>Fortune 500</i> [on-line]. Fortune magazine, Time Inc, 2008-05-05. [dostęp 2009-02-22]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-99"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-99">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">J.V. Beaverstock, R.G. Smith & P.J. Taylor: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.lboro.ac.uk/gawc/rb/rb5.html">Research Bulletin 5: A Roster of World Cities</a>. [w:] <i>Globalization and World Cities Study Group and Network</i> [on-line]. Geography Department, Loughborough University, 1999-07-28. [dostęp 2009-02-11]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-100"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-100">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.citymayors.com/statistics/richest-cities-2005.html">The 150 richest cities in the world by GDP in 2005</a>. City Mayors, 2007-03-11. [dostęp 2009-02-23]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-101"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-101">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Robert Selna: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2008/05/15/BA2110LPHB.DTL">New jobs, houses spur S.F. population in 2007</a>. [w:] <i>Hearst Communications</i> [on-line]. San Francisco Chronicle, 2008-05-12. [dostęp 2009-02-11]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-102"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-102">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Aldrich M. Tan: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fogcityjournal.com/news_in_brief/sf_tech_gateway_060412.shtml">San Francisco is gateway city for immigrants and Silicon Valley Technology</a>. Fogcityjournal.com, 2006-04-12. [dostęp 2009-02-11]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-103"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-103">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Katia Hetter: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/chronicle/archive/2004/03/24/BAGD65PVI821.DTL">Supervisors OK limits on chain-store expansion</a>. San Francisco Chronicle, 2004-03-21. [dostęp 2009-02-11]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-104"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-104">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://smartvoter.org/2006/11/07/ca/sf/meas/G/">Proposition G: Limitations on Formula Retail Stores, City of San Francisco</a>. smartvoter.org. [dostęp 2009-02-11]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-freeway-105"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-freeway_105-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-freeway_105-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Rachel Gordon: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2005/09/08/BAGBFEJVE21.DTL">Boulevard of dreams, the premiere</a>. [w:] <i>San Francisco Chronicle</i> [on-line]. Hearst Communications, September 8, 2005. s. B-1. [dostęp 2008-06-16].</cite></span> </li> <li id="cite_note-106"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-106">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://money.cnn.com/2007/06/13/real_estate/public_transit_commutes/index.htm"><i>New Yorkers are top transit users – Jun. 13, 2007</i></a> [online], money.cnn.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-09]</span><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=New+Yorkers+are+top+transit+users+%E2%80%93+Jun.+13%2C+2007&rft_id=http%3A%2F%2Fmoney.cnn.com%2F2007%2F06%2F13%2Freal_estate%2Fpublic_transit_commutes%2Findex.htm" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-web.archive.org-107"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-web.archive.org_107-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-web.archive.org_107-1">b</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-web.archive.org_107-2">c</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20000815080241/http://www.sfgate.com/traveler/guide/transportation/publictrans.shtml"><i>Bay Area Traveler: Public Transportation</i></a> [online], www.sfgate.com<span class="accessdate"> [dostęp 2020-07-09]</span> [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/traveler/guide/transportation/publictrans.shtml">adresu</a> 2000-08-15]<span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft.gengre=book&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.btitle=Bay+Area+Traveler%3A+Public+Transportation&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.sfgate.com%2Ftraveler%2Fguide%2Ftransportation%2Fpublictrans.shtml" style="display:none"> </span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-intlterminalfactsheet-108"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-intlterminalfactsheet_108-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20071010040025/http://www.flysfo.com/web/export/sites/default/download/about/news/pressres/fact-sheet/pdf/International_Terminal_Fact_Sheet.pdf">Fact Sheet: International Terminal</a>. San Francisco International Airport, 2007-05. [dostęp 