CINXE.COM

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available" lang="te" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>పనామా - వికీపీడియా</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-sticky-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )tewikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy" ,"wgMonthNames":["","జనవరి","ఫిబ్రవరి","మార్చి","ఏప్రిల్","మే","జూన్","జూలై","ఆగస్టు","సెప్టెంబరు","అక్టోబరు","నవంబరు","డిసెంబరు"],"wgRequestId":"58a33c5b-027b-4050-844c-940aa9856712","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"పనామా","wgTitle":"పనామా","wgCurRevisionId":4193546,"wgRevisionId":4193546,"wgArticleId":126960,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Pages using the JsonConfig extension","CS1 maint: numeric names: authors list","Webarchive template wayback links","CS1 ఇంగ్లీష్-language sources (en)","Lang and lang-xx template errors","Articles with invalid date parameter in template","మూలాల లోపాలున్న పేజీలు", "CS1 అమెరికన్ ఇంగ్లీష్-language sources (en-us)","CS1 యూరోపియన్ స్పానిష్-language sources (es-es)","Articles containing Spanish-language text","Country articles requiring maintenance","Pages using infobox country with unknown parameters","Pages including recorded pronunciations","Wikipedia articles needing clarification from August 2016","మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు","మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from May 2016","మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from July 2013","కాలం స్పష్టపరచవలసిన వ్యాసాలు from May 2016","All articles with specifically marked weasel-worded phrases","Articles with specifically marked weasel-worded phrases from May 2016", "Vague or ambiguous geographic scope from May 2016","మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from November 2015","Wikipedia articles needing clarification from May 2016","మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from July 2017","మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from August 2010","Pages using columns-list with unknown parameters","ఉత్తర అమెరికా","ఉత్తర అమెరికా దేశాలు","ప్రపంచ దేశాలు"],"wgPageViewLanguage":"te","wgPageContentLanguage":"te","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"పనామా","wgRelevantArticleId":126960,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia", "wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"te","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"te"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false,"wgWMEPageLength":100000,"wgRelatedArticlesCompat":[],"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q804","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.6"};RLSTATE={"ext.gadget.charinsert-styles":"ready", "ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","ext.cite.styles":"ready","ext.tmh.player.styles":"ready","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.tablesorter.styles":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["ext.cite.ux-enhancements","ext.tmh.player","mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.tablesorter","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.charinsert","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap", "ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","wikibase.sidebar.tracking","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=ext.cite.styles%7Cext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.tmh.player.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cjquery.tablesorter.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&only=styles&skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=te&modules=startup&only=scripts&raw=1&skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=ext.gadget.charinsert-styles&only=styles&skin=vector-2022"> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=te&modules=site.styles&only=styles&skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.5"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Flag_of_Panama.svg/1200px-Flag_of_Panama.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="800"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Flag_of_Panama.svg/800px-Flag_of_Panama.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="533"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Flag_of_Panama.svg/640px-Flag_of_Panama.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="427"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="పనామా - వికీపీడియా"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//te.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="Edit this page" href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="వికీపీడియా (te)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//te.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.te"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="వికీపీడియా ఆటమ్ ఫీడు" href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81&feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="//login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-పనామా rootpage-పనామా skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">Jump to content</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ప్రధాన మెనూ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ప్రధాన మెనూ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ప్రధాన మెనూ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">సైడ్‌బార్‌ లోకి తరలించు</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">దాచు</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> మార్గదర్శకము </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="మొదటి పేజీ చూడండి [z]" accesskey="z"><span>మొదటి పేజీ</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B1%83%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" title="ఓ యాదృచ్చిక పేజీని చూడండి [x]" accesskey="x"><span>యాదృచ్ఛిక పేజీ</span></a></li><li id="n-రచ్చబండ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1"><span>రచ్చబండ</span></a></li><li id="n-aboutsite" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF"><span>వికీపీడియా గురించి</span></a></li><li id="n-contactpage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Contact_us"><span>సంప్రదింపు పేజీ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-పరస్పరక్రియ" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-పరస్పరక్రియ" > <div class="vector-menu-heading"> పరస్పరక్రియ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-సహాయసూచిక" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82:%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95"><span>సహాయసూచిక</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%AF_%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="ప్రాజెక్టు గురించి, మీరేం చేయవచ్చు, సమాచారం ఎక్కడ దొరుకుతుంది"><span>సముదాయ పందిరి</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వికీలో ఇటీవల జరిగిన మార్పుల జాబితా. [r]" accesskey="r"><span>ఇటీవలి మార్పులు</span></a></li><li id="n-newpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81"><span>కొత్త పేజీలు</span></a></li><li id="n-దస్త్రం-ఎక్కింపు" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:File_Upload_Wizard"><span>దస్త్రం ఎక్కింపు</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="వికీపీడియా" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-te.svg" style="width: 7.5625em; height: 1.5625em;"> <img class="mw-logo-tagline" alt="ఒక స్వేచ్ఛా విజ్ఞాన సర్వస్వం" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-tagline-te.svg" width="119" height="16" style="width: 7.4375em; height: 1em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B0%A3" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="వికీపీడియా లో వెతకండి [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>వెతుకు</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="వికీపీడియా‌లో వెతకండి" aria-label="వికీపీడియా‌లో వెతకండి" autocapitalize="sentences" title="వికీపీడియా లో వెతకండి [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ప్రత్యేక:అన్వేషణ"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">వెతుకు</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="వ్యక్తిగత పరికరాలు"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page's font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Appearance" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Appearance</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_te.wikipedia.org&uselang=te" class=""><span>విరాళాలు</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81&returnto=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" title="మీరొక ఖాతాను సృష్టించుకొని, లాగినవడాన్ని ప్రోత్సహిస్తాం; అయితే, అది తప్పనిసరేమీ కాదు" class=""><span>ఖాతా సృష్టించుకోండి</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82&returnto=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" title="మిమ్మల్ని లాగినవమని ప్రోత్సహిస్తున్నాం; కానీ అది తప్పనిసరేమీ కాదు. [o]" accesskey="o" class=""><span>లాగినవండి</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="వ్యక్తిగత పరికరాలు" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">వ్యక్తిగత పరికరాలు</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal user-links-collapsible-item" title="వాడుకరి మెనూ" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="//donate.wikimedia.org/wiki/Special:FundraiserRedirector?utm_source=donate&utm_medium=sidebar&utm_campaign=C13_te.wikipedia.org&uselang=te"><span>విరాళాలు</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%96%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81&returnto=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" title="మీరొక ఖాతాను సృష్టించుకొని, లాగినవడాన్ని ప్రోత్సహిస్తాం; అయితే, అది తప్పనిసరేమీ కాదు"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ఖాతా సృష్టించుకోండి</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82&returnto=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" title="మిమ్మల్ని లాగినవమని ప్రోత్సహిస్తున్నాం; కానీ అది తప్పనిసరేమీ కాదు. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>లాగినవండి</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> Pages for logged out editors <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>learn more</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anoncontribs" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%A8%E0%B0%BE_%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81-%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ఈ IP అడ్రసు నుండి చేసిన దిద్దుబాట్ల జాబితా [y]" accesskey="y"><span>మార్పుచేర్పులు</span></a></li><li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A" title="ఈ ఐపీ చిరునామా నుండి చేసిన మార్పుల గురించి చర్చ [n]" accesskey="n"><span>ఈ IP కి సంబంధించిన చర్చ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eఈ నోటీసును తొలగించు\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"te\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable class=\"wikitable\"\u003E\n\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr style=\"align:center; border: 1px solid #8888aa; background: #f1ff81; text-align: center;\"\u003E\n\u003Ctd\u003E\u003Cbig\u003Eవికీ పాఠకులే వికీ రచయితలు!\n\u003C/big\u003E\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\n\u003Ctr style=\"align:center; border: 1px solid #8888aa; background: #fff1ff; text-align: left;\"\u003E\n\u003Ctd\u003Eవికీలో వ్యాసాలు రాస్తున్నది ఎక్స్పర్టులూ, సబ్జెక్టు నిపుణులూ కాదు. ఇక్కడ సాధారణ పాఠకులే వ్యాసాలు రాస్తారు. అందరూ కలిసి పరస్పర సహకారంతో, సమన్వయంతో పనిచేస్తూ వ్యాసాలను రాస్తారు. వివిధ వనరుల్లోంచి సమాచారాన్ని సేకరించి, ఆ మూలాలను ఉదహరిస్తూ ఆ సమాచారాన్ని వికీలో చేరుస్తారు. మరింత సమాచారం కోసం \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%9A%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81\" title=\"వికీపీడియా:పరిచయము\"\u003Eవికీపీడియా:పరిచయము\u003C/a\u003E చూడండి. ఈ పనిలో మీరూ భాగం పంచుకోవచ్చు. వికీలో \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%85%E0%B0%95%E0%B1%8C%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%81_%E0%B0%8E%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%81_%E0%B0%B8%E0%B1%83%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF%3F\" title=\"వికీపీడియా:అకౌంటు ఎందుకు సృష్టించుకోవాలి?\"\u003Eఖాతా సృష్టించుకోండి\u003C/a\u003E. మీకు ఆసక్తి ఉన్న విషయం గురించిన సమాచారాన్ని రాసి, వికీ అభివృద్ధిలో మీరూ తోడ్పడండి. ఈ విషయంలో సందేహమేమైనా ఉంటే \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF_%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82\" title=\"వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం\"\u003Eవికీపీడియా సహాయకేంద్రంలో\u003C/a\u003E అడగండి.\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="విషయ సూచిక" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">విషయ సూచిక</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">సైడ్‌బార్‌ లోకి తరలించు</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">దాచు</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ప్రవేశిక</div> </a> </li> <li id="toc-చరిత్ర" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#చరిత్ర"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1</span> <span>చరిత్ర</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-చరిత్ర-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>చరిత్ర ఉపవర్గాన్ని టాగుల్ చెయ్యి</span> </button> <ul id="toc-చరిత్ర-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-కొలంబియన్_-_పూర్వం_కాలం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#కొలంబియన్_-_పూర్వం_కాలం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.1</span> <span>కొలంబియన్ - పూర్వం కాలం</span> </div> </a> <ul id="toc-కొలంబియన్_-_పూర్వం_కాలం-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-విజయం_1799" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#విజయం_1799"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2</span> <span>విజయం 1799</span> </div> </a> <ul id="toc-విజయం_1799-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-స్పానిష్_పాలన" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#స్పానిష్_పాలన"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.1</span> <span>స్పానిష్ పాలన</span> </div> </a> <ul id="toc-స్పానిష్_పాలన-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-వెరాగ్వా" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#వెరాగ్వా"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.2</span> <span>వెరాగ్వా</span> </div> </a> <ul id="toc-వెరాగ్వా-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-హెంరీ_మొర్గాన్" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#హెంరీ_మొర్గాన్"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.3</span> <span>హెంరీ మొర్గాన్</span> </div> </a> <ul id="toc-హెంరీ_మొర్గాన్-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-1800_స్పానిష్_-_అమెరికన్_యుద్ధాలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#1800_స్పానిష్_-_అమెరికన్_యుద్ధాలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.2.4</span> <span>1800 స్పానిష్ - అమెరికన్ యుద్ధాలు</span> </div> </a> <ul id="toc-1800_స్పానిష్_-_అమెరికన్_యుద్ధాలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-కాలనీ_పాలన_తరువాత" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#కాలనీ_పాలన_తరువాత"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3</span> <span>కాలనీ పాలన తరువాత</span> </div> </a> <ul id="toc-కాలనీ_పాలన_తరువాత-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-1970_తరువాత" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#1970_తరువాత"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3.1</span> <span>1970 తరువాత</span> </div> </a> <ul id="toc-1970_తరువాత-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-యు.ఎస్._దాడి_(1989)" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-3"> <a class="vector-toc-link" href="#యు.ఎస్._దాడి_(1989)"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.3.2</span> <span>యు.ఎస్. దాడి (1989)</span> </div> </a> <ul id="toc-యు.ఎస్._దాడి_(1989)-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-Post-intervention_era" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#Post-intervention_era"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">1.4</span> <span>Post-intervention era</span> </div> </a> <ul id="toc-Post-intervention_era-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-భౌగోళికం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#భౌగోళికం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">2</span> <span>భౌగోళికం</span> </div> </a> <ul id="toc-భౌగోళికం-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-రవాణా" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#రవాణా"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3</span> <span>రవాణా</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-రవాణా-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>రవాణా ఉపవర్గాన్ని టాగుల్ చెయ్యి</span> </button> <ul id="toc-రవాణా-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-నదులు_,_సరోవరాలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#నదులు_,_సరోవరాలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.1</span> <span>నదులు , సరోవరాలు</span> </div> </a> <ul id="toc-నదులు_,_సరోవరాలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-నౌకాశ్రయాలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#నౌకాశ్రయాలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">3.2</span> <span>నౌకాశ్రయాలు</span> </div> </a> <ul id="toc-నౌకాశ్రయాలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-వాతావరణం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#వాతావరణం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4</span> <span>వాతావరణం</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-వాతావరణం-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>వాతావరణం ఉపవర్గాన్ని టాగుల్ చెయ్యి</span> </button> <ul id="toc-వాతావరణం-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-వర్షపాతం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#వర్షపాతం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">4.1</span> <span>వర్షపాతం</span> </div> </a> <ul id="toc-వర్షపాతం-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ఆర్ధికం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#ఆర్ధికం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5</span> <span>ఆర్ధికం</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ఆర్ధికం-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>ఆర్ధికం ఉపవర్గాన్ని టాగుల్ చెయ్యి</span> </button> <ul id="toc-ఆర్ధికం-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ఆర్ధికరంగం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ఆర్ధికరంగం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.1</span> <span>ఆర్ధికరంగం</span> </div> </a> <ul id="toc-ఆర్ధికరంగం-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-పనామా" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#పనామా"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.2</span> <span>పనామా</span> </div> </a> <ul id="toc-పనామా-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-రవాణా_2" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#రవాణా_2"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.3</span> <span>రవాణా</span> </div> </a> <ul id="toc-రవాణా_2-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-పర్యాటకం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#పర్యాటకం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.4</span> <span>పర్యాటకం</span> </div> </a> <ul id="toc-పర్యాటకం-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-కరెంసీ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#కరెంసీ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.5</span> <span>కరెంసీ</span> </div> </a> <ul id="toc-కరెంసీ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-అంతర్జాతీయ_వాణిజ్యం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#అంతర్జాతీయ_వాణిజ్యం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">5.6</span> <span>అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం</span> </div> </a> <ul id="toc-అంతర్జాతీయ_వాణిజ్యం-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-గణాంకాలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#గణాంకాలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6</span> <span>గణాంకాలు</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-గణాంకాలు-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>గణాంకాలు ఉపవర్గాన్ని టాగుల్ చెయ్యి</span> </button> <ul id="toc-గణాంకాలు-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-సంప్రదాయ_ప్రజలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#సంప్రదాయ_ప్రజలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.1</span> <span>సంప్రదాయ ప్రజలు</span> </div> </a> <ul id="toc-సంప్రదాయ_ప్రజలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-భాషలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#భాషలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.2</span> <span>భాషలు</span> </div> </a> <ul id="toc-భాషలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-మతం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#మతం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.3</span> <span>మతం</span> </div> </a> <ul id="toc-మతం-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-పెద్ద_నగరాలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#పెద్ద_నగరాలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">6.4</span> <span>పెద్ద నగరాలు</span> </div> </a> <ul id="toc-పెద్ద_నగరాలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-సంస్కృతి" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#సంస్కృతి"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7</span> <span>సంస్కృతి</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-సంస్కృతి-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>సంస్కృతి ఉపవర్గాన్ని టాగుల్ చెయ్యి</span> </button> <ul id="toc-సంస్కృతి-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-హస్థకళలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#హస్థకళలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.1</span> <span>హస్థకళలు</span> </div> </a> <ul id="toc-హస్థకళలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-పండుగలు_,_శలవుదినాలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#పండుగలు_,_శలవుదినాలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.2</span> <span>పండుగలు , శలవుదినాలు</span> </div> </a> <ul id="toc-పండుగలు_,_శలవుదినాలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-సంప్రదాయ_ఆహారం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#సంప్రదాయ_ఆహారం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.3</span> <span>సంప్రదాయ ఆహారం</span> </div> </a> <ul id="toc-సంప్రదాయ_ఆహారం-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-సంప్రదాయ_దుస్తులు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#సంప్రదాయ_దుస్తులు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.4</span> <span>సంప్రదాయ దుస్తులు</span> </div> </a> <ul id="toc-సంప్రదాయ_దుస్తులు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-సాహిత్యం" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#సాహిత్యం"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">7.5</span> <span>సాహిత్యం</span> </div> </a> <ul id="toc-సాహిత్యం-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-క్రీడలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#క్రీడలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8</span> <span>క్రీడలు</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-క్రీడలు-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>క్రీడలు ఉపవర్గాన్ని టాగుల్ చెయ్యి</span> </button> <ul id="toc-క్రీడలు-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-వాతావరణ_మార్పులు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#వాతావరణ_మార్పులు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">8.1</span> <span>వాతావరణ మార్పులు</span> </div> </a> <ul id="toc-వాతావరణ_మార్పులు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-మూలాలు" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a class="vector-toc-link" href="#మూలాలు"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">9</span> <span>మూలాలు</span> </div> </a> <ul id="toc-మూలాలు-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="విషయ సూచిక" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">పనామా</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="Go to an article in another language. Available in 237 languages" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-237" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">237 భాషలు</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఇంగ్లీష్" lang="en" hreflang="en" data-title="Panama" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ఇంగ్లీష్" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पनामा – హిందీ" lang="hi" hreflang="hi" data-title="पनामा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="హిందీ" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kn mw-list-item"><a href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AA%E0%B2%A8%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%BE" title="ಪನಾಮಾ – కన్నడ" lang="kn" hreflang="kn" data-title="ಪನಾಮಾ" data-language-autonym="ಕನ್ನಡ" data-language-local-name="కన్నడ" class="interlanguage-link-target"><span>ಕನ್ನಡ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%AA%E0%AE%A9%E0%AE%BE%E0%AE%AE%E0%AE%BE" title="பனாமா – తమిళము" lang="ta" hreflang="ta" data-title="பனாமா" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="తమిళము" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B4%BE%E0%B4%A8%E0%B4%AE" title="പാനമ – మలయాళం" lang="ml" hreflang="ml" data-title="പാനമ" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="మలయాళం" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ace mw-list-item"><a href="https://ace.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఆఖినీస్" lang="ace" hreflang="ace" data-title="Panama" data-language-autonym="Acèh" data-language-local-name="ఆఖినీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Acèh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ady mw-list-item"><a href="https://ady.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D1%8D" title="Панамэ – అడిగాబ్జే" lang="ady" hreflang="ady" data-title="Панамэ" data-language-autonym="Адыгабзэ" data-language-local-name="అడిగాబ్జే" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгабзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఆఫ్రికాన్స్" lang="af" hreflang="af" data-title="Panama" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ఆఫ్రికాన్స్" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – స్విస్ జర్మన్" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Panama" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="స్విస్ జర్మన్" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%93%E1%8A%93%E1%88%9B" title="ፓናማ – అమ్హారిక్" lang="am" hreflang="am" data-title="ፓናማ" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="అమ్హారిక్" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ami mw-list-item"><a href="https://ami.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Amis" lang="ami" hreflang="ami" data-title="Panama" data-language-autonym="Pangcah" data-language-local-name="Amis" class="interlanguage-link-target"><span>Pangcah</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – అరగోనిస్" lang="an" hreflang="an" data-title="Panamá" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="అరగోనిస్" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ప్రాచీన ఆంగ్లం" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Panama" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="ప్రాచీన ఆంగ్లం" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पनामा – ఆంగిక" lang="anp" hreflang="anp" data-title="पनामा" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ఆంగిక" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%86%D9%85%D8%A7" title="بنما – అరబిక్" lang="ar" hreflang="ar" data-title="بنما" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="అరబిక్" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="پاناما – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="پاناما" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="باناما – ఈజిప్షియన్ అరబిక్" lang="arz" hreflang="arz" data-title="باناما" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="ఈజిప్షియన్ అరబిక్" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – ఆస్టూరియన్" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Panamá" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ఆస్టూరియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-avk mw-list-item"><a href="https://avk.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Kotava" lang="avk" hreflang="avk" data-title="Panama" data-language-autonym="Kotava" data-language-local-name="Kotava" class="interlanguage-link-target"><span>Kotava</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पनामा – అవధి" lang="awa" hreflang="awa" data-title="पनामा" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="అవధి" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ay mw-list-item"><a href="https://ay.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఐమారా" lang="ay" hreflang="ay" data-title="Panama" data-language-autonym="Aymar aru" data-language-local-name="ఐమారా" class="interlanguage-link-target"><span>Aymar aru</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – అజర్బైజాని" lang="az" hreflang="az" data-title="Panama" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="అజర్బైజాని" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="پاناما – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="پاناما" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – బాష్కిర్" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Панама" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="బాష్కిర్" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – బాలినీస్" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Panama" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="బాలినీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Panama" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Panama" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bbc mw-list-item"><a href="https://bbc.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Batak Toba" lang="bbc" hreflang="bbc" data-title="Panama" data-language-autonym="Batak Toba" data-language-local-name="Batak Toba" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Toba</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Panama" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – బెలారుషియన్" lang="be" hreflang="be" data-title="Панама" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="బెలారుషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Панама" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bew mw-list-item"><a href="https://bew.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Betawi" lang="bew" hreflang="bew" data-title="Panama" data-language-autonym="Betawi" data-language-local-name="Betawi" class="interlanguage-link-target"><span>Betawi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – బల్గేరియన్" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Панама" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="బల్గేరియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पनामा – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="पनामा" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bi mw-list-item"><a href="https://bi.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – బిస్లామా" lang="bi" hreflang="bi" data-title="Panama" data-language-autonym="Bislama" data-language-local-name="బిస్లామా" class="interlanguage-link-target"><span>Bislama</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bm mw-list-item"><a href="https://bm.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – బంబారా" lang="bm" hreflang="bm" data-title="Panama" data-language-autonym="Bamanankan" data-language-local-name="బంబారా" class="interlanguage-link-target"><span>Bamanankan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BE" title="পানামা – బంగ్లా" lang="bn" hreflang="bn" data-title="পানামা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="బంగ్లా" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%94%E0%BC%8B%E0%BD%93%E0%BC%8B%E0%BD%98%E0%BC%8D" title="པ་ན་མ། – టిబెటన్" lang="bo" hreflang="bo" data-title="པ་ན་མ།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="టిబెటన్" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BE" title="পানামা – బిష్ణుప్రియ" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="পানামা" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="బిష్ణుప్రియ" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – బ్రెటన్" lang="br" hreflang="br" data-title="Panama" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="బ్రెటన్" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – బోస్నియన్" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Panama" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="బోస్నియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Панама" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A0" title="Panamà – కాటలాన్" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Panamà" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="కాటలాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cbk-zam mw-list-item"><a href="https://cbk-zam.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – Chavacano" lang="cbk" hreflang="cbk" data-title="Panamá" data-language-autonym="Chavacano de Zamboanga" data-language-local-name="Chavacano" class="interlanguage-link-target"><span>Chavacano de Zamboanga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Panama" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – చెచెన్" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Панама" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="చెచెన్" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – సెబువానో" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Panama" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="సెబువానో" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%95%D9%86%DB%95%D9%85%D8%A7" title="پەنەما – సెంట్రల్ కర్డిష్" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="پەنەما" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="సెంట్రల్ కర్డిష్" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – క్రిమియన్ టర్కిష్" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Panama" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="క్రిమియన్ టర్కిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – చెక్" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Panama" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="చెక్" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-csb mw-list-item"><a href="https://csb.