CINXE.COM

Solsticio - Wikipedia, la enciclopedia libre

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="es" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>Solsticio - Wikipedia, la enciclopedia libre</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-enabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )eswikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy", "wgMonthNames":["","enero","febrero","marzo","abril","mayo","junio","julio","agosto","septiembre","octubre","noviembre","diciembre"],"wgRequestId":"36c35dd5-d16a-40fa-8b9b-e0cadcd47718","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Solsticio","wgTitle":"Solsticio","wgCurRevisionId":164738896,"wgRevisionId":164738896,"wgArticleId":7740,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Wikipedia:Páginas con enlaces mágicos de ISBN","Wikipedia:Artículos grabados","Wikipedia:Artículos con pasajes que requieren referencias","Wikipedia:Artículos con identificadores GND","Conceptos relacionados con la astrometría","Fenómenos astronómicos del sistema solar","Factores técnicos de la astrología"],"wgPageViewLanguage":"es","wgPageContentLanguage":"es","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Solsticio","wgRelevantArticleId":7740,"wgIsProbablyEditable":true, "wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":false,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"es","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"es"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":20000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q123524","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":true,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false, "wgGELevelingUpEnabledForUser":false};RLSTATE={"ext.gadget.imagenesinfobox":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.a-commons-directo","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.switcher","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups", "ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=es&amp;modules=ext.cite.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=es&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=es&amp;modules=ext.gadget.imagenesinfobox&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=es&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <noscript><link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=es&amp;modules=noscript&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"></noscript> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.16"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="Solsticio - Wikipedia, la enciclopedia libre"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//es.m.wikipedia.org/wiki/Solsticio"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Editar" href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="Wikipedia (es)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//es.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://es.wikipedia.org/wiki/Solsticio"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.es"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="Canal Atom de Wikipedia" href="/w/index.php?title=Especial:CambiosRecientes&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-Solsticio rootpage-Solsticio skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Ir al contenido</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Menú principal" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Menú principal" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Menú principal</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Menú principal</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">mover a la barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ocultar</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> Navegación </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Portada" title="Visitar la página principal [z]" accesskey="z"><span>Portada</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Comunidad" title="Acerca del proyecto, lo que puedes hacer, dónde encontrar información"><span>Portal de la comunidad</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Portal:Actualidad" title="Encuentra información de contexto sobre acontecimientos actuales"><span>Actualidad</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:CambiosRecientes" title="Lista de cambios recientes en la wiki [r]" accesskey="r"><span>Cambios recientes</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginasNuevas"><span>Páginas nuevas</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:Aleatoria" title="Cargar una página al azar [x]" accesskey="x"><span>Página aleatoria</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Ayuda:Contenidos" title="El lugar para aprender"><span>Ayuda</span></a></li><li id="n-bug_in_article" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Wikipedia:Informes_de_error"><span>Notificar un error</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:P%C3%A1ginasEspeciales"><span>Páginas especiales</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/Wikipedia:Portada" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="Wikipedia" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-en.svg" style="width: 7.5em; height: 1.125em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="La enciclopedia libre" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-es.svg" width="120" height="13" style="width: 7.5em; height: 0.8125em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/Especial:Buscar" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="Buscar en este wiki [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Buscar</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Buscar en Wikipedia" aria-label="Buscar en Wikipedia" autocapitalize="sentences" title="Buscar en este wiki [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Buscar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Buscar</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="Herramientas personales"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apariencia"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Apariencia" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Apariencia</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=es.wikipedia.org&amp;uselang=es" class=""><span>Donaciones</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Crear_una_cuenta&amp;returnto=Solsticio" title="Te recomendamos crear una cuenta e iniciar sesión; sin embargo, no es obligatorio" class=""><span>Crear una cuenta</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&amp;returnto=Solsticio" title="Te recomendamos iniciar sesión, aunque no es obligatorio [o]" accesskey="o" class=""><span>Acceder</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="Más opciones" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Herramientas personales" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Herramientas personales</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="Menú de usuario" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=es.wikipedia.org&amp;uselang=es"><span>Donaciones</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Crear_una_cuenta&amp;returnto=Solsticio" title="Te recomendamos crear una cuenta e iniciar sesión; sin embargo, no es obligatorio"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>Crear una cuenta</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Entrar&amp;returnto=Solsticio" title="Te recomendamos iniciar sesión, aunque no es obligatorio [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>Acceder</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Páginas para editores desconectados <a href="/wiki/Ayuda:Introducci%C3%B3n" aria-label="Obtenga más información sobre editar"><span>más información</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:MisContribuciones" title="Una lista de modificaciones hechas desde esta dirección IP [y]" accesskey="y"><span>Contribuciones</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:MiDiscusi%C3%B3n" title="Discusión sobre ediciones hechas desde esta dirección IP [n]" accesskey="n"><span>Discusión</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><!-- CentralNotice --></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Sitio"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="Contenidos" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">Contenidos</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">mover a la barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ocultar</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">Inicio</div> </a> </li> <li id="toc-Etimología" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Etimología"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>Etimología</span> </div> </a> <ul id="toc-Etimología-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Definiciones_y_marcos_de_referencia" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Definiciones_y_marcos_de_referencia"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>Definiciones y marcos de referencia</span> </div> </a> <ul id="toc-Definiciones_y_marcos_de_referencia-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Relación_con_las_estaciones" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Relación_con_las_estaciones"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>Relación con las estaciones</span> </div> </a> <ul id="toc-Relación_con_las_estaciones-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Movimiento_diurno_del_Sol" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Movimiento_diurno_del_Sol"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>Movimiento diurno del Sol</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-Movimiento_diurno_del_Sol-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Alternar subsección Movimiento diurno del Sol</span> </button> <ul id="toc-Movimiento_diurno_del_Sol-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-Solsticio_de_junio" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Solsticio_de_junio"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>Solsticio de junio</span> </div> </a> <ul id="toc-Solsticio_de_junio-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Solsticio_de_diciembre" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Solsticio_de_diciembre"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.2</span> <span>Solsticio de diciembre</span> </div> </a> <ul id="toc-Solsticio_de_diciembre-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Tradiciones_y_símbolos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Tradiciones_y_símbolos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>Tradiciones y símbolos</span> </div> </a> <ul id="toc-Tradiciones_y_símbolos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Véase_también" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Véase_también"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>Véase también</span> </div> </a> <ul id="toc-Véase_también-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Referencias" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Referencias"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>Referencias</span> </div> </a> <ul id="toc-Referencias-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-Enlaces_externos" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#Enlaces_externos"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>Enlaces externos</span> </div> </a> <ul id="toc-Enlaces_externos-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="Contenidos" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Tabla de contenidos" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a la tabla de contenidos" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Cambiar a la tabla de contenidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">Solsticio</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Ir a un artículo en otro idioma. Disponible en 91 idiomas" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-91" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">91 idiomas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sonstilstand" title="Sonstilstand – afrikáans" lang="af" hreflang="af" data-title="Sonstilstand" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="afrikáans" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Sunnstede" title="Sunnstede – inglés antiguo" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Sunnstede" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="inglés antiguo" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D9%85%D8%B3%D9%8A" title="انقلاب شمسي – árabe" lang="ar" hreflang="ar" data-title="انقلاب شمسي" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="árabe" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Solsticiu" title="Solsticiu – asturiano" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Solsticiu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="asturiano" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/G%C3%BCnd%C3%B6n%C3%BCm%C3%BC" title="Gündönümü – azerbaiyano" lang="az" hreflang="az" data-title="Gündönümü" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="azerbaiyano" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D2%A0%D0%BE%D1%8F%D1%88_%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BE%D1%88%D0%BE" title="Ҡояш торошо – baskir" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Ҡояш торошо" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="baskir" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Sunwend" title="Sunwend – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Sunwend" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Sauliegr%C5%8D%C5%BE%C4%81" title="Sauliegrōžā – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Sauliegrōžā" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BD%D1%86%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%8F%D0%BD%D0%BD%D0%B5" title="Сонцастаянне – bielorruso" lang="be" hreflang="be" data-title="Сонцастаянне" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="bielorruso" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BB%D1%8A%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B5%D0%BD%D0%B5" title="Слънцестоене – búlgaro" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Слънцестоене" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="búlgaro" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%85%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A7%8D%E0%A6%A4" title="অয়নান্ত – bengalí" lang="bn" hreflang="bn" data-title="অয়নান্ত" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="bengalí" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Solstici" title="Solstici – catalán" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Solstici" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="catalán" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%DB%86%D8%B1%D9%88%DB%95%DA%AF%DB%95%DA%95" title="خۆروەگەڕ – kurdo sorani" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="خۆروەگەڕ" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="kurdo sorani" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Slunovrat" title="Slunovrat – checo" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Slunovrat" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="checo" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Heuldro" title="Heuldro – galés" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Heuldro" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="galés" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Solhverv" title="Solhverv – danés" lang="da" hreflang="da" data-title="Solhverv" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="danés" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Sonnenwende" title="Sonnenwende – alemán" lang="de" hreflang="de" data-title="Sonnenwende" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="alemán" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Rocgeyr" title="Rocgeyr – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Rocgeyr" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%AC%CF%83%CE%B9%CE%BF" title="Ηλιοστάσιο – griego" lang="el" hreflang="el" data-title="Ηλιοστάσιο" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="griego" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eml mw-list-item"><a href="https://eml.wikipedia.org/wiki/Sulst%C3%ACsi" title="Sulstìsi – Emiliano-Romagnolo" lang="egl" hreflang="egl" data-title="Sulstìsi" data-language-autonym="Emiliàn e rumagnòl" data-language-local-name="Emiliano-Romagnolo" class="interlanguage-link-target"><span>Emiliàn e rumagnòl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Solstice" title="Solstice – inglés" lang="en" hreflang="en" data-title="Solstice" data-language-autonym="English" data-language-local-name="inglés" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Solstico" title="Solstico – esperanto" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Solstico" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="esperanto" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/P%C3%A4ikeseseisak" title="Päikeseseisak – estonio" lang="et" hreflang="et" data-title="Päikeseseisak" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="estonio" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Solstizio" title="Solstizio – euskera" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Solstizio" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="euskera" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D9%86" title="انقلابین – persa" lang="fa" hreflang="fa" data-title="انقلابین" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="persa" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/P%C3%A4iv%C3%A4nseisaus" title="Päivänseisaus – finés" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Päivänseisaus" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="finés" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Solstice" title="Solstice – francés" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Solstice" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="francés" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Solsti%C3%A7o" title="Solstiço – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Solstiço" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fur mw-list-item"><a href="https://fur.wikipedia.org/wiki/Solstizi" title="Solstizi – friulano" lang="fur" hreflang="fur" data-title="Solstizi" data-language-autonym="Furlan" data-language-local-name="friulano" class="interlanguage-link-target"><span>Furlan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Sinnekear" title="Sinnekear – frisón occidental" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Sinnekear" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="frisón occidental" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Grianstad" title="Grianstad – irlandés" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Grianstad" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="irlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Solsticio" title="Solsticio – gallego" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Solsticio" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="gallego" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A0%D7%A7%D7%95%D7%93%D7%AA_%D7%94%D7%99%D7%A4%D7%95%D7%9A" title="נקודת היפוך – hebreo" lang="he" hreflang="he" data-title="נקודת היפוך" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="hebreo" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%85%E0%A4%AF%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%A4" title="अयनांत – hindi" lang="hi" hreflang="hi" data-title="अयनांत" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="hindi" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Suncostaj" title="Suncostaj – croata" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Suncostaj" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="croata" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/S%C3%B2lstis" title="Sòlstis – criollo haitiano" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Sòlstis" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="criollo haitiano" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Napfordul%C3%B3" title="Napforduló – húngaro" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Napforduló" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="húngaro" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B1%D6%80%D6%87%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D6%80%D5%B1" title="Արևադարձ – armenio" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Արևադարձ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="armenio" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Solstitio" title="Solstitio – interlingua" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Solstitio" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="interlingua" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Titik_balik_matahari" title="Titik balik matahari – indonesio" lang="id" hreflang="id" data-title="Titik balik matahari" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="indonesio" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Solstico" title="Solstico – ido" lang="io" hreflang="io" data-title="Solstico" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ido" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/S%C3%B3lst%C3%B6%C3%B0ur" title="Sólstöður – islandés" lang="is" hreflang="is" data-title="Sólstöður" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="islandés" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Solstizio" title="Solstizio – italiano" lang="it" hreflang="it" data-title="Solstizio" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="italiano" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E8%87%B3%E7%82%B9" title="至点 – japonés" lang="ja" hreflang="ja" data-title="至点" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="japonés" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9B%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%90" title="მზებუდობა – georgiano" lang="ka" hreflang="ka" data-title="მზებუდობა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="georgiano" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Amlulli_anafuk" title="Amlulli anafuk – cabileño" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Amlulli anafuk" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="cabileño" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%A7%80%EC%A0%90" title="지점 – coreano" lang="ko" hreflang="ko" data-title="지점" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="coreano" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Rojveger" title="Rojveger – kurdo" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Rojveger" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="kurdo" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Solstitium" title="Solstitium – latín" lang="la" hreflang="la" data-title="Solstitium" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="latín" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Sonnewenn" title="Sonnewenn – luxemburgués" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Sonnewenn" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="luxemburgués" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Saul%C4%97gr%C4%AF%C5%BEa" title="Saulėgrįža – lituano" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Saulėgrįža" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="lituano" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Saulgrie%C5%BEi" title="Saulgrieži – letón" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Saulgrieži" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="letón" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/S%C3%B4lstisy" title="Sôlstisy – malgache" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Sôlstisy" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="malgache" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%98" title="Сонцестој – macedonio" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Сонцестој" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="macedonio" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%85%E0%B4%AF%E0%B4%A8%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B5%8D%E0%B4%A4%E0%B4%99%E0%B5%8D%E0%B4%99%E0%B5%BE" title="അയനാന്തങ്ങൾ – malayálam" lang="ml" hreflang="ml" data-title="അയനാന്തങ്ങൾ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="malayálam" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Solstis" title="Solstis – malayo" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Solstis" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="malayo" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds-nl mw-list-item"><a href="https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Zunnewende" title="Zunnewende – bajo sajón" lang="nds-NL" hreflang="nds-NL" data-title="Zunnewende" data-language-autonym="Nedersaksies" data-language-local-name="bajo sajón" class="interlanguage-link-target"><span>Nedersaksies</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Zonnewende" title="Zonnewende – neerlandés" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Zonnewende" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="neerlandés" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Solkverv" title="Solkverv – noruego nynorsk" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Solkverv" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="noruego nynorsk" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Solverv" title="Solverv – noruego bokmal" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Solverv" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="noruego bokmal" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Solstici" title="Solstici – occitano" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Solstici" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="occitano" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B8%E0%AD%82%E0%AC%B0%E0%AD%8D%E0%AC%AF%E0%AD%8D%E0%AD%9F%E0%AC%99%E0%AD%8D%E0%AC%95_%E0%AC%97%E0%AC%A4%E0%AC%BF" title="ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଗତି – oriya" lang="or" hreflang="or" data-title="ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଗତି" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="oriya" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%86%E0%A8%87%E0%A8%A8%E0%A9%B0%E0%A8%A4" title="ਆਇਨੰਤ – punyabí" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਆਇਨੰਤ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="punyabí" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Przesilenie" title="Przesilenie – polaco" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Przesilenie" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="polaco" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Solst%C3%ADcio" title="Solstício – portugués" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Solstício" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="portugués" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Solsti%C8%9Biu" title="Solstițiu – rumano" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Solstițiu" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="rumano" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BB%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%8F%D0%BD%D0%B8%D0%B5" title="Солнцестояние – ruso" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Солнцестояние" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ruso" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%8F%D0%BD%D1%8F" title="Сонцестояня – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Сонцестояня" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D2%AF%D0%BD_%D1%82%D1%83%D1%80%D1%83%D1%83%D1%82%D0%B0" title="Күн туруута – sakha" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Күн туруута" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="sakha" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Solst%C3%ACtziu" title="Solstìtziu – sardo" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Solstìtziu" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="sardo" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Solsticij" title="Solsticij – serbocroata" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Solsticij" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="serbocroata" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Solstice" title="Solstice – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Solstice" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Slnovrat_(astron%C3%B3mia)" title="Slnovrat (astronómia) – eslovaco" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Slnovrat (astronómia)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="eslovaco" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Son%C4%8Dev_obrat" title="Sončev obrat – esloveno" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Sončev obrat" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="esloveno" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Zuvaragodza" title="Zuvaragodza – shona" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Zuvaragodza" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="shona" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Solstiku" title="Solstiku – albanés" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Solstiku" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="albanés" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/Solsticij" title="Solsticij – serbio" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Solsticij" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="serbio" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Solst%C3%A5nd" title="Solstånd – sueco" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Solstånd" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="sueco" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Solistasi" title="Solistasi – suajili" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Solistasi" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="suajili" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%95%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AF%8D%E0%AE%A4%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%AA%E0%AF%8D%E0%AE%AA%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="கதிர்த்திருப்பம் – tamil" lang="ta" hreflang="ta" data-title="கதிர்த்திருப்பம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="tamil" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%B1%E0%B8%99" title="อายัน – tailandés" lang="th" hreflang="th" data-title="อายัน" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="tailandés" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Solstisyo" title="Solstisyo – tagalo" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Solstisyo" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="tagalo" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/G%C3%BCnd%C3%B6n%C3%BCm%C3%BC" title="Gündönümü – turco" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Gündönümü" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="turco" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D0%BD%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%8F%D0%BD%D0%BD%D1%8F" title="Сонцестояння – ucraniano" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Сонцестояння" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ucraniano" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8_%D8%B4%D9%85%D8%B3%DB%8C" title="انقلاب شمسی – urdu" lang="ur" hreflang="ur" data-title="انقلاب شمسی" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="urdu" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Quyosh_turishi" title="Quyosh turishi – uzbeko" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Quyosh turishi" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="uzbeko" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90i%E1%BB%83m_ch%C3%AD" title="Điểm chí – vietnamita" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Điểm chí" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="vietnamita" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Solstisyo" title="Solstisyo – waray" lang="war" hreflang="war" data-title="Solstisyo" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="waray" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E8%87%B3%E9%BB%9E" title="至點 – chino wu" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="至點" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="chino wu" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E8%87%B3%E9%BB%9E" title="至點 – chino" lang="zh" hreflang="zh" data-title="至點" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="chino" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E8%87%B3%E6%97%A5" title="至日 – cantonés" lang="yue" hreflang="yue" data-title="至日" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="cantonés" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q123524#sitelinks-wikipedia" title="Editar enlaces interlingüísticos" class="wbc-editpage">Editar enlaces</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="Espacios de nombres"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Solsticio" title="Ver la página de contenido [c]" accesskey="c"><span>Artículo</span></a></li><li id="ca-talk" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Discusi%C3%B3n:Solsticio" rel="discussion" title="Discusión acerca de la página [t]" accesskey="t"><span>Discusión</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar variante de idioma" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">español</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="Vistas"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/Solsticio"><span>Leer</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit" title="Editar esta página [e]" accesskey="e"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=history" title="Versiones anteriores de esta página [h]" accesskey="h"><span>Ver historial</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Página de herramientas"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Herramientas" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">Herramientas</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Herramientas</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">mover a la barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ocultar</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="Más opciones" > <div class="vector-menu-heading"> Acciones </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/Solsticio"><span>Leer</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit" title="Editar esta página [e]" accesskey="e"><span>Editar</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=history"><span>Ver historial</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> General </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:LoQueEnlazaAqu%C3%AD/Solsticio" title="Lista de todas las páginas de la wiki que enlazan aquí [j]" accesskey="j"><span>Lo que enlaza aquí</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/Especial:CambiosEnEnlazadas/Solsticio" rel="nofollow" title="Cambios recientes en las páginas que enlazan con esta [k]" accesskey="k"><span>Cambios en enlazadas</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="//commons.wikimedia.org/wiki/Special:UploadWizard?uselang=es" title="Subir archivos [u]" accesskey="u"><span>Subir archivo</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;oldid=164738896" title="Enlace permanente a esta versión de la página"><span>Enlace permanente</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=info" title="Más información sobre esta página"><span>Información de la página</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Citar&amp;page=Solsticio&amp;id=164738896&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="Información sobre cómo citar esta página"><span>Citar esta página</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Acortador_de_URL&amp;url=https%3A%2F%2Fes.wikipedia.org%2Fwiki%2FSolsticio"><span>Obtener URL acortado</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fes.wikipedia.org%2Fwiki%2FSolsticio"><span>Descargar código QR</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> Imprimir/exportar </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:Libro&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=Solsticio"><span>Crear un libro</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Especial:DownloadAsPdf&amp;page=Solsticio&amp;action=show-download-screen"><span>Descargar como PDF</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;printable=yes" title="Versión imprimible de esta página [p]" accesskey="p"><span>Versión para imprimir</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> En otros proyectos </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Solstice" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q123524" title="Enlace al elemento conectado del repositorio de datos [g]" accesskey="g"><span>Elemento de Wikidata</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Página de herramientas"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Apariencia"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Apariencia</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">mover a la barra lateral</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ocultar</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> <div id="mw-indicator-spoken-icon" class="mw-indicator"><div class="mw-parser-output"><span typeof="mw:File"><a href="//es.wikipedia.org/wiki/Wikiproyecto:Wikipedia_grabada" title="Existe una versión en audio de este artículo. Haz clic aquí para saber más"><img alt="Existe una versión en audio de este artículo. Haz clic aquí para saber más" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Sound-icon.svg/18px-Sound-icon.svg.png" decoding="async" width="18" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Sound-icon.svg/27px-Sound-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Sound-icon.svg/36px-Sound-icon.svg.png 2x" data-file-width="128" data-file-height="96" /></a></span></div></div> </div> <div id="siteSub" class="noprint">De Wikipedia, la enciclopedia libre</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="es" dir="ltr"><div class="rellink noprint hatnote"> Para la canción de Rekiem, véase <a href="/wiki/Solsticio_(canci%C3%B3n)" title="Solsticio (canción)">Solsticio (canción)</a>.</div> <p><span id="WikipediaGrabadaEs-Solsticio-article.ogg"></span> </p> <table class="infobox_v2 noprint" style="border:1px solid #CCC; width:22.7em; margin:.5em 0 .5em 1.5em; padding:3px"> <tbody><tr> <th colspan="2" style="text-align:center; padding:2px">Escucha este artículo<br />(<a href="/wiki/Archivo:Es-Solsticio-article.ogg" title="Archivo:Es-Solsticio-article.ogg">info</a>)</th> </tr> <tr> <td class="mbox-image" style="vertical-align:middle;padding:7px;"><div style="width:45px;"><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Audio-input-microphone.svg/45px-Audio-input-microphone.svg.png" decoding="async" width="45" height="45" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Audio-input-microphone.svg/68px-Audio-input-microphone.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c0/Audio-input-microphone.svg/90px-Audio-input-microphone.svg.png 2x" data-file-width="48" data-file-height="48" /></span><figcaption></figcaption></figure></div> </td><td class="mbox-text"><table style="width:100%; border-collapse:collapse; padding:0; margin:0"> <tbody><tr> <td style="line-height:1.1em; font-size:95%; padding:0.4em 4px 0.4em 0"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="515" data-mwtitle="Es-Solsticio-article.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a9/Es-Solsticio-article.ogg" type="audio/ogg; codecs=&quot;vorbis&quot;" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a9/Es-Solsticio-article.ogg/Es-Solsticio-article.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /></audio></span></span></td> </tr> </tbody></table></td></tr> <tr> <td colspan="2" style="text-align:center; padding:2px"><div style="font-size: xx-small; line-height: 1.6em; text-align: center;">Esta narración de audio fue creada a partir de una versión específica de este artículo (concretamente del 28 de abril de 2019) y no refleja las posibles ediciones subsiguientes.</div><div style="text-align: center; clear: both"><b><a href="/wiki/Wikiproyecto:Wikipedia_grabada" title="Wikiproyecto:Wikipedia grabada">Más artículos grabados</a></b></div></td> </tr> <tr><td colspan="2"><hr /><div style="line-height:1.1em; text-align:center; font-size:smaller;" class="problemas_sonido"><i><a href="/wiki/Ayuda:Multimedia" title="Ayuda:Multimedia">¿Problemas al reproducir este archivo?