CINXE.COM

ಸಂಸ್ಕೃತ - ವಿಕಿಪೀಡಿಯ

<!DOCTYPE html> <html class="client-nojs vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available" lang="kn" dir="ltr"> <head> <meta charset="UTF-8"> <title>ಸಂಸ್ಕೃತ - ವಿಕಿಪೀಡಿಯ</title> <script>(function(){var className="client-js vector-feature-language-in-header-enabled vector-feature-language-in-main-page-header-disabled vector-feature-page-tools-pinned-disabled vector-feature-toc-pinned-clientpref-1 vector-feature-main-menu-pinned-disabled vector-feature-limited-width-clientpref-1 vector-feature-limited-width-content-enabled vector-feature-custom-font-size-clientpref-1 vector-feature-appearance-pinned-clientpref-1 vector-feature-night-mode-disabled skin-theme-clientpref-day vector-sticky-header-enabled vector-toc-available";var cookie=document.cookie.match(/(?:^|; )knwikimwclientpreferences=([^;]+)/);if(cookie){cookie[1].split('%2C').forEach(function(pref){className=className.replace(new RegExp('(^| )'+pref.replace(/-clientpref-\w+$|[^\w-]+/g,'')+'-clientpref-\\w+( |$)'),'$1'+pref+'$2');});}document.documentElement.className=className;}());RLCONF={"wgBreakFrames":false,"wgSeparatorTransformTable":["",""],"wgDigitTransformTable":["0\t1\t2\t3\t4\t5\t6\t7\t8\t9", "೦\t೧\t೨\t೩\t೪\t೫\t೬\t೭\t೮\t೯"],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","ಜನವರಿ","ಫೆಬ್ರವರಿ","ಮಾರ್ಚ್","ಏಪ್ರಿಲ್","ಮೇ","ಜೂನ್","ಜುಲೈ","ಆಗಸ್ಟ್","ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್","ಅಕ್ಟೋಬರ್","ನವೆಂಬರ್","ಡಿಸೆಂಬರ್"],"wgRequestId":"23b28967-e8f0-45ae-b97b-bdafb9c3d0c3","wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":false,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"ಸಂಸ್ಕೃತ","wgTitle":"ಸಂಸ್ಕೃತ","wgCurRevisionId":1265244,"wgRevisionId":1265244,"wgArticleId":1784,"wgIsArticle":true,"wgIsRedirect":false,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Articles containing Sanskrit-language text","ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು","Articles with BNF identifiers","Articles with BNFdata identifiers", "Articles with GND identifiers","Articles with J9U identifiers","Articles with LCCN identifiers","Articles with Libris identifiers","Articles with NDL identifiers","Articles with NKC identifiers","ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳು","ಇಂಡಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು","ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳು"],"wgPageViewLanguage":"kn","wgPageContentLanguage":"kn","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"ಸಂಸ್ಕೃತ","wgRelevantArticleId":1784,"wgIsProbablyEditable":true,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":true,"wgRestrictionEdit":[],"wgRestrictionMove":[],"wgNoticeProject":"wikipedia","wgCiteReferencePreviewsActive":true,"wgMediaViewerOnClick":true,"wgMediaViewerEnabledByDefault":true,"wgPopupsFlags":0,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"kn","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"kn"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":true,"watchlist":true,"tagline":true,"nearby":true},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":false, "wgWMEPageLength":60000,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":true,"wgULSPosition":"interlanguage","wgULSisCompactLinksEnabled":false,"wgVector2022LanguageInHeader":true,"wgULSisLanguageSelectorEmpty":false,"wgWikibaseItemId":"Q11059","wgCheckUserClientHintsHeadersJsApi":["brands","architecture","bitness","fullVersionList","mobile","model","platform","platformVersion"],"GEHomepageSuggestedEditsEnableTopics":true,"wgGETopicsMatchModeEnabled":false,"wgGEStructuredTaskRejectionReasonTextInputEnabled":false,"wgGELevelingUpEnabledForUser":false,"wgSiteNoticeId":"2.3"};RLSTATE={"ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready","user.options":"loading","skins.vector.search.codex.styles":"ready","skins.vector.styles":"ready","skins.vector.icons":"ready","jquery.makeCollapsible.styles":"ready","ext.wikimediamessages.styles":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready", "wikibase.client.init":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","ext.dismissableSiteNotice.styles":"ready"};RLPAGEMODULES=["mediawiki.page.media","site","mediawiki.page.ready","jquery.makeCollapsible","mediawiki.toc","skins.vector.js","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.gadget.switcher","ext.gadget.Link_Edit","ext.gadget.ProveIt","ext.gadget.refToolbar","ext.urlShortener.toolbar","ext.centralauth.centralautologin","mmv.bootstrap","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.shortUrl","ext.echo.centralauth","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.cx.uls.quick.actions","wikibase.client.vector-2022","ext.checkUser.clientHints","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession","ext.dismissableSiteNotice"];</script> <script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.loader.impl(function(){return["user.options@12s5i",function($,jQuery,require,module){mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"}); }];});});</script> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kn&amp;modules=ext.dismissableSiteNotice.styles%7Cext.uls.interlanguage%7Cext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript%7Cext.wikimediaBadges%7Cext.wikimediamessages.styles%7Cjquery.makeCollapsible.styles%7Cskins.vector.icons%2Cstyles%7Cskins.vector.search.codex.styles%7Cwikibase.client.init&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <script async="" src="/w/load.php?lang=kn&amp;modules=startup&amp;only=scripts&amp;raw=1&amp;skin=vector-2022"></script> <meta name="ResourceLoaderDynamicStyles" content=""> <link rel="stylesheet" href="/w/load.php?lang=kn&amp;modules=site.styles&amp;only=styles&amp;skin=vector-2022"> <meta name="generator" content="MediaWiki 1.44.0-wmf.17"> <meta name="referrer" content="origin"> <meta name="referrer" content="origin-when-cross-origin"> <meta name="robots" content="max-image-preview:standard"> <meta name="format-detection" content="telephone=no"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Phrase_sanskrit.svg/1200px-Phrase_sanskrit.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="1200"> <meta property="og:image:height" content="1375"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Phrase_sanskrit.svg/800px-Phrase_sanskrit.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="800"> <meta property="og:image:height" content="916"> <meta property="og:image" content="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Phrase_sanskrit.svg/640px-Phrase_sanskrit.svg.png"> <meta property="og:image:width" content="640"> <meta property="og:image:height" content="733"> <meta name="viewport" content="width=1120"> <meta property="og:title" content="ಸಂಸ್ಕೃತ - ವಿಕಿಪೀಡಿಯ"> <meta property="og:type" content="website"> <link rel="preconnect" href="//upload.wikimedia.org"> <link rel="alternate" media="only screen and (max-width: 640px)" href="//kn.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4"> <link rel="alternate" type="application/x-wiki" title="ಸಂಪಾದಿಸಿ" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit"> <link rel="apple-touch-icon" href="/static/apple-touch/wikipedia.png"> <link rel="icon" href="/static/favicon/wikipedia.ico"> <link rel="search" type="application/opensearchdescription+xml" href="/w/rest.php/v1/search" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ (kn)"> <link rel="EditURI" type="application/rsd+xml" href="//kn.wikipedia.org/w/api.php?action=rsd"> <link rel="canonical" href="https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4"> <link rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.kn"> <link rel="alternate" type="application/atom+xml" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅಣು ಫೀಡು" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:RecentChanges&amp;feed=atom"> <link rel="dns-prefetch" href="//meta.wikimedia.org" /> <link rel="dns-prefetch" href="login.wikimedia.org"> </head> <body class="skin--responsive skin-vector skin-vector-search-vue mediawiki ltr sitedir-ltr mw-hide-empty-elt ns-0 ns-subject mw-editable page-ಸಂಸ್ಕೃತ rootpage-ಸಂಸ್ಕೃತ skin-vector-2022 action-view"><a class="mw-jump-link" href="#bodyContent">ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು</a> <div class="vector-header-container"> <header class="vector-header mw-header"> <div class="vector-header-start"> <nav class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown vector-main-menu-dropdown vector-button-flush-left vector-button-flush-right" title="Main menu" > <input type="checkbox" id="vector-main-menu-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-main-menu-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಪಟ್ಟಿ" > <label id="vector-main-menu-dropdown-label" for="vector-main-menu-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-menu mw-ui-icon-wikimedia-menu"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ಪಟ್ಟಿ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-main-menu-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-main-menu" class="vector-main-menu vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-main-menu-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="main-menu-pinned" data-pinnable-element-id="vector-main-menu" data-pinned-container-id="vector-main-menu-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-main-menu-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ಪಟ್ಟಿ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-main-menu.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> <div id="p-navigation" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-navigation" > <div class="vector-menu-heading"> ಸಂಚರಣೆ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="n-mainpage-description" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F" title="ಮುಖ್ಯ ಪುಟ ನೋಡಿ [z]" accesskey="z"><span>ಮುಖ್ಯ ಪುಟ</span></a></li><li id="n-portal" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%B8%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%A6%E0%B2%BE%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F" title="ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ, ನೀವು ಏನು ಮಾಡಬಹುದು, ಎಲ್ಲಿ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು"><span>ಸಮುದಾಯ ಪುಟ</span></a></li><li id="n-currentevents" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%9A%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%A4_%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B2%A4%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ಪ್ರಸಕ್ತ ಆಗುಹೋಗುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಿನ್ನಲೆ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯಿರಿ"><span>ಪ್ರಚಲಿತ</span></a></li><li id="n-recentchanges" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:RecentChanges" title="ವಿಕಿಯಲ್ಲಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಪಟ್ಟಿ. [r]" accesskey="r"><span>ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು</span></a></li><li id="n-randompage" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Random" title="ಯಾವುದಾದರು ಪುಟವೊಂದನ್ನು ತೋರಿಸು [x]" accesskey="x"><span>ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಪುಟ</span></a></li><li id="n-help" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:%E0%B2%AA%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A1%E0%B2%BF" title="ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಜಾಗ."><span>ಸಹಾಯ</span></a></li><li id="n-ಅರಳಿ-ಕಟ್ಟೆ" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%85%E0%B2%B0%E0%B2%B3%E0%B2%BF_%E0%B2%95%E0%B2%9F%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B3%86"><span>ಅರಳಿ ಕಟ್ಟೆ</span></a></li><li id="n-specialpages" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:SpecialPages"><span>ವಿಶೇಷ ಪುಟಗಳು</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F" class="mw-logo"> <img class="mw-logo-icon" src="/static/images/icons/wikipedia.png" alt="" aria-hidden="true" height="50" width="50"> <span class="mw-logo-container skin-invert"> <img class="mw-logo-wordmark" alt="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ" src="/static/images/mobile/copyright/wikipedia-wordmark-kn.svg" style="width: 7.625em; height: 2.5em;"> </span> </a> </div> <div class="vector-header-end"> <div id="p-search" role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-collapses vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box-auto-expand-width vector-search-box"> <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Search" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only search-toggle" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ [f]" accesskey="f"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ಹುಡುಕು</span> </a> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail cdx-typeahead-search--auto-expand-width"> <form action="/w/index.php" id="searchform" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div id="simpleSearch" class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ" aria-label="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ" autocapitalize="sentences" title="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ [f]" accesskey="f" id="searchInput" > <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ವಿಶೇಷ:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ಹುಡುಕು</button> </form> </div> </div> </div> <nav class="vector-user-links vector-user-links-wide" aria-label="ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು"> <div class="vector-user-links-main"> <div id="p-vector-user-menu-preferences" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-userpage" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ಗೋಚರ"> <div id="vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown " title="Change the appearance of the page&#039;s font size, width, and color" > <input type="checkbox" id="vector-appearance-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-appearance-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಗೋಚರ" > <label id="vector-appearance-dropdown-label" for="vector-appearance-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-appearance mw-ui-icon-wikimedia-appearance"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ಗೋಚರ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-appearance-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div id="p-vector-user-menu-notifications" class="vector-menu mw-portlet emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> <div id="p-vector-user-menu-overflow" class="vector-menu mw-portlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=kn.wikipedia.org&amp;uselang=kn" class=""><span>ದೇಣಿಗೆ</span></a> </li> <li id="pt-createaccount-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:CreateAccount&amp;returnto=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4" title="ನೀವು ಹೊಸ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆದು ಲಾಗಿನ್ ಆಗುವುದನ್ನು ಹುರಿದುಂಬಿಸುತ್ತೇವೆ; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದು ಅವಶ್ಯವೇನಲ್ಲ" class=""><span>ಹೊಸ ಖಾತೆ ತೆರೆಯಿರಿ</span></a> </li> <li id="pt-login-2" class="user-links-collapsible-item mw-list-item user-links-collapsible-item"><a data-mw="interface" href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:UserLogin&amp;returnto=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4" title="ನೀವು ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗಬೇಕೆಂದು ಕೋರುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ಅದು ಖಡ್ಡಾಯ ಎನೂ ಅಲ್ಲ. [o]" accesskey="o" class=""><span>ಲಾಗ್ ಇನ್</span></a> </li> </ul> </div> </div> </div> <div id="vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown vector-user-menu vector-button-flush-right vector-user-menu-logged-out" title="More options" > <input type="checkbox" id="vector-user-links-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-user-links-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು" > <label id="vector-user-links-dropdown-label" for="vector-user-links-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-ellipsis mw-ui-icon-wikimedia-ellipsis"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-personal" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-personal" title="User menu" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-sitesupport" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="https://donate.wikimedia.org/?wmf_source=donate&amp;wmf_medium=sidebar&amp;wmf_campaign=kn.wikipedia.org&amp;uselang=kn"><span>ದೇಣಿಗೆ</span></a></li><li id="pt-contribute" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Contribute"><span class="vector-icon mw-ui-icon-edit mw-ui-icon-wikimedia-edit"></span> <span>Contribute</span></a></li><li id="pt-createaccount" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:CreateAccount&amp;returnto=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4" title="ನೀವು ಹೊಸ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆದು ಲಾಗಿನ್ ಆಗುವುದನ್ನು ಹುರಿದುಂಬಿಸುತ್ತೇವೆ; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದು ಅವಶ್ಯವೇನಲ್ಲ"><span class="vector-icon mw-ui-icon-userAdd mw-ui-icon-wikimedia-userAdd"></span> <span>ಹೊಸ ಖಾತೆ ತೆರೆಯಿರಿ</span></a></li><li id="pt-login" class="user-links-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:UserLogin&amp;returnto=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4" title="ನೀವು ಲಾಗ್ ಇನ್ ಆಗಬೇಕೆಂದು ಕೋರುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ಅದು ಖಡ್ಡಾಯ ಎನೂ ಅಲ್ಲ. [o]" accesskey="o"><span class="vector-icon mw-ui-icon-logIn mw-ui-icon-wikimedia-logIn"></span> <span>ಲಾಗ್ ಇನ್</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-user-menu-anon-editor" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-user-menu-anon-editor" > <div class="vector-menu-heading"> ಲಾಗ್ ಔಟ್ ಆದ ಸಂಪಾದಕರಿಗೆ ಪುಟಗಳು <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:Introduction" aria-label="Learn more about editing"><span>ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ</span></a> </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="pt-anontalk" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:MyTalk" title="ಈ ip ವಿಳಾಸದಿಂದ ಮಾಡಲಾದ ಸಂಪಾದನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ [n]" accesskey="n"><span>IP ಚರ್ಚಾಪುಟ</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </header> </div> <div class="mw-page-container"> <div class="mw-page-container-inner"> <div class="vector-sitenotice-container"> <div id="siteNotice"><div id="mw-dismissablenotice-anonplace"></div><script>(function(){var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node){node.outerHTML="\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice\"\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-close\"\u003E[\u003Ca tabindex=\"0\" role=\"button\"\u003Eಮರೆಮಾಡಲು\u003C/a\u003E]\u003C/div\u003E\u003Cdiv class=\"mw-dismissable-notice-body\"\u003E\u003C!-- CentralNotice --\u003E\u003Cdiv id=\"localNotice\" data-nosnippet=\"\"\u003E\u003Cdiv class=\"anonnotice\" lang=\"kn\" dir=\"ltr\"\u003E\u003Ctable style=\"background-color: #FFFFC2; color: #333; width: 100%; border: 2px solid #FFF; padding: 5px;\"\u003E\n\u003Ctbody\u003E\u003Ctr\u003E\n\u003Ctd colspan=\"2\" align=\"center\" style=\"text-align:center\"\u003Eಬರೆಯುವಾಗ ಕೀಲಿಮಣೆ ಐಕಾನ್ ಒತ್ತಿ ಕನ್ನಡ ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದರ ಅಥವಾ Ctrl+M ಒತ್ತುವುದರ ಮೂಲಕ ಈಗ ನೇರವಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಬಹುದು! ವಿವರಗಳಿಗೆ \u003Ca href=\"/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%82%E0%B2%A4%E0%B2%B0\" title=\"ಸಹಾಯ:ಲಿಪ್ಯಂತರ\"\u003Eಈ ಪುಟ ನೋಡಿ.\u003C/a\u003E\n\u003C/td\u003E\u003C/tr\u003E\u003C/tbody\u003E\u003C/table\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E\u003C/div\u003E";}}());</script></div> </div> <div class="vector-column-start"> <div class="vector-main-menu-container"> <div id="mw-navigation"> <nav id="mw-panel" class="vector-main-menu-landmark" aria-label="Site"> <div id="vector-main-menu-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> </div> </div> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav id="mw-panel-toc" aria-label="ಪರಿವಿಡಿ" data-event-name="ui.sidebar-toc" class="mw-table-of-contents-container vector-toc-landmark"> <div id="vector-toc-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-toc" class="vector-toc vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-toc-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="toc-pinned" data-pinnable-element-id="vector-toc" > <h2 class="vector-pinnable-header-label">ಪರಿವಿಡಿ</h2> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-toc.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> <ul class="vector-toc-contents" id="mw-panel-toc-list"> <li id="toc-mw-content-text" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1"> <a href="#" class="vector-toc-link"> <div class="vector-toc-text">ಮುನ್ನುಡಿ</div> </a> </li> <li id="toc-ಚರಿತ್ರೆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ಚರಿತ್ರೆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧</span> <span>ಚರಿತ್ರೆ</span> </div> </a> <button aria-controls="toc-ಚರಿತ್ರೆ-sublist" class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-toc-toggle"> <span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-expand"></span> <span>Toggle ಚರಿತ್ರೆ subsection</span> </button> <ul id="toc-ಚರಿತ್ರೆ-sublist" class="vector-toc-list"> <li id="toc-ಪ್ರಾಚೀನ_ದಾಖಲೆ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಪ್ರಾಚೀನ_ದಾಖಲೆ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೧</span> <span>ಪ್ರಾಚೀನ ದಾಖಲೆ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಪ್ರಾಚೀನ_ದಾಖಲೆ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಗುಣಾಢ್ಯ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಗುಣಾಢ್ಯ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೨</span> <span>ಗುಣಾಢ್ಯ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಗುಣಾಢ್ಯ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಭಾಸ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಭಾಸ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೩</span> <span>ಭಾಸ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಭಾಸ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಪಾಣಿನಿ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಪಾಣಿನಿ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೪</span> <span>ಪಾಣಿನಿ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಪಾಣಿನಿ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಗಂಗರ_ಕಾಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಗಂಗರ_ಕಾಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೫</span> <span>ಗಂಗರ ಕಾಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಗಂಗರ_ಕಾಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಭಾರವಿ_ಮತ್ತು_ಕಾಳಿದಾಸ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಭಾರವಿ_ಮತ್ತು_ಕಾಳಿದಾಸ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೬</span> <span>ಭಾರವಿ ಮತ್ತು ಕಾಳಿದಾಸ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಭಾರವಿ_ಮತ್ತು_ಕಾಳಿದಾಸ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಚಾಲುಕ್ಯರ_ಕಾಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಚಾಲುಕ್ಯರ_ಕಾಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೭</span> <span>ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕಾಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಚಾಲುಕ್ಯರ_ಕಾಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ_ಕಾಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ_ಕಾಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೮</span> <span>ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಕಾಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ_ಕಾಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಮುಮ್ಮಡಿ_ಇಂದ್ರನ_ಕಾಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಮುಮ್ಮಡಿ_ಇಂದ್ರನ_ಕಾಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೯</span> <span>ಮುಮ್ಮಡಿ ಇಂದ್ರನ ಕಾಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಮುಮ್ಮಡಿ_ಇಂದ್ರನ_ಕಾಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಜೈನ_ಕವಿಗಳ_ಕಾಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಜೈನ_ಕವಿಗಳ_ಕಾಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೧೦</span> <span>ಜೈನ ಕವಿಗಳ ಕಾಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಜೈನ_ಕವಿಗಳ_ಕಾಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಚಾಳುಕ್ಯರ_ಕಾಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಚಾಳುಕ್ಯರ_ಕಾಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೧೧</span> <span>ಚಾಳುಕ್ಯರ ಕಾಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಚಾಳುಕ್ಯರ_ಕಾಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಚಂಪೂ_ಕಾಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಚಂಪೂ_ಕಾಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೧೨</span> <span>ಚಂಪೂ ಕಾಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಚಂಪೂ_ಕಾಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ_ಕಾಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ_ಕಾಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೧೩</span> <span>ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಾಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ_ಕಾಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಮುಮ್ಮಡಿ_ಕೃಷ್ಣರಾಜರ_ಕಾಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಮುಮ್ಮಡಿ_ಕೃಷ್ಣರಾಜರ_ಕಾಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೧೪</span> <span>ಮುಮ್ಮಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜರ ಕಾಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಮುಮ್ಮಡಿ_ಕೃಷ್ಣರಾಜರ_ಕಾಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಹೊಸಗನ್ನಡ_ಕಾಲ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-2"> <a class="vector-toc-link" href="#ಹೊಸಗನ್ನಡ_ಕಾಲ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೧.