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – కషుబియన్" lang="csb" hreflang="csb" data-title="Panama" data-language-autonym="Kaszëbsczi" data-language-local-name="కషుబియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Kaszëbsczi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – చువాష్" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Панама" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="చువాష్" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A2" title="Panamâ – వెల్ష్" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Panamâ" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="వెల్ష్" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – డానిష్" lang="da" hreflang="da" data-title="Panama" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="డానిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dag mw-list-item"><a href="https://dag.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Dagbani" lang="dag" hreflang="dag" data-title="Panama" data-language-autonym="Dagbanli" data-language-local-name="Dagbani" class="interlanguage-link-target"><span>Dagbanli</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – జర్మన్" lang="de" hreflang="de" data-title="Panama" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="జర్మన్" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Zazaki" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Panama" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Zazaki" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dsb mw-list-item"><a href="https://dsb.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – లోయర్ సోర్బియన్" lang="dsb" hreflang="dsb" data-title="Panama" data-language-autonym="Dolnoserbski" data-language-local-name="లోయర్ సోర్బియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Dolnoserbski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पानामा – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="पानामा" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%95%DE%AC%DE%82%DE%A6%DE%89%DE%A7" title="ޕެނަމާ – దివేహి" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ޕެނަމާ" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="దివేహి" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ee mw-list-item"><a href="https://ee.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – యూ" lang="ee" hreflang="ee" data-title="Panama" data-language-autonym="Eʋegbe" data-language-local-name="యూ" class="interlanguage-link-target"><span>Eʋegbe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82" title="Παναμάς – గ్రీక్" lang="el" hreflang="el" data-title="Παναμάς" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="గ్రీక్" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Panamo" title="Panamo – ఎస్పెరాంటో" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Panamo" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ఎస్పెరాంటో" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – స్పానిష్" lang="es" hreflang="es" data-title="Panamá" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="స్పానిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఎస్టోనియన్" lang="et" hreflang="et" data-title="Panama" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ఎస్టోనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – బాస్క్యూ" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Panama" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="బాస్క్యూ" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ext mw-list-item"><a href="https://ext.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – Extremaduran" lang="ext" hreflang="ext" data-title="Panamá" data-language-autonym="Estremeñu" data-language-local-name="Extremaduran" class="interlanguage-link-target"><span>Estremeñu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="پاناما – పర్షియన్" lang="fa" hreflang="fa" data-title="پاناما" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="పర్షియన్" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi badge-Q17559452 badge-recommendedarticle mw-list-item" title="recommended article"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఫిన్నిష్" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Panama" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ఫిన్నిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fiu-vro mw-list-item"><a href="https://fiu-vro.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Võro" lang="vro" hreflang="vro" data-title="Panama" data-language-autonym="Võro" data-language-local-name="Võro" class="interlanguage-link-target"><span>Võro</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fo mw-list-item"><a href="https://fo.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఫారోస్" lang="fo" hreflang="fo" data-title="Panama" data-language-autonym="Føroyskt" data-language-local-name="ఫారోస్" class="interlanguage-link-target"><span>Føroyskt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఫ్రెంచ్" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Panama" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ఫ్రెంచ్" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frp mw-list-item"><a href="https://frp.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Arpitan" lang="frp" hreflang="frp" data-title="Panama" data-language-autonym="Arpetan" data-language-local-name="Arpitan" class="interlanguage-link-target"><span>Arpetan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఉత్తర ఫ్రిసియన్" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Panama" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="ఉత్తర ఫ్రిసియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – పశ్చిమ ఫ్రిసియన్" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Panama" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="పశ్చిమ ఫ్రిసియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఐరిష్" lang="ga" hreflang="ga" data-title="Panama" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ఐరిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gag mw-list-item"><a href="https://gag.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – గాగౌజ్" lang="gag" hreflang="gag" data-title="Panama" data-language-autonym="Gagauz" data-language-local-name="గాగౌజ్" class="interlanguage-link-target"><span>Gagauz</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gcr mw-list-item"><a href="https://gcr.wikipedia.org/wiki/Pannanman" title="Pannanman – Guianan Creole" lang="gcr" hreflang="gcr" data-title="Pannanman" data-language-autonym="Kriyòl gwiyannen" data-language-local-name="Guianan Creole" class="interlanguage-link-target"><span>Kriyòl gwiyannen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – స్కాటిష్ గేలిక్" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Panama" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="స్కాటిష్ గేలిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – గాలిషియన్" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Panamá" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="గాలిషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – గ్వారనీ" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Panama" data-language-autonym="Avañe'ẽ" data-language-local-name="గ్వారనీ" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पनामा – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="पनामा" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%AA%E0%AA%A8%E0%AA%BE%E0%AA%AE%E0%AA%BE" title="પનામા – గుజరాతి" lang="gu" hreflang="gu" data-title="પનામા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="గుజరాతి" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gv mw-list-item"><a href="https://gv.wikipedia.org/wiki/Yn_Phanamaa" title="Yn Phanamaa – మాంక్స్" lang="gv" hreflang="gv" data-title="Yn Phanamaa" data-language-autonym="Gaelg" data-language-local-name="మాంక్స్" class="interlanguage-link-target"><span>Gaelg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Panama_(%C6%99asa)" title="Panama (ƙasa) – హౌసా" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Panama (ƙasa)" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="హౌసా" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – హక్కా చైనీస్" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Panama" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="హక్కా చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-haw mw-list-item"><a href="https://haw.wikipedia.org/wiki/Panam%C4%81" title="Panamā – హవాయియన్" lang="haw" hreflang="haw" data-title="Panamā" data-language-autonym="Hawaiʻi" data-language-local-name="హవాయియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Hawaiʻi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%A0%D7%9E%D7%94" title="פנמה – హిబ్రూ" lang="he" hreflang="he" data-title="פנמה" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="హిబ్రూ" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Panama" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – క్రొయేషియన్" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Panama" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="క్రొయేషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hsb mw-list-item"><a href="https://hsb.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – అప్పర్ సోర్బియన్" lang="hsb" hreflang="hsb" data-title="Panama" data-language-autonym="Hornjoserbsce" data-language-local-name="అప్పర్ సోర్బియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Hornjoserbsce</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ht mw-list-item"><a href="https://ht.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – హైటియన్ క్రియోల్" lang="ht" hreflang="ht" data-title="Panama" data-language-autonym="Kreyòl ayisyen" data-language-local-name="హైటియన్ క్రియోల్" class="interlanguage-link-target"><span>Kreyòl ayisyen</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – హంగేరియన్" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Panama" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="హంగేరియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8A%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%A1" title="Պանամա – ఆర్మేనియన్" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Պանամա" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ఆర్మేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%93%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%B4%D5%A1" title="Փանամա – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Փանամա" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఇంటర్లింగ్వా" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Panama" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ఇంటర్లింగ్వా" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-iba mw-list-item"><a href="https://iba.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఐబాన్" lang="iba" hreflang="iba" data-title="Panama" data-language-autonym="Jaku Iban" data-language-local-name="ఐబాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Jaku Iban</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఇండోనేషియన్" lang="id" hreflang="id" data-title="Panama" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ఇండోనేషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ie mw-list-item"><a href="https://ie.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – ఇంటర్లింగ్" lang="ie" hreflang="ie" data-title="Panamá" data-language-autonym="Interlingue" data-language-local-name="ఇంటర్లింగ్" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingue</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఐలోకో" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Panama" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ఐలోకో" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఈడో" lang="io" hreflang="io" data-title="Panama" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ఈడో" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఐస్లాండిక్" lang="is" hreflang="is" data-title="Panama" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ఐస్లాండిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఇటాలియన్" lang="it" hreflang="it" data-title="Panama" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ఇటాలియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%91%E3%83%8A%E3%83%9E" title="パナマ – జపనీస్" lang="ja" hreflang="ja" data-title="パナマ" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="జపనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Panamaa" title="Panamaa – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Panamaa" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jbo mw-list-item"><a href="https://jbo.wikipedia.org/wiki/panamas" title="panamas – లోజ్బాన్" lang="jbo" hreflang="jbo" data-title="panamas" data-language-autonym="La .lojban." data-language-local-name="లోజ్బాన్" class="interlanguage-link-target"><span>La .lojban.</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – జావనీస్" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Panama" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="జావనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90" title="პანამა – జార్జియన్" lang="ka" hreflang="ka" data-title="პანამა" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="జార్జియన్" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kaa mw-list-item"><a href="https://kaa.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – కారా-కల్పాక్" lang="kaa" hreflang="kaa" data-title="Panama" data-language-autonym="Qaraqalpaqsha" data-language-local-name="కారా-కల్పాక్" class="interlanguage-link-target"><span>Qaraqalpaqsha</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kab mw-list-item"><a href="https://kab.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – కాబిల్" lang="kab" hreflang="kab" data-title="Panama" data-language-autonym="Taqbaylit" data-language-local-name="కాబిల్" class="interlanguage-link-target"><span>Taqbaylit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Panama" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ki mw-list-item"><a href="https://ki.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – కికుయు" lang="ki" hreflang="ki" data-title="Panama" data-language-autonym="Gĩkũyũ" data-language-local-name="కికుయు" class="interlanguage-link-target"><span>Gĩkũyũ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – కజఖ్" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Панама" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="కజఖ్" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%ED%8C%8C%EB%82%98%EB%A7%88" title="파나마 – కొరియన్" lang="ko" hreflang="ko" data-title="파나마" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="కొరియన్" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D9%8E%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%8E%DB%81" title="پَنامَہ – కాశ్మీరి" lang="ks" hreflang="ks" data-title="پَنامَہ" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="కాశ్మీరి" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – కుర్దిష్" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Panama" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="కుర్దిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – కోమి" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Панама" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="కోమి" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – కోర్నిష్" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Panama" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="కోర్నిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – కిర్గిజ్" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Панама" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="కిర్గిజ్" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="విశేష వ్యాసాలు"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – లాటిన్" lang="la" hreflang="la" data-title="Panama" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="లాటిన్" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lad mw-list-item"><a href="https://lad.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – లాడినో" lang="lad" hreflang="lad" data-title="Panama" data-language-autonym="Ladino" data-language-local-name="లాడినో" class="interlanguage-link-target"><span>Ladino</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lb mw-list-item"><a href="https://lb.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – లక్సెంబర్గిష్" lang="lb" hreflang="lb" data-title="Panama" data-language-autonym="Lëtzebuergesch" data-language-local-name="లక్సెంబర్గిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Lëtzebuergesch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Panama" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – లిమ్బర్గిష్" lang="li" hreflang="li" data-title="Panama" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="లిమ్బర్గిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – Ligurian" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Panamá" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="Ligurian" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lld mw-list-item"><a href="https://lld.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Ladin" lang="lld" hreflang="lld" data-title="Panama" data-language-autonym="Ladin" data-language-local-name="Ladin" class="interlanguage-link-target"><span>Ladin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Lombard" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Panama" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="Lombard" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ln mw-list-item"><a href="https://ln.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – లింగాల" lang="ln" hreflang="ln" data-title="Panama" data-language-autonym="Lingála" data-language-local-name="లింగాల" class="interlanguage-link-target"><span>Lingála</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt mw-list-item"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – లిథువేనియన్" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Panama" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="లిథువేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="మంచి వ్యాసాలు"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – లాట్వియన్" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Panama" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="లాట్వియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mad mw-list-item"><a href="https://mad.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – మాదురీస్" lang="mad" hreflang="mad" data-title="Panama" data-language-autonym="Madhurâ" data-language-local-name="మాదురీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Madhurâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-map-bms mw-list-item"><a href="https://map-bms.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Banyumasan" lang="jv-x-bms" hreflang="jv-x-bms" data-title="Panama" data-language-autonym="Basa Banyumasan" data-language-local-name="Banyumasan" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Banyumasan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mdf mw-list-item"><a href="https://mdf.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – మోక్ష" lang="mdf" hreflang="mdf" data-title="Панама" data-language-autonym="Мокшень" data-language-local-name="మోక్ష" class="interlanguage-link-target"><span>Мокшень</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A0" title="Panamà – మలగాసి" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Panamà" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="మలగాసి" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mhr mw-list-item"><a href="https://mhr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – Eastern Mari" lang="mhr" hreflang="mhr" data-title="Панама" data-language-autonym="Олык марий" data-language-local-name="Eastern Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Олык марий</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mi mw-list-item"><a href="https://mi.wikipedia.org/wiki/Panam%C4%81" title="Panamā – మావొరీ" lang="mi" hreflang="mi" data-title="Panamā" data-language-autonym="Māori" data-language-local-name="మావొరీ" class="interlanguage-link-target"><span>Māori</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – మినాంగ్‌కాబో" lang="min" hreflang="min" data-title="Panama" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="మినాంగ్‌కాబో" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – మాసిడోనియన్" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Панама" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="మాసిడోనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC" title="Панам – మంగోలియన్" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Панам" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="మంగోలియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%84%EA%AF%85%EA%AF%A5%EA%AF%83%EA%AF%A5" title="ꯄꯅꯥꯃꯥ – మణిపురి" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯄꯅꯥꯃꯥ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="మణిపురి" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पनामा – మరాఠీ" lang="mr" hreflang="mr" data-title="पनामा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="మరాఠీ" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mrj mw-list-item"><a href="https://mrj.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – Western Mari" lang="mrj" hreflang="mrj" data-title="Панама" data-language-autonym="Кырык мары" data-language-local-name="Western Mari" class="interlanguage-link-target"><span>Кырык мары</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – మలయ్" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Panama" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="మలయ్" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mt mw-list-item"><a href="https://mt.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – మాల్టీస్" lang="mt" hreflang="mt" data-title="Panama" data-language-autonym="Malti" data-language-local-name="మాల్టీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Malti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mwl mw-list-item"><a href="https://mwl.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – మిరాండిస్" lang="mwl" hreflang="mwl" data-title="Panamá" data-language-autonym="Mirandés" data-language-local-name="మిరాండిస్" class="interlanguage-link-target"><span>Mirandés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%95%E1%80%94%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%94%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%84%E1%80%B6" title="ပနားမားနိုင်ငံ – బర్మీస్" lang="my" hreflang="my" data-title="ပနားမားနိုင်ငံ" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="బర్మీస్" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – ఎర్జియా" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Панама" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ఎర్జియా" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="پاناما – మాసన్‌దెరాని" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="پاناما" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="మాసన్‌దెరాని" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – లో జర్మన్" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Panama" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="లో జర్మన్" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पानामा – నేపాలి" lang="ne" hreflang="ne" data-title="पानामा" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="నేపాలి" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पनामा – నెవారి" lang="new" hreflang="new" data-title="पनामा" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="నెవారి" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Panama_(land)" title="Panama (land) – డచ్" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Panama (land)" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="డచ్" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – నార్వేజియాన్ న్యోర్స్క్" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Panama" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="నార్వేజియాన్ న్యోర్స్క్" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no mw-list-item"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – నార్వేజియన్ బొక్మాల్" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Panama" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="నార్వేజియన్ బొక్మాల్" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nov mw-list-item"><a href="https://nov.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Novial" lang="nov" hreflang="nov" data-title="Panama" data-language-autonym="Novial" data-language-local-name="Novial" class="interlanguage-link-target"><span>Novial</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nrm mw-list-item"><a href="https://nrm.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Norman" lang="nrf" hreflang="nrf" data-title="Panama" data-language-autonym="Nouormand" data-language-local-name="Norman" class="interlanguage-link-target"><span>Nouormand</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A0_(pa%C3%ADs)" title="Panamà (país) – ఆక్సిటన్" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Panamà (país)" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ఆక్సిటన్" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-olo mw-list-item"><a href="https://olo.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Livvi-Karelian" lang="olo" hreflang="olo" data-title="Panama" data-language-autonym="Livvinkarjala" data-language-local-name="Livvi-Karelian" class="interlanguage-link-target"><span>Livvinkarjala</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-om mw-list-item"><a href="https://om.wikipedia.org/wiki/Panaamaa" title="Panaamaa – ఒరోమో" lang="om" hreflang="om" data-title="Panaamaa" data-language-autonym="Oromoo" data-language-local-name="ఒరోమో" class="interlanguage-link-target"><span>Oromoo</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%C3%A6" title="Панамæ – ఒసేటిక్" lang="os" hreflang="os" data-title="Панамæ" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ఒసేటిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%AA%E0%A8%A8%E0%A8%BE%E0%A8%AE%E0%A8%BE" title="ਪਨਾਮਾ – పంజాబీ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਪਨਾਮਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="పంజాబీ" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – పంపన్గా" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Panama" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="పంపన్గా" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pap mw-list-item"><a href="https://pap.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – పపియమేంటో" lang="pap" hreflang="pap" data-title="Panama" data-language-autonym="Papiamentu" data-language-local-name="పపియమేంటో" class="interlanguage-link-target"><span>Papiamentu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pcd mw-list-item"><a href="https://pcd.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Picard" lang="pcd" hreflang="pcd" data-title="Panama" data-language-autonym="Picard" data-language-local-name="Picard" class="interlanguage-link-target"><span>Picard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पानामा – పాలీ" lang="pi" hreflang="pi" data-title="पानामा" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="పాలీ" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pih mw-list-item"><a href="https://pih.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Norfuk / Pitkern" lang="pih" hreflang="pih" data-title="Panama" data-language-autonym="Norfuk / Pitkern" data-language-local-name="Norfuk / Pitkern" class="interlanguage-link-target"><span>Norfuk / Pitkern</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – పోలిష్" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Panama" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="పోలిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A0" title="Panamà – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Panamà" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="پاناما – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="پاناما" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="پاناما – పాష్టో" lang="ps" hreflang="ps" data-title="پاناما" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="పాష్టో" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – పోర్చుగీస్" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Panamá" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="పోర్చుగీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pwn mw-list-item"><a href="https://pwn.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Paiwan" lang="pwn" hreflang="pwn" data-title="Panama" data-language-autonym="Pinayuanan" data-language-local-name="Paiwan" class="interlanguage-link-target"><span>Pinayuanan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – కెచువా" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Panama" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="కెచువా" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – రోమేనియన్" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Panama" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="రోమేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – రష్యన్" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Панама" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="రష్యన్" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – కిన్యర్వాండా" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Panama" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="కిన్యర్వాండా" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa mw-list-item"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE" title="पानामा – సంస్కృతం" lang="sa" hreflang="sa" data-title="पानामा" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="సంస్కృతం" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панаама – సాఖా" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Панаама" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="సాఖా" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – సార్డీనియన్" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Panamá" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="సార్డీనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A0" title="Panamà – సిసిలియన్" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Panamà" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="సిసిలియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – స్కాట్స్" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Panama" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="స్కాట్స్" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="پاناما – సింధీ" lang="sd" hreflang="sd" data-title="پاناما" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="సింధీ" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-se mw-list-item"><a href="https://se.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఉత్తర సామి" lang="se" hreflang="se" data-title="Panama" data-language-autonym="Davvisámegiella" data-language-local-name="ఉత్తర సామి" class="interlanguage-link-target"><span>Davvisámegiella</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – సేర్బో-క్రొయేషియన్" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Panama" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="సేర్బో-క్రొయేషియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shn mw-list-item"><a href="https://shn.wikipedia.org/wiki/%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B0%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B8%E1%80%95%E1%82%83%E1%82%88%E1%81%BC%E1%82%83%E1%80%B8%E1%80%99%E1%82%83%E1%80%B8" title="မိူင်းပႃႈၼႃးမႃး – షాన్" lang="shn" hreflang="shn" data-title="မိူင်းပႃႈၼႃးမႃး" data-language-autonym="ၽႃႇသႃႇတႆး " data-language-local-name="షాన్" class="interlanguage-link-target"><span>ၽႃႇသႃႇတႆး </span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%90%E0%B6%B1%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B7%80" title="පැනමාව – సింహళం" lang="si" hreflang="si" data-title="පැනමාව" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="సింహళం" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Panama" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Panama_(%C5%A1t%C3%A1t)" title="Panama (štát) – స్లోవక్" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Panama (štát)" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="స్లోవక్" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – స్లోవేనియన్" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Panama" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="స్లోవేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sm mw-list-item"><a href="https://sm.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – సమోవన్" lang="sm" hreflang="sm" data-title="Panama" data-language-autonym="Gagana Samoa" data-language-local-name="సమోవన్" class="interlanguage-link-target"><span>Gagana Samoa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-smn mw-list-item"><a href="https://smn.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఇనారి సామి" lang="smn" hreflang="smn" data-title="Panama" data-language-autonym="Anarâškielâ" data-language-local-name="ఇనారి సామి" class="interlanguage-link-target"><span>Anarâškielâ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sn mw-list-item"><a href="https://sn.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – షోన" lang="sn" hreflang="sn" data-title="Panama" data-language-autonym="ChiShona" data-language-local-name="షోన" class="interlanguage-link-target"><span>ChiShona</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-so mw-list-item"><a href="https://so.wikipedia.org/wiki/Banama" title="Banama – సోమాలి" lang="so" hreflang="so" data-title="Banama" data-language-autonym="Soomaaliga" data-language-local-name="సోమాలి" class="interlanguage-link-target"><span>Soomaaliga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Panamaja" title="Panamaja – అల్బేనియన్" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Panamaja" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="అల్బేనియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – సెర్బియన్" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Панама" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="సెర్బియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ss mw-list-item"><a href="https://ss.wikipedia.org/wiki/IPhanama" title="IPhanama – స్వాతి" lang="ss" hreflang="ss" data-title="IPhanama" data-language-autonym="SiSwati" data-language-local-name="స్వాతి" class="interlanguage-link-target"><span>SiSwati</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-stq mw-list-item"><a href="https://stq.