</a></i></div></td></tr> </tbody></table> <table class="wikitable" style="font-size: 85%; text-align: center; float: right; clear: right; margin: 0 0 1em 1em"> <tbody><tr> <th colspan="9">Fecha y hora <a href="/wiki/Tiempo_universal_coordinado" title="Tiempo universal coordinado">UTC</a> de <a class="mw-selflink selflink">solsticios</a> y <a href="/wiki/Equinoccio" title="Equinoccio">equinoccios</a> entre 2004-2050<sup id="cite_ref-USNO_1-0" class="reference separada"><a href="#cite_note-USNO-1"><span class="corchete-llamada">[</span>1<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203;<sup id="cite_ref-astropixels_2-0" class="reference separada"><a href="#cite_note-astropixels-2"><span class="corchete-llamada">[</span>2<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; </th></tr> <tr> <th rowspan="2">año</th> <th colspan="2"><a href="/wiki/Equinoccio_de_marzo" title="Equinoccio de marzo">Equinoccio<br />de marzo</a><sup id="cite_ref-3" class="reference separada"><a href="#cite_note-3"><span class="corchete-llamada">[</span>3<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203;</th> <th colspan="2"><a href="/wiki/Solsticio_de_junio" class="mw-redirect" title="Solsticio de junio">Solsticio<br />de junio</a><sup id="cite_ref-4" class="reference separada"><a href="#cite_note-4"><span class="corchete-llamada">[</span>4<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203;</th> <th colspan="2"><a href="/wiki/Equinoccio_de_septiembre" class="mw-redirect" title="Equinoccio de septiembre">Equinoccio<br />de septiembre</a><sup id="cite_ref-5" class="reference separada"><a href="#cite_note-5"><span class="corchete-llamada">[</span>5<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203;</th> <th colspan="2"><a href="/wiki/Solsticio_de_diciembre" title="Solsticio de diciembre">Solsticio<br />de diciembre</a><sup id="cite_ref-6" class="reference separada"><a href="#cite_note-6"><span class="corchete-llamada">[</span>6<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; </th></tr> <tr> <th>día</th> <th>hora</th> <th>día</th> <th>hora</th> <th>día</th> <th>hora</th> <th>día</th> <th>hora </th></tr> <tr> <th>2004 </th> <td>20</td> <td>06:49</td> <td>21</td> <td>00:57</td> <td>22</td> <td>16:30</td> <td>21</td> <td>12:42 </td></tr> <tr> <th>2005 </th> <td>20</td> <td>12:33</td> <td>21</td> <td>06:46</td> <td>22</td> <td>22:23</td> <td>21</td> <td>18:35 </td></tr> <tr> <th>2006 </th> <td>20</td> <td>18:26</td> <td>21</td> <td>12:26</td> <td>23</td> <td>04:03</td> <td>22</td> <td>00:22 </td></tr> <tr> <th>2007 </th> <td>21</td> <td>00:07</td> <td>21</td> <td>18:06</td> <td>23</td> <td>09:51</td> <td>22</td> <td>06:08 </td></tr> <tr> <th>2008 </th> <td>20</td> <td>05:48</td> <td>20</td> <td>23:59</td> <td>22</td> <td>15:44</td> <td>21</td> <td>12:04 </td></tr> <tr> <th>2009 </th> <td>20</td> <td>11:44</td> <td>21</td> <td>05:45</td> <td>22</td> <td>21:18</td> <td>21</td> <td>17:47 </td></tr> <tr> <th>2010 </th> <td>20</td> <td>17:32:13</td> <td>21</td> <td>11:28:25</td> <td>23</td> <td>03:09:02</td> <td>21</td> <td>23:38:28 </td></tr> <tr> <th>2011 </th> <td>20</td> <td>23:21:44</td> <td>21</td> <td>17:16:30</td> <td>23</td> <td>09:04:38</td> <td>22</td> <td>05:30:03 </td></tr> <tr> <th>2012 </th> <td>20</td> <td>05:14:25</td> <td>20</td> <td>23:09:49</td> <td>22</td> <td>14:49:59</td> <td>21</td> <td>11:12:37 </td></tr> <tr> <th>2013 </th> <td>20</td> <td>11:02:55</td> <td>21</td> <td>05:04:57</td> <td>22</td> <td>20:44:08</td> <td>21</td> <td>17:11:00 </td></tr> <tr> <th>2014 </th> <td>20</td> <td>16:57:05</td> <td>21</td> <td>10:51:14</td> <td>23</td> <td>02:29:05</td> <td>21</td> <td>23:03:01 </td></tr> <tr> <th>2015 </th> <td>20</td> <td>22:45:09</td> <td>21</td> <td>16:38:55</td> <td>23</td> <td>08:20:33</td> <td>22</td> <td>04:48:57 </td></tr> <tr> <th>2016 </th> <td>20</td> <td>04:30:11</td> <td>20</td> <td>22:34:11</td> <td>22</td> <td>14:21:07</td> <td>21</td> <td>10:44:10 </td></tr> <tr> <th>2017 </th> <td>20</td> <td>10:28:38</td> <td>21</td> <td>04:24:09</td> <td>22</td> <td>20:02:48</td> <td>21</td> <td>16:28:57 </td></tr> <tr> <th>2018 </th> <td>20</td> <td>16:15:27</td> <td>21</td> <td>10:07:18</td> <td>23</td> <td>01:54:05</td> <td>21</td> <td>22:23:44 </td></tr> <tr> <th>2019 </th> <td>20</td> <td>21:58:25</td> <td>21</td> <td>15:54:14</td> <td>23</td> <td>07:50:10</td> <td>22</td> <td>04:19:25 </td></tr> <tr> <th>2020 </th> <td>20</td> <td>03:50:36</td> <td>20</td> <td>21:44:40</td> <td>22</td> <td>13:31:38</td> <td>21</td> <td>10:02:19 </td></tr> <tr> <th>2021 </th> <td>20</td> <td>09:37:27</td> <td>21</td> <td>03:32:08</td> <td>22</td> <td>19:21:03</td> <td>21</td> <td>15:59:16 </td></tr> <tr> <th>2022 </th> <td>20</td> <td>15:33:23</td> <td>21</td> <td>09:13:49</td> <td>23</td> <td>01:03:40</td> <td>21</td> <td>21:48:10 </td></tr> <tr> <th>2023 </th> <td>20</td> <td>21:24:24</td> <td>21</td> <td>14:57:47</td> <td>23</td> <td>06:49:56</td> <td>22</td> <td>03:27:19 </td></tr> <tr> <th>2024 </th> <td>20</td> <td>03:06:21</td> <td>20</td> <td>20:50:56</td> <td>22</td> <td>12:43:36</td> <td>21</td> <td>09:20:30 </td></tr> <tr style="background-color:gold"> <th style="background-color:gold">2025 </th> <td>20</td> <td>09:01:25</td> <td>21</td> <td>02:42:11</td> <td>22</td> <td>18:19:16</td> <td>21</td> <td>15:03:01 </td></tr> <tr> <th>2026 </th> <td>20</td> <td>14:45:53</td> <td>21</td> <td>08:24:26</td> <td>23</td> <td>00:05:08</td> <td>21</td> <td>20:50:09 </td></tr> <tr> <th>2027 </th> <td>20</td> <td>20:24:36</td> <td>21</td> <td>14:10:45</td> <td>23</td> <td>06:01:38</td> <td>22</td> <td>02:42:04 </td></tr> <tr> <th>2028 </th> <td>20</td> <td>02:17:02</td> <td>20</td> <td>20:01:54</td> <td>22</td> <td>11:45:12</td> <td>21</td> <td>08:19:33 </td></tr> <tr> <th>2029 </th> <td>20</td> <td>08:01:52</td> <td>21</td> <td>01:48:11</td> <td>22</td> <td>17:38:23</td> <td>21</td> <td>14:13:59 </td></tr> <tr> <th>2030 </th> <td>20</td> <td>13:51:58</td> <td>21</td> <td>07:31:11</td> <td>22</td> <td>23:26:46</td> <td>21</td> <td>20:09:30 </td></tr> <tr> <th>2031 </th> <td>20</td> <td>19:40:51</td> <td>21</td> <td>13:17:00</td> <td>23</td> <td>05:15:10</td> <td>22</td> <td>01:55:25 </td></tr> <tr> <th>2032 </th> <td>20</td> <td>01:21:45</td> <td>20</td> <td>19:08:38</td> <td>22</td> <td>11:10:44</td> <td>21</td> <td>07:55:48 </td></tr> <tr> <th>2033 </th> <td>20</td> <td>07:22:35</td> <td>21</td> <td>01:00:59</td> <td>22</td> <td>16:51:31</td> <td>21</td> <td>13:45:51 </td></tr> <tr> <th>2034 </th> <td>20</td> <td>13:17:20</td> <td>21</td> <td>06:44:02</td> <td>22</td> <td>22:39:25</td> <td>21</td> <td>19:33:50 </td></tr> <tr> <th>2035 </th> <td>20</td> <td>19:02:34</td> <td>21</td> <td>12:32:58</td> <td>23</td> <td>04:38:46</td> <td>22</td> <td>01:30:42 </td></tr> <tr> <th>2036 </th> <td>20</td> <td>01:02:40</td> <td>20</td> <td>18:32:03</td> <td>22</td> <td>10:23:09</td> <td>21</td> <td>07:12:42 </td></tr> <tr> <th>2037 </th> <td>20</td> <td>06:50:05</td> <td>21</td> <td>00:22:16</td> <td>22</td> <td>16:12:54</td> <td>21</td> <td>13:07:33 </td></tr> <tr> <th>2038 </th> <td>20</td> <td>12:40:27</td> <td>21</td> <td>06:09:12</td> <td>22</td> <td>22:02:05</td> <td>21</td> <td>19:02:08 </td></tr> <tr> <th>2039 </th> <td>20</td> <td>18:31:50</td> <td>21</td> <td>11:57:14</td> <td>23</td> <td>03:49:25</td> <td>22</td> <td>00:40:23 </td></tr> <tr> <th>2040 </th> <td>20</td> <td>00:11:29</td> <td>20</td> <td>17:46:11</td> <td>22</td> <td>09:44:43</td> <td>21</td> <td>06:32:38 </td></tr> <tr> <th>2041 </th> <td>20</td> <td>06:06:36</td> <td>20</td> <td>23:35:39</td> <td>22</td> <td>15:26:21</td> <td>21</td> <td>12:18:07 </td></tr> <tr> <th>2042 </th> <td>20</td> <td>11:53:06</td> <td>21</td> <td>05:15:38</td> <td>22</td> <td>21:11:20</td> <td>21</td> <td>18:03:51 </td></tr> <tr> <th>2043 </th> <td>20</td> <td>17:27:34</td> <td>21</td> <td>10:58:09</td> <td>23</td> <td>03:06:43</td> <td>22</td> <td>00:01:01 </td></tr> <tr> <th>2044 </th> <td>19</td> <td>23:20:20</td> <td>20</td> <td>16:50:55</td> <td>22</td> <td>08:47:39</td> <td>21</td> <td>05:43:22 </td></tr> <tr> <th>2045 </th> <td>20</td> <td>05:07:24</td> <td>20</td> <td>22:33:41</td> <td>22</td> <td>14:32:42</td> <td>21</td> <td>11:34:54 </td></tr> <tr> <th>2046 </th> <td>20</td> <td>10:57:38</td> <td>21</td> <td>04:14:26</td> <td>22</td> <td>20:21:31</td> <td>21</td> <td>17:28:16 </td></tr> <tr> <th>2047 </th> <td>20</td> <td>16:52:26</td> <td>21</td> <td>10:03:16</td> <td>23</td> <td>02:07:52</td> <td>21</td> <td>23:07:01 </td></tr> <tr> <th>2048 </th> <td>19</td> <td>22:33:37</td> <td>20</td> <td>15:53:43</td> <td>22</td> <td>08:00:26</td> <td>21</td> <td>05:02:03 </td></tr> <tr> <th>2049 </th> <td>20</td> <td>04:28:24</td> <td>20</td> <td>21:47:06</td> <td>22</td> <td>13:42:24</td> <td>21</td> <td>10:51:57 </td></tr> <tr> <th>2050 </th> <td>20</td> <td>10:19:22</td> <td>21</td> <td>03:32:48</td> <td>22</td> <td>19:28:18</td> <td>21</td> <td>16:38:29 </td></tr></tbody></table> <p>Los <b>solsticios</b> son los <a href="/wiki/Tiempo" title="Tiempo">momentos</a> del <a href="/wiki/A%C3%B1o" title="Año">año</a> en los que el <a href="/wiki/Sol" title="Sol">Sol</a> alcanza su mayor excursión (<a href="/wiki/Declinaci%C3%B3n_(astronom%C3%ADa)" title="Declinación (astronomía)">declinación astronómica</a>) hacia el norte o el sur relativa al <a href="/wiki/Ecuador_celeste" title="Ecuador celeste">ecuador celestial</a> en la <a href="/wiki/Esfera_celeste" title="Esfera celeste">esfera celeste</a>, y la duración del <a href="/wiki/D%C3%ADa_(contrapuesto_a_noche)" title="Día (contrapuesto a noche)">día</a> o de la <a href="/wiki/Noche" title="Noche">noche</a> son las máximas del <a href="/wiki/A%C3%B1o" title="Año">año</a>. Geográficamente, los solsticios son los momentos en los que el Sol alcanza la máxima <a href="/wiki/Latitud" title="Latitud">latitud</a> norte (+23°26′) o sur (−23°26′) con respecto al <a href="/wiki/Ecuador_terrestre" title="Ecuador terrestre">ecuador terrestre</a>. </p><p>Ocurre dos veces por año: en junio y en diciembre. En el <b>solsticio de junio</b> el Sol y el <a href="/wiki/Cintur%C3%B3n_de_lluvias_tropicales" title="Cinturón de lluvias tropicales">cinturón de lluvias tropicales</a> alcanza el <a href="/wiki/Cenit" title="Cenit">cenit</a> al mediodía sobre el <a href="/wiki/Tr%C3%B3pico_de_C%C3%A1ncer" title="Trópico de Cáncer">trópico de Cáncer</a> y marca el inicio del verano en el hemisferio norte, por lo que, en este hemisferio el solsticio de junio, se llama <b><a href="/wiki/Solsticio_de_verano" title="Solsticio de verano">solsticio de verano</a></b>. En el hemisferio sur, marca el inicio del invierno. </p><p>En el <b>solsticio de diciembre</b><sup id="cite_ref-7" class="reference separada"><a href="#cite_note-7"><span class="corchete-llamada">[</span>7<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; el Sol y el cinturón de lluvias tropicales alcanza el cenit al mediodía sobre el <a href="/wiki/Tr%C3%B3pico_de_Capricornio" title="Trópico de Capricornio">trópico de Capricornio</a> y marca el inicio del verano en este hemisferio y del invierno en el norte. </p><p>En zonas templadas, los solsticios se pueden determinar por la duración del día y la noche y la posición el sol al <a href="/wiki/Orto" title="Orto">alba</a> y al <a href="/wiki/Ocaso" title="Ocaso">ocaso</a>. En la mayoría de las culturas antiguas se celebraban festivales conmemorativos de los solsticios, especialmente en el <b><a href="/wiki/Solsticio_de_invierno" title="Solsticio de invierno">solsticio de invierno</a></b>. En los lugares de la Tierra que se ubican fuera de la <a href="/wiki/Zona_intertropical" title="Zona intertropical">zona intertropical</a>, el Sol y el cinturón de lluvias tropicales parece alcanzar su punto más alto en el cielo durante los solsticios, sin llegar nunca al cenit, como sí sucede en los países tropicales, donde el Sol y el cinturón de lluvias tropicales cruza el cenit dos veces por año y no durante los solsticios. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Etimología"><span id="Etimolog.C3.ADa"></span>Etimología</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit&amp;section=1" title="Editar sección: Etimología"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>La palabra solsticio proviene del <a href="/wiki/Lat%C3%ADn" title="Latín">latín</a> <i>solstitium</i><sup id="cite_ref-8" class="reference separada"><a href="#cite_note-8"><span class="corchete-llamada">[</span>8<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; que, a su vez, se forma de dos palabras: <i>Sol</i> y <i>statum</i> (estático),<sup id="cite_ref-9" class="reference separada"><a href="#cite_note-9"><span class="corchete-llamada">[</span>9<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; <i>stare</i> (detenerse)<sup id="cite_ref-10" class="reference separada"><a href="#cite_note-10"><span class="corchete-llamada">[</span>10<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; o <i>sistere</i> (quieto) y se refiere al hecho de que el Sol parece no cambiar de trayectoria durante varios días alrededor de la fechas correspondientes a los solsticios.