೧೫</span> <span>ಹೊಸಗನ್ನಡ ಕಾಲ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಹೊಸಗನ್ನಡ_ಕಾಲ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </li> <li id="toc-ಸಂಸ್ಕೃತದ_ಕವಿಗಳು" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ಸಂಸ್ಕೃತದ_ಕವಿಗಳು"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೨</span> <span>ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕವಿಗಳು</span> </div> </a> <ul id="toc-ಸಂಸ್ಕೃತದ_ಕವಿಗಳು-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-ಸಂಸ್ಕೃತ_ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#ಸಂಸ್ಕೃತ_ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೩</span> <span>ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ</span> </div> </a> <ul id="toc-ಸಂಸ್ಕೃತ_ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> <li id="toc-External_links" class="vector-toc-list-item vector-toc-level-1 vector-toc-list-item-expanded"> <a class="vector-toc-link" href="#External_links"> <div class="vector-toc-text"> <span class="vector-toc-numb">೪</span> <span>External links</span> </div> </a> <ul id="toc-External_links-sublist" class="vector-toc-list"> </ul> </li> </ul> </div> </div> </nav> </div> </div> <div class="mw-content-container"> <main id="content" class="mw-body"> <header class="mw-body-header vector-page-titlebar"> <nav aria-label="ಪರಿವಿಡಿ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown vector-page-titlebar-toc vector-button-flush-left" title="Table of Contents" > <input type="checkbox" id="vector-page-titlebar-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-titlebar-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-page-titlebar-toc-label" for="vector-page-titlebar-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-titlebar-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <h1 id="firstHeading" class="firstHeading mw-first-heading"><span class="mw-page-title-main">ಸಂಸ್ಕೃತ</span></h1> <div id="p-lang-btn" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-lang" > <input type="checkbox" id="p-lang-btn-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn" class="vector-dropdown-checkbox mw-interlanguage-selector" aria-label="ಇನ್ನೊಂದು ಭಾಷೆಯ ಲೇಖನಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ. ೧೮೫ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ" > <label id="p-lang-btn-label" for="p-lang-btn-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive mw-portlet-lang-heading-185" aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-language-progressive mw-ui-icon-wikimedia-language-progressive"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">೧೮೫ ಭಾಷೆಗಳು</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="interlanguage-link interwiki-ab mw-list-item"><a href="https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82_%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0" title="Асанскрит бызшәа – ಅಬ್ಖಾಜಿಯನ್" lang="ab" hreflang="ab" data-title="Асанскрит бызшәа" data-language-autonym="Аԥсшәа" data-language-local-name="ಅಬ್ಖಾಜಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Аԥсшәа</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-af mw-list-item"><a href="https://af.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಆಫ್ರಿಕಾನ್ಸ್" lang="af" hreflang="af" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Afrikaans" data-language-local-name="ಆಫ್ರಿಕಾನ್ಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Afrikaans</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-als mw-list-item"><a href="https://als.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಸ್ವಿಸ್ ಜರ್ಮನ್" lang="gsw" hreflang="gsw" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Alemannisch" data-language-local-name="ಸ್ವಿಸ್ ಜರ್ಮನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Alemannisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-am mw-list-item"><a href="https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B3%E1%8A%95%E1%88%B5%E1%8A%AD%E1%88%AA%E1%89%B5" title="ሳንስክሪት – ಅಂಹರಿಕ್" lang="am" hreflang="am" data-title="ሳንስክሪት" data-language-autonym="አማርኛ" data-language-local-name="ಅಂಹರಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>አማርኛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-an mw-list-item"><a href="https://an.wikipedia.org/wiki/Sanscrito" title="Sanscrito – ಅರಗೊನೀಸ್" lang="an" hreflang="an" data-title="Sanscrito" data-language-autonym="Aragonés" data-language-local-name="ಅರಗೊನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Aragonés</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ang mw-list-item"><a href="https://ang.wikipedia.org/wiki/Sanscritisc" title="Sanscritisc – ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಗ್ಲೀಷ್" lang="ang" hreflang="ang" data-title="Sanscritisc" data-language-autonym="Ænglisc" data-language-local-name="ಪ್ರಾಚೀನ ಇಂಗ್ಲೀಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ænglisc</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-anp mw-list-item"><a href="https://anp.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="संस्कृत भाषा – ಆಂಗಿಕಾ" lang="anp" hreflang="anp" data-title="संस्कृत भाषा" data-language-autonym="अंगिका" data-language-local-name="ಆಂಗಿಕಾ" class="interlanguage-link-target"><span>अंगिका</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ar mw-list-item"><a href="https://ar.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%86%D8%B3%D9%83%D8%B1%D9%8A%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="اللغة السنسكريتية – ಅರೇಬಿಕ್" lang="ar" hreflang="ar" data-title="اللغة السنسكريتية" data-language-autonym="العربية" data-language-local-name="ಅರೇಬಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>العربية</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ary mw-list-item"><a href="https://ary.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%B3%D9%83%D8%B1%D9%8A%D8%AA%D9%8A%D8%A9" title="سنسكريتية – Moroccan Arabic" lang="ary" hreflang="ary" data-title="سنسكريتية" data-language-autonym="الدارجة" data-language-local-name="Moroccan Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>الدارجة</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-arz mw-list-item"><a href="https://arz.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%83%D8%B1%D9%8A%D8%AA%D9%89" title="سانسكريتى – Egyptian Arabic" lang="arz" hreflang="arz" data-title="سانسكريتى" data-language-autonym="مصرى" data-language-local-name="Egyptian Arabic" class="interlanguage-link-target"><span>مصرى</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-as mw-list-item"><a href="https://as.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%83%E0%A6%A4_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE" title="সংস্কৃত ভাষা – ಅಸ್ಸಾಮೀಸ್" lang="as" hreflang="as" data-title="সংস্কৃত ভাষা" data-language-autonym="অসমীয়া" data-language-local-name="ಅಸ್ಸಾಮೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>অসমীয়া</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ast mw-list-item"><a href="https://ast.wikipedia.org/wiki/Idioma_s%C3%A1nscritu" title="Idioma sánscritu – ಆಸ್ಟುರಿಯನ್" lang="ast" hreflang="ast" data-title="Idioma sánscritu" data-language-autonym="Asturianu" data-language-local-name="ಆಸ್ಟುರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Asturianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-awa mw-list-item"><a href="https://awa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4" title="संस्कृत – ಅವಧಿ" lang="awa" hreflang="awa" data-title="संस्कृत" data-language-autonym="अवधी" data-language-local-name="ಅವಧಿ" class="interlanguage-link-target"><span>अवधी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-az mw-list-item"><a href="https://az.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನಿ" lang="az" hreflang="az" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Azərbaycanca" data-language-local-name="ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Azərbaycanca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-azb mw-list-item"><a href="https://azb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA_%D8%AF%DB%8C%D9%84%DB%8C" title="سانسکریت دیلی – South Azerbaijani" lang="azb" hreflang="azb" data-title="سانسکریت دیلی" data-language-autonym="تۆرکجه" data-language-local-name="South Azerbaijani" class="interlanguage-link-target"><span>تۆرکجه</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ba mw-list-item"><a href="https://ba.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಬಶ್ಕಿರ್" lang="ba" hreflang="ba" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Башҡортса" data-language-local-name="ಬಶ್ಕಿರ್" class="interlanguage-link-target"><span>Башҡортса</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ban mw-list-item"><a href="https://ban.wikipedia.org/wiki/Basa_Sansekerta" title="Basa Sansekerta – ಬಲಿನೀಸ್" lang="ban" hreflang="ban" data-title="Basa Sansekerta" data-language-autonym="Basa Bali" data-language-local-name="ಬಲಿನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Basa Bali</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bar mw-list-item"><a href="https://bar.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – Bavarian" lang="bar" hreflang="bar" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Boarisch" data-language-local-name="Bavarian" class="interlanguage-link-target"><span>Boarisch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bat-smg mw-list-item"><a href="https://bat-smg.wikipedia.org/wiki/Sanskr%C4%97ts" title="Sanskrėts – Samogitian" lang="sgs" hreflang="sgs" data-title="Sanskrėts" data-language-autonym="Žemaitėška" data-language-local-name="Samogitian" class="interlanguage-link-target"><span>Žemaitėška</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bcl mw-list-item"><a href="https://bcl.wikipedia.org/wiki/Sanskrito" title="Sanskrito – Central Bikol" lang="bcl" hreflang="bcl" data-title="Sanskrito" data-language-autonym="Bikol Central" data-language-local-name="Central Bikol" class="interlanguage-link-target"><span>Bikol Central</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be mw-list-item"><a href="https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D1%8B%D1%82" title="Санскрыт – ಬೆಲರೂಸಿಯನ್" lang="be" hreflang="be" data-title="Санскрыт" data-language-autonym="Беларуская" data-language-local-name="ಬೆಲರೂಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-be-x-old mw-list-item"><a href="https://be-tarask.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D1%8B%D1%82" title="Санскрыт – Belarusian (Taraškievica orthography)" lang="be-tarask" hreflang="be-tarask" data-title="Санскрыт" data-language-autonym="Беларуская (тарашкевіца)" data-language-local-name="Belarusian (Taraškievica orthography)" class="interlanguage-link-target"><span>Беларуская (тарашкевіца)</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bg mw-list-item"><a href="https://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್" lang="bg" hreflang="bg" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Български" data-language-local-name="ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Български</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bh mw-list-item"><a href="https://bh.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4" title="संस्कृत – Bhojpuri" lang="bh" hreflang="bh" data-title="संस्कृत" data-language-autonym="भोजपुरी" data-language-local-name="Bhojpuri" class="interlanguage-link-target"><span>भोजपुरी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bn mw-list-item"><a href="https://bn.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%83%E0%A6%A4_%E0%A6%AD%E0%A6%BE%E0%A6%B7%E0%A6%BE" title="সংস্কৃত ভাষা – ಬಾಂಗ್ಲಾ" lang="bn" hreflang="bn" data-title="সংস্কৃত ভাষা" data-language-autonym="বাংলা" data-language-local-name="ಬಾಂಗ್ಲಾ" class="interlanguage-link-target"><span>বাংলা</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bo mw-list-item"><a href="https://bo.wikipedia.org/wiki/%E0%BD%A3%E0%BD%BA%E0%BD%82%E0%BD%A6%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%A6%E0%BE%B1%E0%BD%A2%E0%BC%8B%E0%BD%A6%E0%BE%90%E0%BD%91%E0%BC%8D" title="ལེགས་སྦྱར་སྐད། – ಟಿಬೇಟಿಯನ್" lang="bo" hreflang="bo" data-title="ལེགས་སྦྱར་སྐད།" data-language-autonym="བོད་ཡིག" data-language-local-name="ಟಿಬೇಟಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>བོད་ཡིག</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bpy mw-list-item"><a href="https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%B8%E0%A6%82%E0%A6%B8%E0%A7%8D%E0%A6%95%E0%A7%83%E0%A6%A4" title="সংস্কৃত – Bishnupriya" lang="bpy" hreflang="bpy" data-title="সংস্কৃত" data-language-autonym="বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী" data-language-local-name="Bishnupriya" class="interlanguage-link-target"><span>বিষ্ণুপ্রিয়া মণিপুরী</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-br mw-list-item"><a href="https://br.wikipedia.org/wiki/Sa%C3%B1skriteg" title="Sañskriteg – ಬ್ರೆಟನ್" lang="br" hreflang="br" data-title="Sañskriteg" data-language-autonym="Brezhoneg" data-language-local-name="ಬ್ರೆಟನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Brezhoneg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bs mw-list-item"><a href="https://bs.wikipedia.org/wiki/Sanskrt" title="Sanskrt – ಬೋಸ್ನಿಯನ್" lang="bs" hreflang="bs" data-title="Sanskrt" data-language-autonym="Bosanski" data-language-local-name="ಬೋಸ್ನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Bosanski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-btm mw-list-item"><a href="https://btm.wikipedia.org/wiki/Saro_Sanskerta" title="Saro Sanskerta – Batak Mandailing" lang="btm" hreflang="btm" data-title="Saro Sanskerta" data-language-autonym="Batak Mandailing" data-language-local-name="Batak Mandailing" class="interlanguage-link-target"><span>Batak Mandailing</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-bxr mw-list-item"><a href="https://bxr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B8_%D1%85%D1%8D%D0%BB%D1%8D%D0%BD" title="Самгарди хэлэн – Russia Buriat" lang="bxr" hreflang="bxr" data-title="Самгарди хэлэн" data-language-autonym="Буряад" data-language-local-name="Russia Buriat" class="interlanguage-link-target"><span>Буряад</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ca mw-list-item"><a href="https://ca.wikipedia.org/wiki/S%C3%A0nscrit" title="Sànscrit – ಕೆಟಲಾನ್" lang="ca" hreflang="ca" data-title="Sànscrit" data-language-autonym="Català" data-language-local-name="ಕೆಟಲಾನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Català</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cdo mw-list-item"><a href="https://cdo.wikipedia.org/wiki/Hu%C3%A1ng-ng%E1%B9%B3%CC%84" title="Huáng-ngṳ̄ – Mindong" lang="cdo" hreflang="cdo" data-title="Huáng-ngṳ̄" data-language-autonym="閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄" data-language-local-name="Mindong" class="interlanguage-link-target"><span>閩東語 / Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ce mw-list-item"><a href="https://ce.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಚಚೆನ್" lang="ce" hreflang="ce" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Нохчийн" data-language-local-name="ಚಚೆನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Нохчийн</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ceb mw-list-item"><a href="https://ceb.wikipedia.org/wiki/Pinulongang_Sanskrito" title="Pinulongang Sanskrito – ಸೆಬುವಾನೊ" lang="ceb" hreflang="ceb" data-title="Pinulongang Sanskrito" data-language-autonym="Cebuano" data-language-local-name="ಸೆಬುವಾನೊ" class="interlanguage-link-target"><span>Cebuano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ckb mw-list-item"><a href="https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="زمانی سانسکریت – ಮಧ್ಯ ಕುರ್ದಿಶ್" lang="ckb" hreflang="ckb" data-title="زمانی سانسکریت" data-language-autonym="کوردی" data-language-local-name="ಮಧ್ಯ ಕುರ್ದಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>کوردی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-crh mw-list-item"><a href="https://crh.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಕ್ರಿಮೀಯನ್ ಟರ್ಕಿಷ್" lang="crh" hreflang="crh" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Qırımtatarca" data-language-local-name="ಕ್ರಿಮೀಯನ್ ಟರ್ಕಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Qırımtatarca</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cs mw-list-item"><a href="https://cs.wikipedia.org/wiki/Sanskrt" title="Sanskrt – ಜೆಕ್" lang="cs" hreflang="cs" data-title="Sanskrt" data-language-autonym="Čeština" data-language-local-name="ಜೆಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Čeština</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cv mw-list-item"><a href="https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಚುವಾಶ್" lang="cv" hreflang="cv" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Чӑвашла" data-language-local-name="ಚುವಾಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Чӑвашла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-cy mw-list-item"><a href="https://cy.wikipedia.org/wiki/Sansgrit" title="Sansgrit – ವೆಲ್ಶ್" lang="cy" hreflang="cy" data-title="Sansgrit" data-language-autonym="Cymraeg" data-language-local-name="ವೆಲ್ಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Cymraeg</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-da mw-list-item"><a href="https://da.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಡ್ಯಾನಿಶ್" lang="da" hreflang="da" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Dansk" data-language-local-name="ಡ್ಯಾನಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Dansk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-de mw-list-item"><a href="https://de.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಜರ್ಮನ್" lang="de" hreflang="de" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Deutsch" data-language-local-name="ಜರ್ಮನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Deutsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-diq mw-list-item"><a href="https://diq.wikipedia.org/wiki/Sanskritki" title="Sanskritki – Dimli" lang="diq" hreflang="diq" data-title="Sanskritki" data-language-autonym="Zazaki" data-language-local-name="Dimli" class="interlanguage-link-target"><span>Zazaki</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dty mw-list-item"><a href="https://dty.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="संस्कृत भाषा – Doteli" lang="dty" hreflang="dty" data-title="संस्कृत भाषा" data-language-autonym="डोटेली" data-language-local-name="Doteli" class="interlanguage-link-target"><span>डोटेली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-dv mw-list-item"><a href="https://dv.wikipedia.org/wiki/%DE%90%DE%A6%DE%82%DE%B0%DE%90%DE%B0%DE%86%DE%B0%DE%83%DE%A8%DE%87%DE%B0%DE%8C%DE%B0" title="ސަންސްކްރިއްތް – ದಿವೆಹಿ" lang="dv" hreflang="dv" data-title="ސަންސްކްރިއްތް" data-language-autonym="ދިވެހިބަސް" data-language-local-name="ದಿವೆಹಿ" class="interlanguage-link-target"><span>ދިވެހިބަސް</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-el mw-list-item"><a href="https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B1%CE%BD%CF%83%CE%BA%CF%81%CE%B9%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1" title="Σανσκριτική γλώσσα – ಗ್ರೀಕ್" lang="el" hreflang="el" data-title="Σανσκριτική γλώσσα" data-language-autonym="Ελληνικά" data-language-local-name="ಗ್ರೀಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ελληνικά</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-en mw-list-item"><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಇಂಗ್ಲಿಷ್" lang="en" hreflang="en" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="English" data-language-local-name="ಇಂಗ್ಲಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eo mw-list-item"><a href="https://eo.wikipedia.org/wiki/Sanskrito" title="Sanskrito – ಎಸ್ಪೆರಾಂಟೊ" lang="eo" hreflang="eo" data-title="Sanskrito" data-language-autonym="Esperanto" data-language-local-name="ಎಸ್ಪೆರಾಂಟೊ" class="interlanguage-link-target"><span>Esperanto</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-es mw-list-item"><a href="https://es.wikipedia.org/wiki/S%C3%A1nscrito" title="Sánscrito – ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್" lang="es" hreflang="es" data-title="Sánscrito" data-language-autonym="Español" data-language-local-name="ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Español</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-et mw-list-item"><a href="https://et.wikipedia.org/wiki/Sanskriti_keel" title="Sanskriti keel – ಎಸ್ಟೊನಿಯನ್" lang="et" hreflang="et" data-title="Sanskriti keel" data-language-autonym="Eesti" data-language-local-name="ಎಸ್ಟೊನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Eesti</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-eu mw-list-item"><a href="https://eu.wikipedia.org/wiki/Sanskrito" title="Sanskrito – ಬಾಸ್ಕ್" lang="eu" hreflang="eu" data-title="Sanskrito" data-language-autonym="Euskara" data-language-local-name="ಬಾಸ್ಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Euskara</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fa mw-list-item"><a href="https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86_%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="زبان سانسکریت – ಪರ್ಶಿಯನ್" lang="fa" hreflang="fa" data-title="زبان سانسکریت" data-language-autonym="فارسی" data-language-local-name="ಪರ್ಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>فارسی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fi mw-list-item"><a href="https://fi.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಫಿನ್ನಿಶ್" lang="fi" hreflang="fi" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Suomi" data-language-local-name="ಫಿನ್ನಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Suomi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fr mw-list-item"><a href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಫ್ರೆಂಚ್" lang="fr" hreflang="fr" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Français" data-language-local-name="ಫ್ರೆಂಚ್" class="interlanguage-link-target"><span>Français</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-frr mw-list-item"><a href="https://frr.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಉತ್ತರ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" lang="frr" hreflang="frr" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Nordfriisk" data-language-local-name="ಉತ್ತರ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Nordfriisk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-fy mw-list-item"><a href="https://fy.wikipedia.org/wiki/Sanskryt" title="Sanskryt – ಪಶ್ಚಿಮ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" lang="fy" hreflang="fy" data-title="Sanskryt" data-language-autonym="Frysk" data-language-local-name="ಪಶ್ಚಿಮ ಫ್ರಿಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Frysk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ga mw-list-item"><a href="https://ga.wikipedia.org/wiki/An_tSanscrait" title="An tSanscrait – ಐರಿಷ್" lang="ga" hreflang="ga" data-title="An tSanscrait" data-language-autonym="Gaeilge" data-language-local-name="ಐರಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Gaeilge</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gan mw-list-item"><a href="https://gan.wikipedia.org/wiki/%E6%A2%B5%E8%AA%9E" title="梵語 – ಗಾನ್ ಚೀನೀಸ್" lang="gan" hreflang="gan" data-title="梵語" data-language-autonym="贛語" data-language-local-name="ಗಾನ್ ಚೀನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>贛語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gd mw-list-item"><a href="https://gd.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಸ್ಕಾಟಿಶ್ ಗೆಲಿಕ್" lang="gd" hreflang="gd" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Gàidhlig" data-language-local-name="ಸ್ಕಾಟಿಶ್ ಗೆಲಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Gàidhlig</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gl mw-list-item"><a href="https://gl.wikipedia.org/wiki/Lingua_s%C3%A1nscrita" title="Lingua sánscrita – ಗ್ಯಾಲಿಶಿಯನ್" lang="gl" hreflang="gl" data-title="Lingua sánscrita" data-language-autonym="Galego" data-language-local-name="ಗ್ಯಾಲಿಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Galego</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gn mw-list-item"><a href="https://gn.wikipedia.org/wiki/S%C3%A1nskrito" title="Sánskrito – ಗೌರಾನಿ" lang="gn" hreflang="gn" data-title="Sánskrito" data-language-autonym="Avañe&#039;ẽ" data-language-local-name="ಗೌರಾನಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Avañe'ẽ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gom mw-list-item"><a href="https://gom.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4" title="संस्कृत – Goan Konkani" lang="gom" hreflang="gom" data-title="संस्कृत" data-language-autonym="गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni" data-language-local-name="Goan Konkani" class="interlanguage-link-target"><span>गोंयची कोंकणी / Gõychi Konknni</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-got mw-list-item"><a href="https://got.wikipedia.org/wiki/%F0%90%8D%83%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%BD%F0%90%8D%83%F0%90%8C%BA%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B9%F0%90%8D%84%F0%90%8C%B4%F0%90%8D%82%F0%90%8C%B0%F0%90%8C%B6%F0%90%8C%B3%F0%90%8C%B0" title="𐍃𐌰𐌽𐍃𐌺𐍂𐌹𐍄𐌴𐍂𐌰𐌶𐌳𐌰 – ಗೋಥಿಕ್" lang="got" hreflang="got" data-title="𐍃𐌰𐌽𐍃𐌺𐍂𐌹𐍄𐌴𐍂𐌰𐌶𐌳𐌰" data-language-autonym="𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺" data-language-local-name="ಗೋಥಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>𐌲𐌿𐍄𐌹𐍃𐌺</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-gu mw-list-item"><a href="https://gu.wikipedia.org/wiki/%E0%AA%B8%E0%AA%82%E0%AA%B8%E0%AB%8D%E0%AA%95%E0%AB%83%E0%AA%A4_%E0%AA%AD%E0%AA%BE%E0%AA%B7%E0%AA%BE" title="સંસ્કૃત ભાષા – ಗುಜರಾತಿ" lang="gu" hreflang="gu" data-title="સંસ્કૃત ભાષા" data-language-autonym="ગુજરાતી" data-language-local-name="ಗುಜರಾತಿ" class="interlanguage-link-target"><span>ગુજરાતી</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ha mw-list-item"><a href="https://ha.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಹೌಸಾ" lang="ha" hreflang="ha" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Hausa" data-language-local-name="ಹೌಸಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Hausa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hak mw-list-item"><a href="https://hak.wikipedia.org/wiki/F%C3%A2m-ng%C3%AE" title="Fâm-ngî – ಹಕ್" lang="hak" hreflang="hak" data-title="Fâm-ngî" data-language-autonym="客家語 / Hak-kâ-ngî" data-language-local-name="ಹಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>客家語 / Hak-kâ-ngî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-he mw-list-item"><a href="https://he.