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Saterland Frisian" lang="stq" hreflang="stq" data-title="Panama" data-language-autonym="Seeltersk" data-language-local-name="Saterland Frisian" class="interlanguage-link-target"><span>Seeltersk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – సండానీస్" lang="su" hreflang="su" data-title="Panama" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="సండానీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – స్వీడిష్" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Panama" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="స్వీడిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – స్వాహిలి" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Panama" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="స్వాహిలి" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Silesian" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Panama" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="Silesian" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szy mw-list-item"><a href="https://szy.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Sakizaya" lang="szy" hreflang="szy" data-title="Panama" data-language-autonym="Sakizaya" data-language-local-name="Sakizaya" class="interlanguage-link-target"><span>Sakizaya</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tay mw-list-item"><a href="https://tay.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Tayal" lang="tay" hreflang="tay" data-title="Panama" data-language-autonym="Tayal" data-language-local-name="Tayal" class="interlanguage-link-target"><span>Tayal</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tet mw-list-item"><a href="https://tet.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – టేటం" lang="tet" hreflang="tet" data-title="Panamá" data-language-autonym="Tetun" data-language-local-name="టేటం" class="interlanguage-link-target"><span>Tetun</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tg mw-list-item"><a href="https://tg.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – తజిక్" lang="tg" hreflang="tg" data-title="Панама" data-language-autonym="Тоҷикӣ" data-language-local-name="తజిక్" class="interlanguage-link-target"><span>Тоҷикӣ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B2" title="ประเทศปานามา – థాయ్" lang="th" hreflang="th" data-title="ประเทศปานามา" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="థాయ్" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tk mw-list-item"><a href="https://tk.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – తుర్క్‌మెన్" lang="tk" hreflang="tk" data-title="Panama" data-language-autonym="Türkmençe" data-language-local-name="తుర్క్‌మెన్" class="interlanguage-link-target"><span>Türkmençe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – టగలాగ్" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Panama" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="టగలాగ్" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Panama" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-to mw-list-item"><a href="https://to.wikipedia.org/wiki/Panam%C4%81" title="Panamā – టాంగాన్" lang="to" hreflang="to" data-title="Panamā" data-language-autonym="Lea faka-Tonga" data-language-local-name="టాంగాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Lea faka-Tonga</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tpi mw-list-item"><a href="https://tpi.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – టోక్ పిసిన్" lang="tpi" hreflang="tpi" data-title="Panama" data-language-autonym="Tok Pisin" data-language-local-name="టోక్ పిసిన్" class="interlanguage-link-target"><span>Tok Pisin</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – టర్కిష్" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Panama" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="టర్కిష్" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-trv mw-list-item"><a href="https://trv.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – తరోకో" lang="trv" hreflang="trv" data-title="Panama" data-language-autonym="Seediq" data-language-local-name="తరోకో" class="interlanguage-link-target"><span>Seediq</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – టాటర్" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Панама" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="టాటర్" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – ఉడ్ముర్ట్" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Панама" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="ఉడ్ముర్ట్" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ug mw-list-item"><a href="https://ug.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="پاناما – ఉయ్‌ఘర్" lang="ug" hreflang="ug" data-title="پاناما" data-language-autonym="ئۇيغۇرچە / Uyghurche" data-language-local-name="ఉయ్‌ఘర్" class="interlanguage-link-target"><span>ئۇيغۇرچە / Uyghurche</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B0" title="Панама – ఉక్రెయినియన్" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Панама" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ఉక్రెయినియన్" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%A7" title="پاناما – ఉర్దూ" lang="ur" hreflang="ur" data-title="پاناما" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ఉర్దూ" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – ఉజ్బెక్" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Panama" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ఉజ్బెక్" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vec mw-list-item"><a href="https://vec.wikipedia.org/wiki/P%C3%A0nama" title="Pànama – Venetian" lang="vec" hreflang="vec" data-title="Pànama" data-language-autonym="Vèneto" data-language-local-name="Venetian" class="interlanguage-link-target"><span>Vèneto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Panam" title="Panam – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Panam" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – వియత్నామీస్" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Panama" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="వియత్నామీస్" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A4n" title="Panamän – వోలాపుక్" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Panamän" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="వోలాపుక్" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – వారే" lang="war" hreflang="war" data-title="Panamá" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="వారే" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wo mw-list-item"><a href="https://wo.wikipedia.org/wiki/Panamaa" title="Panamaa – ఉలూఫ్" lang="wo" hreflang="wo" data-title="Panamaa" data-language-autonym="Wolof" data-language-local-name="ఉలూఫ్" class="interlanguage-link-target"><span>Wolof</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%B4%E6%8B%BF%E9%A9%AC" title="巴拿马 – వు చైనీస్" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="巴拿马" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="వు చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%90" title="პანამა – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="პანამა" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A4%D7%90%D7%A0%D7%90%D7%9E%D7%90" title="פאנאמא – ఇడ్డిష్" lang="yi" hreflang="yi" data-title="פאנאמא" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ఇడ్డిష్" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yo mw-list-item"><a href="https://yo.wikipedia.org/wiki/Panam%C3%A1" title="Panamá – యోరుబా" lang="yo" hreflang="yo" data-title="Panamá" data-language-autonym="Yorùbá" data-language-local-name="యోరుబా" class="interlanguage-link-target"><span>Yorùbá</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – జువాన్" lang="za" hreflang="za" data-title="Panama" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="జువాన్" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zea mw-list-item"><a href="https://zea.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – Zeelandic" lang="zea" hreflang="zea" data-title="Panama" data-language-autonym="Zeêuws" data-language-local-name="Zeelandic" class="interlanguage-link-target"><span>Zeêuws</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zgh mw-list-item"><a href="https://zgh.wikipedia.org/wiki/%E2%B4%B1%E2%B4%B0%E2%B5%8F%E2%B4%B0%E2%B5%8E%E2%B4%B0" title="ⴱⴰⵏⴰⵎⴰ – ప్రామాణిక మొరొకన్ టామజైట్" lang="zgh" hreflang="zgh" data-title="ⴱⴰⵏⴰⵎⴰ" data-language-autonym="ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ" data-language-local-name="ప్రామాణిక మొరొకన్ టామజైట్" class="interlanguage-link-target"><span>ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ ⵜⴰⵏⴰⵡⴰⵢⵜ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%B4%E6%8B%BF%E9%A9%AC" title="巴拿马 – చైనీస్" lang="zh" hreflang="zh" data-title="巴拿马" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%B4%E6%8B%BF%E9%A6%AC" title="巴拿馬 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="巴拿馬" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – మిన్ నాన్ చైనీస్" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Panama" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="మిన్ నాన్ చైనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E5%B7%B4%E6%8B%BF%E9%A6%AC" title="巴拿馬 – కాంటనీస్" lang="yue" hreflang="yue" data-title="巴拿馬" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="కాంటనీస్" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zu mw-list-item"><a href="https://zu.wikipedia.org/wiki/Panama" title="Panama – జూలూ" lang="zu" hreflang="zu" data-title="Panama" data-language-autonym="IsiZulu" data-language-local-name="జూలూ" class="interlanguage-link-target"><span>IsiZulu</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q804#sitelinks-wikipedia" title="భాషాలింకులను మార్చు" class="wbc-editpage">లంకెలను మార్చు</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="పేరుబరులు"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" title="విషయపు పేజీని చూడండి [c]" accesskey="c"><span>వ్యాసం</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&redlink=1" rel="discussion" class="new" title="విషయపు పేజీ గురించి చర్చ (పేజీ ఉనికిలో లేదు) [t]" accesskey="t"><span>చర్చ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Change language variant" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">తెలుగు</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="చూపులు"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE"><span>చదువు</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit" title="ఈ పేజీ సోర్సుకోడ్‌ను దిద్దండి [e]" accesskey="e"><span>సవరించు</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=history" title="ఈ పేజీ మునుపటి కూర్పులు [h]" accesskey="h"><span>చరిత్ర</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="పరికరాల పెట్టె" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">పరికరాల పెట్టె</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">పరికరాలు</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">సైడ్‌బార్‌ లోకి తరలించు</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">దాచు</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="మరిన్ని ఎంపికలు" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE"><span>చదువు</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit" title="ఈ పేజీ సోర్సుకోడ్‌ను దిద్దండి [e]" accesskey="e"><span>సవరించు</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=history"><span>చరిత్ర</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> సాధారణం </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%87%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81/%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" title="ఇక్కడికి లింకై ఉన్న అన్ని వికీ పేజీల జాబితా [j]" accesskey="j"><span>ఇక్కడికి లింకున్న పేజీలు</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81/%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" rel="nofollow" title="ఈ పేజీకి లింకై ఉన్న పేజీల్లో జరిగిన ఇటీవలి మార్పులు [k]" accesskey="k"><span>సంబంధిత మార్పులు</span></a></li><li id="t-upload" class="mw-list-item"><a href="/wiki/వికీపీడియా:ఫైల్_ఎక్కింపు_విజర్డు" title="దస్త్రాలను ఎక్కించండి [u]" accesskey="u"><span>దస్త్రపు ఎక్కింపు</span></a></li><li id="t-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక పేజీలన్నిటి జాబితా [q]" accesskey="q"><span>ప్రత్యేక పేజీలు</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&oldid=4193546" title="ఈ పేజీకి చెందిన ఈ కూర్పుకు శాశ్వత లింకు"><span>శాశ్వత లింకు</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=info" title="ఈ పేజీ గురించి మరింత సమాచారం"><span>పేజీ సమాచారం</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:CiteThisPage&page=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&id=4193546&wpFormIdentifier=titleform" title="ఈ పేజీని ఎలా ఉల్లేఖించాలనే దానిపై సమాచారం"><span>ఈ పేజీని ఉల్లేఖించండి</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:UrlShortener&url=https%3A%2F%2Fte.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B0%25AA%25E0%25B0%25A8%25E0%25B0%25BE%25E0%25B0%25AE%25E0%25B0%25BE"><span>పొట్టి URL ని పొందండి</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:QrCode&url=https%3A%2F%2Fte.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B0%25AA%25E0%25B0%25A8%25E0%25B0%25BE%25E0%25B0%25AE%25E0%25B0%25BE"><span>Download QR code</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ముద్రణ/ఎగుమతి </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B8%E0%B1%87%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%A3&bookcmd=book_creator&referer=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE"><span>ఓ పుస్తకాన్ని సృష్టించండి</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:DownloadAsPdf&page=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=show-download-screen"><span>PDF రూపంలో దించుకోండి</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&printable=yes" title="ఈ పేజీకి ముద్రించుకోదగ్గ కూర్పు [p]" accesskey="p"><span>అచ్చుతీయదగ్గ కూర్పు</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ఇతర ప్రాజెక్టులలో </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Panam%C3%A1" hreflang="en"><span>Wikimedia Commons</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q804" title="ఈ పేజీకి జత చేసి ఉన్న వికీడేటా పేజీకి లంకె [g]" accesskey="g"><span>వికీడేటా అంశం</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="Appearance"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">Appearance</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">సైడ్‌బార్‌ లోకి తరలించు</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">దాచు</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">వికీపీడియా నుండి</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="te" dir="ltr"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4294015">.mw-parser-output .infobox-subbox{padding:0;border:none;margin:-3px;width:auto;min-width:100%;font-size:100%;clear:none;float:none;background-color:transparent}.mw-parser-output .infobox-3cols-child{margin:auto}.mw-parser-output .infobox .navbar{font-size:100%}body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-header,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-subheader,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-above,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-title,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-image,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-full-data,body.skin-minerva .mw-parser-output .infobox-below{text-align:center}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .infobox-full-data:not(.notheme)>div:not(.notheme)[style]{background:#1f1f23!important;color:#f8f9fa}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .infobox-full-data:not(.notheme) div:not(.notheme){background:#1f1f23!important;color:#f8f9fa}}@media(min-width:640px){body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table{display:table!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table>caption{display:table-caption!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table>tbody{display:table-row-group}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table tr{display:table-row!important}body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table th,body.skin--responsive .mw-parser-output .infobox-table td{padding-left:inherit;padding-right:inherit}}</style><table class="infobox geography vcard" style="font-size:88%;"><tbody><tr><th colspan="2" class="infobox-above adr" style="padding:0.25em 0.33em 0.33em;line-height:1.2em;font-size:1.25em;"><div style="display:inline" class="fn org country-name">పనామా గణతంత్రం</div><br /><div style="padding-top:0.25em; font-weight:normal;"><span title="Spanish-language text"><i lang="es">República de Panamá</i></span>  <span class="languageicon" style="font-size:100%;font-weight:normal;">(<a href="/wiki/Spanish_language" class="mw-redirect" title="Spanish language">Spanish</a>)</span></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-image" style="text-align:center;padding:0.5em 0;"><div class="noresize" style="display:table; width:100%;"> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding-left:5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Flag_of_Panama.svg" class="mw-file-description" title="Flag of పనామా"><img alt="Flag of పనామా" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Flag_of_Panama.svg/125px-Flag_of_Panama.svg.png" decoding="async" width="125" height="83" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Flag_of_Panama.svg/188px-Flag_of_Panama.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Flag_of_Panama.svg/250px-Flag_of_Panama.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></div> <div>జండా</div> </div> <div style="display:table-cell; vertical-align:middle; padding: 0px 5px;"> <div style="padding-bottom:3px;"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Coat_of_arms_of_Panama.svg" class="mw-file-description" title="Coat of arms of పనామా"><img alt="Coat of arms of పనామా" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Coat_of_arms_of_Panama.svg/85px-Coat_of_arms_of_Panama.svg.png" decoding="async" width="85" height="94" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Coat_of_arms_of_Panama.svg/128px-Coat_of_arms_of_Panama.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Coat_of_arms_of_Panama.svg/170px-Coat_of_arms_of_Panama.svg.png 2x" data-file-width="689" data-file-height="761" /></a></span></div> <div>Coat of arms</div> </div> </div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><div style="line-height:1.2em;"><b>నినాదం: </b><i>"Pro Mundi Beneficio"</i><span class="nowrap">  </span><small><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:La_icon&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస:La icon (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మూస:La icon</a><br />"For the Benefit of the World"</small></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data anthem"><div style="line-height:1.2em;"><b>గీతం: </b><span class="mw-default-size" typeof="mw:File"><span><audio id="mwe_player_0" controls="" preload="none" data-mw-tmh="" class="mw-file-element" width="220" style="width:220px;" data-durationhint="110" data-mwtitle="Panama_National_Anthem.ogg" data-mwprovider="wikimediacommons"><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Panama_National_Anthem.ogg" type="audio/ogg; codecs="vorbis"" data-width="0" data-height="0" /><source src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/4/4a/Panama_National_Anthem.ogg/Panama_National_Anthem.ogg.mp3" type="audio/mpeg" data-transcodekey="mp3" data-width="0" data-height="0" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3APanama_National_Anthem.ogg&lang=en&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="en" label="English ‪(en)‬" data-dir="ltr" /><track src="https://commons.wikimedia.org/w/api.php?action=timedtext&title=File%3APanama_National_Anthem.ogg&lang=es&trackformat=vtt&origin=%2A" kind="subtitles" type="text/vtt" srclang="es" label="español ‪(es)‬" data-dir="ltr" /></audio></span></span></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="infobox-full-data"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Panama_(orthographic_projection).svg" class="mw-file-description" title="Location of పనామా"><img alt="Location of పనామా" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Panama_%28orthographic_projection%29.svg/250px-Panama_%28orthographic_projection%29.svg.png" decoding="async" width="250" height="250" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Panama_%28orthographic_projection%29.svg/375px-Panama_%28orthographic_projection%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Panama_%28orthographic_projection%29.svg/500px-Panama_%28orthographic_projection%29.svg.png 2x" data-file-width="550" data-file-height="550" /></a></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">రాజధాని</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=Panama_City,_Panama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panama City, Panama (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Panama City</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label">అధికార భాషలు</th><td class="infobox-data"><a href="/wiki/Spanish_language" class="mw-redirect" title="Spanish language">Spanish</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">జాతులు <div style="font-weight:normal;display:inline;"></div></th><td class="infobox-data">Amerindian and mestizo 70%<br />Indian 14%<br />White 10%<br />Amerindian 6%</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/w/index.php?title=Demonym&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demonym (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">పిలుచువిధం</a></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=Demographics_of_Panama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Demographics of Panama (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Panamanian</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">ప్రభుత్వం</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=Unitary_state&action=edit&redlink=1" class="new" title="Unitary state (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Unitary</a> <a href="/w/index.php?title=Presidential_system&action=edit&redlink=1" class="new" title="Presidential system (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">presidential</a> <a href="/w/index.php?title=Constitutional_republic&action=edit&redlink=1" class="new" title="Constitutional republic (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">constitutional republic</a></td></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4294015"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=President_of_Panama&action=edit&redlink=1" class="new" title="President of Panama (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">President</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=Ricardo_Martinelli&action=edit&redlink=1" class="new" title="Ricardo Martinelli (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Ricardo Martinelli</a></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• <a href="/w/index.php?title=Vice_President_of_Panama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vice President of Panama (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Vice President</a> </div></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=Juan_Carlos_Varela&action=edit&redlink=1" class="new" title="Juan Carlos Varela (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Juan Carlos Varela</a></td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">శాసనవ్యవస్థ</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=National_Assembly_of_Panama&action=edit&redlink=1" class="new" title="National Assembly of Panama (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">National Assembly</a></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left;"><a href="/wiki/Independence" class="mw-redirect" title="Independence">Independence</a></th></tr><tr class="mergedrow"><td colspan="2" class="infobox-full-data"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4294015"></td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• from Spain </div></th><td class="infobox-data">November 28, 1821</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• from <a href="/w/index.php?title=Colombia&action=edit&redlink=1" class="new" title="Colombia (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Colombia</a> </div></th><td class="infobox-data">November 3, 1903</td></tr><tr style="display:none"><td colspan="2"> </td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left;">విస్తీర్ణం</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• మొత్తం</div></th><td class="infobox-data">75,517 కి.మీ<sup>2</sup> (29,157 చ. మై.) (<a href="/wiki/List_of_countries_and_dependencies_by_area" class="mw-redirect" title="List of countries and dependencies by area">118th</a>)</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• నీరు (%)</div></th><td class="infobox-data">2.9</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th colspan="2" class="infobox-header" style="text-align:left;">జనాభా</th></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• May 2010 census</div></th><td class="infobox-data">3,405,813</td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• జనసాంద్రత</div></th><td class="infobox-data">44.5/చ.కి. (115.3/చ.మై.) (<a href="/wiki/List_of_countries_and_dependencies_by_population_density" class="mw-redirect" title="List of countries and dependencies by population density">156th</a>)</td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Gross_domestic_product" class="mw-redirect" title="Gross domestic product">GDP</a> <span style="font-weight:normal;">(<a href="/w/index.php?title=Purchasing_power_parity&action=edit&redlink=1" class="new" title="Purchasing power parity (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">PPP</a>)</span></th><td class="infobox-data">2012 estimate</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• Total</div></th><td class="infobox-data">$55.124 billion<sup id="cite_ref-imf2_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-imf2-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• Per capita</div></th><td class="infobox-data">$15,082.00<sup id="cite_ref-imf2_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-imf2-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr class="mergedtoprow"><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Gross_domestic_product" class="mw-redirect" title="Gross domestic product">GDP</a> <span style="font-weight:normal;">(nominal)</span></th><td class="infobox-data">2011 estimate</td></tr><tr class="mergedrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• Total</div></th><td class="infobox-data">$30.569 billion<sup id="cite_ref-imf2_1-2" class="reference"><a href="#cite_note-imf2-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr class="mergedbottomrow"><th scope="row" class="infobox-label"><div style="text-indent:-0.9em;margin-left:1.2em;font-weight:normal;">• Per capita</div></th><td class="infobox-data">$8,514<sup id="cite_ref-imf2_1-3" class="reference"><a href="#cite_note-imf2-1"><span class="cite-bracket">[</span>1<span class="cite-bracket">]</span></a></sup></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%80_%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95" title="జినీ సూచిక">జినీ</a> <span style="font-weight:normal;">(2009)</span></th><td class="infobox-data"><span style="color: #0c0; font-size: larger;">▼</span>52<sup id="cite_ref-wb-gini_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-wb-gini-2"><span class="cite-bracket">[</span>2<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><span style="white-space:nowrap;"><strong class="error">Error: Invalid Gini value</strong></span></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%AD%E0%B0%BF%E0%B0%B5%E0%B1%83%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A7%E0%B0%BF_%E0%B0%B8%E0%B1%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%95" title="మానవాభివృద్ధి సూచిక">హెచ్‌డిఐ</a> <span style="font-weight:normal;">(2011)</span></th><td class="infobox-data"><span typeof="mw:File"><span title="Increase"><img alt="Increase" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/11px-Increase2.svg.png" decoding="async" width="11" height="11" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/17px-Increase2.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Increase2.svg/22px-Increase2.svg.png 2x" data-file-width="300" data-file-height="300" /></span></span> 0.768<sup id="cite_ref-HDI_3-0" class="reference"><a href="#cite_note-HDI-3"><span class="cite-bracket">[</span>3<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><br /><span style="white-space:nowrap;"><strong class="error">Error: Invalid HDI value</strong></span> · <a href="/wiki/List_of_countries_by_Human_Development_Index" class="mw-redirect" title="List of countries by Human Development Index">58th</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">ద్రవ్యం</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=Panamanian_balboa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panamanian balboa (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Balboa</a>, U.S. dollar (<a href="/w/index.php?title=ISO_4217&action=edit&redlink=1" class="new" title="ISO 4217 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">PAB, USD</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">కాల విభాగం</th><td class="infobox-data"><span class="nowrap"><a href="/wiki/Coordinated_Universal_Time" class="mw-redirect" title="Coordinated Universal Time">UTC</a>−5</span> (<a href="/w/index.php?title=Eastern_Time&action=edit&redlink=1" class="new" title="Eastern Time (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">EST</a>)</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">వాహనాలు నడుపు వైపు</th><td class="infobox-data">right</td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label">ఫోన్ కోడ్</th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=%2B507&action=edit&redlink=1" class="new" title="+507 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">+507</a></td></tr><tr><th scope="row" class="infobox-label"><a href="/wiki/Country_code_top-level_domain" class="mw-redirect" title="Country code top-level domain">Internet TLD</a></th><td class="infobox-data"><a href="/w/index.php?title=.pa&action=edit&redlink=1" class="new" title=".pa (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">.pa</a></td></tr></tbody></table> <p><b>పనామా</b> (<span class="rt-commentedText nowrap"><span class="IPA nopopups noexcerpt" lang="en-fonipa"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82:IPA/English&action=edit&redlink=1" class="new" title="సహాయం:IPA/English (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">/<span style="border-bottom:1px dotted"><span title="/ˈ/: primary stress follows">ˈ</span><span title="'p' in 'pie'">p</span><span title="/æ/: 'a' in 'bad'">æ</span><span title="'n' in 'nigh'">n</span><span title="/ə/: 'a' in 'about'">ə</span><span title="'m' in 'my'">m</span><span title="/ɑː/: 'a' in 'father'">ɑː</span></span>/</a></span><small class="nowrap metadata"> (<span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:En-us-Panama-2.ogg" title="దస్త్రం:En-us-Panama-2.ogg"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/13px-Speaker_Icon.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/20px-Speaker_Icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Speaker_Icon.svg/26px-Speaker_Icon.svg.png 2x" data-file-width="500" data-file-height="500" /></a></span> <a href="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/52/En-us-Panama-2.ogg" class="internal" title="En-us-Panama-2.ogg">listen</a>)</small></span> <span title="English pronunciation respelling" class="IPA"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Pronunciation_respelling_key" class="extiw" title="en:Wikipedia:Pronunciation respelling key"><i><small>PAN</small>-ə-mah</i></a></span>; <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B1%8D_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" title="స్పానిష్ భాష">స్పానిష్</a>: [<i>Panamá</i>] <span style="color:#d33">Error: {{Lang}}: text has italic markup (<a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Lang_and_lang-xx_template_errors" title="వర్గం:Lang and lang-xx template errors">help</a>)</span>), అధికారికంగా <b>పనామా గణతంత్రం</b> (స్పానిష్: [<i>República de Panamá</i>] <span style="color:#d33">Error: {{Lang}}: text has italic markup (<a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Lang_and_lang-xx_template_errors" title="వర్గం:Lang and lang-xx template errors">help</a>)</span> <small></small><span title="Representation in the International Phonetic Alphabet (IPA)" class="IPA"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B8%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82:IPA_for_Spanish&action=edit&redlink=1" class="new" title="సహాయం:IPA for Spanish (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">[reˈpuβlika ðe panaˈma]</a></span>), మధ్య అమెరికాలోని దేశం. ఇది <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B0%BF%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="దక్షిణ అమెరికా">దక్షిణ అమెరికా</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="ఉత్తర అమెరికా">ఉత్తర అమెరికా</a> ఖండాలను కలుపుతున్న సన్నని భూభాగం. దీనికి <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="కోస్టారికా (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">కోస్టారికా</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="కొలంబియా">కొలంబియా</a> సరిహద్దు దేశాలు. ఈ దేశపు రాజధాని <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE_%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B0%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="పనామా నగరం (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">పనామా నగరం</a>. ఈ ప్రాంతంలో స్పానిష్ 16వ శతాబ్దం నుండి నివసించగా, 1821 సంవత్సరంలో <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D" title="స్పెయిన్">స్పెయిన్</a> దేశంతో సంబంధాలు త్రెంచుకొని <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="గ్రాన్ కొలంబియా (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">గ్రాన్ కొలంబియా</a> గణతంత్రం సమాజంలో చేరింది. </p><p><a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE_%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%A4_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు">అమెరికా</a> సంయుక్త రాష్ట్రాలకు చెందిన ఆర్మీ ఇంజనీర్లు 1904, 1914 మధ్య కాలంలో <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B5" title="పనామా కాలువ">పనామా కాలువను</a> నిర్మించారు. 