<sup id="cite_ref-11" class="reference separada"><a href="#cite_note-11"><span class="corchete-llamada">[</span>11<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Definiciones_y_marcos_de_referencia">Definiciones y marcos de referencia</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit&amp;section=2" title="Editar sección: Definiciones y marcos de referencia"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Para un observador situado en el <a href="/wiki/Polo_Norte" class="mw-redirect" title="Polo Norte">Polo Norte</a>, el Sol alcanza la posición más alta en el cielo una vez al año, en junio. El día en que esto ocurre se denomina día del solsticio de junio. Del mismo modo, para un observador en el <a href="/wiki/Polo_Sur" class="mw-redirect" title="Polo Sur">Polo Sur</a>, el Sol alcanza la posición más alta el día del solsticio de diciembre. Cuando es el <a href="/wiki/Solsticio_de_verano" title="Solsticio de verano">solsticio de verano</a> en un polo, es el <a href="/wiki/Solsticio_de_invierno" title="Solsticio de invierno">solsticio de invierno</a> en el otro. El movimiento del Sol hacia el oeste nunca cesa, ya que la Tierra está continuamente en rotación. Sin embargo, el movimiento del Sol en declinación se detiene en el momento del solsticio. En ese sentido, solsticio significa "parada del Sol". </p><p>Esta palabra científica moderna desciende de una palabra científica <a href="/wiki/Lat%C3%ADn" title="Latín"> latina</a> en uso a finales de la <a href="/wiki/Rep%C3%BAblica_Romana" class="mw-redirect" title="República Romana">República Romana</a> del siglo&#160;<span style="font-variant:small-caps;text-transform:lowercase">I</span>&#160;a.&#160;C.: <i>solstitium</i>. <a href="/wiki/Plinio_el_Viejo" title="Plinio el Viejo">Plinio</a> la utiliza varias veces en su <i><a href="/wiki/Historia_Natural_(Plinio)" class="mw-redirect" title="Historia Natural (Plinio)">Historia Natural</a></i> con un significado similar al que tiene hoy en día. Contiene dos morfemas de la lengua latina, <i>sol</i>, "sol", y <i>-stitium</i>, "detención".<sup id="cite_ref-12" class="reference separada"><a href="#cite_note-12"><span class="corchete-llamada">[</span>12<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; Los romanos utilizaban "parado" para referirse a un componente de la <a href="/wiki/Velocidad_relativa" title="Velocidad relativa">velocidad relativa</a> del Sol tal y como se observa en el cielo. La velocidad relativa es el movimiento de un objeto desde el punto de vista de un observador en un <a href="/wiki/Marco_de_referencia" class="mw-redirect" title="Marco de referencia">marco de referencia</a>. Desde una posición fija en el suelo, el Sol parece orbitar alrededor de la Tierra.<sup id="cite_ref-13" class="reference separada"><a href="#cite_note-13"><span class="corchete-llamada">[</span>13<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; </p><p>Para un observador en un <a href="/wiki/Sistema_de_referencia_inercial" title="Sistema de referencia inercial">sistema de referencia inercial</a>, se ve que la <a href="/wiki/Rotaci%C3%B3n_de_la_Tierra" title="Rotación de la Tierra"> Tierra gira</a> alrededor de un <a href="/wiki/Eje_de_rotaci%C3%B3n" class="mw-redirect" title="Eje de rotación">eje de rotación</a> y <a href="/wiki/%C3%93rbita" title="Órbita">revuelve</a> alrededor del Sol en una trayectoria <a href="/wiki/Elipse" title="Elipse">elíptica</a> con el Sol en un <a href="/wiki/Foco_(geometr%C3%ADa)" title="Foco (geometría)">foco</a>. El eje de la Tierra está <a href="/wiki/Inclinaci%C3%B3n_axial" class="mw-redirect" title="Inclinación axial">inclinado</a> con respecto al <a href="/wiki/Plano_orbital" title="Plano orbital">plano de la órbita terrestre</a> y este eje mantiene una posición que cambia poco con respecto al fondo de <a href="/wiki/Estrellas" class="mw-redirect" title="Estrellas">estrellas</a>. Por tanto, un observador en la Tierra véase una trayectoria solar que es el resultado tanto de la rotación como de la revolución. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Archivo:Solargraph_APEX.tif" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Solargraph_APEX.tif/lossy-page1-220px-Solargraph_APEX.tif.jpg" decoding="async" width="220" height="118" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Solargraph_APEX.tif/lossy-page1-330px-Solargraph_APEX.tif.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Solargraph_APEX.tif/lossy-page1-440px-Solargraph_APEX.tif.jpg 2x" data-file-width="1986" data-file-height="1064" /></a><figcaption>Una <a href="/wiki/Solarigraf%C3%ADa" title="Solarigrafía">solargrafía</a> tomada desde el <a href="/w/index.php?title=Atacama_Pathfinder_Experiment&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Atacama Pathfinder Experiment (aún no redactado)">Atacama Pathfinder Experiment</a> en el <a href="/wiki/Observatorio_del_Llano_de_Chajnantor" class="mw-redirect" title="Observatorio del Llano de Chajnantor">Observatorio del Llano de Chajnantor</a> en el hemisferio sur. Se trata de una fotografía de larga exposición, con la imagen expuesta durante seis meses en dirección este-norte, desde mediados de diciembre de 2009 hasta el <a href="/wiki/Solsticio_de_invierno" title="Solsticio de invierno">solsticio de invierno</a> austral en junio de 2010.<sup id="cite_ref-14" class="reference separada"><a href="#cite_note-14"><span class="corchete-llamada">[</span>14<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; La trayectoria del Sol cada día puede verse de derecha a izquierda en esta imagen a través del cielo; la trayectoria del día siguiente discurre ligeramente más baja hasta el día del solsticio de invierno, cuya trayectoria es la más baja de la imagen</figcaption></figure><p>La componente del movimiento del Sol vista por un observador terrestre causada por la revolución del eje inclinado -que, manteniendo el mismo ángulo en el espacio, se orienta hacia el Sol o se aleja de él- es un incremento diario observado (y un desplazamiento lateral) del <a href="/wiki/Sistema_de_coordenadas_horizontales" class="mw-redirect" title="Sistema de coordenadas horizontales">elevación</a> del Sol al mediodía durante aproximadamente seis meses y un decremento diario observado durante los seis meses restantes. En la elevación máxima o mínima, el movimiento relativo anual del Sol perpendicular al <a href="/wiki/Horizonte" title="Horizonte">horizonte</a> se detiene e invierte su dirección. </p><p>Fuera de los trópicos, la elevación máxima se produce en el solsticio de verano y la mínima en el solsticio de invierno. La trayectoria del Sol, o <a href="/wiki/Ecl%C3%ADptica" title="Eclíptica">eclíptica</a>, barre de norte a sur los hemisferios norte y sur. Los días son más largos en torno al solsticio de verano y más cortos en torno al solsticio de invierno. Cuando la trayectoria del Sol cruza el <a href="/wiki/Ecuador" title="Ecuador">ecuador</a>, la duración de las noches en las latitudes +L° y -L° son de igual duración. Esto se conoce como <a href="/wiki/Equinoccio" title="Equinoccio">equinoccio</a>. Hay dos solsticios y dos equinoccios en un año tropical.<sup id="cite_ref-15" class="reference separada"><a href="#cite_note-15"><span class="corchete-llamada">[</span>15<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Relación_con_las_estaciones"><span id="Relaci.C3.B3n_con_las_estaciones"></span>Relación con las estaciones</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit&amp;section=3" title="Editar sección: Relación con las estaciones"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint AP rellink"><span style="font-size:88%">Artículo principal:</span>&#32;<i><a href="/wiki/Estaciones_del_a%C3%B1o" title="Estaciones del año"> Estaciones del año</a></i></div> <p>Las estaciones se producen porque el eje de rotación de la Tierra no es perpendicular a su plano orbital (el <a href="/wiki/Plano_de_la_ecl%C3%ADptica" class="mw-redirect" title="Plano de la eclíptica">plano de la eclíptica</a>), sino que actualmente forma un ángulo de unos 23,44° (llamado <a href="/wiki/Oblicuidad_de_la_ecl%C3%ADptica" title="Oblicuidad de la eclíptica">oblicuidad de la eclíptica</a>), y porque el eje mantiene su orientación respecto a un <a href="/wiki/Sistema_de_referencia_inercial" title="Sistema de referencia inercial">sistema de referencia inercial</a>. Como consecuencia, durante la mitad del año el hemisferio norte está inclinado hacia el Sol, mientras que durante la otra mitad del año el hemisferio sur tiene esta distinción. Los dos momentos en los que la inclinación del eje de rotación de la Tierra tiene un efecto máximo son los solsticios. </p><p>En el <a href="/wiki/Solsticio_de_junio" class="mw-redirect" title="Solsticio de junio">solsticio de junio</a> el <a href="/wiki/Punto_subsolar" title="Punto subsolar">punto subsolar</a> está más al norte que en ningún otro momento: a 23,44° de latitud norte, lo que se conoce como <a href="/wiki/Tr%C3%B3pico_de_C%C3%A1ncer" title="Trópico de Cáncer">Trópico de Cáncer</a>. Del mismo modo, en el <a href="/wiki/Solsticio_de_diciembre" title="Solsticio de diciembre">solsticio de diciembre</a> el punto subsolar está más al sur que en cualquier otro momento: en la latitud 23,44° sur, conocido como <a href="/wiki/Tr%C3%B3pico_de_Capricornio" title="Trópico de Capricornio">Trópico de Capricornio</a>. El punto subsolar cruzará cada latitud entre estos dos extremos exactamente dos veces al año. </p><p>También durante el solsticio de junio, los lugares en el <a href="/wiki/C%C3%ADrculo_polar_%C3%A1rtico" title="Círculo polar ártico">círculo polar ártico</a> (latitud 66,56° norte) verán el Sol justo en el horizonte durante la medianoche, y todos los lugares al norte de éste verán el Sol por encima del horizonte durante 24&#160;horas. Es el <a href="/wiki/Sol_de_medianoche" title="Sol de medianoche">sol de medianoche</a> o <a href="/wiki/Fiestas_Juninas" title="Fiestas Juninas"> sol de pleno verano</a> o día polar. Por otro lado, los lugares situados en el <a href="/wiki/C%C3%ADrculo_polar_ant%C3%A1rtico" title="Círculo polar antártico">círculo polar antártico</a> (latitud 66,56° sur) verán el Sol justo en el horizonte durante el mediodía, y todos los lugares situados al sur no lo verán por encima del horizonte en ningún momento del día. Es la <a href="/wiki/Noche_polar" title="Noche polar">noche polar</a>. Durante el solsticio de diciembre, los efectos en ambos hemisferios son justo los contrarios. Así se ve cómo el <a href="/wiki/Hielo_marino" class="mw-redirect" title="Hielo marino">hielo marino</a> polar vuelve a crecer anualmente debido a la falta de luz solar en el aire que hay por encima y en el mar circundante. Los periodos más cálidos y más fríos del año en las regiones templadas están desfasados aproximadamente un mes con respecto a los solsticios, retrasados por la inercia térmica de la Tierra. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Movimiento_diurno_del_Sol">Movimiento diurno del Sol</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit&amp;section=4" title="Editar sección: Movimiento diurno del Sol"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Archivo:Solstice_and_Equinox.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Solstice_and_Equinox.svg/320px-Solstice_and_Equinox.svg.png" decoding="async" width="320" height="235" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Solstice_and_Equinox.svg/480px-Solstice_and_Equinox.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Solstice_and_Equinox.svg/640px-Solstice_and_Equinox.svg.png 2x" data-file-width="600" data-file-height="440" /></a><figcaption>Posición del Sol al amanecer, a mediodía y al atardecer, en los solsticios y equinoccios, para una latitud de 49 grados (la de París, aproximadamente)</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Solsticio_de_junio">Solsticio de junio</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit&amp;section=5" title="Editar sección: Solsticio de junio"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Archivo:Equinoxes-solstice-ES.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Equinoxes-solstice-ES.svg/320px-Equinoxes-solstice-ES.svg.png" decoding="async" width="320" height="199" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Equinoxes-solstice-ES.svg/480px-Equinoxes-solstice-ES.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1c/Equinoxes-solstice-ES.svg/640px-Equinoxes-solstice-ES.svg.png 2x" data-file-width="450" data-file-height="280" /></a><figcaption>Visión con respecto al plano ecuatorial</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/Archivo:Earth-lighting-summer-solstice_ES.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Earth-lighting-summer-solstice_ES.png/320px-Earth-lighting-summer-solstice_ES.png" decoding="async" width="320" height="210" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Earth-lighting-summer-solstice_ES.png/480px-Earth-lighting-summer-solstice_ES.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Earth-lighting-summer-solstice_ES.png/640px-Earth-lighting-summer-solstice_ES.png 2x" data-file-width="800" data-file-height="525" /></a><figcaption>Iluminación de la <a href="/wiki/Tierra" title="Tierra">Tierra</a> por el <a href="/wiki/Sol" title="Sol">Sol</a> en el solsticio de junio. En seis meses más el otro polo será el expuesto al sol</figcaption></figure> <p>Ocurre regularmente el 20 o 21 de junio. Es denominado <i>de <a href="/wiki/Verano" title="Verano">verano</a></i> y la <a href="/wiki/Estaci%C3%B3n_lluviosa" title="Estación lluviosa">Estación lluviosa</a> en el <a href="/wiki/Hemisferio_norte" title="Hemisferio norte">hemisferio norte</a> o <i>de invierno y la <a href="/wiki/Estaci%C3%B3n_seca" title="Estación seca">Estación seca</a></i> en el <a href="/wiki/Hemisferio_sur" title="Hemisferio sur">hemisferio sur</a>.<sup id="cite_ref-ROA_16-0" class="reference separada"><a href="#cite_note-ROA-16"><span class="corchete-llamada">[</span>16<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; </p> <ul><li>La fecha del solsticio de junio constituye el día más largo del año en el hemisferio <a href="/wiki/Septentrional" class="mw-redirect" title="Septentrional">septentrional</a>, y el más corto en el hemisferio <a href="/wiki/Meridional" class="mw-redirect" title="Meridional">meridional</a>.