2009-27-03]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.flysfo.com/web/export/sites/default/download/about/news/pressres/fact-sheet/pdf/International_Terminal_Fact_Sheet.pdf">tego adresu</a> (2007-10-10)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">zły zapis daty dostępu</span></span> </li> <li id="cite_note-UAL-109"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-UAL_109-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Eric Young: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.bizjournals.com/sanfrancisco/stories/2004/04/05/story1.html">Pact keeps United from flying away</a>. [w:] <i>San Francisco Business Times</i> [on-line]. American City Business Journals, 2004-04-02. [dostęp 2009-27-03]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">zły zapis daty dostępu</span></span> </li> <li id="cite_note-VirginAmerica-110"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-VirginAmerica_110-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">George Raine: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060428114023/http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=%2Fc%2Fa%2F2005%2F12%2F09%2FVIRGIN.TMP">Taking to the air: Low-fare startup Virgin America says it has the funding to fly</a>. [w:] <i>San Francisco Chronicle</i> [on-line]. Hearst Communications Inc, 2005-12-09. [dostęp 2009-27-03]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2005/12/09/VIRGIN.TMP">tego adresu</a> (2006-04-28)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">zły zapis daty dostępu</span></span> </li> <li id="cite_note-111"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-111">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.anna.aero/2009/03/13/san-francisco-breaks-into-us-top-10/">San Francisco breaks into US top 10; seven of top 20 airports still reported growth in 2008</a>. anna.aero, 2009-03-13. [dostęp 2009-03-26]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-112"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-112">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.airports.org/cda/aci_common/display/main/aci_content07_c.jsp?zn=aci&cp=1-5-212-218-222_666_2__">Year to date Passenger Traffic</a>. Airports Council International, 2008-12. [dostęp 2009-27-03]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite><span class="problemy" aria-hidden="true" data-nosnippet="">zły zapis daty dostępu</span></span> </li> <li id="cite_note-113"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-113">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080430095345/http://grad-schools.usnews.rankingsandreviews.com/grad/mdr/search">America’s Best Graduate Schools: Best Medical Schools</a>. U.S. News and World Report, 2008. [dostęp 2009-01-04]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://grad-schools.usnews.rankingsandreviews.com/grad/mdr/search">tego adresu</a> (2008-04-30)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-114"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-114">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://health.usnews.com/usnews/health/best-hospitals/honorroll.htm">America’s Best Hospitals 2007</a>. U.S. News and World Report, 2008. [dostęp 2009-01-04]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-115"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-115">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070817111006/http://www.sfced.org/docs/Largest_Employers_in_SF_2007.doc">San Francisco Business Information: Largest Employers in San Francisco</a>. [w:] <i>San Francisco Business Times Book of Lists, 2007</i> [on-line]. San Francisco Center for Economic Development. [dostęp 2009-01-04]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfced.org/docs/Largest_Employers_in_SF_2007.doc">tego adresu</a> (2007-08-17)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-116"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-116">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Wallace Ravven: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080119224324/http://pub.ucsf.edu/newsservices/releases/2003072264/">New UCSF Mission Bay campus: country’s largest biomedical university expansion</a>. UCSF, 2003-07-22. [dostęp 2009-01-04]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://pub.ucsf.edu/newsservices/releases/2003072264/">tego adresu</a> (2008-01-19)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-117"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-117">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080624193135/http://www.usfca.edu/online/about_USF/USFAlmanac2007.pdf">University of San Francisco Fact Book and Almanac 2007</a>. University of San Francisco, 2007-12-31. [dostęp 2008-06-16]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usfca.edu/online/about_USF/USFAlmanac2007.pdf">tego adresu</a> (2008-06-24)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-118"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-118">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.uchastings.edu/?pid=37">Hastings