1977 లో కీలకమైన ఈ కాలువను పూర్తిగా పనామా దేశానికి అందజేశారు.<sup id="cite_ref-cia_4-0" class="reference"><a href="#cite_note-cia-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పనామా కాలువ ద్వారా లభిస్తున్న పన్ను పనామా జి.డి.పి.లో ప్రధానపాత్ర వహిస్తుంది. మద్య అమెరికాదేశాలలో పనామా 4వ ఆర్థికశక్తిగా,<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">[</span>5<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అభివృద్ధి చెందుతున్న ఆర్థికరంగాలలో పనామా ఆర్థికరంగం ఒకటి. మద్య అమెరికాలో అతిపెద్ద కొనొగోలు శక్తిగా పనామా గుర్తించబడుతుంది.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">[</span>6<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">[</span>7<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a> మానవాభివృద్ధి జాబితాలో పనామా మద్య అమెరికాలో 4వ స్థానంలో, <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="ప్రపంచము">ప్రపంచంలో</a> 54వ స్థానంలో ఉంది.<sup id="cite_ref-HDI10_8-0" class="reference"><a href="#cite_note-HDI10-8"><span class="cite-bracket">[</span>8<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2010 గణాంకాల ఆధారంగా లాటిన్ అమెరికన్ దేశాలలో పనామా ఆర్థికరంగం ద్వీతీయస్థానంలో ఉందని గ్లోబల్ కాల్పిటీటివ్ ఇండెక్స్‌ తెలియజేస్తుంది. పనామా అరణ్యాలు పలు ఉష్ణమండల <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="మొక్కలు">మొక్కలకు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="జంతువులు">జంతువులకు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="పక్షులు">పక్షులకు</a> నిలయంగా ఉంది. వీటిలో కొన్ని <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="ప్రపంచము">ప్రపంచంలో</a> మరెక్కడా కనిపించవు. <sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">[</span>9<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="చరిత్ర"><span id=".E0.B0.9A.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.B0"></span>చరిత్ర</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=1" title="విభాగాన్ని మార్చు: చరిత్ర"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>16వ శతాబ్దంలో స్పానిష్‌లు ఇక్కడకు చేరిన సమయంలో పనామా ప్రాంతంలో క్యూవాప్రజలు, గ్రాన్ కొక్లే గిరిజనులు నివసిస్తుండేవారు. యురేపియన్లతో ప్రవేశించిన అంటువ్యాధులను ఎదుకొనడానికి తగినంత <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%97_%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%A7%E0%B0%95_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%B5%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A5" title="రోగ నిరోధక వ్యవస్థ">రోగనిరోధక శక్తి</a> లేనందున <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="అంటువ్యాధులు">అంటువ్యాధుల</a> బారినపడి వారు పూర్తిగా తుడిచిపెట్టుకుని పోయారు. <sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">[</span>10<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="కొలంబియన్_-_పూర్వం_కాలం"><span id=".E0.B0.95.E0.B1.8A.E0.B0.B2.E0.B0.82.E0.B0.AC.E0.B0.BF.E0.B0.AF.E0.B0.A8.E0.B1.8D_-_.E0.B0.AA.E0.B1.82.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.B5.E0.B0.82_.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B0.82"></span>కొలంబియన్ - పూర్వం కాలం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=2" title="విభాగాన్ని మార్చు: కొలంబియన్ - పూర్వం కాలం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Panamanian_-_Amphibian_Pendant_-_Walters_57301.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Panamanian_-_Amphibian_Pendant_-_Walters_57301.jpg/220px-Panamanian_-_Amphibian_Pendant_-_Walters_57301.jpg" decoding="async" width="220" height="272" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Panamanian_-_Amphibian_Pendant_-_Walters_57301.jpg/330px-Panamanian_-_Amphibian_Pendant_-_Walters_57301.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Panamanian_-_Amphibian_Pendant_-_Walters_57301.jpg/440px-Panamanian_-_Amphibian_Pendant_-_Walters_57301.jpg 2x" data-file-width="1454" data-file-height="1800" /></a><figcaption><i>Amphibian Pendant</i>, <a class="external text" href="https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Panamanian_-_Amphibian_Pendant_-_Walters_57301.jpg">Walters Art Museum</a></figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Panama_Embera0605.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Panama_Embera0605.jpg/220px-Panama_Embera0605.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Panama_Embera0605.jpg/330px-Panama_Embera0605.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Panama_Embera0605.jpg/440px-Panama_Embera0605.jpg 2x" data-file-width="3504" data-file-height="2336" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Embera-Wounaan&action=edit&redlink=1" class="new" title="Embera-Wounaan (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Embera</a> girl dressed for a dance</figcaption></figure> <p>ఇస్త్మస్ ఆఫ్ పనామా 3 మిలియన్ సంవత్సరాలకు ముందుగా రూపొందింది. దక్షిణ, ఉత్తర అనెరికాల మద్య భూమార్గంలో వంతెన ఏర్పడిన తరువాత రెండు వైపులా నుండి మొక్కలు, జంతువులు క్రమంగా ఒకప్రాంతం నుండి మరొకప్రాంతానికి కదిలివెళ్ళాయి.ఇస్త్మస్ ఉనికి ప్రజలను, <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%B5%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82" title="వ్యవసాయం">వ్యవసాయం</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%95%E0%B1%87%E0%B0%A4%E0%B0%BF%E0%B0%95_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%9E%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%82" title="సాంకేతిక విజ్ఞానం">సాంకేతికతలను</a> అమెరికన్ ఖండం అంతటా విస్తరింపజేసింది. ఆరంభకాలంలో వేట, వస్తుసేకరణ ఉపాధిగా కలిగిన ప్రజలచేత గ్రామాలు, నగరాలు రూపుదిద్దుకున్నాయి. <sup id="cite_ref-Mayo,_J_2004_11-0" class="reference"><a href="#cite_note-Mayo,_J_2004-11"><span class="cite-bracket">[</span>11<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">[</span>12<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పనామాలో లభించిన కళావస్తువుల ఆధారంగా ఈప్రాంతంలో ఆరంభకాలంలో నివసించిన పాలియో - ఇండియన్లు నివసించారని భావిస్తున్నారు.తరువాత అమెరికాలో మట్టిపాత్రలు ఉపయోగించిన మొదటి మానవజాతులలో ఒకటి మద్య పనామాలో నివసించింది.<a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%A3_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81" title="ఉదాహరణ వాజ్మయము">ఉదాహరణగా</a> మొనాగ్రిల్లో ప్రాంతంలో వికసించిన నాగరికత క్రీ.పూ 2,500 - 1700 మద్య కాలం నాటిదని భావిస్తున్నారు. ఇక్కడ వికసించిన నాగరికతలు గుర్తించతగినంతగా ప్రజాలసంఖ్య అధికరించడానికి కారణమయ్యాయి.మొనాగ్రిల్లో ప్రాంతంలో లభించిన అందమైన సమాధులు, అందమైన గ్రాంకోక్లే శైలి పాలీక్రోం కుండలు సా.శ. 500 - 900 కాలానికి చెందినవని భావిస్తున్నారు. బరిలెస్ ప్రాంతంలో (చిరిక్వి) లభించిన మొనోలితిక్ స్మారక శిల్పాలు ఇక్కడ వికసించిన పురాతన ఇస్తామియన్ నాగరికతకు చిహ్నాలుగా ఉన్నాయి. </p><p>యురేపియన్లు పనామాను చేరడానికి ముందు ఈప్రాంతంలో చిబ్చన్, చొకొయాన్, క్యూవా ప్రజలు నివసించారని భావిస్తున్నారు. వీరిలో క్యూవాప్రజలు అతిపెద్ద సంఖ్యాబలం కలిగి ఉన్నారు.యురేపియన్ కాలానీ సమయంలో అమెరికన్ స్థానికజాతి ప్రజల సంఖ్యాబలం అస్పష్టంగా ఉంది.2 మిలియన్ల అమెరికన్ స్థానికజాతి ప్రజలున్నారని భావించారు అయినప్పటికీ సమీపకాల అంచనాలు వీరి సంఖ్య దాదాపు 2 లక్షలని వివరిస్తున్నాయి.పురాతత్వ పరిశోధనలు, ఆరంభకాల యురేపియన్ అణ్వేషకుల సాక్ష్యాలు ఇక్కడ వివిధ ఇస్త్మానియన్ స్థానిక ప్రజలు నివసించారని వారు వైవిధ్యమైన సంస్కృతిని ప్రదర్శించారని ప్రాంతీయ, వాణిజ్య మార్గాలు <sup class="noprint Inline-Template" style="margin-left:0.1em; white-space:nowrap;">[<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Please_clarify&action=edit&redlink=1" class="new" title="వికీపీడియా:Please clarify (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><span title="Is this an anthropological term? (August 2016)">విడమరచి రాయాలి</span></a></i>]</sup> నిర్మించుకుని అభివృద్ధి చెంది ఉన్నారని వివరిస్తున్నాయి. </p><p>పనామా కాలనీపాలనలోకి మారిన తరువాత స్థానికజాతి ప్రజలు అడవులకు, సమీపంలోని <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B1%80%E0%B0%B5%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81&action=edit&redlink=1" class="new" title="దీవులు (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">దీవులకు</a> పారిపోయారు. అయినప్పటికీ అమెరికన్ స్థానికప్రజలు ఈప్రాంతంలో క్షీణించడానికి <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="అంటువ్యాధులు">అంటువ్యాధులు</a> ప్రధానకారణమని పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు. యురేషియన్లలో జన్యుపరంగా ఉన్న రోగనిరోధక శక్తి అమెరికన్ స్థానికప్రజలలో లేదని పరిశోధకుల అభిప్రాయం.<sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">[</span>13<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="విజయం_1799"><span id=".E0.B0.B5.E0.B0.BF.E0.B0.9C.E0.B0.AF.E0.B0.82_1799"></span>విజయం 1799</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=3" title="విభాగాన్ని మార్చు: విజయం 1799"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Balboa_s%C3%BCdsee.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Balboa_s%C3%BCdsee.jpg/220px-Balboa_s%C3%BCdsee.jpg" decoding="async" width="220" height="323" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/Balboa_s%C3%BCdsee.jpg/330px-Balboa_s%C3%BCdsee.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/66/Balboa_s%C3%BCdsee.jpg 2x" data-file-width="420" data-file-height="616" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Vasco_N%C3%BA%C3%B1ez_de_Balboa&action=edit&redlink=1" class="new" title="Vasco Núñez de Balboa (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Vasco Núñez de Balboa</a>, a recognized and popular figure of Panamanian history</figcaption></figure> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:New_Caledonia_in_Darien.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/New_Caledonia_in_Darien.jpg/220px-New_Caledonia_in_Darien.jpg" decoding="async" width="220" height="270" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/New_Caledonia_in_Darien.jpg/330px-New_Caledonia_in_Darien.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/New_Caledonia_in_Darien.jpg/440px-New_Caledonia_in_Darien.jpg 2x" data-file-width="972" data-file-height="1191" /></a><figcaption>"New Caledonia", the ill-fated Scottish <a href="/w/index.php?title=Darien_scheme&action=edit&redlink=1" class="new" title="Darien scheme (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Darien scheme</a> colony in the Bay of Caledonia, west of the <a href="/w/index.php?title=Gulf_of_Darien&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gulf of Darien (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Gulf of Darien</a></figcaption></figure> <p><a href="/w/index.php?title=1501&action=edit&redlink=1" class="new" title="1501 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">1501లో</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="బంగారం">బంగారం</a> కొరకు అణ్వేసిస్తూ " రొడ్రిగొ డీ బాస్టిడాస్ " <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B1%81%E0%B0%9C%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%BE" class="mw-redirect" title="వెనుజులా">వెనుజులా</a> నుండి పశ్చిమంగా పయనించి పనామాలోని ఇస్త్మస్ చేరుకుని మొదటి యురేపియన్‌గా గుర్తించబడ్డాడు. ఒక సంవత్సరం తరువాత " క్రిస్టోఫర్ కొలంబస్ " ఇస్త్మస్‌ను సందర్శించి డరియన్ ప్రొవింస్‌లో స్వల్పకాలం మాత్రమే నిలబడిన సెటిల్మెంటు స్థాపించాడు.<a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం">అట్లాంటిక్</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AB%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="పసిఫిక్ మహాసముద్రం">పసిఫిక్</a> సముద్రాల మద్య పయనించడానికి ఇస్త్మస్ చక్కని మార్గమని వివరించడానికి " వాస్కొ ననెజ్ డీ బాల్బొయా " ఎద్దులబండిలో కష్టతరమైన యాత్రచేసాడు.తరువాత శిఘ్రగతిలో న్యూ వరల్డ్‌లో పనామా ప్రధానవ్యాపార మార్గంగా మారి స్పెయిన్ సామ్రాజ్యానికి ప్రధాన మార్కెట్‌గా మారింది. దక్షిణ అమెరికా నుండి <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="బంగారం">బంగారం</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="వెండి">వెండి</a> ఇస్త్మస్ ద్వారా రవాణా చేయబడి నౌకలద్వారా తీసుకురాబడింది. ఇక్కడి నుండి స్పెయిన్ తరఫున విదేశాలకు నౌకలద్వారా పంపబడింది. ఈ మార్గాన్ని కామినో రియల్ లేక రాయల్ రోడ్ గా పిలువబడింది. అయినప్పటికీ దీనిని అతిసాధారణంగా కామినో డీ క్రూసెస్ అని పిలిచేవారు.మార్గమద్యంలో పలు శ్మశాననగరాలు ఉండడమే ఇందుకు కారణం. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="స్పానిష్_పాలన"><span id=".E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.AA.E0.B0.BE.E0.B0.A8.E0.B0.BF.E0.B0.B7.E0.B1.8D_.E0.B0.AA.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B0.A8"></span>స్పానిష్ పాలన</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=4" title="విభాగాన్ని మార్చు: స్పానిష్ పాలన"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>పనామా <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B1%8D_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" title="స్పానిష్ భాష">స్పానిష్</a> పాలనలో 300 సంవత్సరాలు (1538 - 1821) ఉంది.దక్షిణ అమెరికాలోని ఇతర స్పానిష్ ప్రాంతాలతో పనామా కూడా " వైశ్రాయిటీ ఆఫ్ పెరూ "లో భాగంగా ఉంది.పనామియన్ గుర్తింపు " గియోగ్రాఫిక్ డిస్టినీ " (భైగోళిక గమ్యం) మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. పనామా అదృష్టం భౌగోళికంగా మారుతున్న ఇస్త్మస్ ప్రాధాన్యత మీద ఆధారపడి ఉంటుంది.కాలనీ పాలన అత్యధికంగా అంతస్తుల తారతమ్యాలున్న పనామా వాసులను వర్గబేధాలకు అతీతంగా జాతీయభావాలతో సమైక్యం చేసింది.జాతీయవాదం అంతర్గత వైషమ్యాలను సమసిపోయేలా చేసింది.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup><a href="/w/index.php?title=1538&action=edit&redlink=1" class="new" title="1538 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">1538లో</a> పెరూను జయించడానికి ముందు <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE" title="నికరాగ్వా">నికరాగ్వా</a> నుండి కేప్ హార్న్ జ్యూరిడిక్షన్‌లో రియల్ ఆడియంసియా డీ పనామా స్థాపించబడింది. రియల్ ఆడియంసియా డీ (రాయల్ ఆడియంసియా) అనేది అప్పిల్ కోర్టుగా పనిచేసే జ్యుడీషియల్ డిస్ట్రిక్. ఒక్కొక ఆడియంసియా ఒక ఒయిడర్ (స్పానిష్ న్యాయమూర్తి) ఉంటాడు. </p><p>పనామాలోని అధికభాగం స్వల్పమైన స్పానిష్ ఆధీనంలో ఉండేది. చాలాభూభాగం కాలానీశకం చివరి వరకు విజయాన్ని, మిషనైజేషన్‌ను అడ్డుకుంది.స్థానిక ప్రజలు అధికంగా ఉన్నందున ఈప్రాంతం " ఇండియోస్ డీ గుయేరా " (వార్ ఇండియోస్) అని పేర్కొనబడింది. అయినప్పటికీ స్పెయిన్‌కు పానామా అత్యంత ప్రధానప్రాంతం అయింది.పెరూ నుండి త్రవ్వి తీయబడుతున్న వెండిని తరలించడానికి పనామా అనుకూలమైన మార్గంగా ఉండడమే ప్రాధాన్యతకు ముఖ్యకారణం.సిల్వర్ కార్గోలు పనామాలో నిలిచి అక్కడి నుండి పోర్టోబెల్లో, నొంబ్రే నౌకాశ్రయాల ద్వారా ఇతరప్రాంతాలకు తరలించబడుతూ ఉండేది. </p><p>పూర్తిగా స్పానిష్ నియంత్రణలో లేని పనామా మార్గం సముద్రపు దొంగల (అధికంగా డచ్, ఇంగ్లీష్), న్యూ వరల్డ్ ఆఫ్రికన్లు (సింరాన్ ప్రజలు) దాడికి గురైయ్యే అవకాశాలు మెండుగా ఉండేవి. న్యూ వరల్డ్ ఆఫ్రికన్లు తమకు తాము బానిసత్వం నుండి విముక్తులై పనామా లోతట్టు ప్రాంతమైన " కామినో రియల్ " ప్రాంతం, పసిఫిక్ సముద్రంలోని కొన్ని ద్వీపాలలో సమూహాలుగా జీవించసాగారు. వీరిలో ప్రాముఖ్యత కలిగిన సమూహం చిన్న బెయానో రాజ్యంగా (1552 - 1558) రూపొందింది.పనామా మీద దాడులు చేసిన " ఫ్రాంసిస్ డ్రేక్ " (1572-1573), " జాన్ ఆక్సెంహాం" లకు <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AB%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="పసిఫిక్ మహాసముద్రం">పసిఫిక్</a> మహాసముద్రం దాటుతున్న సమయంలో సింరాన్ ప్రజలు సహాయం అందించారు. స్పానిష్ అధికారులు వారితో సంకీర్ణం చేసుకుని వారి స్వత్రాన్ని పరిరక్షిస్తామని హామీ ఇచ్చి ప్రతిగా వారి నుండి 1582లో సైనిక సహాయం అందుకున్నారు. <sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">[</span>14<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> కాలానీ అభివృద్ధి చెందుతున్న సమయంలో ఈప్రాంతంలో రెండు దశాబ్ధాల కాలం (1540-1740) సుసంపన్నత నెలకొన్నది.జ్యూరిడిక్షన్‌లో భాగంగా విస్తారమైన జ్యూడిషియల్ అధారిటీ నియమితమైంది.స్పానిష్ సామ్రాజ్యం ఉన్నత స్థితిలో ఉన్న సమయంలో పనామా కీలకమైన పాత్ర వహించింది.మొదటి శ్రేష్టమైన గ్లోబల్ సామ్రాజ్యం పానామాకు స్వయం ప్రతిపత్తి కలిగించి ప్రాంతీయ జాతీయ గుర్తింపును కలిగించింది. </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="వెరాగ్వా"><span id=".E0.B0.B5.E0.B1.86.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.97.E0.B1.8D.E0.B0.B5.E0.B0.BE"></span>వెరాగ్వా</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=5" title="విభాగాన్ని మార్చు: వెరాగ్వా"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>అజుయెరా ప్రాంతంలో " ఎంకమిన్యెండా " (కప్పం తీసుకోవడం, వెట్టిచాకిరికి అనుమతి) ముగింపుకు వచ్చిన సమయంలో వెరాగ్వా <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="విజయం (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">విజయం</a> ప్రకంపనలు సృష్టించింది. 1558లో " ఫ్రాంసిస్కో వజ్క్యుయెజ్ " నాయకత్వంలో వరాగ్వా కాశ్తిలియన్ పాలనలోకి మారింది. కొత్తగా జయించిన ప్రాతంలో పాత ఎంకమిన్యెండా విధానం ప్రవేశపెట్టబడింది. మరొక వైపు 1558లో స్థానికప్రజలపట్ల చూపుతున్న వివక్షకు వ్యతిరేకంగా తరచుగా నిరసనలు ఎదుర్కొంటున్న కారణంగా, పనామా స్వాతంత్ర్యోద్యమం తీవ్రం అయిన కారణంగా అజుయెరా ద్వీపకల్పంలో ఎంకమిన్యెండా రద్దు చేయబడింది.పనామా <sup id="cite_ref-15" class="reference"><a href="#cite_note-15"><span class="cite-bracket">[</span>15<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="హెంరీ_మొర్గాన్"><span id=".E0.B0.B9.E0.B1.86.E0.B0.82.E0.B0.B0.E0.B1.80_.E0.B0.AE.E0.B1.8A.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.97.E0.B0.BE.E0.B0.A8.E0.B1.8D"></span>హెంరీ మొర్గాన్</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=6" title="విభాగాన్ని మార్చు: హెంరీ మొర్గాన్"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/w/index.php?title=1671&action=edit&redlink=1" class="new" title="1671 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">1671లో</a> హెంరీ మొర్గాన్ ఇంగ్లీష్ ప్రభుత్వ అనుమతితో నౌకామార్గంలో న్యూ వరల్డ్‌లోని అత్యంత ప్రాధాన్యత కలిగిన నగరాలలో ద్వితీయస్థానంలో ఉన్న పనామా నగరాన్ని చేరుకుని నగరాన్ని కొల్లగొట్టి నగరానికి నిప్పంటించాడు. <a href="/wiki/1717" title="1717">1717లో</a> ఇతర యురేపియన్ దేశాలు కరేబియన్ ప్రాంతంలోని స్పానిష్ భూభాగం స్వాధీనం చేసుకోవడానికి " న్యూ గ్రనడా వైశ్రాయిటీ " (దక్షిణ అమెరికాలోని ఉత్తరభాగం)రూపొందించబడింది. పనామాలోని ఇస్త్మస్ ఈజ్యూరిడిక్షన్లో చేర్చబడింది. న్యూగ్రనడా రాజధాని " శాంటా ఫె డీ బొగొటా "కు (ఆధునిక కొలబియా రాజధాని) సుదూరంలో ఉండడం పనామా ప్రాంతం మీద న్యూ గ్రనడా ఆధిక్యతకు ఆటంకంగా మారింది. గతంలో ఉన్న సత్సంబంధాలు, సామీప్యం, సీనియార్టీ, పనామాకు సహజంగా ఉన్న ఆసక్తి కారణంగా వైశ్రాయిటీ ఆఫ్ లిమా - పనామా కంటే బొగొటా - పనామాల మద్య సంబంధం బలహీనంగా మారింది.అసౌకర్యం కరమైన ఈసంబంధం శతాబ్ధాల కాలం కొనసాగింది. </p><p><a href="/wiki/1744" title="1744">1744లో</a> బిషప్ " ఫ్రాంసిస్కో జేవియర్ డీ ల్యూనా డికాస్ట్రొ " కాలేజ్ ఆఫ్ ఇగ్నాషియో డీ లోయొడాను స్థాపించాడు. <a href="/wiki/1749" title="1749">1749</a> జూన్ 3న లా రియల్ వై పొంటిఫిసియా " యూనివర్శిడాడ్ డీ శాన్ జేవియర్ " స్థాపించాడు. స్పెయిన్ ఆధికారం ఐరోపా‌లో ఊగిసలాటలో ఉన్న కారణంగా పనామా ప్రధాన్యత, ప్రభావం తగ్గింది.సముద్రయానంలో సాంకేతికత అభివృద్ధి కొనసాగిన కారణంగా పసిఫిక్ సముద్రతీరం చేరే మార్గం సుగమం అయింది. పనామా మార్గం చిన్నదైనా ఇందుకొరకు శ్రామికుల అవసరం, వ్యయం అధికంగా ఉండేది. సరుకు ఎక్కించడం, దించడం, ఒక తీరం నుండి మరొకతీరం చేరడానికి లేడన్ ట్రెక్ అవసరం ఉండేది.అందువలన చుట్టిరావడం దూరమైనా సులువుగా మారింది.18వ శతాబ్దం ద్వితీయార్ధం, 19వ శతాబ్దం ప్రథమార్ధంలో గ్రామాలకు ప్రజలు వలసపోయిన కారణంగా పనామా, ఇస్త్మస్ నగరాల జనసంఖ్య క్షీణించింది. ఆర్థికరగం ప్రైమరీ సెక్టర్‌కు మారింది.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (July 2013)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="1800_స్పానిష్_-_అమెరికన్_యుద్ధాలు"><span id="1800_.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.AA.E0.B0.BE.E0.B0.A8.E0.B0.BF.E0.B0.B7.E0.B1.8D_-_.E0.B0.85.E0.B0.AE.E0.B1.86.E0.B0.B0.E0.B0.BF.E0.B0.95.E0.B0.A8.E0.B1.8D_.E0.B0.AF.E0.B1.81.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.A7.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>1800 స్పానిష్ - అమెరికన్ యుద్ధాలు</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=7" title="విభాగాన్ని మార్చు: 1800 స్పానిష్ - అమెరికన్ యుద్ధాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Arco_chato.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Arco_chato.jpg/220px-Arco_chato.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Arco_chato.jpg/330px-Arco_chato.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Arco_chato.jpg/440px-Arco_chato.jpg 2x" data-file-width="675" data-file-height="507" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Santo_Domingo_Church&action=edit&redlink=1" class="new" title="Santo Domingo Church (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Santo Domingo Church</a></figcaption></figure> <p>స్పానిష్ అమెరికన్ల స్వతంత్ర పోరాటం లాటిన్ అమెరికన్ దేశాలలో ప్రకంపనలు సృష్టించాయి. పనామా నగరం స్వతంత్రం కొరకు తయారౌతూ ఉంది. వారి ప్రణాళికలను " గ్రిటో విల్లా డీ లాస్ శాంటోస్ " వేగవంతం చేసాడు.1821 నవంబరు 10న అజుయెరొ ప్రొవించ్ పనామాను సంప్రదించకుండా స్పానిష్ సామ్రాజ్యం నుండి విడిపోతున్నట్లు ప్రకటించింది. వెరాగ్వా, రాజధాని నగరాలకు ఇది అసహ్యం కలిగించింది.వెరాగస్ దీనిని తిరుగులేని రాజద్రోహంగా భావించింది. రాజధాని ఇది అసమర్ధత, అక్రమమైనదని భావించింది. అదనంగా వారు ప్రణాళికలను వేగవంతం చేయాలన్న వత్తిడికి గురైయ్యారు.అయినప్పటికి గ్రిటో సంఘటన ఇస్త్మస్ కదిలించింది. అజుయెరొ ప్రజల విరుద్ధమైన స్వంత్రపోరాటానికి ఇది ఒక సంకేతంగా భావించబడింది. అజుయెరొ ఉద్యమాన్ని రాజధాని ద్వేషించింది. పనామా నగరం వారి సహౌద్యమకారులు స్వతంత్రం కొరకు మాత్రమే స్పెయిన్ సామ్రాజ్యంతో పోరాడడమేగాక స్పెయిన్ వారు పోగానే పనామా నగరం నుండి విడివడి ప్రత్యేక దేశంగా ఉండాలని కోరుకుంటున్నారని భావించింది. </p><p>కల్నల్ " జోస్ పెడ్రొ అంటానియో డీ ఫెబ్రెగా వై డీ లాస్ క్యువాస్ " (1774 - 1841) గురించిన భయం అజుయెరొ ధైర్యంగా చేసిన ఉద్యమానికి ప్రధానకారణం అయింది. కల్నల్ దృఢమైన విశ్వాసి ఇస్త్మస్ మిలటరీ సప్లైస్ అన్నీ ఆయన చేతిలో ఉన్నాయి. వారు శీఘ్రంగా ప్రతీకారం చేస్తారని ప్రత్యేకవాదులు భయపడ్డారు.<a href="/wiki/1821" title="1821">1821</a> అక్టోబరులో గవర్నర్ జనరల్ " జుయాన్ డీ లా క్రజ్ ముర్గియాన్ " క్విటో యుద్ధం కారణంగా ఈప్రాంతం నుండి పోతూ వరాగ్వా కల్నల్‌ను ఇంచార్జిగా నియమించిన తరువాత ప్రత్యేకవాదులు క్రమంగా ఫబ్రెగాను తమ వైపు మరల్చడానికి ప్రయత్నించారు. నవంబరు 10న ఫబ్రెగా స్వతంత్రపోరాటానికి మద్దతు తెలిపింది. లాస్ శాంటోస్ నుండి ప్రత్యేకవాదులు ప్రకటించిన తరువాత ఫబ్రెగా ఆర్గనైజేషన్లన్నింటినీ రాజధానిలో సమావేశపరిచి స్వతంత్ర పోరాటానికి తమ మద్దతు తెలియజేసింది. రాయలిస్టు బృందాలకు తెలివిగా లంచం ఇచ్చిన కారణంగా మిలటరీ చర్యలు ఏవీ చోటుచేసుకోలేదు. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="కాలనీ_పాలన_తరువాత"><span id=".E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B0.A8.E0.B1.80_.E0.B0.AA.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B0.A8_.E0.B0.A4.E0.B0.B0.E0.B1.81.E0.B0.B5.E0.B0.BE.E0.B0.A4"></span>కాలనీ పాలన తరువాత</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=8" title="విభాగాన్ని మార్చు: కాలనీ పాలన తరువాత"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Roosevelt_and_the_Canal.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Roosevelt_and_the_Canal.JPG/220px-Roosevelt_and_the_Canal.JPG" decoding="async" width="220" height="272" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Roosevelt_and_the_Canal.JPG/330px-Roosevelt_and_the_Canal.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Roosevelt_and_the_Canal.JPG/440px-Roosevelt_and_the_Canal.JPG 2x" data-file-width="646" data-file-height="800" /></a><figcaption>U.S. President <a href="/w/index.php?title=Theodore_Roosevelt&action=edit&redlink=1" class="new" title="Theodore Roosevelt (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Theodore Roosevelt</a> sitting on a steam shovel at the Panama Canal, 1906</figcaption></figure> <p>స్వతత్రం లభించిన మొదటి 80 సంవత్సరాలు పనామా తనకు తానుగా <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="కొలంబియా">కొలంబియాతో</a> అనుసంధానమై (1821) <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="కొలంబియా">కొలంబియా</a> డిపార్టుమెంట్లలో ఒకటిగా ఉంది. ఇస్త్మస్ ప్రజలు పలుమార్లు విడిపోవడానికి ప్రయత్నించి <a href="/wiki/1831" title="1831">1831లో</a> విజయానికి దగ్గరగా వెళ్ళారు. తిరిగి " తౌసెండ్ డే వార్స్ " (1899-1902) సమయంలో ప్రయత్నించింది. తౌసెండ్ డే వార్స్‌ను పనామా స్థానిక ప్రజలు " విక్టోరియానొ లోరెంజొ " నాయకత్వంలో జరుగుతున్న భూమిహక్కుల కొరకు చేస్తున్న పోరాటంగా అర్ధం చేసుకున్నారు.<sup id="cite_ref-16" class="reference"><a href="#cite_note-16"><span class="cite-bracket">[</span>16<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> యు.ఎస్. పనామా కాలువ నిర్మాణం, నియంత్రణ లక్ష్యంగా ఈప్రాంతంపట్ల ఆసక్తి కనబరిచడం <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="కొలంబియా">కొలంబియా</a> నుండి (1903) విడిపోయి దేశంగా స్థాపించబడడానికి దారితీసింది. 1903 జవవరి 22న " హే హెర్రన్ ట్రీటీ " కొలంబియా సెనెట్ నిరాకరించింది. తరువాత యునైటెడ్ స్టేట్స్ పనామా ప్రత్యేకవాదానికి ప్రోత్సాహమిచ్చి మద్దతు ఇవ్వాలని నిశ్చయించుకుంది.<sup id="cite_ref-17" class="reference"><a href="#cite_note-17"><span class="cite-bracket">[</span>17<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-18" class="reference"><a href="#cite_note-18"><span class="cite-bracket">[</span>18<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/1903" title="1903">1903</a> నవంబరులో పనామా <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="స్వతంత్రం">స్వతంత్రం</a> ప్రకటించింది. <sup id="cite_ref-19" class="reference"><a href="#cite_note-19"><span class="cite-bracket">[</span>19<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> తరువాత పనామా, యునైటెడ్ స్టేట్స్ మద్య " హే - బునౌ - వరిల్లా ట్రీటీ " జరిగింది. ట్రీటీ యునైటెడ్ స్టేట్స్‌కు పనామా కాలువ 16 కి.మీ. (10 మై.) వెడల్పు, 80 కి.మీ. (50 మై.) పొడవు. భూభాగంలో స్వర్వహక్కులను ఇచ్చింది. యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆభూభాగంలో కాలువ నిర్మించి, నిర్వహించి, రక్షణ ఏర్పాట్లు చేసి శాశ్వతంగా సంరక్షించే అధికారం పొందింది. </p> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Panama_Canal_under_construction,_1907.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Panama_Canal_under_construction%2C_1907.jpg/220px-Panama_Canal_under_construction%2C_1907.jpg" decoding="async" width="220" height="227" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Panama_Canal_under_construction%2C_1907.jpg/330px-Panama_Canal_under_construction%2C_1907.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Panama_Canal_under_construction%2C_1907.jpg/440px-Panama_Canal_under_construction%2C_1907.jpg 2x" data-file-width="1612" data-file-height="1660" /></a><figcaption>Construction work on the <a href="/w/index.php?title=Gaillard_Cut&action=edit&redlink=1" class="new" title="Gaillard Cut (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Gaillard Cut</a> of the Panama Canal, 1907</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/1914" title="1914">1914లో</a> యునైటెడ్ స్టేట్స్ కాలువ నిర్మాణం పూర్తి చేసింది.<a href="/wiki/1903" title="1903">1903</a> నుండి <a href="/wiki/1968" title="1968">1968</a> వరకు పనామా ప్రజాస్వామ్య రాజ్యాంగాన్ని వాణిజ్యరంగ ప్రముఖుల ఆధిక్యతలో కొనసాగింది. <a href="/wiki/1950" title="1950">1950లో</a> మిలటరీ వాణిజ్యప్రముఖుల రాజకీయ ఆధిక్యతను సవాలు చేయడం ఆరంభించింది. <a href="/wiki/1960" title="1960">1960లో</a> పనామా " " హే - బునౌ - వరిల్లా ట్రీటీ " గురించి పునరాలోచించవలసిన వత్తిడికి గురైంది. </p><p>రోబ్లెస్ - జాంసన్ - ట్రీటీ సంప్రదింపుల మద్య పనామా ఎన్నికలు (1968) నిర్వహించబడ్డాయి. కాండిడియేట్స్: </p> <ul><li>డాక్టర్: అర్నుల్ఫొ అరియాస్ మాడ్రిడ్ : యూనియన్ నాసియోనల్ (నేషనల్ యూనియన్).</li> <li>ఆంటానియో గొంజలెజ్ రెవిల్లా : పీపుల్స్ పార్టీ. (క్రిస్టియన్ డెమొక్రేట్స్)</li> <li>ఇంజనీర్ డేవిడ్ సముడియో: అలినజా డేల్ ప్యూబ్లొ (పీపుల్స్ అలయంస్).</li></ul> <p><sup id="cite_ref-Pizzurno_Gelós_1989_20-0" class="reference"><a href="#cite_note-Pizzurno_Gelós_1989-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అరియాస్ మాడ్రిడ్ విజేతగా ప్రకటించబడిన తరువాత మోసపూరితంగా ఎన్నికలు నిర్వహించారని విమర్శలు, హింసాత్మకచర్యలు చోటుచేసుకున్నాయి. <a href="/wiki/1968" title="1968">1968</a> అక్టోబరు 1న అరియాస్ మాడ్రిడ్ పనామా అధ్యక్షునిగా పదవీస్వీకారం చేసాడు. నేషనల్ యూనియన్ ప్రభుత్వం లంచగొండితనం ఆరోపణల కారణంగా ముగింపుకు వచ్చింది. ఒకవారం తరువాత 1968 అక్టోబరు 11న నేషనల్ గార్డ్ అరియాస్‌ను పదవీచ్యుతుని చేసింది. ఇది 1989లో యు.ఎస్. దాడికి దారితీసింది.అరియాస్ నేషన్ల్ గార్డ్ అధికారం కొనసాగడానికి హామీ ఇచ్చాడు. నేషనల్ గార్డ్ సైన్యాలను బలపరిచే ఏర్పాట్లు ఆరంభించింది. లెఫ్టినెంటు కల్నల్ " ఒమర్ టార్రిజోస్ హెర్రెరా ", " మేజర్ బొరిస్ మార్టినెజ్ "పనామా సివిల్ ప్రభుత్వం మీద సైనిక తిరుబాటుకు అదేశించడంతో పనామా రిపబ్లికన్ చరిత్రలో మొదటి సైనిక తిరుగుబాటు మొదలైంది.<sup id="cite_ref-Pizzurno_Gelós_1989_20-1" class="reference"><a href="#cite_note-Pizzurno_Gelós_1989-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="1970_తరువాత"><span id="1970_.E0.B0.A4.E0.B0.B0.E0.B1.81.E0.B0.B5.E0.B0.BE.E0.B0.A4"></span>1970 తరువాత</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=9" title="విభాగాన్ని మార్చు: 1970 తరువాత"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Omar_Torrijos_with_Panamanian_farmers.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Omar_Torrijos_with_Panamanian_farmers.jpg/300px-Omar_Torrijos_with_Panamanian_farmers.jpg" decoding="async" width="300" height="182" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Omar_Torrijos_with_Panamanian_farmers.jpg/450px-Omar_Torrijos_with_Panamanian_farmers.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Omar_Torrijos_with_Panamanian_farmers.jpg/600px-Omar_Torrijos_with_Panamanian_farmers.jpg 2x" data-file-width="604" data-file-height="366" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Omar_Torrijos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omar Torrijos (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Omar Torrijos</a> (right) with farmers in the Panamanian countryside. The Torrijos government was well known for its policies of <a href="/w/index.php?title=Land_redistribution&action=edit&redlink=1" class="new" title="Land redistribution (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">land redistribution</a>.</figcaption></figure> <p>ఒమర్ టారిజోస్ <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A3_%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%96" title="నియంత్రణ రేఖ">నియంత్రణలో</a> ఉన్న సమయంలో మిలటరీ రాజకీయ , ఆర్ధిక నిర్మాణంలో మార్పులు తీసుకురావడానికి ప్రారంభించింది. సోషల్ సెక్యూరిటీ కొరకు బృహత్తర స్థాయిలో కృషిచేయడం విద్యాభివృద్ధి పధకాలను అమలు చేయడం వంటి కార్యక్రమాలు చేపట్టింది. 1972లో <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%82" title="రాజ్యాంగం">రాజ్యాంగం</a> సవరించబడింది. రాజ్యాంగసవరణ కొరకు మిలటరీ కొత్త ఆర్గనైజేషన్ రూపొందించింది.చొర్రెగిమియెంటో అసెంబ్లీ ఆఫ్ రెప్రెజెంటేటివ్ స్థానంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ ఏర్పాటైంది.ప్రజాశక్తిగా పేర్కొనబడిన కొత్త అసెంబ్లీలో మిలటరీ 505 సభ్యులను నియమించింది. రాజకీయ పార్టీ సభ్యులకు అసెంబ్లీలో స్థానం లభించలేదు.కొత్త రాజ్యాంగం ఒమర్ టొర్రిజోస్‌ను " మాక్సిమం లీడర్ ఆఫ్ ది పనామియన్ రివల్యూషన్ " గా ప్రకటించింది. ఒమర్ 6 సంవత్సరాలు పాలన సాగించాడు.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup>అదే సమయం డెమెట్రియో బి.లేక్స్ అద్యక్షుడుగా నియమించబడ్డాడు.<sup id="cite_ref-Pizzurno_Gelós_1989_20-2" class="reference"><a href="#cite_note-Pizzurno_Gelós_1989-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><a href="/wiki/1981" title="1981">1981</a> లో టొర్రిజోస్ మరణించాడు. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nytimes.com/1981/08/02/obituaries/panama-leader-killed-in-crash-in-bad-weather.html">mysterious plane crash</a>. టొర్రిజోస్ మరణం పానామా రాజకీయ పరిణామాలను మార్చింది.1983 రాజ్యాంగసవరణల కారణంగా మిలటరీ రాజకీయపాత్ర పోషించింది.పనామా డిఫైన్ ఫోర్సెస్ పనామా రాజకీయాలలో ఆధిఖ్యత కొనసాగించారు..<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Manual_of_Style/Dates_and_numbers#Chronological_items" title="వికీపీడియా:Manual of Style/Dates and numbers"><span title="The time period mentioned near this tag is ambiguous. (May 2016)">ఎప్పుడు?</span></a></i>]</sup> అదేసమయంలో జనరల్ " మాన్యుయల్ నొరియెగా " స్థిరంగా పి.డి.ఎఫ్., సివిలియన్ ప్రభుత్వం మీద ఆధిక్యత సాధించాడు..<sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Manual_of_Style/Dates_and_numbers#Chronological_items" title="వికీపీడియా:Manual of Style/Dates and numbers"><span title="The time period mentioned near this tag is ambiguous. (May 2016)">ఎప్పుడు?</span></a></i>]</sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Jimmy_Carter_and_General_Omar_Torrijos_signing_the_Panama_Canal_Treaty.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Jimmy_Carter_and_General_Omar_Torrijos_signing_the_Panama_Canal_Treaty.jpg/300px-Jimmy_Carter_and_General_Omar_Torrijos_signing_the_Panama_Canal_Treaty.jpg" decoding="async" width="300" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Jimmy_Carter_and_General_Omar_Torrijos_signing_the_Panama_Canal_Treaty.jpg/450px-Jimmy_Carter_and_General_Omar_Torrijos_signing_the_Panama_Canal_Treaty.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/87/Jimmy_Carter_and_General_Omar_Torrijos_signing_the_Panama_Canal_Treaty.jpg/600px-Jimmy_Carter_and_General_Omar_Torrijos_signing_the_Panama_Canal_Treaty.jpg 2x" data-file-width="2971" data-file-height="2025" /></a><figcaption>U.S. President <a href="/w/index.php?title=Jimmy_Carter&action=edit&redlink=1" class="new" title="Jimmy Carter (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Jimmy Carter</a> shakes hands with General <a href="/w/index.php?title=Omar_Torrijos&action=edit&redlink=1" class="new" title="Omar Torrijos (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Omar Torrijos</a> after signing the <a href="/w/index.php?title=Torrijos%E2%80%93Carter_Treaties&action=edit&redlink=1" class="new" title="Torrijos–Carter Treaties (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Panama Canal Treaties</a>.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/1984" title="1984">1984లో</a> ఎన్నికలలో పోటీచేసిన అభ్యర్థులు. </p> <ul><li>నికోలస్ ఆర్డియో బార్లెట్టా వల్లారినో : మిలటరీ యూనియన్ మద్దతు ఇచ్చింది.</li> <li>డాక్టర్. అర్నుల్ఫొ అరియాస్ మాడ్రిడ్, యూనియన్‌కు వ్యతిరేకంగా.</li> <li>ఎక్స్- జనరల్ రూబెన్ డారియో పారెడెస్: పాపులర్ నేషనల్ పార్టీ.</li> <li>కార్లోస్ ఇవాన్ జునిగా: పాపులర్ యాక్షన్ పార్టీ.</li></ul> <p>ఎన్నికలలో బార్లెట్టా విజేతగా ప్రకటించబడ్డాడు. ఆర్డియో అధికారం చేపట్టిన సమయంలో దేశం ఆర్థికసంక్షోభంలో ఉంది. ఇంటర్నేషన మనీ ఫండ్, వరల్డ్ బ్యాంక్ నుండి పెద్ద ఎత్తున ఋణం తీసుకొనబడింది. ఆర్థిక సంక్షోభం మద్య బార్లెట్టా దేశఋణదాతలను ప్రశాంతపరచడానికి ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాడు.వీధి నిరసనలు అధికమయ్యాయి. </p><p>అదేసమయం నొరియేగా <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A7%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="అధికారం">అధికారంలో</a> రహస్యంగా నేరసంబంధిత ఆదాయం పోషించబడింది. మిలటరీ, వారి సహాయకులకు అవసరమైన ఆదాయం కొరకు సమాంతరంగా వనరులు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. మాదకద్రవ్యాలు, మనీలాండరింగ్ ద్వారా ఆదాయం అధికరించబడింది. మిలటరీ నియంతపాలన ముగింపుకు వచ్చే సమయానికి యునైటెడ్ స్టేట్స్‌కు వలసపోవడానికి చైనీయవలసప్రజలు పానామాకు రావడం ఆరంభించారు. చైనా అక్రమరవాణా పెద్ద వ్యాపారంగా మారి నొరియేగా పాలనకు 200 మిలియన్ల డాలర్ల ఆదాయం అందించింది.<sup id="cite_ref-21" class="reference"><a href="#cite_note-21"><span class="cite-bracket">[</span>21<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఆసమయంలో మిలటరీ నియంత పాలనకు <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Manual_of_Style/Dates_and_numbers#Chronological_items" title="వికీపీడియా:Manual of Style/Dates and numbers"><span title="The time period mentioned near this tag is ambiguous. (May 2016)">ఎప్పుడు?