</li> <li>En el <a href="/wiki/Polo_Norte" class="mw-redirect" title="Polo Norte">polo Norte</a> el Sol y el cinturón de lluvias tropicales circula por el cielo a una altitud constante de 23°.</li> <li>En el <a href="/wiki/C%C3%ADrculo_polar_%C3%A1rtico" title="Círculo polar ártico">círculo polar ártico</a> el centro del Sol y el cinturón de lluvias tropicales solamente toca el horizonte del norte, sin ponerse. El Sol <a href="/wiki/Culminar" class="mw-redirect" title="Culminar">culmina</a> al sur, donde alcanza su altitud máxima: 47°. Es el único día que el Sol se mantiene sobre el horizonte durante 24&#160;horas.</li> <li>En el <a href="/wiki/Tr%C3%B3pico_de_C%C3%A1ncer" title="Trópico de Cáncer">trópico de Cáncer</a> el Sol y el cinturón de lluvias tropicales sale a los 27° norte, del <a href="/wiki/Este" title="Este">Este</a>. Culmina al <a href="/wiki/Cenit" title="Cenit">cenit</a>, y se pone a los 27° norte, por el <a href="/wiki/Oeste" title="Oeste">Oeste</a>. El Sol está sobre el horizonte durante 13,4&#160;horas: 13&#160;horas 24&#160;minutos.</li> <li>En el <a href="/wiki/L%C3%ADnea_ecuatorial" class="mw-redirect" title="Línea ecuatorial">ecuador</a> el Sol y el cinturón de lluvias tropicales sale a los 23° norte, del este. Culmina al norte, donde alcanza su máxima declinación norte: 23°. Se pone a los 23° norte, al oeste. Permanece 12 horas sobre el horizonte.</li> <li>En el <a href="/wiki/Tr%C3%B3pico_de_Capricornio" title="Trópico de Capricornio">trópico de Capricornio</a> el Sol y el cinturón de lluvias tropicales sale a los 27° norte, del este. Culmina al norte, donde alcanza su altitud máxima: 59.48°. Se pone a los 27° norte, por el oeste. El Sol está sobre el horizonte durante 10,6&#160;horas: 10&#160;horas 36&#160;minutos.</li> <li>En el <a href="/wiki/C%C3%ADrculo_polar_ant%C3%A1rtico" title="Círculo polar antártico">círculo polar antártico</a> el centro del Sol y el cinturón de lluvias tropicales solamente toca el horizonte del norte, sin salir. Es el único día que el Sol y el cinturón de lluvias tropicales se mantiene abajo del horizonte durante 24&#160;horas.</li> <li>En el <a href="/wiki/Polo_Sur" class="mw-redirect" title="Polo Sur">polo Sur</a> nunca sale el Sol y el cinturón de lluvias tropicales. Siempre se mantiene 23° abajo del horizonte.</li></ul> <p>El punto solsticial está situado al inicio de la constelación de Tauro, con lo que el nombre astronómico del trópico es de Tauro. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Solsticio_de_diciembre">Solsticio de diciembre</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit&amp;section=6" title="Editar sección: Solsticio de diciembre"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint AP rellink"><span style="font-size:88%">Artículo principal:</span>&#32;<i><a href="/wiki/Solsticio_de_diciembre" title="Solsticio de diciembre"> Solsticio de diciembre</a></i></div> <p>Ocurre el 20 o 22 de diciembre. Se le denomina «de invierno» y <a href="/wiki/Estaci%C3%B3n_seca" title="Estación seca">Estación seca</a> en el <a href="/wiki/Hemisferio_norte" title="Hemisferio norte">hemisferio norte</a>, o «de verano» y <a href="/wiki/Estaci%C3%B3n_lluviosa" title="Estación lluviosa">Estación lluviosa</a> en el <a href="/wiki/Hemisferio_sur" title="Hemisferio sur">hemisferio sur</a>.<sup id="cite_ref-ROA_16-1" class="reference separada"><a href="#cite_note-ROA-16"><span class="corchete-llamada">[</span>16<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; </p> <ul><li>El día del solsticio de diciembre es la noche más larga del año en el hemisferio norte y la más corta en el hemisferio sur.</li> <li>En el <a href="/wiki/Polo_Norte" class="mw-redirect" title="Polo Norte">polo Norte</a> nunca sale el Sol y el cinturón de lluvias tropicales. Siempre se mantiene 23° abajo del horizonte.</li> <li>En el <a href="/wiki/C%C3%ADrculo_polar_%C3%A1rtico" title="Círculo polar ártico">círculo polar ártico</a> el centro del Sol y el cinturón de lluvias tropicales solamente toca el horizonte del sur, sin salir. Es el único día que el Sol se mantiene por debajo del horizonte durante 24&#160;horas.</li> <li>En el <a href="/wiki/Tr%C3%B3pico_de_C%C3%A1ncer" title="Trópico de Cáncer">trópico de Cáncer</a> el Sol y el cinturón de lluvias tropicales sale a los 27° sur, del Este. Culmina al sur, donde alcanza su altitud máxima: 43,12°. Se pone a los 27° sur, por el Oeste. Está sobre el horizonte durante 10,6&#160;horas: 10&#160;horas 36&#160;minutos.</li> <li>En el <a href="/wiki/L%C3%ADnea_ecuatorial" class="mw-redirect" title="Línea ecuatorial">ecuador</a> el Sol y el cinturón de lluvias tropicales sale a los 23° sur, por el Este. Culmina al sur, donde alcanza su máxima declinación sur: 23°. Se pone a los 23° sur, en el Oeste. Permanece sobre el horizonte durante 12&#160;horas.</li> <li>En el <a href="/wiki/Tr%C3%B3pico_de_Capricornio" title="Trópico de Capricornio">trópico de Capricornio</a> el Sol y el cinturón de lluvias tropicales sale a los 27° sur, del Este. Culmina al cenit y se pone a los 27° sur, por el Oeste. Está sobre el horizonte durante 13,4&#160;horas: 13&#160;horas 24&#160;minutos.</li> <li>En el <a href="/wiki/C%C3%ADrculo_polar_ant%C3%A1rtico" title="Círculo polar antártico">círculo polar antártico</a> el centro del Sol y el cinturón de lluvias tropicales solamente toca el horizonte del sur, sin ponerse. El Sol y el cinturón de lluvias tropicales culmina al norte, donde alcanza su altitud máxima: 47°. Es el único día que el Sol permanece sobre el horizonte durante 24&#160;horas.</li> <li>En el <a href="/wiki/Polo_Sur" class="mw-redirect" title="Polo Sur">polo Sur</a> el Sol y el cinturón de lluvias tropicales circula por el cielo a una altitud constante de 24°.</li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Tradiciones_y_símbolos"><span id="Tradiciones_y_s.C3.ADmbolos"></span>Tradiciones y símbolos</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit&amp;section=7" title="Editar sección: Tradiciones y símbolos"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="noprint AP rellink"><span style="font-size:88%">Artículo principal:</span>&#32;<i><a href="/wiki/Solsticio_de_invierno" title="Solsticio de invierno"> Solsticio de invierno</a></i></div> <p>En <a href="/wiki/M%C3%A9xico" title="México">México</a>, el <a href="/wiki/Solsticio_de_invierno" title="Solsticio de invierno">solsticio de invierno</a> se relaciona directamente con el nacimiento del nuevo sol y el nacimiento del niño <a href="/wiki/Huitzilopochtli" title="Huitzilopochtli">Mexi Huitzilopochtli</a>, deidad mexicana que es perteneciente al "rumbo del sur" y representa la esperanza del nacimiento de un nuevo sol, sol del despertar colectivo de la conciencia.<sup>[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Verificabilidad" title="Wikipedia:Verificabilidad">cita&#160;requerida</a></i>]</sup> </p><p>En <a href="/wiki/Europa" title="Europa">Europa</a>, ante la llegada de los solsticios, desde tiempos prerromanos, se han realizado diversas celebraciones y rituales, con <a href="/wiki/Hogueras" class="mw-redirect" title="Hogueras">hogueras</a>.<sup>[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Verificabilidad" title="Wikipedia:Verificabilidad">cita&#160;requerida</a></i>]</sup> </p><p>Del solsticio de junio se pueden citar las famosas hogueras de la <a href="/wiki/Festividad_de_San_Juan" class="mw-redirect" title="Festividad de San Juan">festividad de San Juan</a>, que tienen lugar en España y en otros países del <a href="/wiki/Hemisferio_norte" title="Hemisferio norte">hemisferio norte</a>, para celebrar el solsticio de verano. Estas provienen de <a href="/wiki/Fiestas_paganas" class="mw-redirect" title="Fiestas paganas">fiestas paganas</a> anteriores al <a href="/wiki/Cristianismo" title="Cristianismo">cristianismo</a>, que posteriormente fueron asimiladas por la Iglesia.<sup>[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Verificabilidad" title="Wikipedia:Verificabilidad">cita&#160;requerida</a></i>]</sup> </p><p>En <a href="/wiki/Sudam%C3%A9rica" class="mw-redirect" title="Sudamérica">Sudamérica</a>, los pueblos originarios celebran el comienzo de su nuevo año en junio, en el <a href="/wiki/Solsticio_de_invierno" title="Solsticio de invierno">solsticio de invierno</a>. Por ejemplo, los pueblos andinos celebran el <a href="/wiki/Inti_Raymi" title="Inti Raymi">Inti Raymi</a>. </p><p>En el <a href="/wiki/Solsticio_de_diciembre" title="Solsticio de diciembre">solsticio de diciembre</a>, en especial en las culturas <a href="/wiki/Imperio_romano" title="Imperio romano">romana</a> y <a href="/wiki/Celta" title="Celta">celta</a>, se festejaba el regreso del <a href="/wiki/Sol" title="Sol">Sol</a>. A partir de esta fecha los días empezaban a alargarse. Esto se atribuía a un triunfo del Sol sobre las tinieblas, que se celebraba con fogatas. Posteriormente la <a href="/wiki/Iglesia_cat%C3%B3lica" title="Iglesia católica">Iglesia católica</a> decidió situar en esa misma fecha, el 25 de diciembre, la <a href="/wiki/Navidad" title="Navidad">Natividad de Jesucristo</a>,<sup>[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Verificabilidad" title="Wikipedia:Verificabilidad">cita&#160;requerida</a></i>]</sup> otorgándole el mismo carácter simbólico de renacer de la esperanza y de la luz en el mundo y cambiándole así al mismo tiempo el significado de la festividad <a href="/wiki/Paganismo" title="Paganismo">pagana</a> previa, denominada <i><a href="/wiki/Sol_Invictus" title="Sol Invictus">Sol Invictus</a></i>. Actualmente no coincide la fecha de la celebración religiosa con el solsticio de invierno debido a los diversos ajustes de calendario realizados (véase <a href="/wiki/Calendario_gregoriano" title="Calendario gregoriano">calendario gregoriano</a>).<sup>[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Verificabilidad" title="Wikipedia:Verificabilidad">cita&#160;requerida</a></i>]</sup> </p><p>En la <a href="/wiki/Cordillera_de_los_Andes" title="Cordillera de los Andes">zona andina</a> durante el <a href="/wiki/Solsticio_de_diciembre" title="Solsticio de diciembre">solsticio de diciembre</a> los pueblos celebran el <a href="/wiki/C%C3%A1pac_Raymi" title="Cápac Raymi">Cápac Raymi</a>, que es el inicio del <a href="/wiki/Calendario_incaico" title="Calendario incaico"> año incaico</a>.<sup>[<i><a href="/wiki/Wikipedia:Verificabilidad" title="Wikipedia:Verificabilidad">cita&#160;requerida</a></i>]</sup> </p><p>La <a href="/wiki/Francmasoner%C3%ADa" title="Francmasonería">francmasonería</a> celebra cada año dos ceremonias: la <a href="/w/index.php?title=Cena_del_solsticio_de_verano_(francmasoner%C3%ADa)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cena del solsticio de verano (francmasonería) (aún no redactado)">cena del solsticio de verano</a> y la <a href="/w/index.php?title=Cena_del_solsticio_de_invierno_(francmasoner%C3%ADa)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Cena del solsticio de invierno (francmasonería) (aún no redactado)">cena del solsticio de invierno</a>, con múltiples significados simbólicos.<sup id="cite_ref-17" class="reference separada"><a href="#cite_note-17"><span class="corchete-llamada">[</span>17<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203;<sup id="cite_ref-18" class="reference separada"><a href="#cite_note-18"><span class="corchete-llamada">[</span>18<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203;<sup id="cite_ref-19" class="reference separada"><a href="#cite_note-19"><span class="corchete-llamada">[</span>19<span class="corchete-llamada">]</span></a></sup>&#8203; </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Véase_también"><span id="V.C3.A9ase_tambi.C3.A9n"></span>Véase también</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit&amp;section=8" title="Editar sección: Véase también"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a href="/wiki/Equinoccio" title="Equinoccio">equinoccio</a></li> <li><a href="/wiki/Fiesta_de_San_Juan" title="Fiesta de San Juan">fiesta de San Juan</a></li> <li><a href="/wiki/Inti_Raymi" title="Inti Raymi">Inti Raymi</a></li> <li><a href="/wiki/Litha" title="Litha">Litha</a></li> <li><a href="/wiki/Navidad" title="Navidad">Navidad</a></li> <li><a href="/wiki/San_Juan_Evangelista" class="mw-redirect" title="San Juan Evangelista">san Juan Evangelista</a></li> <li><a href="/wiki/Solsticio_de_diciembre" title="Solsticio de diciembre">solsticio de diciembre</a></li> <li><a href="/wiki/Solsticio_de_invierno" title="Solsticio de invierno">solsticio de invierno</a></li> <li><a href="/wiki/Solsticio_de_junio" class="mw-redirect" title="Solsticio de junio">solsticio de junio</a></li> <li><a href="/wiki/Solsticio_de_verano" title="Solsticio de verano">solsticio de verano</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Referencias">Referencias</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit&amp;section=9" title="Editar sección: Referencias"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="listaref" style="list-style-type: decimal;"><ol class="references"> <li id="cite_note-USNO-1"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-USNO_1-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span id="CITAREFUnited_States_Naval_Observatory" class="citation web">United States Naval Observatory. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.usno.navy.mil/USNO/astronomical-applications/data-services/earth-seasons">«Earth's Seasons: Equinoxes, Solstices, Perihelion, and Aphelion, 2000-2020»</a> <span style="color:var(--color-subtle, #555 );">(en inglés)</span><span class="reference-accessdate">. Consultado el 20 de marzo de 2012</span>.