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%A0%D7%A1%D7%A7%D7%A8%D7%99%D7%98" title="סנסקריט – ಹೀಬ್ರೂ" lang="he" hreflang="he" data-title="סנסקריט" data-language-autonym="עברית" data-language-local-name="ಹೀಬ್ರೂ" class="interlanguage-link-target"><span>עברית</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hi mw-list-item"><a href="https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="संस्कृत भाषा – ಹಿಂದಿ" lang="hi" hreflang="hi" data-title="संस्कृत भाषा" data-language-autonym="हिन्दी" data-language-local-name="ಹಿಂದಿ" class="interlanguage-link-target"><span>हिन्दी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hif mw-list-item"><a href="https://hif.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – Fiji Hindi" lang="hif" hreflang="hif" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Fiji Hindi" data-language-local-name="Fiji Hindi" class="interlanguage-link-target"><span>Fiji Hindi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hr mw-list-item"><a href="https://hr.wikipedia.org/wiki/Sanskrt" title="Sanskrt – ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" lang="hr" hreflang="hr" data-title="Sanskrt" data-language-autonym="Hrvatski" data-language-local-name="ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Hrvatski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hu mw-list-item"><a href="https://hu.wikipedia.org/wiki/Szanszkrit_nyelv" title="Szanszkrit nyelv – ಹಂಗೇರಿಯನ್" lang="hu" hreflang="hu" data-title="Szanszkrit nyelv" data-language-autonym="Magyar" data-language-local-name="ಹಂಗೇರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Magyar</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hy mw-list-item"><a href="https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AF%D6%80%D5%AB%D5%BF" title="Սանսկրիտ – ಅರ್ಮೇನಿಯನ್" lang="hy" hreflang="hy" data-title="Սանսկրիտ" data-language-autonym="Հայերեն" data-language-local-name="ಅರ್ಮೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Հայերեն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-hyw mw-list-item"><a href="https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%A1%D5%B6%D5%BD%D5%AF%D6%80%D5%AB%D5%A4" title="Սանսկրիդ – Western Armenian" lang="hyw" hreflang="hyw" data-title="Սանսկրիդ" data-language-autonym="Արեւմտահայերէն" data-language-local-name="Western Armenian" class="interlanguage-link-target"><span>Արեւմտահայերէն</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ia mw-list-item"><a href="https://ia.wikipedia.org/wiki/Sanscrito" title="Sanscrito – ಇಂಟರ್‌ಲಿಂಗ್ವಾ" lang="ia" hreflang="ia" data-title="Sanscrito" data-language-autonym="Interlingua" data-language-local-name="ಇಂಟರ್‌ಲಿಂಗ್ವಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Interlingua</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-id mw-list-item"><a href="https://id.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Sanskerta" title="Bahasa Sanskerta – ಇಂಡೋನೇಶಿಯನ್" lang="id" hreflang="id" data-title="Bahasa Sanskerta" data-language-autonym="Bahasa Indonesia" data-language-local-name="ಇಂಡೋನೇಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Indonesia</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ilo mw-list-item"><a href="https://ilo.wikipedia.org/wiki/Sanskrito" title="Sanskrito – ಇಲ್ಲಿಕೋ" lang="ilo" hreflang="ilo" data-title="Sanskrito" data-language-autonym="Ilokano" data-language-local-name="ಇಲ್ಲಿಕೋ" class="interlanguage-link-target"><span>Ilokano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-io mw-list-item"><a href="https://io.wikipedia.org/wiki/Sanskrita_linguo" title="Sanskrita linguo – ಇಡೊ" lang="io" hreflang="io" data-title="Sanskrita linguo" data-language-autonym="Ido" data-language-local-name="ಇಡೊ" class="interlanguage-link-target"><span>Ido</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-is mw-list-item"><a href="https://is.wikipedia.org/wiki/Sanskr%C3%ADt" title="Sanskrít – ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡಿಕ್" lang="is" hreflang="is" data-title="Sanskrít" data-language-autonym="Íslenska" data-language-local-name="ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Íslenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-it mw-list-item"><a href="https://it.wikipedia.org/wiki/Lingua_sanscrita" title="Lingua sanscrita – ಇಟಾಲಿಯನ್" lang="it" hreflang="it" data-title="Lingua sanscrita" data-language-autonym="Italiano" data-language-local-name="ಇಟಾಲಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Italiano</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ja mw-list-item"><a href="https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B5%E3%83%B3%E3%82%B9%E3%82%AF%E3%83%AA%E3%83%83%E3%83%88" title="サンスクリット – ಜಾಪನೀಸ್" lang="ja" hreflang="ja" data-title="サンスクリット" data-language-autonym="日本語" data-language-local-name="ಜಾಪನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>日本語</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jam mw-list-item"><a href="https://jam.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – Jamaican Creole English" lang="jam" hreflang="jam" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Patois" data-language-local-name="Jamaican Creole English" class="interlanguage-link-target"><span>Patois</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-jv mw-list-item"><a href="https://jv.wikipedia.org/wiki/Basa_Sangsekerta" title="Basa Sangsekerta – ಜಾವಾನೀಸ್" lang="jv" hreflang="jv" data-title="Basa Sangsekerta" data-language-autonym="Jawa" data-language-local-name="ಜಾವಾನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Jawa</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ka mw-list-item"><a href="https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="სანსკრიტი – ಜಾರ್ಜಿಯನ್" lang="ka" hreflang="ka" data-title="სანსკრიტი" data-language-autonym="ქართული" data-language-local-name="ಜಾರ್ಜಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>ქართული</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbd mw-list-item"><a href="https://kbd.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಕಬರ್ಡಿಯನ್" lang="kbd" hreflang="kbd" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Адыгэбзэ" data-language-local-name="ಕಬರ್ಡಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Адыгэбзэ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kbp mw-list-item"><a href="https://kbp.wikipedia.org/wiki/Sans%C9%A9kr%C9%A9t%C9%A9_k%CA%8An%CA%8A%C5%8B" title="Sansɩkrɩtɩ kʊnʊŋ – Kabiye" lang="kbp" hreflang="kbp" data-title="Sansɩkrɩtɩ kʊnʊŋ" data-language-autonym="Kabɩyɛ" data-language-local-name="Kabiye" class="interlanguage-link-target"><span>Kabɩyɛ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kge mw-list-item"><a href="https://kge.wikipedia.org/wiki/Basa_Sanskerta" title="Basa Sanskerta – Komering" lang="kge" hreflang="kge" data-title="Basa Sanskerta" data-language-autonym="Kumoring" data-language-local-name="Komering" class="interlanguage-link-target"><span>Kumoring</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kk mw-list-item"><a href="https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಕಝಕ್" lang="kk" hreflang="kk" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Қазақша" data-language-local-name="ಕಝಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Қазақша</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-km mw-list-item"><a href="https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%9F%E1%9F%86%E1%9E%9F%E1%9F%92%E1%9E%80%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%B9%E1%9E%8F" title="សំស្ក្រឹត – ಖಮೇರ್" lang="km" hreflang="km" data-title="សំស្ក្រឹត" data-language-autonym="ភាសាខ្មែរ" data-language-local-name="ಖಮೇರ್" class="interlanguage-link-target"><span>ភាសាខ្មែរ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ko mw-list-item"><a href="https://ko.wikipedia.org/wiki/%EC%82%B0%EC%8A%A4%ED%81%AC%EB%A6%AC%ED%8A%B8%EC%96%B4" title="산스크리트어 – ಕೊರಿಯನ್" lang="ko" hreflang="ko" data-title="산스크리트어" data-language-autonym="한국어" data-language-local-name="ಕೊರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>한국어</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ks mw-list-item"><a href="https://ks.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%8E%D9%86%D9%8E%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D9%95%D9%9B%D8%AA_%D8%B2%D9%8E%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="سَنَسکرٕٛت زَبان – ಕಾಶ್ಮೀರಿ" lang="ks" hreflang="ks" data-title="سَنَسکرٕٛت زَبان" data-language-autonym="कॉशुर / کٲشُر" data-language-local-name="ಕಾಶ್ಮೀರಿ" class="interlanguage-link-target"><span>कॉशुर / کٲشُر</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ku mw-list-item"><a href="https://ku.wikipedia.org/wiki/Ziman%C3%AA_sanskr%C3%AEt%C3%AE" title="Zimanê sanskrîtî – ಕುರ್ದಿಷ್" lang="ku" hreflang="ku" data-title="Zimanê sanskrîtî" data-language-autonym="Kurdî" data-language-local-name="ಕುರ್ದಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Kurdî</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kv mw-list-item"><a href="https://kv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಕೋಮಿ" lang="kv" hreflang="kv" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Коми" data-language-local-name="ಕೋಮಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Коми</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-kw mw-list-item"><a href="https://kw.wikipedia.org/wiki/Sanskrytek" title="Sanskrytek – ಕಾರ್ನಿಷ್" lang="kw" hreflang="kw" data-title="Sanskrytek" data-language-autonym="Kernowek" data-language-local-name="ಕಾರ್ನಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Kernowek</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ky mw-list-item"><a href="https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಕಿರ್ಗಿಜ್" lang="ky" hreflang="ky" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Кыргызча" data-language-local-name="ಕಿರ್ಗಿಜ್" class="interlanguage-link-target"><span>Кыргызча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-la mw-list-item"><a href="https://la.wikipedia.org/wiki/Lingua_Sanscrita" title="Lingua Sanscrita – ಲ್ಯಾಟಿನ್" lang="la" hreflang="la" data-title="Lingua Sanscrita" data-language-autonym="Latina" data-language-local-name="ಲ್ಯಾಟಿನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Latina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lez mw-list-item"><a href="https://lez.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಲೆಜ್ಘಿಯನ್" lang="lez" hreflang="lez" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Лезги" data-language-local-name="ಲೆಜ್ಘಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Лезги</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lfn mw-list-item"><a href="https://lfn.wikipedia.org/wiki/Sanscrito" title="Sanscrito – Lingua Franca Nova" lang="lfn" hreflang="lfn" data-title="Sanscrito" data-language-autonym="Lingua Franca Nova" data-language-local-name="Lingua Franca Nova" class="interlanguage-link-target"><span>Lingua Franca Nova</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-li mw-list-item"><a href="https://li.wikipedia.org/wiki/Sanskriet" title="Sanskriet – ಲಿಂಬರ್ಗಿಶ್" lang="li" hreflang="li" data-title="Sanskriet" data-language-autonym="Limburgs" data-language-local-name="ಲಿಂಬರ್ಗಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Limburgs</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lij mw-list-item"><a href="https://lij.wikipedia.org/wiki/Lengua_s%C3%A0nscrita" title="Lengua sànscrita – ಲಿಗುರಿಯನ್" lang="lij" hreflang="lij" data-title="Lengua sànscrita" data-language-autonym="Ligure" data-language-local-name="ಲಿಗುರಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ligure</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lmo mw-list-item"><a href="https://lmo.wikipedia.org/wiki/Lengua_sanscrita" title="Lengua sanscrita – ಲೋಂಬರ್ಡ್" lang="lmo" hreflang="lmo" data-title="Lengua sanscrita" data-language-autonym="Lombard" data-language-local-name="ಲೋಂಬರ್ಡ್" class="interlanguage-link-target"><span>Lombard</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lo mw-list-item"><a href="https://lo.wikipedia.org/wiki/%E0%BA%9E%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B2%E0%BA%AA%E0%BA%B1%E0%BA%99%E0%BA%AA%E0%BA%B0%E0%BA%81%E0%BA%B4%E0%BA%94" title="ພາສາສັນສະກິດ – ಲಾವೋ" lang="lo" hreflang="lo" data-title="ພາສາສັນສະກິດ" data-language-autonym="ລາວ" data-language-local-name="ಲಾವೋ" class="interlanguage-link-target"><span>ລາວ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lt badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="ಉತ್ತಮ ಲೇಖನ"><a href="https://lt.wikipedia.org/wiki/Sanskritas" title="Sanskritas – ಲಿಥುವೇನಿಯನ್" lang="lt" hreflang="lt" data-title="Sanskritas" data-language-autonym="Lietuvių" data-language-local-name="ಲಿಥುವೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Lietuvių</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-lv mw-list-item"><a href="https://lv.wikipedia.org/wiki/Sanskrits" title="Sanskrits – ಲಾಟ್ವಿಯನ್" lang="lv" hreflang="lv" data-title="Sanskrits" data-language-autonym="Latviešu" data-language-local-name="ಲಾಟ್ವಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Latviešu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mai mw-list-item"><a href="https://mai.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="संस्कृत भाषा – ಮೈಥಿಲಿ" lang="mai" hreflang="mai" data-title="संस्कृत भाषा" data-language-autonym="मैथिली" data-language-local-name="ಮೈಥಿಲಿ" class="interlanguage-link-target"><span>मैथिली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mg mw-list-item"><a href="https://mg.wikipedia.org/wiki/Fiteny_sanskrity" title="Fiteny sanskrity – ಮಲಗಾಸಿ" lang="mg" hreflang="mg" data-title="Fiteny sanskrity" data-language-autonym="Malagasy" data-language-local-name="ಮಲಗಾಸಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Malagasy</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-min mw-list-item"><a href="https://min.wikipedia.org/wiki/Bahaso_Sanskerta" title="Bahaso Sanskerta – ಮಿನಂಗ್‌ಕಬಾವು" lang="min" hreflang="min" data-title="Bahaso Sanskerta" data-language-autonym="Minangkabau" data-language-local-name="ಮಿನಂಗ್‌ಕಬಾವು" class="interlanguage-link-target"><span>Minangkabau</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mk mw-list-item"><a href="https://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಮೆಸಿಡೋನಿಯನ್" lang="mk" hreflang="mk" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Македонски" data-language-local-name="ಮೆಸಿಡೋನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Македонски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ml mw-list-item"><a href="https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%B8%E0%B4%82%E0%B4%B8%E0%B5%8D%E0%B4%95%E0%B5%83%E0%B4%A4%E0%B4%82" title="സംസ്കൃതം – ಮಲಯಾಳಂ" lang="ml" hreflang="ml" data-title="സംസ്കൃതം" data-language-autonym="മലയാളം" data-language-local-name="ಮಲಯಾಳಂ" class="interlanguage-link-target"><span>മലയാളം</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mn mw-list-item"><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82_%D1%85%D1%8D%D0%BB" title="Санскрит хэл – ಮಂಗೋಲಿಯನ್" lang="mn" hreflang="mn" data-title="Санскрит хэл" data-language-autonym="Монгол" data-language-local-name="ಮಂಗೋಲಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Монгол</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mni mw-list-item"><a href="https://mni.wikipedia.org/wiki/%EA%AF%81%EA%AF%AA%EA%AF%81%EA%AF%AD%EA%AF%80%EA%AF%AD%EA%AF%94%EA%AF%A4%EA%AF%A0" title="ꯁꯪꯁ꯭ꯀ꯭ꯔꯤꯠ – ಮಣಿಪುರಿ" lang="mni" hreflang="mni" data-title="ꯁꯪꯁ꯭ꯀ꯭ꯔꯤꯠ" data-language-autonym="ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ" data-language-local-name="ಮಣಿಪುರಿ" class="interlanguage-link-target"><span>ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mr mw-list-item"><a href="https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E2%80%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4_%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE" title="संस्‍कृत भाषा – ಮರಾಠಿ" lang="mr" hreflang="mr" data-title="संस्‍कृत भाषा" data-language-autonym="मराठी" data-language-local-name="ಮರಾಠಿ" class="interlanguage-link-target"><span>मराठी</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ms mw-list-item"><a href="https://ms.wikipedia.org/wiki/Bahasa_Sanskrit" title="Bahasa Sanskrit – ಮಲಯ್" lang="ms" hreflang="ms" data-title="Bahasa Sanskrit" data-language-autonym="Bahasa Melayu" data-language-local-name="ಮಲಯ್" class="interlanguage-link-target"><span>Bahasa Melayu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-my mw-list-item"><a href="https://my.wikipedia.org/wiki/%E1%80%9E%E1%80%84%E1%80%BA%E1%80%B9%E1%80%9E%E1%80%80%E1%80%9B%E1%80%AD%E1%80%AF%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%98%E1%80%AC%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%85%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%B8" title="သင်္သကရိုက်ဘာသာစကား – ಬರ್ಮೀಸ್" lang="my" hreflang="my" data-title="သင်္သကရိုက်ဘာသာစကား" data-language-autonym="မြန်မာဘာသာ" data-language-local-name="ಬರ್ಮೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>မြန်မာဘာသာ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-myv mw-list-item"><a href="https://myv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಎರ್ಝ್ಯಾ" lang="myv" hreflang="myv" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Эрзянь" data-language-local-name="ಎರ್ಝ್ಯಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Эрзянь</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-mzn mw-list-item"><a href="https://mzn.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D8%AA" title="سانسکریت – ಮಜಂದೆರಾನಿ" lang="mzn" hreflang="mzn" data-title="سانسکریت" data-language-autonym="مازِرونی" data-language-local-name="ಮಜಂದೆರಾನಿ" class="interlanguage-link-target"><span>مازِرونی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nah mw-list-item"><a href="https://nah.wikipedia.org/wiki/Sanscritotlaht%C5%8Dlli" title="Sanscritotlahtōlli – Nahuatl" lang="nah" hreflang="nah" data-title="Sanscritotlahtōlli" data-language-autonym="Nāhuatl" data-language-local-name="Nahuatl" class="interlanguage-link-target"><span>Nāhuatl</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nds mw-list-item"><a href="https://nds.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಲೋ ಜರ್ಮನ್" lang="nds" hreflang="nds" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Plattdüütsch" data-language-local-name="ಲೋ ಜರ್ಮನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Plattdüütsch</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ne mw-list-item"><a href="https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4" title="संस्कृत – ನೇಪಾಳಿ" lang="ne" hreflang="ne" data-title="संस्कृत" data-language-autonym="नेपाली" data-language-local-name="ನೇಪಾಳಿ" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाली</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-new mw-list-item"><a href="https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4" title="संस्कृत – ನೇವಾರೀ" lang="new" hreflang="new" data-title="संस्कृत" data-language-autonym="नेपाल भाषा" data-language-local-name="ನೇವಾರೀ" class="interlanguage-link-target"><span>नेपाल भाषा</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nl mw-list-item"><a href="https://nl.wikipedia.org/wiki/Sanskriet" title="Sanskriet – ಡಚ್" lang="nl" hreflang="nl" data-title="Sanskriet" data-language-autonym="Nederlands" data-language-local-name="ಡಚ್" class="interlanguage-link-target"><span>Nederlands</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-nn mw-list-item"><a href="https://nn.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್ ನೈನಾರ್ಸ್ಕ್" lang="nn" hreflang="nn" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Norsk nynorsk" data-language-local-name="ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್ ನೈನಾರ್ಸ್ಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk nynorsk</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-no badge-Q17437798 badge-goodarticle mw-list-item" title="ಉತ್ತಮ ಲೇಖನ"><a href="https://no.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ನಾರ್ವೆಜಿಯನ್ ಬೊಕ್ಮಲ್" lang="nb" hreflang="nb" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Norsk bokmål" data-language-local-name="ನಾರ್ವೆಜಿಯನ್ ಬೊಕ್ಮಲ್" class="interlanguage-link-target"><span>Norsk bokmål</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-oc mw-list-item"><a href="https://oc.wikipedia.org/wiki/Sanscrit" title="Sanscrit – ಒಸಿಟನ್" lang="oc" hreflang="oc" data-title="Sanscrit" data-language-autonym="Occitan" data-language-local-name="ಒಸಿಟನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Occitan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-or mw-list-item"><a href="https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%B8%E0%AC%82%E0%AC%B8%E0%AD%8D%E0%AC%95%E0%AD%83%E0%AC%A4" title="ସଂସ୍କୃତ – ಒಡಿಯ" lang="or" hreflang="or" data-title="ସଂସ୍କୃତ" data-language-autonym="ଓଡ଼ିଆ" data-language-local-name="ಒಡಿಯ" class="interlanguage-link-target"><span>ଓଡ଼ିଆ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-os mw-list-item"><a href="https://os.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಒಸ್ಸೆಟಿಕ್" lang="os" hreflang="os" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Ирон" data-language-local-name="ಒಸ್ಸೆಟಿಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ирон</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pa mw-list-item"><a href="https://pa.wikipedia.org/wiki/%E0%A8%B8%E0%A9%B0%E0%A8%B8%E0%A8%95%E0%A9%8D%E0%A8%B0%E0%A8%BF%E0%A8%A4_%E0%A8%AD%E0%A8%BE%E0%A8%B8%E0%A8%BC%E0%A8%BE" title="ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਭਾਸ਼ਾ – ಪಂಜಾಬಿ" lang="pa" hreflang="pa" data-title="ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਭਾਸ਼ਾ" data-language-autonym="ਪੰਜਾਬੀ" data-language-local-name="ಪಂಜಾಬಿ" class="interlanguage-link-target"><span>ਪੰਜਾਬੀ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pam mw-list-item"><a href="https://pam.wikipedia.org/wiki/Am%C3%A1nung_Sangaskul%C3%ADta" title="Amánung Sangaskulíta – ಪಂಪಾಂಗಾ" lang="pam" hreflang="pam" data-title="Amánung Sangaskulíta" data-language-autonym="Kapampangan" data-language-local-name="ಪಂಪಾಂಗಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Kapampangan</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pi mw-list-item"><a href="https://pi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%97%E0%A4%BF%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%A3_%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A4%BE" title="गिरीवाण वाचा – ಪಾಲಿ" lang="pi" hreflang="pi" data-title="गिरीवाण वाचा" data-language-autonym="पालि" data-language-local-name="ಪಾಲಿ" class="interlanguage-link-target"><span>पालि</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pl mw-list-item"><a href="https://pl.wikipedia.org/wiki/Sanskryt" title="Sanskryt – ಪೊಲಿಶ್" lang="pl" hreflang="pl" data-title="Sanskryt" data-language-autonym="Polski" data-language-local-name="ಪೊಲಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Polski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pms mw-list-item"><a href="https://pms.wikipedia.org/wiki/S%C3%A0nscrit" title="Sànscrit – Piedmontese" lang="pms" hreflang="pms" data-title="Sànscrit" data-language-autonym="Piemontèis" data-language-local-name="Piedmontese" class="interlanguage-link-target"><span>Piemontèis</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pnb mw-list-item"><a href="https://pnb.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D8%AA" title="سنسکرت – Western Punjabi" lang="pnb" hreflang="pnb" data-title="سنسکرت" data-language-autonym="پنجابی" data-language-local-name="Western Punjabi" class="interlanguage-link-target"><span>پنجابی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ps mw-list-item"><a href="https://ps.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D9%8A%D8%AA_%DA%98%D8%A8%D9%87" title="سانسکريت ژبه – ಪಾಷ್ಟೋ" lang="ps" hreflang="ps" data-title="سانسکريت ژبه" data-language-autonym="پښتو" data-language-local-name="ಪಾಷ್ಟೋ" class="interlanguage-link-target"><span>پښتو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-pt mw-list-item"><a href="https://pt.wikipedia.org/wiki/S%C3%A2nscrito" title="Sânscrito – ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್" lang="pt" hreflang="pt" data-title="Sânscrito" data-language-autonym="Português" data-language-local-name="ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Português</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-qu mw-list-item"><a href="https://qu.wikipedia.org/wiki/Sanskrit_simi" title="Sanskrit simi – ಕ್ವೆಚುವಾ" lang="qu" hreflang="qu" data-title="Sanskrit simi" data-language-autonym="Runa Simi" data-language-local-name="ಕ್ವೆಚುವಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Runa Simi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ro mw-list-item"><a href="https://ro.wikipedia.org/wiki/Limba_sanscrit%C4%83" title="Limba sanscrită – ರೊಮೇನಿಯನ್" lang="ro" hreflang="ro" data-title="Limba sanscrită" data-language-autonym="Română" data-language-local-name="ರೊಮೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Română</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-roa-tara mw-list-item"><a href="https://roa-tara.wikipedia.org/wiki/L%C3%A8nga_sanscrite" title="Lènga sanscrite – Tarantino" lang="nap-x-tara" hreflang="nap-x-tara" data-title="Lènga sanscrite" data-language-autonym="Tarandíne" data-language-local-name="Tarantino" class="interlanguage-link-target"><span>Tarandíne</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ru mw-list-item"><a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ರಷ್ಯನ್" lang="ru" hreflang="ru" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Русский" data-language-local-name="ರಷ್ಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Русский</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rue mw-list-item"><a href="https://rue.