</span></a></i>]</sup> యునైటెడ్ స్టేట్స్ నుండి సహాయం లభించింది. వంద మంది పనామియన్లు హత్య, హింసకు గురై మరొక వంద మంది పనామియన్లు బలవంతంగా దేశం నుండి వెలుపలికి పంపబడ్డారు.<sup id="cite_ref-22" class="reference"><a href="#cite_note-22"><span class="cite-bracket">[</span>22<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> సి.ఐ.ఎ. పర్యవేక్షణలో నొరియేగా డబుల్ రోల్ పోషించాడు. .<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> మరొకవైపు కాంటడొరా బృందం <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Avoid_weasel_words&action=edit&redlink=1" class="new" title="వికీపీడియా:Avoid weasel words (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><span title="The material near this tag possibly uses too-vague attribution or weasel words. (May 2016)">ఎవరు?</span></a></i>]</sup> ఈ ప్రాంతంలో శాంతినెలకొల్పడానికి దౌత్యపరమైన ప్రయత్నాలు ఆరంభించాడు. నొరియేగా ఈప్రాంతంలోని <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE" title="నికరాగ్వా">నికరాగ్వా</a> కాంట్రాస్, గొరిల్లాలకు <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="ఆయుధాలు">ఆయుధాలు</a> సరఫరా చేసాడు.<sup id="cite_ref-Pizzurno_Gelós_1989_20-3" class="reference"><a href="#cite_note-Pizzurno_Gelós_1989-20"><span class="cite-bracket">[</span>20<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p><p><a href="/wiki/1987" title="1987">1987</a> జూన్ 9 రాత్రి క్రుజాడా సివిలిస్టా (సివిక్ క్రుసేడ్) రూపొందించి <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:WikiProject_Countering_systemic_bias&action=edit&redlink=1" class="new" title="వికీపీడియా:WikiProject Countering systemic bias (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><span title="The geographic scope near this tag is ambiguous. (May 2016)">ఎక్కడ?</span></a></i>]</sup> పౌరుల అవిధేయతను క్రమబద్ధీకరణ చర్యలు చేబట్టింది.క్రుసేడే జనరల్ స్ట్రైక్ కొరకు పిలుపిచ్చారు.ప్రతిస్పందనగా మిలటరీ రాజ్యాంగ హక్కులను రద్దు చేసి దేశంలో అత్యవసర పరిస్థితి ప్రవేశపెట్టింది. జూలై 10న సివిక్ క్రుసేడ్ బృహత్తర ప్రదర్శనకు పిలుపు ఇచ్చింది. మిలటరీ స్పెషల్ రాయిట్ కంట్రోల్ యూనిట్ " డాబర్మన్‌లు " దానిని హింసాత్మకం అణచడానికి ప్రయత్నించారు. ఆరోజును తరువాత " బ్లాక్ ఫ్రైడే "గా వర్ణించబడింది. అల్లర్లలో 600 మంది మరణించారు. అడ్డగించబడిన 600 మంది హింసలకు, మానభంగాలకు గురైయ్యారు.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> యునైటెడ్ స్టేట్స్ అధ్యక్షుడు రోనాల్డ్ రీగన్ సైనిక పాలనకు వ్యతిరేకంగా వరుస సహాయం అందించాడు.1987లో యునైటెడ్ స్టేట్స్ పనామాకు ఆర్థిక, సైనిక సాయం నిలిపి వేసింది.ప్రతిస్పందనగా పనామాలో రాజకీయ సంక్షోభం, యు.ఎస్. దౌత్యకార్యాలయం మీద దాడి జరిగాయి. శాంక్షంస్ నొరియేగాను పడగొట్టడానికి స్వల్పంగా, ఆర్థికరంగం పతనానికి అధికంగా పనిచేసాయి. ఈ కారణంగా 1987-1989 మద్య జి.డి.పి 25% పతనం అయింది.<sup id="cite_ref-Acosta,_Coleen_2008_23-0" class="reference"><a href="#cite_note-Acosta,_Coleen_2008-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1988 ఫిబ్రవరి 5న జనరల్ మాన్యుయేల్ అంటానియా నొరియేగా తంపా, మైమీ ఫెడరల్ జ్యూరీలు మాదకద్రవ్యాల రవాణాకు సహకరించారని ఆరోపించాడు.1988 ఏప్రిల్ లో యు.ఎస్ అధ్యక్షుడు రోనాల్డ్ రీగన్ " ఇంటర్నేషనల్ ఎమర్జెంసీ ఎకనమిక్ పవర్స్ యాక్ట్ "ను ప్రేరేపించి అన్ని యు.ఎస్ ఆర్గనైజేషంస్‌లో ఉన్న పనామా ఆస్తులను దిగ్బంధం చేసేలా చేసాడు. 1989 మేలో పనామియన్లు నొరియేగాకు వ్యతిరేకంగా అత్యంత ఉత్సాహంగా ఓటు వేసారు. నొరియేగా ప్రభుత్వం చురుకుగా ఎన్నికలను రద్దు చేసి అణిచివేత కార్యక్రమాలు చేపట్టాడు. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Panama_clashes_1989.JPEG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Panama_clashes_1989.JPEG/300px-Panama_clashes_1989.JPEG" decoding="async" width="300" height="204" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Panama_clashes_1989.JPEG/450px-Panama_clashes_1989.JPEG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Panama_clashes_1989.JPEG/600px-Panama_clashes_1989.JPEG 2x" data-file-width="2830" data-file-height="1920" /></a><figcaption>The aftermath of urban warfare during the <a href="/w/index.php?title=United_States_invasion_of_Panama&action=edit&redlink=1" class="new" title="United States invasion of Panama (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">U.S. invasion of Panama</a>, 1989</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading4"><h4 id="యు.ఎస్._దాడి_(1989)"><span id=".E0.B0.AF.E0.B1.81..E0.B0.8E.E0.B0.B8.E0.B1.8D._.E0.B0.A6.E0.B0.BE.E0.B0.A1.E0.B0.BF_.281989.29"></span>యు.ఎస్. దాడి (1989)</h4><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=10" title="విభాగాన్ని మార్చు: యు.ఎస్. దాడి (1989)"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>యునైటెడ్ స్టేట్స్ ప్రభుత్వం "ఆపరేషన్ జస్ట్ కాస్ " ఇది 1989 డిసెంబరు 20న జరిగింది.టారిజోస్ - కేటర్ ట్రీటీలో పనామాలో నివసిస్తున్న అమెరికన్ పౌరులకు రక్షణ అవసరం, ప్రజాస్వామ్యం, మానవహక్కుల రక్షణ, మాదకద్రవ్యాల రవాణా మీద <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8B%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B0%82" class="mw-redirect mw-disambig" title="పోరాటం">పోరాటం</a>, పనామా కాలువ రక్షణ కోరబడ్డాయి.అని న్యూయార్క్ టైంస్ పేర్కొన్నది. <sup id="cite_ref-24" class="reference"><a href="#cite_note-24"><span class="cite-bracket">[</span>24<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 23 మంది సర్వీస్మంస్ మరణించారని, 324 మంది గాయపడ్డారని యు.ఎస్. పేర్కొన్నది. పనామా మాద్యమాలు 450 మంది మరణించారని పేర్కొన్నది. యాక్షన్ పౌరుల మరణాలకు దారి తీసింది.రెండు వారాల సైనిక చర్యలో 400 నుండి 4,000 మంది మరణించారని అంచనా వేయబడింది. .<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> వియత్నాం యుద్ధం తరువాత ది సర్జికల్ మాన్యూర్ అతిపెద్ద యునైటెడ్ స్టేట్స్ మిలటరీ ఆపరేషన్ అని భావించబడింది.<sup id="cite_ref-25" class="reference"><a href="#cite_note-25"><span class="cite-bracket">[</span>25<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఇతర వనరులు పెద్ద సంఖ్యలో పౌరుల మరణాలు సంభవించినట్లు పేర్కొన్నప్పటికీ యునైటెడ్ స్టేట్స్ 500 పౌరుల మరణాలు సంభవించినట్లు పేర్కొన్నది.<sup id="cite_ref-26" class="reference"><a href="#cite_note-26"><span class="cite-bracket">[</span>26<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పనామా కెనాల్‌లో పనిచేసిన అనేక అమెరికన్ పౌరులు వారి <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%9F%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="కుటుంబము">కుటుంబ</a> సభ్యులు, యు.ఎస్. సైన్యం పనామియన్ డిఫెంస్ ఫోర్స్ చేతిలో మరణించారు. డిసెంబరు 29న ఐక్యరాజ్యసమితి జనరల్ అసెంబ్లీ పనామా దాడిలో అంతర్జాతీయ చట్టాల ఉల్లంఘన, స్వతత్రం, సార్వభౌమత్వం హాని, దేశాల భౌగోళిక అనుగుణ్యతకు లోపం జరిగిందని నిర్ణయించింది.<sup id="cite_ref-27" class="reference"><a href="#cite_note-27"><span class="cite-bracket">[</span>27<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> సెక్యూరిటీ కౌంసిల్ బై ది యునైటెడ్ స్టేట్స్, ది యునైటెడ్ కింగ్డం, ఫ్రాన్స్ కూడా ఇలాంటి తీర్మానానికి ఓటు వేసింది. <sup id="cite_ref-28" class="reference"><a href="#cite_note-28"><span class="cite-bracket">[</span>28<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 1989లో యునైటెడ్ స్టేట్స్ జోక్యం కారణంగా నరప్రాంత ప్రజలు, అనేక మంది <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%96" class="mw-redirect" title="దారిద్ర్యరేఖ">దారిద్ర్యరేఖకు</a> దిగువన జీవిస్తున్న ప్రజలు అధికంగా బాఢపడ్డారు. 1995లో యు.ఎన్. అసిస్టెంస్ మిషన్ టు పనామా దాడి సమయంలో చేసిన బాంబుదాడి కారణంగా 20,000 మంది నివాసాల నుండి తరలించబడ్డారని సూచించింది. ఎల్.చొల్లిరొ డిస్ట్రిక్ తీవ్రంగా ధ్వంసం అయింది. పలు అపాటుమెంటు బ్లాకులు పూర్తిగా ధ్వంసం అయ్యాయి. <a href="/wiki/%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%88%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%87%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="యునైటెడ్ స్టేట్స్">యునైటెడ్ స్టేట్స్</a> దాడిలో పనామా కాలువ నిర్మించబడిన రోజులలో నిర్మించబడిన ఎల్.చొరిల్లో డిస్ట్రిక్ లోని కొయ్య ప్రహరీలు అంటుకుని పెద్ద ఎత్తున అగ్నిప్రమాదం సంభవించింది.<sup id="cite_ref-29" class="reference"><a href="#cite_note-29"><span class="cite-bracket">[</span>29<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-30" class="reference"><a href="#cite_note-30"><span class="cite-bracket">[</span>30<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-31" class="reference"><a href="#cite_note-31"><span class="cite-bracket">[</span>31<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> దాడి కారణంగా 1.5 - 2 బిలియన్ల ఆర్థిక నష్టం సంభవించింది.<sup id="cite_ref-Acosta,_Coleen_2008_23-1" class="reference"><a href="#cite_note-Acosta,_Coleen_2008-23"><span class="cite-bracket">[</span>23<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> చాలా మంది పనామియన్లు దాడికి మద్దతిచ్చారు.<sup id="cite_ref-Panama_32-0" class="reference"><a href="#cite_note-Panama-32"><span class="cite-bracket">[</span>32<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-33" class="reference"><a href="#cite_note-33"><span class="cite-bracket">[</span>33<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="Post-intervention_era">Post-intervention era</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=11" title="విభాగాన్ని మార్చు: Post-intervention era"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Panama_Skyline.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Panama_Skyline.jpg/300px-Panama_Skyline.jpg" decoding="async" width="300" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Panama_Skyline.jpg/450px-Panama_Skyline.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3a/Panama_Skyline.jpg/600px-Panama_Skyline.jpg 2x" data-file-width="3264" data-file-height="1840" /></a><figcaption>The skyline of <a href="/w/index.php?title=Panama_City&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panama City (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Panama City</a> near <a href="/w/index.php?title=Cinta_Costera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Cinta Costera (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Cinta Costera</a></figcaption></figure> <p>పనామా ఎలెక్టోరల్ ట్రిబ్యూనల్ త్వరగా స్పందించి సివిలియన్ కాంస్టిట్యూషనల్ గవర్నమెంటు స్థాపనచేయడానికి ప్రయత్నించింది.1918 ఎన్నికలలో గుయిలెర్మొ ఎండ్రా <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B7%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B1%81" title="అధ్యక్షుడు">అధ్యక్షుడయ్యాడు</a>. గుయిలెర్మొ ఫోర్డ్ ఉపాధ్యక్షుడు అయ్యాడు.ఐదు సంవత్సరాల పాలనలో తరచుగా సంభవించిన వర్గవైషమ్యాల కరణంగా ప్రజల అంచనాలు నెరవేర్చడంలో ప్రభుత్వం విఫలం అయింది.పోలీస్ విభాగం అభివృద్ధి చెందినప్పటికీ పూర్తిస్థాయిలో నేరాలను ఆపలేకపోయింది. మూడు పార్టల సంకీర్ణం తరఫున పోటీ చేసిన పెరెజ్ బల్లడరెస్ 33% ఓట్లతో అధ్యక్షుడుగా ఎన్నికయ్యాడు.ఆయన అడ్మినిస్ట్రేషన్‌లో ఆర్థిక సంస్కరణలు చేపట్టబడ్డాయి. ఆయన తరచుగా యు.ఎస్. ఇంప్లిమెంటేషన్ ఆఫ్ ది కెనాల్ ఒప్పందాలకు అనుకూలంగా పనిచేసాడు.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> <a href="/wiki/1999" title="1999">1999</a> సెప్టెంబరు 1న గతించిన అధ్యక్షుడు అముల్ఫొ అరియాస్ మాడ్రిడ్ భార్య " అర్నుల్ఫి అరియాస్ మాడ్రిడ్ " పి.ఆర్.డి అభ్యర్థి " మార్టిన్ టర్రిజోస్ " (ఒమర్ టర్రిజోస్ కుమారుడు) ఓడించి అధక్షపదవిని చేపట్టింది.<sup id="cite_ref-:0_34-0" class="reference"><a href="#cite_note-:0-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> ఆమె పానలలో " మొసొకొ " బాలల, యువత అభివృద్ధి, రక్షణ, సాధరణ ప్రజల సంక్షేమం వంటి సాంఘిక సంక్షేమ కార్యక్రమాలను బలపరచడానికి ప్రయత్నించాడు. మొసొకొ పాలన <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%B5%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B0%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="విజయవంతం (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">విజయవంతంగా</a> పానమాకాలువ మార్పిడి, నిర్నహణ చేయబడింది.<sup id="cite_ref-:0_34-1" class="reference"><a href="#cite_note-:0-34"><span class="cite-bracket">[</span>34<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> </p><p><a href="/wiki/2004" title="2004">2004లో</a> పి.ఆర్.డి. టర్రిజొస్ ఎన్నికలలో విజయం సాధించి అధ్యక్షపీఠం, లెజిస్లేటివ్ మెజారిటీ సాధించాడు. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> టర్రిజొస్ పదవిని చేపట్టిన తరువాత టర్రిజోస్ అమలు చేసిన పలు చట్టాలు ప్రభుత్వపాలనను పారదర్శకం చేసాయి. ఆయన రూపొందించిన " యాంటీ కరెప్షన్ కౌంసిల్ "లో పైపదవులలో (సివిల్ సొసైటీ, లేబర్ ఆర్గనైజేషన్లు, మతాధికారులు) పనిచేస్తున్న ప్రభుత్వాధికారులను సభ్యులుగా చేసాడు. ఆయన మంత్రిమండలిలో చాలామంది రాజకీలతో సంబంధం లేని సాంకేతిక నిపుణులు ఉన్నారు. వీరు యాంటీ కరెప్షన్‌కు మద్దతుగా నిలిచారు. <a href="/wiki/2009" title="2009">2009</a> అధ్యక్ష ఎన్నికలలో టర్రిజొస్ తరువాత సూపర్ మార్కెట్ మాగ్నేట్ " రికార్డో మార్టినెల్లి " ఘనవిజయం సాధించాడు.<sup id="cite_ref-35" class="reference"><a href="#cite_note-35"><span class="cite-bracket">[</span>35<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> నాలుగు పార్టీల అయంస్ తరఫున పోటీచేసిన మార్టినెల్లి 60% ఓట్లతో <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B0%AF%E0%B0%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="విజయం (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">విజయం</a> సాధించాడు. </p><p><a href="/wiki/2014" title="2014">2014</a> మే అధ్యక్ష ఎన్నికలలో " జుయాన్ కార్లోస్ వరెలా " 39% ఓట్లతో విజయం సాధించాడు. <a href="/wiki/2014" title="2014">2014</a> జూలై 1న ఆయన పదవీ స్వీకారం చేసాడు. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="భౌగోళికం"><span id=".E0.B0.AD.E0.B1.8C.E0.B0.97.E0.B1.8B.E0.B0.B3.E0.B0.BF.E0.B0.95.E0.B0.82"></span>భౌగోళికం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=12" title="విభాగాన్ని మార్చు: భౌగోళికం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Pm-map.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Pm-map.png/500px-Pm-map.png" decoding="async" width="500" height="255" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/Pm-map.png 1.5x" data-file-width="633" data-file-height="323" /></a><figcaption>A map of Panama</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:La_palma,_Dari%C3%A9n.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/La_palma%2C_Dari%C3%A9n.jpg/300px-La_palma%2C_Dari%C3%A9n.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/La_palma%2C_Dari%C3%A9n.jpg/450px-La_palma%2C_Dari%C3%A9n.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/La_palma%2C_Dari%C3%A9n.jpg 2x" data-file-width="511" data-file-height="383" /></a><figcaption>La Palma, Darién.</figcaption></figure> <p>పనామా మద్య అమెరికాలో ఉంది. ఇది పసిఫిక్ మాహాసముద్రం, కారీబియన్ సముద్రాల, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="కొలంబియా">కొలంబియా</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="కోస్టారీకా">కోస్టారీకా</a> మద్యన ఉంది. ఇది 7 - 10 డిగ్రీల ఉత్తర అక్షాంశం, 77-83 డిగ్రీల తూర్పు రేఖాంశంలో ఉంది. <a href="/wiki/2000" title="2000">2000</a> నాటికి పనామా " పనామా కెనాల్ "ను తన ఆధీనంలోకి తీసుకుంది. పనామా కాలువ అట్లాంటిక్ సముద్రం, కరీబియన్ సముద్రం, పసిఫిక్ మహాసముద్రాలను అనుసంధానిస్తూ ఉంది. పనామా వైశాల్యం 74,177 చ.కి.మీ.<sup id="cite_ref-area_36-0" class="reference"><a href="#cite_note-area-36"><span class="cite-bracket">[</span>36<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పనామాలో భౌగోళిక ప్రాధాన్యత కలిగిన మద్యప్రాంతపు పర్వతాలు, కొండలు దేశాన్ని భౌగోళిగంగా విభజిస్తూ ఉన్నాయి. ఇవి ఉత్తర అమెరికాలోని పర్వతశ్రేణిలో భాగంగా లేవు. ఇవి కొలంబియా సరిహద్దులో ఉన్న ఆండెస్ పర్వత శ్రేణికి సమీపంలో ఉన్నాయి. దేశాన్ని విభజిస్తున్న పర్వతశ్రేణి మద్యలో జలప్రవాహం కారణంగా ఏర్పడిన ఎత్తైన ఆర్చి ఉంది. కోస్టారికా సమీపంలోని పర్వతశ్రేణిని " కార్డిల్లేరా డీ టాలమంకా " అని పిలువబడుతుంది. మరింత తూర్పుకు విస్తరించిన పర్వతశ్రేణిని " సెర్రానియా డీ టబసరా " అని పిలువబడుతుంది. ఇది ఇస్త్మస్ దిగువభూమికి సమీపంలో ఉంది. ఇక్కడే పనామా కాలువ నిర్మించబడింది. పనామా, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="కోస్టారీకా">కోస్టారీకా</a> మద్య ఉన్న భూభాగాన్ని భౌగోళికులు " సియేరా డీ వెరాగుయాస్ " పిలుస్తుంటారు.దేశంలో అత్యున్నత భూభాగం " వోల్కన్ బరు ", దీని ఎత్తు 3,475 మీ. పానామా, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="కొలంబియా">కొలంబియా</a> మద్యలోఉన్న డారియన్ గ్యాప్‌లో దట్టమైన అరణ్యం విస్తరించి ఉంది.ఇక్కడ గొరిల్లాలు, మాదకద్రవ్యాల వ్యాపారులు ఆశ్రయం పొందుతూ ఉంటారు. ఇది, ఆటవీరక్షణ ఉద్యమాలు పాన్- అమెరికన్ హైవేకు అడ్డంగా మారాయి. లేకుంటే <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="అలాస్కా">అలాస్కా</a>, పాటగోనియా మద్య పూర్తిస్థాయి <a href="/wiki/%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BF" title="రహదారి">రహదారి</a> నిర్మించబడి ఉండేది.పనామా ఆటవీజీవనం దక్షిణ అమెరికా దేశాలకంటే అధికమైన (వన్యప్రాణి) వైవిధ్యం కలిగి ఉంటుంది. ఇకిఅడ దక్షిణ అమెరికా, ఉత్తర అమెరికాలో ఉన్న వన్యజంతువులు కనిపిస్తుంటాయి. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Chagres.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Chagres.jpg/300px-Chagres.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Chagres.jpg/450px-Chagres.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cf/Chagres.jpg/600px-Chagres.jpg 2x" data-file-width="604" data-file-height="453" /></a><figcaption>The <a href="/w/index.php?title=Chagres_River&action=edit&redlink=1" class="new" title="Chagres River (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Chagres River</a></figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="రవాణా"><span id=".E0.B0.B0.E0.B0.B5.E0.B0.BE.E0.B0.A3.E0.B0.BE"></span>రవాణా</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=13" title="విభాగాన్ని మార్చు: రవాణా"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="నదులు_,_సరోవరాలు"><span id=".E0.B0.A8.E0.B0.A6.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81_.2C_.E0.B0.B8.E0.B0.B0.E0.B1.8B.E0.B0.B5.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>నదులు , సరోవరాలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=14" title="విభాగాన్ని మార్చు: నదులు , సరోవరాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>పనామ భూభాగంలో 500 <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="నదులు">నదులు</a> ప్రవహిస్తున్నాయి. ఇవి అధికంగా ఏగువభూమిలో జన్మించి ప్రవహిస్తున్న పర్వతప్రాంత సెలయేళ్ళుగా ఉన్నందున ఇవి రావాణాకు సౌకర్యమైనవి కావు.ఇవి పర్వత లోయలలో ప్రవహిస్తూ సముద్రతీర డెల్టాలను ఏర్పరుస్తున్నాయి.మద్య పనామాలో ప్రవహిస్తున్న వెడల్పైన రియో చాగ్రెస్ నది విస్తారమైన జలవిద్యుత్తు ఉత్పత్తికి వనరుగా ఉంది.నది మద్య భాగంలో నిర్మించబడిన గాటన్ ఆనకట్ట గాటన్ సరోవరాన్ని రూపొందించింది. కృత్రిమమైన ఈ సరోవరం పనామా కెనాల్‌లో భాగంగా ఉంది.రియో చాగ్రెస్ నది మీద 1907-1913 మద్య నిర్మించబడిన గాటన్ ఆనకట్ట కారణంగా ఈ సరోవరం ఏర్పడింది. ఇది నిర్మినబడిన సమయంలో గాటన్ సరోవరం ప్రంపంచంలోని మానవనిర్మిత సరోవరాలలో అతిపెద్ద సరోవరంగా, గాటన్ ఆనకట్ట అతిపెద్ద ఆనకట్టగా గుర్తించబడింది.నది వాయవ్యదిశగా ప్రవహించి కరీబియన్ సముద్రంలో సంగమిస్తుంది. కంపియా, మాడెన్ సరోవరాలు (చాగ్రెస్ నది జలాలను అందుకుంటున్నాయి) కూడా జలవిద్యుత్తును తయారుచేయడానికి సహకరిస్తున్నాయి. </p><p>పసిఫిక్ సముద్రంలో సంగమిస్తున్న 300 నదులలో రియో చాపొ నది పానామాలోని జలవిద్యుత్తు ఉత్పత్తి వనరులలో ఒకటిగా ఉంది.పసిఫిక్‌లో సంగమ్I'm స్తున్న <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="నదులు">నదులు</a> కరీయన్‌లో సంగమిస్తున్న నదులకంటే పొడవైనవిగా ఉండి, నిదానమైన ప్రవాహజలాలు కలిగి ఉన్నాయి. వీటి ముఖద్వారాలు కూడా అత్యంత విస్తారంగా ఉన్నాయి. పొడవైన నదులలో రియో తురియా ఒకటి. ఇది గొల్ఫొ డీ మిగ్యూ నదిలో సంగమిస్తుంది. ఈ ఒక్క నది మాత్రమే దేశంలో పెద్ద వెసెల్స్ రావాణాకు అనుకూలంగా ఉంది. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="నౌకాశ్రయాలు"><span id=".E0.B0.A8.E0.B1.8C.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B6.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>నౌకాశ్రయాలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=15" title="విభాగాన్ని మార్చు: నౌకాశ్రయాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>కరీబియన్ సముద్రతీరంలో పలు సహజ నౌకాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అయినప్పటికీ పనామా కాలువ చివరన నిర్మించబడిన క్రిస్టోబల్ నౌకాశ్రయం <a href="/wiki/1980" title="1980">1980లో</a> ప్రధాన నౌకాశ్రయసౌకర్యాలను కలిగి ఉంది. <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="కోస్టారీకా">కోస్టారీకా</a> సమీపంలో ఉన్న " ఆర్చిపిలాగో డీ బొకాస్ టొరొ "కు చెందిన అనేక ద్వీపాలు నౌకాశ్రయానికి మరింత బలం చేకూర్చాయి. ఈద్వీపాలు " అల్మిరాంటే "లో ఉన్న బనానా నౌకాశ్రయానికి సహజ రక్షణగా ఉన్నాయి. <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="కొలంబియా">కొలంబియా</a> సమీపంలోని కరీబియన్ సముద్రతీరంలో 350 " శాన్ బ్లాస్ ద్వీపాలు " ఉన్నాయి. </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Colon_Panama.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Colon_Panama.jpg/300px-Colon_Panama.jpg" decoding="async" width="300" height="141" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Colon_Panama.jpg/450px-Colon_Panama.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9f/Colon_Panama.jpg/600px-Colon_Panama.jpg 2x" data-file-width="1600" data-file-height="753" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Col%C3%B3n,_Panama&action=edit&redlink=1" class="new" title="Colón, Panama (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Colón Harbor</a>, 2000</figcaption></figure> <p>ప్రస్తుతం పనామా కెనాల్‌కు ఇరువైపులా క్రిస్టోబల్, బాల్బొయా నౌకాశయాలు ఉన్నాయి. కంటైనర్ యూనిట్ (20 అడుగుల సమానం)ల సంఖ్య అనుసరించి ఇవి లాటిన్ అమెరికా దేశాలలో ఇవి ద్వితీయ, తృతీయ స్థానాలలో ఉన్నాయి. <sup id="cite_ref-37" class="reference"><a href="#cite_note-37"><span class="cite-bracket">[</span>37<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> బల్బొయా నౌకాశ్రయం వైశాల్యం 182 చ.హె.ఉంటుంది. ఇందులో 4 బెర్తుల కంటైనర్లు, రెండు బహుళ ప్రయోజన కంటైనర్లు ఉన్నాయి. మొత్తం బెర్తులు 2,400 మీ పొడవు 15 మీ లోతూ ఉన్నాయి. బల్బొయా నౌకాశ్రయంలో 18 సూపర్ పోస్ట్- పనామాక్స్, పనామాక్స్ క్వే క్రేనులు, 44 గాంట్రీ క్రేనులు ఉన్నాయి.బల్బొయా నౌకాశ్రయంలో 2,100 గోడౌన్లు ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-38" class="reference"><a href="#cite_note-38"><span class="cite-bracket">[</span>38<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><a href="/wiki/2009" title="2009">2009లో</a> క్రిస్టోబల్ నౌకాశ్రయం నుండి 22,10,720 టి.ఇ.యు. సరకు రవాణా చేయబడింది.లాటిన్ అమెరికా దేశాలలో సరకు రవాణాలో ఇది రెండవ స్థానంలో ఉంది. మొదటి స్థానంలో <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="బ్రెజిల్">బ్రెజిల్</a> ఉంది. </p><p>బృహత్తర డీప్ వాటర్ నౌకాశ్రయాలు అతిపెద్ద క్రూడాయిల్ కారియర్లను నిలపడానికి వసతి కల్పిస్తున్నాయి. ఇవి చార్కొ అజుల్, చిరిక్వి ప్రొవింస్ (పసిఫిక్),, చిరిక్వి గ్రాండే, బొకాస్ డెల్ టొరొ (అట్లాంటిక్) ప్రాంతాలలో ఉన్నాయి. 131 కి.మీ పొడవైన " ది ట్రాంస్ పైప్ లైన్ " <a href="/wiki/1979" title="1979">1979లోచార్కో</a> అజుల్, చిరిక్విల గ్రాండే మద్య ఇస్త్మస్ ద్వారా నిర్మించబడింది. <sup id="cite_ref-39" class="reference"><a href="#cite_note-39"><span class="cite-bracket">[</span>39<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="వాతావరణం"><span id=".E0.B0.B5.E0.B0.BE.E0.B0.A4.E0.B0.BE.E0.B0.B5.E0.B0.B0.E0.B0.A3.E0.B0.82"></span>వాతావరణం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=16" title="విభాగాన్ని మార్చు: వాతావరణం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Panama_map_of_K%C3%B6ppen_climate_classification.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Panama_map_of_K%C3%B6ppen_climate_classification.svg/300px-Panama_map_of_K%C3%B6ppen_climate_classification.svg.png" decoding="async" width="300" height="206" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Panama_map_of_K%C3%B6ppen_climate_classification.svg/450px-Panama_map_of_K%C3%B6ppen_climate_classification.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/Panama_map_of_K%C3%B6ppen_climate_classification.svg/600px-Panama_map_of_K%C3%B6ppen_climate_classification.svg.png 2x" data-file-width="1900" data-file-height="1305" /></a><figcaption>Panama map of Köppen climate classification.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:VistaBoquete.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/VistaBoquete.jpg/300px-VistaBoquete.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/VistaBoquete.jpg/450px-VistaBoquete.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/VistaBoquete.jpg/600px-VistaBoquete.jpg 2x" data-file-width="2898" data-file-height="1930" /></a><figcaption>A cooler climate is common in the Panamanian highlands.</figcaption></figure> <p>పనామా ఉష్ణమండల <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%A3%E0%B0%82" title="వాతావరణం">వాతావరణం</a> కలిగి ఉంది. స్వల్పమైన సీజనల్ వాతావరణ భేదాలతో ఉష్ణోగ్రత దాదాపు ఒకే విధంగా ఉంటుంది. రాజధాని నగరంలో ఉదయం ఉష్ణోగ్రత 24 డిగ్రీలు సెంటిగ్రేడ్, మధ్యహ్నపు ఉష్ణోగ్రత 30 డిగ్రీలు సెంటిగ్రేడ్ ఉంటుంది.ఇస్త్మస్ పసిఫిక్ ప్రాంతంలో ఉష్ణోగ్రత కరీబియన్ వైపు కంటే తక్కువగా ఉంటుంది. <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%82" title="దేశం">దేశంలో</a> చాలా ప్రాంతాలలో గాలుల తీవ్రత అధికంగా ఉంటుంది. ఎగువ భూములలో వాతావరణం చల్లగా ఉంటుంది. పశ్చిమ పనామాలో ఉన్న కార్డిలెరా డీ టలమంకా ప్రాంతంలో హిమపాతం సంభవిస్తూ ఉంటుంది. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="వర్షపాతం"><span id=".E0.B0.B5.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.B7.E0.B0.AA.E0.B0.BE.E0.B0.A4.E0.B0.82"></span>వర్షపాతం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=17" title="విభాగాన్ని మార్చు: వర్షపాతం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>వాతావరణ ప్రాంతాలను ఉష్ణోగ్రత ఆధారంగా కాక వర్షపాతం ఆధారంగా నిర్ణయించబడుతుంటాయి.వర్షపాతం ప్రాంతాలవారీగా వార్షికంగా 1300 మి.మీ నుండి 3000 మి.మీ ఉంటుంది.వర్షాలు అధికంగా వర్షాకాలంలో కురుస్తూ ఉంటాయి. వర్షపాతం సాధారణంగా ఏప్రిల్, డిసెంబరు మాసాల మద్య ఉంటుంది. అయినప్పటికీ వర్షపాత కాలం 7-9 మాసాల మద్య మారుతూ ఉంటుంది. సాధారణంగా పసిఫిక్ వైపు కంటే కరీబియన్ వైపు వర్షపాతం అధికంగా ఉంటుంది. పనామా నగరం సరాసరి వార్షిక వర్షపాతం కొలన్ కంటే అధికంగా ఉంటుంది. వర్షాకాలంలో ఉరుములు అధికంగా ఉంటాయి. పనామా హరికెన్ బెల్టుకు వెలుపల ఉంది. </p><p>పనామా ఉష్ణమండల వాతావరణం విస్తారమైన వృక్షజాతికి మద్దతుగా ఉంటుంది. అరణ్యాల విస్తరణను కొన్ని ప్రాంతాలలో పచ్చికమైదానాలు, <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="పొదలు">పొదలు</a>, పంటభూములు అడ్డగిస్తుంటాయి. పనామా భూభాగంలో 40% అరణ్యాలు విస్తరించి ఉన్నాయి. రెయిన్ - డ్రెంచ్డ్ వుడ్ లాండ్స్‌కు అరణ్యాల నరికివేత బెదిరింపుగా మారింది. <a href="/wiki/1940" title="1940">1940</a> నుండి వృక్షాల సాంధ్రత 50% క్షీణించింది. నైరుతీలోని పశ్చికమైదానాలకు ఈశాన్య ప్రాంతంలో తోటల పెంపకం గణనీయంగా అభివృద్ధి చెందింది.మొక్కజొన్న, బీంస్, <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="దుంపలు">దుంపలు</a> అధికంగా పండించబడుతున్నాయి.రెండు సముద్రతీరాల వెంట వర్షారణ్యాలు విస్తరించి ఉన్నాయి. కోస్టారీకా సమీపంలోని డెల్టాలలో <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B0%E0%B0%9F%E0%B0%BF" title="అరటి">అరటి</a> తోటలు అధికంగా ఉన్నాయి. పలు ప్రాంతాలలో మల్టీ - కానోపియడ్ వర్షారణ్యం విస్తరించి ఉంది. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ఆర్ధికం"><span id=".E0.B0.86.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.A7.E0.B0.BF.E0.B0.95.E0.B0.82"></span>ఆర్ధికం</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=18" title="విభాగాన్ని మార్చు: ఆర్ధికం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Exclusa_Miraflores_Canal_de_Panama_Panorama.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Exclusa_Miraflores_Canal_de_Panama_Panorama.jpg/300px-Exclusa_Miraflores_Canal_de_Panama_Panorama.jpg" decoding="async" width="300" height="171" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Exclusa_Miraflores_Canal_de_Panama_Panorama.jpg/450px-Exclusa_Miraflores_Canal_de_Panama_Panorama.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Exclusa_Miraflores_Canal_de_Panama_Panorama.jpg/600px-Exclusa_Miraflores_Canal_de_Panama_Panorama.jpg 2x" data-file-width="765" data-file-height="435" /></a><figcaption>A <a href="/w/index.php?title=Panamax&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panamax (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Panamax</a> ship in transit through the Miraflores locks, <a href="/w/index.php?title=Panama_Canal&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panama Canal (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Panama Canal</a>.</figcaption></figure> <p>సి.ఐ.ఎ. వరల్డ్ ఫేస్ బుక్ ఆధారంగా పనామాలో 2.7% నిరుద్యోగులు ఉన్నారు.<sup id="cite_ref-cia_4-1" class="reference"><a href="#cite_note-cia-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> 2008 లో పనామాలో ఆహారమిగులు నమోదుచేయబడింది. 2015 హ్యూమన్ డెవెలెప్మెంటు ఇండెక్స్ ఆధారంగా పనామా 60వ స్థానంలో ఉంది.సమీపకాలంలో పనామా ఆర్థికరంగం వేగవంతమైన అభివృద్ధి జరిగింది. 2006-2008 మద్య దేశ జి.డి.పి 10.4% అధికరించింది.లాటిన్ అమెరికాదేశాలలో వేగవంతమైన ఆర్థికాభివృద్ధి, చక్కగా నిర్వహించబడుతున్న ఆర్థికరంగం కలిగిన దేశంగా పనామా గుర్తించబడుతుంది.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> " ది లాటిన్ అమెరికన్ క్రోనికల్ " 2010-2014 నాటికి పనామా ఆర్థికరంగం వేగవంతంగా అభివృద్ధి చెందుతుంది అని ముందుగానే చెప్పింది. <sup id="cite_ref-40" class="reference"><a href="#cite_note-40"><span class="cite-bracket">[</span>40<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పనామా కాలువ విస్తరణ, యునైటెడ్ స్టేట్స్‌తో చేసుకున్న స్వేచ్ఛావిఫణి ఒప్పందం. <sup class="noprint Inline-Template" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Avoid_weasel_words&action=edit&redlink=1" class="new" title="వికీపీడియా:Avoid weasel words (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><span title="The material near this tag possibly uses too-vague attribution or weasel words. (May 2016)">ఎవరు?</span></a></i>]</sup> కారణంగా కొంతకాలం ఆర్థికరంగంలో అభివృద్ధి కొనసాగింది.<sup id="cite_ref-41" class="reference"><a href="#cite_note-41"><span class="cite-bracket">[</span>41<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ప్రపంచ బ్యాంక్ సమీపకాల గణాంకాల ఆధారంగా 2013లో పానామాప్రజలలో 25% దారిద్ర్యరేఖకు దిగువన ఉన్నారని భావిస్తున్నారు.<sup id="cite_ref-42" class="reference"><a href="#cite_note-42"><span class="cite-bracket">[</span>42<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-43" class="reference"><a href="#cite_note-43"><span class="cite-bracket">[</span>43<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Corsur.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Corsur.JPG/300px-Corsur.JPG" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Corsur.JPG/450px-Corsur.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c8/Corsur.JPG/600px-Corsur.JPG 2x" data-file-width="1600" data-file-height="1200" /></a><figcaption>The Marine bridge viaduct</figcaption></figure> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ఆర్ధికరంగం"><span id=".E0.B0.86.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.A7.E0.B0.BF.E0.B0.95.E0.B0.B0.E0.B0.82.E0.B0.97.E0.B0.82"></span>ఆర్ధికరంగం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=19" title="విభాగాన్ని మార్చు: ఆర్ధికరంగం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>పనామా ఆర్థికరంగంలో భౌగోళికస్థితి, చాక్కగా అభివృద్ధిచెందిన (కామర్స్, పర్యాటకం, వ్యాపారం) సేవారంగం ప్రధానపాత్ర వహిస్తున్నాయి. కాలువ అప్పగింత, యునైటెడ్ స్టేట్స్ మిలటరీ ఇంస్టాలేషన్ నిర్మాణరంగానికి ప్రోత్సాహం అందించింది. </p><p>2006 అక్టోబరు 22న పనామాకాలువకు మూడవ సెట్ లాకులు నిర్మించడానికి జరిపిన ప్రజాభిప్రాయసేకరణకు ప్రజలు అత్యుత్సాహంగా ఆదరించారు.అంచనావేయబడిన ప్రణాళిక వ్యయం $25 బిలియన్ల యు.ఎస్.డి. కాలువ ద్వారా లభించే టోల్ ఫీజ్ పనామా ఆర్థికరంగంలో ప్రాధానాంశంగా భావించబడుతుంది. కాలువ విస్తారమైన ఉపాధి కల్పన చేస్తుంది. 85 <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="సంవత్సరాలు">సంవత్సరాలు</a> యునైటెడ్ స్టేట్స్ నిర్వహణలో ఉన్న కాలువ 1999 లో పనామాకు అప్పగించబడింది. రాగి, <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="బంగారం">బంగారం</a> నిలువలు విదేశీపెట్టుబడిదారులచేత అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి.<sup id="cite_ref-44" class="reference"><a href="#cite_note-44"><span class="cite-bracket">[</span>44<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="పనామా"><span id=".E0.B0.AA.E0.B0.A8.E0.B0.BE.E0.B0.AE.E0.B0.BE"></span>పనామా</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=20" title="విభాగాన్ని మార్చు: పనామా"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>20వ శతాబ్దంలో కాలువ నిర్మాణం తరువాత పనామా " ఇంటర్నేషనల్ ఫైనాంషియల్ సెంటర్ " అయింది.<sup id="cite_ref-45" class="reference"><a href="#cite_note-45"><span class="cite-bracket">[</span>45<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> బ్యాంకింగ్ రంగం నుండి 24,000 మందికి నేరుగా ఉపాధి లభించింది. ఫైనాంస్ రంగం జి.డి.పి.లో 9.3 %కి భాగస్వామ్యం వహిస్తుంది.<sup id="cite_ref-:1_46-0" class="reference"><a href="#cite_note-:1-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> స్థిరత్వం పనామా ఫైనాంషియల్ రంగానికి బలంచేకూరుస్తూ ఉంది. అనుకూలమైన ఆర్థిక, వాణిజ్య వాతావరణం ఫైనాంస్ రంగం అభివృద్ధికి సహకారం అందిస్తుంది.బ్యాంకులు చక్కని అభివృద్ధి, స్థిరమైన ఆదాయం పొందుతూ ఉంది.<sup id="cite_ref-47" class="reference"><a href="#cite_note-47"><span class="cite-bracket">[</span>47<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> అంతర్జాతీయ ఫైనాంషియల్ కేంద్రంగా పనామా మద్య అమెరికా, లాటిన్ అమెరికా దేశాలకు సర్వీసులను ఎగుమతి చేస్తుంది. ప్రపంచం మొత్తం పానామాను " టక్స్ హెవెన్ "గా భావిస్తుంది.<sup id="cite_ref-:1_46-1" class="reference"><a href="#cite_note-:1-46"><span class="cite-bracket">[</span>46<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="రవాణా_2"><span id=".E0.B0.B0.E0.B0.B5.E0.B0.BE.E0.B0.A3.E0.B0.BE_2"></span>రవాణా</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=21" title="విభాగాన్ని మార్చు: రవాణా"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:CM_Hubdelasamericas.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/CM_Hubdelasamericas.jpg/300px-CM_Hubdelasamericas.jpg" decoding="async" width="300" height="225" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/CM_Hubdelasamericas.jpg/450px-CM_Hubdelasamericas.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/CM_Hubdelasamericas.jpg/600px-CM_Hubdelasamericas.jpg 2x" data-file-width="1280" data-file-height="960" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Tocumen_International_Airport&action=edit&redlink=1" class="new" title="Tocumen International Airport (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Tocumen International Airport</a>, Central America's largest airport</figcaption></figure> <p>పనామాలో " టోక్యుమెన్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్ పోర్ట్ " (మద్య అమెరికా అతి పెద్ద విమానాశ్రయం) ఉంది. అదనంగా దేశంలో 20 చిన్న ఎయిర్ ఫీల్డులు ఉన్నాయి. పనామా రహదారులు వాహనాల రద్దీ, రవాణావిధానం సాధారణంగా సురక్షితంగా ఉంటాయి. రాత్రి ప్రయాణం కష్టంగా ఉంటుంది. అనధికార సెటిల్మెంట్లు అపాయకరమైనవిగా భావించబడుతున్నాయి. ప్రాంతీయ అభికారులు రాత్రిప్రయాణాల నిబంధనలను కఠినతరం చేస్తుంటారు.<sup id="cite_ref-travel_48-0" class="reference"><a href="#cite_note-travel-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పనామాలో వాహనాల రాకపోకలు సరిగా ఉంటాయి. పనామా చట్టం అనుసరించి <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A3%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="ప్రయాణీకులు">ప్రయాణీకులు</a>, డ్రైవర్ కూడా సీటుబెల్టు ధరించాలి.<sup id="cite_ref-travel_48-1" class="reference"><a href="#cite_note-travel-48"><span class="cite-bracket">[</span>48<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> రహదార్లు చక్కగా లాటిన్ అమెరికా దేశాల ప్రయాణాలకు అనుకూలంగా అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి.ప్రస్తుతం పనామాలో మెట్రోబసుల పేరుతో అత్యాధునిక బసులు నడుపబడుతున్నాయి. </p><p><sup id="cite_ref-49" class="reference"><a href="#cite_note-49"><span class="cite-bracket">[</span>49<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> మెట్రోలైన్.