Quick Facts</a>. University of California, Hastings College of the Law. [dostęp 2009-01-04]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-sfsu-119"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-sfsu_119-0">a</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-sfsu_119-1">b</a></sup></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfsu.edu/~puboff/sfsufact/sftoday.htm">SF State Facts 2006–2007: Today</a>. SFSU. [dostęp 2009-01-04]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-120"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-120">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfsu.edu/~puboff/sfsufact/stud.htm">SF State Facts 2006–2007: Students</a>. San Francisco State University. [dostęp 2009-01-04]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-121"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-121">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ccsf.edu/Offices/Public_Information/factsheet.html">City College of San Francisco Fact Sheet</a>. City College of San Francisco, kwiecień 2008. [dostęp 2009-01-04]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-122"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-122">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20020414125943/http://www.sfusd.edu/schwww/sch697/about/history/">The Oldest Public High School West of the Mississippi</a>. [w:] <i>About Lowell: Lowell History</i> [on-line]. San Francisco Unified School District, 2002-02-22. [dostęp 2009-01-04]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfusd.edu/schwww/sch697/about/history/">tego adresu</a> (2002-04-14)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-SFGPrvtSchools-123"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-SFGPrvtSchools_123-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Heather Knight: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/c/a/2006/05/31/MNGJIJ50T41.DTL">Many reluctantly chose private schools</a>. [w:] <i>San Francisco Chronicle</i> [on-line]. Hearst Communications, 2006-05-31. s. A-1. [dostęp 2009-01-04]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-124"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-124">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080624193135/http://www.sfcatholicschools.org/school_directories/Directory_School_07-08.pdf">School Directory sierpień 2007</a>. Roman Catholic Archdiocese of San Francisco, 2007-08-14. [dostęp 2009-01-04]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfcatholicschools.org/school_directories/Directory_School_07-08.pdf">tego adresu</a> (2008-06-24)]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-125"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-125">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sfcatholicschools.org/school_directories/schooldirectories.htm">School Directory</a>. Archdiocese of San Francisco, Department of Catholic Schools. [dostęp 2009-01-04]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-126"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-126">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20060921012953/http://www.epa.gov/swerosps/bf/pdf/sfcasestudy070505.pdf">Federal Brownfields Tax Incentive: SBC Park</a>. [w:] <i>Brownfields</i> [on-line]. US Environmental Protection Agency, May 2005. [dostęp 2008-06-15]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.epa.gov/swerosps/bf/pdf/sfcasestudy070505.pdf">tego adresu</a> (2006-09-21)].</cite></span> </li> <li id="cite_note-127"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-127">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.baseball-reference.com/teams/SFG/">San Francisco Giants Team History & Encyclopedia</a>. baseball-reference.com. [dostęp 2014-05-24]. <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span>.</cite></span> </li> <li id="cite_note-128"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-128">↑</a></span> <span class="reference-text"><cite class="citation web">Mark Winitz: <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20061230235057/http://www.runsfm.com/about/pr/061804.html">San Francisco Marathon Expands Cool Reputation</a>. [w:] <i>Press Release</i> [on-line]. The San Francisco Marathon, June 18, 2004. [dostęp 2008-06-15]. [zarchiwizowane z <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.runsfm.com/about/pr/061804.html">tego adresu</a> (grudnia 30, 2006)].</cite></span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Linki_zewnętrzne"><span id="Linki_zewn.C4.99trzne"></span>Linki zewnętrzne</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&veaction=edit&section=24" title="Edytuj sekcję: Linki zewnętrzne" class="mw-editsection-visualeditor"><span>edytuj</span></a><span class="mw-editsection-divider"> | </span><a href="/w/index.php?title=San_Francisco&action=edit&section=24" title="Edytuj kod źródłowy sekcji: Linki zewnętrzne"><span>edytuj kod</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.city-data.com/city/San-Francisco-California.html">San Francisco</a> w bazie <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.city-data.com/">city-data.com</a> <span class="lang-list">(<abbr title="Treść w języku angielskim (English)">ang.