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D1%96%D1%82" title="Санскріт – Rusyn" lang="rue" hreflang="rue" data-title="Санскріт" data-language-autonym="Русиньскый" data-language-local-name="Rusyn" class="interlanguage-link-target"><span>Русиньскый</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-rw mw-list-item"><a href="https://rw.wikipedia.org/wiki/Igisansikiriti" title="Igisansikiriti – ಕಿನ್ಯಾರ್‌ವಾಂಡಾ" lang="rw" hreflang="rw" data-title="Igisansikiriti" data-language-autonym="Ikinyarwanda" data-language-local-name="ಕಿನ್ಯಾರ್‌ವಾಂಡಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Ikinyarwanda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sa badge-Q17437796 badge-featuredarticle mw-list-item" title="ವಿಶೇಷ ಬರಹಗಳು"><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%95%E0%A5%83%E0%A4%A4%E0%A4%AE%E0%A5%8D" title="संस्कृतम् – ಸಂಸ್ಕೃತ" lang="sa" hreflang="sa" data-title="संस्कृतम्" data-language-autonym="संस्कृतम्" data-language-local-name="ಸಂಸ್ಕೃತ" class="interlanguage-link-target"><span>संस्कृतम्</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sah mw-list-item"><a href="https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಸಖಾ" lang="sah" hreflang="sah" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Саха тыла" data-language-local-name="ಸಖಾ" class="interlanguage-link-target"><span>Саха тыла</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sat mw-list-item"><a href="https://sat.wikipedia.org/wiki/%E1%B1%A5%E1%B1%9A%E1%B1%B8%E1%B1%A5%E1%B1%A0%E1%B1%A8%E1%B1%A4%E1%B1%9B_%E1%B1%AF%E1%B1%9F%E1%B1%B9%E1%B1%A8%E1%B1%A5%E1%B1%A4" title="ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ – ಸಂತಾಲಿ" lang="sat" hreflang="sat" data-title="ᱥᱚᱸᱥᱠᱨᱤᱛ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ" data-language-autonym="ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ" data-language-local-name="ಸಂತಾಲಿ" class="interlanguage-link-target"><span>ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sc mw-list-item"><a href="https://sc.wikipedia.org/wiki/Limba_s%C3%A0nscrita" title="Limba sànscrita – ಸರ್ಡೀನಿಯನ್" lang="sc" hreflang="sc" data-title="Limba sànscrita" data-language-autonym="Sardu" data-language-local-name="ಸರ್ಡೀನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Sardu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-scn mw-list-item"><a href="https://scn.wikipedia.org/wiki/Lingua_sanscrita" title="Lingua sanscrita – ಸಿಸಿಲಿಯನ್" lang="scn" hreflang="scn" data-title="Lingua sanscrita" data-language-autonym="Sicilianu" data-language-local-name="ಸಿಸಿಲಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Sicilianu</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sco mw-list-item"><a href="https://sco.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಸ್ಕೋಟ್ಸ್" lang="sco" hreflang="sco" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Scots" data-language-local-name="ಸ್ಕೋಟ್ಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Scots</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sd mw-list-item"><a href="https://sd.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%B3%DA%AA%D8%B1%D8%AA" title="سنسڪرت – ಸಿಂಧಿ" lang="sd" hreflang="sd" data-title="سنسڪرت" data-language-autonym="سنڌي" data-language-local-name="ಸಿಂಧಿ" class="interlanguage-link-target"><span>سنڌي</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sh mw-list-item"><a href="https://sh.wikipedia.org/wiki/Sanskrt" title="Sanskrt – ಸರ್ಬೋ-ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" lang="sh" hreflang="sh" data-title="Sanskrt" data-language-autonym="Srpskohrvatski / српскохрватски" data-language-local-name="ಸರ್ಬೋ-ಕ್ರೊಯೇಶಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Srpskohrvatski / српскохрватски</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-shi mw-list-item"><a href="https://shi.wikipedia.org/wiki/Tutlayt_Tasanskritt" title="Tutlayt Tasanskritt – ಟಷೆಲ್‍ಹಿಟ್" lang="shi" hreflang="shi" data-title="Tutlayt Tasanskritt" data-language-autonym="Taclḥit" data-language-local-name="ಟಷೆಲ್‍ಹಿಟ್" class="interlanguage-link-target"><span>Taclḥit</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-si mw-list-item"><a href="https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B6%82%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%9A%E0%B7%98%E0%B6%AD" title="සංස්කෘත – ಸಿಂಹಳ" lang="si" hreflang="si" data-title="සංස්කෘත" data-language-autonym="සිංහල" data-language-local-name="ಸಿಂಹಳ" class="interlanguage-link-target"><span>සිංහල</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-simple mw-list-item"><a href="https://simple.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – Simple English" lang="en-simple" hreflang="en-simple" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Simple English" data-language-local-name="Simple English" class="interlanguage-link-target"><span>Simple English</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sk mw-list-item"><a href="https://sk.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಸ್ಲೋವಾಕ್" lang="sk" hreflang="sk" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Slovenčina" data-language-local-name="ಸ್ಲೋವಾಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenčina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-skr mw-list-item"><a href="https://skr.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D8%AA_%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="سنسکرت زبان – Saraiki" lang="skr" hreflang="skr" data-title="سنسکرت زبان" data-language-autonym="سرائیکی" data-language-local-name="Saraiki" class="interlanguage-link-target"><span>سرائیکی</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sl mw-list-item"><a href="https://sl.wikipedia.org/wiki/Sanskrt" title="Sanskrt – ಸ್ಲೋವೇನಿಯನ್" lang="sl" hreflang="sl" data-title="Sanskrt" data-language-autonym="Slovenščina" data-language-local-name="ಸ್ಲೋವೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Slovenščina</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sq mw-list-item"><a href="https://sq.wikipedia.org/wiki/Gjuha_sanskrite" title="Gjuha sanskrite – ಅಲ್ಬೇನಿಯನ್" lang="sq" hreflang="sq" data-title="Gjuha sanskrite" data-language-autonym="Shqip" data-language-local-name="ಅಲ್ಬೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Shqip</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sr mw-list-item"><a href="https://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D1%82_(%D1%98%D0%B5%D0%B7%D0%B8%D0%BA)" title="Санскрт (језик) – ಸೆರ್ಬಿಯನ್" lang="sr" hreflang="sr" data-title="Санскрт (језик)" data-language-autonym="Српски / srpski" data-language-local-name="ಸೆರ್ಬಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Српски / srpski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-su mw-list-item"><a href="https://su.wikipedia.org/wiki/Basa_Sangsekerta" title="Basa Sangsekerta – ಸುಂಡಾನೀಸ್" lang="su" hreflang="su" data-title="Basa Sangsekerta" data-language-autonym="Sunda" data-language-local-name="ಸುಂಡಾನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Sunda</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sv mw-list-item"><a href="https://sv.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಸ್ವೀಡಿಷ್" lang="sv" hreflang="sv" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Svenska" data-language-local-name="ಸ್ವೀಡಿಷ್" class="interlanguage-link-target"><span>Svenska</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-sw mw-list-item"><a href="https://sw.wikipedia.org/wiki/Kisanskrit" title="Kisanskrit – ಸ್ವಹಿಲಿ" lang="sw" hreflang="sw" data-title="Kisanskrit" data-language-autonym="Kiswahili" data-language-local-name="ಸ್ವಹಿಲಿ" class="interlanguage-link-target"><span>Kiswahili</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-szl mw-list-item"><a href="https://szl.wikipedia.org/wiki/Sanskryck%C5%8F_g%C5%8Fdka" title="Sanskryckŏ gŏdka – ಸಿಲೆಸಿಯನ್" lang="szl" hreflang="szl" data-title="Sanskryckŏ gŏdka" data-language-autonym="Ślůnski" data-language-local-name="ಸಿಲೆಸಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Ślůnski</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ta mw-list-item"><a href="https://ta.wikipedia.org/wiki/%E0%AE%9A%E0%AE%AE%E0%AE%9A%E0%AF%81%E0%AE%95%E0%AE%BF%E0%AE%B0%E0%AF%81%E0%AE%A4%E0%AE%AE%E0%AF%8D" title="சமசுகிருதம் – ತಮಿಳು" lang="ta" hreflang="ta" data-title="சமசுகிருதம்" data-language-autonym="தமிழ்" data-language-local-name="ತಮಿಳು" class="interlanguage-link-target"><span>தமிழ்</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tcy mw-list-item"><a href="https://tcy.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4_%E0%B2%AC%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%86" title="ಸಂಸ್ಕೃತ ಬಾಸೆ – Tulu" lang="tcy" hreflang="tcy" data-title="ಸಂಸ್ಕೃತ ಬಾಸೆ" data-language-autonym="ತುಳು" data-language-local-name="Tulu" class="interlanguage-link-target"><span>ತುಳು</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-te mw-list-item"><a href="https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%B8%E0%B0%82%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B0%82" title="సంస్కృతం – ತೆಲುಗು" lang="te" hreflang="te" data-title="సంస్కృతం" data-language-autonym="తెలుగు" data-language-local-name="ತೆಲುಗು" class="interlanguage-link-target"><span>తెలుగు</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-th mw-list-item"><a href="https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%A4%E0%B8%95" title="ภาษาสันสกฤต – ಥಾಯ್" lang="th" hreflang="th" data-title="ภาษาสันสกฤต" data-language-autonym="ไทย" data-language-local-name="ಥಾಯ್" class="interlanguage-link-target"><span>ไทย</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tl mw-list-item"><a href="https://tl.wikipedia.org/wiki/Wikang_Sanskrito" title="Wikang Sanskrito – ಟ್ಯಾಗಲೋಗ್" lang="tl" hreflang="tl" data-title="Wikang Sanskrito" data-language-autonym="Tagalog" data-language-local-name="ಟ್ಯಾಗಲೋಗ್" class="interlanguage-link-target"><span>Tagalog</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tly mw-list-item"><a href="https://tly.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – Talysh" lang="tly" hreflang="tly" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Tolışi" data-language-local-name="Talysh" class="interlanguage-link-target"><span>Tolışi</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tr mw-list-item"><a href="https://tr.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಟರ್ಕಿಶ್" lang="tr" hreflang="tr" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Türkçe" data-language-local-name="ಟರ್ಕಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>Türkçe</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tt mw-list-item"><a href="https://tt.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಟಾಟರ್" lang="tt" hreflang="tt" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Татарча / tatarça" data-language-local-name="ಟಾಟರ್" class="interlanguage-link-target"><span>Татарча / tatarça</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-tyv mw-list-item"><a href="https://tyv.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82_%D0%B4%D1%8B%D0%BB" title="Санскрит дыл – ಟುವಿನಿಯನ್" lang="tyv" hreflang="tyv" data-title="Санскрит дыл" data-language-autonym="Тыва дыл" data-language-local-name="ಟುವಿನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Тыва дыл</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-udm mw-list-item"><a href="https://udm.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಉಡ್‌ಮುರ್ಟ್" lang="udm" hreflang="udm" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Удмурт" data-language-local-name="ಉಡ್‌ಮುರ್ಟ್" class="interlanguage-link-target"><span>Удмурт</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uk mw-list-item"><a href="https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82" title="Санскрит – ಉಕ್ರೇನಿಯನ್" lang="uk" hreflang="uk" data-title="Санскрит" data-language-autonym="Українська" data-language-local-name="ಉಕ್ರೇನಿಯನ್" class="interlanguage-link-target"><span>Українська</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-ur mw-list-item"><a href="https://ur.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%B3%DA%A9%D8%B1%D8%AA" title="سنسکرت – ಉರ್ದು" lang="ur" hreflang="ur" data-title="سنسکرت" data-language-autonym="اردو" data-language-local-name="ಉರ್ದು" class="interlanguage-link-target"><span>اردو</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-uz mw-list-item"><a href="https://uz.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ಉಜ್ಬೇಕ್" lang="uz" hreflang="uz" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Oʻzbekcha / ўзбекча" data-language-local-name="ಉಜ್ಬೇಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Oʻzbekcha / ўзбекча</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vep mw-list-item"><a href="https://vep.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – Veps" lang="vep" hreflang="vep" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Vepsän kel’" data-language-local-name="Veps" class="interlanguage-link-target"><span>Vepsän kel’</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vi mw-list-item"><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Ph%E1%BA%A1n" title="Tiếng Phạn – ವಿಯೆಟ್ನಾಮೀಸ್" lang="vi" hreflang="vi" data-title="Tiếng Phạn" data-language-autonym="Tiếng Việt" data-language-local-name="ವಿಯೆಟ್ನಾಮೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>Tiếng Việt</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-vo mw-list-item"><a href="https://vo.wikipedia.org/wiki/Sanskrit" title="Sanskrit – ವೋಲಾಪುಕ್" lang="vo" hreflang="vo" data-title="Sanskrit" data-language-autonym="Volapük" data-language-local-name="ವೋಲಾಪುಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Volapük</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-war mw-list-item"><a href="https://war.wikipedia.org/wiki/Sinanskrit" title="Sinanskrit – ವರಾಯ್" lang="war" hreflang="war" data-title="Sinanskrit" data-language-autonym="Winaray" data-language-local-name="ವರಾಯ್" class="interlanguage-link-target"><span>Winaray</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-wuu mw-list-item"><a href="https://wuu.wikipedia.org/wiki/%E6%A2%B5%E6%96%87" title="梵文 – ವು ಚೈನೀಸ್" lang="wuu" hreflang="wuu" data-title="梵文" data-language-autonym="吴语" data-language-local-name="ವು ಚೈನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>吴语</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xal mw-list-item"><a href="https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82_%D0%BA%D0%B5%D0%BB%D0%BD" title="Санскрит келн – ಕಲ್ಮೈಕ್" lang="xal" hreflang="xal" data-title="Санскрит келн" data-language-autonym="Хальмг" data-language-local-name="ಕಲ್ಮೈಕ್" class="interlanguage-link-target"><span>Хальмг</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-xmf mw-list-item"><a href="https://xmf.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A1%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98" title="სანსკრიტი – Mingrelian" lang="xmf" hreflang="xmf" data-title="სანსკრიტი" data-language-autonym="მარგალური" data-language-local-name="Mingrelian" class="interlanguage-link-target"><span>მარგალური</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-yi mw-list-item"><a href="https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%A1%D7%90%D7%A0%D7%A1%D7%A7%D7%A8%D7%99%D7%98" title="סאנסקריט – ಯಿಡ್ಡಿಶ್" lang="yi" hreflang="yi" data-title="סאנסקריט" data-language-autonym="ייִדיש" data-language-local-name="ಯಿಡ್ಡಿಶ್" class="interlanguage-link-target"><span>ייִדיש</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-za mw-list-item"><a href="https://za.wikipedia.org/wiki/Vahfan" title="Vahfan – ಝೂವಾಂಗ್" lang="za" hreflang="za" data-title="Vahfan" data-language-autonym="Vahcuengh" data-language-local-name="ಝೂವಾಂಗ್" class="interlanguage-link-target"><span>Vahcuengh</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh mw-list-item"><a href="https://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%A2%B5%E8%AF%AD" title="梵语 – ಚೈನೀಸ್" lang="zh" hreflang="zh" data-title="梵语" data-language-autonym="中文" data-language-local-name="ಚೈನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>中文</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-classical mw-list-item"><a href="https://zh-classical.wikipedia.org/wiki/%E6%A2%B5%E8%AA%9E" title="梵語 – Literary Chinese" lang="lzh" hreflang="lzh" data-title="梵語" data-language-autonym="文言" data-language-local-name="Literary Chinese" class="interlanguage-link-target"><span>文言</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-min-nan mw-list-item"><a href="https://zh-min-nan.wikipedia.org/wiki/Ho%C3%A2n-g%C3%AD" title="Hoân-gí – ನಾನ್" lang="nan" hreflang="nan" data-title="Hoân-gí" data-language-autonym="閩南語 / Bân-lâm-gú" data-language-local-name="ನಾನ್" class="interlanguage-link-target"><span>閩南語 / Bân-lâm-gú</span></a></li><li class="interlanguage-link interwiki-zh-yue mw-list-item"><a href="https://zh-yue.wikipedia.org/wiki/%E6%A2%B5%E6%96%87" title="梵文 – ಕ್ಯಾಂಟನೀಸ್" lang="yue" hreflang="yue" data-title="梵文" data-language-autonym="粵語" data-language-local-name="ಕ್ಯಾಂಟನೀಸ್" class="interlanguage-link-target"><span>粵語</span></a></li> </ul> <div class="after-portlet after-portlet-lang"><span class="wb-langlinks-edit wb-langlinks-link"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11059#sitelinks-wikipedia" title="ಇತರ ಭಾಷಾ ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸು" class="wbc-editpage">ಕೊಂಡಿಗಳನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿ</a></span></div> </div> </div> </div> </header> <div class="vector-page-toolbar"> <div class="vector-page-toolbar-container"> <div id="left-navigation"> <nav aria-label="ನಾಮವರ್ಗಗಳು"> <div id="p-associated-pages" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-associated-pages" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-nstab-main" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4" title="ಮಾಹಿತಿ ಪುಟವನ್ನು ನೋಡಿ [c]" accesskey="c"><span>ಲೇಖನ</span></a></li><li id="ca-talk" class="new vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%9A%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%9A%E0%B3%86%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F:%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;redlink=1" rel="discussion" class="new" title="ಮಾಹಿತಿ ಪುಟದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ) [t]" accesskey="t"><span>ಚರ್ಚೆ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown emptyPortlet" > <input type="checkbox" id="vector-variants-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-variants-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಭಾಷಾ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ" > <label id="vector-variants-dropdown-label" for="vector-variants-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ಕನ್ನಡ</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="p-variants" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-variants emptyPortlet" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> </ul> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> <div id="right-navigation" class="vector-collapsible"> <nav aria-label="ನೋಟಗಳು"> <div id="p-views" class="vector-menu vector-menu-tabs mw-portlet mw-portlet-views" > <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-view" class="selected vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4"><span>ಓದು</span></a></li><li id="ca-edit" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit" title="ಈ ಪುಟದ ಸೋರ್ಸ್ ಕೋಡ್ ಸಂಪಾದಿಸಿ [e]" accesskey="e"><span>ಸಂಪಾದಿಸಿ</span></a></li><li id="ca-history" class="vector-tab-noicon mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=history" title="ಈ ಪುಟದ ಹಳೆಯ ಆವೃತ್ತಿಗಳು. [h]" accesskey="h"><span>ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ನೋಡಿ</span></a></li> </ul> </div> </div> </nav> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown vector-page-tools-dropdown" > <input type="checkbox" id="vector-page-tools-dropdown-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-page-tools-dropdown" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="ಉಪಕರಣಗಳು" > <label id="vector-page-tools-dropdown-label" for="vector-page-tools-dropdown-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet" aria-hidden="true" ><span class="vector-dropdown-label-text">ಉಪಕರಣಗಳು</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-page-tools-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> <div id="vector-page-tools" class="vector-page-tools vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-page-tools-pinnable-header vector-pinnable-header-unpinned" data-feature-name="page-tools-pinned" data-pinnable-element-id="vector-page-tools" data-pinned-container-id="vector-page-tools-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-page-tools-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ಉಪಕರಣಗಳು</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-page-tools.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> <div id="p-cactions" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-cactions emptyPortlet vector-has-collapsible-items" title="More options" > <div class="vector-menu-heading"> Actions </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="ca-more-view" class="selected vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4"><span>ಓದು</span></a></li><li id="ca-more-edit" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit" title="ಈ ಪುಟದ ಸೋರ್ಸ್ ಕೋಡ್ ಸಂಪಾದಿಸಿ [e]" accesskey="e"><span>ಸಂಪಾದಿಸಿ</span></a></li><li id="ca-more-history" class="vector-more-collapsible-item mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=history"><span>ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ನೋಡಿ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-tb" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-tb" > <div class="vector-menu-heading"> ಸಾಮಾನ್ಯ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="t-whatlinkshere" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:WhatLinksHere/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4" title="ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ವಿಕಿ ಪುಟಗಳ ಪಟ್ಟಿ [j]" accesskey="j"><span>ಇಲ್ಲಿಗೆ ಯಾವ ಸಂಪರ್ಕ ಕೂಡುತ್ತದೆ</span></a></li><li id="t-recentchangeslinked" class="mw-list-item"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:RecentChangesLinked/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4" rel="nofollow" title="ಈ ಪುಟದಿಂದ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು [k]" accesskey="k"><span>ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಬದಲಾವಣೆಗಳು</span></a></li><li id="t-permalink" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;oldid=1265244" title="ಪುಟದ ಈ ಆವೃತ್ತಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ಕೊಂಡಿ"><span>ಸ್ಥಿರ ಕೊಂಡಿ</span></a></li><li id="t-info" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=info" title="ಈ ಪುಟದ ಕುರಿತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ"><span>ಪುಟದ ಮಾಹಿತಿ</span></a></li><li id="t-cite" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:CiteThisPage&amp;page=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;id=1265244&amp;wpFormIdentifier=titleform" title="ಈ ಪುಟವನ್ನು ಹೇಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ"><span>ಈ ಪುಟವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ</span></a></li><li id="t-urlshortener" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:UrlShortener&amp;url=https%3A%2F%2Fkn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B2%25B8%25E0%25B2%2582%25E0%25B2%25B8%25E0%25B3%258D%25E0%25B2%2595%25E0%25B3%2583%25E0%25B2%25A4"><span>ಪುಟ್ಟ ಕೊಂಡಿ</span></a></li><li id="t-urlshortener-qrcode" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:QrCode&amp;url=https%3A%2F%2Fkn.wikipedia.org%2Fwiki%2F%25E0%25B2%25B8%25E0%25B2%2582%25E0%25B2%25B8%25E0%25B3%258D%25E0%25B2%2595%25E0%25B3%2583%25E0%25B2%25A4"><span>ಕ್ಯೂಆರ್ ಚಿತ್ರ ಇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.</span></a></li><li id="t-shorturl" class="mw-list-item"><a href="//kn.wikipedia.org/s/s2" title="Copy this short link for sharing"><span>ಸಣ್ಣ ಯು.ಆರ್.