</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.au=United+States+Naval+Observatory&amp;rft.aulast=United+States+Naval+Observatory&amp;rft.btitle=Earth%27s+Seasons%3A+Equinoxes%2C+Solstices%2C+Perihelion%2C+and+Aphelion%2C+2000-2020&amp;rft.genre=book&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.usno.navy.mil%2FUSNO%2Fastronomical-applications%2Fdata-services%2Fearth-seasons&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-astropixels-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-astropixels_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <span id="CITAREFSolstice_and_Equinox_Table_Courtesy_of_Fred_Espenak,_www.Astropixels.com" class="citation web">Solstice and Equinox Table Courtesy of Fred Espenak, www.Astropixels.com. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.astropixels.com/ephemeris/soleq2001.html">«Solstices and Equinoxes: 2001 to 2100»</a>.</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.au=Solstice+and+Equinox+Table+Courtesy+of+Fred+Espenak%2C+www.Astropixels.com&amp;rft.aulast=Solstice+and+Equinox+Table+Courtesy+of+Fred+Espenak%2C+www.Astropixels.com&amp;rft.btitle=Solstices+and+Equinoxes%3A+2001+to+2100&amp;rft.genre=book&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.astropixels.com%2Fephemeris%2Fsoleq2001.html&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-3">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imcce.fr/newsletter/docs/Equinoxe_printemps_1583_2999.pdf">Équinoxe de printemps entre 1583 et 2999</a></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-4">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imcce.fr/newsletter/docs/Solstice_ete_1583_2999.pdf">Solstice d’été de 1583 à 2999</a></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imcce.fr/newsletter/docs/Equinoxe_automne_1583_2999.pdf">Équinoxe d’automne de 1583 à 2999</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imcce.fr/newsletter/docs/Solstice_hiver_1583_2999.pdf">Solstice d’hiver</a></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><span id="CITAREFDe_Biasi13-dic-2022_Actualizado_el_23/03/2023" class="citation web">De Biasi, María Silvina (13-dic-2022 Actualizado el 23/03/2023). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.fcaglp.unlp.edu.ar/articulo/2022/12/13/llamemos_las_cosas_por_su_nombre__solsticio_de__diciembre_">«Llamemos las cosas por su nombre: solsticio de ¡diciembre!»</a>. La Plata, Argentina: Facultad de Ciencias Astronómicas y Geofísicas. Universidad Nacional de La Plata.</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.au=De+Biasi%2C+Mar%C3%ADa+Silvina&amp;rft.aufirst=Mar%C3%ADa+Silvina&amp;rft.aulast=De+Biasi&amp;rft.btitle=Llamemos+las+cosas+por+su+nombre%3A+solsticio+de+%C2%A1diciembre%21&amp;rft.date=13-dic-2022+Actualizado+el+23%2F03%2F2023&amp;rft.genre=book&amp;rft.place=La+Plata%2C+Argentina&amp;rft.pub=Facultad+de+Ciencias+Astron%C3%B3micas+y+Geof%C3%ADsicas.+Universidad+Nacional+de+La+Plata&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.fcaglp.unlp.edu.ar%2Farticulo%2F2022%2F12%2F13%2Fllamemos_las_cosas_por_su_nombre&#95;_solsticio_de&#95;_diciembre_&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-8">↑</a></span> <span class="reference-text"><span id="CITAREFReal_Academia_Española2014" class="citation libro">Real Academia Española (2014). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dle.rae.es/solsticio">«solsticio»</a>. <i>Diccionario de la lengua española</i> (23 edición).</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.atitle=Diccionario+de+la+lengua+espa%C3%B1ola&amp;rft.au=Real+Academia+Espa%C3%B1ola&amp;rft.aulast=Real+Academia+Espa%C3%B1ola&amp;rft.btitle=solsticio&amp;rft.date=2014&amp;rft.edition=23&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fdle.rae.es%2Fsolsticio&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><span id="CITAREFNuria_Sanz2016" class="citation libro">Nuria Sanz, ed. (2016). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.ar/books?id=DgDsDAAAQBAJ"><i>El papel de la arqueoastronomía en el mundo maya: el caso de la Isla de Cozumel</i></a>. México: UNESCO. p.&#160;86 nota 3. <small><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/978-92-3-300039-1" title="Especial:FuentesDeLibros/978-92-3-300039-1">978-92-3-300039-1</a></small>.</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.btitle=El+papel+de+la+arqueoastronom%C3%ADa+en+el+mundo+maya%3A+el+caso+de+la+Isla+de+Cozumel&amp;rft.date=2016&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-92-3-300039-1&amp;rft.pages=86+nota+3&amp;rft.place=M%C3%A9xico&amp;rft.pub=UNESCO&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.ar%2Fbooks%3Fid%3DDgDsDAAAQBAJ&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><span id="CITAREFKunth2017" class="citation libro">Kunth, Daniel (2017). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com.ar/books?id=d1C3DgAAQBAJ"><i>Las palabras del cielo</i></a>. GEDISA. Abecedario. <small><a href="/wiki/ISBN" title="ISBN">ISBN</a>&#160;<a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/978-84-16919-30-7" title="Especial:FuentesDeLibros/978-84-16919-30-7">978-84-16919-30-7</a></small>.</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.au=Kunth%2C+Daniel&amp;rft.aufirst=Daniel&amp;rft.aulast=Kunth&amp;rft.btitle=Las+palabras+del+cielo&amp;rft.date=2017&amp;rft.genre=book&amp;rft.isbn=978-84-16919-30-7&amp;rft.pages=Abecedario&amp;rft.pub=GEDISA&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com.ar%2Fbooks%3Fid%3Dd1C3DgAAQBAJ&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-11">↑</a></span> <span class="reference-text"><span id="CITAREFGalindoKlappjulio_-_octubre_2009" class="citation publicación">Galindo, Salvador; Klapp, Jaime (julio - octubre 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.researchgate.net/publication/40426963_Arqueoastronomia_y_la_traza_urbana_en_Teotihuacan.">«Arqueoastronomía y la traza urbana en Teotihuacan»</a>. <i>Ciencia, ergo sum</i> (Universidad Autónoma del Estado de México). Vol. 16: Pág. 203.</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.atitle=Arqueoastronom%C3%ADa+y+la+traza+urbana+en+Teotihuacan&amp;rft.au=Galindo%2C+Salvador&amp;rft.au=Klapp%2C+Jaime&amp;rft.aufirst=Salvador&amp;rft.aulast=Galindo&amp;rft.date=julio+-+octubre+2009&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=Ciencia%2C+ergo+sum&amp;rft.pages=P%C3%A1g.+203&amp;rft.pub=Universidad+Aut%C3%B3noma+del+Estado+de+M%C3%A9xico&amp;rft.volume=Vol.+16&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.researchgate.net%2Fpublication%2F40426963_Arqueoastronomia_y_la_traza_urbana_en_Teotihuacan.&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text"><span id="CITAREFHoughton_Mifflin_Harcourt2015" class="citation libro"><a href="/wiki/Houghton_Mifflin_Harcourt" title="Houghton Mifflin Harcourt">Houghton Mifflin Harcourt</a>, ed. (2015). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://ahdictionary.com/word/search.html?q=solstice">«solsticio»</a>. <i><a href="/w/index.php?title=The_American_Heritage_Dictionary_of_the_English_Language&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="The American Heritage Dictionary of the English Language (aún no redactado)">The American Heritage Dictionary of the English Language</a></i> (Quinta edición)<span class="reference-accessdate">. Consultado el 8 de diciembre de 2015</span>.</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.atitle=The+American+Heritage+Dictionary+of+the+English+Language&amp;rft.btitle=solsticio&amp;rft.date=2015&amp;rft.edition=Quinta&amp;rft.genre=bookitem&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fahdictionary.com%2Fword%2Fsearch.html%3Fq%3Dsolstice&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">El <a href="/wiki/Principio_de_relatividad" title="Principio de relatividad">Principio de relatividad</a> fue aplicado por primera vez a los marcos de referencia inerciales por <a href="/wiki/Albert_Einstein" title="Albert Einstein">Albert Einstein</a>. Antes prevalecían los conceptos de <a href="/wiki/Espacio_y_tiempo_absolutos" class="mw-redirect" title="Espacio y tiempo absolutos">espacio y tiempo absolutos</a> aplicados por <a href="/wiki/Isaac_Newton" title="Isaac Newton">Isaac Newton</a>. El movimiento del Sol a través del cielo se sigue llamando "movimiento aparente" en <a href="/w/index.php?title=Navegaci%C3%B3n_celeste&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Navegación celeste (aún no redactado)">navegación celeste</a> en deferencia a la visión newtoniana, pero la realidad del supuesto "movimiento real" no tiene leyes especiales que lo recomienden, ambos son verificables visualmente y ambos siguen las mismas leyes de la física.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><span class="citation web"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://eso.org/public/images/potw1039a/">«Un Solargraph tomado desde APEX en Chajnantor.»</a>. <a href="/wiki/Observatorio_Europeo_Austral" title="Observatorio Europeo Austral">Observatorio Europeo Austral</a><span class="reference-accessdate">. Consultado el 9 de diciembre de 2015</span>.</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.btitle=Un+Solargraph+tomado+desde+APEX+en+Chajnantor.&amp;rft.genre=book&amp;rft.pub=Observatorio+Europeo+Austral&amp;rft_id=http%3A%2F%2Feso.org%2Fpublic%2Fimages%2Fpotw1039a%2F&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">Para una introducción a estos temas de astronomía consulte <span id="CITAREFBowditch2002" class="citation libro"><a href="/wiki/Nathaniel_Bowditch" title="Nathaniel Bowditch">Bowditch, Nathaniel</a> (2002). Agencia Nacional de Inteligencia Geoespacial, ed. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160208021807/http://msi.nga.mil/MSISiteContent/StaticFiles/NAV_PUBS/APN/Chapt-15.pdf"><i>El navegante práctico americano: un epítome de la navegación</i></a>. Bethesda, Maryland. Capítulo 15 <i>Astronomía de navegación</i>. Archivado desde <a rel="nofollow" class="external text" href="http://msi.nga.mil/MSISiteContent/StaticFiles/NAV_PUBS/APN/Chapt-15.pdf">el original</a> el 8 de febrero de 2016<span class="reference-accessdate">. Consultado el 9 de diciembre de 2015</span>.</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.au=Bowditch%2C+Nathaniel&amp;rft.aufirst=Nathaniel&amp;rft.aulast=Bowditch&amp;rft.btitle=El+navegante+pr%C3%A1ctico+americano%3A+un+ep%C3%ADtome+de+la+navegaci%C3%B3n&amp;rft.date=2002&amp;rft.genre=book&amp;rft.pages=Cap%C3%ADtulo+15+%27%27Astronom%C3%ADa+de+navegaci%C3%B3n%27%27&amp;rft.place=Bethesda%2C+Maryland&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fmsi.nga.mil%2FMSISiteContent%2FStaticFiles%2FNAV_PUBS%2FAPN%2FChapt-15.pdf&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-ROA-16"><span class="mw-cite-backlink">↑ <a href="#cite_ref-ROA_16-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-ROA_16-1"><sup><i><b>b</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><span id="CITAREFReal_Observatorio_de_la_Armada" class="citation web">Real Observatorio de la Armada. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.armada.mde.es/ArmadaPortal/page/Portal/ArmadaEspannola/ciencia_observatorio/03_Efemerides--05_Miscelaneas">«Principio de las estaciones»</a><span class="reference-accessdate">. Consultado el 17 de mayo de 2010</span>. «Se muestra los años 2002 a 2010, donde ha ocurrido el día 21, excepto en 2008, que fue el 20.»</span><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rfr_id=info%3Asid%2Fes.wikipedia.org%3ASolsticio&amp;rft.au=Real+Observatorio+de+la+Armada&amp;rft.aulast=Real+Observatorio+de+la+Armada&amp;rft.btitle=Principio+de+las+estaciones&amp;rft.genre=book&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fwww.armada.mde.es%2FArmadaPortal%2Fpage%2FPortal%2FArmadaEspannola%2Fciencia_observatorio%2F03_Efemerides--05_Miscelaneas&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook" class="Z3988"><span style="display:none;">&#160;</span></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/wiki/Albert_G._Mackey" class="mw-redirect" title="Albert G. Mackey">Mackey, A. G.</a> (siglo XIX). <i>An Encyclopaedia of Freemasonry</i>.</span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Jos%C3%A9_Julio_Garc%C3%ADa_Arranz&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="José Julio García Arranz (aún no redactado)">García Arranz, J. J.</a> (2017) <i>Simbolismo masónico: historia, fuentes e iconografía</i>. Sans Soleil Ediciones. <a href="/wiki/Especial:FuentesDeLibros/9788494735455" class="internal mw-magiclink-isbn">ISBN 978-8494735455</a></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><a href="/w/index.php?title=Nicola_Lococo_Cobo&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Nicola Lococo Cobo (aún no redactado)">Lococo Cobo, N.</a> <i>Historia oculta de la masonería</i>. Bohindra Libros Esotéricos.</span> </li> </ol></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="Enlaces_externos">Enlaces externos</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=Solsticio&amp;action=edit&amp;section=10" title="Editar sección: Enlaces externos"><span>editar</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/20px-Wiktionary-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="19" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/30px-Wiktionary-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Wiktionary-logo.svg/40px-Wiktionary-logo.svg.png 2x" data-file-width="370" data-file-height="350" /></span></span> <a href="/wiki/Wikcionario" title="Wikcionario">Wikcionario</a> tiene definiciones y otra información sobre <b><a href="https://es.wiktionary.org/wiki/solsticio" class="extiw" title="wikt:solsticio">solsticio</a></b>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20051028170731/http://www.meridiano98.org.mx/articulos/solsticio-invierno.html">«Solsticios de invierno y verano»</a>, numerosos gráficos sobre la geometría de los solsticios.