</abbr>)</span></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r74016753">.mw-parser-output #normdaten>div+div{margin-top:0.5em}.mw-parser-output #normdaten>div>div{background:var(--background-color-neutral,#eaecf0);padding:.2em .5em}.mw-parser-output #normdaten ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output #normdaten ul li:first-child{padding-left:.5em;border-left:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1)}</style> <div id="normdaten" class="catlinks"><div class="normdaten-typ-k"><div><a href="/wiki/Kontrola_autorytatywna" title="Kontrola autorytatywna">Kontrola autorytatywna</a> (<span class="description">miasto w Stanach Zjednoczonych</span>):</div><ul><li><a href="/wiki/International_Standard_Name_Identifier" title="International Standard Name Identifier">ISNI</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://isni.org/isni/0000000404618991">0000000404618991</a></span></li><li><a href="/wiki/Virtual_International_Authority_File" title="Virtual International Authority File">VIAF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://viaf.org/viaf/317273288">317273288</a></span></li><li><a href="/wiki/Library_of_Congress_Control_Number" title="Library of Congress Control Number">LCCN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lccn.loc.gov/n79018452">n79018452</a></span></li><li><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://d-nb.info/gnd/4051520-5">4051520-5</a></span></li><li><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Web_NDL_Authorities" class="extiw" title="de:Web NDL Authorities">NDL</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00628542">00628542</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioth%C3%A8que_nationale" title="Bibliothèque nationale">BnF</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb11956388d">11956388d</a></span></li><li><a href="/wiki/Syst%C3%A8me_Universitaire_de_Documentation" title="Système Universitaire de Documentation">SUDOC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.idref.fr/040776433">040776433</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Australii" title="Biblioteka Narodowa Australii">NLA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://nla.gov.au/anbd.aut-an35742527">35742527</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Republiki_Czeskiej" title="Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej">NKC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://aut.nkp.cz/ge130732">ge130732</a></span></li><li><a href="/wiki/Hiszpa%C5%84ska_Biblioteka_Narodowa" title="Hiszpańska Biblioteka Narodowa">BNE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bne.es/uhtbin/authoritybrowse.cgi?action=display&authority_id=XX451385">XX451385</a></span></li><li><a href="/wiki/Biblioteka_Narodowa_Izraela" title="Biblioteka Narodowa Izraela">J9U</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://olduli.nli.org.il/F/?func=find-b&local_base=NLX10&find_code=UID&request=987007554813305171">987007554813305171</a></span></li><li><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A0leg_d%27autoritats_de_noms_i_t%C3%ADtols_de_Catalunya" class="extiw" title="ca:Catàleg d'autoritats de noms i títols de Catalunya">CANTIC</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://cantic.bnc.cat/registres/CUCId/a19853191">a19853191</a></span></li><li><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Nacionalna_i_sveu%C4%8Dili%C5%A1na_knji%C5%BEnica_u_Zagrebu" class="extiw" title="hr:Nacionalna i sveučilišna knjižnica u Zagrebu">NSK</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://katalog.nsk.hr/F/?func=direct&doc_number=000742036&local_base=nsk10">000742036</a></span></li><li><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Biblioteca_Nacional_de_la_Rep%C3%BAblica_Argentina" class="extiw" title="es:Biblioteca Nacional de la República Argentina">BNA</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://catalogo.bn.gov.ar/F/?func=direct&doc_number=000042762&local_base=BNA10">000042762</a></span></li><li><a href="/wiki/Grecka_Biblioteka_Narodowa" title="Grecka Biblioteka Narodowa">ΕΒΕ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.nlg.gr/resource/authority/record263353">263353</a></span></li><li><a href="/wiki/Brazylijska_Biblioteka_Narodowa" title="Brazylijska Biblioteka Narodowa">BLBNB</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://acervo.bn.br/sophia_web/autoridade/detalhe/000046941">000046941</a></span></li><li><a href="/wiki/Litewska_Biblioteka_Narodowa_im._Martynasa_Ma%C5%BEvydasa" title="Litewska Biblioteka Narodowa im. Martynasa Mažvydasa">LIH</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://lnb.libis.lt/simpleSearch.do?doSearch=1&AI001=LNB%3AV%2A316081%3B%3DBF">LNB:V*316081;=BF</a></span></li></ul></div><div class="normdaten-andere"><div><a href="/wiki/Encyklopedia_internetowa" title="Encyklopedia internetowa">Encyklopedie