<sup id="cite_ref-50" class="reference"><a href="#cite_note-50"><span class="cite-bracket">[</span>50<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> సాధారణంగా ఈవిధానాన్ని వర్ణరంజితంగా రూపుదిద్దబడిన " డియాబ్లాస్ రొజొస్ " అధిగమించింది.సాధారంంగా <i><span title="Spanish-language text"><i lang="es">diablo rojo</i></span></i> బసులు ప్రకాశవంతమైన రంగులతో అలంకరించబడి ఉంటాయి.వీటిమీద రాజకీయనాయకులు, గాయకుల చిత్రాలు చిత్రించబడి ఉంటాయి. పనామా వీధులలో తరచుగా వాహనాలరద్దీ ఏర్పడుతూ ఉంటుంది. అధికరించిన ప్రైవేట్ వాహనాలకు అనువైన ప్లానింగ్ లేఇఅపోవడమే ఇందుకు కారణం. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="పర్యాటకం"><span id=".E0.B0.AA.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.BE.E0.B0.9F.E0.B0.95.E0.B0.82"></span>పర్యాటకం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=22" title="విభాగాన్ని మార్చు: పర్యాటకం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Panama_City_from_airport.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Panama_City_from_airport.JPG/220px-Panama_City_from_airport.JPG" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Panama_City_from_airport.JPG/330px-Panama_City_from_airport.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/89/Panama_City_from_airport.JPG/440px-Panama_City_from_airport.JPG 2x" data-file-width="1024" data-file-height="768" /></a><figcaption>Panama City as seen from the Corredor Sur highway.</figcaption></figure> <p>పనామాలో పర్యాటకం అత్యంత వేగవంతంగా అభివృద్ధి చెందింది. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (November 2015)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> విదేశీ అతిథులకు, విశ్రాంతౌద్యోగులకు పనామా ప్రభుత్వం పర్యాటకరాయితీలు ప్రకటిస్తూ గత 5సంవత్సరాలుగా పర్యాటకరకం అభివృద్ధికి కృషిచేస్తుంది.ఆర్ధికవిధానాల తీవ్రమైన అమలు కారణంగా అంర్జాతీయంగా విశ్రాంత ఉద్యోగులు నివసించడానికి మంచిప్రాంతంగా పనామా గౌరవించబడుతుంది. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (November 2015)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> పర్యాటకుల ఆసక్తి కారణంగా గత 5 సంవత్సరాలుగా నిర్మాణపరిశ్రమ పర్యాటకగమ్యాల అభివృద్ధికి కృషిచేస్తుంది.<sup id="cite_ref-51" class="reference"><a href="#cite_note-51"><span class="cite-bracket">[</span>51<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/2012" title="2012">2012లో</a> 22,00,000 మంది పర్యాటకులు పనామా చేరుకున్నారు.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (November 2015)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup><a href="/wiki/2008" title="2008">2008</a> ఆరంభంలో 9 మాసాలలో పర్యాటకుల సంఖ్య 23.1% అభివృద్ధిచెందింది. " పర్యాటకం అథారిటీ ఆఫ్ పనామా " (ఎ.టి.పి.)ఆధారంగా జనవరి, సెప్టెంబరు మద్యకాలంలో <a href="/wiki/%E0%B0%90%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE" title="ఐరోపా">ఐరోపా</a> నుండి 71,154 మంది పనామాలో ప్రవేశించగా ఈ సంఖ్య గతసంవత్సరంలో 13,373 ఉంది. యురేపియన్ పర్యాటకులలో అధికం స్పెయిన్ ప్రజలు (14,820), తరువాత ఇటాలియన్లు (13,216), తరువాత <a href="/wiki/%E0%B0%AB%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="ఫ్రాన్సు">ఫ్రెంచి</a> (10,174), <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="బ్రిటిషు">బ్రిటిష్</a> (8,833) ఉన్నారు.యురేపియన్ యూనియన్‌లో అత్యంత జనసాంధ్రత కలిగిన దేశం అయిన జర్మనీ నుండి 6,997 మంది పర్యాటకులు పనామను సందర్శిస్తున్నారు. ఐరోపా పనామాకు ప్రధాన పర్యాటకగమ్యాలలో ఒకటిగా ప్రాధాన్యత ఇస్తుంది. 2012లో 4,345.5 మిలియన్లు <sup class="noprint Inline-Template" style="margin-left:0.1em; white-space:nowrap;">[<i><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:Please_clarify&action=edit&redlink=1" class="new" title="వికీపీడియా:Please clarify (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><span title="The text near this tag may need clarification or removal of jargon. (May 2016)">విడమరచి రాయాలి</span></a></i>]</sup> పర్యాటకరంగం నుండి పనామా ఆర్థికరంగానికి ఆదాయంగా లభించింది.ఇది పనామా జి.డి.పి.లో 9.5%కి భాగస్వామ్యం వహిస్తుంది.పనామాలో పర్యాటకరంగం ఆదాయం ఇతర ఉత్పాతక రంగాలను అధిగమిస్తుంది.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Fortifications_on_the_Caribbean_Side_of_Panama_Portobelo-San_Lorenzo-108169.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Fortifications_on_the_Caribbean_Side_of_Panama_Portobelo-San_Lorenzo-108169.jpg/220px-Fortifications_on_the_Caribbean_Side_of_Panama_Portobelo-San_Lorenzo-108169.jpg" decoding="async" width="220" height="165" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Fortifications_on_the_Caribbean_Side_of_Panama_Portobelo-San_Lorenzo-108169.jpg/330px-Fortifications_on_the_Caribbean_Side_of_Panama_Portobelo-San_Lorenzo-108169.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/Fortifications_on_the_Caribbean_Side_of_Panama_Portobelo-San_Lorenzo-108169.jpg/440px-Fortifications_on_the_Caribbean_Side_of_Panama_Portobelo-San_Lorenzo-108169.jpg 2x" data-file-width="2816" data-file-height="2112" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Fortifications_on_the_Caribbean_Side_of_Panama:_Portobelo-San_Lorenzo&action=edit&redlink=1" class="new" title="Fortifications on the Caribbean Side of Panama: Portobelo-San Lorenzo (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Fortifications on the Caribbean Side of Panama: Portobelo-San Lorenzo</a> were declared <a href="/wiki/World_Heritage_Site" class="mw-redirect" title="World Heritage Site">World Heritage Site</a> by <a href="/w/index.php?title=UNESCO&action=edit&redlink=1" class="new" title="UNESCO (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">UNESCO</a> in 1980.</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/2012" title="2012">2012లో</a> పనామా అమలుచేసిన లా 80 చట్టం (1994 లో రూపొందించిన లా 80 చట్టం స్థానంలో రూపొందించబడింది) అనుసరించి ఆదాయం పన్నుకు 100% (15 సంవత్సరాల) మినహాయింపు, రియల్ ఎస్టేట్స్ రగం దిగుమతి చేసుకునే నిర్మాణసంబంధిత సామాను, ఉపకరణాలకు (5 సంవత్సరాల ) పన్ను మినయింపు, కేపిటల్ గెయింస్‌కు (5 సంవత్సరాల) పన్ను మినహాయింపు లభిస్తుంది.<sup id="cite_ref-52" class="reference"><a href="#cite_note-52"><span class="cite-bracket">[</span>52<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="కరెంసీ"><span id=".E0.B0.95.E0.B0.B0.E0.B1.86.E0.B0.82.E0.B0.B8.E0.B1.80"></span>కరెంసీ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=23" title="విభాగాన్ని మార్చు: కరెంసీ"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/1903" title="1903">1903లో</a> పనామాకు <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B0%82%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="స్వతంత్రం">స్వతంత్రం</a> లభించినప్పటి నుండి పనామియన్ కరెంసీ బాల్బొయా మారకం విలువ యు.ఎస్.డితో 1:1 మారక విలువ కొనదాగుతుంది.పనామాలో యు.ఎస్.డి.కు చట్టబద్ధమైన అనుమతి ఉంది, పేపర్ కరెంసీ అమలులో ఉంది, పనామాకు స్వంత నాణ్యాలు వాడుకలో ఉన్నాయి. యు.ఎస్.డితో సంబంధితమై ఉన్న కారణంగా పనామాలో ద్రవ్యోల్భణం తక్కువగా ఉంది.ఎకనమిక్ కమిషన్ ఫర్ లాటిన్ అమెరికన్ అండ్ ది కరేబియన్ ఆధారంగా 2006 పనామా ద్రవ్యోల్భణం 2.0% అని అంచనా. <sup id="cite_ref-53" class="reference"><a href="#cite_note-53"><span class="cite-bracket">[</span>53<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పనామాకు స్వతంత్రం లభించిన తరువాత <a href="/wiki/1904" title="1904">1904లో</a> బాల్బొయా స్థానంలో కొల,బియన్ పెసొ ప్రవేశపెట్టబడింది. <a href="/wiki/1941" title="1941">1941లో</a> అధ్యక్షుడు అముల్టో అరియాస్ చేత బాల్బొయా బ్యాంక్ నోట్లు ముద్రించబడ్డాయి. కొన్ని రోజుల తరువాత అవి వెనుకకు తీసుకొనబడ్డాయి. వీటిని " ఏడు రోజుల డాలర్ " అని పిలిచారు. కొత్త ప్రభుత్వం కాల్చివేసింది. అయినప్పటికీ అప్పుడప్పుడు చలామణిలో కనబడుతుంటాయి.పనామా ముద్రించిన కరెంసీ నోట్లు ఇవి మాత్రమే. అంతకు ముందు తరువాత పనామాలో యు.ఎస్.డి. మాత్రమే చలామణిలో ఉన్నాయి.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="అంతర్జాతీయ_వాణిజ్యం"><span id=".E0.B0.85.E0.B0.82.E0.B0.A4.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.9C.E0.B0.BE.E0.B0.A4.E0.B1.80.E0.B0.AF_.E0.B0.B5.E0.B0.BE.E0.B0.A3.E0.B0.BF.E0.B0.9C.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.82"></span>అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=24" title="విభాగాన్ని మార్చు: అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>పనామా వాణిజ్యం అధికంగా " కోలన్ ఫ్రీ ట్రేడ్ జోన్ "లో (పశ్చిమార్ధగోళంలో అతి పెద్ద స్వేచ్ఛావిఫణి భూభాగం) జరుగుతూ ఉంది. గతసంవత్సరం ఈభూభాగంలో పనామా ఎగుమతులలో 92%, దిగుమతులలో 64% నిర్వహించబడ్డాయని విశ్లేషణకారులు తెలియచేస్తున్నారు.<a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AB%E0%B1%80" title="కాఫీ">కాఫీ</a>, ఇతర <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%B5%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%82" title="వ్యవసాయం">వ్యవసాయ</a> ఎగుమతులు పనామా ఆర్థికరంగానికి చేయూతనిస్తున్నాయి.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> <a href="/wiki/1982" title="1982">1982</a> అకోబర్ 27న యునైటెడ్ స్టేట్స్ ప్రభుత్వం, పనామాల మద్య " ది బైలేటరల్ ఇంవెస్టిమెంటు ట్రీటీ " ఒప్పందం జరిగింది. పశ్చిమార్ధగోళంలో యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఇలాంటి ఒప్పందం చేసుకున్న మొదటి దేశం పనామా.<sup id="cite_ref-54" class="reference"><a href="#cite_note-54"><span class="cite-bracket">[</span>54<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/2007" title="2007">2007</a> జూలై 11న పనామా - యునైటెడ్ స్టేట్స్ ట్రేడ్ అగ్రిమెంటు " ఒప్పందానికి పనామా, యు.ఎస్. అధ్యక్షుడు బరక్ ఒబామా (2011 అక్టోబరు 21) అంగీకారం తెలిపారు. 2012 అక్టోబరు 31లో ఒప్పందం అమలులోకి వచ్చింది.<sup id="cite_ref-55" class="reference"><a href="#cite_note-55"><span class="cite-bracket">[</span>55<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="గణాంకాలు"><span id=".E0.B0.97.E0.B0.A3.E0.B0.BE.E0.B0.82.E0.B0.95.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>గణాంకాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=25" title="విభాగాన్ని మార్చు: గణాంకాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Panama-demography.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Panama-demography.png/350px-Panama-demography.png" decoding="async" width="350" height="206" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Panama-demography.png/525px-Panama-demography.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Panama-demography.png/700px-Panama-demography.png 2x" data-file-width="725" data-file-height="426" /></a><figcaption>Panama's population, (1961–2003).</figcaption></figure> <p><a href="/wiki/2016" title="2016">2016</a> గణాంకాలను అనుసరించి పానామా జనసంఖ్య 40,58,374.<sup id="cite_ref-census_56-0" class="reference"><a href="#cite_note-census-56"><span class="cite-bracket">[</span>56<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> <a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a> గణాంకాల ఆధారంగా 15 సంవత్సరాల లోపు వయస్కులు 29%, 15-65 సంవత్సరాల మద్య వయస్కులు 64.5%, 65 వయసుకు పైబడిన వ్యక్తులు 6.6% ఉన్నారు.<sup id="cite_ref-WPP_2012_57-0" class="reference"><a href="#cite_note-WPP_2012-57"><span class="cite-bracket">[</span>57<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> మొత్తం ప్రజలలో సగం కంటే అధికంగా కొలాన్ మెట్రోపాలిటన్ కారిడార్‌లో ఉన్న నగరాలలో నివసుస్తున్నారు. పనామాలో నగప్రాంతవాసులు 75% ఉన్నారు. అందువలన పనామా అత్యంత నగరీకరణ దేశంగా భావిస్తున్నారు.<sup id="cite_ref-Estado_de_Información_Forestal_en_Panamá_58-0" class="reference"><a href="#cite_note-Estado_de_Información_Forestal_en_Panamá-58"><span class="cite-bracket">[</span>58<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="సంప్రదాయ_ప్రజలు"><span id=".E0.B0.B8.E0.B0.82.E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.A6.E0.B0.BE.E0.B0.AF_.E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.9C.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>సంప్రదాయ ప్రజలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=26" title="విభాగాన్ని మార్చు: సంప్రదాయ ప్రజలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/2010" title="2010">2010</a> గణాంకాల ఆధారంగా పనామాలో 65% మెస్టిజోలు (స్థానిక అమెరికన్లు, మిశ్రిత శ్వేతజాతీయులు), 12.3% స్థానిక అమెరికన్లు,బ్లాక్ ఆఫ్రికన్లు 9.2%, ములాట్టో 6.8%, శ్వేతజాతీయులు 6.7% ఉన్నారు.<sup id="cite_ref-cia_4-2" class="reference"><a href="#cite_note-cia-4"><span class="cite-bracket">[</span>4<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-59" class="reference"><a href="#cite_note-59"><span class="cite-bracket">[</span>59<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> సంప్రదాయ ప్రజలలో మెస్టిజోలు (యురేపియన్లు, స్థానిక ప్రజలు) ఉన్నారు.నల్లజాతీయులు లేక ఆఫ్రో పనామియన్లు 15-20% ఉన్నారు. ఆఫ్రో - పనామియన్లు పనామా కొలాన్ మహానగర ప్రాంతం, డారియన్ ప్రొవింస్, లా పాల్మా, టొరొ ప్రాంతాలలో ఉన్నారు. నైబర్ హుడ్స్‌లోని కురుండు, ఎల్ చొరిల్లొ, రియో అబాజో, శాన్ ముక్విలిటొ, శాంటా అనా ప్రాంతాలలో నివసిస్తున్నారు. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (July 2017)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> బ్లాక్ పనామియన్లు బానిసలుగా తీసుకురాబడిన ఆఫ్రికన్ సంతతికి చెందినవారుగా భావిస్తున్నారు. వీరిని అట్లాంటిక్ బానిస వ్యాపారంద్వారా తీసుకువచ్చారు. రెండమారు బ్లాక్ ఆఫ్రికన్లు పనామా కాలువ నిర్మాణం కొరకు కరీయన్ నుండి తీసుకుని వచ్చారు. పనామాలో గణనీయమైన చైనీయులు, ఇండియన్ ప్రజలు ఉన్నారు.వీరిని పనామా నిర్మాణం కొరకు పనామాకు తీసుకుని వచ్చారు. చైనీయులు అధికంగా చిరిక్వి ప్రొవింస్‌లో ఉన్నారు. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (July 2017)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> పనామాలో యురేపియన్లు, వైట్ - పనామియన్లు అల్పసంఖ్యాకులుగా ఉన్నారు. పనామాలో స్వల్పంగా అరబ్బులు ఉన్నారు. వీరు ఆరాధించడానికి మసీదు ఉంది. అమెరిండియన్ ప్రజలలో 7 సమూహాలు ఉన్నాయి: న్గాబే ప్రజలు, కునా ప్రజలు, ఎంబెరా ప్రజలు, బొకొటా ప్రజలు, వౌనాన్, నాసో ట్జెర్డి (టెరిబె), బ్రిబ్రి ప్రజలు.<sup id="cite_ref-60" class="reference"><a href="#cite_note-60"><span class="cite-bracket">[</span>60<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="భాషలు"><span id=".E0.B0.AD.E0.B0.BE.E0.B0.B7.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>భాషలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=27" title="విభాగాన్ని మార్చు: భాషలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>పనామాలో <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B1%8D_%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7" title="స్పానిష్ భాష">స్పానిష్</a> అధికారభాషగా ఆధిక్యత కలిగిన భాషగా ఉంది. పనామాలో మాట్లాడే స్పానిష్ భాషను పనామియన్ స్పానిష్ అంటారు. పనామాలో స్పానిష్ భాష 93% ప్రజలకు వాడుక భాషగా, ప్రథమ భాషగా ఉంది. అంతర్జాతీయస్థాయిలో ఉద్యోగాలు చేస్తున్న వారు, వాణిజ్యసంస్థల భాగస్వాములు స్పానిష్, ఆగ్లభాషలను మాట్లాడుతుంటారు. స్థానిక ప్రజలు గుయామి భాష దేశవ్యాప్తంగా వారివారి స్వప్రదేశాలలో వాడుకలో ఉంది. 4,00,000 మంది పనామియన్లు స్థానిక <a href="/wiki/%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="భాషలు">భాషలు</a>, స్థానిక ఆచారాలను అనుసరిస్తున్నారు.<sup id="cite_ref-Ethnologue_Report_for_Panama_61-0" class="reference"><a href="#cite_note-Ethnologue_Report_for_Panama-61"><span class="cite-bracket">[</span>61<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> Some new statistics show that as second language, English is spoken by 8%, French by 4% and Arabic by 1%.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (August 2010)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="మతం"><span id=".E0.B0.AE.E0.B0.A4.E0.B0.82"></span>మతం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=28" title="విభాగాన్ని మార్చు: మతం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Plazadelaindependenciapanama.JPG" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Plazadelaindependenciapanama.JPG/300px-Plazadelaindependenciapanama.JPG" decoding="async" width="300" height="201" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Plazadelaindependenciapanama.JPG/450px-Plazadelaindependenciapanama.JPG 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Plazadelaindependenciapanama.JPG/600px-Plazadelaindependenciapanama.JPG 2x" data-file-width="774" data-file-height="518" /></a><figcaption>Plaza de la independencia, <a href="/w/index.php?title=Panama_City&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panama City (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Panama City</a>.</figcaption></figure> <p>పనామా ప్రభుత్వం మతపరమైన గణాంకాలను సేకరించలేదు. ఇతర వనరుల ఆధారంగా పనామాలో 75%-85% ప్రజలు రోమన్ కాథలిక్ మతస్థులు ఉన్నారు, 15%-25% ప్రొటెస్టెట్లు ఉన్నారు.<sup id="cite_ref-cia.gov_62-0" class="reference"><a href="#cite_note-cia.gov-62"><span class="cite-bracket">[</span>62<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-report_63-0" class="reference"><a href="#cite_note-report-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> బహై విశ్వాసం 2% (60,000)<sup id="cite_ref-WCoC_64-0" class="reference"><a href="#cite_note-WCoC-64"><span class="cite-bracket">[</span>64<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> గుయామీ మతస్థులు 10% ఉంది.<sup id="cite_ref-guay_65-0" class="reference"><a href="#cite_note-guay-65"><span class="cite-bracket">[</span>65<span class="cite-bracket">]</span></a></sup>" ది చర్చి ఆఫ్ జీసస్ క్రైస్ట్ - డే సెయింట్స్ "లో 40,000 సభ్యులు ఉన్నారు.<sup id="cite_ref-66" class="reference"><a href="#cite_note-66"><span class="cite-bracket">[</span>66<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> స్వల్పసంఖ్యలో సెవెంట్ - డే - అడ్వెంటిస్టులు, జెహోవా విట్‌నెసెస్, ఆంగ్లికనిజం 7-10 వేల మంది. <a href="/wiki/%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="యూదులు">యూదులు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="ముస్లిములు">ముస్లిములు</a> ఒక్కొక మతానికి 10,000 మంది సభ్యులు ఉన్నారు. అదనంగా <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="హిందువులు">హిందువులు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%8C%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A7_%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="బౌద్ధ మతము">బౌద్ధులు</a>, ఇతర <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%88%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B5_%E0%B0%AE%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="క్రైస్తవ మతము">క్రైస్తవులు</a> ఉన్నారు.<sup id="cite_ref-report_63-1" class="reference"><a href="#cite_note-report-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ఇండిజెనియస్ ప్రజలలో ల్బియోర్గన్ (కునా ప్రజలు), మమతత (న్గొబే ప్రజలు) మతాలు ఉన్నాయి.<sup id="cite_ref-report_63-2" class="reference"><a href="#cite_note-report-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పానామాలో స్వల్పంగా రాస్టాఫరియన్లు ఉన్నారు.<sup id="cite_ref-report_63-3" class="reference"><a href="#cite_note-report-63"><span class="cite-bracket">[</span>63<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="పెద్ద_నగరాలు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B1.86.E0.B0.A6.E0.B1.8D.E0.B0.A6_.E0.B0.A8.E0.B0.97.E0.B0.B0.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>పెద్ద నగరాలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=29" title="విభాగాన్ని మార్చు: పెద్ద నగరాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Ciudad_Col%C3%B3n,_Panam%C3%A1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Ciudad_Col%C3%B3n%2C_Panam%C3%A1.jpg/300px-Ciudad_Col%C3%B3n%2C_Panam%C3%A1.jpg" decoding="async" width="300" height="169" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Ciudad_Col%C3%B3n%2C_Panam%C3%A1.jpg/450px-Ciudad_Col%C3%B3n%2C_Panam%C3%A1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Ciudad_Col%C3%B3n%2C_Panam%C3%A1.jpg/600px-Ciudad_Col%C3%B3n%2C_Panam%C3%A1.jpg 2x" data-file-width="4000" data-file-height="2248" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Panama_City&action=edit&redlink=1" class="new" title="Panama City (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Panama City</a>, Panama's capital.</figcaption></figure> <p>పనామాలోని పెద్ద నగరాలు. పనామాలోని పద్దనగరాలలో అధికం పనామా మహానగరప్రాంతంలో ఉన్నాయి. </p> <table class="wikitable sortable"> <tbody><tr> <th style="width:5px;">Nº </th> <th style="width:140px;">నగరం </th> <th style="width:15px;">జనసంఖ్య </th> <th style="width:120px;">ప్రొవింస్ </th></tr> <tr> <td><b>1</b></td> <td>పనామా నగరం</td> <td align="right">880,691</td> <td>పనామా </td></tr> <tr> <td><b>2</b></td> <td>శాన్ మిక్యూలిటొ</td> <td align="right">315,019</td> <td>పనామా </td></tr> <tr> <td><b>3</b></td> <td>టొక్యుమెన్</td> <td align="right">103,177</td> <td>పనామా </td></tr> <tr> <td><b>4</b></td> <td>డేవిడ్</td> <td align="right">89,442</td> <td>చిరిక్వి </td></tr> <tr> <td><b>5</b></td> <td>లాస్ కంబర్స్</td> <td align="right">89,000</td> <td>పనామా </td></tr> <tr> <td><b>6</b></td> <td>కొలాన్</td> <td align="right">78,000</td> <td>కొలాన్ </td></tr> <tr> <td><b>7</b></td> <td>లా చొరెరా</td> <td align="right">68,896</td> <td>పశ్చిమ పనామా </td></tr> <tr> <td><b>8</b></td> <td>పకోరా</td> <td align="right">52,494</td> <td>పనామా </td></tr> <tr> <td><b>9</b></td> <td>శాంటియాగో డీ వెరాగ్వాస్</td> <td align="right">50,877</td> <td>వెరెగ్వా </td></tr> <tr> <td><b>10</b></td> <td>చిత్రా</td> <td align="right">46,191</td> <td>హెర్రెరా </td></tr></tbody></table> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="సంస్కృతి"><span id=".E0.B0.B8.E0.B0.82.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.95.E0.B1.83.E0.B0.A4.E0.B0.BF"></span>సంస్కృతి</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=30" title="విభాగాన్ని మార్చు: సంస్కృతి"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Empollerada_de_Panam%C3%A1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Empollerada_de_Panam%C3%A1.jpg/300px-Empollerada_de_Panam%C3%A1.jpg" decoding="async" width="300" height="200" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Empollerada_de_Panam%C3%A1.jpg/450px-Empollerada_de_Panam%C3%A1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Empollerada_de_Panam%C3%A1.jpg/600px-Empollerada_de_Panam%C3%A1.jpg 2x" data-file-width="5196" data-file-height="3462" /></a><figcaption><a href="/w/index.php?title=Pollera&action=edit&redlink=1" class="new" title="Pollera (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Pollera</a>.</figcaption></figure> <figure typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Tuna_panama.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tuna_panama.jpg/300px-Tuna_panama.jpg" decoding="async" width="300" height="199" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tuna_panama.jpg/450px-Tuna_panama.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tuna_panama.jpg/600px-Tuna_panama.jpg 2x" data-file-width="3072" data-file-height="2040" /></a><figcaption>A couple dancing Panamanian Cumbia.</figcaption></figure> <p>పనామా సంస్కృతిని యురేపియన్ <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%80%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="సంగీతము">సంగీతం</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B3%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కళలు">కళలు</a>, సంప్రదాయాలు ప్రభావితం చేసాయి. పనామా సంస్కృతిని స్పానిష్ పాలన మరింత ప్రభావితం చేసింది. వలసపాలన పనామాసంస్కృతిని మిశ్రిత <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B0%BF" title="సంస్కృతి">సంస్కృతిగా</a> మారేలా వత్తిడి తీసుకువచ్చింది. మిశ్రితమైన ఆఫ్రికన్ సంస్కృతి, ఇండిజెనియస్ సంస్కృతి (స్థానిక అమెరికన్లు) సంస్కృతిలో యురేపియన్ సంస్కృతి విలీనమైంది. <a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B0%B0%E0%B0%A3_%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81" title="ఉదాహరణ వాజ్మయము">ఉదాహరణగా</a> స్పానిష్ నృత్యం " టంబొరిటొ "కు ఆఫ్రికన్ రిథంస్, థీంస్ (కథామ్శాలు), నృత్యభంగిమలు జతచేయబడ్డాయి. <sup id="cite_ref-67" class="reference"><a href="#cite_note-67"><span class="cite-bracket">[</span>67<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> పనామా వైవిధ్యమైన సంప్రదాలకు <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81" title="నాట్యము">నృత్యం</a> ఒక చిహ్నంగా ఉంది. ప్రాంతీయ జానపదసాహిత్యం పలు పండుగలు, నృత్యాలు, సంప్రదాయాలు ఒకతరం నుండి మరొక తరానికి అందించబడుతూ కొనసాగుతుంది. ప్రాంతీయ నగరాలు రెగ్గీ ఎన్ ఎస్పనొల్, రెగ్గీటన్, హైతియానొ (కంపాస్), జాజ్, బ్లూస్, సల్సా సంగీతం, రెగ్గీ, రాక్ సంగీతం ప్రదర్శనలకు ఆతిథ్యం ఇస్తున్నాయి. <sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;">[<i><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%86%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BF" title="వికీపీడియా:ఆధారం కావాలి"><span title="ఈ పాఠ్యానికి తగు విశ్వసనీయమైన మూలాలు అవసరం. (May 2016)">ఆధారం చూపాలి</span></a></i>]</sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="హస్థకళలు"><span id=".E0.B0.B9.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.A5.E0.B0.95.E0.B0.B3.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>హస్థకళలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=31" title="విభాగాన్ని మార్చు: హస్థకళలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>పనామా నగరానికి వెలుపల సంవత్సరమంతా ప్రాంతీయ <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%97" title="పండుగ">పండుగ</a> సందర్భాలలో సంగీతకారులు, నృత్యకారుల ప్రదర్శనలు ప్రధానాంశంగా ఉంటాయి. పనామా మిశ్రమ సంస్కృతి కొయ్య శిల్పాలు, సెరిమోనియల్ మాస్కులు, మట్టిపాత్రలు వంటి సంప్రయాయ ఉత్పత్తులు, ఆహారం, పండుగలు, నిర్మాణకళలో ప్రతిఫలిస్తుంది. ఆరంభకాలంలో గృహోపయోగాల కొరకు బుట్టలు అల్లబడ్డాయి. ప్రస్తుతం గ్రామప్రజలు అల్లిన బుట్టలబ్విక్రయానికి పూర్తిగా టూరిస్టుల మీద ఆధారపడుతున్నారు. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="పండుగలు_,_శలవుదినాలు"><span id=".E0.B0.AA.E0.B0.82.E0.B0.A1.E0.B1.81.E0.B0.97.E0.B0.B2.E0.B1.81_.2C_.E0.B0.B6.E0.B0.B2.E0.B0.B5.E0.B1.81.E0.B0.A6.E0.B0.BF.E0.B0.A8.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>పండుగలు , శలవుదినాలు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=32" title="విభాగాన్ని మార్చు: పండుగలు , శలవుదినాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%AE%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="క్రిస్టమస్">క్రిస్మస్</a> సమయంలో డిసెంబరు 25న పనామా నగరంలో " ఎల్ డెస్ఫైల్ డీ నవిడాడ్ " పేరేడ్ ప్రదర్శించబడుతుంది. పేరేడ్‌లో భాగస్వామ్యం వహించే పనామియన్ వర్ణాలతో అలంకరించబడి ఉంటాయి. స్త్రీలు " పొల్లెరా " అనే దుస్తులు ధరిస్తుంటారు, పురుషులు సంప్రదాయ <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170723173756/http://www.embassyofpanamainjapan.org/en/culture/traditional-custom/">Montuno</a></i> దుస్తులు ధరిస్తుంటారు. అదనంగా పేరేడుతో అనుసరించి వెళ్ళే బాండులో డ్రమ్ము వాయిద్యాలు ప్రజలకు వినోదం అందిస్తుంటాయి. <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%B0%E0%B0%82" class="mw-redirect" title="నగరం">నగరంలో</a> పెద్ద క్రిస్మస్ ట్రీ నిలిపి దానిని విద్యుద్దీపాలతో అలకరిస్తారు.<sup id="cite_ref-68" class="reference"><a href="#cite_note-68"><span class="cite-bracket">[</span>68<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="సంప్రదాయ_ఆహారం"><span id=".E0.B0.B8.E0.B0.82.E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.A6.E0.B0.BE.E0.B0.AF_.E0.B0.86.E0.B0.B9.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B0.82"></span>సంప్రదాయ ఆహారం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=33" title="విభాగాన్ని మార్చు: సంప్రదాయ ఆహారం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>పనామియన్ <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="ఆహారం">ఆహారం</a> విధానంలో ఆఫ్రికన్, స్పానిష్, అమెరికన్ సాంకేతికతలు, ఆహారాలు, వంటదినుసులు విలీనం చేయబడ్డాయి. రెండు ఖండాల మద్య భూవంతెనగా ఉన్న పనామాలో లభించే ఉష్ణమండల <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="పండ్లు">పండ్లు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%AF%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="కూరగాయలు">కూరగాయలు</a>, మూలికలు ప్రాంతీయ వంటలో వీటిని ఉపయోగించబడుతుంటాయి. పనామియన్ <a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="ఆహారం">ఆహారంలో</a> సాధారణంగా <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%9C%E0%B1%8A%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8" title="మొక్కజొన్న">మొక్కజొన్న</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81" title="బియ్యము">బియ్యం</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%A7%E0%B1%81%E0%B0%AE" title="గోధుమ">గోధుమలు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF" title="పిండి">పిండి</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="యుక్కా">యుక</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%B6%E0%B1%81%E0%B0%B5%E0%B1%81" title="పశువు">గొడ్డు</a> మాంసం, <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%A6%E0%B0%BF" title="పంది">పంది</a> మాంసం, సముద్ర ఆహారాలు ఉపయోగించబడుతుంటాయి. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="సంప్రదాయ_దుస్తులు"><span id=".E0.B0.B8.E0.B0.82.E0.B0.AA.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B0.A6.E0.B0.BE.E0.B0.AF_.E0.B0.A6.E0.B1.81.E0.B0.B8.E0.B1.8D.E0.B0.A4.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>సంప్రదాయ దుస్తులు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=34" title="విభాగాన్ని మార్చు: సంప్రదాయ దుస్తులు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>పనామియన్ పురుషులు " మాంటునొ " అనే సప్రదాయదుస్తులు ధరిస్తుంటారు. ఇందులో తెల్లని కాటన్ షర్ట్, ట్రౌజర్, అల్లిన స్ట్రా టోపీ ఉంటాయి.పనామా <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="స్త్రీలు">స్త్రీలు</a> పొల్లెరా అనే సంప్రదాయ <a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="దుస్తులు">దుస్తులు</a> ధరిస్తారు.ఇది 16వ శతాబ్దంలో స్పెయిన్‌లో రూపొందించబడింది. 1800లో ఇది పనామా సంప్రదాయ దుస్తులలో ప్రధానమైనదిగా మారింది. దీనిని ఆరంభంలో స్త్రీలు, సేవకులు, వెట్ నర్సులు ధరించే వారు. తరువాత దీనిని పైతరగతి స్త్రీలు ధరించడం మొదలైంది.పొల్లెరా తయారుచేయడానికి కాంబ్రిక్ లేక ఫైన్ లైనెన్ వస్త్రాలతో తయారుచేస్తారు. పనామా సంప్రదాయ దుస్తులను పెరేడ్ సమయాలలో ధరిస్తుంటారు.<sup id="cite_ref-69" class="reference"><a href="#cite_note-69"><span class="cite-bracket">[</span>69<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="సాహిత్యం"><span id=".E0.B0.B8.E0.B0.BE.E0.B0.B9.E0.B0.BF.E0.B0.A4.E0.B1.8D.E0.B0.AF.E0.B0.82"></span>సాహిత్యం</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=35" title="విభాగాన్ని మార్చు: సాహిత్యం"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ప్రొఫెసర్ రోడ్రిగో మిరో వెలువరించిన వివరణల ఆధారంగా పనామా గురించి మొదటి కథను గొంజలో ఫెర్నాండెజ్ డే ఓవియాడో వోల్డేస్ రాశాడని భావిస్తున్నారు. అది <i> హిస్టోరియా జనరల్ య న్యా సహజ డి లాస్ ఇండియస్ </i>లో ప్రచురించబడింది పనామలో జన్మించిన కొంతమంది <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B0%B5%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="కవులు">కవులు</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%BE_%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B9%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81" title="నవలా సాహిత్యము">నవలా</a> రచయితలు: </p> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4131619">.mw-parser-output .div-col{margin-top:0.3em;column-width:30em}.mw-parser-output .div-col-small{font-size:90%}.mw-parser-output .div-col-rules{column-rule:1px solid #aaa}.mw-parser-output .div-col dl,.mw-parser-output .div-col ol,.mw-parser-output .div-col ul{margin-top:0}.mw-parser-output .div-col li,.mw-parser-output .div-col dd{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}</style><div class="div-col" style="column-width: 30em;">2</div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="క్రీడలు"><span id=".E0.B0.95.E0.B1.8D.E0.B0.B0.E0.B1.80.E0.B0.A1.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>క్రీడలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=36" title="విభాగాన్ని మార్చు: క్రీడలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:Carlos_Ruiz.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Carlos_Ruiz.jpg/170px-Carlos_Ruiz.jpg" decoding="async" width="170" height="246" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Carlos_Ruiz.jpg/255px-Carlos_Ruiz.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Carlos_Ruiz.jpg 2x" data-file-width="334" data-file-height="483" /></a><figcaption>Panamanian baseball catcher <a href="/w/index.php?title=Carlos_Ruiz_(baseball)&action=edit&redlink=1" class="new" title="Carlos Ruiz (baseball) (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Carlos Ruiz</a> during 2007 Spring Training.</figcaption></figure> <p>పనామాలో యు.ఎస్. ప్రభావం క్రీడలలో చూడవచ్చు. పనామా నేషనల్ క్రీడ బేస్‌బాల్. పనామాలోని " నేషనల్ బేస్ టీం " అంతర్జాతీయ క్రీడలలో పాల్గొంటుంది. దాదాపు 40 పనామియన్ క్రీడాకారులు యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో ప్రొఫెషనల్ బేస్‌బాల్ క్రీడలలో పాల్గొన్నారు. సెంట్రల్ అమెరికన్ దేశాలలో మిగిలిన దేశాలకంటే పనామా క్రీడాకారులు అధికంగా యునైటెడ్ స్టేట్స్ క్రీడలలో పాల్గొంటున్నారు.<sup id="cite_ref-70" class="reference"><a href="#cite_note-70"><span class="cite-bracket">[</span>70<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> ప్రముఖ క్రీడాకారులలో బ్రూస్ చెన్, రాడ్ కేర్వ్, మారియానో రివెరా, కార్లోస్ లీ, మానే సాన్గ్గిల్లే, కార్లోస్ రూయిజ్ (బేస్ బాల్) ప్రాధాన్యత కలిగి ఉన్నారు.బాక్సింగ్లో, నాలుగు పనామాయన్లు " ఇంటర్నేషనల్ బాక్సింగ్ హాల్ ఆఫ్ ఫేం "లో ఉన్నారు: రాబర్టో దురన్, యుసేబియో పెడ్రోజా, ఇస్మాల్ లగున, పనామా అల్ బ్రౌన్. ఆగస్టు 2016 లో పనామాలో ఇద్దరు క్రీడాకారులు వరల్డ్ <a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A7%E0%B0%82&action=edit&redlink=1" class="new" title="ముష్టి యుద్ధం (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">బాక్సింగ్</a> ఛాంపియన్స్‌గా వెలుగులోకి వచ్చారు: గుల్లెర్మో జోన్స్, అన్సెల్మో మోరెనో. </p><p>20వ శతాబ్దం నుండి పనామియన్లకు ఫుట్ బాల్ అభిమాన క్రీడలలో ఒకటి అయింది. లిగా పనామామెనా డీ ఫుట్‌బాల్, పనామా జాతీయ ఫుట్‌బాల్ జట్టు చక్కని నైపుణ్యం ప్రదర్శిస్తున్నాయి. జట్టులోని క్రీడాకారులలో లూమిస్ ఎర్నెస్టో టాపియా, రోమ్మెల్ ఫెర్నాండెజ్, దిలీ వాల్డెస్ బ్రదర్స్: అర్మండో డెల్ వాల్డెస్ (అర్మాండో), జూలియో సేసార్ డెల్ వాల్డెస్ | (జూలియో), జార్జ్ డెల్ వాల్డెస్, జైమ్ పెండో, ఫెలిపే బలోయ్, లూయిస్ తేజాడా, బ్లాస్ పెరెజ్, రోమన్ టోర్రెస్, హెరాల్డ్ కమ్మింగ్స్ వంటి క్రీడాకారులు తమ ఉన్నత ప్రావిణ్యత నిరూపించు కున్నారు. </p><p>పనామాలో బాస్కెట్ బాల్ ప్రాబల్యత సంతరించుకుంది. పనామాలో అంతర్జాతీయస్థాయి బాస్కెట్ బాల్ క్రీడలలో పాల్గొనడానికి రీజనల్ జట్టులు, స్క్వాడులు ఉన్నాయి. రోలండో బ్లాక్మ్యాన్ (నాలుగు-సార్లు ఎన్.బి.ఎ. ఆల్-స్టార్), 10 సంవత్సరాలు కేప్టెనగా పనిచేసిన కెవిన్ డేలే (హార్లెం గ్లొబెట్రోట్లర్స్ షోమన్) పనామియన్ బాస్కెట్ బాల్ క్రీడా కారులలో ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉన్నారు. </p><p>ఇతర క్రీడలలో <a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%80%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D" title="వాలీబాల్">వాలీబాల్</a>, టీక్వొండో, <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%AB%E0%B1%8D" title="గోల్ఫ్">గోల్ఫ్</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%81" class="mw-redirect" title="టెన్నిసు">టెన్నిస్</a> ప్రాబల్యత కలిగి ఉన్నాయి. <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8A%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="కొలంబియా">కొలంబియా</a>, <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="కోస్టారీకా">కోస్టారీకా</a> వరకు <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160728065540/http://www.transpanama.org/">ట్రాంస్ పనామా </a> పేరుతో లాంగ్ డిస్టెంస్ హైకింగ్ ట్రైల్ నిర్మించబడింది. </p><p>పనామాలో ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉన్న ఇతర సంప్రదాయేతర క్రీడలలో " ట్రియాత్లాన్ " క్రీడ దేశవ్యాప్తంగా పలు అథ్లెట్ల దృష్టిని ఆకర్షిస్తుంది. అలాగే పనామా అంతర్జాతీయం ఈక్రీడలకు ఆతిథ్యం ఇస్తుంది. " ఫ్లాగ్ ఫుట్ బాల్ " క్రీడలో పురుషులకు, మహిళలకు క్రమంగా ఆదరణ అధికమౌతూ ఉంది. ఈ క్రీడలను కాలువ నిర్మాణంలో పల్గొంటున్న అమెరికన్లు పనామాలో ప్రవేశపెట్టారు. పనమాక్రీడా కారులు అంతర్జాతీయంగా ఈక్రీడలో పాల్గొంటూ ఉన్నారు. ఈక్రీడలలో పాల్గొంటున్న ఉత్తమ జట్లలో పనామా జట్టు ఒకటిగా గుర్తించబడుతుంది. రిఫరీలు ఈక్రీడను " టర్కీ బాల్ " అని పేర్కొంటున్నారు. పనామాలో ఇతర జనాదరణ కలిగిన క్రీడలలో అమెరికన్ ఫుట్ బాల్, రగ్బీ ఫుట్ బాల్, హాకీ, సాఫ్ట్ బాల్, అమెచ్యూర్ క్రీడలు ప్రాధాన్యత కలిగి ఉన్నాయి. పనామాలో స్కేట్ బోర్డింగ్, బి.ఎం.ఎక్స్., సర్ఫింగ్ మొదలైన క్రీడలకు కూడా జనాదరణ అధికంగా ఉంది. పనామా శాంటా కాటలినా, వెనావ్ బీచులలో ఐ.ఎస్.ఎ. వరల్డ్ సర్ఫింగ్ క్రీడలకు ఆతిథ్యం ఇస్తుంది. </p><p>లాంగ్ జంప్ క్రీడలో " ఇర్వింగ్ సలాడినొ " 2008 ఒలింపిక్ క్రీడలో మొదటి <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%82" title="బంగారం">బంగారు</a> పతకం సాధించింది. 2012 లో " లండన్ ఒలింపిక్స్ " క్రీడలలో 8 మంది వైవిధ్యమైన అథ్లెట్ క్రీడాకారులు పనామా తరఫున పాల్గొన్నారు: ఇర్వింగ్ సలాడినొ (లాంగ్ జంప్) అలాంసొ ఎడ్వర్డ్, ఆండ్రియా ఫెర్రిస్ (ట్రాక్, ఫీల్డ్‌), డియాగొ కాస్టిల్లో (స్విమ్మింగ్),కరోలినా కార్స్టెంస్ (టీక్వండొ). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="వాతావరణ_మార్పులు"><span id=".E0.B0.B5.E0.B0.BE.E0.B0.A4.E0.B0.BE.E0.B0.B5.E0.B0.B0.E0.B0.A3_.E0.B0.AE.E0.B0.BE.E0.B0.B0.E0.B1.8D.E0.B0.AA.E0.B1.81.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>వాతావరణ మార్పులు</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=37" title="విభాగాన్ని మార్చు: వాతావరణ మార్పులు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>Panama was one of the few countries that did not enter an <a href="/w/index.php?title=Intended_Nationally_Determined_Contributions&action=edit&redlink=1" class="new" title="Intended Nationally Determined Contributions (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">INDC</a> at <a href="/w/index.php?title=COP21&action=edit&redlink=1" class="new" title="COP21 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">COP21</a>. </p><p><sup id="cite_ref-71" class="reference"><a href="#cite_note-71"><span class="cite-bracket">[</span>71<span class="cite-bracket">]</span></a></sup><sup id="cite_ref-72" class="reference"><a href="#cite_note-72"><span class="cite-bracket">[</span>72<span class="cite-bracket">]</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="మూలాలు"><span id=".E0.B0.AE.E0.B1.82.E0.B0.B2.E0.B0.BE.E0.B0.B2.E0.B1.81"></span>మూలాలు</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&action=edit&section=38" title="విభాగాన్ని మార్చు: మూలాలు"><span>మార్చు</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4300226">.mw-parser-output .reflist{margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}@media screen{.mw-parser-output .reflist{font-size:90%}}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-imf2-1"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-imf2_1-0">1.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-imf2_1-1">1.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-imf2_1-2">1.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-imf2_1-3">1.3</a></sup></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4342780">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")right 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")right 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:var(--color-error,#d33)}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#2C882D;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}}</style><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2012/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=47&pr.y=2&sy=2009&ey=2012&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=283&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=">"Panama"</a>. International Monetary Fund<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">April 19,</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Panama&rft.pub=International+Monetary+Fund&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.imf.org%2Fexternal%2Fpubs%2Fft%2Fweo%2F2012%2F01%2Fweodata%2Fweorept.aspx%3Fpr.x%3D47%26pr.y%3D2%26sy%3D2009%26ey%3D2012%26scsm%3D1%26ssd%3D1%26sort%3Dcountry%26ds%3D.%26br%3D1%26c%3D283%26s%3DNGDPD%252CNGDPDPC%252CPPPGDP%252CPPPPC%252CLP%26grp%3D0%26a%3D&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-wb-gini-2"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-wb-gini_2-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/">"Gini Index"</a>. World Bank<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">March 2,</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Gini+Index&rft.pub=World+Bank&rft_id=http%3A%2F%2Fdata.worldbank.org%2Findicator%2FSI.POV.GINI%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-HDI-3"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-HDI_3-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Table1.pdf">"Human Development Report 2011"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. United Nations. 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">November 5,</span> 2011</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Human+Development+Report+2011&rft.pub=United+Nations&rft.date=2011&rft_id=http%3A%2F%2Fhdr.undp.org%2Fen%2Fmedia%2FHDR_2011_EN_Table1.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-cia-4"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-cia_4-0">4.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-cia_4-1">4.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-cia_4-2">4.2</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181225154224/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/pm.html%20">"CIA – The World Factbook"</a>. Cia.gov. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/pm.html">the original</a> on 2018-12-25<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">December 23,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CIA+%E2%80%93+The+World+Factbook&rft.pub=Cia.gov&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Fpm.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-5">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160323183727/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2195.html">"CIA – The World Factbook – Field Listing – GDP (official exchange rate)"</a>. <a href="/w/index.php?title=CIA&action=edit&redlink=1" class="new" title="CIA (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">CIA</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2195.html">the original</a> on 2016-03-23<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">January 12,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CIA+%E2%80%93+The+World+Factbook+%E2%80%93+Field+Listing+%E2%80%93+GDP+%28official+exchange+rate%29&rft.pub=CIA&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Ffields%2F2195.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span> And: <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110604195034/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2001rank.html">"CIA – The World Factbook – Country Comparison – National product"</a>. CIA. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2001rank.html">the original</a> on 2011-06-04<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">January 12,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CIA+%E2%80%93+The+World+Factbook+%E2%80%93+Country+Comparison+%E2%80%93+National+product&rft.pub=CIA&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Frankorder%2F2001rank.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span> See also: <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2008/02/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2008&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=336%2C213%2C263%2C268%2C343%2C273%2C218%2C278%2C223%2C283%2C228%2C288%C233%2C293%2C238%2C243%2C248%2C366%2C253%2C369%2C298%2C258%2C299&s=PPPGDP&grp=0&a=&pr1.x=19&pr1.y=6">IMF.org</a></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-6">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131105030926/http://www.nationmaster.com/graph/eco_fin_con_exp_etc_ann_gro-consumption-expenditure-etc-annual-growth">"Annual % Growth – Final Consumption Expenditure, Etc. statistics – countries compared"</a>. NationMaster. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nationmaster.com/graph/eco_fin_con_exp_etc_ann_gro-consumption-expenditure-etc-annual-growth">the original</a> on 2013-11-05<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 26,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Annual+%25+Growth+%E2%80%93+Final+Consumption+Expenditure%2C+Etc.+statistics+%E2%80%93+countries+compared&rft.pub=NationMaster&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nationmaster.com%2Fgraph%2Feco_fin_con_exp_etc_ann_gro-consumption-expenditure-etc-annual-growth&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-7">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.nationmaster.com/graph/eco_fin_con_exp_etc_con_2000_us_percap-constant-2000-us-per-capita">"Final Consumption Expenditure, Etc. constant 2000 us$ (per capita) (most recent) by country"</a>. Nationmaster.com<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 26,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Final+Consumption+Expenditure%2C+Etc.+constant+2000+us%24+%28per+capita%29+%28most+recent%29+by+country&rft.pub=Nationmaster.com&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.nationmaster.com%2Fgraph%2Feco_fin_con_exp_etc_con_2000_us_percap-constant-2000-us-per-capita&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-HDI10-8"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-HDI10_8-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFUNDP_Human_Development_Report_2010" class="citation web cs1">UNDP Human Development Report 2010. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Complete.pdf">"Table 1: Human development index 2010 and its components"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. <a href="/w/index.php?title=UNDP&action=edit&redlink=1" class="new" title="UNDP (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">UNDP</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">November 6,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Table+1%3A+Human+development+index+2010+and+its+components&rft.pub=UNDP&rft.au=UNDP+Human+Development+Report+2010&rft_id=http%3A%2F%2Fhdr.undp.org%2Fen%2Fmedia%2FHDR_2010_EN_Complete.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span><span class="cs1-maint citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:Cite_web" title="మూస:Cite web">cite web</a>}}</code>: CS1 maint: numeric names: authors list (<a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_maint:_numeric_names:_authors_list" title="వర్గం:CS1 maint: numeric names: authors list">link</a>)</span> p. 144</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-9">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/country_profiles/1229332.stm">"Country profile: Panama"</a>. <i>BBC News</i>. June 30, 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=BBC+News&rft.atitle=Country+profile%3A+Panama&rft.date=2010-06-30&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Famericas%2Fcountry_profiles%2F1229332.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-10">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFAustin_Alchon2003" class="citation book cs1">Austin Alchon, Suzanne (2003). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=YiHHnV08ebkC&pg=PA67"><i>A pest in the land: new world epidemics in a global perspective</i></a>. University of New Mexico Press. pp. 67–74. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/0-8263-2871-7" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/0-8263-2871-7"><bdi>0-8263-2871-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=A+pest+in+the+land%3A+new+world+epidemics+in+a+global+perspective&rft.pages=67-74&rft.pub=University+of+New+Mexico+Press&rft.date=2003&rft.isbn=0-8263-2871-7&rft.aulast=Austin+Alchon&rft.aufirst=Suzanne&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DYiHHnV08ebkC%26pg%3DPA67&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Mayo,_J_2004-11"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Mayo,_J_2004_11-0">↑</a></span> <span class="reference-text">Mayo, J. (2004). <i>La Industria prehispánica de conchas marinas en Gran Coclé</i>, Panamá. Diss. U Complutense de Madrid, pp. 9–10.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-12">↑</a></span> <span class="reference-text">Piperno, D. R. (1984). <i>The Application of Phytolith Analysis to the Reconstruction of Plant Subsistence and Environments in Prehistoric Panama</i>. Dissertation, Temple University. Philadelphia, vol. 8 pp. 21–43.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-13">↑</a></span> <span class="reference-text">Hays, J. N. (2005). <i><a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=GyE8Qt-kS1kC&pg=PA82">Epidemics and pandemics: their impacts on human history</a></i>, ABC-CLIO, pp. 82–83, <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/1-85109-658-2" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/1-85109-658-2">1-85109-658-2</a></span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-14">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFPike,_Ruth2007" class="citation journal cs1">Pike, Ruth (2007). "Black Rebels: Cimarrons in Sixteenth Century Panama". <i>The Americas</i>. <b>64</b> (2): 243–66. <a href="/wiki/Doi_(identifier)" class="mw-redirect" title="Doi (identifier)">doi</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.1353%2Ftam.2007.0161">10.1353/tam.2007.0161</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=The+Americas&rft.atitle=Black+Rebels%3A+Cimarrons+in+Sixteenth+Century+Panama&rft.volume=64&rft.issue=2&rft.pages=243-66&rft.date=2007&rft_id=info%3Adoi%2F10.1353%2Ftam.2007.0161&rft.au=Pike%2C+Ruth&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-15"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-15">↑</a></span> <span class="reference-text">"<a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.historic-uk.com/HistoryUK/Scotland-History/DarienScheme.htm">The Darien Scheme – The Fall of Scotland</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20120205194052/http://www.historic-uk.com/HistoryUK/Scotland-History/DarienScheme.htm">Archived</a> 2012-02-05 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>", Historic UK</span> </li> <li id="cite_note-16"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-16">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFMüller-Schwarze2015" class="citation book cs1">Müller-Schwarze, Nina K. (2015). <i>The Blood of Victoriano Lorenzo: An Ethnography of the Cholos of Northern Coclé Province</i>. Jefferson, North Carolina: McFarland Press.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=The+Blood+of+Victoriano+Lorenzo%3A+An+Ethnography+of+the+Cholos+of+Northern+Cocl%C3%A9+Province.&rft.place=Jefferson%2C+North+Carolina&rft.pub=McFarland+Press&rft.date=2015&rft.aulast=M%C3%BCller-Schwarze&rft.aufirst=Nina+K.&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-17"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-17">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180116174922/http://www.banrepcultural.org/node/86421">"Separación de Panamá: la historia desconocida"</a>. banrepcultural.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.banrepcultural.org/node/86421">the original</a> on 2018-01-16<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-04-09</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Separaci%C3%B3n+de+Panam%C3%A1%3A+la+historia+desconocida&rft.pub=banrepcultural.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.banrepcultural.org%2Fnode%2F86421&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-18"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-18">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://countrystudies.us/panama/8.htm">"The 1903 Treaty and Qualified Independence"</a>. <a href="/w/index.php?title=U.S._Library_of_Congress&action=edit&redlink=1" class="new" title="U.S. Library of Congress (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">U.S. Library of Congress</a>. 2009<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2009-05-01</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+1903+Treaty+and+Qualified+Independence&rft.pub=U.S.+Library+of+Congress&rft.date=2009&rft_id=http%3A%2F%2Fcountrystudies.us%2Fpanama%2F8.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-19"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-19">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171009021454/http://www.banrepcultural.org/blaavirtual/revistas/credencial/junio2004/panama%20ultimo.htm">"Panamá: el último año"</a>. banrepcultural.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.banrepcultural.org/blaavirtual/revistas/credencial/junio2004/panama%20ultimo.htm">the original</a> on 2017-10-09<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-04-09</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Panam%C3%A1%3A+el+%C3%BAltimo+a%C3%B1o&rft.pub=banrepcultural.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.banrepcultural.org%2Fblaavirtual%2Frevistas%2Fcredencial%2Fjunio2004%2Fpanama%2520ultimo.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Pizzurno_Gelós_1989-20"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Pizzurno_Gelós_1989_20-0">20.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Pizzurno_Gelós_1989_20-1">20.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Pizzurno_Gelós_1989_20-2">20.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Pizzurno_Gelós_1989_20-3">20.3</a></sup></span> <span class="reference-text">Pizzurno Gelós, Patricia and Celestino Andrés Araúz (1996) <i>Estudios sobre el Panamá Republicano (1903–1989)</i>. Colombia: Manfer S.A.</span> </li> <li id="cite_note-21"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-21">↑</a></span> <span class="reference-text">Mon Pinzón, Ramón Arturo (1979). <i>Historia de la Migración China Durante la Construcción del Ferrocarril de Panamá</i>. Masters Thesis. México: El Colegio de México.</span> </li> <li id="cite_note-22"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-22">↑</a></span> <span class="reference-text">Zárate, Abdiel (November 9, 2003). "Muertos y desaparecidos durante la época militar." Extra-centennial issue of <i>La Prensa</i>.</span> </li> <li id="cite_note-Acosta,_Coleen_2008-23"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-Acosta,_Coleen_2008_23-0">23.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-Acosta,_Coleen_2008_23-1">23.1</a></sup></span> <span class="reference-text">Acosta, Coleen (October 24, 2008). <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.stanford.edu/class/e297a/Panama%20Imperialism%20and%20Struggle.htm">"Iraq: a Lesson from Panama Imperialism and Struggle for Sovereignty"</a>. <i>Journals of the Stanford Course on Prejudice and Poverty</i>.</span> </li> <li id="cite_note-24"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-24">↑</a></span> <span class="reference-text"><i>New York Times</i>. A Transcript of President Bush's Address on the Decision to Use Force, December 21, 1989. Web. Jan. 2, 2008.</span> </li> <li id="cite_note-25"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-25">↑</a></span> <span class="reference-text">Cajar Páez, Aristides. "La invasion." Extra-centennial issue of La Prensa,Nov.9 (2003): 22. Print.</span> </li> <li id="cite_note-26"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-26">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFJohn_Pike" class="citation web cs1">John Pike. <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.globalsecurity.org/military/ops/just_cause.htm">"Operation Just Cause"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">October 25,</span> 2014</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Operation+Just+Cause&rft.au=John+Pike&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.globalsecurity.org%2Fmilitary%2Fops%2Fjust_cause.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-27"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-27">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.un.org/documents/ga/res/44/a44r240.htm">"Effects of the military intervention by the United States of America in Panama on the situation in Central America"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Effects+of+the+military+intervention+by+the+United+States+of+America+in+Panama+on+the+situation+in+Central+America&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.un.org%2Fdocuments%2Fga%2Fres%2F44%2Fa44r240.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-28"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-28">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.nytimes.com/1989/12/24/world/fighting-panama-united-nations-security-council-condemnation-invasion-vetoed.html">"Fighting in Panama: United Nations; Security Council Condemnation of Invasion Vetoed"</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Fighting+in+Panama%3A+United+Nations%3B+Security+Council+Condemnation+of+Invasion+Vetoed&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.nytimes.com%2F1989%2F12%2F24%2Fworld%2Ffighting-panama-united-nations-security-council-condemnation-invasion-vetoed.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-29"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-29">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304103819/http://www.roatan.com/About-Locations/Panama.pdf">"Panama"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.roatan.com/About-Locations/Panama.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 2016-03-04<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2017-07-04</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Panama&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.roatan.com%2FAbout-Locations%2FPanama.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-30"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-30">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170630205113/http://topdocumentaryfilms.com/the-panama-deception/">"The Panama Deception. Dir. Barbara Trent. Empowerment Project, 1992 documentary"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://topdocumentaryfilms.com/the-panama-deception/">the original</a> on 2017-06-30<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2017-07-04</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+Panama+Deception.+Dir.+Barbara+Trent.+Empowerment+Project%2C+1992+documentary&rft_id=http%3A%2F%2Ftopdocumentaryfilms.com%2Fthe-panama-deception%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-31"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-31">↑</a></span> <span class="reference-text">Blum, William. Killing Hope: U.S. Military and C.I.A. Interventions Since World War II -Common Courage Press, 2008.</span> </li> <li id="cite_note-Panama-32"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Panama_32-0">↑</a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="te" dir="ltr">ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <code><ref></code> ట్యాగు; <code>Panama</code> అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు</span></li> <li id="cite_note-33"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-33">↑</a></span> <span class="reference-text">Pastor, Robert A. (2001) <i>Exiting the Whirlpool: U.S. Foreign Policy Toward Latin America and the Caribbean</i>, p. 96, <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/0813338115" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/0813338115">0813338115</a>.</span> </li> <li id="cite_note-:0-34"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:0_34-0">34.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:0_34-1">34.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://2009-2017.state.gov/outofdate/bgn/panama/95380.htm">"Panama (11/07)"</a>. <i>U.S. Department of State</i><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2017-04-02</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=U.S.+Department+of+State&rft.atitle=Panama+%2811%2F07%29&rft_id=https%3A%2F%2F2009-2017.state.gov%2Foutofdate%2Fbgn%2Fpanama%2F95380.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-35"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-35">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation news cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/country_profiles/1229332.stm">"Panama Country Profile"</a>. BBC. June 30, 2010<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 25,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=Panama+Country+Profile&rft.date=2010-06-30&rft_id=http%3A%2F%2Fnews.bbc.co.uk%2F2%2Fhi%2Famericas%2Fcountry_profiles%2F1229332.stm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-area-36"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-area_36-0">↑</a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="te" dir="ltr">ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <code><ref></code> ట్యాగు; <code>area</code> అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు</span></li> <li id="cite_note-37"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-37">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFCEPAL_–_Naciones_Unidas2010" class="citation web cs1">CEPAL – Naciones Unidas (March 22, 2010). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110511140155/http://www.eclac.cl/cgi-bin/getprod.asp?xml=%2FTransporte%2Fnoticias%2Fnoticias%2F8%2F38828%2FP38828.xml&base=%2Ftpl%2Ftop-bottom.xsl">"Ranking 2009 de Actividad portuaria de contenedores en América Latina y el Caribe"</a>. Eclac.cl. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.eclac.cl/cgi-bin/getprod.asp?xml=/Transporte/noticias/noticias/8/38828/P38828.xml&base=/tpl/top-bottom.xsl">the original</a> on 2011-05-11<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">December 23,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Ranking+2009+de+Actividad+portuaria+de+contenedores+en+Am%C3%A9rica+Latina+y+el+Caribe&rft.pub=Eclac.cl&rft.date=2010-03-22&rft.au=CEPAL+%E2%80%93+Naciones+Unidas&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.eclac.cl%2Fcgi-bin%2Fgetprod.asp%3Fxml%3D%2FTransporte%2Fnoticias%2Fnoticias%2F8%2F38828%2FP38828.xml%26base%3D%2Ftpl%2Ftop-bottom.xsl&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-38"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-38">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170712093447/http://www.worldportsource.com/ports/PAN_Port_of_Balboa_1602.php">"Port of Balboa"</a>. World Port Source. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.worldportsource.com/ports/PAN_Port_of_Balboa_1602.php">the original</a> on 2017-07-12<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">December 23,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Port+of+Balboa&rft.pub=World+Port+Source&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.worldportsource.com%2Fports%2FPAN_Port_of_Balboa_1602.php&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-39"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-39">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20141028134321/http://www.petroterminal.com/index.php?option=com_content&view=article&id=32:history&catid=7:corporate-profile&Itemid=98&lang=en">"Our History"</a>. Petroterminal.com. February 9, 1997. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.petroterminal.com/index.php?option=com_content&view=article&id=32%3Ahistory&catid=7%3Acorporate-profile&Itemid=98&lang=en">the original</a> on 2014-10-28<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">December 23,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Our+History&rft.pub=Petroterminal.com&rft.date=1997-02-09&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.petroterminal.com%2Findex.php%3Foption%3Dcom_content%26view%3Darticle%26id%3D32%253Ahistory%26catid%3D7%253Acorporate-profile%26Itemid%3D98%26lang%3Den&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-40"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-40">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100717100429/http://www.latinbusinesschronicle.com/app/article.aspx?id=3702">"Latin Business Chronicle"</a>. Latin Business Chronicle. October 7, 2009. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.latinbusinesschronicle.com/app/article.aspx?id=3702">the original</a> on 2010-07-17<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 26,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Latin+Business+Chronicle&rft.pub=Latin+Business+Chronicle&rft.date=2009-10-07&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.latinbusinesschronicle.com%2Fapp%2Farticle.aspx%3Fid%3D3702&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-41"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-41">↑</a></span> <span class="reference-text">Sullivan M.P. 2011 February 2. Panama: Politics and Economic Conditions and U.S. Relations. Congressional Research Service.</span> </li> <li id="cite_note-42"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-42">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121011012306/http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/LACEXT/PANAMAEXTN/0,,contentMDK:21045664~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:343561,00.html">"Panama"</a>. World Bank. April 15, 2010. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/LACEXT/PANAMAEXTN/0,,contentMDK:21045664~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:343561,00.html">the original</a> on 2012-10-11<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 25,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Panama&rft.pub=World+Bank&rft.date=2010-04-15&rft_id=http%3A%2F%2Fweb.worldbank.org%2FWBSITE%2FEXTERNAL%2FCOUNTRIES%2FLACEXT%2FPANAMAEXTN%2F0%2C%2CcontentMDK%3A21045664~pagePK%3A141137~piPK%3A141127~theSitePK%3A343561%2C00.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-43"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-43">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.DDAY">"Poverty headcount ratio at $1.25 a day (PPP) (% of population)"</a>. World Bank<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">October 25,</span> 2013</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Poverty+headcount+ratio+at+%241.25+a+day+%28PPP%29+%28%25+of+population%29&rft.pub=World+Bank&rft_id=http%3A%2F%2Fdata.worldbank.org%2Findicator%2FSI.POV.DDAY&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-44"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-44">↑</a></span> <span class="reference-text">Oancea, Dan (January 2009). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110516031334/http://magazine.mining.com/Issues/0901/MiningCentralAmerica.pdf">Mining in Central America</a>. Magazine.mining.com, pp. 10–12.</span> </li> <li id="cite_note-45"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-45">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFParkEssayyad2012" class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">Park, Yoon S.; Essayyad, Musa (2012-12-06). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.fr/books?id=JHLvCAAAQBAJ&pg=PA9&lpg=PA9&dq=panama+international+financial+center+WSJ&source=bl&ots=HUC5E97CHN&sig=DNKCSZsdCrF13EU3j9jcnCxXDK4&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwj-rZzLsaTUAhVHBcAKHQmgBfg4ChDoAQhPMAg#v=onepage&q=panama%20international%20financial%20center%20WSJ&f=false"><i>International Banking and Financial Centers</i></a> (in ఇంగ్లీష్). Springer Science & Business Media. <a href="/wiki/ISBN_(identifier)" class="mw-redirect" title="ISBN (identifier)">ISBN</a> <a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%95%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81/9789400925045" title="ప్రత్యేక:పుస్తకమూలాలు/9789400925045"><bdi>9789400925045</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=book&rft.btitle=International+Banking+and+Financial+Centers&rft.pub=Springer+Science+%26+Business+Media&rft.date=2012-12-06&rft.isbn=9789400925045&rft.aulast=Park&rft.aufirst=Yoon+S.&rft.au=Essayyad%2C+Musa&rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.fr%2Fbooks%3Fid%3DJHLvCAAAQBAJ%26pg%3DPA9%26lpg%3DPA9%26dq%3Dpanama%2Binternational%2Bfinancial%2Bcenter%2BWSJ%26source%3Dbl%26ots%3DHUC5E97CHN%26sig%3DDNKCSZsdCrF13EU3j9jcnCxXDK4%26hl%3Dfr%26sa%3DX%26ved%3D0ahUKEwj-rZzLsaTUAhVHBcAKHQmgBfg4ChDoAQhPMAg%23v%3Donepage%26q%3Dpanama%2520international%2520financial%2520center%2520WSJ%26f%3Dfalse&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-:1-46"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-:1_46-0">46.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-:1_46-1">46.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170818023452/https://www.presidencia.gob.pa/tmp/file/1503/INDEPENDENT%20EXPERT%20COMMITTEE.pdf">"Committee of Independent Experts"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Presidency of the Republic of Panama. November 18, 2016. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.presidencia.gob.pa/tmp/file/1503/INDEPENDENT%20EXPERT%20COMMITTEE.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 2017-08-18.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Committee+of+Independent+Experts&rft.pub=Presidency+of+the+Republic+of+Panama&rft.date=2016-11-18&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.presidencia.gob.pa%2Ftmp%2Ffile%2F1503%2FINDEPENDENT%2520EXPERT%2520COMMITTEE.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-47"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-47">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.imf.org/external/NP/ofca/OFCA.aspx#P">"Offshore Financial Centers (OFCs): IMF Staff Assessments (OFCA)"</a>. <i>www.imf.org</i> (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్)<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2017-06-04</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=www.imf.org&rft.atitle=Offshore+Financial+Centers+%28OFCs%29%3A+IMF+Staff+Assessments+%28OFCA%29&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.imf.org%2Fexternal%2FNP%2Fofca%2FOFCA.aspx%23P&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-travel-48"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-travel_48-0">48.