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080630032331/http://eurocosmos.net/astro/index.php?option=com_alphacontent&amp;section=1&amp;cat=16&amp;task=view&amp;id=54&amp;Itemid=33">«Solsticio de verano»</a>, recopilación de culturas que celebran el solsticio de verano.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.armada.mde.es/ArmadaPortal/page/Portal/ArmadaEspannola/ciencia_observatorio/03_Efemerides">Efemérides en la web del Real Observatorio de la Armada española</a> (consultado el 17 de mayo de 2010).</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.vaxasoftware.com/doc_edu/ast.html">Tabla de equinoccios, solsticios, perihelio y afelio 1992-2020</a> en español.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190627030516/https://www.penasderodas.com/">Solsticios en Penas de Rodas</a> en español.</li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r161257576">.mw-parser-output .mw-authority-control{margin-top:1.5em}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox table{margin:0}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox hr:last-child{display:none}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox+.mw-mf-linked-projects{display:none}.mw-parser-output .mw-authority-control .mw-mf-linked-projects{display:flex;padding:0.5em;border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);background-color:var(--background-color-neutral,#eaecf0);color:var(--color-base,#202122)}.mw-parser-output .mw-authority-control .mw-mf-linked-projects ul li{margin-bottom:0}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#a2a9b1);background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#f8f9fa)}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox-list{border-color:#f8f9fa}.mw-parser-output .mw-authority-control .navbox th{background-color:#eeeeff}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .mw-authority-control .mw-mf-linked-projects{border:1px solid var(--border-color-base,#72777d);background-color:var(--background-color-neutral,#27292d);color:var(--color-base,#eaecf0)}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .mw-authority-control .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#72777d)!important;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#202122)!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .mw-authority-control .navbox-list{border-color:#202122!important}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .mw-authority-control .navbox th{background-color:#27292d!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .mw-authority-control .mw-mf-linked-projects{border:1px solid var(--border-color-base,#72777d)!important;background-color:var(--background-color-neutral,#27292d)!important;color:var(--color-base,#eaecf0)!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .mw-authority-control .navbox{border:1px solid var(--border-color-base,#72777d)!important;background-color:var(--background-color-neutral-subtle,#202122)!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .mw-authority-control .navbox-list{border-color:#202122!important}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .mw-authority-control .navbox th{background-color:#27292d!important}}</style><div class="mw-authority-control"><div role="navigation" class="navbox" aria-label="Navbox" style="width: inherit;padding:3px"><table class="hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width: 12%; text-align:center;"><a href="/wiki/Control_de_autoridades" title="Control de autoridades">Control de autoridades</a></th><td class="navbox-list navbox-odd" style="text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid;width:100%;padding:0px"><div style="padding:0em 0.25em"> <ul><li><b>Proyectos Wikimedia</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> Datos:</span> <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q123524" class="extiw" title="wikidata:Q123524">Q123524</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Commonscat"><img alt="Commonscat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> Multimedia:</span> <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Solstices">Solstices</a></span> / <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:MediaSearch?type=image&amp;search=%22Q123524%22">Q123524</a></span></span></li></ul> <hr /> <ul><li><b>Identificadores</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Gemeinsame_Normdatei" title="Gemeinsame Normdatei">GND</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4369408-1">4369408-1</a></span></li> <li><b>Diccionarios y enciclopedias</b></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><a href="/wiki/Enciclopedia_Brit%C3%A1nica" title="Enciclopedia Británica">Britannica</a>:</span> <span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.britannica.com/topic/solstice">url</a></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div><div class="mw-mf-linked-projects hlist"> <ul><li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikidata" title="Wikidata"><img alt="Wd" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/20px-Wikidata-logo.svg.png" decoding="async" width="20" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/30px-Wikidata-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/Wikidata-logo.svg/40px-Wikidata-logo.svg.png 2x" data-file-width="1050" data-file-height="590" /></a></span> Datos:</span> <span class="uid"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q123524" class="extiw" title="wikidata:Q123524">Q123524</a></span></li> <li><span style="white-space:nowrap;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/Wikimedia_Commons" title="Commonscat"><img alt="Commonscat" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></a></span> Multimedia:</span> <span class="uid"><span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Solstices">Solstices</a></span> / <span class="plainlinks"><a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:MediaSearch?type=image&amp;search=%22Q123524%22">Q123524</a></span></span></li></ul> </div></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.codfw.main‐b766959bd‐rhz2w Cached time: 20250215162348 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.322 seconds Real time usage: 0.428 seconds Preprocessor visited node count: 1703/1000000 Post‐expand include size: 36177/2097152 bytes Template argument size: 1747/2097152 bytes Highest expansion depth: 13/100 Expensive parser function count: 3/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 22096/5000000 bytes Lua time usage: 0.150/10.000 seconds Lua memory usage: 3405745/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 4/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 323.383 1 -total 49.63% 160.507 1 Plantilla:Control_de_autoridades 23.28% 75.270 1 Plantilla:Listaref 12.27% 39.689 4 Plantilla:Cita_web 7.28% 23.550 1 Plantilla:Otros_usos 7.24% 23.417 1 Plantilla:Wikipedia_Grabada 5.69% 18.402 1 Plantilla:Texto_de_la_coletilla_del_título 3.00% 9.711 1 Plantilla:Multimedia 2.80% 9.060 1 Plantilla:Solsticio-equinoccio 2.25% 7.270 3 Plantilla:Cita_libro --> <!-- Saved in parser cache with key eswiki:pcache:7740:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250215162348 and revision id 164738896. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">Obtenido de «<a dir="ltr" href="https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Solsticio&amp;oldid=164738896">https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Solsticio&amp;oldid=164738896</a>»</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/Especial:Categor%C3%ADas" title="Especial:Categorías">Categorías</a>: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Conceptos_relacionados_con_la_astrometr%C3%ADa" title="Categoría:Conceptos relacionados con la astrometría">Conceptos relacionados con la astrometría</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Fen%C3%B3menos_astron%C3%B3micos_del_sistema_solar" title="Categoría:Fenómenos astronómicos del sistema solar">Fenómenos astronómicos del sistema solar</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Factores_t%C3%A9cnicos_de_la_astrolog%C3%ADa" title="Categoría:Factores técnicos de la astrología">Factores técnicos de la astrología</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">Categorías ocultas: <ul><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:P%C3%A1ginas_con_enlaces_m%C3%A1gicos_de_ISBN" title="Categoría:Wikipedia:Páginas con enlaces mágicos de ISBN">Wikipedia:Páginas con enlaces mágicos de ISBN</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_grabados" title="Categoría:Wikipedia:Artículos grabados">Wikipedia:Artículos grabados</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_pasajes_que_requieren_referencias" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con pasajes que requieren referencias">Wikipedia:Artículos con pasajes que requieren referencias</a></li><li><a href="/wiki/Categor%C3%ADa:Wikipedia:Art%C3%ADculos_con_identificadores_GND" title="Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores GND">Wikipedia:Artículos con identificadores GND</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> Esta página se editó por última vez el 13 ene 2025 a las 09:30.</li> <li id="footer-info-copyright">El texto está disponible bajo la <a href="/wiki/Wikipedia:Texto_de_la_Licencia_Creative_Commons_Atribuci%C3%B3n-CompartirIgual_4.0_Internacional" title="Wikipedia:Texto de la Licencia Creative Commons Atribución-CompartirIgual 4.0 Internacional">Licencia Creative Commons Atribución-CompartirIgual 4.0</a>; pueden aplicarse cláusulas adicionales. Al usar este sitio aceptas nuestros <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Terms_of_Use/es">términos de uso</a> y nuestra <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Privacy_policy/es">política de privacidad</a>.<br />Wikipedia&#174; es una marca registrada de la <a rel="nofollow" class="external text" href="https://wikimediafoundation.org/es/">Fundación Wikimedia</a>, una organización sin ánimo de lucro.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy/es">Política de privacidad</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/Wikipedia:Acerca_de">Acerca de Wikipedia</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/Wikipedia:Limitaci%C3%B3n_general_de_responsabilidad">Limitación de responsabilidad</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Código de conducta</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">Desarrolladores</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/es.wikipedia.org">Estadísticas</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement/es">Declaración de cookies</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//es.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Solsticio&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">Versión para móviles</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>Buscar</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="Buscar en Wikipedia"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="Especial:Buscar"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">Buscar</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="Contenidos" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Cambiar a la tabla de contenidos" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Cambiar a la tabla de contenidos</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">Solsticio</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>91 idiomas</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>Añadir tema</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-b766959bd-w8nmp","wgBackendResponseTime":131,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.322","walltime":"0.428","ppvisitednodes":{"value":1703,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":36177,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":1747,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":13,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":3,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":22096,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":4,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 323.383 1 -total"," 49.63% 160.507 1 Plantilla:Control_de_autoridades"," 23.28% 75.270 1 Plantilla:Listaref"," 12.27% 39.689 4 Plantilla:Cita_web"," 7.28% 23.550 1 Plantilla:Otros_usos"," 7.24% 23.417 1 Plantilla:Wikipedia_Grabada"," 5.69% 18.402 1 Plantilla:Texto_de_la_coletilla_del_título"," 3.00% 9.711 1 Plantilla:Multimedia"," 2.80% 9.060 1 Plantilla:Solsticio-equinoccio"," 2.25% 7.270 3 Plantilla:Cita_libro"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.150","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":3405745,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-b766959bd-rhz2w","timestamp":"20250215162348","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"Solsticio","url":"https:\/\/es.wikipedia.org\/wiki\/Solsticio","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q123524","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q123524","author":{"@type":"Organization","name":"Colaboradores de los proyectos Wikimedia"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2003-06-29T10:39:51Z","dateModified":"2025-01-13T09:30:11Z","headline":"evento astron\u00f3mico"}</script> </body> </html>

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10