internetowe</a>:</div> <ul><li><a href="/wiki/Encyklopedia_PWN_(internetowa)" title="Encyklopedia PWN (internetowa)">PWN</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3971836.html">3971836</a></span></li> <li><a href="/wiki/Encyklopedia_Britannica" title="Encyklopedia Britannica">Britannica</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/place/San-Francisco-California">place/San-Francisco-California</a></span></li> <li><a href="/wiki/Enciclopedia_Treccani" title="Enciclopedia Treccani">Treccani</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.treccani.it/enciclopedia/san-francisco">san-francisco</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P3219" class="extiw" title="d:Property:P3219">Universalis</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.universalis.fr/encyclopedie/san-francisco/">san-francisco</a></span></li> <li><a href="/wiki/Wielka_Encyklopedia_Rosyjska" title="Wielka Encyklopedia Rosyjska">БРЭ</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://old.bigenc.ru/text/3534248">3534248</a></span></li> <li><a href="/wiki/Nationalencyklopedin" title="Nationalencyklopedin">NE.se</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.ne.se/uppslagsverk/encyklopedi/lång/san-francisco">san-francisco</a></span></li> <li><a href="/wiki/Store_norske_leksikon" title="Store norske leksikon">SNL</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=4342&url_prefix=https://snl.no/&id=San_Francisco">San_Francisco</a></span></li> <li><a href="/wiki/Visuotin%C4%97_lietuvi%C5%B3_enciklopedija" title="Visuotinė lietuvių enciklopedija">VLE</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.vle.lt/straipsnis/san-francisco/">san-francisco</a></span></li> <li><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Property:P1296" class="extiw" title="d:Property:P1296">Catalana</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0058679.xml">0058679</a></span></li> <li><a href="/wiki/Den_Store_Danske_Encyklop%C3%A6di" title="Den Store Danske Encyklopædi">DSDE</a>: <span class="uid"><a class="external text" href="https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8313&url_prefix=https://lex.dk/&id=San_Francisco">San_Francisco</a></span></li> <li><a href="/wiki/Hrvatska_enciklopedija" title="Hrvatska enciklopedija">Hrvatska enciklopedija</a>: <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=54412">54412</a></span></li></ul> </div></div></div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Źródło: „<a dir="ltr" href="https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Francisco&oldid=74213040">https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Francisco&oldid=74213040</a>”</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Specjalna:Kategorie" title="Specjalna:Kategorie">Kategorie</a>: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:San_Francisco" title="Kategoria:San Francisco">San Francisco</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Hrabstwa_w_stanie_Kalifornia" title="Kategoria:Hrabstwa w stanie Kalifornia">Hrabstwa w stanie Kalifornia</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Miasta_w_stanie_Kalifornia" title="Kategoria:Miasta w stanie Kalifornia">Miasta w stanie Kalifornia</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Ukryte kategorie: <ul><li><a href="/wiki/Kategoria:Strony_u%C5%BCywaj%C4%85ce_rozszerzenia_EasyTimeline" title="Kategoria:Strony używające rozszerzenia EasyTimeline">Strony używające rozszerzenia EasyTimeline</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Uniwersalny_szablon_cytowania_%E2%80%93_brak_strony" title="Kategoria:Uniwersalny szablon cytowania – brak strony">Uniwersalny szablon cytowania – brak strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_ksi%C4%85%C5%BCki_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania książki – brak numeru strony">Szablon cytowania książki – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytuj_stron%C4%99_%E2%80%93_autorzy_do_sprawdzenia" title="Kategoria:Szablon cytuj stronę – autorzy do sprawdzenia">Szablon cytuj stronę – autorzy do sprawdzenia</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_czasopisma_%E2%80%93_brak_numeru_strony" title="Kategoria:Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony">Szablon cytowania czasopisma – brak numeru strony</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Szablon_cytowania_%E2%80%93_z%C5%82y_zapis_daty_dost%C4%99pu" title="Kategoria:Szablon cytowania – zły zapis daty dostępu">Szablon cytowania – zły zapis daty dostępu</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Artyku%C5%82y_z_propozycjami_t%C5%82umacze%C5%84" title="Kategoria:Artykuły z propozycjami tłumaczeń">Artykuły z propozycjami tłumaczeń</a></li><li><a href="/wiki/Kategoria:Strony_z_nieaktualn%C4%85_propozycj%C4%85_przet%C5%82umaczenia_(inna_nazwa_artyku%C5%82u)" title="Kategoria:Strony z nieaktualną propozycją przetłumaczenia (inna nazwa artykułu)">Strony z nieaktualną propozycją przetłumaczenia (inna nazwa artykułu)</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Tę stronę ostatnio edytowano 7 lip 2024, 09:26.