ಎಲ್</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-coll-print_export" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-coll-print_export" > <div class="vector-menu-heading"> ಮುದ್ರಿಸು/ರಫ್ತು ಮಾಡು </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li id="coll-create_a_book" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Book&amp;bookcmd=book_creator&amp;referer=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4"><span>ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿ</span></a></li><li id="coll-download-as-rl" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:DownloadAsPdf&amp;page=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=show-download-screen"><span>PDF ಎಂದು ಡೌನ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ</span></a></li><li id="t-print" class="mw-list-item"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;printable=yes" title="ಈ ಪುಟದ ಮುದ್ರಣ ಮಾಡಬಹುದಾದಂತ ಆವೃತ್ತಿ [p]" accesskey="p"><span>ಮುದ್ರಣ ಆವೃತ್ತಿ</span></a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-wikibase-otherprojects" class="vector-menu mw-portlet mw-portlet-wikibase-otherprojects" > <div class="vector-menu-heading"> ಇತರೆ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ </div> <div class="vector-menu-content"> <ul class="vector-menu-content-list"> <li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-commons mw-list-item"><a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Sanskrit" hreflang="en"><span>ವಿಕಿಮೀಡಿಯಾ ಕಾಮನ್ಸ್</span></a></li><li class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikifunctions mw-list-item"><a href="https://www.wikifunctions.org/wiki/Z1749" hreflang="en"><span>Wikifunctions</span></a></li><li id="t-wikibase" class="wb-otherproject-link wb-otherproject-wikibase-dataitem mw-list-item"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Special:EntityPage/Q11059" title="ಸಂಪರ್ಕ ಮಾಹಿತಿ ಸಂಗ್ರಹ ಐಟಂಗೆ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಿ [g]" accesskey="g"><span>ವಿಕಿಡಾಟಾ ವಸ್ತು</span></a></li> </ul> </div> </div> </div> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> </div> <div class="vector-column-end"> <div class="vector-sticky-pinned-container"> <nav class="vector-page-tools-landmark" aria-label="Page tools"> <div id="vector-page-tools-pinned-container" class="vector-pinned-container"> </div> </nav> <nav class="vector-appearance-landmark" aria-label="ಗೋಚರ"> <div id="vector-appearance-pinned-container" class="vector-pinned-container"> <div id="vector-appearance" class="vector-appearance vector-pinnable-element"> <div class="vector-pinnable-header vector-appearance-pinnable-header vector-pinnable-header-pinned" data-feature-name="appearance-pinned" data-pinnable-element-id="vector-appearance" data-pinned-container-id="vector-appearance-pinned-container" data-unpinned-container-id="vector-appearance-unpinned-container" > <div class="vector-pinnable-header-label">ಗೋಚರ</div> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-pin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.pin">move to sidebar</button> <button class="vector-pinnable-header-toggle-button vector-pinnable-header-unpin-button" data-event-name="pinnable-header.vector-appearance.unpin">ಮರೆ ಮಾಡಿ</button> </div> </div> </div> </nav> </div> </div> <div id="bodyContent" class="vector-body" aria-labelledby="firstHeading" data-mw-ve-target-container> <div class="vector-body-before-content"> <div class="mw-indicators"> </div> <div id="siteSub" class="noprint">ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ</div> </div> <div id="contentSub"><div id="mw-content-subtitle"></div></div> <div id="mw-content-text" class="mw-body-content"><div class="mw-content-ltr mw-parser-output" lang="kn" dir="ltr"><table class="infobox bordered" style="width:350px;"> <tbody><tr> <th colspan="3" style="text-align: center; font-size:110%; color: black; background-color: lawngreen;">ಸಂಸ್ಕೃತ <br /><span title="Sanskrit-language text"><span lang="sa">संस्कृतम्</span></span> <i><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/IAST" class="extiw" title="en:IAST">saṃskṛtam</a></i> </th></tr> <tr> <td style="padding-left: 0.5em;">ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ&#160; <br />ಪ್ರದೇಶಗಳು: </td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.5em;"><a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4" title="ಭಾರತ">ಭಾರತ</a>, <a href="/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%A8%E0%B3%87%E0%B2%AF_%E0%B2%8F%E0%B2%B7%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE" title="ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ">ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ</a>, <a href="/wiki/%E0%B2%B9%E0%B2%BF%E0%B2%82%E0%B2%A6%E0%B3%82_%E0%B2%A7%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE" title="ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ">ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A7%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%95_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾಷೆ</a> </td></tr> <tr> <td style="padding-left: 0.5em;">ಒಟ್ಟು&#160;<br />ಮಾತನಾಡುವವರು: </td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.5em;">೪೯,೭೩೬ ಮಾತುಗಾರರು (<a href="/wiki/%E0%B3%A7%E0%B3%AF%E0%B3%AF%E0%B3%A7" title="೧೯೯೧">೧೯೯೧</a> <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B2%A6_%E0%B2%9C%E0%B2%A8%E0%B2%97%E0%B2%A3%E0%B2%A4%E0%B2%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಭಾರತದ ಜನಗಣತಿ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಭಾರತದ ಜನಗಣತಿ</a>) </td></tr> <tr> <td style="padding-left: 0.5em;"><a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B2%BE_%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%9F%E0%B3%81%E0%B2%82%E0%B2%AC" class="mw-redirect" title="ಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬ">ಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬ</a>: </td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.5em; text-align: left;"><a href="/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8A-%E0%B2%AF%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%8B%E0%B2%AA%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B2%A8%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" class="mw-redirect" title="ಇಂಡೊ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳು">ಇಂಡೊ-ಯುರೋಪಿಯನ್</a><br /><span style="font-size:66%;">&#160;</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%87%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8A-%E0%B2%87%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B2%A8%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಇಂಡೊ-ಇರಾನಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳು (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಇಂಡೊ-ಇರಾನಿಯನ್</a><br /><span style="font-size:66%;">&#160;&#160;</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%87%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8A-%E0%B2%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%A8%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಇಂಡೊ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳು (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಇಂಡೊ-ಆರ್ಯನ್</a><br /><span style="font-size:66%;">&#160;&#160;&#160;</span><b>ಸಂಸ್ಕೃತ</b>&#160; </td></tr> <tr> <td style="padding-left: 0.5em;"><a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B2%B0%E0%B2%B5%E0%B2%A3%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B3%86" title="ಬರವಣಿಗೆ">ಬರವಣಿಗೆ</a>: </td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.5em;"><a href="/wiki/%E0%B2%A6%E0%B3%87%E0%B2%B5%E0%B2%A8%E0%B2%BE%E0%B2%97%E0%B2%B0%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ದೇವನಾಗರಿ">ದೇವನಾಗರಿ</a> ಮತ್ತು ಕೆಲವು <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BF_%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B2%BF" title="ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ">ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿ</a> ಆಧಾರಿತ ಲಿಪಿಗಳು&#160; </td></tr> <tr> <th colspan="3" style="text-align: center; color: black; background-color: lawngreen;">ಅಧಿಕೃತ ಸ್ಥಾನಮಾನ </th></tr> <tr> <td style="padding-left: 0.5em;"><a href="/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%A7%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" class="mw-redirect" title="ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ">ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ</a>: </td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.5em;"><a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4" title="ಭಾರತ">ಭಾರತ</a> <p>ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ </p><p><a href="/wiki/%E0%B2%B9%E0%B2%BF%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%9A%E0%B2%B2_%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%A6%E0%B3%87%E0%B2%B6" title="ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ">ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ</a>, <a href="/wiki/%E0%B2%89%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%96%E0%B2%82%E0%B2%A1" title="ಉತ್ತರಾಖಂಡ">ಉತ್ತರಾಖಂಡ</a> </p> </td></tr> <tr> <td style="padding-left: 0.5em;">ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ<br />ಪ್ರಾಧಿಕಾರ: </td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.5em;"><i>no official regulation</i> </td></tr> <tr> <th colspan="3" style="text-align: center; color: black; background-color: lawngreen;">ಭಾಷೆಯ ಸಂಕೇತಗಳು </th></tr> <tr> <td style="padding-left: 0.5em;">ISO 639-1: </td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.5em;"><code>sa</code> </td></tr> <tr> <td style="padding-left: 0.5em;"><a href="/wiki/ISO_639-2" class="mw-redirect" title="ISO 639-2">ISO 639-2</a>: </td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.5em;"><code>san</code> </td></tr> <tr> <td style="padding-left: 0.5em;"><a href="/w/index.php?title=ISO_639-3&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ISO 639-3 (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ISO/FDIS&#160;639-3</a>: </td> <td colspan="2" style="padding-left: 0.5em;"><code><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=san">san</a></code> <table class="expansion" style="border:none; border-width:0px; text-align: left; vertical-align: top; padding: .1em; margin-bottom: 2px; margin-top: 2px; font-size: 95%; line-height:1.2; background-color: #f7f8ff;" width="300"> <tbody><tr> <td style="border:none; border-width:0px; vertical-align: middle"><figure class="mw-default-size mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Example.of.complex.text.rendering.svg" class="mw-file-description" title="Indic script"><img alt="Indic script" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Example.of.complex.text.rendering.svg/58px-Example.of.complex.text.rendering.svg.png" decoding="async" width="58" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Example.of.complex.text.rendering.svg/87px-Example.of.complex.text.rendering.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Example.of.complex.text.rendering.svg/116px-Example.of.complex.text.rendering.svg.png 2x" data-file-width="58" data-file-height="28" /></a><figcaption>Indic script</figcaption></figure> </td> <td style="border:none; border-width:0px;"><small><b>ಈ ಪುಟ <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%B9%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BF_%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%9F%E0%B3%81%E0%B2%82%E0%B2%AC&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಕುಟುಂಬ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಭಾರತೀಯ ಪದಗಳನ್ನು</a></b> ಹೊಂದಿದೆ. ಸರಿಯಾದ ಪ್ರದರ್ಶನ ಬೆಂಬಲವಿಲ್ಲದೆದ್ದರೆ ನಿಮಗೆ ಅನಿಯತ ಸ್ವರಾಕ್ಷರ ಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಸೇರ್ಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಗಲನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:%E0%B2%AC%E0%B2%B9%E0%B3%81%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%AF_%E0%B2%AC%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%AC%E0%B2%B2_(%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%80%E0%B2%AF)&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಸಹಾಯ:ಬಹುಭಾಷೆಯ ಬೆಂಬಲ (ಭಾರತೀಯ) (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಹೆಚ್ಚು...</a></small> </td></tr></tbody></table> </td></tr></tbody></table> <figure class="mw-default-size mw-halign-left" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Devimahatmya_Sanskrit_MS_Nepal_11c.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Devimahatmya_Sanskrit_MS_Nepal_11c.jpg/220px-Devimahatmya_Sanskrit_MS_Nepal_11c.jpg" decoding="async" width="220" height="75" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Devimahatmya_Sanskrit_MS_Nepal_11c.jpg/330px-Devimahatmya_Sanskrit_MS_Nepal_11c.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3f/Devimahatmya_Sanskrit_MS_Nepal_11c.jpg/440px-Devimahatmya_Sanskrit_MS_Nepal_11c.jpg 2x" data-file-width="920" data-file-height="312" /></a><figcaption>ದೇವಿ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯದ ಹಸ್ತಪ್ರತಿ, ೧೧ ನೆಯ ಶತಮಾನ</figcaption></figure> <p><b>ಸಂಸ್ಕೃತ</b> ಭಾಷೆ <a href="/wiki/%E0%B2%87%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%8B-%E0%B2%AF%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%8B%E0%B2%AA%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B2%A8%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳು">ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್</a> <a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B2%BE_%E0%B2%AC%E0%B2%B3%E0%B2%97" class="mw-redirect" title="ಭಾಷಾ ಬಳಗ">ಭಾಷಾ ಬಳಗಕ್ಕೆ</a> ಸೇರಿದ ಅತಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮತ್ತು <a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4" title="ಭಾರತ">ಭಾರತದ</a> ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಥಾನವನ್ನು <a href="/wiki/%E0%B2%AF%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%8B%E0%B2%AA%E0%B3%8D" title="ಯುರೋಪ್">ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ</a> <a href="/wiki/%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%9F%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ಲ್ಯಾಟಿನ್">ಲ್ಯಾಟಿನ್</a> ಹಾಗೂ <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%80%E0%B2%95%E0%B3%8D&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಗ್ರೀಕ್ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಗ್ರೀಕ್</a> ಭಾಷೆಗಳು ಹೊಂದಿವೆ. ಇದು ಭಾರತದ ೨೨ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಪುರಾತನ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, <a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4_%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%B9%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%AF" title="ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ">ಸಾಹಿತ್ಯ</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%A4%E0%B2%A8_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%80%E0%B2%AF_%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%9E%E0%B2%BE%E0%B2%A8&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಪುರಾತನ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ವಿಜ್ಞಾನ </a> ಹಾಗೂ <a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%80%E0%B2%AF_%E0%B2%A4%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0" title="ಭಾರತೀಯ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ">ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲಿ</a> ವಿಪುಲವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಭಾಷೆ ಇದಾಗಿದೆ. <a href="/wiki/%E0%B2%B9%E0%B2%BF%E0%B2%82%E0%B2%A6%E0%B3%82%E0%B2%A7%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE" class="mw-redirect" title="ಹಿಂದೂಧರ್ಮ">ಹಿಂದೂ</a>, <a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8C%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%A7%E0%B2%A7%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE" class="mw-redirect" title="ಬೌದ್ಧಧರ್ಮ">ಬೌದ್ಧ</a> ಹಾಗು <a href="/wiki/%E0%B2%9C%E0%B3%88%E0%B2%A8%E0%B2%A7%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE" class="mw-redirect" title="ಜೈನಧರ್ಮ">ಜೈನ</a> ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಪಾರಂಪರಿಕ ಭಾಷೆಯೂ ಇದಾಗಿದೆ. ಇಂದು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಸ್ಕೃತ ಕೃತಿಗಳು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದ್ದಾಗಿವೆ. ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿರುವುದು ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ. ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು 'ದೇವಭಾಷೆ' ಎಂದೂ ಹಿಂದೆ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. </p> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%E0%B2%9A%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0:Phrase_sanskrit.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Phrase_sanskrit.svg/220px-Phrase_sanskrit.svg.png" decoding="async" width="220" height="252" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Phrase_sanskrit.svg/330px-Phrase_sanskrit.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Phrase_sanskrit.svg/440px-Phrase_sanskrit.svg.png 2x" data-file-width="680" data-file-height="779" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳ ಜಾಡನ್ನೇ ಕನ್ನಡ ಅನುಸರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂತು. </p> <meta property="mw:PageProp/toc" /> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಚರಿತ್ರೆ"><span id=".E0.B2.9A.E0.B2.B0.E0.B2.BF.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B3.86"></span>ಚರಿತ್ರೆ</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=1" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಚರಿತ್ರೆ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಜಿಜ್ಞಾಸೆಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಆಡುಭಾಷೆಗಳಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಭಿನ್ನರೂಪದ್ದಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಚರಿತ್ರಜ್ಞರ ನಂಬಿಕೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮೇಲಿನ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು <a href="/wiki/%E0%B2%AA%E0%B2%BE%E0%B2%A3%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B2%BF" title="ಪಾಣಿನಿ">ಪಾಣಿನಿಯ</a> "<a href="/w/index.php?title=%E0%B2%85%E0%B2%B7%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B2%BE%E0%B2%A7%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%AF%E0%B3%80&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯೀ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಅಷ್ಟಾಧ್ಯಾಯೀ</a>" (ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಪೂ. ಐದನೆಯ ಶತಮಾನ). ವೇದಗಳ ಕಾಲದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಅದರ ನಂತರದ ಕೆಲ ಶತಮಾನಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತದ ವ್ಯಾಕರಣ ಎನ್ನಬಹುದು. ನಂತರದ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಸಹ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾರತೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿತು. ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ಪದಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತದಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದವು. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಪ್ರಾಚೀನ_ದಾಖಲೆ"><span id=".E0.B2.AA.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.BE.E0.B2.9A.E0.B3.80.E0.B2.A8_.E0.B2.A6.E0.B2.BE.E0.B2.96.E0.B2.B2.E0.B3.86"></span>ಪ್ರಾಚೀನ ದಾಖಲೆ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=2" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಪ್ರಾಚೀನ ದಾಖಲೆ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಭಾರತದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲೊಂದಾದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬಹು ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿದ್ದು ದೀರ್ಘವಾದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ ನಗರದಲ್ಲಿದ್ದ ಶಾತವಾಹನ ದೊರೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ‘ಮೋದಕಂ ತಾಡಯ’ದ ಕಥೆ ಬಹುಶಃ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಹರಡುವಿಕೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಾಚೀನತಮ ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸನವೆಂದರೆ ಕುಬ್ಜ (ನೋಡಿ) ಬರೆದ ತಾಳಗುಂದ ಶಾಸನ (ಸು.450). ಇದರಲ್ಲಿರುವ ರಚನಾ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಆ ಕಾಲಕ್ಕಾಗಲೇ ಸಂಸ್ಕೃತ ಈ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬೇರೂರಿರಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸುವುದಲ್ಲದೆ, ಅದೇ ಕಾಲದ ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನದಿಂದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆ ಕನ್ನಡ ರಚನೆಗಳ ಮೇಲೂ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿತೆಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಮುಂದೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಿಷ್ಟಭಾಷೆಯಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಳಿಸಿ ತತ್ಕಾಲದ ಉನ್ನತ ವರ್ಗಗಳಿಂದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ಗಳಿಸಿತು. ನೂರಾರು ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಸನಗಳು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ರಚಿತವಾದವು. ಅನೇಕ ಕವಿಗಳು, ಶಾಸ್ತ್ರಕಾರರು ಈ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಆಗಿಹೋದರು. ನೂರಾರು ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳ ರಚನೆಯಾಯಿತು. ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೊಡುಗೆ ಗಣ್ಯವಾದುದು. ಹಾಗೆಯೇ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಶ್ರುತಿ ಸ್ಮೃತಿ ಪುರಾಣ ಇತಿಹಾಸಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಹರಡಿ ಅವು ಹಾಗೂ ಇತರ ಸಂಸ್ಕೃತ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ದೇಶದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಹಾಗೂ ನುಡಿಯ ಮೇಲೆ ಅಗಾಧ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರುತ್ತ ಬಂದಿವೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಗುಣಾಢ್ಯ"><span id=".E0.B2.97.E0.B3.81.E0.B2.A3.E0.B2.BE.E0.B2.A2.E0.B3.8D.E0.B2.AF"></span>ಗುಣಾಢ್ಯ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=3" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಗುಣಾಢ್ಯ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಕರ್ನಾಟಕದ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಆಳುತ್ತಿದ್ದ ಸಾತವಾಹನರ ಆಸ್ಥಾನಭಾಷೆ ಪ್ರಾಕೃತವಾಗಿದ್ದರೂ ಅವರು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕೂಡ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಿರಬಹುದು. ಇವರ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ರಾಮಾಯಣ ಮಹಾಭಾರತಗಳಷ್ಟು ಕವಿಜನಪ್ರಿಯವಾದ ಬೃಹತ್ಕಥೆ ಪೈಶಾಚೀ ಪ್ರಾಕೃತದಲ್ಲಿ ಗುಣಾಢ್ಯನೆಂಬಾತನಿಂದ ರಚಿತವಾದಂತೆ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರೀ ಪ್ರಾಕೃತದಲ್ಲಿ ಏಳುನೂರು ಮುಕ್ತಕಗಳ ಸಂಗ್ರಹವಾದ ಸತ್ತಸ ರಾಜನಾದ ಹಾಲನಿಂದಲೇ ಸಂಗ್ರಹಿತವಾದಂತೆ, ಅವನ ಆಸ್ಥಾನಪಂಡಿತನಾದ ಸರ್ವವರ್ಮನಿಂದ ಕಾತಂತ್ರವೆಂಬ ನೂತನ ಸಂಸ್ಕೃತ ವ್ಯಾಕರಣವೂ ನಿರ್ಮಿತವಾಯಿತು. ಮುಂದೆ ಬೃಹತ್ಕಥೆ ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕೂ ಮೂರುನಾಲ್ಕು ರೂಪಾಂತರಗಳನ್ನು ಉತ್ತರದ ಕವಿಗಳಿಂದ ಪಡೆದುದನ್ನು ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ಮೂಲ ಬೃಹತ್ಕಥೆ ದಕ್ಷಿಣದ್ದೇ; ಇದರ ಒಂದು ಅಂಶದ ರೂಪಾಂತರವೇ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಪಂಚತಂತ್ರ ಕೂಡ. ಈ ಪಂಚತಂತ್ರದ ಒಂದು ಆವೃತ್ತಿಯ ಪ್ರವರ್ತಕ ಕೂಡ ಕರ್ನಾಟಕದ ವಸುಭಾಗಭಟ್ಟ (ಈ ಕೃತಿ ಬೃಹತ್ತರ ಭಾರತದ ಲೇಯಾಸ್ ಹಾಗೂ ಜಾವ ದ್ವೀಪದ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಭಾಷಾಂತರಗೊಂಡಿದೆ). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಭಾಸ"><span id=".E0.B2.AD.E0.B2.BE.E0.B2.B8"></span>ಭಾಸ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=4" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಭಾಸ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಭಾಸನ (ಸು.2ನೆಯ ಶತಮಾನ) ದ್ವಿತೀಯಾಕ್ಷರ ಪ್ರಾಸಗಳನ್ನು ಅನುಲಕ್ಷಿಸಿ ಆತ ಕನ್ನಡಿಗನಿದ್ದಿರಬೇಕೆಂದು ಯು.ವೆಂಕಟಕೃಷ್ಣರಾವ್ ಊಹಿಸಿದ್ದಾರೆ (ಈ ಊಹೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮರ್ಥನೆ ಬೇಕಾಗಿದೆ). </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಪಾಣಿನಿ"><span id=".E0.B2.AA.E0.B2.BE.E0.B2.A3.E0.B2.BF.E0.B2.A8.E0.B2.BF"></span>ಪಾಣಿನಿ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=5" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಪಾಣಿನಿ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಪೂಜ್ಯಪಾದ (ಅಥವಾ ದೇವನಂದಿ 5 ಅಥವಾ 6ನೆಯ ಶತಮಾನ) ಪಾಣಿನಿಯ ಸೂತ್ರಗಳಿಗೆ ಶಬ್ದಾವತಾರವೆಂಬ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ರಚಿಸಿದ್ದನೆಂದು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಈತ ಜೈನೇಂದ್ರ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂಬ ಹೊಸ ವ್ಯಾಕರಣ ಪಂಥವನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿದ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಪಾಣಿನಿಯ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಗಂಗರ_ಕಾಲ"><span id=".E0.B2.97.E0.B2.82.E0.B2.97.E0.B2.B0_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2"></span>ಗಂಗರ ಕಾಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=6" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಗಂಗರ ಕಾಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಗಂಗರಾಜನಾದ ದುರ್ವಿನೀತ (6ನೆಯ ಶತಮಾನ) ಬೃಹತ್ಕಥೆಯ ಸಂಸ್ಕೃತ ರೂಪಾಂತರಕಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನೆಂದು ಕೆಲವು ಶಾಸನಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ. ದುರ್ವಿನೀತನ ಸಮಕಾಲೀನನೂ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮಹಾಕಾವ್ಯವಾದ ಕಿರಾತಾರ್ಜುನೀಯದ ಕರ್ತೃವೂ ಆದ ಭಾರವಿ ದುರ್ವಿನೀತನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿಯೂ ಕೆಲಕಾಲ ಇದ್ದನೆಂಬ ಐತಿಹ್ಯವನ್ನು ಈಚೆಗೆ ದೊರೆತ ದಂಡಿಯ ಅವಂತಿಸುಂದರೀ ಕಥಾ ಎಂಬ ಗದ್ಯಕೃತಿ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ದಂಡಿ ಸಹ ಕೆಲವು ಕಾಲ ದುರ್ವಿನೀತನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇದ್ದಿರಬೇಕು. ನಾಟಕಕಾರರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾದ ಮೃಚ್ಫಕಟಿಕಕಾರ ಶೂದ್ರಕನು ಗಂಗರಾಜ ಶಿವಮಾರನಿರಬೇಕೆಂದು ಸಾಲೆತೊರೆ ಎಂಬ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಊಹೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಭಾರವಿ_ಮತ್ತು_ಕಾಳಿದಾಸ"><span id=".E0.B2.AD.E0.B2.BE.E0.B2.B0.E0.B2.B5.E0.B2.BF_.E0.B2.AE.E0.B2.A4.E0.B3.8D.E0.B2.A4.E0.B3.81_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B3.E0.B2.BF.E0.B2.A6.E0.B2.BE.E0.B2.B8"></span>ಭಾರವಿ ಮತ್ತು ಕಾಳಿದಾಸ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=7" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಭಾರವಿ ಮತ್ತು ಕಾಳಿದಾಸ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಭಾರವಿ ಮತ್ತು ಕಾಳಿದಾಸ ಮಹಾಕವಿಗಳ ಸ್ಪಷ್ಟ ಶಿಲಾಶಾಸನೋಲ್ಲೇಖ ದೊರೆಯುವುದು ಬಾದಾಮಿ ಚಾಳುಕ್ಯ ವಂಶದ ಇಮ್ಮಡಿ ಪುಲಕೇಶಿಯ ಕಾಲದ ಐಹೊಳೆಯ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ (634). ಆ ಶಾಸನದ ಕರ್ತೃ ರವಿಕೀರ್ತಿ ತನ್ನನ್ನು ಆ ಇಬ್ಬರು ಮಹಾಕವಿಗಳಿಗೆ ಸಮನೆಂದು ಹೊಗಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಶಾಸನ ಇಮ್ಮಡಿ ಪುಲಕೇಶಿಯ ಪರಾಕ್ರಮಾದಿಗಳನ್ನು ಕಾವ್ಯಮಯ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಭಾಷೆ ಸರಾಗವಾಗಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ನಾನಾ ಬಗೆಯ ವೃತ್ತಗಳಲ್ಲಿ ರಚಿತವಾದ ಇದರಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯದ ಹಲವು ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾಣಬರುತ್ತವೆ. ಇದಕ್ಕೂ ಮುಂಚಿನ ಮಂಗಲೀಶನ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ (ಸು.600) ಒಂದನೆಯ ಕೀರ್ತಿವರ್ಮನ ದಿಗ್ವಿಜಯವನ್ನು ವರ್ಣಿಸುವಲ್ಲಿ ಕಾಳಿದಾಸನ ರಘುವಂಶದ ರಘು ದಿಗ್ವಿಜಯವನ್ನೇ ಮಾದರಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಇಮ್ಮಡಿ ಪುಲಕೇಶಿಯ ಸೊಸೆ, ಚಂದ್ರಾದಿತ್ಯನ ರಾಣಿ ವಿಜಯಾ ಅಥವಾ ಬಿಜ್ಜಾ ಅಥವಾ ಬಿಜ್ಜಿಕಾ (ವಿಜ್ಜಿಕೆ) ಪ್ರೌಢ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಪಡೆದಿದ್ದಳೆಂದು ತಿಳಿದುಬರುತ್ತದೆ. ಕೌಮುದೀ ಮಹೋತ್ಸವವೆಂಬ ನಾಟಕ ಬರೆದವಳು ಇವಳೇ ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. muddi </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಚಾಲುಕ್ಯರ_ಕಾಲ"><span id=".E0.B2.9A.E0.B2.BE.E0.B2.B2.E0.B3.81.E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.B0_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2"></span>ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕಾಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=8" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕಾಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಬಾದಾಮಿಯ ಚಾಳುಕ್ಯರ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೇ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರ ವೇದಾಂತ ಭಾಷ್ಯಗಳೂ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರಬಹುದು. ಸಮಂತಭದ್ರನ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥ ಸೂತ್ರ ಮಹಾಭಾಷ್ಯ, ಆಪ್ತಮೀಮಾಂಸಾ ಮುಂತಾದ ಉದ್ದಾಮ ಧರ್ಮ ಗ್ರಂಥಗಳೂ ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಂದವು. ತತ್ತ್ವಾರ್ಥಾಸೂತ್ರಕ್ಕೆ ಸರ್ವಾರ್ಥಸಿದ್ಧಿ ವ್ಯಾಖ್ಯೆಯನ್ನು ಪುಜ್ಯಪಾದ ರಚಿಸಿದ. ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಜೈನ ಪಂಡಿತ ಅಕಲಂಕ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥ ರಾಜವಾರ್ತಿಕ, ಅಷ್ಟಶತೀ, ನ್ಯಾಯವಿನಿಶ್ಚಯ ಮುಂತಾದುವನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾನೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ_ಕಾಲ"><span id=".E0.B2.B0.E0.B2.BE.E0.B2.B7.E0.B3.8D.E0.B2.9F.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.95.E0.B3.82.E0.B2.9F.E0.B2.B0_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2"></span>ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಕಾಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=9" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಕಾಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ದೊರಕಿತು. ಒಂದನೆಯ ಅಮೋಘ ವರ್ಷ (814-78) ಸ್ವಯಂ ಗ್ರಂಥಕಾರನಾಗಿದ್ದುದಲ್ಲದೆ (ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರ-ರತ್ನಮಾಲಿಕಾ ಇವನ ಕೃತಿಯೆನ್ನುತ್ತಾರೆ) ಜಿನಸೇನಾಚಾರ್ಯರು ಮಹಾಪುರಾಣ, ಪಾಶಾರ್ವ್‌ಭ್ಯುದಯಗಳೆಂಬ ಉದ್ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ನೆರವಾದ. ಶಾಕಟಾಯನ ವ್ಯಾಕರಣವೆಂಬ ನವೀನ ಪ್ರಸ್ಥಾನವೂ ಈಗಲೇ ಉದಿಸಿತು. ಅದರ ವೃತ್ತಿಗೆ ಅಮೋಘ ವೃತ್ತಿಯೆಂದೇ ಹೆಸರಿದೆ. ಮಹಾವೀರನೆಂಬ ಪಂಡಿತ ಜ್ಯೋತಿಶಾಸ್ತ್ರದ ಗಣಿತಸಾರ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ. </p><p>ಅದ್ವೈತವೇದಾಂತ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಕಾಲವನ್ನು ಸುವರ್ಣಯುಗವೆಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರ ಶಿಷ್ಯರಾದ ಪದ್ಮಪಾದ ಮತ್ತು ಸುರೇಶ್ವರರು ವೇದಾಂತ ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗಿದ್ದರು. ಸುರೇಶ್ವರರ ಶಿಷ್ಯ ಸರ್ವಜ್ಞಾತ್ಮನ್ ‘ಸಂಕ್ಷೇಪ ಶಾರೀರಕ’ ವನ್ನು ರಚಿಸಿದ. ಇದೇ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಸ್ಮೃತಿಗೆ ವಿಶ್ವರೂಪ ಬರೆದ ‘ಬಾಲಕ್ರೀಡಾ ವ್ಯಾಖ್ಯೆ’ ಬಹಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಯಿತು. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಮುಮ್ಮಡಿ_ಇಂದ್ರನ_ಕಾಲ"><span id=".E0.B2.AE.E0.B3.81.E0.B2.AE.E0.B3.8D.E0.B2.AE.E0.B2.A1.E0.B2.BF_.E0.B2.87.E0.B2.82.E0.B2.A6.E0.B3.8D.E0.B2.B0.E0.B2.A8_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2"></span>ಮುಮ್ಮಡಿ ಇಂದ್ರನ ಕಾಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=10" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಮುಮ್ಮಡಿ ಇಂದ್ರನ ಕಾಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಮುಮ್ಮಡಿ ಇಂದ್ರನ (914-29) ಆಸ್ಥಾನ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದ ತ್ರಿವಿಕ್ರಮಭಟ್ಟ ನಳಚಂಪು ಮತ್ತು ಮದಾಲಸಾಚಂಪು ಎಂಬ ಎರಡು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ. ಇವೆರಡು ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಚಂಪು ಪ್ರಕಾರದ ಉಪಲಬ್ಧ ಪ್ರಾಚೀನತಮ ಕೃತಿಗಳು. ಇವನ ಚಂಪುಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಣನ ಗದ್ಯವೈಭವ ಹಾಗೂ ನಾಟಕಕಾರರ ಪದ್ಯ ಪ್ರಾಗಲ್ಭ್ಯಗಳೆರಡೂ ರಸಮಯವಾಗಿ ಜೊತೆಗೂಡಿವೆ. ಇವನಿಗೆ ಮೊದಲೇ ದಂಡಿ ಚಂಪು ಪ್ರಭೇದವನ್ನು ಹೇಳಿ, ಅದರ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ತಿಳಿಸಿದ್ದನಾದರೂ ತ್ರಿವಿಕ್ರಮನಿಗೆ ಮೊದಲು ಯಾವ ಚಂಪು ಕೃತಿಯೂ ದೊರೆತಿಲ್ಲ. ಮುಮ್ಮಡಿ ಕೃಷ್ಣನೂ (939-67) ಸ್ವತಃ ವಿದ್ವಾಂಸನಾಗಿದ್ದು ಪಿಂಗಲನ ಛಂದಸ್ಸೂತ್ರದ ಮೇಲೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಬರೆದ. ಇವನ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಹಲಾಯುಧ ಒಂದು ಕೋಶವನ್ನೂ ಕವಿಗಳಿಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾದ ಕೃತಿಗಳನ್ನೂ ರಚಿಸಿದ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಜೈನ_ಕವಿಗಳ_ಕಾಲ"><span id=".E0.B2.9C.E0.B3.88.E0.B2.A8_.E0.B2.95.E0.B2.B5.E0.B2.BF.E0.B2.97.E0.B2.B3_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2"></span>ಜೈನ ಕವಿಗಳ ಕಾಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=11" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಜೈನ ಕವಿಗಳ ಕಾಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜೈನರೂ ಅಮೋಘ ಕಾಣಿಕೆಯನ್ನಿತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ವೀರಸೇನ ಮತ್ತು ಜಿನಸೇನರು 1,00,000 ಶ್ಲೋಕಗಳ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಧವಲಾ, ಜಯಧವಲಾ ಮತ್ತು ಮಹಾಧವಲಾ ಎಂಬ ಷಟ್ ಖಂಡಾಗಮ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ಪುರೈಸಿದರು. ಜಿನಸೇನರು ಆದಿಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಪಾಶರ್ವ್‌ನಾಥಪುರಾಣಗಳನ್ನೂ ಬರೆದು ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. ಅಸಗನಿಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಕನ್ನಡಗಳೆರಡರಲ್ಲಿಯೂ ಸಮಾನವಾದ ಕವಿತಾ ಸಾಮಥರ್ಯ್‌ವಿತ್ತು. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಈತ ವರ್ಧಮಾನಪುರಾಣವನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾನೆ. ವಿದ್ಯಾನಂದ ಎಂಬುವನು ಸಮಂತಭದ್ರನ ಆಪ್ತಮೀಮಾಂಸಾ, ಆಪ್ತಪರೀಕ್ಷಾ ಇತ್ಯಾದಿ ಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಅಷ್ಟಸಾಹಸ್ರೀ ಎಂಬ ಅದ್ಭುತವಾದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ರಚಿಸಿದ್ದಾನೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಚಾಳುಕ್ಯರ_ಕಾಲ"><span id=".E0.B2.9A.E0.B2.BE.E0.B2.B3.E0.B3.81.E0.B2.95.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.B0_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2"></span>ಚಾಳುಕ್ಯರ ಕಾಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=12" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಚಾಳುಕ್ಯರ ಕಾಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ವೇಮುಲವಾಡದ ಚಾಳುಕ್ಯರ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಸೋಮದೇವಸೂರಿ (ಸು.959) ಯಶಸ್ತಿಲಕಚಂಪು ಎಂಬ ಕೃತಿಯನ್ನೂ ನೀತಿವಾಕ್ಯಾಮೃತವೆಂಬ ಗ್ರಂಥವನ್ನೂ ರಚಿಸಿದ. ಯಶಸ್ತಿಲಕಚಂಪುವಿನಲ್ಲಿ ಕವಿ ನಾನಾಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ, ತನಗಿದ್ದ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಹಾಗೂ ಜಾಣ್ಮೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಇತಿಹಾಸದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಈ ಕೃತಿ ಅಮೂಲ್ಯವಾದು ದಾಗಿದೆ. ನೀತಿವಾಕ್ಯಾಮೃತ ರಾಜನೀತಿಶಾಸ್ತ್ರದ ಕೈಪಿಡಿಯಂತಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ನಿರೂಪಣೆಯ ಜತೆಗೆ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೂ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗುವ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಸೋಮದೇವಸೂರಿ ಕವಿಯಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ನಿಷ್ಣಾತನಾಗಿದ್ದ ‘ಷಣ್ಣವತಿ ಪ್ರಕರಣ’ ಇವನ ಕೊಡುಗೆ. ಕಲ್ಯಾಣದ ಚಾಳುಕ್ಯರ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ಎರಡನೆಯ ಜಯಸಿಂಹನ ಆಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ (1015-44) ವಾದಿರಾಜನ ಯಶೋಧರಚರಿತ ಮತ್ತು ಪಾಶರ್ವ್‌ನಾಥ ಚರಿತ ಎಂಬ ಸುಂದರ ಕಾವ್ಯಗಳು ಮೂಡಿಬಂದವು. ವಾದಿರಾಜನ ಪಾಂಡಿತ್ಯವನ್ನು ಅನೇಕ ಶಾಸನಗಳು ಕೊಂಡಾಡಿವೆ. ಅಕಲಂಕನ ಮಹಾಗ್ರಂಥವನ್ನು ಕುರಿತ ಸಮಗ್ರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ‘ನ್ಯಾಯ ವಿನಿಶ್ಚಯ ಟೀಕೆ’ ವಾದಿರಾಜನ ಮೇರು ಕೃತಿ. ಇವನು ಉತ್ತಮ ಬರೆಹಗಾರನಾಗಿದ್ದ, ಜೊತೆಗೆ ಸಮರ್ಥ ವಾಗ್ಮಿಯಾಗಿದ್ದನೆಂದು ತಿಳಿದುಬರುತ್ತದೆ. ಲಕುಲೀಶ ಪಂಡಿತ ಅಥವಾ ವಾದಿರುದ್ರಗುಣ ಮಹಾವಿದ್ವಾಂಸನೆಂದೂ ಜೈನ ವಾದಿರಾಜನನ್ನು ವಾದದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿದನೆಂದೂ 1036ರ ಶಾಸನವೊಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ವಾದಿರಾಜನ ಸಹಪಾಠಿ ಮತ್ತು ಮತಿಸಾಗರನ ಶಿಷ್ಯನಾದ ದಯಪಾಲ ಎಂಬುವನು ಶಾಕಟಾಯನ ವ್ಯಾಕರಣದ ಉಪಯುಕ್ತವಾದ ಪುನರ್ವಿಮರ್ಶಿತ ಕೈಪಿಡಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಿದ. ರೂಪಸಿದ್ಧಿಯೆಂದು ಕರೆಯಲಾದ ಇದನ್ನು ಹಲವು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಗಳಲಾಗಿದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಚಂಪೂ_ಕಾಲ"><span id=".E0.B2.9A.E0.B2.82.E0.B2.AA.E0.B3.82_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2"></span>ಚಂಪೂ ಕಾಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=13" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಚಂಪೂ ಕಾಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಇದೇ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯಾವಲೋಕನದ ಕರ್ತೃ ನಾಗವರ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತ ಕೋಶವೊಂದನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದನೆಂದು ತಿಳಿದುಬರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದು ಉಪಲಬ್ಧವಿಲ್ಲ. ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವಾದೀಭಸಿಂಹನ ಗದ್ಯಚಿಂತಾಮಣಿ, ಕ್ಷತ್ರಚೂಡಾಮಣಿ ಎಂಬ ಗದ್ಯಕಾವ್ಯಗಳು ಬಾಣನ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿತವಾದವು. ಜಯಕೀರ್ತಿಯ ಛಂದೋನುಶಾಸನವೂ ಇದೇ ಕಾಲದ್ದು. ಚಾಳುಕ್ಯ ಆರನೆಯ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ (1076-1127), ಕರ್ಣ, ಭೋಜಾದಿಗಳ ಆಸ್ಥಾನಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಸುತ್ತಿ ಬಂದಿದ್ದ ಕಾಶ್ಮೀರದ ಬಿಲ್ಹಣ ಮಹಾಕವಿಗೆ ತನ್ನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾಪತಿಯೆಂಬ ಪದವಿಯನ್ನಿತ್ತು ಅವನಿಂದ ವಿಕ್ರಮಾಂಕ ದೇವಚರಿತವೆಂಬ ಮನೋಹರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ಬರೆಯಿಸಿದ. ಇದೇ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನೇಶ್ವರ ಎಂಬ ಪಂಡಿತ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿಯೇ ತುಂಬಾ ಮನ್ನಣೆಗಳಿಸಿರುವ ಮಿತಾಕ್ಷರಾ ವ್ಯಾಖ್ಯೆಯನ್ನು ಯಾಜ್ಞವಲ್ಕ್ಯಸ್ಮೃತಿಗೆ ಬರೆದ. ಚಾಳುಕ್ಯ ಅರಸ ಮೂರನೆಯ ಸೋಮೇಶ್ವರ ಭೂಲೋಕಮಲ್ಲ (1127-39) ಅಭಿಲಾಷಿತಾರ್ಥಚಿಂತಾಮಣಿ ಅಥವಾ ಮಾನಸೋಲ್ಲಾಸ ಎಂಬ ವಿಶ್ವಕೋಶವನ್ನು ರಚಿಸಿದ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಕಾವ್ಯ, ಶಾಸ್ತ್ರ, ಕಲೆ, ವಿಜ್ಞಾನ, ಧರ್ಮ ಮುಂತಾದ ಸಕಲ ವಿದ್ಯಾಪ್ರಕಾರಗಳೂ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಸಪ್ರಮಾಣವಾಗಿ ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿವೆ. ವನಸ್ಪತಿಗಳು, ಪ್ರಾಣಿಗಳು, ಪುಷ್ಪರಚನೆ, ಶಕುನಗಳು, ಕಾಮಶಾಸ್ತ್ರ, ಚಿತ್ರ, ಸಂಗೀತ, ರಾಜನೀತಿ, ಭೂಗೋಳ, ಪಾಕಶಾಸ್ತ್ರ ಮುಂತಾದ ಲೌಕಿಕ ವಿದ್ಯೆಗಳಿಗೂ ಇಲ್ಲಿ ಸಮಾವೇಶ ದೊರೆತಿರುವುದು ಈ ಕೃತಿಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇಡೀ ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲೇ ಇಂಥ ಗ್ರಂಥ ಮತ್ತೊಂದಿಲ್ಲ. ಈ ದೊರೆಯ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲೇ ಇದ್ದ ಪಾಶರ್ವ್‌ದೇವ ಸಂಗೀತ ಸಮಯಸಾರವನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇಮ್ಮಡಿ ಜಗದೇಕಮಲ್ಲ (1139-49) ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಂಗೀತ ಚೂಡಾಮಣಿ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ. </p><p>ಹೊಯ್ಸಳರ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿಯ ಎರಡನೆಯ ವೀರಬಲ್ಲಾಳನ ಆಸ್ಥಾನಕವಿ ವಿದ್ಯಾಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ರುಕ್ಮೀಣೀಕಲ್ಯಾಣನಾಟಕ ಹಾಗೂ ಅಲಂಕಾರಸರ್ವಸ್ವ ಸಂಜೀವಿನೀ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯಪ್ರಕಾಶ ಸಂಪ್ರದಾಯಪ್ರಕಾಶಿನೀ ಎಂಬ ಅಲಂಕಾರ ಶಾಸ್ತ್ರಗ್ರಂಥಗಳು ಮಹತ್ತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ಇವನ ಮಗನಾದ ಸಕಲವಿದ್ಯಾಚಕ್ರವರ್ತಿ ಗದ್ಯಕರ್ಣಾಮೃತ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ_ಕಾಲ"><span id=".E0.B2.AE.E0.B2.A7.E0.B3.8D.E0.B2.AF.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2.E0.B3.80.E0.B2.A8_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2"></span>ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಾಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=14" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕಾಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿಯೇ ಹುಟ್ಟಿಬೆಳೆದ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರು ವೇದಾಂತ ಪಂಥವೊಂದನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಉಪನಿಷತ್ತು, ಭಗವದ್ಗೀತೆ, ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರಗಳಿಗೆ ಭಾಷ್ಯಗಳನ್ನೂ ರಾಮಾಯಣ, ಮಹಾಭಾರತ, ಭಾಗವತಗಳ ತಾತ್ಪರ್ಯ ನಿರ್ಣಯ ಮೊದಲಾದ 37 ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನೂ ರಚಿಸಿದರು. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪನೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಾಙ್ಮಯ ಉನ್ನತಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಚೋದನೆ ನೀಡಿತು. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾಪಕರಾದ ಮಾಧವ ವಿದ್ಯಾರಣ್ಯರು ಅವರ ಗುರುಗಳಾದ ಭಾರತೀತೀರ್ಥರು ಹಾಗೂ ಅವರ ತಮ್ಮಂದಿರಾದ ಸಾಯಣ ಮತ್ತು ಭೋಗನಾಥ ಇವರಿಂದ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಾಙ್ಮಯದ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಕಾರಗಳು ಸಮೃದ್ಧವಾದುವು. ತೈತ್ತೀರೀಯ ಸಂಹಿತೆ ಮುಂತಾದ ನಾಲ್ಕು ವೇದ ಸಂಹಿತೆಗಳು, ಅವುಗಳ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಳು ಹೀಗೆ 18 ವೇದಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಮಾಧವಾಚಾರ್ಯ (ವಿದ್ಯಾರಣ್ಯರ) ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಅನೇಕರ ನೆರವಿನಿಂದ ಸಾಯಣಾಚಾರ್ಯರು ಭಾಷ್ಯ ರಚಿಸಿದರು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೊಂದು ಸಂಹಿತೆಯ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿಯೂ ಪೀಠಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವೇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಪುರ್ವಮೀಮಾಂಸಾ ಸೂತ್ರಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಾಯಣರ ಯಜ್ಞತಂತ್ರ ಸುಧಾನಿಧಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಯೋಗ ರತ್ನಮಾಲಾ ಗ್ರಂಥಗಳು ಶ್ರೌತಯಜ್ಞಗಳ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತವೆ. </p><p>ಸ್ಮೃತಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಾಶರ ಸ್ಮೃತಿಗೆ ಮಾಧವೀಯ ವ್ಯಾಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಪರಾಶರಮಾಧವೀಯ ಗ್ರಂಥಗಳು ಹೊರಬಂದವು. ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ ಸುಧಾನಿಧಿಯೂ ಇದೇ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಕೃತಿ. ದೇವಣ್ಣಭಟ್ಟ (ಸು.1145) ನಾನಾ ಸ್ಮೃತಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸ್ಮೃತಿಚಂದ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ನರಹರಿ ಎಂಬುವನು ಸ್ಮೃತಿಕೌಸ್ತುಭವನ್ನೂ ರಚಿಸಿದರು. ವ್ಯಾಕರಣದಲ್ಲಿ ಮಾಧವೀಯವಾದ ಧಾತುವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು. </p><p>ದರ್ಶನ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಮಾಧವ ವಿದ್ಯಾರಣ್ಯರ ಜೈಮಿನೀಯ ನ್ಯಾಯಮಾಲಾವಿಸ್ತರ ಮತ್ತು ವೈಯಾಸಿಕ ನ್ಯಾಯಮಾಲಾವಿಸ್ತರ ಮತ್ತು ಸಾಯಣಾಚಾರ್ಯರ ಸರ್ವದರ್ಶನಸಂಗ್ರಹ ಇವು ಮುಖ್ಯವಾದವು. ಪದ್ಮಪುರಾಣದ ಸೂತಸಂಹಿತೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯೆ ತಾತ್ಪರ್ಯ ದೀಪಿಕೆಯೂ ಇವರದು. ಅಲಂಕಾರಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಅಲಂಕಾರಸುಧಾನಿಧಿಯೂ ಸಾಯಣರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿದೆ. ಸಾಯಣರು ಸುಭಾಷಿತಸುಧಾನಿಧಿ ಎಂಬ ಸುಭಾಷಿತ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನೂ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದರು. ಭೋಗನಾಥ ಉತ್ತಮ ಕವಿಯೆಂದೂ ಹಲವು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದನೆಂದೂ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ಆದರೆ ಆತನ ಕೃತಿಗಳು ಯಾವುವೂ ದೊರೆತಿಲ್ಲ. </p><p>ತನ್ನ ಪತಿ ಕಂಪಣ ಅಥವಾ ಕಂಪರಾಯ ಮಧುರೆಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡುದನ್ನು ಕಣ್ಣಾರೆ ಕಂಡ ಗಂಗಾದೇವಿ, ಆ ವಿಜಯ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಮಧುರಾವಿಜಯ ಅಥವಾ ವೀರಕಂಪಣ ರಾಯಚರಿತವೆಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕಾವ್ಯವೊಂದನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾಳೆ (ಸು.1360). ವಿಜಯನಗರದ ವಿರೂಪಾಕ್ಷ ನರಕಾಸುರ ವಿಜಯವನ್ನು ರಚಿಸಿದ. ಈ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ಮುಂದೆಯೂ ಸಾಲುವಾಭ್ಯುದಯ ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಕಾವ್ಯಗಳು ರಚಿತವಾದವು. ವಿಜಯನಗರದ ಅನಂತರ ರಾಜಕೀಯ ಕೇಂದ್ರ ಹಂಚಿಹೋದಂತೆ ವಿದ್ಯಾಕೇಂದ್ರಗಳೂ ಹಂಚಿಹೋದವು. ಆದರೆ ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕಿದ್ದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ಕುಂಠಿತವಾದರೂ ಅಳಿಸಿಹೋಗಲಿಲ್ಲ. ಕೆಳದಿಯ ದೊರೆ ಬಸವ ಭೂಪಾಲ ಸ್ವತಃ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದ. ಸೋಮದೇವನ ಅಭಿಲಷಿತಾರ್ಥ ಚಿಂತಾಮಣಿಯ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಶಿವತತ್ತ್ವ ರತ್ನಾಕರ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಈತ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ. ಇದು 108 ಅಧ್ಯಾಯಗಳುಳ್ಳ ಬೃಹದ್ಗ್ರಂಥ. ಇವನದೇ ಇನ್ನೊಂದು ಉದ್ಗ್ರಂಥ ಸುಭಾಷಿತ ಸುರದ್ರುಮ ಎಂಬ ಸೂಕ್ತಿಕೋಶ. ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣದ ದಳವಾಯಿ ನಂಜರಾಜ ನಂಜರಾಜಯಶೋಭೂಷಣ ಎಂಬ ಅಲಂಕಾರ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಬರೆದ. ಅಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ವೆಂಕಟಪ್ಪಯ್ಯ ಭೂಪತಿ ಅಥವಾ ವೆಂಕಾಮಾತ್ಯ ಹಲವಾರು ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ. ಇವನ ಅಲಂಕಾರಮಣಿದರ್ಪಣದಲ್ಲಿ ಅದುವರೆಗೆ ಅಲಂಕಾರ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ಸುಲಲಿತವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವನ ಕುಶಲವ ವಿಜಯಚಂಪು ಭಟ್ಟಿಕಾವ್ಯದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಕರಣ ನಿಯಮಗಳಿಗೆ ಉದಾಹರಣೆ ಯಾಗಿರುವಂತೆ ರಚಿಸಲಾದ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾವ್ಯ. ಈತ ಇವಲ್ಲದೆ ಹತ್ತು ಬಗೆಯ ರೂಪಕಗಳಿಗೂ ಒಂದೊಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗುವಂತೆ ಹತ್ತು ರೂಪಕಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಮುಮ್ಮಡಿ_ಕೃಷ್ಣರಾಜರ_ಕಾಲ"><span id=".E0.B2.AE.E0.B3.81.E0.B2.AE.E0.B3.8D.E0.B2.AE.E0.B2.A1.E0.B2.BF_.E0.B2.95.E0.B3.83.E0.B2.B7.E0.B3.8D.E0.B2.A3.E0.B2.B0.E0.B2.BE.E0.B2.9C.E0.B2.B0_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2"></span>ಮುಮ್ಮಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜರ ಕಾಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=15" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಮುಮ್ಮಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜರ ಕಾಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>19ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಮುಮ್ಮಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ ಶ್ರೀತತ್ತ್ವನಿಧಿ ಒಂದು ಸಚಿತ್ರ ಗ್ರಂಥ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಂವತ್ಸರಾಭಿಮಾನಿ ದೇವತೆಗಳು ರಾಗಾಭಿಮಾನಿ ದೇವತೆಗಳೇ ಮೊದಲಾಗಿ ನಾನಾ ದೇವತೆಗಳ, ಶಿವವಿಷ್ಣುವಿನ ನಾನಾ ರೂಪಗಳ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧ್ಯಾನ ಶ್ಲೋಕಗಳೊಡನೆ ಅದಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾದ ವರ್ಣರಂಜಿತ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ಸಂಖ್ಯಾರತ್ನಮಾಲಾ ಒಂದು ಬಗೆಯ ಕೋಶ. ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಂದು ಪದಾರ್ಥಗಳು ಒಂಟಿಯಾಗಿರಬಹುದು, ಜೊತೆಜೊತೆಯಾಗಿರಬಹುದು. ಇಲ್ಲವೇ ಮೂರು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿರಬಹುದು. ಅಂಥ ಒಂಟಿ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನೂ ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿದ ವಸ್ತುಗಳ ಹೆಸರುಗಳನ್ನೂ ಆಯಾ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ಹೀಗೆ 127 ಕೊನೆಯ ಸಂಖ್ಯೆ ‘ಗ್ರಹಣದರ್ಪಣ’ 1841-1902ರ ವರೆಗಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿನ ಗ್ರಹಣದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವ ಗ್ರಂಥ. </p><p>19ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಬಹುದು. ಯಾದವ ರಾಘವ ಪಾಂಡವೀಯ (1817) ಎಂಬ ತ್ರಿಸಂಧಾನ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ಮೈಸೂರು ಅನಂತಾಚಾರ್ಯ ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಭಾಗವತ, ರಾಮಾಯಣ ಹಾಗೂ ಮಹಾಭಾರತ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಬಾರಿಗೆ ಹೇಳುವ ಸಾಹಸ ಈ ಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದೆ. ಏಕಾಂಬರಶಾಸ್ತ್ರಿ ಎಂಬವರು ವೀರಭದ್ರವಿಜಯಚಂಪು ಎಂಬ ಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಕೆಂಪೇಗೌಡನ ವಂಶದ ಚರಿತ್ರೆ ಹೇಳಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಲ್ಲಾರಿ ಆರಾಧ್ಯರು ಶಿವಲಿಂಗ, ಸೂರ್ಯೋದಯ ಎಂಬ ನಾಟಕವನ್ನು ಪ್ರಬೋಧ ಚಂದ್ರೋದಯದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿದ್ದರೆ, ಲಿಂಗಭಟ್ಟರು ಅಮರಕೋಶಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಹಾಗೂ ಕನ್ನಡ ವಿವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಗುಡಿಬಂಡೆ ಸಮೀಪದ ಮಂಡಿಕಲ್ಲು ರಾಮಶಾಸ್ತ್ರೀ ‘ಮೇಘ ಪ್ರತಿಸಂದೇಶ’ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸತ್ಯಪ್ರಿಯತೀರ್ಥರು ವ್ಯಾಕರಣ ಮಹಾಭಾಷ್ಯಕ್ಕೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ಭಾಗಗಳು ಮಾತ್ರ ದೊರೆತಿವೆ. </p><p>ಮೇಲುಕೋಟೆಯ ಜಗ್ಗೂಆಳ್ವಾರರು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಕೌಟಿಲ್ಯಂ, ಪ್ರಸನ್ನರಾಘವಂ, ಮಹೀಹರಣಂ ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಕಾವ್ಯಗಳು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿವೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ಕನ್ನಡ, ಹಿಂದೀಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಅನ್ಯರಿಗೆ ಪರಿಚಯ ಮಾಡಿಕೊಡುವಲ್ಲಿ ವಿದ್ವಾಂಸರಾದ ಕೆ. ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ, ಎನ್. ರಂಗನಾಥಶರ್ಮ ತುಂಬಾ ಶ್ರಮಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಂತೆಯೇ ಅನೇಕ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಮೂಲ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕಾಗಲೀ ಅಥವಾ ಅನುವಾದ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕಾಗಲೀ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಕೃತಿಗಳು ಮಹತ್ಕೃತಿಗಳಾಗಿವೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದು ಸೇವಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಾಖೆ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಅನೇಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ. </p><p>ವಿಜಯನಗರ ಕಾಲದಾರಭ್ಯ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದ ತನಕ ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಕಾರ್ಯ ಎಷ್ಟೊಂದು ಅಗಾಧವಾಗಿ ಸಾಗಿದೆಯೆಂದರೆ ದೊರೆಯುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹತ್ತುಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗ್ರಂಥಗಳೆಲ್ಲ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪುರ್ವ ಮಹಾಕವಿಗಳ, ಸ್ತೋತ್ರಕಾರರ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದ ನೂತನ ರಚನೆಗಳು, ಇಲ್ಲವೆ ನಾನಾ ಶಾಸ್ತ್ರಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಟೀಕೆಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು, ಇಲ್ಲವೆ ಧರ್ಮಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಬರೆದ ಆಚಾರ್ಯ ಪುರುಷರ ದಿಗ್ವಿಜಯಗಳು, ಬಾಲೋಪಯೋಗಿ ಕಥಾನಕಗಳು ಮತ್ತು ಧರ್ಮಾಚರಣೆಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾದ ಕೈಪಿಡಿಗಳು, ಮಂತ್ರ-ತಂತ್ರ ಪರಿಷ್ಕಾರಗಳು. </p> <div class="mw-heading mw-heading3"><h3 id="ಹೊಸಗನ್ನಡ_ಕಾಲ"><span id=".E0.B2.B9.E0.B3.8A.E0.B2.B8.E0.B2.97.E0.B2.A8.E0.B3.8D.E0.B2.A8.E0.B2.A1_.E0.B2.95.E0.B2.BE.E0.B2.B2"></span>ಹೊಸಗನ್ನಡ ಕಾಲ</h3><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=16" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಹೊಸಗನ್ನಡ ಕಾಲ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>20ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿಯೂ ಹಲವು ಕೃತಿಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ರಚನೆಗೊಂಡವು. ಸುಂದರವಲ್ಲಿಯ (1900) ರಾಮಾಯಣ ಚಂಪು ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಕೃತಿ. ಚಾಮರಾಜನಗರದ ಶ್ರೀಕಂಠಶಾಸ್ತ್ರೀ ಅವರು ಧಾತುರೂಪ ಪ್ರಕಾಶಿಕೆ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಬರೆದರಲ್ಲದೆ, ಯವನಯಾಮಿನೀವಿನೋದ ಕಥಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅರೇಬಿಯನ್ ನೈಟ್ಸ್‌ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕೆ ಅನುವಾದ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣಬ್ರಹ್ಮತಂತ್ರ ಪರಕಾಲ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಅಲಂಕಾರಮಣಿಹಾರ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಅಲಂಕಾರಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಗ್ರಂಥ. ಇದರ ಉದಾಹರಣೆಗಳೆಲ್ಲವೂ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ದೇವರನ್ನು ಕುರಿತವು. ವೇದಾಂತಾಚಾರ್ಯರು ರಚಿಸಿದ ಕೃತಿ ರಸಾಸ್ವಾದನೆ. ಇದು ಹಂಸಸಂದೇಶದ ವ್ಯಾಖ್ಯೆ. </p><p>ಲಕ್ಷ್ಮೀಪುರಂ ಶ್ರೀನಿವಾಸಾಚಾರ್ಯರು ಭಗವದ್ಗೀತಾ ಪ್ರಬಂಧ ಮೀಮಾಂಸಾ (1902), ಮೀಮಾಂಸಾ ಭಾಷಾಭೂಷಣ (1928) ಮುಂತಾದ ಹಲವು ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮೀಮಾಂಸಾ ಭಾಷಾಭೂಷಣ ಕುಮಾರಿಲಭಟ್ಟನ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ಗ್ರಂಥ. ದರ್ಶನೋದಯ (1933) ನಾನಾದರ್ಶನ ಪದ್ಧತಿಗಳ ವಿಷಯದೃಷ್ಟಿ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಲಲಿತ ಹಾಗೂ ಸ್ಪಷ್ಟ ನಿರೂಪಣೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದೆ. ಮೇಲುಕೋಟೆಯ ಜಗ್ಗು ವೆಂಕಟಾಚಾರ್ಯರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಹತ್ತಾರು ಕೃತಿಗಳಿವೆ. ಕಾರ್ಕಳದ ಪಂಡಿತೆ ರಮಾಬಾಯಿ ಅವರು ಸುಲಲಿತ ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಗ್ರಂಥರಚಿಸಿ ಖ್ಯಾತಿಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. </p><p>ಮುತ್ತಯ್ಯ ಭಾಗವತರ್ ಹುಟ್ಟುಕನ್ನಡಿಗರಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಅವರ ಸಂಗೀತ ಕೃತಿಗಳ ರಚನೆ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಇಲ್ಲೇ ಮೈಸೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಾಗ್ಗೇಯಕಾರರಾದ ವಾಸುದೇವಾಚಾರ್ಯರ ಹೆಸರನ್ನು ಹೇಳಬಹುದು. ಇವರಿಬ್ಬರ ಕೃತಿಗಳೂ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನೂ ಗಳಿಸಿವೆ. </p><p>ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರಾಗಿದ್ದ ಜಯಚಾಮರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲೂ ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ದೊರೆಯಿತು. ಇವರೇ ಸ್ವತಃ ಹಲವು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ನಿಯೋಜಿಸಿದ ಪುರಾಣ, ವೇದ, ವೇದಾಂತ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಮೂಲ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಅನುವಾದದೊಡನೆ ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಮಹಾಯೋಜನೆಯಂತೆ 12 ಮಹಾ ಪುರಾಣಗಳು, 12 ಉಪಪುರಾಣಗಳು, 6 ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳು (ಆನಂದ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ ರಾಮಾಯಣಗಳು, ಯೋಗವಾಸಿಷ್ಠ, ಪ್ರಸ್ಥಾನತ್ರಯ ಭಾಷ್ಯಗಳು), ಒಂದೆರಡು ತಂತ್ರ ಗ್ರಂಥಗಳ ಋಕ್ಸಂಹಿತೆ, ಐತರೇಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಮತ್ತು ಆರಣ್ಯಕ ಮತ್ತು ನಿರುಕ್ತ-ಈ ಗ್ರಂಥಗಳು ಸುಮಾರು 350 ಸಂಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಜಯಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಗ್ರಂಥಮಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಿತವಾಗಿವೆ. ಪುರಾಣಗಳ, ವೇದಾಂತ ಗ್ರಂಥಗಳ ಮೂಲ ಮತ್ತು ಅನುವಾದ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದ್ದರೆ, ಸಂಹಿತೆ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಗ್ರಂಥಗಳು ಸಾಯಣ ಭಾಷ್ಯ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಕನ್ನಡ ವಿವರಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೊರಬಂದಿವೆ. ನಿರುಕ್ತಕ್ಕೂ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ವಿವರಣೆಯಿದೆ. ವೇದಗ್ರಂಥಗಳಿಗೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದವನ್ನು ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಮಾಲೆಯ ಮೂಲಕ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷಾಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಒಡೆಯರ್ ಅವರು ಇತ್ತ ನೆರವು ಅಪಾರವಾದುದು. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಜಯಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರರ ಕೃತಿಗಳಾದ ಶ್ರೀತತ್ತ್ವನಿಧಿ ಮೊದಲಾದ 9 ಕೃತಿಗಳು ಮೈಸೂರಿನ ಪ್ರಾಚ್ಯವಿದ್ಯಾ ಸಂಶೋಧನಾಲಯದಿಂದ ಕನ್ನಡ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. </p><p>ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪ್ರಚಾರ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಾರ್ಯ ಕಳೆದ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯಿಂದ ನಡೆದು ಬಂದಿದೆ. ಎಚ್. ಸುಬ್ಬರಾವ್ ರಚಿಸಿದ, ‘ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಪದ್ಧತಿ’ ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಸ್ಪೆನ್ಸರನ ಗ್ರಂಥದ ಅನುವಾದ. ಪೆರಿಸ್ವಾಮಿ ತಿರುಮಲಾಚಾರ್ ಸದ್ವಿದ್ಯಾ ಆಂಗ್ಲೋ-ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಾಠಶಾಲೆಯ ಸ್ಥಾಪಕರಲ್ಲೊಬ್ಬರಾಗಿದ್ದು, ಬಾಲಬೋಧಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದರು. </p><p>ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ಉಡುಪಿ, ಶೃಂಗೇರಿ, ಕೂಡ್ಲಿ, ಸಂಕೇಶ್ವರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಲವು ಕಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಾಠಶಾಲೆಗಳಿದ್ದವು. ಪರ್ದಲ, ಕಾರ್ಕಳಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾ ಪಾಠಶಾಲೆಗಳಿದ್ದವು (ಓರಿಯಂಟಲ್ ಕಾಲೇಜು). ಈಚೆಗೆ ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ಏರ್ಪಾಡುಗಳಾದಂತೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದೆ. ಶೃಂಗೇರಿ, ಉಡುಪಿ, ಕಾರ್ಕಳಗಳಲ್ಲಿದ್ದ ಪಾಠಶಾಲೆಗಳು ಸುವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿವೆ. ಮೈಸೂರು, ಬೆಂಗಳೂರುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರೌಢ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಾಠಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶಾಲೆ, ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶವಿದೆ. </p><p>ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಪತ್ರಿಕೆ, ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳು ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಿವೆ. ಬೆಳಗಾಂವಿಯಿಂದ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಚಂದ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು ಮಧುರವಾಣೀ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳು ಬಹಳ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿವೆ. ಇದರ ಏಳ್ಗೆಗಾಗಿ ಪಂಡರೀನಾಥ ಗಲಗಲಿಯವರು ಬಹಳ ಶ್ರಮವಹಿಸಿ ದುಡಿದಿದ್ದಾರೆ. ಅಮರ ಭಾರತೀ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ ವಾರಾಣಸಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಾಶಿತವಾದರೂ ಅದರ ಸಂಪಾದಕರಾದ ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್ ಕರ್ನಾಟಕದವರು. ಏಕಮಾತ್ರ ದೈನಿಕವಾದ ಸುಧರ್ಮಾ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಕೆ.ಎಸ್.ವರದರಾಜ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಅವರ ಸಂಪಾದಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಸಂಸ್ಕೃತ-ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಗಳೆರಡೂ ಸು.2000 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಬೆಳೆಯುತ್ತ ಬಂದಿವೆ; ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿವೆ. ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಭಾವವೂ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೇಲೆ ಆಗಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಕನ್ನಡದಿಂದ ಎರವಲು ಪಡೆದಿರಬಹುದಾದ ಒಂದೆರಡು ಪದಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಉದಾಹರಣೆಗಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದು. ಆರ್ಬಟ-ಆರ್ಭಟ, ಗುದ್ದಲಿ-ಕುದ್ದಾಲ, ಗೊಟರು-ಕೋಟಕ. ಹೆಂಟೆ-ಹೆಂಡೆ, ಪಿಂಡು-ಪಿಂಡ ಇತ್ಯಾದಿ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಗಳು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಧಾರಾಳವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಾ ಬಂದಿವೆ. ಇಂದಿನ ಪಾರಿಭಾಷಿಕ ಪದಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದರಲ್ಲಿಯೂ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಉಪಯೋಗ ಬಹಳಷ್ಟಿದೆ. ಆದರೆ ಸಂಸ್ಕೃತದಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಬಂದಿರುವುದು ಹೆಚ್ಚು. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿದ್ದ ವಿಜ್ಞಾನ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಮೊದಲಾದ ವಾಙ್ಮಯ ವಿಭಾಗಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಗ್ರಂಥಗಳೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಕ್ರಮೇಣ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಯೂ ಬರೆಯಲಾಯಿತು. ಮೊದಮೊದಲಿಗೆ ವಿಷಯ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಸಂಸ್ಕೃತದ_ಕವಿಗಳು"><span id=".E0.B2.B8.E0.B2.82.E0.B2.B8.E0.B3.8D.E0.B2.95.E0.B3.83.E0.B2.A4.E0.B2.A6_.E0.B2.95.E0.B2.B5.E0.B2.BF.E0.B2.97.E0.B2.B3.E0.B3.81"></span>ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕವಿಗಳು</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=17" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕವಿಗಳು"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ನೂರಾರು ಮಹಾಕವಿಗಳು, ದಾರ್ಶನಿಕರು ಸಮೃದ್ಧಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಬರುವವರು ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಮುನಿ. ಅವರಿಂದಲೇ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೊದಲ ಶ್ಲೋಕ ಹುಟ್ಟಿತು. ಅದು 'ಮಾ ನಿಷಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಂ ತ್ವಮಗಮಃ ಶಾಶ್ವತೀ ಸಮಾಃ. ಯತ್ಕ್ರೌಂಚ ಮಿಥುನಾತ್ ಏಕಮವಧೀಹಿ ಕಾಮಮೋಹಿತಂ' ಎಂಬುದು. ಬೇಡನೊಬ್ಬ ಕಾಮಮೋಹಿತವಾಗಿದ್ದ ಕ್ರೌಂಚ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಜೋಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಕೊಂದಾಗ ಅದನ್ನು ನೋಡಿ ಸಿಟ್ಟುಗೊಂಡ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಮುನಿ ತಮಗೇ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದಂತೆ ಈ ಶ್ಲೋಕ ಹೇಳಿ ಬೇಡನಿಗೆ ಶಾಪ ಕೊಟ್ಟರು. ಶೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಅದು ಶ್ಲೋಕವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಗೆ ಬಂತು. ಅವರ ಶಿಷ್ಯ ಭರಧ್ವಾಜ ಮುನಿ ಇದನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ. ಇದೇ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಮುನಿಗಳು ರಾಮಾಯಣವನ್ನೂ ರಚಿಸಿದರು. ನಂತರ ವ್ಯಾಸರಿಂದ ಮಹಾಭಾರತ ರಚಿತವಾಯಿತು. ಇವರಿಬ್ಬರು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಮೂಲ ಕವಿಗಳಾದರೆ, ಈ ಭಾಷೆಯ ಆದಿಕವಿ ಎಂದು ಹೆಸರಾದವರು <a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%B3%E0%B2%BF%E0%B2%A6%E0%B2%BE%E0%B2%B8" title="ಕಾಳಿದಾಸ">ಕಾಳಿದಾಸ</a>. <a href="/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%AD%E0%B2%BF%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%9E%E0%B2%BE%E0%B2%A8_%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%82%E0%B2%A4%E0%B2%B2%E0%B2%AE%E0%B3%8D" title="ಅಭಿಜ್ಞಾನ ಶಾಕುಂತಲಮ್">ಅಭಿಜ್ಞಾನ ಶಾಕುಂತಲಮ್</a> ನಾಟಕ ಇವರ ಮಹತ್ವದ ಕೃತಿ. ಇದಲ್ಲದೆ <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%AE%E0%B3%8D" class="mw-redirect" title="ಮಾಲವಿಕಾಗ್ನಿಮಿತ್ರಮ್">ಮಾಲವಿಕಾಗ್ನಿಮಿತ್ರಮ್</a>, <a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%AE%E0%B3%8B%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%B6%E0%B3%80%E0%B2%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ವಿಕ್ರಮೋರ್ವಶೀಯ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ವಿಕ್ರಮೋರ್ವಶೀಯ</a> ಎಂಬ ನಾಟಕಗಳನ್ನೂ, <a href="/wiki/%E0%B2%B0%E0%B2%98%E0%B3%81%E0%B2%B5%E0%B2%82%E0%B2%B6%E0%B2%AE%E0%B3%8D" title="ರಘುವಂಶಮ್">ರಘುವಂಶಮ್</a> ಮತ್ತು <a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%AD%E0%B2%B5%E0%B2%AE%E0%B3%8D" title="ಕುಮಾರಸಂಭವಮ್">ಕುಮಾರಸಂಭವಮ್</a> ಎಂಬ ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳನ್ನೂ, <a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%87%E0%B2%98%E0%B2%A6%E0%B3%82%E0%B2%A4%E0%B2%AE%E0%B3%8D" title="ಮೇಘದೂತಮ್">ಮೇಘದೂತಮ್</a> ಮತ್ತು <a href="/wiki/%E0%B2%8B%E0%B2%A4%E0%B3%81%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%AE%E0%B3%8D" title="ಋತುಸಂಹಾರಮ್">ಋತುಸಂಹಾರಮ್</a> ಎಂಬ ಖಂಡಕಾವ್ಯಗಳನ್ನೂ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಇವರ ಜೊತೆಗೆ ಭಾಸ, ಭಾರವಿ, ಶ್ರೀಹರ್ಷ, ಬಾಣ ಮುಂತಾದ ಮಹತ್ವದ ಕವಿಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಆಗಿಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. </p><p><b>ಗಮನಿಸಿ&#160;: ಕಾಳಿದಾಸರಿಗೆ ಭಾರತದ ಶೇಕ್ಸ್ ಪಿಯರ್ ಎಂಬ ಅಭಿದಾನವೂ ಇದೆ. ಆದರೆ ಕಾಳಿದಾಸರನ್ನು ಹೀಗೆ ಕರೆಯುವ ಯಾವುದೇ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ, ಶೇಕ್ಸ್ ಪಿಯರ ಕಾಲ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೬ ೧೫೬೪, ಹಾಗು ಕಾಳಿದಾಸರ ಕಾಲ ೫ ನೇ ಶತಮಾನ. ಕಾಳಿದಾಸರ ಕಾವ್ಯಗಳು ಎಷ್ಟೋ ಶತಮಾನ ಹಳೆಯದು. ಇನ್ನು ಶೇಕ್ಸ್ ಪಿಯರನ್ನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಕಾಳಿದಾಸರೆಂದು ಕರೆಯುವುದರಲ್ಲಿ ಅರ್ಥವಿದೆ. ತಪ್ಪಾದ ಈ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ಭಾರತೀಯರು ಎಂದೂ ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ, ಒಪ್ಪುವ ಅಗತ್ಯವೂ ಇಲ್ಲ.</b> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="ಸಂಸ್ಕೃತ_ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ"><span id=".E0.B2.B8.E0.B2.82.E0.B2.B8.E0.B3.8D.E0.B2.95.E0.B3.83.E0.B2.A4_.E0.B2.B5.E0.B2.BF.E0.B2.95.E0.B2.BF.E0.B2.AA.E0.B3.80.E0.B2.A1.E0.B2.BF.E0.B2.AF.E0.B2.BE"></span><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0%E0%A4%AE%E0%A5%8D" class="extiw" title="sa:मुख्यपृष्ठम्">ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ</a></h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=18" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p><a href="https://sa.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0%E0%A4%AE%E0%A5%8D" class="extiw" title="sa:मुख्यपृष्ठम्">ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ</a> ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಇದುವರೆಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ೧೫೦೦೦ ಪುಟಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="External_links">External links</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;action=edit&amp;section=19" title="ವಿಭಾಗ ಸಂಪಾದಿಸಿ: External links"><span>ಬದಲಾಯಿಸಿ</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://samskrita-bharati.org/">Samskrita Bharati</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080516030316/http://samskrita-bharati.org/">Archived</a> 2008-05-16 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://iit.edu/~laksvij/language/sanskrit.html">Transliterator</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090929113026/http://iit.edu/~laksvij/language/sanskrit.html">Archived</a> 2009-09-29 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ. from <a href="/w/index.php?title=Romanized&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Romanized (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">romanized</a> to <a href="/w/index.php?title=Unicode&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Unicode (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">Unicode</a> Sanskrit</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sanskritvoice.com/">Sanskrit Voice: Learn, read and promote Sanskrit</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://baraha.com/">Sanskrit transliterator</a> with font conversion to Latin and other Indian Languages</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://freenet-homepage.de/prilop/sanskrit-alphabet.html">Sanskrit Alphabet</a> in Devanagari, Gujarati, Bengali, and Thai scripts with an extensive list of Devanagari, Gujarati, and Bengali conjuncts</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://pankajjain.bizland.com/IndicUniversity/Rutgers/SanskritStudies.htm">Academic Courses on Sanskrit Around The World</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090104212755/http://pankajjain.bizland.com/IndicUniversity/Rutgers/SanskritStudies.htm">Archived</a> 2009-01-04 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ.</li></ul> <dl><dt>Sanskrit Documents</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sanskrit.gde.to/">Sanskrit Documents</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20050801235744/http://sanskrit.gde.to/">Archived</a> 2005-08-01 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ.: Documents in ITX format of Upanishads, Stotras etc. and a metasite with links to translations, dictionaries, tutorials, tools and other Sanskrit resources.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.swargarohan.org/Download.htm">Read online Sanskrit text (PDF) of Mahabharata, Upanishada, Bhagavad-Gita, Yoga-Sutra etc. as well as Sanskrit-English spiritual Dictionary</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080913162928/http://www.swargarohan.org/Download.htm">Archived</a> 2008-09-13 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uwest.edu/sanskritcanon/index.html">Digital Sanskrit Buddhist Canon</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080511222056/http://www.uwest.edu/sanskritcanon/index.html">Archived</a> 2008-05-11 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil.htm">GRETIL: Göttingen Register of Electronic Texts in Indian Languages</a>, a cumulative register of the numerous download sites for electronic texts in Indian languages.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.granthamandira.com/index.php?show=home">Gaudiya Grantha Mandira</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20101127234535/http://www.granthamandira.com/index.php?show=home">Archived</a> 2010-11-27 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ. - A Sanskrit Text Repository. This site also provides encoding converter.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sacred-texts.com/hin/index.htm">Sanskrit texts at Sacred Text Archive</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://claysanskritlibrary.org">Clay Sanskrit Library</a> publishes Sanskrit literature with facing-page text and translation.</li> <li><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.giirvaani.net/">[೧]</a> for texts and word-to-word translations</li> <li><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://www.new.dli.ernet.in/">[೨]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190417113943/http://www.new.dli.ernet.in/">Archived</a> 2019-04-17 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ. for ageold publications</li> <li><a rel="nofollow" class="external autonumber" href="http://dli.iiit.ac.in/">[೩]</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20070827033811/http://dli.iiit.ac.in/">Archived</a> 2007-08-27 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ. for similar old publications</li></ul> <dl><dt>Primers</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://chitrapurmath.net/sanskrit/sanskrit_Iesson.asp">Sanskrit Self Study</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20110925200727/http://www.chitrapurmath.net/sanskrit/sanskrit_Iesson.asp">Archived</a> 2011-09-25 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ. by Chitrapur Math</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sanskrit.farfromreal.com">Discover Sanskrit</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20130505205735/http://sanskrit.farfromreal.com/">Archived</a> 2013-05-05 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ. A concise study of the Sanskrit language</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sanskritdocuments.org/learning_tutorial_wikner/index.html">A Practical Sanskrit Introductory by Charles Wikner</a>.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://sanskrit-lamp.org/">A Sanskrit Tutor</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20080908042854/http://sanskrit-lamp.org/">Archived</a> 2008-09-08 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ.</li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://utexas.edu/cola/centers/lrc/eieol/vedol-0-X.html">Ancient Sanskrit Online</a> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20090331222922/http://www.utexas.edu/cola/centers/lrc/eieol/vedol-0-X.html">Archived</a> 2009-03-31 <a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AE%E0%B3%86%E0%B2%B7%E0%B2%BF%E0%B2%A8%E0%B3%8D" title="ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್">ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್</a> ನಲ್ಲಿ. from the University of Texas at Austin</li></ul> <dl><dt>Grammars</dt></dl> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://warnemyr.com/skrgram/">An Analytical Cross Referenced Sanskrit Grammar</a> By Lennart Warnemyr.</li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1256664">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1237983">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:left;border-left-width:2px;border-left-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:left;text-align:left;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}@media print{body.ns-0 .mw-parser-output .navbox{display:none!important}}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1131983">.mw-parser-output .tooltip-dotted{border-bottom:1px dotted;cursor:help}</style><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1131983"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1131983"></div><div role="navigation" class="navbox authority-control" aria-label="Navbox1815" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%AF:Authority_control&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಸಹಾಯ:Authority control (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">Authority control</a>: National <span class="mw-valign-text-top noprint" typeof="mw:File/Frameless"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q11059#identifiers" title="Edit this at Wikidata"><img alt="Edit this at Wikidata" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/15px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/20px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png 2x" data-file-width="20" data-file-height="20" /></a></span></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><span class="uid"><span class="rt-commentedText tooltip tooltip-dotted" title="Sanskrit (langue)"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb126475518">France</a></span></span></li> <li><span class="uid"><span class="rt-commentedText tooltip tooltip-dotted" title="Sanskrit (langue)"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb126475518">BnF data</a></span></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://d-nb.info/gnd/4051642-8">Germany</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://uli.nli.org.il/F/?func=find-b&amp;local_base=NLX10&amp;find_code=UID&amp;request=987007555960205171">Israel</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.loc.gov/authorities/subjects/sh85117331">United States</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://libris.kb.se/wt799jgf49wpv44">Sweden</a></span></li> <li><span class="uid"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://id.ndl.go.jp/auth/ndlna/00560852">Japan</a></span></li> <li><span class="uid"><span class="rt-commentedText tooltip tooltip-dotted" title="sanskrt"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&amp;local_base=aut&amp;ccl_term=ica=ph125420&amp;CON_LNG=ENG">Czech Republic</a></span></span></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1256664"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1237983"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="ಭಾರತೀಯ_ಭಾಷೆಗಳು611" style="padding:3px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r1256664"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r1256060">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:left;text-align:left}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-right:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-left:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media print{.mw-parser-output .navbar{display:none!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-view"><a href="/wiki/%E0%B2%9F%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%87%E0%B2%9F%E0%B3%81:%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%80%E0%B2%AF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳು"><abbr title="View this template">v</abbr></a></li><li class="nv-talk"><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%9F%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%87%E0%B2%9F%E0%B3%81_%E0%B2%9A%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%9A%E0%B3%86%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F:%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%80%E0%B2%AF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಟೆಂಪ್ಲೇಟು ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳು (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)"><abbr title="Discuss this template">t</abbr></a></li><li class="nv-edit"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:EditPage/%E0%B2%9F%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%87%E0%B2%9F%E0%B3%81:%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%80%E0%B2%AF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ವಿಶೇಷ:EditPage/ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳು"><abbr title="Edit this template">e</abbr></a></li></ul></div><div id="ಭಾರತೀಯ_ಭಾಷೆಗಳು611" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%80%E0%B2%AF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳು">ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳು</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕೃತ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಹೊಂದಿರುವ ಭಾಷೆಗಳು</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ಒಕ್ಕೂಟ ಮಟ್ಟ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B2%B9%E0%B2%BF%E0%B2%82%E0%B2%A6%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಹಿಂದಿ">ಹಿಂದಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%86%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B2_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆ">ಇಂಗ್ಲಿಷ್</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">೮ ನೇ ಪರಿಚ್ಛೇದ - <a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B2%A6_%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%A7%E0%B2%BE%E0%B2%A8" title="ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ">ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಅಸ್ಸಾಮಿ">ಅಸ್ಸಾಮಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B2%BE%E0%B2%B3%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆ">ಬಂಗಾಲಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B3%8B%E0%B2%A1%E0%B3%8A_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" class="mw-redirect" title="ಬೋಡೊ ಭಾಷೆ">ಬೋಡೊ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%A1%E0%B3%8B%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಡೋಗ್ರಿ">ಡೋಗ್ರಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%81%E0%B2%9C%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%A4%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಗುಜರಾತಿ ಭಾಷೆ">ಗುಜರಾತಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%B9%E0%B2%BF%E0%B2%82%E0%B2%A6%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಹಿಂದಿ">ಹಿಂದಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%A8%E0%B2%A1" title="ಕನ್ನಡ">ಕನ್ನಡ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%B6%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B3%80%E0%B2%B0%E0%B2%BF" title="ಕಾಶ್ಮೀರಿ">ಕಾಶ್ಮೀರಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8A%E0%B2%82%E0%B2%95%E0%B2%A3%E0%B2%BF" title="ಕೊಂಕಣಿ">ಕೊಂಕಣಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%88%E0%B2%A5%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B2%BF" title="ಮೈಥಿಲಿ">ಮೈಥಿಲಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%B2%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%B3%E0%B2%82" title="ಮಲಯಾಳಂ">ಮಲಯಾಳಂ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%A3%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಮಣಿಪುರಿ">ಮೈತೇಯಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%A0%E0%B2%BF" title="ಮರಾಠಿ">ಮರಾಠಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%87%E0%B2%AA%E0%B2%BE%E0%B2%B3%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ನೇಪಾಳಿ ಭಾಷೆ">ನೇಪಾಳಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%92%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B2%BE" title="ಒಡಿಯಾ">ಒಡಿಯಾ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AA%E0%B2%82%E0%B2%9C%E0%B2%BE%E0%B2%AC%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಪಂಜಾಬಿ">ಪಂಜಾಬಿ</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">ಸಂಸ್ಕೃತ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%A4%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಸಂತಾಲಿ ಭಾಷೆ">ಸಂತಾಲಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%B8%E0%B2%BF%E0%B2%82%E0%B2%A7%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಸಿಂಧಿ ಭಾಷೆ">ಸಿಂಧಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%A4%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%B3%E0%B3%81_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" class="mw-redirect" title="ತಮಿಳು ಭಾಷೆ">ತಮಿಳು</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%A4%E0%B3%86%E0%B2%B2%E0%B3%81%E0%B2%97%E0%B3%81_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" class="mw-redirect" title="ತೆಲುಗು ಭಾಷೆ">ತೆಲುಗು</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%89%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%A6%E0%B3%81" class="mw-redirect" title="ಉರ್ದು">ಉರ್ದು</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ರಾಜ್ಯದ ಭಾಷೆ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BE_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಅಂಗಿಕಾ ಭಾಷೆ">ಆಂಗಿಕಾ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AD%E0%B3%8B%E0%B2%9C%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಭೋಜಪುರಿ ಭಾಷೆ">ಭೋಜ್‌ಪುರಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%9B%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%80%E0%B2%B8%E0%B3%8D_%E0%B2%98%E0%B2%A1%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಛತ್ತೀಸ್ ಘಡ್ ಭಾಷೆ">ಛತ್ತೀಸ್‌ಘಡ್</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%97%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8A_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಗಾರೊ ಭಾಷೆ">ಗಾರೊ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%81%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಗುರುಂಗ್ ಭಾಷೆ">ಗುರುಂಗ್</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%B9%E0%B3%8B_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಹೋ ಭಾಷೆ">ಹೋ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A4%E0%B2%BE%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಕಮಾತಾಪುರಿ ಭಾಷೆ">ಕಾಮತೂರಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%96%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%AF%E0%B2%BE_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಖರಿಯಾ ಭಾಷೆ">ಖಾರಿಯಾ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%96%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಖಾಸಿ ಭಾಷೆ">ಖಾಸಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%96%E0%B3%8B%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B2%BE_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಖೋರ್ತಾ ಭಾಷೆ">ಖೋರ್ತಾ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8A%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%AC%E0%B3%8A%E0%B2%B0%E0%B3%8A%E0%B2%95%E0%B3%8D&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಕೊಕ್ಬೊರೊಕ್ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಕೊಕ್ಬೊರೊಕ್</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಕುರ್ಮಾಲಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಕುರ್ಮಾಲಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಕುರುಖ್ ಭಾಷೆ">ಕುರುಖ್</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B2%E0%B3%86%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%9A%E0%B2%BE_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಲೆಪ್ಚಾ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಲೆಪ್ಚಾ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%82%E0%B2%AC%E0%B3%81_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಲಿಂಬು ಭಾಷೆ">ಲಿಂಬು</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AE%E0%B2%97%E0%B2%BE%E0%B2%B9%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಮಗಾಹಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಮಗಾಹಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AE%E0%B2%97%E0%B2%B0%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಮಗರ್ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಮಗರ್</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AE%E0%B2%BF%E0%B2%9C%E0%B3%8B_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಮಿಜೋ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಮಿಜೋ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಮುಂಡಾರಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಮುಂಡಾರಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%A8%E0%B3%87%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ನೇವಾರ್ ಭಾಷೆ">ನೇವಾರಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B0%E0%B3%88_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ರೈ ಭಾಷೆಗಳು (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ರೈ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B0%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ರಂಗಪುರಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ರಂಗಪುರಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%A6%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಸದ್ರಿ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಸದ್ರಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B6%E0%B3%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AA%E0%B2%BE_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಶೆರ್ಪಾ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಶೆರ್ಪಾ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AE%E0%B3%80%E0%B2%B8%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಸಿಕ್ಕಿಮೀಸ್ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಸಿಕ್ಕಿಮೀಸ್</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B3%81%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಸುನ್ವಾರ್ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಸುನ್ವಾರ್</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A4%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ತಮಾಂಗ್ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ತಮಾಂಗ್</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ಭಾರತದ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆ</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"></div><table class="nowraplinks navbox-subgroup" style="border-spacing:0"><tbody><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ 1 ಮಿಲಿಯನ್‌ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಾತನಾಡುವವರು</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%E0%B2%85%E0%B2%B5%E0%B2%A7%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಅವಧಿ ಭಾಷೆ">ಅವಧಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AC%E0%B2%98%E0%B3%87%E0%B2%B2%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಬಘೇಲಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಬಘೇಲಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AC%E0%B2%BE%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಬಾಗ್ರಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಬಾಗ್ರಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AC%E0%B2%9C%E0%B3%8D%E0%B2%9C%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಬಜ್ಜಿಕಾ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಬಜ್ಜಿಕಾ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AD%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಭಿಲಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಭಿಲಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AC%E0%B3%81%E0%B2%82%E0%B2%A6%E0%B3%87%E0%B2%B2%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಬುಂದೇಲಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಬುಂಡೇಲಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A7%E0%B3%81%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಧುಂಡಾರಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಧುಂಧರಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%97%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಗರ್ವಾಲಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಗರ್ವಾಲಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%97%E0%B3%8A%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಗೊಂಡಿ ಭಾಷೆ">ಗೊಂಡಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B9%E0%B2%B0%E0%B3%8C%E0%B2%A4%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಹರೌತಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಹರೌತಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B9%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಹರ್ಯಾನ್ವಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಹರ್ಯಾನ್ವಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%89%E0%B2%AA%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಕಾಂಗ್ರಿ ಉಪಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಕಂಗ್ರಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%96%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B3%87%E0%B2%B6%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" class="mw-redirect" title="ಖಂಡೇಶಿ ಭಾಷೆ">ಖಂಡೇಶಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B5%E0%B3%8B%E0%B2%A8%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಕುಮಾವೋನಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಕುಮಾವೋನಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%B2%E0%B2%82%E0%B2%AC%E0%B2%BE%E0%B2%A1%E0%B2%BF" class="mw-redirect" title="ಲಂಬಾಡಿ">ಲಂಬಾಡಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಮಾಲ್ವಿ ಭಾಷೆ">ಮಾಲ್ವಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%A1%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಮಾರ್ವಾಡಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಮಾರ್ವಾಡಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%87%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಮೇವಾರಿ ಭಾಷೆ">ಮೇವಾರಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A6%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ನಿಮಾದಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ನಿಮಾದಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%9C%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A5%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ರಾಜಸ್ಥಾನಿ ಭಾಷೆಗಳು (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ರಾಜಸ್ಥಾನಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%9C%E0%B2%BE%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%B0%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಸುರ್ಜಾಪುರಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಸುರ್ಜಾಪುರಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%A4%E0%B3%81%E0%B2%B3%E0%B3%81_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" class="mw-redirect" title="ತುಳು ಭಾಷೆ">ತುಳು</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%BE%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%A6%E0%B2%BF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ವಾಗ್ದಿ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ವಾಗ್ದಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%B9%E0%B2%BE%E0%B2%A6%E0%B2%BF_%E0%B2%89%E0%B2%AA%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ವರ್ಹಾದಿ ಉಪಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ವರ್ಹಾದಿ</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%">ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ 1 ಲಕ್ಷದಿಂದ 1 ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%86%E0%B2%A6%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಆದಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಆದಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%85%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಅಂಗಾಮಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಅಂಗಾಮಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AE%E0%B3%8A%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%8D%E2%80%8C%E0%B2%B8%E0%B3%86%E0%B2%A8%E0%B3%8D_%E0%B2%86%E0%B2%B5%E0%B3%8A_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಮೊಂಗ್‌ಸೆನ್ ಆವೊ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಮೊಂಗ್‌ಸೆನ್ ಆವೊ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%AC%E0%B2%A1%E0%B2%97_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಬಡಗ ಭಾಷೆ">ಬಡಗ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A6%E0%B2%BF%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B8_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ದಿಮಾಸ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ದಿಮಾಸ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B9%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%AC%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಹಲ್ಬಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಹಲ್ಬಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%AC%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಕರ್ಬಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಕರ್ಬಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%96%E0%B3%8B%E0%B2%9F%E0%B3%8D%E0%B2%9F_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B2%BE&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಖೋಟ್ಟ ಭಾಷಾ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಖೋಟ್ಟ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8A%E0%B2%A1%E0%B2%B5_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಕೊಡವ ಭಾಷೆ">ಕೊಡವ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8A%E0%B2%B2%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಕೊಲಾಮಿ ಭಾಷೆ">ಕೊಲಾಮಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8A%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಕೊನ್ಯಾಕ್ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಕೊನ್ಯಾಕ್</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%8A%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%81_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಕೊರ್ಕು ಭಾಷೆ">ಕೊರ್ಕು</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B3%8B%E0%B2%AF%E0%B2%BE_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಕೋಯಾ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಕೋಯಾ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%AF%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86_(%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4)" title="ಕುಯಿ ಭಾಷೆ (ಭಾರತ)">ಕುಯಿ</a></li> <li><a href="/wiki/%E0%B2%95%E0%B3%81%E0%B2%B5%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86" title="ಕುವಿ ಭಾಷೆ">ಕುವಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B2%E0%B2%A1%E0%B2%BE%E0%B2%96%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಲಡಾಖಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಲಡಾಖಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B2%E0%B3%8B%E0%B2%A5%E0%B2%BE_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಲೋಥಾ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಲೋಥಾ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%9F%E0%B3%8A_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಮಾಲ್ಟೊ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಮಾಲ್ಟೊ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%A3%E0%B3%86%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%A6_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಕಾಣೆಯಾದ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಕಾಣೆಯಾಗಿದೆ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A8%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B2%BF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ನಿಶಿ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ನಿಶಿ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%AB%E0%B3%8B%E0%B2%AE%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಫೋಮ್ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಫೋಮ್</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%AD%E0%B2%BE_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ರಾಭಾ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ರಾಭಾ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B3%86%E0%B2%AE%E0%B2%BE_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಸೆಮಾ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಸೆಮಾ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B3%8B%E0%B2%B0%E0%B2%BE_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಸೋರಾ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಸೋರಾ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A4%E0%B2%82%E0%B2%97%E0%B3%8D%E2%80%8C%E0%B2%96%E0%B3%81%E0%B2%B2%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ತಂಗ್‌ಖುಲ್ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ತಂಗ್‌ಖುಲ್</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%E0%B2%A5%E0%B2%BE%E0%B2%A1%E0%B3%8C_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="ಥಾಡೌ ಭಾಷೆ (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಥಾಡೌ</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table><div></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="2"><div> <ul><li><a href="/w/index.php?title=Linguistic_history_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Linguistic history of India (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಭಾಷಾ ಇತಿಹಾಸ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Classical_Languages_of_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Classical Languages of India (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=Multilingualism_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="Multilingualism in India (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಬಹುಭಾಷಾ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_endangered_languages_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of endangered languages in India (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=List_of_endangered_languages_in_India&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="List of endangered languages in India (ಪುಟವು ಇನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿತವಾಗಿಲ್ಲ)">ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಭಾಷೆಗಳು</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <!-- NewPP limit report Parsed by mw‐web.eqiad.main‐d95f54dc4‐5kn4n Cached time: 20250220200357 Cache expiry: 2592000 Reduced expiry: false Complications: [show‐toc] CPU time usage: 0.368 seconds Real time usage: 0.465 seconds Preprocessor visited node count: 1822/1000000 Post‐expand include size: 63827/2097152 bytes Template argument size: 4303/2097152 bytes Highest expansion depth: 12/100 Expensive parser function count: 8/500 Unstrip recursion depth: 0/20 Unstrip post‐expand size: 13386/5000000 bytes Lua time usage: 0.246/10.000 seconds Lua memory usage: 17484669/52428800 bytes Number of Wikibase entities loaded: 1/400 --> <!-- Transclusion expansion time report (%,ms,calls,template) 100.00% 389.283 1 -total 52.82% 205.605 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Infobox_ಭಾಷೆ 39.88% 155.249 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Lang 34.34% 133.683 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Authority_control 8.17% 31.824 3 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Navbox 7.98% 31.057 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಭಾರತೀಯ_ಭಾಷೆಗಳು 4.49% 17.481 13 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Webarchive 2.09% 8.147 16 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Infobox_ಭಾಷಾ_ಕುಟುಂಬ/family-color 1.32% 5.149 3 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Yesno-no 0.92% 3.569 6 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Yesno --> <!-- Saved in parser cache with key knwiki:pcache:1784:|#|:idhash:canonical and timestamp 20250220200357 and revision id 1265244. Rendering was triggered because: page-view --> </div><!--esi <esi:include src="/esitest-fa8a495983347898/content" /> --><noscript><img src="https://login.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAutoLogin/start?useformat=desktop&amp;type=1x1&amp;usesul3=0" alt="" width="1" height="1" style="border: none; position: absolute;"></noscript> <div class="printfooter" data-nosnippet="">"<a dir="ltr" href="https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಸಂಸ್ಕೃತ&amp;oldid=1265244">https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಸಂಸ್ಕೃತ&amp;oldid=1265244</a>" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ</div></div> <div id="catlinks" class="catlinks" data-mw="interface"><div id="mw-normal-catlinks" class="mw-normal-catlinks"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%B6%E0%B3%87%E0%B2%B7:Categories" title="ವಿಶೇಷ:Categories">ವರ್ಗಗಳು</a>: <ul><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_containing_Sanskrit-language_text" title="ವರ್ಗ:Articles containing Sanskrit-language text">Articles containing Sanskrit-language text</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%B5%E0%B3%86%E0%B2%AC%E0%B3%8D_%E0%B2%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%88%E0%B2%B5%E0%B3%8D_%E0%B2%9F%E0%B3%86%E0%B2%82%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%87%E0%B2%9F%E0%B2%BF%E0%B2%A8_%E0%B2%B5%E0%B3%87%E0%B2%AC%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%95%E0%B3%8A%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ವರ್ಗ:ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು">ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_BNF_identifiers" title="ವರ್ಗ:Articles with BNF identifiers">Articles with BNF identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_BNFdata_identifiers" title="ವರ್ಗ:Articles with BNFdata identifiers">Articles with BNFdata identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_GND_identifiers" title="ವರ್ಗ:Articles with GND identifiers">Articles with GND identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_J9U_identifiers" title="ವರ್ಗ:Articles with J9U identifiers">Articles with J9U identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_LCCN_identifiers" title="ವರ್ಗ:Articles with LCCN identifiers">Articles with LCCN identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_Libris_identifiers" title="ವರ್ಗ:Articles with Libris identifiers">Articles with Libris identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_NDL_identifiers" title="ವರ್ಗ:Articles with NDL identifiers">Articles with NDL identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:Articles_with_NKC_identifiers" title="ವರ್ಗ:Articles with NKC identifiers">Articles with NKC identifiers</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%80%E0%B2%AF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ವರ್ಗ:ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳು">ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳು</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%87%E0%B2%82%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B3%8D_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ವರ್ಗ:ಇಂಡಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು">ಇಂಡಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳು</a></li><li><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%97:%E0%B2%B6%E0%B2%BE%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B3%80%E0%B2%AF_%E0%B2%AD%E0%B2%BE%E0%B2%B7%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81" title="ವರ್ಗ:ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳು">ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಗಳು</a></li></ul></div></div> </div> </main> </div> <div class="mw-footer-container"> <footer id="footer" class="mw-footer" > <ul id="footer-info"> <li id="footer-info-lastmod"> ಈ ಪುಟವನ್ನು ೧೩ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೪, ೦೩:೫೧ ರಂದು ಕೊನೆಯಾಗಿ ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.</li> <li id="footer-info-copyright"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">ಕ್ರಿಯೇಟಿವ್ ಕಾಮನ್ಸ್ ಅಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್-ಶೇರ್ ಅಲೈಕ್ ಪರವಾನಗಿ</a> ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಠ್ಯವು ಲಭ್ಯವಿದೆ ;ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನಿಯಮಗಳು ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದು. <a class="external text" href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Terms_of_Use">ಬಳಕೆಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು</a> ನೋಡಿ.</li> </ul> <ul id="footer-places"> <li id="footer-places-privacy"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Privacy_policy">ಖಾಸಗಿ ಮಾಹಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನಿಲುವು</a></li> <li id="footer-places-about"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%A8%E0%B2%AE%E0%B3%8D%E0%B2%AE_%E0%B2%AC%E0%B2%97%E0%B3%8D%E0%B2%97%E0%B3%86">ಕನ್ನಡ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಬಗ್ಗೆ</a></li> <li id="footer-places-disclaimers"><a href="/wiki/%E0%B2%B5%E0%B2%BF%E0%B2%95%E0%B2%BF%E0%B2%AA%E0%B3%80%E0%B2%A1%E0%B2%BF%E0%B2%AF:%E0%B2%B8%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%BE%E0%B2%A8%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%85%E0%B2%AC%E0%B2%BE%E0%B2%A7%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%A4%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81">ಹಕ್ಕು ನಿರಾಕರಣೆಗಳು</a></li> <li id="footer-places-wm-codeofconduct"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct">Code of Conduct</a></li> <li id="footer-places-developers"><a href="https://developer.wikimedia.org">ಡೆವೆಲಪರ್‌ಗಳು</a></li> <li id="footer-places-statslink"><a href="https://stats.wikimedia.org/#/kn.wikipedia.org">ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು</a></li> <li id="footer-places-cookiestatement"><a href="https://foundation.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Policy:Cookie_statement">ಕುಕಿ ಹೇಳಿಕೆ</a></li> <li id="footer-places-mobileview"><a href="//kn.m.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4&amp;mobileaction=toggle_view_mobile" class="noprint stopMobileRedirectToggle">ಮೊಬೈಲ್ ವೀಕ್ಷಣೆ</a></li> </ul> <ul id="footer-icons" class="noprint"> <li id="footer-copyrightico"><a href="https://wikimediafoundation.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/static/images/footer/wikimedia-button.svg" width="84" height="29"><img src="/static/images/footer/wikimedia.svg" width="25" height="25" alt="Wikimedia Foundation" lang="en" loading="lazy"></picture></a></li> <li id="footer-poweredbyico"><a href="https://www.mediawiki.org/" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button--enabled"><picture><source media="(min-width: 500px)" srcset="/w/resources/assets/poweredby_mediawiki.svg" width="88" height="31"><img src="/w/resources/assets/mediawiki_compact.svg" alt="Powered by MediaWiki" width="25" height="25" loading="lazy"></picture></a></li> </ul> </footer> </div> </div> </div> <div class="vector-header-container vector-sticky-header-container"> <div id="vector-sticky-header" class="vector-sticky-header"> <div class="vector-sticky-header-start"> <div class="vector-sticky-header-icon-start vector-button-flush-left vector-button-flush-right" aria-hidden="true"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only vector-sticky-header-search-toggle" tabindex="-1" data-event-name="ui.vector-sticky-search-form.icon"><span class="vector-icon mw-ui-icon-search mw-ui-icon-wikimedia-search"></span> <span>ಹುಡುಕು</span> </button> </div> <div role="search" class="vector-search-box-vue vector-search-box-show-thumbnail vector-search-box"> <div class="vector-typeahead-search-container"> <div class="cdx-typeahead-search cdx-typeahead-search--show-thumbnail"> <form action="/w/index.php" id="vector-sticky-search-form" class="cdx-search-input cdx-search-input--has-end-button"> <div class="cdx-search-input__input-wrapper" data-search-loc="header-moved"> <div class="cdx-text-input cdx-text-input--has-start-icon"> <input class="cdx-text-input__input" type="search" name="search" placeholder="ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಿ"> <span class="cdx-text-input__icon cdx-text-input__start-icon"></span> </div> <input type="hidden" name="title" value="ವಿಶೇಷ:Search"> </div> <button class="cdx-button cdx-search-input__end-button">ಹುಡುಕು</button> </form> </div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-context-bar"> <nav aria-label="ಪರಿವಿಡಿ" class="vector-toc-landmark"> <div id="vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown mw-portlet mw-portlet-sticky-header-toc vector-sticky-header-toc vector-button-flush-left" > <input type="checkbox" id="vector-sticky-header-toc-checkbox" role="button" aria-haspopup="true" data-event-name="ui.dropdown-vector-sticky-header-toc" class="vector-dropdown-checkbox " aria-label="Toggle the table of contents" > <label id="vector-sticky-header-toc-label" for="vector-sticky-header-toc-checkbox" class="vector-dropdown-label cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only " aria-hidden="true" ><span class="vector-icon mw-ui-icon-listBullet mw-ui-icon-wikimedia-listBullet"></span> <span class="vector-dropdown-label-text">Toggle the table of contents</span> </label> <div class="vector-dropdown-content"> <div id="vector-sticky-header-toc-unpinned-container" class="vector-unpinned-container"> </div> </div> </div> </nav> <div class="vector-sticky-header-context-bar-primary" aria-hidden="true" ><span class="mw-page-title-main">ಸಂಸ್ಕೃತ</span></div> </div> </div> <div class="vector-sticky-header-end" aria-hidden="true"> <div class="vector-sticky-header-icons"> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-talk-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="talk-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbles mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbles"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-subject-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="subject-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-article mw-ui-icon-wikimedia-article"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-history-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="history-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-history mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-history"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only mw-watchlink" id="ca-watchstar-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="watch-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-star mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-star"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="wikitext-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-wikiText mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-wikiText"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-ve-edit-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-edit mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-edit"></span> <span></span> </a> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--icon-only" id="ca-viewsource-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ve-edit-protected-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-editLock mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-editLock"></span> <span></span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-buttons"> <button class="cdx-button cdx-button--weight-quiet mw-interlanguage-selector" id="p-lang-btn-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="ui.dropdown-p-lang-btn-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-wikimedia-language mw-ui-icon-wikimedia-wikimedia-language"></span> <span>೧೮೫ ಭಾಷೆಗಳು</span> </button> <a href="#" class="cdx-button cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--weight-quiet cdx-button--action-progressive" id="ca-addsection-sticky-header" tabindex="-1" data-event-name="addsection-sticky-header"><span class="vector-icon mw-ui-icon-speechBubbleAdd-progressive mw-ui-icon-wikimedia-speechBubbleAdd-progressive"></span> <span>ವಿಷಯ ಸೇರಿಸಿ</span> </a> </div> <div class="vector-sticky-header-icon-end"> <div class="vector-user-links"> </div> </div> </div> </div> </div> <div class="vector-settings" id="p-dock-bottom"> <ul></ul> </div><script>(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.config.set({"wgHostname":"mw-web.codfw.main-d8647bfd6-d62wj","wgBackendResponseTime":131,"wgPageParseReport":{"limitreport":{"cputime":"0.368","walltime":"0.465","ppvisitednodes":{"value":1822,"limit":1000000},"postexpandincludesize":{"value":63827,"limit":2097152},"templateargumentsize":{"value":4303,"limit":2097152},"expansiondepth":{"value":12,"limit":100},"expensivefunctioncount":{"value":8,"limit":500},"unstrip-depth":{"value":0,"limit":20},"unstrip-size":{"value":13386,"limit":5000000},"entityaccesscount":{"value":1,"limit":400},"timingprofile":["100.00% 389.283 1 -total"," 52.82% 205.605 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Infobox_ಭಾಷೆ"," 39.88% 155.249 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Lang"," 34.34% 133.683 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Authority_control"," 8.17% 31.824 3 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Navbox"," 7.98% 31.057 1 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಭಾರತೀಯ_ಭಾಷೆಗಳು"," 4.49% 17.481 13 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Webarchive"," 2.09% 8.147 16 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Infobox_ಭಾಷಾ_ಕುಟುಂಬ/family-color"," 1.32% 5.149 3 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Yesno-no"," 0.92% 3.569 6 ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Yesno"]},"scribunto":{"limitreport-timeusage":{"value":"0.246","limit":"10.000"},"limitreport-memusage":{"value":17484669,"limit":52428800}},"cachereport":{"origin":"mw-web.eqiad.main-d95f54dc4-5kn4n","timestamp":"20250220200357","ttl":2592000,"transientcontent":false}}});});</script> <script type="application/ld+json">{"@context":"https:\/\/schema.org","@type":"Article","name":"\u0cb8\u0c82\u0cb8\u0ccd\u0c95\u0cc3\u0ca4","url":"https:\/\/kn.wikipedia.org\/wiki\/%E0%B2%B8%E0%B2%82%E0%B2%B8%E0%B3%8D%E0%B2%95%E0%B3%83%E0%B2%A4","sameAs":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11059","mainEntity":"http:\/\/www.wikidata.org\/entity\/Q11059","author":{"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects"},"publisher":{"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":{"@type":"ImageObject","url":"https:\/\/www.wikimedia.org\/static\/images\/wmf-hor-googpub.png"}},"datePublished":"2005-03-22T18:21:14Z","dateModified":"2024-12-12T22:21:01Z","image":"https:\/\/upload.wikimedia.org\/wikipedia\/commons\/1\/10\/Phrase_sanskrit.svg"}</script> </body> </html>

Pages： 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10