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-travel_48-1">48.1</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://travel.state.gov/travel/cis_pa_tw/cis/cis_994.html">"Panama: Country-specific information"</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20131204211128/http://travel.state.gov/travel/cis_pa_tw/cis/cis_994.html">Archived</a> 2013-12-04 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>. <a href="/w/index.php?title=U.S._Department_of_State&action=edit&redlink=1" class="new" title="U.S. Department of State (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">U.S. Department of State</a> (March 18, 2009). <span typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/PD-icon.svg/15px-PD-icon.svg.png" decoding="async" width="15" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/PD-icon.svg/23px-PD-icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/PD-icon.svg/30px-PD-icon.svg.png 2x" data-file-width="196" data-file-height="196" /></span></span> <i>This article incorporates text from this source, which is in the <a href="/wiki/Public_domain" class="mw-redirect" title="Public domain">public domain</a>.</i></span> </li> <li id="cite_note-49"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-49">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160225042851/http://www.mibus.com.pa/">"MiBus |"</a>. <i>mibus.com.pa</i>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://mibus.com.pa/">the original</a> on 2016-02-25<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-02-26</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=mibus.com.pa&rft.atitle=MiBus+%7C&rft_id=http%3A%2F%2Fmibus.com.pa%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-50"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-50">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1 cs1-prop-foreign-lang-source"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160223113154/http://www.elmetrodepanama.com/">"El Metro de Panamá"</a>. <i>El Metro de Panamá</i> (in యూరోపియన్ స్పానిష్). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://elmetrodepanama.com/">the original</a> on 2016-02-23<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-02-26</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=El+Metro+de+Panam%C3%A1&rft.atitle=El+Metro+de+Panam%C3%A1&rft_id=http%3A%2F%2Felmetrodepanama.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-51"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-51">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.redfrogbeach.com/panama.html">Redfrogbeach.com</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20091013113646/http://www.redfrogbeach.com/panama.html">Archived</a> 2009-10-13 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.islapalenque.com/location/panama">Isla Palenque</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20111030091917/http://www.islapalenque.com/location/panama">Archived</a> 2011-10-30 at the <a href="/wiki/Wayback_Machine" class="mw-redirect" title="Wayback Machine">Wayback Machine</a>, examples</span> </li> <li id="cite_note-52"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-52">↑</a></span> <span class="reference-text">Juan José Espino Sagel. <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304043803/http://www.pardinilaw.com/publications/news.php?newsid=271&p=3&catid=6">Panama enacts new Tourism Law: Law 80 of 2012</a>. pardinilaw.com</span> </li> <li id="cite_note-53"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-53">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130824191044/http://www.cepal.org/publicaciones/xml/2/27542/Anexo_estadistico.pdf">"CEPAL.org"</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.cepal.org/publicaciones/xml/2/27542/Anexo_estadistico.pdf">the original</a> <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 2013-08-24<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 26,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=CEPAL.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.cepal.org%2Fpublicaciones%2Fxml%2F2%2F27542%2FAnexo_estadistico.pdf&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-54"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-54">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100709145249/http://tcc.export.gov/Trade_Agreements/Bilateral_Investment_Treaties/index.asp">"List of BITs currently in effect"</a>. Tcc.export.gov. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://tcc.export.gov/Trade_Agreements/Bilateral_Investment_Treaties/index.asp">the original</a> on 2010-07-09<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">June 26,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=List+of+BITs+currently+in+effect&rft.pub=Tcc.export.gov&rft_id=http%3A%2F%2Ftcc.export.gov%2FTrade_Agreements%2FBilateral_Investment_Treaties%2Findex.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-55"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-55">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20121113033819/http://trade.gov/mas/ian/tradeagreements/fta/tg_ian_002427.asp">"The United States-Panama Trade Promotion Agreement (TPA)"</a>. trade.gov. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://trade.gov/mas/ian/tradeagreements/fta/tg_ian_002427.asp">the original</a> on 2012-11-13<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">October 31,</span> 2012</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+United+States-Panama+Trade+Promotion+Agreement+%28TPA%29&rft.pub=trade.gov&rft_id=http%3A%2F%2Ftrade.gov%2Fmas%2Fian%2Ftradeagreements%2Ffta%2Ftg_ian_002427.asp&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-census-56"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-census_56-0">↑</a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="te" dir="ltr">ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <code><ref></code> ట్యాగు; <code>census</code> అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు</span></li> <li id="cite_note-WPP_2012-57"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-WPP_2012_57-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110506065230/http://esa.un.org/unpd/wpp/index.htm">"Population Division of the Department of Economic and Social Affairs of the United Nations Secretariat, World Population Prospects: The 2012 Revision"</a>. Esa.un.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://esa.un.org/unpd/wpp/index.htm">the original</a> on 2011-05-06<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-04-09</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Population+Division+of+the+Department+of+Economic+and+Social+Affairs+of+the+United+Nations+Secretariat%2C+World+Population+Prospects%3A+The+2012+Revision&rft.pub=Esa.un.org&rft_id=http%3A%2F%2Fesa.un.org%2Funpd%2Fwpp%2Findex.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Estado_de_Información_Forestal_en_Panamá-58"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Estado_de_Información_Forestal_en_Panamá_58-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.fao.org/docrep/006/ad395s/AD395s06.htm">"Corredor Transístmico Panamá -Colón"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">August 5,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Corredor+Trans%C3%ADstmico+Panam%C3%A1+-Col%C3%B3n&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.fao.org%2Fdocrep%2F006%2Fad395s%2FAD395s06.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-59"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-59">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20181225154224/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/pm.html%20">"ఆర్కైవ్ నకలు"</a>. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/pm.html">the original</a> on 2018-12-25<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2012-09-03</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=%E0%B0%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%88%E0%B0%B5%E0%B1%8D+%E0%B0%A8%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B1%81&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.cia.gov%2Flibrary%2Fpublications%2Fthe-world-factbook%2Fgeos%2Fpm.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-60"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-60">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130307063455/http://www.iwgia.org/regions/latin-america/panama/887-update-2011-panama">"Update 2011 – Panama"</a>. Iwgia.org. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.iwgia.org/regions/latin-america/panama/887-update-2011-panama">the original</a> on 2013-03-07<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2013-06-15</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Update+2011+%E2%80%93+Panama&rft.pub=Iwgia.org&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.iwgia.org%2Fregions%2Flatin-america%2Fpanama%2F887-update-2011-panama&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-Ethnologue_Report_for_Panama-61"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-Ethnologue_Report_for_Panama_61-0">↑</a></span> <span class="reference-text"> <link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.ethnologue.com/country/PA">"Panama"</a><span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">August 5,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Panama&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.ethnologue.com%2Fcountry%2FPA&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-cia.gov-62"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-cia.gov_62-0">↑</a></span> <span class="error mw-ext-cite-error" lang="te" dir="ltr">ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <code><ref></code> ట్యాగు; <code>cia.gov</code> అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు</span></li> <li id="cite_note-report-63"><span class="mw-cite-backlink">↑ <sup><a href="#cite_ref-report_63-0">63.0</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-report_63-1">63.1</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-report_63-2">63.2</a></sup> <sup><a href="#cite_ref-report_63-3">63.3</a></sup></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90262.htm">International Religious Freedom Report 2007: Panama</a>. United States <a href="/w/index.php?title=Bureau_of_Democracy,_Human_Rights_and_Labor&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bureau of Democracy, Human Rights and Labor (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Bureau of Democracy, Human Rights and Labor</a> (September 14, 2007). <i>This article incorporates text from this source, which is in the <a href="/wiki/Public_domain" class="mw-redirect" title="Public domain">public domain</a>.</i></span> </li> <li id="cite_note-WCoC-64"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-WCoC_64-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170708044321/http://www.oikoumene.org/en/member-churches">"Panama"</a>. <i>World Council of Churches: WCC Member Churches</i>. World Council of Churches. January 1, 2006. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.oikoumene.org/en/member-churches">the original</a> on 2017-07-08<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">July 1,</span> 2008</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=unknown&rft.jtitle=World+Council+of+Churches%3A+WCC+Member+Churches&rft.atitle=Panama&rft.date=2006-01-01&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.oikoumene.org%2Fen%2Fmember-churches&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-guay-65"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-guay_65-0">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite id="CITEREFInternational_Community1994" class="citation journal cs1"><a href="/w/index.php?title=Bah%C3%A1%27%C3%AD_International_Community&action=edit&redlink=1" class="new" title="Bahá'í International Community (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">International Community, Bahá'í</a> (October–December 1994). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20140802031749/http://info.bahai.org/article-1-8-1-18.html">"In Panama, some Guaymis blaze a new path"</a>. <i>One Country</i>. <b>1994</b> (October–December). Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://info.bahai.org/article-1-8-1-18.html">the original</a> on 2014-08-02<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2017-07-15</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.jtitle=One+Country&rft.atitle=In+Panama%2C+some+Guaymis+blaze+a+new+path&rft.volume=1994&rft.issue=October%E2%80%93December&rft.date=1994-10%2F1994-12&rft.aulast=International+Community&rft.aufirst=Bah%C3%A1%27%C3%AD&rft_id=http%3A%2F%2Finfo.bahai.org%2Farticle-1-8-1-18.html&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-66"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-66">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080221084745/http://newsroom.lds.org/ldsnewsroom/eng/contact-us/panama">Panama</a>. LDS Newsroom. Retrieved December 13, 2008</span> </li> <li id="cite_note-67"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-67">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://panama-culture.com/">"The online almanac of Panama culture with travel links"</a>. Panama Culture<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">December 23,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=The+online+almanac+of+Panama+culture+with+travel+links&rft.pub=Panama+Culture&rft_id=http%3A%2F%2Fpanama-culture.com%2F&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-68"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-68">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/2030.htm">"Panama"</a>. Bureau of Western Hemisphere Affairs. June 23, 2010.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Panama&rft.pub=Bureau+of+Western+Hemisphere+Affairs&rft.date=2010-06-23&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.state.gov%2Fr%2Fpa%2Fei%2Fbgn%2F2030.htm&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-69"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-69">↑</a></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110726000349/http://discoverytheater.org/education/guides/2010/Celebremos%20Panama!%20Resource%20Guide.pdf">Celebremos Panama!</a>. Discovery Theater and Smithonian Latino Center</span> </li> <li id="cite_note-70"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-70">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20100720044412/http://www.thebaseballcube.com/cities/PN.shtml">"Baseball in Panama"</a>. The Baseball Cube. Archived from <a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.thebaseballcube.com/cities/PN.shtml">the original</a> on 2010-07-20<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">December 23,</span> 2010</span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Baseball+in+Panama&rft.pub=The+Baseball+Cube&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.thebaseballcube.com%2Fcities%2FPN.shtml&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-71"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-71">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2015-12-08/after-two-decades-of-stumbles-carbon-market-pioneers-revving-up#media-2">"Carbon Markets Are Making a Slow, But Steady, Comeback"</a>. Bloomberg<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-04-09</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=Carbon+Markets+Are+Making+a+Slow%2C+But+Steady%2C+Comeback&rft.pub=Bloomberg&rft_id=https%3A%2F%2Fwww.bloomberg.com%2Fnews%2Farticles%2F2015-12-08%2Fafter-two-decades-of-stumbles-carbon-market-pioneers-revving-up%23media-2&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-72"><span class="mw-cite-backlink"><a href="#cite_ref-72">↑</a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r4342780"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www4.unfccc.int/submissions/indc/Submission%20Pages/submissions.aspx">"INDC – Submissions"</a>. .unfccc.int<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2016-04-09</span></span>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&rft.genre=unknown&rft.btitle=INDC+%E2%80%93+Submissions&rft.pub=.unfccc.int&rft_id=http%3A%2F%2Fwww4.unfccc.int%2Fsubmissions%2Findc%2FSubmission%2520Pages%2Fsubmissions.aspx&rfr_id=info%3Asid%2Fte.wikipedia.org%3A%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE" class="Z3988"></span></span> </li> </ol></div></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r3795437">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4286695">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ఉత్తర_అమెరికా_దేశాలు" style="padding:3px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3" style="background:yellow; color:greene; font-size: 110%; width: 90%;"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r3795437"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r4294021">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="మూస:ఉత్తర అమెరికా"><abbr title="View this template" style="color:greene">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE&action=edit&redlink=1" class="new" title="మూస చర్చ:ఉత్తర అమెరికా (పేజీ ఉనికిలో లేదు)"><abbr title="Discuss this template" style="color:greene">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:EditPage/%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="ప్రత్యేక:EditPage/మూస:ఉత్తర అమెరికా"><abbr title="Edit this template" style="color:greene">e</abbr></a></li></ul></div><div id="ఉత్తర_అమెరికా_దేశాలు" style="font-size:114%;margin:0 4em"><b><a href="/wiki/%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="ఉత్తర అమెరికా">ఉత్తర అమెరికా</a> దేశాలు</b></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><b>స్వతంత్ర దేశాలు</b></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><div> <p><big><a href="/wiki/%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE_%E0%B0%85%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D_%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AC%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B0%BE" title="ఆంటిగ్వా అండ్ బార్బుడా">ఆంటిగ్వా అండ్ బార్బుడా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="బహామాస్">బహామాస్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AC%E0%B0%A1%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="బార్బడోస్">బార్బడోస్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%86%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%9C%E0%B1%8D" title="బెలిజ్">బెలిజ్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B0%A1%E0%B0%BE" title="కెనడా">కెనడా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8B%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="కోస్టారీకా">కోస్టారీకా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%AC%E0%B0%BE" title="క్యూబా">క్యూబా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="డొమినికా">డొమినికా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A1%E0%B1%8A%E0%B0%AE%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B0%AC%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D" class="mw-redirect" title="డొమినికన్ రిపబ్లిక్">డొమినికన్ రిపబ్లిక్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%8E%E0%B0%B2%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A1%E0%B1%8B%E0%B0%B0%E0%B1%8D" title="ఎల్ సాల్వడోర్">ఎల్ సాల్వడోర్</a>  <b>·</b>  <br /><a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B0%A1%E0%B0%BE" title="గ్రెనడా">గ్రెనడా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8C%E0%B0%A4%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%BE" class="mw-redirect" title="గౌతమాలా">గౌతమాలా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%88%E0%B0%A4%E0%B0%BF" class="mw-redirect" title="హైతి">హైతి</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B9%E0%B1%8B%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="హోండురాస్">హోండురాస్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%9C%E0%B0%AE%E0%B1%88%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="జమైకా">జమైకా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8B" title="మెక్సికో">మెక్సికో</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%BE" title="నికరాగ్వా">నికరాగ్వా</a>  <b>·</b>  <a class="mw-selflink selflink">పనామా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%8D_%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D,_%E0%B0%A8%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="సెయంట్ కిట్స్, నెవిస్">సెయంట్ కిట్స్, నెవిస్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%8D_%E0%B0%B2%E0%B1%82%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE" title="సెయింట్ లూసియా">సెయింట్ లూసియా</a>  <b>·</b>  <br /> <a href="/wiki/%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%AF%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%8D_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%86%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%8D,_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A8%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%8D" title="సెయింట్ విన్సెంట్, గ్రెనడిన్స్">సెయింట్ విన్సెంట్, గ్రెనడిన్స్</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%A1%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%8D,_%E0%B0%9F%E0%B1%8A%E0%B0%AC%E0%B0%BE%E0%B0%97%E0%B1%8B" class="mw-redirect" title="ట్రినిడాడ్, టొబాగో">ట్రినిడాడ్, టొబాగో</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE_%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%AF%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%A4_%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు">అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు</a></big> </p> </div></div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="2" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:North_America_satellite_orthographic.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/North_America_satellite_orthographic.jpg/150px-North_America_satellite_orthographic.jpg" decoding="async" width="150" height="161" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/North_America_satellite_orthographic.jpg/225px-North_America_satellite_orthographic.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/North_America_satellite_orthographic.jpg/300px-North_America_satellite_orthographic.jpg 2x" data-file-width="1624" data-file-height="1748" /></a></span></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><b>వేరే దేశాల పాలనలో</b></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"><big>అంగ్విలా  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%85%E0%B0%B0%E0%B1%81%E0%B0%AC%E0%B0%BE" class="mw-redirect" title="అరుబా">అరుబా</a>  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AC%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A1%E0%B0%BE" title="బెర్ముడా">బెర్ముడా</a>  <b>·</b>  బ్రిటిష్ వర్జిన్ దీవులు]  <b>·</b>  కేమన్ దీవులు  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B1%8D" title="గ్రీన్‌లాండ్">గ్రీన్‌లాండ్</a>  <b>·</b>  గ్వాడిలోప్  <b>·</b>  <a href="/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%8D" title="మార్టినిక్">మార్టినిక్</a>  <b>·</b>  మాంటిసెర్రాట్  <b>·</b>  నవస్సా దీవి  <b>·</b>  నెదర్లాండ్స్ ఆంటిల్లెస్  <b>·</b>  ప్యూర్టొరికో  <b>·</b>  సెయింట్ పెర్రి, మికెలన్  <b>·</b>  టర్క్స్, కైకోస్ దీవులు  <b>·</b>  వర్జిన్ దీవులు</big></div></td></tr></tbody></table></div>    </div><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?type=1x1&useformat=desktop" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=పనామా&oldid=4193546">https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=పనామా&oldid=4193546</a>" నుండి వెలికితీశారు</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="ప్రత్యేక:వర్గాలు">వర్గాలు</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:మూలాల లోపాలున్న పేజీలు">మూలాల లోపాలున్న పేజీలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%80%E0%B0%B7%E0%B1%8D-language_sources_(en-us)" title="వర్గం:CS1 అమెరికన్ ఇంగ్లీష్-language sources (en-us)">CS1 అమెరికన్ ఇంగ్లీష్-language sources (en-us)</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%8B%E0%B0%AA%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%A8%E0%B1%8D_%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%BF%E0%B0%B7%E0%B1%8D-language_sources_(es-es)&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:CS1 యూరోపియన్ స్పానిష్-language sources (es-es) (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">CS1 యూరోపియన్ స్పానిష్-language sources (es-es)</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Articles_containing_Spanish-language_text&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Articles containing Spanish-language text (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Articles containing Spanish-language text</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Country_articles_requiring_maintenance&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Country articles requiring maintenance (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Country articles requiring maintenance</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Pages_using_infobox_country_with_unknown_parameters&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Pages using infobox country with unknown parameters (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Pages using infobox country with unknown parameters</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Pages_including_recorded_pronunciations" title="వర్గం:Pages including recorded pronunciations">Pages including recorded pronunciations</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_needing_clarification_from_August_2016&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Wikipedia articles needing clarification from August 2016 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Wikipedia articles needing clarification from August 2016</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A0%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు">మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A0%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_from_May_2016&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from May 2016 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from May 2016</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A0%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_from_July_2013&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from July 2013 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from July 2013</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B0%82_%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B0%B7%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B0%AA%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_from_May_2016&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:కాలం స్పష్టపరచవలసిన వ్యాసాలు from May 2016 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">కాలం స్పష్టపరచవలసిన వ్యాసాలు from May 2016</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:All_articles_with_specifically_marked_weasel-worded_phrases" title="వర్గం:All articles with specifically marked weasel-worded phrases">All articles with specifically marked weasel-worded phrases</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Articles_with_specifically_marked_weasel-worded_phrases_from_May_2016&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Articles with specifically marked weasel-worded phrases from May 2016 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Articles with specifically marked weasel-worded phrases from May 2016</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Vague_or_ambiguous_geographic_scope_from_May_2016&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Vague or ambiguous geographic scope from May 2016 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Vague or ambiguous geographic scope from May 2016</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A0%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_from_November_2015&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from November 2015 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from November 2015</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Wikipedia_articles_needing_clarification_from_May_2016&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Wikipedia articles needing clarification from May 2016 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Wikipedia articles needing clarification from May 2016</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A0%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_from_July_2017&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from July 2017 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from July 2017</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B2%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%B5%E0%B0%B2%E0%B0%B8%E0%B0%BF%E0%B0%A8_%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A0%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%AE%E0%B1%81%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%A8_%E0%B0%B5%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81_from_August_2010&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from August 2010 (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">మూలాలు చేర్చవలసిన పాఠ్యమున్న వ్యాసాలు from August 2010</a></li><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Pages_using_columns-list_with_unknown_parameters&action=edit&redlink=1" class="new" title="వర్గం:Pages using columns-list with unknown parameters (పేజీ ఉనికిలో లేదు)">Pages using columns-list with unknown parameters</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE" title="వర్గం:ఉత్తర అమెరికా">ఉత్తర అమెరికా</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%89%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B0%B0_%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%86%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BE_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:ఉత్తర అమెరికా దేశాలు">ఉత్తర అమెరికా దేశాలు</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%9A_%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81" title="వర్గం:ప్రపంచ దేశాలు">ప్రపంచ దేశాలు</a></li></ul></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-catlinks mw-hidden-cats-hidden">దాచిన వర్గాలు: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Pages_using_the_JsonConfig_extension" title="వర్గం:Pages using the JsonConfig extension">Pages using the JsonConfig extension</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_maint:_numeric_names:_authors_list" title="వర్గం:CS1 maint: numeric names: authors list">CS1 maint: numeric names: authors list</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Webarchive_template_wayback_links" title="వర్గం:Webarchive template wayback links">Webarchive template wayback links</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:CS1_%E0%B0%87%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B1%80%E0%B0%B7%E0%B1%8D-language_sources_(en)" title="వర్గం:CS1 ఇంగ్లీష్-language sources (en)">CS1 ఇంగ్లీష్-language sources (en)</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Lang_and_lang-xx_template_errors" title="వర్గం:Lang and lang-xx template errors">Lang and lang-xx template errors</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%97%E0%B0%82:Articles_with_invalid_date_parameter_in_template" title="వర్గం:Articles with invalid date parameter in template">Articles with invalid date parameter in template</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ఈ పేజీలో చివరి మార్పు 21 ఏప్రిల్ 2024న 02:11కు జరిగింది.</li> <li id="footer-info-copyright">పాఠ్యం <a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">క్రియేటివ్ కామన్స్ అట్రిబ్యూషన్/షేర్-ఎలైక్ లైసెన్సు</a>; క్రింద లభ్యం అదనపు షరతులు వర్తించవచ్చు. మరిన్ని వివరాలకు <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">వాడుక నియమాలను</a> చూడండి.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">గోప్యతా విధానం</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%BF">వికీపీడియా గురించి</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B8%E0%B0%BE%E0%B0%A7%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A3_%E0%B0%85%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%AE%E0%B1%81">అస్వీకారములు</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">వృద్ధికారులు</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/te.wikipedia.org">గణాంకాలు</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">కుకీ ప్రకటన</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//te.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE&mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">మొబైల్ వీక్షణ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29" alt="Wikimedia Foundation" loading="lazy"></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><img src="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="88" height="31" loading="lazy"></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-6d94db5ff4-xplvt","wgBackendResponseTime":214,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"1.230","walltime":"1.696","ppvisitednodes":{"value":10951,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":257512,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":35239,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":18,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":17,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":1,"limit":20},"unstrip-size":{"value":222434,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":0,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 1310.282 1 -total"," 31.17% 408.388 1 మూస:మూలాలజాబితా"," 29.97% 392.657 1 మూస:Infobox_country"," 29.61% 387.917 3 మూస:Infobox"," 17.40% 227.979 40 మూస:Cite_web"," 11.84% 155.180 21 మూస:Citation_needed"," 11.47% 150.308 27 మూస:Fix"," 9.91% 129.822 1 మూస:Native_name"," 9.62% 126.062 4 మూస:Lang"," 6.44% 84.415 1 మూస:ఉత్తర_అమెరికా"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.698","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":24843439,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.codfw.main-66695f89d8-p45kn","timestamp":"20241119180806","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0c2a\u0c28\u0c3e\u0c2e\u0c3e","url":"https:\/\/te.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B0%AA%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q804","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q804","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2012-09-03T18:01:01Z","dateModified":"2024-04-21T02:11:52Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/a\/ab\/Flag_of_Panama.svg"}</script> </body> </html>