</li> <li id="footer-info-copyright">Tekst udostępniany na licencji <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl">Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach</a>, z możliwością obowiązywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/pl">warunkach korzystania</a>.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">Polityka prywatności</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:O_Wikipedii">O Wikipedii</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Korzystasz_z_Wikipedii_tylko_na_w%C5%82asn%C4%85_odpowiedzialno%C5%9B%C4%87">Korzystasz z Wikipedii tylko na własną odpowiedzialność</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Powszechne Zasady Postępowania</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Dla deweloperów</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/pl.wikipedia.org">Statystyki</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">Oświadczenie o ciasteczkach</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//pl.m.wikipedia.org/w/index.php?title=San_Francisco&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Wersja mobilna</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-mlxnj","wgBackendResponseTime":2969,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"2.010","walltime":"2.773","ppvisitednodes":{"value":58255,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":459457,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":133253,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":91,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":127252,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":12,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 2513.907 1 -total"," 42.42% 1066.520 1 Szablon:Przypisy"," 33.73% 847.853 107 Szablon:Cytuj_stronę"," 20.69% 520.149 86 Szablon:Link-interwiki"," 11.10% 278.924 1 Szablon:Miejscowość_infobox"," 9.78% 245.779 1 Szablon:Kontrola_autorytatywna"," 4.53% 113.777 192 Szablon:Lang"," 4.10% 103.154 12 Szablon:Cytuj_książkę"," 3.86% 96.934 17 Szablon:Flaga"," 3.19% 80.155 1 Szablon:Średnia_temperatura_i_opady"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.917","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":8717701,"limit":52428800},"limitreport-logs":"\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\nJednostka nie zawiera poszukiwanej właściwości 'P94'\n\n== selectProperty ==\nrank = nil\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"before\"] = true,\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = table#1 {\n [\"value\"] = true,\n}\n#prop A = 1\n#prop B = 1\nrequired = table#1 {\n}\n{{#invoke:Moduł:Mapa|Infobox}}\nwspółrzędne = \"37°46′45″N 122°25′09″W\"\nargumenty = table#1 {\n [\"category\"] = \"Miejscowość infobox\",\n [\"geohack\"] = \"type:city\",\n}\nmap = \"Stany Zjednoczone\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „San Francisco”\",\n [\"description\"] = \"San Francisco\",\n [\"latitude\"] = 37.779166666667,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=37.779166666667_N_122.41916666667_W_type:city_\",\n [\"longitude\"] = -122.41916666667,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"blisko lewej krawiędzi\",\n [\"rx\"] = 13.186907900056,\n [\"ry\"] = 62.599710480971,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 5.5407176050655,\n [\"y\"] = 42.494026875827,\n}\nmap = \"Kalifornia\"\ntable#1 {\n [\"autoAlt\"] = \"punkt z opisem „San Francisco”\",\n [\"description\"] = \"San Francisco\",\n [\"latitude\"] = 37.779166666667,\n [\"link\"] = \"//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=pl\u0026params=37.779166666667_N_122.41916666667_W_type:city_\",\n [\"longitude\"] = -122.41916666667,\n [\"mark\"] = \"Red pog.svg\",\n [\"posDesc\"] = \"po lewej\",\n [\"rx\"] = 50.262808641975,\n [\"ry\"] = 121.72881531912,\n [\"size\"] = 6,\n [\"x\"] = 21.118827160494,\n [\"y\"] = 44.654882154882,\n}\n\n== selectProperty ==\nrank = \"najlepsza\"\nloader = table#1 {\n [\"get\"] = function#1,\n}\nfilters = table#1 {\n [\"P582\"] = table#2 {\n [\"missing\"] = true,\n },\n}\nsnaktype = nil\n#prop A = 1\n#prop B = 1\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\next = nil\next = false\next = nil\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\nrequired = table#1 {\n}\n"},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-f69cdc8f6-mlxnj","timestamp":"20241123190641","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"San Francisco","url":"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/San_Francisco","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q62","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q62","author":{"@type":"Organization","name":"Wsp\u00f3\u0142tw\u00f3rcy projekt\u00f3w Fundacji Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2002-03-27T09:26:11Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/4\/42\/San_Francisco_California_Montage.jpg","headline":"miasto w Stanach Zjednoczonych w stanie Kalifornia"}</script> </body> </html>